PENDAHULUAN
A. Latar Belakang
Indonesia adalah salah satu negara yang memiliki sumber daya alam hayati yang beraneka
ragam. Jenis-jenis tumbuhan yang ada dimuka bumi ini 10% berada di Indonesia.Para ahli
taksonomi membagi tumbuhan ke dalam dua kelompok besar yaitu Tumbuhan tingkat tinggi
dan Tumbuhan tingkat rendah yang telah dimanfaatkan maupun belum dimanfaatkan. (Irwan
2012)
Salah satu flora tersebut adalah Ordo Liliales . Ordo ini ditaksir terbagi dalam 10 Famili,
240 Genus dan ±4000 Spesies , daerah distribusinya meliputi seluruh dunia.
(Tjitroesoepomo,2007)
Liliales adalah salah satu bangsa tumbuhan berbunga yang termasuk dalam kelompok
monokotil yang berhabitus herba dan berakar serabut. Ordo ini memiliki jumlah yang banyak
di bumi ini. Bahkan disekeliling kita banyak sekali spesies dari Ordo Liliales. Namun, banyak
diantara kita yang tidak menyadari keberadaan spesies dari Ordo ini. Hal ini dikarenakan
kekurangpahaman kita mengenai setiap karakteristik dari setiap Ordo ini.
Oleh karena itu, dalam makalah ini akan dibahas mengenai Sistem Klasifikasi Ordo Liliales
beserta karakteristik dan ciri khas ordo ini.
B. Rumusan Masalah
1. Bagaimana Sistem Klasifikasi Ordo Liliales?
2. Apakah ciri khas Ordo Liliales?
3. Bagaimana membuat monograf Ordo Liliales?
4. Bagaiamana membuat kunci determinasi Ordo Liliales?
C. Tujuan
1. Untuk Mengetahui Sistem Klasifikasi Ordo Liliales
2. Untuk Mengetahui Ciri Khas Ordo Liliales
3. Untuk Mengetahui dan Memahami cara membuat monograf
4. Untuk mengetahui dan Memahami cara membuat Kunci Determinasi
1
BAB II
TINJAUAN PUSTAKA
Kingdom : Plantae
Filum : Tracheophyta
Kelas : Liliopsida
Ordo : Liliales
2
A. Famili Ordo Liliales
Ordo Liliales memiliki 10 Famili, yaitu :
1. Alstroemeriaceae
2. Colchicaceae
3. Corsiaceae
4. Liliaceae
5. Melanthiaceae
6. Petermanniaceae
7. Philesiaceae
8. Rhipogonaceae
9. Ripogonaceae
10. Smilacaceae
B. Genus
Disetiap Famili Ordo Liliales terdapat sekitar 240 Marga,yaitu :
1. Genera in Alstroemeriaceae , terdapat 5 Genus :
a. Alstroemeria b. Bomarea
c. Drymophila d. Luzuriaga
e. Schickendantziella
c. Burchardia d. Camptorrhiza
e. Colchicum f. Disporum
g. Gloriosa h. Hexacyrtis
i. Iphigenia j. Kuntheria
k. Littonia l. Merendera
m. Ornithoglossum n. Sandersonia
o. Schelhammera p. Tripladenia
q. Uvularia r. Wurmbea
3
3. Genera in Corsiaceae , terdapat 3 Genus :
a. Arachnitis
b. Corsia
c. Corsiopsis
4. Genera in Liliaceae , terdapat 18 Genus :
a. Amana b. Calochortus
c. Cardiocrinum d. Clintonia
e. Erytgronium f. Fritillaria
g. Gagea h. Lilium
i. Medeola j. Nomocharis
k. Notholirion l. Oakesiella
m. Prosartes n. Pseudogaltonia
o. Scoliopus p. Streptopus
q. Tricyrtis r. Tulipa
c. Chamaelirium d. Chionographis
e. Helonias f. Heloniopsis
g. Melanthium h. Paris
i. Pseudotrilium j. Schoenocaulon
k. Stenanthium l. Toxicoscordion
m. Trilium n. Veratrum
o. Xerophyllum q. Ypsilandra
r. Zigadenus
4
7. Genera in Philesiaceae , terdapat 2 Genus :
a. Lapageria
b. Philesia
8. Genera in Rhipogonaceae , terdapat 1 genus :
a. Rhipogonum
9. Genera in Ripogonaceae , terdapat 1 genus :
a. Ripogonum
10. Genera in Smilacaceae , terdapat 2 genus :
a. Heteroslimax
b. Slimax
8
Spesises genus Bomarea Mirb. Terdapat 124 Spesies :
