1. INSTITUTO POLITÉCNICO NACIONAL
CENTRO INTERDISCIPLINARIO DE
CIENCIAS DE LA SALUD
UNIDAD MILPA ALTA
NEUROFISIOLOGÌA DEL SUEÑO
Dra. Raquel Gonzàlez Cervantes
2. «Los que sueñan de día son
conscientes de muchas cosas que
escapan a los que sueñan sólo de
noche.»
Edgar Allan Poe
3. Sueño y Vigilia
(Contenido)
• Definiciòn.
• Tipos de sueño.
• Conceptos reelevantes.
• Mecanismos neurohumorales inductores de sueño.
• Neurotransmisores y Neuromoduladores de sueño.
• Neurofisiologìa del ciclo sueño-vigilia.
• Arquitectura del sueño.
• Cambios fisiologicos durante el sueño.
• Funciones del sueño.
4. • «Estado de inconsciencia del que se puede
despertar a una persona mediante el estìmulo
sensitivo o de otro tipo; a diferencia del Estado de
coma, del cual no puede despertarse a una
persona con ningùn estìmulo»
• Vigilia: «Estado en el que se posee consciencia
propia frente al mundo exterior»*
Sueño
(Definiciòn)
*J.A.F Tresguerres «FISIOLOGÌA HUMANA» 3ª ediciòn; McGrawHill
5. • Sueño de ondas lentas: (SMOR)
• Sueño de Movimientos Oculares Ràpidos:
(MOR) ò (REM)
Sueño
(Tipos de sueño)
6. Sueño
(Sueño de ondas lentas SMOR)
REPARADOR SUEÑOS
No se recuerdan
Reducciòn de actividad aminèrgica y aumento de
la actividad colinèrgica
7. Sueño
(Sueño de Mov Oc Ràpidos MOR)
Predominio colinèrgico y disminuciòn màxima aminèrgica.
Caracterìsticas
• Paràlisis muscular.*
• Estado cerebral altamente activo. (Paradòjico).
Es un estado en el que se encuentra desconectado del exterior, pero
conectado màs firmemente con el interior.
8. *Paràlisis muscular
• El nùcleo pedùnculo-pontino activa el Nùcleo
reticular magnocelular que por una
proyecciòn descendente inhibe las
motoneuronas espinales α de todo, excepto
del diafragma y musculos extraoculares.
9. • Ignora señales externas y disminuye la
actividad de las cortezas asociativas como
efecto restaurador.
• SMOR: Disminuciòn del lìmbico, no sueño.
• MOR: Aumenta el lìmbico, emotividad de los
sueños.
• Programaciòn Biològica del sueño ACTH.
Sueño
(Conceptos reelevantes)
10. • 1-
Sueño
(Mecanismos Neurohumorales
inductores del sueño)
NUCLEOS DEL RAFÈ MEDIO PROT Y BULB
disemina
FORMACIÒN RETICULAR
Funciòn
TRANSMITIR SEÑALES SENSITIVAS EN
LA VIGILIA
ESTIMULACIÒN
INHIBICIÒN
12. • 2- LCR DE OTROS ANIMALES QUE SE INYECTAN
EN EL SISTEMA VENTRICULAR DE OTRO
INDUCE SUEÑO:
Sueño
(Mecanismos Neurohumorales
inductores del sueño)
13. • Pèptido de muramilo en LCR: induce sueño hasta por
horas.
• Pèptido inductor del sueño δ: nonapèptido provoca
ondas δ tìpicas del sueño SMOR.
• Factor hipnòtico: no determinado quìmicamente
aumenta en la vigilia prolongadas.
