KKK 805-KE XORTN 806-KEKA MEHABED 807-KEKA RND-1 808-KEKA RND-2 809-KEJ-1 810-KEJ-2 811-KEKO EZ BLRVANM 812-KELEHA XURS

S 813-HEVPEYVN B HUNERMEND KEMAL AMED RE 814-KER 815-KERMO LAWO EQLMAST 816-KERWAN HELEB 817-KERWANE 818-KES NEMA 819-KETNE BAJAR CZRA BOTAN 820-KEW 821-KEZZER 822-K KR 823-KRE 824-KF KFA ME Y 825-Kilameka evndariy 826-KLAMEKA KRMANAH 827-KLAMEK L SER BAV ELFEZYA SWAR EZNAWRL FERZENDE BEG 828-KLAMEK J ALY XERZAN 829-KLAMA EZDYAN 830-KLAMN ZDYA-KE POLO 831-KME EZ- Kn Em 832-KN 833-KNA MN 834-KNM KNM 835-KRAS TE MELES 836-KSMET 837-KE KE 838-KOER-1 770-KALO 771-KALO REBENO! 772-KAN(Varyant 1) 773-KAN KAN AVSAR KAN(Varyant 2 774-KAN KAN RND KAN(Varyant 3) 775-KANYA WELAT 776-KAN KL 777-KARAPET XAO; DENGEK ZEMAN BER 778-KAWA 779-HELYAM 780-HZ B HZ 781-S BRA 782-GAZYA SMAL 783-HEY HEY 784-AMARA 785-EZ TU 786-DAY 787-MEZOPOTMYA 788-MEYREM 789-NAZ 790-HUSNA 791-BDARE 792-TENN 793-AVA EVN 794-K BK K ZAVA 795-KAWS AXA (1889-1936) BLBL YA ZOZANN KURDSTAN 796-XALO (Kawis Axa) 797-KEK BME BME 798-KEA DELAL 799-KE DN 800-KE RKAV 801-KEK 802-KEK CND 803-KE EZ XERBM 804-KEKEK B AVN WEK CHAN

851-KURO DNO 852-KURDNO RABN J XEW 853-KURDSTANA B DENG ME 854-KURDSTANA KURDA 855-KURMES 856-KURO WERE 857-KUTNA BEHET DAWD 858-KUTNA SLMAN MST GNCOY ETO 850-KUTNA TEYR SER ML QZ BKAN DENGBJ FERZ 884-L B GOVEND 885-L BO L 886-L DAY 887-L DOTMAM 888-L GDY 889- LL BEJN 890-L L DAYE 891-L NAZ-1 892-L NEZAN-2 893-L WER HELM 894-L WERE 895-LC 896-L EYVAN XEW KR 897-L GOVEND BNR E 898-LO BERDE 899-LO DE LO 900-LOMA KEREM DNALE 901-LO LAWKO 902-LO LAWO 903-LO LO PSMAMO 904-LO OSMANO 905-LO L MN 906-LO REZO 907-LOR LOR CEMBELY MN LOR 908-LORK 909-LORK LORK

839- KOER-2 840-KOER-3 841-KOERM-1 842-KOERM-2 843-KOERA MRAN 844-KOER DOSTK 845-KOF 845 A- Di rocka kurd de 40 saln tr tije 846-KOKARO 847-KULA EHDAN 848-KUL KULLK 849-KULLKA AZD 850-KURD N EM N LLL 860-LAVJ-1 861-LAVJ-2 862-LAVJN MR MHEM 863-LAWK-1 863 A Qewl afirandina dinyay 864-LAWK-2 865-LAW MN, ZBER MN 966-LAWK BATMAN 867-LAWK DELA 868-LAWK METN-1 869-LAWK METN-2 870-LAWKO-1 871-LAWKO-2 872-LAWKO DNO KE DN 873-LEGEL XEM BME HEWDEM 8744-LERZAN 875-LEKERN TKOER N 876-LEYLA-1 877-LEYLA-2 878-LEYLA LEYLA WERE VR 879-LEYLAN 880-LEYLO LEYLO ZRAV 881-LEYLO 882-L BEJN 883-LBL

912-LO VANO-1 913-LO VANO-2 914-LO WELATO 947-AX YAMAN KRY 948-D XEW DA 949-EZ DER BM 950-WERE WERE 951-MN CANEK DT 952-DLVNA MN 953-CANA RN 954-RABE J XEW 955-HEPS ZNDAN 956-GULZAR 957-PERWN 958-EYD EREFAT 959-K DNYA HJAND 960-PR RN E 961-ASO EY HAWAR 962-MXABN 963-DL KUTY 964-KEA DELAL 965-J MN DR KET 966-EY FELEK 967-HER EROM 968-D ZNDAN DA DNALM 969-REWA CWAT A 970-KEW 971-ERMN E DL 972-XORTN ME 973-AVN XWE VEKE 974-XEM XEYAL 975-SNEM 976-PKEVIN 977-KEKA GUND ME 978-MN BHST 979-AXNA MN TM JI DL T 980-AXNA MN 981-BERDL MN 982-MMEMEDO RON 983-HEVPEYVN B KUR MEHEMED XO BRSK RE 984-MELA

910-LRKE LRKE XATN LRKE 911-LORYA MRN MMM 915-MALA MN 916-MALAN BARKR 916 A-MAMIK** Li jr 1091 917-MAMO- MAMR 918-MAMOSTE CAN 919-MARFET 920-MARF- OZAN MARF 921-HA KURO MER MER MERE 922-MR BEG 923-HY L (Xezal) 924-GOR 925-HA KURO MERMERE 926-YAR WEZO 927-XEZAL XAMRPET 928-HA B DERENGE (Selmo lawo) 929-L CAN 930-MARA PART 931-MASDAR 932-MAZ 933-ME R BERZE KR 934-MEDOKA MEL BRAHM HNA 935-MEDOKA MEL 936-MELAZGR 937-MELKO 938-MELLE SA 939-MENCOLA QZA YAZ BEG 940-HEVPEYVN B DENGBJ NAVDAR MEHMD KZL RE 941-JYANA EVNDAREK DLKEST 942-AY L GUL 943-EMAN DLO 944-NESRN 945-YAR GEWR 946-RN GHAYE

1024-WAX DN 1025-MEYRO 1026-BAV KOROXL 1027-MEYRK 1028-MEQAMA MAHR 1029-MRG 1030-MREM 1031-MRXASEK XAYNEK 1032-MVAN TE ME 1033-MVANO 1034-MOY X SAY 1035-MHEMMED HENNE 1036-MHEMED ZELX 1037-MHEMEDO LO BRA 1038-MLHM BEG XWEDAN YAY ENGAL 1039-MN BRYA TE KRYE 1040-MN EW KESEM 1041-MN GO EZ BM BM 1042-MN TU DB 1043-MSTO 1044-MK KOR 1045-MZGN 1045-A- OZAN MIZGN 1046-MR 1047-MR MRAN 10448-MRKUT 1049-MRZ ME MR TANBR; EVNDAR JYANA B RMET PAQJ: 1050-MHEMED ARF CZR 1051-AY AY BABKO (BAVKO) 1052-BAX YE MEHMED ARF CZR 1053-XEZAL XEZAL 1054-SEYRAN 1055-L GUL 1056-SER AVAN DINRIM 1057-EZ KEWOK M 1058-HZRET NEMAY 1059-DEST MN NEDE 1060-GDYANO 1061-HAWAR DELAL

985-MELL 986-MEMOK 987-MEMMR MEMMR 988-MEMED AL 989-MEM AY-1 990-MEM EY-2 991-MEMR 992-MEMO HUNERMEND XWED DLEK B QAS WELATEK: MEMO 993-MEMOK 994-MEMOKO 995-MEMYANE 996-MEM ZN 997-MENDO 998-MERO 999-MERZY REZAZ 1000-HEVPEYVN B NASR REZAZ RE/Mr Merziy 1001-MEK 1002-MEYGER 1003-MEYMOK 1004-MEYREMA ELO GERGER 1005-MEYREM-1 1006-MEYREM-2 1007- MEYREM-3 1008-MEYREMOK 1009-MEYR 1010-MEYREM XAN (MRYEMXAN 1011-DOTMAM 1012-HAY BERDE 1013-SV (Hec El) 1014-LE LE WESO 1015-EM BRKA 1016-HL DELAL 1017-HLM CAN 1018-QUMRK 1019-HOYNAR 1020-AY DELAL 1021-MEHEMEDO RON 1022-QESRA BAXEMS 1023-MALA FARO

1074-L L CRAN 1075-WERE LMA 1076-ER MALA ELIY NIS 1077- AX SNEM 1078-STRANA MEYREM 1079-AY DELAL AY AY DELAL 1080-MR EREF 1081-MRZ ME MRZ ME 1082-MR MN 1083-MRO-1 1084-MRO-2 1085-LO MRO 1086-MUSTAFA RED 1987-MEM ALAN 1089-J STRANA YAR MEYRO MEYRMN 1111-NRGZ 1112-NRGZ NRGZVAN 1113-NERGZA ZN
1113 A- NE NUR EM KURD IN ZRIN MIN DIXWEST AY L CAN Yara avre Ey Yaramin Bakur zrn Delalo Dilo Wey jar GUHERTIN DELAL HAY

1062-LOR LOR CEMBELY MN LOR 1063-LAWK ME'DEN 1064-BAB SEYRAN 1065-AMNAY 1066-HESENKO 1067-ZRAV 1068-BAFR BAR 1069-MR RBAB MRAD KN NMNEYEK J DENGBJYA W:FRMAN E 1070-MREK BOTAN 1071-MRO T J TLAN 1072-MUS XAYN 1073-MHMED AXA /Strana Mihmet Axa NNN 1091-NALBEND SWAR 1092NARM NARM NARM 1093-NAR NAR 1094-NARN-1 1095-NARN-2 1096-NARN NARN-3 1096-NARN-4 1097-NARN-1 1098-NARN-2 1099-NAR GUL 1100-NAV EWRPA RNE 1101-NAVM JYAN B KURDSTAN 1102-NAV MENYA 1103-NAZ 1104-NAZEWCM 1105-NE HOL M; NE HOLVAN M 1106-NEMAN 1107-NE RAZ ME 1108-NEGR 1109-NEMRE LAWK 1110-NERM NERMAN

1114-NEWROZ-1 1115-NEWROZ-2 1116-NEWROZ-3 1117-NEWROZ-4 1118-NEWROZ E 1119-NEWROZ T 1120-NKARM 1121-NNA

D Bi kurbanik OY CAN CAN CAN , Leyla min t GEWR RABE Gula Mam GND DI KORT DA HAY LLAN L BI HA Oy Bodik Bodik OY OY ET Bi te re nabm Fat WDA WDA

1122-NZAMETN AR (FEQY TEYRA) 1123-EHMED LI SER DCL DE GIRYA 1124-NNK NNA 1125-NZANM 1126-NOFA 1127-NON 1128-NURHAN
1128 A. Nuro kye?/ Stranbj Nuro Dno Birt (Bert) Bostana xwel fat bostan Cind Daykamin Delal XATEYE

1129-Lkolner & Nivsevana Kurd NRA CEWAR 1130-NRHEQ

1131-A- OMER IVAN 1131-B-Oramar Bilind 1132-ORDEK 1133-OY NERGZ 1134-OY ZER 1135-OY LO XERABO 1135 A- OY YAR OY HEVAL 1142-PEMEDO 1143-PERAN 1144-PR XWEE 1145-PRE 1146-PR XWE E SERXWEBN 1147-PSMAM 1148-PSMAMO 1149-PROZ BE 1149 -A- Prsk Mihoy

OOO 1131-OL PPP 1136-PAZ 1136-A- PALAXA MRGA CELO 1137-PAPUR-1 1138-PAPUR 1139-PAR QZ B 1140-PAYZOK 1141-PEHZOKA T

1153-QERN 1154-QER QEMER 1155-QEWL-1 1156-QEWL-2 1157-QEWL XEZAL

QQQ 1150-QAD SADN 1151-QAMLO 1152-QEMER CWAN

1165--QZA HELEP 1166-QULING 1167-QULNGO-1 1168-QULNGO-2 1169-QULNGO -3 1170-QULNGO-4 1171-QMRK -1 1172-QUMRK2 1173-QUMR 1174-QURBAN 1201-RND-2 1202-RNDKA DERSM 1203-RVN 1204-RYA AZAD 1205-ROJA WE B 1206-ROJEK T 1207-ROJN EMAL 1208-ROJDA 1209-ROJA ME 1210-ROJA W B 1211-ROMAN 1212-ROJ ROJA ME YE 1213-ROJBA 1214-RONAH BERVAN 1215-RONAH RABN 1216-ROTNDA STRANN W 1216-A-MESO DR 1217-AVAN 1218-BHT 1219-WELAT ME 1220-BENDA TE ME 1221-ZLAN 1222-KOBER ZOR E 1223-AR LA 1224-GMGM 1225-HERE WELAT XWE 1226-NAYGOTN 1227-ROKA ME HLAT 1228RUTO 1229-ROV 1230-RKN 1231-RK YAR SV XURME

1158-MEYREMA FLE ELY QOLAXAS 1159-QEWLA MALA BB 1159-.A-JI ALIY KURDN HAYMAN 1160-STRANEKA ZDIYA 1161-QAZ L 1162-QML 3 1163-QZL EHMED 1165-QRNEK T RRR 1175 -RABE RABE 1176-RABE COTYAR 1177-RADYOY ERRVAN 1178-XEBATKAR RADYOY 1179-X SED KAL (2) 1180-RASTYA 1181-RAIDO LAWO 1182-REBAY 1183-RENG AVN W 1184-RESO-DENGBJ REO 1184-A-REDE BESO 1185-REO 1185-A-GULFRO 1186-ZERDT 1187-YAR BLM 1186-YAR GJLOK 1189-XANMA OSMANLYA 1190-REWNG 1191-REZK BAB TE 1192-RBER 1193-RDR 1194-RKA MRDN XWAR MARO 1195-RW 1196-RWYO 1197-RM 1198-RNDA MN 1199-RNDA MN HA RNDA MN 1200-RND-1

1232-RV 1268-SERPHATYA NSRA 1269-SEYRAN MANG 1270-SEWDALY 1271-DENGBJ SEYDO/ SEYDO AYDOGAN 1272-SEYDA Y MN LO LO ! 1273-S MALO GUNDO ! 1274-SV 1275-SVOKA HAC 1276-S S GL 1277-SBE Z 1278-SIMKOY SKAK 1279-STYA NMET AXA 1280-SWARE UCKAN 1281-SiWARO BAJO 1282-Hozan Span 1282-A-Havn 1283-EVN 1284-HV 1285-SYAMEND XEC 1286-SN 1287-SNEM- 1 1288-SNEM -2 1289-SNEM-1 1290-SNEM-2 1291-SPAN 1292-SPAN XELAT 1293-SMAL XELL 1294-SORAN BADNAN 1295-SOSN 1296-STRANA ELY EHMED 1297-STRANEKA MRN 1298-SUSKA SMO 1299-ST LEGLEG 1300-SNDA MN 1301-L SERHED KLAMA QEWMNEKE SOSRET QEZAYA BLANX 1302 DROKA KELEPORA MRNINIYA BOTAN SSS 1233-SAD HEM 1234-SAKNE 1235-SAL 1236-SALIH QUBN 1237-KLAMA HESOY BRAHM ER HETHETK 1238-SALHO 1239-SAR 1240-SARYA 1241-HEVPEYVN B SED YUSUF RE 1242-XWE NEWERE KUBAR 1243-OY FELEK 1244-AWA TU HER MN VR BHEL 1245-ME CZR 1246-NAZK NAZDAR E 1247-MN DL DA TE 1248-ME ORDEK 1249-EZ T ME 1250-SEBRA DLA-1 1251-SEBRA DLA-2 1253-SEBRA MN 1254-SEBRA MN 1255-SEBRA MN NAY 1255- A HOZAN SEFKAN 1255-B-Sed Axay Cizr 1256-SELMO 1257-SER BANKA 1258-SER AWEY AWK 1259-SEROK 1260-SEROK MIN 1261-SER SAL 1262-SERHLDAN JYAN E 1263-SER AV XURYOK 1264-SERHAT 1265-HEWLR 1266-SER MALA 1267-SER MEMK

1335-EVA HEN (HN) 1336-R E 1337-R ME 1338-VL 1339-X NEROZ 1340-X DN 1341-XO 1341-A-BEJN ZRAV 1342-DE HORA HORA 1343-DROKA MROVAN 1344-BLNDE BEJN BALA 1345-NAMS RABN 1346-NZANM 1347-SEBRA DL 1348-EZ NZANM BJM-1 DL BMAL 1349-EZ NZANM BJM-2 1350-HAWAR HAWAR 1351-EPK EPK EPK 1352-KEKO EZ ZMAN DRJM 1353-MAMRO 1354-EVN PERWER M 1355-RABN RABN 1356-HERE HERE 157-KURDN SERBLNDN 1358-HESENO 1359-GUL HEYNAR 14360-KUL SER DLAN 1361-PR KAL BM 1362-HEVAL EZ BLRVANM 1363-NAR 1364-DE WER WER WER KEZZER 1365-L BAR 1366-iNOKE 1367-NA X EVDREHMAN GARS 1368-RNA MN 1369-EZ VANM 1370-VAN PERWER GULSTAN PERWER J CD YA -SNAN KRV 1371-KANYA EVN

1303-STRANEK L SER SEYDXAN KERR 1304-STRANA SEYD XAN (2 1305-STRANEKA KU Li SER X SAD HATYE GOTNE 1306-STRANA CASMO 1307-TE EZ KRM PZKA SER ZMANAN 1309-AH BEDO 1310-GOR GOR 1311-DLEM LOY LOY 1312-GULA IYA 1313-NEE NEE 1314-AHNO 1314-A-AKRO DSA DSTR 1315-SALH PSMAM NR 1316 -EHD 1317-EHD TETWAN 1318-EKR AXA 1319-EMAM 1320-EMAL 1320-A-HOZAN EMDN 1321-EMO 1322-NA MN 1323-ENG 1323-A-ER BEST BELEK 1323-B-ER HEM SEWLK MECDO 1324-ER JL 1325-ER KEHNQR 1326-ER MALA ELY NS QEWM Y ER NEWALA QEREMS 1327-ER MALA NASR 1328-ER MEHMD EMER BEG 1329-ER XALT 1330-ERFEDN 1331-ERBANA KURD 1332-EROY BIRO 1333-EV 1333-A-EVAV AGT 1334-EVEK TAR

1388-EZ KEKA GUND ME 1389-SEBRA MALAN KARA XEZALAN 1390-DE LOR KUR MN LOR 1391-SERFRAZKN (Venseremos) 1392-L DOTMAM 1393-MMCAN 1394-EHMED MALA MSA 1395-GULNAN 1396-DOTMAM MN(MAM MIN 1397-HEYBNN 1398-MRKT 1399-STRANA ER TNANTE 1400-VAN 1401-VANO-1 1402-VANO-2 1403-OX ENG 1415-TEN TU ZAN 1416-TENN 1417-TE 1418-TEW TEW DN 1419-TEW ZER 1420-TEXTOR 1421-TEYR QEROL 1422-TL-1 1423-TL-2 1424-TFANG 1425-TTN 1426-TNA ROJ 1427-TU FAZM KELB HAR 1428-TU WERE 1429-TU DN 1430-TZK 1435-WAY LO ! 1436-WEY LO MRO ! 1436-A- WEY L. 1437-WELAT ME 1438-WELAT MN-1 139-WELAT MN-2 1440-WELAT MN-3

1372-REO LAWO 1373-BHR 1374-DELAL 1375-DR 1376-CAN CAN 1377-SNAN KRV 1378-BAWERKE J MN 1379-VAN -EVSANE YA W 1380-GULEZER STRANN SWAN PERWER 1381-KIRV 1382-HELEP 383-K DBJE KURD NEZANN 13844-XA DNE 1385-XEZAL XEZAL 1386-BUHAR HAT BUHAR 1387-BEHRA WAN

TTT 1404 TAHR 1405-TAHSN TAHA (1941- 1995) 1406 A- AY L CAN 1406-BERVAN 1407-XALXALOK 1408-WELLE NAKM 1409-TARA CAF 1410-TAXA FLA 1411-TE D BNM 1412-TE L MN KR 1413-TEMBURA MN 1414-TEN WWW 1431-WA HATN PMERGN ME 1432-WAR ME YE 1433-WAY HEVAL 1434-WAY L SAL E

1452-WERE LAWO 1453-WER LO LAWO 1454-WERE NARN 1455-WER XAN 1456-WEXTA ZERYA MN NAN KRN 1457-WEY DNYA WEY DNYAY 1458-WEY LO SWARO 1459-WEY DOLAB DOLAB 1460-WEYLO WEYLO 1461-W DE MALA MN 1488-KRYA 1489-EVNA P 1490-XEYDOKA BAJR 1491-XEZALA MN 1492-XEZAL 1493-XEZAL-1 1494-XEZAL-2 1495-XEZALA MN 1496-XDR 1497-XM 1498-XN 1499-XRABO 1500-XRPAN 1501-X 1502-XZM 1503-XZOL 1504-XWEZLA BSKEK BAMA 1505-XWNA DLA 1506-XWNA EHDAN 1507-XURBET 1508-XOEWSTM T NAV BNM 1509-XWEDO TU W EWR J HEV BELAK 1510-XWENDEGAH 1511-XWESKA XES NEBNA 1512-YARA MN BEDEW 1513-YAR DGERM

1441-WERE-1 1442-WERE-2 1443-WERE-3 1444-WERE BHAR 1445-WERE DOTMAM-1 1446-WERE DOTMAM-2 1447-WERE GUL 1448-WER HN 1449-WARE DE YAR YAR SLTAN 1450-WERE QURBAN 1451-WERE DELAL DLE MN XXX 1462-XABR 1463XAL CEML 1465-XAN-1 1466-XAN-2 1467-XAN DMDM 1468-XELO 1469-XEMCVN 1470-XEM DR TO 1471-XEMGN BRHAT 1472-BRYA WE DKM 1473-KARVAN HELEB 1474-WAY L 1475-BAJAR DERSM 1476-EY DL MN 1477-EZ AGR M 1478-L GUND ME 1479-ZNARN 1480-XELL XEMGN 1481-J BONA HERKES YAREK 1482-XEML ZOZAN 1483-XERABO DE TU XERABO ! 1484-XERB 1485-XEWNA ME 1486-XERBO 1487-XRO ABBAS YYY

1522-YARA RN 1523-YAR YAMAN 1524-YARO 1525-YAR L MA 1526-YAR WELLEH KEK 1527-YEK MMK 1528-YEL DELAL 1529-YL 1536- Zelal GOK/
'Ew jina ku nana w heye'

1514-YAR GCLOK GCLOK 1515-YAR GOVEND 1516-YAR GUL YARD GUL 1517-YAR YAR YARA MN 1518-YAR 1519-YAR YAR 1520-YAR MERHABA 1521-YARA MN ZZZ 1530-ZADNA EKIR 1531-ZAHIRO 1532-ZAKARIA 1533-ZAVA-1 1534-ZAVA-2 1535-ZAVA Y 1536-ZAXO

1537-ZEMBLFRO 1538-ZER 1539-ZERY-1

DENGBJ STRANN ME DESTAN FOLKLORA ME

Amedekar: Hasan Akbal/Hesen Al hesene.ale@hotmail.com BEADUYEM K-Z

Ez v xebat xwe drok mll diyar ronekbirn Kurd li St Petresburg li srgniy jyana xwe ji dest day birz Orduxan Cell droknas Qened Kurdo dikim. Wan herd mrxwazn qedir giran temen xwe ji bo and edebiyat Folklora Kurd pk kiribn. Ez wan herd mrxwazan hetim bi can dil bi brbnim Hesen Al-Stockholm

PGOTIN Ez dixwazim bi gotineka W. Shakspar dest bi nivsa xwe bikim Yn ku strann neteweyek dikin ji yn ku qanunn wan dikin h xortir in Gava ku mirov li droka Kurda dinr, mirovn ku li ser droka Kurda lkoln pk anine, hertim di nivisar xwe de behsa Mezepotamya axa w bi xr bereket, Kurd Kurdstan kirine. Meriv di wan nivsaran da rast hebn jyana Kurda t. Stran j ji wan numuneyeke. Stran destann Kurd hertim bala droknasn Rojhilat Navn kiandine. Bi rast bala min j gelek kiandibn. Gava ku ez di girtingeh da bm. Min bi cwan mnewer Kurd tembh dikirin digot; rok, metelok strann Kurd berhev bikin. Ew sib bi me lazim bibin. ro em dibnin, ew bi me gereg in. Ji ber ku di wan stran destanan da drok and, felsef tasawufa/sofzm kurda raza y. Gava ku mirov li wan stran destana dinr an av l digerne mirov h ba dighje ku ziman Kurd zimanek dewlemende bye. Ji bo w ez dibjim serboriya milletek di folklora w millet da ye. L mixabin dewletn kolyanlst destr nedane ronekbirn me ku ew wan biknin ser kaxiz. Yn ku hat nivsandine j ew ji aliy wan ve hatine mha kirine ji ort rakirine. Ew bne stir diav wan re ne xar e. Em deyndar wan dengbjn ku hertim derd kul me bi devk anine ziman anda me li ser pya girtine. L ez wan nikarin yek yek bjim. Ew hem hja ne. Di nav jyaneka qambax da ne ser dilovaniya xwe. Xwed rehma xwe li wan hemya bike. L ez v bjim, ez dibnm ronekbirn me ro hewldinin wan stran destanan diknin ser kaxiza. Ew kara wan min kfxwe dike. Yek ji wan ronekbiran hja Hesen Al/Hasan Akbal e. Ez w proz dikim nirxeka giran didim xebata w. W bi salan stran berhev kirine ji kaseta kiandiye ser kaxiz, 1558 stran 30- 35 otobiyografiya dengbja amede kiriye. Xebata w numuneyeka ba e. Xizmetek giran e. Ew eqa w ya stran edebiyata Kurd, ew ber ve zmr biry ew bi rojan li gora Ay ana nemir geriy w li zmr gora Ay an restor kiriye pit re w ji bona w restore kirina gor, ji aliy polsn tirk ve gelek zahmet dtine. Ew avtine zindana bi salan ceza li w birine. Bila div em mrovn ku ji bona pvayina zman anda Kurd dixebitin pir bibin Serket be. Serok aredariya Amed y kevn Mehd Zana 13-06-2009 Stockholm

FOLKLOR Rengn dewlemendiya folklora Kurd ji zdaya bala rojhilatnasa, Kurdnasa, folklorstan gelek kesn din mayn kiandiye ser xwe. Mirov nikare bi ten folklor wek and berhemn huner bihesbne. Folklor serboroia civatek ya drok ye. Civak huner pketina ziman w civat nan dide. Hem ew yekan di nav folklor da gehtine hev, di nav hev de hatine hunandin, ristin, di dawiy de defneke and pk anne, bne avkaniyn potansiyel. Akademsyn pispor A- T Ganalanyan, v dewlemend rengnya folklora Kurd wek Anskopedya civata Kurd ya jyn bi nav dike Ji ber v yek mirov peyvn folklor jyn ji hev nikare bide cuda kirin. Mirov dikare bje, folklor bi xwe jyne, l bel jyneke ku huner edebiyat ji xwe re kiriye plekan. Ew jyana ku em di nav dene,dem-dem rsar dibe, carcara bhna mirova teng dike btahm, bi saya folklor xwe gihandiye li ser snorn bedeweiy. Ev snorn jyn, folklor bedeweiy alkariya mkann huner awa em dibnin herdiin tenik, zirav, bark dibin, ji nva tn hunandin tn ristin. Ji ber dijwariyn dijmin li ser me ro folklora Kurd ba nay nasn. Folklor wek neynka civatek ye, mirov dikar bi saya v neynk civat batir n asbike, bi hsan dikare xwe bighne kuraya sedsalan. Ji aliy din, folklor him ji bo ziman, him j ji bo edebiyateka njn, bingeh defneka mezine. L ji ber dijwariya dijmin qedexebna li ser ziman Kurd ew defna di nava gel da hatiye veartin sergirt maye. Elbet bguman ew defna rojek ji aliy Kurdan ve b vekirin li ser lkoln pk bn. Div ronekbir, nivskar folklorstn Kurd pwistin li piya v wrankirin, kambaxkirin, xizankirine rawestin, i dibe bila ma bibe, pwst e em hernumuneyeke folklora Kurd derbas ser kaxiz bikin. Folklor carna wek edebiyata devk, carna j wek zargotin j t bi navkirin, edebiyeteka kolektf e, xelk bi xwe ew edebiyata afirandiye, nivskar v edebiyat tne ne, ew edebiyat bi salan li zer-ziman maye, xwe parastiye, xwe nuh kiriye, dewlemend kiriye bye mal gel Kurd. Beek ji anda mirovahiy pk aniye. Ji pirtka ROHAT ALAKOM-1993

16

17

770-KALO Kalek hebu li bajar Kulfet li ser w bune deh Dil mirov bi wana Diewite way guneh Kur kalo y mezin Di gotine w salar Tu kar nema nekiriye Heta li daw bu cotkar Kalo barkir ji bajar Tev kur w salar Vegeriya gnd xwe Li dil ikest hjar Helbest: Cigerxwn Muzk: Bangn

771-KALO REBENO! Kalo, rebeno, zozan biewitin; Bel ho , Kalo zozan wa bi i ye? Hezar heft sed swar di zlan Heydera Xalip axa kirin kar xwe ne. Diin, xirab bikin, Xirab Zila ewit Mih, Kek Gewr dikujin swar Zerdek. De lo, ho Kalo da lo lo ho xwerz te ye. Kalo rebeno, zozan biewitin; De lo, ho , Kalo zozan n e. Hezar heft sed swar di Zlan Heydera kirin kom kirine Diin xirab bikin, xirba Zila ewit Mih, Kek gewr, dikujin swar Zerdek Xeyret nams li dor te nne. De lo, ho , Kalo da lo lo

18

Kalo, rebeno zozan diewitin; Bel, ho Kalo, zozan bi semeq e. Hezar heft sed swar di zlan Heydera xirab axa kirine tifaq e. Diin xira bikin, xirba Zila ewit Mh, kek Gewr, bikujin swar zerdeke. Bira Xwed man Xwed, heger tu ne, War Mih, Kek Gewr, ne k Ez xwe ji te berdim bi telaq e De lo lo Kalo, de lo lo Kalo.... 772-KAN(Varyant 1) Kan kan avsar kan Malan barkir li ser dan Felek dest xwe berhev ke Me miraz xwe hilnan Diim tm bibnim Xwazginiy te binim Ger bidin min bira bidin Ger nedin tev direvnim Kan kan avsar kan Malan barkir li ser dan Kan kan rn kan Malan barkir li ser dan Du rinde ji hev hilann Yek ya min b min nezan Kan kan avsar kan Malan barkir li ser dan Min te tev peyman dan Ger poman bib tu dizan. (Mehmet Bayrak Brnebn geler)

773-KAN KAN AVSAR KAN(Varyant 2) Kan kan avsar kan

19

Malan barkir li ser dan Felek dest xwe berhev ke Me mirade xwe hilnan T by kng ku bm hing Mala me darina ding Kal kurm xelk zewicn Ez bi te va mame king Hv daye hva bihar e efqa xwe daye gul dar Xwed mirad min te bikira Mna ah Smal Gulzar (Mehmet Bayrak Brnebn geler Sariz yres) 774-KAN KAN RND KAN(Varyant 3) Kan kan avsar kan Malan barkir li ser dan Min bi te va qewlek dan Tu poman tu dizan Mer meye mere meye Ber der me meke r ye Crnn me qovc ne Dibn dil xwe y l Hatim m ku te bibnim Dungiriy (Xwazginiy) binim Te didin min bira ma bidin Eger ku te nedin te direvnim Kan kan rn kan Malan barkir li ser dan Du rindan ji he hilan Yeka min b min nezan (Mehmet Bayrak Brnebn geler Sariz yres)

20

775-KANYA WELAT Kaniya welat r vedike r vedike kaniya me Xurm xurm e diherike diherike kaniya me Kaniya welat pir bi deng e pir bi deng e kaniya me Kesk sor, zer reng bi reng e reng bi reng e kaniya me Kaniya welat pir xrt bye pir xrt bye kaniya me Mezin rn gel a bye gel a bye kaniya me Kan ronahiya av me ye av me ye kaniya me Ew orea welat me ye welat me ye kaniya me 776-KAN KL Kan kil..... y xwe zozane... Avahiy xwe zozane..... he he.... Sera derav miha ne binre ye berxa ne Hey l l l...... De mala Mrz Beg Dinr Ne xane xana Xwed biye... i awa ji mala bav min evdel Xwed kutin Wey babo du hugi du beran e.. Du hugi du beran e...... Kan krn xwe zozan e....... Xwed tu ava bik ber belekane lo lo ..... Y v sib li min xwe tewo Deng dk Pr Na wele mal xwey biewit Ev selebiy mala xwey ewit Wey l h.... dike hre hre De Xwed xirab bike mala Hem Exmre... Y i awa ji mala bav min evdel Xwed y....... Babo kutine du suwar e y... y... Wey babo kutine du suwar e War il xwe zozane ero derave mihne l l.... y Y mala mrz Beg Didr j lil tne ...y Wey babo her yek rek li mile... h ho.... wo... ax...
21

Wey babo her du dest w j kirine l...h..y Y kirine kilbitan li ber agir..... Wey babo kirine kilbitan ber agire..... Ax weyl ixem xiyala dil min te re y dikuje lo lo El lawo de tu y rabe, de ku bike Min goto du rikeat nimja sib Eda bike ji Xweday xwe re ho lo lo...l Wle heo xwed ji ezmana hesil li erd betal nab..... Er Xan gaz dikir; El lawo! ro s roj s eve...l .. l..lo Wele adira x ema Winda biye xuya nabe Mih bira wesker hilaniye l ...lo lo ixem xiyala dil min te re L digere ber l..l..lo ho.. ixem xiyala dil min te re ber sed car ber ..ax El lawo bihare l.. l...lo Bihare min gote ixem xiyala dil te re li bi te re Wele heyfa min te ji w heyf t V sib Mih bira dikuj Elk min drana Xwed l..lo..lo Xan melle li mala bav vegre loy loy Er xan gaz dikir El law mino Min goto nee piya Mih bira lo..lo..l...l...l l... Y Elk min drana Xwd bikuje...l l..l..lo..lo Wele Xwed Xana mell li mal bav vegere lo lo lolo l l iho ha... ho heyh heyh...... Herm:Botan Berhevkar Dara Rubar Azadiya welat-233

777-KARAPET XAO; DENGEK ZEMAN BER

22

Amedekar rojnamevan; Mehmet Akta Serphat an j tirajediya Karapet Xao. Hunermedek bi esl xwe Ermeniy. L hunera xwe bi Kurd cra dike, Ti kes nizan ew Ermeniy. Herkes w Kurd dizane. Karepet di sala 1908 an da li gund Blendr ji dayik bye. Gava ku w mrxas behsa serphatiyn xwe kir ez mat mam li av w nr. W behs kir min guhdar kir. Gava ku w besa serphatiyn xwe dikir h aqil min li Kurdistan bn. Ew rreiyn ku Roma re li duh li gel ermen kir, ro j li me kurdan dikin. Werin em guh bi ser Karapet Xao din. Ka i dibje? Sultan Osman li w zeman Ewdilhamd duyemn li ser txt b. Bnsaf b man b, wijdan w ji bo ermeniyan, kurdn zd asriyan tune b. Fermana mirin me derxisti b. Gelek serok er, axa begn di nava alayn Hemdiyan de, ketin xismeta Sultan sor. Li seranser Kurdistan mirin, kutin, talankirin, ewitandin rev bye nav jiyan. Hemidyan qmet ji me re rakiribn. D ewledn xwe avti bn ol e. Di wan rojan d e malbata Karapet Xao j, bi tirsa kutin ev rojn xwe derbas dike. Ji ber ku ew malbata weke piraniya rnivann gund Blender Ermen ne. Li v gund et mal ermen bi ten end maln kurdn misliman hebn. Bagera mirin rojek havn, pit nvro dibe babelsk t li ber deriy mala bav Karapet Xao disekine. Sala 1915 ye, meha tebax e.... P deng kelban t dre j ew deng alaya Hemidiyan t guh wan. Cardevan tn ber mala wan bi kurmanc xeber didin. Ji ber ku ew gund derdora wan hem misliman in.... Cardevan bi zora silaha wan bi dar zor ji hundur mal dertxne dervay mal... Pit re wan ji mala wan bi dr txnin dibin ol e. Li w der ew dibnin ku bi sedan dost pismamn wan ji bo kutine hatine amede kirin. Mirovkuj, wexta xwe vala derbas nakin. Ew wiha dibjin, bi emr Xwed em we hemiyan bikjin wiha j dikin. Dor t ke bkan. Leker Osman yn kurd, ken bedew di nava hevd de par ve dikin. Gava ku dem t malbata Karapet. Xwed rehm dike dil wan, bila bes e d em wan j nekujin dibjin. Bi v ikle em ji dest xwnxwaran da tn filitandin e. Em ji tirsan nezivirn gund xwe, me ji kes re j negot em filen. Karapet bi xwk biryn xwe ve dikeve gundek kurman pars dikin zik xwe tr dikin. L ew bi wan re nebjin ew file ne. L me bi avn xwe dibne li navbere zarokn bxwed dizivirne. D bavn wan ji aliya Roma re ve hatine kutin. Biray delal, ez bi wan e derdan mezin bn. Ew qetliyama ku Roma re li me kir me bi salan br nekir. Ew hovitiya hing j di dil me daye. Ji ber ku me ew bi avn xwe dtin em ahd w rre jenosden. Ez bm ser dengbjiya xwe. Ez carcaran dim dawet na, gava ku jinan stran digotin min ew strana wek makineke di mjoy xwe de dinivsandin pit re dikir stran. L ez bik bm l
9

deng min pirxwe b. Gundiya ji deng min pir hezdikirin min derd kulen wan tnan ziman. Biray delal Ehmed, em ve bi ikle du salan di nava kurdan da man me bi pars dara xwe dikir. Ji bo ku min kilam j digotin gel ji min pir hezdikir. Xwka min bi lawek kurd re zewic ez j li ba wan bi ch war bm. Zaveye me li ba axayn kurda kar dikir. Karapet Xao rewa xwe wiha tne ziman. Ez xulam xulama bm. Min cotkar dikir ivanet dikir ji bo ku xatir pariyek nan. Wan bi min re i digotin min wek wan dikir. Di v jiyana dijwar de stranbj ji min re b sebra her mezin. Roja ku biray min mir ez negirim, l min li ser w stran kilamn na gotin. Min li ba axa begn kurda pir mrxas egt, derw feqiyn xeber xwe, rokbj nas kirin. Di evn zivistan dirj sar de, di evbrka dengbjan de amede dibm. Gava li herm axa begek an mrxas egtek dimir, ez dim na wan. Li gundan jinn pir ara(ar) hene ew kilamn pir bi bandor li ser mrxazan dibjin min j wan lhamen pir mezin digirtin. Gava ku ez dihatim mal min bi xwe xwe ew digotin, hinek l zde dikir an j hinek j km dikir. Li herm kilamn pir bi ewat tn gotin. Karapet Xao ji mala Filt Qto re dengbjiy dike ! Deng min d li herma Bir Botan hat naskirin dinava gel de belav b. Gava ku Filt Qto mir ji herm gelek stranbj hatin kilam avtin ser Filt Qto. Min j kilamek avte ser Filt Qto. Kilam di derbar er Filt Qto du axyn j herma Diyarbekir Bedls de, her du axayn navdar dawa talan dikir in.... Heylo.. heylo.. heylo.. heylo... Filt Qto bi s denga gaz dikir. digot: El Etman dil min li xana mil te pir heye! El Etman digot: Filt xana mil min qelende dayika te ye, Heylo heylo....... Xal Kerapet bstek behsa mala Filt Qto bike ji xwandevann me re. Ez m na Filt Qto Gava ku law Filt Hese Axa dibhze ez j hatime na Filt gaz min kir, ez li kleka xwe dam rtkandin. Era mala Filt ereka koer b. Li w dem her erek xwediy filehan b. Ew fileh wek era wan b. Di fermnan de Filt Qto li fileh xwe xwed derket. Ew dijmine bazirgana b, dibje. Law Filt Qto ez li ba mam ew salna ji min re bn saln mine her ba. Min li w dem gelek dengbjn kurdan naskirin. Dengbjn Kurda wek derw feqya bn, hem ya emr xwe di v riye de derbas kirin. Od bi, civat bi civat digern kilam Evdal Zeynik digotin.
10

Dengbje kal dr dirj ji me re behsa dengbjn din pir kevin j kirin wiha got: Evdal Zeynik ix Sil ya di qesra Surmel Memed Paa da mezin by kir. Ev biryara qay x Sil ya bi Evdal Zeynik re ermezar dike. Kerapet Dibje : x Sil j dengbjek b. L sed car heyf ku w r xav vexwari b. Hesdiya Evdel dikir. W mizevir av berdab dewsa bav dengbja. Evdel Zeynik dengbje Surmel Mehmed Paay her mezin b. Surmel Mehmed paay kurda wek biray xwe ji w hez dikir. Ez ji te re behsa titek din bikim law min Ahmed. Rojek ji rojan, x Sil destr dixwaze t ser sifra Surmel Mehmed Paa rdin. Paa ji ber hurmeta xwe ya ji dengbjan re dibje; Heta ku Evdal Zeynik nay ez neyem ser sifre. Xulam xizmetkar diin gaz Evdal Zeynik dikin. L x Sil nizane ku b i. x Sil Got; Qesra Surmel mehmed Paa ji kevirn sip ye, bilbil dixwne all ber axir ez i bikim. x Sil t wesiyet xwe li jin zarokn xwe nekiriye, bizanibe tu ye ji wir sax veneger... Herd dengbj s rojan s evan, tehna hevd dixin strann yek ji yek xwetir dibjin davjin ser hev. Di dawiy de x Sil di ch xwe de dikeve erd, bi Evdal Zeynik re ba nake. Evdal li hembera x Sil s roj s evan strana dibje. L bel perdeyeka re hatiye ber av dengbje mezin. Ew ji cih xwe radibe bang kur xwe dike. Temo lawo bav te kur bye, tu were di dest min re bigire min bibe ser lokman hekma bigerne. Bav te kurbye. Kerapet Xao, herd dengbjan biv ikle rove dike. Dibjin carna ji mirov deriy ji pola, carna j yn mirine vedike. Mala w xerab be. x Sil di bin gotinn xwe da ma. Ahmed law min, me gel Ermen pir dijwar derbas kirin ne ten Roma re li me rre kir hevalbendn wan wek Fransa j li me rre kirin. Di dewasa alayn Hemidiya car j cendermen Jon Tirkan, li Kurdistana agir dibarandin. Herkes direv aliyek ji ber zulma wan. Dsa felek bar Kerapet Xao da mil w ew bi diyar diyar gerand. Di van rojan de x Sad efend li hembera Cumhurriyet serhilda b. ervann kurda bi mrxaz li hembera Roma re er kirin hetan ber deriy paytext Amed hatin. Ez bi bi hinek hevalan ve me ber xwe de Diyarbekir. Min bi hevalan re got hn dizanin Diyarbekir paytexta kurda awa y? ar dery xwe hene. Li dora w sur . Deh metro bilind, deh j qalinde. heta destra dewlet nebe ew der venabin. L erek dijwar dest p kirib. Dema mrxwazn kurdan zor dan wan, Misto emir and got; Bila hem dikaniyn bajer dikan xwe vekir bihlnin. Li w dem xizanet feqr li pit b. Herkes pir feqr b. Gava ku Mist emir da ku dikan dikann xwe vekin, gel ra ser dikana kirin her der talan kirin. L wan heya wan ji bay felek tune bn. Jon Tirkan li ser dwar kela Diyarbekir
11

ekn giran dana bn, hem gel bi ekan kutin. Qolordiya Roma re j hem deriyn Amed girt bn kes nikar bi derek de birve, ez ahde w qetliyam me, law min. Min ser xwe li derdora xwe xist ku ez ji v herme derkevim herim, l me bi nanekir, herder tij esker sxrbn. Di demeka kin de ji min re derfetn n derketine ez derbas Qamlok bm. Gava ku ez hatim Qamlok bnezan ez teva Arta Fransa bm panzde saln min di nava wan da derbas bn. Ahmed law min, ez tim di nava civaka kurdan da bm, min bi v wesil pir dengbjn xort ciwan j nas kirin. Di nava arta Fransa da min dengbje mezin bi nav deng Sed Axay Cizraw j nas kir. Serleker axayn kurda pir caran gaz min Sed Axay Cizraw dikirin me ji wan re stran digotin wan j em wek posta di nava art de girtin. Gava qomitann Frans p hesiyan ez xwe strana dibjin. Ez hildam xizmeta xwe. Ew roj di jiyana min de gelek pwst girng b. Gava ku qomutann Frans diin nik axa bgn Kurdistana baur, ez j bi xwe re dibirim, min j ji wan re stran digotin. Gava ku rewa jiyana min tozkeke ba b, ez bi keeka weka xwe ya Ermen re zawicm. W di hurmeta xwe de qz kurek da min. Em bi hev re hatin Ermenstan. Qomutann Frans di sala 1946 an de li Lunbanan bi min re gotin, birz Kerapet eger tu dixwaz bi me re by Fransa em te bi kf xwe bi xwe re dibin, eger tu naxwaz her Fransa em dikarin te binin welatek din. L min nexwast ku j ser axa xwe bi dr kevim. Li Ermenstan li Rewan demeka kin mam. Pit re j ez anm li gund Zalxos ya aran bi c kirim. Ew mala j hng ew mala ku dewlet daye min. Ez bm nner partiya Qominst Ehmed law min, gava ku ez li vir bi c bm tengasiyeka ma dine her mezin derket. Gel Ermen li v herm qmet nedane min jina min. Digotin eger ku ew Ermeniy ima bi ziman xwe nizane. Min bi wan qna kir ku ez li nav kurda bm. Xwka min bi Kurdek re zewic ez li ba w mam ji bo v ermeniya min ne ba e. Li nzka gund me gund Kurdan heb, min bi wan re tkil dayna di demeka kin de nav deng min di hem kurdan gihet ez d her ev li ciyek daweta bm, min ji wan re kilamn welat wan distiran ew p pir kfxwe dibn. Ez pit re bi dengbjn wek, Silman Tecr, Efoy Esed, Silman Mect gelek yn din min nas kirin. Ez bi naskirina wan hng j pir kfxwetir dibm. Di sal 1955 an de ez m radyoy Ermenstan para kurd. Gava ku serker radiyo Xell Mrdov ez dtim hat ez hembez kirim bi kfxwe birim studyo y. L min dest bi strana kir ku min kjan stran got w got na ev nabe. Ez li gotinn w matmam sekinm. ima wan strana nabi keko? Bira di nava wan kilaman de nav axa began derbas dibe ji bo v nabin. Min j re got; heyra ez dengbje strann mraniy me, li welat me ji min re erm e ku ez kilamn keikan bibjim. Min ji kur Filt Qto re dengbj kiriye, ez wan kilamn din j dizanim, min ew di wexta xwe zarokat xortaniye de distiran. L ew neketin ser hikum j di dest wan da b, ez mecbr mam min
12

kilamn wek Zemblfiro gotin. Gava ku ez li Rewan bm, pit end rojan mrxwazek hat p min got; bira Karapet Xao ky. Ez rabm min silav daye min got heyra ezim. Got; Casim Cell di partiya Qominstan de kar dike, ora w li Ermenstan pir derbas dibe. Ez m ba Casim Cell, ji ber min rab bi kfxwe ez hembez kirim got: Gel me bi hatina te pir kfxwe bye dixwaze deng te dsa guhdar bike. L, partiya qominst biryare nade tu strann welat me ji me re bistirey. Ez wan di serkim dil wan bikim. Ez li mala Casim Cell mam v car j kur Casim Orduxan Cell nahle ku ez razem. Min bi ev j ji wan re stran digot. Ez rojek li Rewan bm, hevala var ez birim ba nivskar kurd Ereb emo. W mrxas qmetek u ku nay hesab kirine da min ez li mala w razam. Min ji w re strana Derw Evd got. Ez w kilam bi gelek cura dizanim. Edl kea Temir Paay Mil b, di wexta xwed de ew dewleteka bi ser xwe b. W nedixwast ku kilama li kea w Edl bibjin. W digot awa nav kea min bi xortek zid ve bi hev re bikevin dev dengbjan. Temir Paa ye Mil bi Sultann Osman re bib kirv. W ji bo w dedengbje esr digirtin, hinek j kutin. Ji bona v deng hinek dengbja temir. tkilya min Ereb em hetan ku ew ajotin Sibiya didom. gel kurd min kilam Dayik nas dikin. Bibornin Rusan nediht ku ez strann Kurday mrxasiy bibjim. Ew kultura hem wenda b. Law min Ehmed: jina min z mir mirina w li ser min bandoreka mezin kir. W hertit min bi xwe re bir. Ji kovara Ndem bi ekleka cuda ji aliy min ve hatiye guherandine. Ew raportajeka pir dirje bi bi birz Ahmed Akta re kiriye

Mamoste Karapet Xao kleka Emiadzin de

13

gnd arrort Sowhoz li qebra xwe da raket b... Roja pencem (14.Adar.2013) m ziyaret w. Rehma xwed l be... Btn zamanlarn en byk Dengbji Garabet Xao Yrvan'da drdnc Sovhoz kynn mezarlnda yatyor. Bir ka gn nce ziyaret ettim. Ruhu ad olsun, topra bol olsun...

Yrvan'da Mamoste Egd Cimo ile... Mart 2013 /Yrvan... Ap Egd'i 2003 ylnda Feyzoy Rizo ile birlikte Diyarbekir'de verdikleri mzik ziyafetinde tanmtm. Onu Krt Halk "Mr Biluran" diye tanr. Bilur'un Mey'in ahdr. Ya yetmiin hayli stnde olmasna ramen nefesi, ahengi muhteemdir. Muhabbetle...

14

Ve onun nefesinden bir lin

Koma Sska Simo ya kilam reqasan./Prsk Mihoy Dengbja kurdn Yektya Sovyt ya jine yekemn Sska Simo nveka saln 1950 -

koma kilam reqasn kurd ya bi xwe efrandin saz kirib, ku ne ten li Ermenstan, l san j li Gurcistan bel b. Ew li her deran pda dihat: li mrcanan, li gnd

15

bajaran, li ber xwende karn zanngehan xebatkarn karxanan. D re ev koma stran dlan b ya profsonal kete nava Flharmonya Ermenstan ya dewlet. Gelek caran sazbendn me yn navdar aml Beko Egd Cimo, dengbj hja Karapt Xao yn mayn tev v koma Sska Simo bne pda hatine

16

778-KAWA

Hozan Kawa iqas ku bizava Kurdan ya siyas rizgarxwazy ber bi pve die, hunera Kurdan j di gelek qadan da t gherandin. Ciwann Kurd gelek modern difikirin kar dikin ku nasnameya muzk hunera Kurdan bi geln chan j bidin nasandin. Hozan Kawa bi hz evneke kr ya ji bo stran awazn Kurd end sale ku ji armanceke wiha proz re di liv lebateke bwestan da ye. Kawa di gundek herma Serhed li bakur Kurdistan hat din. Gund Palas y girday bajar M j mna gelek cihwarn din bi dengbjn xwe naskiriye. Li serhed dengbjn mna Evdal Zeynik , akiro , Reo, Husyn Mu gelek kesn din heya roja ro j mna xwndingehek tn hesib andin. Kawa di etmosfrek wiha da li jr bandora deng hunera hunermendn Serhed avn xwe bi roniya cihan vekirin. Dayika w( Gulya Elif) rojek jre wiha gotib: Law min ez retek li te dikim ku pit mirina min j qet ji bra neke: Ger tu dixwaz ez bi serbilind te ji xwe re lawikek hja bihesibnim ji te hez bikim, div tu v deng xwe y xwe bx xizmeta hunera Kurd mna Reso, akiro Evdal Zeynik bib xwed navek bilind bmirin.. Kawa ji yazde(11) xwik biran y kur her dawiy y malbat ye. Bav w j li ser kar xebata w ya huner gelek gebn b j dawa dikir ku bibe welatparzek ba.

17

Kawa xwndina xwe ya ol di medreseyn Kurd da da destpkirin. Li rex v xwndina xwe ya dibistan j bi ziman Tirk didomand. L chana br ramann Kawa ten di jiyana huner muzk da dibihr. Ji ber w j xwndina xwe di nvco hit xwest ku bi yekcar bi awayek profesyonal kar muzk huner bike. Li ser v armanc ji 15 saliy pda di nava xelk da dest bi strn kir . Sala 1987an li bajar Mu bi komeke muzk dest bi gotina strann roj kir. Her zde ew di bin bandora strann gelr koma Berxwedan da mab. Di nava alakiy w koma muzk da ew distir. Ji ber xwndina strann Kurd alakiyn and Kawa sala 1993an bi qas du salan ket girtgeha bajr Mu. Hem s w Kurdbn bi Kurd strn b. Pit derketina ji girtgeh d rewa siyas li Kurdistan qedexebna karn and huner dest nedida ku ew li wira jiyana xwe berdewam bike. Ji ber w j ten heftiyek li mal ma payza sala 1995an nea ma ku rya miextiy bigire ber xwe hat Ewropa. rka derketina ji Kurdistan gehitina welat Firansa bi ser xwe rokeke dr dirje. Zehmetiyn jiyana li Firansa j pir bn, l evna ji bo bi destxistina armancn mezin j pir germ gur b. Kawa retn bav dayika xwe ya dilovan qet j bra nedikirin. Li Firansa pit heftiyek dest bi kar huner xebata welatperweriy kir. Di Newroza 1996an mna anoger berpirsyar lstikvann koma govend muzk derket pber gel di v qad da pngava yek hilan. Ji ber ku di anoy da rol Kaway Asinger dilst, d ji w roj pda nasnav huner y Kawa jre hat diyar kirin. Ji w roj pda heya sala 2000an ku b endam Koma Berxwedan, bnavber Hozan Kawa di hem alakiyn Kurdayetiy da amade niha j di nava Kurdn Kurdistan da navek naskiriye. Di nava Koma Berxwedan da da dest bi amadekirina albma xwe ya yekemn Ava Evn kir. Berhem w y yek ku di yek lna sala 2001an da derketib, bi germ ji aliy guhdaran ve hat pwazkirin. Pit v pwaziya germ Hozan Kawa 4 Nsana sala 2004an albma xwe ya duyemn Taya Dila j derxist. Kawa derheqa albma xwe ya syemn Ez Tu da wiha dibje : Ez li bend nebm ku gel y wiha ji min xwed derkeve deng min guhdar bike. Ji ber w j min xwest ku albma min ya syemn xwed tam jeke din be ku li gor hezkirina gel bibim bersiveke layq gel xwe. Bi mizgniyek mezin vaye berhem Kawa y syemn j li ber dest weye. Ew bi hvye ku pniyar, rexne dtinn we hunerhezn stran awazn Kurd yn resen, di paeroj da ryeke h berfirehtir li ber w vebike. Hozan Kawa di dawiy da wiha dibje: Hebna me mna xizmetkarn peyv strana Kurd bi hebna gel me ve girday ye. Berhem Albumn Hozan Kawa 1 -Ava Evn ,2-Taya Dila,3Ez Tu, 4-Seng (2008

18

779-HELYAM Per bask min hebya Ez bilind bifiryam Li det zozanan Xweziya ez bigeriyam bihut li rk din Ji bo te ez heliyam Heliyam heliyam Ji bona te ey serok Nav te gotinn te Hebna te b drok Per bask min tunen Ez nikarim b cem te end sala li xerbiy Ji welat ez dur ma me Diknim evniy B ch b war ma me Xweziya gulek sosin bma li ser qebra Mem Li her dewer Kurdistan Bibma war jn Li seranser welt bibma hlna evn Text mzik Kawa 780-HZ B HZ Balgiy ber ser wan zinar kevir, zinar kevir Lihfa ser wan berf ewr, berf ewr Doaga bin wan tim erd sar tim erd sar Sar serma li li wan beden dixwar Leheng Kurdan li berxwedan Swar azadiy hz bi hz hz bi hz Li dv hev dimen rz bi rz rz bi rz Wan av rea bejn bal, girdane girdan e Li dv hev dimein bi salane bi salan e Ji bona parazvann maf xwe can fidan e
582

Evna welt diparzin can fidane Lihengn Kurdan li ber xwe dan Digerin det nawal rbar newal rbar Wan dilsozan xort ken kubar ken kubar Lawn Rstem Zal medya merwan Ji bona doza xwe can xwe dan Lehengn Kurdan li berxwedan Text: Kawa-Mzk: K. CDHA 781-S BRA S bira s heval s ehdn Kurdstan Bi mrxwaz li berxwedan wan egdn qehreman Bira bira s bira hers bira bi hev re er dikin hers wek era S haval s ehd s bira Mazlum ji we re b rberBi rengn egd ketin er Deng dan cenga jyan S birayn welatperwer Dilm b behra Wan Dcl Firat Span S nav berxwedan Ji bo welat canfidan e 782-GAZYA SMAL Meke bir min meke meke av min meke Dijmin bav kal me pir pir gelek in Dest xanetiy kin e neyar me yek e Tu ser xwe ji xewa rn rake lo lo W de menal menal smal bira menal Kesek xrxwaz xra tune li gaziya we be Ax bike qern hewar hewar il zivistan seat yek ev Heyra cot er ser avtin xew Can delal htin li hviya bbext xwediy mal Ez nebnim bejna zirav dan ber guleyan sor kirin bi xwn
583

Avtin ber sar seqema zivistn Kesek xrxwez xra tune cawebek bide kuliya ewit Bila werin canaz bav Serkan helnin ji erd de lo lo lo W de menal menal heval smal menal Kesek tune li gaziya w b Ax bike qern hawar hawa Text mzik Kawa

783-HEY HEY Heyv roj wek iray nay vemirandin Gula li bax Medyay nay ilmisandin Tu destana evndara li paytext dila Ronah dide roj bhn dide gula Hey hey me briya te kiriye Hey hey tu sebr tebate me Hey hey tu na ji bra me Hey hey ey serok gel me B hekm derd kula, s kedera Hesreta te dil dipe ey sah dila Tu kilama azadiy tim li ser zimana Stran helbest ji bo dengbj hozana Ji chana evndara te evn kir Ey serad asitiy nav xwe lkir Ewir res zilma tar ji ser me te rakir Fikir ramanek azad ji nve ava kir Gotin Muzk: Kawa 784-AMARA Hawarek hate ji drde tev ax jane Ev hawar wek krek tuje, derdek girane Mna srek li kezeb, birn xedare Drketina te Amara iqas dijware Drketina te delal iqas dijware

16

Oy Amara can amara Oy Amara can Amara Te nav roj li xwe kir Can Amara can, Strka li berbanga rojy can Amara can Felek te bi ji me revand bir Xwezil bi rojn y, wan saln bihr Qedera res te ji me drxist xew ji avan bir kerwan hatin mesiyan l tu tuneye Gotin: Kawa -Muzk: Kawa Nedim Dag

785-EZ TU ima qet nakenin wan avn resbelek Pir dixwazim zeriy ez tu bibin yek Bila bela bikeve der Beko fesadan Zeriya min xeyid deriy dil li min dada Nee zeriy nee oy oy oy, ey yeka biten Heyrana bejina te xala li gerden Were zeriy were zeriy oy oy oy, ey yeka bi ten Heyrana bejina te, xala li gerden Qeder ez kisandim nava erxa felek Wek destar dihre can min dunya min bye teng Pir dixwazim ez tu bi mirad xwe sabin Nv emr min l ez mame dereng Ez bme serxwes wan avn tey res B te ez nexwesim ey zeriya rges Xerbwarim hlnsarim bi drketina te Kesera can min heyrana bejina te Gotin Muzk: Kawa 786-DAY

17

Pir geriyam nehist warek Tune wek te delal yarek end salin ez drim ji te Hesreta te can diperite Dayik bjim ez bjim Ji derdan re ez dibjim s kela xwe dirjim Day day dayika min Dayika min welat min e Min pir dt yar li v din Tune wek te sirn yarek Tirsim bimirim li dr te Dayik san, seref, welat e Gotin Muzk: Kawa ( Ji hem dayikn ku bi xwna dil xwe sirniya xa, welat, ziman, stran anda Kurd di dil mejiy me de bihztir. Ji wan dayikn ku hem xweziyn xwe birin jr axa sar) 787-MEZOPOTMYA Mezopotamya bhst b We kir dojeh looo Nav chan neman sinor Ev i zilme lo, zarok dimirin li bin lingan, Dayik digirn ji bo lorkan Dikin qrn dibn hawar: d bese loo, d bese lo zgrlge susamis kutsal topraklar Sevgisi viran olmus, yrek yarali Sevgiye kursun sikmayin Analari aglatmayin, cani candan ayirmayin yeter artik loo.... Gotin Muzk: Kawa Texta Ereb: Hekm Sefkan (Tu her heb Sefkan can.) (War me bihsta chanye, cihwar her kevnar jiyan ye. Ev st ran ji wan kesan re pskse yn ku bi xwn keda end hizar salan hebna me

18

parastin ro j bi can dil ji welatek serbixwe azad re xebat dikin ).

788-MEYREM Yar ha Meyrem ha Meyrem ha meyrem ha meyrem Yar ha Meyrem ha Meyrem ha meyrem gewr ha gewr Rind ha rind can Meyrem av re bir qelem ha meyrem ha meyrem ha meyrem av re bir qelem Gewr ha gewr Rind ha can rind can meyrem Kil bikne derhem derhem ha meyrem ha meyrem ha meyrem Tu ji xortan re by melhem gewr ha gewr Rind ha can rind can meyrem Kil bikne derhem derhem ha meyrem ha meyrem ha meyrem Tu ji xortan re b melhem Gewr ha gewr rind ha rind can meyrem ser kaniy emit ha meyrem ha meyrem Kil ava niqt gewr ha gewr Rind ha rind can Meyrem av dt dil perit ha meyrem ha meyrem Dil xorta ewit gewr ha gewr ha gewr Rind ha can meyrem ser kaniy veger ha meyrem ha meyrem Cr li ser mila xemil gewr ha gewr Rind ha can meyrem end salin li benda te me ha meyrem ha meyrem ha meyrem Nizanim tu li k diger gewr ha gewr Rind ha can Meyrem Text mzik gelr Herm : Serhat (M) Berhevkar: Kawa 789-NAZ Naza delal de tu berde naziy xwe Were ji min re bje iye hal te Ma ji xeyn te bedew nemane Bedewiya te bye bela ser te L zazik l naz nazdar
19

ima ji naziy xwe nay xwar Naziya meke l naz nazdar Naz ji dest ax eman Kan soza te dab min sala par Sal dem li min diherik weke av Ji ciwaniya min te emr min xwar Te ez kustim naz bi awir avan Ten histim herdem her caran Min got were tu nehat ez heyran d ji min neke gazin loman Gotin Muzk: Kawa (Psks ji wan kesan re yn di evna xwe wefadarin) Gotin: Kawa Muzk: Kawa Mehmet Yapistran ( Psks ji wan ciwanan re yn ku ji nxwaziy jiyana njen hezdikin).

790-HUSNA Di yaylda Di yaylda Sivan pez beda ol da dest xwe bi dest min de Yelekey li yaylda Hawar hawar Husna nay Husna can li k maye? Li ser kaniy li benda mine Husna bte sebra min nay Baran bar girt iyan da Dar hsnbn ji gulan da Felek mala te xirabe Baxsiz ketim je junan da Ar disewite di waran da Sivan pez berda yaylan da Felek mala te xirabe Bkes mame li dyan da Kawa
20

791-BDARE Ha bidare ha bi dar bidare dio seriy ariyan bidare Ha bidar ha bi dar bidar dio seriy ariyan bidar L dier berx o kar dilo seriy ariyan bidare L dier berx kar e dio binya ariyan bidare Derd min keika mixtere dio seriy ariyan bidare Kula min keika mixtar e diol binya ariyan bidar Ha bi b i ye bi b yebi b ye dilo seriy ariyan bi b ye Ha bi b i ye bi b yebi b ye dilo biniy ariyan bi b ye L dierin berx miy dilo biniy seriy ariyan bi b ye L dierin berx miy dilo biny ariyan bi bi ye Derd min keika cind ye diol seriy ariyan bi b ye Kula min keika cindiy dilo binya ariyan bi b ye Ha bi geze bi geze bi gez dilo seriy aryan bi gez e Ha bi geze bi geze bi gez dilo seriy aryan bi gez e L dierin berx peze dilo seriy ariyan bi gez e L dierin berx pez e dilo biny ariyan bi gez e Derd min keika gewez e dilo seriy aryan bi gez e TEKST MZK: GELR-HERM : SERHET (M) Berhevkar: KAWA 792-TENN Hsr av me em tenn e Ax digir dil me em tenn e ewitandin war me em tenn e Agir berdan gund me em tenn e Hsr av me ax digir dil me ewitandin war me em tenn e At wek hev i xwe e Yekit birat d ba e Welat me gula ge e Nitiman gula ge e We kng welat me ava be Jart bindest w rabe W dem dil me p a be
21

Text mzik Kava koma Kurd 793-AVA EVN Ji te re nabjim av, ji av zelaltir rn erbet ji hingiv rntir Bermaliya mala min qinyata li b Ji te re nabjim, tu ji gul bi bhntir Ji te re nabjim, tu ji gul bi bhntir ev dirj bn roj qet naen Meh li min bn wek sal e Ey rinda min ima nay Hatina te xewn xeyal e Eiq evndarim delal min dil ket Berbanga sib da mna strkek vket Ez bm koer riyan av min bi te neket Bese war rinda min can min ar pket Bese war rinda min dil min ar p ket Tu wek xec a eleng li ser iyay Span ewq emala te ax daye her deran Evndar te me ez diknim xeman d war rinda min ez bm jar pr an d war rinda min ez bm jar pran Text mzik Kawa

794-K BK K ZAVA Wey wey wey wey wey wey ki axa ki paa Wey wey wey wey wey wey k bk e k zav a Diyarbekir dergeye wey wey wey wey wey wey Deyn min li bav te ye k axa k paa Sed hezar zdeye wey wey wey wey wey wey Ew j qeln te ye k bk k zav a Bk derkete ji mal wey wey wey wey wey wey
22

Xatir dixwast ji d bava k axa k paa Megr bk delal wey wey wey wey wey wey Por sor wek xezal k bk k zava Govend hate ber d er wey wey wey wey wey wey Bi dahol berbr k axa k paa Bk xemil bi xl wey wey wey wey wey wey Ji zava re bermal k bk k zava Mzik Geler-Herm: Amed

795-KAWS AXA (1889 -1936) BLBL YA ZOZANN KURDSTAN Biyografiya awaniya destpka jiyan: Hnermnd nemir Kaws Axa Kur Ehmed Ceml Herkiy.
23

Nav dayika w Leyl ye. Herk mezintirn ereta baura Kurdistan ne ku heya end saln ber niha j jiyana rewandiyat(koer) ji germiyan ber bi kustan zozann baur hinek hermn rojhilat Kurdistan dewam dikirin. L niha ji ber guherandinn siyas civak helwesta dijmin li hember doza Kurdistan bi piran li ser erdn xwe kar cotyar renber y dikin. Ev ereta mezin ji s likn: Sdan, Mendan Herkiyn Serhed pk hatiye. Malbeta Kaws ji Herkiyn Sidan ne ku niha bi piran li wilayeta rmiy(rojhilata Kurdistan) ne. Ehmed Herk du kurn w hebn: Yek kakweys y din Kino. Kakweys ku dibe hnermnd nemir Kaws Axa li sala 1889 an de hatiye ry din. Cih ji dayik bna w hinek kes dibjin gund xkan ye ku dikeve deta rojhilata bajar Msil, hinek Herkiyn herma rmiy j dibjin Kaws li herma Detbl (dikeve bakura bajar ino) hatiye dinyay ji Herkiyn rojhilata Kurdistan ye. L Ehmed kur Kaws Axa li Hewler gote min: Bab min li sala 1889 an li Kurdistann arela Herkiyan (baura Kurdistan) hatiye din ku ev gotin ji du gotinn jor rastir e. Li bihara sala 1889 an Ehmed bav Kaws die die ser dilovaniya Xwed. Kaws, dayika w Leyl Kino bkes b sermiyan dimnin. Leyl di dest her du kurn xwe re digire bi heceta yina zozanan mala xwe ji gund xkan bardike Meta Kaws bisk(xuka Ehmed Hek) di gel mr wxe xwe Xanemr li kustann derdora herma diyana li war kunemar kon xwe hilda bn. Leyl bi zarokn xwe re die cem dia xwe Bisk. Xanemr bi dilger wan pwaz dike. Mna bavek ji Kaws Kino hezdikir serperestiya wan dike, pit salek Kinoy bik bi nexweiya sorika dimire. d hem kes weris Leyl ten kur w Kakweys e, bi can dil kur xwe xwed dike, tim hiyare ku tu bela neyn ser w. Ji ber ku hem mal dewleta Leyl li dinyay da Ten kur w Kakweys b. Pit demek xwerziyn Leyl Derw eleb(eto) di xuka xwe ya dengxwe j ji Amediya Behdnan xwe dighnin cem xaleta xwe Leyl li kunemar dibin crann wan. Hogir dostaniyeka ba di navbera Kakweys Derw eleb de dibe. Ev dostaniya heya dawiya jiyana wan dewam dike. Kaws av xwe bi sirta rengna det iya, dol newaln Kurdistan vekirin. Ji bo Herkiya rewand snorn dest kir li ser xaka Kurdistan b qimet bn. Ji gundn deta rojhilata Msil Herkiyn xwed pez di zozann Mirgewer, Tirgewer, deta Berandz, deta Bla Herkiyan, arela Herkiyan, war Mambizan, Mrgezer, iyay Dalanper iyay il mrn ehdan ku tev li rojhilata Kurdistan ne. Yan cih war jiyana wan ya koer ev hermn li jor navbir bn. Hem roje Kaws ciwan n giht ciwantirn senfoniyn sirut di nava iaya, det gulzern siruta rengna Kurdistan bi imala ivan awazn eng briyan, qep qepa, kewan, ike ka ikan ware ware berxan awaza bilbil ellan dibhist. Kaws debgnazik di nava van mercn jiyan de mezin b, diyar siruta rengna Kurdistan li ser hunera w pir bi hkar b ye. Ji aliy din anda civaka Kurdistan ku xwed teybetmendiyn teybet bi xwe ye, li ser hunermndiya w pir bi hz b.
24

Kerestek di jiyana Kaws Axa de: Kakweys lal kaks . Gotbjn ku min gelek bi premr, pr jin kur Kaws birz Ehmed li Hewler pkann t diyar kirin ku Kakwesy deng xwe ji temen (13) saliya xwe pde di axa xeber dan de gelek bi zahmet dipeyv heya ristiyek( cumleyek) beyan dikir, ziman w dihat girtin peyv bi zahmet bire bir di an ziman. L wexta strangotine gelek rewan qet kmasiyek di edakirin beyan kirina peyvan ji bo w nedihatin p sebeba v kerest mna ku t diyar kirin tirsa zde ji qewmna byarek bye ku ji nikeve qewmye. Di v bar de Ehmed kur Kaws dibje : Her wexta ku bav min behsa lal lokneta ziman xwe dikir, gelek xemn dilgirt dib ji ber ku ew hunermnd kok dwanxaneyn axa began b, her wiha bi gel ve j girday b, di ayxann Hewler eqleway de her tim ji bo gel xwe stran digotin ku ev kilam tev dibra rewa remyar bindestiya Kurdan, folklor kelpora netew bi git girday rewa jiyana Kurda bn. Rojek bab min pit strana gelek stran, li dwana Nur Bawil Axa y Rewandiz stranan xwe were Xalo j bi deng xwe y xwe dixwne, pit re mvanek j dipirse: Ba e Kaws ev roka Xaloy awa qewim ye?... Bav min ji ber ku mna mirovek ziman durist bipeyv dest p dike, bi kaks rstiyn ne rk pk roka rastna Xaloy bo mvanan dibje, l axa ku axavtin di bin avan de dibne ku hinek kes bi waya axavtina w dikenin. Bab min gelek erm ji xwe dike, ji ber ku mna ku distr, nikare bipeyve. Ji ber w hind bab min di hem jiyana xwe da mirovek kir(kerr) b deng bye. Di bara v nexweiya bderman de bab min wiha gotiye ji dayika min re: Ez h -szd arde sal bm, em w sal ji kustann Detbl venegern germiyan, dayika min ku hem kes w ez bm rojek gote min: Weyso di mal de ar nema ye, hesp xwe kurtan bike v nv tels genim bibe ser a, min j hesp xwe bar kir me ew gunde ku A l b, pit ku min genim xwe akir, dan var berb mal vegerim, l di nva r de ez hesp min ketin bin reniy, ez b h (hi) bm, deng qjn qirpna ren y niha j di guh min daye.. Demek derbas b, ez rabm ser xwe, hesp min hinek drtir ji min rawestiya b, diyara ez neketi bm bin ren y ten ilqn reniy ez andibm. Ez bi b deng vegeriyam mal, dayika min hate piya min, bi min re peyv, min j xwest bersiva w bidim biaxavim l min nikar. Heya end rojan bi ten ez peyveke(kelmeyek) j neaxivim pit w ez diaxivm l sed heyf zimn min nedihat girtin bi yek car tk . Ev derd giran bye sebeba b lalbn lokneta ziman min i axa xeber dane de Xuya ye(ekerey) v kmsuy Kaws dengbilind pir and ye. L bdeng ya w bye seba ku gelek lawik strann n bixlqne wan kilamn resen ji bo me tomar bike. Ji ber ku ziman dan standina w ten ziman stran bye.
25

