Wybory 2023 - kiedy i jak głosować? Poradnik wyborcy

W niedzielę, 15 października odbędą się wybory parlamentarne oraz ogólnokrajowe referendum. Gdzie głosować? Co należy zabrać ze sobą do lokalu wyborczego? Jak prawidłowo wypełnić kartę do głosowania? Szczegóły w artykule.

Zdjęcie przedstawia rękę wrzucającą kartkę papieru do urny wyborczej. W tle flagi Polski i herb Poznania. - grafika artykułu
Wybory 2023 - kiedy i jak głosować? Poradnik wyborcy

Podczas wyborów w Poznaniu działać będzie 227 stałych obwodowych komisji wyborczych, czynnych w godz. 7:00-21:00 oraz 33 odrębne OKW, utworzone np. w szpitalach. Udając się do swojego lokalu trzeba pamiętać, żeby mieć przy sobie dokument tożsamości ze zdjęciem, np. dowód osobisty. Może też być to dowód osobisty w formie elektronicznej, w aplikacji mObywatel. Pozwoli on komisji na znalezienie wyborcy w spisie i dopuszczenie go do głosowania. Jeśli zaś wyborca będzie korzystał z zaświadczenia o prawie do głosowania, komisja dopisze go do spisu wyborców.

Gdzie głosować?

Osoby, które nie są pewne do jakiego lokalu się zgłosić, mogą to sprawdzić na kilka sposobów. Jednym z nich jest usługa dostępna na stronie gov.pl w zakładce "Meldunek i wybory". Serwis pozwala sprawdzić swoje dane w Centralnym Rejestrze Wyborców, w tym informację o tym, gdzie głosujemy w zbliżających się wyborach. Kolejną opcją jest wyszukanie za pomocą adresu zamieszkania, przy użyciu  cyfrowego planu miasta. Nazwę ulicy i numer domu wystarczy wpisać w pole "szukaj" w prawym górnym rogu ekranu. 

Trzy karty do głosowania

Przychodząc do lokalu wyborczego, Polacy otrzymają trzy karty do głosowania - z listą kandydatów do Sejmu, listą kandydatów do Senatu oraz kartę z pytaniami referendalnymi. Jak podaje Państwowa Komisja Wyborcza, w wyborach 15 października, wyborca może według własnego uznania zdecydować, czy chce wziąć udział we wszystkich głosowaniach.

Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku, gdy ktoś nie będzie chciał wziąć udziału w jakimkolwiek z trzech głosowań, musi o tym fakcie poinformować komisję, stojąc przed nią w lokalu wyborczym. Ta nie wyda wtedy odpowiedniej karty do głosowania i odnotuje to w spisie wyborców.

Każda karta do głosowania musi być opatrzona pieczęciami: okręgowej komisji wyborczej (nadrukiem) i obwodowej komisji wyborczej. Dodatkowo, karta w wyborach do Sejmu i Senatu musi mieć wydrukowany odcisk pieczęci okręgowej komisji wyborczej, a karta referendalna - wydrukowany odcisk pieczęci Państwowej Komisji Wyborczej.

Kiedy głos jest ważny?

Prawidłowo oddany głos musi zawierać dwie przecinające się linie w okienku obok nazwiska kandydata, na którego chcemy oddać swój głos w wyborach do Sejmu oraz Senatu. Wyborca wskazuje tylko jednego kandydata do Sejmu i tylko jednego do Senatu. Kratki nie można przekreślić czy zamalować, nie można też na niej nanieść innego znaku graficznego.

W przypadku pytań referendalnych znak "x" wstawiamy przy wybranej odpowiedzi "tak" lub "nie" przy każdym z czterech pytań. Wyborca może odpowiedzieć na wszystkie pytania lub tylko część z nich, karta nadal będzie ważna, ponieważ osobno liczone będą odpowiedzi dla każdego z pytań.

Ułatwienia dla osób z niepełnosprawnościami

Osoby niewidzące lub niedowidzące mogą w lokalu wyborczym skorzystać ze specjalnej nakładki na kartę do głosowania opracowanej w alfabecie Braille'a. Nakładki będą dostępne w każdym lokalu w dniu wyborów, a wydawać je będą członkowie komisji. Po oddaniu głosu nakładkę należy zwrócić.

Dodatkowo każdy wyborca z niepełnosprawnością może w lokalu wyborczym skorzystać z pomocy osoby trzeciej, w tym także niepełnoletniej, np. wnuka, syna. 

Ważne: w żadnym wypadku asystować nie może członek komisji wyborczej, mąż zaufania ani obserwator społeczny. Należy przy tym pamiętać, że pomoc może mieć tylko i wyłącznie charakter techniczny.

Warto także dodać, że do obowiązków obwodowej komisji wyborczej należy (na prośbę wyborcy), przekazanie ustnie treści obwieszczeń wyborczych, w tym informacji o komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów.

Darmowa komunikacja w dniu wyborów

Poznańscy wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 60 lat oraz wyborcy z niepełnosprawnością (wraz z towarzyszącym opiekunem) mogą bezpłatnie skorzystać z komunikacji miejskiej w stolicy Wielkopolski, by dotrzeć do lokalu wyborczego i wrócić z niego do domu. Zwolnienie z opłaty za bilet przysługuje po okazaniu ważnego dokumentu. W przypadku wyborców, którzy ukończyli 60 lat, może to być dowód osobisty, prawo jazdy, paszport potwierdzający wiek. W przypadku wyborców z niepełnosprawnościami - dowód tożsamości wraz z ważnym dokumentem stwierdzającym umiarkowany lub znaczny stopień niepełnosprawności - orzeczeniem lub wypisem z orzeczenia, albo legitymacją.

Miejska infolinia czynna w weekend

Pracownicy Biura Poznań Kontakt będą udzielać informacji o granicach obwodów głosowania i siedzibach OKW pod numerem telefonu: 61 646 33 44. Miejska infolinia będzie czynna w sobotę, 14 października w godzinach od 8:00 do 16:00, a także w dniu wyborów (niedziela, 15 października) w godzinach od 7:00 do 21:00.

JZ