Sueño
(Mecanismos Neurohumorales
inductores del sueño)
PASO POR LA BHE LENTO Y DIFÌCIL
15. • VIGILIA.- Depende de la act. Del hipotàlamo
posterior y los «nùcleos del despertar» del
tallo cerebral:
• N. Pedùnculo pontino. (colinèrgico)
• Locus Coeruleus. (noradrenèrgicos)
• N. del rafè. (serotoninèrgico)
MODULACIÒN DE LA FORMACIÒN RETICULAR
MESENCEFÀLICA
NEUROFISIOLOGÌA DEL CICLO SUEÑO-
VIGILIA
18. NEUROFISIOLOGÌA DEL CICLO SUEÑO-
VIGILIA
SUEÑO SMOR
Cèlulas GABAèrgicas
inhibidor
HIPOTÀLAMO
POSTERIOR
DESCARGAS EN
HIPOTÀLAMO
POSTERIOR
«NUCLEOS DEL
DESPERTAR
19. NEUROFISIOLOGÌA DEL CICLO SUEÑO-
VIGILIA
SUEÑO SMOR
POTENCIAL DE MEMBRANA
MÀS NEGATIVO
H I P E R P O L A R I Z A C I Ò N
Ca++
Canales de Ca++ dep de voltaje
SARA
DESCARGA SINCRÒNICA
Rec GABA A y C
Rec GABA B
21. SUEÑO MOR
NEUROFISIOLOGÌA DEL CICLO SUEÑO-
VIGILIA
A C E T I L C O L I N A
Despolariza
CÈLULAS GABAèrgicas
Canales de Ca++ dep de voltaje
Ca++
Ca++
Desaparece la
descarga sincrònica y
aparece la descarga
ASINCRÒNICA.
22. SUEÑO MOR
NEUROFISIOLOGÌA DEL CICLO SUEÑO-
VIGILIA
NÙCLEO RETICULARIS PONTO ORALIS NRPO
colinèrgica L. coeruleus Hipo. post NEURONAS GABA GLUTAMATO
PGO Norad Histam
Motoneuronas α
espinales
vigilia
Median movimientos, cabeza,
cuello y extremidaes.
Tono muscular
Descarga mayor que en vigilia
23. ARQUITECTURA DEL SUEÑO
• ELECTROENCEFALOGRAMA.-
«Los potenciales elèctricos generados de las
neuronas generan corrientes elèctricas que
pueden ser medidas colocando electròdos en el
cuero cabelludo»
EPILEPSIA MUERTE
24. • 4 TIPO DE PATRONES EEG.
1.- Ondas α:
ARQUITECTURA DEL SUEÑO
Ira Fox «Human Physiology» 8ª ediciòn. McGrawHill. Pp. 196
10-12 ciclos
/segundo
Despierto, Relajado
con los ojos
cerrados
25. 2.- Ondas β:
ARQUITECTURA DEL SUEÑO
Ira Fox «Human Physiology» 8ª ediciòn. McGrawHill. Pp. 196
13-25 ciclos /segundo
Producido por estìmulos
visuales y actividad
mental consciente
26. 3.- Ondas θ:
ARQUITECTURA DEL SUEÑO
Ira Fox «Human Physiology» 8ª ediciòn. McGrawHill. Pp. 196
5-8 ciclos /segundo
Frecuente en niños, en
adultos indica estrès
emocional severo.
27. 4.- Ondas δ:
ARQUITECTURA DEL SUEÑO
Ira Fox «Human Physiology» 8ª ediciòn. McGrawHill. Pp. 196
1-5ciclos /segundo
Presentes durante el
sueño SMOR, asoc a la
disminuciòn de la
actividad cerebral.
DESPIERTO= DAÑO CEREBRAL
35. FUNCIONES DEL SUEÑO MOR
• Promueve plasticidad neuronal.
• Consolidaciòn de la memoria.
• Aprendizaje.
• Mantenimiento de la eficacia sinàptica.
36. REFERENCIAS BIBLIOGRÀFICAS
• J.A.F Tresguerres «FISIOLOGÌA HUMANA» 3ª ediciòn;
McGrawHill.
• Best & Taylor «BASES FISIOLÒGICAS DE LA PRÀCTICA
MÈDICA» 14ª ediciòn. Panamericana.
• William F. Ganong «FISIOLOGÌA MÈDICA» 19ª ediciòn.
Manual Moderno
• Guyton y Hall «TRATADO DE FISIOLOGÌA MÈDICA» 12ª
ediciòn. Elsevier
• Ira Fox «HUMAN PHYSIOLOGY» 8ª ediciòn. McGrawHill.
• Daniel P. Cardinali «Neurociencias aplicadas» 1ª
ediciòn. Panamericana