Abstract
The nummulites, which derive their name from the flattened discoidal shape of their shell, similar to that of a stone coin, were and are unicellular marine macroforaminifera, whose size varies from a few millimeters to about 12 cm in maximum diameter for some fossil species. Their abundance in certain rocks, now called nummulitic limestones, had already been noticed even by the ancient Egyptians and later Greeks and Romans. They were believed to be petrified grains, and under this appellation are described in the earliest printed books beginning with Agricola and Gessner. Their true origin remained disputed throughout the eighteenth century. The real nummulites or similar blackish discs of marcassite, according to popular tradition, were traces of the passage or work of the devil, who had lost them or had thus petrified the coins paid to commit a crime or a spell, making it in the end fruitless for the perpetrator.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
References
Agricola G (1546) De ortu & causis subterraneorum Lib. V. De natura eorum quae effluent ex terra Lib. IIII. De natura fossilium Lib. X. De veteribus & novis metallis Lib. II. Bermannus, sive de re metallica dialogus. Interpretatio Germanica vocum rei metallicae, addito Indice foecundissimo. Basel: Hieronymus Froben
Agricola G (1558) De ortu et causis, subterraneorum lib. V. Basileae : [Froben], M D LVIII. [1558]. ETH-Bibliothek Zürich, Rar 244, https://doi.org/10.3931/e-rara-9796 / Public Domain Mark
Aldrovandi U (1648) Ulyssi Aldrovandi patricii Bononiensis Musaeum metallicum in libros IIII: Distributum Bartholomaeus Ambrosinus ... labore, et studio composuit cum indice copisosissimo Arcus Antonius Bernia. typis Io. Baptistae Ferronii, Bononiae. ETH-Bibliothek Zürich, Rar 1027, https://doi.org/10.3931/e-rara-13017 / Public Domain Mark
Bertrand E (1763) Dictionnaire universel des fossiles propres et des fossils accidentels. Pierre Gosse et Daniel Pinet, La Haye
Brocchi GB (1814) Conchiologia fossile subapennina con osservazioni geologiche sugli Apennini e sul suolo adiacente. Stamperia Reale, Milano
Cortesi G (1819) Saggi Geologici degli Stati di Parma e Piacenza. From the Torchj of Maino, Piacenza
Imperato F (1599) Dell’Historia Naturale di Ferrante Imperato napolitano. Libri XXVIII. Nella quale ordinatamente di tratta della diversa condition di miniere, e pietre. Con alcune historie di Piante, et Animali fin’ora non date in luce. Costantino Vitale, Napoli. https://www.biodiversitylibrary.org/item/183177#page/5/mode/1up (not in copyright)
Imperato F (1610) De Fossilibus Opusculum. In: quo miro ordine continentur Naturalis disciplinae scitu dignissima, eiusque professoribus omnino necessaria; ab alijs minime excogitata. Accesserunt. Dominici Roncalioli, Neapoli. https://archive.org/details/bub_gb_yPMwLxv1n4kC. (Public Domain Mark 1.0)
Kirkpatrick R (1913) The nummulosphere: an account of the organic origin of so-called igneous rocks and abyssal red clays. Lamley & Co, London
Lang KN (1708) Historia lapidum figuratorum Helvetiae, eiusque viciniae: in qua non solum enarrantur omnia eorum genera, species et vires aeneisque tabulis repraesentantur, sed insuper adducuntur eorum loca nativa, in quibus [...]. sumptibus authoris, typis Jacobi Tomasini, Venetiis. ETH-Bibliothek Zürich, Rar 5680, https://doi.org/10.3931/e-rara-10398 / Public Domain Mark
Mercati M (1717) Metallotheca Vaticana. Opus posthumum, Autoritate et Munificentia Clementis Undecimi Pontificis Maximi. E tenebris in lucem eductum: Opera autem, & studio Joannis Mariae Lancisii, Archiatri Pontificii illustratum. Ex Officina Jo, Mariae Salvioni Romani, Romae. https://archive.org/details/bub_gb_DC_E6UVWg7EC (Public Domain Mark 1.0)
Michelotti G (1841) Saggio storico dei Rizopodi caratteristici dei terreni sopracretacei. Memorie Mat Fis Soc Ital Sci 22(2):253–302
Moncel MH, Chiotti L, Gaillard C, Onoratini G, Pleurdeau D (2012) Non-utilitarian lithic objects from the European paleolithic. Archaeol Ethnol Anthropol Eurasia 40(1):24–40
Mozzani E (2015) Légendes et mystères des régions de France. Éditions Robert Laffont, Paris
Nicholson HA (1877) The ancient life-history of the earth: a comprehensive outline of the principles and leading facts of palæontological science. https://www.biodiversitylibrary.org/bibliography/13890 Public Domain
Paladini M (trans: it. ed.) (2015) De Fossilibus Opusculum, 1610. Quad Accad Pontiniana 61:121–210
Spada G (1744) Corporum lapidefactorum agri Veronensis catalogus. Typis Dionysii Ramanzinii : Bibliopolæ apud S. Thomam, Veronæ. Zentralbibliothek Zürich, NG 58 | G, https://doi.org/10.3931/e-rara-50868 / Public Domain Mark
Targioni-Tozzetti G (1754) Relazione del viaggio fatto nel 1733 da Pier Antonio Micheli per diversi luoghi dello Stato Senese. In: Relazioni d’alcuni Viaggi Fatti in diversi Parti della Toscana, per osservare le Produzioni Naturali, e gli Antichi Monumenti di essa. Stamperia Imperiale, Firenze
Trevisan L, Giglia G (2005) Introduzione alla Geologia, seconda edizione. Pacini Editore, Pisa. ISBN 88-7781-482-9
Vialli V (1974) Appunti di Paleontologia. Pitagora Editrice, Bologna
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2022 The Author(s), under exclusive license to Springer Nature Switzerland AG
About this chapter
Cite this chapter
Forli, M., Guerrini, A. (2022). Nummulites: Are they Stone Lentils, Frumentaries Stone or Devil’s Coins? No, are Giant Foraminifers. In: The History of Fossils Over Centuries. Springer, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-031-04687-2_9
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-031-04687-2_9
Published:
Publisher Name: Springer, Cham
Print ISBN: 978-3-031-04686-5
Online ISBN: 978-3-031-04687-2
eBook Packages: Earth and Environmental ScienceEarth and Environmental Science (R0)