Πρόπολη: Ένα φυσικό αντιβιοτικό

Η πρόπολη είναι μία καστανή κολλώδης ουσία που παράγουν οι μέλισσες μετά από συλλογή ρητινωδών εκκρίσεων από τους φλοιούς φυτών και τον εμπλουτισμό τους με κερί, γύρη, ένζυμα και άλλες ουσίες.

Η πρόπολη χρησιμοποιείται από τις μέλισσες για δύο λόγους. Ο ένας είναι για να σφραγίζουν τις οπές και τις ρωγμές του μελισσιού τους, δημιουργώντας έτσι μία αντιβακτηριακή ασπίδα. Η δεύτερη χρησιμότητά της είναι η ταρίχευση των εισβολέων που έχουν εξουδετερωθεί, ώστε να αποφευχθεί η επιμόλυνση του μελισσιού από την αποσύνθεσή τους.

Χημική σύσταση της πρόπολης

Η χημική σύσταση της ακατέργαστης πρόπολης είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη καθώς σε αυτήν έχουν ανιχνευθεί περισσότερες από 300 χημικές ενώσεις. Σε γενικές γραμμές πάντως αποτελείται κυρίως από ρητίνη (50%), κερί (30%), αιθέρια έλαια (10%) και γύρη (5%). Η ακριβής όμως χημική σύσταση, τα χαρακτηριστικά και οι φυσικές ιδιότητές της εξαρτώνται από τη χλωρίδα της περιοχής, το ποσοστό προσμίξεων κεριού και γύρης, το χρόνο παραμονής της στην κυψέλη και άλλους παράγοντες.

Ιδιότητες & οφέλη της πρόπολης

Οι θεραπευτικές ιδιότητες της πρόπολης είναι γνωστές ήδη από την αρχαιότητα. Λαοί που ευδοκίμησαν στα παράλια της Μεσογείου τη χρησιμοποιούσαν συχνά ως φάρμακο. Ο Ιπποκράτης τη σύστηνε για την επάλειψη ελκών και εγκαυμάτων ενώ οι Αιγύπτιοι τη χρησιμοποιούσαν για την ταρίχευση των νεκρών τους.

Η πρόπολη φαίνεται να έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση, διεγείροντας την κινητικότητα των μακροφάγων κυττάρων του ανοσοποιητικού μας. Μάλιστα, η τοπική εφαρμογή της με τη μορφή βάμματος σε επιφανειακές πληγές και σε περιπτώσεις δερματικών παθήσεων όπως είναι το έκζεμα και η δερματίτιδα, δίνει πολύ καλά αποτελέσματα.

Η πρόπολη διαθέτει επίσης αντιιικές, αντιμυκητιακές και ανοσοποιητικές ιδιότητες, η δραστικότητα των οποίων φαίνεται να ενισχύεται σημαντικά σε συνδυασμό με την κατανάλωση γύρης και βασιλικού πολτού. Δρα βακτηριοκτόνα στο σύνολο των παθογόνων σταφυλόκοκκων, ακόμη και σε εκείνους που είναι ανθεκτικοί στα αντιβιοτικά ενώ αντιθέτως η μακροχρόνια χρήση της δεν οδηγεί στη δημιουργία ανθεκτικών στελεχών παθογόνων μικροοργανισμών. Παράλληλα, διεγείρει και ενισχύει το ανοσοποιητικό, αυξάνοντας τις ιντερφερόνες, μία ομάδα πρωτεϊνών, οι οποίες παράγονται και αποδεσμεύονται από τα κύτταρα κατά την παρουσία παθογόνων μικροοργανισμών με σκοπό την εξάλειψή τους

Η πρόπολη είναι επίσης γνωστή για την αντιοξειδωτική και αντιισταμινική της δράση, καθώς προστατεύει τη βιταμίνη C από την οξείδωση και, σε συνδυασμό με τη γύρη, μπορεί να βοηθήσει στην υποχώρηση των συμπτωμάτων διαφόρων αλλεργιών (εκτός φυσικά από την αλλεργία στα μελισσοκομικά προϊόντα).

Τρόποι χρήσης & δοσολογία

Η πρόπολη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως βάμμα, δηλαδή ως διάλυμα σε φαρμακευτική αιθυλική αλκοόλη ή σε κάποιο απόσταγμα με ιδιαίτερα υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ. Η διαδικασία παρασκευής του είναι ιδιαίτερα απλή, αλλά απαιτεί χρόνο, ο οποίος διαφέρει σημαντικά ανάλογα με την περιεκτικότητα του διαλύτη μας σε οινόπνευμα.

Η δοσολογία που ενδείκνυται για τη χορήγηση της πρόπολης από το στόμα μπορεί να κυμανθεί στους ενήλικες από 5 έως και 20 σταγόνες μέχρι και 3 φορές την ημέρα.

Εξωτερικά μπορεί κάποιος να επαλείψει με το βάμμα τα πάσχοντα μέρη 2-3 φορές ημερησίως.

Τέλος, η πρόπολη μπορεί να καταναλωθεί και αυτούσια. Έπειτα την καταπίνουμε ή την απορρίπτουμε (μην τη μασήσετε γιατί κολλάει στα δόντια!). Αυτή η μέθοδος ενδείκνυται σε περιπτώσεις παθήσεων της στοματικής κοιλότητας όπως είναι οι άφθες (στοματίτιδα) και ο απλός έρπητας, αλλά και σε γαστρεντερολογικές παθήσεις όπως το έλκος στομάχου, το έλκος δωδεκαδακτύλου, γαστρίτιδες και κολίτιδες.

Παρενέργειες & αντενδείξεις

Παρόλο που η πρόπολη έχει ελάχιστες παρενέργειες, καθώς δεν προσβάλει τη χλωρίδα του εντέρου και αποβάλλεται από τον οργανισμό μας χωρίς να επιβαρύνει τα νεφρά και το συκώτι, άνθρωποι με αλλεργία στα μελισσοκομικά προϊόντα δεν πρέπει να έρχονται σε επαφή με την πρόπολη και τα υποπροϊόντα της.

Οι πιο συχνές παρενέργειες που έχουν παρατηρηθεί κατά τη χρήση πρόπολης είναι η αλλεργική δερματίτιδα, η ρινική καταρροή, το οίδημα των οφθαλμών και η δύσπνοια.

Τέλος, λόγω μη επαρκών στοιχείων σχετικά με την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια χρήσης της πρόπολης ειδικότερα σε περιπτώσεις παιδιών κάτω των 12 ετών, γυναικών που εγκυμονούν και γυναικών που θηλάζουν, καθώς και σε περιπτώσεις ατόμων που λαμβάνουν οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή, καλό είναι σε αυτές τις περιπτώσεις, πριν προβείτε σε φαρμακευτική χρήση της πρόπολης και των υποπροϊόντων της, να συμβουλεύεστε το γιατρό σας.

Βάμμα πρόπολης