ਕਈ ਵਾਰ ਅਸੀਂ ਨੈੱਟ 'ਤੇ ਚੈੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਉਪਲਬਧ ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਕਰੰਸੀ ਦੀ ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਪਾਵਰ ਨੂੰ ਇਕ ਪੈਰਿਟੀ ਜ਼ਰੀਏ ਚੈੱਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਪਾਵਰ ਪੈਰਿਟੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
Purchasing Power Parity : ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਘਰ 'ਚ ਵੀ ਕੋਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾ ਕੇ ਸਾਲਾਨਾ 80 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਕਮਾਉਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਉਸ ਨੂੰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਉਸ ਵਰਗਾ ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਜਿਊਣ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸਿਰਫ਼ 23 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਸਾਲਾਨਾ ਖਰਚ ਕਰਨੇ ਪੈਣਗੇ। ਆਓ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਇਸ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕਿਵੇਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
ਉਦਾਹਰਣ ਵਜੋਂ ਕਈ ਵਾਰ ਅਸੀਂ ਨੈੱਟ 'ਤੇ ਚੈੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਂ ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਉਪਲਬਧ ਸਾਮਾਨ ਦੀ ਕੀਮਤ ਕੀ ਹੈ। ਕਿਸੇ ਹੋਰ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਕਰੰਸੀ ਦੀ ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਪਾਵਰ ਨੂੰ ਇਕ ਪੈਰਿਟੀ ਜ਼ਰੀਏ ਚੈੱਕ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਇਸਨੂੰ ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਪਾਵਰ ਪੈਰਿਟੀ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਪੈਰਿਟੀ ਜ਼ਰੀਏ ਅਸੀਂ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਜਾਣ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ 100 ਰੁਪਏ ਵਿਚ ਕੀ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਤੇ ਅਸੀਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਕੀ ਖਰੀਦ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਪਾਵਰ ਪੈਰਿਟੀ ਹੁੰਦੀ ਕੀ ਹੈ ?
ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਪਾਵਰ ਪੈਰੀਟੀ - (PPP) ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਵਟਾਂਦਰਾ ਦਾ ਇਕ ਸਿਧਾਂਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਇਕ ਸਮਾਨ ਵਸਤਾਂ ਦੀ ਕੀਮਤ ਇੱਕੋ ਜਿਹੀ ਰਹਿੰਦੀ ਹੈ।ਇਸ ਨੂੰ ਸਰਲ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਸਮਝਣ ਲਈ, ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਪਾਵਰ ਪੈਰਿਟੀ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਮਾਪ ਹੈ, ਜੋ ਦੇਸ਼ਾਂ ਦੀਆਂ ਕਰੰਸੀਆਂ ਦੀ ਪੂਰਨ ਖਰੀਦ ਸ਼ਕਤੀ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਨ ਲਈ ਖਾਸ ਵਸਤਾਂ ਦੀਆਂ ਕੀਮਤਾਂ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਕਈ ਵਾਰ ਇਸਦੀ ਤੁਲਨਾ ਲਾਈਫਸਟਾਈਲ ਨਾਲ ਵੀ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।
ਪੀਪੀਪੀ ਇਕ ਦਿਲਚਸਪ ਇਕਨੌਮਿਕ ਕੰਸੈਪਟ ਹੈ। ਸਧਾਰਨ ਸ਼ਬਦਾਂ ਵਿਚ ਇਹ ਉਹ ਦਰ ਹੈ ਜਿਸ 'ਤੇ ਹਰੇਕ ਦੇਸ਼ ਵਿਚ ਵਸਤੂਆਂ ਅਤੇ ਸੇਵਾਵਾਂ ਖਰੀਦਣ ਲਈ ਇਕ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਨੂੰ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ ਦੀ ਮੁਦਰਾ ਵਿਚ ਬਦਲਣਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜੇਕਰ ਭਾਰਤ ਦੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਲਈ ਸਾਲਾਨਾ ਬਜਟ 25 ਲੱਖ ਹੈ ਤਾਂ ਅਮਰੀਕਾ ਦੇ ਮੱਧ ਵਰਗ ਪਰਿਵਾਰ ਦਾ ਬਜਟ 80 ਲੱਖ ਤੋਂ ਵੱਧ ਹੈ। ਅਜਿਹੇ 'ਚ ਤੁਸੀਂ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਂਦੇ ਹੋ ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਿੰਨਾ ਖਰਚਾ ਆਵੇਗਾ?
ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਪਾਵਰ ਪੈਰਿਟੀ ਕਿਉਂ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ?
ਪਰਚੇਜ਼ਿੰਗ ਪਾਵਰ ਪੈਰਿਟੀ ਇਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਕਾਰਕ ਹੈ। ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਲੋਕ ਨੌਕਰੀ ਲੈਣ ਜਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ ਜਾਣ ਸਮੇਂ ਇਸ ਨੂੰ ਨਜ਼ਰਅੰਦਾਜ਼ ਕਰ ਦਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਦੋਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਨੌਕਰੀ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਮਿਲਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਇਸ ਦੇ ਜ਼ਰੀਏ ਤੁਸੀਂ ਜਾਣ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਤੁਹਾਡੇ ਲਈ ਕਿੱਥੇ ਰਹਿਣਾ ਬਿਹਤਰ ਹੋਵੇਗਾ। ਮੰਨ ਲਓ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਇਕ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ 30 ਲੱਖ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਪੈਕੇਜ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਕਿ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਇੱਕ ਕੰਪਨੀ ਨੇ ਤੁਹਾਨੂੰ 80 ਲੱਖ ਪ੍ਰਤੀ ਸਾਲ ਦੇ ਪੈਕੇਜ ਦੀ ਪੇਸ਼ਕਸ਼ ਕੀਤੀ ਹੈ, ਤਾਂ ਤੁਸੀਂ ਕਿਸ ਨੂੰ ਚੁਣੋਗੇ?
ਆਓ ਇਸਨੂੰ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਸਮਝਦੇ ਹਾਂ, ਜੇਕਰ ਤੁਸੀਂ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਸਾਲਾਨਾ 23 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਖਰਚ ਕਰਦੇ ਹੋ ਜੋ ਕਿ ਯੂਨਾਈਟਿਡ ਕਿੰਗਡਮ ਵਿਚ 65 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਤੇ ਸੰਯੁਕਤ ਅਰਬ ਅਮੀਰਾਤ ਵਿੱਚ 37 ਲੱਖ ਰੁਪਏ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੋਣਗੇ, ਪਰ ਇਹ ਵੀ ਸੱਚ ਹੈ ਕਿ ਪੀਪੀਪੀ ਦਾ ਪੈਰਾਮੀਟਰ ਇਕਦਮ ਸਟੀਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਕਿਉਂਕਿ ਵਿਕਸਤ ਦੇਸ਼ ਜਨਤਕ ਬੁਨਿਆਦੀ ਢਾਂਚਾ, ਤਕਨਾਲੋਜੀ, ਸੇਵਾਵਾਂ, ਮੌਕੇ ਅਤੇ ਸਮੁੱਚੀ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਰੱਖਿਆ ਵੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ ਕਈ ਹੋਰ ਕਾਰਕਾਂ ਵੱਲ ਵੀ ਧਿਆਨ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
ਭਾਰਤ ਅਤੇ ਅਮਰੀਕਾ ਜਾਂ ਵਿਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਖਰੀਦਦਾਰੀ ਦੇ ਬਜਟ ਦੀ ਤੁਲਨਾ ਕਰਦੇ ਸਮੇਂ ਬਹੁਤ ਸਾਰੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਨੂੰ ਧਿਆਨ ਵਿਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ...