Coregonus

Na Galipedia, a Wikipedia en galego.

Coregonus é un xénero de peixes osteíctios da orde dos salmoniformes, familia dos salmónidos, que é o tipo da subfamilia dos coregoninos.

Comprende numerosas especies denominadas corégonos, moitas delas moi apreciadas na pesca deportiva.

Describíronse até 68 taxa, pero o número efectivo de especies é, como en case todos os xéneros de salmónidos, un tema suxeito a debate.

Sexan as que for, todas as especies do xénero teñen poboacións en vías de regresión, e algunhas están ao bordo da extinción.

De feito, moitas, especialmente dos Grandes Lagos norteamericanos e dos lagos alpinos de Europa, xa se extinguiron no século pasado.

Por iso todas as especies de Coregonus están hoxe protexidas ao abeiro do Convenio de Berna.

Características[editar | editar a fonte]

Coregonus lavaretus, a especie tipo

O corpo dos corégonos ten a forma típica dos salmónidos. De menor tamaño que o salmón, e con escamas máis grandes; teñen sempre menos de 110 escamas ao longo da liña lateral, que é claramente visíbel.[1]

A aleta dorsal ten polo menos por 16 raios; as aletas pelvianas están en posición anterior e a aleta caudal é gallada ou sensibelmente fendida.[1]

De cor basicamente prateada, aínda que algúns individuos que viven en lagos de Norteamérica teñen o lombo de cor parda verdosa ou parda máis ou menos escura, pero sempre cos flancos prateados e o ventre abrancazado.

Hábitat, distribución e bioloxía[editar | editar a fonte]

Son peixes fundamentalmente de auga doce que habitan nas zonas norteñas de América e Eurasia, en lagos e grandes ríos.

Porén, varias especies, entre elas Coregonus autumnalis, C. laurettae e C. sardinella, son anádromas, movéndose entre augas salgadas e doces.

Os adultos aliméntanse principalmente de larvas acuáticas de insectos, moluscos e crustáceos anfípodos, pero tamén doutros peixes e dos seus ovos, incluídos os seus propios (un caso de canibalismo). As crías aliméntanse de copépodos e cladóceros.

Taxonomía[editar | editar a fonte]

Descrición[editar | editar a fonte]

O xénero foi descrito en 1758 por Linneo na 10ª edición do seu Systema Naturae.[2][3]

Etimoloxía[editar | editar a fonte]

Linneo formou o nome unido o termo do grego antigo κόρη korē, "pupila do ollo" e o elemento do latín científico -gonus, derivado do grego γωνία gōnía, "ángulo".[4]

Sinónimos[editar | editar a fonte]

Ao longo do tempo o xénero foi coñecido polos sinónimos:

Segundo o WoRMS:[2]

  • Argyrosomus Agassiz, 1850
  • Corregonus Linnaeus, 1758 (ortografía incorrecta)
  • Goregonus (ortografía incorrecta)
  • Leucichthys Dybowski, 1874
  • Tripteronotus Lacepède, 1803

Segundo o GBIF:[3]

  • Allosomus Jordan, 1878
  • Argyrosomus Agassiz, 1850
  • Caregonus Gistl, 1848
  • Cisco Jordan & Evermann, 1911
  • Coregonus Jarocki, 1822
  • Coregonus Lacepède, 1803
  • Corregonus Duméril, 1805
  • Corregonus Linnaeus, 1758
  • Corygonus Swainson, 1838
  • Goregonus
  • Leucichthys Dybowski, 1874
  • Thrissomimus Gill, 1911
  • Tripteronotus Lacepède, 1803

Nota taxonómica[editar | editar a fonte]

