Escolar Documentos
Profissional Documentos
Cultura Documentos
21.ed
Embrapa 2014
Autores
Suzete Duarte da Costa
Biloga, mestre em Ecologia Aqutica e Aquicultura, bolsista do Projeto Sistema
Paraense de Inovao (Sipi), Belm, PA.
duarte_suzy@yahoo.com.br
Regina Clia Viana Martins-da-Silva
Biloga, doutora em Cincias Biolgicas, pesquisadora A na Embrapa Amaznia
Oriental, Belm, PA.
regina.silva@embrapa.br
Carlos Eduardo de Mattos Bicudo
Bilogo, doutor em Cincias Biolgicas, pesquisador no Instituto de Botnica,
So Paulo, SP.
cbicudo@terra.com.br
Kaio Diego das Neves Barros
Engenheiro de Pesca, bolsista do Projeto Sistema Paraense de Inovao (Sipi), Belm, PA.
nevesbarros.aquicultura@hotmail.com
Marcos En Chaves Oliveira
Engenheiro-qumico, doutor em Engenharia Mecnica, pesquisador A na Embrapa
Amaznia Oriental, Belm, PA.
marcos-ene.oliveira@embrapa.br
Agradecimentos
Os autores expressam seus agradecimentos Dra. Maringela Menezes, do
Laboratrio de Ficologia (Departamento de Botnica) do Museu Nacional do
Rio de Janeiro/Universidade Federal do Rio de Janeiro, e Dra. Ermelinda Maria
De Lamonica Freire, docente do Curso de Cincias Biolgicas da Univag Centro
Universitrio de Vrzea Grande, MT, ambas especialistas em Ficologia, pela leitura
crtica do manuscrito e pelas valiosas sugestes.
Registram, tambm, sua gratido ao CNPq, pelas bolsas de estudo concedidas ao
primeiro e ao quarto autor, no mbito das aes do Projeto Sistema Paraense de
Inovao (Sipi).
Apresentao
O conhecimento dos componentes da biodiversidade de fundamental importncia
para o planejamento de uso e conservao de determinada rea. Considerando
que a gua um dos principais recursos do Estado do Par, importante conhecer
as algas que habitam os diversos corpos dgua desse estado, pois a ficoflrula
a base da teia alimentar, alm de produzir a maior parte do oxignio dissolvido na
gua, retirando-lhe altas concentraes de gs carbnico e mantendo, dessa forma,
em equilbrio esses dois gases, propiciando o desenvolvimento da biota nesses
ambientes.
Paralelamente sua importncia ecolgica, as algas so altamente utilizadas em
vrios ramos da economia mundial, como na alimentao humana, na composio
de medicamentos, cosmticos, explosivos, abrasivos, tijolos, concretos, fertilizantes
e rao para peixes e, mais recentemente, na produo de combustvel. As algas,
contrastantemente, tambm podem causar intoxicaes humanas e de animais
domsticos e selvagens. No Brasil, pode-se lembrar como um dos casos mais tristes
de intoxicao humana o que ocorreu em Caruaru, Pernambuco, em 1996, quando
vrias pessoas morreram intoxicadas pela presena da alga Microcystis sp. na gua
de uma clnica de hemodilise.
Adriano Venturieri
Chefe-Geral da Embrapa Amaznia Oriental
Prefcio
para mim um enorme prazer apresentar esta Lista. Tivesse o Brasil mais listas
como esta! Listas so extremamente teis, pois renem e resumem uma biblioteca
espalhada ao longo do tempo e por revistas que, em sua maioria, no so publicadas
no Brasil. Listas refletem o grau de desenvolvimento da pesquisa na rea de sua
abrangncia e apontam grupos taxonmicos ainda pouco ou jamais estudados para
a rea. Apontam os problemas taxonmicos e nomenclaturais que, por ventura,
existam nos grupos abrangidos. Indicam caminhos a serem percorridos delineando,
com isso, projetos de pesquisa. E o Brasil ainda extremamente pobre em listas,
por julg-las material de segunda categoria. Tal afirmao me injuria, pois penso
exatamente o contrrio. Listas so obras de pacincia, de enorme busca no tempo
e no espao, de anlise e de sntese do conhecimento e de indicao das novas
avenidas a percorrer. Qualquer passo que se d no desenvolvimento dos estudos de
algas de guas continentais no Estado do Par ter que partir, obrigatoriamente, da
consulta a este catlogo. Parabns Regina Clia V. Martins-da-Silva, pela brilhante
inciativa e pela extremosa coordenao do insano trabalho de compilao, porm,
mais do que tudo pela devoo s nossas algas. Parabns Suzete, ao Kaio e ao
Marcos, pelo apoio ideia da Regina. E a todos vocs, meus amigos e colegas de trabalho, o
meu mais sincero muito obrigado pelo honroso convite para participar em uma equipe to
afinada e deliberada. Parabns Embrapa Amaznia Oriental, pela viso e publicao deste
livro.
Sumrio
Introduo..................................................................................................15
Estudos ficolgicos no Par......................................................................16
Compilao dos dados............................................................................21
Diversidade...........................................................................................22
Cyanophyceae/Cyanobacteria...................................................................25
Chlamydophyceae......................................................................................47
Chlorophyceae...........................................................................................53
Zygnemaphyceae.......................................................................................91
Oedogoniophyceae..................................................................................293
Charophyceae..........................................................................................297
Euglenophyceae.......................................................................................301
Dinophyceae............................................................................................311
Chrysophyceae.........................................................................................317
Xanthophyceae........................................................................................327
Cryptophyceae........................................................................................ 333
Rhodophyceae........................................................................................ 337
Classe no definida................................................................................. 341
Consideraes finais............................................................................... 345
Referncias.............................................................................................. 347
Introduo
A gua um dos principais recursos da Amaznia, pois fornece subsistncia para muitas
comunidades, gerando alimentao e/ou renda. tambm fonte geradora de energia, alm de
ser a via de transporte mais importante da regio. A gua funciona, ainda, como elemento de
relao mtua entre solo, clima e vida.
Assim sendo, de grande importncia o conhecimento da dinmica dos ecossistemas
aquticos da regio, que contribuir para entender a Amaznia como um todo na atualidade e
compreender os vrios processos evolutivos que ocorrem nessa regio do planeta.
No estudo desses ecossistemas, fundamental conhecer onde e como produzida a energia
que mantm sua dinmica. Por meio do estudo das algas, possvel responder a muitas
indagaes, pois a ficoflrula responsvel por grande parte dessa energia, visto que constitui
a base da rede alimentar, bem como produz a maior parte do oxignio dissolvido na gua,
retirando-lhe altas concentraes de gs carbnico e mantendo, com isso, em equilbrio timo
esses dois gases, propiciando o desenvolvimento da biota desses ambientes.
Tundisi (1986) demonstrou a importncia do estudo do fitoplncton para poder compreender
a ecologia aqutica, pois a fertilidade desses ambientes depende, em grande parte, da
comunidade fitoplanctnica. O estudo desse hbito de vida, sua composio e distribuio
primria tem fundamental importncia para o conhecimento dos principais mecanismos
de funcionamento dos ecossistemas aquticos. As informaes a respeito do fitoplncton
presente em um corpo dgua so indicadoras da qualidade da vida neste.
O Estado do Par abriga, sabidamente, uma grande diversidade de algas, como pode ser constatado
nos trabalhos publicados sobre inventrio de sua ficoflrula. Entretanto, o conhecimento sobre esse
assunto encontra-se esparso e ainda bastante escasso. H necessidade premente de organizar esses
dados para ter o conhecimento adequado das espcies, variedades e formas taxonmicas desses
organismos que ocorrem no estado e dos ambientes aquticos j inventariados, visando detectar
novas reas a serem amostradas. Neste contexto, o presente trabalho props-se a catalogar todas
as espcies, variedades e formas taxonmicas de algas (exceto Bacillariophyceae) e cianobactrias
continentais j referidas para o Estado do Par.
16
contribuio efetiva para o conhecimento das desmdias da Amaznia, um trabalho que identificou
cerca de 500 espcies, variedades e formas taxonmicas, sempre com medidas e ilustraes que
permitem reidentificar os materiais. Grnblad (1945) props, ainda, 29 espcies, 61 variedades e
4 formas taxonmicas, alm de 11 novas combinaes. As propostas de novidades taxonmicas
fizeram-se acompanhar de descries morfolgicas detalhadas.
Francis Drouet viajou ao Brasil em 1935, aqui permaneceu durante 6 meses, de junho a dezembro.
Sediou-se, principalmente, no Nordeste do pas, mas realizou uma viagem de 4 dias a Belm, de
onde foi, Rio Tocantins acima, at pouco adiante de Baio, coletando em Porto do Bazar (Igarapmirim), Abaet, Camet, Vila Carmo (Camet), Porto da Turca (na Ilha Mararia, Baio) e Baio.
Duas publicaes emergiram dessa viagem, Drouet (1937; 1938), ambas sobre Cyanophyceae (hoje
Cyanobacteria).
A segunda metade do sculo 20 foi relativamente profcua para o estudo das algas de guas
continentais do Par. Dezoito publicaes foram trazidas a lume nessa poca, 11 das quais de autoria
de especialistas de fora do Brasil e 7 de brasileiros. Grnblad (1945) e Grnblad e Kallio (1954)
referem-se mesma alga, a desmdia bipolarmente assimtrica Amscottia mira Grnblad ex Grnblad
descrita originalmente como Scottia mira Grnblad, nome genrico este pr-ocupado por Scottia
R.Braun 1812, uma orqudea.
Harald Sioli viajou para o Brasil primeiro em 19341935 e depois em 1938 e aqui ficou detido
por conta da Segunda Guerra Mundial. Casou-se com uma brasileira e adotou o Brasil como sua
segunda ptria, aqui vivendo durante vrios anos. Sioli (1956) registrou pioneiramente a existncia
de Characeae na Amaznia ao identificar Nitella oligospira A.Braun, com base em material
coletado na cidade de Fordlndia, localizada na margem direita do Rio Tapajs. Posteriormente,
Sioli (1960) efetuou estudos sobre a limnologia de cinco igaraps situados ao longo da Estrada de
Ferro de Bragana (Estrada de Ferro Belm-Bragana) e noticiou a presena de duas espcies de
17
18
Thomasson (1971) trabalhou o material coletado na Amaznia em 1963 por G.Marlier e retomou o
material coletado por R.Braun, que j havia sido estudado por Frster (1969). As amostras coletadas
no Par provieram do Lago Jucuru, localizado prximo a um pequeno afluente do Rio Tapajs, e do
Lago Maic, que fica jusante da cidade de Santarm. Dessa coleo, foram identificados 387 txons
infragenricos, dos quais 3 espcies, 3 variedades, 9 formas taxonmicas e 2 combinaes constituem
novidades para a Cincia. Thomasson (1977) props duas novas espcies, Cosmarium kostei
Thomasson e Micrasterias foersteri Thomasson. Ambas as espcies foram descritas do estudo de
material coletado por W.Koste, um especialista em rotferos, em Terra Santa, na regio de Nhamund.
s duas descries foi acrescentada uma lista de 220 txons infragenricos, principalmente
de desmdias, mas tambm 45 espcies de Cyanobacteria, Dinophyceae, Chrysophyceae,
Bacillariophyceae, Euglenophyceae e Chlorophyceae das ordens Volvocales, Chlorococcales e
Chaetophorales identificados das referidas amostras.
Ainda sobre as desmdias, Gessner e Simonsen (1967) registraram a presena de oito txons de
representantes desse grupo na regio de Gurup do Rio Amazonas.
Analisando material do Rio Tapajs, Uherkovich (1976) identificou 40 txons infragenricos de
Chlorococcales, 70 de Conjugatophyceae (= Zgnemaphyceae), 22 de Bacillariophyceae e 22 dos
demais grupos. Nesse trabalho, foi proposta a combinao Scenedesmus acuminatus (Lagerheim)
Chodat var. javanensis (Chodat) Uherkovich. Em 1981, o mesmo autor estudou 20 corpos dgua
amaznicos, cinco dos quais esto localizados no Par, e relatou a ocorrncia de 184 txons
infragenricos de representantes de Cyanobacteria, Euglenophyta, Pyrrhophyta, Chrysophyta
(Chrysophyceae e Bacillariophyceae) e Chlorophyta (Chlorophyceae e Conjugatophyceae)
(UHERKOVICH, 1981). Schmidt (1982), dando prosseguimento aos seus estudos de produo primria
em diferentes tipos de gua da Amaznia, citou algumas espcies de algas para o Rio Tapajs.
Aps o primeiro trabalho publicado por autor brasileiro sobre as algas de guas continentais do Par
por William Antonio Rodrigues, em 1964, s 25 anos mais tarde surgiu uma segunda contribuio.
Necchi-Jnior (1989) revisou a rea de distribuio do gnero Batrachospermum no Brasil e registrou
a ocorrncia de B. macrosporum Montagne nos municpios paraenses de Barcarena e Marab.
19
Huszar (1996) estudou material coletado no Municpio de Oriximin, perto de Porto Trombetas,
no Rio Trombetas e nos lagos Mussur e Batata e identificou 136 txons de algas, com exceo das
desmdias. O ltimo grupo foi estudado parte por Sophia e Huszar (1996), que identificaram 38
txons infragenricos. No ano seguinte, Menezes e Huszar (1997), para a mesma rea estudada,
descrevem uma espcie nova, Bitrichia amazonica Menezes & Huszar, de um gnero pouco
conhecido em guas tropicais. Posteriormente, Kristiansen e Menezes (1998) examinaram por meio
de microscopia eletrnica amostras de fitoplncton do Lago Mussur, Municpio de Oriximin. Estes
identificaram 21 txons infragenricos de Chrysophytas silicosas, pertencentes Chrysophyceae (1)
e Synurophyceae (20). Desse total, 20 foram novos registros para o Estado do Par, com descrio de
uma nova variedade, Mallomonas punctifera Korshikov var. brasiliensis Kristiansen & Menezes.
Martins-da-Silva e Bicudo (2007) analisaram amostras do Lago gua Preta, principal abastecedor de
gua do Municpio de Belm, e identificaram 164 txons, 46 dos quais foram referidos pioneiramente
para o Estado.
Os cinco ltimos trabalhos marcaram o incio efetivo de uma fase nacional dos estudos ficolgicos no
Par, embora ainda demasiado tmida. So contribuies muito esparsas no tempo, pois os quatro
primeiros foram publicados no perodo de 1996 a 1998, distando assim aproximadamente 10 anos do
ltimo. Acresa-se que nos 6 anos seguintes ltima publicao nada saiu a lume.
Todas as publicaes citadas fornecem sua parcela distinta de contribuio ficologia paraense e
a maioria delas fornece descries, medidas e ilustraes dos materiais identificados, que muito
auxiliam durante os levantamentos realizados no estado.
20
informao, entretanto, importante enfatizar que esses trabalhos foram realizados a partir de
material proveniente de uma pequena regio no noroeste e no nordeste do estado, tornando
absolutamente imprescindvel inventariar as demais regies para que se conhea a ficoflrula
paraense de maneira mais ampla.
21
Diversidade
As algas e as cianobactrias continentais (exceto Bacillariophyceae) no Estado do Par esto representadas,
at o momento, por 1.584 txons infragenricos distribudos em 12 classes, 56 famlias e 169 gneros.
A classe mais representativa foi Zygnemaphyceae com aproximadamente 75% do total de txons
infragenricos, distribudos em 3 famlias, 35 gneros e 1.181 espcies e categorias infraespecficas, com
destaque para as Desmidiaceae, com 28 gneros. Destes, os mais representativos foram Staurastrum
Meyen ex Ralfs e Cosmarium Corda ex Ralfs com, respectivamente, 298 e 230 txons infragenricos. A
segunda classe com maior expresso taxonmica no estado foi Chlorophyceae, contribuindo com cerca
de 11%, distribudos em 19 famlias, 54 gneros e 173 txons infragenricos (Figura 1). Ressaltando-se a
famlia Scenedesmadaceae com 10 gneros e 51 txons infragenricos, dos quais 36 pertencem ao gnero
Scenedesmus Meyen. Os 14% restantes representam as demais classes.
Cyanophyceae ou Cyanobacteria constitui a terceira classe de maior representatividade taxonmica
(Figura 2), composta por 14 famlias, 34 gneros e 89 txons infragenricos, com destaque para a famlia
Oscillatoriaceae, com 6 gneros e 28 txons infragenricos, destes, 13 pertencem ao gnero Oscillatoria
Vaucher ex Gomont.
Euglenophyceae e Chrysophyceae sobressaem em relao s demais classes. A primeira com 2 famlias,
6 gneros e 42 txons infragenricos e a segunda com 7, 12 e 42 txons, respectivamente. As classes
Chlamydophyceae e Xanthophyceae apresentaram-se semelhantes. Ambas representadas por 2 famlias
e 13 txons infragenricos, porm, diferiram quanto ao nmero de gneros, 10 e 6, respectivamente.
Dinophyceae tambm foi composta por 13 txons infragenricos, distribudos em 3 famlias e 4 gneros.
22
Xanthophyceae 0,8%
Chrysophyceae 2,3%
Cryptophyceae 0,4%
Rhodophyceae 0,2%
Dinophyceae 0,8%
Euglenophyceae 2,7%
Cyanophyceae 5,6%
Chlamydophyceae 0,8%
Charophyceae 0,1%
Chlorophyceae 11%
Oedogoniophyceae 0,4%
Zygnemaphyceae
75%
Chlorophyceae
Zygnemaphyceae
Cyanophyceae
Chlamydophyceae
Chrysophyceae
Euglenophyceae
Xanthophyceae
Dinophyceae
Oedogoniophyceae
Charophyceae
Cryptophyceae
Rhodophyceae
0
10
20
30
40
50
60
Nmero de gneros
23
Cyanophyceae/Cyanobacteria
27
Cyanophyceae/Cyanobacteria
Chroococcaceae
Gnero Chroococcus Ngeli 1845
Chroococcus dispersus (Keissler) Lemmermann
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
28
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
Microcystis elachista (West & G.S.West) Compre (hoje, Aphanocapsa elachista West &
G.S.West)
Basinimo: Aphanocapsa elachista West & G.S.West.