1. Bomarea acutifolia
2. Bomarea albimontana
3. Bomarea alstroemerioides
4. Bomarea amazonica
5. Bomarea amilcariana
6. Bomarea ampayesana
7. Bomarea anceps
8. Bomarea andimarcana
9. Bomarea andreana
10. Bomarea angulata
11. Bomarea angustissima
12. Bomarea aurantiaca
13. Bomarea boliviensis
14. Bomarea brachysepala
15. Bomarea bracteata
16. Bomarea bracteolata
17. Bomarea bredemeyeriana Herb.
18. Bomarea brevis (Herb.) Baker
19. Bomarea callejasiana Alzate
20. Bomarea campanularia Harling & Neuendorf
21. Bomarea campylophylla Killip
22. Bomarea carderi Mast.
23. Bomarea caucana Alzate
24. Bomarea caudata Killip
25. Bomarea caudatisepala Gereau
26. Bomarea ceratophora Neuendorf
27. Bomarea chaparensis Hofreiter
28. Bomarea chimboracensis Baker
29. Bomarea chiriquina Killip
30. Bomarea coccinea (Ruiz & Pav.) Baker
31. Bomarea colombiana Alzate
32. Bomarea cordifolia (Ruiz & Pav.) Herb.
9
33. Bomarea cornigera Herb.
34. Bomarea cornuta Herb.
35. Bomarea costaricensis Kraenzl.
36. Bomarea crassifolia Baker
37. Bomarea crinita Herb.
38. Bomarea crocea (Ruiz & Pav.) Herb.
39. Bomarea densiflora Herb.
40. Bomarea denticulata (Ruiz & Pav.) Herb.
41. Bomarea diffracta Baker
42. Bomarea dispar Herb.
43. Bomarea dissitifolia Baker
44. Bomarea distichifolia (Ruiz & Pav.) Baker
45. Bomarea distichophylla Baker
46. Bomarea dolichocarpa Killip
47. Bomarea dulcis (Hook.) Beauverd
48. Bomarea edulis (Tussac) Herb.
49. Bomarea endotrachys Kraenzl.
50. Bomarea engleriana Kraenzl.
51. Bomarea euryantha Alzate
52. Bomarea euryphylla Harling & Neuendorf
53. Bomarea evecta Harling & Neuendorf
54. Bomarea ferreyrae Vargas
55. Bomarea foertheriana Hofreiter
56. Bomarea formosissima (Ruiz & Pav.) Herb.
57. Bomarea glaucescens (Kunth) Baker
58. Bomarea goniocaulon Baker
59. Bomarea graminifolia Sodiro
60. Bomarea hartwegii Baker
61. Bomarea herbertiana Baker
62. Bomarea herrerae Vargas
63. Bomarea hieronymi Pax
64. Bomarea hirsuta (Kunth) Herb.
65. Bomarea huanuco Hofreiter
10
66. Bomarea inaequalis Killip
67. Bomarea involucrosa (Herb.) Baker
68. Bomarea kraenzlinii Baker
69. Bomarea lancifolia Baker
70. Bomarea latifolia (Ruiz & Pav.) Herb.
71. Bomarea libertadensis Hofreiter & E.Rodr.
72. Bomarea linifolia (Kunth) Baker
73. Bomarea longipes Baker
74. Bomarea longistyla Vargas
75. Bomarea lopezii Hofreiter & E.Rodr.
76. Bomarea lutea Herb.
77. Bomarea macrocephala Pax
78. Bomarea macusanii Hofreiter & E.Rodr.
79. Bomarea moritziana Klotzsch ex Kunth
80. Bomarea multiflora (L.f.) Mirb.
81. Bomarea multipes Benth.
82. Bomarea nematocaulon Killip
83. Bomarea nervosa (Herb.) Baker
84. Bomarea nubigena Harling & Neuendorf
85. Bomarea obovata Herb.
86. Bomarea ovallei (Phil.) Ravenna
87. Bomarea ovata (Cav.) Mirb.
88. Bomarea oxytepala Harling & Neuendorf
89. Bomarea pardina Herb.
90. Bomarea parvifolia Baker
91. Bomarea patacoensis Herb.
92. Bomarea patinii Baker
93. Bomarea pauciflora (Kunth) Herb.
94. Bomarea perglabra Harling & Neuendorf
95. Bomarea peruviana Hofreiter
96. Bomarea pillawantense Vargas
97. Bomarea porrecta Killip
98. Bomarea pseudopurpurea Hofreiter & E.Rodr.
99. Bomarea pudibunda Planch. & Linden
11
100. Bomarea pumila Griseb. ex Baker
101. Bomarea puracensis Alzate
102. Bomarea purpurea (Ruiz & Pav.) Herb.
103. Bomarea rosea (Ruiz & Pav.) Herb.
104. Bomarea salicifolia Killip
105. Bomarea salsilla (L.) Mirb.
106. Bomarea secundifolia (Ruiz & Pav.) Baker
107. Bomarea setacea (Ruiz & Pav.) Herb.
108. Bomarea shuttleworthii Mast.
109. Bomarea speciosa Killip
110. Bomarea spissiflora Harling & Neuendorf
111. Bomarea stans Kraenzl.
112. Bomarea suberecta Gereau
113. Bomarea superba Herb.
114. Bomarea tarmensis Kraenzl.
115. Bomarea torta (Kunth) Herb.
116. Bomarea tribrachiata Kraenzl.
117. Bomarea trichophylla Killip
118. Bomarea trimorphophylla Harling & Neuendorf
119. Bomarea truxillensis Stergios & Dorr
120. Bomarea uncifolia Herb.
121. Bomarea vargasii Hofreiter
122. Bomarea velascoana Vargas
123. Bomarea vitellina Mast.
124. Bomarea weigendii Hofreiter & E.Rodr.
12
Spesies Genus Schickendantziella terdapat 1 Spesies :
Schickendantziella trichosepala
13
25. Androcymbium greuterocymbium U.Müll.-Doblies, Raus & D.Müll.-Doblies
26. Androcymbium hantamense Engl. ex Diels
27. Androcymbium henssenianum U.Müll.-Doblies & D.Müll.-Doblies
28. Androcymbium hierrense A.Santos
29. Androcymbium hughocymbion U.Müll.-Doblies & D.Müll.-Doblies
30. Androcymbium huntleyi Pedrola, Membrives, J.M.Monts. & Caujapé
31. Androcymbium irroratum Schltr. & K.Krause
32. Androcymbium karooparkense U.Müll.-Doblies & al.
33. Androcymbium knersvlaktense U.Müll.-Doblies & D.Müll.-Doblies
34. Androcymbium kunkelianum U.Müll.-Doblies & al.
35. Androcymbium leistneri U.Müll.-Doblies & D.Müll.-Doblies
36. Androcymbium longipes Baker
37. Androcymbium melanthioides Willd.
38. Androcymbium natalense Baker
39. Androcymbium orienticapense U.Müll.-Doblies & D.Müll.-Doblies
40. Androcymbium palaestinum Baker
41. Androcymbium poeltianum U.Müll.-Doblies & D.Müll.-Doblies
42. Androcymbium praeirroratum U.Müll.-Doblies & D.Müll.-Doblies
43. Androcymbium psammophilum Svent.
44. Androcymbium rechingeri Greuter
45. Androcymbium roseum Engl.
46. Androcymbium scabromarginatum Schltr. & K.Krause
47. Androcymbium schimperianum (Hochst.) K.Perss.
48. Androcymbium schlechteri Krause
49. Androcymbium stirtonii U.Müll.-Doblies & al.
50. Androcymbium striatum Hochst. ex A.Rich.
51. Androcymbium swazicum U.Müll.-Doblies & D.Müll.-Doblies
52. Androcymbium undulatum U.Müll.-Doblies & D.Müll.-Doblies
53. Androcymbium vanjaarsveldii U.Müll.-Doblies & al.
54. Androcymbium villosum U.Müll.-Doblies & D.Müll.-Doblies
55. Androcymbium volutare Burch.\
56. Androcymbium walteri Pedrola, Membrives & J.M.Monts.
57. Androcymbium worsonense U.Müll.-Doblies & D.Müll.-Doblies
14
Spesies Genus Baeometra terdapat 1 Spesies :
Baeometra uniflora
Spesies Genus Burchardia terdapat 6 Spesies :
Burchardia bairdiae Burchardia congesta
Burchardia monantha Burchardia multiflora
Burchardia rosea Burchardia umbellata
Spesies Genus Camptorrhiza terdapat 2 Spesies :
Camptorrhiza indica Camptorrhiza strumosa
Spesies Genus Colchicum terdapat Spesies :