O xénero foi antigamente subdividido en dous subxéneros, Coregonus (os corégonos propiamente ditos) e Leucichthys. O primeiro comprendería as especies con boca subterminal e xeralmente de hábitos alimentarios bentónicos, mentres que a segunda comprendería aquelas coa boca terminal ou supraterminal, e que se alimentaban de plancto peláxico. Porén, esta clasificación non é natural: segundo datos de análises moleculares de ADN mitocondrial, as supostas especies do subxénero Leucichthys comprenden dúas liñaxes distintas dentro do xénero. Ademais, o xénero Stenodus (da mesma subfamilia) non é filoxeneticamemte distinto de Coregonus.[5]

Especies[editar | editar a fonte]

Hai moita incerteza e confusión na clasificación de moitas especies deste xénero. Actualmente FishBase recoñece 79 especies vivas e recentemente extintas:[6]

  • Coregonus albellus Fatio, 1890
  • Coregonus albula (Linnaeus, 1758) - Corégono branco.[7]
  • Coregonus alpenae (Koelz, 1924)
  • Coregonus alpinus Fatio, 1885
  • Coregonus anaulorum Chereshnev, 1996
  • Coregonus arenicolus Kottelat, 1997
  • Coregonus artedi Lesueur, 1818 - Corégono de Artedi.[7]
  • Coregonus atterensis Kottelat, 1997
  • Coregonus austriacus C. C. Vogt, 1909
  • Coregonus autumnalis (Pallas, 1776)
  • Coregonus baerii Kessler, 1864
  • Coregonus baicalensis Dybowsk, 1874
  • Coregonus baunti Mukhomediyarov, 1948
  • Coregonus bavaricus Hofer, 1909
  • Coregonus bezola Fatio, 1888
  • Coregonus candidus Goll, 1883
  • Coregonus chadary Dybowski, 1869
  • Coregonus clupeaformis (Mitchill, 1818) - Corégono de lago.[7]
  • Coregonus clupeoides Lacépède, 1803
  • Coregonus confusus Fatio, 1885
  • Coregonus danneri C. C. Vogt, 1908
  • Coregonus duplex Fatio, 1890
  • Coregonus fatioi Kottelat, 1997
  • Coregonus fera Jurine, 1825
  • Coregonus fontanae M. Schulz & Freyhof, 2003
  • Coregonus gutturosus (C. C. Gmelin, 1818)
  • Coregonus heglingus Schinz, 1822
  • Coregonus hiemalis Jurine, 1825
  • Coregonus hoferi L. S. Berg, 1932
  • Coregonus holsata Thienemann, 1916
  • Coregonus hoyi (Milner, 1874)
  • Coregonus huntsmani W. B. Scott, 1987
  • Coregonus johannae (G. Wagner, 1910)
  • Coregonus kiletz Michailovsky, 1903
  • Coregonus kiyi (Koelz, 1921)
  • Coregonus ladogae Pravdin, Golubev & Belyaeva, 1938
  • Coregonus laurettae . H. Bean, 1881
  • Coregonus lavaretus (Linnaeus, 1758) - Corégono lavareto.[7]
  • Coregonus lucinensis Thienemann, 1933
  • Coregonus lutokka Kottelat, Bogutskaya & Freyhof, 2005
  • Coregonus macrophthalmus Nüsslin, 1882
  • Coregonus maraena (Bloch, 1779)
  • Coregonus maraenoides L. S. Berg, 1916
  • Coregonus maxillaris] Günther, 1866
  • Coregonus megalops Widegren, 1863
  • Coregonus migratorius (Georgi, 1775)
  • Coregonus muksun (Pallas, 1814)
  • Coregonus nasus (Pallas, 1776) - Corégono narigudo.[7]
  • Coregonus nelsonii T. H. Bean, 1884
  • Coregonus nigripinnis (Milner, 1874)
  • Coregonus nilssoni Valenciennes, 1848
  • Coregonus nipigon (Koelz, 1925)
  • Coregonus nobilis Haack, 1882
  • Coregonus oxyrinchus (Linnaeus, 1758) - Corégono bicudo.[7]
  • Coregonus palaea <smallG. Cuvier, 1829
  • Coregonus pallasii Valenciennes, 1848
  • Coregonus peled (J. F. Gmelin, 1789)
  • Coregonus pennantii Valenciennes, 1848
  • Coregonus pidschian (J. F. Gmelin, 1789) - Corégono do fondo.[7]
  • Coregonus pollan W. Thompson, 1835
  • Coregonus pravdinellus Dulkeit, 1949
  • Coregonus reighardi (Koelz, 1924)
  • Coregonus renke (Schrank, 1783)
  • Coregonus restrictus Fatio, 1885
  • Coregonus sardinella Valenciennes, 1848
  • Coregonus stigmaticus Regan, 1908
  • Coregonus subautumnalis Kaganowsky, 1932
  • Coregonus suidteri Fatio, 1885
  • Coregonus trybomi Svärdson, 1979
  • Coregonus tugun (Pallas, 1814)
  • Coregonus ussuriensis L. S. Berg, 1906
  • Coregonus vandesius J. Richardson, 1836
  • Coregonus vessicus Dryagin, 1932
  • Coregonus wartmanni (Bloch, 1784)
  • Coregonus widegreni Malmgren, 1863
  • Coregonus zenithicus (D. S. Jordan & Evermann, 1909)
  • Coregonus zuerichensis Nüsslin, 1882
  • Coregonus zugensis Nüsslin, 1882

Pola súa parte o World Register of Marine Species, seguido pola maioría dos ictiólogos, só admite 25 especies:[2]

Nota: Para outras clasificacións véxanse as bases de datos indicadas nas ligazóns externas.

Notas[editar | editar a fonte]

  1. 1,0 1,1 Nelson (2006).
  2. 2,0 2,1 2,2 Coregonus Linnaeus, 1758. Consultado o 9 de marzo de 2022.
  3. 3,0 3,1 Coregonus Linnaeus, 1758 no GBIF. Consultado o 9 de marzo de 2022.
  4. Webster's New International English Dictionary, 2012 Consultado o 11 de setembro de 2014.
  5. Bernatchez L.; Colombani, F. & Dodson J. J. (1991): Phylogenetic relationships among the subfamily Coregoninae as revealed by mitochondrial DNA restriction analysis Journal of Fish Biology 39 (Suppl A): 283-290.
  6. Froese, Rainer & Daniel Pauly, eds. (2012): Especies de Coregonus en FishBase.
  7. 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 7,6 Lahuerta, F. e Vázquez, F. X. (2000), pp. 59-60.

Véxase tamén[editar | editar a fonte]

Bibliografía[editar | editar a fonte]

  • Eschmeyer, W. N. (ed.) (2014): Catalog of fishes: Genera, Species, References. California Academy of Sciences, department Ichtyology.
  • Froese, Rainer & Daniel Pauly, eds. (2008): Salmoniformes en FishBase.
  • Lahuerta, F. e Vázquez, F. X. (2000): Vocabulario multilingüe de organismos acuáticos. Santiago de Compostela: Xunta de Galicia. ISBN 84-453-2913-8.
  • Muus, Bent J.; Jørgen G. Nielsen; Preben Dalslstrøm & Bente O. Nyström (1998): Peces de mar del Atlántico y del Mediterráneo. Barcelona: Ediciones Omega, S.A. ISBN 84-282-1161-2, p. 280.
  • Nelson, Joseph S. (2006): Fishes of the World. Nova York: John Wiley & Sons, Inc. ISBN 0-471-25031-7.
  • van der Land, J.; Costello, M. J.; Zavodnik, D.; Santos, R. S.; Porteiro, F. M.; Bailly, N.; Eschmeyer, W. N. & Froese, R. (2001): "Pisces", en: Costello, M. J. et al. (Eds.) (2001): European register of marine species: a check-list of the marine species in Europe and a bibliography of guides to their identification. París: Muséum national d'Histoire naturelle. Collection Patrimoines Naturels, 50: 357-374. ISBN 2-85653-538-0.

Outros artigos[editar | editar a fonte]

Ligazóns externas[editar | editar a fonte]