Academia.eduAcademia.edu
Arch. Biol. Sci., Belgrade, 58 (1), 45-53, 2006. CHECKLIST OF MOSSES OF CROATIA M. SABOVLJEVIĆ Department of Plant Ecology and Phytogeography, Institute of Botany and Botanical Garden, Faculty of Biology, University of Belgrade, 11000 Belgrade, Serbia and Montenegro Abstract - Published data and available herbaria were used to compile a checklist of Croatian mosses. The flora of bryophytes of Croatia numbers 476 taxa. Among taxa known from Croatia, three are European endemic species and 25 taxa are of pan-European conservation interest. Key words: Mosses, checklist, Croatia UDC 582.32(497.13) checklist of the mosses of Croatia. INTRODUCTION Bryophytes of Croatia remain a poorly investigated plant group, despite the fact that the eminent ex-Yugoslav bryologist Z. Pavletić lived and worked in Zagreb. Because Croatia has been insufficiently investigated in the bryological sense, there is a great shortage of data on the bryophyte flora. More data are available on bryophytes from the coastal part of Croatia. Other regions need to be further investigated (S a b o v l j e v i ć, 2003). The most comprehensive data on the Croatian bryoflora can be found in P a v l e t i ć (1955) and M a r t i n č i č (1968), while the best treatment of Croatian hepatics is unquestionably that of B i s c h l e r and J o v e t – A s t (1973). According to S a b o v l j e v i ć (2004) and S a b o v l j e v i ć et al. (2001), Croatia can be assumed to have a quite rich bryophyte flora. Of the sources mentioned, the first two are compilations of data from the older literature. Recently, there have been no active bryologists in Croatia and no bryological research. Thirty-eight bryophyte species in Croatia are of interest from the standpoint of wider European conservation, and 28 of these are mosses listed in the Red Data Book of European Bryophytes (ECCB, 1995). It is not known if any steps have been taken towards protection of locally and globally endangered bryophytes in Croatia (S a b o v l j e v i ć et al., 2001). Both published sources and specimens in available herbaria (the BEOU herbarium and some private herbaria from the Netherlands) have been searched to compile moss records of Croatia. An extensive list of localities can be found in P a v l e t i ć (1955). The present list should make information on Croatian mosses available to all interested scientists and prompt the authorities to pay attention to this group and enact regulative and protective laws in accordance with EU directives. The list offers basic information useful for planning further research on the moss flora of Croatia and ensuring its protection. MATERIAL, METHODS, AND AIM OF STUDY The list in Table 1 follows recent nomenclature for mosses as given in C a s a s et al. (2001), C o r t i n i – P e d r o t t i (2001), C o r l e y (1981), and C o r l e y and C r u n d w e l l (1991). RESULTS The moss flora of Croatia so far numbers 476 taxa. The results presented here were gleaned from various literature and herbarium sources (A d e and K o p p e, 1955; B o r o s, 1968a, 1968b; D u e l l et al., 1999; K u č e r a, 1998; L a t z e l, 1931; M a r t i n č i č, 1963, 1966, 1968; P a v l e t i ć, 1955, 1956, 1968; P i c h l e r, 1931; P ó c s, 1960a, 1960b; P o d p e r a, 1954; S u a n j a k, 2002; T ó t h, 1986; W e i s s, 1866; S a b o v l j e v i ć et al., 2001 and S a b o v l j e v i ć, 2004). For an extensive list of references, see the References section of the paper. After the checklist of hepatics (S a b o v l j e v i ć, 2003), an extensive effort has been made to compile a 45 46 M. SABOVLJEVIĆ The following is a list of most common synonyms for Croatian mosses in older literature: T – taxa apparently threatened but presenting taxonomic problems; NT – not threatened anywhere in Europe; K – insufficiently; known taxa; R – rare; E – endangered. Aphanorhegma patens (Hedw.) Lindb. = Physcomitrella patens (Hedw.) BS Barbula gracilis Schwägr. = Didymodon acutus (Brid.) K. Saito