Medidas: clula 0,8-1,5 m dim. (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
29
Microcystis tenuis
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
30
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
Fischerellaceae
Gnero Fischerella (Bornet & Flahault) Gomont 1895
Fischerella ambigua (Ktzing) Gomont
Hyellaceae
Gnero Pleurocapsa Thuret in Hauck 1885
Pleurocapsa minor Hansgirg
Loriellaceae
Gnero Loefgrenia Gomont 1896
Loefgrenia anomala Gomont
31
Merismopediaceae
Gnero Aphanocapsa Ngeli 1849
Aphanocapsa delicatissima West & G.S.West
Aphanocapsa elachista West & G.S.West var. planctonica Smith (hoje, Aphanocapsa elachista
West & G.S.West)
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Paran do Tapar (UHERKOVICH, 1981).
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
32
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
Medidas: colnias tabulares com 8-16-32-64-128 clulas de forma esfrica, 1,2-2,4 m dim. (HUSZAR,
1996).
Ocorrncia no Par: Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971); Oriximin, perto de Porto Trombetas
(HUSZAR, 1996).
Microchaetaceae
Gnero Hassallia Berkeley ex Bornet & Flahault 1887
Hassallia byssoidea (Berkeley) Hassall ex Bornet & Flahault [hoje, Tolypothrix byssoidea
(Hassall) Kirchner]
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Museu Paraense Emlio Goeldi, Belm (DROUET, 1938).
Microcystaceae
Gnero Eucapsis Clements & Shantz 1909
Eucapsis alpina Clements & Shantz var. minor Skuja [hoje, Eucapsis minor (Skuja) Elenkin]
Medidas: clula 1,0-3,2 m dim. (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
33
Nostocaceae
Gnero Anabaena Bory de St. Vicent 1822
Anabaena affinis Lemmermann [hoje, Dolichospermum affinis (Lemmermann) P.Wacklin,
L.Hoffmann & J.Komrek]
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971).
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
34
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
Anabaena sp.
35
Oscillatoriaceae
Gnero Hypheothrix (Gomont) Kirchner 1898
Hypheothrix cyanea Ngeli (hoje, Schizothrix cyanea Ngeli ex Geitler)
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Tocantins (DICKIE, 1880).
Hypheothrix lateritia Ktzing var. kermesina (Ktzing) Rabenhorst ex Forti [hoje, Schizothrix
lateritia Ktzing var. kermesina (Ktzing) Rabenhorst ex Elenkin]
Basinimo: Leptothrix kermesina Ktzing.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: em lugares midos no Par (DICKIE, 1880).
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
36
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
37
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
38
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
Oscillatoria quadripunctulata Brhl & Biswas [hoje, Jaaginema quadripunctulatum (Brhl &
Biswas) Anagnostidis & Komrek]
Medidas: clula 2,0-5,0 m x 1,0-2,0 m (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
39
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
40
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
Phormidiaceae
Gnero Phormidium Ktzing ex Gomont 1892
Phormidium autumnale (C.Agardh) Gomont
Phormidium luridum (Ktzing) Gomont [hoje, Leptolyngbya lurida (Gomont) Anagnostidis &
Komrek]
Basinimo: Leptothrix lurida Ktzing.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Rio Juruena (UHERKOVICH, 1981).
41
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
42
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
Pseudanabaenaceae
Gnero Leptolyngbya Anagnostidis & Komrek 1988
Leptolyngbya cebennensis (Gomont) I.Umezaki & M.Watanabe
Basinimo: Phormidium cebennense Gomont.
Medidas: clula 1,5-2,1 m x 1,3-1,5 m (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
43
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
44
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
Scytonemataceae
Gnero Scytonema C.Agardh ex Bornet & Flahault 1887
Scytonema ocellatum Bornet & Flahault
Stigonemataceae
Gnero Stigonema C.Agardh ex Bornet & Flahault 1887
Stigonema hormoides (Ktzing) Bornet & Flahault
Basinimo: Scytonema hormoides Ktzing.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Santa Isabel (DROUET, 1938).
45
Synechococcaceae
Gnero Aphanothece Ngeli 1849
Aphanothece clathrata West & G.S.West [hoje, Anathece clathrata (West & G.S.West)
Komrek, Katovsk & Jezberov]
Medidas: clula 1,5-4,8 m x 0,5-1,1 m (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
Cyanophyceae/
Cyanobacteria
Chlamydophyceae
Fonte: Bicudo e Menezes (2006)
Chlamydophyceae
Chlamydomonadaceae
Gnero Carteria Diesing 1866 emend. Franc 1893
Carteria sp.
Chlamydomonas sp.
49
Chlamydophyceae
50
Chlamydophyceae
Volvocaceae
Gnero Eudorina Ehrenberg 1832
Eudorina elegans Ehrenberg
51
Chlamydophyceae
Chlorophyceae
Fonte: Martins-da-Silva e Bicudo (2007)
Chlorophyceae
Botryococcaceae
Gnero Botryococcus Ktzing 1849
Botryococcus braunii Ktzing
55
Chlorophyceae
Medidas: colnia 29,5-47 m dim., clula 5-11 m dim. (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007); clula 4,85,5 m dim. (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945; KAMMERER, 1938); Lago Maic,
Santarm (THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Santarm [Uherkovich (1976), como Dictyosphaerium
pulchellum Wood]; regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977); Oriximin, perto de Porto
Trombetas (HUSZAR, 1996); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: colnia 30-50 m dim., clula 6-7,5 m x 5-5,5 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Chaetophoraceae
Gnero Chaetosphaeridium Klebahn 1892
Chaetosphaeridium pringsheimii Klebahn
Characiaceae
Gnero Fernandinella Chodat 1922
Fernandinella alpina Chodat
57
Chlorophyceae
Chlorellaceae
58
Chlorophyceae
Medidas: clula 29,1-60 m compr., dim. 1,5-2 m (HUSZAR, 1996); clula 37-65,5 m x 1,6-2 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (Huszar, 1996); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ankistrodesmus falcatus (Corda) Ralfs var. acicularis (A.Braun) G.S.West [hoje, Monoraphidium
griffithii (Berkeley) Komrkov-Legnerov]
Basinimo: Closterium griffithii Berkeley.
Medidas: clula 66-193 m x 1-3 m (KAMMERER, 1938).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs (KAMMERER, 1938).
Medidas: clula 58-72 m x 3,3-4,2 m (UHERKOVICH, 1976); clula 40-48,4 m compr., dim. 1,5-1,8 m
(Huszar, 1996); clula 42-58,5 m x 1,9-30 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976); Oriximin, perto de Porto Trombetas
(HUSZAR, 1996); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
59
Chlorophyceae
60
Chlorophyceae
61
Chlorophyceae
Medidas: clula 3,7-4 m dim., distncia entre pices 7,3-19,3 m (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
Medidas: clula 1-2,4 m dim., distncia entre pices 33,6-77,4 m (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
Basinimo: Ankistrodesmus falcatus (Corda) Ralfs var. mirabilis West & G.S.West.
Medidas: clula 70-95 m x 2,5-3,5 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
63
Chlorophyceae
Chlorococcaceae
64
Chlorophyceae
Coccomyxaceae
Gnero Coccomyxa Schmidle 1901
Coccomyxa lacustris (Chodat) Pascher
Coelastraceae
Gnero Coelastrum Ngeli 1849
Coelastrum cambricum Archer
Medidas: cenbio 4-61,5 m dim.; clula 16-26 m dim. (Kammerer, 1938); 24-28 m dim.
(UHERKOVICH, 1976).
Ocorrncia no Par: Lago Pajuara, Bragana (SIOLI, 1960); lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971);
Rio Tapajs (KAMMEREr, 1938; UHERKOVICH, 1976); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 5,2-9,7 m x 7,7-14,5 m (HUSZAR, 1996); clula 8-11,5 m x 10-15,8 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996); Lago gua Preta, Belm
(MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
65
Chlorophyceae
Medidas: cenbio 49-59,5 m dim., clula 7-15 m x 7,5-17,5 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula com 14-16 m dim, cenbio com 32 clulas 60-72 m dim. (UHERKOVICH, 1976).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs (UHERKOVICH, 1976).
Dictyosphaeriaceae
Gnero Quadricoccus Fott 1948
Quadricoccus ellipticus Hortobgyi
Gloeocystaceae
Gnero Gloeocystis Ngeli 1849
Gloeocystis botryoides (Ktzing) Ngeli
Golenkiniaceae
Gnero Acanthosphaera Lemmermann 1898
Acanthosphaera zachariasii Lemmermann
Medidas: clula 11-14 m dim., esp. 38-45 m compr. (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
67
Chlorophyceae
Medidas: clula 6,5-7,3 m dim., esp. ca. 4,8 m compr. (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
Medidas: clula 14-19 m dim., esp. 18-30 m compr. (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Hydrodictyaceae
Gnero Euastropsis Langerheim 1894
Euastropsis richteri (Schmidle) Lagerheim
Medidas: cenbio 47-9 m dim., clula 17-22,5 m x 10-12,5 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945; KAMMERER, 1938); Lago Maic,
Santarm (THOMASSON, 1971); curso inferior do Rio Tapajs (SCHMIDT; UHERKOVICH, 1973); Rio Tapajs
(SCHMIDT, 1982; UHERKOVICH, 1976); Rio Amazonas, Paran do Tapar, Santarm (UHERKOVICH, 1981);
Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: cenbio 73-134,5 m; clula perifrica 8,1 x 8,1-22 x 23 m; clula central 7,2 x 5,8-26 x 20 m
(KAMMERER, 1938).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs (KAMMERER, 1938)
69
Chlorophyceae
Pediastrum gracillimum (West & G.S.West) Thunmark [hoje, Lacunastrum gracillimum (West
& G.S.West) H.McManus]
Basinimo: Pediastrum duplex Meyen var. gracillimum West & G.S.West.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: lagos Jurucu e Maic, Tapajs (THOMASSON, 1971).
Pediastrum tetras (Ehrenberg) Ralfs var. tetras [hoje, Stauridium tetras (Ehrenberg)
E.Hegewald]
Basinimo: Micrasterias tetras Ehrenberg.
Medidas: clula 7,0-7,3 m larg., cenbio 12-37,5 m dim., clulas 7,5-10,5 m x 6,5-8 m (MARTINS-DASILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (KAMMERER, 1938); Lago Jurucu, Santarm
(THOMASSON, 1971); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977); Oriximin, perto de Porto
Trombetas (HUSZAR, 1996); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Micractiniaceae
Gnero Micractinium Fresenius 1858
Micractinium appendiculatum Korshikov
Medidas: clula 3,1-4,8 m x 5,3-7,3 m, seta ca. 24,2 m compr. (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
71
Chlorophyceae
Oocystaceae
Gnero Chlorella Beijerinck 1890
Chlorella homosphaera Skuja
Medidas: clula 6,5-7,5 m dim., esp. ca. 12,1 m compr. (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
73
Chlorophyceae
Medidas: clula 1,6-2 m dim., 6-19,6 m compr. (HUSZAR, 1996); colnia 37-50 m x 57-72 m
(MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996); Lago gua Preta, Belm
(MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Oocystis sp.
75
Chlorophyceae
Palmellaceae
76
Chlorophyceae
Radiococcaceae
Gnero Coenochloris Korshikov 1953
Coenochloris piscinalis Fott
77
Chlorophyceae
Scenedesmaceae
78
Chlorophyceae
Medidas: clula 14,7-23 m x 1,4-2,9 m (Kammerer, 1938); 2-2,5 m x 14-16 m (UHERKOVICH, 1976).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs (Kammerer, 1938; UHERKOVICH, 1976).
Medidas: distncia entre pices celulares 43-58 m, 2,8-5 m larg. (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
79
Chlorophyceae
81
Chlorophyceae
82
Chlorophyceae
Medidas: clula 9-12 m x 3-4,5 m, esp. menor 1-2,7 m compr., esp. maior 6,7-7,3 m compr. (HUSZAR,
1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
83
Chlorophyceae
Scenedesmus quadricauda (Turpin) Brbisson var. maximus West & G.S.West [hoje,
Desmodesmus maximus (West & G.S.West) Hegewald]
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971).
Scenesdesmus sp.
85
Chlorophyceae
Medidas: clula 2,3-2,9 m dim., distncia entre pices 9,7-12 m (HUSZAR, 1996); clula 10-13,5 m x
4-5,5 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971); Oriximin, perto de Porto Trombetas
(HUSZAR, 1996); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Siphonocladaceae
Gnero Rhizoclonium Ktzing 1843
Rhizoclonium antillarum Ktzing
87
Chlorophyceae
Treubariaceae
88
Chlorophyceae
Medidas: clula 12-13 m dim.; cone 15-27 m x 2-3 m na base (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Treubaria varia Tiffany & Ahlstrom [hoje, Treubaria schmidlei (Schrder) Fott & Kovcik]
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971).
Ulothricaceae
Gnero Gloeotila Ktzing 1843
Gloeotila nigrescens Dickie
89
Chlorophyceae
Koliella longiseta (Vischer) Hindk f. variabilis Nygaard [hoje, Koliella variabilis (Nygaard)
Hindk]
Medidas: distncia entre os pices 5,8-8,8 m, dim. 0,5-0,8 m, 1-1,5 voltas (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
Zygnemaphyceae
Fonte: Martins-da-Silva e Bicudo (2007)
Zygnemaphyceae
Desmidiaceae
Gnero Actinotaenium (Ngeli) Teiling 1954
Actinotaenium clevei (Lundell) Teiling
Actinotaenium cucurbita (Brbisson) Teiling ex Rika & Pouzar var. cucurbita f. rotundatum
(Krieger) Teiling
Basinimo: Cosmarium cucurbita Brbisson f. rotundata Krieger.
Medidas: clula 31-32 m x 16,5-19 m, larg. istmo 16-18 m (Frster, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre; Laguinho, Rio Tapajs
(Frster, 1969); Rio Juruena (UHERKOVICH, 1981).
Actinotaenium cucurbitinum (Bisset) Teiling var. cucurbitinum f. maius (West & G.S.West)
Teiling
Basinimo: Penium cucurbitinum Bisset f. major West & G.S.West.
Medidas: clula 91-103 m x 34-34,5 m (Frster, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (Frster, 1969).
93
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 84-92 m compr., larg. basal 22-23 m, larg. istmo 20-21 m, larg. apical 18-18,5 m
(Frster, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri, Santarm (Frster, 1969).
94
Zygnemaphyceae
Actinotaenium peniomorphum (West & G.S.West) Frster var. latius (Scott & Prescott) Frster
Basinimo: Cosmarium peniomorphum (West & G.S.West) Scott & Prescott var. latior Scott & Prescott.
Medidas: clula 44-50 m x 16,5-17 m, larg. istmo 15-16 m (Frster, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Irur, Santarm (Frster, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
Actinotaenium tumidum (Wolle) Teiling var. brasiliense (Grnblad) Teiling f. minus Frster
Medidas: clula 57-59 m x 20-21,5 m, larg. istmo 19-20 m, larg. apical 9-10 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969).
95
Zygnemaphyceae
Actinotaenium turgidum (Brbisson) Teiling ex Rika & Pouzar var. ligatum (West &
G.S.West) Teiling
96
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 20-23 m x 31-42 m, espess. ca. 10 m, larg. istmo 7-8 m (Scott et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns, ponta Gurup (Scott et al., 1965).
97
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 34-38 m x 36-39,5 m; larg. istmo 9-14 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Basinimo: Xanthidium controversum West & G.S.West f. Borge (1925: 36, pl. 4, fig. 14).
Medidas: clula 40 m x 72 m (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
99
Zygnemaphyceae
100
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 45-53 m x 18-20 m, espess. 14-15,5 m, larg. apical 10-12 m, larg. istmo 17-17,5 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 37 m compr., larg. mx. 19 m, larg. apical 12 m, larg. istmo 18 m (SCOTT et al., 1965);
clula 23-30 m x 16,5-20 m, espess. 14,5-15,5 m, larg. apical 11-14 m (FRSTER, 1969); clula
23-26,5 m x 12-17 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns, Igarap Curi (SCOTT et al., 1965); Rio Curu, Alenquer; Rio Tapajs,
Belterra; Rio Tapajs, Pindobal; Laguinho, Rio Tapajs; Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca,
bidos (FRSTER, 1969); Rio Cururu, So Francisco do Cururu; Rio Juruena, Rio Tapajs (UHERKOVICH,
1981); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 31-34 m x 9,2 m (GRNBLAD, 1945); clula 17,5 m compr., larg. mx. 11 m, larg. apical
5 m, larg. istmo 9,5 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Curi (SCOTT et al., 1965).
101
Zygnemaphyceae
102
Zygnemaphyceae
103
Zygnemaphyceae
Closterium closterioides (Ralfs) Louis & Peeters var. intermedium (Roy & Bisset) Rika
Basinimo: Penium libellula (Focke ex Nordstedt) Nordstedt var. intermedium Roy & Bisset.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 86-125 m x 13-17 m; larg. apical ca. 3-4 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Varginha das Colnias
Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969); Rio Curucu (UHERKOVICH, 1981).
105
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 287-371 m x 56-73 m, larg. apical 8-9 m (FRSTER, 1969); clula 290-350 m x 60-80 m
(MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Paran do Tapar, Santarm
(UHERKOVICH, 1981); Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA;
BICUDO, 2007).
Medidas: clula 166-183 m x 4-5,5 m, larg. apical 2 m (FRSTER, 1969); clula 250,0-343,2 m x 3,5-8,1 m
(SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Mapiri, Santarm; Laguinho,
Rio Tapajs (Frster, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977); Oriximin, perto de
Porto Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
107
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 452-536 m x 14-17 m, larg. apical 2-3 m (FRSTER, 1969); clula 298 m x 12 m, 3 m
larg. apical (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Guam, So Domingos (SCOTT et al., 1965); Rio Curu, Alenquer; Rio Amazonas,
Santarm (Frster, 1969).
108
Zygnemaphyceae
Closterium libellula Focke var. libellula f. intermedium (Roy & Bisset) Kossinskaja
Basinimo: Penium libellula (Focke ex Nordstedt) Nordstedt var. intermedium Roy & Bisset.