1. Colchicum alpinum
2. Colchicum androcymbioides
3. Colchicum antepense
4. Colchicum arenarium
5. Colchicum arenasii
6. Colchicum asteranthum Vassiliades & K.M.Perss.
7. Colchicum atticum Spruner ex Tommas.
8. Colchicum autumnale L.
9. Colchicum balansae Planch.
10. Colchicum baytopiorum C.D.Brickell
11. Colchicum bivonae Guss.
12. Colchicum boissieri Orph.
13. Colchicum bulbocodium Ker Gawl.
14. Colchicum burttii Meikle
15. Colchicum chalcedonicum Azn.
16. Colchicum chimonanthum K.Perss.
17. Colchicum chlorobasis K.Perss.
18. Colchicum cilicicum (Boiss.) Dammer
19. Colchicum confusum K.Perss.
20. Colchicum corsicum Baker
21. Colchicum cretense Greuter
22. Colchicum crocifolium Boiss.
23. Colchicum cupanii Guss.
24. Colchicum davisii C.D.Brickell
15
25. Colchicum decaisnei Boiss.
26. Colchicum doerfleri Halácsy
27. Colchicum dolichantherum K.Perss.
28. Colchicum eichleri (Regel) K.Perss.
29. Colchicum euboeum (Boiss.) K.Perss.
30. Colchicum fasciculare (L.) R.Br.
31. Colchicum feinbruniae K.Perss.
32. Colchicum figlalii (Varol) Parolly & Eren
33. Colchicum filifolium (Cambess.) Stef.
34. Colchicum freynii Bornm.
35. Colchicum gonarei Camarda
36. Colchicum gracile K.Perss.
37. Colchicum graecum K.Perss.
38. Colchicum greuteri (Gabrieljan) K.Perss.
39. Colchicum haynaldii Heuff.
40. Colchicum heldreichii K.Perss.
41. Colchicum hierosolymitanum Feinbrun
42. Colchicum hirsutum Stef.
43. Colchicum hungaricum Janka
44. Colchicum ignescens K.Perss.
45. Colchicum imperatoris-friderici Siehe ex K.Perss.
46. Colchicum inundatum K.Perss.
47. Colchicum kesselringii Regel
48. Colchicum kotschyi Boiss.
49. Colchicum kurdicum (Bornm.) Stef.
17
7. Iphigenia oliveri Engl.
8. Iphigenia pallida Baker
9. Iphigenia pauciflora Martelli
10. phigenia robusta Baker
11. Iphigenia sahyadrica Ansari & R.S.Rao
12. Iphigenia socotrana Thulin
13. Iphigenia stellata Blatt.
18
2. Uvularia grandiflora Sm.
3. Uvularia perfoliata L.
4. Uvularia puberula Michx.
5. Uvularia sessilifolia L.
Spesies Genus Wurmbea terdapat 50 Spesies :