Brachythecium reflexum (Starke) BSG = Brachythecium kosanini Podp. Bryum rubens Mitt. = Bryum erythrocarpum Schwägr. = Bryum atrovirens Brid. Cinclidotus herzogi Pavletic = Cinclidotus danubicus Schiffn. & Baumg. Entodon concinnus (De Not.) Par. = Entodon orthocarTable 1. A + means that data are older than 1965, while a - indicates that data were published after 1965. Parentheses signily a doubtful record. Species Acaulon muticum (Hedw.) Müll. Hal. Acaulon mediterraneum Limpr. Acaulon piligerum (De Not.) Limpr. Acaulon triquetrum (Spruce) Müll. Hal. Aloina aloides (K.F.Schulz) Kindb. Aloina ambigua (Bruch & Schimp.) Limpr. Aloina rigida (Hedw.) Limpr. Amblystegium confervoides (Brid.) BSG Amblystegium riparium (Hedw.) BSG Amblystegium saxatile Schimp. Amblystegium serpens (Hedw.) BSG Amblystegium subtile (Hedw.) BSG Amblystegium tenax (Hedw.) C. jens. Amblystegium varium (Hedw.) Lindb. Amphidium mougeotii (BS) Schimp. Andreaea rupestris Hedw. Anomodon attenuatus (Hedw.) Hueb. Anomodon longifolius (Brid.) Hartm. Anomodon rugelii (C. Muell.) Keissl. Anomodon viticulosus (Hedw.) Hook. & Tayl. Antitrichia curtipendula (Hedw.) Brid. Aphanorhegma patens (Hedw.) Lindb. Archidium alternifolium (Hedw.) Schimp. Aschisma carniolicum (F. Weber & D. Mohr) Lindb. Atrichum angustatum (Brid.) BS Atrichum tenellum (Röhl.) Bruch & Schimp. Atrichum undulatum (Hedw.) P. Beauv. Aulacomnium androgynum (Hedw.) Schwägr. Aulacomnium palustre (Hedw.) Schwägr. Barbula convoluta Hedw. Barbula crocea (Brid.) Web. & Mohr HR + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Table 1. Continued. Barbula ehrenbergii (Lorenzt) M. Fleisch. Barbula unguiculata Hedw. Bartramia halleriana Hedw. Bartramia pomiformis Hedw. Bartramia stricta Brid. Blindia acuta (Hedw.) Bruch et al. Blindia caespiticia (Weber & D. Mohr) Müll. Hal. Brachythecium albicans (Hedw.) BSG Brachythecium campestre (C. Müll.) Schimp. Brachythecium glareosum (Spruce) BSG Brachythecium mildeanum (Schimp.) Milde Brachythecium plumosum (Hedw.) BSG Brachythecium populeum (Hedw.) BSG Brachythecium reflexum (Starke) BSG Brachythecium rivulare BSG Brachythecium rutabulum (Hedw.) BSG Brachythecium salebrosum (Web. & Mohr) BSG Brachythecium starkei (Brid.) BSG Brachythecium velutinum (Hedw.) BSG Bruchia flexuosa (Sw.) C. Muell. Bryoerythrophyllum recurvirostrum (Hedw.) Chen Bryum algovicum Sendtn. Bryum alpinum With. Bryum amblyodon C. Müll. Bryum argenteum Hedw. Bryum badium (Brid.) Schimper Bryum bicolor Dicks. Bryum caespiticum Schwägr. Bryum canariense Brid. Bryum capillare Hedw. Bryum creberrimum Taylor Bryum donianum Grev. Bryum elegans Nees ex Brid. Bryum funckii Schwägr. Bryum gemmiparum De Not. Bryum kunzei Hornsch. Bryum mildeanum Jur. Bryum neodamense Itzigs. Bryum pallescens Schleicher ex Schwägr. Bryum pseudotriquetrum (Hedw.) Gaertn. Bryum radiculosum Brid. Bryum rubens Mitt. Bryum ruderale Crundw. &Nyholm Bryum subelegans Kindb. Bryum troquescens BS Bryum turbinatum (Hedw.) Turn Buxbaumia viridis (Lam. & DC) Moug. & Nestl. Callicladium haldanianum (Grev.) Crum. Calliergon cordifolium (Hedw.) Kindb. Calliergon giganteum (Schimp.) Kindb. Calliergon stramineum (Wahlenb.) Kindb. Calliergonella cuspidata (Hedw.) Loeske Campylium calcareum Crundw. & Nyholm + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + CHECKLIST OF MOSSES IN CROATIA Table 1. Continued. Campylium chrysophyllum (Brid.) J. Lange Campylium elodes (Lindb.) Kindb. Campylium halleri (Hedw.) Lindb. Campylium stellatum (Hedw.) J. Lange & C. Jens Campylopus flexuosus (Hedw.) Brid. Campylopus pyriformis (Schultz) Brid. Campylostelium saxicola (Web. & Mohr) BSG Ceratodon conicus (Hampe) Lindb. Ceratodon purpureus Hedw. Cheilothela chloropus (Brid.) Limpr. Cinclidotus aquaticus (Hedw.) BS Cinclidotus danubicus Schiffn. & Baumg. Cinclidotus fontinaloides (Hedw.) P. Beauv. Cinclidotus mucronatus (Brid.) Mach Cinclidotus riparius (Brid.) Arn. Cirriphyllum cirrosum (Schwägr.) Grout Cirriphyllum piliferum (Hedw.) Grout Cirriphyllum tomasinii (Sendtner