Medidas: clula 112-119 m x 22,5-23 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969).
109
Zygnemaphyceae
110
Zygnemaphyceae
Basinimo: Penium libellula (Focke ex Nordstedt) Nordstedt var. intermedium Roy & Bisset.
Medidas: forma 1: clula 106 m x 20 m (3 pirenoides circulares); forma 2: clula 178 m x 30 m, larg. apical ca.
16 m (3 pirenoides alongados); forma 3: clula 53 m x 10 m (3 pirenoides ovais) (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap do Caripi; Igarap Curi; Igarap
Pirabas; Rio Arapiuns, ponta Gurup; Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
Basinimo: Penium libellula (Focke) ex Nordstedt var. interruptum (West & G.S.West) West & G.S.West.
Medidas: clula 139 m x 24 m (SCOTT et al., 1965); clula 143 m x 22,5 m, larg. apical 11 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Vigia (SCOTT et al., 1965); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 453 m x 60 m, larg. apical ca. 20 m (SCOTT et al., 1965); clula 393 m compr.
(THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Rio Mar (SCOTT et al., 1965); Lago Jucuru, Tapajs (THOMASSON, 1971).
Medidas: clula 597 m x 27 m, larg. apical 9 m (SCOTT et al., 1965); clula 671 m x 28,5 m, larg. apical
6 m (FRSTER, 1969); clula 446,4-572 m x 23,8 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Igarap do Juvncio (SCOTT et al., 1965); Lago Grande de Curua, Caraubal (FRSTER,
1969); Lago Jucuru, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971).
111
Zygnemaphyceae
112
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 95-126 m x 17-18 m, larg. apical 4 m (FRSTER, 1969); clula 230-270 m x 25,4-34 m
(MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago Pindobal, Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969); Lago gua Preta, Belm
(MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Closterium navicula (Brbisson) Ltkemller var. crassum (West & G.S.West) Grnblad
Basinimo: Penium navicula Brbisson var. crassum West & G.S.West.
Medidas: clula 46-55 m x 16,5-18,5 m, larg. apical 9,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Irur, Santarm (FRSTER, 1969).
113
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 308-354 m x 35-36 m, larg. apical ca. 10-11 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Curu, Alenquer (FRSTER, 1969).
115
Zygnemaphyceae
116
Zygnemaphyceae
117
Zygnemaphyceae
118
Zygnemaphyceae
Closterium sp.
Medidas: clula 6,0-7,9 m x 4,7-6 m, larg. istmo 4,2-5,7 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Medidas: clula 18-19 m x 14,5-16,5 m, espess. 9,5-10 m, larg. istmo 5,5 m (FRSTER, 1969);
clula 11-23 m x 10-22,5 m; larg. istmo 7-8 m larg. (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Rio Amazonas, Santarm; Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Lago gua Preta,
Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 18-19 m x 16,5-18 m, espess. 13 m c. pap., larg. istmo 6-7 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 14,5-16,5 m x 13-14,5 m, espess. 8,3-9 m s. pap., 10-12 m c. pap., larg. istmo 3,5-3,8 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 21,5 m x 24,5-26 m, espess. 10,5-11 m, larg. istmo 6 m (FRSTER, 1969); clula 24 m
x 28 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER,
1969); Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971).
119
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 26-28 m x 27-29 m, espess. 13-13,5 m, larg. istmo 6 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
Cosmarium capense (Nordstedt) De Toni var. minus (West & G.S.West) Krieger & Gerloff
Basinimo: Cosmarium capense (Nordstedt) De Toni f. minor West & G.S.West.
Medidas: clula 54-60 m x 48,5-55,5 m, larg. istmo 19-21 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 114 m x 100 m, espess. 48 m, larg. istmo 30 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Urindua (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 18-19 m x 16,5-17 m, espess. 12,5-13 m, larg. istmo 6 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 24-29,5 m x 33-39 m, espess. 17-22 m, larg. istmo 9,5-10 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm; Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
121
Zygnemaphyceae
122
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 27-28 m x 18-19 m, espess. 14-15 m, larg. istmo 6,5 m (FRSTER, 1969); clula 29 m compr.
(THOMASSON, 1971); clula 18,2-42,2 m x 13,4-20,5 m, larg. istmo 4,3-4,8 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Lago
Jurucu, Rio Tapajs; Lago Maic, Tapajs (THOMASSON, 1971); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON,
1977); Oriximin, perto de Porto Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Medidas: clula 28,5 m x 18-19 m, espess. 9-10 m, larg. istmo 6 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 23-26 m x 16-19 m, espess. 12-13 m, larg. istmo 6-6,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos; Rio Tapajs, Belterra; Rio
Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 26-28 m x 11-13 m, larg. istmo 9-11 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Irur, Santarm; Igarap Guarim; Igarap Pirabas; Vigia (SCOTT et al., 1965).
123
Zygnemaphyceae
124
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 43-49 m compr., larg. 38-43 m c. pap., espess. 28-31,5 m s. pap., larg. istmo 13-14 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos (FRSTER, 1969); Lago Jurucu, Rio
Tapajs (THOMASSON, 1971).
Medidas: clula 172-180 m compr., larg. 100-110 m s. esp., espess. 71-77 m, larg. istmo 38-44 m, acul.
6-9 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 171 m x 90 m s. esp., 180 m x 108 m c. esp., espess. 78 m spp., 90 m c. esp., larg.
istmo 41 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap-Au, Igarap Curu (SCOTT et al., 1965).
125
Zygnemaphyceae
126
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 130-145 m compr., larg. s. esp. 85-98 m, espess. 51-57 m, larg. istmo 33-35 m, larg.
apical 16,5-22 m, esp. at 3 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua, bidos; Rio Curu, Alenquer (FRSTER, 1969); Lago Maic,
Santarm (THOMASSON, 1971).
Cosmarium depressum (Ngeli) Lundell var. achondrum (Boldt) West & G.S.West
Cosmarium dichondrum West & G.S.West var. subhexagonum West & G.S.West
Medidas: clula 22-23 m x 20-21,5 m, espess. 12-12,5 m, larg. istmo 8-8,5 m, larg. apical 14-16,5 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969).
Cosmarium dimaziforme (Grnblad) Scott & Grnblad var. concavum Frster & Eckert
Medidas: clula 17-19,5 m x 23-25 m, espess. 13-14,5 m c. pap., larg. istmo 5 m, larg. apical 10-12 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969).
Cosmarium dimaziforme (Grnblad) Scott & Grnblad var. concavum Frster & Eckert f.
Medidas: clula 17-19 m x 21-23 m, espess. 13 m, larg. istmo 6 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi, Vigia (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 22-25 m x 20,5-23 m s. esp., espess. 17-18 m c. pap., larg. istmo 9-10,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
127
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 15-16 m x 14-14,5 m, espess. 11-12 m, larg. istmo 5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 16-17 m x 9,5-11 m, espess. 7,5 m, larg. istmo 3,5-4 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Pirabas (SCOTT et al., 1965);
Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 64-66 m x 26-29 m, larg. apical 15-16 m, larg. istmo 26 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap do Juvncio; Rio Arapiuns, ponta Gurup (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 36-38 m x 37-41 m, espess. 20-21,5 m, larg. istmo 14-15 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 26 m x 26-27 m, espess. 16,5-17 m, larg. istmo 9,5-10 m (FRSTER, 1969); clula 28 m x
30 m (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
129
Zygnemaphyceae
Cosmarium gonioides West & G.S.West var. subturgidum West & G.S.West
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Medidas: clula 37 m x 25-28 m, espess. 17-18 m, larg. istmo 10,5 m, larg. apical ca. 7 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Amazonas, Santarm (FRSTER, 1969).
Cosmarium incrassatum (Fritsch & Rich) Krieger & Gerloff var. brasiliense Frster
Medidas: clula 104 m x 78-79 m, espess. 47-48 m, larg. istmo 23,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 39-45,5 m x 28-31,5 m; larg. istmo 10-12 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
131
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 15,5-17 m x 9,5-11 m, espess. 7,5-9 m, larg. istmo 3-4 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 42-46 m compr. s. esp, larg. 46-52 m s. esp., espess. 28-33 m c. pap., larg. istmo 13-14 m,
larg. apical 22,5-23,5 m (FRSTER, 1969); clula 38(-42) m x 28 m (THOMASSON, 1977); clula 39-42,5 m x
41-44,8 m, larg. istmo 9-11 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos (FRSTER, 1969); regio de
Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 49-51 m x 51-52 m s. acul., espess. 28-30 m, larg. istmo 14 m, compr. 11-14 m c. acul.
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos (FRSTER, 1969).
133
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 64-72 m x 54-58,5 m, larg. istmo 20-23 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Rio Amazonas, Santarm (UHERKOVICH, 1981); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 68-72 m x 52-55 m, espess. 39-41 m, larg. istmo 29-30 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Muret, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 24-25,5 m x 18-19 m, espess. 12-13 m, larg. istmo 6-7,5 m, larg. apical 9,5-11 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
135
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 31-32 m x 23-25 m, espess. 15,5-17,5 m, larg. istmo 9-10 m (FRSTER, 1969); clula 46 m x
32 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969; THOMASSON, 1971).
Cosmarium ocellatum Eichler & Gutwinski var. incrassatum West & G.S.West
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
137
Zygnemaphyceae
138
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 30-31 m x 30-33 m, espess. 17,5-18 m, larg. istmo 12-12,5 m, larg. apical 14-15 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Montealegre (DICKIE, 1880); Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte
Alegre (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 37-41 m x 39-45 m, espess. 28-30 m, larg. istmo 12,5-15 m, larg. apical 18-22 m c.
pap. (FRSTER, 1969); clula 40 m compr. (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969; THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Santarm
(UHERKOVICH, 1976); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 23-25 m x 20-23 m, espess. 13,5-14 m, larg. istmo 9,5-10,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 26-27,5 m x 20,5-23 m, espess. 13,5-15,5 m, larg. istmo 8-8,5 m (FRSTER, 1969);
clula 26,5 m x 22 m (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
139
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 33-36 m x 31-33,5 m, espess. 17,5-20 m, larg. istmo 11,5-13 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 60 m x 42 m, espess. 42 m, istmo 40 m (SCOTT et al., 1965); clula 40-51 m x 32-39 m,
larg. istmo 28-37 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi; Igarap Pirabas (SCOTT et al., 1965); Rio Tapajs, Santarm; Igarap
Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre; Laguinho, Rio Tapajs; Lago Caxambu, Rio
Tapajs; Lago Muret, Rio Tapajs; Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 37-46,5 m x 27-36 m, larg. istmo 23-25 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Montealegre (DICKIE, 1880); Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago
Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976); Lago gua Preta,
Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 94-107 m x 72-76 m, espess. 51-56 m, larg. istmo 36-39 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 70-73 m x 53 m, espess. 37-38 m, larg. istmo 25-27 m, larg. apical 20-23 m (FRSTER,
1969); clula 70-72 m compr. (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs; Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969); regio de
Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
141
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 58-63 m x 38-40 m, espess. 25,5-26 m, larg. istmo 15-15,5 m, larg. apical 17-22 m
(FRSTER, 1969); clula 88 m compr. (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969);
regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
143
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 16 m x 21-22 m, espess. 10,5 m, larg. istmo 5 m (SCOTT et al., 1965); clula 15 m x
19,5 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns, Igarap Curi (SCOTT et al., 1965); Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971).
144
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 18-20 m x 22-24 m, espess. 12-13 m, larg. istmo 5,5-6 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs; Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 16-17,5 m x 15-16 m, larg. istmo 3-3,5 m larg. (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 61-70 m x 36-42 m, espess. 36-42 m, larg. istmo 13-16 m, larg. apical 26-30 m
(FRSTER, 1969); clula 64 m x 40 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER,
1969; THOMASSON, 1971) regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
145
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 40-42 m x 28-30 m, espess. 23,5-25 m, larg. istmo 14,5-15 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 18-19 m x 16-17 m, espess. 13 m c. pap., larg. istmo 7,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
147
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 60-62 m x 36-40 m, espess. 36-40 m, larg. istmo 22-24 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 41 m compr., larg. 37 m c. verr., espess. 23-24 m c. verr., larg. istmo 12 m, larg. apical
14-15 m (FRSTER, 1969); clula 60 m x 40 m (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 41-43 m x 31-34 m, espess. 20-22 m, larg. istmo 11-12 m, larg. apical 12,5-14 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 33-35,5 m x 25-28 m, espess. 16,5-18 m, larg. istmo 7-7,5 m, larg. apical ca. 11 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
149
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 11-12 m x 8,5-9 m, espess. 6,5 m, larg. istmo 6,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Varginha das Colnias
Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 11-12 m x 9,5-11 m, espess. 5,5-7,5 m, larg. istmo 5,5-7 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre; Lago Jurucu, Rio Tapajs,
Rio Amazonas, Santarm (FRSTER, 1969); Oriximin, perto de Porto Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Medidas: clula 24-27 m x 19-22,5 m, larg. istmo 4,8-5,3 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 7,3-9,7 m x 4,8-9,7 m, larg. istmo 5,4-5,5 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977); Oriximin, perto de Porto
Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
151
Zygnemaphyceae
Cosmarium sp.
Medidas: clula 18 m x 9 m (SCOTT et al., 1965); clula 38-45 m x 38-46 m; larg. istmo 9,5-10 m
(MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 11-14 m x 10-12,5 m; larg. istmo 2,5-4 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 16-21 m x 32 m, 30 m larg. apical (GRNBLAD, 1945); clula 16,5 m x 30-32 m, larg.
istmo 22-23,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
153
Zygnemaphyceae
154
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 30-37 m x 32-40 m, larg. apical 8-10 m, larg. istmo 20-21 m (SCOTT et al., 1965); clula
29-36 m x 26-30 m, larg. diag. 34-40 m, larg. istmo 19-20 m, larg. apical 6-7 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Vigia (SCOTT et al., 1965); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969; THOMASSON,
1971); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 23-34 m x 40-66 m, espess. 33-52 m, larg. istmo 35-59 m, larg. apical 22-38 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua, Caraubal; Lago Jurucu, Rio Tapajs; Lago Pindobal, Rio Tapajs, Belterra
(FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977); Rio Curucu (UHERKOVICH, 1981).
155
Zygnemaphyceae
156
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 26-27 m compr., larg. mx. 40 m, larg. apical 21-23 m, larg. istmo 33-35 m
(SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Vigia (SCOTT et al., 1965).
Desmidium grevillii (Ktzing ex Ralfs) De Bary var. obliquum (West & G.S.West) C.Bicudo
Basinimo: Desmidium cylindricum Greville var. obliquum West & G.S.West.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs [Thomasson (1971), como Desmidium cylindricum Greville var.
obliquum West & G.S.West].
Medidas: clula 25 m x 64-78 m, larg. apical 61 m, zigsp. 42-44 m x 32 m (GRNBLAD, 1945); clula
19-25 m x 70-78 m, larg. diag. 93-105 m, larg. istmo 85-92 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Varginha das Colnias
Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 13-30 m x 19-38 m, larg. apical 8-23 m (GRNBLAD, 1945); clula 21 m compr., larg.
mx. 32 m, larg. mn. 28 m, larg. apical 20 m, espess. 27 m, larg. istmo larg. 28 m (SCOTT et al., 1965);
clula 18,5-21 m x 25-26 m, espess. 20-22 m, larg. apical 12-15 m, larg. istmo 21-23 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Vigia (SCOTT et al., 1965); Lago
Jurucu, Rio Tapajs; Rio Curu, Alenquer (FRSTER, 1969).
157
Zygnemaphyceae
158
Zygnemaphyceae
Desmidium swartzii C.Agardh ex Ralfs var. quadrangulatum (Ralfs) Roy & Bisset
Basinimo: Desmidium quadrangulatum Ralfs.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Medidas: clula 199-214 m x 9-9,5 m, larg. basal 11 m, larg. apical 8-8,3 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Urumari, Santarm (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 198 m compr., larg. basal 16,5 m, larg. apical 15 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 171-213 m x 16-17,5 m, larg. apical 15-16,5 m, larg. istmo 13 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi (SCOTT et al., 1965).
159
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 49-50 m x 32-36,5 m, larg. istmo 9-10 m, larg. apical 22,5-25 m c. acul., espess.
21,5-22 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 52 m x 27,5 m, larg. apical ca. 13 m, larg. istmo 10 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 39-40 m x 26-27 m, larg. istmo 6,5 m, larg. apical 18,5-21 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
161
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 24-25,5 m x 15-16 m, espess. 14-14,5 m, larg. istmo 6,5 m, larg. apical 12 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
162
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 27-28 m x 16,5-18,5 m, espess. 11,5-12 m, larg. istmo 5,2-5,7 m, larg. apical
11-11,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
163
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 15,5-17 m x 13-14 m, espess. 9-9,5 m, larg. istmo 4 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Coroa de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra
Santa (THOMASSON, 1977).
164
Zygnemaphyceae
Euastrum evolutum (Nordstedt) West & G.S.West var. columbianum (G.S.West) Krieger
Basinimo: Euastrum columbianum G.S.West.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Euastrum evolutum (Nordstedt) West & G.S.West var. glaziowii (Brgesen) West & G.S.West
Basinimo: Euastrum glaziowii Brgesen.
Medidas: clula 56 m (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Euastrum evolutum (Nordstedt) West & G.S.West var. integrius West & G.S.West
Medidas: clula 52-56 m compr., larg. 40-42 m c. acul., espess. 23-24 m c. pap., larg. istmo 9 m, larg.
apical 27-28 m c. acul. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969).
Euastrum evolutum (Nordstedt) West & G.S.West var. perornatum Scott & Croasdale
Medidas: clula 73 m x 50 m, larg. istmo 12 m (SCOTT et al., 1965); clula 57-75 m x 41-48 m, espess.
26-33 m, larg. istmo 10-12,5 m, larg. apical 29-37 m (FRSTER, 1969); clula 60-73 m x 44-48 m
(THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi; Igarap Menta (SCOTT et al., 1965); Igarap Urumar, Igarap Mapiri,
Santarm, Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969; THOMASSON,
1971); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 44-46 m x 31,5-32,5m, espess. 20-21,5 m, larg. istmo 10 m, larg. apical 18-19 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 38 m x 23 m, espess. 16,5 m, larg. istmo 6 m, larg. apical s. acul. 17 m, compr. acul.