1. Wurmbea angustifolia
2. Wurmbea australis (R.J.Bates) R.J.Bates
3. Wurmbea biglandulosa (R.Br.) T.D.Macfarl.
4. Wurmbea burttii B.Nord.
5. Wurmbea calcicola T.D.Macfarl.
6. Wurmbea capensis Thunb.
7. Wurmbea centralis T.D.Macfarl.
8. Wurmbea cernua T.D.Macfarl.
9. Wurmbea citrina (R.J.Bates) R.J.Bates
10. Wurmbea compacta B.Nord.
11. Wurmbea decumbens R.J.Bates
12. Wurmbea densiflora (Benth.) T.D.Macfarl.
13. Wurmbea deserticola T.D.Macfarl.
14. Wurmbea dilatata T.D.Macfarl.
15. Wurmbea dioica (R.Br.) F.Muell.
16. Wurmbea dolichantha B.Nord.
17. Wurmbea drummondii Benth.
18. Wurmbea elatior B.Nord.
19. Wurmbea elongata B.Nord.
20. Wurmbea fluviatilis T.D.Macfarl. & A.L.Case
21. Wurmbea glassii (C.H.Wright) J.C.Manning & Vinn.
22. Wurmbea graniticola T.D.Macfarl.
23. Wurmbea hiemalis B.Nord.
24. Wurmbea inflata T.D.Macfarl. & A.L.Case
25. Wurmbea inframediana T.D.Macfarl.
26. Wurmbea inusta (Baker) B.Nord.
27. Wurmbea kraussii Baker
28. Wurmbea latifolia T.D.Macfarl.
29. Wurmbea marginata (Desr.) B.Nord.
19
30. Wurmbea minima B.Nord.
31. Wurmbea monantha (Endl.) T.D.Macfarl.
32. Wurmbea monopetala (L.f.) B.Nord.
33. Wurmbea murchisoniana T.D.Macfarl.
34. Wurmbea nilpinna R.J.Bates
35. Wurmbea odorata T.D.Macfarl.
36. Wurmbea punctata (L.) J.C.Manning & Vinn.
37. Wurmbea pusilla E.Phillips
38. Wurmbea pygmaea (Endl.) Benth.
39. Wurmbea recurva B.Nord.
40. Wurmbea robusta B.Nord.
41. Wurmbea saccata T.D.Macfarl. & S.J.van Leeuwen
42. Wurmbea sinora T.D.Macfarl.
43. Wurmbea spicata (Burm.f.) T.Durand & Schinz
44. Wurmbea stellata R.J.Bates
45. Wurmbea stricta (Burm.f.) J.C.Manning & Vinn.
46. Wurmbea tenella (Endl.) Benth.
47. Wurmbea tenuis (Hook.f.) Baker
48. Wurmbea tubulosa Benth.
49. Wurmbea uniflora (R.Br.) T.D.Macfarl.
50. Wurmbea variabilis B.Nord.
20
8. Corsia crenata J.J.Sm.
9. Corsia cyclopensis P.Royen
10. Corsia dispar D.L.Jones & B.Gray
11. Corsia haianjensis P.Royen
12. Corsia huonensis P.Royen
13. Corsia lamellata Schltr.
14. Corsia merimantaensis P.Royen
15. Corsia ornata Becc.
16. Corsia papuana P.Royen
17. Corsia purpurata L.O.Williams
18. Corsia pyramidata P.Royen
19. Corsia resiensis P.Royen
20. Corsia torricellensis Schltr.
21. Corsia triceratops P.Royen
22. Corsia unguiculata Schltr.
23. Corsia viridopurpurea P.Royen
24. Corsia wiakabui (W.N.Takeuchi & Pipoly) D.L.Jones & B.Gray
25. Corsia wubungu P.Royen
21
12. Lilium brevistylum (S.Yun Liang) S.Yun Liang
13. Lilium brownii F.E.Br. ex Miellez
14. Lilium bulbiferum L.
15. Lilium callosum Siebold & Zucc.
16. Lilium canadense L.
17. Lilium candidum L.
18. Lilium carniolicum Bernh. ex W.D.J.Koch
19. Lilium catesbaei Walter
20. Lilium cernuum Kom.
21. Lilium chalcedonicum L.
22. Lilium ciliatum P.H.Davis
23. Lilium columbianum Leichtlin
24. Lilium concolor Salisb.
25. Lilium davidii Duch. ex Elwes
26. Lilium debile Kittlitz
27. Lilium distichum Nakai ex Kamib.
28. Lilium duchartrei Franch.
29. Lilium × elegans Thunb.
30. Lilium eupetes J.M.H.Shaw
31. Lilium fargesii Franch.
32. Lilium floridum J.L.Ma & Yan J.Li
33. Lilium formosanum Wallace
34. Lilium grayi S.Watson
35. Lilium habaense F.T.Wang & Tang
36. Lilium hansonii Leichtlin ex D.D.T.Moore
37. Lilium henrici Franch.
38. Lilium henryi Baker
39. Lilium huidongense J.M.Xu
40. Lilium humboldtii Roezl & Leichtlin ex Duch.
41. Lilium iridollae M.G.Henry
42. Lilium jankae A.Kern.
43. Lilium japonicum Thunb.
44. Lilium jinfushanense L.J.Peng & B.N.Wang
45. Lilium kelleyanum Lemmon
22
46. Lilium kelloggii Purdy
47. Lilium kesselringianum Miscz.
48. Lilium lancifolium Thunb.
49. Lilium lankongense Franch.
50. Lilium ledebourii (Baker) Boiss.
51. Lilium leichtlinii Hook.f.
52. Lilium leucanthum (Baker) Baker
53. Lilium lijiangense L.J.Peng
54. Lilium longiflorum Thunb.
55. Lilium lophophorum (Bureau & Franch.) Franch.\
56. Lilium mackliniae Sealy
57. Lilium maculatum Thunb.
58. Lilium maritimum Kellogg
59. Lilium martagon L.
60. Lilium matangense J.M.Xu
61. Lilium medeoloides A.Gray
62. Lilium medogense S.Yun Liang
63. Lilium michauxii Poir.
64. Lilium michiganense Farw.
65. Lilium monadelphum M.Bieb.
66. Lilium nanum Klotzsch
67. Lilium nepalense D.Don
68. Lilium occidentale Purdy
69. Lilium papilliferum Franch.
70. Lilium paradoxum Stearn
71. Lilium pardalinum Kellogg
72. Lilium parryi S.Watson
73. Lilium parvum Kellogg
74. Lilium pensylvanicum Ker Gawl.
75. Lilium philadelphicum L.
76. Lilium philippinense Baker
77. Lilium pinifolium L.J.Peng
78. Lilium poilanei Gagnep.
79. Lilium polyphyllum D.Don
23
80. Lilium pomponium L.
81. Lilium ponticum K.Koch
82. Lilium primulinum Baker
83. Lilium puerense Y.Y.Qian
84. Lilium pumilum Delile
85. Lilium pyi H.Lév.
86. Lilium pyrenaicum Gouan
87. Lilium pyrophilum M.W.Skinner & Sorrie
88. Lilium regale E.H.Wilson
89. Lilium rhodopeum Delip.
90. Lilium rockii R.H.Miao
91. Lilium rosthornii Diels
92. Lilium rubellum Baker
93. Lilium rubescens S.Watson
94. Lilium saccatum S.Yun Liang
95. Lilium sargentiae E.H.Wilson
96. Lilium sempervivoideum H.Lév.
97. Lilium sherriffiae Stearn
98. Lilium souliei (Franch.) Sealy
99. Lilium speciosum Thunb.
100. Lilium stewartianum Balf.f. & W.W.Sm.
101. Lilium sulphureum Baker ex Hook.f.
102. Lilium superbum L.
103. Lilium szovitsianum Fisch. & Avé-Lall.
104. Lilium taliense Franch.
105. Lilium tianschanicum N.A.Ivanova ex Grubov
106. Lilium tsingtauense Gilg
107. Lilium wallichianum Schult. & Schult.f.
108. Lilium wardii Stapf ex F.C.Stern
109. Lilium washingtonianum Kellogg
110. Lilium wenshanense L.J.Peng & F.X.Li
111. Lilium xanthellum F.T.Wang & Tang
24
Spesies Genus Amana terdapat 3 Spesies :
Amana edulis
Amana erythronioides
Amana kuocangshanica
25
29. Calochortus gunnisonii S.Watson
30. Calochortus hartwegii Benth.
31. Calochortus howellii S.Watson
32. Calochortus × indecorus Ownbey & M.Peck
33. Calochortus invenustus Greene
34. Calochortus kennedyi Porter
Spesies Genus Cardiocrinum terdapat 3 Spesies :
Cardiocrinum cathayanum Cardiocrinum cordatum
Cardiocrinum giganteum
26
Spesies Genus Oakesiella terdapat 1 Spesies :
Oakesiella nitida
27
14. Tricyrtis nana Yatabe
15. Tricyrtis ohsumiensis Masam.
16. Tricyrtis ovatifolia S.S.Ying
17. Tricyrtis perfoliata Masam.
18. Tricyrtis pseudolatifolia Hir.Takah.bis & H.Koyama
19. Tricyrtis ravenii C.I Peng & Tiang
20. Tricyrtis setouchiensis Hir.Takah.
21. Tricyrtis stolonifera Matsum.
22. Tricyrtis suzukii Masam.
23. Tricyrtis viridula Hir.Takah.bis
28
25. Tulipa dasystemonoides Vved.
26. Tulipa dubia Vved.
27. Tulipa eichleri Regel
28. Tulipa faribae Ghahr., Attar & Ghahrem.-Nejad
29. Tulipa ferganica Vved.
30. Tulipa florenskyi Woronow
31. Tulipa fosteriana W.Irving
32. Tulipa gesneriana L.
33. Tulipa greigii Regel
34. Tulipa grey-wilsonii Rech.f.
35. Tulipa gumusanica Terzioglu
36. Tulipa hageri Heldr.
37. Tulipa harazensis Rech.f.
38. Tulipa heteropetala Ledeb.
39. Tulipa heterophylla (Regel) Baker
40. Tulipa heweri Raamsd.
41. Tulipa hissarica Popov & Vved.
42. Tulipa hoogiana B.Fedtsch.
43. Tulipa humilis Herb.
44. Tulipa hungarica Borbás
45. Tulipa iliensis Regel
46. Tulipa julia K.Koch
47. Tulipa karabachensis Grossh.
48. Tulipa karamanica Özhatay & Koçak
49. Tulipa kaufmanniana Regel
50. Tulipa kolpakowskiana Regel
51. Tulipa kopetdaghensis B.Fedtsch. ex Czerniak.
52. Tulipa korolkowii Regel
53. Tulipa korshinskyi Vved.
54. Tulipa koyuncui Eker & Babaç
55. Tulipa krauseana Regel
56. Tulipa kuschkensis B.Fedtsch.
57. Tulipa lanata Regel
58. Tulipa lehmanniana Merckl.
29
59. Tulipa lemmersii Zonn., Peterse & J.Groot
30
Spesies Genus Paris terdapat 27 Spesies :
1. Paris axialis
2. Paris bashanensis
3. Paris caobangensis
4. Paris cronquistii
5. Paris daliensis
6. Paris delavayi
7. Paris dulongensis
8. Paris dunniana
9. Paris fargesii
10. Paris forrestii
11. Paris guizhouensis
12. Paris incompleta
13. Paris japonica
14. Paris luquanensis
15. Paris mairei
16. Paris marmorata
17. Paris polyandra
18. Paris polyphylla
19. Paris quadrifolia L.
20. Paris rugosa
21. Paris stigmatosa
22. Paris tetraphylla
23. Paris thibetica
24. Paris undulata
25. Paris vaniotii H.Lév.
26. Paris verticillata M.Bieb.
31
Spesies Genus Schoenocaulon terdapat Spesies :
Schoenocaulon calcicola
32
Spesies Genus Philesia terdapat 1 Spesies :
Philesia magellanica
33
BAB III
ISI DAN PEMBAHASAN
A. Ciri –ciri Liliceae
Beberapa ciri umum Liliceae yaitu :
1. Berakar rimpang
2. Kebanyakan tumbuhan basah berupa terna merambat
3. Jenis tertentu tepi daunnya berduri dan berlendir
Beberapa ciri khusus Liliceae yaitu :
1. Herba/perdu
2. Akar Serabut
3. Bunga bertenda 6
4. Memiliki umbi lampis
Divisi : Spermatophyta
Classis : Monocotyledonae
Ordo : Liliales
Famili : Liliceae
Genus : Allium
Spesies : Allium fistulosum L.
34
2. Crynum asiaticum L. (Bunga Bakung)
Kingdom : Plantae
Subkingdom : Tracheobionta
Divisi : Magnoliophyta
Class : Liliopsida
Ordo :Liliales
Famili : Amaryllidaceae
Genus : Crynum
Sering kita lihat atau jumpai tanaman bunga bakung (Crynum asiaticum L.)
disekitar kita seperti ditaman, di pinggir jalan dan sekitar pekarangan rumah
kita. Tanaman bunga bakung adalah tanaman bunga yang termasuk dari
keluarga Amaryllidaceae. Tanaman bunga bakung berasal dari Eropa. Nama
bunga bakung dalam bahasa Inggris adalah lily. Nama ilmiah atau latin bunga
bakung adalah Crynum asiaticum L. Karakteristik bunga bakung ini
mempunyai warna yang indah di setiap kelopaknya. Bunga Bakung mempunyai
warna seperti putih, merah, kuning, dan lain-lain.
35
Akar serabut, silindris, putih. Bunga bakung memiliki umbi seperti umbi lapis
pada bawang (liliceae) dan hidupnya menjalar. Terna yang bervariasi
tingginya dengan umbi lapis, pada umbinya banyak tunas kuncup muncul.
Akar
Akar Batang
Bunga
36
2. Crynum asiaticum L. (Bunga Bakung)
D. Monograf
Bawang Daun ( Allium fistulosum L.)
Habitus : Perdu
Getah : putih
Follium
Bentuk daun : Acerosus
Apex folli : Acutus
Basis folli : Trucatus
Nervatio : Rectinervis
Intervenium : Membranaceus
Warna daun : hijau
Permukaan daun : Leavis
Daun majemuk :
Tata letak pada batang : pada batang cabang batang
Tangkai daun : pipih
37
Caulis
Bentuk Caulis : Plata caulis
Jenis Caulis : Simpodial
Arah tumbuh batang : tegak lurus
Permukaan batang : kasar
Warna batang : kehijauan
Radix : Radix adventicia
Flos
Bentuk bunga : bunga majemuk
Tempat bunga : ujung daun
Warna bunga : berwarna hijau
Caulis
Arah tumbuh : Tegak lurus
Percabangan : Menggarpu/dikotom
Sifat batang : Geragih
38
Bentuk batang : Bulat (Teres)
Permukaan : Licin (Laevis)
Radix : Serabut (Adventia)
Flos
Tempat : Ujung batang
Bagian flos : Berkas
Kelamin : Bunga lengkap
Calyx : Lepas/bebas
Carolla : Berlekatan
Stamen
Jumlah : Banyak
Pistilum : Putik tunggal
Ovarium : Tenggelam
E. Kunci Determinasi
1. Kunci Determinasi Allium fistulosum L. (Bawang Daun)
1. a. Tumbuh-tumbuhan tidak dengan bunga sejati, artinya tidak ada benang atau putik
dan perhiasan bunga. Tumbuh-tumbuhan berspora ( golongan 1)
b. Tumbuh-tumbuhan dengan bunga sejati, sedikit-dikitnya dengan benang sari dan
putik. Tumbuh-tumbuhan berbunga.
2b
2. a. Terdapat alat pembelit . Tumbuhan-tumbuhan kebanyakan memanjat ( golongan 2)
b. Tidak ada alat pembelit. Tumbuh-tumbuhan dapat juga memanjat atau membelit
(dengan batang, poros daun atau tangkai daun)
3b
3. a. Daun berbangun jarum dan terdapat dalam berkas terdiri dari 2-3 helai, pangkal
tiap berkas daun diliputi oleh beberapa sisik tipis bangun bulu.
b. Daun tidak berbentuk jarum atau tidak terdapat dalam berkas tersebut diatas
4b
4. a. Bangsa rumput atau yang menyerupainya . Daun mempunyai tulang daun sejajar
atau melengkung, tidak berduri, dengan pangkal berpelepah. Bunga-bunga merupakan
bulir, terdapat diketiak sekam (sisik tipis)
39
b. Tumbuh-tumbuhan tidak menyerupai bangsa rumput . Daun dan atau bunga
berlainan dengan yang diterangkan diataa 6b
11. a. Tulang daun dan urat daun sejajar satu dengan yang lainnya menurut panjang
daun,tebal tulang daun, urat daun kerap kali hanya berbeda sedikit. Daun kebanyakan
berbentuk garis sample lanset, kerap kali tersusun dalam 2 baris. Pangkal daun kerap
kali jelas dengan pelepah yang membentuk batang. Bunga kerapkali berbilangan 3.
Kebanyakan berupa herba dengan akar rimpang, umbi, atau umbi lapis (golongan 5)
67b
b. Tidak demikian, ibu tulang daun dapat dibedakan jelas dari jaring urat daun dan
dari anak cabang tulang daun yang kesamping dan yang serong keatas.
70. a. Daun bertulang menjari dan berbagi 5-7 (rumput-rumputan tidak berbatang)
40
71. a. Batang yang berdaun merupakan tangga yang memutar
72. a. Batang dekat ruas mengeluarkan akar udara yang berwarna abu-abu .
