Cymopterus
 Cymopterus purpureus | |||||
| Systematyka[1][2] | |||||
| Domena | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Królestwo | |||||
| Podkrólestwo | |||||
| Nadgromada | |||||
| Gromada | |||||
| Podgromada | |||||
| Nadklasa | |||||
| Klasa | |||||
| Nadrząd | |||||
| Rząd | |||||
| Rodzina | |||||
| Rodzaj |
Cymopterus | ||||
| Nazwa systematyczna | |||||
| Cymopterus Rafinesque J. Phys. Chim. Hist. Nat. Arts 89: 100. Aug 1819[3] | |||||
| Typ nomenklatoryczny | |||||
|
C. glomeratus (T. Nuttall) DC.[3] | |||||
| |||||
Cymopterus – rodzaj roślin należący do rodziny selerowatych Apiaceae. Obejmuje ok. 27[5], 40[6], 44[4] gatunków. Występują one w zachodniej części Ameryki Północnej[5] od południowego Meksyku po środkowo-południową część Kanady[4]. Rośliny zasiedlają głównie suche siedliska, są niskimi bylinami o grubym, spichrzowym korzeniu i trójdzielnych liściach. Owoce mają dwa boczne i trzy grzbietowe żebra zwykle silnie rozwinięte i faliste, tworzące oskrzydlenie owocu[6]. Niektóre gatunki mają jadalne korzenie i liście, spożywane przez Indian[5].
Systematyka[edytuj | edytuj kod]
- Pozycja systematyczna
Rodzaj w obrębie rodziny selerowatych (baldaszkowatych) Apiaceae klasyfikowany jest do podrodziny Apioideae, plemienia Selineae[7]. Analizy molekularne gatunków opisanych z zachodniej części Ameryki Północnej jako przedstawiciele rozmaitych rodzajów (Aletes, Lomatium, Musineon, Oreoxis, Pseudocymopterus, Pteryxia, Tauschia) okazały się tworzyć zagnieżdżoną wzajemnie jedną grupę siostrzaną względem rodzaju dzięgiel Angelica[6].
- Wykaz gatunków[4]
- Cymopterus aboriginum M.E.Jones
- Cymopterus alpinus A.Gray
- Cymopterus anisatus A.Gray
- Cymopterus bakeri (J.M.Coult. & Rose) M.E.Jones
- Cymopterus basalticus M.E.Jones
- Cymopterus beckii S.L.Welsh & Goodrich
- Cymopterus cinerarius A.Gray
- Cymopterus coulteri (M.E.Jones) Mathias
- Cymopterus crawfordensis K.Moon, S.L.Welsh & Goodrich
- Cymopterus davidsonii (J.M.Coult. & Rose) R.L.Hartm.
- Cymopterus davisii R.L.Hartm.
- Cymopterus deserticola Brandegee
- Cymopterus douglassii R.L.Hartm. & Constance
- Cymopterus duchesnensis M.E.Jones
- Cymopterus evertii R.L.Hartm. & R.S.Kirkp.
- Cymopterus filifolius (Mathias, Constance & W.L.Theob.) B.L.Turner
- Cymopterus gilmanii C.V.Morton
- Cymopterus glaucus Nutt.
- Cymopterus globosus (S.Watson) S.Watson
- Cymopterus glomeratus (Nutt.) DC.
- Cymopterus goodrichii S.L.Welsh & Neese
- Cymopterus hallii (A.Gray) B.L.Turner
- Cymopterus hendersonii (J.M.Coult. & Rose) Cronquist
- Cymopterus humilis (Raf.) Tidestr.
- Cymopterus jonesii J.M.Coult. & Rose
- Cymopterus lapidosus (M.E.Jones) M.E.Jones
- Cymopterus lemmonii (J.M.Coult. & Rose) Dorn
- Cymopterus longipes S.Watson
- Cymopterus longiradiatus (Mathias, Constance & W.L.Theob.) B.L.Turner
- Cymopterus macdougalii (J.M.Coult. & Rose) Tidestr.
- Cymopterus megacephalus M.E.Jones
- Cymopterus minimus (Mathias) Mathias
- Cymopterus newberryi (S.Watson) M.E.Jones
- Cymopterus nivalis S.Watson
- Cymopterus panamintensis J.M.Coult. & Rose
- Cymopterus petraeus M.E.Jones
- Cymopterus purpureus S.Watson
- Cymopterus ripleyi Barneby
- Cymopterus rosei (M.E.Jones ex Coult. & Rose) M.E.Jones
- Cymopterus sessiliflorus (W.L.Theob. & C.C.Tseng) R.L.Hartm.
- Cymopterus spellenbergii R.L.Hartm. & J.E.Larson
- Cymopterus terebinthinus (Hook.) Torr. & A.Gray
- Cymopterus trotteri (S.L.Welsh & Goodrich) Cronquist
- Cymopterus williamsii R.L.Hartm. & Constance
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2020-03-03] (ang.).
- ↑ a b Cymopterus. [w:] Index Nominum Genericorum (ING) [on-line]. Smithsonian Institution. [dostęp 2020-03-03].
- ↑ a b c d Cymopterus Raf.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2020-03-03].
- ↑ a b c David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 266, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
- ↑ a b c F.-J.Sun, S.R.Downie, B.-E. van Wyk, P.M.Tilney. A molecular systematic investigation of Cymopterus and its allies (Apiaceae) based on phylogenetic analyses of nuclear (ITS) and plastid (rps16 intron) DNA sequences. „South African Journal of Botany”. 70, 3, s. 407-416, 2004. DOI: 10.1016/S0254-6299(15)30223-4.
- ↑ Genus: Cymopterus Raf.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2019-07-07].