Tổng hợp các kiến thức quan trọng về kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp

Kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) là vấn đề quan trọng không thể thiếu đối với doanh nghiệp. Thuế thu nhập doanh nghiệp là gì, các quy định liên quan đến kế toán thuế TNDN hiện hành như thế nào? Kế toán tham khảo các thông tin sau để biết chi tiết.

1. Thuế thu nhập doanh nghiệp là gì?

Tại các văn bản pháp luật hiện hành, chưa có khái niệm cụ thể về thuế thu nhập doanh nghiệp. Tuy nhiên, dựa theo một số quy định về luật thuế thu nhập doanh nghiệp, có thể hiểu thuế thu nhập doanh nghiệp là loại thuế trực thu, đánh trực tiếp vào thu nhập chịu thuế của doanh nghiệp.

Theo đó, đối tượng nộp thuế thu nhập doanh nghiệp là các doanh nghiệp, các nhà đầu tư, hay gọi chung là những người nộp thuế. Thu nhập chịu thuế chính là khoản doanh thu đã trừ đi chi phí kinh doanh hợp lý.

Khái niệm thuế TNDN.

Thuế thu nhập doanh nghiệp phụ thuộc vào kết quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp, nghĩa là chỉ khi nào doanh nghiệp kinh doanh có lợi nhuận thì mới phải nộp thuế TNDN. Thuế TNDN sẽ sử dụng mức thuế đồng nhất với mức thuế khác nhau có thể áp dụng đối với các nhóm đối tượng hoặc một số loại thu nhập khác nhau tùy thuộc vào mục tiêu đánh thuế.

>> Tham khảo: Cách quyết toán thuế cho người nước ngoài.

2. Công thức tính thuế thu nhập doanh nghiệp

Công thức tính thuế thu nhập doanh nghiệp hiện nay:
Thuế TNDN = Thu nhập tính thuế x Thuế suất thuế TNDN

Nếu doanh nghiệp có trích lập quỹ khoa học và công nghệ, thì theo Thông tư 78/2014/TT-BTC, thuế TNDN được xác định dựa trên công thức sau:
Thuế TNDN phải nộp = (Thu nhập chịu thuế – Phần trích lập quỹ KH&CN (nếu có)) x Thuế suất TNDN.

Trong đó:

Thu nhập tính thuế = Thu nhập chịu thuế – (Thu nhập được miễn thuế + Các khoản lỗ được kết chuyển).

Thu nhập chịu thuế = Doanh thu – Chi phí được trừ + Thu nhập chịu thuế từ hoạt động khác.

Công thức tính thuế thu nhập doanh nghiệp.

Như vậy, có thể suy ra công thức tính thuế TNDN phải nộp như sau:
Thuế TNDN phải nộp = Thu nhập chịu thuế từ hoạt động sản xuất kinh doanh chính – Thu nhập được miễn thuế – Lỗ được kết chuyển theo quy định – Phần trích lập quỹ KH & CN (Nếu có) x Thuế suất thuế TNDN.

>> Tham khảo: Hóa đơn điện tử, Báo giá hóa đơn điện tử.

3. Chi phí được trừ, thu nhập được miễn thuế TNDN

Các chi phí được trừ khi tính thuế thu nhập chịu thuế TNDN nếu không thuộc danh sách các khoản chi không được trừ quy định tại Khoản 2, Điều 6, Thông tư 78/2014/TT-BTC và đáp ứng các điều kiện sau:

• Khoản chi thực tế phát sinh liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp.
• Khoản chi có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp pháp theo quy định.
• Khoản chi nếu có hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ từng lần có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên khi thanh toán phải sử dụng chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt.

Các khoản được miễn thuế.

Các khoản thu nhập được miễn thuế TNDN được quy định tại Điều 8, Thông tư 78/2014/TT-BTC:

• Thu nhập từ trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản, sản xuất muối của hợp tác xã; Thu nhập của hợp tác xã hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, lâm nghiệp, ngư nghiệp, diêm nghiệp thực hiện ở địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội khó khăn hoặc địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; Thu nhập của doanh nghiệp từ trồng trọt, chăn nuôi, nuôi trồng thủy sản ở địa bàn kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn; Thu nhập từ hoạt động đánh bắt hải sản.
• Thu nhập từ việc thực hiện dịch vụ kỹ thuật trực tiếp phục vụ nông nghiệp gồm: thu nhập từ dịch vụ tưới, tiêu nước; cày, bừa đất; nạo vét kênh, mương nội đồng; dịch vụ phòng trừ sâu, bệnh cho cây trồng, vật nuôi; dịch vụ thu hoạch sản phẩm nông nghiệp.
• Thu nhập từ việc thực hiện hợp đồng nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ; Thu nhập từ doanh thu bán sản phẩm trong thời kỳ sản xuất thử nghiệm và thu nhập từ doanh thu bán sản phẩm làm ra từ công nghệ mới lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam. Thời gian miễn thuế tối đa không quá một (01) năm, kể từ ngày bắt đầu có doanh thu bán sản phẩm theo hợp đồng nghiên cứu khoa học và ứng dụng công nghệ, sản xuất thử nghiệm hoặc sản xuất theo công nghệ mới lần đầu tiên áp dụng tại Việt Nam.
• Thu nhập từ hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ của doanh nghiệp có số lao động là người khuyết tật, người sau cai nghiện ma túy, người nhiễm HIV bình quân trong năm chiếm từ 30% trở lên trong tổng số lao động bình quân trong năm của doanh nghiệp.

>> Tham khảo: Tra cứu hóa đơn, Tra cứu hóa đơn điện tử.

• Thu nhập từ hoạt động dạy nghề dành riêng cho người dân tộc thiểu số, người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, đối tượng tệ nạn xã hội, người đang cai nghiện, người sau cai nghiện, người nhiễm HIV/AIDS. Trường hợp cơ sở dạy nghề có cả đối tượng khác thì phần thu nhập được miễn thuế được xác định tương ứng với tỷ lệ học viên là người dân tộc thiểu số, người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, đối tượng tệ nạn xã hội, người đang cai nghiện, người sau cai nghiện, người nhiễm HIV/AIDS trong tổng số học viên.
• Thu nhập được chia từ hoạt động góp vốn, mua cổ phần, liên doanh, liên kết kinh tế với doanh nghiệp trong nước, sau khi bên nhận góp vốn, phát hành cổ phiếu, liên doanh, liên kết đã nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định của Luật Thuế thu nhập doanh nghiệp, kể cả trường hợp bên nhận góp vốn, phát hành cổ phiếu, bên liên doanh, liên kết được hưởng ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp.
• Khoản tài trợ nhận được để sử dụng cho hoạt động giáo dục, nghiên cứu khoa học, văn hóa, nghệ thuật, từ thiện, nhân đạo và hoạt động xã hội khác tại Việt Nam.
• Thu nhập từ chuyển nhượng chứng chỉ giảm phát thải (CERs) lần đầu của doanh nghiệp được cấp chứng chỉ giảm phát thải; các lần chuyển nhượng tiếp theo nộp thuế thu nhập doanh nghiệp theo quy định.
• Thu nhập liên quan đến việc thực hiện nhiệm vụ Nhà nước giao của Ngân hàng Phát triển Việt Nam từ hoạt động tín dụng đầu tư phát triển, tín dụng xuất khẩu; Thu nhập từ hoạt động tín dụng cho người nghèo và các đối tượng chính sách khác của Ngân hàng chính sách xã hội;..
• Phần thu nhập không chia
• Thu nhập từ chuyển giao công nghệ thuộc lĩnh vực ưu tiên chuyển giao cho tổ chức, cá nhân ở địa bàn có điều kiện kinh tế – xã hội đặc biệt khó khăn.

>> Tham khảo: Vai trò kiểm toán báo cáo tài chính.

Kết luận

Trên đây là tổng hợp các kiến thức quan trọng về kế toán thuế thu nhập doanh nghiệp. Kế toán cần nắm vững để giải quyết các vấn đề về tính thuế, báo cáo thuế TNDN trong doanh nghiệp.

Để được tư vấn thủ tục mua hóa đơn điện tử nhanh chóng, thuận tiện, hỗ trợ phát hành hóa đơn điện tử lần đầu, doanh nghiệp có thể liên hệ Công ty Phát triển Công nghệ Thái Sơn và tham khảo phần mềm hóa đơn điện tử E-invoice do ThaisonSoft cung cấp:

CÔNG TY PHÁT TRIỂN CÔNG NGHỆ THÁI SƠN

• Địa chỉ: Số 15 Đặng Thùy Trâm – Cầu Giấy – Hà Nội
• Tổng đài HTKH: 1900 4767 – 1900 4768
• Tel : 024.37545222
• Fax: 024.37545223
• Website: https://einvoice.vn/