ÇÖZÜM ODAKLI KISA SÜRELİ TERAPİ NEDİR?

Çözüm odaklı terapi, insanların sağlıklı ve yaşamlarını zenginleştirecek çözümleri yapılandırma konusunda yetenekli olduğuna inanan iyimser bir yaklaşım üzerinde temellendirilmiştir (Corey, 2008).

Çözüm odaklı terapi yöntemi sorunu çözmeye odaklanmaktansa, tamamen çözümün kendisi üzerine odaklanır (Corey, 2008). Soruna bir kuram ya da hipotezle başlamak yerine hangi müdahalelerin terapinin etkili olmasını sağladığını keşfetmeye odaklanmaktadır. Çözüm Odaklı terapinin üç temel felsefesi vardır:

1.Bozulmamışsa Onarma: Danışanın bir yakınmasının olmadığı konularda psikolojik danışmanın müdahale etmesi gerekmez. Eğer danışan işlevsel bir şekilde yaşamını sürdürüyorsa dışarıdan problem olarak görünebilecek bir durum için müdahalede bulunmaya gerek yoktur. Danışan yaşamında sorun olarak gördüğü alanları belirlemede serbest bırakılmalıdır (Canel, 2021).

2.İşe Yarayan Şeyleri Yapmaya Devam Et: Danışan sorunun çözümü için etkili olarak kullandığı yöntemleri daha çok kullanmalıdır. İşleyen çözüm yollarına tekrar başvurmak başarıyı getirecektir (Canel, 2021).

3.İşe Yaramayan Şeyleri Tekrarlama, Başka Bir Şey Dene: Danışma sürecinde işe yaramadığı görülen çözüm yolları bırakılarak farklı çözüm yollarına başvurulmalıdır. Daha önce başvurulan çözüm yolları başarıya ulaşmamışsa psikolojik danışman danışanı yeni yollar denemesi için cesaretlendirmelidir (Canel, 2021).

Çözüm Odaklı Kısa Süreli Terapinin Teknikleri

De Shazer (1985), tedavide kullanılan teknikleri kapıları açan maymuncuklara benzetir. Kapı kilidini açmak için kilidi incelemenin fayda sağlamaması gibi problemleri çözmek için problemlere odaklanmak da fayda sağlamayacaktır. Bu nedenle kapıyı açmak için anahtar kullanmak gerektiği gibi problemi çözmek için de çözüme odaklanmak gerekir. Çözüm odaklı kısa süreli terapide bu anahtarlar (teknikler) oldukça çeşitlidir (Canel, 2021).

Bu Tekniklerden Bazıları:

• Geleceği okuma tekniği “Sihirli Küre Tekniği”
• İstisna Sorusu
• Mucize Sorusu
• Kabus (Karabasan) Sorusu
• Derecelendirme Sorusu (Canel, 2021).

Çözüm Odaklı Kısa Süreli Terapinin Terapi Süreci

Bu yaklaşımda danışanlar kendi yaşamlarının uzmanı olarak görülürler. Çözüm odaklı terapistler, bireylerin anlamlı kişisel amaçlar belirleyebileceklerine ve sorunlarının çözümü için gerekli olan kaynaklara sahip olduklarına inanmaktadırlar. Her danışan için amaçlar ayrıdır ve daha zengin bir gelecek inşa etmek için bu amaçlar danışan tarafından belirlenir (Corey, 2008).

Danışanlar danışma ilişkisi içerisinde terapötik sürece başından sonuna kadar katılırlarsa, o zaman terapinin başarılı olma şansı daha yüksek olur. Kısaca, iş birliğine ve ortaklığa dayalı ilişkiler, terapideki hiyerarşik ilişkilerden daha etkili olmaktadır (Corey, 2008).

Çözüm Odaklı Kısa Süreli Terapi Süreci Dört Adımla Karakterize Edilmektedir:

• Danışanların neyi istemediklerini araştırmak yerine, ne istediklerini belirlemek.
• Olayı patolojik olarak görmemek, danışanlara teşhis koymaya teşebbüs etmemek. Bunun yerine, danışanların zaten yaptıkları şeyler arasından işe yarar olanları araştırmak ve onları bu yönden ilerlemeleri için teşvik etmek.
• Eğer danışanların yaptığı şeyler, işe yarar değilse onları daha farklı bir şeyler yapmaya teşvik etmek.
• Son ya da tek bir oturum olsa bile, her terapi oturumunu kısa tutmak (Corey, 2008).

Çözüm odaklı terapi hızlı terapötik değişimi teşvik eden yapısı gereği ve yaklaşık 6-10 oturum ile olumlu sonuçlara ulaşabileceğini savunmasıyla son yıllarda giderek artan bir popülariteye sahip olmuştur (Canel, 2021).

Terapinin geçmişten çok şimdiye hatta gelecekte problemin yaşanmadığı ana odaklanması, imajinasyonlar yoluyla beyne yeni yapılanmanın sinyallerini göndermesi, bol soru sormaya müsaade eden ve pek çok farklı tekniği bir arada kullanan yapısıyla direnci kırma konusundaki başarısı, yapılandırılmış süreciyle danışanın işini kolaylaştırması bu yaklaşımın özgün yönleri arasında sayılabilir (Canel, 2021).