2,5-3 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 30-36 m x 18-24 m s. esp., larg. 23-31 m c. esp., larg. istmo 5-7 m (SCOTT et al., 1965); clula
31-33 m, larg. 26-27 m. esp., espess. 11,5-13 m, larg. istmo 5,5 m, larg. apical 15 m s. esp. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi; Igarap Menta (SCOTT et al., 1965); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER,
1969); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
165
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 17,5-22 m x 13,5-16 m, espess. 10-13 m c. pap., larg. istmo 4,5-5 m, larg. apical
13,5-15 m c. acul. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs; Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 45-48 m x 30-37 m, espess. 19-20,5 m, larg. istmo 10,5-11,5 m, larg. apical 15-17,5 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 67 m x 58-59 m, espess. 34 m, larg. istmo 14 m, larg. apical 24-25 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 41 m x 27,5 m, espess. 17 m, larg. istmo 9,5 m, larg. apical 14,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 33-36 m x 26-27 m, espess. 18 m, larg. istmo 9 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi (SCOTT et al., 1965).
Euastrum gessneri Krieger & Bourrelly var. laticeps Scott & Prescott f.
Medidas: clula 28 m x 24 m (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 135 m x 87 m, espess. 55 m, larg. istmo 22 m, larg. apical ca. 36 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969).
167
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 67-68 m x 39-42 m, espess. 22-24 m, larg. apical 24-26 m, larg. istmo 22-24 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Vigia (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 36 m x 25-26 m, espess. 16-17 m, larg. istmo 7 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Vigia (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 22 m x 34 m s. esp., 24 m x 38 m c. esp., espess. 21 m, larg. istmo 8-9 m (SCOTT et al.,
1965); clula 44 m x 31,5 m, espess. 17 m c. pap., larg. istmo 8 m, larg. apical 15,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Mar (SCOTT et al., 1965); Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 33-37 m x 27-32 m, espess. 13-16 m, larg. istmo 7-8 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 133 m x 72-74 m, espess. 39-41 m, larg. istmo 24,5 m, larg. apical 30-31 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 52-58 m x 28-32 m, espess. 18-20 m, larg. istmo 9,5-11 m, larg. apical 19-22 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Igarap Mapiri (UHERKOVICH, 1981).
Medidas: clula 49-52,5 m x 41-44 m, larg. istmo 16-17,5 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Maic, Rio Tapajs
(THOMASSON, 1971); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
169
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 56-61 m x 28-32 m, espess. 22-24 m, larg. istmo 7,5-9 m, larg. apical 14-18 m
(FRSTER, 1969); clula 56 m de compr. (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969; THOMASSON, 1971).
170
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 26-27 m s. pap., larg. basal 18-22 m c. pap., espess. 16,5-18 m c. pap., larg. istmo 6,5-7,5 m,
larg. apical 26-32 m c. pap. (FRSTER, 1969); clula 24,2-27,9 m x 24,0-32,1 m, larg. istmo 5-5,7 m
(SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm
(UHERKOVICH, 1976); Oriximin, perto de Porto Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Euastrum personatum West & G.S.West var. subpersonatum West & G.S.West
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Euastrum platiycerum Reinsch var. eximium Grnblad & Scott f. clausum Grnblad & Scott
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 42 m x 18-20 m, espess. 15-16 m, larg. istmo 7 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Vigia (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 25-27 m x 15-16,5 m, espess. 9-9,5 m, larg. istmo 4-5 m, larg. apical 12-13 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
171
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 15-18 m x 13-15,5 m, larg. istmo 9-10 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007)
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 63-77(-84) m x 30-39 m, espess. 24-28 m, larg. istmo 10-12 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi; Vigia (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 64 m x 40-42 m, espess. 24-26 m, larg. istmo 12,5 m, larg. apical 21-23 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 67-74 m x 37-39 m, espess. 24,5-26 m, larg. istmo 12-13,5 m, larg. apical 18,5-21 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969).
173
Zygnemaphyceae
Medidas: 59-62 m x 33-35 m, espess. 22-23 m, larg. istmo 9,5-12 m, larg. apical 19-20,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Irur, Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: 67 m x 40 m, espess. 23-24 m, larg. istmo 13,5 m, larg. apical 20-23 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Muret, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 16,5-18 m x 16-18 m s. esp., 17,5-21 m x 18,5-20 m c. esp., espess. 11-16 m,
larg. istmo 6 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi; Igarap do Juvncio (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 112-123 m x 93-112 m, espess. 55-60 m, larg. istmo 23-26 m, larg. apical 38-47 m c.
pap. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 19-20,5 m x 12-13 m, espess. 8-8,5 m, larg. istmo 3,5-4 m, larg. apical 8-9,5 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre; Lago Jurucu, Rio
Tapajs (FRSTER, 1969).
175
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 22 m x 20,5 m, espess. 13 m, larg. istmo 6,5 m, larg. apical 9-9,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 32 m x 22 m, larg. apical 18 m, larg. istmo 7 m (SCOTT et al., 1965); clula 30 m
compr. (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi; Vigia (SCOTT et al., 1965); Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971).
Medidas: clula 32 m x 22 m, larg. apical 15 m, espess. 12 m, larg. istmo 6,5 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Pirabas, Vigia (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 41-42 m x 28-29 m, espess. 19,5 m, larg. istmo 9 m, larg. apical 23-24,5 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Euastrum validum West & G.S.West var. tuberculatum Scott & Croasdale
Medidas: clula 20 m x 13 m, larg. istmo 5 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Vigia (SCOTT et al., 1965).
177
Zygnemaphyceae
Euastrum sp. 1
Euastrum sp. 2
178
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 29-35 m x 9,5-10,5 m (mx.), larg. istmo 8-9 m, larg. apical 7,5-8 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 65-80 m x 7-10 m, larg. apical 5-9 m (SCOTT et al., 1965); clula 35-86 m x 10-12,5 m
(mx.), larg. apical 9-10,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap-Au, Igarap Curu; Igarap Menta (SCOTT et al., 1965); Lago Jurucu, Rio
Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 43-65 m x 8-9 m (mx.), espess. 5,5-6,5 m, larg. apical 5,5-,6,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
179
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 13-16 m x 13-14 m (GRNBLAD, 1945); clula 14,5-17 m x 15 m, espess. 13,5 m, larg.
istmo 14-14,5 m, larg. apical 12 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Tapajs, Cora de Areia,
Santarm (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976).
Hyalotheca indica Turner var. javanica Gutwinsski f. maior Grnblad & Croasdale
Medidas: clula 27-29 m x 18 m (SCOTT et al., 1965); clula 16-39 m x 12-14 m, larg. istmo 11-13 m,
larg. apical 12-14 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Menta (SCOTT et al., 1965); Lago Jurucu, Rio Tapajs, Rio Tapajs, Santarm
(FRSTER, 1969).
Medidas: clula 6,9-14,5 m x 6,8-9 m (GRNBLAD, 1945); clula 13-14 m x 7,5-7,8 m, larg. istmo 4,55,5 m, larg. apical 5,5-6 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER,
1969); Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971).
Medidas: clula c. acul. 38-53 m compr., 30-38 m s. acul., larg. 11-13 m, espess. 10-12 m, larg. istmo
9,5-11 m, larg. apical 15-20 m s. acul., 24-32,5 m c. acul., acul. 5-11 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 56 m x 53 m, larg. istmo 10,5 m, larg. lobo polar 28 m (FRSTER, 1969); clula
50,5-57 m x 52-59 m, larg. istmo 10-12 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER,
1969); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
181
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 237-252 m x 212-224 m, larg. istmo 22-23 m, larg. lobo polar 83-108 m (FRSTER,
1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965);
Lago Caxambu, Rio Tapajs; Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos; Lago Grande de
Curua, Caraubal (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977); Rio Amazonas,
Santarm (UHERKOVICH, 1981).
Medidas: clula 267-285 m x 228-266 m, larg. istmo 21-28 m (SCOTT et al., 1965); clula 232-266 m
compr., larg. 204-240 m, larg. istmo 22-25 m, larg. lobo polar 81-119 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); Rio Tapajs, Belterra; Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm;
Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969; THOMASSON, 1971); Lago Maic,
Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 47-63 m x 48-73 m, espess. 13-14 m, larg. istmo 8-10 m, larg. lobo polar 39-58 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 40-43 m compr., larg. 36-39 m c. esp., larg. istmo 10-10,5 m, larg. lobo polar 20-22 m
c. esp. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 45-60 m x 51-66 m, espess. 12,5-15 m, larg. istmo 10-11 m, larg. lobo polar 38-58 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Micrasterias arcuata Bailey var. robusta Borge f. goyazensis Frster & Eckert
Medidas: clula 45-49 m x 38-45 m, larg. istmo 11-12 m, larg. lobo polar 24-36 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Micrasterias arcuata Bailey var. robusta Borge f. recurvata Prescott & Scott
Medidas: clula 52-56 m x 41-42 m c. esp., espess. 8-8,5 m, larg. istmo 6,5-7 m, larg. lobo polar 23-26 m c.
esp. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
183
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 222 m x 195 m, larg. istmo 30 m (SCOTT et al., 1965); clula 198-220 m x 180-205 m,
larg. istmo 26-30 m, larg. lobo polar 43-74 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Mar (SCOTT et al., 1965); Lago
Grande de Curua, Caraubal; Rio Curu, Alenquer; Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969); Lago Maic,
Santarm (THOMASSON, 1971).
Micrasterias depauperata (Ngeli) Archer var. kitchelii (Wolle) West & G.S.West
Basinimo: Micrasterias kitchelii Wolle.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 58-88 m x 65-93 m, larg. istmo 13-22,5 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
185
Zygnemaphyceae
186
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 146-191 m compr. c. lobos, larg. 120-160 m, larg. istmo 17-22 m, larg. lobo polar
46-75 m (FRSTER, 1969); clula 140-175,5 m x 125-165 m, larg. istmo 14-20,5 m (MARTINS-DA-SILVA;
BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Montealegre (DICKIE, 1880); Fazenda Taperinha, Santarm [Grnblad (1945), como
Micrasterias furcata C.Agardh ex Ralfs var. furcata e Micrasterias radiata Hassall var. brasiliensis Grnblad];
lagos Jurucu e Muret, Rio Tapajs; Rio Curu, Alenquer; Rio Tapajs, Belterra; Rio Tapajs, Cora de
Areia, Santarm [Frster (1969), como Micrasterias radiata Hassall var. brasiliensis Grnblad]; Rio Tapajs,
Santarm [Frster (1969) e Uherkovich (1976), ambos como Micrasterias radiata Hassall var. brasiliensis
Grnblad]; Paran do Tapar [Uherkovich (1981), como Micrasterias radiata Hassall var. brasiliensis
Grnblad]; Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 85-98 m x 100,2-125 m, larg. istmo 18-21 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 120 m compr. (THOMASSON, 1971); clula 110-200 m x 120-185 m, larg. istmo
20-40 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago Paxussara (Pajuara), Monte Alegre (DICKIE, 1880); Fazenda Taperinha, Santarm
(GRNBLAD, 1945); Lago Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 114 m x 141-145 m, larg. istmo 20 m, larg. lobo polar 133 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 34-37 m x 20-26 m, espess. ca. 9,5 m, larg. apical 8 m, larg. istmo 7-9 m
(SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Vigia (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 148-189 m compr. c. lobos, larg. 122-146 m, espess. 40-53 m c. pap., larg. istmo 26-28 m,
larg. lobo polar 71-90 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua, Caraubal; Paran do Tapar, Santarm; Rio Tapajs, Belterra
(FRSTER, 1969).
Medidas: clula 158-167,5 m x 135,5-146 m; larg. istmo 30-32,5 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Rio Guam, Ourm (SCOTT et al., 1965); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA;
BICUDO, 2007).
187
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 65 m x 72-76 m, larg. istmo 11,5 m, larg. lobo polar 50-53 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Pajuara, Bragana (SIOLI, 1960); Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 162-212 m compr. c. lobos, larg. 144-208 m, espess. 30-36 m, larg. istmo 16-21 m, larg.
lobo polar 59-88 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos; Lago do Tosto, bidos; Rio
Curu, Alenquer; Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm (FRSTER,
1969; UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 163-182 m x 153-168 m, larg. istmo 15-16 m (SCOTT et al., 1965); clula 147-175 m x
139-162 m, larg. istmo 14-16 m, larg. lobo polar 62-72 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965);
Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); lagos Jurucu e Maic, Tapajs (THOMASSON,
1971); Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 183-198 m x 163-187 m, larg. apical 75 m, larg. istmo 17-18 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs (THOMASSON,
1971, 1977); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 150-153 m x 155-163 m, larg. istmo 17 m, larg. lobo polar 27-30 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
Basinimo: Micrasterias sol (Ehrenberg). Ktzing var. ornata Nordstedt f. elegantior G.S.West.
Medidas: clula 148 m x 145-152 m, larg. istmo 16,5 m, larg. lobo polar 23-24 m (FRSTER, 1969);
clula 165-210,5 m x 166-210 m, larg. istmo 15-23 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm [Grnblad (1945), como Micrasterias radiosa Ralfs var.
ornata Nordstedt f. elegantior G.S.West]; Lago Jurucu, Santarm, Rio Tapajs, Belterra [Frster (1969), como
Micrasterias radiosa Ralfs var. ornata Nordstedt f. elegantior G.S.West]; lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs
[Thomasson (1971), como Micrasterias radiosa Ralfs var. ornata Nordstedt f. elegantior G.S.West]; Lago
gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
189
Zygnemaphyceae
190
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 246-248 m compr. c. acul., larg. 235-241 m, larg. istmo 24-25 m, larg. lobo polar
51-52 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 225-240 m x 213-236 m, espess. 48-60 m, larg. apical 116-130 m, larg. istmo 30-39 m
(SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Mar (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 210-229 m x 171-195 m, espess.63 m, larg. istmo 33 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Mar (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 167-170 m x 168-175 m, larg. istmo 18-19 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
191
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 33-40 m x 32-35 m, larg. istmo 7-10 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns, ponta Gurup (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 21-23 m x 24-25 m, larg. istmo 6-7 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns, ponta Gurup (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 266-271 m x 213-224 m, larg. istmo 36-38 m, larg. lobo polar 71-80 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 301 m x 230 m, larg. istmo 36 m (SCOTT et al., 1965); clula 284 m x 255-264 m, larg.
istmo 36 m, larg. lob. polar 61-63 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap-Au, Igarap Curu (SCOTT et
al., 1965); Rio Curu, Alenquer (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 52 m x 57 m, larg. istmo 12 m (SCOTT et al., 1965); clula 44,5-53 m x 46-55 m; larg.
istmo 9-10,5 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Igarap do Juvncio (SCOTT et al., 1965); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA;
BICUDO, 2007).
Micrasterias sp.
193
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 18-21 m x 28-31 m larg. c. esp., larg. istmo 3,5-4,6-5,7 m (GRNBLAD, 1945); clula
17 m compr., larg. s. esp. 15 m, c. esp. 28 m, espess. 10 m, larg. istmo 6 m (SCOTT et al., 1965);
clula 16,5-24 m compr., larg. 16-33 m s. acul., 22-49 m c. acul., espess. 8-11 m, larg. istmo 4-10 m
(FRSTER, 1969).
Medidas: clula 14 m compr., larg. 14 m s. esp., larg. 25 m c. esp., larg. istmo 3 m (SCOTT et al., 1965);
clula 14-18 m x 17-21 m s. proc., larg. istmo 8-9,6 m larg. (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Arapiuns (SCOTT et al.,
1965); Gurup (GESSNER; SIMONSEN, 1967); lagos Jurucu e Maic, Tapajs [Thomasson (1971), como
Sphaerozosma laeve (Nordstedt) Thomasson]; Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976); regio de
Nhamund, Terra Santa [Thomasson (1977), como Sphaerozosma laeve (Nordstedt) Thomasson]; Lago gua
Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 14-21 m compr., larg. s. esp. 15-30 m, c. esp. 20-33 m, espess. 8,5-11 m, larg. istmo 4-6 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos; Laguinho, Rio Tapajs; Lago do
Tosto, bidos; Rio Tapajs, Belterra; Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm; Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER,
1969); Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 19 m compr., larg. 46 m c. esp., larg. istmo 6-7 m, dim. zigsp. 21 m (GRNBLAD, 1945);
clula 16,5 m compr., larg. 18 m s. esp., 30 m c. esp., larg. istmo 4,5 m (SCOTT et al., 1965); clula
19-22 m compr., larg. 29-35 m s. acul., 37-50 m c. acul., espess. 10-12 m, larg. istmo 7-8 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); Rio
Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
195
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 21-23 m x 28-34 m larg. s. esp., larg. istmo 5,7 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
197
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 34 m x 64-72 m (GRNBLAD, 1945); clula 35-37 m x 55-69 m, espess. 48-60 m, larg.
istmo 32-36 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER,
1969); Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971).
Medidas: clula 31 m x 24-27 m, larg. diag. 33-34 m, larg. istmo 17 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 30-34 m x 38 m, dim. zigsp. 38 m, larg. cel. veget. 39 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Jurucu, Rio Tapajs
(THOMASSON, 1971).
199
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 366-393 m x 31-35 m, larg. basal 35-39 m, larg. apical 31-35 m (FRSTER, 1969); clula
(273-)363-382 m x 36 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri, Santarm; Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Lago Jurucu, Rio
Tapajs (FRSTER, 1969; THOMASSON, 1971); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Pleurotaenium cylindricum (Turner) West & G.S.West var. stuhlmannii (Hieronymus) Krieger
Basinimo: Docidium stuhlmannii Hieronymus.
Medidas: clula 583-708 m x 40-55 m, larg. basal 47-57 m, larg. apical 37-42 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Grande de Curua, Caraubal; Rio
Curu, Alenquer (FRSTER, 1969); Rio Curucu (UHERKOVICH, 1981).
Medidas: clula 492 m x 22-23 m, larg. basal 27,5 m, larg. apical 21 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos (FRSTER, 1969).