ex Boulay) Grout Climacium dendroides (Hedw.) Web. & Mohr. Cratoneuron filicinum (Hedw.) Spruce Crossidium squamiferum (Viv.) Jur. Cryphea heteromalla (Hedw.) Mohr Ctenidium molluscum (Hedw.) Mitt. Ctenidium procerrimum (Mol.) Lindb. Cynodontium polycarpon (Hedw.) Schimp. Dichodontium pellucidum (Hedw.) Schimp. Dicranella heteromalla (Hedw.) Schimp. Dicranella howei Renauld & Cardot Dicranella palustris (Dicks.) Crundw. ex E. F. Warb. Dicranella rufescens (Dicks.) Schimp. Dicranella schreberiana (Hedw.) Dixon Dicranella subulata (Hedw.) Schimp. Dicranella varia (Hedw.) Schimp. Dicranoweisia cirrata (Hedw.) Lindb. ex Milde Dicranoweisia crispula (Hedw.) Milde Dicranum bergeri Bland. Dicranum bonjeanii De Not. Dicranum flagellare Hedw. Dicranum flexicaule Brid. Dicranum fulvum Hook. Dicranum fuscescens Sm. Dicranum montanum Hedw. Dicranum polysetum Sw. Dicranum scoparium Hedw. Dicranum tauricum Sapehin Dicranum viride (Sull. & Lesq.) Lindb. Didymodon acutus (Brid.) K. Saito Didymodon cordatus Jur. Didymodon fallax (Hedw.) Zander Didymodon ferrugineus (Schimp. ex Besch.) M. O. Hill Didymodon luridus Hornsch. ex Spreng. 47 Table 1. Continued. + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + (++) + + + + + + + + + + + - Didymodon rigidulus Hedw. Didymodon sinuosus (Mitt.) Delogne Didymodon spadiceus Mitt. Didymodon tophaceus (Brid.) Lisa Didymodon vinealis (Brid.) Zander Diphyscium foliosum (Hedw.) D. Mohr Distichium capillaceum (Hedw.) BSG Distichium inclinatum (Hedw.) Bruch et al. Ditrichum flexicaule (Schwaegr.) Hampe Ditrichum heteromallum (Hedw.) E. Britton Ditrichum pallidum (Hedw.) Hampe Ditrichum pusillum (Hedw.) Hampe Drepanocladus aduncus (Hedw.) Warnst. Dryptodon patens (Hedw.) Brid. Encalypta ciliata Hedw. Encalypta rhaptocarpa Schwägr. Encalypta streptocarpa Hedw. Encalypta vulgaris Hedw. Entodon concinnus (De Not.) Par. Entodon schleicheri (Schimp.)Demet. Entostodon attenuatus (Dicks.) Bryhn. Entostodon fascicularis (Hedw.) Müll. Hal. Entostodon obtusus (Hedw.) Lindb. Ephemerum cohaerens (Hedw.) Hampe Ephemerum recurvifolium (Dicks.) Boulay Ephemerum serratum Hedw. Eucladium verticillatum (Brid.) BSG. Eurhynchium angustirete (Broth.) T. Kop Eurhynchium crassinervium (Wils. ex Hook.) Schimp. Eurhynchium hians (Hedw.) Sande Eurhynchium meridionale (BSG) De Not Eurhynchium praelongum (Hedw.) BSG Eurhynchium pulchellum (Hedw.) Jenn Eurhynchium pumilum (Wils.) Schimp. Eurhynchium schleicheri (Hedw.) Milde Eurhynchium speciosum (Brid.) Jur. Eurhynchium striatulum (Spruce) BSG Eurhynchium striatum (Hedw.) Schimp. Fabronia pusilla Raddi Fissidens adianthoides Hedw. Fissidens algarvicus Solms Fissidens arnoldii Ruthe Fissidens bryoides Hedw. Fissidens crassipes Wilson Fissidens dubius P. Beauv. Fissidens exilis Hedw. Fissidens gracilifolius Bruggeman-Nannenga Fissidens gymnandrus Buse Fissidens kosaninii Latz. Fissidens limbatus Sull. Fissidens osmundoides Hedw. Fissidens ovatifolius R. Ruthe + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + 48 M. SABOVLJEVIĆ Table 1. Continued. Fissidens pallidicaulis Mitt. Fissidens pusillus (Wilson) Milde Fissidens rufulus Bruch et al. Fissidens serrulatus Brid. Fissidens taxifolius Hedw. Fissidens viridulus (Sw.) Wahlenb. Fontinalis antipyretica Hedw. Fissidens duriaei Schimp Funaria hygrometrica Hedw. Funaria muhlenbergii Turn Funaria pulchella Philib. Funariella curviseta (Schwägr.) Sergio Geheebia gigantea (Funck) Boul. Grimmia decipiens (K.F.Schultz) Lindb. Grimmia donniana Sm. Grimmia laevigata (Brid.) Brid. Grimmia montana BS Grimmia orbicularis Br. Grimmia ovalis (Hedw.) Lindb. Grimmia pulvinata (Hedw.) Sm. Grimmia tergestina Tommasini ex BSG Grimmia trichophylla Grev. Gymnostomum aeruginosum J. Sm. Gymnostomum calcareum Nees & Hornsch. Gymnostomum lanceolatum Cano, Ros & Guerra Gymnostomum viridulum Brid. Gyroweisia reflexa (Brid.) Schimp. Gyroweisia tenuis (Hedw.) Schimp. Habrodon perpusillus (De Not.) Lindb. Hamatocaulis vernicosus (Mitt.) Hedenas Haplocladium angustifolium (Hampe & C.Muell.) Broth. Haplocladium microphyllum (Hedw.) Broth. Hedwigia ciliata (Hedw.) Ehrh. ex P. Beauv. Herzogiella seligeri (Brid.) Iwats. Heterocladium dimorphum (Brid.) BSG Heterocladium heteropterum (Brid.) BSG Homalia besseri Lobar. Homalia lusitanica Schimp. Homalia trichomanoides (Hedw.) BSG Homalothecium aureum (Lag. Ex Spruce) Robins Homalothecium geheebii (Milde) K. Wigh Homalothecium lutescens (Hedw.) Robins Homalothecium philippeanum (Spruce) BSG Homalothecium sericeum (Hedw.) BSG Homomallium incurvatum (Schrader ex Brid.) Loeske Hookeria lucens (Hedw.) Sm. Hygrohypnum luridum (Hedw.) Jenn. Hylocomium brevirostre (Brid.) BSG Hylocomium splendens (Hedw.) BSG Hymenostylium recurvirostrum (Hedw.) Dix. Hypnum bambergeri Schimp. Table 1. Continued. + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Hypnum cupressiforme Hedw. Hypnum fertile Sendt. Hypnum imponens Hedw. Hypnum jutlandicum Holmen & Wrancke Hypnum pallescens (Hedw.) P. Beauv. Hypnum revolutum (Mitt.) Lindb. Hypnum vaucheri Lesq. Isopterygiopsis pulchella (Hedw.) Iwats. Isothecium alopecuroides (Dubois.) Isov. Isothecium myosuroides Brid. Leptobarbula berica (De Not.) Schimp Leptobryum pyriforme (Hedw.) Wils. Leptodon smithii (Hedw.) Web. & Mohr Lescurea mutabilis (Brid.) Lindb. ex I. Hag. Leskea polycarpa Hedw. Leucobryum glaucum (Hedw.) Angstr. Lucobryum juniperoideum (Brid.) C. Muell. Leucodon sciuroides (Hedw.) Schwägr. Meesia uliginosa Hedw. Metaneckera menziesii (Hook. Ex Drumm.) Steere Mnium ambiguum H. Muell. Mnium hornum Hedw. Mnium marginatum (Dicks.) P. Beauv. Mnium spinulosum BSG Mnium stellare Hedw. Mnium thomasonii Schimp. Myurella julacea (Schwaegr.) BSG Neckera complanata (Hedw.) Hueb. Neckera crispa Hedw. Neckera pennata Hedw. Neckera pumila Hedw. Oncophorus virens (Hedw.) Brid. Orthothecium intricatum (C. Hartm.) BSG Orthothecium rufescens (Schwaegr.) BSG Orthotrichum acuminatum Philib. Orthotrichum affine Brid. Orthotrichum anomalum Hedw. Orthotrichum cupulatum Brid. Orthotrichum diaphanum Brid. Orthotrichum lyellii Hook. & Tayl. Orthotrichum microcarpum De Not. Orthotrichum obtusifolium Brid. Orthotrichum pallens Br. ex Brid. Orthotrichum patens Br. ex Brid. Orthotrichum pumilum Sw. Orthotrichum rupestre Schleicher Orthotrichum scanicum Groenv. Orthotrichum schimperi Hammar Orthotrichum speciosum Nees Orthotrichum stellatum Brid. Orthotrichum stramineum Hornsch. ex Brid. Orthotrichum striatum Hedw. Orthotrichum tenellum Br. ex Brid. + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + CHECKLIST OF MOSSES IN CROATIA Table 1. Continued. Palustriella commutata (Hedw.) Ochyra Paraleucobryum longifolium (Hedw.) Loeske Paraleucobryum sauteri (Schimp.) Loeske Phascum curvicolle Hedw. Phascum cuspidatum Hedw. Phascum floerkeanum Web. & Mohr. Phascum piliferum Hedw. Philonotis caespitosa Jur. Philonotis calacrea (BS) Schimp. Philonotis fontana (Hedw.) Brid. Philonotis tomentella Molendo ex Lor. Physcomitrium pyriforme (Hedw.) Brid. Plagiobryum zieri (Hedw.) Lindb Plagiomnium affine (Hedw.) T. Kop. Plagiomnium cuspidatum (Hedw.) T. Kop. Plagiomnium elatum (BS) T. Kop. Plagiomnium medium (BS) T. Kop. Plagiomnium rostratum (Schrad.) T. Kop. Plagiomnium undulatum (Hedw.) T. Kop. Plagiopus oederiana (Sw.) Crum. & Anders. Plagiothecium cavifolium (Brid.) Iwats Plagiothecium denticulatum (Hedw.) BSG Plagiothecium undulatum (Hedw.) BSG Platydicya jungermannioides (Brid.) Crum Platygirium repens (Brid.) BSG Pleuridium acuminatum Lindb. Pleuridium palustre (BS) BSG Pleuridium subulatum (Hedw.) Rabenh. Pleurochaete squarrosa (Brid.) Lindb. Pleurozium schreberi (Brid.) Mitt. Pogonatum aloides (Hedw.) P. Beauv. Pogonatum nanum (Hedw.) P. Beauv. Pogonatum urnigerum (Hedw.) P. Beauv. Pohlia bulbifera (Warnst.) Warnst. Pohlia cruda (Hedw.) Lindb. Pohlia elongata Hedw. Pohlia melanodon (Brid.) Shaw Pohlia nutans (Hedw.) Lindb. Pohlia wahlenbergii (Web. & Mohr) Andrews Polytrichum alpinum Hedw. Polytrichum commune Hedw. Polytrichum formosum Hedw. Polytrichum juniperinum Hedw. Polytrichum longisetum Brid. Polytrichum perigoniale Michx. Polytrichum piliferum Hedw. Polytrichum strictum Menzies ex Brid. Pottia bryoides (Dicks.) Mitt. Pottia caespitosa (Bruch ex Brid.) C. Muell. Pottia commutata Limpr Pottia crinita Wils. ex BSG Pottia davalliana (Sm.) C. Jensen Pottia intermedia (Turn.) Fuernr. 49 Table 1. Continued. + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + ++ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Pottia lanceolata (Hedw.) C. Muell. Pottia recta (With.) Mitt. Pottia starckeana (Hedw.) C. Muell. Pottia truncata (Hedw.) BS Pseudephemerum nitidum (Hedw.) Reim. Pseudocalliergon trifarium (Web. & Mohr) Loeske Pseudocrossidium hornschuchianum (K. F. Schultz) Zander Pseudocrossidium revolutum (Brid.) Zander Pseudoleskea incurvata (Hedw.) Loeske Pseudoleskea saviana (De Not.) Latzel Pseudoleskeella catenulata (Brid. ex Schrad.) Kindb. Pseudoleskeella nervosa Pseudotaxiphyllum elegans (Brid.) Iwats. Pterogonium gracile (Hedw.) Sm. Pterygoneurum ovatum (Hedw.) Dix Ptilium crista-castrensis (Hedw.) De Not. Ptychodium plicatum (Web. & Mohr) Schimp. Ptychomitrium polyphyllum (Sw.) BS Pylaisia polyantha (Hedw.) Schimp Racomitrium aciculare (Hedw.) Brid. Racomitrium aquaticum (Brid. ex Schrad.) Brid. Racomitrium canescens (Hedw. ex Hedw.) Brid. Racomitrium heterostichum (Hedw. ex Hedw.) Brid Rhizomnium punctatum (Hedw.) T. Kop. Rhodobryum ontariense (Kindb.) Kindb. Rhodobryum roseum (Hedw.) Limpr Rhynchostegiella curviseta (Brid.) Limpr. Rhynchostegiella litorea (De Not.) Limpr. Rhynchostegiella teesdalei (BS) Limpr. Rhynchostegiella tenella (Dicks.) Limpr. Rhynchostegium confertum (Dicks.) Schimp. Rhynchostegium megapolitanum (Blandow ex Web. & Mohr) BSG Rhynchostegium murale (Hedw.) BSG Rhynchostegium riparioides (Hedw.) C. Jensen Rhynchostegium rotundifolium (Scop. ex Brid.) BSG Rhytidiadelphus loreus (Hedw.) Warnst. Rhytidiadelphus squarrosus (Hedw.) Warnst. Rhytidiadelphus triquetrus (Hedw.) Warnst. Rhytidium rugosum (Hedw.) Kindb. Saelania glaucescens (Hedw.) Broth. Sanionia uncinata (Hedw.) Loeske Schistidium apocarpum (Hedw.) BS Schistidium atrofuscum (Schimp.) Limpr. Schistidium confertum (Funck) Bruck & Schimp. Schistidium rivulare (Brid.) Podp. Scleropodium purum (Hedw.) Limpr. Scleropodium touretii (Brid.) L. Koch Scorpidium scorpioides (Hedw.) Limpr. Scorpiurium circinatum (Brid.) Fleischer & Loeske Scorpiurium sendtneri (Schimp.) Fleischer + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + ++ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + 50 M. SABOVLJEVIĆ Table 1. Continued. Seligeria acutifolia Lindb. Seligeria donniana (Sm.) C. Muell. Seligeria pusilla (Hedw.) BSG Seligeria recurvata (Hedw.) BSG Sematophyllum substrumulosum (Hampe ex C. Muell.) Britt. Sphagnum angustifolium (Russow ex Russow) C. Jensen Sphagnum balticum (Russ.) Russ. ex. C. Jens var. ruppinense (Warnst.) Pilous Sphagnum capillifolium (Ehrh.) Hedw. var. tenerum (Sull. & Lesq. ex Sull.) Nyh. Sphagnum centrale C. E. O. Jens. Sphagnum compactum DC. Ex Lam. & DC. Sphagnum contortum K. F. Schultz Sphagnum cuspidatum Ehrh. ex. Hoffm. Sphagnum denticulatum Brid. Sphagnum fallax (Klinggr.) Klinggr. Sphagnum fimbriatum Wilson ex Wilson & J. D. Hooker Sphagnum flexuosum Dozy & Molk. Sphagnum girgensohnii Russ. Sphagnum obtusatum Warnst. Sphagnum palustre L. Sphagnum papillosum Lindb. Sphagnum quinquefarium (Lindb. ex Braithw.) Warnst. Sphagnum recurvum P. Beauv. Sphagnum rubellum Wills. Sphagnum russowii Warnst. Sphagnum squarrosum Crome Sphagnum subnitens Russow & Warnst. Sphagnum subsecundum Nees var. inundatum (Russ.) C. Jens. var. contortum (Schultz.) Huebener var. rufrscens (Nees. ex. Hornschuch.) Huebener Sphagnum warnstorfii Russ. Syntrichia intermedia Brid. Syntrichia laevipila Brid. Syntrichia laevipiliformis (De Not.) Amann Syntrichia latifolia (Br. ex C. Hartm.) Hueb. Syntrichia pagorum (Milde) Amann Syntrichia papillosa (Wills. ex Spruce) Jur. Syntrichia ruralis (Hedw.) Web. & Mohr Syntrichia virescens (De Not.) Boros Taxiphyllum wissgrillii (Garov.) Wijk & Marg. Tetraphis pellucida Hedw. Thamnobryum alopecurum (Hedw.) Gangule Thuidium abietinum (Hedw.) BSG Thuidium delicatulum (Hedw.) BSG Thuidium philibertii Limpr. Thuidium recognitum (Hedw.) Lindb. Table 1. Continued. + + + + + + (++) + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Thuidium tamariscinum (Hedw.) BS Timmia bavarica Hessl. Timmia norvegica Zetterstedt Timmiella anomala (BS) Limpr. Tortella flavovirens (Br.) Broth. Tortella humilis (Hedw.) Jenn. Tortella inclinata (Hedw. f.) Limpr. Tortella inflexa (Br.) Broth. Tortella nitida (Lindb.) Broth Tortella tortuosa (Hedw.) Limpr. Tortula atrovirens (Smith) Lindb. Tortula canescens Mont. Tortula cuneifolia (Dicks.) Turn. Tortula inermis (Brid.) Mont. Tortula marginata (BS) Spruce Tortula muralis Hedw. Tortula subulata Hedw. Trichostomum brachyodontium Br. Trichostomum crispulum Br. Ulota bruchii Hornsch. ex Brid. Ulota coarctata (P. Beauv.) Hammar Ulota crispa (Hedw.) Brid. Ulota hutchinsiae (Sm.) Hammar Warnstorfia exannulata (BSG) Loeske Warnstorfia fluitans (Hedw.) Loeske Weissia brachycarpa (Nees & Hornsch.) Jur. Weissia condensa (Voit) Lindb. Weissia controversa Hedw. Weissia levieri (Limpr.) Kindb. Weissia longifolia Mitt. Weissia rutilans (Hedw.) Lindb. Weissia triumphans (De Not.) M.O.Hill Weissia wimmeriana (Sendt.) BSG Zygodon forsteri (Dicks.) Mitt. Zygodon viridissimus (Dicks.) Brid. + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + pus (Brid.) Lindb. Entostodon attenuatus (Dicks.) Bryhn. = Funaria attenuata Entostodon obtusus (Hedw.) Lindb. = Funaria obtusa Eurhynchium crassinervium (Wils. Ex Hook.) Schimp. = Ciriphyllum crassinervium Geheebia gigantea (Funck) Boul. = Didymodon giganteus (Funck) Jur. Hymenostomum tortile Schwgr. = Weissia condensa (Voit.) Lindb. Orthotrichum saxatile Wood. = Orthotrichum anomalum Hedw. Plagiothecium cavifolium (Brid.) Iwats = Plagiothecium roseanum BSG Pleuridium acuminatum Lindb. = Pleuridium subulatum CHECKLIST OF MOSSES IN CROATIA (Hudes.) Rabenh. et BSG Pleuridium palustre (BS) BSG = Sporledera palustris (BS) Hampe Pleuridium subulatum (Hedw.) Rabenh. = Pleuridium alternifolium (Kaulf.) Rabenh. Pohlia cruda (Hedw.) Lindb.= Webera cruda (Hedw.) Br. Pohlia melanodon (Brid.) Shaw = Mniobryum carneum (Brid.) Limpr. Pohlia melanodon (Brid.) Shaw = Mniobryum delicatulum (Hedw.) Dix. Pohlia nutans (Hedw.) Lindb. = Webera nutans Hedw. Polytrichum longisetum Brid. = Polytrichum gracile Dicks. Polytrichum strictum Menzies ex Brid. = Polytrichum juniperinum var. alpinum Schimp. Pottia caespitosa (Bruch ex Brid.) C. Muell. = Trichostomum caespitosum (Brid.) Jur. Pottia truncata (Hedw.) BS = Pottia truncatula (L.) Lindb. Pseudocrossidium hornschuchianum (K. F. Schultz) Zander = Barbula horschuchiana K. F. Schultz Pseudocrossidium revolutum (Brid.) Zander = Barbula revoluta Brid. Pseudoleskea saviana (De Not.) Latzel = Pseudoleskea illyrica Glow. Pterogonium gracile (Hedw.) Sm. = Pterogonium ornithopodoides (Huds.) Lindb. Rhizomnium punctatum (Hedw.) T. Kop. = Mnium punctatum Hedw. Rhynchostegium riparioides (Hedw.) C. Jensen = Platyhypnidium riparioides (Hedw.) Dix Rhynchostegium riparioides (Hedw.) C. Jensen = Platyhypnidium rusciforme (BSG) Fleischer Saelania glaucescens (Hedw.) Broth. = Saelania caesia (Vill.) Lindb. Sanionia uncinata (Hedw.) Loeske = Drepanocladus uncinatus (Hedw.) Warnst. Schistidium apocarpum (Hedw.) BS = Grimmia apocarpa Hedw. Scleropodium purum (Hedw.) Limpr. = Pseudoscleropodium purum (Hedw.) Fleischer Scleropodium touretii (Brid.) L. Koch = Scleropodium illecebrum (Schwäegr.) BSG Sphagnum amblyphyllum Russ. = Sphagnum recurvum P. Beauv. Sphagnum auriculatum Schimpr. = Sphagnum subsecundum Nees var. inundatum (Russ.) C. Jens. Sphagnum compactum DC. Ex Lam. & DC.