Bunga Zigomorf
76. a. Pohon. Mengandung hars, beruma dua. Bunga jantan merupakan untai, bunga
betina teratur merupakan kerucut. Daun berhadapan,memanjang.
b. Bakal tenggelam
78. a. Pangkal daun jelas mempunya pelepah yang memeluk batang. Bunga kerapkali
keluar diantara lipatan daun pelindung yang terbentuk tudung, berwarna biru, ungu
atau putih. Kebanyakan berupa rumput-rumputn yang langsing.
b. Pangkal daun tidak mempunyai pelepah demikian. Bunga tidak perna keluar
diantara lipatan pelindung yang berbentuk tudung, putih atau putih kehijauan .
Rumput-rumputan (herba) yang sekuat perdu.
26
Liliaceae
41
1. a. Tumbuh-tumbuhan tidak dengan bunga sejati, artinya tidak ada benang sari atau putik
dan perhiasan bunga. Tumbuh-tumbuhan berspora. 17
b. Tumbuh-tumbuhan dengan bunga sejati, sedikit-dikitnya dengan benang sari dan atau
putik. Tumbuh-tumbuhan berbunga.
2
b. Tidak ada alat pembelit. Tumbuh-tumbuhan dapat juga memanjat atau membelit (dengan
batang, poros daun atau tangkai daun). 3
3. a. Daun berbangun jarum dan terdapat dalam berkas terdiri dari 2-3 helai pangkal tiap
berkas daun diliputi oleh beberapa sisik tipisbangun buluh.
13.Pinaceae
b. Daun tidak berbentuk jarum atau tidak terdapat dalam berkas tersebut di atas. 4
4. a. Bangsa rumput atau menyerupainya. Daun mempunyai tulang daun sejajar atau
melengkung, tidak berduri, dengan pangkal berpelepah. Bunga-bunga merupakan bulir,
terdapat diketiak sekam (sisik tipis).
5
b. Tumbuh-tumbuhan tidak menyerupai bangsa rumput. Dauan dan atau bunga berlainan
dengan yang diterangkan di atas. 6
42
10. a.Daun keseluruhannya merupakan roset pada pangkal batang.
92
11. a. Tulang daun dan urat daun sejajar satu dengan lainnya menurut panjang daun, tebal
tulang daun, urat daun kerapkali hanya berbeda sedikit. Daun kebanyakan berbentuk
garis sampai lanset, kerapkali tersusun dalam 2 baris. Pangkal daun kerap kali jelas
dengan pelepah yang memeluk batang. Bunga kerapkali berbilangan 3 kebanyakan
berupa herba dengan akar rimpang, umbi atau umbi lapis.
67
b. Tidak demikian. Ibu tulang daun dapat dibedakan jelas dari jarring urat daun dan dari
anak canbang tulang daun yang kesamping dan yang setong keatas
12
70. a.Daun bertulang menjari dan berbagi 5-7 (rumput-rumputan tidak berbatang).
28.
Taccaceae
b. Daun lain. 71
72. a. Batang dekat ruas mengeluarkan akar udara yang berwarna abu-abu. Bunga zigomorf.
35. Orchidaceae
b. Tumbuh-tumuhan lain. 76
43
76. a. Pohon. Mengandung hars, berumah dua. Bunag jantan merupakan untai, bunga betina
teratur merupakan kerucut. Daun berhadapan memanjang.
12.Araucariaceae
b. Bakal tenggelam. 79
BAB IV
44
PENUTUP
A. KESIMPULAN
Tanaman yang termasuk suku ini merupakan tanaman terna dengan rimpang atau
umbi lapis, kadang-kadang semak atau perdu berupa tumbuhan memanjat. Daun
tunggal, tersebar pada batang atau terkumpul sebagai rozet akar, adakalanya tereduksi
dan cabang-cabang berubah menjadiklakodium. Bunga kecil sampai sangat besar dan
amat menarik, kebanyakan banci, aktinomorf atau sdikit zigomorf. Hiasan bunga berupa
tenda bunga yang menyerupai mahkota dengan atau tanpa pelekatan berupa buluh,
terdiri atas 6 daun tenda bunga, jarang hanya 4 atau lebih dari 6, kebanyakan jelas
tersusun dalam 2 lingkaran. Benang sari 6, jarang sampai 12 atau hanya 3, bergadapan
dengan daun-daun tenda bunga. Tangkai sari bebas atau berlekatan dengan berbagai
cara. Kepala sari beruang 2, membuka dengan celah membujur, jarang dengan suatu
liang pada ujungnya. Bakal buah menumpang atau setengah tenggelam, kebanyakan
beruang 3, dengan tembuni di sudut-sudut ruang. Buahnya buah kendaga atau buah buni.
Biji dengan banyak sekali endosperm, lembaga lurus atau bengkok. Suku ini ditaksir
meliputi sampai 4000 jenis tumbuhan, terbagi dalam 240 merga yang dikelompokkan
lagi dalam ± 12 anak suku.
45
DAFTAR PUSTAKA
University.
https://www.gbif.org/species/1172
http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Liliaceae/
http://www.mobot.org/mobot/research/apweb/orders/lilialesweb.htm
http://www.britannica.com/plant/Liliales
46