Pleurotaenium eugeneum (Turner) West & G.S.West var. undulatum (Borge) Krieger
Basinimo: Pleurotaenium parallelum West & G.S.West var. undulatum Borge.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
201
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 92-96 m x 8 m, larg. basal 9,5 m, larg. apical 7,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri, Santarm; Lago Jurucu, Rio Tapajs; Rio Curu, Alenquer (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 156 m x 10 m, larg. apical 4 m, larg. istmo 9 m (SCOTT et al., 1965); clula
118-138 m, larg. basal 10-11 m, larg. apical 6,5-7,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Vigia (SCOTT et al., 1965); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Pleurotaenium minutum (Ralfs) Delponte var. elongatum (West & G.S.West) Cedergren
Medidas: clula 93 m x 11 m, larg. apical 6-7 m, 3-4 pirenoides (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 216-233 m, larg. basal 10,5-11 m, larg. apical 4,5-5,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: lagos Jurucu e Muret, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
203
Zygnemaphyceae
204
Zygnemaphyceae
Basinimo: no localizado.
Medidas: clula 146-220 m x 4,8-8,1 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Rio Amazonas, Santarm; Paran do Tapar (UHERKOVICH, 1981); Oriximin, perto de
Pleurotaenium trabecula (Ehrenberg) Ngeli var. rectum (Delponte) West & G.S.West
205
Zygnemaphyceae
Pleurotaenium trabecula (Ehrenberg) Ngeli var. rectum (Delponte) West & G.S.West
morpha minor
Medidas: clula 154-166 m x 10-10,5 m, larg. basal 11 m, larg. apical 9,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
206
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 298 m x 14 m, larg. apical 11 m, larg. istmo 12 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Vigia (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula (199-)255-358 m x (33-)39-35 m, istmo (6-)6,5-8 m larg., pice 2,5-3 m larg. (SCOTT et
al., 1965); clula 173-206 m, larg. basal 6-8 m, larg. apical 1,6-2 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); Lago Caxambu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Rio
Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 442 m x 42 m, larg. apical 32 m, larg. istmo 31 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 10-14 m x 26-31 m, espess. 13-16 m, istmo 21-28 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns; Rio Arapiuns, ponta Gurup; Rio Arapiuns, Igarap Curi; Vigia (SCOTT et
al., 1965).
207
Zygnemaphyceae
208
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 32 m x 27 m, larg. istmo 9,2 m (GRNBLAD, 1945); clula 26,5 m x 20,5 m, larg. istmo
7 m (SCOTT et al., 1965); clula 30-33 m x 22,5-28 m, larg. istmo 7,5-9,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); Rio
Tapajs, Cora de Areia, Santarm; Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
209
Zygnemaphyceae
Spondylosium rectangulare (Wolle) West & G.S.West var. rectangulare f. maius Scott &
Croasdale
210
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 31 m compr., larg. mx. 132 m c. esp. (SCOTT et al., 1965); clula 32-40 m compr., larg.
111-152 m s. esp., espess. 20-21 m, larg. istmo 19-25 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Menta (SCOTT et al., 1965); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio
de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 18 m compr. s. proc., larg. 15,5-16,5 m c. proc., larg. diag. 18,5-21 m, larg. bas. 9-10 m,
larg. istmo 6,5-7 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
211
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 37 m x 28 m s. esp., 65 m x 66 m c. esp., larg. istmo 16 m (SCOTT et al., 1965); clula
48(-92) m x 28(-80)m (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns, lago em forma de boca do Igarap Curi (SCOTT et al., 1965); regio de
Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
212
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 50-53 m x 32-40 m s. proc., 65-73 m x 79-116 m c. proc., larg. istmo 23-25 m, proc.
23-45 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1981); Rio Tapajs, Santarm
(UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 50 m x 33-36 m s. proc., 70-75 m x 105-110 m c. proc., larg. istmo 24-25 m,
proc. 36-39 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 33-36 m x 24-30 m s. proc., 50-74 m x 69-101 m c. proc., larg. istmo 18-20,5 m, proc.
28-41 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Jurucu, Rio Tapajs; Rio Tapajs,
Pindobal (FRSTER, 1969); Lago Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Santarm (FRSTER,
1969; UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 44-56 m x 29-40 m s. proc., 69-95 m x 96-132 m c. proc., larg. istmo 21-28 m, proc.
23-58 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER,
1969; UHERKOVICH, 1981); Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos; Lago Jurucu,
Rio Tapajs; Rio Tapajs, Belterra; Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969); Lago Maic, Rio Tapajs
(THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976); regio de Nhamund,
Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 44-45 m x 29-30 m s. proc., 73-84 m x 117-129 m c. proc., larg. istmo 23-24 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 38-46 m x 29-35 m s. proc., 50-88 m x 84-117 m c. proc., larg. istmo 20-25 m, proc.
30-47 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Amazonas, Santarm; Rio Curu, Alenquer; Rio Tapajs, Belterra; Rio Tapajs,
Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 34-40 m x 25-28 m s. proc., 72-85 m x 92-112 m c. proc., larg. istmo 19-21 m, proc.
36-50 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm
(FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976).
213
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 38-41 m x 28-30 m s. proc., 54-70 m x 91-125 m c. proc., larg. istmo 20-21 m, proc.
37-44 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm; Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
214
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 21-22 m x 15 m s. proc., 39-51 m x 51-55 m c. proc., larg. istmo 9-12 m (SCOTT et al.,
1965); clula 33-43 m x 33-52 m compr. c. proc., 20-26 m s. proc., larg. diag. 40-66 m, larg. istmo 10-14 m
(FRSTER, 1969); clula 21,0-37,9 m x 20,0-38,5 m c. proc., larg. istmo 4,2-6,3 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Menta; Rio Arapiuns (SCOTT et al.,
1965); Lago Jurucu, Rio Tapajs, Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Lago Maic, Santarm
(THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976); regio de Nhamund, Terra
Santa (THOMASSON, 1977); Oriximin, perto de Porto Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Medidas: clula 54 m x 45 m s. esp., 112 m x 105 m c. esp., larg. istmo 22 m (SCOTT et al., 1965);
clula 48-66 m x 32-41 m s. acul., 92-129 m x 95-122 m c. acul., larg. diag. 106-135 m, larg. istmo 2027 m, esp. 29-38 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Assu, Igarap Curu, Rio
Arapiuns, ponta Gurup (SCOTT et al., 1965); Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos;
Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969;
THOMASSON, 1971); Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969;
UHERKOVICH, 1976); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 108-124 m x 110-130 m compr. c. esp., 65-74 m s. esp., larg. istmo 31-33 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Grande de Curua e Lago Grande
Villa Franca, bidos; Rio Curu, Alenquer; Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra
Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 58 m x 53-55 m s. acul., 66-68 m x 75-78 m c. acul., larg. istmo 16 m, acul. at 13 m
compr. (FRSTER, 1969); clula 54,4-64 m x 48-64 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Grande de Curua, bidos
(FRSTER, 1969); lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971).
215
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 60-73 m x 118-145 m c. proc., compr. 50-52 m s. proc., larg. bas. 13,5-15 m, espess.
13,5-15 m, larg. istmo 10 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Amazonas, Santarm (FRSTER, 1969).
216
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 92-98 m x 98-100 m c. proc., compr. 26-27 m s. proc., larg. bas. 11-12,5 m, espess.
12-13 m, larg. istmo 8,5-9 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Amazonas, Santarm (FRSTER, 1969).
Staurastrum capitulum Brbisson ex Ralfs var. tumidiusculum (Nordstedt) West & G.S.West
Basinimo: Staurastrum amoenum Hilse var. tumidiusculum Nordstedt.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 17-19 m x 17-19,5 m s. proc., 48-50 m x 47-51 m c. proc., larg. istmo 4-5,5 m
(MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Staurastrum columbetoides West & G.S.West var. basiaculeatum Scott & Prescott
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
217
Zygnemaphyceae
Staurastrum columbetoides West & G.S.West var. basiaculeatum Scott & Prescott f.
Medidas: clula 18-22 m x 16-18 m s. proc., 156-177 m x 120-137 m c. proc., larg. istmo 6-7 m
(SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
218
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 58-91 m x 62-89 m c. proc., 13-15,5 m x 12-16 m s. proc., espess. 10-13,5 m, larg.
istmo 4,5-6 m, proc. 42-52 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Muret, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 22,5-30 m x 23-33,5 m, larg. istmo 8-10 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 26-30 m compr. s. esp., 34-36 m x 30 m c. esp., istmo 12-13 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 18-18,5 m compr., larg. 19-22 m c. proc., larg. bas. 9,5 m, larg. diag. ca. 26-31 m, larg.
istmo 7,5 m, proc. 7-8 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da Mulata, Monte Alegre; Laguinho, Rio Tapajs
(FRSTER, 1969).
Medidas: clula 53-58 m x 27-32 m, larg. istmo 15 m (FRSTER, 1969); clula 60 m x 27 m, larg. istmo
ca. 7 m (SCOTT et al., 1965); clula 74 m (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Vigia (SCOTT et al., 1965); regio de
Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 85-89 m x 48-50 m, larg. istmo 25-27 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Aru, abaixo da cachoeira; prximo nascente da Cachoeira do Aru (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 16-21 m x 27 m s. esp., 23-30 m x 23-26 m c. esp., larg. istmo 7,5-9 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi (SCOTT et al., 1965).
219
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 24-29 m x 28-39 m c. proc., compr. 15-17 m s. proc., larg. istmo 5,5-6 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Caxambu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 16 m compr. c. esp., 9,5 m. s. esp., larg. 21 m, larg. istmo 5 m (GRNBLAD, 1945);
clula 14-15 m x 14-16,5 m c. esp., 11-13 m x 10-11,5 m s. esp., larg. istmo 6-7,5 m, esp. 3,5-5 m
compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio
de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 20-24 m x 17-22 m, larg. istmo 8-8,9 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Staurastrum disputatum West & G.S.West var. sinense (Ltkemller) West & G.S.West
Basinimo: Staurastrum sinense Ltkemller.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Medidas: clula 18 m compr. s. esp., 26-27 m c. esp., larg. bas. 9 m, larg. 14-15 m c. proc., larg. istmo
6,5-7 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Vigia (SCOTT et al., 1965).
221
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 40-42 m compr. s. esp., larg. 22-24 m s. proc., 58-64 m c. proc., larg. istmo 13-14,5 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Muret, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
222
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 39-40 m compr. s. esp., larg. 64-74 m c. proc., larg. istmo 12-13 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: lagos Caxambu e Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra
Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 49 m x 17-18 m s. esp., c. esp. 52 m x 35-38 m, larg. istmo 9-10 m (SCOTT et al.,
1965); clula compr. 55-62 m c. proc., 50-56 m. s. proc., larg. diag. 36-43 m c. proc., larg. bas. 15-17 m,
larg. istmo 7,5-10 m (FRSTER, 1969); clula 40 m compr. (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi; Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969; THOMASSON, 1971); regio de
Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 57-60 m x 42-45 m s. esp., 69-80 m x 69-70 m c. esp., larg. istmo 16-20 m, esp.
15-21 m (SCOTT et al., 1965); clula 68-83 m x 65-78 m c. acul., 55-63 m x 38-46 m. s. acul., larg.
istmo 16,5-18,5 m, acul. 14-21 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi; Igarap-Au, Igarap Curu (SCOTT et al., 1965); Igarap Mapiri, Santarm
(FRSTER, 1969).
Medidas: clula 22-28 m x 12,5-15 m s. proc., 28-42 m x 50-62 m c. proc., larg. bas. 9,5-11 m,
larg. istmo 7-8,5 m, proc. 18-23 m compr. (FRSTER, 1969); clula 21-23,5 m x 12,5-15 m; larg. istmo
5-7 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Igarap Urumari, Igarap Mapiri, Rio Amazonas, Santarm; Rio Tapajs, Cora de Areia,
Santarm (FRSTER, 1969); Rio Tapajs (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976); Lago gua Preta, Belm
(MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 48-53 m x 24-28 m s. proc., larg. 114-127 m c. proc., larg. bas. 13,5-15 m, larg. istmo
10-12 m, proc. 43-65 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm; Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 34-37 m compr. s. verr., larg. 18-20 m s. proc., 47-59 m c. proc., larg. istmo 7,5-9,5 m,
verr. 3,5-6 m compr., proc. 15-22 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
223
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 33-37 m compr. s. verr., larg. 20-25 m s. proc., 54-61 m c. proc., larg. bas. 14,5-16,5 m,
larg. istmo 12-13 m, proc. 16,5-21 m compr. (FRSTER, 1969); clula 34 m x 60 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969); Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971);
regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
224
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 29 m compr., larg. 26 m s. esp., 40 m csp, larg. istmo 7 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 108-118 m x 98-112 m c. proc., compr. 31-33 m. s. proc., larg. bas. 11-12 m, espess.
14,5-15 m s. esp., larg. istmo 8-8,5 m, proc. 53-67 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971); Rio Amazonas, Santarm (FRSTER, 1969;
UHERKOVICH, 1981).
Medidas: clula 21 m x 25 m, larg. istmo 6,9 m (GRNBLAD, 1945); clula 17-25,5 m x 19-28 m; larg.
istmo 6-7,8 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
225
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 32 m compr., larg. 26-28 m s. acul., larg. istmo 10 m, acul. at 2 m compr.
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm
(UHERKOVICH, 1976).
226
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 28,5 m compr. s. proc., larg. 95 m c. proc., larg. istmo 13 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Medidas: clula 17-18,5 m x 13-16,5 m s. proc., 46-60 m x 72-84 m c. proc., espess. 8 m, larg. istmo
5,7-6,2 m, proc. 35-39 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 23 m s. esp., larg. 23 m (GRNBLAD, 1945); fcies 3: clula 33-37 m x 29-33 m s. acul.,
42-55 m x 42-51 m c. acul., larg. istmo 11-12 m, acul. 5,5-9,5 m compr.; fcies 4: clula 31-35 m x
25-31 m s. acul., 40-62 m x 35-50 m c. acul., larg. diag. 28-40 m s. acul., 39-61 m c. acul., larg. istmo
12,5-14 m, acul. 5-15 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); Rio
Tapajs, Cora de Areia, Santarm; Igarap Mapiri (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969;
Medidas: clula 24 m x 21-23 m s. proc., 52-54 m x 31-35 m c. proc., espess. 11-12 m, larg. istmo 8 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
Medidas: clula compr. 10-11 m s. proc., larg. 15-16 m c. proc., larg. istmo 4 m, proc. 5,5-6 m compr.
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
227
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 18,5-20,5 m x 17-20 m c. proc., compr. 8-8,5 m s. proc., espess. 5-5,5 m s. verr., larg.
istmo 4,3-4,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
228
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 11 m compr. s. proc., 37 m c. proc., larg. 39 m, larg. istmo 6,9 m, espess. 9,2 m
(GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Staurastrum jaculiferum W.West forma prxima da var. excavatum West & G.S.West
Medidas: clula 18 m x 47 m, larg. istmo 4 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns, ponta Gurup (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 68-82 m x 84-93 m c. proc., compr. 43-45 m s. proc., larg. basal 12 m, larg. istmo 8 m,
proc. 30-40 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Amazonas, Santarm, Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 18-21 m x 24-29 m c. proc., larg. istmo 7-8 m (GRNBLAD, 1945); clula 12 m s. proc.
(THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
229
Zygnemaphyceae
230
Zygnemaphyceae
Medidas: clula compr. 31-33 m s. proc., 82-91 m c. proc., larg. 148-190 m c. proc., espess. 17 m, larg.
istmo 10 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 84-103 m x 80-95 m c. proc., larg. istmo 18-19 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs
(THOMASSON, 1971); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 48 m x 28-30 m s. proc., 113 m x 117-126 m c. proc., larg. istmo 21 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 65-116 m x 64-111 m c. proc., 32-43 m x 21-29 m s. proc., larg. istmo 14-16 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Caxambu, Rio Tapajs; Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Rio
Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 71-115 m x 68-112 m c. proc., 32-49 m x 22-36 m s. proc., larg. istmo 14,5-23 m,
proc. 22-40 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap do Tento, Rio Tapajs; Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca,
bidos; lagos Caxambu e Jurucu, Rio Tapajs; Lago Pindobal, Rio Tapajs, Belterra; Lago do Tosto, bidos;
Rio Tapajs, Belterra; Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm; Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969); Rio
Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 40-42 m larg. s. proc., 108-138 m c. proc., proc. 35-48 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
Medidas: clula larg. 57 m x 163 m c. proc., larg. istmo 11 m, espess. 17 m (GRNBLAD, 1945);
clula 62 m x 170 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971).
Medidas: clula 38-40 m x 103-115 m c. proc., larg. istmo 8 m, espess. 16 m (GRNBLAD, 1945);
clula compr. 33-37 m s. esp., larg. 16-18 m s. proc., 86-104 m c. proc., larg. basal 7,5-9 m, espess.
12,5-15 m, larg. istmo 6-7 m, proc. 33-43 m compr. (FRSTER, 1969); clula 42,9-71 m x 67-107,4 m c.
proc., larg. istmo 6-8,4 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Caxambu, Rio Tapajs
(FRSTER, 1969); lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977); Rio Amazonas, Santarm (UHERKOVICH, 1981); Oriximin, perto de Porto Trombetas
(SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Medidas: clula 38-50 m x 22-7 m s. proc., 43-93 m x 94-147 m c. proc., larg. basal 9-12 m, espess.
17-20 m, larg. istmo 6,5-9 m, proc. 35-60 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua, bidos; Lago do Tosto, bidos; Rio Curu, Alenquer (FRSTER,
1969); Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976).
231
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 80-87 m x 156-167 m c. proc., compr. 38-42 m s. proc., larg. istmo 8 m (GRNBLAD,
1945); clula 40-88 m x 136 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Jurucu, Rio Tapajs
(THOMASSON, 1971).
232
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 37-40 m x 18-21 m s. proc., 84-97 m x 124-164 m c. proc., larg. basal 9,5-10 m,
espess. 13-14 m, larg. istmo 5,5-6,5 m, proc. 63-78 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Coroa de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm
[Uherkovich (1976), como Staurastrum leptocladum var. interme Frster]; Rio Amazonas, Santarm
(UHERKOVICH, 1981).
NOTA: interme , ao que tudo indica, um erro de digitao.