= Sphagnum rigidum (Nees & Hornsch.) Schimp. Sphagnum contortum Schultz. = Sphagnum subsecundum 51 Nees var. contortum (Schultz.) Huebener Sphagnum crassicladum Warnst. = Sphagnum subsecundum Nees var. rufescens (Nees. ex Hornschuch.) Huebener Sphagnum inundatum Russ. = Sphagnum subsecundum Nees var. inundatum (Russ.) C. Jens. Sphagnum platyphyllum (Sul.. Lindb) = Sphagnum subsecundum Nees var. platyphyllum (Lindb. ex Braithw.) Cardot Sphagnum plumulosum Rüll = Sphagnum subnitens Russow & Warnst. Sphagnum rufescens Br. Ger. = Sphagnum subsecundum Nees var. rufescens (Nees. ex Hornschuch.) Huebener Sphagnum ruppinense Warnst. = Sphagnum balticum var. ruppinense (Warnst.) Pilous Syntrichia fragilis (Taylor) Ochyra = Tortula alpina (BSG) Br. Syntrichia intermedia Brid. = Tortula montana Nees Syntrichia laevipiliformis (De Not.) Amann = Tortula laevipiliformis (De Not.) Limpr. Syntrichia latifolia (Br. ex C. Hartm.) Hueb. = Tortula latifolia Br. ex C. Hartm. Syntrichia papillosa (Wills. ex Spruce) Jur. = Tortula papillosa Wils. Syntrichia virescens (De Not.) Boros = Syntrichia pulvinata (Jur.) Jur. Taxiphyllum wissgrillii (Garov.) Wijk & Marg. = Isopterygium depressum (Br.) Mitt. Tetraphis pellucida Hedw. = Georgia pellucida (Hedw.) Rabenh. Thamnobryum alopecurum (Hedw.) Gangule = Thamnium alopecurum (Hedw.) BSG Tortella humilis (Hedw.) Jenn. = Tortella caespitosa (Schwägr.) Limpr. Tortula marginata (BS) Spruce = Tortula montenegrina (Breidl. & Szysl.) Broth. Tortula subulata Hedw. = Syntrichia subulata (Hedw.) Web. & Mohr Trichostomum mutabile Bruch. = Trichostomum brachydontium Ulota bruchii Hornsch. ex Brid. = Ulota crispa var. norvegica (Groenv.) AJE Smith Ulota coarctata (P. Beauv.) Hammar = Ulota ludwigii Brid. Ulota hutchinsiae (Sm.) Hammar = Uloata americana (P. Beauv.) Mitt. Warnstorfia exannulata (BSG) Loeske = Drepanocladus exannulatus (BSG) Warnst. Warnstorfia fluitans (Hedw.) Loeske = Drepanocladus 52 M. SABOVLJEVIĆ fluitans (Hedw.) Loeske Weissia brachycarpa (Nees & Hornsch.) Jur. = Hymenostomum microstomum (Hedw.) R. Br. Weissia condensa (Voit.) Lindb. = Hymenostomum tortile (Schwägr.) BSG Weissia controversa Hedw. = Weissia crispata (Nees & Hornsch.) Jur. Weissia controversa Hedw. = Weissia fallax Sehlm Weissia controversa Hedw. = Weissia viridula BSG Weissia levieri (Limpr.) Kindb. = Astomum levieri Limpr. Weissia triumphans (De Not.) M.O. Hill = Trichostomum triumphans De Not. CONCLUSION The mosses of Croatia to date number 476 species. There are 28 species of special pan-European interest from the standpoint of conservation: Amblystegium saxatile (R), Anomodon rostratus (R), Aschisma carniolicum (R), Brachythecium geheebii (R), Bryohaplocladium microphyllum (RT), Bryum neodamense (V), Buxbaumia viridis (V), Callicladium haldanianum (RT), Campylium elodes (RT), Campylostelium saxicola (R), Dicranum viride (V), Ephemerum cohaerens (E), Ephemerum recurvifolium (R), Fissidens kosanini (K), Fissidens ovatifolius (R), Funariella curviseta (RT), Hypnum fertile (RT), Neckera pennata (V), Orthotrichum patens (T), Orthotrichum stellatum (R), Paraleucobryum sauteri (R), Phascum floerkeanum (K), Pleuridium palustre (R), Pseudoleskea saviana (RT), Ptychomitrium polyphylum (NT but endemic to Europe), Trochobryum carniolicum (E and endemic to Europe), Ulota bruchi (NT but endemic in Europe) and Zygodon forsteri (V). The main threats and their causes as stated in S a b o v l j e v i ć (2003) for Croatia and S a b o v l j e v i ć et al. (2001) for neighboring regions can be summarized in follow: lack of knowledge about hepatics and their biology and ecology, overpopulation in some zones of great bryological interest (Adriatic Coast), use and abuse of different ecosystems (e.g., old growth forests), habitat fragmentation, inappropriate forestry practices, unsustainable agriculture water, and air pollution Increase in the number of hepatic species of Croatia can be expected with reviving further field investigation and revision of herbaria. Acknowledgement. - We are gretly indebtded to the Serbian Ministry of Science and Environment Protection for the financial help (in form of the travelling expences). REFERENCES Ade, A. and Koppe, F. (1955). Moose aus dem Balkan, aus Süditalien und von egäischen Inseln. Acta Musei Macedonici Scientiarum Naturalium 9/20, 181-197. Boros, A. (1968a). Bryogeographie und Bryoflora Ungarns. Budapest. Boros, A. (1968b). Uber zwei für Kroatien neue Laubmoosarten. Acta Botanica Croatica 26-27, 241-245. Casas, C., Brugués, M. and Cros, R.M. (2001). Flora dels briòfits dels països Catalans Conté I. Molses. Institut d’Estudis Catalans, Barcelona. Corley, M.F.V. and Crundwell, A.C. (1991). Additions and amendments to the mosses of Europe and the Azores. Journal of Bryology 16, 337 - 356. Corley, M.F.V., Crundwell A.C., Düll R., Hill M.O., and Smith A.J.E. (1981). Mosses of Europe and the Azores; an annotated list of species, with synonyms from the recent literature. Journal of Bryology 11, 609-689. Cortini Pedrotti, C. (2001). Flora dei muschi d’Italia (I parte). Antonio Delfino Editore, Roma, Milano. Duell, R., Ganeva, A., Martinčič, A. and Pavletić, Z. (1999). Contributions to the bryoflora of former Yugoslavia and Bulgaria. Bryologische Beitrage 11, 1 – 99. ECCB – European Committee for Conservation of Bryophytes (1995). Red Data Book of European Bryophytes. ECCB, Trondheim. Kučera, J. (1998). Gymnostomum lanceolatum Cano, Ros & Guerra (Pottiaceae, Musci) also in Turkey and Croatia. Journal of Bryology 20, 515-516. Latzel, A. (1931). Vorarbeiten zu einer Laubmoosflora Dalmatiens. Botanische Centralblate 48 (2), 437-512. Martinčič, A. (1963). Rod Andreaea Hedwig v Jugoslaviji. Biološki vestnik 11, 15-19. Martinčič, A. (1966). Elementi mahovne flore Jugoslavije ter njihova horološka in ekološka problematika. Razprave 9, 7 – 82. Martinčič, A. (1968). Catalogus Florae Jugoslaviae II/1. Musci. Consilium Academiae Rei Publicae Socialisticae Foederativae Jugoslaviae. Bryophyta-Musci, Ljubljana. Pavletić, Z. (1955). Prodromus Flore Briofita Jugoslavije. Jugoslovenska Akademija Znanosti i Umjetnosti, Zagreb. Pavletić, Z. (1956). Prilog poznavanju briofitskog endemizma u flori Jugoslavije. Acta Musei Macedonici Scientiarum Naturalium, 4(2), 23 – 29. Pavletić, Z. (1968). Flora mahovina Jugoslavije. Zagreb. CHECKLIST OF MOSSES IN CROATIA 53 Pichler, A. (1931). Contribution à la connaissance des Sphagnes de Yougoslavie. Acta botanica zagrebensis 6, 47-55. Southern European mainlands: the Iberian, the Apennine and the Balkan Peninsulas. Braun-Blanquetia 34, 21- 28. Pócs, T. (1960a). Die Verbreitung von Leptodon smithii (Dicks.) Mohr und die Verhältnisse seines Vorkommens. Annales HistoricoNaturalis Musei Nationalis Hungarici, Pars botanica 52, 169176. Sabovljević, M., Ganeva, A., Tsakiri and E. Stefanut, S. (2001). Bryology and bryophyte protection in south –eastern Europe. Biological Conservation 101, 73 – 84. Pócs, T. (1960b). Einige Daten zur Moosflora Jugoslawiens. Annales Historico-Naturales Musei Nationalis Hungarici, Pars botanica 52, 163-168. Podpera, J. (1954) Conspectus Muscorum Europaeorum. Praha. Sabovljević, M. (2003). The hepatic checklist of Croatia. Archives of Biological Sciences 55 (1-2), 59-66. Sabovljević, M. (2004). Comparison of the bryophyte flora of the three Suanjak, M. (2002). Dupla Graecensia Bryophytorum (2002) Moose aus dem Nachlass von Julius Glowacki. Fritschiana 35, 17 – 49. Tóth, Z. (1986). A Tortula Hedw. sect. rurales De Not (Musci, Pottiaceae) redszertani revíziója es elterjedese a Kárpát – Medenceben. Abstracta Botanica 10, 145 – 185. Weiss, E. (1866). Floristisches aus Istrien, Dalmatien und Albanien. Verhandlungen der kaiserisch-königlichen zoologisch-botanischen Gesellschaft 16, 571-584. ПРЕГЛЕД МАХОВИНА ХРВАТСКЕ М. САБОВЉЕВИЋ Катедра за екологију и географију биљака, Институт за ботанику и Ботаничка башта “Јевремовац”, Биолошки факултет, Универзитет у Београду, 11000 Београд, Србија и Црна Гора На основу литературних и доступних хербаријумских података сачињен је преглед маховина Хрватске. До сада је за територију Хрватске познато 476 таксона маховина; међу њима је 3 европска ендемита и 25 пан-европски угрожених врста.