Medidas: clula 103-115 m x 126-144 m c. proc., compr. 43-44 m s. proc., larg. istmo 9 m (GRNBLAD,
1945); clula 93-100 m x 129-167 m c. proc., compr. 50-62 m s. proc., larg. basal 13-18 m, espess. 1821 m, larg. istmo 10-13 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Grande de Curua, bidos; Rio Tapajs,
Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971); regio de Nhamund,
Terra Santa (THOMASSON, 1977); Rio Amazonas, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1981).
Medidas: clula compr. 41 m s. proc., 85 m x 132 m c. proc., espess. 14 m, larg. istmo 7,5 m (SCOTT et
al., 1965); clula 26 m x 13-15 m s. proc., 33-41 m x 55-68 m c. proc., larg. basal 6,5 m, espess. 9-10
m, larg. istmo 5,5 m, proc. 22-28 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); Rio Amazonas, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 40-45 m x 28-31 m s. proc., 40-45 m x 117-122,5 m c. proc.; larg. istmo 9-10,5 m
(MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs (FRSTER, 1969; THOMASSON, 1971; UHERKOVICH, 1976); Rio Amazonas,
Santarm (UHERKOVICH, 1981); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 37 m x 10 m s. proc., 79 m x 138 m c. proc., larg. istmo 7,5 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 37-44 m x 18-26 m s. proc., 70-117 m x 118-149 m c. proc., larg. basal 8,5-11 m, espess.
12-16 m, larg. istmo 6,5-9 m, proc. 61-74 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri, Igarap Urumar, Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969);
Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 94 m x 103 m c. proc., compr. 37 m s. proc., larg. istmo 8 m (GRNBLAD, 1945); clula 3845 m x 16-23 m s. proc., 54-87 m x 99-127 m c. proc., larg. basal 8-10 m, espess. 16-16,5 m, larg. istmo
6-7 m, proc. 45-60 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Amazonas, Santarm; Rio Tapajs,
Belterra; Rio Tapajs, Santarm; Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969).
233
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 33-40 m x 80-99 m larg. c. proc., larg. istmo 9,5-10 m (GRNBLAD, 1945); clula 36-37 m x 1820 m s. proc., larg. 96-103 m c. proc., larg. istmo 10-11 m, proc. 39-43 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER,
1969); Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976).
234
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 27-30 m x 18-22 m s. proc., 55-70 m x 55-84 m c. proc., larg. istmo 9-10,5 m, proc.
28-40 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Amazonas, Santarm; Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
Staurastrum longipes (Nordstedt) Teiling var. evolutum (West & G.S.West) Thomasson f.
gracillius Frster
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula compr. 31-33 m s. proc., larg. 59-73 m c. proc., larg. istmo 7-7,5 m, proc. 22-28 m
compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm; Rio Tapajs,
Santarm (FRSTER, 1969); Rio Amazonas, Santarm (UHERKOVICH, 1981).
Medidas: clula 32-34 m compr. s. esp., larg. 102-114 m c. esp. (GRNBLAD, 1945); clula 26 m larg. s.
proc., 94 m larg. c. proc. (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
235
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 106 m x 95 m s. esp., larg. 127-144 m c. esp., larg. istmo 42 m (GRNBLAD, 1945);
clula 83-96 m x 70-85 m s. acul., larg. 97-124 m c. acul., larg. istmo 28-31 m, acul. 17-27 m compr.
(FRSTER, 1969); clula 80,5-85 m x 70-74,5 m s. esp., 109-115 m x 70-74,5 m c. esp.; larg. istmo
23-25 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Grande de Curua e Lago
Grande Villa Franca, bidos; Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969); Lago Jurucu e Lago Maiac, Rio Tapajs
(THOMASSON, 1971); Rio Tapajs (UHERKOVICH, 1976); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON,
1977); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 21-26 m x 21-24 m, larg. istmo 7,5 m (FRSTER, 1969); clula 18,4-21,9 m x
12,1-18,4 m, larg. istmo 6-8,6 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Oriximin, perto de Porto
Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
237
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 23 m compr. s. proc., larg. 49 m c. proc., larg. istmo 5,7 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Medidas: clula 53-64 m compr. s. proc., larg. 108-114 m c. proc., larg. istmo 34 m (GRNBLAD, 1945);
clula 44-50 m x 36-43 m s. proc., 61-67 m x 89-100 m c. proc., larg. istmo 33-34 m, proc. 30-38 m
compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Tapajs, Belterra; Rio Tapajs,
Igarap Mapiri, Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969); lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs (THOMASSON,
1971); Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 41 m x 37 m c. proc., larg. istmo 15 m (GRNBLAD, 1945); clula 22-28 m x 17-25 m
s. esp., 24-38 m x 23-36 m c. esp., larg. istmo 12-14 m (SCOTT et al., 1965); clula 21,5-38,8 m x 15,716,9 m c. proc., larg. istmo ca. 5,7 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Curi; Igarap do Juvncio
(SCOTT et al., 1965); Oriximin, perto de Porto Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Medidas: clula 11,2-13,5 m larg. s. proc., 104,5 m x 73-85 m c. proc. (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971).
Medidas: clula 59-63 m x 101-108 m larg. c. proc., larg. istmo 13-14 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Maic, Tapajs
(THOMASSON, 1971).
Medidas: clula 36 m x 32 m, larg. istmo 12 m (SCOTT et al., 1965); clula 48-53 m x 36-40 m, larg.
diag. 45-49 m, larg. istmo 20-21 m (FRSTER, 1969); clula 26-28 m x 24-26,5 m; larg. istmo 6-7,5 m
larg. (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Vigia (SCOTT et al., 1965); Lago
Jurucu, Santarm (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977); Lago gua
Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
239
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 34-38 m x 36-45 m c. proc., compr. 21-29 m s. proc., larg. istmo 6,5-8 m,
proc. 12-16 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Tapajs, Cora de Areia,
Santarm; Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 70-72 m compr. s. esp., larg. 141-143-146 m c. esp., larg. istmo 21-25-29 m (GRNBLAD,
1945); clula 64-66 m x 68-77 m s. acul., 104-120 m x 124-130 m c. acul., larg. istmo 19-24,5 m, acul.
at 37 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Grande de Curua e Lago
Grande Villa Franca, bidos; Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969); lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs
(THOMASSON, 1971); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula compr. 42 m s. proc., 108 m c. proc., larg. 119 m c. proc., larg. istmo 16 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula compr. 64 m s. esp., larg. 152 m c. esp., larg. istmo 27 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Medidas: clula 23-25 m x 24-28 m c. proc., compr. 7-7,5 m s. proc., espess. 5,5-6,5 m c. verr., larg.
istmo 4 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Caxambu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula compr. 25-26 m, larg. 33-39 m c. proc., larg. istmo 9,5-10 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula compr. 25 m, larg. 13 m s. esp., 27 m c. esp., larg. istmo 8 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap do Juvncio (SCOTT et al., 1965).
241
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 45-48 m x 44-48 m c. esp., compr. 12-19 m s. esp., larg. istmo 7,5-9 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi; Igarap Menta (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula compr. 39 m, larg. 12 m s. esp., 60 m c. esp., espess. 17 m, larg. istmo 9 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Menta (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula compr. 53-56 m, larg. 94-103 m c. proc., larg. basal 17-19 m, larg. istmo 12,5-14 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Grande de Curua e Lago Grande
Villa Franca, bidos; Rio Curu, Alenquer (FRSTER, 1969); Paran do Tapar (UHERKOVICH, 1981).
Medidas: clula 46-85 m x 58-88 m c. proc., compr. 34-50 m s. proc., larg. basal 12-16 m, larg. istmo 8,511,5 m (FRSTER, 1969); clula 38-43,5 m x 77,5-86 m c. proc., larg. istmo 7-10 m (MARTINS-DA-SILVA;
BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri; Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm; Lago Caxambu, Rio Tapajs; Rio
Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976); Rio Amazonas,
Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1981); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
243
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 16,5-19 m x 27-32 m c. proc., compr. 13-13,5 m s. proc., larg. istmo 6,5 m, proc. 11-14
m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
244
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 26-30 m x 16-18,5 m c. proc., compr. 19-20 m s. proc., larg. basal 8,5-9,5 m, larg. istmo
6-6,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs, Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969).
Staurastrum pseudozonatum Borge var. minutum Scott & Prescott f. rectum Frster
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 23 m x 25 m, larg. istmo 9,5 m (GRNBLAD, 1945); clula 23-28 m x 23-28 m c. esp.,
larg. istmo 7,5-9 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 18-24 m x 29-34 m c. esp., larg. istmo 7-10 m (GRNBLAD, 1945); clula 20,5-25 m x
16,5-24 m s. acul., 25-40 m x 30-44 m c. acul., larg. istmo 9-10 m, acul. 5,5-13 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Varginha das Colnias Agrcolas da
Mulata, Monte Alegre; Laguinho, Rio Tapajs; Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 27-30 m x 18-24 m s. esp., 30-35 m x 25-30 m c. esp., larg. istmo 12 m (SCOTT et al., 1965);
clula 30-31 m x 12-22 m s. esp., 38-40 m x 33 m c. esp., larg. diag. 26-39 m s. esp., 38-40 m c. esp., larg.
istmo 12-12,5 m, esp. 5-7 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap do Juvncio (SCOTT et al., 1965); Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 14 m x 29 m c. esp., larg. istmo 6 m (GRNBLAD, 1945); clula compr. 15,5 m s. acul.,
21-24 m x 30-34 m c. acul., larg. istmo 6,5 m, acul. 4-6 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 22-23 m x 22-23-24 m c. proc., larg. istmo 7-8-9 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
245
Zygnemaphyceae
246
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 80 m x 110 m c. proc., compr. 25 m s. proc., espess. 11 m, larg. istmo 7,6 m
(GRNBLAD, 1945); clula 18,5-23 m x 13-15,5 m s. proc., 60-78 m x 88-96 m c. proc., larg. bas.
8-10 m, espess. 9,5-10 m, larg. istmo 5-6,5 m, proc. 45-52 m compr. (FRSTER, 1969), clula 58,6-70
m x 95-110 m c. proc., larg. istmo 5,5-6,2 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Jurucu, Rio Tapajs, Rio Tapajs,
Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976);
Oriximin, perto de Porto Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Medidas: clula 25 m compr. s. proc., 82 m. c. esp., larg. 108 m c. proc., espess. 14 m, larg. istmo
10 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 24 m compr. s. proc., 60 m x 81 m c. proc., espess. 13 m, larg. istmo 7 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Mar (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula compr. 24-28 m s. proc., 51-68 m x 76-110 m c. proc., larg. bas. 10-11,5 m, espess.
11,5-12 m, larg. istmo 6,5-8 m, proc. 32-50 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs; Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm
(UHERKOVICH, 1976).
Staurastrum radians West & G.S.West var. brasiliense Scott & Croasdale
Medidas: clula compr. 39 m, larg. 21-22 m s. proc., 84 m c. proc., larg. istmo 16 m (SCOTT et al.,
1965); clula compr. 38-40 m, larg. 22-24 m s. proc., 78-92 m c. proc., larg. istmo 14-15 m, proc.
27-37 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Menta (SCOTT et al., 1965); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula compr. 38-45 m s. proc., larg. 61-68-84 m c. proc., larg. istmo 11 m (GRNBLAD, 1945);
clula 36 m compr., larg. 86 m c. proc., larg. istmo 10 m (SCOTT et al., 1965); forma 6-radiada: clula compr.
30-33 m s. verr., larg. 15-19 m s. proc., larg. 50-92 m c. proc., larg. istmo 8-9,5 m, proc. 16-36 m compr.
(FRSTER, 1969); forma 7-radiada: clula compr. 33-37 m s. verr., larg. 16,5-21 m s. proc., 68-86 m c. proc.,
larg. istmo 7-9,5 m, proc. 24-37 m compr. (FRSTER, 1969); forma 8-radiada: clula compr. 36-37 m s. verr.,
larg. 21-22 m s. proc., 64-88 m c. proc., larg. istmo 10,5-11,5 m, proc. 20-34 m compr. (FRSTER, 1969);
forma 9-radiada: clula compr. 41 m s. verr., larg. 20-24 m s. proc., 68-73 m c. proc., larg. istmo 9,5-12 m,
proc. 23-27 m compr. (FRSTER, 1969); clula 27,4-34,2 m x 68,4-81,6 m c. proc., larg. istmo 6,3-9,1 m
(SOPHIA; HUSZAR, 1996); clula 38-49 m x 20-26 m s. proc., 38-49 m x 46-55 m c. proc., larg. istmo
9,5-11 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap-Au, Igarap Curu (SCOTT et
al., 1965); lagos Caxambu e Muret, Rio Tapajs; Igarap Irur, Igarap Urumari, Santarm; Rio Tapajs, Cora
de Areia, Santarm; Rio Tapajs, Pindobal; Rio Amazonas, Santarm (FRSTER, 1969); Lago Jurucu, Rio Tapajs
(FRSTER, 1969; THOMASSON, 1971); Lago Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Santarm
(FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977); Oriximin, perto
de Porto Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
247
Zygnemaphyceae
248
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 40-43 m x 35-37 m c. esp., larg. istmo 10-11,5 m, esp. 3-4,5 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
Medidas: clula compr. 44-63 m, larg. 76-129 m c. proc., larg. bas. 16-20 m, larg. istmo 12-14 m, proc.
30-50 m compr. (FRSTER, 1969); clula 60 m x 86 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua, bidos; Lago do Tosto, bidos; Rio Tapajs, Cora de Areia,
Santarm (FRSTER, 1969); lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Santarm
(FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 64-69 m x 57-72 m c. proc., larg. istmo 9,5-11 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Medidas: clula 42 m larg. s. esp., 72 m c. esp. (GRNBLAD, 1945); clula 31-33 m x 25-28 m s. acul.,
35-39 m x 32-40 m c. acul., larg. istmo 12 m, esp. 3-7,5 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Tapajs, Cora de Areia,
Santarm (FRSTER, 1969).
249
Zygnemaphyceae
250
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 50-54 m x 38-42 m s. esp., 66-73 m x 78-84 m c. esp., larg. istmo 15 m,
esp. 17-26 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 43-46 m x 41-45 m s. acul., larg. 69-72 m c. acul., larg. istmo 12-12,5 m, acul. at
17 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Curu, Alenquer (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 99 m x 106 m c. proc., larg. istmo 30 m (GRNBLAD, 1945); 6-radiada: clula
58-62 m x 41-44 m s. proc., 90-104 m x 109-114 m c. proc., larg. istmo 29-31 m (FRSTER, 1969);
7-radiada: clula 55-59 m x 40-42 m s. proc., 92-110 m x 96-120 m c. proc., larg. istmo 26-31 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Lago Grande de Curua e Lago Grande
Villa Franca, bidos; Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969); Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971).
Medidas: clula 84-87 m x 76-80 m c. esp., larg. istmo 27-28 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Medidas: clula 47-48 m compr., larg. 14 m s. proc., 60-64 m c. proc., larg. istmo 9 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Guam, So Domingos (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 61-80 m x 76 m c. proc., larg. istmo 13 m (GRNBLAD, 1945); clula 31-36 m x 18-24 m s.
proc., 56-102 m x 57-92 m c. proc., larg. diag. 70-112 m c. proc., larg. istmo 11,5-15 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969;
UHERKOVICH, 1981); lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Belterra (FRSTER,
1969); Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976); Rio Amazonas, Santarm (UHERKOVICH, 1981).
251
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 31-38 m x 17 m s. proc., 80-108 m x 100-117 m c. proc., larg. istmo 13-14 m
(SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns; Igarap-Au, Igarap Curu (SCOTT et al., 1965).
252
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 22-30 m x 18-21 m s. proc., 88-98 m x 94-114 m c. proc., larg. istmo 14-19 m
(SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap-Au, Igarap Curu; Igarap Menta; Rio Arapiuns, Igarap Curi
(SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 80 m x 114 m c. proc., compr. 27 m s. proc., larg. istmo 9,5 m (GRNBLAD, 1945);
clula 26,8-54,7 m x 98,4-110,8 m c. proc., larg. istmo 7,9-10 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Oriximin, perto de Porto Trombetas
(SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Medidas: clula 47-61 m x 110-137 m c. proc., larg. istmo 10-13 m (GRNBLAD, 1945); clula 60 m x
97-104 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs
(THOMASSON, 1971).
253
Zygnemaphyceae
Staurastrum subindentatum West & G.S.West var. brasiliense Borge f. sexspinulosum Frster
Medidas: clula 28-33(-53) m compr. (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971).
Medidas: clula compr. 33 m s. proc., 90 m x 129 m c. proc., espess. 14 m s. esp., espess. 18 m c. esp.,
larg. istmo 9 m (SCOTT et al., 1965); clula 23,5-25 m s. proc., 43-50 m x 67-88 m c. proc., larg. bas.
12-13 m, espess. 11-14 m s. esp., larg. istmo 8-10 m, proc. 31-42 m compr. (FRSTER, 1969); clula 88
m larg. (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); lagos Caxambu e Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER,
1969); Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971).
Medidas: clula 18,5-19,5 m x 10-11 m, larg. diag. 9-9,5 m, larg. istmo 7,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Irur, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula compr. 25 m s. proc., larg. 57 m c. proc., larg. istmo 13 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Medidas: clula compr. 51 m s. pap., larg. 27-28 m s. proc., 83-90 m. c. proc., larg. bas. ca. 20 m, larg.
istmo 15,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 26-53 m x 39-46 m c. proc., compr. 20-22,5 m s. proc., larg. istmo 5,5-6 m
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm; Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 31-32 m x 103 m c. proc., espess. 13 m, larg. istmo 8 m (GRNBLAD, 1945); clula 2433 m x 16-26 m s. proc., 54-105 m x 105-170 m c. proc., espess. 11-15 m, larg. istmo 6-8 m, proc.
50-70 m compr. (FRSTER, 1969); clula 28-30(-100) 140,5-156 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Mapiri, Rio Amazonas,
Santarm, Lago Jurucu, Rio Tapajs; Rio Tapajs, Cora de Areia, Santarm; Rio Tapajs, Belterra; Rio
Tapajs, Pindobal; Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969); Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971);
regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
255
Zygnemaphyceae
256
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 25-28 m x 17-18 m s. esp. (GRNBLAD, 1945); clula 24 m x 16,5 m s. acul., 39 m x
29-32 m s. acul., larg. istmo 7,5 m, acul. 5,5-11 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Laguinho, Rio Tapajs
(FRSTER, 1969).
Medidas: clula bifurcada 84-122 m x 95-122 m c. proc., larg. istmo 21-27 m; clula trifurcada
114-122 m x 114-118 m c. proc., larg. istmo 20-23 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Medidas: clula 39-42 m x 36-37 m s. esp., 54-60 m x 55-60 m c. esp., larg. istmo 15-18 m (SCOTT et
al., 1965); clula 33-41 m x 30-36 m s. acul., 45-55 m x 43-55 m c. acul., larg. istmo 15,5-22 m, acul.
4-12 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Mar (SCOTT et al., 1965); Igarap Irur, Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula compr. 27-33 m, larg. 23-28 m s. acul., 37-44 m c. acul., larg. istmo 13-14 m,
acul. 6-9,5 m compr. (FRSTER, 1969), clula 27-35 m x 35-42 m c. esp., larg. istmo 8,5-9,4 m
(MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs; Rio Tapajs, Pindobal; Rio Tapajs, Santarm (FRSTER,
1969); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA;
BICUDO, 2007).
257
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 27 m x 27-30 m s. esp., 34-36 m x 36-39 m c. esp., larg. istmo 10 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 35 m x 21 m, larg. istmo ca. 10 m (SCOTT et al., 1965); clula 54 m x 40 m (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns, ponta Gurup (SCOTT et al., 1965); Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON,
1971); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 72 m x 133 m c. proc., compr. 31 m s. proc., larg. istmo 9 m (GRNBLAD, 1945); clula
32 m compr. (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965);
Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971).
Medidas: clula 25-26 m x 17,5-19 m s. proc., 67-83 m x 82-96 m c. proc., larg. diag. 113-128 m c.
proc., larg. istmo 11,5-13 m, proc. 53-68 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri, Santarm, Rio Amazonas, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 39 m compr., larg. 127-133 m c. proc., larg. istmo 17 m (SCOTT et al., 1965);
clula 38 m compr. s. esp., larg. 89-93 m c. proc., larg. istmo 16 m (FRSTER, 1969); clula 40-48 m x
112-124 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969); Lago Maic,
Santarm (THOMASSON, 1971); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
259
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 51-53 m x 35-37 m s. proc., 73-78 m x 75-82 m c. proc., larg. istmo 27-28 m, proc. 1722 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Belterra; Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 37-42 m x 26-29 m s. proc., 51-68 m x 51-75 m c. proc., larg. istmo 21 m (SCOTT et
al., 1965); clula 42-68 m x 32-72 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965); Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971); regio
de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 27-28 m larg. s. proc., 76-83 m larg. c. proc. (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 72-106 m x 76-114 m c. proc., larg. istmo 23-32 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 179 m x 201 m c. esp., 114 m x 95 m s. esp., larg. istmo 38 m (GRNBLAD, 1945).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 38 m x 47 m, larg. istmo 9,5 m (GRNBLAD, 1945); clula compr. 22 m, larg. 17 m c.
proc., larg. diag. 23 m c. proc., larg. bas. 10 m, larg. istmo 6,5 m (FRSTER, 1969); clula 40-42 m x
52 m (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Varginha das Colnias
Agrcolas da Mulata, Monte Alegre (FRSTER, 1969); Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); regio
de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 41 m x 33 m c. proc., compr. 28 m s. proc., larg. istmo 8 m (GRNBLAD, 1945); clula
30-48 m compr. (THOMASSON, 1977).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
261
Zygnemaphyceae
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm [Grnblad (1945), como Staurastrum marthae Grnblad];
Igarap-Au, Igarap Curu [Scott et al. (1965), como Staurastrum marthae Grnblad]; Igarap Mapiri, Santarm,
Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 28-30 m x 22-27 m s. acul., espess. 16-18 m, larg. istmo 8,5-9 m, acul. 2-5 m compr.
(FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
Staurodesmus curvatus (Turner) Thomasson var. borgei (Scott & Prescott) Teiling
263
Zygnemaphyceae
264
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 45-54 m x 48-64 m c. esp., compr. 20-24 m s. esp., larg. istmo 9-10 m (FRSTER, 1969);
clula 25,3-34,2 m x 27,4-30,5 m c. esp., larg. istmo 5,2-7,2 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Oriximin, perto de Porto Trombetas
(SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Staurodesmus cuspidatus (Brbisson) Teiling var. subexcavatus (West & G.S.West) Frster
Basinimo: Staurastrum jaculiferum W.West var. subexcavatus West & G.S.West.
Medidas: clula 20-21 m x 18-20 m s. esp., larg. 37-41 m c. esp., larg. istmo 5,5 m, compr.
istmo 3,5 m, esp. 8-11 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
Staurodesmus dickiei (Ralfs) Lillieroth var. maximus (West & G.S.West) Thomasson
Basinimo: Staurastrum dickei Ralfs var. maximum West & G.S.West.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976).
Staurodesmus dickiei (Ralfs) Lillieroth var. maximus (West & G.S.West) Thomasson (morpha?)
Medidas: clula compr. 60 m, larg. 60-65 m s. esp., 76-80 m c. esp., larg. istmo 14 m, esp. 7-9 m
compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
265
Zygnemaphyceae
Staurodesmus dickiei (Ralfs) Lillieroth var. rhomboideus (West & G.S.West) Lillieroth
Basinimo: Staurastrum dickiei Ralfs var. rhomboideum West & G.S.West.
Medidas: clula compr. 50 m, larg. 51-53 m s. acul., 70 m c. acul., larg. istmo 13 m, acul. 10-12 m
compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
266
Zygnemaphyceae
Staurodesmus incus (Brbisson) Teiling var. ralfsii (West & G.S.West) Teiling
Basinimo: Arthrodesmus incus (Brbisson) Ralfs var. ralfsii West & G.S.West.
Medidas: clula 10-16 m x 10-14 m s. esp., 10-16 m x 21-23 m c. esp., larg. istmo 5-7,5 m (MARTINSDA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Staurodesmus lobatus (Brgesen) Bourrelly var. ellipticus (Fritsch & Rich) Teiling
Staurodesmus lobatus (Brgesen) Bourrelly var. ellipticus (Fritsch & Rich) f. minor (Smith) Teiling
Basinimo: Cosmarium lobatum Brgesen f. minor Smith.
Medidas: clula 12-26 m x 5,7-20,6 m, larg. istmo 3,1-7,3 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
267
Zygnemaphyceae
268
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 18-19,5 m x 15-17 m s. esp., larg. 30-35 m c. esp., larg. istmo 4 m, compr. istmo 5 m,
esp. 7-12 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Caxambu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 74 m compr., larg. 63-66 m s. acul., 110-117 m c. acul., espess. 44-45 m, larg. istmo 21 m,
acul. 24-27 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua, Caraubal (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
Staurodesmus megacanthus (Lundell) Thunmark var. scoticus (West & G.S.West) Lillieroth
Medidas: clula 15-17,5 m x 15-17 m s. esp., larg. istmo 7-8,7 m larg. (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 20-21 m x 19-22 m s. acul., 32-37 m x 41-45 m c. acul., larg. istmo 8 m,
acul. 11-17 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
269
Zygnemaphyceae
270
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 14,8-24,9 m x 16,8-25,9 m c. esp., larg. istmo 5,2-8,2 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (SOPHIA; HUSZAR, 1996).
Medidas: clula 30-33 m x 32-35 m s. esp., 42-46 m x 49-55 m c. esp., larg. istmo 16-17 m (SCOTT et
al., 1965); clula 28-29 m x 26-27 m s. acul., 35-38 m x 44-48 m c. acul., larg. istmo 7,5 m, acul. 1113,5 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Vigia [Scott et al. (1965), como Staurastrum connatum (Lundell) Roy & Bisset var.
spencerianum (Maskell) Nordstedt f.]; Laguinho, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 25 m compr., larg. 25-27 m s. acul., 44-54 m c. acul., espess. 13-14,5 m, larg. istmo
6,5 m, compr. acul. 9-14 m (FRSTER, 1969); clula 25-30,5 m x 22-29 m s. esp., 25-30,5 m x 59-64
m c. esp., larg. istmo 4,5-6 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Rio Amazonas, Santarm [Frster (1969), como Staurodesmus subulatus (Ktzing)
Thomasson]; Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
271
Zygnemaphyceae
272
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 50 m x 25-26 m c. proc., compr. 39 m s. proc., larg. diag. 30-33 m c. proc., larg. istmo
20,5 m, proc. 6-9 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula compr. 30-37 m s. esp., 55-56 m c. esp., larg. 21-26 m, larg. diag. 28-31 m, larg. istmo
18-19 m, esp. 10-14 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
Staurodesmus triangularis (Lagerheim) Teiling var. inflatus (West & G.S.West) Teiling
273
Zygnemaphyceae
274
Zygnemaphyceae
Basinimo: Arthrodesmus incus (Brbisson) Hassall var. validus West & G.S.West.
Medidas: clula 20,5 m x 22 m s. acul., 27 m x 35 m c. acul., espess. 11 m, larg. istmo 5,5 m,
acul. 7-8 m compr. (FRSTER, 1969); clula 30-34(-58) m x 28-34(-82) m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm [Grnblad (1945), como Arthrodesmus incus (Brbisson)
Hassall var. validus West & G.S.West]; Igarap Mapiri, Santarm [Frster (1969), como Staurodesmus validus
(West & G.S.West) Thomasson forma]; Lago Jurucu, Tapajs (THOMASSON, 1971); regio de Nhamund,
Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Staurodesmus validus (West & G.S.West) Thomasson var. subvalidus (Grnblad) Teiling
Basinimo: Arthrodesmus subvalidus Grnblad.
Medidas: clula 27-36 m x 27-32 m s. acul., 33-59 m x 51-9 m c. acul., espess. 18-21 m,
larg. istmo 7-9 m, acul. 20-34 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm [Grnblad (1945), como Arthrodesmus subvalidus
Grnblad]; Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1981); Lago Grande de Curua e
Lago Grande Villa Franca, bidos; lagos Jurucu e Caxambu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Rio Amazonas,
Santarm (UHERKOVICH, 1981).
Staurodesmus validus (West & G.S.West) Thomasson var. subvalidus (Grnblad) Teiling f.
gibbosus Frster
Medidas: clula 32-35 m x 30-36 m s. acul., 64-77 m x 68-71 m c. acul., espess. 19-22 m, larg. istmo
8-8,5 m, acul. 26-29 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos (FRSTER, 1969).
Staurodesmus wandae (Raciborski) Bourrelly var. pseudopterosporus (Frster & Eckert) Teiling
Basinimo: Staurastrum pseudopterosporum Frster & Eckert.
Medidas: clula 16-18 m x 11,5-12 m s. acul., 28-32 m x 15-18 m c. acul., larg. diag. 14-15,5 m s. acul.,
23-26 m c. acul., larg. istmo 9-9,5 m, acul. 8-10 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa
(THOMASSON, 1977).
275
Zygnemaphyceae
276
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 170 m x 25-26 m, larg. istmo 22 m, larg. pice 15 m, espess. pice 10,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969).
277
Zygnemaphyceae
278
Zygnemaphyceae
Medidas: 548 m x 608 m, larg. 36 m c. proc., larg. pice 27 m s. proc. (SCOTT et al., 1965); clula compr.
462-577 m c. acul., larg. basal 32-36 m c. acul., larg. apical 29-39 m c. acul. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap-Au, Igarap Curu; Rio
Arapiuns (SCOTT et al., 1965); Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos; Lago Grande de
Curua, Caraubal; Lago do Tosto, bidos (FRSTER, 1969); lagos Jurucu e Maic, Rio Tapajs; Rio Tapajs,
Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 129-149 m x 116-151 m c. acul., 79-85 m x 62-76 m s. acul., espess. 46-55 m s. acul.,
105-131 m c. acul., larg. istmo 30-35 m, acul. 24-50 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1981), Igarap Urumari,
Santarm, Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 78 m x 68 m s. esp., 148 m x 147 m c. esp., espess. 48 m s. esp., 141 m c. esp., larg.
istmo 36 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Mar; Igarap Menta (SCOTT et al., 1965).
Xanthidium amazonense Scott & Croasdale var. dicentrotum Scott & Croasdale
Medidas: clula 70-75 m x 64-68 m s. esp., 117-120 m x 96-120 m c. esp., espess. 45-50 m s. esp., 91130 m c. esp., larg. istmo 28-33 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Mar; Igarap Curi; Igarap-Au, Igarap Curu (SCOTT et al., 1965).
Xanthidium amazonense Scott & Croasdale var. dicentrotum Scott & Croasdale f.
Medidas: clula 90 m x 87 m s. esp., 144 m x 162 m c. esp., espess. 58 m s. esp., 131 m c. esp., larg.
istmo 42 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Menta (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 61-66 m x 45-49 m c. pap., 55-57 m x 36-40 m s. pap., espess. 28-31 m s. pap., 37-43 m c.
pap., larg. istmo 20-22 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 110-136 m x 115-127 m c. acul., 70-78 m x 56-65 m s. acul., espess. 43-68 m s. acul.,
110-132 m c. acul., larg. istmo 30-33 m, acul. 27-46 m compr. (FRSTER, 1969); clula 68 m larg. s.
proc., 153 m x 140 m c. proc. (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969; THOMASSON, 1971); Rio Tapajs, Santarm
(UHERKOVICH, 1976).
Medidas: clula 94-118 m x 98-134 m c. acul., 61-71 m x 58-74 m s. acul., espess. 36-42 m s. acul.,
larg. istmo 24-31 m, acul. 22-33 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Belterra; Rio Tapajs, Pindobal (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 115-124 m x 109-126 m c. acul., 76-81 m x 68-77 m s. acul., espess. 45-48 m s. acul.,
larg. istmo 33-34 m, acul. 24-50 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos; Lago Grande de Curua,
Caraubal (FRSTER, 1969).
279
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 98-113 m x 75-98 m c. proc., 61-83 m x 46-65 m s. proc., espess. 42-64 m s. proc.,
63-83 m c. proc., larg. istmo 20-28 m (FRSTER, 1969); clula 60-108 m de compr. (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Mapiri, Santarm, lagos
Caxambu e Muret, Rio Tapajs (FRSTER, 1969); Lago Jurucu, Rio Tapajs (FRSTER, 1969; THOMASSON,
1971); regio de Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977).
Medidas: clula 72-81 m x 50-69 m s. esp., 100-119 m x 76-93 m c. esp., espess. 35-61 m s. esp.,
62-81 m c. esp., larg. istmo 21-27 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap-Au, Igarap Curu; Rio
Arapiuns (SCOTT et al., 1965).
Medidas: clula 20-21 m x 17,5-18,5 m s. esp., larg. istmo 10-11 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Rio Arapiuns, ponta Gurup (SCOTT et al., 1965).
281
Zygnemaphyceae
282
Zygnemaphyceae
283
Zygnemaphyceae
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm [Grnblad (1945), como Xanthidium regulare Nordstedt
var. sexangulare Grnblad f. robustior Grnblad]; Lago Grande de Curua e Lago Grande Villa Franca, bidos;
Lago Jurucu, Rio Tapajs; Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 94-103 m x 83-93 m c. acul., 63-70 m x 61-72 m s. acul., espess. 26-30 m s. acul., larg.
istmo 16-18 m, acul. 14-22 m compr. (FRSTER, 1969); clula 61-67 m x 63-72 m s. esp., 92-108 m x
84-92 m c. esp., espess. 30-37 m s. esp., 36-40 m c. esp., larg. istmo 15-19 m (SCOTT et al., 1965).
Ocorrncia no Par: Igarap Curi; Rio Mar; Igarap Menta; Rio Au abaixo da cachoeira (SCOTT et al.,
1965); Igarap Mapiri, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 90-104 m x 75-94 m c. acul., 72-81 m x 63-75 m s. acul., espess. 53-61 m c. acul.,
larg. istmo 20-21 m (FRSTER, 1969); clula 65-98,5 m x 77-86 m, larg. istmo 14-15,5 m (MARTINS-DASILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Varginha das Colnias Agricolas
da Mulata, Monte Alegre; Rio Amazonas, Santarm; Rio Tapajs, Belterra (FRSTER, 1969); lagos Jurucu e
Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Mesotaeniaceae
Gnero Cylindrocystis Meneghini ex Ralfs 1848
Cylindrocystis brebissonii Meneghini
Medidas: clula 38 m x 13 m; larg. istmo 13 m (SCOTT et al., 1965); clula 37-44 m x 13 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Igarap do Juvncio (SCOTT et al., 1965); Igarap Irur, Santarm, Lago Jurucu, Rio Tapajs
(FRSTER, 1969).
Medidas: clula 121-380 m x 11-20 m, infra apical 12-22 m, acul. 2-5 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Rio Curu, Alenquer; Rio Tapajs,
Cora de Areia, Santarm (FRSTER, 1969); Lago Jurucu, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Rio Tapajs,
Santarm (FRSTER, 1969; UHERKOVICH, 1976).
285
Zygnemaphyceae
Medidas: clula 239 m x 7 m (SCOTT et al., 1965); clula 102-188 m x 7-11,5 m, larg. apical 7,5-12 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Curi (SCOTT et al., 1965); Rio
Curu, Alenquer; Rio Tapajs, entre Cora de Areia e Ponta Caieiras, Santarm; Rio Tapajs, Pindobal; Rio Tapajs,
Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula 77-127 m compr., larg. 7-9,5 m sine acul., larg. apical 7,5-1,5 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Igarap Mapiri, Santarm, Laguinho, Rio
Tapajs, Rio Tapajs, entre Cora de Areia e Ponta Caieiras, Santarm (FRSTER, 1969); Rio Tapajs, Santarm
[Frster (1969) e Uherkovich (1976), como Gonatozygon monotaenium var. pilosum Nordstedt].
NOTA: o valor mximo 1,5 m da largura da clula est errado em Frster (1969), mas foi copiado como est.
Medidas: clula 79-104 m x 6,5-7,5 m, larg. apical 7,5-9,5 m, acul. 5,5-8 m compr. (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Santarm (FRSTER, 1969).
Medidas: clula ca. 138 m x 2,5 m (SOPHIA; HUSZAR, 1996); clula 141-150 m x 14-15 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976); Oriximin, perto de Porto Trombetas
(SOPHIA; HUSZAR, 1996); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
287
Zygnemaphyceae
Netrium digitus (Ehrenberg) Itzigson & Rothe var. elegans (Kossinskaja) S. Ohtani
Basinimo: Netrium digitus (Ehrenberg) Itzigson f. elegans Kossinskaja.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Lago Jucuru, Tapajs (THOMASSON, 1971).
288
Zygnemaphyceae
Netrium digitus (Ehrenberg) Itzigson & Rothe var. lamellosum (Brbisson) Grnblad
Basinimo: Penium lamellosum Brbisson.
Medidas: no constam nos trabalhos consultados.
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945); Vigia (SCOTT et al., 1965).
Netrium digitus (Ehrenberg) Itzigson & Rothe var. naegelii (Brbisson) Krieger
Basinimo: Penium naegelii Brbisson.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Fazenda Taperinha, Santarm (GRNBLAD, 1945).
Netrium oblongum (De Bary) Ltkemller var. cylindricum West & G.S.West
Medidas: clula 96 m x 19 m (FRSTER, 1969).
Ocorrncia no Par: Lago Jucuru, Tapajs (FRSTER, 1969).
289
Zygnemaphyceae
Zygnemataceae
Gnero Mougeotia C.A. Agardh 1824
290
Zygnemaphyceae
Mougeotia sp.
Mougeotia sp. 1
Mougeotia sp. 2
Spirogyra sp.
291
Zygnemaphyceae
Oedogoniophyceae
Fonte: Bicudo e Menezes (2006)
Oedogoniophyceae
Oedogoniaceae
Gnero Bulbochaete Agardh ex Hirn 1900
Bulbochaete imperialis Wittrock
295
Oedogoniophyceae
296
Oedogoniophyceae
Charophyceae
Fonte: Bicudo e Menezes (2006)
Charophyceae
Characeae
Gnero Chara Linnaeus 1753 emend. C.Agardh 1824 emend. R.Braun 1849
Chara zeilandica Klein ex Willdeman
Gnero Nitella C.Agardh 1824 emend. R.Braun 1849 emend. Leonhard 1863
Nitella furcata Roxburgh ex Bruzelius var. zeyheri (A.Braun) R.D.Wood
Basinimo: Nitella zeyheri A. Braune ex Ktzing.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Capanema, vila de Quatipuru (RODRIGUES, 1964).
299
Charophyceae
Euglenophyceae
Fonte: Martins-da-Silva e Bicudo (2007)
Euglenophyceae
Euglenaceae
Gnero Euglena Ehrenberg 1832
Euglena acus Ehrennerg var. acus [hoje, Lepocinclis acus (O.F.Mller) Marin & Melkonian]
Medidas: clula 79-130 m x 7,5-12,5 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs (UHERKOVICH, 1976); Rio Amazonas, Santarm (UHERKOVICH, 1981); Lago
gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Medidas: clula 60,5-82,1 m compr. c. proc., 11,6-14,2 m larg., proc. 20,4-24,6 m (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
303
303
Euglenophyceae
Euglena oxyuris Schmarda var. oxyuris [hoje, Lepocinclis oxyuris (Schmarda) Marin &
Melkonian var. oxyuris]
Medidas: clula 106-150 m x 12-23 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DASILVA; BICUDO, 2007).
304
304
Euglenophyceae
Euglena tripteris (Dujardin) Klebs [hoje, Lepocinclis tripteris (Dujardin) Marin & Melkonian]
Basinimo: Phacus tripteris Dujardin.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971).
Euglena sp.
305
305
Euglenophyceae
306
306
Euglenophyceae
Phacus sp.
307
307
Euglenophyceae
309
309
Euglenophyceae
Petalomonadaceae
Gnero Petalomonas Stein 1878
Petalomonas sp.
310
310
Euglenophyceae
Dinophyceae
Fonte: Martins-da-Silva e Bicudo (2007)
Dinophyceae
Gonyaulacaceae
Gnero Gonyaulax Diesing 1866
Gonyaulax polygramma Stein (hoje, Peridiniopsis amazonica Meyer. O gnero Gonyaulax
marinho)
Medidas: clula 60 m x 40 m (THOMASSON, 1971).
Ocorrncia no Par: Lago Maic, Santarm (THOMASSON, 1971).
Gymnodiniaceae
Gnero Gymnodinium Stein 1878
Gymnodinium cf. cnecoides Harris
Peridiniaceae
Gnero Glenodinium Ehrenberg 1837
Glenodinium dinobryonis (Woloszynska) Schiller [hoje, Peridiniopsis dinobryonis (Woloszynska)
Bourrelly]
Basinimo: Staszicella dinobryonis Woloszynska.
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs (UHERKOVICH, 1976).
313
313
Dinophyceae
Chrysophyceae
Fonte: Bicudo e Menezes (2006); Martins-da-Silva e Bicudo (2007)
Chrysophyceae
Bicosoecaceae
Gnero Bicosoeca J.Clark 1868
Bicosoeca lacustris J.Clark
Chromulinaceae
Gnero Chromulina Cienkowsky 1870
Chromulina cf. gyrans Stein
319
319
Chrysophyceae
Chrysococcaceae
Gnero Chrysococcus Klebs 1892
Chrysococcus cordiformis Naumann
Derepyxidaceae
Gnero Derepyxis Stokes 1885
Derepyxis ollula Stokes var. ovata (Wislouch) Matvienko
320
320
Chrysophyceae
Dinobryaceae
Gnero Dinobryon Ehrenberg 1835
Dinobryon bavaricum Imhof
Medidas: lrica ca. 39,4 m compr. s. pednculo, larg. ca. 4,8 m, pendnculo ca. 40 m (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
Medidas: lrica 26,3-31,6 m x 7,9-11 m (HUSZAR, 1996); lrica 27-33 m x 7,5-8,3 m (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Rio Tapajs, Santarm (UHERKOVICH, 1976); Rio Cururu (UHERKOVICH, 1981); regio de
Nhamund, Terra Santa (THOMASSON, 1977); Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996); Lago
gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
321
321
Chrysophyceae
Stylococcaceae
Gnero Bitrichia Woloszynska 1914
Bitrichia amazonica Menezes & Huszar
Medidas: clula de 4-10 m x 7-11 m, 3 setas hialinas, retas, compr. 10-52 m (MENEZES; HUSZAR, 1997).
Ocorrncia no Par: lagos Batata e Mussur, Porto Trombetas (MENEZES; HUSZAR, 1997).
322
322
Chrysophyceae
Synuraceae
Gnero Chrysodidymus Prowse 1962
Chrysodidymus synuroideus Prowse
323
323
Chrysophyceae
Mallomonas matvienkoae (Matvienko) Asmund & Kristiansen var. grandis Drrschmidt &
Cronberg
Medidas: no constam no trabalho consultado.
Ocorrncia no Par: Lago Mussur, Porto Trombetas (KRISTIANSEN; MENEZES, 1998).
Mallomonas sp.
Mallomonas sp. 1
Mallomonas sp. 2
325
325
Chrysophyceae
Xanthophyceae
Fonte: Martins-da-Silva e Bicudo (2007)
Xanthophyceae
Centritractaceae
Gnero Centritractus Lemmermann 1900
Centritractus africanus Fritsch & Rich
Medidas: clula 36,8-50,8 m x 6-7,9 m, esp. 39,5-45 m compr. (HUSZAR, 1996); clula 14-38 m x 9,510,4 m; esp. 30-48 m compr. (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Ocorrncia no Par: Lago Maic, Rio Tapajs (THOMASSON, 1971); Oriximin, perto de Porto Trombetas
(HUSZAR, 1996); Lago gua Preta, Belm (MARTINS-DA-SILVA; BICUDO, 2007).
Pleurochoridaceae
Gnero Goniochloris Geitler 1928
Goniochloris mutica (A.Braun) Fott
329
329
Xanthophyceae
331
331
Xanthophyceae
332
332
Xanthophyceae
Cryptophyceae
Fonte: Bicudo e Menezes (2006)
Cryptophyceae
Cryptomonadaceae
Gnero Chroomonas Hansgirg 1885
Chroomonas acuta Utermhl [hoje, Komma caudata (Geitler) Hill]
Medidas: clula 5,0-9,7 m x 2,4-4,8 m (HUSZAR, 1996).
Ocorrncia no Par: Oriximin, perto de Porto Trombetas (HUSZAR, 1996).
335
335
Cryptophyceae
336
336
Cryptophyceae
Rhodophyceae
Fonte: Bicudo e Menezes (2006)
Rhodophyceae
Batrachospermaceae
Gnero Batrachospermum Roth 1797
Batrachospermum bicudoi Necchi
339
339
Rhodophyceae
Classe no definida
Classe no definida
Famlia no definida
Gnero Conferva Linnaeus 1753
Conferva antillarum Ktzing
343
343
Classe no definida
Consideraes finais
O estudo das algas de guas continentais no Estado do Par (exclusive as diatomceas)
teve seu incio nos anos 1880, com o trabalho de Dickie (1880); aps este, 23 contribuies
ao conhecimento da ficoflrula dulccola paraense foram publicadas, sendo 16 destas
por especialistas do exterior. O primeiro trabalho publicado por autor brasileiro sobre
as algas de guas continentais do Par foi de Rodrigues (1964), s 25 anos mais tarde
surgiria uma segunda contribuio de Necchi-Jnior (1989). Os cinco trabalhos que
seguem (HUSZAR, 1996; KRISTIANSEN; MENEZES, 1998; MARTINS-DA-SILVA; BICUDO,
2007; MENEZES; HUSZAR, 1997; SOPHIA; HUSZAR, 1996) marcaram o incio efetivo de uma
fase eminentemente nacional dos estudos ficolgicos no Par. Trata-se, entretanto, de
uma fase ainda demasiado tmida. Primeiro, porque so contribuies muito esparsas no
tempo, pois os quatro primeiros foram publicados no perodo de 1996 a 1998, distando
assim aproximadamente 10 anos do ltimo. Acresa-se que nos 6 anos seguintes ltima
publicao nada saiu a lume. Depois, porque os cinco trabalhos foram realizados a partir
de material coletado de uma faixa bastante estreita do territrio, que inclui locais no
noroeste e no nordeste do Estado.
Esses 24 trabalhos documentaram, juntos, a ocorrncia de cerca de 1 mil txons de
algas continentais no Par, considerando que a Lista de Espcies da Flora do Brasil
(MENEZES et al., 2013) elencou 114 gneros e 346 txons infragenricos para o Estado,
a cifra encontrada no presente trabalho parece, numa primeira aproximao, elevada;
entretanto, importante enfatizar que esses estudos foram realizados a partir de material
proveniente de uma rea demasiado restrita e que mostram uma tendncia equivocada
da representao dos diferentes grupos de algas no estado. As coletas providenciadas at
o momento so de material eminentemente planctnico. Tampouco se estudou material
345
do perifton, que em geral representa uma flrula rica e bastante diversificada da planctnica.
H, finalmente, a considerar que no existe registro de material que cresce epifiticamente, outra
biota rica que precisa ser estudada. Mais um ambiente por investigar so os sedimentos que, por
sua riqueza em matria orgnica, incluem uma flrula despigmentada at muito rica (organismos
incolores heterotrficos).
Em suma, quase nada ainda se conhece da ficoflrula das guas continentais do Par e, por
conseguinte, muito h por ser feito.
346
Referncias
AN, S. S.; FRIEDL, T.; HEGEWALD, E. Phylogenetic relationships of Scenedesmus
and Scenedesmus-like Coccoid Green Algae as Inferred from ITS-2 rDNA Sequence
Comparisons. Plant Biology, v. 1, n. 4, p. 418-428, 1999.
BICUDO, C. E. de M.; MENEZES, M. Gneros de algas de guas continentais do Brasil
(chave para identificao e descries). So Carlos: Rima, 2006. 502 p.
BOURRELLY, P. Les Algues deau douce. Iniciation la systmatique: les algues verts,
2. ed. rev. aum. Paris: N. Boube, 1973. t. 1.
DICKIE, G. Notes on Algae from the Amazonas and its tributaries. Journal of the Linnean
Society Botany, London, v. 18, n. 108, p. 123-132, 1880.
DROUET, F. The Brazilian Myxophyceae, 1. American Journal of Botany, Lancaster, v. 24,
p. 598-608, 1937.
DROUET, F. The Brazilian Myxophyceae, 2. American Journal of Botany, Lancaster, v. 25,
p. 657-666, 1938.
FRSTER, K. Desmidiaceen aus Brasilien; 2. Teil: Bahia, Goyaz, Piauhy und Nord-Brasilien.
Hydrobiologia; Acta Hydrobiologica Hydrographyca et Protistologica, Dordrecht, v. 23, n. 3-4,
p. 321-501, 1964.
FRSTER, K. Amazonische Desmidieen, 1: Areal Santarm. Amazoniana, Kiel, v. 2, n. 1/2,
p. 5-232, 1969.
347
GESSNER, F. Volvulina (Playfair) aus dem Amazonas. Archiv fr Protistenkunde, Jena, v. 72, p. 259261, 1931.
GESSNER, F.; SIMONSEN, R. Marine diatoms in the Amazon? Limnology Oceanography, Washington,
D.C., v. 12, n. 4, p. 709-711, 1967.
GUIRY, M. D.; GUIRY, G. M. AlgaeBase. Marrion Square Dublin 2: National University of Ireland, 2013.
Disponvel em: <http://www.algaebase.org>. Acesso em: 12 mar. 2013.
GRNBLAD, R. De Algis brasiliensibus, praecipue Desmidiaceis, in regione inferiore fluminis Amazonas
a Prof. August Ginzberger (Wien) anno MCMXXVII collectis. Acta Societatis Scientiarum Fennicae.
Serie B, Helsingforsiae, v. 2, n. 6, p. 1-43, 1945.
GRNBLAD, R.; KALLIO, P. A new genus and a new species among the desmids. Botaniska Notiser,
Stockholm, v. 2, p. 167-178, 1954.
HUSZAR, V. L. de M. Planktonic algae, other than desmids, of the three Amazonian system (Lake
Batata, Lake Mussur and Trombetas River), Par, Brazil. Amazoniana, v. 14, n. 1/2, p. 37-73, 1996.
KAMMERER, G. Volvocalen und Protococcalen aus dem unteren Amazonasgebiet. Sitzungsberichten
der akademie der Wissenschaften in Wien Mathen-naturw, Klasse, v. 147, n. 5/10, p. 183-228, 1938.
KOMREK, J.;FOTT, B. Chlorophyceae hlorococcales. In: HUBER-PESTALOZZI, G. (Ed.). Das
pytoplankton des ssswassers. Stuttgart: E. Schweizerbartsche Verlags-buchhandlung, 1983. 1044 p.
(Systematik und Biologie, v. 16.)
348
349
W. A.; ROSAL, C.; ADAME, G. Atlas de cianobactrias e microalgas de guas continentais brasileiras.
So Paulo: Instituto de Botnica, 2012. Disponvel em: < http://www.ibot.sp.gov.br/publicacoes/
virtuais/atlas%20definitivo%20chloro%20e%20cyano.pdf>. Acesso em: 24 abr. 2013.
SCHMIDT, G. W. Primary production of phytoplankton in the three types of Amazonian waters, 5:
some investigations on the phytoplankton and its primary productivity in the clear water of the lower
Rio Tapajs (Par, Brasil). Amazoniana, Kiel, v. 7, n. 3, p. 335-348, 1982.
SCHMIDT, G. W.; UHERKOVICH, G. Zur Artenflle des Phytoplanktons in Amazonien. Amazoniana, Kiel,
v. 4, n. 3, p. 243-252, 1973.
SCOTT, A. M.; GRNBLAD, R.; CROASDALE, H. Desmids from the Amazon Basin, Brazil, collected by
Dr. H. Sioli. Acta Botanica Fennica, Helsingfor, v. 69, p. 1-94. 1965.
SIOLI, H. Primeira descoberta de um representante de Charophyta na Regio Amaznica. Boletim
Tcnico do Instituto Agronmico do Norte, Belm, PA, n. 32, p. 157-164, 1956.
SIOLI, H. Pesquisas limnolgicas na regio da Estrada de Ferro de Bragana, Estado do Par, Brasil.
Boletim Tcnico do Instituto Agronmico do Norte, Belm, PA, n. 36, p. 63-75, 1960.
SOPHIA, M. da G.; HUSZAR, V. L. M. Planktonic desmids, of the three Amazonian system (Lake Batata,
Lake Mussur and Trombetas River), Par, Brazil. Amazoniana, Manaus, v. 14, n. 1/2, p. 75-90, 1996.
THOMASSON, K. Amazonian Algae. Mmoires de lIntitut Royal des Sciences naturelles de Belgique.
Ser 2, Bruxelles, n. 86, p. 1-127, 1971.
350
THOMASSON, K. Two conspicuous desmids from Amazonas. Botaniska Notiser, Stockholm, v. 130,
p. 41-51, 1977.
TUNDISI, J.G. Estudos ecolgicos do fitoplncton marinho e lacustre no Brasil: situao atual e
perspectiva. In: BICUDO, C. E. de M.; TEIXEIRA, C.; TUNDISI, J. G. (Org.). Algas: a energia do amanh.
So Paulo: Instituto Oceanogrfico da USP, 1986. p. 27-48.
UHERKOVICH, G. Algen aus den Flssen Rio Negro und Rio Tapajs. Amazoniana, Kiel, v. 5, n. 4,
p. 465-515, 1976.
UHERKOVICH, G. Algae from some Amazonian waters. [in German]. Amazoniana, Kiel, v. 7, n. 2,
p. 191-219, 1981.
WACKLIN, P.; HOFFMANN, L.; KOMREK, J. Nomenclatural validation of the genetically revised
cyanobacterial genus Dolichospermum (RALFS ex BORNET et FLAHAULT) comb. nova. Fottea,
Olomouc, v. 9, n. 1, p. 59-64, 2009.
351
Patrocnio