Kaws mirovek zana, heya w ji byarn Kurdistan hebye ji geryan gelek hez kiriye, bi gotineka din mirovek gerdok(gerok) bye. Bi ziman strana resena Kurd bi her kes re axiviy bi gotina strann cr bi cr rewenbir ya xwe ya civak - ramyar daye ekere kirin. Mirina Leyl, jiyana ivanet stranbj ya Kaws Axa Her sal du rojn dawiya meha payiz de mala Xanemr Leyl bi maln ela wan re ji zozan kustann jriya rze iyayn Zegros berb germiyan li baur li herma prmam deta ziraret mna ku t zann ch jiyana wan li germiyan b. Kaws Axa bi gotina Ehmed kur w pit mirina bav xwe li gundn. Dr kuderiyan, Qefteriyan, Rewan, ziyaret Herem jiyana xwe ya dayika xwe bi kar ivanitiy ji bo xwediyn pez derbas dikir. Temen Kaws Axa ji bst sal y derbas bib ku dayika w ya eleng j ber diliovaniya Xwed. d hem xem derdn dinyay li Kaws ciwan bib mvan, bi bilra ivamitiy deng xwe y bi soz li nava detn germiyan xemn xwe direvandin. Mezintirn kesa w ku mna iyayek mezin li pit w b, ew bi ten hiti b. Di naya(taz) dayika w da debg Derw Fatmay gelek tesr li ser w kir, pi hing gelek stran lawika(lawj) ji w hn dibe. Di nava la Hekeriyan de jiyan jin girday zagonn eretiy ye ji bo her karek snorek danne, nehlin jinn wan li dervey yasayn ereta wan pngavan bavjin. Ji ber w hind Derw Fatmay nedikar mna stranbjek, kilamn xwe li ser qewanan tomar bike. L Kaws gelek strann xwe ji w girtine tomar kirine. Wek t gotin Kaws bi xwe j li dij stranbjiya prekan disekin. Di v bar de hnermenda nemir Nesrn rwan dibje: Rojek ez Hesen Cizr yine daweta kur fileyek li Msil, Kaws Ax j li w der b, em n silava w, min dest xwe dirja w kir l w got: Here here axaftin destdana te herame, ma jin j stranan dibjin? Ma tu nizan di dn me de deng jina herame? (bav Ay an j ji kea xwe re strangotin qexe kirib. gotina nivskar H.Al) Kaws heya mirina Leyl li jr avdr hevkariyn w debara jiyana xwe ya dayika xwe dikir. Di van salan de ji bo xelk herm du hnern Kakways ngiht hatibn ekere kirin 1- Deng w y xwe bi soz ji bo herkes balk b, lawikn mina: Lo lo lawiko, de here Brvan, Esmer.... Li ser zar w di nav xelk de belav bibn 2- Kar ivanetiy wek t zann mirov zrek mrxas dixwaze, Kakweys j ji bil v hind ku gelek zrek netirs b, nanvanek gelek ba b. Eger gur her dehbeyek din li ax hr bo nava keriyn pez ketiba ber avan w, i xilas bna wan bi guleyn tivinga w dihatin kutin. Ev du teybetmendiyn Kaws ji bo her kes ekere bibn. Ji ber w hind Ehmed Xan herk yekem kes b ku pit mirina Leyl ji Kaws xwed derket. Dema ku di nav mala v Axey Kurd de mna kur mal dixebite. Pit w hind li ser daxwaza Ehmed Xan Herk dibe ivan pez w. Li wir jkar lawik gotin dewam dike. Dibjin wexta stran
26

gotin deng w hind bi soz xwe b ku heta pez j li derdora w kom dibn. Pit kar inanetiy ji ber zrek nant y di axn nrvan de dibe yek ji ek hilgirn her ban Ehmed Xan Herk. Jiyana ivanitiy ji bona w dergeheka n vedike: Deng w t ekere kirin, di v jiyan de dibe nivanek pispor nanlderek pir ba b. Heya sal 1915 an jiyana w bi ikl jiyana rewediyat la malbata bav kaln w re derbas dibe, l du hnern Kakweys mrxas jiyana w derbas qonaxeka din kir. Kaws Axa hnermed kok dwanxaneyn serok axayn Kurd. Li cem hem axayn ereta Herk Kaws xwotiv b. Tahir axa y herk tu caran ew ji xwe dr nedixist, ji bo her der ku di ew bi xwe re dibir. Di w ax de rojek Tahir Axa, Derw eleb Kaws Axa dibine mvann Hec Newroz Efendiy Rewandiz. Malbata Hec Newroz di ar Rewandiz de xanedanek mezin yek ji navdartirn malbetn herm b. Ji aliyek din pir dewlemend b ji ber helwesta xwe ya ba ji bona doza Kurdistan di nava xelk de dihatin hezkirin. Navbera Hec Newroz, bi axa derebegn Herk re xurt b. Hem sal axn ku rewan berb kustanan bi r diketin an j vedigeriyan germiyan. Tahir Axay Herk li ser riya xwe bi seredan di mala Hec Newroz Efend. Wexta ev dwana Hec Newroz ji mvanan pir b, Tahir Axa ji Kaws strna stranek kir. d Kaws hunermend heya derengiya eve bi deng xwe y zelal dest bi stran gotin kir. Herkes heyrana deng w dibe, Hec Newroz di ber de j li ser hunermend mxasiya Kaws hinek xeber bihstibn li ser w hind ji Tahir Axa dawxwaz kir ku Kaws Axa raz bike ku li cem w bimne. Kaws dest biry w Derw eleb li ser raz bona Tahir Axa li cem w dimne. Jiyana koerayet rewendiya Kaws ji vir p de bi daw hat. Kaws dema li Rewandiz b gelek caran bi Hec Newroz re dibn mvann Nr Bawl Axay Rewandiz j havalnyek rin di nav bera wan de j dibe. Di koka kjan axay herm de deng w bihatbaye bhstin ji bo xwediy mal anaziyek dihat hisab ev axay Kurd ji ber ku dwanxaneya w bi deng bilind xwe Kaws axay bib gerntirin dwana mvandariy li Rewandiz. Gelek di bib tesra Kaws da b, batirin hevkar ji bo w dikirin, bi dil can daxwazn w bi ch diann. d nav deng Kaws dwanxaneyn axayan j derket li her der belav b. Kurdn rojhilat bakur Kurdistan j nav w pesna deng w dibhstin. Kaws di ax desthiladariya x Mehmud nemir de gelek caran dibe mvan w, li ser qehremaniya w ervann Kurd ku li dij ketxwariya ngilzan er dikirin, lawik digotin, dil germ dida ervann Kurd, wek t gotin x Mehmd gelek ji w hez dikirye. Gelek caran ew xelat kiriye, pir rz hurmet ji bo w girtiye. Li ba Simkoy ikak j Kaws pir bi qimet bye gelek caran Kaws nemir di koka w li kela ariy bi seatan stran gotine. Li saln hikumdariya w li bajar rmiy Kaws ji baur ber bi rojhilat ye dtina w ji aliy Simkoy bi lireyn zr yn Osman, cil bergn bi qimet tivingek cambzar hatiye xelat kirine. Di ax ku Simko ji Nehriy li bakur Kurdistan ber bi deta Herr Betas li baura Kurdistan derbas herma desthilatdariya x Mehmud bye li wir j ye dtina w li bajar Silmaniy, Kaws
27

hunermend ye pwaziya w p re mna swarek mxas ye her der. Dibjin wexta ku smal Axa ikak ji bo dtina mrn Qadir Beg hatiye eqlawe ye mala wan pit xwarina v li ser iftixara hatina mvanek hja mna Simkoy, Kaws heya derengiya ev strann mrxasiy gotine pesna du rbern kur(Simkoy ikak x Mehmud Berzanc) ku we dem ji bo xelasiya Kurdistan er dikirin, daye. Bi git t diyar kirin ku Axa serokn kurd Kaws hunermend ji ber rewitpak, dengxwe mrxasiy tu caran ji xwe dr nexistine. Wexta ku mirov li jiyana hunermendn din yn kurd mna Hesen Cizr, Meyrem Xan, M. Arif, Hesen Zrek Nesrn rwan ewn din, dinre ferqeka mezin di navbera jiyana wan jiyana Kaws de t dtin. Kaws mirov dikare bjebextewertirn hunermend kurd bye ku jiyaneke b kmas hebye mna ewn din di feqr hejariy de nemiriye. Ji ber ku dostaniyek xurt di nav bera w axa serokn kurda de heb li cem wan pir dihate girtine hezkirine. er chan y yekem, Kaws hevkariya feqr hejaran. Di yek tebaxa sala 1914 an de er chaney yekem dest p kir. Rsn Qeyser ra Kurdistan j kirin, mparatoriya Osman nefesn xwe yn dawiy dikandin, netwn di jr desthilatdariya Osmaniyan de yek ji bo serxwebna xwe er dikirin. Kurdan li ser hewesta mislimantiy li hember Qeyseriyn Rs er berxwedan kirin, l di 13 gulana sala 1815 an de er Rewandiz kete dest Rsan. Ji ber er ku kurdan li Rewandiz li hember Rsan kiribn, pit dagir kirina er Rewandiz er hat ewtandin. Hec Newroz malbata Nr Bawl Axay Rewandiz ji w der direvin. Hec Newroz Axay Rewandiz ku Kaws Axa kur xaleta w eto j pre bn, tev xwe digehnin eqlawe ku w dem qesebeyeka bik di dest Osmaniya de b. Ji bo tirkn Osman helwesta Hec Newroz er w li dij Rsan karek pir ba b, ji ber w hind Hec Newroz li ser biryara karbidestn Osman bi berpirsiyar gitiy herma eqlawe t hilbijartin. Kaws di nava gel de mirovek bi qimet b. Hec Newroz j gelek bawer p heb ji ber w hind Kaws di gel Hesen Qadir Yar Mecd Ehmed( du kes ji xelk eqlawe) li ser daxwaza w dibin berpirsiyarn enbara xwarin Azoqeya(Erzaq?) leker Osmaniyan li eqlewe. Xuyay ku ew ahd zordestiya Osmaniyan li ser ser gel xwe bn. Derfeteka ba ji bo Kaws Axa hatib p ku xizmeta feqr hejaran bike. Ji ber ku pit mirina bav w mab. Wek t zann ji kevin de heya ro li eqlawe fileh(suryan) j dijn. embara(Depoya) xwarine di dreke Asuryan da b. Kaws berpirsiyar her end nexwindewar b, l bi hevkariya Hec Newroz bib karmendek dewlet mia distan. Erzaq daxil dan her wiha her tit ku belavdikir bi mzaya w( ku mna remzek Hec Newroz ew hn mza kirine b) dihat belav kirine, heya dawiya er chan y yekem Kaws karmend dewleta Osman b. Kaws di nav gel xwe de xwed rmet hurmetek teybet b, una warn er dinyay feqr, nedar nalebariyn mezin xolqandibn, xelk herm bi dilek vekir dihatin cem w derd bir bna zar xzan xwe digotin w. L hevkariya xelk hejar di w ax de gelek zehmet b, ji ber ku ji var p de bi hatina ev
28

jendermn Osman der dra xwarina lekern xwe digirtin. Kaws bi havaln xwe re bitin di der de li ser kar xwe diman, bi herik w dixwast h evkariya gel xwe y belengaz bike. Di v bar de kur Kaws Rzdar Ehmed wiha got bi min re: Bav min pircaran behsa xr akiyn ku w dem ji xelk re kiri bn ji bo me dikir, wek diya min dibje, rojek gotiye: Wexta dib ev feqr nedaran bi diz xwe digehandin ber der dr, ez bi hevaln xwe re di tariya ev de ji bo hevkariya wan radibn, l der dr girt b, ez near mam otika xwe ji pita xwe vekim serek otika xwe di koneka der dr de bigehnim dest feqran ji hundir dr genim, nsk, piric, ceh, nuk, sawar, ar .... me dikirin w ser otik ku ku di dest me da b, tr torbeyn feqran ji wan titan pir dibn. Ez ji wijdan xwe gelek rehetim eger rojek bimirim j, y rehet biim bin axa sar Di dawiy de Ehmed kur Kaws got: Gelek kes di herma eqlawe de saxin, carina tn cem min pir bahsa hevkar camriya bav min bi v ikl ku min got dikin dikirin. Pit er chan y yekem xelas b Hec Newroz Efend vegeriya Rewandiz. d RsnQeyser ar vava kiribn, Kaws Derw eleb j vegern Rewandiz. Hec Newroz gelek j Kaws Axa daxwaz kir ku bi w re vegere nava mala w, l d Kaws ji jiyana di nav mala axa began de westiya b. Her end axa begn ew mna xulam ber destk xwe nedihesibandin j, l ew j ji b er ku di nava gel de dihat nasandin bi navdeng b dixwast mna mrek zrek xwed jiyanek serbixwe be di jiyaneke b minnet de malek pkbne. Ekereye eqlawe j yek ji xwetirin bajarn baur Kurdistan ye, ku irta w ya xwe gel w y rge dilvekir gelek di nav dil hunermend me de ch girtibn. Bi teybet Silman Beg eqlewey wexta ku Kaws nemir di dwanxaneya w ew ji ber radib bi germ pwaz l dikir. Her li w der biryara Silman Beg Kaws bi keeke re dizevce ku nav w Emne Mehmd erif e. Emn jineka pir wefadar b. Kaws j ji bo preka xwe zilamek malkar hja b. Silman, Kaws mna dest bira ji xwe re hidibijre ew j mna hevalek li hem get geryanan de pre digeriya. Yan Kaws ne bi xwe Axa b ne j bav w axa bye. Kaws nemir ji ber ku di war kirina awaz stranan de xwed iyann bi hz b. Bi dtina iyak bilind an keikeka r bedew, ahd kirina axa an j serokek kurda bi get bi dtina hem byarn rn tal, lawik strann bi tesr xwe dixuliqandin ji nikave li rnitinn dwanxaneyan, an li ser pita hesp xwe ax bi v reng di gel Silman Beg de di devarek yan di ax ivanetiy de dest bi srtan gotin dikir. iya dol newaln Kurdistan ji deng w ye bilind bi soz pir dib.Kaws Axa li Baxday tomar kirina stranan. Xuyay Kaws Axay deng xwe bi piran jiyana xwe bi mirovn dewlemend, axa zaneyn w ax re derbas dikir. Hertit ku n derdiket nava bazar ber
29

dihat nava maln dewlemendan. Kaws nemir li mala axayn eqlawe guh xwe dida radyo y. Ji bo xelk di w ax de bihstna deng di radyoy de titek balk b. Kaws di radyoy de dibhst ku bi erbeb carna j bi kurd stran tn belavkirine. Gelek kes li ber w digere mere Baxday li nava ayxann Hewlr eqleway de stranabj y bi hevaln xwe re dewam bike. Li Hewlr eqlaw end ayxane hebn. ayxana El Fileh, ayxanaya Meko ku niha j li jr Kela Hewlr ye h j kar dike ch kombna, nivskara helbestvan, Rewenbr, stranbj mirovn zana munewer b. Kaws dost qehwec El b. Li w de ciy stranbja li ayxana qehwexana b. Kaws Axa, zz Axa Qewan, erfe eroy jin, Seydoy Girde Penay din ayxaneya El stran digotin. Kaws Axa pir caran ji aliy dewlemendn herma ve hatiye xelat kirne. Gav wan dengbjan stran digotin Eliy Fil j destmal rdixist herkesek ji dil wan i dihat ew didan. L qehweciyan ji bona Kaws li hevnedihatin. Deng Kaws k dibhst ji mal xwe dihate qehw. Li sala 1930 an d Kaws li ser daxwaza gelek kesan xwe dighne Bexday. Li w der end qampaniyn biyan hebn, strann kurd ereb, ermen tomar dikirin, wek qampaniyn: Bizanfun, Nayef Nem. Kaws die qampaniyn ku p re tkil dayna. Ew bi Kaws re dibjin ewil tu biaxiv pit re strana bibj. Gava v gotin dibihze aveka sar li ser ser w dib. Ew die ayxan dest xwe dike bin guh xwe dest bi strana dike. Ewl stran Gnc Xell bi dengek bilin distire. Dengl w y berz ku digihete her dera Kurdistan, xwediy qampany dibzin tn d w. Birz Kaws Axa te li me biborn, me ne dizan ku ewqas deng te xwe e. Ew die qampanyay bi wan re peyman girdie ewil dsa strana Gnc Xell distir. Kur w wiha didomne ji bona bav xwe: Dayika min pir bahsa bav min dikir, di bara tomar kirina strann w de wiha digot: Wextek bab te lawik Gnc Xel tomar kir bi ebayek kurk hat xelat kirine Ew kes ji bo Kaws saz ldixe skender b. W wiha digot min qet tucaran kesen wiha awaz bilind nedne die w ma dike. Navaroka strann Kaws Axa Jiyana Kaws Axa jiyaneka xwe bye, gelek geryaye. S qasetn w li awahiya radyoy Bexdade de mane. Gava ku meriv qasetn Kaws Axa gudar dike, meriv die li iya rbar det newal det Kurdistan tn ber av meriva. Kilamn xwe li ser mrxwaz egitiy hatine gotine pesna swarn kurd yn mrxwaza dide, deng azadxwaz mxsriya kurda di dest dagirkern biyan xwnmj de digihne guh mirova. Strann w dibin s dest. 1- Lawik,2- Beste,3- Heyran Heyran bi zirav Soran hatine tomar kirne ten s heyranin.(1 Heyran le dr l dr xoaw, 2 Emin derm ser demek rew bm.3 Nadir be min nadir) LAWK De xalo, Dotmam, Ereb, Blmez, Xldo,, Delal, Mrpnco, Lawiko, Yar,
30

Sewdal, Esmer, Brvan, Nezan, Gewr, De her, Yar gundo, Lawik Simoq, Ll peyayo , Gnc Xell, Mvano, Feyzo, Koer, Hesen Walik, Melko, Segvano, Xezalim, Ew ew ewe, Cew, smal Xan ikak, x Mehmd, Lo lawiko wez bekel kanan bi ser diketim, Bel hey lolo, Bel dilber,Edl Kerim, Lolo swaro, Ez l zalim, Edlmecd li ser meydan, er tirk yunan. Beste: Tev bi zirav kurmanc hatine stirandine. Lork, Nar hey nar, Mamir....mamo, Kerwane, Gozel, hey dot. Wek t dtin li ser hev 47 stran Kaws Axay tn dtin, l ez bawerim ji bil van, w strann din j tomar kirine negihihtiy dest Kurdan. Mirina Kaws Axa Mrxwas zrekatiya Kaws Axa ne hle i caran desthilatdarn herm, axa begn kurd w ji xwe dr bikin, di sefer serdann xwe de, ew bi xwe re dibirin. Li sala 1936 an de di ge l Ehmed kur Silman Beg eqlawey die serdana xism kesn xwe li herma Prmam. Gund bi gund digerin li gund Herem nexwe dikeve. Ehmed Beg bi dilngeran j dixwaze ku bi w re vegere eqlawe bi w re vegere eqlawe ji w der biin Hewlr cem doxtor, l ew nexweiya xwe zde girigtir giran nabne ji Ehmed beg dixwaze ku vegere mel. Li w der roj bi roj nexweiya w girantir dibe li ubata sala 1936 an de dan var die ber dilovaniya Xwed. Emhemed kur Kaws li di v ber de dibje: Ax dinyay tu ji kes re neby mal, pit re av dixwaze, meley gund av didet qortek av vedixwe av w dikevine ser hev die rehmeta Xwed. Ten wesiyata w ji bo Ehmed Silman Beg ew b. Ku dibje: Ji w re bibjin bila av w li zarokn min hebe. Ehmed law w j di bara dayika xwe de dibje: Dayika min (Emine Mehmud erif) Pit mirina bav min heya dawiya jiyana xwe mna bavek em tev xwed kirin, gelek caran bi hesret kovann bi soz behsa bav min dikir Wek t gotin Emin li Hewlr di sala 1982 an de wefat kirye. Mirinya diya w j wek ya Kaws li herdera Kurdistan belav dibe. Gava ku Silman Beg xebera miriniya Kaws Axa dibihze pir li ber xwe dikeve azinc mvann w di mala xwe de derbas dike. Dibje ma kom pai xwe be. Law ken w na w bigirn. Be bedar bna nzk sed kes w defna goristn dikin. Gora Kaws li Herim ye. Li ser mirina Kaws Axa du gotinn din j hene: Hinek kes dibjin Cew xanima axayek li herma bakur Hewlr bye pir bedew bye, Kaws di gereka xwe de dibe evndar w strana Cew li ser xatira w dibje, kes kar Kaws ji bo xwe kmhurmet dibnin Kaws dikjin. Gelek kes ji Herkiyn rojhilata Kurdistan j dibjin Kaws bi dest axeyn Herk hatiy ktin ji ber ku axayn la Herk pitgiriya orea x Mehmud nemir nekrine, Kaws j li ser xiyaneta hinek kurdan stran gotine pesna serok kurdan daye, ji ber w helwesta xwe bi dest wan hatiye ktin. L ji bo van du gotinan dawiy tu
31

belge dest me de tune. Du kur keeka w heye. avkan: Gotbj bi kurn Kawis Ehmed Mihemed re hatiye kirne. 22.07.1994 Kovara Huner hjmar 1 Kakar. C Oramar. Not: Xwendavann hja, bi rast j Kaws Axa ne ten li ar aliy Kurdistan deng daye deng xwe belav bye. Li hem rojhilat rojawa j. Ez bi xwe j kurdn srgniy me. Em wexta ku bik bin me nav Kaws Axa bhst b. Di saln 1960 an de. Radyok bi nav deng ran bee Kurd weann xwe dikirin. Ew denga hetan derdor Anqer Qonya, Tokat, ciy din dihat bstine. Gundiyn me hem li li seat li ea ber radyo kom dibn ku deng stran Kaws Axa guhdar bike. Ew denga pir li kfa mezinn me di. Bi qas s ar mehan me ew radyoy deng ran Be Kurd gudar dikirin. Bi careke re deng Kaws Axa Radyo wenda b. Bav baprn me bi seatan li w deng digern nedidtin. Herkes ji hev pirs dikir gelo ew denga i b? L em ro dizanin ku ew denga ji aliy Roma re ve hatiye qedexe kirine. Dewleta roma re nota li ser notay dane ran, em j deng aciz dibin. Hn bi me re dijminatiye dikine. KAWS AXA STRANN W BeLe DiLber- BeLe Hey LoLo- BeLe Lawiko- BiLmez- Ceme CeteLe- De Here- DeLeL- Dotmam- Erebe Cane- EvdiLkerim- Genc XeLiL- GewranaLawiko- Lo Lo Peyayo- Mahmud- Mamir- Mir Penco- Nare Hey Nar - XeLito

796-XALO (Kawis Axa) (Ji bo biranin Kawis Axa) De xalo xalo xalo eme etele emeke sure xalo Kesi xer xwaze ciwabeke bibinji xale Min abdo begera Bele eme etela le dite potina Welate xarib u xurbete
32

Kare xwe biki xalo Bele bende romiyan bendeke girane Deste min di kelepede riziyane xalo Weyda xalo xalo Xalo eme etele emeki be germe Eskeran rome destemin xistene kelepe Bere min dane roke dur ez nizanim kuda dieme De xalo xalo eme etele emeke bi repine De xalo xalo Kesi xer xwaze ewabeke Bibin je xale min abdo begere Bele eme etele deta potina Welate xeriba xurbete kare xwe bike xalo Bele bende romiyan bendeke girane Deste min di kelepede riziyane xalo Weyda xalo xalo Gotin Muzk: Geleri 797-KEK BME BME Keik bime bime Xulama wan avn re Delal bime bime Xulama w ken xwe Ramsanek bide min L bje min sihet xwe Min bang kir w xwekok rin emamok Fistan w dirj e Encax digih ser ok Digih ser kambok Encax digih ser ok Ji w de hatiye Heleb Heta bigih Qamilok Keik bime bime Xulama wan avn re Delal bime bime

33

Xulama w ken xwe Gotin Muzk: Miradko Koma Rojhilat Jiyana rewan

798-KEA DELAL Kea delal pir bi jan e Helbest axa wran e Strana wer ran e Zlan e Zlan e Zlan birska havn e Zlan ji ax re jn e Wek gula bax zayn e Zlan e Zlan e Kea delal serkarwan e Birh tr in wek keman e Kea delal wek eman e Diherike di dil Meman e Zlan e Zlan e Zlan birka havn e Zlan welat dilkn e Volqan e kea Med ye Zlan e Zlan e Zlan e Zlan e Gotin Amed Mahsm

799-KE DN Ke dn tu zan Esmer hil tu zan T ez kutim, T ez helandim Tu bi kurmanc nizan. Mi tu d li ban ban
34

Xulama av di belek Re kir ji kil sibhan Xulama bisk Li ser zlf dan Xulam cot memika Pirteqala yafay Dev dikan dan A k mi digo te an Sed helal be li w can Tez kutim, T,ez helandim 800-KE RKAV Ke Rikav hey l l, hey l l Ke rikav dn delal Tne ber tav hey l l, hey l l Tne ber tav dn delal Dikin silav hey l l, hey l l Dikin silav dn delal Rex Behdnan hey l l, hey l l Rex Behdnan dn delal. Keik dikin dilan hey l l, hey l l Keik dikin dilan dn delal Ava bit jiyan hey l l, hey l l Ava bit jiyan dn delal.

801-KEK

35

Keik te bid ne Xwik te bid ne Hero sed swaro Here sed siwaro Kan ew soza Kan qerara Keik te bid ne Xwik te bid ne Hero sed swaro Here sed swaro Kan ew soza Kan ew qirara Mr Cizr Mr Cizr Tne neir Tne nir Te li ser br Te li ser br Mr hzan Mr hzan Tne meydan Tne meydan Te ya li ser br ? Te ya li ser br? 2 Birc Bidls re in Ramsan keoka Birca Bidls sip ne Remsan kekoka Cotek kevok l dime in Li mala bav i xwe in! Cotek kevok j firne Li mala bav rn e. 3 Leylan b hoy Leylan b hoy Leylan Leylan b hoy Leylan bsng derman ! Leylan b hoy Leylan b hoy Leylan

36

Hal hala li nav garisa sng derman Fincana bdest fehrisa, b hoy Leylan ! Fincana bdest ferisa, b sng derman ! Hal hala nav genima, sng derman ! Fincana bdest hakma, hoy Leylan ! Fincana b dest hakma b sng derman 802-KEK CND Hana na keika cind Tu iqas rind poz bilind Tu ji v gund ez ji v gund Nizanim ima tu poz bilind Hana na na cana na na Na na na imik sor imikan derne were jor Min bi xulama te porsor Hana na na cana na na Na na na imik re imikan derne were hew Min bi xulama te por re Gotin Muzk: Gelr Berhevkar: Yilmaz Ersahin

803-KE EZ XERBM Xerbim xerbim Ke ez xerbim gula nav baxcme Keik gund me d llnen ber malan Berbur hatin keik digo ez nakim Xemla kesk sor deynin ser bejnan Ke ez xerbim NALO Ed bese xerb, mvan bav teme Evna bakur baur mna mem zine Dilana gel bindest bi hele bigrin bi hevre Bona ala rengn serhildan Amed Ke ez xerbim C emalo

37

Ke xort v gund bang dikin wyal Eq evna welat dengda chan welat Dinya alem di zane b azad nabe Bihele bigrim dlan, dlana gel meye Ke ez xerbim e base lo Gotin Muzk: Koma Zerdest

804-KEKEK B AVN WEK CHAN Min ji daran hezdikir rojn han Keikek bi avn wek chan Bostan digihan li bin tna roj Min ji aqilan hezdikir rojn han awa bengiy dar guzan bm Bengiy rojan li coyn av Ew mezin b ez zaro bm Keikek bi avn wek chan Ev e li dawiya hemu er min Jiyan yek bi yek bi te dizanim L fem dikim ku min wenda kir Keikek bi avn wek chan Helbest: Kemal Burkay Muzk: Mehmet Atli 805-KE XORTN Em ken kurdistan Em xortn Kurdistan Snga xwe naguhrin ji ar zindan Va Newroz e Ar doz e Roja soz e Bi proz e Em ken kurdistan Em xortn Kurdistan

38

Ser xwe natewnin li heber neman M avakin M rizgarkin Serfirazkin Kurdistan Em ken kurdistan Em xortn Kurdistan Deng xwe bilindikin li nava chan Pt ar in Dij neyarin Tev siwar in Bo jiyan Gotin Muzk: Hekm Sefka n 806-KEKA MEHABED Min te hezkir porzera min Tu keka Mehabad Agir bi reng sor xemil Bi eq evn d Razan limin qedexe ye Li evn re tar Ge kir xwna min heland Dil b are bernad Ait vecefenga me Wek kevokn ezmana Rat ye ew s engera me Me xwe sipart azad Gotin Muzk: W.Amed 807-KEKA RND-1 Keika rind Tu ji v gund Mi bi xulama Tu bi eleng Tu iqas rind Poz bilind

39

Ha nna, nna, canna nna Ha nna, keika rind 808-KEKA RND-2 Keika rind Tu ji v gund Mi bi xulama Tu bi eleng Tu iqas rind Pozbilind Ha nna, nna, canna nna Ha nna, keika rind Hoy Dlan Hoy Dlan, Dlan, dsa Dlan Tu ekir nav mendlan Hanko te ji kaniya bay Av tne ji bona ay Keik rind girtim tay Gotin Muzk: Geler (Serhed) irove: Koma Botan 809-KEJ-1 Saliy Naso dibje Wey l, Kej, te kir, L te kir, te kir, We l Kej, mal xirab, Te lek bi dil xwe kir, De dest min ji mr Paloy vekir, Xatn Kej dibje . Er saliya lawo, min kir min kir, Min dest te ji mr Paloy vekir. D hla bi engel k sor Kej Bigire birevn e, bib ba Mihmed axa li Diyarbekir.
40

Gava Kej wa gotiye , Saliy Naso bi engelk Xatun, Kej girt swar kiriye. Saliy Naso dibj ; Er Kej, tu her li nav Hirma, Kej li nav zariya. ez herim kokka xirab. Axay giran di gel min iye? Xatun Kej bi cih Hirma Zariya ve ye. Saliy Naso li der kok sekiniye, Silavek bi xr li Mihemed axa w kiriye. Mihemed axa dibje; Er saliya tu bi xr hat, li serser ye hat, bel ka bo min bje l Axay giran digel min iye? Saliy Neso dibje ; Er Mihmed axa, lek mezine qewimtiye. Her du krn te mr Paloy min kutiye. Min Xatun Kej ji can xwe re revandiye, Min w qesda Xwed q esda mala te kiriye. Mihemed axa dibje; Er saliy Naso, wey sed car wey; Berf baran l kir digel v bay. Mr Paloy biraz e, zlm e, li dinya y. Em feqir jar; Mr paloy der heq naye. 810-KEJ-2 Tu kej, tu kej Dil min ket te j og min ikestin
41

Nikarim herim mala xwe j. Bejna kek Tay tirinc Diran mehrum Heb pirinc. Dest av re Derman qolinc. Welleh billeh tu kej Dil min ket te j og min ikestin Nikarim herim mal j . 811-KEKO EZ BLRVANM Keko ez bilrvanim Bi her tit dizanim yan tnim govend Berx mjo di bend Hir hov dar ber Lotan didin tev li ber Ev masyn Derya Re Bi bilra mi serxwe Welat tij bn li deng Tn dlan ox eng Keko ez bilrvanim Ez ivan gavanim Rnitme bin dar Didim pesn bihar Deng saza min zze Darbilra min gwze Ez pif dikim bilr Dil agire dikr iyarbne rast ep Turk Tak Ereb Vexwariye me ev durd Ji bo iyar bikim kurd L ez ibkim ranab ? Nizanim w awab ? Nizam kere jan j ker ? Ez bi gurzan tme ser Ser hike wek kevir Div bik bi bivir
42

Div gurzan deynim ser Yan j jre bjim her Dijmin dw xwnvexwar Welat kirye tar mar Hir ketye nava rez Li min bye lez bez Dikim hewar gaz Bi v deng, v saz Kes guh nad saza min Qr-qr gaz-gaza min Kurdno hem bibne yek Dest bavjin gurz ek Werin er hir dw Biparzin mal mw Ji v bext min re Ez nexwe ew nexwe B xwedne rez mal Ez ibkim pr kal Rez mine ji kerk Dijmin xwar maye p Dikim qrn gaz Dil min wer dixwaz Ez pwanim bilrvan Ne mrkujim, dilovan Bi guv-guv bi naln Kurd ranab Ceger-xwn ! Gotin: Cigerxwn 812-KELEHA XURS Mrek rab, Dewra xwe de bi giran. ah Mihmed beg arde ern, Bota hilan, li ser Keleha Xurs, Li ser mala El Heman dan. ah Mihmed beg go; Xwed ferman li me neke, li ban ban. Ez yek bnime ser mala El Haman, Xwed nan ser tu nsan. Tal Mihemed beg go; Ez zanim hn Xrs ne, Hn e mal in duwanzde rsp ne.
43

Hj we r mreka li ser ser xwe nedn e. El Heman go; Ya mr Bota Keleha Xurs di ber de em e; Deng tivinga Bota te kir ku bi arde Era va bi ser me de leme, lem e. Ya hakim Bota, Hn hakm me ne, Em kolbend plav we ne. Mr Bota go ; Ya El Heman ima t yeke pak k Wek hn kolebend me ne, ima sal heft sal in, Tu xerc xerac Keleha Xurs nad. El Heman ban kir go; De we ye; Ma te pirs ji kal bav xwe nekir, ku mala El Haman ji ber de rke we ye. Mr go; Keleha Xurs Keleheke bi ban e; Mi pirs ji bav kal xwe kiriye, Mala Eli Heman ax ne. Bel ez zanim, Hn ji ber de rk Mr Bota ne. El Heman go; Ya hekim Bota, Li min li v tewraz, Wek tu dizan em rk we ne, Tu ima xerc xerac ji me dixwaz. Mr go; Dinya li min germ e, Havn bel, ez zanim hn rk me ne, L di dewra min de tu hesab min li cem we nne. El Heman go Mr Bota; Li min geryaye bay v felek, Ji ro ku ziyareta we peyda b li dinyay, Tucara xerc berc ji me nestandiye bi kotek, Bi ldan. Mr min, em Xurs ne, e mal in, duwanzde rsp ne. Tucar me r Mreka bi kotek, Li ser ser xwe ne dne. Mr Bota ban kir go El Heman ima tu we nak.
44

Wek hn rk me ne, ima tu wek Bota hikm me qebul nake? Ma tu nizan ku tu xerc xerac Keleha Xurs nad. d Mihemed beg v yek j qebulnake. El Heman go; Mr min bi aniya te ez wila nakim; Bi aniya Mr Bota kim, Ez j w hikm ha qebl nakim. Mr Bota ban kir go ; El Haman sib ye, Tev li min we da ye. Eger tu xerc berc Keleha Xurs nad, Ez Keleha Xurs hilwenim bi Ser hr gir we da. El Heman ban kir go; Ez El me, Eliy qut im. Bi ev bi heft qaliba berika dibirim bi roj, bi heft coniya dermn dikutim. Bi aniya mr Bota d ez ji ber esker Bota nalibetim. De hing, Cindiy Bota li xwe kirin post piling, Mr deng xwe kir li arde er Bota. Bi gurmna tivinga. Mr Bota ; tu di dewra xwe de hekimek giran. H n, El Heman deng xwe li arde Peyayn El Heman hilan. Keleha Xurs, Keleheke bi bnder e. Pit heft sala mala El Heman kire er e. Keleha Xurs, Keleheke li der kaniy. Pit heft sala mala El Heman kete sr rezliy. El Heman go; Ez li bext mr xwe me, Mr bide me riya xwntiy. Mr got El Heman, ez we nakim. Te gelek ji cindiy Bota kutine, Ez li r away te bernadim. Keleha Xurs, Keleheke li n ban. Cindiy Bota, li Bota gihane hev, ewra xwe dan. Mr go; Gel Cindiya, ma awa ba e?
45

Cindiya go; Bejna hekim me ji dara gz e; Ew sal heft sal in, Li ser mala El Heman me kir er, bi lez bez e. Mala El Heman, Maleka kevnare ye; Ku mr r bide El Heman, Ew genciya mr me ye. Mr go; Gel Cindiy Bota ez we nekim; Heta ku ez s berik delzqm, di El wernekim, Ez xwntiya w qebl nakim. El Heman go; Keleha Xurs bi zr e; Heke mr ji me re bide r destr e, Min gotina mr qebl e. Keleha Xurs bi v sn . El Heman rab, Xwe kire armanc li ser sra Keleh, Ji mr Bota re sekin. El Heman go ; Mr Bota de we ye, Rab zet li ser ahde ye. Emr mr Bota ye d delziqm ke, Destr ya mr me ye. Keleha Xurs, li der ay. Mr Bota li ber El Heman rnit Derba p berda ye. Bi aniya mr xwe kim, Derba te ji aliy rast ve kete klek. Mr got El; Keleha Xurs Keleheke bi navdar e, Hj du berik mane, ji min te re. Keleha Xurs keleheke bi t we. Mr li ber El heman rnit avt derba diduyane. El Heman go ; Mr min Keleha Xurs Keleheke di ber pal de. Sib ye tav li me da. Ez bi aniya mr xwe kim,
46

Berik delziqm va ye ji aliy ep ve kete dwar qesrber ok da. Mr ban kir go; Keleha Xurs li der kaniya. El Heman ji min ji te re, Maye derba sisiya ye. Keleha Xurs Kelehke bi ferx kewok e. Mr li ber El rnit berik delziqm l kir zok e. Dsa Xwed El xelas kir, Berik li El ne girt. Kete dwar qesr, nava her du oka. Mr go; El Heman de here, Bext min bav min ji te re. Rab bi dest er xwe bigire, Ji ber me xwn be here. Mr Bota rab bi giran, Esker Bota ji ser Keleha Xrs hilan. Mr go; Min ji aliy xwe kir s derb mirin, Min avtin l Xwed j re nan. El Heman rab; Diliv dilezn, Qeder xwed diheln. Bi dest era Keleha Xurs digr xwn dib, di gund kertewn.

813-HEVPEYVN B HUNERMEND KEMAL AMED RE Hevpeyivn: Mustafa Gaz Deng min y ivan Perwer diibe hev, ku ev ji bo min hem ans hem j bansiyek e. Bel deng min diibe ivan ev ji bo min serbilindiyek e. Tu ji kerema xwe re dikar piek behsa xwe bik? D bav min Amed ne. Ez j di sala 1978an de li Amed, li taxa Reza (Baxlera) ji diya xwe bme. Min dibistana destpk ya navn li Amed xwend. Nav min rasteqn Kemal Yaman e. Ji heft salan zdetir e ku li Enqer dijm.
47

Serphatiya te ya muzk awa dest p kir? Ez h 12-13 sal bm mijlahiya min a bi muzk re dest p kir. Ez ji bikatiya xwe virde ye guhdariya hostay xwe y mezin ivan Perwer dikim. Ez gihtime v temen xwe l dsa j fanatk ivan Perwer im. end albumn te hene te wan li ku bi i away kir? Min p li ba xocey xwe y berket Oktay Dani xwe da perwerdekirin bi pit re sala 2000 li stenbol di bin produktoriya Slvana Plak de albuma xwe ya yekemn Rojek Min D kir. Pit navbireke qas pnc salan, min di sala 2005an de albuma xwe ya duwemn Ez Heval im kir. P roduktoriya albuma min a duwemn Mozak Plak hilda ser xwe. Te di albumn xwe de strann Tirk xwend? Na, min qet strann Tirk nexwend. Ji ber ku ziman min mader Kurd ye min di albumn xwe de strann Kurd xwend. Pit v j ez di hem albumn x we de strann Kurmanc Zazak bixwnim. Lewre ez Kurd im, ziman Kurd ji bo min rmeta her mezin e bi Kurd dikarim bi her away xwe h tir fade bikim. Min li tu konser, evn ahiyan an cihn ku l derdiketim ser dik strann Tirk nexwend. Sedema v ne helwesteke qest ye ez ne li dij ziman Tirk me. Belk di demn b de straneke Tirk bixwnim. Hin mvann ku tn guhdariya min dikin di mijara Tirk de pir caran li min rexneyan digirin. Evana ji gotinn strann ku ez dixwnim fm nakin l bi kfxwe guhdariya min dikin. Carna ji min daxwaz dikin ku strann Tirk bixwnim, ez wan daxwaziyan naynim cih l vokalsta min wan daxwazan tne cih. Bi min hunermendek xwediy i sekn helwest be div bi w away j xtab hezkiriyn xwe bike. Ji bo albumeke n xebatn te hene? Roj her ku bibuhurin ez dibim xwediy zann tecrubeyn mezin. Ez bawer dikim bi saya zann tecrubeyn xwe di demn p de xebatn h tir derxim hol wan bi hezkiriyn xwe parve bikim. Ez niha ji bo albumeke n dixebit im, ku min div w di demeke kurt de bikim. Ez dixwazim kmasiyn albumn xwe yn ber di v albuma n de ji hol rakim berhemeke bi kalte pk muzkhezan bikim. Ji dil bawer dikim ku ez bi ser kevim. Klbn te hene? Er, s klbn min hene. Min klba xwe ya yekemn ji strana Day Day re, klba duwemn ji strana Rojek Min D re, klba syemn j ji strana Ez Heval im re da kirin. Di war klban de xebatn min n n hene. Digel v ez dikarim van titan j bnim ziman; min albuma xwe ya bi nav Rojek Min D beriya heft salan kir derxist piyasey. Ancax strana Rojek Min D (ya ku nav xwe dab album) mna n hatibe kirin ji hla herkes ve hate guhdarkirin hezkirin. Min j v rew gava li ser dik strann xwe dixwend ferq kir. Gava ez li ser dik bm notek ghandin min, di not de ji min dihat
48

tikakirin ku ji ivan Perwer strana Rojek Min D bixwnim. Ez a mam. Ku bi pit re min ferq kir ku strana Rojek Min D zehf navdar bye. Ancax gelek kes digot qey v stran ivan Perwer dixwne. Pit klb yn min nas dikirin yn nas nedikirin eleqeyeke mezin nan min dan. Bi pit re, yan pit klba Rojek Min D min d karib xwe h tir fade bikira. Ji kerema xwe re tu dikar behsa alakiyn xwe yn huner bik? Min di sala 2003an de di flmn derhner lstikvan Gan Ruzgar avata Dmanli Yol Azad de lst zareve kir. Ji hla din min li ar aliy dunyay dest bi konser programn televzyonan kir. Ev yeka han xeyala min a her mezin b, ku di encam de gihtim mirad xwe. Esas a her zor di ertn Tirkiyey de strandina Kurd b, l ez di w mijar de j bi ser ketim. Div her Kurd viya bike. Bila li dij tunebna ziman, and njadek derbikevin. Ji herm ji dervey welt teklfn konseran tn. Di demn p de ez li herm konseran bidim. Cihek ku tu l derbikev ser dik hunera xwe cra bik heye? Ez li Enqer di maleke stranan (turku ev) de derdiketim ser dik min hunera xwe li pber mirovan cra dikir. Mirovan ez li wir nas kirim d. Yn ku dihatin guhdariya min dikirin roj bi roj h zde dibn. Di nav demeke kurt de hezkiriyn min zde bn pit demek girseyek pkhat. Ez niha li stenbol di maleke stranan de dixebitim, hunera xwe cra dikim. Muzkhez ji bo deng terza min tn v der. Tu ji kng de y kar muzk bi profesyonel dik? Min di nav pvajoy de piek din bi away profesyonel li muzk nihr. Ez difikirm, ku batirn titan bikim. Mixabin ev ji ber ertn neyn li Amed nedib. Rabm m Enqer li wir bi cihwar bm. Min xwest ku ez bi album bigihjim mirovan, l ev gelek zor b. Li Enqer zann tecrubeya min a li ser muzk gelek zde b. Bi albuma duwemn re min d bi awayek profesyonel dest bi kar muzk kir. Deng te zehf diibe deng ivan Perwer. Yn guhdariya te dikin bi git te diibnin ivan Perwer. Ji ber v rewa han rexneyan li te digirin? Tu ji ber v yek aciz dib? Deng min y ivan Perwer diibe hev, ku ev ji bo min hem ans hem j bansiyek e. Bel deng min diibe ivan ev ji bo min serbilindiyek e. Terzeke min heye. Min xwe di war hunera Kurd de spat kiriye. El ev j rastiyek e, ku ez ji zarokatiya xwe virde ye heyran ivan Perwer im, ji w gelek hez dikim hurmeteke min a mezin j re heye. Muzkhez diin li maln xwe guhdariya ivan dikin, l bi pit re tn bi away zind guhdariya min dikin. ima? Lewre deng min, terza min zarevekirina min cuda ye. Jixwe herkes ferqa di
49

nava min ivan de dibne d. L ez dixwazim viya bnim ziman, ku dengek wek deng ivan Perwer xwe bi kalte ne di nav Kurdan de ne j li dunyay heye. Ez kjan stran bixwnim stran a k dibe bila bibe dibjin qey a ivan Perwer e. Halb ji ber ku deng min diibe deng ivan herkes min wek ivan dibne. L niha d Kurd min nas dikin dibjin ew Kemal Amed e. d dibjin deng w, terz sekna w cuda ye. Gel fr min b d deng min y ivan dikare ji hev veqetne. Ji bo v hevpeyivn gelek sipas dikim. Ez j gelek sipas dikim. Ji bo Netkurd serkevtin dixwazim rz silavn xw e ji hezkiriyn xwe re dinim. 814-KER Li v dewr dewran Gel xelk li dwan Ker kete nav garan Garana aniye yeman Bankin mele Evdile Melay Bakirwan Bi telaq jin berdan e Got gura gihan Kirin ita tofan Ser birin Badyan Binya mala silep Sil bav Siltan Ew ribat Badyan ar qedeh ay dan Cixarek ker dan Qedr ker nizan Mrato heer b Hatib ser gir Daketib nav garan Dahik ann yaman Ker mala Mehmeda Mezin e di nava xwe da Gid ker bernada W bimne di sty me da Binya malan bi tehtik a Hewa sib hnik a Ker me dil keik a Xwe berda nav golika
50

Gur hatin bi cotika La xwarin ma qorik a Bankin Sil dnara Bila were z bika Heq ker me bida Deh zrn bi gulika Ku heq ker nna Vaye mahkem Drk a Ker bav Nazra Min kirib ji xliya Bi du zr diwanzde lra Diran p zr a Stkura w bi zincra K digo ker te pra Di zik xwe de xenzr a Xwe bavm topa era Yabo li min xeber Ker dire li bnder Gur hatin ji mexer Ser birin Solaxa Ji vir birin Drk Ba midur mintiq Nav ker ket defter Lo Silo ker me wern Qesebxan bi dar b ya Ker min efendiya Ew diger li kaniya Dixwe sw hirmiya Hatin gur cewriya Ser wan y roviya Dw wan y tajiya Ker min kirin eriya Xela kete Drik Heta bar xerbiya Mzna ker aniya Wexta ker me kutin Min ji Mihemed pirsiya Rabm me sgirka me mala xerbiya Tak v rijandiya
51

Min ker ji w de kiriya Min ji tar pirsiya Hatim gundik Heciya Mala Evdoy Heciya Dev ker q kiriya Meyzand li rza baniya Ka heywan end sali ya Ser bext law min be Emr w s sal ya Hn nka bar aniya Ji nefsa xwe de efend ya Sib b tevl l da Ne min go ker gir da Ker w tkeve dexl da Me cih fireh e fih da Jrenot:Bi devoka toriyan hatiy nivsandine Tor bi piran li dewsa e a bi kar tnin. Berhevkar Abas Alkan. Azadiya welat. Ji zargotina Mitribek 815-KERMO LAWO EQLMAST Kerm lawo eqilmast Min meyan neb mast Kuik mexmer alast B koerk bi rast Kerm lawo eqilmast Ez me am Heleb Anin s bizin celeb Yek kor yek pr A din bizina titr Bm hember mala mr Helbest: Baba Tahir Uryan Muzk: Gelr 816-KERWAN HELEB

52

Hat Kerwan heleb l hawar dil... Dan li binya Medereb l dimirim dil... Te ez kutim helandim l hawar dil Keika mehel sebeb l dimirim dil... Piya mala Xendek e l hawar dil.. Meke li min heneke l dimirim dil... Dikim herim qurbetiy l hawar dil Dikim herim eskeriy l hawar dil.. Dest min bi kelep ye l dimirim dil.. Ji zargotina Mitribek

817-KERWANE ...Xewa sib,xewa kur e Bavo xr e,ev xima k ye,ax bavo! Kerwan di r d e Dil min ewiti,an Serma xeribiy da me Birina min kur e Fistan bavje ser xwe pira min irokan bje an Ji bo welate me bo xeribiy Beje bi ku ve ye riya me Salan ji sala ye Ey lo t ber aw min Zaroki,hevlen min eva bi str iyay bani werg derin Qedera vi zemani ye Kerwan,kerwan irokan txe pasils xwe Kerwan li ser r ye Diroka me dil me ye Hevalo tu ne tene yi Ka loriya piran Ka gaziya hevelan Ew cih me ye Stra xewna ye Helbest: Vedat Yildirim Muzik: Erol Mutlu
53

818-KES NEMA Kes nema li dinyay Tevah bne serbest Bindest ne para me di de rabin ermKemberzr Kemberzr kember zr Kemberzr Qa mermer Fstan sor kez zer Kembera xwe dida ser Lawk xemla xwe girda Re rihana xwe dida ser Kemberzra helday Bav delala helday Xizim zra beday Feq tuj lewra axay Kemberzra Boat Bav delala Boat Tu bi xizma imat Z y dereng hat Kemberzra zin zin Bavdelala zin zin Xizimzra mezin Bimr bij a min Gotin Muzk: Gelr (Ferqn) 819-KETNE BAJAR CZRA BOTAN Hey lo bavo, li min xirap dikin cy sencaqa ert L l Meyro,l l Meyro, l l Meyro L l Meyro l l Meyro Mil xan xwe mile xan Bi va bidara bilalka Herin ar Cizra Botan
54

Xwe t deng zawayan bka L l Meyro, l l Meyro Zeyneb xatn kire gaz li Musil Bexday Topa radikna,Tapan Paa Top kel re ji me ra na Osman Paa koma bend te dane gazeke Wan pra bika De lo lo de lo lo lo... Li me t deng cebilxana li pey me t Heyfe bo mixabina dil me dimne Kok koter romiya Ketne bajar Cizra Botan Hey lo bavo, li min xirap dikin cy sencaqa ert L l Meyro, l l Meyro, l l Meyro L l Meyro l l Meyro Mil xan xwe mile xan Mr Bedirxan seyrana ser Meyt kane mna kay li coxina La esker top cebilxana mane li olane Bang kir swar ser betal heta kenge hing razna emoy Drew kire gaz: Meyro dane ba drgula rengn ciy me ye Dest me b ser l we nabe De lo lo de lo lo lo... Li me t deng cebilxana li pey me t Heyfe bo mixabina dil me dimne Kok koter Romiya Ketne bajar Cizra Botan Hey lo bavo, li min xirap dikn cy sencaqa ert L l Meyro, l l Meyro, l l Meyro L l Meyro l l Meyro Mil xan xwe mile xan Zeynep Xatn p esker Osman Paa ve Dizgna(celem) hesp Osman Paa girt berneda Osman Paa ketne tora te bav te. Ew ji me re ayibe min got; Dest bav Tl Beg heta bajr Diyarbekir di kelepe ma ne De lo lo de lo lo lo...
55

Li me t deng cebilxana li pey me t Heyfe bo mixabina dil me dimne Kok koter Romiya Ketne bajar Cizra Botan Hey lo bavo,li min xirap dikn cy sencaqa ert L l Meyro, l l Meyro, l l Meyro L l Meyro l l Meyro Ji zargotina Mitribek 820-KEW Kewa mna kebok Xew nakim ev rok Ji bo kew din bume Birna min merhem nak Ax l kew dijwar J cger dinal Nalna te min di helne Were em herin ji v war Kewa mina ser sor Sng zozana av mor Were em bi dest hev bigrin Em herin war jor Kew ima tu dinal Dil te bi kul jahr Hemu kewa heln kir Tu ima ten may Gotin Musk: Fevz Kili

821-KEZZER

56

Kezzer kezzer Kerem bike vir de wer Te rams im cardin her Kezzer kezzer (Ducar) Kezzern min yek in Ser xanka dipkin Bejin bi rext biek in Kezzer kezzer (Ducar) Kezzern me didu ne Ser xankan bn zo ne Wan keziyan dihone Kezzer kezzer Kezzer me ar in Ser xankan bi hjmar in Bhna kezyan em xwar in Kezzer kezzer Kezzern me pnc in Ser xankan wek snc in Xwe li hev din dipin Kezzer kezzer Kezzer me e in Ser xankan dime in Kezzer me av re in Kezzer kezzer Berhevkar Adar jiyan Mrdn 822-K KR K ki min kir Cehenem l kir Ava reng Dest quling Hestiy kewe Li bin mw Mw qetiya Ji hacika Ji maika

57

Ev hln e Ev maika 823-KRE Bihar xwe dib bna Seqlan Hn dib kullka ket ya vi brzan Xwez ez bibyama mihkeka kurebaz S evn il kanun berf bager Min ser xwe bikanda bin kulav te ivan Dilk min dilk biheyhz e Ber Berwan ji mal me ben rz Kesik nediye ser dewr zemana, Hakim bigirin ivan ber pz e Xwez ez bibyama qurmilo Ez bi ketam herk Qereox, erdek ilomilo Keikn Mse rea, xerka, Taya, mira, bihetan, ez bxistam milo Ez bibiram ska Cizr bidam bi sibhan kilo Bianiya bxista av raste, ep bima wilo Dilik min hey hr e av min yek heyv e yek str e Memikn min ye mizgeft e, y din dr e Du kan navbeyna sng ber min der bne Yek sor e, yek sippel e He nexwe ev heft sal bi, ser pita xwe raneb Firk j vexw, roj bi roj ber bi xr e. Ez bidim te ban Bam bi p pel ve Ez bidim te Saqln bi ve Ez bidim te, Ska Tar bi tewbn qm ve Mr min, agir bikev Ban- Bam p pel ve Ser ap p de b, seqlan bi ve Xwed xerab bike Ska- Tar, bi tewbn qm ve Tu lawik min berde mal me ne zozanan, ber beleka Warkoza min biye Ban- Xan, Germa havn li n dewsa koz kuleka
58

Dewleta mr min mezin be. Ji zargotina Mitribek 824-KF KFA ME Y f ke reben ti ky, hela bje nav te ye gulpek ji bra min vex, niha ti j wek min tye ti ji kuye, roka xwe ji min re bj netirs delal ti bxwaz ez ev li cem teme, narim mal, (cavxezal) ji bo van peyvan ez rok bm kutin l ez dibjim natirsim l belk ew j ji bo gi ez serxwe gjim ehhh ma em hatinin bipeyivin ya em hatinin vexun ji ber v alkohol, bna berat ji cegera min t qedeha min dagri b whskey sebra min h nay ev ne ti heyati min ji v diny tistek famnekir min kir nekir keika serxwe cek xwe ji xwe nekir dev xwe avt snga w smaqek ba bi min vekir muzka me ne wek a xelk, lan pt i te j w rok b ez nema diim, gote golika dibrjim, (h h) nan, kebab, sot, pvaz, mirk b acan dam dg dg, dg dam dam refrain: 825-KILAMEKA LI SER EVNDARIY Ji dr ve diyar e perema te ya xav Ez dwane kirim bi ko av Xwaziya min li wan kesn ku cran te ne Bi ev roj agah te ne Ez iqas dikim fikir endey Dr ket ji mirov, mam qerwmtiy Di dawy de ketim hal Derw y Mala min wran kirin av te Dwane bme ji bo zlfn xav Ez hjar ketim dev dav av te re in xumale ne Memikn te svn bi dar va ne Xwed daye venere wan ji me ne. Li vir du kesn ter tez li ser kaniye perg hev tn aiqa hev dibin. Xort xwe nagir li bejn bala keik wek dara rihan dinre. Kilaman dav j ser. Keik atiya di desta dileriz og di bin de sist dibin. Disekine li w xort dinr.
59

Lowo qurbana te me te ez bi bejna xwe bihecandim Bes di ber mal me re me re m o Bav min esebiy, ez ditirsim titek bne ser te miraz me bimne din din e. Xort dest p dike Eger tu bizan hal derd min Te bigire ji zariya hal min Binivsin li ser kela tirba min Ez ehd eq me ne kin cefay li min Ez iqas bi dil dikim dil pr nabe Dest min li memikan gr nabe L i bikim dil dwane ye jar nabe avn te ji biriyn te retir in Ew ji marn re j hiyartir in Hem roj riyan li ber min digerin . Gava ku xort ke ji hev vediqetin. Her du j di ber xwe de kilaman distirn dien. Eger min bizaniya d tu raketa li iyan D min sng xwe ji te re bikira doag na ciyan Va ez diim, ez dil min Emenat be ji te re, teka gula min Tava hv xwe e, hv li ser malan Ku dost te sipeh be dev ji li ser xalan. Gava ku ke vedigere t mal, li r perg kalek te, ew kala w kilam ji keik re dibje. Mzera sor n y ermenday deriy Xwed y Ser hilde b bela b Mzera end rengn e Pereya wek reng hingivn e Ry xwe bid me dil xemgn e Mzera sor n e Agir min girtiye gelek bdn e
60

Dil eynika xwe t de dibn e. (Rehm Qaz- pmerge) Xort nasekine derbasiya aliy din kaniye dibe. Ew tu caran ewqas nzika hezkiriya xwe nebye. Xule xula ava kaniye wan dibe ba Mem Zne .

826-KLAMEKA KRMANAH Ez Kurdistan me Fers nizanim Bi ziman Kurd der t ji giyana min Ber bi bihstin her du bi hev re rabin Gotina min tesr kir ji hev cuda bin Kurdo min i got te i seh kir bi gotinn nenasan ji min dr ket....... (PirtkaPmerg) Bi hsan ez dixwazim bibjim, li kurdistane bi sedan, bi hezaran dengbj hene wan mrxwazan li ser egt, mrxwazn me kilam best kirine. Ew edebiyata ma devk hetan wan rojan hatiye. Gava ku meriv wan guhdar dike wek meriva mey vexwar y serxo dibe. Di kilama Bav Fexriya de wiha distir; Ditirsim birna Sebriy Hec bimne Li biniya xet, bhekim bderman e Min ser cot zer memik xwe irpand Min j re bikira mil melhem serderman e.

827-KLAMEK L SER BAV ELFEZYA SWAR EZNAWRL FERZENDE BEG Berhevkir: Salih Kevirbiri. Ferzend Beg, ji Era Hesenan mrxas erkerek ak b. Yek ji pewayn Serhildana Agiriy Di v tevgera navbor de nav w, pit hsan Nur Paa Bro Hesko (Brahm Paa) Tl t. Tab di v tevger de navn wek Xali Beg, Nadir beg Memo Beg(Zarokn kor hiseyn Paa), Elcan, Reoy silo, Seydxan Zahir Axa j tne bilvkirin piraniya van navan, di gotin kilamn dengbjn welt de bi mrxas cengawer tne jiyandine. Le axao hey li min li min li min B maqlo hey li min li min li min
61

Le Asay bi s denga bang l dike Dibe de l l Besray reben sib ye ereka li me b Qaleka li me qewim L Kil skender Li sr bedena Salim Beg Li hewa kafir Emer Tman Day reben v sib Li ser kaniya way ax way Le bel, ji vara Xwed ve Li goh min xwe t Deng gula top li me sil kir Sewtna mrata v boriy Gul bard v kafir Li me dibare day mnan Tevana gelo li ber taviy L Asay bi s denga bang l dike Dib de l l Besray Hey l agir Heleb bi der mala bav te ket Tu rabe li ber oka Ferzende rn Tu bje Ferzende Mal te xirab be Lo bila mala min j p re Te digo, Ez ferzende me Ez Ferzende me Ez bav Elfezya Swar Eznewir im Xwedan kuik eplia me Roj qale qal oxir M giran Li welat nic ordiy de Mr di ser min re qet tunene Eyva ne er me Hesenan e Ne er Heyderan e Ne er Cibiran e Ne er Snikan e Ne er duwanzdeh bav eret giran e
62

Eyva ecem e beinc mezhebe Ne dn e ne man e Li gor qar erat Mhemed Li qar me disekine me dixapne Ji vara Xwed ve Cinaz Silman Ehmed Bi tev kom Hesenan ve Gelo li p miqabil av min e Ez bi du gul otometka v kafir birndarim Dest min ttik mrata modoliy Modoliy nagire day reben Pika min a ahd li min nagire Heyfa min nay li kutina mran ran Heyfa min t li w heyf ar heb ji txay v kafir Li ser me re sekinne Ji mil Silman Ehmed Bav Kazim digirtin Dixistin nana Hamdiya Lo Axao wile nabe bile nabe ev s ev s roj e er ketiye ser mil Kerem Qolexas Mrek t kutin Bi du gula birndar e Bi sonda mezin sond xweriye T kutin lo bira j venabe Erz eyal Mala Emer ev s ev s roj e Li kavila ran digere nagere yr nabne Ji xwe re li ser pita kihl melekiyan Lo bira peya nabe Kerem dib wez Kerem bim Ez kerem bim Ez frar qaqr mehkm Dewlet bim Berx Mala Emer bim Ez bi maleka weka Mistefa Beg re mal bim Ev kafir li bira qesr qnax me girtine Dibn tivingn dest xwe deynim avkan:
63

1-hoybn rgt ve Agr Ayaklanmasi Rohat Alakom. 2 - Ferzende Kovara rewan Abdurrahman Drr. 3 -Bekir Dengbj, Salih Qubn.

828-KLAMEK J ALY XERZAN SLMAN MST: GULA MALA DBO er Pencnaran Elikan Era Pencnaran Era Elikan du ern serke yn herma Xerzan bi xwe ne. Pencnar Elik ku ji aliy nifsa xwe ve pir zde ne, li herm gelek gund belav bne. Bi teybet era Pencnaran ji heft bavn nav Msik, Wel, Kejik, Ferxikan, Terxanan, Miradan ji mala emdn pk t. Ev her du er di drok de gelek caran Deta Xerzan bo xatir girn ern xwe yn er kirine gola xwn! Mr ji hev kutine, ke ji hev revandine talann hev birine. Wek gelek hermn welt, li v herm j, bi taybet ev byar, serphat qewimne. i i xirab bi saya ser dengbj goyendeyan heta ro hatine. Gelek kes li gor xwe rabne nav li van qewimn eran kirine. Hinek ji wan wek malwran hinek kes ji wan wek ehmeq l gelek kes j nav Mrxasy li van qewimnan a ye. d wisa bye ku, li herma Xerzan, mirov nikare gundek dest nan bike, ku ji van ern eran re avderiyan j malevan nekiribe. Ango, er berberiy l neqewimbe. er era Pencnaran er Elikan j yek ji van er an e, ku bi talanbirin dest p kiriye bye sedema kutina Silman Mist (jiMala Dbo - Elika) Gncoy eto ( ji malaFaro Pencnar). Beriya ku em derbas kilam v qewimn bibin. Werin em bi hev re kurteserphatiya v karest hn bibin. 829-KLAMA EZDYAN Ji Stembola xopan ferman hat Kulma slamiye gelek giran bye Esker Red Paa lawk min bire ordiye Wey li min, ew haqas genc b ax av min ew d, dil min teqiya Ez ure bal xwey xwe Welat Gol, j hv kir gune min bne Ew hv - rica min qebl nekir Ordiya Red Paa bal em hwiriye
64

Casus nikaribn bina w ber Min basek stend Bal iyay engal teslim bibn Xanimek xwe xemilandib Qerenfl poz pjnva kirib Lawikl min ramsanek ji min xwest L min neda nizam ji kra dihevinim Were dem heyam me ne Kara xezala li deta Diyarbekir Pala xwe daye gir bi gha Zilam kawe- kubar li deta Diyarbekir Bin kondalezeta hnkaya sy divnin Ba li wan kurk dix dihejne (1) Lawik kawe- kubar il bne, Qey bj barana gulan Bejna te nazke dara inar av te ye re in rebelekin Por lawik kaw kurk T qey bj irt kon Temir Paa ne ewil payiz em star bn ji Ararat derketin, daketin det (1 Kurd cahil xort por xwe dirj dihln.

830-KLAMN ZDYA-KE POLO Li Radovan kar min div Hespa Mrz - axa hr e- hr e Ke Polo li x Qasim kire gaz; Got; Min esker te gitik qelandin, ser wan firand Ber Radovan em dikie Esker x Qasim xwe da nave Mrz -axa ke polo gal L kirin gaz me hezar siyarn We dane ber rima Li Radovan bax tiriyane Esker x Qasim kete wira
65

Ke Polo l kir gaz; Ser we boy me ser pvazan e Delan w hejir e r Mioy zincir kiriye, Mio kire gaz; Xwed ade ye Mrxas min, bir min Rim me ikestine eqmeq qirm me hitne ra bigirne xwe pit va nefer me xwey kin Mio rakine piya P r Misir w ruhdarkin Wek saw bikeve ser kafir Xwe me ra naghne 831-KME EZ/- Kn Em Kme ez Kurd Kurdistan Tev ore volq an Tev dnamtim Agir ptim. Sorim wek etn, Agir giha qepsn. Gava biteqim Dinya dihej. Ev pt agir Dijmin dikuj. Kme ez? Ez im rojhilat, Tev birc kelat. Tev bajar gund, Tev zinar lat. Ji dest dijmin: Dijmin xwnxwar, Xurt ko ledar. Ji Rom, ji Fireng,
66

Di rojn pir teng, Bi kutin ceng. Parast, parast Parast min ev rojhilat Kme ez? Rojhilat nzk, Rojhilat nav, Ev bajar gund, Ev bej av, Ket bin dest min, P da ser dijmin, Min bi ceng er Zann huner Pita w ikand, Ser l gerand! Ez bm pad ah, Xurt serbilind Ketin dest min ta snor Hind. Kme ez? Kme ez? Kurd serfiraz Dijmin dijmin Dost atxwaz. Ez xwe mirovim, Ne hir hovim! L ibkim b er Dijmin na der. Bav kal min Dijn tev serbest, Naxwazim bijm Ta ebed bindest. Kme ez? Div ez derkevim Dijmin xwnxwar, ah efynk, Jontirk dijwar, Serbest bijm ez Wek hevax xwe. Dilxwe bixum ez, Rez bax xwe.
67

ekan hilgirim derkevim meydan, Rek n kim ji boy insan. Kme ez? Ez im ikand lesker Rar, Min bi xwna xwe parast ev war. Di snga dijmin ez bme kelem, Xwe dan siya min Turk Ecem. Li ser ser min Sinbil kulah, Ser hesp min Digirt padah! Ez im ew gernas, Ew Selahidn Bi pirs ji dimyat, Bi pirs ji Hetn, Kme ez? Ez im Erder, Ew Norewan, Kesray mezin. B tac eywan, Dost kevnare Ku bne dijmin, Ser di tewandin, Ber agir min. Ez im ew qela xurt pehlewan, Xerac min distand ji Hind Yewnan! Kme ez? Ez im ew gernas, ez im ew mrxas, Bel ez im Kurd ro ez mame Bindest zigurd! Ew tac eywan Tev n rizn, Dijmin nav deng Tev ji min dizn!.. Xistin la min mkrobn teres, Ta bm peran, b nav nekes. Kme ez? Ez im ew Kurd serhik hesin,
68

ro j dijmin ji min ditirsin!... Bna bard Kete poz min. Dixwazim hawr, Biteqim ji bin, Dsa wek mra, Bikevin iya. Naxwazim bimrim, Dixwazim bigrim. Kurdistana xwe Axa Mdya, Kme ez? Kawey hesinkar bav kal min, Periqand ser zehak dijmin. Ji gerdena Kurd W ikand zencr, Ser me parast, Ji birn r! Roja hat kutin xwnmij dilsoz, Goya dibjin:-Ew roje nroz... Zivistan di, Ew rojn ne xwe Parz dib Kurd, Ji dw zerge. Wesan dibj Zerdet rzan, Ehreman dik Hirmiz t meydan! Kme ez? Ez im kir ev cejn nroz, Div bistnim, Wilo nemnim, Bigrim tol doz Fermandar bim ez, Li ser Kurdistan, Bo min bimnin Ev bax bustan. Ev ax ev dest, Rez nah Bigrim dest xwe, Dilxwe ah. Zana xwenda, Dezgevann xurt
69

V war b igrin, Bikin ronah, Kme ez? Ez im ew Kardox Xaldw kevnar, Ez im ew Mtan, Nayr Sobar. Ez im ew Lolo, Kardox Kud, Ez im Mad Go, Hor Gud. Ez im Kurmanc Kelhor, Lor Gor, Ez im, ez Kurd im li jr li jor. end hezar salin Kurdistana min Pere pere ma Bindest dijmin! Kme ez? ro ji Lor Kelhor Kurmanc Ji dest xwe berdan ew text ew tac, Bne olperest, Bi tizb xit. Ta dijmin ikand Li me ser pit. Me dan bin lingan dewlet hebn, Bn dijmin hev pere pere bn. Ta ku Kurdistan, Ta ku Kurdistan Jar peran Ket e bin destan! Kme ez? Ez im ew milet, ez im ejderha, Ji xewa dl iyar bm niha. Dixwazim wek mr Dixwazim wek r Ser xwe hildim, i ser bilindim. Bi chan carek Ez bidim zann, Rika Marks, Rika Lenn.

70

Kur Guhderz Ferhad Rustem, Kur Salar rgoh Deysem. Bejin bilindim, Wek dw bilindim. Ez dest dirjim, Serbest dibjim. Dixwazim bi lez Gavan bavjim!.. Kme ez? Ne xwnxwar im ez hat xwaz im ez, Serdar meye gernas nebez. Em er naxwazin, Divn wekhev, Em pa ve nain, Dijmin direv!.. Ji bo mirovan em tev dost yar Bij Kurdistan, bimr koledar! Kme ez? Cegerxwn 832-KN Kin kin kin iray mala min Kin kin kin Bo te me heta mirine. Heyv roja din iraya mala min Heyv roja din Bo te ma heta mirin. rn mezin iray mala min rn mezin Bo te ma hata mirin. Anonim

71

833-KNA MN Kina min kinike l Kina min kinike wey Gava xwe dike l Mala min xirab dike. Kina min kin nne l Kina min kin nne wey Gava xwe dixemilne l Can min dihelne Berb berbe l Berb berbe wey Ferfer bi pe l Kina min bi derg Hln hlne l Kina min xatne wey Gava xwe dixemilne l Aqil

min

dielqne

834-KNM KNM Kinim kinim l l l Dirj nabim way way Zr zerim l l l Xirab nabim way way Paa were l l l Ber ranabim way way Pirsa xelk l l l Xirab nabim way way Kin mehacira l l l Deta m way way Kin erbet b l l l Berda way way Kin rindike l l l Gula gee way way
72

Ez radimsim l l l Te derge way way Gotin mzk: Gelr

835-KRAS TE MELES Kiras te meles Hawar l l, hawar l l, hawar l Kiras te meles Can can can qurban, hey can Min dab ber meqes e Hawar l l, hawar l l hawar l Min da b ber meqes e Can can, can qurban hey can Her i yar tunne Hawar l l, hawar l l, hawar l Araq vexwar serxo e Can can, can qurban, hey can 836-KSMET Dsa dsa l l Kismet dsa l l Birin dane l l mr pso l l Yar Kismet l l wirda were l l Bejna bilind dilm kete l l Zke zke l l Kismet zke l l Ar k dade l zirav dke l l Min xewneka xwe d l l Ez bm zav l l tu (b) bk l l Hew hew l l Kismet hew l l Ordek firyan l l e bi ee l l (Ji)Min re qala l l nekirin l l ekir tahle l l nav te xwe l l
73

Tu ordega l l em kur l l Ez i bikim l l tu bi dergist l l Mr ps re l l tu bi dergist l l Biqewtne l l b tu ne yar l l avkan: Diyar Herm: Yeilyurt- Brnebn 837-KE KE Kie kie ki mirk w ser min de Kie kie ki mirk w dil min de Mirka min a re e w ser min de Mirka mina re e w dil min de K mirka min birye w ser min de K mirka min birye w dil min de Mirka mina re e w ser min de Mirka mina re e w dil min de K mirka min birye w ser min de K mirka min birye w dil min de Teslm rebb jor wi w ser min de Teslm rebb jor wi w dil min de ingi ik iika leik leylika leylane ingi ik iika leik secika se cane Gotin Muzk: GelrHerm: Serhed(Bazid) Berhevkar: Serhat Karaka 838-KOER-1 Koer yar koer narn narn hoy nar Koer yar koer i digot wan avn te Koera brya b av narn narn hoy nar Koera brya b av i digot wan avn te Ez kutim bejna zirav narn narn hoy nar Ez kutim bejna zirav i digot wan avn te Naxwazim keka b bav narn narn hoy nar Naxwazim keka b bav i digot wan avn te Koer ji bry t narn narn hoy nar Koer ji bry t i digot wan avn te
74

Ez kutim keka xelk narn narn hoy nar Ez kutim keka xelk i digot wan avn te Naxwazim keka b d narn narn hoy nar Naxwazim keka b d i digot wan avn te (Dsgotin) Koera lata jor narn narn hoy nar Koera lata jor i digot wan avn te Ber mala me re bihur narn narn hoy nar Ber mala me re bihur i digot wan avn te Naxwazim keka gol narn narn hoy nar Naxwazim keka gol i digot wan avn te 839-KOER-2 Eman eman koer Tu bi qolana kember Radimsim kejzer Pita mala bnder Eman eman koer Beriy xaniy me bi kevot Pita mala me bi kevot Melk mewt here jor Melk mewt were jor Da bie seyra dawetan Xweziya min kejyan firot Eman eman koer Eman eman koer Min dt li afir gama Te d li afir gama Tilya min girt ka Gava av min l ket ia dil min a Eman eman koer Eman eman koer Tu bi qolana kember Radimsim kejzer Pita mala bnder Eman eman... Gotin Muzk: Gelr
75

840-KOER-3 Kerera mr ber Koer cer li mil kir, Qesda kanka gir kir. Cer qulb, teq il b. Dil lawik kul kir Koer ji mala mra Re kandin benda ra Ez te nadim bi tu era; Koer ji mala Bota Re kandin benda cota, De l l koer, Poz qul xizm zer e; Kesera mr ber !

841-KOERM-1 Were zalim zalim Ez nexwe im pir bhalim Koerim xirab malim Rwiyn me kober bne Bpergal b derya me Hevala hogir ez ne wetadarim Heta sax bim li ser dar dinyay Ji kulan ilan av rean Faris pehlewanan e zdinalim Were zalim zalim Were maley wre male y Ez xulam ser swiss bisk di da Aqil merfeta girdana Omer Li Fat bejn bal e Ez a rabim ivek ji delal xwe re kim Ji birinca Omerkan Qeliya karikan dv berxikan Ji dohnk pvazan Hekil hinar poteqalan Bikelinim tev got kar xezalan Ez txnim nav kef egalan pit malan
76

Min seh kiry delal dil xwe Di welat xerbiy da Ez p bi r kim Li ser derka cran wan hevalan Were zali zalim were zalim Tu ya min Ez te nadim kes Ji dev xortek Omer 842-KOERM-2 Goerim naim det Were l Helm can Bhna iya li min xwe t Were l Helm can Deng kewa t ji zinar a Were l helm can Koerim diim iya Were l helm can Xwe t deng dayik Were l Helm can.

843-KOERA MRAN Ho koera min ! Min bi maa dev xwe ma bike Havna te ji ereb siphtir e. Bihna te bihneka rn e. Deng nav te wek roniya roja belav by, Ji lewre herkes hej te, Hej sura bay te dike. Ho kea koeran mran ! Tu esmer , L sipeh y. Tava li ry te neyiriye, Ji lewre tu esmer , zr zer xirab nab,
77

tu koer det nab Di nav kullkn sor zer de kullka sipehtir tu . bejn bal de a elengtir tu . Di nav jinn zirav rin Sng te ezman min e, Mirar ser sng te de wek strkan dicirisin. avn te ne av xezal askan in. Di avn te de hildib kortaln kr tar t de hene. Zendana dil min avn te n re in. Hlna heyna min di siha mijang te da ye. Koera min, Ji xew rabe koera min. Bihara pin e; Mrg soln bi bihn reng in, ba serxwe e, Kan sar bi kf gugu in; Hezar strana havne dixwne. Li badey te ziv, Bedena te servahat ye. Di zendn te de bazinin zer gewher kiri, Di baskn te de bazbazingn sor ziv kiri Beliyeta rewa distirin. Bisk guliyn te n inin kiri, Bhna misk enber belav dikin, ser dil xortan vedidin. Hewa bihna te bihndar, iek bi reng te rengdar dibin. Wek tawsa lleper nazdar , Mea te wek mea qumr kewokan nerm sivik e. Ho koera min ! Ser te nvserk kumrib kir. Tiliyn te gustilkir, Gustilkn te sef kir, Enya te toqkir, Nermikn te guhar kir,
78

Gerdan te mor kir, Zendn te bazing kir, Dedena te bikojkir, ara ser te gulivk seraxkir, Keziyn te ereb kir, Ristika te serdil kir ne, Ho koera min ! avn xwe veke ez dixwazim Stra qedera xwe bibnim. Levn te sor in wek agir germ in, Gul bi kenna te dibikive bi girna te di werihe. Koera min, Rab min maa xwe ma bike. Dil min serxweiya maa te mestiya bihna te dixwaze. Berd, Bila zend mi bibe kemberbestiya navtenga te. Dev levn te keniya ramsana ye, Bihle bila briya dil min, Bi ava w keniy din bhi bikeve ! ! ! Ho koera min ! Dr K. A. Bedir-xan

844-KOER DOSTK Ew ku bla li nav det ve epel Al Gandal Fatih li deng r ve Al Gendal dikute Al Fetah: Keko, bira ranebin li ber epera. Xwed berx nr w dan bo kr ve. Deta Sc bi gij ber e. Tifaq Sso Al Mewzre. Sed heyf mixab in; Sso kut li ber deta Sc bi nhl e.
79

Tfaq Sso Al karxana ya Tl bi tl e. Ssoy Al bi s denga gaz dikir; Er bavo Doskiya rv, min ne hle. Sed heyf mixab in, Sso kut hj il e. 845-KOF Kof ya me ji dara biy Li min li min leyl Me an ji beri y Cerg dil min heliya Berbukan kof gerandin Li min li min leyl Zr dan ne ber eniy Cerg dil min heliya Kof kofiya seyran Li min li min leyl Me an ji zuga vann Cerg dil min heliya Berbukan kof gerandin Li min li min leyl Zr danne ber ceynuk Cerg dil min heliya Hey zalim zalim zalim Wey zalim zalim zalim Ez ne xortim ne kalim Bi xortanre hevalim Ser xwesim birndarim Bi kalara li malim Ez keckara deng bjim Ji xortan ra qer gjim Her cav min te dikeve Heser xwe dirjim Gotin mzk : Gelr Herm : Serhed

80

845 A- Di rocka kurd de 40 saln tr tije; Koma Wetan Dema ku mirov dibje Koma Wetan efsaneyeke zind ku ber 40 salan dest bi rwtiya xwe kiriye t hi mirov. Kerem Gerdenzer ku yek ji avakar v efsaney ye ji rojnameya me re rwtiya xwe ya 40 salan vegot Serphatiya Koma Wetan di sala 1973yan de bi saya 4 ciwann kurd n ku bi muzk re mijl bn dest p kir. Ev her ar ciwan ji ko mn muzk yn ciwann rojava j bi bandor bbn, l bel jixwe bi bay orea ciwanan a Gulana 1968an di nav ciwann hem chan de li hember pergalan bertekek, kn hrsek j heb, ango ciwan di nav lgernek de bn. Mirov dikare bje ku Koma Wetan lihevkombna van hestan e. Bguman d ev destpk ten nebya destpka Koma Wetan d bibya destpkeke njen. STRKA ROCKA KURD Koma Wetan di saln 1970y de di bin bandora Jm Hendrix Deep Purple de mab, d ev bandor bi kom serdemeke n di muzka kurd de vebikira. Kerem Gerdenzer diyar kir ku ew ligel ku strann biyan guhdar dikrin j dsa j xwestine aliyyeke wan a resen hebe ji bo v yek j jig elek helbestvann kurd j sd wergirtine wiha axiv: Me ji helbestn Mkal Ret, Karln aan, Aliy sko, Ordixan Cell Latf Husret strann xwe dikir ew helbest bn jderka edeb a rocka kurd ya modern. XEBATN YEKEM Endamn kom di sala 1975an de li Gurcistan tevli mhrcaneke dibin ew mhrcan ji aliy Sovyetan ve bi awayek znd li pir wel atan t pkkirin. Mirov dikare bje ku pit w mhrcan d nav Koma Wetan j li chan di nav kurdan de belav dibe. Kom pit w mhrcan j gelek caran di televzyonn Gircistan Sovyetan de derdikeve. Kerem Gerdenzer diyar kir ku saln 1970y zde derfetn wek ro j nebne l ew dsa j xebatn xwe yn muzk bi rk pk domandine w pvajoy wiha vegot: Me wan salan j gelek dixebit derdiket televzyonan. Wan deman kaset j tune bn me plakan derdixist. Me li Studyoya Lapba ku w hing melod b li Sovyet xebatn xwe dikir. Teknka wan amerk b estrumann me j amerk bn. Me xebata xwe wiha dimeand. Niha ro roj j ciwan dibjin gelo we wan salan awa van qeydn ba kirine. KONSERA STENBOL Her daw Koma Wetan ango Kerem Gerdenzer bi kosereke mezin 40 saliya rocka kurd proz kir. Gerdenzer spasiya xwe pk kesn ku keda wan di w konser de heb kir wiha got: Ez di ser de spasdar kom hunermendn me yn ciwan im ku me heman dik bi hev re parve kir ez spasdar Ciwan Jan im ku di v konser de kedeke mezin da. Kerem gerdenzer her wiha mizgniya albuma xwe ya n j da wiha got: Albuma min a n j di esas xwe de ev du sal in ku amade ye. Hem kar barn w qediyane li ber ap ye. Album d di demeke nzk de derkeve.

81

Ceribandinn n yn di muzka kurd de PR ROCKA KURD Kerem Gerdenzer diyar kir ku her iqas derfet km bn j wan dsa ber 40 salan xebateke bi v reng kirine l niha di roja ro de xebatn di v war de ango di war tarz weyn cuda yn muzk de kurd qels mane v qelsbn j wiha an ziman: Diviya ku gelek komn me hunermendn me yn ku di war rock, blues, rap, hip hop de hebna l em l dinrin ji bil end koman kesek tune ye. Niha iro roj mirov dikare bes end kom hunermendn wek Koma Rewen, Koma arnewa, Koma Siya ev, Koma Ferec, Rojan Berken, Artn, Mirady, Jan Axn, Koma Teq Req endin din bihejmre, l div ku di nava v 40 sal de bi sedan kom hunermend tarz weyn cuda bixebitiyana da ku muzka kurd dewlemendtir bbya. Gerdenzer an ziman ku ji bo di peroj de ev tit ney ser muzka kurd pketineke bibe div ji niha ve zarok werin perwerdekirin wiha dirj da axaftina xwe: Ez l dinrim dema zarok diin kursan bo hnbna estrumanek, radikin; tembr, bilr, erbaneyan, l ligel w estrumann modern hn nabin div ku ew hn saksafonan, rumbayan, gtaran bibin bi wan j muzk bikin.

846-KOKARO Kokaro ha kokaro Digere war bi waro Ware mala xwe rn e ka gundo byaro Bazdin ba sol bidirin Kokar li gundan pir in av xortan birijin Keikan ra nakiri 847-KULA EHDAN Ey wax li min wax van ehdan wax r Kurdan wax derd dilan wax ehd ketin wax xwna xwe dan wax Ey wax li min wax van ehdan wax r Kurdan wax derd dilan wax ehd ketin wax xwna xwe dan wax

82

Ey wax li min ey wax lim l l Day i zemanek xirab hat ser v dinyay Soz qerar felek li pey me nay Kula ehdan ji dil me dernay Ey wax li min ey wax limin l l Day i zemanek xirab hat ser v dinyay Soz qerar felek li pey me nay Kula ehdan ji dil me dernay Rabe lawo er giran tu bivne Mawzerya bav xwe ji xur derne Dil dayka te kur min kur birne Rabe lao heyfa bavo tu hilne Rabe lao er giran tu bivne Mawzerya bav xwe ji xur derne Dil dayka te kur min kur birne Rabe lawo heyfa Kalo tu hilne Rabe lao rabe rabe ere ere Roma re xayn kafir bi gef gure er qewimye rabe lao feyde nake Rab pita xwe girde bi rext fieke Rabe lawo rabe rabe ere ere Roma re xayn kafir bi gef gure er qewimye rabe lao feyde nake Rab pita xwe girde bi rext fieke Ey wax li min wax van ehdan wax r Kurdan wax derd dilan wax ehd ketin wax xwna xwe dan wax Ey wax li min wax van ehdan wax r Kurdan wax derd dilan wax ehd ketin wax xwna xwe dan wax 848-KUL KULLK Ger ez ba bm a Min por te bialasta Ger baran bm a Min xwe li nav av te bixista car j ji v kul nemrim Ji bil kullkan Careke din hew hez dikim
83

Xezaln t av vedixwun Ji goln avn te ukn baskokir dilsin li ser miln te Meka xwn ye ev dil te Hevrtir vara ye kil te car j ji v kul nemrim Ji bil kullkan Careke din hew hez dikim Gotin: Rnas Jyan Muzk: Jan Axn

849-KULLKA AZD Kea me kr biewite Tal jahr bibewite Ne mirina te deng dide iyan zinaran b ira Tu kullka azad y Strana welat me y Hesp eh dibez y iyan zinaran bira Ez diim yan disekinim P dibim yan zuha dibim Ez b te qet xwe nizanim Xewn xeyal bme bira te Tu kullka azad y Strana welat me y Hesp eh dibez y iyan zinaran bira Muzik Fikr Kutlay Jiyana rewen 37

84

850-KURD N EM N Ger to renceray hesret derdim emin Qet lades em erxe siql nabezim merdim emin Ger le birsan leber bberg mro req helm Noker begane nakim ta le ser herdim emin Ax eman. Ax Aiq av kejal gerdn pir xalnim Aiq kw talan benden berdim emin Min lezencr tenaf dar bend bakim niye Letletim kin bimkujin hsta delim Kurdin emin 851-KURO DNO Kuro dno me roj xwe n li zinara Xelkno me roj xwe n li zinara De heyva mala Xwed bila neewite Hn bibe li ser mila reza tev aqara li min li min Xwez min zanba ne cinneta baq xwetir e Ne muhbeta dost yara weylo weylo weylo Xirab malim yaman Bendewarim yaman Ax ji kul dinyay ez dimirim. 852-KURDNO RABN J XEW (Xeberdan) d bese rabe ji xew, xort hja kea bedew Ten may tu raket, xebata te bi paket Rohilat pir bilind bn, xelk chan tev yar bn Ten ma y tu raket, xebata te bi paket Rohilat pir bilind bn, xelk chan tev yar bn Kurdno rabin ji xewyo, merdno rabin ji xewyo Ez pir rind im li bende we me, lo gula sor im li hvya we me Rya we b ronah, dsa kor in nabnin Kurdno rabin ji xewyo, merdno rabin ji xewyo Bandikim te Ruhay l, Diyarbekir pir deng daye Bitls Mu, Hekar, Wan hilgirtine bar giran Kurdno rabin ji xewyo, merdno rabin ji xewyo
85

Ez ivan im hvdarim, lo bi qrn bi hewar im Ev b bst s sal min, dikim gaz dinalim Dibe bst ar sal min, dikim gaz dinalim Kurdno rabin ji xewyo, merdno rabin ji xew yo 853-KURDSTANA B DENG ME Kurdistana bi deng me Bax bistan bi reng me Ax zrn bi sax me Milet Kurd, milet Kurd, milet Kurd Reik hat liqan hja Bo azad xwn rija Maldaran jber xwe revand Milet Kurd, milet Kurd, milet Kurd al apik lbas min Nezan ye kmketiy min Milet Kurd, milet Kurd, milet Kurd Reik hat liqan hja Bo azad xwn rija Maldaran jber xwe revand Milet Kurd, milet Kurd, milet Kurd Gel Kurda em iyar bin Li Riya Azad karbin Roja Welat bawerbin (Roja n bawerbin) Milet Kurd, milet Kurd, milet Kurd 854-KURDSTANA KURDA Kurdistana xwe , Kurdistan Kurdistan Ma k te difro, Kurdistan Kurdistan Pir rn rind , Kurdistan Kurdistan Tev bajar gund , Kurdistana Kurdan Eger wus a mest bib, Kurdistan Kurdistan Hejar bindest b, Kurdistan Kurdistan Her tu hin hin bib, Kurdistan Kurdistan
86

Berdest dijmin b, Kurdistana Kurdan Div tev bira bin, Kurdistan Kurdistan Weke mra bin, Kurdistan Kurdistan Dest hevdu bigrin, Kurdistan Kurdistan Bi mran bimrin Kurdistana Kurdan Em atxwaz in, Kurdistan Kurdistan Bi ev ro ranazin, Kurdistan Kurdistan Dijmin koledar Kurdistan Kurdistan Bij her Kurdistan Ev strana ji Hawar hatine girtine 855-KURMES Kurmes biewite li ber gaze Xebera xirab ji me i dixwaze Wez ji kuva terim narim Xebera kot di pya min dibeze Were eman eman eman eman Wez helyam day teva nemam Ro vket di gaz da warb Derd kul me dihevda rabn evaka payz sibe b Derd kul me ne eyle bn ne sar bn Gotin Muzk: Dayika Edo Berhevkar: Sem Berbang

856-KURO WERE Kuro were were were benda te me Kuro were were were hvya te me Bisk min ar gul ne Yek ji yek rn e Bay ji bakr t Bedew e zrn e

87

Roj xwe e li ser yan Bidin hev dest milan Govend bigrin li her deran var e tar li gundan Pale tne zeviyan Xwdan wan li eniyan Das aku li ser milan Dest xwe dest min de Em herin Cizra Botan Evna Mem Zn e Biteqe Beko Ewan Gotin: Yilmaz Erahn -S.Karaka Muzk: Serhat Karaka 857-KUTNA BEHET DAWD Kutina Behet Dawd Kilama ku li ser hat gotine em ji dev Salih Qbn guhdar bikin. Behet Dawt dostek min hja b. Me gelek caran bi hev re hevalat dosatn kirye. Mrxas b. Ne meriv ku ne b kutine b. Gava ku hat kutine malbata w ji min daxwaz kir ku ez li ser mirina w kilamek bikim. Wan ji ser de hetan dawiy qewimna meselaya w ji min re gotin, min j rab ji dev prek ken w kilam kir. Di kilam de Nisaf preka Behet e, Naciy Hefiz j ke w ne . Naciy bi s denga gaz dikir Dib: Hafize l xwey Nisaf l day Wez reben im wez rebena mra me L wez bi drana mra me Ez bi rebn Behet Dawd Kutiye di xew de me day Naciy dib Hafiz l xwey Nisaf l day reben ser min d i qas dil min di xem de Kutina Behet Dawd axay ekir L kmahiya her heft bav Elikan Heyfa herkes l t Ji xra mala xweziy Xwed re ax li Behet Dawd li axay ekir Dib psrteng
88

Bila t de derketa ser cot kura L weka er mrek erkezan Ser xwe bikirana li od de L bag li ser cinaz bavm end hebek bikutana di ber heyf de Na wile ji ber pismamn t de derketa Ser Xell Dawd i mna ye mna Gur nav keriya ye Le mran bikuta opa rast bikira Weka opa ziya Le wez bi reben im Wez reben im Le wez rebena mra me Wez bi drana mra me Ez bi rebn Behet Dawd Kutiye di xew de me day Naciy dib Hafiz l xwey Nisaf l day reben sib ye Ser min d i qas deng b t Li seet li neh ev p de Li goya me xwe t Deng mrata Beliqa Teqarifa Ji bireka bav min reben ji rex Zwk t Kutina Behet Dawd axay Elikan Le kmahiya her heft bab Elika ye Lawo heyfa her kes l t Kesek xwedana xra tunene Cewabek bide Srt L bje efq mala te xirab be Kutine Behet Dawd Axay ekir di xew de Naciya dib Hafiz l xwey Nisaf l day Ser min di i qas dil min di xem de Ser dil min bi kul e bi derd e Weka mla seet i qas l de Seet li neh ev p de Li goya min xwe t Deng mrata Belqa Teqarifa Ji bireka mala bav min reben Ji rex Zwik ve diteqiya Ez bi reben im rebena mra me
89

Ez bi drana mra me Ez bi rebn Behet Dawd Kutiy di xew de me. Salih Kevirbir-jiyana Rewen 42. 858-KUTNA SLMAN MST GNCOY ETO Mala Fero diin talan gund Qur serpir, ku nzk Eskf ne, tnin. Li hember v yek j Silman Mist, j re Gula Mala Dbo j t gotin, die talan Xatmatne. Dema ku Silman Mist tev karwanan talan tne, ji ber rabna ava em Biriy felat nabne ku derbas aliy din av bibe. Lawma j, li gund Dusadek li hember gund Qumaro, ku li aliy iyay Kolik dikeve, dimne li wr radiz. Di v navber de, bi ev nv ev, heywann ku Silman wek talan bi xwe re anb dadigerin ciy xwe y ber, ango dizivirin Xatma. Ev j dibe sedama ku zilamn mala Faro (pencnar) bn talana xwe bibin. Mirovn Silman Mist j, ji era Elikan, Mala Dbo ne, tn hewar li w der, di navbera Pencnar Elikan erek dijwar derdikeve. Silman Mist li qada er ji aliy Ehmed skan mrxas Mala Faro kur biray Biar eto bi xwe ve t kutin. Biray Silman Em j, bav wan yek e, l diy wan cih ye, heyfa Silman biray xwe distne. Ango, Gncoy eto ye, dikuje. Li gor saloxdayinan, candekn Silman Mist Gncoy eto dikevin ser hev. Pit v er hevalbedn Mala Faro diin cenazey Silman hildidin bi xwe re dibin Gund Eynqesr, ku qesr qonaxa Biar Ceml eto li w ye. 859-KUTNA TEYR SER ML QZ BKAN DENGBJ FERZ Dengbje bi nav deng Ferz ango Ferzende, ji gund kevira Melazgira M ye. Di dem dewrana xwe de wek ah dengbjan teyr ser miln qz bkan, dihate naskirin. Li war Serhed yek ji dengbjn her mezin bi kf b. Wek t zann ji ber ve di nava rn kurda de rikeber, kn edawet hebye. Dsa li gor saloxdayinan, li ser rikeberiyek wisa di dawetek de dengbj Ferz ji hela Zekiy Law Mral ve hatiye kutin. Li gor hinek kesan j ev yek ne rast e. Pit kutina Ferz dengbje navdar Reso ku mamostey akiro ye, li ser w kilamek dike ku em niha li jr bidin. Di ber w em em hinek ber xwe bidin roja qewimna kutine. Roja ku li gund Kevir dawet dlan dibe, ji bo ku were dawet end kilaman bibje,Mma(dawetame) Ferz j dinin. Wek bi dehan gire girn dorhl, wan mma Zekiy law Mral j andiye, pismam Fesh Mih Mrz bi xwe ye. Rast e ern kurd b ek silah nain ah dlanan. eagir(beata) n wan
90

hebne. Govend dlan xelas dibe, dora swar kirina bk ye. Dibjin: Bila Ferz b kilaman bibje saloxdidin ku di dawet de 50 60 swar hebne. Bk derdikeve, Ferz kilaman dibje. Di w navber de, swar bi eagir berdengiyn xwe guleyan davjin. Zekiy Law Mral gava ji demanaya bi nav Malnihr gul diavje, die li Ferz dikeve. Manihr, eagir w dem bne. Ferz li ciy ahiy, ji ber guleya Zekiy law Mral dimire. Xas digo Naz Naz digo Bilnaz Bilnaz digo l l Gulnaz Gulnaz Kor ax...... Kor de rabe ez bi Melazgir Bi gund kevir biketama W bi zeviya ketim way way way Sib min dhna xwe day Du heb swar derketin der Ferzan de ah Dengbjan Teyr ser mil qzan bkan w De bav Mihemed Salih namek didane destan Digo li gund Kevir dawet e Kerem ke were kambaxa v dawet Way way way Min dt Ferzende bav Mihemed Salih ah Dengbja Li mal li Boa swar b Dikete binya mala go s cara Di bin da li kin sver ket Xas di piy digo bavo tu nee kambax dawet Digo l lawo tu nizan gotine bapr min e Co sefer ji bav ber de ji mala bav te t way way way Birndaro de deng nay Birnxedero lo de deng nay Birna bav Mihemed Salih giran e
91

Dinale dinale dinale ima bixew nay way ha hah Xas digo Naz Naz digo Bilnaz Bilnaz digo l l Gulnaz xwey Sib ye bi Melazgir bi gund Kevir biketima Soran son derbas kir Min dt bk ji der mal de hat Bav Mihemed Salih Teyr ser mil qzan bkan b Kilam digot erxa dawet saz kir way way way Kula Xwed tu y bi kul bikev Mala Zek Law Mral Min dt demanek eagir Malnihr Daye li benda bav Mihemed Salih ah dengbje Mrata gula Malnihr Movika pita xelas kir way way waw Dib wez bi gund Kevir Bi Melazgira ewit biketama bi dare Bav Mihemed Salih ji ser pita hesp da ket erd Gaz dike gel s waran mala we xerab be Birna min kur e her xeder e Hey Melazgiryan mala bav we xerab be Bidin ah Dengbjan Teyr ser mil qzan bkan Tasek ava sar e way way way Birndara de deng nay Birnxedero lo de deng nay Birna bav Mihemed Salih giran e Dinale dinale dinale ima bixew nay way way way Hah hah........ Xas bi s denga dike gaz Digo Naz Naz digo Bilnaz Bilnaz digo l l Gulnaz Sib ye bi Melazgir gund Kevir biketama Bi hlna kew way way way Birna bav Mihemed Salih ah Dengbjan giran e Dikim nakim nare fitle mil kew Di kleka min de dinale
92

Nizanim ima ser min nagire balg qew way way way Xas bi s denga dike gaz Digo Naz Naz digo Bilnaz Bilnaz digo l l Gulnaz Sib ye bi Melazgir gund Kevir biketama Bi kereng e Li bejna bav Mihemed Salih ah Dengbjan mze dikim Li al apika ez bala xwe bidim Tlik Ttik silvan reng e Li bejna bav Mihemed Salih mze dikim Kul bikeve mala Law Zekiy Mral Derbek Malnihr li bedena v xwemr daye ro s roje ketiye ax Ez li der dor xwe dinrim Hezdiy mal gund dor heft reng e way way way Birndara de deng nay Birnxedero lo de deng nay Birna bav Mihemed Salih giran e Dinale dinale dinale ima bixew nay way way way Hah hah........ Salih Kevirbir A zadiya Welat

93

94

860-LAVJ-1 1 Lo, ew i deng e, i heyde dan e i guregur e li ezmna? Deng nefir zirna borizana. Hin dibjin qiyamet e, Hin dibjin axirzeman e. 2 Lo ma deng stiruh biqil nefer Ji ezmana hatiye? Erd ezman hejihan, Deng kete guh miriyan rih ketin bedena. Xunava qiyamet bi ser wan de bariye, hin bne wek giyay ko bihar Bi ser de hatiye. [1] 3 Lo, merovo, nezano ![2] ber xwe bide ezmna, iqas hin e. Seyr bike li ger di v felek Hem strk di rengne[3] sibhan bike Ji xwedane kereme re, Y ko ew li hewa xistin danne. Bel heyf xebineta min t Li hisn cemal di wan, Y ku pak bikevin hal ku em p keti ne. 4 Lo, w [4] dibjin axirzeman e, erd ezman bi hev ketine[5] dolab di felek sist bne, Strik hejihan, tidark di xwe li ketine kirine. Heyf xebnata min t li henan, Li rihan li gul ek peln beybn sosinan. [6] Yn ko xemln xwe avehtin, Wek masiy li bej hiik bne mirine. 5 Lo, wext bar teala li din peve Bn defter di xr gunehn me bn li ber alem dinya y, milyaketan bixwn way li min bmefero !
95

Weke [7] min biknin hizr ez i civaba rih xwe bidim? Lo tu mran Xwed dihebn. 6 Lo, dengek bilind ji ezmnan de hatiye Go: bileznin mizginiy ji miriya ra bibin; Bila ji tirb rabin xemln xwe wergern, wek kullk di rengn. L buhara qiyamet hatiye p v[8] herin Li milyaket di xwe kirin qasd di we. 7 Lo, deng xafil ji ezmna hatiye heya me j nne Go: Mirno ji tirb rabin qiyameta heqelyeqn e, Xwe j ax ritam dawenin, xeml balgih qiyamet wergirin. Ser xwe hilnin, weke zlka gihay hn. 8 Lo, deng nefr hat ji ezmanan ji heybeta felek hejihan strk rijiyan. Yeqn weqet di wan e ku iyayn bilind bihelnin ber behr bibin meydan, heir mehir bn ku heft pl pk bikevin Yeqn ku hakim nta w ku bik diwan. 9 Lo, ma wek qiyamet b bar teala Hakim b Mikal gilih b Cebral ehde b Ezral dawa b alem b hizr, Wey li min gunehkaro ! Bi w saet bmefero ! Gelo hal min w i be? 10 Lo, ez hawara xwe ji Xwed re dinim Ku dojeh xopan b bihedim, Ku ez bi avan nebnim. L ne bese derd din xema mirina ko ez her dibnim. Ji tirsa ji jana dojeh Ez dil xwe p dikewnim[9] 11 Lo, weylek li ser min b, wek min bi xezeb li hizr bikne li ber civat bixwn min destedesta bikin
96

 bal dajoh ve binin...... Xwez ez ne bya me, min ew seet ne dtiya Ku min dahilnin zerzmina dojeh. 12 Lo, strka sib hilatiye, qew dilezn dest xwe li ba dik li hev dix deng xwe hiltn Go; Lo merova birev tobe bike, Li miyaket bi xezeb li pey we dikudin; He tobe ne kir xr ji keda xwe ne kir w man j bistn 14 Lo, ma erd ehde ne ezman gilih ne, bar teala hakim e, milyaket di w dawac ne, Ma ez nek, Me mefer bi kas d ve nne. 15 Lo, pa ez i bikim, sefil im, Sergirdan im, rre im, guneh karim, lo dikr mirin ne, Y xr b ku ez Xafil girtim, ne hit ku ez tobe darim. 16 Lo, dil min bi kerba qew dina l. Go; Nexwaz bi v din ne bi v , bi v hal ku mirin weke bazih li pey ordek, li pey me dizr dikal. 17 Lo, dil min qaw di dinal bi birna, Hem ji kerba hstir ji avan dibarin(11) weke pek dixwn. Hem ji xema mirin zde ji ezab Dojeha ko dama tehl ne, girn e. 18 Lo, xwez ez teyrek byama ji Teyrn li ber bay, Ku ez biyama keviya behra mezin min e xwe p nihaya ku min
97

Xwe ji derd din ji gunehan xelas bikira zde tirsa min ji mirina ko ez J xafil bim li ser min b 19 Lo, hil rab, de em tobe bikin. Malxerabno ser xwe hilnin ji xew rabin, l din bi hev ketiye em rakiandin pey gunehan, ixla me xirab e. Xwez me ew dinya ne dtaya Romahiya we ne binaya. W pa eseh me bike ber dehwa hesaba. 20 Lo, Malxerabo ser xwe hilne ji xew rabe, L dinya pev ketiye. Lo w dibjin axirzeman e. Heyama qiyamet hatiye, De em tobedar bin tedarka axiret bikin, L em di xafil hew te d ko Mirin bi tihna me girtiye. 21 L mirin tu qew bi lez bi ciwan pey me dikudn, Tu dama swar li ser ser me p ve tn, Tu bi sebr emenata xwe ji me bistn. 22 L, din te ne hit em tidark di mirine bikin Te em ser berday berdya sehray. Te got sefay bikin bi dil xwe, L mirin dr e, niha nay. Te em xapandin mirin em xafil girtin. T ne hit em tr sefay bikin Li v dinyay. 23 L din, ewil tu nana me did, rehet sefa xweyan, pa tu dil me tij diki ji jan
98

 derda tahliya. me tit mal di pir emirand me dest ji ber rih xwe kiriye. 24 L mirin, tu pkar me by Zivistan havn te mehbb Dila ji me stand, Xwedan hesp rext zn. L dikir mirin ne y xr b ko Ji dela xeml di nadir ser pan, Di nezik te sern me bestin bi kevnik di hen. 25 L din te ne hit em tr sefay bikin, li v dinyaya betal. Te axa ji me birin te ji me re hitin pr kor, kev kal. L dikir te ser me bestin bi kevnik di re alan. L pa em i bikin me mical bi te nne., me tu spart hikm bar teala. 26 Lo malxerebno ser xwe hilnin; Li din em drs kirin. V mirin ji kom civata, ji me ne hit yek j bi ten, De em balgih evdaliy wergirin tayih bibin li v din. L heyf xebneta t ku em bi wan keser wan kulan em biin bikevin gorin. 27 L din te ez kirim evdalek eq, Ji r te ez berdame pey gunehan, ji k heta pr. L mirin qonax ye, Cih min kir nav agir dojeh, ba pizrk zemherira. 28 L din te ez ji guneha bar kirim te dest min ji xeyreta birne,
99

 ez dizanim ko pa poman ye, keser in n e girin e, Xwez ez bi miriya re rane bya ma Ku min dojeh ne dtana. L min teqet bi ezab w nin. 29 av xwe veke, ji xew rabe, L malxerabo, ser xwe hiln li mirin em dris kirin em sefil hitin. Ji d bava, felek em taz hitin Li ber barana li ber tava. 30 Lo oxura felek ne ya xr b Ku em ji tit mal di pir em Xizan kirin em existin Ber wan mitalan wan hesaban. Lo, ber xwe me din v dinyay, L xan e b ra ye derewin e. Geh tahl geh rn e, Geh ah ye, geh n e. Geh ken geh girn e, Tehqq tu dest girtiya min bya y Ku min tu bi yek biday. L pa ez i bikim tu mak min , min mical bi te nne. 32 L din tu xan bra y, Te ez bedam pey guneha, Serberday tehqq wek tu destgiriya Min by ku min tu bi yek pr biday, L pa ez i bikim, tu maka min , Min mical bi te nne tu bi min dikar. 33 L din xwaz ez ne byama min xr meqsete te ne dta ya ku te ez berdame pey guneha te ez menh kirim ji hiva qewln Xwed weliyan. Tehqq tu destgirtiya min bya y Ku min tu bi yek pir biday, L pa ez i bikim tu maka min ,
100

min tu spart Xwed mrn wel. 34 Lo qulingo ! tu pir bilind dib tu dinyay dibn i mna ye. Got; lo i hewceye ku hn pirsa din ji min bikin, W li dar ava ye. ro ah ye benda we n e. Wesf w ne hja ye. Heke hewe ji min yaqn e, Ku dojeh ew bi xwe ye. Xwez em nebyan me ne dtaya. 35 Lo ev dina mna ye, zivistana ku dar ter hik merov di xirab yek awa ne. heyfa nsan ku dar di ter merov Di w xeml xwe wergerin. fahm bike qenc bizane, Dar di hik merov di xerab w ji agir Dojeh re bibin xwride nan 36 Lo qulingo ! tu bi ser me de gaz diki dikden. Got; Lo bihna dojeh ji v din dibihim ez hawara xwe ji Xwed re dinim Ku la min t nemn. Xwez bi w merov ko j birev xr xrata bike li piya xwe bin. 37 Lo qulingo, sergerdano ! Ku tu qew hewar diki dilezn. Got. lo Ku ez direvim, ko deng guregura Agir dojeh dibihim dil xwe p dikewnim, Ku ne xwez bi cih heremxwar Ku keda xeyran bi zilm dixwn, Ku cih di wan ezabek dijwar e. Xwed tu med, kes neb ni. 38 Lo qulingo ez dibjim tu bi cih xwe
101

Xan her zivistan pita xwe did iyan berfan bamit spana. Ber xwe did det beriya sefay Dik her awana dsa ku b germ havn, Xwe did iyayn bilind honikay yan zozana. 39 Got ; Lo ez ne xan im, L dn xan e, ez ji ber direvim dileznim, nahl li derk biqerim, Ku ez emr xwe bi rehet biqdnim. Ez her ser wan gaz dikim geng xwe hiltnim ku hn j birevin, ji dinyay, L xan e ku ez xayinatiya w dibnim. 40 Lo qulingo ! em nizanin, Tu bihay an tu nivist y? Tu xwe biidn, bi hewa xwe hiln, L to qaw sist . De em pirsa dojeh ji te bikin, L me deng w qenc bidim hewe, Bel j birevin, Weke mrn margast. 41 Lo dojeh alk ji behrek agir e kufrit zift qir e, Bhneka dijwar j tt, re tar hawir e, L dikr w ne xr b, Ku alyek j behrek serma ye. ba pizrk zemherr e. 42 L felek zalim ! Ew i dmat e ku te bi ser me da aniye, Ku j dil xweiy te dil me ji Xema kesera dagirtiye. Weke ji me dihat em xrata bikin te ne hitiye, niha j tit mal di pir te
102

Xizan kirin ann parseky. 43 Lo qulingo ! tu tu qew bi hewa Dikev engn xwe dihejin ber xwe didi ezmana tu er kurs dibn, Da em pirsa bihut ji te bikin, Tu Xwed mran dihebn, Ku em h ciwan tu mizgnya Bihut ji me re bn. 44 Lo wesf bihut miqate ye, Bajarek b qeder mezin e, bilind e, bsr e j difr diherik bihneka xwe behrek nr. Hin sip y hin hin e, hin kesk sor e. Lo behra me t nab, Xwez em nebyana ku janeka mezin e, derdek kr e. 45 Lo dikr bihut xr b, Wesfa w raser me ye, tit ku ne av dtine ne guha bihstine bi ser fir dila ne ketiye. Lo heke hewe ji min yaqn e. Mexelitin ku bihut dn, Bar teala ew bi xwe ye. Lo biht welatek b qeder fireh Wetanek rn , Buhareka bhed xwe e, her dama hin e. 46 Da em dia ji bar teala re bikin Ku me j mehrm neke, L dil min ji guneha ikestiy U bi kul birn e. L dojeh miqabil e, me teqata ezab w nne. 47 Lo pa min i bikin, Ezman bilind e, erd qewn e, em nizanin i rayek Bikin bi guneha bi va kula
103

 bi va birna. mirin hatiye me mical bi rih xwe nne, L heke bar teala bi rehma xwe me eza nak, Mical mefer bi tu kes d nne. 48 L merovo, ber mirin rayek bik, hil rab, li bar teala adil e, Ne rmet li ba w heye ne mehaba. Mr feqr, xen xzan li ba w yek hesab e, her yek, fihln w dike mzana cizay w did -ye, Heke sefa rahet ye, Heke cefa ye zab e. 49 Lo merovo hil rabe, D em tob bikin,l talihane Dijwar li ber me hene, siv s ne, li ber me veket ne. Eseh em bi ser van kevin, Dam li der r ne. Yek j mirine, Yek hizr e, d dojah e. Ku jan kul derd me j ne, bijan e. L pa em i bikin ko qisas cizay me ne, Her s hikm Xwed ne. 50 Lo qewl kitaba em gj kirin me guhdariya wan ne kiriye, Ku dibjin w qiyamet b, w mir ji tirba rabin bihut dojah. 51 Lo rabe em ji bar teala ra tobe bikin, bixwnin fatiheya ko; yarab tu bi z celal di xwe k Ku heke em ne hja ne bihut, Tu me nek dojeh , Gir hesret bes me ye.
104

52 Lo ez wek quling hawara xwe dikim Dinyay deng xwe hiltnim, Weke kew best li sehray ez bi hezar dixwnim her yek nav w hiltnim ez ji hezar yek pey deng min nay, Yn ku ez ji te re dixwnim qewl di pr in. Ti beha pe nay. L pa ez i bikim ji derd din kul di axiret, hedena min nay. 53 Lo i behreke bi xr hatiye bi me re ez gerandim wan mrgan va guhara li ber eman min j in, Baqek gul rihan gulek ji civata Nadir ra, rehmet li d bav ko qewl gotin d bav hazir guhdar. Her wek t te dtin lavij gotereka dn y.T de l axiret dinya din dikin. Ew gotara ha ro j di drn Filehn Tor de bi qeydek Botan tn gotin strandine. Ji lavij s nivit, bi xeta Siryan keti bn dest min. Min ew her s dan ber hev ferqa wan ber pel di bin stnan de nan kirin. Ew erq mna ko xwendevann me d bibin ne titnen mihim ne gelek in j. Di hejmara Hawar 26 an de ez bendeka xweser li ser lavij binivsnim. bi end awayan l hr bibim. 861-LAVJ-2 Ez li xana Goseh fikirim, alk j herift. Ez li dora gir Niskn fikirm, Sosin beybn t re bikift. Xwazik w law; Du yar li gund hebin, yk yar be, ya din dezgirt be! Ez li Herekol fekirm, ne mane kev Dora kan Ferik nrim, Porjan l bne dar dev. Ez terka lawik xwe nadim heta korkendl bihele, Ji min lawik min re bibe gakl zev !
105

Ez li mrgmar fekirm mr hem besta, Li Herekol fikirm keviyo li bne mna tily desta. Xwezika min behr li bejna bilind hebiya, Bila Xwed emenata xwe ji min bixwasta ! Ez li Arnos fikirm mr hem iya, leh j derbne, Diin ser milk Kaxpiya, Ez bi engil kele gewra xwe bigirim, Birevnim bibim nav mal Qobegiya. Ez lo Axoyl fekirm, i iyak xezeb e ! Ez li Arnos fekirim, qentera nriya l bne celebe. Evnika xelk dinya elam hem li ser dev levan in. Ya min rebene Xwed, tna ji dil kezeb ! Tavik baran dibar, piek berf ser eng t diqeris. Dema riya te li Cizra Botan bikeve, Tu ji ber min ve kyfa zer esmera bipirs. Goyino xirabo, ira deng te li min naye? Tu sib dixwn li gumbeta Cd, vara xwe tav j beroj aravay. Tu kiras belg mishef werger, baweriya min li te naye ! Ji Hawar Nriyo te mala xwe xerabo, Tu li v dev li v dimax Sihrn Hinc xirab kirine, Ber xwe dane geliy ax Xalit Mehmed Beg Mr Bihta, bi zr zv in; eraba xwe berdane ber kemax. Ez tu epera nehebnim; Ji xna epera stn, Raser Dirba ikr e. Mehmed Beg mr Bihta swar bye; Birek xulam xizmetkar, Wey eroy serxans, Resl fink we v ra.
106

Dibjin em Efno bikj, Ser w rk ji xan xw ra. Post w rk, ji mr Amediy ra. La w rk, iva qaziy bajr ra. Hem ji ecb hikmetn din ra. Ez tu epera nabnim ji xna epera raser Divn. Xalit Mehmed beg mr Bihta bi zr zv in, xal nan dikevin e. Mr min tifeka bavj Efno, Kalik dikev kembexa bizin. Nriyo te mala xwe xirabo ! Nriy geliya Tav w; Ser sitrihn te zirav in, Bine sitrihn te baday Mr min tifek ji bizin biguhze bavje Evdel gul berday. Xwezka min i biguhta, bila te civab da. Qentera nriya xwe ji kurik Qaso berda Stnn gel li xwe bada. Nirvann me kurin in, Lewma xwe ji tz ra nav da Ez tu epra nabhnim ji xna epera Derkevot e, exana Mehemed beg mr Bihta Diteqihn ciht bi ciht e. Ez xulamiya tu hakim beglera nakim; Ji xna Mehemed Beg mr Bihta Di lavija jr daj behsa besa tirba Mehed Beg dikin. Ew lavija pit mirina Mr mehmd gotin: Ew lavij ji sif Mel ji Hec aliyan gotiye; Qentera kul xema bi r bne; Ser ahiy p gihay. Ser hewal bilind oxlime bestine Keviya mezin pala xwe daye. Memhed beg x nrvana namn Lewma ecbn giran hatine ser dinyay. Ez tu epera nabnim:
107

Ji xn epera Darkevot e. Berkn exane ji difikirin kit bi kit,cot bi cot e. Ji xen Mihemed Beg hakim Bihta Nriyo ! te v koke...... Xeltn Mehmed Beg sirme ne, Ketine ser Zirhok. Libika exan ji eniya Efno hejale Biguhre, bide nriya pita bihok. Mro tifekek div dev bin berwec Dest mezin ye Mehmud paay. Mi conk derman div du aiq bi hev re lday Ez bim epera Mehmed beg, Berdim Efno Hejale, Her du evdeln gulberday.. Sevikn iriya dirjin; mi xewik nay. Bist bilind bne, pr hatine qay Birn birndara kul in, Med in ber sir sermaye evikn irya i kurt in; i dirj in, min xewik nat Te bist bilind bne p r hatine qublet Birnn birndara kul in, Med in ber sir seqet. Ez serik bilind fekirime; li me bine gur, Qentra kul xema li ser dilik kul da di ewir. Pit Mehmed beg ez d xizmeta tu mr hakima nakim. Ez bikim xizeta w padiah, Y mr eh mezul kir Ez li dinyay qewrk fekirim, iqa li mi demay Efno, Hejal babn kara ne. epre Mehmed Beg, x nrvana li xwe baday Heger hn tirba Mehemed Beg x Nrvana nas nekin. Herin medresa ser meydan li kla w binrin Trkevan exan li kla w kay. Ez li dinya gewrik fekirim, Dinya iqa li min tal e. Deng exana li epera Mehemed Beg x nrvana nale nal e Hegr hn tirba Mehmed beg x Nrvan nas nekin: Herin medrasa ser meydan; li kla w binrin.
108

Libika exan daniye ser eniya hejal. Nriyo ! Tu semax, Devera Efno Hejale kursiya awel e Avdana w hatib ser kaniya x. Mi heyf xebinet e, Mehemed Beg hakim, Bihta, Bimr pita xwe bide kendala ax . ro nrvan mala bav min derketiye bi ten. Xwe kaye epera kor, raser latn v divan. Nr ba dikir bizin; rab em biin govend.

862-LAVJN MR MHEM Ew lavija ji dev Hec Remezan Ker hatiye girtine: Dil min evdela Xwed li ber kemn Devra nrbel min zozan jor bi Av vexwarin li ser kaniya kijn. Ji yeqna dil min ew e, Mihemed Beg x nirvana nemn. Ji lewman Efno ma bi Ferasn. Qeyntar kul xema bi r ketin; ah bi ro va gihay. Ez dinrim hewal bilind; Berfka sip pala xwe daye. Ji yeqna dil min ew e, Mihemed beg x nrvana nemn. Ji lewman elamet radibin diya y. Dinya y xerab, ji tu kes re nemay. Min ro ji hesabdara pirs b, i ne i mane? iriya ewil xelas bne; Ya p s ev s ro j namne Ji yeqna dil min ew e, Mihemed Beg x nrvana nemne. Ji lewan ser hewal bilind govenda nriyan e. Ez pr bm dil dil xerab qet pr nabe Nriyo, Xerabo,
109

Te li v r dine li v dimax. Devra nrbel min zozan jor bi. Av vexwarina w li ser kaniya v ax. Ji yeqna dil min ew Mihemed Beg x nrvana nemne. Ji lewman Efino li ser zozan jor Pita xwe da kendala ax. Hawerek li geliya qewim b, Ez nizanim i hewar e. Deng tifegek li Mehmed Beg xwe t. Ez nizanim, exane, ne berwe, ne helqedar e? Yeqna dil min ew e, Efno kutin; Hejal bav gska bi ar dera birndar e. Ez e li ser bilind difekirim. Hem li min bne sewgur. Qeyntera kul xema hat bin; Li ser dilik kul di wiri. Ez rebene Xwed xizmeta tu mr tu padiah mezin nakim. Ji xr ye ahik xnkar mazl kir. Ew lavij j Hec Cindiy Erih gotiye 863-LAWK-1 Bihar e, xwe bihar e Gund bav min hindik e, Hezar heftsed mal e Dar di ber de gulxwar e, Duwanzde pismam e, Ji bil d bav Ciy min guhrine b nian e; eva nv ev were ber deriy mala bav min; Der veneb mrdvan deyne were xwar e. Gul min guhar e, Poz min bi xizm e, Dest min bi bazin e, Ling min bi xixal e, Bixwe ser sng ber min Wek mar tiyar e; Heya mil sib here ser minar,
110

Bav bir min p bihesin , W bn i hal, i hewal. ev yeke diz hezar e var xwe var e Pez bav te geran e; Kiiy Serhed, beleka berf, Ji zozan jor, ava sar e. Kuro tu ter ciwan , Li can xwe meke; Roja qiyamet rojeka giran e Min kng bx, Memik xwe kiriye bey bazar Dil min qapson e Xem xeyal min li dinyay belav bye; Semed av re, Bejna zirav li dinyay mehkm ferman li ne. Kea mr aliya, arek ji te re bistnim bi Sed s Osmanliya. ara ser te qetiya, Zerar li can min e; ima ewqa kul ewqa derd li gundiya Dil min ji bajar Mrdn, Ji zozana Hesenkf heta erefedn Eger bawerya te nne, bawer nak, ek ol xwe girde; Were eva nv ev, Min bi av ser xwe bibne. .... 863 A Qewl afirandina dinyay 1. Yareb dinya heb tar T da tunebn miik mar Te zind kir taze hal nema gul j bar Ya Reb tu hostay kerm
111

Te vekir r derba tar Tu hostay her tit Bihut kir renge b 2. Erd ezman tunebn Dinya fireh b bin b nsan heywan j tunebn Te xak saz kir 3. Di behran de ten heb dur Ne dimeiya,ne dipeiya Te xweruh an ber Nra xak peyda kir 4. Got ruh hatine ber Nra avan l hate der Dest p kire le L rn kir got bj 5. Xwedawend me hostay rehman R dergey dinyay vekir Her tit ji me re deran B buhet erd avan 6. Xwedawend me tit dinas e Dura kas jre kir esas e J peyda kir mr xas e Got:Eve heq nebes e 7. Dur ji heybeta zdan hincin Taqet nekir hilgir Ji reng nsan xemil Sor sip l hwir 8. zdan me bi rehman Hisin cemal ji me re an Destr da qelem qudret Em avtin nav sira muhbet 9. Hvn havte behr,behir p meyan Dmanek j derxwen ardeh tebeqn erd ezman p nijin zdan me dur deran
112

10. Muhbet avte nav e J peyda kir du av e J herik pir av e Av ji durr herik B r b der 11. zdan me ser behr ger zdan me gem kir 12. nsan,heywan,teyir t Cot bi cot li sefn siwar kir 13. Xwedawend me sefne ser e Serek digere ar kinar e Sefne qul b, av kete ser e Mar dv xwe dana ber e 14. Xwedawend me gem ajot Ji kinar o ber kinar e Ajote Lalie got.heq war e Siltan z xwerber e Lalikurk beer e Niha zd j xeb er e 15.Ya Reb bang dikim x mezin avkan av j dizn 16. Ya Reb te dinya kir, dinya bixr nsan tda dijn bi tr evn re,evn tar C nema gul j bar 17. Xwedawend me kerm rehman Kire rikin erd ezman Da berme ruh ziman 18. Xwedawend me rebil semed Afirandin heft milyaket Cuda kir dojeh buhet 19. Xwedawend me erd kir,ezman guhastin Mical erd birastin, Nobeta qeza guhastin
113

Li guneh baran b ruhistin 20. iqas xwedawend me dinya kir sefer e Sixir dikir dar ber e P nijin rikn mexiber e Lalijor de an xwar e Lalib xwec war e Li erd n b nebat e P zeyin,zend kinyat e 21. Xwedawend me rehman ar qisim ji me re dan P dilovan Adem nijin 22. Xwedawend me rehman ar qisim li ry din dan Yek ave,yek nre Yek axe,yek j Agire 23. Xwedawend me bi rehm e Diyar kir az qidum e Hvn Adem hevsr zor tixm e Hevsr geriya,hat hindave 24. Qalib Adem mab b gav e Go:Ruho ima na nav e 25. Xwedawend me qudret e Zeyand iqas xuliyaqet e Jra kir doje cinet e 26. Xwedawend me erd kir,ezman guhastin Mecal erd birastin,nebeta qeza rastin Ji nsan qenct xwestin Lali ji ezman dihat e Li Erd n dib nebat e P cyiran iqas qinyat e 27. Xwedawend me n kir esas e emiy biriye kiras e arem kir xilase 28. Heft sed sal pahevsr hat dira nikase
114

Heft sed sal ber Adem jimar e Erd xiyare negirt iyar e Heta Lalia nrn di nav de hinar e bang da ruh hedir Hat o buhir Nra muhbet hingivte ser Hat di qalib Adem de hwir 29. Xwedawend me rehman Kasa sir ji Adem re an Av ji kas vexwar,vejiya Cda mest b hejiya Got j xuwest w ruh Xret kete nav ser Xwn li can w ger 30. Adem Xwar ji w kas Sira kas xwe l t Kerameta kas gehite buhet Milyaketan bi mil w girt avtin buhet 31. Adem ji kas vedixwar e Kerameta kas p ve diyar e Xak p nijin,b hiiyar e Got:Ev erd xwee Giyay n sergee Roj roja mr kelee 32. Xwedawend me rehman Ji me re keremek an Dem dezgeh badan 33. Hey Ademo rdin Her dem bike man Xwedawend em xilas kirin ji tofan 34. Gel mirdan bikin kar Xra qudret ji jor bar Xwe dr bikin ji neyar 35. Kerameta xwedawend me hate xwar Erd ezman didinn xr Hn j bibin xwedan xr Qet ji br neken v xeber (avkan 1: Rpel 15-21) Kemal Tolon

115

864-LAWK-2 Ji M w de zozan e P tiliy xelk delal Mm in ibh emedan e Ez terka av re Bejna zirav nadim Heya qaz quling vegerin Deynin ser mrgan. em qam bay ava Mrad Kerr lal e, deng j nay Li dinya y dost mirov rind be Mirov rakeve ar sala di Hepisxana Diyarbekir. Eger felek dost e, Xwed rast b tit p nay Xwez mala me cran mala we biwa Sib heta var av min Li qamet li bejna te biwa. iya bilind e, bi ser me de weyle weyl kir Qaz quling deta M Ser xwe hilan ber xwe berjer kir Rind dtiya te a ewil Li ser xortaniya min zde kir. Ez bimirim tirba min bikol ji mala w de Dib ibak pencera bihl t de Her roja n were Ser mzel swiy Ebdel Xwed de Bar maz kevnar nab Berefa Serhed l bar Nira min kewa gozel li ser nab Weten mrat rn e, dest j nab Ez terka av re bejna zirav nadim Heya sifan ticar rab Tasa xezala min zivn e Tasek av ji kaniya mala bne

116

Dixwim naxwim tniya dil min nak Roja qiyamet ber mzna Xr guneha dawec ne. Ha de nar, nar, nar, nar, nar, Nar, nar, nar, nar, nar, nar Peyayo Qurban mrga Sily ceto w bi hez e Delal qurban Siloy eto bi w bi hez e De gid peyak di r de t iqas xar lez e x l, ewken mil li gewaz e Olo peya yo ! qurban ez li te dinrim Ez zanim tu ji kon mala bav min De ez erf bjim, tu xebereke bi femn Dest rast av bsmrt xn. Kosa misiriy n ji kaln bikn ! Dest ep kete martliy bidne Nav li Xwed piya danzde swara l bigir Ve sib tet re bk ji swara bistn De lo lo peya yo... Ser qza p dora ser te geryayo Lo lo peya yo qurban ! Ez mrga Siloy eto dinrim Ji kula dil min re dar stir Peyak t de hat bihr De ser min qurbana ser pey be Ez li p dinrim peyak mede kir Kuro ez bi qurbana te me Ez dizanim tu ji kon mala bav min Dest rast ceba pantol xne Kosa misiriy n ji kaln bikne Dest ep t ke merteliy biidne Piya danzde swara bigire Bka tez ji sr bist ne B sib z bive hevala bka r bi xel Nura Cewer.

117

865-LAW MN, ZBER MN Ez bi newala ser kaniya diketim, Bi dev ye xwe ji kaan berdan newalan Bejna bav Ferat Xebat, Bejneka bi al, Hatin dev deriya, Der mala ap hndir kurmanc ye Bav Ferat engal pit vekir dest vala Li ser kum kolos Serhed ye Heger dar mevdoliy di dest da ba Ez bi nawala ser kaniya diketim Welle dijmin tr ne dikir Bi s dan, mrg kan ye, bi hezaran... Lekern Rom re girt ser piran, Bi giran girtin birn li Tuxaya ewit dann Bav Ferat Welat birin li Tuxaye dann, Dar bazar li ber dann Keremarek Dar dijmin qebl nekir Dest hilan Bi s ciya birindar kirin l, Li xwe dann Polis cenderman ew li hev hilann Ji heyama ber de, Dibjin ku; W ax got; Ax mala ar pnc, Piraniya mran dan Peyayn malbata, peyayn iya Got welleh ez nakim Li ber nexwexana bajar Mrdn Ez wan gotin galgaln we qebl nakim, Ew nexweek pir bhal e Ez qelem li ser kaxiz Danaynin, mz nakim Sib zda ji min xatir xwast Heger ez got can xwe Pere pere bikim
118

Got; ax bi mi re bi qet qeta kim derd dtna hevalan e Heger fermana hikumat Li ser xwe rakim Ez a er ser ol iya r ser teht latan Min go lawo; Ez te teslima Rom re nakim Ma te, tembiya kulfeta giran hr li k kiriye Bankir got kurdo; Em ji te re hatine Got; Day min digot tu bi aqil Got; de were were Tirko were firsende Kuflet hr ne ji welat min tir e ro ji te re min ne tiving xenere Dapira min him kilamen xwe digotin him ji dilorand. L welleh ew biray min Delal ku li ser taht latan in Heyfa min nemne ji we re Ew birayn min ku li ser digerin We heyfa min hilnin bi dest xwe re Heyfa min ne av neferin Wexta ez ji Tuxay hatime, Ez roj bi roj dihjmrim Ez dizanim, Ez herim car heval peyan L ez nizanim, Ez kul kesern xwe Bihelnim ji ke re? Ez bihelnim ji biray xwe bik re Ji M. Latif ku li ser iya nawal Kurdistan weke r e. Dayik dsa digir hal t da namine, Qirar deh deqiqa bihne xwe digir Dsa dest bi lorikn xwe li ser lav xwe dike distir. erek derketiy li iyay Omeriya Megr da, ew qeder e Li snc rezan li siqaqan Derd welat bi min re keder e
119

Lekern Rom re bi piran dor bela ya Kedera ala kesk, s or zer e Ap Ferat Xebat ji vara Xwed de, Li min helal bike r ber e Bi lekern Rom re re ketiye sintak Te bigot ez Latif dn im Deng qir navtdana betal neke Ez gur dev bixwn im Fieg w hindikin Ez er zozanan y pir n im arsed nefer nakin Ez roja dehan bi ser ser ciwan Giyano ez ketim bext we Kurdan digernim Xwedo hn derb beran P bigihnin Lo ku fiek b Peyayn mala bav min zarona nane Neman, tirsa min ew e ku Nizanin derb barn xwe biqednin r zozana xwe fed a bike Derb beran z xerc dikin diteqnin Par teyara bi ser ser xwe da tnin, Lawo te nav di xwe bida te bigota, bankirin Kurdo teslim be! Ez erkar erim Gotin em nakin, Em ferx Guhderz Kek Ziber im Selhedn Eybin, Me hev dtiye Me bi hevra qerara daniye Megr dayika delal Ez gora re dibnim, Derd welat Ne t hadim ne t debar Em roj dehan bi ser xortn Kurdan digernin, Ji derd welat min keft xwe xwar. Em yek xwe bi dehan dihesibnin Ez hem er hem j ejderha me Em xwna Qaz Mihemed ahd kirine
120

Melik Cebar, r beran li min bike helal Ez di jiyana xwe de dest xwe hilnedim Ne bm Teres Rom re Ez teslimi Ez bi iye Omeriya diketim bi snca reza li zinara Xwe t deng kur bava Fris Pehlevanan ejderhan Xwe t deng Kelekofa, Mevdoliya hevir dor e Ap Ferat Serhat Mrek nestel b, Tu cara ber xwe neguher Ji ber tifingn wan ne yara . Avan - 2 866-LAWK BATMAN Dell yad, dell yad, dell yad Paak rab bi giran, Esker xwe ji koca Diyarbekir xopan bi der an, Li Batmana ewit qur dan Ely Mihemed firar b, itika re der an Batman ewit wa bi sur e. Esker Smal paa girt boluk tabr e Mincan xatn ban dikir Smal paa Ez ketim bext te Xwed ye Te dest Eliy Mihemed lawik Batman, i awa ji ber hilme hilan? Dil min here, sed car bi min her e, Batman xopan wa bi gr e. Mincan xatn ban dikir, Smal paa, Ez ketim bext te Xwed ye. Eger tu dixwaz ez bidim te elbek zr e Dell hal! lawik Batman Batman ewit bi r ye.
121

Mincan xatn ban dikir, Smal pa Ez ketim bext te Xwed de Te dest li Eliy Mihemed, lawik Batman bi mista me de. Eger tu dixaz ez bidim te du elb zr e. Smal paa ban dikir li Minca y, L Xatn, l hirmet! Bejna te swl swleka stna qudret Xelk bibjin Smal paa derketiy, Sermr dewlet We bibjin Smal paa, Ji Mincan xatn dixwe w bertl riwet. Batman ewit biewite Wa bi mrg kan. Kula Heleb di mala Smal paa, Mr dewlet kev e Te i awa dest Eliy Mihemed Lawik Batman ji ber hilma me de hilan? Dell hal lawik Batman Batman biewite wa bi r ye Esker Smal paa hd hd p de t ye Bira Xwed kuleka li bax mala Smal paa mr dewlet kev e. Ez rabm ji xewa nv ev ye Mi d ling Eliy Mihemed lawik Batman qeyd kir li mrata (qntiy ye) Ber w dan koca Diyarbekir ye. Dil min ebdel Xwed dilk d ye Mincan xatn ber xwe daye Birca Belek, Da kiriye gliy sor sosn Da ber meqes fireng ye Bedlek ekeke zabita li xwe kiriye Olaqek ji xwe re tewl vekiriye Diday p Eliy Mihemed, Da ser riya Diyarbekir, li zindan ye.
122

Dil min ebdel Xwed dil dib ye. Mincan xatn xerib keti b qonaxa Xwed li xan ye, sib ye ro hilatiy Mincan xatn meiya sera dewlet ye Mincan xatn ban dikir, gel efendiya bnbaiya, Ez ketim bext we Xwed ye Xortek temtla min de b Li nav esker Smal paa b. Ez nizanim rakirin ber w dane kder ye? Efendiy Bnba ban kir, Xort delal dil min ebdel Xwed dil dib ye. Ew xort tu dib di temtla te da b Li nav esker Smal paa b. Du esr rakirin ber w dan skela li ber behr ye. Mincan xatn por, poman ber xwe da xan ye Olaq xwe vekir, da pey Eliy Mihemed, Smal paa, ket riya skela li ber behr ye. Qonexek hilan, yek dan li ol ye Bel ev di nv ev ye Mincan xatn xerib ket b, Qonaxa Xwed ye. sib ye ro hilat ye Mincan xatn meiya sera dewlet ye Dell hal lawik Batman min bi ten ye Dell hal lawik Batman, Ban kir go, gel efendiya Bnbaya Ez ketim bext we Xwed ye Xortek temtla min da b, Li nav esker Smal paa b. Ji eceb dinyey re nizam rakirine Ber w dan kder ye? Efendiya binba ban kir xort delal, Xort ku di temtla te da b, Li nav esker Smal paa b. Esr rakirin ber wan dan Stenbol ye Mincan xatn por poman ber xwe de mrata xan ye Olaq xwe vekir joi mrata xan,
123

Da py Eliy Mihemed smal paa, Daket riya Stenbol ye Qonexek hilan yek dan li ol ye evek nv ev ye Mincan xatn xerib keti b, Qonaxa Xwed li mrata xan ye. 867-LAWK DELA Heyla delal heyla delal heyla delal lawik delal Ez bi irnaxa xopan diketim Were day reben qala gir Wayla gawir gawir bab Min den bala xwe daye Min digot biniya irnaxa rengn Du zer esmer rnitin Bel ji kula dil min te re Qelin next xwe dibirn Heyla delal heyla delal heyla delal lawik delal Bel vr min xan kir ser xaniya Heyla gawir gawirbab Ez derketim ser hewaley ban bilind Jor de min mze kir li dawet Bel gewra min kof sipiya Heke ez roj s caran av xwe v heram dris gunda Digernim nagernim Ez bejn bala bilind zira nabnim Wek berfa bala ser iyay Cd Tava temz tebax li dide Noqte noqte, bel ciger meleka dil min heliya Heyla delal heyla delal heyla delal lawik delal Bejin zirava gula dil gund me ye Were Xwed hezar car ava biv Qedera pncsed mal t de heye Wele wext rije av min Ji w bejn bala te nekev Wele heku teva mala xwe Barkir kavle Wele sebra min xirabe ye

124

Heyla delal heyla delal heyla delal bejn zirav Ez bi irnaxa ewit ketim Wer l gewr i xwe war e Were ji kula dil min te re Bir re det e l ser iya ye Wext roj av min Li w bejn bala te nekeve Heku ava em Botan li min ikayaye Heyla delal heyla delal heyla delal lawik delal Sibey tav drs gund we zerqand de v zalim qza zalima awa rnit her ber kulek pencere eynikan Were day reben xwe xemiland Hey gawir, Xwed mala bab te xira bike De iqa mr xwe bi dil xwe kir Wele te ceger dil melaka Dil min heliyand Heyla delal heyla delal heyla delal lawik delal Wele berf lkir berfa bra Hey b mirada Xwed Min digot bayek jor de lda Bel ji kula dil min te re kiriye sebra Wele ez rabim v sib Qulf mifta ser sng beriva bedena Xwe evdela Xwed venakim Ez bihlim ji delal dil xwe re Bel heta byo ji rka dra 868-LAWK METN-1 L l dayik heyrane ! De rabe roja emiy Ser min bio xemla min li min ke Bisk temeriya li enya min ke Hey l l l l, hey l l l l, hey l l l l Hey l hey delal ! Dayik ez gor ! De rab bine p lawik Metn Delal mal bje heger min dixwaze Bila ma b min baxwaze
125

Heger min direvine, Bila ma b min birevne L heger min ne revne sib ye min bi rkin Hey l l l l l, hey l l l l, hey delal ! Dayik heyran feleka me xane, gid me dixapne ji me ra na yn dom hey dom L l dayik heyran ! Rewa min ne tu rew e Kankn me xan pran li w hevber Hey l l l l, hey l l l l, hey l l l Hey l hey delal ! Dayke ez gor ! Bila di nv ev da Lawik Metn b nav xal xet min gerden Bila dev xwe bxne nav sng ber min Heya dev w bigehjin bin, qulp gahr min Hey l l l l, hey l l l, hey l l l l Dayik heyran ! Feleka me xane, Gid me dixapne ji me ra na yar dost. Mamostay Mzka Kurd: 869-LAWK METN-2 L l Dayk Heyran Ez bi te kim Tuy bi xwed k Tuy rabe ser min bio xemla min li min ke kezy min bi hune ro tuy cihabek bi ne pey lawik metn delal mal Bira were min bi xaze yan j bi revne Heger nay min na xaze na revne xwezgnk min runitine Qelen min birne w sib min bi rkin hey l l l l..l Hey l l l l..........l hey l l........ Lo Bavo feleka me xayne ye vireke derewne Min Lawik Zerdet di xapne nay dom Hey l....hey l l... L l Dayk heyran, kank xan Mra Li yay engal meqbula xa bi rzin Min d Qz gund me ji mal derketin ser bi arin Buk gund me bi fstan dirjin ro Tuy cihabek bine pey lawik Metn delal mal bira were min bi xaze yan j bi revne Heger nay min na xaze na revne xwezgnk min runitine
126

Qelen min birne w sib min bi guhzin hey l l l l..l Hey l l l l..........l hey l l........ Lo Bavo feleka me xayne ye vireke derewne Min Lawik Zerdet di xapne nay dom Hey l....hey l l... L l Dayk heyran, kank xan Mra Li yay engal Meqbula xa li w hember Min d Qz gund me ji mal derketin av bi kilin Buk gund me bi fstan heyder ro tuy cihabek bine pey lawik Metn delal mal bira were min bi xaze yan j bi revne Heger nay Min na xaze na revne Bira ev nv ev were ramse taxim Sing ber min keik Bira dev xwe tke bin guhara boxaza qirik hey l l l...l l Hey l l l l..........l hey l l........ Lo Bavo feleka me xayne ye vireke derewne Min Lawik Zerdet di xapne nay dom Hey l....hey l l... 870-LAWKO-1 eman eman lawiko tu mrxas u egido xwina te pir rine jiyan ji te girtine m berika baran fuat egidmin kan li stenbol ehid ket dil me agir p ket evin ji te ra jin e ore ji gel re tine di rya azadiy de bar mezin hiltne gotin u muzik: Silman-Mervan-Candas 871-LAWKO-2 Lawiko kele kela germa v havn De lawik min nexwee nexwe li nav nivn
127

Eza reben dikim ck lawik daynim Li eywan sanen Cot reguliy xwe ji lawik xwe re Txim baw bawen heyan sib Li ber ser lawik xwe rnm Ez bjim gel mr zilama Hn ji kleka lawik min rabin We ima win/hn nizanin lawik min Lawik min nexwee, bedhale tirsim ez lawik Xwe nebnim ez bimirim bi v kul, bi v keder, v birn Way way bi v birn de were Ax de were de were de were keser meraqa mi lawiko Ez ketime toz xubara germa v bder Lawik min nexwe, bedhale, ez nizanim birna w li kder? Ez ck lawik xwe daynim li eywan li ber pencer Lawiko derba te li min daye bna tra v xener Ez bjim gel mr zelama hn ji kleka lawik min rabin, lawik min nexwe, pir bedhale Ez cot memik xwe bidim desta, bila lawik min pabe, bna w pder, tirsim lawik min bimire, ez nebnim, ez bimirim bi w kul, bi w bi w keser de were Tekst Muzk: Gelr (Her ar pern Kurdistan) 872-LAWKO DNO KE DN Lawko dno evk were mala bav min bi dizka Der veke bi tilka Wext ku bav bir min gote; i by i iriya? Ez bjim kz b hat mirka. Ke dn te av re ji kaniya kila Delal dn te por sor li nav mila Delal, sal heft sal min e li d te me Min dil berday ji huba dila. Lawko dno mrga gund me bi kereng e Gihay dor tevde reng bi reng Ez ewqas li hviya te bm Tu nehat b dereng e.
128

Ke dn ez nexweim pir bhal im Delal dn roj bi roj bhaltir im Wexta ez av li sebra dil xwe dikevim Ji kihl bin beriya bazartir im. Lawko evek were mala bav min bi mvan Ez ji te re serjkim v berx v beran Wext bav bir min got; Qza min kan berxa w beran? Ez bjim bavo, Kik bav ivan xan b ji ol ne an Ke dn iyay me bilind e, bi kakil kunc Mala bav min xirab, J difiryan cotek kew di narinc Xweziya min bi w evd w nsan gerya b li din, Bi nefsa can xwe zevic. Lawko dno evek were mal bav min limje Ez ezde ji te re daynim Dest xwe bilind ke bang Xwed ke bje, Lo lo yarb tu min bi zavey mal k Ke dn ez nexwe im li nava ciya Dihat ser min qefl qza jin biya Min ned, li ser ser min bye teqe teq van meqes dux te ye. Ez i bikim og min tune bn rabim piya L bel dev min keti b cot zer- memika, Hinarn herdu rya Ez nizanim ne ji kfa b, ne ji eqa b, ne ji eyba b. Heba diran di dev min de nema gi weiya.
129

Lawko dno ez li ban, tu li w ban Delalo dno di nav me da diherik em kan Lawko dno min bhst te ji xwe re yek an Heger ji nefsa min can, min tol, min sw evdela Xwed tir be Xwe helal be li w can Na, wele eger ji nefsa can mi tol, min sv evdela Xwed xirabtir be Bi reya Xwed tu xr nebn bi ciwan. Mehmut Lewend roja n 46/ 1996 873-LEGEL XEM BME HEWDEM Legel xem bme hawdem, dem be dem her ne kirdarim neka bawer nekeyt, tuxwa bibne reng ruxsarim jiyanim wek nemane, bezm aym wen germe be dmen aqil jrim, belam dwane reftarim be cor derd durt kar kirde benben cestem heme mat xemgn zell dl bmarim nexwazella le katka le bat mujdey weslit welamek fraqit daye dest cestey birndarim deba tir tehemul kem nebun nur du awit le rgey ax dax dirk dal wesl dildarim Honrawey : Bwey-Awaz: Burhan Muft 874-LERZAN Lerzan Lerzan ho Lerzan e ahiye helper i Kurdane Her end yarem lmbzare B ek arim naarim B balakey bm aware
130

Lem sare ta ku ew sare Kurban bim ey bay ev Xem bey li avm nakev Gotin Muzk: Gelr.Herm: Rojhilat

875-LEKERN TKOER N Leker in tkoer in Rncber in cengawer in Bo kela zordariy ri venagerin De rikin neyaran Hem ps kedxwaran Em xwe kin n waran Em bi br bawer in Dsgotin Dest bavjin v bar Qz xort alkar Em ava kin v war Em nitimanperwer in Dsgotin Gotin Muzk: Sad Gabar irove: Koma Deng Azad

131

876-LEYLA-1 aw ciwan Leyla Bo te mirdim Leyla Xan man Leyla Caw ciwana Leyla Leyla Leyla Leyla m ev ev zivistan Befir llke kolan e Yarim zor ciwan e Xan man Leyla Leyla Leyla Leyla hey hey m ev eva bihar aw ciwan xumar e Yarim zor nezdar e aw ciwana Leyla Xan man Leyla Leyla Leyla Leyla hey hey Leylam leb o bankim Kil ali awan kim Ji derd min re bi dermankim aw ciwana Leyla Xan man Leyla 877-LEYLA-2 Ez hatime mala we Ji boy dtina bejna te end gotn min hene Tnim bignime te Min pirs ew i kese Arye zerdetiye Esle xwe ji Kurdistane Delal engal ye Bna xwe te je yar Mna gula bihar Ji iya ye engal Ji te bna cinet
132

Yar te ev bn ji kuran Ji war era an Ji lalia Nuran Cih mala xad (Cih zerdete kal) Welat le bra min an Gotin Muzk: Koma Zerdet 878-LEYLA LEYLA WERE VR Ez nakim nakim Terka Te nakim Ez nakim nakim Leyla Terka Te nakim Dery evna li ser Te venakim Leyla Leyla Tu were vir maqey dil Te kevir Eman Leyla Tu were vir maqey dil Te kevir Welleh min zora Te bir i li vir i li wir Ez hatim lv wek ekir Ez mame mame Leyla Ez mame Tu nuh gihay ji bona Te mame Tu nuh gihay Leyla ji bona Te mame Ew s bisk Te weke Gulane Leyla Leyla Tu were vir maqey dil Te kevir Eman Leyla Tu were vir maqey dil Te kevir Welleh min zora Te bir i li vir i li wir Ez hatim lv wek ekir Tu zan zan bi derd min zan Tu zan Leyla Tu zan bi derd min zan evek wer ba min Leyla bi mhvan Wan awir ava Te li ser min dan Leyla Leyla Tu were vir maqey dil Te kevir Eman Leyla Tu were vir maqey dil Te kevir Welleh min zora Te bir i li vir i li wir Ez hatim lv wek ekir 879-LEYLAN Leylan Bihare iek bihare Tav derketye de Tu were
133

Bihare rengne Gul j vebune Leylan were hal min tunne Ax de Leyla Leyla...emr min... Tu eva li b teyis ewqa Te da dil min Boy w ewq Ez helyam were Leyla mala min Leylan sor gul sosin bihare Dil min ji kerba zare zare De Tu were Leylan lezke Min nehle li vir bi ten V Bihar bi b ten dil ikest situ xwar Ax de Leyla Leyla...emr min... Ava zelal di xul xule weke dil Te nabe Kember zv Gula Diny du qet Te tunne Leylan nee nazdar nee de tu were Nee nee...de tu were Nee Leyla were Leyla nee Leyla ti bext te me Dinya ron by te ji min re herambe Ax de Leyla Leyla...emr min... Gera Gol min Kon dan Ez xeydm ji kerb Te Gul bedew qur vebune dsa ketim bext te 880-LEYLO LEYLO ZRAV Leylo Leylo zirav Zirava Elpar Leylo Leylo zirav Ax ke zalimbav Ew zirava wek derz Leylo leylo zirav Li dev deriy me dibez Ax ke zalimbav Ew zirava wek te Leylo leylo zirav Li dev deriy me dime Ax ke zalimbav Zirav qiza Ke ye Leylo leylo zirav
134

Rind e qiza kese ye Ax ke zalimbav 881-LEYLO i dare ji dara Hewryo leylo leyla min Hosta bnin ji Stewryo tew tew mala min kin text v yaryo leylo leyla min i dare ji dara Hinar leylo leyla min Hosta bnin ji Hekar tew tew mala min bikin text v yar leylo leyla min i dare ji dara Bihok leylo leyla min Hosta bnin ji Dihok tew tew mala min bikin text v bk leylo leyla min Gotin Muzk: Gelr (Mrdn) avkan: Husn Tewf 882-L BEJN Feqih me l feqitiy l bejn l l bejn l bejn bal Feqih me n l feqitiy l av l av birh l re qelem Mel nekir l qewtiy Ji te re l bnim re kofiy i careke ji gund w de Birek feqe l ketin t de Feqiy min l ji hemwa zde 883-LBL Lbl Gul, lbl Gul, lbl Gul Lbl Gul, lbl Gul, Wax l Gul Sorgulam, nazikam, xweikam tev da Gul Lbl Gul, lbl Gul, lbl Gul Lbl Gul, lbl Gul, Wax l Gul Nazikam, dilberam, xweikam tev da Gl Ez(im) gulim, gulim gulim, l Gul tev da Gul Ez(im) gulim gula sp me, sorgulam tev da Gul
135

Hemayloka bi re(r) me, l Gul tev da Gul Eqa lawik kf me, l Gul, l Gul, ax l Gul Nazikam, dilberam, xweikam dlberim tev da Gl Ezedn Temo kovara Enstituya Paris 884-L B GOVEND L bi govend, l bi govend L bi govend xwe lewend Min heyrana gul zend w ez ji kerba te hatime bend L bi govend sorgul Xwe govenda bi sorgul Kesk sor zer da xemil Sergovengr da milmil Bingovengr da milmil L bi govend, l bi govend l bi govend xwe lewend. ro li gund me dawet e Sebr war me dawet e Govend geriya xet bi xet e Dlan girtin xet bi xet e Bin govend qz met e L bi govend, l bi govend L bi govend xwe lewend. L bi govend dev sk Xwe lewenda dev sk Def zirne li ber imk Dlan geriya ber mk Ew daweta zava bk Ew proz be li zava bk L bi govend, l bi govend L bi govend xwe lewend

136

885-L BO L L bo l l l, bo l l l bo l L bo l l l, bo sefil bk Xaniy ax bike l l bo l Stna navay hlg sefil bk J derket cotek bk l l bo l Derd min ewa bike sefil bk L bo l l l, bo l l l bo l L bo l l l, bo sefil bk J derket cotek qz l l bo l Derdem ewa mezine sefil bk. 886-L DAY L day sibe ye ji kula Dil min te re Hoy hoy bay sar t Sibe ye ji kula dil Min te re bay sar t Min ber xwe dab Ku terma bab Em Ji am t Gir dab ji irt Hey la li min por kur Ber bi mal t awana term bab Em Gir dabn darirt Hey la li min por kur Ber bi mal t Term w xwe mr Dann li eywan Min dest xwe bir Bedena w gerandi b Xwna sar t.

137

887-L DOTMAM L domam naz im naz im Xelk xulam naz im naz im Em hatin te dixwazin Bi cotek guhar ferek bazin Ser nana te dixwazin. L domam ro ro Dk bangdane dk nvro Ro li me b sed sh ro. L domam naz im naz im Xelk xulam naz im naz im Em hatin te dixwazin Bi cotek guhar ferek bazin Ser nana te dixwazin. L domam ev ev Xelk xulam ev ev Dk bandane dk nv ev ev li me b sed sh ev. L domam naz im naz im Xelk xulam naz im naz im Em hatin te dixwazin Bi cotek guhar ferek bazin Ser nana te dixwazin.

888-L GDY L gidiy, l gidiy l gidiy can, L gidiy, l gidiy, l kaw can Gardan tor mircan L gidiy, l gidiy l gidiy can, Gardan tor mirca L gidiy, l gidiy, l kaw can Gidiya mine qzne L gidiy, l gidiy l gidiy can,

138

Gidiya mine qzne L gidiy, l gidiy, l kaw can. 889- LL BEJN Rast dost xirab hatim Ll Bejn ll Bejn Rast dost xirab hatim Dev diran ekir am Bilind firyam nizim ketim Ll Bejn ll Bejn Bilind firyam nizim ketim Dev diran ekir am Emrm pir b te nv kir Ll Bejn ll Bejn Emrm pir b te nv kir Dev diran ekir am Porm re b te sp kir Ll Bejn ll Bejn Porm re b te sp kir Dev diran ekir am Gotin: Gelr Musik: M.Atli (Koma Deng Azadi) 890-L L DAYE Le Le daye ima ew derd kule v dinyaye Hemi buye para me ye Em bne koer bne raben bela bne Li dinyaye Ev dile min dievtiye daye helya e hale min Ji ber name ye Le le daye ew felake xain bi dijmine me r e Bye yar Dest dana hev xira kirin li me Ev ih war
139

ewtandin gund me le daye nehitin Li me mal u her dever Avaz: Geleri Herem -Melete Gotin DYAR 891-L NAZ-1 Hey Diyarbekir bax ye l, L Naz, l Naz Gul giya pv yel, L Naz, l Naz Ramsanek bide min Deyne min li bav te ye l, L Naz, l Naz Hey Diyarbekir rbar e l, L Naz, l Naz Gul giya bin dar e l, L Naz, l Naz Rams anek bide min Dil ewit hawer e l, L Naz, l Naz H, Diyarbekir seyran e l, L Naz, l Naz Gul gya meydan e l, L Naz, l Naz Ramsanek bide min Ew xweiya dil can e l, L Naz, l Naz H, Diyarbekir Botaye l, L Naz, l Naz Ramsanek bid e min Hi min li nik te ma ye, L Naz, l Naz. 892-L NEZAN-2

140

Lwik digot; L, l keik, keika li ber av; iqas bejneka zirav; l bay xerb t, Bejna ser silav diki li kok ramsan, Te qz ilaq v bejn; De hey wey l, l te nazan... Keik digot; Lo lo lawiko, Kerwaniya kerwan ba, Law r ye, r ye, Bi min r ye, ro tu kerwan t re der t ye; Ez iqa bala xwe didim, r ne ; Kevira davje gola av ye, Te ji min ra ne kev galagal, V gotin yo, De hey l, wey lo lo wer Xwedyo... Lawik digot; L keik em Palo biewit l, Wa bi b ye, van bya lgitiye, Tew li s ye, xwe z min zanba, B esil fesl te ji kye, De hevala, Wey l, l te nezan... Keik digot; Lo, lo lawiko, Ez qza mr Palo me, Hezar pnc sed swar li pita min e, Ez naka li kumkolos bav xwe, Bi gaz qirnikim, Ev naka kervante li te bike, Mift emel belay; De heyla, wey lo, lo wer Xwed yo... Lawik digot; L, l keik; Ez mr me mr emdnim, Berdevk Zor Temir paa me, Hezar pnc sed mal erqiyan,
141

L li p min e, De heyla, wey l; l li te nezan. Keik digot; Lo,lo lawiko, Er well, min zan b, T ne ji welat Kumkolos Bav min b, er well, min zan b. T emer ser bi xl , Ez nizanim ne tu bi neqt ne, Ne bi berdel, De heyla, wey lo, lo wer Xwed yo. Lawik digot; L l keik heger bav te Dixwaz mal dinya ye, Bera olekek bne, Ez bidim end olek zr Osmanl ye, heger qail ne be, Bst pnc ker mh min, Li poz Qerejdax diere, Bila ji xwe ra her bne, end ker m y, De heyla wey l,l nezan Keik digot; Lo, lo lawiko, Kervaniyo, kervan ba lew ra ye; Kervan lawik Yezdxan meiya Mkew da b p ye, De heyla, lo, lo wer Xwed yo Mir ban dikir, Gel heval hogir, an dil min wa y s Cara bi min way, hn ji d me vegern, V qeday, v belay, de heyla, Wey l, l li te nezan 893-L WER HELM

142

l l were were were were were....... le wer Helm L l keik dine reben min got te i dixwazi le torekine L l kubar dne reben li xelke tahle l limin irine De were were le wer Helm L l elim reben min go ez wa nakim l ez wa nakim L l we eze kirase mala sterya ta le luxwe nakim Lo lo mro ser Span Xelat berf bager e ax l wez dernaxim De were were l wer Helm Mzk Geler 894-L WERE Tu ji li w bero j Ez j li v bero j Ke ez te nasdikim Tu Tirk nn Kurmanc L were lwre l were Rind were Sib evda z rabe Semi y roj xirabe Carek hla min srke Him xre him sevabe L were l wre l wre Rind were Mzk: Anonim. Gotin: Mustafa ifti 895-LC Agir berd an nava bajr Kutin zarok jin mr Dest avtin guliyn zr Serm ser berdab jr Hevalno

143

Megr Lic diya min Hemzke ehdn xwe Bila neyar nekenin Bilind rake ser xwe Bi Tm topan girtin ser Ji tankan kirin ember Hinek kutin hin kirin der Hinek girtin bin dar ter Hevalno Em Lic bikin gulstan Bixemlnin mna bkan Li ber ser wan ehdan Em binin bax gulan Hevalno Gotin: Hekm Sefkan -Mzk: Beser ahn 896-L EYVAN XEW KR Li eywan xew kir loy loy, loy loy, loy loy loy mala min Xelk yara te bir loy loy, loy loy, loy loy loy emr min Dikim nakim ranabe loy loy, loy loy, loy loy loy cana min Xwel li ser te kirin loy loy, loy loy, loy loy loy mala min Diyarbekir ber av loy loy, loy loy, loy loy loy emr min i yarek bejnzirav e loy loy, loy loy, loy loy loy mala min Xelk yara te dibe loy loy, loy loy, loy loy loy av min Tu hn may di xew loy loy, loy loy, loy loy loy emr min Dery Ruhay bilind e loy loy, loy loy, loy loy loy mala min Ev i yareke rind e loy loy, loy loy, loy loy loy emr min Xelk alem zewicn loy loy, loy loy, loy loy loy mala min Tu hn pepk kund e loy loy, loy loy, loy loy loy mala min Li eywan xew kir loy loy, loy loy, loy loy loy mala min Xelk yara te bir loy loy, loy loy, loy loy loy emr min

144

897-L GOVEND BNR E Ka li w al bi nihre lo lo heval min Ka li Dawet bi nihre emr min can min Du Dlber bi hevra ne lo lo heval min Du xweik bi hevra ne emr min can min Awir wan tim li me ne lo lo heval min av wan tim li me ne emr min can min Heger Tu wan nas nek lo lo heval min Heger Tu wan nas nek emr min can min bi xeml kurmanc ne lo lo heval min bi xeml kurmanc ne emr min can min Yeke kine bedewe lo lo heval min Ya din dirje qelewe emr min can min Tu j li wan bi nihre lo lo heval min Tu j li wan bi nihre emr min can min Xeber ji wanre bi ne lo lo heval min Xeber ji wanre bi ne emr min can min civna me u wan deyne lo lo heval min civna me u wan deyne emr min can min

898-LO BERDE evek di nv ev da lo di giraniya xew da Dest xwe da dest min lo bin roniya heyv da De berde de berde Lawo dest min berde Evn bi kul derd e Lawiko dest min berde Evn bi kul derd e Lo lawo dest min berde Te min did li hewz gulan, sib, nvro varan Dest avte gerden lo, xin kete guharan De berde de berde Lawo dest min berde Evn bi kul derd e Lawiko dest min berde Evn bi kul derd e
145

Lo lawo dest min berde Tucara te ji br nakim lo ser te re kes nakim Ger sed sal j derbasb lo, so za xwe xera nakim De berde de berde Lawo dest min berde Evn bi kul derd e Lawiko dest min berde Evn bi kul derd e Lo lawo dest min berde 899-LO DE LO Lo de lo, lo de lo ! Ez bi geliy goya diketim Gelk bi kevir zinar, Fatm bi s denga ban dikir, Xemray xwk Ordiya nezama ngiliz giran e Li dora mala me danne ar kenar e Xwe t deng top topxana, Di dest Hesen Tahr de, Xwe t deng bzara Gelek ahd ihd Hesen Tehr hene. Hesn Tahir bi s denga ban dikir... Husn xwarz Mehmed Eliy bira Ez ro kew geliy goya me, Ez beran zozanxur me, Ez iraya mala bav we me, Ney bra we, roja bi w roj, Min li ordiya nezama ngilz Qewimand, Min hn xelas dikirin ji bayreq daran. Ez bi geliy goy diketim, Gelik bi dar ncas e. Ordiya nezama ngilz giran e Li dora mala me danne b qiyas e Xwe t deng top topxana Dest Hesen Tahr de
146

Xwe t deng b ataa. Gelek ehd ihd Hesen Tahir hene, B ate bi dest ep hiltn Bi s denga bandikir Huseyn Mihemed Eliy bira Ney bra we, roj bi w roj min li ordiya nezama ngilz qewimand, Min hn xelas kirin ji esker xas Lo de lo, lo de lo! Ez bi geliy goya diketim, Gelk bi dar b y Fatm bang dikir , Xemrey l xwk Ordiya nezama ngilza giran e, Li dor mala me danne bi s ciya Xwe t deng topa topxana, Di dest Hesen Tahr de, Xwe t deng bik apliya. Gelek ehd ihd Hesen Tahir hene Hesen Tahir, Bi s denga ban dikir, Husn xwarz, Mehemed Ely bira Digo; Ez ro kew geliy goya me, Ez beran zozonxur me, ira mala bav we me. Ney bra we, roj bi w roj Min li ordiya nezama ngilza qewimandin; Min hn xelas dikirin ji ordiya ngilzan e. Kovara Hawar

147

900-LOMA KEREM DNALE Li Xaa axak heb Pnsed pez w hab L, b kiras b. Wusa j muzire Ha tev nede, av li ser xeq dibire. W li ser w deh mal bir Mezin w deh mal Nav w Keko y, Ji bav kal xwe da xanimn e Ji axa ra go; Kuro Ehmed bihle Em zeviye xwe avdin, Av d sa bidin te Ew axay muzir got; Kur xwe xulam xwe, caw hat, Gotin ax muzir Keko kutiye. Pismam w j n, Ew muzir kutine, Bra w ma di her yeda Kerem dib ; Ji Qeymez, me Xaa Min r li hev pa, qulaa. Min nr, Jinek ji w da t, Li bejn bala w mze kir, Keeka Sip jinik Heyderiy, Go; Bira oxir be Min go; oxira xr be, Go; Mala te li kye? Min go ; Li A Kera ye Go; Birao nav te iye? Nav min El
148

Ku nebe dexel Ya jan, yan qel Mexset nekel, Go; Biray El, dibn Kerem li ser axeler maqlan distir ma ew rast? Min go : Day, Kerem Li dem dezgeh meriya dinhre dibje. Go; Ku tu di bje w kur ker Bila were li ser min mr min bistir! Bi w Quran w di virda lewitand. Min go; xwk ! Tu bir bi gora diya min, Ez j birme gora bav te. Welleh ez kur ker ez im, Qza ker j tu y. Go; Weeee por min kur be, Kerem tu y? Min go; Er Go qisra min bibaxne Min go ; Na, Ez ji te ra darek bibirim, Hezdik xwe rakne, Hezdik xwe dakine. Kerem nex w datine. L xwedat wusa j bedewe, Ji qelax kiv nabe, Niha j ji ber av min ranabe. Nav w iye? Fat, Ber w bide, bi p t, De min go; Careke dar met l t W min bihara mal, Kinc mr xwe bne, Deyne piya min.
149

Min j av l ye, Potek li xwe kim Ew kinc dernexist, Konek re derxist, Agir bi dil min xist, Kinc bir min li erd xist, Kela min tij kir, Cot miik ji nav derxist, ran dibn Keik, Rom dibn Bek, Go; Ap xwe bikim yol Nihr yek qert bir. Min kincn w rakir, Her du mil pastiy w heye, Wek din tit tuneye, ne kire, Ne dibire, Pa ji piy dibihire, Jinik li xwe dixe, Kerem bire - bire, Cika kur kjan dimire. Ez rnitime, Kinc li ser mil min in, Te j di dest w da ye, dire s, Dora Fat ye, ika i bibje: Ez x we bi qurbana te kim Hey lo lo lohey lo lo lo, peyao, Tu ser av bav min ra hat, Heta niha qe ima nedihat, Bendeke bavje ser bejna zirav, Res w welat. Min go ; Can day can, Te kezeba min bir, Tu h ji Kerem dengbjtir. Min dest xwe da ber guh xwe,
150

Dora Kerem Mehrm me Xaa ber li av, Xosrof gullek berda binya nav Ew heywan xwe rakiand, Da ber tav, Bra w di heriy da ma Nikare rx j di ser xwe ra bav, Go; Oro rab bicehme, awa wusa dibj? Min go; Wele kela min tij bye, Birang min kutine, Tu jin bira min e, Bi Xwed ez bjim, Min dsa dest xwe da ser guh xwe, Ka air Kerem i dibje: Ez ma Xaa li bilind iya Ser w dan ser tr ginciya Li dor b ine - inga zebaniya, Simbel w li dla ker hev aliya Ker bst ar zitik day neqetiya Bejna zirav li ser basm welgeriya. Fat go ; Lo apo bese ha, Bila kur min bimira, Mi tu neaniya. Ez bizineke bidim te, Derkev ji mala min here. Min go ; Xwed ji te raz Pez gitik bid min j, na birang min e, ez naim. Fat kinca ha ka dike, Ez j ha ka dikim, erek zaf girane, Xwed ra em ten di mal dana. Dora Fat ye dinale pera j dikale; Weyla mala bav min ewitiyo
151

Miriye min ezzo, Min rezil kiro, Kerem ketiye mal, ji mal dernekeve, Min bav Tahar berbat kiro Min girt Kerem nav kefn swar kiro. Min go ; can day can Kerem ji te re qurban. Go; Apo ka kinc mr min bide, Helbet w welat da dengbjek din j hebe. Ew kinca w al dikne Ez ji w al dikinim. Ciy sax j ew diqelie, Derd ax dil da e Dora Kereme, cika i dibje. Merhm me Xaa dar dir Sed deh gund temam di gor da bir. Benda di bin niv da bir, Go; Oro her didi xebera? Min go ; Na, Ez fath didi em, wele ez naim, awa cinaz w bihlnim, Ji na w der herim, Ma bendeka min, Ez bjim, pa herim: Ez me Xaa ninike Axa part ker b, sal xotike, Nav jina w Fatike, ye Kerem li kewen teklif dike Cila ker di bin da arta dike Kincn ax li ber vedike Herdu mikan mna du Bekiyan Li ber radike. Fat go; Kerem gun min li sty te,
152

Ax di her teyba da qeyd bike. Min go ; Day ew a kinc te, Alem bir gora bav te gora mr te, Ew bizina ku tudid, Min da xatir te. Ser pexember digo, Jinik wusa kuta bn, erm w bizin kiandibne jinik 901-LO LAWKO Bin mal me bi r ye Tncik topa rim ye Dikim delal revnim Bavm kela Wan ye Delal Delal delal w delal Ax delal lo lawuko Sva sor b dendiko Ba xelk ne tisteko Li ba min teberiko Delal delal delal Hamdi li gir fitili Te di li gir fitili Neynik dani xemili Xweskam yara xwe biditi Li ser kevna ewul Delal delal delal Gotin Muzk: Gelr

902-LO LAWO Lo lawo lawo lawo Ser boz berdaho Boz li Bngol avdaho Lo lawo lawo lawo Kurmalo gede lawo
153

Lo lawo lay met Pez berda dev xet Heyrana merfet Lo lawo derewno Te dikura memik dno Ser sorin kok spno Gotin Mzik: Gelr Herm: Serhed Berhevkar: Aydin Korkmaz

903-LO LO PSMAMO Lo lo pismamo ima deng nak Ser xwe care bilind ranaki Leker dijmin li iyay jorn Wek xwesh mran ji hev belav naki Sala xwe bi dare Rabe li xwe ke Pita xwe girde Bi rext fieka Lo lo pismamo ima deng nak Ser xwe care bilind ranaki Leker dijmin li ciyay jorn Wek xwesh mran ji hev belav naki Pismam min Dotmama te me Ji te re dil dam Cawmin beleke Lo lo pismamo ima deng nak Ser xwe care bilind ranaki Leker dijmin li ciyay jorn Wek xwesh mran ji hev belav naki
154

Stran :rn 904-LO OSMANO Lo lawo lo osmano Ez i bikim ji kurfil Ez deynim ser bevil Lo lawo lo osmano Te evgero nijdevano. Lo lawo lo osmano Ez i bikim ji xurcezn Ez deynim ser mihin Lo lawo lo osmano Tu bi hesretta v merdn Lo lawo lo osmano Ez i bikim ji epriy Ez deynim ser eniy Lo lawo lo osmano Em dixwazin aitiy Muzk : Gell Berhevkir: Dilge 905-LO L MN Lo li min li min, lo li min Lo li min, li min wey li min Bav keik nade min Lo li min, li min wey li min W awa be hal min Lo li min, li min wey li min Keik (k?)Cercers Lo li min, li min wey li min Kimber zr Tibls Lo li min, li min wey li min

155

Radimsim nav bi ss Lo li min, li min wey li min

906-LO REZO Lo rezo rezo rezo, narim kolana reza Lo rezo rezo rezo, narim kolana reza Tiry rezm cirdik e narim kolana reza Kolana rez hindik e narim kolana reza Dsgotin Tiry rezm sp ye narim kolana reza Kolana rez hd ye narim kolana reza Dsgotin Tiry rez min re e narim kolana reza Kolana rez i xwe e narim kolana reza Dsgotin Gotin Muzk: Gelr (Ferqn 907-LOR LOR CEMBELY MN LOR Lor lor lor lor Melorn Cembeliyo lor lor Melorne Ez rojeke s cara can cesed xo bikim gor Cara can cesed xo bikim gor Landika Cembely min b melorne ji dar bye Melorn Cembelyo Min rebena Xud heja dib bileziy Landika Cembely bik mn hejand bileziy S weda Xuda bi can min bikevit evek D w wext ez landika Cambely bik bihlinim li hvy xesy Lor lor lor Melorn e Wele bila bi xr silamet b Cambely mezin Kur Mr Hekarya de can min bibit bi gor De lor lor melorne Landika Cembely bik kir lor lor lor Ji dar ket melorne bilorne Cembely
156

Min rebena Xd bi can min bikeve evek D w wext ez landika Cembely bik Bihlime li hvya prmet Wele bila bi xr b kur Mr Hekarya can min bi gor Lor lor lor lor melorne. 908-LORK Zarok radiza di landike da Derg hat vir w da De tu z biraze, ev bor Lor, lor, lor, lor, ez gor! evn havn gelek kurt in Hawr bye, germ tne De tu z biraze, ev bor Lor, lor, lor, ez bi gor! ev evn tar, zivistan e ev dirj in, roj i ne mane Tu zu biraze, ev bor Lor, lor, lor, ez bi gor! ev evn bihar cind Av dike ser ikln dare De tu z biraze, ev bor Lor, lor, lor, ez bi gor! ev evn honk, xwe payiz Bik bila derg da biraze De avn xwe bid hev, ev bor Lor, lor, lor, ez bi gor! Xweliya bini bye tere Dayik ka were binhre De tu z biraze, ev bor Lor, lor, lor, ez bi gor! Zarok digire, giran nexwe e Neet biraze, tim xulma e De tu z biraze, ev bor Lor, lor, lor, ez bi gor! Dayik were, pitik bir ye
157

Mjva qet titek nexwar ye De tu z biraze, ev bor Lor, lor, lor, ez bi gor! . yolu 25

909-LORK LORK Lork, lork, lorke, lork, xanim lorke Min heyrana guliy hrike, por sor lorke Kr bne penr hrke, xanim lorke Min heyrana guliy hrke, por sor lorke me mala Hemd Dio, xanim lork Dan ber min nan tiro, por sor lorke me mala Bekir, xanim lorke, Dan ber min heft pt ekir por sor lorke .

910-LRKE LRKE XATN LRKE Lrke, lrke, lrk, xatn lrke Lrke, lrke, lrk, dilber, lrke me mala Ely met, xatn, lrke Hatim mala Ely met dilber, lrke Dan ber min got bet, xatn, lrke Dan ber min got bet, dilber lrke Min h eram be v dewet, xatn, lrke Min h eram be v devet, dilber, lrke me mala Ely Bekir, xatn lrke me mala Ely bekir, delal, lrke Dan ber min r ekir, xatn, lrke Ew h eram be min tam nekir dilber, lrke me mala Ely Bes, xatn lrke
158

Hatim mala Ely Bes, xatn, lrke Dan ber min nan pars, xatn lrk Min heram be nekir Bes, dilber, lrk. Rewan- 5: Cemla Cell 911-LORYA MRN Siyabendo ! siyabendo ! deng bike Ji jina xwe jina xwe re reng bide Nav mij da xuya dibin hstiran Ma qey digot, nr bikuje nirvan Binve lawo, binve lawo, binve lawo ! Exlat dsa tev li hev b, d mij e Siyabendo, Siyabendo, de bje Ma ez gor, min go nee ji ba min Bel min go, l te ne kir bi ya min Binve lawo, binve lawo. binve lawo ! Ser Span di nav pke n Bager, bahor bi r ketin dsa tn Ga koviyo, canemergo, ji ku hat awan b ku, Siyabend l b mat Binve lawo, binve lawo, binve lawo ! Dil kezeb n n j kirin Weke trk perswa ra kirin Stryn ga hesin in ji tola Min go nee, l Siyabend guh neda min. Binve lawo, binve lawo. binve lawo ! Siyabendo ! tr zrn zvkevan Min go nee ber sehar delavan Ger nerek te gerek b hin caran Ma ez ne bm nra te hem qurban Binve lawo, binve lawo, binve lawo ! ito b ko tu emit ji ser gir Te ew kortal awan bijart bo hln Ma ne heyfe, hj nbare ev hevn Binve lawo, binve lawo, binve lawo ! Ser Span, stir direh, zinar in
159

Teyrok berf nrvan re neyar in Min go nee, ga kov ye, lawecan Ji hev bikev, bikev hilwe ey Span Binve lawo, binve lawo, binve lawo ! Bikev, nemn, hilwe bikev iyayo ! Rabe, rabe Siyabendo zavaoo ! B xwed sw mame hilbe ax, hilbe Binve lawo, binve lawo, binve lawo! Siyabend ji binye kortal l vedigerne Megr, megr ke megr delal Berde mirin wek bkek bila b, K gotiye mirin tal e, na her e Birnn min qet ne n, l bel dil min de tu her gav ditirsim Tu and stryn ga? Dipirsim Ke megr, ke megr delal Berde mirin wek bkek bila b, (-Xec p ve ajot.) Siyabendo ! Siyabendo ! menale ! Ma k digot ew encamre, li bal e Ez awa negirim hstiran Germ xwnin, narnim psran Binve lawo, binve lawo binve lawo ! Nalna te kr zz in, mna merg Ez awa xwe ragirim, nekim deng Nal naln te ku gehitin dil min Hstirn min dibarin ser kuln min Binve lawo, binve lawo, binve lawo ! Binal, binal, Siyabendo her binal Te ez htim di d xwe avtim naval al Tu zan b bxwed me bkes im Ez v kul awa bikim birsim Binve lawo, binve lawo binve lawo! Gel Span kun Exlat mebin bend Rke bidin, min bigehnin Siyabend xwe Gel Span, berwerk, bazdonek
160

Min re vekin, derbas bibim, herim tek Gor bibim Siyabend re ne bm bk. Binve lawo, binve lawo, binve lawo Q= Wek K hat ye bi kar anne. Di orginal da, Q hatiye bi kar anine. K, A. Bedirxan- Hawar 912-LO VANO-1 Lo lo ivano lo lo ivano, Dil bi kulo, dil kovano! Nav ivan min El ye, Pez berda dor gel ye. Lo ivano lo lo ivano, Dil bi kulo, dil kovano! Bilra van min zeytn e, Pir bedew ikl ne, Bi w deng xwe y xwe e, Di bilre de dixne Lo lo ivano lo lo ivano, Dil bi kulo, dil kovano! L keik l bedwe, Navzirav laqelaw! Gava av min li te dikeve, Ranazem ev roj. avn te di re kutim, Ax eman gidiyano !

913-LO VANO-2 Lo ivano lo ivano Te biko ez heyrano Pez kiyane ser iyano Tirsa me ne van gurano Lo ivano bilrvano
161

Bilr lxe bi dil cano Pez berdaye dor mrgano Bilr lxe qeyda miyano Lo ivano baran bar Pez xwe ra bibe godar Bilr lxe heya tu kar Her tim bij dilovano ivan min bilrvan e Bilr py w civane Derd dil min ew zane Her tim bij dilovano Gotin Muzk: Gelr

914-LO WELATO Hey lo welato... hey lo welato.... iqas rn bi ewato.. Bi derd kul keser jan bi hesreto. Bi xr ber kan rbar, iya xelato Veye xeml xza te dixwne, dor xemiliye. Dsa hezkirina te dil me de hn nehato... ev roj em dinalin, tim bhalin Bo i em wiha stxwar. bendewar in Li welat xelk mze dikin Tev xwed tac text in, qesir eywan in Y me bo i wiha ye, em pergende bxdan in Em ne di war bav kal xwe de Ne xdan mal xwe ne Lo welato... Mal xwarin.. Ma qey ima ji dinya elem bi nday ? Heq huquq dinya elem hato Lo welato ima dora me nehato.. Zordar hovtiya dewleta Tirkan ya kedxwar, Dagirkar metingeriya w qirkirina gel Kurd
162

wiha tn ziman. Di sal bst aran de S serokn dewlata Jon- tirkan li hev rnitin Mistefa kemal, Fez, smet kerr Qal miawira xwe kirin Fermana millet Kurda hato. Lo welatoo. Ma su qebehata min iye? Em millet Kurd weke teyr bzar in Ji dewleta El Osmaniyan re edete Ger em j, xwed mal dewleta xwe bin Bo i ji me re qebahate... Lo welato... ji me re qebahate Lo wey lo... lo wey lo... Er li ser iyan li zozanan ser hildan Ji nav koma pmergan x Sad bav kal Amd stn Kurdistan, rek millet Kurdan Bi dest xwe kir dar drbn Li hewirdora det rbarn Kurdistane dimeyzne Drek toz xubar rabye qata heftan Ho Xwedo tu qebl neke Ji deta Qerejdax va ye piya tanq topn neyar Ordiya Jon Tirkan bi derhato Lo welato... ber bi ewato Lekern Tirkan dan ber xwe l ern Kurdan Bajar gundn me dane ber ewato Lo welato, ber bi ewato Pta hza dijminan bi derket oy lo welato... lo welato Li ser erd gurme gurme tanq topan Leqa leqa erebnalan... mitralyozan Li ezmanda gure gura teyaran Wran kirin mal malbate Kurdan Ho xwedo tu qebl neke... Bajar gundn me... Lekern neyaran bi nav keto.. Lo welato... bi nav keto... Gel Kurdan ji brnekin, di bext we da me
163

Lekern Jon Tirkan zarokn e meh Bi singyan ji zik dayikan dertxistin Dergn e meh Lo welato bi eareto... Va i eereto.. x Sed, bav kal bi dengek bilind Li komn pmergan gaz kir Got: D rabin bav mino d rabin Em bikin bileznin Lat zinarn iyayn Kurdistan Ji me re xwe war mekan bin De em xwe bavjin ber kevir zinaran.. Di bext we de me, nana xwe ba bigirin avn ep da mirnin, av rast bi ber xwe xnin P re navan li xwe bidin Bila deng bi ber iyan bikeve iya deng bidin iyan bjin; Em lekern kurdane, em komn pmergane Can me ji me re erzane, namsa bi me biha ye Em ji mirine natirsin Ma su qebehata me iye? i heq dewleta Jon Tirkan li me heye? Ez di bext we de me li nefera nexnin Ew ji wek me emr bar Tirkan e avn dayik bavn wan li r ya wan e Fermandarn Jon- Tirkan bdn b man in Nana xwe bigirin di nav re Li teresn yzba zabitan xnin Li txtik nn eny xnin epqn ser wan bipknin Di bin lingn millet Kurda dnin.. Ho Kurda di bext te de me ji brnekin Ji ber pa ve dewleta Osmaniya ne yar me ye Dijminn bav kaln me ne Ho xwedyo... tu qebl neke.. Ke bkn me kurdan Dsa ketin dest lekern Tirkan... Bar nams barek giran e Ji ber pa de millet Kurd p dinale.. lo welato Bila droka bbext bi hrsa xwe binivisne Ssed ke bkn kurdan, qal ewra xwe danne
164

Li hev gaz kirin gotin: De rabin em jinn Kurdane, em bikin bileznin Can me j bi me re erzane, nams bi me bihaye Em herin ser pra Mala Bad Ji ber zlm hovitiya Tirkan Em hinek xwe bavjin ser em Amed Em hinek xwe bi darxnin Em hinek xwe biewtnin Er xwkno bal meyla xwe bidin deta Qerejdax Deta Heran i deta fere ye H de em bi rondik avan Nameyeka xwe binivsnin Em binivsnin ku em jinn Kurdane Parzvan namsa merdane Da ku hn can cesedn me Namsa me nekeve dest dest lekern Tirkan e Vaye em can xwe dikin Qismeta mar masiyn ava deryan e Dib hinek bibnin, dib hinek nebnin Belk erxa felek bizivire, dewran rabe Hinek ji zarn Kurdan, ji v kutine xilasbin Em nameya xwe daynin ber ser erdan zeviyane Li bin keviran verin Belk sib lawn Kurdan rabin Cothn xwe li w der bikin Poz halet li ber keviran keve W nameya me bibnin Da ku sib li civatan sern xwe nexin ber xwe Ser xwe hilnin Em jinn Kurda gaziya xwe bi wan tnin Eger bi xiret be, w coth xwe bidomne Eger bi nams eref be, Lawn Rstem Mediya be Y rondik xwn ji avan bi ser r ve bibarnine Y dest xwe bavje nava mewzera xwe Xwe bi ek rextan bixemilne W ber xwe bide nav mal malbatn Kurdan Li hevaln wek xwe bigerne Ser iya zozann Kurdistan W ji xwe re bike wer eran Heyf tola me ji dewleta Tirkan hilne
165

Lo welato... eman eman lo welato Bqann b qimeta. Wexta ku fermana me kurdan dan li Diyarbekira xopan Xelata mra hoto. Ew strana li ser Mrxaz nemr, bav kurda x Sed kal hat stirandine Kovara yektiya rewnbirn welatparaz

166

167

915-MALA MN Oy de mala min Oy de mala min Mala bav min mala mran e eywax De re mala min h h. L mala min mala mrane De kon mala bav min rebena xwed kon mala mran e De re awa bi dest bav Lalo girtin xistin kelepc Ber w dane hepsxana bajar Qers digo yallah lo Kurdo De r awa ber zarok zn w dane Guh van gundan e de oy oy.. De mala bav min mala mran e De r malan min h h. y de mala min, mala min, mala min.. Mala bav min mala mran e ha wehey lo adira bav Lalo dan li ber ema Xeybet berx mala Emer Beg v sibekdan li ber ema Were v sibek naziman qomandar qolordya Dyarbekir Hat kon kozik xwe dan cem me Bel wez nakevime ber kustin gritina bav Lalo Suwar Kov wez ketime ber heyfa w heyf De r awa dest w xistin dar kelep Ber w dane hapisxana bajar Herzirom De r awa ber zarok zn w dane nav Ecem e oy oy Mala bav min mala mran e ha wehey lo De r malan min mala min mala min, Mala bav min mala mran e ha wehey lo adira bav Lalo dan li ser lat Bel ro s roje alay Srt Tev mufreza , cendirme tabra esker v Xelat Bel digerne li bav Lalo, suwar Kov Li v dews li v r li v det taqbat Wele wez nakevime ber gortina kutina bav Lalo Wez dikevme bert heyra v heyr axalerk me ser re dibjin
168

awa tu bye firar mehkm qacax hukmat Hoh oy de hoy oy Mala bav min mala mran e ha wehey lo Stran Gelr 916-MALAN BARKR Malan barkir l l ne waran l Dn l dn l Dnara min Got me xwar l l mik maran l Ke l rind l bermaliya min Ez sew me lo lo ber desta me lo Delalo delalo delal min Brndar im lo lo b xwed me lo Hevalo hevalo heval min Malan bar kir l l ko bi r ket l Dn l dn l Dnara min Dilm eiya l l agir p ket l Ke l rind l bermaliya min Jana te ya dil jana min e lo Delalo delalo delal min Ger min nedin ne guneh min e lo Hevalo hevalo heval min ivan Perwer 917-MAMO- MAMR Mamir mamir mamir lo mamo Mamir mamir mamir lo pismamo Av ji iy tel o mamo Av ji iy t kur mamo Mamir mamir mamir lo mamo Mamir mamir mamir lo pismamo Ji nav gul nrgza t mamo Ji nav gul nrg za pismamo
169

Bhna yar j tel o mamo Bhna yar j t lo pismamo Mamir mamir mamir lo mamo Mamir mamir mamir lo pismamo Av ji gedk t lo mamo Av ji gedk t pismamo Mamir mamir mamir lo mamo Mamir mamir mamir lo pismamo Hlna ser ka y lo mamo Hlna ser kay pismamo Mamir mamir mamir lo mamo Mamir mamir mamir lo pismamo J t bhna bka lo mamo J t bhna bka pismamo Mamir mamir mamir lo mamo Mamir mamir mamir lo pismamo Xelk yara te bir lo mamo Xelk yara te bir pismamo Mamir mamir mamir lo mamo Mamir mamir mamir lo pismamo Xelk westiya te bir mamo Xelk westiya te bir kurmamo

918-MAMOSTE CAN Premrd b xwendegeh gund Li hew da rawestiya Dewreyan l da mamosta Got ha xale can i digereke ha xale can Premrd beste ziman
170

Pet ema b wek goan Le mamosta ron bedlovan Got ha Mamosta can Bi qurban mamosta can Frm nak on binuwsim Kurdistan... 919-MARFET Hele br ey ciran ma Siyo marifet raybere ma Care serogdi serkere Beno xirabi welat ma Marifet ma marifet ma Raybere ma feqir ma Caye mirodiyo siyo Kerdo xirabi welat ma Caye remo nvindeno Veciyo siyo daha nno Ze eskere Abdal Musay Nzanay ke kotiro sono

920-MARF- OZAN MARF MR MIN Mr min, mr min mr min... Heyla day av xwe digernim nagernim kan x min Mro de rabe bi iyay Bngola ewit diketim ji dil min tera
171

bi mije l bi dmane, L belk agir kul tkeve mala Misto Kemale awa rakirin fermana ser Kurda Birna ser xan melane hela binr meclsa Enqer de day l l hev civyane Ji bo xeniqandina x Sed efend bav x El Riza temam mebusa w qirar dane Hela rabe binr li tiving dest teres cendirmane, lawo mzebike li stem mil w polsane Ez me Diyarbekira rengn min bala xwe day temam sof, mirda lo lo hev civyane Xorta pita xwe dane dwara, dibarnin hsir belek avane Mi got keko ez nizanim i b, i qewim, i cirya? Ji mi ra digotin mala te xirabe tu nizan dunzde heb milletwekly Tirkan, li Bitls lo lo hev civyane Rakirine fermana ser Kurda day birna ser xane. x Sed efend anne Diyarbekir li ber bendane, Bend avtin qirika x Sed efend ew gav teze min zanb xwel li nava av me hemyane... Mr min, mr min, mr min, mr min... Le day wez ave xwe digernim nagernim nizanim kan x min? Mro de rabe bi iyay Bngola ewit diketim lo lo ha bi ceye Agir kul tkeve mala Misto Kemal awa rakir fermana ser x Mell me ye Hele rabe Esker Misto Kemal derket ji iyay Bngol t ji pale tokan da day firqe bi firqeye. Kesek tune cewab bide Celalya li pey Silman Ehmed day bav Ferzende ye Jra bibje mala te xirabe x Sat efend birin Dyarbekir li ber benda Bend avtin qirika x Sat efend era dn Neb Mihemed Peygamber ev tit qebl nakin, di nava me de pir gune ye... Mr min, mr min, mr min.... Heyla day av xwe digernim, kan x min... Gotin Muzk: Geler-Herm: Serhed avkan: Dengbj Zahiro 921-HA KURO MER MER MERE Ha kuro mermere lo, w kuro mermere Ha kuro mermere lo, kan mermere
172

T da digere lo, mar ser zere Krsim keika lo, k li kembere Ha kuro tutune lo, ewit tutune Ha kuro tutune lo, ewit tutune T da digere lo, mar ser cune Krsim kalan lo, ks qelune Ha kuro saaxe lo, w kuro saaxe Ha kuro saaxe lo, w kuro saaxe T da digere lo, mar qaaxe Krsim xorta lo, kr biaxe Gotin Muzk:Geler Herm:Serhed -Berhevkar: Maruf 922-MR BEG Lo lo Mro bejina bav Mrbeg min zirave pepuk ez im ji taka rihana li dev beyara hey were hey were... Mro ne min ji tera digo neke bi gura alaybeg soz x wara. Pepk ezim ber bav Mrbeg min dan bajar Stembola ewit dr dera be Dest min nag j Mrbeg min derbaskirin ji sindaq bstar duwale ecneb li nav neyara hoy were hoy were... Eman were eman were... Mro ne mi ji tera digo bi gora min bike Ne ji ber da Rom xayn e me dixapne Ax ez dimirim dimrim lo wez nemnim Ez ditirsim bimirim l bav Mrbeg xwe nebnim. Lo lo Mro bejna bav Mrbeg min zirav e pepk ezim ji tak rihana Ro bi ro ye iro li kleka mil bav Mrbeg min dihat deng borna delu Qasoye, hoy were hey hey hey were hey were. Eman were eman were mro min ji tera digo tu bi gura min bike nee lezke ha lezke were. ax ez dimirim ez dimirim Ax ez dimirim lo wez nemnim ez ditirsim dawya dnyay mirine hew ez bav Mrbeg xwe nemnin Lo lo Mro v sib waly M mistesar Bils rnitin bi hevra wirkirin bi xayn andin pey bav Xell min ji mal siwarkirin di nava qz bukn Xytira derbas kirin. Mro n mi ji tere digo xema neke xem xirave iqas qeyd zincr Sultan Ebdulhemd Paa hebn mi bihistye pepuk ezim git ji bo xatir mala me kirin hazirkirin hey were hey were ... Eman were eman were... Mro ne mi ji tera digo bi gora mi bike Rom xayne me dixapne Ax ez dimirim lo wez nemnim ez ditirsim bimirim dawiya dinyay mirine bav Mrbeg xwe
173

nebnim.... Gotin Muzk: Geler -Herm: Serhed avkan:Dengbj akiro 923-HY L (Xezal) De hey l hey l... Were heyl heyl heyl... ku heyl. Del l... bedew min Xezalak rakir ji desta Mu, Ber xezala min ket Hazro Diyarbekir, Kleka Xezala min ket Mera Entab, Xezal derbas b berya v Mrdn Ez dikim rabim herim li ba ap xwe jra bibjim Apo xezal guney li ira xezal diket dest Roma xayn Tirk Ereb Ecem li ser Xezal kombune, Ry wana bi kenn, dev wan bi xwne, Ap min gazkir digo snva herin xezal bxwey nne Hey l, hey l hey l hey l... Were hey l hey l hey l ... Del l bedew min xezalek rakir Ji Qazgol Bingol Ssar Tekman Ber xezala min ket Patnos Tutax, Kleka xezala min ket cephey ris Xezal derbasb li bajar Simko welat Kurdistan, Ez dikim rabim herim li ba ap xwe jra bibjim Apo xezal guneye ira diket dest roma xayn, Tu gazke li kal pr Kurda Bira bibje ke xort hem bi xezal bne man Hey l hey l, hey l hey l, ... Were hey l hey l hey l... Were hey l hey l hey l hey l... Eman hey l hey l hey l... Del l bedew min Xezalek rakir ji Kerkk ji Kirmaan, Ber xezala min ket Zaxo Dihok Keleka xezala min ket Qamilok, Amud, Afrn, Ez dikim rabim herim li ba ap xwe jra bibjim: Apo xezal guneye ira xezal diket desta Roma xayn? Tu qazke li ke xort Kurda, bib ne Xezal li benda we hem ya sekinye Hey l, hey l hey l hey l hey l ku hey l... Gotin Muzk: Dengbj Maruf 924-GOR

174

Gor gor gor kuro mala gede lawk min li taxa jorn. Mala min bi xulama bejn bala zirav li ew laz rn, law ling xirxal qirika bi mor gor gor gor goriya teme Gor heyran mala gede lawk lo min p gir Lo lo law welle ba t ji baran xirabtire, kuro ta perd kon mala bav min girane lawo irt kona rana gire ew kesek fesadya min lawik min bikin law belk dergua li ber psra wan bimire Gor gor gor gor ya teme Gor heyran hat gund me Xeftan Jina min xeftanek kir ji kewa Xwera bi sed s s bizinan Xeftan kewa min kine Nagire zenda zer bazinan Gor gor gor gor gid Gotin Muzk: Gelr avkan: Dengbej Huseyno

925-HA KURO MERMERE Ha kuro mermere lo, w kuro mermere Ha kuro mermere lo, kan mermere T da digere lo, mar ser zere Krsim keika lo, k li kembere Ha kuro tutune lo, ewit tutune Ha kuro tutune lo, ewit tutune T da digere lo, mar ser cune Krsim kalan lo, ks qelune Ha kuro saaxe lo, w kuro saaxe Ha kuro saaxe lo, w kuro saaxe T da digere lo, mar qaaxe Krsim xorta lo, kr biaxe Gotin Muzk:Geler-Herm:Serhed Berhevkar: Maruf

926-YAR WEZO Yar wezo birndarim min bavn zozana Yar bavjin ser min qet organa
175

Yar derd hewy, a dirana Yar wezo nexweim, min bavjin mesila Yar bavjin ser min, qet qesla Yar derd (kula) hewiy, a psira Yar wezo nexweim, min bavn odeyo Yar bavjin ser min, qeta cileyo Yar derd hewiy, a dilyo Gotin Muzk:Geler-Herm: Serhed Berhevkar: Maruf 927-XEZAL XAMRPET Ez qza Xiyasim delalya Xas Ax Cemlk me Xuka Selman gula li dev r me Hoy...Xezal, hoy Xezal, hoy Xezal.... Xezal heyran me ikir lo me inekir Mey ji bona doza Kurdistan er girankir Heyfa bav kala me ji dujmina derkir Ano Memo Sefkan ji bona doza Kurdistan can xwe fedakir Hoy Xezal, Hoy Xezal, hoy xezal... Xezal heyran wez dime Tekman w liyane Li er ser hers grlay ARGK,bavo er girane Leqe leq topan, tifing firokane Ano Memo Sefkan Bu ehd Serheda Kurdistan Hoy Xexal, hoy Xezal, hoy Xezal... Gotin Muzk: Dengbj Maruf 928-HA B DERENGE (Selmo lawo) Ha li me ikir w li me ikir Lawino baran li me ikir niy lkir emy vekir Eceb dinya xirab nekir. Ha li hewaye w li hewaye Kon Evdalo li hewaye Qeyd benda girdaye Bav buk xwe axaye Ha bi derenge w bi derenge
176

Bav buk li me derenge Psya siwara bi heft renge Li bav buk nema renge Gotin muzk: Geler Herm: Serhed Berhevkar: Maruf 929-L CAN L can l can l can l l can Ewr res Nsan l l can Hur hur taviya baran l l can Kon maye li ber wran l l can L can l can l can l l can Ser mal me bi kaye l l can ivka ka vedaye l l can Cemo li ser r razaye l l can Min paynek l daye l l can Ji xewka irn bazdaye l l can L can l can l l l can Mr Cemo eskere l l can S ro maye teskere l l can Jra hate xebere l l can Tesker bigre were l l can Heyrana sing zere l l can Gotin Muzk:Geler.Herm: Serhed Berhevkar:Maruf 930-MARA PART Serok gel go bimin Da erdkin derd in Ala Kurdistan bilindkin Her derd bibe kesk sor hin Ke xort hem li ser xwe Dijminn kurda dane ber xwe
177

Lxe welat ji bager derxe Herbij azad, herbij azad Partiya partiya , partiya kakern Kurdistan Heyfa kurd ji dijmin bistan Nav xwe li din b destan Partiya karkern Kurdistan Gerilla rab li welat Bo gel kurd rojek hilat Welatparz ciy xwe girtin B xiretan welat firat Xemilandin ser iyan Deng xwe bajar diyan Bi xwna xwe mejand jiyan Herbij azad, herbij azad Partiya partiya, partiya kakern Kurdistan Heyfa kurd ji dijmin bistan Nav xwe li din b destan Partiya karkern Kurdistan Gotin Muzik : Emeki

931-MASDAR Hoy masdar hoy masdar L l l l lo lo lo lo Ew mask kevir sore L l l l lo lo lo lo Brvan tn qor bi qore L l l l lo lo lo lo Ser briyan laika sore
178

L l l l lo lo lo lo Hoy masdar hoy masdar L l l l lo lo lo lo Ew mask kevir zere L l l l lo lo lo lo Brvan tn ref bi refe L l l l lo lo lo lo Ser briyan laika zere L l l l lo lo lo lo Hoy masdar hoy masdar L l l l lo lo lo lo Ew mask kevir ree L l l l lo lo lo lo Brvan tn me bi mee L l l l lo lo lo lo Ser briyan laika ree L l l l lo lo lo lo Hoy masdar hoy masdar L l l l lo lo lo lo 932-MAZ Hey maz maz maz in Maz bun li ber roja Em une bi ev roja Nekir heq bikoja. Maz bun li diyara Em un dan vara Nekir heq guhara Maz bun li iya Em une bi keliya Nekir heq beniya Text Muzk: Gell

179

933-ME R BERZE KR Gel me kevn merde Welat me giyane Daxwaza me zrerde Gundno ha gundno Kul derda nezan. Ulm; hizir viyane Welat me giyane Hewcene ji bo jiyan Gundno ha gundno n me berzkir r Me berz kir r. Zaneyn me Kurdane Welat me giyaye Kitabn me irane Gundno ha gundno Xan piya hemiane Piya hemyay Xan. Ji aliy Ber Botn va hatiye kirine wek stra n 934-MEDOKA MEL BRAHM HNA Ll l nabe H, h, h, h H nabeee Wele mine digo: -Lawo Medo, Medna Mara me l nabe H nabeee De ezbata braym mala Hina zilamek xwe file ye misliman nabe Medo ne dego -Yabo
180

malikxerabo Sewala dil n ji min neke ma ne dil en zor e, Ji mirine xirabtir e, nabey, nabe man digo: -Lawo Medo naaabe nabe Bel dn me w din Fila a dnk baaqe ye Wele tit tu bj berxa min , lawo me re qme ye naabe, nabe, nabeee Nabeee Dib - Yabo ma w ilo be, w awa be zewaca mr misliman li can min heram be. er Qaz Mihemed xwna x Sed Hooo de lo loooo Hekmo de ferman e Reyiso de ferman e bego de ferman e Bav kurda, bi Xwed rabe, ferman e Fermana xort Kurda fermaneka giran e Gel er Kurdistan hn belav bikin Li nava cim Kurda; Ji Srya heya Ereq, Tirkiy welat serheda hey Kurd e bjin wan, bjin!ferman e! Fermana xort Kurda fermaneka giran e Li jor hewara me Xwed ye li xwar hewara me ma iyay Berzan bav Loqmaaan e. Kula Xwed sada bi kul b
181

Ji topa, l xin mala xana Ji vara Xwed ser ser egid Kurdistan Bav loqman, berx Berzan girdane Ji poz piya gul heya bi Zaxoy Evdal! t turrn tirimbla qn bxwediy klakofa li ezman t girrn teyaran e Min d di qerekubarek sib de li ser ser egd Kurdistan bav Loqman, berx Berzan v sib dikiyane. Mi d Bav Loqman Berx Berzan egd Kurdistan qr xwe li pmerga dane Pmerg bav Loqman ji gelal heya Zaxo sersng hz hz dikiyane Bera Berzan, Xwed teala ava bikeee Hekmo! Reyiso! nala w be asima Kurdistaaane Haaa, hah 935-MEDOKA MEL Ax min d ji gunda wda, ji gunda wda min d mitirb e li kambax gund me li dahol li zirn dan Min d Medoke Mel Hedoy Hana cambil hevd girtin ne haf govend, per dlan ji qehr girgirek, filih e misilman e xwe hildan li erd dan. Hedo yar yar yar yar yar yar kul dilm yar yar yar yar

182

kesera canm yar yar yar yar berx malam yar yar yar yar. Ax li hev rnishtin, li hev rnishtin Medoke Mel Hedoye Han li hev rnitin gotin digotin, rok dihitin hstir her d kew e, kevir ber best e dimalitin masiy bin ava dibirijtin miriy goristanan, kefen xwe li ser xwe pan li ser kl xwe rnitin gurz gul e li na dihitin. Hedo yar yar yar yar yar yar kul dilm yar yar yar yar kesera canm yar yar yar yar bje Hedoye Hana were Medo bibe ji xwe re, Hedo yar yar yar yar yar yar kul dilm yar yar yar yar kesera canm yar yar yar yar berx malam yar yar yar ya 936-MELAZGR Melazgir hoy Melazgir Nar hay nar Ordeka gol xelas kir avrea dm qiyas kir Sorgul yaman Melazgir hoy Melazgir Nar hay nar Melazgir al hen e Tevda spndar b ne Gewra min xewrn e Sorgul yaman e Melazgir hoy Melazgir Nar hay nar il qzn ewliya t de Gewra min ji hemiya w de Sorgul yaman e

183

Melazgir hoy Melazgir Nar hay nar Melazgir tu ava b Tev de gul giya b Azado tu zava b Sorgul yaman e 937-MELKO Melko xwest diwan S fincan qehw dan. Pa, celad berdan. Melko go; Ez Melko me ro go ez Melko me, Xwey iwr bi o me Kil av Silto me ! 938-MELLE SA Lawiko Melle sa Weylo lolo lolo lolo Weylo lolo Lawiko Melle sa a dil min emr te Qeytan dev ksa Weylo lolo lolo lolo Weylo lolo Qeytan dev ksa a dil min emr te Dest girt r ramsa Weylo lolo lolo lolo Weylo lolo Dest girt r ramsa a dil min emr te Kuriko novedaro Weylo lolo lolo lolo Weylo lolo Lawiko novedaro a dil min emr te Tu ji nov were xwaro Weylo lolo lolo lolo Weylo lolo
184

Tu ji nov were xwaro a dil min emr te ev re e diz hezare Weylo lolo lolo lolo Weylo lolo ev re e diz hezare a dil min emr te Gotin Muzik: Gelr 939-MENCOLA QZA YAZ BEG Di dema ber ya mr began de li Kurdistan her hermek girday mrek bye. Di w dem de Mr Span Xelat nav w Yaz Beg bye. Mr Kela Wan j sf Beg bye. Her beg berpirsiyar herma xwe b. Ji bo tkiliyn navbera wan, li gor dem, mirtibn wan(derw) hebne. Nav mirtib sf Beg Xio bye. sf Beg mr Kela Wan, s jinn w hebne evek di xewna xwe de Mencola qza Yaz Beg dibne dibe evndar w. Sib z radibe, bang Xio y mirtib xwe dike tne dwan, j re wiha dibje: sif Beg mr Kela Wan ye Rnitiy li ser kevir bnekta ye Dixwaze gustla Mencola Yaz Beg Ser iyay span ye Siba du sibey, siba du sibey Tavek baran tye tev b ye V sib dil min menc bye Mna bihara Wan Kuro Xio tu were ji min re lxe saz kemen ye Belk dil min were ser qerara ber ye Xio, ji mr re ldixe saz kemenc Dil mr tna ser qerara ber ye

185

MEHMD KIZIL 940-HEVPEYVN B DENGBJ NAVDAR MEHMD KIZIL RE Mustafa Gaz Bav min Mehemed gelek kelamn xwe digot, dengbjek ba b, ez gelek di bin tesra w de mam. L bel bav min di civatan de, li dervey mal nedigot K y Mehmd Kizil? Ez di sala 1939an de li Amed, li taxa Fatihpaay hatime dinyay. Ez zewicand me, du jinn min szde zarokn min hene. Zarokn min j ar heb ji wan kur in, n din hem ke in. Ez karim bibjim derdora 35-40 neviy min hene. Ez li Amed mezin bme heta ro j ez li v bajar dijm. Min nan ava Amed xwariye, min hewa tenefusa Amed kiriye ez dengbj Amed me. Koka we ji ku t? Koka me ji Hezroy, ji gund Bol t. Bav min ew ji wir hatine Amed bi cihwar bne bi pit re ez hatime dinyay. Serphatiya te ya dengbjiy awa dest p kir? Bav min Mehemed gelek kelamn xwe digot, dengbjek ba b, ez gelek di bin tesra w de mam. L bel bav min di civatan de, li dervey mal nedigot. Gava kfa w li c bya li mal distra, ji me re kelam digot. Deng w ji y min gelek xwetir b. Dema ez pitik bme, di derg de bme giryame, diya min min lorandiye, bav min li ser girna min gotiye qirika w qirika dengbjiy ye, girna w bi qade ye. Ez bm yanzde sal bav min rehmet kir. Pit hng ez bm donzde sal min dest bi strandin kir, min kelam got. Dost nas heval hogirn min, crann min ji min re gotin deng te pir xwe e, tu ji xwe re dengbjiy bike. Min w dem guhdariya dengbjan dikir hn stranan dibm. Di sala 1965an de ez m stenbol ku plaqan bikim. Ji kerema xwe re tu dikar bi awayek kitekit behsa plaqa xwe ya yekemn bik?

186

Ez m stenbol, m rketa plaqan a Palandoken, ku xwediy wan Erzerom bn, ji ber xatir Erzerom min got miheqeq Kurd in, ez m min got ka ji min re dibjin i. Ez m cem wan min ji wan re got ku ez dixwazim plaq bikim, gotin kultura te i ye, min got kultura min Kurd ye, ez dengbj im bi Kurd dibjim, ji min re gotin ku ma v dera Kurdistan e ku tu dibj Kurd, behsa Kurd dik, em nikarim kin, min got pek madem hn nakin ez biim, pa gotin ku drektor me y muzk Bedir aglayan heye, Ruhay ye, ka bira ew b, eger ku ew deng te kelamn te biecibne belk em ji te re plaq bikin. Pit w gaz Bedir aglayan kirin, Bedir aglayan hat, me hevdu d. Em n xaniyek Dmo heb, Dmo Yahd b rketa w j heb, em n me kilt j stend, ja xaniy w, ku ji xwe re bi ten l rdinitin. Heta Dmo got hn kilt ima ji min distnin, evana gotin em guhdariya dengek bikin, got i deng e, gotin welleh Kurd ye em guhdar bikin. Dmo got welleh ez j bm guhdar bikim hela Kurd i ye, zimanek awa ye. Dmo, Bedir aglayan xwediyn frmaya Palandoken Ahmet Yaar hatin, em ji frmay hinek dr ketin n xaniy Dmo derketin diyar qata sisyan em rnitin, Bedir aglayan ji min re got kelamek bibje, min hd hd got, got deng xwe bilind bike, min deng xwe piek bilind kir, dsa got deng xwe bilind bike, min piek din deng xwe bilind kir, w dsa got bilind bike, min got Bedir aglayan, got ha, min got anha ez gava kelam bibjim hn her ar j li v dera tiliy xwe tkin guh xwe, hn nikarin li ber deng min bisekinin, got ka bibje, Xwed i da min Di strana Wer Bmal de ez bilind bm, ez bilind bm her ar tiliy xwe kirin guh xwe, gotin welleh eyn gotina te ye, em nikarin li ber deng te bisekinin. bi w away rketa Palandoken di 25-01-1965an de ji min re plaq kir. Min du plaq bi hev re kir; a yekemn Lor Lor Cembeliy Min Lor b (ji ber xatir ku and ziman dayika me lor b min w kir), aliy din plaq Msa Mere b. Plaqa duwemn j Wer Bmal b, aliy din plaq j Hey Xal Min b. Bi w away plaqn min derketin piyasey. Dema plaqn te derketin piyasey Kurdan eleqeyeke awa nan te dan? Wek ku mizgneke zde xwe ji wan re b, gelek p kfxwe bn. Heta karim ewha bibjim; ber payton hebn, ji Der iy heta Ser Balixleran payton diketin dor, ku bi w away dihatin plaq distendin. nsann me, gel me ji ber xatir ku min bi Kurd got helwesta wan, nrna wan pir xwe b, kfa wan ji min deng min re, ji plaqn min re gelek dihat. Pek nrn helwesta Tirkan awa b? Reaksiyona wan zde tuneb. L bel gotin ima tu bi Kurd dixwn. Min j tiraz kiriye gotiye ku Kurd ziman dayika min e, ez Kurd dixwnim; ya duduya ngiliz, Frans, Alman, Tirk, Ereb tev tn xwendin ima Kurd ney xwendin. W dem ji xeyn te tu kesek din plaq nekir? Eye a n w ax plaqn Tirk dixwendin. Min bi xwe ji Eye an re got, Eye xanim va ye ez hatime hink kelamn min hene, ku em bi hev re (duet) bibjin, got hemeriy min welleh ez bi Kurd newrim bibjim, ez nikarim bi
187

Kurd bixwnim. Pit ku min plaq kir, mze kir ku kelamn min xwe tn firotin, herkes guhdar dike ja w j dest bi Kurd kir. Pit w j Husn Tutal (Husn Far) hat plaq kir. Pit Husn Far j Zilfeqar Yumruk hat plaq kir. ja ji ber w away min ji gelek dengbjan re got werin plaqan bikin. Min ji Huseyn M (Huseyn Orgnos) re got were plaqan bike, got ez nayim plaqan nakim. Min ji akiro re got, akiro got ez naym nakim. Min ji kjan dengbj re got, got welleh ez nakim. Sebeb? Sebeb, ji xwe re dikirin qedexe yan. Digotin qedexe ye, em ditirsin. Evana tirsyan plaq nekirin. Li vir Seyidxan Boyax heye, min ji w bi xwe re j got, w got welleh ez naym plaq nakim. Di der heq te de qet mehkeme hat vekirin? Carek ten ez dam mehkem. Ew j ez hatibm kayetkirin. Sawc gaz min kir, ez m cem w, got tu ima Kurd dixwn, min hot Kurd ziman dayika min e, got careke din nexwne filan bvan, min got pek ez naxwnim, l bel derketim m min dsa bi Kurd got. Plaqn te yn ewil teqrben i qas hat firotin? Ez karim ewha bibjim, sala 1966an b rojnameya Hurryet w ax di rpela p de ji boy min berdab, rpela pa j ji bo Zek Muren berdab, tit ku niha di bra min de ye ev e, di der heq min de ewha nivsandibn, sernivs ewh a b li Tirkiyey, li stenbol, li taxa Kagithaney bi qamyonan plaqn Kurd ji ordiya Berzan re tn sewqkirin, pit hng j digot plaqa Heyla Siwaro roj deh caran ji aliy ordiya Berza ve t lxistin. Li gor agahiyn ku me ji plaqfiroan girt, plaqn Mehmd Kizil ji plaqn Zek Muren btir tn firotin. ja ji v ekl ku digotin, ja min ji wan pirs, gotin em karin bibjin plaqn Tirk li hember plaqn te bi ser neketine, ew qas nehatine firotin, yn te ji yn wan btir hatine firotin. Plaqa Msa Mere Cembel ji ber ku n bn pir hatin firotan, ya Ezzogl, bo Beg Pasr, Wer Bmal pir hatin firotan. Min li ser Almanyay plaqek kirib nav w Almanya b, ew Garis Feqra pir hatin firotan. W dem tu li stenbol zehf ma? Er, ez nzk deh salan li wir mam. Ez w dem dim welt vedigeryam stenbol. Heta 1978an j li wir bm, bi pit re bi temam vegeryam Amed. Dema ez li stenbol bm min yek me di sala 1968an de frmayeke muzk ava kir, nav w Dcle Pilak b. irk min Kurd b, ji Siwrek b. rketa me heta sala 1975an ajot. Bi pit re min bi ser xwe rketek ava kir. Di sala 1974an de j di zeman Ecevt Erbakan de dema koalsyon kirin, min li ser parlamentern me li ser nav rketa xwe plaqa Wekln Me plaqa Garis Feqra kir. Di nav malbat de yn wek te dengbjiy dikin hene?

188

Na, nn e. L ten pismamek diya min heb, j re digotin Eliy Dengbj an Sof El, li Qereqo dima, ewiya dengbjek bi hlemr b, ew Sidq (Sidq Qarlowa) wan temam li ber dest w hn bbn. Gava te h n dest bi dengbji kir btir tesra k li ser te b? P tesra bav min li ser min b, bi pit re j tesra pismam diya min Sof El li ser min b. Kelamn Sof El yek heb j ne hn bme ne j min gotiye. Ji ber i, ji ber ku min dest bi kirina kelaman kir, ewa ez me ji bo kirina plaqan wirde min tavil dest bi kirina kelaman kir. Ya duduya; mesela dibjin kelamn dirj hene, ewana j me dibirya. ima me dibirya, ji ber ku mudeta plaq pnc deqe b, bi snor b. Te heta niha end stran kir? Min gtran gelek kirin. Welleh nzk 60 -70 heban min kir. Di war muzk de hin saz hene, ku j re t gotin rxistin an saziyn meslek. Endametiya te li saziyeke ewha heye? Ez endam Mesam (Yekitiya Meslek ya Xwediyn Berhemn Muzk ya Tirkiyey) me. Ev b du-s sal e ez bme endam Mesam. Ji ber ku Mesam li maf me y hiqq xwed derdikeve ez bm endam. Ber yn bi Kurd mijl dibn qebl nedikirin. Ez beriya te bm endam. P wan ez qebl nekirim, ji ber ku min saf bermehemn Kurd dikir. Pa ez bi zor zehmetiyeke nedt bm endam, min r li ber we vekir. Bel. Pek te end plaq kir? Min 53 plaq kir. Dema plaqn te derdiketin piyasey ji bo konseran gaz te dikirin? Di sala 1967an de li stenbol eva Qaraqoan hat lidarxistin, gaz min kirin. Esas eva Diyarbekir b, haziriya wan tuneb, ja ji bo eva Qaraqoan hatin gotin di eva me de derkeve ser dik, min got eva Diyarbekiriyan j heye, herin cem wan heger zin bidin ez werim eva we, Diyarbekiriyan gotin eva me pit du rojan e, Mehmd Kizil bira derkeve eva we. eva Qaraqoan li Taksm Restoranta Cazablankay b. eva Diyarbekiriyan j li Otela Hlton b. ev bi min qediya. Li wir xwer bi Kurd stran hatin gotin. Di eva Qaraqoan de pols j hebn, ji bo min digotin hem bi Kurd dixwne hem j li pit dabaneya w heye. Dikir mudaxele bikirana, yn di komteya tertb de cih girtibn gotin midaxele nekin, pit ku ev qediya hn dikarin midaxele bikin. Di ev de ji min re gelek xwestek hatin, ew qas xwestek hatin, ku brkn min, destn min hem tije bn. Xwestekek j hat, di kaxeza xwestek de nav strana Yel Kurbagalar hatib nivsandin, li bin kaxez di na nav de pols nivsandb. Tab min nexwend. Pit ku ez ji dik veqetiyam m od ji bo guherandina ciln xwe, min dt der lket, m in got kerem bikin, min bala xwe day ar kes in, sivl in. Ji wan yek qomsr b. Gotin nasnameya xwe nan me
189

bide, min nasnameya xwe nan wan da. Gotin ka dabaneya xwe ruxsata w, min got kerem bikin dabane ruxsata w da wan. Gotin qusreke te nn e, ji ber w em sipas dikin, l me ji te stranek daxwaz kirib te ima nexwend? Deng te pir xwe e, me xwest em guhdariya w deng te y xwe bikin, ji deng te stifade bikin. Min got hela kerem bikin rnkin, ew rnitin, min ji wan re ay xwest, aya wan hat. Min got niha we behsa xwestek kir? Gotin bel. Min got niha em pnc heb v gav li vir rnitine, ar hn in yek j ez im, em pir j bir ne, tnin bilxur an birinceke xwe hink rn sade j ldikin datnin ber me em gelek bir ne, em keviyn xwe didin dest xwe ku bixwin, yek ji w de were tasek av di dest w de be bera ser bilxur an birinc de ew xwarin t xwarin an nay xwarin? Gotin jixwe nay xwarin. Mmin got a min j xwesteka we bi w ekl b, gava min xwesteka we bixwenda mna ku tasek av tx ser. Gotin pek em dikarin navnanek ji te bistnin, min got bel, min rab navnana xwe da wan. Te qet li dervey welt konser da? Bel. Ez m Bar, m ran li wan deran konser da. Pit ku teyb hat Tirkiyey d dewra plaqan qediya kaset ket na wan. Pit ku d dewr b dewra kasetan te j kaset kir? Er, min du kaset kir, nav yek Toba Eyan (1988), nav ya din j Ax Ciwaniy (1999) b. Te bi deng berhemn xwe gel Kurd a kir, te gelek stran xist nav trik muzka Kurd. Te berhemn mezin afirand, drokek ava kir. Ji ber v yek em Kurd ji te hez dikin te teqdr dikin. L tu gava li dema buhur li dema ro dinr i difikir? Welle anha di hal hazir de te gelek tit xwe pirs ji min. Yan zeman ku min v tit han kir min bi heweseke gelek gelek mezin kir. Yan min ser xwe j bidana ez li ber nediketim min mala xwe j xira kira ez li ber nediketim. Feqet niha ez hink li ber dikevim, ji ber ku min ji pa ra htine, ez rast bibjim, hink nsan ku ne welatparz in, pir j nezan in dane piya min, ez ji ber v yek gelek aciz im. Li min, li keda min xwed derneketin dernakevin j. Ne gel, ne guhdarn min, l saziyn Kurd li min xwed dernakevin. Gel, guhdar ji min gelek hez dikin. ro li Amed yek mna min lazim b di Newrozan de, di festvalan de derketa ser dik. Gel min pir ji min hez dike pir j dixwaze derkevim pber wan ji wan re kelaman bibjim, unk min v kultura han aniye hol. Zeman ku min gotiye ne part hebne, ne komele hebne. Ha madem ku v tit han heye, madem ku min v tit han kir gere neavtana pit xwe, gere li min xwed derketana. Te heta niha end stran kir? Bi temam nay he min. Wekl Me min li ser miletwekliy me kiriye, min Garis Feqra kiriye, min li ser Yusuf Ezzoglu kiriye, min Welat Me kiriye, ez nizanim min pir kelam kirine l niha nayn he min, li gor texmna min di navbera 30 40 de ye. Gava tu li nav cemhetek b tu dikar end stranan bibj?
190

Gava ez di nav cemhet de rnim ez dikarim zdey il stran bixwnim. Dengbjn v herm an yn din bi i away li te dinrin tu bi i away li wan dinr? Ez bi avek gelek gelek xwe li wan mze dikim. K bi av neba li min mze bike ez zde li ser nasekinim. Ten tit ku ez li ser disekinim part, saz, belediye ne. Di dunyay de ez ji tu dengbjek nabehecim, aciz nabim, hezkirina min ji dengbjan re gelek e. nsan dibjin r xav xwariye, car heye li ber min bi qenc j xeber bidin li pit min j bavjine min. Ez viya j dsa xwe dibnim. Ji ber xatir ima xwe dibnim? unk madem ku dengbj in, madem ku v kultura me tnin hol, madem ku kultura me di dev wan de ye ez ji wan hez dikim. ro gelek dengbjn me yn dengxwe hene Zahiro, Salih Qubn, Seyidxan Boyax, brahm Prik, sib Far hwd. Tu ji wan kjan diecibn? Kjan dengbj dibe bira bibe, ya dixwaz Seyidxan bibe, ya dixwaz bira brahm Prik, ya dixwaz Zahiro bibe, ya dixwaz Kazo bibe, k dibe bira bibe, i qas dengbj hene ez hv sed rica ji wan dikim bira kelam xwe di c de bibjin, bira kelama neherimnin, bira kelama meqamn wan winda nekin, km zde bira nekin, ro gava i kelam b gotin gava ku bi rast ney gotin kfa min ji w dengbj re nay. Dengbj knga ku got kevir di dawiya w de j got bivir bi hev di ve tam girda ez ji w dengbj hez dikim, k dibe bira bibe, dixwaz bira yek kelamek w hebe, bi yek kelamek zanibe. dixwaz bira ku kelama li hev nayne dixwaz bira s hezar kelam w hebe ez w dengbj hesab nakim. Ew ku yek kelamek w heye, bi hev di ve xwe girdide, meqameke xwe didk ez ji w dengbj hez dikim. Ji te re teklfn flman hat kirin? Bel, rehmetiy Yilmaz Guney di sala 1966an de teklf kir. Yilmaz Guney got ji bo xatir ku te bi Kurd stran xwendine, te beriya herkes bi ziman dayika xwe hunera xwe cra kiriye kfa min gelek ji te re hatiye, ez dixwazim bi te re flmek bikim. Me dikir Cembel, Msa Mere Koero bikira flm, l pit ku rehmet ket hepisxan d neb ku me bikira, me dev j berda. Li gel v yek Turkan oray xeberek ji min re and, got were di flm de bilze, em rolek ba bidin te, min qebl nekir. Nav w flm i b? Nay bra min. Ten ji bo hin rzeflman hin snemager hatibn Diyarbekir, hunermenda dengxwe Zara j hatib. Gotin ku em dixwazin tu stranek bik bid me, min got k y bixwne, gotin Zara w bixwne, min got Zara kare Kurmanc bixwne, gotin bel dikare bixwne, min got madem wusa ye me bidin naskirin ka karibe ez ebikim. Em n, min strana bi nav Cemal Min Zava ye kir dayek w j di rzeflm de xwend. Snemager Kurd Gan avata hat got ez dixwazim rolan bidim te, tu di flm de kelaman bibj, min qebl nekir.
191

Ez bi ser flman de zde nem, min zde nexwest di war snemay de c bigrim. Dema tu ciwan b gelek navdar b heyrann te yn ke aiq te dibn? Gelek ke aiq min dibn. Ji derd min gelek j nexwe diketin. Mesela tu niha albuma min a fotografan bibn, t de gelek gelek fotograf hene, ku keik li b a min in, hem mereqliyn min, heyrann min bn. Pek ew ken ku dibn aiq an heyran te i dixwestin? Dixwestin hema bi wan re hevalt dostaniy bikim. Telefon min dikirin, mze dixwestin. Carek em bn Hesenkf, ez li wir ji ser dik hatim xwar, keik hatin piya min, piya min girtin gia ser mil xwe vekir xwestin mze bikim. Carek tu b Swd. Te li wir ivan Perwer dt? Ez du caran me Swd. Cara yekemn ku ez herim, min hna Swd nedtiye, ji min re dawetiye derxistin, min telefon wan hevaln ku min vexwendine kir min got va ye ez dikim li balafir siwar bibim, dema ez bigihjim balafirgeh werin piya min, gotin ser avan bi pit re j gotin va ye ivan Perwer li cem me ye, min got ji kerema xwe re telefon bidin ivan Perwer ez hink p re ji xwe re xeber bidim. Telefon dan ivan Perwer, min j re got mamoste tu ewa y, camr pir mutewaz xeber da, got heywax heywax, seyda te i kir, te mala min xera kir, ji xra Xwed re te gullek bera eniya min bida te v gotin ji min re negota, ez k me mamoste k ye, ez li ku li hember te dibim mamoste Ez yanzde sal bm min av xwe bi plaqn te, bi strann te vekir, ma awa li hember te dibim mamoste. Wan gotinn xwe bi mutewazt got, min w gav fam kir ku ivan merivek pir dilnizm mutewaz ye. ja ku kelamek nizane ro min naecibne. Di dewra te de gelek hunermendn navdar n wek Mehemed Arif Cizr, Hesen Cizr, Eye an, Husn Far, Meryemxan hebn. We qet hevdu dt, hn qet hatin cem hev? Ezben Husn Far heval min b, min gelek j hez dikir, kfa min pir j re dihat, mirovek mutewaz b. Mixabin feqr b, rewa w ya aboriy qels b. Min Eye an li Diyarbekir dt. Zeman ku ez me stenbol ji bo plaqan sala 1965an, di ser de min xwest ku Eye an bibnim. Min got ez w bibnim ji bo xatir ku ew Kurd e. W bi Tirk plaq dikir, min xwest w biknim war Kurdtiy, Xweda heq e, xlaf tuneye, min got Eye xanim hal meseleyek heye, ew j ev e, ez dixwazim em bi hev re stranan bibjin, duet bikin. Got welleh ez Kurmanc naxwnim, ez newrim. Te ji xwe re hema ser xwe helaniye tu hatiy tu dixwaz ji xwe re wan a bik, welleh ez newrim bixwnim. Min got Eye xanim binr ro hebe tu y wer cem min tu y bibj ez tu em bi hev re bixwnin ez ja ji te re bibjim ez naxwnim. ja Xweday teala j wer kir, Xweda wekl pit demek hat cem min, min got welleh ez bi te re naxwnim. ja ew hunermenda Tirkan b w ax, bi Tirk digot, xizmeta wan dikir. Bi pit re vegerya bi Kurd got.

192

Pek rketn plaqan qet ji te re gotin were bi Tirk bixwne? Teklfn bi v away hatin kirin? Er, pir teklf hatin kirin. Yan perek pir zde j teklf kirin min got ez bi hindik raz me bi pir ne raz me, ez bi Tirk naxwnim. Min ji bo xatir ku kultura min winda nebe, ez ziman dayika xwe biparzim min qebl nekir. Heta roja ku ez m rketa Palandoken drektor wan muzk j Bedir aglayan b, rfay b, wext deng min guhdar kir, got qey te nan penr bi goya xwariye te bi deva nexwariye, min got we lleh ancax mna we bi goya bixwin, min dama bi dev xwariye, got xelet fam neke heyfa v deng nn e tu tn dik Kurd, di Kurd de i heye, txe Tirkiy di nava salek de tu y argoe bib, min got birako ez argoe naxwazim, ez bi ziman Kurd dixwazim. Ji bo v hevpeyivn gelek sipas dikim. Esas ji ber ku we v firset da min ez sipas dikim

193

941-JYANA EVNDAREK DLKEST: MEHMED XO Mehmed xo di sala 1948 an li gund Xeok, li Qamilok hatiye din. Nav w y rast. Harerdu navn pn w bi xwe ne xms nav bav w ye, l ew bi nav xo t naskirin. Ji maleka otkarn bik e. Nav diya w Fatm ye. Pnc bira e xwkn w hene. Nav jina w Nisrn b ew niha li ba biray w y hja Beha dimne. S zarokn w hene. Keeka bi nav Felek du law yek bi nav brahm y din bi nav Birsk e. Mehmed xo zarokatiya xwe li Xeok derbas dike. Ew di sala 1964 an de xwandina xwe ya destpk li Xeok kuta dike. Ew di sala 1965 an de ji bona xwandina xwe ya nav t Qamlo. Di sala 1966 an de nexwe dikeve, avn w pir qels dibin mecbr dimne ku beravik bi kar bne. Ew di sala 1967 an de ji ber jar belengaziya bav xwe nerazbna bav ji bederiya Mehmed xo li gel minasebn kurd tirsa w ku ew b girtin, ji ber v ew vedigere Xaok digel bav xwe di avdaniya pembo de kar dike. Bedariya w digel mnasebn kurd btir di war mzk de b. Ew di heypeywneka xwede dibje, ku zarokatiya w de mereqa w li ser mzk heb radyoy Yrvan roleka mezin di w dem de ji bo pketina mereqa w listeya ramana nuh p daye naskirin (kovara Armanc) Di ayn sal de die bajar Heleb eskeriy, l ew ji ber qels bna avn xwe ji eskeriy t efkirin vedigere Qamilo. Sala 1968 an biray w Baha dibje ku yekem cara ku Mehmed xo tembreke pak bi pern xwe dikire bi fireh dest bi lxistina strann folklor dike, l bi piran li strann Mihmed Arif Cizr, say Berwar, Kaws Axa yn din dixe hinek caran mzka ereb j saz dike. Ew di sala 1969 an de di bajar Beyrd dikeve navenda xwendina yekitiya mzk li w der zanahiya mzk dixwne. Bader Komika Serkeftine ya mzka kurd dibe, li hunermendn din mna Mehmd Ezz, Remedan Nicm, Rifat Dar hinekn din, ku xebata ba bo mzka kurd kirine. Ew di sala 1972 an de dibe endam Hevgirtina Hunermendn Libnan li wir hinek strann xwe mna Gulzer heps zndana tomar dike. Di v sal de j vediger Kurdistana Sriy nav deng w ewr
194

baran ezman Kurdistana rn tev dipe. (Rimaln Hermek ji Kurdistana Sriy ye Petrol l der t) Li Rimalan dest bi kar dike dibe serok komalaya w ye mzk. Di ayn sal de cara yekemn e ku ber xwe dide Kurditana raq end strann xwe li radyoya Bexday, li bea kurd diwene. Bi nda careka din vedigere Qamiloka xwe v car sxrn dagirkern Sriy neynkn xwe yn bi gemar davjin bejna w, da ku deng w vemirnin, l heyhat. iya natevin. Di v sal de di saln 1973 1974 an de ew dikeve tengasiyeka mezin. Ji bil hejar belengaziyn xwe ew pir caran j ji aly sxrn Sry ve t girtin, li w teday kencn mezin l tn kirine, ji ber wan tengasiyan her tim xwe ji ber sxr polsan xwe vediere.. L her dem deng w bilind bilind dinbe, ranewaste iya nawaln Kurdistan bi vixna bilbilan mest dike bi qepqeba kewek rebat mrxaziy dixwne. Di sal 1973 an de ji dest astengn sxran dev ji kar Rimlan digir careka din ber xwe dide nav pmergn axa welat li Kurdistana raq. Serok Kurdistn y mezin rehmetiy Mele Mistefa Berzan mqabala w dike sipasiyn xwe diyar w dike, ji bo xebata w ya and netew. Ew li wir nzk s mehan dimne bi nda dsa t Qamlok. Kek Ber Botani j dibje, ku di v sal de j Mehmed xo end s trann xwe li radyoy Bexday weandin. Di sal 1974 an de ew careka din ber xwe dide Kurdistana raq heta ikestina ore ew li wir dimne. Ber ku ez dest bi sala 1975 an bikim, ez dixwazim titek bibjim: Nizanim ji ber i Mehmed xo di heypeyvna xwe ya bi Armanc re negotiye, ku ew di sala 1973 an neye Kurdistana raq, w ten qala yina xwe ya 1974 an kiriye. Kek Ber Botan j ten qala hatina w ya sala 1973 an kiriye di hatina w ya daw bo Kurdistana raq, a bye gotiye ku ew d i sala 1975 an hatiye wir, l ya rast ew e ku ew di sala 1974 an de ye wir. Ew di sala 1975 an de dilikest ber xwe dide Kurdistan ran. ew li wlayteta Mazindiran bi c dibe li wir dibe mamostay mzka ziman erb. Li wir j sxrn ran SAVAK pir tengas astn mezin li ber w dertxne ku ew li Kurdistan ran ne aktiv be. Di sala 1977 an de keeke kurd bi nav Nisrn Hisseyin re dizewice ar zarokn wan dibin. Ew di sala 1982 an de vedigere Sriy. Di 26. 12. 1982 an de digihje am di 03.01 1983 an de digihje Qamloka Bav Felek nexwe dikeve, ji ber nezaniya doxtoran, ku derman a dabne ji nemerd bna doxtorn kurd nzk sed doxtorn kurd li Qamlok hebn ku li w ba xwed derneketin w ev li eniya wan wek ermeka mezin bimne. 9 Adar 1989 an de saet di pnce sib de ruh xwe tesln azral dike. Ndem 1993- hejmar-5 Kovar HUNER j bi nav BAQ HEMDULAH Wiha nivsandiye. Li welatek deng ket, bajarek lal, gundek dr bik, li ber pelahya ceh di bine kel kela germa havn qje - wjn daykek qirik tal de BAV
195

FELEK ji diya xwe b. Xortek bejin direj av di kortika xwe da, dest p dirj, xotek di ser xortan re b, bav Felek. Ey Felek ji bo te dinalim bo i Nrgz ilmisn Ma ima bext me hoye, em bdost bkesin? distire. didomne Cana min cana min Tu jana min K zane ez k me B te i ya mana min Hemrn delal Mehabad wana min K ku strann Mehmed xo ji brbike Ey felek, ka ew sera birc qonaxd min Ka rez bstan dar kan baxd min ek nrgz herijitin tev ji bna sorgulan Sorper nayn semay, kan kozaxn di min Qebqeb deng kewan nay li ser lat iyan Mervan Kele wiha dibje ji bona Mehmed xo Bel delal, em te iyar kin, ta tu bike n bo me hemiyan. Zelal t deng te dsan Adara bbext t dsan branna kurdan, ewata vedikin di dil mirovan de. Mirov nizan ji ber i v meh ewqas n ah bi ser me da anne, her dem ahiyn me bi n xemgn kiriye. Te digot namir bejna iya namir.. . Te digot felek j bi me re xizaniy dike Ez cana delalim herkes t min dixwaz Ez pir ox epalim min deng daye bi naz Ew bye bst du sal li ser min cenge baz Pismam were min bixwaze bel bi serfiraz Xemilandime seranser dest girtiye xortame Gerdan svek sor zer li heviya merda me Qelen xwne ne gewher ez dozmam merda me B tanq leker ro we ez berdame Mehmed xo Hunermedn Xell Xemgn: M. xo di afirandina huner de snor naskiriye

Diyarname
196

Hunermend Xell Xemgn li ser hunermend mezin Mihemed xo dibje ku ew wek kesayet wek hunermend, ne snorn li ser snga dayika xwe, ne j, di afirandina huner de snor nas kiriye. Vane gotinn Xell Xemgn: - Rola Mihemed xo di nav muzka kurd de i ye? Xell Xemgn; Bgumane, da ku mirov rola M. xo binase, pwste mirov merc astn w dem j, bizanibe. M. xo, di kjan ert mercan de, bi i waz kjan kesayet i helwest, cih xwe di dil civaka xwe de afirand b xwed rolek wisa? Ez j bi bawerim ku M. xo, di hunera muzka netew de, xwed rolek teybet dibstanek muzka kurdi ya resen e! B guman, ev mijar hjay lkolnek sosyolojk e, ev j delametek lkolner, hunermend rewenbra ye! Ber her tit, pwst e ney ji br kirin ku huner hunermendt, titek seranser bi dnamka civak ve tkldar e, byern civak, hejandin serbin kirina civak, bi her i away dibe bila bibe, ji sed sed, w bi rengek xwe di afirandina waza huner derxistina kesayeta hunrmedan de, ekere bike! Ev koralek xwezay ye, te hz nikare v rastiy biguhze!!! Di sedsala bihur de, droka gel me, bi komkuj tirajediyn mezin hatiye nivsandin! Gel kurd, ji bo parastina xwe nirxn xwe, li berxweda ye, di baweriya min de, di nava w sedsal de, ji bo vejna hunera muzka kurd, du qonaxn girng bi wate, bne telesma vejn njenkirina muzka kud ku heya niha j, em bi saya wan her du qonaxan dikarin xwe fade bikin! Daku a ney fmkirin, em dikarin mnaka birandina ax dar bidin! Wek ku di jiyana rnberiy de t zann, ji bo vejn hilberdayna dar, hin axn w bi zanebn tne birn. Pitre, bi demsala buhar re, axn njen vedijn!!!! Ji bo w, em behsa wan her du qonaxan dikin! Qonaxa Yekem, pit saln 1930 pda ye, her wiha, mnakn v qonax, yn mna Hesen M. Arif Cizr, Kaws axa, Meyrem Xan, Hesen Zrek, El Medan, Taha Tewfq, Nesrn rwan, Mehemd Mamil, Sedaxay Silop hwd . Bi sedan nnern w dem hene! Her wiha, teybetiyek cuda ya w nif, ji ya dengbjiya kilask hebye, ku kilaska kurd dengbjiya resen, ji xwe re bingeh danne bi gaveke
197

p de, nuhkirin bi dem re, tepk reksiyonn xwe fade kirine! Heger mirov berhemn w qonax bicivne gel hev guhdar bike, bi awayek seranser, mirov droka serphati trajediya civak dixwne dibne!!! Qonaxa duyemn, ji destpka saln 1960 -70yan de r dide, n mna Eyean, Tehsn Taha, sa Berwar, Mehmd Ezz, M. El akir, Sed Yosuf her wiha Mihemed xo... hwd, nner v qonax ne! ca, M. xo, di baweriya min de, hem kesayet hem j hunermend, wek ku kevir koeya v qonax ye! Heger em ert hoyn qonaxa ku Mihemed xo tde berz b ye, bnin ber avan bi awayek zanist binirxnin, ji dr helwestn hestewar! Hem di war kesayet de, hem j di war hunera v camr de, cudabna w, aso armancn w qasdkar... mirov dikare bibne!!! Ez bawerim, heger hunermendek her kes dixwaze xwe wek ku w, bi rk pk bike, her kes dixwaze xwe bigihne dereceya w, her kes w ji xwe afirandriya xwe re avkan dipejirne.... w gav, mirov dikare ji w/w re bje, di and hunera civaka xwe de, xwed rol e. ro, mze bike, her kes, her curey ku bi hunera muzk ve mujl dibin, dixwezin sd ji hunera M. xo bigrin. M. xo, wek kesayet wek hunermend, ne snorn li ser snga dayika xwe Kurdistan pejirand, ne j, di afirandina hunera xwe de, snor naskiriye. - Giraniya strann w (ji aliy naverok/gotin muzk ve) i ye? X. Xemgn: Destpka saln 1970an de, hewldann w ku stranan bi xwe biafirne ye. Di w dem de, Ez b me pr xemcivn kir! Hn w dem, M. xo firehiya asoya xwe defre kir. Di w dem de, hunermendn w nif ku Mihemed ew ji xwe re wek mamosteyan dipejirandin... waza afirandina Mihemed xo, hilbijartina gotin, awaz mijarn netew, an mijarn watedar, r li ber nirxandinan vekirib, her wiha, Mihemed xo ji w dem de, di dil civak de, ji xwe re cihek cuda afirindib! B guman, pitre, seranser mea xwe, jiyana xwe, hunera xwe, afirandriya xwe hwd. Li gora v yek bi rk pk dikir...

198

Rewenbr hunermendiya M. xo, di hilbijartin afirandina gotin awazn w de, ekere ye. Mihemed xo, cwtiya hunera muzk wjeya kurd, ba dizan ba tgiht b! Li gora baweriya min, ew evnperestek wjeya netew b, w ji sed sed bawer dikir ku muzka b wje, ten qelabelix ye! Di afirandina hunera xwe de, ch daye helbestn helbestvan wjevann her pispor mezin, her dem bi nazik balk, li gotina bedew watedar geriya ye! Di naveroka strann M. xo de, estetka wje xemla edebiyata gelr, bi hesan mirov dikare bibne... Her wiha, tim geriyaye ku awaza nava gotin, gotina ji bo awaz xwe fade bike, bibne ji xwe re birse!!! Ez bawer dikim ku ji aliy lkirina muzk, arenje bingehn lkirin de, strann M. xo, hjay nirxandin ji nuh de nqakirin ne! B guman, mna her kes, jixwe di wan ertn w dem de, her wiha b derfet xizantiya Mihemed xo de, bandorn cur bi cur li ser hunera w bne, l bel, ne bandorn teqld kopkirin ne! Di heman dem de, mna ro, di hunera Mihemed xo de, biyanbn ji xwe drketin nn e! L bel di war waz lkirina berhem de, hem bandora rtma ereban, hem j, bandora awaza fersan, mirov dikare bibne! L bi baweriya min, ev yek j, titek sirt e, ji ber ku, meger civakn mijara gotin cran in, b guman w bandora wan j, li gel hevdu hebe! - Strann w bersiva ro j didin yan na? X. Xemgn: Heger mirov guh xwe ba bide hunera M. xo, mirov w bibne ku kalte resentiya di hunera w de, mna ku bi ziman gelr dibjin barana nsan ye, zr a xeresan ye! bi gotinek din, heger berhem afirandinn w, heya roj, bi awayek her zde tn bi kar ann, w gav, ev hinek j, t wateya ku civak xwe rewa xwe, di wan berhemande dibne! Yan Mihemed, bi hostet tgihtina xwe, mirov dikare bje ku w berhem strann maynde ji civaka xwe re htine kirine nirxn civak! - Mihemed xo li rojavay Kurdistan li gundek Qamiloy hatiye din. Li pareyeke din a kurdan bihata din d i biguheriya? Tesra w parey iqas li ser heb? Yan j em di v war de dikarin i bibjin?

199

X. Xemgn: Mna li jor min aniye ziman, w ne snorn li ser snga dayika xwe pejirand, ne j, ji hunera xwe re snor pejirandine! Ji xwe, di w temen xwe kurt de, afirandin meandina jiyan tra temena w nekiriye! Hn di wan astn re tar de, ye Misl berhemek gelek enteresan tomar kiriye. ca w dem snemaya Hindistan gelek popler b, div ku ji ber w bandor be, di w berhem de, M. xo hin strann bi ziman hind j gotiye. Di ciwaniya xwe de, ji bo hunera xwe, li giyan xwe y azad digere, di destpka saln 1970an de, nefesa xwe ya azad, li bar welt, di nava orea Berzaniy nemir de, distne! Di 1975an de, bi tkna ore re, dibe penaber girtiy SEVAKa ah ran... Heya destpka saln 80yan, vedigere Qamloy, tev hem asteng, zext zordariya van dewletn dagirkar, awa ku M. xo, ber j, di stran awazn xwe de, bakur Kurdistan dayika netew didt p distira, bi gebna pta berxwedana Zindana Amed ehadeta Mazlum Dogan re, v car j, ji bo Mazlum strand... Yan dixwazim bjim ku M. xo bhtir ji beek welt, mirovek Kurdistan b! - Ji bo xwedlderketina nav w div i b kirin? (Mnak wek abde, peyker y an titn din) Kurd bi tra xwe w bibr tnin yan na? X. Xemgn: Belk gotinek kilask e, l di baweriya min de, xwed lderketina her ba ew e, ku mirov helwesta w nzkahiyn w karektera w, ji bo hunera gel xwe biopne ye!K dizane! M. xo heg er heya niha jiyan bikira, belk bandora v rewa ku ez nav Eurovzyon ldikim, li w j bikira! Min azarn jiyana M. xo, bi xwe ji dev w nemir guhdar kirine, her wiha, wek w j, em bi xwe, wan azaran dikinin! Belk reng waz, ert ch mekan ji hev cuda ne, l ez bawerim heman tit in! Bi dtina min, heya niha, n ku ji xwe re dibjin em hunermend in ji bo repertuara xwe dagirin M. xo dinasin, n ku dixwazin rpel rojname kovarn xwe dagirin j, bi heman nzkahiy j gelek in!! Saz dezgehn kurdan, bi teybet, li bakur bar Kurdistan, ji bil hin kanaln TV, bi mantiq bazirgan jsdgirtin, xwed li v nirx me derdikevin.... hwd. Gelek mnak mirov dikane rz bike.... Ez di w baweriy de me, ku mirov i bike j, ji bo xizmeta w camr hn j km e.

200

Nemir Aram Tgran, qet nebe, bi saxiya xwe, hin titn ku heq kiribn dt jiyand, me wek civata hunermendan, bi titek bi k be j, di saxiya w de, me rz qedra w nana w da! H ku hat bra min, ez hema bjim, her wiha mna rexnedanek j diyar dikim, gelek caran, ji bo brann qedirgirtina M. xo j, hewildann min bi xwe j, bne, l gelek mixabin, her car min li pit xwe mze kir, ne dezgehek, ne j saziyek hevkar, xwe bide ber xebate wisa nn e!!! Li dawiy, li ser pirsa we ya ku kurd bi tra xwe w bibr tnin yan na? Dixwazim gotine kurt bnim ziman. Bi v nzkahiy, bi v hesabn bik, di nava v Eurovzyona gerdn de, xwez ji bo amadekariya berbanga sib, li nirxn roj xwed derkev in, ji xwe n mir ne!!!! Nivskar Kon Re: Deng Mihemed xo b derman birnan Diyarname Nivskar Kon Re li ser Mihemed xo dibje : Ji ber deng w y henn awazn tembra w a dilovan, cemawer kurd j hez kir strann w bn derman birna birndaran. Vane gotinn Kon Re n li ser Mihemed xo: Rola Mihemed xo di nav muzka kurd de i ye? Kon Re: Rola w guhertin pxistin b, w j wek yn piya xwe; Aram Dkran, Sed Ysif Mehmd Ezz stran muzka kurd ji kilaskiy rizgarkir, pde bir, bi awazn n xemiland bi guhdaran rn kir.. Er bi rka w j stran muzka kurd, derbas qunaxeke n b. Tev temen w y kurt(41 sal), w karb bi rka muzka kurd, peyva kurd a resen bi guhdaran bide hezkirin, xwe di her ar pereyn Kurdistan de bide naskirin hezkirin raniya ziman kurd, bi rka awazn xwe yn n belav bike, di w heyam ku stran peyva kurd ji niha qedexetir b..

Giraniya strann w (ji aliy naverok/gotin muzk ve) i ye?

201

Kon Re: Di baweriya min de giringiya strann w, ku w karb bi rka strann xwe, di w heyam xerab de ji sala1970 -1989, hest netew kurd di nav kurmacaxfan de belav bike, ew saln etn dijwar di jiyana kurdan de. Saln ku gelek bobelatn seyr hatin ser wan, wek anna ereban nav kurdn Binxet di sala 1974 an de, Derba Evern di 12 lna 1980 de, qirkirina Barzaniyan di sala 1983 an de, Enfal Helebe di sala1988 an de wiha ta bi mirna w di sala 1989 an de.. W bi mran, bi cegerdar strann xwe gotin.. ji ber ku ew xwed nameke netew b , xwed helwesteke Kurdistan.. w bi bawer drdtin gotinn strann xwe dibijartin wiha helbestn gelek helbestvann netew, ku bi kf ahiyn gel xwe re dikeniyan, bi , birn derdn gel xwe re digiryan, kirin stran.. Di baweriya min de ji b er v yek ji ber deng w y henn awazn tembra w a dilovan, cemawer kurd j hez kir strann w bn wek derman birn ji birndarn welat re wiha j ji evndaran re. Strann w bersiva ro j didin yan na? Kon Re: Bel didin awa na! Dema ku hj ew keya Mihemed xo bo w dikir hawar gaz areser nebye.. Hej Beko keleme di bavbera Mem Zn de.. Hj mirad Siyaben Xec bi hev nebye.. Hj Cegerxwn xwe nas nekiriye b k ye.. Hj Ehmed Xan li yektiya Kurdan digere.. Hj Feqy Teyran dr ava Dicle dikale.. Hj Mr Bedirxan di surgn de bi nalenale.. Hj pdiviya me bi Ay felek bo te dinalim bo i Nergiz ilmis heye.. Mihemed xo li rojavay Kurdistan li gundek Qamiloy hatiye din. Li pareyeke din a kurdan bihata din d i biguheriya? Tesra w parey iqas li ser heb? Yan j em di v war de dikarin i bibjin? Kon Re: Bguman Mihemed xo xwed name b wek ku diyar e her pereyek kurdan taybetmendiyek w heye.. Binxet Qamilo j bo w taybet b, taybetiya wan ku Cegerxwn peng strana kurd a njen Aram Dkran li Qamilo bn. Aram bi gotinn Cegerxwn kiras strana kurd a kevin irand bi strana ev ma tu d hew t lo, destpkir, Sed Yusif, Mehmd Ezz Mihemed xo dan ser opa w.. anku ez ka rim bjim ku Mihemed xo ji kaniya Cegerxwn Aram av vexwar.. Di w heyam de, ew kan li pereyn din neb. Wiha j Mihemed xo mr b, mr b ku xwe bi orea Barzaniy nemir ve
202

gihand di ore de, helbestn hevaln xwe yn pmerge wek Sebr Botan, Mustefa Etr Xelef Zbar kirin stran gotin.. Ber end rojan Xelef Zbar bi min re axif, me ba behsa Mihemd xo kir.. Kak Ceml! Xwez te baweriyn Xelef Zbar j naskiribana, niha ew bjere di Deng Emerka de, be Kurd li Waington, ew dostek Mihemed xo ye ba w nas dike.. w kfa w b.. Ji bo xwedlderketina nav w div i b kirin? (Mnak wek abde, peyker yan titn din) Kurd bi tra xwe w bibr tnin yan na? Kon Re: Ta ku em li navdarn xwe ne pirsin em p nakevin , Mihemed xo navdarek me ye, pdiviye em li v navdar xwe xwed derkevin, her sal w bibr bnin. Maellah TVyn me pir bne, ku her sal her TV yek nv saet li dor jiyana w raweste dinya xera nabe.. Ez ji dil spasiya wan TV yan dikim, ewn ku w kesn wek w bibr tnin.. Di v biwar de gazinek mezin ji aredariya bajar Nisbn dikim, ku ta roja ro hj Mihemed xo bibr neanne. ima Nisbn? Ji ber ku Qamilo Nisbn du bajarn cw ne, xelkn herdu bajaran ji hem bajarn kurdan btir ji kaniya hunermendiya Mihemed xo vexwarine.. Wek ku hun tev dizanin rewa Qamilo awarte ye, na ser gora w, di van saln daw de bye qedexe ye.. l derfetn branna w li Nisbn pir hsane heqe. Bi v helket, ez doza danna peykerek Mihemed x o di navtarek Nisbn de dikim, bihvme ku aredariya Nisbn v daxwaza min bi c bne, hem j ku nav w li ser dibistanek b dann.. Her wiha bi hvme ji aredarn bajarn Bakur hikumeta herma Kurdistan ku nav Mihemed xo kesn wek w, di ser dibistan, peymangeh, navtar kolanan re bilind bibe her wiha hol bi nav wan di zankoyan de bne bi nav kirin 942-AY L GUL Ay l Gul Gula min rna li ber dil min Gul nadim mal din Ez ser gul tm kutin Gul kesk sor zer e

203

Nana al li ser e d reng sip gewher e rn peymana min Reng te y pir delal Bilbil li ser te dinal Te nebnim bi v hal Armanc kedera min Zordar dib ez gul nadim Ez zend benda badim Ez l gilh seradim Azad bib bora min Bi xud ez pismam te me Bi snd pesindar te me Ser ceng hewar te me Qelen te ji xwna min Helbest: Rncber-Muzk: Mihemed xo

943-EMAN DLO Eman dilo eman dilo Ji derd yar tim bi kulo Jan eq avt dilo Dil kezeb tev bn kulo Yar b gul ez bm bilbilo Eman eman eman dilo Eman eman eman dilo Ji derd yar tim bi kulo Jan eq avt dilo Ji nav bexa me bi r ket Por wek herr li ber b ket Can min ma dilm pket Dil wek tr ji kevan l ket Jserm hi aqilo Eman eman eman dilo Eman eman eman dilo Ji derd yar tim bi kulo
204

Jan eq avt dilo Ji nav gulan derket me t Wek horya ji nav bihut Ji gulan hilm bhna xwe t Ji hsra hnarkem bn ilo Eman eman eman dilo Eman eman eman dilo Ji derd yar tim bi kulo Jan eq avt dilo Di ber min re bihur dimee Yek li ber min kir wek e e Li p min kir eva re e Bm birndar nexwe e Dil kezeb tev bn kulo Eman eman eman dilo Eman eman eman dilo Ji derd yar tim bi kulo Jan eq avt dilo Helbest: Mihemed El akir Muzk: Mihemed xo 944-NESRN Dem min tu dt Nesrn Herdu avt di re digrn Ewan ava di gotne min Careka dn tu min nabn Dil canm tev bne xwn Ji hemla min vebn birn Ji ber enga didan zrn Ji ber oxa bejin rn Te dm tkel befr xwn Tu j'gula buy gula Nesrn Buhar beh, Nesrn werya, Kevnenr li ser rya Heyfa min tt Nesrn girya Rondik weryan ser wan rya
205

Ew av re gelek girya Nesrn xwez te bibnim, Tu n bib careka d Ne li v din li dinek din Ne li v war li warek din Gotin Muzk: Mihemed xo

945-YAR GEWR Carek min dit ji xwe re gewrek av wi re belek Xwe berda nav dil min Min j hez kir gelek Ay gewr ay gewr ay gewr gewra min Hat bra min birh aw Lv diran li hev Bejn bala tey zirav Por tar weke ev Ay gewr ay gewr ay gewr gewra min Ez gewr bn dilek Bne rihek bn canek Tu car gewr ji br nakim Ji niha sed salek Ay gewr ay gewr ay gewr gewra min Nesb me tev rab Ne bdest min te b Xrnexwaza em dr xistin L dil min li cem te bu Ay gewr ay gewr ay gewr gewra min Binr li min v hal Ji eq xema ez dihelim Wext awmin li te ket Keser xwe ser da al

206

Ay gewr ay gewr ay gewr gewra min Helbest: Kemal anbazMuzk: Mihemed xo 946-RN GHAYE rn gewr rind e Lihevhat bilid e P ji mm find e rn n ghay Li ser min pir bihay Rabe axa xew ye B te xewa min nay Were rn li ba min Xeman nexwe seba min Were rn li ba min rn n ghay Li ser min p ir bihay Rabe axa xew ye B te xewa min nay Dlber iqas delal e B hogir heval e Her dem me dil li bal e rn n ghay Li ser min pir bihay Rabe axa xew ye B te xewa min nay Helbest: Cegerxwn Muzk: Mihemed xo

207

947-AX YAMAN KRY Sebra min b te nay rn n ghay Te ez xistim te ez helandim Te ez berdame dinyay Te ez berdame dinyay Ax yeman ikray R dr e xeber nay av min r de maye Ax yeman ikray Nazik navgiran Tu bi derd dilan zan Agir berda v can Hn j tu nay ray Hn j tu nay ray Ax yeman ikray R dr e xeber nay av min r de maye Ax yeman ikray Bm nexweek b derman Jderd kitek ramsan Mned wek te b man Tere ketim belay Ax yeman ikray Ax yeman ikray R dr e xeber nay av min r de maye Ax yeman ikray Gotin Muzk: Gelr

948-D XEW DA Di xew de ez me n wara Nale nal van ddara

208

Ax of evan yara Nedihat deng van dildaran Leyla rab xwe di min wer kir Go dildaro te i li min kir Te dil fr dildariy kir Te ez hlam te xwe ker kir Leylay i di min nehla Giyan min kir tk la Min go diim w nehla Grandim ser kavl kla Go ba e tu awa hat Ba b kes tu nedt Xwez bi saxiya xwe min dt Gerdena min te tr mt Helbest Muzk: Mihemed xo 949-EZ DER BM Ez der bm dinyay bi n bi ser Ez bme xerb geram der bi der Felek roja min nehat nema Te ez berdayme detan ema Helbest Muzk: Mihemed xo

950-WERE WERE Were were li nik min rne Dilm kul e bikewne Eger roj ez te nebnim Hem dema li min girn e Were were reng esmer Wek kullka li pencer ev roj di xeyal de Dil hinav hatin der Were were avd belek W xwedana pira xelek Tu bi Xwedk ji nik min nee
209

Kul dilm bne gellek Muzk: Mihemed xo 951-MN CANEK DT Min canek dt li nav iya Ronah da ar aliya Rawestam bin ska biya Nexwe bm ketme nav ciya Hiyar kirim qjnaw Min xwe avt ber piyt w Ber perek mezin ya w Min j guh da gazint w Nesaxeke giran im ez Ya b pirs b derman im ez B Xudan sexbr im ez Ya b bab semyan im ez Ferhad ez im rna min Wey te xwel bi serser min Wey nazik serbara min Kul gazinda neke ji min Kaxeza ji k re biwenim Perda x bi hjn im Ser kleya ak rnim Derman te ji kre bnim Muzk: Mihemed xo 952-DLVNA MN Min can dt bi avd zil Min yar dt bi dil kul War hln bne kavil Min tu hlay Bel ne jdil Dilvna min, dilvna min Ji nav bax ez hatim inn
210

Dr ketim ji war rn Kilz bit j nabe hln B awaz cejn narn Dilvna min, dilvna min Bigrm bo xo ya ji bo te Li ser xo ra sotim bo te Snd bi kavl wranya te Dlber nadt evna te Dilvna min, dilvna min Qalka zika her bihilav Berba ye ber barov erme li testr rav Du car bikev yek dav Dilvna min, dilvna min Kaniya te av j frkir Te nedizan ya dafkir Te girdan av bur Xewn b go tu ser da bir Dilvna min, dilvna min Were guh bide v pest Ez dijm erxa bst Ger liv livm dibn rast e Ger nexwe bm ketme xest Dilvna min, dilvna min Helbest: Mistefa Art Muzk: Mihemed xo 953-CANA RN Ma te end ke hilbijartin Te bi dest xwe veartin end serhat bi ser te hatin Ma te bo i qz negirtin Ey can can cana rn Te du pirsyar ji min kirin Car revend in car koer in Nizanim k em j kirn
211

ib de ta roj di ava Ta ku heft nvek eva Her ez bm evgert eva Ez bm per can van ava Revend im ez revandim ez Revendek bi lez bez Y b remal koz pez Ji dtina te tr nabim ez Helbest: Mistefa Art Muzk: Mihemed xo 954-RABE J XEW Rabe ji xew av raket Dilm ewit agir pket rna min tu dil vket L ibkim ro ji dest min derket rna min bir zalim neyara Ez mame feqr mam li ber dwara Ez bandikim qr n hewara K serhln e k ji xew iyar e Ser min zivistan, ka bihara min rna min ket dest neyar min W li min qut kir ziman zar min Li min xopan kir n war min i dem b ser min ji bihar dila Ku b guh min deng bilbila Ez w hilgirim ser herdu dila Ez p dermankim derd kula Helbest: Bbihar-Muzk: Mihemed xo

955-HEPS ZNDAN

212

Heps zindan kr tar xewa min nay Ji eq evna gul ketme belay Gula min veb bn dab ser iyay Min go gul were vir, go ez bwext naym Gula min kesk sor heyran gula min ge e Gula min bi xelk tal e bi min pir xwe e Dunya li ser me ron heyran bext me re e Dest ji gul bernadim ku xwn bimee Gula min rengn e heyran gul sor zer e Hebs zindan t ez rizyam gul b xeber e Gula min bindes t e heyran bi kul keser e Dest ji gul bernadim can bidim ser e Gula min tu xeyid min guneh kir Te ji min re i got min can dil kir Mal can dab ser heyran gelek hindik kir Rka min gelek dr b va iq kin kir Helbest: Bbihar.Muzk: Bbihar 956-GULZAR Gulzar Gulzar... Ez rnit me li bin darn ser kaniy Min d Gulzara min av dian... Pita xwe da min, kir meek bi giran Min ba kir Gulzar Gulzar Gulzar Tu bihara emr min Gulzar Were were Gulzar Sifet wek heyva bihar Tu wek kullka hinar Wer ji min re tu xwe yar Gulzaram tu delal Tu delal t xwe heval Binr li min v hal Hstir ji avm tn xwar Gulzaram tu xwe xatn
213

Aiq bn wek Leyla Mecnn Hela were dlber tu rn Ji sib heta var Min li te nr min axn kiand Min axn kiand dlm iya Ez bm wek dn serxwea Ez bang dikim rn yar Gulzaram li dibistan ente bi desta li eywan Xelk alem tev dizan Weke berfa li ser zinar

957-PERWN Perwn kea ngihit Ew delala xwed hit axa ser xwe li min hilda Cerg dil min birit iqas bjim pir rn e Kea tra min nalne Ji ber bext peyman xwe Du remara li min werne Du remar herdu kez Min go rabe w go bixwaz axa ber me ket welat Hv gaz li pey me bez Welat min sor n e Tevde buhara rengn e Hinga min d av kev Nka xweda min mizgn e Em vegeriyan ji welat e
214

Me ne sebr ne tebat e Mehra dila em hatin mal Qehra mezin ma welat e Helbest: Bbihar Muzk: Mihemed xo 958-EYD EREFAT Gava li me hat eyd erefat Roka sib li me hilat Ew dil can ji ter kir xelat Hew xeyr van bi dest miv hat Dil min b behra bbin Tu b gem l sekin Te ez helandime ji bin Evna me b serphat Kan ew soz te min Ka ehd te li ber dest min Tu bi kud bir ew dil min Ew ehd soz kr min nehat Gava tu li ber av min b Chan li ber min heyv ro b Gava tu ji ber min dr dib B te qet sebra min nehat Ka hlna me ava kir Xewn eva me esas lkir Bay ber tav xerakir Ji ser min bir hi mat 959-K DNYA HJAND K dinya hejand K dlab gerand Ew Barzan kak Rab r kiand Kurd hatin bi dor B kotek zor
215

Rijandin xwna sor Barzan l ikand Yek ji wa Barzan Ew baz pehlewan Ew Mehdiy zaman Bi mran heyf hiland Ne dw guhderz Ne ristem gurz B himet hz Barzan nav stand De hv ma xweda Himet bid Kurda Wan mr merda Xwna xwe rijand

960-PR RN E Kurdistan pir rn e Tevde mrg kan ne Ew buhuta chan Buhut xeyr w nne Pnc hezar sal em hebn Em tevde azade bn Millet tev bindest me Yek ji me Selahidn e Welato tu pir hja y Tu welat me Kurda y Di chan de tu deng day Tu weke find ira y Ka we ke Kurdistan Ji xeyr dn man Ji te re bibim bi qurban Roja cejna qurban Wan dar xox rva Bimee bixwe bi lva
216

K heye millet wa Ji xeyr me Kurda p va Helbest: Rncber-Muzk: Mihemed xo

961-ASO EY HAWAR Aso ey hawar agir berb ne Aso cerg dil tij birn e Herdu av herdu av tij girn e Dest p dest p bo te girt ne Ey hawar e ey hawar e B b Aso b zalim b Aso kullk e di nav berf de Aso stran e dil min l da Ev roka wer k dtiye cana min Cana min ma bo iye Aso stra ge tu car nagihm Aso kut me ji ber v erm Evn bo i ya erm e Li nik me ya bi tirs sehm

962-MXABN Mixab bi nav jn Sotim derd evn Ma ne bes e rn Were rn can Ji dil derxe v jan Bila herkes bizan Ma bo i ye ev evn Jana w ku nebe jn Ey dlbera xemrevn

217

Ten tu y zna min Armanc evna min Wran neke jna min Helbest: Sebr Botan. Muzk: Mihemed xo 963-DL KUTY Dil kutiy awirn avn te Dil girtiy remyn avn w Nam rn tam rn dm rn Li hember min rabe ser xwe weke roj Ji ber sing cana min bikoj Navzirav r gulav ser dilav Yar ez kutim li min nab var Derman i ye kes nizane bes yar Renge r tar m rinde r Min dil daye buhay du sva Min can daye buhay du lva Dev li ken, lv en, xwe beden Helbest: Cegerxwn -Muzk: Mihemed xo 964-KEA DELAL ava kilke, xeml xla xwe girde kea delal Were dil min derman bik te derb lda nego menal Ke te bask min jkirin bam b mefer Ez kor bme ji dtna te nakim der Naym naym, naym dil derman nakim Ez ne dextor im ku birndara rakim Ke ez mirim te xwe li min kire ferman e dil ewit Were bibn dtina te ji min re derman e tu nalebit Ke bask min jkirin mam b mefer Ez kor bme ji dtna te nakim der Xort hja menale ruh li te nema
218

Te i li min div serseran va li ber te me Naym naym, naym dil derman nakim Ez ne dextor im ku birndara rakim Mehmed xo 965-J MN DR KET Tu ji min dr ket rn avt hinav min Wez birndar tim li ber av min Hat bra min ew rojn ge Min buhurand bi dilk xwe Tim tu bihara dil min b Pir kfxwe bm bi wa avd re Min gaz kir dilo rabe Di nav dila de tim xuya be ima tu tim kfxwe nabe ima gula te ge nabe Li min vegerand ez dinalim Wez brndarek bhal im Ji ax hesreta dikalim Ji x re ez evndar im Helbest: Ber ean Muzk: Mihemed xo

966-EY FELEK Ey felek bo te dinalim Bo i nrgiz ilmisn Ew ima bext me ho ye Em b dost bkes in Qe diht ma qe diht Ew roja min hewe div Kanka ar bizt J vexwin end me bivt

219

Agir sra vemir av me l t ge bib Ew buhara tehn kut Hvdar in xwe bib Helbest: Bedir Xan Sind Muzk: Mihemed xo

967-HER EROM Her erom erom Dilim elerz amoza can Lembec ma wa Mi gerden berz amoza can Amoza t bala berz Amoza tu bo min ferz Li te digerim Menzl bi menzl amoza can Min liwn dil Dil li wn gul amoza can Amoza t bala berz Amoza tu bo min ferz Ae bext min Re benwn amoza can K d we buhar Gul hel wern amo za can Amoza t bala berz Amoza tu bo min ferz Fermis dilre Berd l dibar amoza can n dil hin Ya b te xwar amoza can Amoza t bala berz Amoza tu bo min ferz

968-D ZNDAN DA DNALM

220

Di zindan dinalim ez Sib de heta var ava vedikim te nabnim Tu ji min drket rn yar Evndar te bm din Va ro tu mi dihilne avrondika dibarne Dil bi av re dinalne Tu gul b min tu bn dikir iqa gava ez hatim hundir Tu dr ket te dil min bi xwe re bir Tenha te ez hitim rn Dikim derim ji dinyay Ka soza ku te bi mir day Te hewara min his nay Gelo tu ji ku diaxn Axna min te bi ten are tune j re li din Ma dost nne li v din Cerg me suht v evn Helbest Muzk: Mihemed xo

969-REWA CWAT A Rewa civat cihla Gerdena van bejin kla Xudena s pel pla Van s pela civat kla Rnite xwar rs plaq r spiye gzik paq Ron gebn dwar taq Fermisk berfne p loq Rk pk mit tij Berdan ava birc bij
221

Xwe l zivirand girnij Got ez im dlbera mij Bibne silava gulya Hawar b req -reqa tilya Civat bi cark hel hilya Kes nema go ne azerya ihla destt xwe hildan Kura li kea av wer badan B seyran eple ldan Hem rexa b ma ldan 970-KEW Kew xort ser iya bm Her bilb il awaza bm Deng cihl genca bm Min deng dab iya newal Xort lawn min heval bn Aiq deng zelal bn Li ber la gee gul bn Rewneq dab bask kendal Ref ref hatin dildart me Li dv deng awazt me Ji ber hawar gazint me Dlan kirin cihl kal iya me li ser awaz xwend Mrga me l dilan re and Cerg lawa p hejand ro mame bdeng lal Bext we me ey heval Ey tolazn pr kal Di w roj de em binalin Da ji br nekin neit ji bal Helbest: Xelef Zebar-Muzk: Mihemed xo

222

971-ERMN E DL ermn e dil d awa eviraxim tariya Bo w bjim har gjim... dil berjim min viya Lew rn nazenn em ketin derd evn Rewen oxa dila xanzada text evn Ew buhara li dm rijt l belavin lal gul Kew bi sohtin l dixwnin, hr jan ev ro dil Ger me zan tu i reng ... da bna me ht Ne torn ne per ne meye me ji dil divt Ji meya dilvan dibarit bi rengek sor zelal... Helbest: Bedirxan Sind-Muzk: Mihemed xo 972-XORTN ME Xortn me l ne b jimar Gwn nehing in nav dar Serbest azadkar Jn dixwazin b hedar Kurd im min azad divt Xwn dirjin bo welt n didim xew li me neb Heya ji c rakim neyar Hew hv gaz bikin Ger em nebin dost d i kin Derd bi dest derman nekin L em dimnin bendewar Hing me go em westiyan Heya bi n em gihan Deng me koma chan Kesik li me nab iyar Ala bi at ya bi zor Ferz e li me hildan jor Yan bne kutin tev li dor

223

erm e ji v em bne xwar Helbest: Ehmed xo salih Muzk: Mihemed xo 973-AVN XWE VEKE avn xwe veke birndar min Mvan te me kovandar min Bo min biaxve evndar min Li hviya te me nirvan min ermn mvan belt di xewn da D min hlve gel roj helda Rka dildara ji nvev p da Ne areza bm ketme div ik da i ra derd xwe ji min ra nabj Salek duwazde meh tu her gj Ji driy hatim mvan im e j Hilo biaxve b dil tij ermn avt xwe ez nem vekim Ji v pirsyar ermn d ji te kim Ev ser oyabt ez dilk rkim Ji kanya av te sed pka fire kim 974-XEM XEYAL Xem xeyaln te ez revandim Li ol kilala te ez gihandim Ji ber sotim, te ez ewandim Bay evna te ez hejandim Dildar ry di sing te me eleng ak mvan te me Ji ber fermana te eleste me Sond ser te, te ez helandim Drsim Agir di taca te bi Span Cd di burhn te bi Rewan, Derya Wan avn te bin
224

Rondikn avn te ez plandim ingal bxr di biskn te bin Sind Gul guharn te bin Geliy El j lvn te bin Tj awirn avn te ez ewandim Djle ferat di keziyn te bi Kerkk Hewlr du sing te bi Sersing eqlawa di devn te bi rn ziman te ez vejandim Hemrn Metn di rkn te bin Zozik rn di guhn te bin Barzan bi xwe ziman te b Li dora chan te ez gerandim Gera chan tev hem ji ber te b Pmergn dilr nana te b Ala kesk sor li ser sing te b ah cejna xwe te ez gerandim 975-SNEM L l Snem iya bilind e ez te nabnim Er bbav din min go mektbek bine Cizra Botan j bo ez bi xwn im Snem Er eger tu nexwe ez textor im ez hekm im Gotin Muzk: Gelr 976-PKEVIN Pkevin em serfiraz in millet Kurd Yan mirin em d bibnin, yan jna Kurd Wa millet Kurd Ala rengn bo te deynim, ger ser bi derd im Ger nekim v tu bizane ku ez ne Kurd im Wa millet Kurd Kurdistan d menale law te hatin Xwendevan xwnfiro axa welat in Wa millet Kurd Xwendewan xwendegeh im b al leker
225

D bijn pa bizanin r bibin ser Wa millet Kurd Mal dil can bi carek bo te fda kim Xwna xwey paqij dirjim bindest nakim Wa millet Kurd Helbest: M. Ehmed Nam Muzk: Mihemed xo 977-KEKA GUND ME Ez ke im kea gundan im Kullka ser lawan im Rhana rz eman im Lawiko ez brvan im Delal tu xwnrn Dil req lv hingivn Mij xorta gava min dibn Briy ez evndar im Lawiko evn erm e Geleka bi tirs sehm e Evn guneh e li dev me Lawiko ez brvan im Delal bjin rihan Kulilka heyva gulan Rzana xweiya jyan Delal ez evndar im Lawiko were mala me Min bixwaze sehke kilame Gustilk bike tilya min Lawiko ez brvan im Delal bje bav xwe Min bide dewlet ser xwe Qayil ke delal dil xwe Bry ez evndar im

226

Helbest: Ebdulezz Sefer Muzk: Mihemed xo 978-MN BHST Min bihst tu nexwe e dilo ibkim bext min tim re e dilo Dil min herdem dikule dilo Carek nebye ge e Delala min tu pir t dilo Derd xwe ji kesr nabj dilo Bend te mam ez heliyam dilo Tu kul xwe ji min re bj Naym ba we li min negr dilo ima wilo tu bsebr dilo Evna te ez helandim dilo Ma soz te heya keng Hstir ji av min tn xwar dilo Weke xunava bihar dilo Alem tevde dikevin xew dilo av min ji bo te iyar in Helbest: Kemal anba Muzk: Mihemed xo 979-AXNA MN TM JI DL T Axna min tim ji dil t tim ji dil L min xist merez kul, xem kul Hiner birin ji dest mil, ji dest mil Hisret kirin ji dtina gul, ji dtina gul ev rojm dirj kirin, dirj kirin av ji xewa bpar kirin, bpar kirin Kul xema bi hevre kirin, bi hevre kirin Ta di dilde xwe bi c kirin, xwe bi c kirin av dilm bne gunehkar Her civandin ta kirine bar Ev derd pir nayne jimar Xwe berdan ser dil wek kurm dar Helbest: Hilal Botan-Muzk: Mihemed xo
227

980-AXNA MN Xwed awa gul we re kir Nexek nema li w bejn kir Wext av d gul bi xem kir Herdiwa di dil de hln kir Axna min tim ji dil t tim ji dil L min xist merez kul, xem kul Hiner birin ji dest mil, ji dest mil Hisret kirin ji dtina gul, ji dtina gul Helbest: Hilal Botan -mehemed xo

981-BERDL MN Berdil min pir rn e Wek kullka bi hilm bn e Dil min bo w bi evn e B te min gaz qrn e Derd te weke Xabr e Bbin kr dr e Plin gir in din hr in Limin xistin birn dr in i Xabrek b dev Wek geliy dudev Tu ji mir bye derd keder Tu car ji bala min nay der Wej evna te nakim der Tu ji mir bye kul keser Hela were rn Derman bike v birn Pit herdu av belek Min heznekir hna kesek Belk veger li me felek Herdu dila dsa bi yek Mirad me bi c wer Ea dila p der

228

Keng li mew b dem dewran Veger li me roj ciwan B me cejna herdu filan B me bna gul baxan Mirad me bi c wer Ea dila p der Muzk : Mihemed xo

982-MMEMEDO RON Mihemedo ron min go, min i ji te re got tu xeyid L ava gola li min Mihemed min cemid Giyak ola li min Mihemed min serid L heke y neqeba herdu dil rn xera bike L eger qz b tu car nezewic Er eger jin b tu car newelid L eger xort b bi ciwanka xwe a neb Gotin Muzk: Gelr 983-HEVPEYVN B KUR MEHEMED XO BRSK RE Mustafa Gaz NETKURD Min heta niha aranjortiya 60-70 albuman kir. Min ji hunermendn wek Sed Ysif, Hunermend eyda ra, Evna Welat ra kaset kir. Ez debara xwe bi v kar dikim, l btir xizmeta Kurd dikim. Ji kerema xwe re tu dikar piek behsa xwe bik? Ez kur Mehemed xo me. Nav min Birsk e. Ez li ran li Gumbet Kawis (nzk behra Qezwn e) ji diya xwe bme. Ez biray her bik im. Kek min heka min j li Gumbet Kawis hatin din. Kek min Birahm li Elmanyay dij, heka min Felek j li Qamiloy dij. Ez bi kar muzk mijl im, aranjortiy dikim. Min heta niha aranjortiya 60-70 albuman kir. Min ji hunermendn wek Sed Ysif, Hunermend eyda ra, Evna Welat ra kaset kir. Ez debara xwe bi v kar dikim, l btir xizmeta Kurd dikim. Ez kark din nakim ji kar muzk pve. Min li Sriy mekteb xwend heta sinifa neha (bav min j heta sinifa neha li Sriy mekteb xwendib) d ra ez du sala mam m bm esker li w derk. Ez zewicand me, xanima min ji Kurdn Sriy ye. Keek min heye, nav w Felek e. Ez kbord bikartnim, li d tembr dixim.
229

Te esker kir l bav te esker nekir. Bav min ji ber nexweiy esker nekir. av w km didt. L min s heyv ango du sal nv esker kir. Tu bi nota zan? Min nota xwendiye bes min temam nekiriye. Te di war muzk de xwe da perwerdekirin? Te dersn muzk ji yek girt? Min ji Diktor Mehemed Ezz Zaza ders girt. Ew li Sriy b, min li ba w xwend. L ew niha li Bar e. Kek te Birahm i dike? Ew li Elmanyay rnitiye di war muzk de dixwne. Kek min ji hla muzk de gelek jhat ye. L heka te Felek i dike? Heka min Felek zewiciye, li Qamiloy rdine. Keikeke w heye. Em nzk hev in. Ew j bi muzk mijl dibe? Na, ew bi mala xwe mijl dibe. Diya te awa ye, i dike? Diya min j li Qamiloy ye. Diya min tehday ayiy ew xist, gelek zehmet kiand. Emr w nuha bye i qas ? Emr w derdora 50 heye. Dema bav te ser heqiya xwe tu end sal b? Ez heft sal bm. (Di v hengav de hunermenda Kurd Jiyan hat serdana min. Min w Birsk da naskirin. Ji ber ku Birsk cih min nizanb, lder perkusyon Mistefa w an cem min . Gava Me got Jiyan ev kur Mehemed xo Birsk e w got na welle hn henekan dikin! Bi pit re Jiyan d bawer kir.) Kedeke bav te heb ji bo doza Kurd, ji bo hunera Kurd. Ji bo gelek mirovan bb nimne. Gelek nsan di bin bandora w de man. Bav te bandora xwe li ser gel Kurd pkan. Mesela ez carek ketim girtgeh, li ber ser min du kaset hebn; yek a bav te b, yek j ya ivan Perwer b. Pek Birsk tu dikar ji hla huner de piek behsa bav xwe bik? Keda w, kasetn w ka i p hat? Hn xwed li mrata bav xwe derdikevin? Keda bav min, yan di kar w de temam hn tev zanin, yan ev pirsana gelek caran li min hatiy kirin, mesela Mehemed xo ka ji ber i v tit kiriye, ka ji ber i wilo. Mehemed xo a w ya her mezin Kurdistan b Kurd bn, bi c bibin, azad bibin. Bav min rok xweay di heyata xwe de nedtiye. Yan tit ku ez ghatim ser, ser heyata w zanim ji min re t gotin ji kesn w, ji nzkayiyn w, ji mirovin w, hin hevaln w. Yan Mehemed xo bi hesret b rok di nav hevaln xwe de rn, di nav dost xwe de rn kf bike, eq bike.
230

Mehemed xo emr w 41 sal b ji derd Kurdistan mir. Mehemed xo digot ne eyb e meriv feqr pera be, ne eyb e meriv feqr be, meriv ne feqr heval be, ne feqr aqil be. Kurd tev l xwed derketin. Mehemed xo heta niha nehat jibrkirin heta heta j ez dibjim Kurd nikarin tu car jibr bikin. Kasetn w gava ku bifroin feydey j bibnin gereke heq zarokn w j ney wendakirin. Ez niha kar bikim li ser v mijar, ez bipirsim ka k irtn w difroin k nafroin, wargeh wan ji ku nin, tomarkirina wan ji ku ye, k heq dane wan. Ku bi riya zagon difroin div heqek me j t de hebe, gava ne hiqq be wilo bidin alem meriv aciz nabe. Bi xwe bidin alem, kerem bikin meriv aciz nabe. Bes l b heq hat firotin heq me j t de heye. Bav te heta niha end kasetn w derketin hol? Bav min kasetn w ku derxistine szde heb in ez dibjim. Ew szde kaset li ba te hene? Li ba min in, mewcd in li mal. T gotin bav te beriya ku here ser dilovaniya xwe li ser gerla, li ser tkona Bakur kasetek kiriye dewleta Sriy dest daniye ser. Dikana w a kaseta heb, (ew mihafezey hasefiy j re dibjin Mistefa Mro). Titek wilo ez dibjim heb bes dikana w hukumet girt. Ji ber i kaset b, ez bik bm, ez heta niha nizanim ji ber i ye, ez dizanim dikana w girtin. Mesela dibjin titek wilo heb. Rast e. Bav te li her perey xebat dikir. Ew li her ar pera heb. Ferq di neqeba Kurda de li cem w tuneb, Kurd Tirkiy, Kurd Sriy, Kurd ran, Kurd Eraq. Bav min cark die Beyrd. W dem Sed Ysif b, Mehmd Ezz b, gelek bn di w de. Bav min Mehemed xo di w dem de ghat wana. P wek stranbj kar nedikir, bi saz kar dikir. Di nav Koma Serkeftin de salek kar kir. Pit salek vegerya Sriy, ji wir derbas raq b, Li raq er ikest derbas ran b. Dema li ran b di dibistan de kar dikir, mamoste b. Sala ku derbas Kurdistana raq b, Hukumeta Sriy ew nef kirib, berdabn ji Sriy, mihacir b, ran. Ef hat ji hukumet vegerandin. Bav min di sala 1983an de vedigere Sriy. Dayika te j gelek eziyet kian ne? Eziyet ji gelek titan dikand, eziyeta w ji gelek aliya b. Dayika min beriya du sala, ev bst heft sal e li Sriy ye paseport qama Sriy didin, ji umr min de yan, 27 sal 28 sal belk bye, beriya du salan ji zav me re got kes li mal tune, lawk min esker e, tu karib bi min re b sefareta Sriy ji ber ku ez qama xwe kim, zav me got mikile nn e. P re wdek, ji qam deh roja qey qama wna axirb pik, w ji wir dibin du eva dixin zindan de. Yan ew dixin zindan de, digotin ima te Mehemed xo kir? pirsin j dikirin. Dayika min got wa ye Mehemed xo
231

hijde sal e miriye herin ji tirb rakin j bipirsin ka ima te ji ber i wilo kiriye. Pit hijde sala min bigrin txin heps de Muzkhez ji te, ji deng te hez dikin? Di war ixul min, di war kar min de gelek ji min hez dikin. Alem dibje kurn Mehemed xo du heb in, ima nastrn, ima strann w nabjin. Ji ber v tit min rab stranek w kir, Azade rn. Min ji v stran re klbek da kiandin bi pit re and ji televzyonn Kurd re, ji MMC re, merivek li w heye j re dibjin Rotnda, li klba min temae kir got min neeciband, stran erebesk e.Min got ilo yan erebesk e, Ereb strann w kar dikin, dixwnin. Welhasil strana min neecibandin, gotin erebesk e klba min nan nedan. Niyeta te ya ndina Ewropay heye? Gerek ez sersal biim, ser sala b. Ez ji Qamiloy naim derek, l ji bo kar ez biim. Tu di war muzk de hedefa te i ye? Ez dixwazim di war muzk de bibim stranbj, ku karibim strann bav xwe bi c bnim, karibim strann w bibjim. Min straneke w kiriye, strana Azade rn, min j re klbek j kiriye. Ez muzk bixwnim, ez dixwazim bighm merhaleke pir ba di v kar de. Ez dixwazim piyano bixwnim ana. Ez hem dixwazim bibim aranjor hem j mamost muzk. Min beriya nuha li cem Diktor Mehemed Zaza xwend. Ez jar zanngeh bixwnim. Ji bo hevpeyivn li ser nav Netkurd gelek sipas dikim. Ez j sipas dikim ji bo Netkurd serkevtin dixwazim. 984-MELA Mela evdilmecd ji xelk welat jor e. Heyama sala 1925 an ew ji dayik bye Cizr bi aweyn malan ew j nahaya Amd, li gund Gundor dijye. Merovek ji hevna welet milet ne b xeber b Benga Hyar li (Sinceqa Sadn)Dibistana Kurd vekir. Pir caran di nav agirtan xebata welat xwe bik. L mixabin mirine j re dman. Ji ber v qas me dikir ko bi rpeln hawar nav w mrxaz bidin nasandin. Ji ber ku mr dimir nav dimne; mr ku mir ew mirar dimire, eger nav w nemne. ji bo ku zendey j ji xwe hevdar bin.Waya qesdak ji qesdey w ku bi evn gotiye. Cana wer der ji niqeb ji hicab b ek te bibnin. Ez hesreta te mame di v qehr ezab pir mest hezn im. Bey Xwed meke emr ezz di beqay xrid semay Eqa te dil min sot i hecet bi tab her sbh dn im. Pesn te bi min qeyd kemen zulf ey ah nigara uht te li min qelb ceger ez bi ereb, ez nr cebn im. Te div li min berq birskan biren wer min bihebn. wer zulf siyah derxe bi mawerd kulab dil xerq y xwn im. Te div ku min zr zeber k hewa y wer der ji sera y Te div ku qiyamet li me bi xwe rabt da ez te bibnim. Ger b te smaan bi qudim te mibarek sed car mibarek Rhm ne mizgna beir w cewab laq w dibnim Het -ta ku me niy -yet pencan di me bikn rhm dern Bel ta bi qiyamet ez di nav ax tirb naln enn im Ken an tu tu bi eqa mesoj ceger
232

re miew- we Kanan we nab i n ereb der lm yeqn im. 1 Paz li min dest da, Mi nekir kar bar zivistane. iyay bilind dixwazin mij moran. Beriya Xelef axa dixwaz reeke hrbaran . Ji xra Xwed re, Bibyama dkek por, Hewla hewla nirvana, Mi xwe avt bana hevrngek, Ji n kafir zeman. 2 S teyra di ser me re swan digirtin, Yek qaz e, yek qumr, yek seqer e, S hin glisk di dest xelk delal da ne, Yek zr e, yek zv e, yek elmasek bi cevher e. Mala xelk delal dan bn di bin mal me re, eva nv ev, Ez m teafa sng bera. Min l meyzand, Gava ko matorek mra w li ber e. 3 Dengek hat ji ezmana, Hina digo: Milyaket in, ketine pita ewrana ! Hina digo: Qirena Mem ivan ! Hina digo: deng Ristem pehlevan e! Hina digo: Cindiy Bota kar b zozan ! Hina digo: Beran kov ne, li ser sipan ! Xelata bi qiloa li hev didana ! Ez bm ser tihla rast Ez quliptim ser tihla ep Qirn diket toq bn kehrebana, Li ser sng ber min gewr boz didane. 4 Xeliko, ji te sibhan, Hing ez li w bm axa rikan Birca- Belek dann. Serhost l dikir agirdiya kevir dibirin ban. Ya serhoste, min div ti qesrek ji min ji xelk delal ra k. ekir nebat ji mal ne, Gul rihan ji bihn ne, Ke, werdek ji gol kevz ne.
233

5 Kes ne d masik neqeba Di behre da bimir ji tna. Ya serhost min, Div tu xizmeke k ji dosta ra, Ti ne deyn ser sindana Ti bigir bi hesreta mewalna, Ti bikn bi mijgul avana, Ji bona xelk delal li poz xwe ilak x, Roj n daweta, da xirab neb cih ramisana 985-MELL Nere Mell Mell Mell im bur qeytan qelem Melema mi xo sanenara Lesa rindeke tadana Melema mi iqa vaji Be to itur tebat ker Be to itur vinder Nere Mell Mell Mell im bur qeytan qelem Cansa vano eme mell bo Mell ye ser kes mebo Ez be melliye mireno Nere Mell Mell Mell im bur qeytan qelem Gelr 986-MEMOK Heyla memok li min ciwan Bisk bi tl li ber badan Te av re li ber kildan awa te ro li min xirab kiriye Text olemrg li bajar Wan Rez memoka min li qele e Reza dil min li qele e
234

Bilbil l dixwne ella mala xwey ewit dike we we Ez hing terka memoka xwe bidim Ser min danin qebiristana giran Dora min bikin dwar snce Reza memoka min bi gule Reza delal min bi gule W gul pala xwe da bi simbele Evnka xelk elem bi ser leva b Ya min memok ji hinav dil Weyla zeriy ji mal mezin l l Ax gund cran xizmetkar bejn bala te bin

987-MEMMR MEMMR Memmir memmir Memo lo Memo lo Memo Memmir memmir Memo lo Memo lo Memo Xelk jina te bir lo Memo lo Memo Celk jina te bir lo Memo, pismamo Xwel li ser te kir lo Memo lo Memo Xwel li ser te kir lo Memo, pismamo Bax Memo rez lo Memo lo Memo Bax Memo rez lo Memo pismamo Bin da mar teviz lo Memo lo Memo Bin da mar teviz lo Memo pismamo Min tirs e te bigez lo Memo lo Memo Min tirs e te bigez lo Memo pismamo Bax Memo tir lo Memo lo Memo Bax Memo tir lo memo pismamo Bin da mar mir lo Memo lo Memo Bin da mar mir lo Memo pismamo Min tirs e te bigr lo Memo lo Memo Min tirs e te bigr lo Memo pismamo Gotin Muzk: Gelr

235

988-MEMED AL Dem dem dem El ye Dem dem dem El ye Ser avan ar kan ye Goan li ser r dani ye El dem e, dem El ye Oy oy oy oy...... Det kirble b ber e Tofanek girtiye ser e Lawik min dixwaze were Torin Heziret Peygember e Lo lo lawo Memedal Here lawo Memedal Tu genc bst pnc sal Eiret ji derd te dinal Oy oy oy oy oy Li Anqer tl xistin Li Meletiy fener vxistin Xeber kete eret Gotin; Memedal bi darxistin Here lawo Memedal lawo lawo Airetin gnc gl Hkmetin tatli dili Hkmetin gz kr olsun Oy oy oy oy oy Li me i t, li me i t De lnitin li cirt Memedal sana yandim ifte kumrular grnce Here lawo lawo lawo Here lawo Memedal Tu genc bst pnc sdal Eiret ji derd te dinal Oy oy oy oy oy Here lawo lawo lawo....
236

Kara adir yan veriyor Orta direk an veriyor Hur xatun sana yandim Memedal can veriyor Here lawo Memedal Tu genc bst pnc sal Eiret ji derd te dinal Oy oy oy oy oy Lo lo lawo Memedal Xwang ji derd te dinal av dijmin birijin Ku tu kirine v hal Here lawo Memedal Tu genc bst pnc sdal Eiret ji derd te dinal Oy oy oy oy oy Axedax e axedax e aliyek bostan aliyek bax e axa end nefer ketine nave Kirine qewildar Temr axa Here lawo Memedal Tu genc bst pnc sdal Eiret ji derd te dinal Oy oy oy oy oy (Mehmet Bayrak Brnebn geleri

989-MEM AY-1 De lao de lao, de lao de lao, Dayika Mem gur iya be De lao div sal heft sal Memye, y welat xerby ye. De Ey kaxizek dinvs dine pey Memye Divje- nesekine bira lx b ye.
237

De lao de lao, de lao de lao, Dayika Mem gur iya be De lao, kaxiz die digehje Memye, Mem t ye yal mal ye, Dib heta nay zna Ey xanim ye Ey derdikeve ber malye, Dib ima betan av we rijyab, W xerb min nasnekir? De lao de lao, de lao de lao, Dayika Mem gur iya be Mem dib; Ey xanimye, Em herin dtina Weta dye Ey dib; Mem wez bi qurba, Sib silamet we m mizgineka xr bidne Weta dye Sib Weta d radib ji xewye, Dinre dest mor Mircan daye ber ser xort di xelqye. Div bira Xwed bibire tbara di jinye, Ey digo ez tu cara pey Mem ra, Dest mor mircan nadime ber Ser xort di xelqye De lao de lao, de lao de lao, Dayika Mem gur iya be De lao, digo wez hildime tivingye Deng bka min belav b li dinyye, Digo wez hildim kevir srk utye, Bira Xwed bibir qewata di jinye, De wez soraniy biknim li qabye, Daynim ser kevika dil xort di xelqye, De bira soran ar tilik bav erdye, Qrn tkeve Eyye, nalin tkeve Memye De bira hja zanibe kalna berxye. De lao de lao, de lao de lao, Dayika Mem gur iya be. De lao Mem lao, ha li Memye, Dyarbekir, Sib betan av dayika te rijyabn, De w awa xerb xwe nasnekir, Wez li v sib dev diran Mem xwe dinrim Na welle mnan l ekir, De lao de lao, de lao de lao,

238

Dayika Mem gur iya be. avkan : int 990-MEM EY-2 Kele eba teht Ser av min hat, Te ez kirim kewa peht Kele eba dez Ser av min ra bez, Te ez kirim mar tevz, Keleo pir ke, Qa bi qa mermer lke, Dereng min verke, Keleo hime, hime, Cehnga ser bi rim e, De tu bajo konax pi me.

991-MEMR Memir, Memir, Memir Mamto lo.! Mamo ji xurs te Mamto lo Bihna gula j te Memto lo Memir, Memir, Memir Lo, Mamo lo, Xelk dosta te bir Lo Mamo lo.. Xwel li ser te kir Mamto lo Xwel ji qehf te kir Rebe al..

239

992 -MEMO Mamo dib bi tirk r mamo dibirq Ew Mamok tolaz e til mtil gewlaz e Gewlazn min qetiyane Li andok rijyan Hebo hebo jimaro Para keko inaro.

993-MEMOK Heyla memok li min ciwan Bisk bi tl li ber badan Te av re li ber kildan awa te ro li min xirab kiriye Text olemrg li bajar Wan Rez memoka min li qele e Reza dil min li qele e Bilbil l dixwne ella mala xwey ewit dike we we Ez hing terka memoka xwe bidim Ser min danin qebiristana giran Dora min bikin dwar snce Reza memoka min bi gule Reza delal min bi gule W gul pala xwe da bi simbele Evnka xelk elem bi ser leva b Ya min memok ji hinav dil Weyla zeriy ji mal mezin l l Ax gund cran xizmetkar bejn bala te bin

240

994-MEMOKO Hey l memok ciwan dlik kul bioz e De ti/tu li min veke ber bikoja Dinya li min ceneta baq te li min kir doje De rab Memok ciwan, te sng sor Bi xet xal bi nan Te li min xera kiri bi dergehn olemrg Bax baxey wan Sib ye, s mala ji gund me bar kir Heyl ciwan Memok! te sng sor bi xet bi xal bi nan kir Memokn min ji esl mala bav xwe delal e Te mala lawik min xerab kir. Stranvanjliyan 995-MEMYANE Memyan e Memyan e lo lo Memyan em bixwene Memyan Memyan e lo lo Sng zer zozan e Ava ji geliy sor t lo lo S swar ber va gund me t lo lo Hey wax yara min tun e lo lo Ev ji geliy kur t lo lo Em wan ava naxwin lo lo Bna masiy hr t lo lo. Memyane lo lo av li xewa sib lo lo Dest li ser memikan lo lo Memyan lo lo. Aman Memo yaman Memo Mem mrik yan e Hr hr bieranda Memo Li dor wan memikan 996-MEM ZN

241

ar dwarn dery hesin Dikim nakim te nabnim Were ba min hevala min Were ba min te bibnim hey Tu hem gul tu hem yar B te dinya bimin sar Tu emala evn tar Were ba min delala min Ez bme wek Mem Alan Evndar im evndar im P av min tu b Zn Were ba min evndar im hey Gotin : Mazlum Agaoglu Muzk: Bari-Berhevkar: Smar 997-MENDO Mendo Mendo Mendo hoy Mend min Mendo Mendo Mendo lewend min Kewka sib xwendo hoy Mend min Kewka sib xwendo lewend min Mendo iqas qenc e hoy Mend min Mendo iqas qenc lewend min Lata re bi r de hoy Mend min Lata re bi r de lewend min Kewka sib t de hoy Mend min Kewka sib t de de lewend min Mendo tifing l da hoy Mend min Mendo tifing l da lewend min Lata re hazaza hoy Mend min Lata re hazaza lewend min Ciy quling qaza hoy Mend min Ciy quling qaza lewend min Mendo i mrxas e hoy Mend min Mendo i mrxas e lewend min

242

998-MERO Mero Mewro l l Mero rn erbet l Mero Di ber dergeh mermero rn erbet l Mero Ez bi epel te bigirim Bibim bi can xwe re Mero..... Dibim gor eniya zero rn erbet l Mero Xulam bejna girovero rn erbet l Mero Ez bi epel te bigirim Bibim bi can xwe re Mero..... Bihna te ji dar tero rn erbet l Mero Ez ban te dikim tu y kehro rn erbet l Mero Ez bi epel te bigirim Bibim bi can xwe re Mero..... Ehmed Salih

243

999-MERZY REZAZ Merziy Rezaz: Baweriya min heye ku w di peroj de gel kurd qmeteka hja bide hunermendn jin. Ndem: Gelo ntresa te ya mzk bi hevdnasina te Nasir Rezaz re dest p kir, an ji ntreseyeke te ya wiha ber heb? Merziy: Dema ez zarok bm hezkirina min ji mzk re pir heb pir dihat. Ez dim dibistan li dibistan min stran digotin. Heval mamostey min ji deng min dieciban hezdikirin. Malbata min nedixwast ku ez stranan bibjim bibim hunermend. Bi awak git civat j li dij hunermendiya jinan b. L min tu car difikir bawerya xwe de ev normn malbat civat qebl nedikir. Dema min dibistana bilind xelas bm mamosteya dibistana seretay, min Nasir naskir me biryara xwe zewac da. Malbata min mirovn nzk me, li dij zewaca min derketin ji bo ku Nasir hunermend b, nedixwastin ku ez p re bizewic im. L digel hem astengiyn malbat civat, me biryara xwe da em zewicn. Baweriya min ew b ku ez bikaribim hunermendiya xwe bi Nasir re bi p ve bibim. Ndem: Nasir Rezaz di heypeyvneka xwe de diyar kir ku weke hunermend gelek asteng derketin piya w. Ez bawer im astengiyn ku derdikevin piya hunermendeke jin w btir bin. Dtina te di v derheq de i ye? Merzy: Di civata kurdan de mr pir serbest azad in. Digel ku ev serbest ji bo mran heye j, dsa ji aliy malbat civat de ji bo hunermendiy astengiyn mezin derdikevin piya wan. Helbet ev btolaransiya civat li hember jina hunermend btir e. Min gelek caran ji bo dengbjiya xwe ji d bav xwe ldan xwariye. Hem malbata min bi avek li min dinhrn. Tev ku ez niha zewic me dayika s zarokan im j, ez dsa nikarim bi rehet tevger bikim. L digel hem zahmet astengyn civat baweriya min bi peroj heye ku w gel kurd qmeteke hja bide xebat hunermendn jin j. Ndem: Hunermend gelek caran ji hev didexisin. Gelo ev hesd di navbera jin mrek hunermend de j heye? Merziy: Gotina hesd belk bjeka giran be. Baweriya min div reqebet di navbera hunermendan de hebe. Ji bo pketina huner reqebeta di navbera
244

hunermendan de titek pwst e. Cihek Nasir y taybet heye daxwaza min ew e ku ew her bi p bikeve. Ndem: Tesra te li ser Nasir i ye? Merziy: Min dixwast ku Nasir bi xwe bersiva v pirs bide. L ez dsa bersiva te bidim. Gelek hunermendn jin gava ku dizewcin, xwe dr huner dikin. Ez bi xwe j ji huner hezdikim min her dem alkariya Nasir ya di v war de j kiriye. Ger ez ji aliy mal de bar w zde giran bikim, bguman ew nikaribe di war mzk de zde p bikeve. Heta ku ji dest min t, ez dixwazim bi her away ki w re bibim alkar da ew bikaribe di war huner de berdewam be. Nasir di nava gelek bmkan zehmetiyan de jiyaye, ez dixwazim ji aliy moral de j ji w re bibim alkar. Ndem: Tu dikar hinek behsa xebata xwe ta huner bik? Merziy : Dema ez pmerg bm, min w dem de R adyoya komeleya Zehmetkean de gelek strann oreger folklor gotin. Ji ber tune bna mkanan min nikarib ez wan tomar bikirana. Ew xebat hem di arv radyoy de man. Li Avrupa min Nasir me CD yek kir belav kir. Ez niha li ser keseteke dixebitim bawer im w di nzk de xelas bibe. Hem strann kaset min bi xwe beste kirin gotine. Ndem hjmar16 - 1995 Jiyana hunermenda canemerg Merziye Rezaz: 30 Sal Rya Dijwar: Ji Pmergaty Heya Stranbjy Kakar Oremar Xeber gelek kurt b: Merziye Rezaz j xatir ji jiyan xwest.!!!. Xeberek wisa nexwe di demjimr 11.00 sibeha roja yekem(18.09Rezber.05) da mejiy min qifil kir. Gj heyran, min nedizan i bjim i bikim. Dil nedixwest xeberek wiha xemgn bawer bikim, l dema ku mamosta Necmeddn Xlam(hevkar heval Nasir Merziy y saln dr dirj) bi rya telefon got: Kakegiyan malman xera b, Merziye d xebera re z li her der belav b. Careke din gotina bav kalan ket bra min ku dibjin: Mirin ji guh mirov j nzktir e. Sal 1998 b. Merziye ji bo pitgriya xebata siyasiya Kurdn bakur Kurdistan hatib akademiya Kurd li bajar Nuess(Almaniya). Cara yek min ew li wira dt. Bi rxwe keneke sirt bersiva pirsn min da. Herend demeke gelek km b ku me hev naskirib, l w wisa bi germ dan standin bi me tevan re kir ku min hiss kir qey ev deh sale ez ji nzve w nas dikim. Cesaret qeke mezin di avn w da diyar b. Xuyab ku hvyn w pir xwe ji rvngiya ryeke dr dirj re amade kirib. Rya ku tda armancn proz pir bn.

245

Xwesuhbetiya Merziy nedihit ku mirov dwana w biterkne. Dema ku min j pirs: Tu awa by hunermend di rojhilat da k cesaretek wiha da te?..., wisa xuyab ku min xemeke giran bi bra w aniye. Li min nr wiha got: Ger tu bizan ez heya vira awa hatime, belk bawer nek, l min di end qadan da er kir. Adet orfn civaka feodalzim ten dixwestin ez di mitfaq da bimnim. Ser xwe bilind nekim. Mrsalar, rewitn pademay di nava me Kurdan da ji hem derdek nexwetir bi avek sivik li jin nrn, tevan gelek ez andim. Heya min bi civaka mrsalar da pejirandin ku ez j dikarim mna jinek di civak da xwed rolek poztv bim, sal derbas bn. Gelek nexwe hatin rya min, ger ji tere bjim bi rojek du rojan bi daw nabin qrban Biograf Bi qas 30 salan ji kar Pmerergatiy heya stranbjiy Merziye li ser ryeke dr dirj meiya. Merziye Rezaz(Ferq) di 18. 05 Gulana sala 1958an da li bajar Merwan(Rojhilat Kurdistan) di nava malbateke hejar da hat din. Malbata wan bi esil xwe ji bajar Sine ne. H zarok b ku deng awazn xwe(i Kurd an j Fars) mna mqnatsek bihz ew ber bi xwe ve dikiandin. 8 - 9 sal b ku di dibistan da bi Fars strann hunermendn ran yn navdar dixwndin. Ji lstik anoy j pir hez dikir. Ji ber w j di nava mamosta hevaln xwe da keeke xotiv b. i minasibetn cejin ahyn ku di dibistan da dibn, Merziye tda bedar b. Dema zan ku Fetane Weld bi ziman w y zikmak distire, strann w ezber kirin xwndin. L dema ku mezin b deng w kemil, d di nava malbat da j kes qebl nedikir ku ew bistire. Ew li ser wan salan wiha dibje: Carek xal min ez xistim nava tenra nanpatin, km mab ku ez ji germa bifetisim. imk him cih teng b him j xuliya hundir tenr h germ b. Rojek ber w nan tda hatib patin. Sedem j ew b ku w roj min di dibistan da bi dengek bilind stran gotibn. Xal min ez ceza kirim ji min xwest ku d nestirim...., hing min zan ku rejmn dagrker i bi ser me anne awa em di nava feqriya and da dorp kirine... Saln desthilatdariya Mihemed Riza ah Pehlew rojhilat Kurdistan ketib ber ilqn siyaseta serkt asmlasyon. Dema ku Merziye bi avek vekir li derdora xwe nr, zan ku dewleta desthilatdar ziman, and edebiyata Kurd li her der qedexe kiriye. Ji ber w j d bi ziman Fars nestir giraniya xwe da guhdarkirina strann radioyaya Bexday. Li wira b ku d Meryem Xan, Nesrn rwan, Eye an Gulbihar j bi rya deng strann wan nas kirin. Ew thinya w hind b ku li ser jiyana jinn Kurd yn stranbj infarmationan kom bike wneyn wan j bibne.; Min carek j pirs: Merziye xanim di nava Kurdn me yn Soran da ima jinn stranbj kmin?.... W bi axnek ku hizar kul kovan tda xuyabn, wiha got: Ev pirs an j ji temen ciwaniy riha min xistiye nava ikenc. Wijdana min j gelek nerihete. Heya niha min bixwe j sedhizar caran ji xwe
246

pirskiriye ka gelo ima li bakur Kurdistan zdetir ji 70 salaye ku jinn stranbj hebne, l di nava me da kes titek wiha ji xwe re nekiriye kar? L di bersiva pirsa te da ten dikarim v bjim ku kevneopyn civak, ferhenga serdest ya dagirkern Kurdistan, siyaseta neyarn me negehitina Kurda di qada jiyana sosyal da, nehitiye ku jin di v qad da liyaqeta xwe nan bidin. L ez soz didim ku di v rda heya dawiy bimeim berhemn drok biafirnim. Ez v valahiy tej bikim... Ji ber van nrnn w ye ku mirov dikare bje: Merziye di rojhilat Kurdistan da yekemn jina Kurd b ku huner strangotin ji xwe re kirib karek sereke. Herend beriya Merziy gelek jinn mna Menc Heyran, Gt Bhit, ehn Talban, ran xanim Mocered, Fetane Weld end kesn din j hebn ku deng xwe gehandibn guh xelk, l z ji qada huner derketibn kes nedizan li kne ima rya xwe nedomandin!. Merziy ji zarokatiy destpkir. Evna huner mna agirek qa w gortir kir weke titek cewherdar kete nava xwna w. Dema ku b ciwan, doza Kurdistan j naskir z phesiya ku rejma Pehlew dijbern azadiya br rayn Kurdayetiy ye. alakiyn xwe yn siyas destpkirin. Xwndina xwe ya destpk navend li bajar Merwan bi daw an. Li Sine xwndina xwe ya di war hnkariy da bi daw an. B mamostaya dersbjiy di gundn herma jiyana xwe de dest bi dersgotin kir. Di nava civaka gundiyan da btir bi kurahiya elemn Kurda hesiya. Ji ber w j ev roj dixebit ku sewiya xwndin di nava zarokn Kurda da bibe ser. Ji ke jinn Kurd re behsa rol jin dikir. Dixwest wan ji rewa rastna jiyan aghedar bike, l derdn giran ne yek hiza bn.... Sala 1977an bi koma( Kor Msqay Sine) re dest bi xebat kir endn cara li pber gel dest bi strangotin kir. Careke din veger Merwan li gundek derdora bajar dest bi dersgotin kir. Pit du salan careke din bajar Sine li wira ji zarokn dibistana seretay re ders digot. Merziye sala 1978an bi hunermend naskir Nasir Rezaz re zewic. d ji w sal pda hd -hd deng serhildana geln ran li her der dihat bihstin. Merziye mna rejineke eleng mil bi mil Nasir hevaln xwe yn din di rpvann li dij rejma Pehlew, bedar dib. d mna keeke oreger ji aliy dost dujiminan ve Merziye navek naskir b. Sala 1978an demeke kurt ji aliy bea parastina rejm ve hat girtin ji ber alakiyn siyas maf mamostatiy j hat standin. W Nasir hlneke germ ji xwe re durist kiribn. d bi Nasir re hizr ramann w yn siyas huner btir ji ber bikivn. Li Sine bajarn din yn Kurdistan wan komeke huner damezrandin xwestin bi strann xwe yn siyas pileya rewenbriy di nava gel da bilind bikin: N. Rezaz, Necmeddn Xlam,
247

Merziye Rezaz end hevaln din li dora hev kombn dest bi kar kolectv kirin. Huner Siyaset Di Nava iyayn Kurdistan Da Sala 1980an rejma Xmyn pit ku cih piy xwe peyt kir, kete serktkirina oregrn Kurd. Nasir pmerg Komeley oregr Zehmetkan Kurdistan ran(Komel) b. Ber bi iya meiya, l Merziye di nava bajar gundan da mijl dersbjiy b. Dujmin z bi kar alakiyn w j hesiya. d li gor zagnn komara slam maf jin y strangotin j tuneb. Ev di rewek da b ku Merziy him xebata siyas dikir him dixwest di chana huner da j iyann xwe bide xuyankirin. Near ew j ber bi iyayn Kurdistan eka pmergatiy da mil xwe. Di jiyana pmergatiy da Merziye him dayik, him hunermend him j oregereke bi pirensp b. Di nava er ore da ew bn xwediy ke kurek bi navn Dilniya Mardn. Wan hemyan li iyayn Kurdistan xwestin ku qeb -qeba deng awazn xwe bigehnin her dera Kurdistan. Wan bi hevre di nava iya newaln Kurdistan da komek bi nav Kor Bangewaz damezrandin. Di nava Kor Bangewaz da gelek stran marn mill tomar kirin bi rya radioy bi xelk dan bihstin. d ti pmerge neb ku hem roj bi strann wan zdetir ji rojn ber hez li welat xwe neke. Cara yek ku deng Merziye li her der belav b, ew h li iy pmerge b. Mara bi nav Silaw bo Pmerge bi deng Merziy li herdera Kurdistan belav b: Silaw germ dil pir hmd met pk Piling herd wilat ey heval Pmerge Le dewr dest tifengit germ ke roj xebat Le ast helmet tjit i agir berge Ewste tuy le ew tar mom helgrsaw Le nw dil ewezenga weku girk rasaw Ke ratekanduwe ala be dest xarawit Degey le kosp bowaran be hest parawit Silaw germ dil pir hmd met pk Piling herd wilat ey heval Pmerge

248

Merziye di rojhilat Kurdistan da yekemn jina Kurd e ku mar an j sirda bi nav (Silaw bo Pmerge) tomar kiriye. Pit w strann: Giyanekem be asman n( ku straneke mamosta Ezz arox e Merziy bi hinek gherandinn ku di helbesta w da kirine, ew xistiye qalib mareke oreger), Ma Xuday Payz tev strann serdema pmergayetiy ne ku bi mkann her km di ax oregeriy da xwindibn. Jiyana Li Ewropa Sal derbas bn. d ji ber nebna mkann huner li iya axn Kurdistan, Merziye Nasir sala 1985an dest ji kar Pmergatiy berdidin mna penaber hatin welat Siwd. Li Ewropa Merziye xebit ku bi awayek profesyonal dest bi kar xebata xwe ya huner bike. L zarok mal y bik(Kardo) b sedem ku ew end saln din j balak bimne. Sala 1994an bi mamosta Nasir Rezaz re Cdyeke hevpar belav kirin ku bi germ ji aliy muzkhezn Kurd ve hat pwazkirin. Pitre geteke huner li Amirka, Ustraliya piraniya welatn Ewropa dan destpkirin. Bi v away Merziy di huner evna xwe ya ji strana Kurd re pngaveke din ber bi pve avt. Dema Med TV dest bi wean kir, deng dmenn Merziy Nasir li her ar pern Kurdistan belav bn. Li rex kar huner, Merziye ji bo maf jinan zarokan j xebat dida meandin. W xwe ji part rxistinn Kurdistan dr nedixit. Br ramann Merziy Kurdistan bn. Di hem civnn ku li ser mafn jinan dihatin kirin, Merziye amade b. Ew li welat Swd endama komela parastina maf zarokan b. Herwiha di Parlmana Kurdistan Kongra netwey da j endam b. Mamosta Nasir Rezaz ku ji xeyn hunermendy nivskar rewenbrek hjaye j, hertim ji Merziy dawa dikir ku di kar hunera xwe da hem pern Kurdistana mezin diyalktn ziman Kurd li ber av bigire. Ji ber w j Merziy strann xwe ji hem zaravan ziman Kurd hildibijartin. Demek li Medya Tv bernameyek bi nav Jlemo ku li ser pirsgirk parastina mafn jinan b, pk dikir. Di merasimn taybet ahyn netew da li kleka Gulistan Perwer Beser ahn bi awayek her hja bername pk dikirin. Ew her s xanimn hunermend mna sefrn and her s zaravn ziman Kurd, bibn sembola hevgirtina netew li her ar parn Kurdistan. Merziye di nkirina fikreke wiha da xwed rolek gelek bi bandor b. Taybetmendiyeke din ya her berav balk ew b ku Merziye Rezaz jineke rexnegir b. Pir bixwe bawer b di nava sedhizar kesan da axaftina xwe dikir. Ji kes neditirs erm nedikir ku di nava hizar mran da rabe ser piyan bi dengek bilind biaxive. Hertim ji bo serketina mirovan kar w tewqkirin b. Ken heza Merziy ax ku digot: Qrban tu.... qet li ber ava nae. Dema diaxiv bihstina deng w deng dayikn Kurd bi bra mirov dian. imk jineke
249

xrxwaz b ji pkevftina mirovan hez dikir. Armanca w ya her mezin ew b ku rojek Kurdistaneke serbixwe bibne. Ji ber w j ber du salan w Nasir biryar dan ku vegerin Kurdistana azad li Silmaniy bi chwar bn. W dixwest di nava gel xwe da be di warek da xizmeta wan bike. Em Kurd ro xwed xemeke giranin. Me dengek xwe y her bilind ji dest da. Projn Merziy di nva r da man. Ew di rvngiya xwe da negehit qnaxa dawiy. Bel Merziye can di dawiy da ten dibjim: Rya te ya jiyan i z iqas bi awayek tirajk bi daw b!! ima? Ma qey hvyn te km bn?... Xweziya qedera jiyana mirova wiha bi hsan bi daw nebya... 20.09.05 Almaniya Di sala 16/09-2005 an li welate Swed li jiyana cave xwe girtin 1000-HEVPEYVN B NASR REZAZ RE/Mr Merziy Ndem: Birz Nasir tu dikar xwe bi xwende vann Ndem re bid naskirin? Ndem: Ber ku ez bersiva pirsn we bidim, ez serkeftin ji kovara Ndem re dixwazim hvdarim kovara Ndem di war huner mzka kurd de ji asteng ku hene derxe hol areseriya wan probleman j hr bibe. Ez di sala 1955 an de li bajar Sn, li rojhilat kurdistan ji dayik bm. Min be edebiyat qedand bme mamostey edebiyat. Dema ore li ran dest p kir aloz tkilheviyeke mezin pkhat mecala ku ez bikaribim kar xwe berdewam bikim nema. Bi orea ran re li Kurdistana rojhilat ore dest p kir. Ez xanima xwe Merziy me biryar da em bi hev re ne nav refn ore. Heta sal 1984 an, di w dem de 25 kaset tomar kirin. Pit sala 1984 an li Avrupa j min pnc kaset kirine. Min gelek marn oreger, nitiman di dema ore de afirandin ev strann min di nav gel de belav bn. Ev deh sal in ku ez bi malbata xwe ve li Swed dijm. Ji dervay kaset kirine, li hem welatn Avrupa j min konser evan de stran gotine. Min li Kurdistana bakur baur j konser kirin. Ndem: Dema te dest bi mzk kir i zehmet derketin piya te? Nasir: Dema ku ez yanzdeh duwanzdeh sal bm, min dest bi gotina strana kir, h di dema zarokatiya min de xuya bb ku hunermend bi min re heye. Dayika min, bav min ap min dengxwe bn. Gava ku min di dibistana seretay de dixwand, di ahiyeke de ez derketim ser sehn min stran gotin. Deng mi gelek bala pir kesn di ahiy de kiand min di v ev de xelat girt mamosteyn min bi min serbilind bn. Dema min biryara xwe da ku bibim dengbj, zehmetiy esas ku derket piya min problemn devokn ziman kurd bn. Kesn ku li rojhilata Kurdistan btir bi hunera mzk mijl dibn, kurd
250

bajar Sn bn. Devoka wan soran ne wek hev in. Ji ber v yek dema min bi soran digot wan asteng li piya min derdixistin. L min biryar re xwe da piraniya strann xwe bi soran gotin. Min devoka soran ji xwe re kire bingeh, l min bi ziraveyn kurd yn din j stran gotin. Ji ber ku piraniya kurdn rojhilat bi ziravey soran dizanin, min j biryara xwe li gora v yek da min ji bo strann xwe soran kire bingeh. Ji ber ku di civata me de hunera dengbjiy mna titek negativ dihate dtin, bi avek ne ba li meriva dinrn, di v war de j asteng derketin piya min. Bi taybet di malbeta me de gelek kes li dij hunermendiya min derketin, bav min mijlbna min ya bi huner re weke titek negatv l dinr. L gava ku ez bm pmerge derketim iyan ez ji bandora civat ya negatv j rizgar bm min li iyan di nava pmergeyan de gelek strann folklor civak oreger tomar kirin. L ez tgihtim ku xebata huner li iyan nehsan e. Ji ber ku em her tim di er de bn top dijmin li ser me dibariyan, min bi rehet nikar b bi hunera xwe ya mzk re mijl bibim w p de bibim. Li iyan mkan teknk tomarkirine tune bn. Her iqas pmerget ji bo me mhm b me keseyatiya xwe di nav partka pmergetiy de naskir j, l ji bo hunermendek zehmet e ku di nava jiyane ka wilo de hunera xwe p de bibe. L di v dema ku ez li dervay welat mam, min rastiyeka din j dt ku wexta ku dr civat welat xwe be, ev yeka han j tesreka mezin negatv li ser hunera mirov dike. Titn ku li welat hene li vir tune kann ku li vir hene li welat tunen. Ndem: Div rola hunermendan di civat de i be? Nasir: Hunermend div di fikir ramann xwe de azad be. Kes hunermend div guhdara civata xwe be, l nebe dvik civat. Huner div xwe sansur neke hunera ku were sansur kirin bi tu away nikare mesajn rast dirst bide civat. Huner div ne di bin bandora siyaseta rojane menfeet grub de be. Kesn hunermend li hember drok civat xwediy berpirsiyariyek mezin e. Ndem: Mzk kurd ro di i qonax d ye? Nasir: Mzka kurd ya gelr gelek dewlemnd e ji bo modern kirin pxistin musad e. Xebat hewldann ku derbar mzka kurd de heta niha hatine kirin, ne bi serkeft ne. Heta ez dikarim bjim ku xebatn hinek kesan bi nav modernze kirin zerareke mezin dide mzka kurd. Gelek kes dixwazin bi erzan bibin nav ew zane bn an bi nezan zerareka mezin didin mzka kurd. Mzka kurd de bingeheke ba e, ji bo hevgirdan nzk bna mzka rojava. Eger xebatn lm bi sebir warin kirin w titn hja bne afirandin. Kvarton ber di mzka kurd de tuneb. Bi hatina slam re kvarton kete nav mzka kurd. Mzika kurd di ber slamiyt wek mzka Grekiyan b. Ger kvarton di mzk de tunebe, guhertin nzkirina mzk hsantir dibe. ro di dema ku em t de dijn maneya snoran gelek nemaye. Huner snoran derbas dike dibe navnetew. Ger em hunermendn kurd nikaribin ro mzka kurd derxin nav qada mzka chan em gelek derng bimnin. Ndem: Hunermendn ku ro di nav cehd xebata ku mzika kurd modernze bikin div li i diqet bikin?.
251

Nasir: Ber her tit dixwazim bjim ku civata kurd ya ro ne civata ber dused sal ye. Guhertinn ku di civat de dibin pdiv hevcedariyn n derdixe hol. Guhertinn mezin di civata kurdan de j pk t. Mzka kurd a klask ro nikare bersv daxwaza civaka kurd bide. L dema mirov bixwaze hunera nh biafirne, div mirov xwe ji teqlt bi dr bixe. Div huner kevin n bi hev re bne hnandin girdayineke xurt di navbera de hebe. Mzka kurd a modern div li ser mzka kurdiya modern ya klask were ava kirin pdexistin. Div di navbera hunermendan de pwend alkariyeka xurt hebe ji bo hunereka batir tkztir were ava kirin. Mixabin ez ro nikarim bjim ku pwend alkar di navbera hunermendan de heye. Ndem: Ji dervay xebata te ya mzk tu bi kar nivskariy j mijl dib, tu dikar hinek behsa xebata xwe ya nivskariy bik? Nasir: dema ez li Kurdistan bm, min strann gelr ji nav gel berhev dikirin dinivsandin. Bi w away ez ketim nava kar nivsandine. Cara pn min anoyeke ji ziravey Sn wergerand ziravey Soran. Pit ez hatim Avrupa, mamost Ferhad hakely ez tewq kirim ku ez kar nivsandin berdewam bikim. Min heta niha end pirtk wergerandin ziman kurd. Min pirtkek j li ser cografiya Kurdistan nivsandiye hinek xebatn min j di dest min de hene. Ndem 16. mustafa Cizr 1001-MEK Dikim nakim mek nabe Heta Brvan rabe ivan min b dew nabe Meka min meka gam Ne diike, ne qeli Meka min meka mran W hilda ser bran Rn min para feqran (Seid Veroj- War- 97

1002-MEYGER Meygera ava heyat mest heyran teme Sorgula bax xelat nirx bistan teme

252

Sosin ya ek yan heyran yan yasemn Bilbil mest heznim der gulistan teme Horiya re kakil erb kewan roj r Xwe peran wele ez tim peran teme Ger tu zn ah xuban text bext eq dil Ger tu rna welat mulk ran teme Ger can dil Cgerxwn ah Selahedn Kurd Ger tu Btlsa welat ez erefxan teme Sosin yan ek yan reyhan yan yasemn Bilbil mest heznim der gulstan teme Teks: Cgerxwn-Mzk: Comerd 1003-MEYMOK W robar l hie bi ha hi e W bi heram l hie bi ha hi e Ber xwe da tnt l qal qir e Sng Meymok l svikuka tir e W robar l nale bi ha nal e W heram l nale bi ha nal e Ber xwe da tnt l p qal e Sng Meymok l svikuka tal e Gotin Muzk: Gelr-Herm: olemerg Berhevkar: Cevat Bes

1004-MEYREMA ELO GERGER Yar yar yar yar ! Meyrem kon bav te biewit, Ferat bunyan poxel ke l Hac Kayn Beg, Bi ewit li hewa. Ji vara Xwed da l t ir ira rar, Lq lqa bilbila, qip qipa marnan nrkewa. Te mala me ewitand bi qur kirina ava, Bi hilkiandina birya; Bi gotin nav mala, bi kurtpista li ber dwara, bi gotin bi derwa

253

Yar, yar, yar, yar ! Heger mer kon mala bav te ewity, Tu wer li min li hal agirk berda la min v qerpal. Te mala me ewitand bi ramsana yek car, Bi xewa ser sib, bi bedla dan var. Birna qza Elo bdermne, birna mar qar. Yar, yar yar, yar ! Heger Meyrem kon bav te ewity, Dil min reben, Xwed dilek wiha li din, S meh zivistana me t bec gergn e, S meh buhar me t, bi gul bi iek kullk rihana bibne. S meh havne me t, bi tn bne, S meh paiz me t, bi taw tawaw ne xwe ne. Meryema qza Elo, Li ba dil min nola xam cuwaniyek ji kihl, Elo Sellma ketiye, sala sisya, hatiye ber zn e. Ez ji dil xwe ra l kim znek zer tuncn e. Bavem pa kulavek sor hemay, ttik rengn e. Ber p dim cotek teyr hr, Al - wal ser dest lawn e, Berdim beriya Kerkk Hewler paa Heyder e. Ser sar kok zer e, sal midr Xwed ska mew tim le ser e. Te mala min ewitand, Tu ji xort gund Gergery rab derd emel te, Mala min ewitand mala gelek, Lawik xelk berda ber e.... Yar, yar yar yar! Meyrem kon bav te ewit, Gund Gerger biewit li genima. Tu rabe rameba ji bejna xwe Hlkan me hjin e, xorta nezana meke tima, Heft qeda li bedena min keve, Xwe berda beriye Heleb Humus Hemay kta Reqey. hl dr hilkiyam, Bajar Nisebn hilkiyame, bajar Bidls M, Maden Melety Xarput, Gund gerger c mekam Meyrema qza
254

Elo ser rbar ema. Min kesek ned di ser te ra, Heger mer kon bav te ewit xelk alem temam dibn, Meyrem qza Elo bi xms, Law Gul qail nabe. Nizam ira, tu piyek xwe rast bilidnk, Ez herim di bin ra he eyba wir heye, Bira wer di nav bera her du av min ra. Yar yar, yar, yar! Heger Meryem kon bav te ewit. Yar, yar, yar, ! Heger Mer evek ji vara Xwed da Ketim orteka t derg, Yek hat ser min Meyrem, qza berya jrn e, We illim ji min ra ji kar xezal yeke li hev du vegerne. Sng ber Meryema Elo li ba dil min , Belekiyeka berf ye, li kaniya Sma zozan , Bra pir belek ciyay jorn e. He xort l binro ne xwe a xwe hinne, he bi xwe mereza dil wan bihilne. Yar, yar, yar, yar! Meyrem kon bav te sewity, vay dil vaya dil. Got hem bulxur, nala guza Hindistan bkakile. Ji got pirin pir tire. Tu were dest xwe di navbera dest min ke, Em hev du birevnin bavjin bajar Melety pa Reid paa kek Zeyneb, Kur dewlet bizmika Hakima, ieka Osman sur e. Yar, yar, yar, yar! Bira Ferat paxel ne hata car li cara, Bira kf kincl xwe ne dasqal gir Belqs, qeb b xwdiy dar hna ra, Xeberek ji min ra hat dib Meyrema qza Elo desta te heft sala, Bisk xwe jor da berdane, ser qa guhara, Li ser hinar rk xwe badan e,
255

Kirine qo kara xezala; Te mala min ewitan v ra dan mala hevala. Yar, yar, yar, yar! Heger kon bav te ewit eva nv ev dam ket me cem. Roj tu car narim, ji xiyal ji xem te, D gawr, bav Ecem. Dev ji gevt ziman, ji qelem til balmm: Nig bi imk, bejn zirav, nav bi qez, ser bi zr, en bi deq, cnk bi rib, bisk bi tl, eng bi n, xort xapn, neynik gewr, Yarim bi nex . Heft belay, qap emel, cil saz, saz dewn. Heger kon bav ewit diran zr, bi dirhem, Te mala min ewitand, mala gelek lawk Xelk berday cem . Em nazan nazbalgiya ber paln xwe din, Bira stira bak xerb li me rabe. Temeriya min re qurf kir, Bisk te zer, Simbl min sor sosin bira her s li hev du rab hurin, Sng ber Meyrema Elo li ba dil min nala belekyak berf, Kanya sma zozan, Bra pir beleke ya y snawur e. Her i xort ji hl hewesa dil mi ra b mirin t nabihurim. Yar, yar, yar, yar! Heger Meryem Ferat bunyan kel paxel Hec Kayn beg ewit t dilengire. Sng ber Meyrema qza Elo, nala belekyak Berf bra pir belek e. iyay bi ik bi ster, na welleh nala text Sultan Read, Sert qayi heft duwel ecneb li ser e. Memik Meyrema Elo nala hebek giy tiry Koce Swreka ewit ji tiry paa Heyder e. avkan: Hawar 1005-MEYREM-1

256

Baran ilke ilke Dilber Meyrem Ke rab dil min bike Ez heyrane av re e Meyrem Meyrem rab sib ye Deng dika qebey av re e Meyrem Baran bar erd il kir Qulpik barin erd qul kir Meyrem rab r kir av re e Meyrem Hso runit cil kir av re e Meyrem Bi ten narim na xaniy Dest xwe navem guliya av re e Meyrem ten narim av Dest xwe navm nav av re e Meyrem Ez heyrana bejna av kilday Ji xortn gund re melhem Ji min re derde Kovara Brnebn

1006-MEYREM-2 Meyrem, Meyrem Heyla gid Meyrem Meyrem, Meyrem Te ez kutim dil bi xem Meyrem,Meyrem Gundno can li cem Meyrem Meyrem Hey Meyrema hesn
257

Meyrem, Meyrem Tu bi eynik bazin Meyrem, Meyrem Ger bimirim her ya min Meyrem, Meyrem Hey Meyrem hesn Meyrem, Meyrem Ger bimir her ya min Meyrem, Meyrem av min li bejan te ye Meyrem Meyrem Gotina te b fde ye Meyrem, Meyrem Min ten dilek heye. 1007- MEYREM-3 Meyrem Meyrem Tewl gidiy Myrem Meyrem Meyrem Bka .. ah Ecem ............................. Tewl gidiy Myrem Mrem tt ji iy da Wax l gidiy Myrem Qolana zra girde Wax l gidiy Myrem Meyrm di mala bav da Wax l gidiy Myrem Meyrem hat ji iyay Wax l gidiy Myrem Qolana zra girde Meyrem li mal da may Wax l gidiy Myrem 1008-MEYREMOK Lerznek ket erdana
258

Gurmnek ket ezmana Hinek dibjin: Deng top topxana Hinek dibjin Goragora dewrana hinek dibjin: deng top topxana di Brahm paa ne. Li ser Amediy di kotana ne de T deng top topxan ne deng goragora dewrana; Qrnek ket b sng Meyremoka ciwane, hd hd meiy b ser dare lidikane: Hey li min felek; Meyremoka ciwane dibje; Gaz bikin Hoste Hana bto Li dikan her hoste Hana, Bo min ke xizmek zr. ne bigir bi kulbitan; ne danim ser dan, ne ld akan; Ji qudreta Xwed avjiye Her geman. Host Hana dibje; Ez bo te kim xizmek zr. ne bigirim, ne bi kulpetan, ne danim ser serdan, ne ldin akan, ji qudreta Xwed, Bavjime hergaman, Heko tu bo min bid cotek ramsan. Meyremoka ciwan dibje; Cot ramsana min erzan nne bibiha ne: Bi heft keriy mehan, bi heft ker ran e, heft mulkan e, heft an e, heft dehik keran e, heft kod r teyran, Bela erzan e, avtiya gohor bav xwe dana... Hey li min !!!

259

1009-MEYR Newal bi dar e, l Meyrem oliyan bi dar e, ay Allah Xwed Gur t bi xar e l Meyr Meyrem Gur t bi xar a ya Allahllah Xwed avn gur li kar e l Meyrem Meyrem avn gur li kar e ya Allah xwed Kar karika Muxter e l Mer Meyrem Ew karika muxter e ya Allah Xwed Newal bi b y..... Gur t hdiye... avn gur li mh e... Ew mha cind ye Newal bi totik.. Gur t bi lortik.. av gur li golik Ew golika Maxsiy e... Herm M 1010-MEYREM XAN (MRYEMXAN ) Meryem Xan di sala 1904 an de, li gundek Drgul hatiye Xwed dane. Hinek jder j diyar dikin ew j Nisbn ye. Dsa hin avkan didine zanin Meyrem Xan ji malbatek Botan ye. Di kok seray dwanxaneyn malbata wan helbestvan, nivskar kilambjan ciyek taybet girtiye. Qmeta huner hunermendn dengbj li cem wan pir zde bye. Di sala 1915 an de malbata Meyrem Xan ji Drgul ber bi Sr bar dikin. Li Qamilo bi c dibin. Li wir bi xortek mala Bedirxaniyan dizewice , l jiyana w xort Bedirxan zde dewam nake. Pit demek w xwe gihande Msil. Ji wir j ber bi Baxday ve di mala kea ap xwe Elmas Xan Mihemed(1894 1974) bi c dibe. Elmas Xan
260

jineka dewlemend welatparz b. Deriy mala xwe ji hem hunermendn kurd re vekir hiti b. Meyrem Xan ji sala 1935 an heya sala 1974 an tim di Radyoya Kurd de xebitiy di v navber de j strann xwe li ser qewman tomar kirine. Pwste ku b gotin; Meyrem Xan strann xwe li kompaniyn, bi nav Bizanfn, Ebokelp Nam tomar kirine ji xwediy wan pere xelat j wergirtine. Di sala 1944 an de Meyrem Xan. Sed Axa y Cizr. Hesen Cizr, Elmas Xan, Resl Gerd gelekn din li dora hev kom bn jr avderiya mamostey dengniyas Pisporn alakiyn huner, yek bi yek ketin azman deng stranxwed ne. Meyrem Xan yekemn jina kurmance ku deng xwe li ser qewmanan tomar kiriye. Dibjin Meyrem Xan di sala 1974 an de, di nexwaxana Msi l wefat kiriye li goristana ME ROF ya li Bexday hatiye veart in. Hinek j dibjin di sala 1949 an de li Bexday wefat kiriye. Lawikn Meyrem Xan ku ketine dest kurda ev in. 1- Li xelke tel e , l li min rn e(Helim)-2- Bavkoroxlu.-3- Mehmed selm zavek taze 4- Wele Domam-5- Gewra min tu nn e-6- Swr me swar bne-7Mehmedo ron -8- Sv Hec El -9-L l Yad Reben-10- Hesaen osaman11- El Delal Besteyn ku Meyrem Xan xwandine ev in. 1- Qmrik Sva Tucara-2- Gir sra bi sr e-3- Hey berde berde-4- L le Weso 5- Hey la li min xerb-6- Gulen -7-L dn l dn-8- Gul way nar-9- Emo (Du qol bi deng Sed Axa Meyrem Xan)-10- Mrem -11-Ya li bin biy L bi rast em ji bona jiyana wan dengbjn me kevin pir hendik tit dizanin agahiyn wan km in li ba me. Ew j sedama bxwed bna wan e. Jiyana wan hertim di nava xizaniy de derbas bye. Ji xelk re bne mel melhem ji xwe bne kul keder. Kurdistana baur li wan xwed derneketiye ew neparastine. Bi avek nerind li wan nrn e. Ey an die baur yek teslima yek dike. L ew dizan, ku ew qmet nadin hunera w. Dsa vediger Bakur. Kovara Huner hejmara yekem Sed Dr nivseka dirj li ser jiyana w nivsandiye. Ez bi qut bn pke xwandevanan dikim. Meyrem Xan yek ji wan ken ku strann Kurd li ser hatiye awa kirine..... Yek ji wan sranbjn ku strann wan bo cara yekem li ser kaseta hatine girtin byine deng yek y netewa Kurd, mna Sed Axa, Kawis Axa, Hesen Cizr, Nesrn rwan, Mihemed Arf Cizr hwd. Di staran Meyrem Xan de evn evna welat t de diyar in. Karwan mala beb sv. Weso, Gewra min tu y, Mihemed selim zawek taze, Hesen wismam, Ferman, wa axawo.. Ew stranan heryek di koka xwe de serpehat rokek heye. ro di dest me de nzk bst strane w hene. Ev j hjareka km e. Strana Meyrem Xan, Wele domam yek ji strana Meryem Xan yn her xwe e. Di v stran da evna welat xwe rist tebeta Kurdistan di gel evna pismam domama tkilk kiriye.... Mirov li vir dibn her tim
261

girdaneka welat eqa welat di stran de derbas dibe. Meryem Xan dibjit: Ava et me erbete Pla nav li hev dikete. Feqiy Teyra Meyrem Xan her du dibnin ku rbara Dicle aqek, heware dibnin ku evna rbar hinda dijware, pln dil w berdewam brawestan li hev didin, j belav dibin. Di v bende de end evn Dicl ya dijware j, l madem evneka p temam nebit, ji ber ku evna evndarn kurda herdem bi encamek dumahiyek kovan trajid derbas bye, ew j yan kutine, yan dn bne ji eq evn. Meyrem Xan dibjit: Domama ava et me hne Pla nav har dne Eger bi awayek berfirehtir stran danne p av, belk de pirtir tam j wegirn... Meryem Xan dibjit: Domam ava et me erbete Pla nav li hev dikete. Evneka xelk alem adet b Ya min domam min Ne li Cizra Botan biye di qebehate. Rbariy Dicl, bajar Cizr dikete du ker..... Dema mirov temae dike mna gizrgiyek xwey diket. Ji ber v end nav j l hatiye dann. Di strane da t xuya kirine ku evn li Cizra Botan titek proz bye. Ten evna domam pismam qebehet bye. Lewra j dibjit: Evneka xelk elem adet b Di ciyek din da wiha dibjit: Wele domam, nav domama min Guln e Tava heyv derket Havtib Cizra Bota serbine wiha didome: Bejna domam j mna era Belk iyay engal zidiye: Domam dizanim nav Domama min n iye Bejna Domama zirave
262

mna erabek li iyay engal zidiy ****** Eva ji xar j deqa strana Meryem Xan ye Wele domama, wele domam, welel domam... ax wele domam...... Dib: kolika li hem zoma L l domam dib he derd evnek dt Ay ji min domama min Nek i gazindan loma Ax de domam, domam, domam Ay zer kobar wez bi xolam ******* Wele domam ava et me erbet domam Ava et me erbete Ple nav li hev dikete L l domam dib, evneka xelk alem adet b L l ya min domam min Ne li Cizra Botan biye i qibhete Ay de domam, domam, domam ****** Wele domam ava et me hin e domam ava et me hin e Ple nav har dne L l wez werim domama xwe ji mam xwe bixwazim L l bi Xwed heke mam min domam min nede min Wez epel domam xwe bigirim birevnim ser em Xaldik ra biqolpnim... Ay de domam, domam, domam ***** Wele domam... Nav domam min Gulne Nav domam min.....ax... min Gulne ..... Tava heyv derket Avti b Cizra Botan serbine L l wez werim domama xwe
263

ji mam xwe bixwazim L l bi Xwed heke mam min domam min nede min Wez bjim, Xwed mamo tu qetil ser min Ay de domam, domam, domam...... Ay zer kobar, wez bi xolam ******* Wela wez dizanim nav domam min n iye, Domam wez dizanim nav domam min iye Bejna domam min zirave.... Mna erabek li iyay engal zdiy weze werim domam xwe ji mam xwe bixwazim L l bi Xwed heke mam min domam min nede min Wez ingil domam xwe bigirim birvnim Bavjim ser hidd ngilziye Ay de domam, domam, domam Ay zer kobar wez bi xolam.... Sed Dre 1011-DOTMAM Wele dotmam, wele dotmam Ax wele dotmam, wele dotmam Dib kullka li hem zozana L l dotmam Dib he derd evnek dt Ay ji min dotmam min Nak i gazin loma Ax dotmam, dotmam Ax zer kubar ez bi xulam... Wele dotmam Ava et me erbet Pla navn li hev dikete L l dotmam dn Evneka xelk elem adet b L l ya min dotmam min Li Cizra Bota bi diqebhete Ay de dotmam, dotmam, dotmam Ay zer kubar ez bi xulam..

264

Wele dotmam ava et me hn e Pla nava har dn L wez warim dotmam xwe Ji mam xwe bixwazim L l bi Xwed heke mam Dotmam min nede min Ez epla dotmam xwe re bigirim birvnim Ser in xelk re biqulpnim Ay de dotmam, dotmam, dotmam Zer kubar ez bi xulam.. Wele dotmam, dotmam Nav dotmam min Guln(Gulsun e) Tav heyv derket Avtibe Cizra Bota ser bin e... Ez warim dotmam xwe ji mam xwe bixwazim L l bi Xwed heke mam min Dotmam min nede min Ez bjim Bi Xwed mamo, tu qetil ser min ... Ay de dotmam, dotmam, dotmam Zer kubar ez bi xulam..

1012-HAY BERDE Hay berde berde berde Lawo dest min berde.... end got lawik dne Gund cran d e ser de.. dsa gotin Min dib li Gir Fitil av re d li Gir Fitil Eynik dan xemil Hay berde berde berde Lawo Heseno dest min berde.... Havn e kul derd e Heseno dest min berde 1013-SV (Hec El) Ax aman aman aman
265

Aman de oy... jaro dilo Ax aman, neman yad reben Karwan mala bav sv br Ax l tev htir Ax day reben Ser barn wan xurme ne Bin bar wan ay l tev ekir L l, ez li bext we Xwed de Cawebek bidin lawik min evdel xwed Bjim; Hec El Sv l ji xwe re bir y y li min mirim..... Aman neman yad reben dibn Karwana mala bav Sv br Tev htir(hstr)........ 1014-LE LE WESO L l Weso l Wesilay Te por sor hene day Te res l l seray Mala Weso(Gewr) l l ji mala wd e Qirka Weso l l, il gaza t de Ez diramsim l l mala bav de Mala Weso(Gewr) l l taxa jor Qirka Weso l l mircan mor way....... Min div ramsim l l keka tor way ....... Meyremxan 1015-EM BRKA L l yad reben Ez bm em Bierk ewit Ax day reben ez daketim Ay gewra min tu y l Ay sebra min tu y l yad l l L l yad reben dib xewka min t ve sib ez raketim
266

L l ez iqa li nav heval hogir xwe de bilind firim Ax day reben ez nizim li erd ketim gewra min tu y l Ay sebra min tu y l yad l l Ay de l l ax de l l L l ez me dara x xwey mell De ez ji navk p de ya bejna lawik xwe me Ay de l l ax de l l L l yad reben keik digo: Ez koerim Ax day reben penr tnim De l l ax de l l L l yad reben ez kolan bi kolan v sib digernim L l ez iqa av xwe digernim nagernim Ax ez bejna bilin di nav hevalan de nabnim Ax gewra min tu y l... Ay bermaliya min tu y l De l l de l l... Meyremxan

1016-HL DELAL Hl delal hl delal Hl delal..... Ez bi diyar kevir Nr diketim Ber av wo..... De ji w ve tto Mihemed selim zavek taze.... S rext bi ek byo paya girdana li bin aryo....... De heyf ssed mixabin min tb De awa tov mala bav El Remo qeland ji dinwo.... De axao tu axay
267

Tu w hena zavatiy li destan De awa sala v sal Kutin Mihemed Selim zavek taze De bka sal li xopan gunda nemir may ewitiyo gundoooo...... Hl delal hl delal Hl delal..... Ez bi diyar kevir Nr diketim Axawo wa li w de De ji w de tto Mihemed Selim zavek taze Mihneke n boz wa li bin de De awa sala wek v sal Kutin Mihemed Selm zavek taze... De kul xem v xwemr De l l ya de l l...... Meyremxan

1017-HLM CAN L were, were, were, l wer Hlm L l keik dn reben te kiras sor L dor n L l kubar dn, dib li xelk tal e L li min rn......... De were, were, were, l wer Hlm L l Hlm reben ez wa nakim L l ez wa nakim L l ez kiras meles kitan li xwe nakim Lo lo mro dib, ser Sipan Xelat Berf bagre ax li we bar nakim Ax l l wer Hlm L l Hlm reben li taxa jor l tenr dada L l Hlm reben li taxa nav l rhan av da L l reb alm mirad min Hlma min Hasil bike li nav doek lihfa ax l qedife da Ax were were wer Hlm............
268

Meyremxan

1018-QUMRK Qumrik ez rom me l Delal ez rom me Qumrk ez rom me l De yar yar yar de yar yar de yar De yar yar yar de yar B te sebra min nay Qumrike efend me l Xulam av re belek Aiqa keika heyf me Qumrik sva tucara Delal sva tucara Kevok li ser minara Kevok li ser minara Heyfa av re belek Ket dest neyara Meyremxan 1019-HOYNAR Gul wey nar wey nar wey nar Can wey nar wey nar wey nar Gul memik sniya savar Can memik sniya savar Gul min av re (di) belek xware Can te av re (di) belek xware Gul min di pencr de mzekir Can te di pencr de mzekir Gul equtn li bejna xwe kir Gul equtn li bejna xwe nekir .............................................. Can ya got xwed nekir
269

Gul min di pencr de dinr Can te di pencr de dinr Gul emqutn li bejn kir Can emqutn li bejn kir Gul wey nar wey nar wey nar Can wey nar wey nar wey nar Meyremxan 1020-AY DELAL Ay delal, ay delal Delalo delalo delalo De rabe emr dil min bigor Sebra dil min b te nay Hl delal, hel delal Suwar me suwar bne Ber xwe dane aliy Rdleta Piya selib suwara dan b Quna iyay suwara dan b Gir kergade......... De er xwez ji xra Xwed ra Ez bibma baqek gulan rihana Ez biketima dest lawik xwe da De ez roj s caran bihatam dola rede De lawo dest min berd De tax kolan gund me teng tar ne eytan awar gund me gelek in De dibe bihnin ji wan cerd agirin qurban Ay w bne ser hal min te de delalo Hl delal, hl delal..... Heiy cewabeki ya xre ji kinar mala bav min ji min re bne De ez bidim ciwanka li ber mihn eger p qayl neb Ez bidim qeda bst s zer znet mal din De heger bi wan j qayl neb Ez bidim s bisk bna din Meyremxan

270

1021-MEHEMEDO RON De loylo, Mihemedo ron Ciwanka Mihmed min il Der her ar ling w delolo, b bizmar Ez bazin dest xwe biknim De, ez ji ciwanka Mihmed xwe re bikim nal bizmar De, ez por ser xwe biqusnim Ez ji ciwanka Mihmed xwe re bikim destm s era De heke lawik min welat xeribiy De kesek nabje i kurek b pergale(pergara) Loy lo loy lo loy lo Ax......... Meyremxan

1022-QESRA BAXEMS De l l hay l hay l hay De l l hay l hay l hay L l l hay...... Ez bi diyar qesra bav Weylo diketim De weylo day reben axawo... Ji kfa dil min te re way li w da De er kula Xwed bikev mala Biar eto Ceml bira p re De Ely nis qewm iy ve Qaymeqam det Mu ve S bolik nezan bi ak rim ve Were day reben ji kfa dil min te re V sib pda wa dike re...... De er peran Bi s denga li Perxan dikir gaz Digo; xweyk(xwang) por ser min te bi kur b Wele deng Hesen Osman li qesra Baxems
271

t te De weyla day reben, axawo v sib Mna gam h e De l l hay........ Ez bi diyar ber qesra bav Weylo diketim De weyla day reben, axawo.. ji kfa dil min te re li qelo De kula Xwed bikeve mala Biar eto Ceml bira p re Eliy nis qewm iy ve Qameqam Zewq ve Canbzar deta Mu ve be S bolk nezan tev ak rima Were ji kfa dil min te re axawooo V sib p de dik re Wele Perana Bi s denga li Perxan dikir gaz Digo; xweyk por ser min te bi kur b Wele deng Hesen Osman Li qesra Baxems tte Mna gam h e.... Meyremxan

1023-MALA FARO L l l l l l Ax de l l l l l De l l ferman axawo L l axawo dil min v sib gelek hn e Ax wezro dil min v sib gelek hn e Were dest peyay mala Faro eynel ne De dest peyayn de mala kx Kurmanc ne Wele dest peyay mala Fero eyneln e De dest peyayn de mala kx Kurmanc ne De bi Xwed he er mala Kx Qut div Axawo kesek di mecala xwe de nn e De were l l l.... L l ferman e axawo....... Meyremxan
272

1024-WAX DN L dn l dn wax l dn l dn L dn l dn tew dn zalim dn Ez dna iyayek sp me wax l dn l dn Ez dna iyayek sp me wax l dn l dn Hemala bir me l dn Hemala bir me l dn Dosta lawik kf me wax l dn Dosta lawik kf me wax l dn Ez dna iyak sor im Ez dna iyak sor im Hemayiloka sor im Hemayiloka sor im Wax dn zalim dn

1025-MEYRO Gir sra bi nsk e........ Girxopan bi nsk e..... Tolikvan suwara sk sk e Xwezg Meyro bi lansk e Gir sra bi sr e..... Girxopan bi sr e... Tolikvan suwara hr e hr e Xwezg Meyro wezr e Gir sra bi ce ye.... Girxopan bi ce ye... Tolikvan suwara hey hey Tolikvan suwara hey hey Xwesk Meyro fi le ye Xwesk Meyro fi le ye Tolikvan Meyro......... Meyremxan

273

1026-BAV KOROXL De h... ez bi diyar Ma ewit ketim nav dara De ez bi diyar Ma ewit ketim nav dara De bejna bav koroxl bejna w kan apikan itara De telxirafek v bav Koroxl re v sib hat i nizara Peran bi s denga li Perxan dikir gaz Digo, xweyk por ser min te kur b Derbek li bav Koroxl dane Ay bi s gulla li biniya iya birndar e Ay de bavo, ay de bavo, ay de bavo De axawo tu axay, tu gula mal Emer Ay tu ira mal Temir, tu berx mal Xelt ay tu Ay tu berdevk dewleta El Osman serkan peyay Ax wey bavo, wey de bavo, wey de bavo De l........... Ez bi diyar Ma ewit ketim nav genima De dibn telxirafek ji bav Koroxl re V sibek hat ez nizanim ima Peran bi s denga li Perxan dikir gaz Digo, xweyk por ser min te kur b De wek roja li bav Koroxl diqewim Ay li piya suwar Motka Mna serdar Cengzxan disekin Ay de bavo, ay de bavo, ay de bavo Jikaseta Meyrem Xan ---------------------

1027-MEYRK Xeber hate ji mere Hal meyrik pir nexwee oy Li hekim lokman geryam Pey min hat xebera ree
274

Oy meyrik meyrik meyrik Ez heyrana te me meyrik Ez kurbana te me meyrik Hey wax li min meyrik miri Mere ket nav n qiroy oy Gele dostan loma nekin Xud nede ser kesi oy oy Oy meyrik meyrik meyrik Qurbana te rabe meyrik Dinya b te nabe meyrik Oy meyrik meyrik meyrik Ez heyrana te me meyrik Ez kurbana te me meyrik Gotin-Mzk:Gelr Werger:Sivan Perver/

1028-MEQAMA MAHR Dil min maye bi te re Gel Kurdan tu xeder Te ima sng xwe venekir Wan ke xortn Kurdan ra eva bst Hezran Deng topa guh min Ji nav det newalan Bilind dib cenga ran Deh lekern wek ran er dikirin bi dil cigeran Fadil Mehd evn Remz Baran, Gulistan Dil min de b evne Wek barana bihar Dilop dike v birne B qehremana gel min We feday can min

275

Amedekar: Rojbn. 1029-MRG Mrga pita malano i mrgeka hn e ! Ke ko d resn e! Xirxra w j tn e, Esmer rn esmer e

1030-MREM Mrem, Mrem Mrem eve bi min eve, Bi min eve Rab cih me helne, Dayine li xenebana od Pel gund alem bide heve. Were ber pailk min rakeve Ez pailk xwe bi ser te da bidim heve Kula Heleb bikev mala akir Axa Abbasa Axa Nehtin ez bibjim mehbba min ew e. Mrem Mrem Mrem ji dr heya bi dr Roj hilat ji aliya xr, Bi ser bejna zirav xik meqes kr e Mrem vir da were, tu ji k newer? Mrem Mrem Mrem, Li me hat baye Serheda gulgul evqa xwe dab bejna zirav girka ehr Hamd Msil Xwez bi gave rahijim Qeln Yasem D qeln bi aliy guhan bifirnim, tu miqbil
276

Ramsan te bna hesreta v dil Mrem Mrem Mrem delal Mihebbet Li odeka mala bav min rnit say sip b Cizma sor b, iftal b Bi dernec hat xwar, Cizmaka binala b emot Sayiya delal min li qas perek lewt Mrem Mrem Mrem mna sayika delal mal we j kir, Me berva ava Diyarbekir Li ber keleha Hesenkf diborin Dil me qem neb, n axna me neut, Me bir ava Ridwan, av pir in Me net bi zengur in Mrem Mrem Mrem dora Tilehm bi behve ,ez me ava Seliva Me nr, me neut, n gamean Mrem Mrem Mrem delala mal ezze Ez m stewr, dil qem neb Me neut n pal guwja Mrem Mrem Mrem Ez m ava Murad vaye helk gotin li v der ne guneye. Mrem Mrem Mrem me gor hella hella Ez hatim Mrdn Eyn- Yavuz av teze b, megene b Me bada, dil me qem neb ez bim Mrem Mrem Mrem iqas ez geriyam, Kesek min nebn, Me ber xwe da ava Nisybn Av teze tn min ut li Nisbn. Hdiya say welgirtiye Avjn qismet w ye Mrik Mrem ji xwe re biriye jir j ji w hatiye, Titik bi dest neketiye

1031-MRXASEK XAYNEK

277

Emn Perxan di nava era xwe Remiyan(Raman)* de dew doza meziniya er dikir. L hla din, ji ber ku Evdil li der dor xwe zde dihate naskirin, xelq zehaftir xwe li Evdil digirt.Tim dam ji bo w dihate gotin, mirovek hja mrxas li dij zulm radib. Ji ber v yek j, avn Emn bawer nedikir biray w j zehftir b hezkirin bi av meziniy l b nihrn. Emn d hew dar dike radibe li cem Erkan Herb dewelet giliya biray xwe Evdile dike tev biray xwe yanzde kes di gund Barisl* dide kutin.Ji xwe ji ber dem Emn bi dewlet re kar xebat dike. Bi dehan caran leeker dibe ser gundn Rekotan* Snikan* dibe irk ewitandin weran kirna bi sedan maln herm. EVDL BRAHM, SAMR BEG BAV TRKE DKUJE Beriya ku em qewimna v meseley bi awak berfireh li gel kilama w pk dhn bala we bikin, em dixwazin behsa serhildana Evdil Birehm, ango Evdil Perxan ku li dij fermandar Roma re Samr Beg pkan b Samr Beg kutib bikin. Samr Beg Yuzba, ku t gorin bav bav Alpaslan Turke bi xwe bye, di droka serhildana Kurdistan de, xwed roleka girng e. Di gelek serhildan gel Kurd de, wek fermandarek art c girtiye li gor gorinn goyendeyan ku heta ro hatine, bi sedan gund serhihdrn Kurd ewitandiye, mal milk wan mrat kirye bye sebeb ku Kurd li ser xaka xwe fermal* bibin derbasa bib xet rohilat Kurdistan bibin. Her wisa t gotin ku, li serhildana Geliy Zlan de zarokn ku h di zik diya xwe de hatine kutine.. Di kilam de dengbjan de, t gotin ku, Samr Beg wisa gotiye: .. Ez bikim ku duwanzdeh gund Geliy Zlan li hviya kevneke jin bimnin... Ji wan rzikan j, diya dibe Samr beg ewqas zalim bye ku, li ser gel Kurd ewqas kafirstan kiriye. Pit serhildana eren Geliy Zlan t fetisandin, Samr beg ber xwe dide herma Xerzan, dorhla Reman Rekotan, ku era mala Perxan j li w der ye. W ax iqas gundn w dorhl hebne ji hla Samr beg v tne ewitandin wran kirin. Her wiha era mala Perxan li gel end ern dorhl ji ber ra Samr beg direvin derbasa binxet dibin, niha j end maln wan li binxet binec ne. Li gor gotinn end kesn herm, end sal ber min ji wan pirs b, dewek lihfn ku gundiyan ji ber ewitandin parastibn di ikeftan de veartibn j, ji aliy lekern Samr beg ve hatin ewitandin. Pit re Evdil dayika xwe Hec Perxan li binxet, davje ber diya xwe Perxan j re dibje: ... Ha ! min ji te re ser Samr beg, ji devla lihf dewekn te diyar an... Kilama kutina Samr beg ji hla Evdil Perxan ve, di kilan gotinn dengbjn herma Xerzan ve tn gotin.
278

Axaoo de er e Maqlo de er e er Evdil Birehm Samr beg Deng tivinga Samr beg Evdil Birehm Ketine ip Reman ji xwe re li hev digere Evdil Birehm bi s sond xwar li din ye Dibe: ez ro ser Samr beg J bikim bi qam ye Cinaz w bavjim gol ye Ser w bidim dar rim Derbas bikim binxet ye Ez deynim ber oka Hec Perxan Ez bjim: Day ji te heyfa Lihf dewek mantn Mal ikeft ye. Kerem bikin v gav dsa vegerin ser qewimna xwe ya dest pk, b ka awa Evdil Perxan t girtin kutin di dawiya v qewimn de i t ser Emn Perxan, ku bye mils dewlet ji kutina 11 kes re bye sebep. Jixwe me di destpk de gotib, ji ber avnebariy Emn Perxan,, giliy biray xwe Evdile dike. Ji ber ku Samr beg ji hla Evdil Perxan ve hatiye kutin, di dosya tomarn dewlet de, nav w derbas dibe. L, ji dewlet kir, Evdil h j li binxet frar qaax e. Di rastiya xwe de, pit kutina Samr beg bi demek ew dsa ji bixet vedigerin gund xwe. Kovara Ozgrlk yolu 1032-MVAN TE ME Lawo, ivan nriyan Lawo, ez heyrane te me Lawo, ivan nriyan Lawo, ez qurbana te me Min nr berdan hriyan Lawo, Brwana te me Min nr berdan hriyan Lawo, ez mvana te me Lawo, ivan karikan Lawo, ez heyrana te me Lawo, ivan karikan Lawo, ez qurbana te me

279

Min karik berdan darikan Lawo, Brwana te me Min karik berdan darikan Lawo, ez mvana te me Lawo, ivan bizinan Lawo, ez heyran te me Lawo, ivan bizina Lawo ez qurbana te me Min bizin berdan bistanan Lawo, Brwana te me Min bizin berdan bistanan Lawo, ez mvana te me Lawo, de were nav baxan Lawo, ez heyrana te me Lawo, de were nav baxan Lawo, ez qurbana te me De em bikin xwe dlan Lawo, Brwana te me De em bikin xwe dlan Lawo, ez qurbana te me Kf ahy li gundan Lawo, ez heyrana te me Kf ahiy li gundan Lawo, ez qurbana te me De bes e zehmet x dan Lawo, Brwana te me. De bes e zehmet x dan Lawo, ez mvana te me var dema henekan Lawo, ez heyrane te me var dema henekan Lawo, ez qurbana te me Va kom bne zava bkan Lawo, ez Brwana te me Va kom bne zava bkan Lawo, ez mvana te me Vca................. ivan Lawo, ez heyrana te me Vca............. ivan Lawo, ez qurbana te me
280

Ez............. dil can Lawo, ez Brwana te me Ez.............. dil c can te me Lawo, ez mvan te me. Bistire ! Ber Botan.

1033-MVANO Hey lo lo hey lo lo Xem xeyala dil min tu y mvano Ay l dell, heyran tu delala mala bav min De ro ez li bext te Xwed me Tu y caran li ber tavika temmz tebax nesekin Tavika temmz tebax gelek dijwar e W ser te bi, em xizanin hal wexta me tunne Serka ser v sal tu bib kar emel ser mino lo Xem xeyala dil min tu y mvano

1034-MOY X SAY Ne berf e, ne baran e Ne mij e, ne dman e Ne erd e, ne ezman er zdya wan Romiyan e Ax, gidno, iyay Delen ber av min bye mij dman e er xwe kiriye Mioy x sa, bik heft biran e Ax, gidno, er Delan erek j giran e Xwed mr, Xwed va yan e er xwe kirye Mioy x sa ke heft biran e Xwd mr, Xwed va yan e,
281

Mioy x sa v sib Kutiye ssed mel romiya y xwey kitb e, xwey Quran e Hewar e bavo, hewar e Birayo hewar e Day hewar e hewar e Ne berf e, ne baran e Ne mij e, ne dman e Ne erd e, ne ezman er zdya wan Romiyan e Ax gidno, iyay Delen ber av min bye mij dman e er xwe kiriye Mioy x sa, bik heft biran e Ax, gidno, er Delan erek j giran e Xwed mr, Xwed va yan e er xwe kirye Mioy x sa ke heft biran e Dalana ewit dinrim w gezgezk Mioy x say bi s denga kiri gaz: got zad xainga Bir xwe kiri b rabe mnegya bir xwe meheske Moy x sa kir gaz got: gel lawik Angosya! De hn lxin, min v sib j kiriye ser arsed Mel Romiyan ser bi kesek e Ne berf e, ne baran e Ne mij e, ne dman e Ne erd e, ne ezman er zdya wan Romiyan e Ax gidno, iyay Delen ber av min bye mij dman e er xwe kiriye Mioy x sa, bik heft biran e Ax, gidno, er Delan erek j giran e Xwed mr, Xwed va yan e er xwe kiriye Mioy x sa ke heft biran e Ax gidno wez Delana xopan dinrim w kimkor e Xwed mr yan e v sib Mioy x sa Kutiye penc sed mr romiya ye ser bi por e

282

Ne berf e, ne baran e Ne mij e, ne dman e Ne erd e, ne ezman er zdya wan romiyan e Ax gidno, iyay Delen ber av min bye mij dman e er xwe kiriye Mioy x sa, bik heft biran e Ax, gidno, er Delan erek j giran e Xwed mr, Xwed va yan e er xwe kirye Mioy x sa ke heft biran e Ax, gidno wez Delana kavil dinhrim w bi gevez e V sib li Eraf v meydan Mioy x sa birndar e Ax, xwna sor ber saq sapokara dibeze Mioy x sa kiriye gaz got; gel lawik Angosya ! De hn lxin, min v sib jkiriye Ser ssed mel romiya ye ber miraz e Ne berf e, ne baran e Ne mij e, ne dman e Ne erd e, ne ezman er zdya wan romiyan e Ax gidno, iyay Delen ber av min bye mij dman e er xwe kiriye Mioy x sa, bik heft biran e Ax, gidno, er Delan erek j giran e Xwed mr, Xwed va yan e er xwe kiriye Mioy x sa ke heft biran e Ax, gidno iyay Delan ber av min bye mij dman e er xwe kiriye Mioy x sa k heft biran e Ax, gidno wez Delana kevil dinhrim w bi hiz e Mioy x sa siyar eka dl gevez e V sib li Eraf v meydan Mioy x sa birndar e Ax xwna sor ber saq sapokaraa dibeze Mioy x say kir gazi got; gel lawik Angosya ! De hn lxin, min v sib jkiriye ser ssed mel romiya ye ber miraz e Ne berf e, ne baran e Ne mij e, ne dman e Ne erd e, ne ezman
283

er zdya wan romiyan e Ax gidno, iyay Delen ber av min bye mij dman e er xwe kiriye Mioy x sa, bik heft biran e Ax, gidno, er Delan erek j giran e Xwed mr, Xwed va yan e er xwe kir Mioy x sa ke heft biran e Mioy x sa Xwed hit R r mertela pola j ra bne ben pit De v sib sreke mioy x sa dane, orta meydan Bye mnan mrek nvkut wee, weee Ne berf e, ne baran e Ne mij e, ne dman e Ne erd e, ne ezman er zdya wan romiyan e Ax gidno, iyay Delen ber av min bye mij dman e er xwe kirye Mioy x sa, bik heft biran e Ax, gidno, er Delan erek j giran e Xwed mr, Xwed va yan e er xwe kirye Mioy x sa ke heft biran e Wez li Delan dinhrim kevir n e Kesek xra Xwed tunne Carek daxa Kea Polora B; Kea Polo, malik li te xira be, ocax te kor be ev s roj e s ev e mewzera dest Moy x sa da ye Li Eref meydan ingir ye ne diteqe, ne dike deng e Ke Polo kir gazi got; gel zdya ! ser xwe re miotkin K ber xwe dide er Delan, ber av w dib mij dman e Ne berf e, ne baran e Ne mij e, ne dman e Ne erd e, ne ezman er zdya wan romiyan e Ax gidno, iyay Delen ber av min bye mij dman e
284

er xwe kiriye Mioy x sa, bik heft biran e Ax, gidno, er Delan erek j giran e Xwed mr, Xwed va yan e er xwe kir Mioy x sa ke heft biran e Ax, birano wez li Delan dinhrim w bi war e De gel zdiya hn xweki li Xwedkin Hn ser zdd xwey sor kin Hn ems xwekin Hn ocax xa pra kin Hn pita Mioy x say bidine darek- dara inare ye Hn r hn, bidine dest li rast ye Mertela Pola bidine dest li ep ye Bira eskrer roma re b derbaz be, av li Mioy x say keve, j bikne tirs xof ye Bira bje Mioy x say xwe e rbar li din ye Hetan hsr zdxan derbas div ji av ye Ne berf e, ne baran e Ne mij e, ne dman e Ne erd e, ne ezman er zdya wan romiyan e Ax gidno, iyay Delen ber av min bye mij dman e.

1035-MHEMMED HENNE Ez Mihemmed Henne li hev (1) rnitin Me qise kir, me kf li d xwe hitin (2) Kevir kok besta di hal me biritin Mihemmed Henne ji mal kar b Li hesp boz ji xwe swar b. Hesp boz di binda kerr lal b, Li bajar Diyarbekir j peya b, ehday Mihmmed Henne heb, Llcan Misliman b. Medo go Mihemmedo ser min te nizanim ima, Mihemmed l vegerand, go cixarek (ra) jkime,
285

Medo nexwe b, Li Mihemmed henne zilme, Go hesp Mihemmed Henne 4 boze, Riya Diyarbekir dike toze, Em xwe bavejin bext Balyose (5) Ew Diyarbekir li zozan, Em hatin Diyarbekir, kesek me nizan, Em xwe bavejin bext Patrk mezin li dr Zehferan, Kesik ev eceb nebn, Em herin cem xoce Cabbr vekil Mrdn, Mihemmedo ew galgal ne tu galgale, Ling Medo bo xilxale, Medo got Mihemmed Henne, Go dn Misliman ji xwe betale, Go Mihemmed ro hilat li Masla, Melbs Medo ji herre, Go em herin dn Filleh 6 dnek esile, Go Mihemmed Henne swar dib li ciwaniy, J peya b li ser kahniye, Ez Mihemmed me kf kir b li bin iy, Li me hat berfa teze, Mihemmed li ber deriy me hat bi leze, Ez ve ra herim (7) fith reze, Rka (8) Mrdn bi zebae, Melbs Medo melbsek re e, Hesp Mihemmed en be e, Mihemmed henne ji mal rab, W roj li ser me ecac (9) ba b, Dil Mihemmed henne li min xira b, Mihemmed henne swar b 10 bergl, Peya dib li dev bre, Mihemmed henne bi min ne qaile. Ewnya 11 ewit va li kae, Di ling Medo qumae, Ez Mihemmed Henne herin Ez Mihemmedo em herin Mrdn diwana pae Ewniya ewit li ber bnder Mihemed det avt qebda xener, Bav min ji Ewnya w bi der, ro s ro min karek nekir, Ez me cem falc min falek vekir, Fala min rast b derw nekir, Ro derket ji aliy Bothta, Min sozek ji xwe re digo,
286

Bejna medo ket firota, Deriy mala me ikra, Ser min ji kul zra Mihemmed Henne hat, min soz got were Ez Mihemmed ketine henek, L Medoka avbelek, Mihemmed got bav te qebl nake, Ez herim bi tfk, Mihemmed got Medo were, Dest bavjim ser kembere, Ry Medo esmere, Mihemmedo nab, nab, Kurik Filey, Misliman nab, Mihemmed Henne li Diyarbekir kes nebne, Li cem qansra Ecbek digerne, Mihemmed henne ber xwe daye Mrdn, Medo bejna te rihana ji xwe gule Muhbet ere ji dil, Em ne Mrdn ser dn Filleh, Medo min tu d b li ibak, em ketin kf henek. V kf henek tu ji bra neke, Medo rab deng nekir, Deriy od kir vekir, Mihemmedo go bi dernekeve, qebl nekir, Medo li min li w gotine, Bejna te zirav ji tay titin, Ji te ra b ejna min hjaye mal din, Mihemmed hna bi min hna, av xwe li welat bigerne, Mihemmed swar b li ser mehna, Ber xwe daye bajar Mrdn, Wek min kesek nebn, Medo li min li v gotine, Bejna te bi eriy firotin, Terka te nadim heta xirna mirin, Go, Medo weye weye weye, Medo, gotin gotina te ye Heta mirine medo ya mi ye.

1036-MHEMED ZELX Lo lo bejna Mihemed min zirav e Di par dil min ra dara ty
287

Digo ima bira negotana Mihemed kutine Bira bigotana dosya w rakirine axircez Bira ber w bidana Meletiy (ber Melet axirceza w) Lo lo Mihemed der, ez nemnim Digo ez lawek ra li ku biwnim Digo kez heyfa Mihemed eqiya Li gund Kosey rezil law kehilnim Lo lo Mihemedo di par dil min ra iyay Qizilqay gund Kos bi neqew e Lo lo Mihemedo gund Kosay rezl e Bi jin mra va mna qul krgya Tne pda qaw qew e Digo Mihemed min di bin kelem Benitok da kirine xew e Mihemedo dar min te ra go dar e Lo lo berx ber e Miy berx e, bizin kar e Kar ku tu dik, berxik ne tu kar e Tu go te nediye p rn e, Paiya xwe tom tal e Digo bejna Mihemed min direj e, tay ss Digo di p da mewzer e Digo li ber qama lezg dibirs e Digo Mihemed min diwn Mihemed Hen, Mihemed Zelx Digo tim tim tr v nams. Sam Berbang Zend-3 1037-MHEMEDO LO BRA W de loy lo, loy loy loy lo lo... Mihemedo Weyla Mihemedo lo bira... Gula iyano lo bira ieka li cemaat lo bira, Destmala dest xortano lo biro Kutiy dest Romiyano lo bira, loy lo lo lo... bira Bejna Mihemed min zirav, Tek rihana w sibat ye
288

Weyla Xwedo tu biewitn mal wan Romiya Girtine alay Diyarbekir weke teyr ecel Li ser ser min kek te re t ye. W de loy lo, loy loy loy lo lo... Mihemedo Weyla Mihemedo lo bira... Gula iyano lo bira ieka li cimeeta lo bira Dest mala dest xortano lo bira Kutiy dest Romiyano lo bira, loy lo loy lo bira Bejna Mihemed min tak rihana nav w rez Weyla Xwedo tu biewitn mala wan Romiyan. Derbek dane bal bejna Mihemed bira Xwna sor niqit ser taxim diran zrn simbel sor gewez loy loy lo... lo lo bira. W de loy lo, loy loy loy lo lo... Mihemedo Weyla Mihemedo lo bira... Gula iyano lo bira, ieka li cimeata lo bira Dest mala dest xortano lo bira Kutiy dest Romiyano lo bira, loy lo loy lobira. Ez bi Qerejdax ketim kevir gewr e Mihemed bira bejn dirj e simbel zer e Li iyan detan ji bo welat xwe digere Kesn min xr hebyana xeber bidana heval hogiran. Heyf qesasa Mihemed min bigire loy loy lo lo bira W de loy lo, loy loy loy lo lo... Mihemedo Weyla Mihemedo lo bira... Gula iyano lo bira ieka li cimeata lo bira Dest mala dest xortano lo bira Kutiy dest Romiyano lo bira, loy lo loy lo bira Avan- 3 1038-MLHM BEG XWEDAN YAY ENGAL Dil min li hane Sreg iyay engal
289

il ar hezar maln Yezdiyane Milhim Beg li ser wan Mr Sultane Milhim Beg di ser re wex zemane. Ber pa dibjin: Hene baboxaz meriyane Wan kirin dev ewl maql, kal prane Wan li hem dera geryane Werin ne rindiyek txin nava il ar hezar maln Yezdiyane, Bal Xwed bidin ! aliyek eir ketine kf zewq Li piye mala cotn miya, ketine ure ur kal kal, Qeneter htiran, naxirn gan e... Alk eir y din hale din li wane, xezane Alk din dev dane iya zinarane Dibn em qebl nakin hukm Milhim Beg, Ma ima alk ketiye kfe aliyek ket xizaniye? Bala xwe bide an, ber daran peqiyane Qirk destan di gul ekn de xemilyane Li nav malan gundiyane Nab dev qumirtiya dev mekane Bora bora zarokane... Wan bi hedred qeymax mast helbane Wan a ser hevdu hezandin end meriye di ser re bilyane Gotin: Em herin bin kon Milhim Beg Wa oran j ra bikin xuyane Heger ku nikane bike xizmet il ar hezra maln engalen Bila ji ser mil xwe deyne kurg hewrane Dema ku ji Milhim Beg re gotin av li ser bn qul top Damarn ser rabn Bosteke ar tiliyane Got: Hn berdin orn fesad qumsiyane Nekin ji guhn xwe Di nav maln xwe de em nekin dew dogin girane ro ez ji we re dikim beyane il ar hezar mal me hene
290

Em sal bi sal dikin vrg(bac) salane Ew ku bi dest d e tuneye Cara min rok daye bin o ldane? mala w ji xwe re kiriye xez talane ? ku xebat kar dike hal xwe xwein Nahese bi seet soliqane wane bkar, Pitn xwe dane ber hew dwaran e Nehatine rok li deriye min nedane Negotin bo zarokn me nne nan arvane Milhim Beg ji wan re or kir Yek got; ora Beg raste Yek got: Dinya derewane Deng wan di nav il hezar mal de rab kete guhane Gihat gelek derane Pir dirj kir, ket hukm ar salane Ji Milhim Beg standin kurg hewrane Omer Evd bi kerr b Dibn kehr bilyane kerr pit hesp pehlewane L pir oran gaziyan dikin Kerr t naghne orn wan e iqas bibe, ew j maln zengn xanedane Her wextek nabe sefl xizane Milhim Beg ser xwe da axa gorane Omer Evd kerr ketin ber dest pr Li iyay engal nekin xizmeta wan a Dayika wana xanima gelek cariya Ji bil etba xizmetkaran Xelk dib meda toxirmane Pir p zehmet hat, etin girane Roj heft caran mirina xwe dixwaze Dib ez herim axa gorane Dib bila av min nebnin Dibn hatin kirin ser Evd Omer Ser ikyane Kin ji pesr bedene diryane Ca dest min neqet ji hers lawane Bi min girane D re b demane Nzke bi orane
291

Dayika wan ser xwe da gora tar Kurn Milhim Beg li iyay engal Sw ber dwara mane iqas medam eran toxirman didin kerr Kerr guh nade wan e Sal Evdel dikevin ardehane iyay engal tev ji Evd acizin Roj bi roj lxistina zarokane Kes ne haware, li ser digirin deriyane Guvnta bay Almamed ji meha zehmer r Bi ser Evd t berf barane Rk dirb li pa Evd nemane Evd Milhim Beg derdikevin nav malane Ber xwe da iyay bi dmane Dikeve ikevt ber qefane Dinya re, tar zndane Borbora gur keftar Cinawern olane Xew neye avane Kute kuta dil Evd di zik wi de Xeme r ran nizane Ro hilat, dman hilki ser iyane Rk dirb ji w ve hatin xuyane Ji nav malan derdikevin ivan gavanane Evd got: Min di s s gorn bav wan niyo Ewn ketine nav nivn ciyane Dane wan agir pixarane Ji var mirina mr Metin de Evd ketiye bin ikeftane Ne av ne nane... Dema li Evd nzk bn ivan gavanane Evd rakir himek zinarane Got: Tr nan xwe deynin dera han Nan germ, mj iyay engal di nav de ne Evd nan xwe xwar. Hele ez herim ser wan sirtn hane Evd vedixwar ava curnane

292

Rojek diduya, dixwar ayira iyay engal Dinya derew vane Got: Evan xr bi min nakin Ditirsim ewen rojek min binin axa gorane Ji Evd ve xuyaya t berfika p pvane Evd roja ldixe li evane evan lxe li rojane Rojek bala xwe didiye, Ba rabye , toz kulxane Evd nzk dike, dibne Di wir de dihere kerwan bazirgane Hal teqeta Evd namane Ne av ne nane.. Lwn w ziwane Destn xwe dane ser navane Bi roj heftane Derketiye nav olane Wana rabn qavlaz av dane Evd Li p Evd nan deynane Gotin: Kuro ! Kuro tu ku ve di? Ji ku ve t y? Ma tu ivane? An j malan barkir, tu may li na wara? Got: Apo ! Xalo ! Di bext we de me Min ne d min ne bav Ez mame li ber hew dwarane Ji min re bikin beyane Ma hn ku ve diherin ? Gotin: Em diherin Ebra Milane Evd got: Ez di bext we de me Ez nizanim r dirbane Kerwanan bi xwe muhtac meriyane Evan swarin, oyek dan dest Gotin Evd : Ji me re bajo qantirane
293

Bi dema nzike, kine bi orane Evd digihne Ebra Milane Wana ajotin, n mala skan Paay Milane Kerwanan barn xwe daynane ketine orane Wana ji mvanan re kirin xwarin nane skan Paay Milan xeber da yek diduyane Tit wan j re firot muteriyane Yek ji kerwanan got: Em yadgareke bidin te, beg her muhtaca lawane Tu dikar bevj nav xulam etbaane Yan j ji xwe re biki ivane Sal Evd li ardene Hebk simbl badane Got Bawer dikim ew kur we ye hin bi min dikin henekane Gotin : Swiye, ne d y ne bav Qetiye ji xwediyane Got: ber li deriy min hene het nod ivane Ma em sla xwe bo zarokek bik dikin? Bila here bike xizmet mvanane Ji me re ke qehweke tr girane Evd kur Milhim Beg ketiye deriy skan Paay Milane Mna xizmetkar kolane l xeyid bra Evd t evn re barane Evd ji xwe re dib; Eger bidin min nivnek kulavek htirane tire ji ol beriya v pvane Wexet egd mr tn bin kon skan Pa Milane Bal bawertiya Evd tim li ser rane Yek dibne, ku guhn Evd ne li ser fermanane Meraqa w ne xwarin nane Ji ber da hebn edetn erfet dane Li meydaneke kirin agir sngsng Li ber hev rabn mna pehlewanane. Kovara rewan hejmar 1 - 1988. 1039-MN BRYA TE KRYE

294

Min briya te kiriye bawerke mbriya Min briya te kiriye bawerke mbriya Bipirse ji reng buhar Bipirse ji guln w dar Min briya te kiriye bawerke mbriya Min briya te kiriye bawerke mbriya

te kiriye te kiriye te kiriye te kiriye

Ev end sal e ez girt me Zulm zor gelek dme L bi evna te dijme bawerke mbriya te kiriye Jna b te ne tu jn e Jna b te ez dijme Herku ted bra xwe tnim Hz dide min dijme Min briya te kiriye bawerke mbriya te kiriye Evn nebe jn n e Jna b evn qiymet nne Dikim doza evn bawerke mbriya te kiriye Bipirse ji kevokn aitiy Bipirse ji hevalt dostiy Bipirse ji dwarn heps Ew ji te ra bjin rastiy Min briya te kiriye bawerke mbriya te kiriye

1040-MN EW KESEM Min ew kesem hem roj Jiyan em rom difroim bo kirn nan sibey Em rom dsam hatme der hey jn hey jn Jiyan em rom bifroim Lem nakir xavennen lem nakr Hana yekim pingawete bn gero Hey dad hey dad hey dad hey dad Lem bazar e brehme de jiyan herzantir e le nan Gotin: Rebwar-Muzk: Asoy Selte

295

1041-MN GO EZ BM BM ev eva teyrok, belk ez bm bm Ciyek deyne li esrok, min go ez bm bm bm Ji bo xatir xewok, min go ez bm bm bm ev eva baran belk ez bm bm bm Ciyek deyne li hwan, min go ez bm bm bm ev eva berfeyo min belk ez bm bm bm Ciyek deyne li odyo, min go ez bm bm bm Bo xatir xew yo min go ez bm bm bm Herm Mrdn

1042-MN TU DB Min te db li ser br, li ser br Av dikande bi zincr Radimsim keika pr Way l l, way l l malik wran Dime neme bavo avre, avre gerdenxwe Min te db li nav titn, li nav titn Agir dan ser qeln Ez radimsim ke xatn Way l l, way l l malik wran
296

Dime neme bavo avre, avre gerdenxwe Min te db li nav genekan, li nav genekan Ke neke van henekan Ez radimsim avbelekan Way l l, way l l malik wran Dime neme bavo avre, avre gerdenxwe Gotin Muzk: Gelr-Herm: Serhed

1043-MSTO Ha berde berde berde Min go Misto dest min berde Ha berde berde berde Min go teres zend zer berde Oda Misto li hember e Min go Misto dest min berde Oda Misto li hember e Min go teres zend zer berde Kevr ort mermer e Min go Misto dest min berde Kevr ort mermer e Min go teres zend zer berde Yara Misto dlber e Min go Misto dest min berde Yara Misto dlber e Min go teres zend zer berde Oda Misto bik e Min go Misto dest min berde Oda Misto bik e Min go teres zend zer berde Krang orta k e Min go Misto dest min berde Krang orta k e
297

Min go teres zend zer berde Yara Misto bik e Min go Misto dest min berde Yara Misto bik e Min go teres zend zer berde Oda Misto heziz Min go Misto dest min berde Oda Misto heziz Min go teres zend zer berde Krang orta riz Min go Misto dest min berde Krang orta riz Min go teres zend zer berde K yara Misto diz Min go Misto dest min berde K yara Misto diz Min go teres zend zer berde Gotin Muzk: Gelr 1044-MK KOR Mik kor mal xerabkir Teyt a nan ji hev belakir Di mal da xela rakir Welleh ez p nikarim Nikarim ha nikarim Bi mik kor nikarim Li rast mine, li ep mine, Li pas, mine, li ps, mine, Bilindike, xwe qildike Xwe kildike xwe indike Peee... .. Xwe hildike davje ser min Welleh ez p nikarim Nikarim ha nikarim Bi mik kor nikarim Min sivnik avt ps,y Mis,k kor banzda hews,e
298

Bye wek hesp Welleh ez p nikarim Mis,k kor banzda ser tar Xwe qil kir avt pis,t bar Strn nivna an xwar Welleh ez p nikarim Gotin Mzk: Aydin KORKMAZ 1045-MZGN Kea dil ewat daket nav civat Destp kir xebat xebata zrn Fira me Kurdan silav da Tetwan Tev hevala dikir tekon Mizgna leheng Mizgna eleng Xwedy nav deng Gurbet Aydin Di v buhar daket kenar Yanzdeh gulan rojek pir pto fira me kurdan silav da Tetwan Tev hevala dikir tekon Gull davtin psora dijmin Kom fastan ber jor difirn fira me kurdan silav da Tetwan Tev hevala dikir tekon Gotin mzik s erhed

299

1045 A- OZAN MIZGN Nav xwe yi rast Grbet Aydin b. L ew bi nav Ozan Mizgn dihat naskirin. Gava ku w starana xwe ya LO HEVALNO got ew di hunera xwe ya gerla da geht asta her bilind. Bi salan temaevann MED- MEDYA-ROJ MCC bi deng w y xwe rabn raket in. L pir kes aliy w y gerlatiy nedizan. Mizgn bi hevaln tevgera azad xwast re di sala 1982 an da naskir. Di ayn sal da ji bona perewerde bna gerla derbas Lubnan b. W eli Sury li cem serok Ocalan perewerda siyas dt. Yan ew agirda Ocalan b. Pit perwerde bne derbas Ewrpa b. Di nava Hunerkom- Koma Berxwedan da ciy xwe girt. L ew agirteka pir bi displn b. Hevala digot; w li ber dest serok Apo perwerde dtiy. Pit demeke dsa derbasa Bar dibe li vir heval bi w baweriya xwe tnin ew tevl kongra PKK e sisiya ya ar dibe. Pit kongr ew die perewede bna qomutaniy. Perwerda xwe bi serfiraz diqedne. Dib qomutana eyalat . Di sala 1992 an da li 11 gulan li Tatvan ehd dikeve. L gava ku ew ehd dikeve hevaln w ye hunermend Mizgn. Sefkan, span, hunermend iya Xelil Dax/ysal yekta gelek bi ahdeta w xemgn dibin. Mizgn deng tekona azadiy ya jina kurd e." Mnzr, soza girdana bi branna Hozan Mizgn re da. Hnermend Xell Xemgn j, behsa brannn dur dirj kir.. Ji hevaln Hozan Mizgn yn tekon Xalit j strana w 'lo hevalno' got. Mizgn Ango Grbet Aydin di sala 1978an de di temeneke bik de bi bandora kadroyn peng n PKK Mazlm Dogan Mehsm Korkmaz tevl Tevgera Azadiya Gel Kurd dibe. Di sala 1982yan de die qada Rber Gel Kurd Abdulah Ocalan perwerd dibne. Gurbet Ayin-Mizgn 1046-MR

300

Kuro Xio tu here ji min re bne gustla Mencola Yaz Beg, ez te tr bikim bi mal din ye. Xio Mr min mr min, mr min ..... Siba du sib ye, siba du sib ye Tavek baran t ye tev b ye Tu bide min mehna Delhor ye Tu bide min destek kinc axatiy ye Tu li min bike kurk ebay meqliy ye Tu end zran bide min, ez ji zar zn xwe re bikim dara sal ye Ez heim bnim, gustla Mencola Yaz Beg ye sf Beg mr Kela Wan, Emir dide xulam xwe dibje: Bidin Xio mhna delhor ye Li Xi bikin destek kincn axatiy ye Didine Xio kurk ebay meqliy ye end zra j bidin bila Xio ji zar zn xwe bike dara sal ye. Xulam dema xwestin Xio bi cih tnin, bi emra sf Beg, Tit ku Xio dixwaze ji Xio re amede dikin. Xio haziriya xwe temam dike, li mhna Delhor swar dibe, ber xwe dide ser iya ye Span. Bila ew bi riya xwe de dime e. Em warin ser mesela Yaz Beg mr iay Span Xelat. Sib ye; Yaz Beg , rsp, bi xulan xwe ve derketiy det seyd. Bala xwe day ku swarek ji w de t. Hatina w swar hatina axatiy ye. Kurk ebay w meqliy ye. L bala xwe day, ser saz keman derketiye bin ebay. Nzk b, bala xwe day ku ew Xioy, mirtib sf Beg mr Kela Wan ye. Xulam xizmetkar n piy ann Yaz Beg ye. Yaz Beg j pirs - Xio li te xr e ser v sib Xio got - Mr min, ez i ji te veerim, i j Xwed. sf Beg mr Kela Wan, ser v peyiz li zar zn xwe re bikim dara sal. Pit v gotine, Yaz Beg dibje: Law min Xio, kerem bike em herin aliy dwan. Ji Xio re kirin krama ay qahw. Yaz Beg got: Xio ka tu rabe demek ji me re lxe saz kemenye. Xio dest avlte saz kemen; kul li mala bav Xio bikeve. Deng Xio wisa y mna deng quling bihar. Deng die aliy Mencola Yaz Beg.
301

Mencol dibje: Gel xidaman ev deng deng k ye? Xidem dibjin: - Xanima min ev deng deng Xio y mirtib sf Beg ye. sf Beg li zar zn w hatiye xezeb, ew j hatiye cem bav te ku end zran bibe ji bo zar zn xwe ku p dara sal bike. Mencol radibe xulamek dine cem bav xwe, dibje bila demek Xio bine aliy oda min zeriy, bila demek j ji min re lxe saz kemen. Xulam gotin xwastina Mencol ji Yaz Beg re dibjin. Yaz beg emir die Xio dibje: Kerem bike here li aliy oda Mencol, demek jp ji kea min re lxe saz kemen. Xio radibe ber xwe dide aliy oda Mencol. Mencol j re ay qahw kram dike. Xio bi dilek ewat dest xwe davje saz kemen. Kul bi mala bav Xio bikeve, deng Xio wisa ye, mna deng quling bihar. Xio: Siba du sibe y, siba du sibe y Tavek baran t tev b ye Xanima min, bejna te zirav e Mna tak rihan ye Fstan te mna belg gul ye Taxim sng ber te mna Kaxita Semerqend Qelem xwe bi xwe ser de die t ye Mna sicadek meriv Bavje camiya Stanbol Sedirezam ser de bike du rikat nimja sib ye Ew ne laqa kes ye Ew laqa sf Beg Mr Kela Wan ye Ku Xio wiha dib w dem, bend pita Mencol sist dibin. Mencol got: - Kuro Xio eger tu min laqa w dibn Ji bo sf Beg Kela Wan. Ha ji te re gustla min. Bibe bide sf Beg Kela Wan end heb zr j dide Xio, dibje: - Bibe ji xwe re bike dara sal e. Xio dibje : - Xanima min ez i ji te veerim i ji Xwed veerim. Ez zaten hatibm ji bona gustla te ji sf Beg Kela Wan e. Bi v gotine.
302

Mencola a dibe wiha dibje: Xio ez soz didim tu caran zna dawet. Pit sf Beg bila mr li min heram bin li ser ry dinya y. Xio gustla Mencol hiltne xatir ji Mencol dixwaze. Li mhna Delhor swar dibe, ber xwe dide Kela Wan. Sib du sib, sib du sibe. Her s jin derketine dev dwan, bala xwe dane. Xio ji w de t, jina sf Beg mezin piy got: Xio ez ketime bext te Xwed! Ez dizanim te aniy gustla Mencola Yaz Beg, ku tu gustil bide min. Eza ji te re bikim mal dinya ye. Xio got: - Xanima min wele ez nikarim bidime te gustla Mencola Yaz Beg. sf Beg min bikuje, w te j, kr km bike bine ser mala bav te. Jina sf Beg ya nav piy got: - Xio ez ketime bext te Xwed. Ez dizanim te aniy gustla Mencola Yaz Beg. Tu bid min gustla Mencola Yaz Beg, eza te tr bikim bi mal din. Xio dibje ; - Xanima min welle ez nikarim bidime te gstla Mencola Yaz Beg. sf Beg min bikuje te j kr km bike bine ser mala bav te. Dawiya jina sf Beg ya bik piy got; - Ez ketime bext te Xwed. Ez dizanim te an ye gustla Mencola Yaz Beg, Eger tu bid min gustla Mencola Yaz Beg, eza te tr bikim bi mal din. Ez te bikim irk xwe doak nivna. Xio li v fikira xwe diguhze, gustla Mencola Yaz Beg dide jina sf Beg bik, dibe irk w nivn doak. end roj derbas dibin, Xio die dwana sf Beg sf Beg j dipirse: - Xio nallah te aniy gustla Mencola Yaz Beg. Xio dibje: Mr min mr min, mr min ..... Siba du sib ye, siba du sib ye Tavek baran t ye tev b y Bejna Mencola mna qelaxa rx ye Poz w mna poz hir ye Pira ser w mna pira dlik ye Ew ne laq sf Beg Mr Kela Wan ye Dema wsa dibje, sf Beg bersiv xwe digire, xwe kerr dike. Demek derbas dibe. Bila Xio sf Beg bixapne, Em werin ser qiseta Mencol. Pit demek, Yaz Beg Mencol dide Ereb kurap w. Dixwazin daweta wan bikin. Mencol zna dawet nade. Yaz Beg bi kea xwe re xeber dide dibje: - Tu ima zna dawet nad? Mencol dibje: - Bavo, min sondxwariye heyan sf Beg Mr Kela Wan nay v der, ez nadim zna mehr.
303

Yaz Beg dibje : - Kea min tu i laq dibn. Bine p sf Beg bila b. Mencol radibe kaxizek dinivse, dike nav zerf, dide dest xulamek end zran j dide dibje; - Ecel v mektb bibe bide sf Beg Mr Kela wan. Xulam mektb hildide dikeve terqa r. S roja s ev pit re xwe digihn Kela Wan, mektb dibe dide dest sf Beg. sf Beg dev zerf vedike, bala xwe dide ev mektba Mencola Yaz Beg ye. T dibje: - Bav min ez dame Ereb kurap min, min sondxwariy ez nadim zna mehr, hetan tu ney y v der. sf Beg pit ku mektb dixwne, dine pey Xio y mirtib xwe tne dwan, ji xulam xwe re dibje; - Bikin kar tedbr min Xio em herin iyay Span Xelat. Xulam didin Xio mhna Delhor sf Beg Mr Kela wan re dinin. Boz ar sal tevl sf Beg bi Xio ve dikevin terqa r s roj s ev dimein xwe digihnine iyay Span Xelat. Bala xwe didin, govendeke giran digeriy, Mala Yaz Beg. Bala xwe didine ew daweta Mencola Yaz Beg. Xulam tn piya wan ser hesp wan digirin dibji; Mr min kerem bike wer aliy dwan. L sf Beg Mr Kela wan nae aliy dwan. Die dikeve ser govend. L govend hj li dorek nazivir, Mencola qza Yaz Beg radibe dikeve dest sf Beg Mr Kela wan. Mr Span v yek qebl nakin. Radibin ji sf Beg re datnin sifr bbextiy. Dibjin; - Em sf Beg bikujin, Mencol bidine Kurap w bi emr Xwed. Rsipiyek Yaz Beg die cem sf Beg dibje : - Mr min, kerem bike em herin dwan ay qehw vexwin. Mencol die cem sf Beg dibje; - sf Beg hay ji xwe hebe Mrekn Span ji te re danne sifra bbextiy. sf Beg Mr Kela wan govend berdide, ber xwe dide dwana Yaz Beg. Di nav hawliy de mrekn Span ra ser sf Beg dikin. sf Beg bi xenera xwe mrek xurt bye. Ldixe s s mrn Span Xelat dikuje. Mencola qza Yaz Beg bi dest zor hildide tne. sf Beg Xio Mencol s roj s ev bi r de tn tne Kela Wan. sf Beg bi Mencol Yaz Beg ve daweta xwed dikin. V navbeyn de midetek derbas dibe Mencol ji sf Beg dipirse, dibje: - Mr min ew gustla min dab y Xia ji te re and kan li kuye?Dema ku Mencol byar ji sf Beg re dibje, sf Beg meseley fm dike. sf Beg gaz Xio dike tne dwan ji w dipirs dibje: - Ji min re rast bibje ka te gustla Mencola Yaz Beg da kjan jina min? Tu ji min re rast bibj. Tu bi k re by irk xwe doeak? Xio her s jinn sf Beg rastiy ji sf Beg re dibjin.
304

sf Beg ser Xio her s jinn w j dike di dawiy de wiha dibje: Dil min dil min dil min Baran bar il kir ciln min i arina dernekeve dil min Kula Xioy mirtib, min her s jinn min. Berhevkar Celaletn Dilr Azadiya welat 97 1047-MR MRAN Hey mro mr min hey mr Ax lo mro i ferman e, fermane li ser ser me rakirin dsa fermana mran e! De lo lo birano dsa xeberek hate evek nv evedan. Ez ketim nava derya kulan xeman ronk min de kombn ewrn res, tar girt mije bi dmane. Dsa di mjy min re dibuhurn pl bi pl diqelibn rpeln drokane. Li hev civyane komn guran kifeye wr girane. Dixwazin qirkirina Kurdan e bira fermana girane. Fermane ferman a mrane mre min sertac hemu mrane Serhildana op ra heft pnc salane derket ji ch mesken pxemberan e De, siwar b li ser pta hesp Dewr Evd dizgn girtye ji mran e Evna mr min ne Edl e, ne Xec e ne j Zn a Botan e Pir bedewe rinda rindane, war s, eleman hlna hem evnan e x Sed kal, Seyid Riza di navdane. Wesyet reta Qaz Mihemedane. Qelen b uha nav girane, bi hezaran xwna ehdane, xemilye bi refn Gerllane. Evna mr min, ten Kurdistane mr min ... De lo lo birano ez i bikim dunya ketye destn hem rewil gur eqelane, Hvya me j nema Ewropane; ne dn e, ne man e, nams hisyet firotine bi perane! Li ser xwna nsanan bn xwedy dewletan yeko yeko par girtin ji qetla Kurdan e. Heyfa min nay bi tu heyfan, heyfa min tku bi destn bbextn di nava medan Kurdistan b lstikn dujminane. Ji bav berde li me anne qira ran mran, bi panzeran hincirandin tifiln ber psrn daykane bira fermane... fermane, ferman a giran e De lo lo birano hela binrin li v bbext xanet a dewlet a Yunan e! Ma ji brkirin bi salan nams a wan mab li bin lingn Osmaniyan ev i erma girane. Li ser ser mr min kirin fend plane, bi dest mr min girtin xistin qeyd kelepane, ber mr min dan nav Komar a etan e mr min kete dest qatil xwnxwarn van Tirane bira fermane, ferman a mrane...
305

Ax de mr... Mro tu mr mran Serk daw doza gel Kurdan ji bo mirovahy tu n jyan Cesaret bawerya ke xortan Stran hunermendan qelema li dest drokvan ekir li ser lvn zarokan, tirs xofa dil dujminan Heyan dunya xwes, avabe sonda giran Serok rber Kurdan Nav rn CALAN mr min. Gotin Mzk: Aydin KORKMAZ 1048-MRKUT Mrkut bnin vi yal Zend bendan vemal Dox bigirin rakin Bila dangoh binal Him dano Him xwarino Him jyano Kes nekin B mano Kes bikin Jn Jyano Ay ay Hey ne li male ne limale Lawik hate p mal e Ber bna te bhal e Ji kerba keik dinale Xwed ava bke v mal Keik bike li bermal Dan me ye Pel kuteye Ew xwdana Eniya me ye Axa naxwe Ev j keda Dest me ye Lawno rabin dan ldan in Tev l bidin nan dan in Zar zeen me bir bun Li payz zivistan in Spas ji Xwuday xwe bikin Daye me ev nan dan e
306

Bila emr me wiha nee B azad b man e Ay Ay Nan me ye Hem kute ye Noican be Li can me ye Me helal be Rizq me ye De l bidin Dan me ye Gelr-ivan Perwer/Ruha

1049-MRZ ME Mrz me, Mrz me, aga Mirz me Mrz me, Mrz me, paa Mrz me Genim dewa ceme Nene, ez gune me Mrzem ez bi xwe me Sng sng hesin Govendan dibezn sng sng heziz Derk me qeliz Mrzeme, Mrzeme, aga Mrz me eka merga we me Neine, ez gune me Zavak dest hine me Gotin Muzk: Geler (Herma Serhed) irove: Koma Botan

307

MR TANBR; EVNDAR JYANA B RMET PAQJ: 1050-MHEMED ARF CZR Di nav hem geln chan de gelek nirxn netew hene ku qet nayn ji br kirin nav wan di drok de wenda nabin. Ew her tim di nava mej
308

dil gel xwe de dijn, pir caran tn br ann ji bra meriva nan, li ser merva opa xwe ch tnin. Ji ber ku wan di jiyana xwe de berhemn an ji yadigern drok pk civata xwe kirine. Netewa Kurd bi tevaya bextre zehmetiyn ku di jiyana xwe de dtine niha j derd elemn bindestiy hj diknin, dsan j hem taybetmendiyn netewek drn di nav cerga civata xwe de bi rind paqij parastine. Hebna me her netewek din bi s titan ve girday ye 1. Ax-erd(xak) 2. Drok 3. Ziman and-Kultur Netewa Kurd xwediy gelek bi limet(bilmet) mirovn mezine ku di gelek waran de ji bo civat mirovatiya rastn xebat kirine. M. Arif Cizr j yek ji wan navn nemir e. Di vir de em dixwazin li ser jiyan hunera hunermende nemir M. Arif Cizr ger bi kurt be j titek ji bo xwandevana p agah bibin . M. Arif Cizr kiy? M. Arif Cizr di esmana muzk hunera Kurd de yek ji wan strkn her ge e ku di dewlemendiyek gelek qimet daye strann kilask gelr yn netewa Kurd. Ew herend mirovek sade b qet qimet nedida mal saman din j, l di chana strana Kurd de nav cihek pir bo rmet bilind li pey xwe hitiye di chana hunera resena Kurd de berhemn dewlemend ji bo nifn pit xwe bi chhitine. M. Arif Cizr li havna sala 1912 an li navenda Botan(bajar Cizr) li taxa Mr El hatiye dinya ye. Ji aliya dewlemendiya Kultur taybetmendiyn netew herma Botan di Kurdistan de xwed cihek taybete heta mirov dikare bje deryak b ser bine ji taybetmendiyn netewek drn zdetir ji 4 hezar salye wir jiyan dest pkiriye. Bi taybet di war dewlemendiya stran folklor de her gundek Botan mna kaniyek ji dewlemendiya ziman, and folklor Kurd ye. Her wiha di droka siyasiya netewa Kurd de ji Cizra Botan yekemn paytext dewleta Kurdistan di axa mr Botan, Mr Bedirxan Beg mezin de ye. M. Arif Cizr di ciyek wiha de hat din.Wek xyaye sala ji dayik bna hunermend nemir M. Arif Cizr hevax bi wan saln re ku qirkirina crann kevnarn Kurdan(yan Ermen) ji aliy desthilatdariya Osmaniyan ve dest pkiriye.Bhna qirkirin kutina mirovan li her dera cihna Ermeniyan tesreka pir giran li ser his ramann zarokan hit heya roja ku xatir ji jiyan j xwest, ew brannn taln zarokatiya xwe ji br nekirin. Bi git dest pka jiyana M. Arif Cizr bi van s byern jr re heverxe: 1. er chan y yekemn(1914-18) 2. Jenosd qirkirina Ermeniyan(1908 heya 1915) 3. Hilwena mparatoriya Osmaniyan ar pere kirina Kurdistan.(1915 S. Pko 1923 Lozan) Tengasiyn abor, xela end brannn M. Arif Cizr:
309

Van s byern navbir rewa jiyan ji her al ve xistibn nava tengasiyn dijwar. Di v nav de bi taybet destpkirina er malweranker chan y yekemn jiyana gel bi git tevlihev kir. Van byern tal dijwar M. Arif ku teze avn xwe bi ronaya jiyana chan vekiribn, pir andin heya roja ku li ser ry din b bi xember behsa jiana wan rojn nexwe re dikir. M. Arif Cizr ku xwediy malbetek bi rmet mezin b, her roj dmenn dilewat di koe kolann Cizra Botan de bi avn xwe di dtin. Wek dibjin byarn zarokatiy qet ji br nain xuyay M. Arif Cizr hest nzk zarok j qet ew roj ji br nekirin. Ew heya roja ku mir j ew rojn ku end zilaman ji bona xwarina got pisik, kuik an j her heywanek din ku dti b, hev din periqandin hev din ji bo trkirina zik xwe bi zanin an nezann kutin. d pisikn nava mal kolann Czr bi bn xwarina gelek kesan. Nexweiyn cur be cur her dera welat girt bn ber xwe, tu rojek neb ku M. Arif Cizr ngeht term end miriyn bkes bxwed di kolann bajar xwe de nebne. Rewa li gundan h j kambaxtir b erpeziyn jiyanatij asteng, d hem snor derbas kiribn. M. Arif Cizr nemir her tim digot bjn xwe de bi xemgn behsa keek 4 -5 sal dike ku li kolanek bajar Czr dema mjil xwarina kerek nan hiik reqe bye, li jr dest piyn heft - heyt zilamn bir hatiye periqandin kes bi kutina keik ne ten hiyar nebye, belk ji bo xwarina w kere nan hik hev din j kutine. M. Arif Cizr ew roja ku bav w y dilovan ji bo zarokn xwe, bi dehan j mrxas egdn Czra Botan re bi dar zor ber bi niya er diandin hermn dr ji welat wan, qet ji brnekirin. Ger di wan rojan de kesek ji yina er serp bikira, bi rengek kirt li ber avn gel endamn malbata w dihat ciza kmkirin((tehqr kirin) Li rojava Cizr girek pan heye ku j re dihotin Sit Nefsiye. Cendirmn Osmaniyan di hinek rojn taybet de, ciwan zilamn Kurd li wir kom dikirin bi tehqr lxistine ew ber bi qada er diandin. Bav M. Arif di rojeka ji wan rojan de li ber avn w xwik birayn w yn din ji wan dr ket. Li ser byern bi v reng mrasek afirandina stran ji hunermend nemir re hat hat afirandine. orea x Sed Pran, girtina M. Arif Cizr guherandina hizir ramann w. Ji vir p de ore serhildann cur bi cur li gelek hermn Kurdistan dest p kirin. Li sala 1925 an orea x Sed Pran dest pkir. l mixabin zde nekiand orre bi xiyaneta hevling x Sed Pran, ji Qasoy welatfiro hat tkikandin. Mrxwas r mrn Kurd kom bi kom hatin girtine serok ore bi hezaran kesn din ji oregrn Kurd bi dest Jontirkan hatin deliqandin. Li sala 1926 an M. Arif Cizr komek ji xizim lawn egd li Cizr bi hev re hatin girtin ew berb girtingeha Amed birin. Pit end rojan di girtingeh de M. Arif Cizr hem ev bi avn xwe didt ku heval hogirn w yek bi yek ji w cuda kirin pit re d qet ew nedtin. Ber bi kur n i bi ser wan de hat? Her tit ekere b: Tev di taritiya eva re de hatin deliqandin gehtin kerwan ehdn Kurdistan. Di wan salan de Kurdbn li gora brdoza Kemelstan gunehek pir mezin b
310

mezintirn guneha M. Arif Cizr n ciwan, Kurdbna w b. Pit re ew helwesta dagirkeran ryeka n li ber hunermend me vekir: welatperwer, evna kr ji bo xak, ziman droka Kurd Kurdistan. Riyeka rast paqij ji bo Kurdayetiyek rastn li ber w hat vekringer Kurdbn gunehek mezine, ez soz qirar didim ku v riya bi an bi eref bernadim. er mr rojn tengasiy M. Arif heya mirine ew soza xwe berneda. Li ser w helwest j di gelek kilamn xwe de mraniya Kurdan li hember dagir kiran an ziman. Ji esker xayina dane erd Ji hisaba hezar il are Bje rojek hinde heval Li cephek b hawar Gotin were ser qolo dest hilne Roj qewimand roj me mrane. ima M. Arif Cizr li zndana Amed nehat deliqandin? Jiyana xwe ya pit azadiy ji girtingeh awa domand? M. Arif Cizr heya sala 1929 an di girtingeha Diyarbekir de b. Se dema nedeliqandina w km temaniya w b zagona Komara Tirkiy nciwanek 12 13 sal nedihat darizandin deliqandin. Km temeniya ew ji mirine rizgar kir, l ew ar sal ji bi qimetirn saln jiyana xwe de di nava ar dwarn girtingeha Amed de ciwan, mrxas egdn Kurd bi w re bn, l dema ew ji deriy girtingeh hat derve ten xwe dt kesek p re tuneb. Demek li ber deriy girtingeh sekin li bende b ki heval hogirn w j bn berdan bi hev re vegerin Cizr, l serbazek ber deriy girtingeh bi gotina? " Yavrum... burdan def ol, ger donmek istemiyorsan k"... ew ji wir bi dr xist. Bel pit v gotin b ku w zan ji bl w kesek nemaye tev hatine ehidkirin. Pit ku ew hat berdan xwe gihan Cizr, nwarn er h j li ser jiyana gel mabn dest kurt xezneya gel pir elpeze kirib, l hviyn ji bo destpka jiyaneka n di dil gel de ge bibn. M. Arif ji ry neariy ji bona ku nan zik xwe peyda bike li kolann bajar Cizr dest bi kar avkiy kir. Di wan salan de ava rnitivann bajar Cizr tev ji kan coybarn bajar derdora w dihatin tmn kirin. Di wan salan de b ku hinera M. Arif kif b. Dema ew bi hevaln xwe re di kolann bajar Cizr de li benda bikirek av disekin dest bi strn dikir di wan salan de b ku strana Xezal xezal j carna di nava hevaln xwe de dixwand derdn giraniya jiyan diann ziman. Xezal xezal Xezal xerbe hoy cefay Xezal xzane hoy nemn Xzan zehmete hoy xezal Hoy nemn Ez i bikim ez xezala xwe ketin
311

hoy xezal Bi v renghunermend navdar M. Arif Cizr liv lebata li dij ewt zehmetiyn jiyan dan destp kirin. W dixwast li hembera nerindiyn civak cefayn kiandina jiyana tij kul der li bere xwe bide bibe qehreman serketine li dij hem nekokiyn di riya w de. Bi kar avkiy him bi rengek bminet jiyana xwe derbas dikir, him j btir, di nava civat de are, belangaz rewn(orf edet) gel xwe hin dib. Gotinn piyan yn mna(xil re, dema te dest pkir, dib rov, an j dest mend li ser zik tr dest kir li ser zik tr e...) Di civata Kurdan de li ser bihzkirina hisa berxwedana M. Arif Cizr ciwan pir bi tesr b. ireta Mr Botan dengbj destpka kar dengbjiya huner men M. Arif Cizr. Hunermend rewenbr navdar Ermen Aram Xaatoryan derheq huner hunermendiya Kurdan de dibje"Kurd ji zarotiy bi hunermend tn din tevaya Kurdan hunermend stranbjin" Mihemed dengxe j di cih hermek de hat din ku navenda hozann navdar, dengbjn kilamzan welat hu ner perweran e. Ji kevn de heya roja ro di piraniya maln Cizr derdor w de km malbat peyda dibin ku yek an j du kes ji endamn mala wan hozan stranbj nebin. Di v xebat de cudah di navbera jin mran de nay dtin. Ezberkirina stran qasde methiyn Cizra Botan de bye kulturek ji kevin de di nava jin mrn Cizra Botan bye kultureka netew ew v kar bi wazfeyek netew dizanin. Rojek mr Kurda bi riya er berdevkn xwe biryarek di nav gel bajer de belavkir(dike) "herkes ku Cizr be di nava Cizr de bij, ger kilam an stranek nezane an qesdek nexwne, bila ji bajar Cizr derkeve" Ev fermana mr Kurd ger bi ser xwe b rove kirin, tda felsefeya jiyana Kurda t dtin. ima Kurd pit ku bi hezaran salaye welat wan ji aliy dagirkeran ve hatiye dagir kirin, h j bi rind ziman taybetmendiyn xwe yn netew parastine? Gelo fermann bi kr brn wisa iqas ji mayina Kurdan re mifa bne? Bguman pwst b gotin zind mayina Kurdan bi sedemn wiha v j girday... Ji aliyek din Edla Xanim dayika Mihemd Arif Cizr de dengbjek navdar b, deng w pir xwe b di nav civat de tu dawet ahiyek bi by deng awazn w dest xwkn w nedihatin li darxistin. Her wiha di wan salan de li Cizr ji bil Edla Xanima da yika Mihemd Arif Cizir s jinn din j hebn ew wek mamosteyn hunermendn wek Hesen Cizr, Remezan Cizr, Mihemd Arif Cizir, yn din dihatin hesibandin. Ji wan Coloya Kor(Cella Leil) ku jineka feqr b kes b, moy Cizr ango dayika hunermend Remezan Cizr dayika mamostey hem hunermendn Cizr nemir Eduy Nuran(Nur), mna Edla Xanim di stran kilamn cimaeta Kurdan de host bn. Dema di ah dawetan de van xanimn Kurd mil didan hev bi strann xwe yn duqul squl dawetker diarandin, prjin kalemrn sed sal j nedikarin di ciy xwe de bisekinin. Jiyana Kurdan her dem
312

tij ad xweiy ye dema ew xanimn Kurd di ah yan de bedar dibn Mihemd Arif ngeht j bi wan re di ahiya de amede dib. Ji dayika xwe strann mrxas egdiy hn b. Mihemd Arif Cizir j bi stran gotin jiyana xwe didomand, l di komara Tirkiy de strann Kurd ziman Kurd qedexe bn. Ew riha sivik tij hisn nazik ku di bihtek wek Kurdistan de di nav la can Mihoy ciwan de hatibn perwerde kirin, nedikar b zindan berbend kirin. B dengkirina w ne mumkin b. Ew p hesiya ku di welat bajar mala w de, dixwazin hebna w nkar bikin. Ji bona w j di temen 18 saliya xwe de bi biray xwe ye mezin re Bara Kurdistan demek li bajar Zaxoy akinc bn, l pit re yekcar, li bajar Dihok ku w dem bajarok bik b li wir bi ch war bn. Ew li wir xwediy titek nebn. Stran gotin j mna xil zde di nav gel de cih xwe venekiri b. Ji xeyn hunera stran gotin w zde bi xil an j karek din nedizan. Wek Mihemd Arif bi xwe behsa wan saln jiyana xwe dike. "Carna ji bo toxarek genim an j ceh, ez Hesen Cizr heya ber sib di kok dwanxaneyn axa dewlemendan de distirn". ernd xiln din ku ji xeyn hunermendiy Mihemd Arif ket pey wan bi riya wan btir xem derdn gel xwe naskirin. Di sala 1932 an de Mihemd Arif Cizir bi keek ji herma Tot(bakra Kurdistan) bi nav Fatmaya re zewic ji w b xwediy du zarokan(Kerm Asiya) Mihemd Arif Cizir herend li gor jiyana hinek dost hevaln xwe, rewa w batir bb, l qet xwe ji mirovn bare hjar dr nexist bi deng xwe germahiya jiyan di nav dil wan de germ dikir. Li ser berxwedana mrxas egdn Kurdan distir ew dubendiyn di nava ern Kurdan de bi ziman strana mna rokn irn diann ziman. Ziman Kurd li ber dil zarok ciwann Kurd irntir dikir. Gelek salan bi v reng jiyana xwe domand. Di wan salan de d deng w pianiya hermn bara Kurdistan di nav gel de belavbib. Gelek kes bi rojan ji gundn drdest dimeiyan xwe digehandin xwaringeha Mihemd Arif Cizir li bajar Dihok ku w ji nz ve nas bikin bibnin deng w bibhzin. Mihemd Arif Cizir ji sala 1938 an p de b sinet mea xwe ya ber bi gundn dr de dest pkirin. ent xwe hildida ber bi gundn deta Musil herma berwara Bala, herma Soran ber bi zozann Kurdistan dimeiya. Ev kar xebata n him Mihemd Arif btir bi gel de nasandin him j w batir dab nrit(adet - rif) rewit tor ya gel xwe naskir di nava kultura resena netewa xwe de pijiya(hat pijandin) armanca Mihemd Arif huner perwer j ji hilbijartina v kar ew b ku him bi rengek bminet nan jiyana xwe zarokn xwe y rojan peyde bike, him j di war huner de kilamn cimaeta Kurda batir nas bike wan bixwne. Xebata bi v reng Mihemd Arif kir xwediy xezneka dewlemend ji huner kelepor netewa w. Her wiha v kar ew di hunera strn de dewlementir hostetir kir. Di evn dirjn de zivistan de demek dirj bi wan re di odeyn teng tar de
313

rnitin bi tbnyek balk guh xwe dida xeberdan, stirn rokn wan yn tij peyvn ziman paqij sed - sed Kurd. rok, beste, lawik, heyran. meqmat, awaz melodiyn cur bi cur ji wan hndib. ansa w j di vir de pir heb ku ji zarokatiya xwe di bi avderiya dayika xwe gelek kesn din arezayiyek ba li ser hunera gotin strn peyde kirib ev rojan bi wan re jiya b. Rastiyek zanistiye dema mirov evndar kar xwe be, dikare li hember her astengiyek li berxwe bide di kar xwe de bigihe ser iyay serfraz serkeftin. Bi taybet ger mirov ji zarokatiy mejiy xwe li ser kaerktaybet biwestne, di kar di kar xebata xwe de bibe pisporek gelek zana. Hizra M.Arif j ji zarokatiy bi rind hatib perwerde kirin hem stran rokn mrxasiy meqamn ku dibihstin di cih de ezber dikirin par axn ku stran diket z j re kif dibn dikar bizanibe kan her stran taybetmendiya w iye awa y b gotin. Naveroka strann M.Arif Cizr. M.Ar if Cizr nz 350 strann xwe bi rengek ferm di Radyo ya Bexday(para Kurd) de tomar kirin Di nava strann w de strann folklor gelr, droka Kurdistan, merxas camriya Kurdan, jiyan evna ji bo mirovatiy, bedew wefadariya jina Kurd, dilgerm iya neyar dagirkern Kurdistan tn dtin. Xem derdn bindestiy mrxasiya Kurdan di starnn M.Arif Cizr de pir tn bihstin. M.Arif Cizr gelek strann Kurd ji qaliba wan y herm derxistin ew kirin Kurdistan. Tor kultura resana gel Kurd hertim di strann w de tn bihstin, li cem w li gor kultur danstandina di navbera Kurdan de pir ere ku yek xiyanet li mezin xwe bike, ev titek dre ji mrxas ye. Di strann M.Arif Cizr de bedew, xwe erdingariya Kurdistan j bi navn ji her dera welat me tn dtin. me Bedls berf ba t L bidnin zineka ereb xil Eyintab Emero me xopana Baxems erek rab lawo li gir Girbatman Welat me iyay Metin Kurdistan e lo wey l Hem dizanin welat me Kurdistan e Berde det e lo lo wey l l wey Berda det e serda zozan e Willeh ava Diyarbekir ttin Cizra Botan ser berjr e Deriy El ezz me rnitime min dtib Hem cihlin lawn sikren e Ji 350 strann hunermende nemir M.Arif Cizr ku bi piran di nava gel de belavin gelek kes tne. M.Arif Cizr bi hunermendn mna Mirym Xan, Hesen Cizr, Nesrn,* rwan, Ey an, Elmas Xan, sa Berwar re strann du
314

qol xwendine, an j bi wan re rnitiye strann me gotine. M.Arif Cizr heya dawiya jiyana xwe hevalniya w bi piraniya helbestvan, nivskar hnermendn Kurd re heb. M.Arif Cizr di keseyatiya xwe de merivek pir giran b tu cara ji dijmine xwe re ser xwe xar nekir ji wan re stran nexwandin. Ji bona w j giran nav xwe di nav gel de bi rind bi paqij hat nas kirin gel Kur qimeteka mezin dida hunera w. Mirin wexera dawiy Jiyana M.Arif Cizr nemir di end qonaxan re derbas bye. Ji zarokatiy ji ber rewa tevlheva chan Kurdistan bi hjar mezin b. Di temen xwe 13 -14 sal ye de ket girtingeh, l kmtemeniya w ew ji mirine xelas kir. Ji bo ku debara xwe bike, M.Arif Cizr Bar li wir dest stran stry kir. Di sala 1950 rewa jiyan w pir ba b ji sala 1949 an de bi ferm di Radyo ya Kurd de xebit xwed mea b. Li sala 1979 an de pit w demek stran gotin terkand di demeka bz de li Dihok dest bi stran bjiye kir. Ji 1980 p de piraniya jiyana xwe li Dihok derbas kir. M.Arif Cizr nemir di sala 1984 an ji ber priy nexwe b kete nava nivnan pit du sala nexwe b 17.12.1986 an li nexwexana bajar Dihok ser dilovaniya. Gern w ye huner bi piran bo welatn Sury, Libnan, ran, Kuweyit bne. M.Arif Cizr piraniya jiyana xwe bi hunermend Hesen Cizr, Nesrn Shrwan sa Berwer re derbas kiriye. DTNN HUNERMENDN KURD L SER M. ARF CZR Dilad Sed M.Arif Cizr hunermendek mezine ku rola xwe y huner bi rengek pir ba di her ar pern Kurdistan de lstiye. Ew di mzka Kurd de li v sedal bye ryeka n. W guherandineka mezin di mzka Kurd de kir. Ew xwediy dengek pir berfireh b. W dikar ji gelek tebeqan re derbas bibe bistirne. Me stranbjn wiha gelek km hene ku bi karin deng xwe bi v reng bikar bnin. Ji deng nizm heya deng berz tj w kar zdetir biguhert, l ez nikarim deng w yn Ewrpiyan bi hev re qiyas bikim. M.Arif Cizr taybetiyeka xwe heb. Deng w Kurd b. Ew xwediy dengek bi hz bilind b b mikrofon, b cihazn teknk dikar li hember 500 hezar kesan bi w hza deng xwe ji gel re bistir e herkes guhdar be. Di temen praniy w j deng w bi hz bilind b. Ev j vedigere ser pet(resn) bna deng w. Elbet hinek km be j deng w weke ax wi ya ciwan nema b, l li hem dinyay km kes hene ku di temen priy de deng wan wisa bi hz bimne. ivan Perwer M.Arif Cizr di end noxtan de mirov dikare vejandina deng mzka w bike: M.Arif Cizr bi deng xwe pir mezine. Deng lye ku pir fireh e. Weke senfon
315

orkestrayek deng j derdikeve. Yan awa di senfon orkestray bi hermon deng bi aletn cuda j derdikeve bi tonan hev din temam dikin dibin yek deng, l bi dengek fireh. M.Arif Cizr dengek qedfeliyiye. Deng qedife gava tonn ba bikar bne, di tonn ba de, deng qedfe pir dengn din di nav de hene.. Di gewriya w de mirov dikare bje her tla deng, deng aletek dertne hermoniyek dide deng, deng rengn dike bihz fireh dike. M.Arif Cizr xwediy dengek wiha ye. Ez bawer dikim kes ku di nav Kurdan de M.Arif Cizr nasnake, tuneye. Ji ber ku di sala 195a an pde ew hozan her hezkiriye. Generesyona me an j em bjin nifa me, btir di bin tesra wan de mane. Ji zarokatiy de titan bala min kiand titn ku min ji zarokatiy ji brnekirin, xatiretn guhdar kirina strann M.Arif Cizr ne ku min ji Radyoya Kurd guhdar kirin. Radyoya Kurd li Kimanan, pika Kurd ya Radyoya Bexda radyoya Erwan tev di demjimrn var wean dikirin. Dema ku mirov ji hunermendek hez bike, mirov pir dixwaze w bibne ev j maf mirovaye ku hunermend xwe bibne ez bi viya pir caran di xwe de j dibnim. Gava ku ez nehatibm naskirin, ji ber ku di bin tesra M. Arif Cizr da mabm, min pir dixwast w bibnim. L neb qismet ew li sala 1986 an rehmetiya xwe dema ez li Kurdistan bm, ez m min gora w ziyaret kir heta min got: M. Arif Cizr tu gelek mezin, belk tu nemir y. Heval wir j min tembh kirin, min go hn ji bo M. Arif Cizr bi teybet cihek wek parkek li cihek mezin bikin hykelek w bi tembr ciwan xweik deynin. W mirov li her der pir tesr kiriye xizmeta an kultura Kurd gelek kiriye. Bila ney ji brkirin. Yan bi qas siyesetvanan, nivskar zana hunermend j hn qedira wan bigirin y di war huner de btir li ser me tesr daniye M. Arif Cizr ye. Gulistan Perwer M. Arif Cizr breka b bin b. Kaniyeka strana b. W ava belav dikir. Gava ku av difirot w bi deng xwe li kolan skan dida bihstin. Gava meriv av nekire j din cem w av dikirn, ji bona ku deng w bibhzin. M. Arif Cizr bi deng awazn xwe ji ke xortn me re kaniya evn ye. Li hla me li gunda herkes ji strann w tdigihitin hez dikirin. L mixabin ew Kurdn li bajaran diman di bin tesr helandina Tirkan de diman heya gelek ji wan ji M. Arif Cizr tune b. T bra min, d bav min pir ji strann M. Arif hez dikirin, hinek slikn w li mala me hebn. Me ew strann w bi ev roj guhdar dikirin. Li mala me yn ku strann w nedizanin kes tune bn. Dsa t bra min her tim min guhdariya Radyoya Kurd dikir di w dem de slikn M. Arif, Meyrem Xan, Kaws Axa, Hesen Cizr, Sed Axa, Ey an Nesrn, Erwan li mala me hebn. Di w dem de min titek ji M. Arif fm
316

nedikir. Er deng w dihate guh min, l min kur hr guh nedida ser strann w, ka i bje? Ew ruhetiya mzka Kurd ku li ba M. Arif Cizr heb, bi rast min nezan b.. L axa ku ez derketim dervay welat min ba guhdariya M. Arif Cizr kir,. Min h zan ku ew ne ten stranbjek e, l dibistana mzka Kurd bi xwe ye. Edebiyata Kurdiya ku M. Arif Cizr di strann xwe bikar tne dewlemendiya ziman edebiyata Kurd ba diyar dike. Heger mirov bixwaze edebiyat folklora Kurd bizanbe, div mirov ba guhdariya mzka w bike. Di her strana w de ea gel Kurd heye, evna gel Kurd heye, er Kurda t da heye. Hiva hjmar 43: Kakar Oramar

BR HZRT STRANBJAN L DUR MEHMED ARF CZR RESOL GERD: Mehmed Arif Cizr, stranbjek gewre ye, bo gotina lawk kes nagehit. HESEN CZR: Deng Mehmed Arif Cizr dikuzirnt. GULBAHAR : i deng ber Mehmed Arif Cizr ne hatine li nke j nne ez bawernakim rojek deng bt wek deng seyday me Mehmed Arif Cizr HESEN EL: Mehmed Arif Cizr goranbjek zor gewre ye SED EL: Deng Mehmed Arif Cizr brya iya nuhalt welat tnite bra me. SE'DELLAH HUSEN: Dema mirov guh xo didit Mehmed Arif Cizr diit dinyayek d unk bhna wekat tda ne. TEHSN TAHA: Mehmed Arif Cizr seyday min e heke ew neba Tahsn Taha j ne dib. NESRN RWAN:Mehmed Arif Cizr stranbje milet Kurd e. BRAHM HESEN: Ma k heye heja nehit ne bjit Mehmed Arif Cizr ez kirime stranbj. MECD SA:Mehmed Arif Cizr, stranbj xo gotin, bel mixabin ne gelek duristin hem strann w km in dileng in Strann Mehmed Arif Cizr ne wek layn me ne bi rast ez nizanim ka duristin an ne duristin, l deng w xo e heta Radyoy em nehatin.

317

HUNERMEND DLAD: Deng Mehmed Arif Cizr, ji lay zanyariya muzqeya ve dengek mezine gewriya w nzk 11- 12 pil hene ji hejmara 14 pila li chan da. unk bguman dengek bi hz e km hene li chan di evrke da bi v emr bit van awaza bjit. JNA MEHEMED ARF Cizr da paryek nan bi dest xo xit p bijt da zarokn w ji bira nemirin da xo xudankit heta end derhem bi dest ketibya da bo xo kirasek p bikirta heta kiras dikirn cemedan dirya heta cemedan bi dest xo dixist plev di ling w nedima. Pitt ra li bajar Duhok loqentek vekir li sala 1923 an eskeriy jin na. Li sala 1933 an li Duhok stran digotin heta ew mezin b deng w xo b guh xo da xelk ji xo mezintir li dwanxana hazir dib fr stranan b. Pitra na qesta Bexda kir da li ser qawina tumar bikit yekem car qawim tumar kirin pkve digel Meyrem Xan stran gotin, yan ku li hevdu vergran. Ew j li sala 1934 an heta sala 1935 an di gel Meyrem Xan b. Stran li Beyrut, li Heleb li Kuwt digotin li ran digotin. Li sala 1949 an hate radyoya Kurd dest bi stranan kir. W gav tumarkirin neb pit hing M. Arif nana strana Kurd ye pkeftina w ye jyana w ye bye eger li dil xelk sax nemire, di dil her jt sax, hind deng w maye li nav keset radyoya telewizyona vidyoyan. Saxe li nav dil xelk da nk w kar berhemek berket pke millet xo bikit, helbet millet i car w ji br nekit. Mehmed Arif, ji xelk Botan e. Ew di sala 1912 an da hatiy dinyay li sala 1927 an hate girtine avtin navbendxana/zndana Dyarbekir nzk ar sal 3 heyvan ma di bendxan da, pit hing berda hem heval hogirt w xanqandin, ew j ji bo i berdan nk jy/emr w li ber xeniqandin nedikeft. Zarok b, hta pit ronahya serbestiya jn dt bo xo bi dunyay keft heta Zaxoka Duhoka, Dasnya li wr jin na bo xo digeriya li nav gund guhar dwanxant muxtar axa li nav millet stran digotin li gel Hesen Cizr xwedan deng zrn sal bi sal vadihesa digihet heta ber xo da tama w deng kete li nav dil hinava da elbet hejar xzan feqir wiha li stranbj me kir ku rast paqij bibit bi gotina strana helbijartina w bo van strann mil folklor helbijertinek tgeht b, nk mirovek ne xwendewar miext v kir bikit titek mezin hja ye. Me heke rast bte gotin li nav stran da ma ne karek mezin e, nexasime heke hem rdant end erxt br sal zemant br da hatina pkkirin gotin bi peyvn zelal sah nemaze ew hevrikt hebn li nav millet me da lay abor komaleyat ayn b ji bo folklor me y rengn qezen j hate kirin bo drok roka kurd ser ber jn jyara bapra. Vca heke her stranek em bi durist bi dil xo guhbidin d gelek xelat xwe t da bibnin d n ser biaxivn bi dirj nk ew stran wek jderan e, serkaniyan e. BO nivsna evrok ma heke me i kitb nivitok nebin em dinearin qesta strana bikin biparzin da x binasn wek millet wek drok wek komal wek binyat. Ji ber hind pdeviye em baweriyeka mezin dann ser
318

van strana(kevnestran) her end gelek ji van strana bi gelek renga hatiye gotin li vd em dikarin bjin ku rka M Arif Cizr bi xo girt rkek dr dirj b; tij sikir asteng str lome b, bel nk millet me li sala 1930 hinde qedr stranbja ne digirt belk bi avek kirt ciwan ber xo didin, bel xo girt stranbj me xo li ber ba babilska baroft deqa nevyan ne hejkirin girt wek yayt mukun, nk heke Mehemed Arif Cizr neba dib ev strane nemaze muqam rastiya wan berzebiba kes d negotiba ev strana parek ji saman keleprty millet me binyatek dana ji bo avakirina strana kurd parast ji layek ve ji layek d ve parastinek b. Segvan Abdulhekim- werger Serbest Zaxoy 1051-AY AY BABKO (BAVKO) Ay ay babiko ay ay babiko y y babiko y y babiko ay ay li min emr mino Ay ay babiko ser min ranebit(nabe) yad Ji kul xeman derda Findik fener mala bab min Keik rezil malmrat Gya n bib li kozika dilan li hem erda Der malmrata evn ne bes b Wila ser v sal xizaniya xo li serda y y li min emr mino y y babik v var gelek yab kul dil min pr bne Bel ser v var gidiyano dar dinyay belavbne Xuz min zan ba av re belek li gund me dost bna. Mehmed Arf Cizrav

1052-BAX YE MEHMED ARF CZR (Segvan Abdulhakim- Wereger Serbest Zaxoy)

1053-XEZAL XEZAL Xezal Xezal hay hay hay hay Hem kul dil min kul in Xezal ha ha ha Hawara wan kula bnim danim rex kowana
319

Hawara gel hem gundiyano, crana ma h nizanin rk xezala malxirab sorbne Ji kit mat ramsana Hey(huy) cefay dehy xezal hy nemn Xezala min ket mala gundiyan(o), crana Ez nizanim ji bo i ji min re nah ray xezal Xezal Xezal hoy hoy hoy ro pit te ra i bikim Hawer govendar ji mal din hoy hoy cefay Ez i bikim bab xezala min bilinde gundino hoy hoy ro hind dikim nakim i r nain Ma to nizan dsan gel gundiyano, crana Wext soz qirar min xezal card ser xwe xuy Ez ber xezala xo da bibime ruhka rin sbar ji mal din Hoy xezal hoy cefa y Xezala min xewrb e, ketib mal gundiyano, crana i kanka hewar xezal hoy hoy ro ketib dank reza kovandar Temam e, hoy xezal Hing yad min ji xezala xo re ew kan Kolab hawar e av t neza Hoy cefay Ma hn nizanin hem gel gundiyano, crana memk xezala malxirab sorbne Mna emomekt deta hesina Hawar e... ber xo bide ketna nav van werza Xizan ji te re cefa ye Xezal hoy hoy hoy ro pit te ra i bikim hawar e ji hem Mal mulka kovandar xezal xezal Ulya bab xezala malxirab bilind e Dikim nakim hawar e i r nein ho xezal Hawar e s qirar Xud... w da Xd Li can cesed min ketib, ez dest xezala xo bigirim, lik bihlim hawar e bibim s bar welat.... Xezal xerb e hoy cefay Xezal xizan hoy nemn Xizan zehmet e hoy hoy xezal hoy nemn Hoy nemn Ez i bikim, ez xezala xo ketin

320

Hoy xezal......... Gotin Muzk: M.Arif Cizraw 1054-SEYRAN Wel Seyran Seyran Seyran Seyr, Seyr, Seyr, Seyran... Seyr, Seyr, Seyr, Seyran Ke dinya nema derd dewran... Wele Seyran ke dn Sng Seyran ke dn Sng Seyrana Mele Msa... Qiseta w ev e bst ar seetan li seyrana b Li govend b, li kf b Lewma nav w kirin Seyran, vca w qewim He nsanek Xwed keek day, nav w kirin Seyran Ji ber end salek, eve dinya dibrt Etwarin , lazim mirov hiyar bt Her meqamek wext xwe heye ser hatiye gotin, hewente nay kirin Malm tit xo, xon, y bizanibit bjt Lazim miqaleta w j bjt uk Elo zan, nav w di tarx de nne Herkesk bi anv w biye Wele Seyran, Seyran Sng Seyrana Mele Misa Roj s cara min go: Bi xulam xizmetkarin W gotin wad qewl va seydan Wek xizma li ser bvil Seyran Sng Seyrana Mele Misa tertir e Ji xwniveka ber sib Rontir e dsa ji heyveka arde ev Seyran seyran unk min bi xulama sbar lvan dev lva b Kelam digotin bi w lv Sng Seyrana Mele Misa Tertir e ji xwneveka ber sibeh Rotir e ji heyveka ardeev Siptir e ji kaxezeka nivsandin
321

Kaxeza Semerqend Seyran Hem girga dikeftin Li beyana sib, li buhara nsana Bikefta ser qedf v giyay Seyran Wele Seyr , ez terka bejn bala Seyrana Mele Misa nadim Heya Span Xelat b cotyar cot xwe berdin Ji min Seyrana mele Misa re bikin erd zev Seyran Wele seyr seyran Ke dinya nema br Li min te b dewr dewran Hay sed cara li min hay Seyran Sng Seyrana mele Misa zertir e Ji zr zer ebay, Seyran Ez terk bejn bala Seyrana Mele Misa nadim Heta Span Xelat Bisk seyrana Mele Misa re yan bib ser iyay jor Bidim ber heway Seyran Gotin Muzk: M.Arif Cizraw

1055-L GUL L Gul l Gul Helawa tr kakil Helawa tr kakil l Min xwar ji iq dil Aman yaman yar yar Gul Dexl yeman yar Gul Hinav soht bhna Gul Aman neman l l Gul Helawa tr tr kakil Herkes li mala kula Bbext l l gula Yexsr end kula Were were nav gula Ez Gul ramsim Keftim bext kafira Aman yeman yar yar Gul Dexl yeman yar yar Gul
322

Hinara kerr tr kakil Min xwar ji iq dil Min xwar ji iq dil Aman yaman yar yar Gul Dexl yeman yar yar Gul Ji Cizr avre e Wer Cizr ebe e ebe dendik re e ebe e dendik re e Ez Gul birevnim Xwe bavjim bext kee Aman yeman yar yar Gul Dexl yeman yar yar Gul Hinaroka tr kalil Ez li bext bav te me Gotin Muzk: M.Arif Cizraw 1056-SER AVAN DINRIM Ser avan dinrim gidyano Re buhne ay derdo Li binya avan dinrim Hinar rk rne... Ay derdo Ber mala mezin Ji ban jor hat Xelk dinya alem digot avxezala te b... Ber dwar xelk mell... Mell, mell, mell bne... Ay li min ay li min Ay li min ay li min Ay li min loma nekin Gotin Muzk: M.Arif Cizrawi

323

1057-EZ KEWOK M Ez kewok im l l l l llim l yar llim l yar L l l l l Ez Kewok im way way ke kewoka n im way way Li ser bana bin bana ez dikewnim way way Ez aq l l av n im way way Ji kerba te ra l l har dn im way way Ez kewok im l l l l llim l yar llim l yar L l l l l Ez kewok im way way kewo ka re im way way Li ser bana bin bana hr dimeim way way Ez aq l l av re im way way Ji kerba te ra l l ez nexwe im way way Ez kewok im l l l l llim l yar llim l yar Li ser bana bin bana hr dime im way way Ez aiq l l av re im way way Ji kerba te ra l l nexwe im way way Ez Kewok im l l l, l llim yar llim yar Ez Kewok im way way ke kewoka sp me way way Li ser bana bin bana xwe danme way way Ez aq l l jinika b me way way Ji kerba te ra har dn im way way Ez kewok im l l l l l l l l Ahmed Arif Cizraw

1058-HZRET NEMAY Hizret nemay nemay nemay y y Hizret nemay avt rein mna
324

Gerdan zn bi Cizra Botan zeraqa taw xo day Hizret te wez kirim ebdal pepk berdame Dora v dinyay hizret nemay Ez i bikim hing tema dikim b te Sekiniya dil min nay S zer derketin ji malka hizret nemay Her s zer wek xif xezalek Hers weka berx li ber makak hizret nemay nemay Wila ne ya piy ya niveko to bide min De wila dsan ramsanek Hizret nemay nemay Next me qzika y feqra bi herwene Li Batman de wila bi duhn teyran e s mek r rane ber dil min rebena Xwed next min erzan e Te ez ebdal Xud pepk kirim berdame dork v dinyay.

1059-DEST MN NEDE Dest min nede.... dest min nede Hec Mos Beg Hesen Gulika Fileh got (min)guny me awa sng kamaxsiz l l xa fil me Ez ne laqa babet Hec Mos Beg xo me Bext hewe mislumana l l mr mino nema Ma te nezan roj s cara tobedara xa selba ser sng paay mala bab xwe me Tt ji beriy Guluka Fileh tt ji beriy hur du dana Hawar e awa qelena zra giran e Guluka Fileh ket nav mercana Gul got; Hec Mos Beg t bikev Ser sng min reben bi ek va sindana Te didan min reben Xud (bikn)hilk l l bi klbetan Pira ser min rebena xud biqusn Bi gzana helaqa bi meqesa hawar e berbera. 1060-GDYANO

325

Eman neman nemay nemay Wila gidiyano nav te Gidyano nav min tengezar Ser endek end salane Ez iqas bendewer te ma me gel min xirab Sebeb i b malxirab te wel min kir Ez reben Xud teyrek baz bm Ez terek baz bm gidyano te wel li min kir awa....? ser stra ez dixwarim Derd te b ez s derba ji aliy qulinc birndar im, eman neman nemay nemay end xirab di gel min gidyano way way gid Wila gidyano end di gel min xirab bila nik te bim Bila tr(tr) baziy li mil min te bit Bes evneka min te bi ser xwe bit Bila tra baz li mil bit Bila bin tr(tr) me qul bit Xwarina min te tim tim garis bit Doega me erd bit Lihefa me ezman bit Balifk me kevir bit Bira tatika rehmeta Xud gidyan Bi ser min te bit tim hazirbit Soza te bi ser xwe bit ert bit terka te nebit heta ziyareta Ser ser min te pkve dikevin ser klek kl kevir Ezman neman nemay nemay Xirab way li min Wila gidiyano Were min te v dil xirabo li w sevday li w aqil Ken evnka min te ya ber card di ewli Simbel te ye zer sosin Kez bik ji heneday bisk li te bihesil Sebeb i b malxirab te dest xo ji kihlek wek min da berda.... ka b unk malxirab gidyano Jink ciwan b esil dihesil Heke card dsan soz qirar min te
326

Bi ser xo b E nadime terka te b Heta ser ser me t ser ziyaret bikev Ser klek kl di kevir Neman neman nemay nemay Xirab xelk to xirab di gel min gidyano Ez zanime gidyano min bihst te ji xwe re jinek xast xirabo Ez bi xewlka sp.. dersoka sp Heger ji min tir bit bila li te helal bit loy li w can loy li w cesed Wila tirsime gidyano ji min ne tir bit Hem ard dil nadim i nifrna li te bikim gidyano nav min tengezar te may me Tirsime ji min ne etir bit bibye komek Hest bikeviye ber v dest Eman neman nemay nemay Ber mala min te bikr e E y y y hey gid Pita mala min te bikr e Nav min tengezar, pit te ra Xemil temerka xo bidim ji k re Nadim terka te b wext soz qirar me bi ser xwe be Heta ziyareta ser min te pkve ttin xirana tavir bra Eman neman end xirab Bendewar te me. Gotin Muzk: M.Arif Cizraw

1061-HAWAR DELAL Hawar delal hawar delal hawer delal Haware delal end Bab ukr to delal Hawar delal em Biriy Kelekvanan kelek berdan Bab kr Heyran ser gemiya Ma hn nizanin zozan xwe in dev min Bab kr ra goeriy S qirara Xud bi can Nofya ketb wext soz qirar min Bab kr bi ser xwe b Ez Bab kr mahr bikim bila ser hewiy
327

Hawar delal delal delal Wila Bab kr heyran end min te div ew bo i te ez navm Wila Bab kr were ser s rojan e, s evan e li ki kildan min reben Nofy ket der av Xwaz ji xra Xud ra deriy mr mirada ra Xud mirad min Bab kr bikira Li qesra gewro hawar e li w nav Hawar delal hawar delal hawar delal to delal heyran Bav kr heyrano ez li meydana jr Jr dar dar kevt e Wila awa bilbil mala Xud ewit Ji min re got(ev min re got) 1062-LOR LOR CEMBELY MN LOR Melorne Cembelyo lor, lor melorn e Ez roj s caran can cesed xo bikim gor Cara can cesed xo bikim gor Landka Cembely min b melorne ji dar by Melorne Cembelyo Min rebena xud heja dib bilezy Landika Cembely bik min hejand bilezy S we'da Xuda bi can min bikevit evek D v wext ez landika Cembely bik bihlime li hvya xesiy Lor lor lor melorne bilorne Wiha bila bi xr silamet bt Cembely mezin Kur mr Hekarya de can min bibt bigor De lor lor melorne Landika Cembely bik kir lor lor lor Ji dar ket melorne bilorne Cembely Min rebena Xud hejand bi seet melorne S we'da Xud bi can min bikevit evek d v wext ez landika Cembely bik Bihlime li hvya premet Wela bila bi xr bt kur mr hekarya can min bi gor Lor lor lor melorne

328

1063-LAWK ME'DEN Gul got lawik Me'den Lawiko tu nee ser rka kafira v Me'den Gul got bhnek bisekine ser rka min Pepka min rezl min reben evek nv ev were rabe pita xwe bide Stna mala bab min lawik Me'den gel min nah bo Lawik Me'den gaz kir got Gul Heta ez lawik Me'den bm di wexta xwe da Serket xurt lawa bm Xuy ot cobara bm Ez xuy milk emlaka bm Xuy rez peza bm Gul bbext derewn Dest min reben Xud ka de gul Ji mal dinyay Pit w ra Gul lawik Me'den bo te dibjit t li xo bik Kirasek Quran Kirsaek y Mishef Y ncil ya Tewrat Wila d baweriya lawik Me'den i car bi te neyt l Gul malxirab gel min nay Gul gaz kir got lawik Me'den Heta ez bi nav te bim Gul im, Gulper me Bida deling Sultan Ehmed me Solek bo te, solek iftel me Ez gorek ji va gort Moal me Min sond xwar b te sunda qesem Bi qanna Rom, x slam x v silh Ez bimirim Gul got ez ya erd me Pit w ra dar dinyay bimirim sax Ez ya lawik xwe y Me'den me Ha ha ha ha, h h h Hezar car li min haye 1064-BAB SEYRAN Lo lo gid lo lo gid lo lo gid Lo lo gid bav Seyran ima li hal min rebena Xud tu deynak Navbeyna min te kendalek heneka
329

 leqirdya heb ima xirabnak Ez i bikim fistan min rebena Xud kirasek Kitan e reben dn li ber min nak Lo lo gid Bav Seyran Lo lo gid li hal min deynak Bab Seyr Lo lo gid Bav Seyran reben dn min to d Lo lo gid lo gid li pit ibak i xuya xr li gund me de nema Ji hal min Bab Seyr ra evek li pit ibak Ez bibim xulam av te re belek Her s deq semaw gid li min lo lo Lo lo gid lo lo gid Bav Seyr Lo lo gid Bav Seyran reben to dn to ne dn Pit mala Xud av re belek li min bikn Derd te bi Bav Seyran Derdek pir giran e awa ceger hinavt mlakt heliya Li min lo lo li min lo lo Lo lo gid Bav Seyr Gotin Muzk: M.Arif Cizraw 1065-AMNA Y Were were Were Amnay Wila ke dn re rihan nrgz av berday.... ew sosin Hawar e gel gidyan crana bhn veday Wila sos in gaz kir nrgz y y kupek day Re rhana dev kanka .. Ber rbara kat veday Hing qzik per tn bhnek Bhna Amnay ji kesk nay Hing qzik per tne ez i bikim Ji guvend ji seyrana bhinkim... bhna Amnay ji kesek nay Bejna Amnay y y y li bin kona ve Rnit mala barkir wa li bin kevr
330

Re kon mala bab min barkir ne Ser ban ntibn raser Cizra Botan dana pit kevr Pit ser endek end wextan e end buhar ser min re brn y y y Ez j ra bikim gir Amnay Ke malxirab heke pirsiyar pirsiyara ji xelk bikin wext Amnay nabnim T bo wa li min kir ez kirim kew qefes Rndikt av tne ji av min b Rebe te ez kur kirim Were wer Amnay Wila rihana dev kanka qeydak day De wila ez ez i bikim sebir sekana dil min i cara bi kes nay Talya pa ez biim dsan wila xo bikim Ebdal pit Amnay Were were were hezk newe Ez zanim Amna her de bjit te ji min re Navt kule end keser e Rekona barkir wara dana ser wara Ke dn xema i car nexy Xem giran in xema nexy ez im Ji niha pve ser kaniya ser seqlana cih wara Ez digerim ser kanka ser rbara Ser gera na wara Wila ji ber xatir w ra bibim hawar Ebdal dn har bm biqetnim bhn bikim na Kona ()na wara Ez dsa... bigerim cih kona barkirine cih wara Ax were were were Amnay Re rhan nrgz Ew ser endek end salan Hind dikim sebr seken Min bi kes nay Gotin Muzk: M.Arif Cizraw 1066-HESENKO Hesenko pismam me ber ava Murd Hoy hoy de hoy hoy As got awa ava Murd ji min te ra leme leme Hoy hoy de hoy hoy Wexta As dsan gaz kir kelekvano
331

 ez li bext te me De hoy hoy de hoy hoy Wila kelekvano tu min hesenk qurban li ava v Mrad tu derbaske li eva ev Wila kelekvano ez kefl heq te me dell As Hesennko pismam As got Ev ser s rojane, s evan e Ew bi i tu dilmay Hoy hoy de hoy hoy Ere wila ser s sevan e s rojan e Bo i ji min ra tu dilmay Hoy hoy de hoy hoy As got ez rabim dest Hesenik Qurban bigirim ji xo ra bibim taxa jr li em biray Hoy hoy de hoy hoy Ere wele ez can xo Hesenko helal bikim h wila zaman may Hoy hoy de hoy hoy Dell kovandar As Hesenko qurban tu iya nema me min l danen Wila awa tu kan nema me av j nean dell As. Gotin Muzk: M.Arif Cizraw 1067-ZRAV Wila zirav l zirav l zirav Ax l l zirav l zirav l zirav Wila gel gundiyano crana ji xeyn zirav Bejna w awa he nedt Ne zirav e ne dirj e qeyda ye tirsim bikt l zirav l zirav Wila gel gund crana ez rabim biim Hawer e Entab bisekinim Ez kembereka zr zv binim hewar e Bixemlnim bidim pit l zirav l zirav l zirav Wila awa ke te mal mezel mala bav min kurk bi dest xo xirab kir zirav Te ez kuti bm bi seet bi gav bi gav Hewara zirav l zirav Wila gel gundyano crana temae bikime
332

Bejna zirav he nedt Bejna zirav rhana gul e Rhana bi pereme l zirav l zirav Sib vara n dibit ser kaniya Entbn raser Czra Bota wext li dev hewda n dibt w gav l zirav l zirav l zirav Wila gel gundiyano crana he bejna zirav nedt Ez kutibim... Ne()m rve biem, ez helamdim bi seet gav bi gav L zirav l zirav l zirav Wila gel gundiyano crana bejna zirav rhan Li dev kaniya werin bibnin baqa gula Biqetnim bidim dest qz horyt va Cizrya l zirav l zirav l zirav Wila gel gundiyano cana ji xeyn zirav min kes nev e Gotin Muzk: M.Arif Cizraw 1068-BAFR BAR Befir bar li zozana bar bar ro malek li zom mala bab min malek Li zom mala bab min rebena Xud barkir Zoma barkir rebeno dno Wara barkir dana ser w bar Her du cot memikn te Rebena Xud mna memik amalka reben dn Min dan nveka mezela tar Gel gundiyan crana Ji xala fesad ewl gund me re Xud mala wan xirab bike Min to xar Hal bk reben dn min to nexwar Bafir bar h... h Befir bar li ser kevr Li aot Berf l kir evek baran l kir evek qanuna gel gundiyano crana evek qanun berf l kir Baran pra biirkne bafir bar Kuro dno ji nav zom were bistek lay mala min rebena Xud were B bext end gel min direwn (birevne)befir bar Were evek dest xo bide Gerdan mina zer li v dinyay to biwerine
333

Kuro d no Hiyar muqayed be Bes hyar be muqayed be kirasek teng ekitan e mefrom.. meleze li ber min e neqetne Bafir bar... heke te kiras kitan min tenge Mefrom melez te qetand Bajar welat xerb xurbet biger Ji tax... jr terz tunene Befir bar car bi car he bt tewafa bejna min keik ji her du qewl Xud bit Derman dikim... kor bit eht bit.. il ...bit Birndar e bafir bar ... befir bar Gotin Muzk: M.Arif Cizraw

334

1069-MR RBAB MRAD KN NMNEYEK J DENGBJYA W FRMAN E Dengbj Mirado ne ten li herma Tor, her wisa li seranser bakr Kurdistan ji botan bigirin heta Xerzan, Diyarbekir Serhed delal ber dil hezkiriyn kilam strann evn seran b. Dengbj hja jimalbata kin t. Ji ber v yek j wek Mirad Kn t naskirin nav w li ar aliy Kurditan j hatiy bistn. Ew cawmr han di literetra folklor hunera kurd de wekmr Ribab t nas kirin. Malbata w bi xwe di zargotina kurd de reng dewlemendiyeka hja ye.Ehmed Axa Ey Xanim lawik deqor Seyra Gulsor end kilamn w yn jdar serke ne. L di nav kilamn w de yek heye ku tu dengbj nikarain wek w xwe ba bistirn. Ev kilama han, kilama ferman ku li ser serhildana Mala eliy nis t gotin. L ber ku em dhna xwe bidine v kilam, em gotinn siyasetmedar nivskar kurd erfxan Cizr yn li ser Mirado bi br bixin. ..Deng li Kurdistan h j wek deng Mirad Kin peyde nebye. Ew deng ziz zelal, bilind wek iyay Zagros xurt wek neqosa drn filehan by normek ji dengbjiya Kurdistan li hem devern welt belav bye. Mirad Kin bi deng xwe y berz zelal, nexwesan ji nava livnan radike ser piyan..(erefxan Cizr Kultur Edebiyata devk) Firman a firman a firman a firman a Firman a firman a firman a firman a Xalo em i bikin er giran a Firman a firman a firman a firman a Keko li me firman a Ne bi zirt od kur camran a Ne bi hov kirkn simblan ba bida Li nav qz bk jineb van prekan a Ne ku mirov ber xwe bide ser giran a
335

Dest xwe bavje van damean van alamaniyan a Bila kesek zirt xwe ned neb em ber xwe bidin ser qewx girana bira em li ser Mala Eliy nis Qewm iyan a axao....... Firman a......... Xalo li me firman a Bira bila kesek zirt xwe ned Li ser mala Eliy nis wan qewm iyan a l bel sond xwarina bi x Evdilqadir Glan Maz Evdiy nava Nisbn bi perda w Weysel Qeran Sond xwarina w s sal Siltan xms Bi w qb perda wan a jin nams prekn xwe Bi s telaqan berdan a Go em ser xwe nakin ewqan a Em dest xwe nekain kelemana Em ber xwe nadin tu hepisxan giran a Bira em tucaran dest xwe nakin Dest van bbavn tirkan a Bira bila heiy ew in qisas ser me bixwe na Bira bra w nay wexta ku x Seid Li dev Ulu Camiya Diyarbekir xeniqandin sty w avtina ert Bkn ser bi zr Bi ser mala xwe ve dageryana Bila hn w roj li bra xwe bnin Van eskern Srt, bedls, Wan, Tetwan, Xelat, Erd, Mradiyan Qers, Qaxizman, Bazd Erzerom Li ber pira Malabad li kenar av dsan Van e li hev civiyana l bel hn li bjn bala Ps nefern her ew in Ew ji me kurdan a Hn derba l bidin li bejn bala Van awan, astmena, ustmena
336

 van tmena, yzba binba Yarbay albay van byk qumandana Wele bira ez dna xwe didim Li ber pira Malabad li kenara av Li ber Gor Qerems li ser ser Mala Eliy nis i eceb i qiyamet i tofan a Waye mewz tapiy xwe kolan a simbl re boyaxkir Avtine van Meqerif tivingan a Bi elba fiek vala kirina ser gohk van ebana Wele bira dn we li wa b bila xwed e kula l bid Li mala awin Farqn Tu neb drebn li ber av w ya dimzn li ber Pira Malabad Li newala qerems i eceb i tofan a Ll bel ew ye ser telefon Ciwab did yedinc ordiya Diyarbekir ji w d ciwab kete xopana bajar Enqere Ew dib, Elo! Ew dib, Efendim! Ciwab dane w miclsa giran a Wa axao firman a firman a.. Wele firman a... li me firman a Wele bira wext ciwab kete Xopana bajar Enqer W miclsa giran a Ll bel carek rab b ireir deriyan ingeing kursiyan masan a bye ireir van qeleman a nav Eliy nis Deranne ji van kuik defteryan Nav wan avtin dewra Siltanan Wele nav mala Eliy nis Carek avtina qezetan a B ingeing zirezira telefon wan a Bila w roj et heft weleyat Tirkiy xeber dana
337

Wa p hesiyan a Bila carek mift l dane Dev wan depoyan e Bi sindoqan bi elban fiek vala kirina Van mrat cemsana Wele bila dn we li wan be He sbay bn ew siwar bn Li van texs li van cb li van fordan a he d sefer bn li van ekmek entesiy Xwe dagirtin ji balqan ji van sabnan a Wele he yedek sbay bn nka hatibn eskeriy Nizanbn ber xwe bidin er qavx giran a Nizanibn i eceb qiyamet tofan a Wele ew swar bna li cemsan a Mendl destmaln xwe Ji berka xwe dertann li swarbna li cemsan a Ban kirine prekn xwe Got:heqin helal edin! Em ber xwe bidine er Mala Eliy nis Qewma iyan a axao.... Wele firman a firman a firman a Li me Firman a Firman a Em i bikin er Mala Eliy nis hikmat Wez dn xwe didem Pir giran a axao....... Firman a li me firman a Wele bira wez dn xwe didem Li ber pira Malabad Li newala Qerems Li min xwe t deng van mratn Otomotk makinaliyan a Wele ll bel Mala Eliy nis awa bi elban fiek vala kirine Ser gohn van eban a sond xwarina bi Weysel Qeran Bi w Siltan xms
338

Bi w perda wan a dest wan ji zarok olix kulfetn Wan qetiyan a Go me ser xwe nakin ewqan a Em ber xwe nadin hepisxana em dest xwe nakin dar keleman a Wele nams prekn xwe Bi s telaqan ji xwe berdan a Ll bel simbln boyaxkir Avtin van miqerif tivingan a Ll bel Mala Eliy nis Dn xwe dan fiek mermiyan wan nemana zanibn ku bar hikmat Bar riss a zehf giran a ll bel van bbav tirkan Dn xwe dan ku Deng tivingn wan nay Fiekn wan nemana Ll bel carek wan singo Avtin dev van slahan tivingan a hicm berdana ser kozik epern Mala Eliy nis heyf mixabin w roj Bst pnc mr me kurdan Dane nav lingan e axao... Wele firman a li me firman a Wez i bikim er Mala Eliy nis Li pira Malabad Li newala Qerems kenar av em i bikin hem emr rada Xwedan e axao...... Salih Kevirbir. MRADO Deng Mirado li ar aliy Kurdistana bakur belav bb. L w dem herkes deng w guhdar dikir. L mixabin em di derheq w de pir ttan nizanan. Ew li
339

ku bye li ku miriye. Ew j bi me dide xuyakirin ku me qimet nedaye wan. Me ew geh wek Mitrib geh wek Qere nirixandine dtine. Ew di nava civat de bik bnirx kirine. L awaza Mirado k guhdar kiriye ew mest bne. Nav Mirado li aliy Mrdn Qamlok ji aliy herkes ve t naskirin. Mirado ne ten strann klask gotine. W strann evne j gotine. Ew hertim li dawet aya amed bye. Gava ku w strann evn digot in, ke xort di ciy xwe de direqisn. Ji bo ku Mirdo ney ji br kirine. Em nivsa birz Suleyman Demr bi kurtah li vir binvsnin. Baqek ji strann ku w digot. Ji bo giramiya Mirado Karwan mala bav Sva min hem hesp in Ji tixba ran, dora Wan hatin Sv xwestin Wexta ji min re gotin, og min n hatin qeramn min ikestin Eman eman eman lo ji derd Sv. Karwan mala bav Sv min tev heti in Ser barn wan xurme ne, nav barn wan ekir in. xwed hebna hun ciwabek bidin lawik min drana Xwed Bibjin welleh ji tixba ran hatin Sv birin Were Sv were Sv, ax ji derd Sv L l gidyan tama memkn te xwe in Wek dimsa mezrone l li nav li ser lv Eman eman eman lo ji der Sv Ax l gidyan li te xewxwe li nav lihf Mirado, bi salan ji me kurdan re stran gotiye, ew li herma Mrdn hng pir ba t naskirin. Nisbn, Midyad, Hezex, Sytewr, Kercawes, Batman Qamlok p ve, nedi tu kesan. Strana w ya bi nav Cran, roka xwe wiha b. Rojek, yek ku dildar cran xwe ye heye. Hng wilo j hez dike, dixwaze her tim hn btir nzk w be. Gava ku dor t b dixwaze keng crann hev bin, sal, bi demsalan t dabakirin dixwaze ku her ar demsalan be. Dixwaze ku paca w, raser deriy wan be. Ji bo ku bikaribin hevdu bibnin, car hevcedariya wan bi areteke civanan heye. Dixwaze ku ew ew j fitln ahr temazyan be. Bila ew bibna rast, bila w ax tat hebya, firavn tunebya. Wiha didime Mirad Kin Mirad Kin di sala 1943an de, li gundek bik bi nav Gra Cahfer ku bi ser Kercews ve ye, ji dayik b ye. Nav bav w Ferho ye. Diya w Hediya j
340

dotmama bav w b. Ferho kur Ehmed say Kin ye. Dibjin ku say Kin beriya sed sal ji biyaxet hatiye li Tora Hevrka bi c b ye. Esl xwe ji derdora engal ne. Mirad kin heta carde saliya xwe Li Gra Cahfer b i malbata xwe re jiyaye. Mirad di bicukatiya xwe de pirtirn bi ap bav xwe re bye. Li wan guhdar kiriye bi wan re geriyaye. Di carde saliya xwe de weke hunermendek xweser profesyonel lis er musk ribab rawestiya ye ba fr bye. Dibjin ku rojek Mirad ligel ap xwe Usiv di civateke huner de amade bye. Li ser v yek runistiy civat pirsa w ji Usiv dikin. (Usiv Zekiyay ku ap xezur Mirad b.) T gotin ku Usiv hunermendek mezin b. Dibjin agirt te kiye; Usiv dibje biraziy min e. Ew j hunermend e, li ribab dixe distirne. Li ser v pirsa han Mirad radije ribaba xwe sitrana Bav Seyr dibje. Dibjin ku her cend Usiv sitrana Bav Seyr xwe distirand l t gotin ku Mirad li ap xwe zede kiriye. Pit w civat d Mirad bi sitrana Bav Seyr t naskirin. Ku ez bi xwe j re dibjim Bav Seyr (Sitrana Bav Seyr efsaneya Seyr Eliy Memed e. ) Pit demek nav Mirad belav b roj bi roj hate naskirin. Di dawiya xebateke bi rk pk de. Mirad gihite xweseriya xwe sitla xwe bi nav malbata xwe hate binavkirin. d nav w b b Mirad Kin. Her dera ku Mirad dicuy de, gel xwe digihand Mirad bo ku li deng w Guhdar bikin heger bikaribin kaseteke xwe li ber deng w bigrin. Civat li derdora w digeriya. Herweha ji bo zemawendan dic bajarn metrepoln Tirkiy Kurdistan. Di dawiya temen xwe de Li Srt di karek dewlet de b. Car sal temen xwe Li Srt borandiye. Di sala 1984an de, beriya sersal bi 12 rojan seet yek ev kirzek derbas dike w dibin nexwexaneya Srt. Seet sisiy ev li nexwexaney jiyana xwe ji dest dide. Mirad Kin gora xwe li Srt li Goristana xilhilo ye. END GOTN L SER HUNERA MRAD KN Dema ku em li cand u hunera Mirad Kin dinerin em raser hunereke pirr dewlemend dibin. Di v huner de, bes ne ten musk l herweha ano,reks wje j roleke xwe pirr girng heye. Di canda Mitirbiy de xaleke her girng j ew e ku erotzm weke hmayek e pirrxweik c digre Ev canda han her cend cudahiyek t hebe j, li pirr hermn Kurdistan derdikeve piya me. Ji ingal bigre ta beek ji Rojavay Kurdistan li serxet j ji derdora Drika Ciyay Maz bi git Beriya Mrdn, Tor hermek ji Xerzan digire ber xwe tak u digihje Colemrg dadikeve Rojhilat welt beek ji Behdinan. Bi taybet Li herma Tor pirr meqam xwe cuda hene. Her zweke (festival) Tor meqamek ritmeke xwe cuda heye. Dema em li Hunermend weke M Eliy Kercos, Brahm Eliy Yasn Ehmed Red Kin pirr kesn din guhdar dikin, em dibnin ku di v huner de meqam ritmeke folklorik dewlemend heye. Dema em tne cem Mirad Kin em dibnin ku ji w cand pirr tit wergirtiye l weke enstrument weke naverok li w tita folklork pirr titn nu zde kirine. Weke enstrument Mirad Kin gihitiye asta virtioziy. Weke naverok Mirad weke rexnegirek temaeya civak kiriye bi hunera xwe hunandiye. Ji peywendiyn
341

kesayet ta digihje peywendiyn civak cins, em dikarin v tev di hunera Mirad kin de bibinn. Mirad Kin qonaxeke di navbera hunera folklorik ya njen de. Mirad bi deng xwe j pirr bi hz e. Deng Mirad Kin weke zengil cam e. avkan: kurdworld.com

1070-MREK BOTAN De l hey lo lo hey lo lo, Hey lo nemnim li ber v dinyay De l ba ba der, li min der eman Sed nelet b li wan kesan Ji ser va biray giyan - giyan Ji bin va temah dikin bi meuqa dost bira derde L hey lo, hay lo lo nemnim li ber v xezem or hey hoooo... Rojek li mala Axayn ikakiyan dewetek dib. Qurban serjdibin, xwarin vexwarin ay qehw belav dibe kf mvana ba b. Qeren Axa serok res ikakan gaz xulamek xwe kirgo herin gaz dengbjan kir ma yek ji wan dengbjan bn ji me re du s stranan bistirn. Hem ewr dest p dike. W kilam jor ji axa re distir. Axa dibje bese te ez bi tra kutim lo. Ew kilama na kfa qeran Axa. Gava meriv wan rzn jor dixwne hekmet dimne. Tu mkann jinik namane, ewqas dixwaz ku mr Sebriy Hec xelas bike, ser psir xwe seh dike ka r t de heye an tuneye ku ji w mrxwaz re bine. Levira ew eqa xwe Sebr nandide ji bo we dibje min ser zer memikn xwe biguvita ji w re r eq bianda. Ew mnak wiha bi sedan di nava kilamn kurdan de hene. MRXAS MSO j wek Sebriy Hec by Hem begn Botan ji w diqahrne dixwazin w bikujin, l ji w mrxaz nediwerne. Rojek Mrek Boton Hec Mihmed Beg ji rewa w pir aciz dib. Xelk pesna w dide. Nav w di dev her ke bkke daye. Wan panzda sala bi hev re bi poz deng dikirine. Ew rojek prek xwe redibje ez di demeka nezik de Mso bikujim. Dora dina roj civat dicivne, W biryara xwe bi civat re j dibje. Jina w ya bik tehaml nake dibje welleh ez a herim xeber bi Mso dim ma ev naye oda mala mr. Ew bi ev nv ev dikeve r die mala Mso. Gava ku bi der mala Mso dikeve. Mso bi hatina w xatun a dibe ji ser nivinn ku ji Qutlu quma hat kirine heza xwe dibe, berv w die. - Xwk i b, i qewm, kjan bay tu avt wan derna? Tu bi xr xa hat, well hesil qimeteka pir mezin dide hatina w xatun.
342

-Ew j Mso re qala w byare dike dibje ez ji te tika dikim tu wan rojana naye oda mr. Sib Mr Botan gaz li mrekn dine Kurdistan j bike. Ew te bikujin. - Way tu bi xr xa hat xwka mina delal. Tu metirs biray te, te mehp nake. Prek bi lezek ji hndir derdikeve ber xwe dide mal. Mrek Botan Mihehmed beg j gaz mrekn din dike. ay Qahv li ser hev t, bi dehan qurban serjdibin. Mway her xwe, her ba li ber wan t girtine. Peyayn beg tn mala Mso, dibjin Mr got ma Mso j b mrn Botan hemiy li navberekene, ew dixwazin Mso j bibnin. Li civata mala Hec Mihmed Beg dengbj j qor bi qor rnitine ji axan began re strann bijart dibjine, carcarna ji stranan li ser wan dibjine. Yek ji wan Dengbjan Mihemed Kercosiy ew wiha dest p dike. Hey h, hey h Ax beg min w awa be Li v dewra ps Hakim min v awa be Li v zaman Wan mrekan wir danin Ax beg min nabe, mr min nabe wir girane, r l nabe. Ew bi w kilama xwe wek began tewanbar bike. Mran ne wihaye, bi rre meriva bikj. L ew v gotina Mihemed Kercos guh p ve nake. Mso Gaz jina xwe dike. -Xanim, bermaliya min. Hel carek ciln min bxiretiy bne. ro roj roja mran y. Jina w li ber w diger l, ew gotinn jina w di guhk w re dikeven di guh din re derdikevin. - Min bi te re got ciln min e mraniye bine, ne yn ku tu min p bitirsne. Min hetan roja ro tu titn wiha qabul nekirin, ez ro j qabl nakim. Jinik ez herim, eger titek b ser min di d min megir re xwe gir nede. Eger ku tu bigiriy re xwe gird, ez di gor de rehetsiz bibim. Ew li hesp xwe y qer kumet swar dib t bermala, Hec Mihemed Beg Bot. Ji hndirda peyayn beg dibezin nik w mrxaz ji hesp peya dikin, bergira w dibin li nav hespn Bega girdidin. Hesp w j wek w naxwaze li nav hespn wan bimne. Xwe bi hre hre dikuje. Peyak te od dibje mr min hespa te naheve li ba hepn din nizanim ima. - Ew ji tewla ra derketiye ji bo v kek min o ! Civat li hev dinrin, bi v kevir avtine w. Ew bi xwe radibe hespa xwe girdide. Dsa te hundir. Wek ber Mr ji ber radibe ciy her ba didin w. Mrek ji w dipirsin: - Muso iye wa ciln wihaye rengne ku hem rengn herma me li ser te ne. L ew silah te hng j diewtne. Ma te ew ji ku stand?.
343

Min ew j Misir bi anet da. Hele bibje bihaye v i b. -Bihayey v li ser min pnce zer Osman b. Mso li derdora xwe dinre hewaya hndir od bihn dike, l tu hawa y wiha xirab nabne. Xebera w ji bay felek nne. Pit demaka din, Mr ora davje ser Mso. Mso daye sed car daye Lawo ji ewqas girkn Botan ev bihna min bi te d erketiye Mso min bihstiye te Etfiyeka Misir kiriye Lawo kan em ji xwe re li Etfiya te binrin B ma bira ka Etfiya ta Misir ye. Mso bersiv dide mr Axa ez ne har im ez ne dn im Ez xortek zirav im, L ez mran dixapnim Ez bi eniya mrekn Ezzan b ikim Li oda tu ciwan mran tu law bavan v Etfiy ku l xwn be, ez naknim. Ji begn Botan yek din xwe davje navbera wan. Eman Mso dil min xemgn e, dr v hizr Di nav ewqas zilaman de Lawo ez te bi preka diibnim Agir malo, ka em Etfiya te binrin, Belk em ji xwe yek did va bistnin Mso dsa l vedigerine; Axa waye, sed car waye Teqla te ji ya hem Began Botan zde ye Axa, Bira tu bizanib ku ew Etf bi rh zilamn wek te ye. V care j Zeynel beg dikeve navber. Mso lawo tu ne har tu ne dn Tu xortek zirav l civat xapn Agir malo ka em li Etfiya te binr in Belk em j ji xwe re yek diduya bistnin. Mso bersiv da zeynel beg j dide; Axa way sed car way
344

Piyn me ji paiyn me re gotine Em silahn xwe tu caran by xwne nadin destn tu kes ye Axe dil min dixemn Aha waye tu Etfiy di ber bejna min de dibn. Ew bi or gotin avte ji heq Mso derneketin. av avtin xulam peyn xwe li wan j newer xwe bi ser Mso din. Dor hat aql Beg Keko nabe, mr min nabe Keko ez dibjim, melek daxil erdan bin Me ji nav ewqas girkn Welat Botan tu li dest birak xwe j amn nabe. Muso got Malxirabo Min te heftsalan bi hevdu re feqit kir Welleh trikn Quran kitban mil me qetand Me bi heft salan ras t kir. aqul Beg dest p kir; Got keko Mso heyeeee, Sad car heye Ez bi eniya mrekn Ezza bikim Min bala xwe ba daye, Ew Etfiya xeyn Mso bi kr kesek naye. Etf dest bi dest ger. D re Nh Gerger swar ilha Kek Nr, li ser quna w m yzekir Got; Ms aman te kir, sed car te kir, Bila tu ten bj min ji xwe re silah peyde kir. Ji dev te dibare barek ekir xortan li bejna te meyze kir Ew Etf bi seetan di od de ji destek dizivir dest din. L niyeta wan xirab b. L i bikin ji Mso ditirsin newerin xwe bi ser Mso din. Mso meyzekir rew ne ba e. Wiha bersiv da wan mrekn Bot. Ez mso me bav Xelef im Ez xortek bi def lef im Ji od began wezran Ez ne direvim ne j dibezim.... Gava ku Mso wan gotinn jor digotin, hem ke xort bk prek
345

ketibn ber deriy od li mrxaz Mso dinrin. Yek digot; wallh min bi avn ser xwe dt ku Mso li erd mna beranek mirar dire bye. Yek digot; na walleh ew merivek din b, ne Mso b. Xeber ji der t od. Mihemed Beg Bot li Mso xistiye ew miriye. Jina w li ser w distir wiha dibje . Mso way, sed car way Mso min ji te re negot Nee dwana Mihmed Beg Bot Dwan li te nay Mso ku tu ji vir de her Tu ji wir de naye. Mehmet beg Bot ne mr Eger ku ew mr bya ew bi xwdiy jinn xwe bya. (Ew serpehatiya min pir caran ji dev bav xwe j bihst l bi kmay b. 1071-MRO T J TLAN Mro t ji Tlan, Bego t ji Tlan, Qevda r girda ser qolan, Heyfa xort Xerza maye ber baran. Miro t ji Dihok, Hakimo t ji Dihok, Qevda r girda ser zirhok Heyfa xort Xerza maye ber teyrok. Mro t ji Cizir, Hakmo t ji Cizir, qevda r gireda ser zincir, Heyfa xort Xerza maye dev br. Dayk hina bk di test ko av bi kev kev lko de bne ber li dest xwa pa ko Hina me hina v Diyarbekir me kirb li hev zdekir l hek epil bk diya bk gir bn, hin qm nekir Ha li hta ha li hta swar segmana da cirta
346

le dayk bka me ji mala mra, xwarziya egta min avt binya Tilgoran de hek, hevalxr xelata xal lok(2) han Ava em me zelalo tde dilze kwrg xezalo le welle axat ji ber da li bav Fak wer helalo(?) Dayk xeftan bka me qutniy samo min fesiland ne temamo l hek welle sami dro wez peya mo Dayk hina v Heleb hine li dest v Zeyneb l hek, hevalxr de vay tu aqbet li ser heval hogir dora te b Bk rake ji pyo xr lko eka yo le hek, hevalxr mi go gune li stuy d bavyo Bka me dara ser ryo alyak svo yek hirmyo de dev berbuya bisk, ziman wan jbe yek nikane kilamek li ser hevala mi bibyo Go ev i dara li pey so mi berra girto piy qumso de mi go pismamo xano were pso De li wiyal t, li wiyal t deng kevoka sip t de welle ji ber de deng bav Fak bi mran,bi egt t Dayk deva bk bi rast xo xliya bk bi ber b xo le hek, hevalxr agirk di dil d bav xo Dayk xliya bk hell xavo tra xuayaye bisk avo Dayk Qerejdaxa li taco
347

Diyarbeir hlek deno hlek zaco l hek, hevalxr taliya qza ya mirino ya j zewaco Dayk Qerejdax berbi royo l hi?inhat indilkoyo l welle kalk Azad bk ji Hec stend bi zora oyo(?) Ha li tela, ha li tela ko ker hat mexela le dayikxr welle bka me qza ra ye, xwarziya beglera Dayk bk du berbno ji mala w de berjr bno le bav birn bk ji nro snde poman bno Dayk ber ruy li mezel b kutl suwara li me der b le welle bav Fak ji ber de seresker b Dayk me ji dba heya dba dayikxr welle nexshr rheqba de welle d Yaa Silo ra em tu car jinn xwe nadin xerba Ava Qerejdax li tistra dest berbuy mena li gustla le hek heval, bka me qza mran diya wezra Dayk xaniy bav bk nlkir torb toraq pde kir le berbuy mena hatin devlkir Xaniy bav te li korto dilopa pde orte orto de hek, heval xema mexo pasa xorto(F) De ji dana heya dana pez sekin ser guhana le hek, hevalxr dev diya bka me nola uncr nav bstana(?) Gund me ji gunda dero kevir dora kaniya gund me mermero le hek welle diya bka me nola arwana(4) qemero

348

Ew i dara li kepir swar segmana xar dibr de dayik xweziya mi bi dil w xweying, xweying bbe berdlya(?) bir Ew i dara li p so mi pde kir top qumso le pismamno kwrno(5) werin pso Bmalo, li v em li v Ferat, Ez m iyay Maz, ciy soz qirar e, ima tu nedihati, Hing ez rebena Xwed digiryam, , Hestir min dewsa av xn dihat, min go ez law Nr hevdu birevnin, li xwe heram bikin ax ava v welati. Kelha Mrdin bilind b, bi ser din ket, Ji sida min ra tra min law Nr li teht ket. Min di qz xwe xemiland bi ba d ket, Dil min swiy ewiti, nava min agir pket, Min go xelk alem gik esker firar bn, Taxbra wan li vda am Heleb ket, Taxbra law Nr li Besra Yeman ket, Dil xelk alem tev da dil bn, Dil min law Nr ji kenar bilind, Ji ezman hevta bela lket. Ez bi ser iyay bilind ketim dikaknin, Hstir xwn bi enga, bi kulma dibarnim, Li nav taxbr blka digeryam sebra dil xwe nabnim. Ez binim mal, xiir beniy xwe gia bnim, Ez gil bikim, tla li ser tla biknim, Heta teskera law Nr ji derge Stambole tije bnim. Bajar Mrdn bajar me ye, Ska fila biewite roja lehd bey' bazar t tuneye, Ez dirim li nav taxbr ordiya, nizanim law Nr li ku ye. iya dibn em iya ne, Golk d garan radibin dibn em boxega ne, Sew sakulk ji ku rabin, Dibn dewsa sebra dil te em nandar in, em axa ne. 1072-MUS XAYN Me rev, me rev ! Mus xan me rev Te hetka min bi nav xwe re derxist
349

Bi epl Stiya Nemo bigire, Bibe ji xwe re, Heta erd am bi te ra me soz min bi qerar te re Her li d soza xwe venagerme Bdn bimirim, Li ser riya bdn here Ms xan bext dinyay ne wihaye, Ne bi zirta ye ne j bi forta ye Ne bi efiya gal xwar kirina Ser xaniya ye. Min doh pr tu dt Tu ji ber Hisnk gur direviyay Li ber av min wek mij tifing t xuya y Tu sekin li diyar heftay Ms me re bext ne wiha ye.. Kon Ms xan, ji kon dar e Stna nav zr zer e, Sala n w ax ez dosta Ms xana xwe bm, Sala sal ez ji can min kirin Nana guliy zer e. Por min sor sosoin, Li tmka digere. Kon Ms min li ber av Ez li bext te me, T keboka xwe bid erd. Paketeke lx, yek bav Te rext arpare Bav ser dev zirav Heya li me derkevin Gaziya mala bav... Ms xan bext ne wiha y Te dest ji Sitiya Namo berday Te htiye li ol iya y. Mus xan me re Stiya Nemo digot; Mus xan bext ne wiha ye Bext ne wiha ye Ne bi zirta ne bi forta ye
350

Ne bi gera ser xaniya ye Ne bi dabanca qerebelo Te li tenita rast girday ye, Ne bi qeyi rext rasto ep Te girday Mus xain bext dinya y ni wiha ye Min go; Qey tu bi mraniy Mna Mihmed beg, law Ceml paay Li hinda pira re, bajar Diyarbekir Piya tromobil zabita R girda y Min go; Qey tu bi lm xwe Mna law mel Fetullahe y Min go: Qey tu bi ciwan mriya Mna muchim x Erebay ev nv ev Hseyin gr eravann dev tifingek alix di ser ter xwe re berday Te dev ji Sitiya Nemo berda, Tu revya y Ji qonaxa s seeta cef gal Mus xan min man e, Mna Mij bihar li ber av min xuya y Stiy Nemo ban dikir digo: Mus me rev Mus me rev Rev ne kar mra ye Mus were me rev. Eger tu her Der eyneliy dayne, Ji dotmama xwe ra Tu li bin beriy Li qirpne tifinga Tu li er qzik bkn Kurda binre Mus xan Soz min bi qerar te ye Heta erd am erif tu her
351

Taxa Salihiy, Nav axlern Kurdistan, Dest min bi te re He ji min te j d soz xwe venager Bila kafir bimir li ser dn bdina here Bejna Mus xan min zirav e Mna dar Blk n dib, Li bajar Diyarbekir Li welat Kurdistan, Li dev sk kolana Stiy bang dikir digo: Mus xan li te zava by, sala ve sal ez bkk bm Li te hsro li min pepko Xwezila ji xeyra Xwed re Mus xan min li bin beriya Beriya erk giran bikirana Bila heft sal nv d ra Bi dest Mus xan min bigirtana Bav tana ser Blk... Sitiya Nemo bang dikir digo: Mus xano! Bejna Mus xan min Zirav e, mna dara zeytn n dib li bajar Diyarbekir Li welat Kurdistan Li ber dara mrat telefon Li te axao Mus xano li min xatn Stiy ban dikir digo; Kon Mus xan min li ber av Mus xan, og xwe bide erd Qeya qiik mozeliy Li dest xwe bigern Mna xort Kurdistan Dest xwe bav ser dar dev zirv Paket lx hesn bav
352

Heyan ku bi ser min te giha Gaziy mala bav. Kon Mus xan min ji kona dar e Stna nav zr zer e Sala n ve ax Ez ji qza qzek bm di mala bav xwe de bm, Sala v sal Li bine beriy La min nazik teze Kirin niana guley zer e Pore min sor sosin Mna hrik zra Li bin beriy Li tum xernb digere. Bejna Mus xan min zirav e n by li bajar Qamilok Li ber dev deriya qereqol; n b, li zozana erefedn Li deta hezar gol Li welat Kurdistan Sebriy Serhed 1073-MHMED AXA /Strana Mihmet Axa Hawar li min..... Ez me Amda bav Mihemed Dn bala xwe didem lo.... Lo bi eme lo lo, lo min lo, lo gid lo L l bel welleh exana dest Mihemed ax Dn bala xwe didem Ji wan ecemiyn km derhem e lo, lo li min lo, gid lo Mihemed axa tu d rab baz bid ser bana qesr Tu tivngek biavj w kevoka ser hereman bi deng l bang bike gund cranan bibje gel gund cranan ez li bext we me Hn li min fena, ez kil av Zergaya xwe me Welleh min soz daye li ber dest Xwed tu s jinan bn, a aran, bi soz be ez a te me lo.. Lo gid lo, lo lo li min lo. lo bes e lo...
353

Zergay ji ber eraniya dilketina mihemed Axa nexwe dikeve... Dikeve nav nivnan... t ber hal mirin. Bav birayn w, w bi texsiyek digihnin Qamlok ser doxtoran. ar doxtor tn ser. Her aliyek w dudu disekinin. heft pnc derziyan l dixin heta ku behna w hinek t ber, ji bedena w dedikeve dikeve xew. Gava di ser xewna Mihemed Ax de ye. terqn j der t... Vedinciqe hv dike ku Mihemed ax, lawik Deqor, delal dil ye ji Amd hatiye serek xwsiya mirine dikeve qirika w. Dike hawar. Min gaz bav birayn xwe kir min got hey xaniy we bi ser we de ketino.. Ne hewc ku hn pern xwe bidin van doxtoran, Bi derz dermann van eczexanan Hn binin pey Mihmed ax, swar cb, kek Terfa, Bila were xestexan li ser nivnn min bisekine Were serk bide min e... Welleh bi w Quran Ew j heftpnc derziyan a tifo, Werm qansr tir e lo lo... Lo lo li min lo, bes e lo... Mirad Kin e 1074-L L CRAN L l cran Bila mala me h j nzktir mala we ba Bila her s mehn buhar herskn havn bila herskn il sisyn peyz Mala me crana mala we ba Bila ibeka we raser deriy me ba Bila fitln ahr temeziyan areta min te ba Bila tatiya me heba Firavna me tune ba... Gotin :Mirad kin e 1075-WERE LMA Were lma, were lma... Ez xulam wan avn re belek W bejin bala zirav L l gidyan dev levan... Sng ber gula min xwe e
354

Wek bax dewleta El Osman Bax gl svan Were ser il kann ye Zalim w xwe bibe ji ro p ve Were lma, were lma... Dn bala xwe didem Titek ji w bejin bala zirav ne km e Were lma, delal dil min o... Ez ji bajaran me bajar Diyarbekira ewit Ez dn bala xwe didem waye bi beden e Ez rabim bigerim li dikann... qesaban ....Dikann van berberan Ez rahijim kreka uxl Swas bnim, Biavjim ser dil xwe rebena Xwed biqelmim Ez bibjim lawiko delal dil min o were der, Ev hem kul kedern te ne... Were lma, were lma... Ez aiq avn belek Ax w bejn me.. Gotin :Mirad k in e Mirado lawika ji hem titn din xwetir dibje. 1076-ER MALA ELIY NIS ...Snd xwarine.... Jin nams prekn xwe bi s teleqan berdane Gotine em ser xwe naxin evqan e em dest xwe naxin keleman e em ber xwe nedin tu hepsn giran e bira em tucaran dest xwe Nekin dest wan bbavn tirkan e Bira binere he ew in Ew qasn ser me bi xwe ne Ma di bra we nay wexta ku x Sed Li dev l Camiya Diyarbekir xeniqandin Sty w avtin ert bkn serbizr Bi ser mala bav xwe de vegeryan e Bira hn w roj di bra xwe bnin....

355

Strana Snem roka xwe wiha ye. Mr Snm ne li mal e, die Hecc. Toloz mel gund die bi xanat dest diavj Snem. Snem xwe bi dest w ve bernade w bi ivnik kincan di nav xwn de dihle. L gava ku mr w t, mel bbext giliy w bi awak din dike.Hecc, yek ji mal te di din dihat dibje. Mrik radibe ji ber ku gelek ji Snem hez dike, w nakuje, w berdide. Snema reben radibe terk dinya dib bi deryan dikeve. Pit kuheft salan li xerbiy dimne, derd xizaniy dikne, bir taz erpeze dibe, rojek radibe diikl yek gurr de serek t mal. mrik ji kerba w re di nav nivnan de ye nexwe e. Dinin du mele bbext j. Sinem ji wan re kilameke dibje:

1077- AX SNEM Ax Snem........ Yad reben, di dil min reben de ku havn e Waye kewan li ser qesr qusrn mala bav min danine Nikln wan heyvan sor in, eng per baskn wan n e Ne li ser bext me b, l li ser bext kuik mele Etman be Dibje ku yarn Snem cendirme efend Rom ne lo lo... de lo lo lo... hey lo lo... De rabe bwjdano meleo hey lo lo... Ax Snem... Yad dil min reben Xwed kul derd birn e Seyda, min div ku tu ji min re bibj, b ka Snem k k ne Geh tu dibj cenderme ne, geh tu dibj kelen nav gund me ne Geh j dibj tolaz efend Rom ne.. Dn bala xwe bidin van xebern Snem b i buhal ne Kuro Hecciyo rebeno eger tu bawer nek Bawer bik h pita sty mele Etman bi xwn e Wey lo lo, wey lo lo... Ax wey l l....Snm bang dikir digot ya mele Etman
356

Dinya di dil min te de, ez nizanim b i dem e Dil min rebena Xwed bye buhara kul derd xeman.... Li dar v dinyay, ez rebena Xwed xwediya rhelaliya xwe me Feqro Hecciyo, rebeno, heger tu bawer nek, ez Snem bi xwe me Hey lo wey lo lo lo... wey lo lo De rabe bbexto meleoo hey lo lo.. Mirad kin e 1078-STRANA MEYREM De l l Meyrem.... Min got, tu d pala xwe ned w ax, w kendal Tu d ber xwe ned w sof, w ap, w extiyar Tu d ber xwe bid xortek szdeh, ardeh, panzdeh sal Gava ev bikeve nv ev Bikeve ser sng ber bedena te ya kal aboz a deqand Wek pezeke ku bimne li ser iyay Spn iyay mala Ji xema dil min te re pezeke guran xwar, dilo yar De rabe awirewata min Meyrem hey l l... L l Meyrem....... Tu ne kea mala Fero ye Ku ez te bnim ji tiving nan, ji hedef re L heger xelk dinyay alem got, Kur rre o tu d i bik ji Meyrem, Ez bibjim min Meyrema xwe aniye Ji kf gelefek sinetn nn ev re hey l l... Mirad Kin 1079-AY DELAL AY AY DELAL Ay delal ay ay delal Ez me Diyarbekira ewit Yad waye ber bi ba ye Radara keleha Mrdn bilind e Raser beriya Hiseyn Qenco Qiziltep, Lo gidiyano hewale ye Ax dell min o Henek yariyan li min neke
357

Way xopan gund mala bav min xuya ye Wexta tu hat tewenga sng bern min reben Tu d roja pa pirs nek, hal kele gewra min awa ye Ay delal.... ax roja ez bimirim, tu sebeba min lo..... Ay delal...te ez helandim gid..... Mirad Kin

358

1080-MR EREF Hey l, l, l, l, l, l, l, Hey lo, lo, lo, lo, lo, lo, lo eng ox mala min, Delalo Temo lawo Mr eref mr me ye, Hey lo, lo lo lo, lo lo Can eref mr me ye, Delalo Temo lawo Bi topz reoke ye, Hey lo lo, lo lo, lo lo Bi topz reoke ye, Delalo Temo lawo rk bav xwe ye, Hey lo lo hey lo lo lo rk bav xwe y Delalo Temo lawo Dijmin nan xwe ye, Hey lo lo hey lo lo Dijminn nan xwe ye Delalo Temo lawo Mr eref Botan, Hey lo lo, lo lo, lo lo Can eref Botan, Delalo Temo lawo Te li ser kesrewan, Hey lo lo, lo lo, lo lo Te li ser Kesrewan, Delalo Temo lawo Piling Kurdistan,
359

hey lo, lo lo, lo lo Piling Kurdistan, Delalo Temo lawo Ser bext min tu can, Hey lo lo, lo lo, lo lo lo Ser bext min can, Delalo Temo lawo Mr eref iya y Hey lo lo, lo lo, lo lo, Can eref iya y, delalo Temo lawo Bhna gul giya y, Hey lo lo,lo lo lo, lo lo Bhna gul giya y, Delalo Temo lawo Bira dost kurday, Hey lo lo, lo lo, lo lo, lo Bira dost kurday, Delalo Temo lawo Bira dil me hja y, Hey lo lo, lo lo, lo lo Bira dost me kurday, Delalo Temo lawo Ji kovara Rewnbir hjmara 7 an end kilamn ji aly Xaatr Abovyan va hat berhev kirine. Li ser zdiya.

1081-MRZ ME MRZ ME Mrz me, Mrz me, welleh Mrz me, Mrz me, mrzm, delal Mrz me genime li dewsa ceh me.
360

Welleh Mrez me. Mrz me Mrzem, delal Mrze m Gar guh te me, kea Mrze m Mrz me Mrz me, delal mrze me Xizma poz te me, welleh Mrze me Mrz me Mrz me, delal Mrz me. Mrz me Mrz me, ke Mrz me, Aiq bejna te me, welleh Mrz me. 1082-MR MN Mr min, mr min, mr min Snga xwe daye ber gule topa rom Azadiya Kurdistan, hd bajo x mino x mino dil min di xem de Mistefa Kemal leker rakir, bor l da smet Kerr r da ber Ordiyek leker andin bi Xinis de Dest x Sad, Xalit Cibr tev il giregirn Kurdistan girdan, andin bi Amed de x mino hatim, w yan e li Qolhsar Tibika polsan, dewriyan lekeran e Li Kurdistan kilit kirin, deriy mizgeft medresan e il giregirn Kurdistan andin Amred, ber berdan e x mino diim Qolhsar, li hember Taca ser x El kesk zer dara xurm Temam elema snga xwe daye Hilkiriye bi zr bi zeber e Rzann wek wan nebnim ku bikirim bi zr zer e Misto Kemal li ber Xalit Cibir diger digot; Qebul bike anayasa Tirkistan e Ez te bikim alay res Kurdistan e Xality Beg digot; Di anayasa tirkan de tune maf heqn Kurdan e
361

Qebl nakim v zagona han Misto Kemal tev civata dor, dama x Sed ya Xalit Cibir il giregirn Kurdistan, dan mora mezbeta ne andin Amed, ber bendan e d bawer nakim dinya bi dinya be Rzann wek x Sed, Xalit Cibir ku li me rabin Ku serk dewleta tirkan be Kurdistan wek keleka serav w li ba be Pita ehd ketina rzanan, Di dest ereb ecem tirkan e W hal me i awa be? Hd bajo, hd bajo, x mino Snga xwe daye ber gula topa romiyan Azadiya Kurdistan x mino Tu dizan rom xane, Wek zibile teva nabe Ez bi dor, Ez bi qurbana gora ta ku tu t da Ji gor rabe ma ez tkevim Ser helne li hal me Kurda mezekin e Azadiya welat 96 1083-MRO-1 Ez me kel Kela li evraz Dergeh asin e Kill dar maz Tu bi Xwed mro mro Esmer bixwaz y yeman yeman esmer yeman y yeman yeman esmera min yeman Tev xwe birin eman eman Tehl bo me man Xwe tev birin mro mro Rind tev birin yeman yeman
362

Tehl bo me man Rind tev birin mro mro Nexwe bo me man Gotin MuzkGelr-Berhevkirin. ivan Perwer

1084-MRO-2 Hesp mr min qir hn Tere dilze li ser ling pn Brnn mr min pir giranin De dil min j j ra de De Mro Mro Mr Mran Kar te i li Swaz li nav maciran De rabe rabe Mro rabe Xewa sib pir xirab e Xewa sib pir giran e Hespe Mr min qir boz e De r ra mere r bi toz e Dil xwanga w ji w s ye De lomane j bi lv poz e Gotin Muzk: Gelr Berhevkar: Huseyin Er

1085-LO MRO Lo mro lo mro ! Ro dihate nimja nvro Oda mr min bi soring e He dost firenge; Emr w emr quling e, Lo mro, lo mro !
363

Oda mr min bi hene ye he dosta w file y Emr w ji emra zde ye 1086-MUSTAFA RED Mustefa Red nivskar kurd cihgir serek Navenda PEN a Kurd e. Red roja 19.12.1945'an ji dayka xwe bye. Ew roja rojeke arem b, dem j dema var b. Di w ev de heyv hate girtin. Ji ber v byer j, pit 50 sal, roja byna w ya rastn hate derxistin. Gund ku ew l bye jre Kaxir dibjin. Ev gund Kurdan li iyay Xastiyan, li herma iyay Kurmnc, li baur rojavay Kurdistan ye. Bav w bi piyn xwe digihne la Dinan dayka w ji aliy bav de digihne Xerziyan ji aliy dayk de digihne ikakan. Dayka w, di destpk de, ew bi anda Kurdan perwerde kir. Strann landik jre gotin, rok efsane jre hewaldan, awaz strann gelr jre stran. Ber ku ew bie xwendegeha destpk, strann mna Dewr Evd, Mem Alan, Cebel Mr Hekariyan, Salih Naso, Xezala Mendalan, Xezala Red Beg, Husn Zil, Siyamend Xec ... hwd bi dehan strann giran bi sedan strann sivik, rok efsaneyn Kurdan d bbn beek ji jiyana w. Siwar xewnn w Mem Alan, li ser pita Boz Rewan, li ser rya Cizr b. irskn rya w ji bedewiya Zna Zdan, Binefa Narn Keja Gulsor bn. Tev ku w, li gor temen xwe pir tit dizann j, l bel gava ew xwendegeh dt ku mamoste bi zimanek din diaxife ew t nagihne. "Hey hawar ev i b!" w ji xwe re got .... l bel are tune b. Dsa j w are li w pirsgirk dt di w sal de, di nav hevaln xwe de, b y her jr. W xwendina xwe bi ziman ereb berdewam kir, pave nema di sala 1965an de, sala 12an bi sta ndina bekeloriya (lse) bi daw kir. Ji aliy malbata w de ryek li piya w hatib dann. Ji ber ku biray w y mezin bb doktor, diviyab ev kur din bibe muhendis. Bi w armanc ew roja 19.04.1966'an li otobs siwar b, snor Sriyay derbas kir di skendern re, di Eden re, di Stenbol re hat giht bajar Blgrad, paytext Yugoslaviya. Dema p li w gelek giran hat hin caran, ji ber awat brkirina welat, di koka xwe de bi ten rdinit, li ber pencerey, yan j di nava nivn de hstir dibarandin. Lome gazin ji xwe dikirin digot: "ima min ji ber gotinn xelk bi ya xwe nekir krsekek (axa hik) ji axa welat nexist entey xwe bi xwe
364

re nean, daku min di demn xemgniya xwe de, ser xwe daniya ser w ax. Qeder arensa mirov kes nizane, gava ez li van deran mirim j, hema bila ser min li ser w ax be." Pit mehek ew b endam Komela Xwendekarn Kurd li Ewropa ji w re b destpka jiyaneke dr dirj di nav rzn tevgera xwendekarn Kurdistan de. Ew li Blgrad btir ar salan ma nema debara w li wir b. By ku ew xwendin bi daw bike, ber xwe da Almaniya hat li bajar Berlna Rojava bi cih b. Li zanngeha Berln xwendina nformatk (xwendina computer) bi daw kir. Di sala 1981'an de bi keeke Kurd re zewic pit end salan du kurn wan bn. Di sala 1976'an de w hin hevaln xwe biryar girtin, ku ji niha pve, xwe bi ziman kurd perwerde bikin her nivsarn xwe bi ziman dayk belav bikin. L bel, p diviyab kesek xwe pve bibe di pey re hevaln din perwerde bike. Ev kar han b bar w. i pirtkn kurd yn w dem hebn, w ji xwe re peyda kirin. Ji nivsarn Bedirxaniyan heya bi Qenat Kurdo Red Kurd w tev xwendin. Derketina Hawar (apa Ewropa) ji w re b mizgniyeke mezin. Bi rojan, bi evan, hin caran heya ber dest sibeh, w Hawar dixwend; Hawar b ncla rewenbriya w, Celadet jre b mamostay her mezin. Ji sala 1977'an heya 1979'an w li komela karkeran kursn ziman kurd pk kirin. W di wan salan de gelek demn jiyana xwe di nav rzn tevgera xwendekar de derbas kirin. Bi hevaln xwe re di gelek komteyan de cih girt, gelek smnar pk kirin, civn kongire pkann, aksiyon organze kirin, belavok wean nivsandin belav kirin. W ji sala 1979'an heya 1985'an li xwendegeha gelr ya bilind li bajar Berln mamostetiya ziman kurd kir. Gelek xort ke di kursn w de hn xwendin nivsandina ziman kurd bn. L bel y ku ji tevan btir sd girt hnb ew bi xwe b. Bedarn kursan ji her aliyn welat bn wisa j, w zaravay her hermek dibihst. Hn ji dema Blgrad de, w ji xwe re stran dikirin; strann w pir li xweiya hevalan dihatin. W ev we li Berln j berdewam kir di pey re li cih stranan helbest hnan. Bi v away, w gotina meta xwe ya dema zarotiy an cih. Gava ew hn bik b li ba meta xwe li ber rezan b, gotinn w gelek balk bn. Hng meta w digot: Ev law biray min ar e. W piraniya helbestn xwe di rojname kovaran de bi nav Xamevan dinivsandin. Ji bona w, dwana helbestn w, ya bi nav Serfiraz di sala 1994'an de, di bin nav Xamevan de hate belav kirin.

365

M. Red ji sala 1966'an heya sala 1990'an bi nav Mustefa Al dihat naskirin. Hn li welat panav w bi biryareke jorn hatib guhertin. Di sala 1990'an de w panav xwe sererast kir mna panav birayn xwe yn din kir. Bi v away, hn dibnin ku Mustefa Red, Mustefa Al Xamevan yek mirov e. Di sala 1994'an de w mala xwe ji Berln bar kir hat bajar Homburg, wilayeta Saarland, ya li ser snor Frensay. Li nsttteke zanngeha v bajar bye delametkar. L dsan j, di ber kar xwe re, dest ji xebata rewenbr bernade. Ew li bajar Saarbrcken kursn ziman kurd dide di MEDYA-TV de waneyn li ser folklora kurd pk dike di hin rojname kovaran de dinivsne.

1087-MEM ALAN Dr: Mustafa Red Mem Alan yek ji destann Kurdan e. Gelek varyasyonn v destan hene. Destana Mem Alan bi ser xwe ne destana Mem Zn e. Mirov dikare destana Mem Zn ya Mem Alan ji hev cuda bibne. Destana Mem Zn bingeha xwe ji destana Mem Alan digire. Ehmed Xan j di bin bandora destana Mem Alan de Mem Zn nivsiye. Div mirov jibr neke Mem Zn a ku Ehmed Xan nivsiye, yek ji varyasyonn destana Mem Zn e. Destann Kurdan xwed drokek kevn in. endn varyasyonn, cureyn, vegotinn destana Mem Alan j henin. L elementn wan wekhev in. Mem Alan, yekane zarok key bajar Mixurbiyan e. Diya w kerr, kor seqet e. Masger li deryay hespeke xerb digirin. Di rojbyna Mem Alan de v hesp xerb deryay Boz Rewan difiroin bav Mem. Mem pirr ji hesp xwe hezdike. Mem di xewa xwe de Zn, Zna Zdan dibne. Periyn esman w dixin post kevok li koka Zn datnin. Zn kea mr Cizra Botan e. Mem li pey xewn evna xwe dikeve. Destana Mem Alan ji aliy dengbjan ve tn qrn. Versiyona herma Serhed bi qas 13 saet didome. Ten dengbjn mezin dikarin hem destan bjin. Dengbjn ne navdar ten hin pareyn destan dibjin ya mayn j bi axavtin bilvdikin. Herwek versiyona herma Botan j gelek dewlemend e. Mem tkoneke mezin bhempa dide ji bo evna xwe Zn. Di dawiy de rast xaneta Bekoy Ewan t mr Botan w diavje zndan. Mem li zndan dimire. Li ser mirina Mem, Zn li dij hem otorteyan, hewek bav xwe j dert li zndan li ser meyt Mem jehr vedixwe jiyana xwe jidest dide. Bav Zn mr Botan bi hem dek dolavn Bekoy Ewan dihese l d dereng e. Ser
366

Beko t lxistin wek smbola xanet mezel w di navbera yn Mem Zn de t kolandin. Ji wikipedia. Mustafa Rad hatiyewe rgirtin.

HN HMANN HUNERA KOMK D STRANN ME YN GELR DE Komk ew weya huner ye, ku hunermend yan biwj taybetiyn kesek yan titek bi awayek pkenn henek dide xuyakirin, yan j nirxn km dike yan j hin kmasiyan mezin dike. Bi w away hunermend bala temaevan xwendevan guhdaran dikne ser mijar mijar p xwe dibe. Di hn strann me yn gelr de ev hman j hatine bikarann. iqas strann me yn gelr li ser babet pirsegirkn civak byarn drok hebin j, l piraniy a wan li ser evndariy ne, ku bi gelemper di dawiya stran de nagihnin armanca xwe. Ji ber w j, di strann giran de taybetiya drama tragdiya gelek ekere diyar e. Em dibnin, ku mamosteyn me yn dengbjiy di van stranan de gelek hmann(element) huner bi kar anne. Em di v nsa xwe de hewl bidin, hin hmann komk di hin strann gelr de bibnin. Em wek nimne hin axan ji strana Yar Meyro Meryremn, ku li herma iyay Kurmnc t gotin pk bikin binrin afrner v stran i wiyn hunera komk bi kar anne. 1089-J STRANA YAR MEYRO MEYRMN De yar yar yar yar yar yar Yar yar yar yar yar yar Yar yar yar yar yar yar Yar Meryo Meyremn Dev dost, dil irk Bi min re xayn Dosta kek Evdilwehd Nandara mertn L Meyrem tu ji min re nedib Kihleke ji kihla Eloy Mersawn En be s lingn xwe sipn Qitzirav qamn Simkadn btilafirn, St bi hicb bi dapn Mohra Kaway Hemdamn li ser dann L Meyrem, l Meyrem, l Meyrem
367

Rojek ji rojn rabilalemn Min tu bikanda ber kevir bnekda Di ser te re bixuanda(por bikira/bigirta) Kilavek qehwerengn Her koeka kulv Min t de bikuta Strkek ji strkn zr Xursn Di dor re daniya gobekeke hvn Ew kulava ne t firotin ne t kirn Ne min bi ser w kilav de berda Berdehek ji berdeh bi rn Vxista cotek zengyn zrn Di ser te kira lwaneke zvn Bi serda berda rimake tcn L Meyrem, l Meyrem xoy Gul, xoy erqn Ling xwe davte rikb, xwe diqulbn, Li navbera qerpz zn Ji para teriy li pit datn ji pre seriy xwe Li tenga sng xo disekin xoy Gul, xoy erqn Lawik ardehsaln, swar Methn erxeciy em me y jrn Dib qeqa teyr ispir- dogan Di ser re der dixwn Berv Methn bi em me y jrn de di qulbn Li dza merkeb El-Hisan, li erd Metn Li navbera Heran Cibrn Ji xwe digere li rewa kar xezl Kar xezl Ji ber tm gewrik hewn Meyrema min, Yar Meyro...... xoy Gul, xoy erqn W ax di cih de berdida Cot tajiyn cwrn Dib qeqa teyr ispir- dogan Di ser nriy xezl re der dixwn Ber Methn bi em me y jrin de diqulbn Li dza merkeb El-Hisan, li erd Metn
368

Li navbera Heran Cibrn Nriy xezl diqulbn xoy Gul, xoy erqn Nriy xezl radike Li terkiy diidn Dibe li piya kinik-Meyrema Hogan li erd dixn Kinik-Meyrema Hogan bi dilek ne y xwe Nra xo ji erd radik hiltn xo digot l Meyro Meyremn Ez nizanim ima Tu poz xwe li min radik hiltn Qeyne te bavik xwe tola xelk nediye Etar tirpan gzeran, Etar binaniya Mersn Ji sib heya bi var Li ewlika deta Hemq Li Qulp Entek, gund bi gund, Tirpan gzeran digern Ji sib heya var Ji dest bav te tola xelk de Nekev darik teraziy, benik mezin Meyrema min, de yar yar yar Yar yar yar yar yar Meyrema min Yar yar yar yar yar yar yar yar Yar yar yar yar yar yar yar yar L Meyro Meyremn V sib min bal zeyna xwe diday Li navbera gund e Metn Xumexuma dewatek t Defek ldixne Ez diim ser w govend Min xwe berdida gund me y jrn Min bal mla xwe diday Kinik-Meyrema mine Miho Beg Ketiy ser govend Destmaleka herr bi dest de Ser dlan - tew dilo - dikne Ne wexta av re belek Li min sw radik hiltn Dib guregura hstirn xwn Di ser hinarkn ryan de,
369

Bi ser sng sedef de dibarn Min gott l Meyrem Tu bi Xwed dike dihebn Tu y tu xeman nexw, Tu kiman nekn xoy Gul, xoy erqn Li welat d bavan Di pey can te re kor bibe, Meyrema min xwe nemn Hevalino, ehbabino Xwed bike ez nifirek bikim Gitik dest xwe bi min re vegirin Li ber reb alemn, Mr ps xirab Xr xweiy ji can xwe nebn Ji kinik - Meyrema mine Hogan re kirine cotek qondire Her du kerikn xwe zvn, Bi s er de berdane s gupikn zrn Mrata qundir teng kirine ey lingan diguvi, Piya qil dn De yar yar yar yar yar yar yar yar Yar yar yar yar yar yar yar yar Yar yar yar yar yar yar yar yar yar yar yar yar Meyrema min L Meyrem tu li hember, min li hember Hoganiya min te li hember V sib ji meraqa dil min te re Bila zerikek ava sar biniqit Ji kevir yaqt re mermer Hec di navbn du aiqan keve, Dest wan ji hevdu bne der Ez nifirek l bikim, Li axret mehrm bibe Ji efaata pximber Di mala xwe de bimire heval ehbab tukes nzk nebin, Tikes nere ser Gava rabn rakirin kirin diyar rehmet, axa gorn
370

Penek ax avtin ser Ez w ax nifirek li xoc bikim Xwed bikim winda bike qelem defter Di v wext me rezl de Her her xoc nikare Ti telqnan bide li ezber De yar yar yar yar yar yar Meyrema min, esmera min Yar yar yar yar yar yar yar yar Yar yar yar yar yar yar yar yar Yar yar yar yar yar meyrema min L Meyrem, l Meyrem, l Meyrem Ewrek rab ji qulp Entek de Gurmegurm e, zalim vingeving e Xeberdaran xeber didin Min lawek evdal xelk Bi min re digotin: Tema malek ji gund we barkir Derbaskir orta gunde Min ber xwe gerand Min bala xwe diday Kinik - Meyrema mine Hogan Bi dest xwe kir mkut hesin Dixwaze bikute serxwar sing L Meyrem(a) min digot ez v sib Nifirek li can xelk xwe y Hogan bikim Xwed bikim mkut ji dest de biimite Lkeve li cot xilxalan Di bin de bi, kne boxaza linge L Meyrem min digot ez bikim bileznim Rya Heleba ewit bikudnim Ez li dev sk bedistana bigerim Tuxtirek bi xwe re bnim Ez bjim tuxtiro De zbe bike bilezne Mrata nexwexan Bi ser min xwe de hilwene Qutiya dermn melhem hilne Ber xwe li ewlika deta Hemq, Li qulp Entek bigerne Xwe bi kinik - Meyrema mine Hogan gihne

371

Birna Meyrem jre bikewne nextiya xwe 1500 quri, ji min bistne De yar yar yar yar yar meyrema min... Em dibnin hunermend me di dawiya her axeke stran de henek laqirdiyeke dike; ew bi w away ji her axeke stran wneyek karkator dike. Di axn piy de Meyrem dike mehneke kihl, bi zn zeng, bi berdeh lwan, bi dizgn bi rime. Di axn navn de xoy erq(evndar Meyrem) di nr, ew nirvanek gelek sivik jr e. L bel Meyrem bi dilek sar w pwaz dike. Ji lew re, ew bav w nizm dike, w li ewlika deta Hemq, li Qulp Entek dike eriy tirpan gzeran. Di pey re xoy erq Meyrema xwe li gund dibne. iqas evna wan xurt e j, ew li dawiya ax, plav Meyrem ji me re bi awayek karkator nan dide. Ew nifir niiran li xrnexwazan dike, wan dibe gor bi ser de j, dixwaze, ku xoc deftera xwe winda bike nizanibe teqn j li ser wan bixwne; ev j henek laqir ye. Di axa dawiy de Meyrem li ber li ber vegirtina kon dibne. Daku ew xwe nz w bike, dixwaze, ku mkut li ling w keve ew bie ji bajar Heleb doxtorek ji meyrem re bne nextiya doxtor j ji beriya xwe bide. Bi w away, bi hunera henek laqirdiyan, dengbj bala me dikne ser stran m ji axek derbas axeka din dike. Kovara Veger- Mustefa Red

MAMIK Mamik min maman Mirad Gundik - Gundik Mamikn kurd (li hinek herman dibjin titonek) di evn tar yn bergovikan de pxwarina evan b... Mamik, gotinn li hevkir ne wek qalibek t pirsn... Yn ko ji wan qaliban re dibjin mamik wek "Mamik min maman ... i ye?" dipirsin. Yn ko ji wan qaliban re dibjin titonek dibjin " Titeka min heye ... i ye?" Ji bo ko irniya ziman me li ber avn we rayxim ez d hinek mamikn ko min ji Gundik Mel berhev kirine binivsnim. Ji bil mamikan min hinek titn d j kom kirine pa ez d wan bigihnim ber dest we xwendevann delal end mamikn ji Gundik Mel

372

1. Mamk min maman Qesra sp b der. ye? 2. Mamk min maman Roj bk e ev pepk e. ye? 3. Mamk min maman Pirtika kar li ser guh dar. ye? 4. Mamk min maman Sindirka li ser sindirk mifte ya li dest bk. ye? 5. Mamk min maman Sergelgele bingelgele avzq simblbel e. ye? 5. Mamk min maman Hilindo milindo kurek ji bab bilindo. ye? 6. Mamk min maman Tita titan di nv mzera siltan ji bil Xwed kes nizan. ye? 7. Mamk min maman Ji hire heta Msil hem moryn sinsil. ye? 8. Mamk min maman Ji hire heta Bexda kulav rada. ye? 9. Mamk min maman Serhil ye ne mar e, grkodel e ne dar e, giya dixwe ne dewar e. ye? 10. Mamk min maman il bike, rep bike, t re bike. ye? 11. Mamk min maman V mil teht e w mil teht e nv de il eht e. ye? 12. Mamk min maman Mezela ut mit du feqn avre t de rnit. ye? 13. Mamk min maman Tu gir did die, tu berdid disekine. ye? 14. Mamk min maman
373

Re e re e wek qr, kutilka dike wek mala mr. ye? 15. Mamk min maman Re e re e wek qr difire wek tr. ye? 16. Mamk min maman Zerik gotn, girar qrn, hesko darn. ye? 17. Mamk min maman Bazina xezal gr b newal. ye? 18. Mamk min maman Ez ji teht de diavjim naik ez diavjim kulekuk de diik. ye? 19. Mamk min maman Keika dukez serbanan ve bez. ye? 20. Mamk min maman Yek got ayy! mil mino. yek got: ayy! pita mino. yek got xwezka min can mino. ye? 21. Mamk min maman Ji ikr ye ji tr ye ji rr ye. ye? 22. Mamk min maman Komkir bar gak vekir weke yak. ye? 23. Mamk min maman, Mam bi lingik die er gundik. ye? 24. Mamk min maman, Ser text e, bin text e, di nv de prek b bext e. ye? 25 Mamk min maman Ker zir kupil fir. ye? 26. Mamk min maman Hesp boz kir toz. ye? 27. Mamk min maman il k in, il berk in il ode ne il kille ne. ye? 28. Mamk min maman
374

Snya savar ya li ser guh dar. ye? 29. Mamk min maman ikefta tar tej t de mirar. ye? 30. Mamk min maman Ez m ikeftek min darek rast nedt ez bigirim bi dest xwe. ye? 31. Mamk min maman lekoka zerik ji xwe re di gere. ye? 32. Mamk min maman Sermiar e, pxepar e, he nezane dewar e. ye? *** Bersivn mamikan 1. HK 2. NIVN 3. KON 4. GRUSE 5. RVAS 6. JINA HEMLE 7. BARAN 8. BERF 9. KUS/KVLATUK 10. TA DERZ 11. HEVR 12. GOZ 13. PLAV/SOL 14. KZA G 15. K 16. KIL KILDANK 17. MAR 18. KEWZAN/KIZWAN 19. BANGUR 20. DWAR, GIR BANGUR 21. GRUSE 22. KON 23. MRKUT/MKUT 24. KUS/KVLATOK 25. TIVINK/TIFEK
375

26. A 27. PVAZ 28. HINAR 29. DEV DIDAN 30. AX BIZINAN 31. KULIND/KUNDIR 32. DK/DKIL Mirad Gundik, Gundik, 2011

Mamik 2012-01-22 12:55 Kurdgeh - Kurdistan info@kurdigeh.com Titek heye: S ling, s dar ar ling p da duling hat himik l da. Ew i ye?(1) Titek heye: Hilindir milindir, law ji bav bilindtir. Ew i ye?(2) Titek heye: Fetlek gya, li pita ya. Ew i ye?(3) Titek heye: e ben benik, du nan ktlik. Ew i ye?(4) Titek heye: Re e, re e wek qr sip ye wek r, dike ktlik jina mr. Ew i ye?(5) Titek heye: m m du rz mirar,
376

m m du qul tar, m m du irayn ge, m m meydanek xwe m m du marr re, m m iyak re. Ew i ye?(6) Titek heye: Kofiya jinxal, gr b newal. Ew i ye?(7) Titek heye: Hesp qer, berx li ber. Ew i ye?(8) Titek heye: ikeftek tar, tde tij mirar. Ew i ye?(9) Titek heye: va ter e, li giwar e. Ew i ye?(10) Titek heye: Apik sincik, bazda quncik. Ew i ye?(11) Titek heye: Darek e, liser dar hinarek e, liser hinar gopalek e, liser gopal rist e, liser rist bihst e. Ew i ye?(12) Titek heye: Kalok t ji det, bar stryan li pit.
377

Ew i ye?(13) Titek heye: Bexek dehl me heye, hebek xwar tda tune ye. Ew i ye?(14) Titek heye: Him dikim, gim dikim pir Dyarbekir qul dikim. Ew i ye?(15) Titek heye: Li w al dwar e, li v al dwar e, navbera wan da gurek har e. Ew i ye?(16) Titek heye: Hesp , bazda hew. Ew i ye?(17) Titek heye: Daran movik an, marran hingiv an, myan r an, kewan xwe r dan, fesad taz may, mran xwe da al gayan er hilan. Ew i ye?(18) Titek heye: Tit titanok, bi du kevirn xitanok ne gurr dixwe, ne diz dibe. Ew i ye?(19) Titek heye: Li v al text, li v al text, di navbera wan de mrek bbext. Ew i ye?(20) Titek heye: Li v al pern,
378

li v al pern, di navn de mna gogern Ew i ye?(21) Titek heye: Dara nav av, av da nav, uika liser, nikil zer. Ew i ye?(22) Titek heye: Hor hore, bor bore, heba purt l tune. Ew i ye?(23) Titek heye: eqmeq e, laq peq e, her dest bidy ehmeq e. Ew i ye?(24) Titek heye: Sniya savar, ser goh dar. Ew i ye?(25) Titek heye: m ser zinarek, dikutim bizmarek, deng die hezarek. Ew i ye?(26) Titek heye: Qaz bi qz va, mele bi jin va, ne bi r va. dara sv bi r da, ar sv pva, her yek yek n, yek ma pva. gelo di v titanok de end kes hene?
379

(S kes hene:27) Titek heye: Difire bask tune ye, vedine ling tune ye, r heye guhan tune ye. Ew iy?(28) Titek heye: Qul di erd de, ber di xwed de. Ew i ye?(29) Titek heye: Hin ji min, hin ji bizin, hin ji gay mezin, tev bi mira dibezin. Ew i ye?(30) Titek heye: Goma bav min tije pez e, efeq radibim hebek tune ye. Ew i ye?(31) Titek heye: Min go: were ser te bium go: por tune ye. Min go: were rne, go: qun tune ye. Ew i ye?(32) Titek heye: Zaf hindik e, temam xwarin xwe dike. Ew i ye?(33) Titek heye: Li vir dinim, li Bexday hiltnim. Ew i ye?(34) Titek heye: Marr mir,
380

erd kr kir. Ew i ye?(35) Titek heye: Hebek dendik e, bav min tov dike, mala xwe p n dike. Ew i ye?(36) Titek heye: Kulav depik e, ilo dixwe ne karik e. Ew i ye?(37) Titek heye: m ser bank, dinrim bostank, hemu bkn salk. Ew i ye?(38) Titek heye: il dikim, rep dikim, tda dikim. Ew i ye?(39) Titek heye: Keika Qaz, ser banan dibez, dike hawar gaz. Ew i ye?(40) Titek heye: V mil dep, v mil dep, di nava w da zil zep. Ew i ye?(41) Titek heye: Hilu ye, b mu ye, elo baba ev ye? Ew i ye?(42)

381

Titek heye: Kaniya kavz, av j diz. Ew i ye?(43) Titek heye: Min xwehek heye, xwel li ser xwe da dike. Ew i ye?(44) Titek heye: Ser di te da, orte di ker da, kok di erd da. Ew i ye?(45) Titek heye: Dev w snga dya te, guy w, r siml bav te. Ew i ye?(46) Titek heye: Lxist li dyark, deng hezark. Ew i ye?(47) Titek heye: Alk rast e, yek xwar e, kero bje gopal e. Ew i ye?(48) Titek heye: Ez diim ser bank, dinrim bostank, heft zincr dev marrk. Ew ye?(49) Ti tek heye: Xir here, xir were, he mamika min nizanib ew ker e. Ew i ye?(50) Titek heye: Ser gelgel e,
382

bin gelgel e, av zq siml bel e. Ew i ye?(51) Titek heye: Dest p erman, xwe hiltan aan. Ew i ye?(52) Titek heye: ikeftek re, tije mehnn be. Ew i ye?(53) Titek heye: Gay kejo, li hewa dajo. Ew i ye?(54) Titek heye: Ez m nizark, b nale nala birndark. Ew i ye?(55) Titek heye: Diim ser ban, py xwe dixim heban. Ew i ye?(56) Titek heye: Ser ermn e, nav zrn e, bin axn e. Ew i ye?(57) Titek heye: Pnc bira tn ji det, her yek ferek li pit. Ew i ye?(58) Titek heye: Ka zer kadn sip ye. Ew i ye?(59)
383

Titek heye: Asman tar, berf dibar. Ew i ye?(60) Titek heye: Ne dar, ne cobar, hesin hesavdar. Ew i ye?(61) Titek heye: Ga dadikim, duv jdikim. Ew i ye?(62) Titek heye: ev bk e, roj pepuk e. Ew i ye?(63) Titek heye: Merr mir, erd kr kir. Ew i ye?(64) Titek heye: Av e, ne av e, nan mir di nav e, teyr zrn hindav e. Ew i ye?(65) Titek heye: Du bira hene, her li hev dinrin. Ew i ye?(66) Titek heye: Ez di devk ve diim, di sisiyan ve derdikevim. Ew i ye?(67) Titek heye: Jinek heye bi du mran e.
384

Ew i ye?(68) Titek heye: Ser bi jr dibe, tij dibe, Ser bi jor dibe, vala dibe. Ew i ye?(69) Titek heye: Ser di te da , kok di d da. Ew i ye?(70) Titek heye: ev tt, emal tt, gah tt gopal tt, ji nik padah siltanan tt. Ew i ye?(71) Titek heye: Ha li nav daran, li nav daran, Sor zer dike, li nav daran. Ew i ye?(72) Titek heye: V al ka, v al ka, di nav de topek quma. Ew i ye? (73) Titek heye: Dzika dahniya, ser xaniyan. Ew i ye?(74) Titek heye: Quncik tar, berf l bar. Ew i ye? (75) Titek heye: Xit mit, li pit der rnit. Ew i ye?(76)

385

Titek heye: Hiltnim digir, datnim nagir. Ew i ye?(77) Titek heye: Arqulik darqulik deh du qulik. Ew i ye?(78) Titek heye: Girbest e, li qzikan dest e. Ew i ye?(79) Titek heye: Ga y vilo, heft cilo. Ew i ye?(80) Titek heye: Heft gira der, li xwe veger. Ew i ye?(81) Titek heye: Dest li quna w didim, dev w dilibite. Ew i ye?(82) Titek heye: Ser derz, stun maz, ber eman dike hawar gaz. Ew i ye?(83) Titek heye: Nerm germ e, doxn veke, li ber xwe danke. Ew i ye?(84) Titek heye: Ne li erd e,
386

ne li ezman e, hlna betrewan e, iva dest nsan e. Ew i ye?(85) Titek heye: Qesra malit, du feqe tda rnit. Ew i ye?(86) Titek heye: Kaniya kevg, xwna pez, pez t diz. Ew i ye?(87) Titek heye: Ne p heye ne pahn, her roj, her roj die kan. Ew i ye?(88) Titek heye: Can w got e, kinc w derz ne. Ew i ye?(89) Titek heye: Tenur axn, dukk darn, bobhrk ermn. Ew i ye?(90) Titek heye: Helhele ba b, rehle siwar b, pik mezinn mal tev p ra a bn. Ew i ye?(91) Titek heye: Sp ye, ne kek e, gohbel e, ne mik e, biharan ter e,
387

payzan hik e. Ew i ye?(92) Titek heye: me bostanek, hemu bkn salek. Ew i ye?(93) ------1- mek atme 47- def 2- agir d 48- gopal 3- por 49- mw 4- mzn 50-kilt 5- kzik 51-kevrok-kerg 6- ser mirov 52-beq 7- pikul 53-diran 8- petx 54-teyare 9- dev 55-bivir 10- marr 56-izme 11- mik 57-kpa rn-xilik-dan 12- te 58-neynk 13- jjo 59-hk 14- e 60-moxil 15- em 61-demjimr 16- r 62- mewij 17- k 63- knc

388

18- Newroz: Hatina bihar. 64- dilop 19- A 65-lambe 20- r 66- k tifik 21- av 67- kiras 22- Birinc-riz 68- dan 23- Trn 69- km 24- Duvpik 70-guhan 25- Hinar 71- hv 26- Dengdana ewr 72- taw 27- S kez hene: Qaz, qza qaz, mele 73- pirtk (qza qaz jina mele ye). 74- zpik 28- Kereng 75- afir 29- Br 76- sivnik 30- arox 77- zincr-rzil 31- Strk 78- legan 32- Hk 79- gz 33- Xw 80- pvaz 34- Name 81- dirun 35- Dilop 82- meqes 36- Tov pembu 83-kew 37- Kus 84-hr pez 38- Pvok-gdem 85- kelek 39- Derz ta 86-guz
389

40- Banger-loq 87- zebe 41- Behv 88- cr 42- Krm 89-jjo 43- Poz 90-qelun 44- Bjing 91- stil 45- Genim 92- eytanok 46- Mek 93-kllkn hinar ----:: Sed Veroj kovarabir.com ::

mamik] mamikn Botan - 2 Emin Baneh - irnex info@kurdigeh.com 1.) Ji kelh diavjim nak Diavjim kulekok dik 2.) Kelh diavjim nak, Diavjim av dik. 3.) Ez m gite Hem mihn kurte Hj nehatn beran Gihann wan hinde 4.) Himber tilyek Tej xanyek 5.) El hema Pez berda ema
390

Heta sibeh Rab kit j nema 6.)Ez m nizarek Darek rast tine b ko Bigrim dest xwe 7.)Ser maz ye St derz ye Ber kaa ve bezye Kir hewar gazye 8.) Mamik min Ya lpit gn Ez dibnim Tu nabn 9.) Mamk mino Evqes dinya diiy Qirikek naiy 10.) Ji hire heta qutnis Zarok dzik diya xwe de avis 11.) Hin ji tr Hin ji rr Hin ji kr Hin ji quregay mezin 12.)Mamik mino Gir didim die Ber didim nae 13.) Nerm e, germ e Doxn veke dane ber me Heger me nexwar er me 14.) Ji hire heta memran Hem xif tran

391

BERSIV: 1)Kewzan/Kizwan 2)Perikn ixaran 3)Keikn kamil 4)Gulop/empl 5)Steyr/strk 6)ax/qilo 7)Kew 8)Partik 9)av 10)Kulindir/Kundir 11)Bangur/Banger 12)Plav/so l3) Xwarina r roviyan 14)Kijrekn xaniyan :::::::::::::::::::::::::::: Emn Baneh :::::::::::::: ::::::::::::::::::::::::::::::

392

[mamik] mamikn botyan 2011-04-07 19:16 Emin Baneh - irnex info@kurdigeh.com

MAMIKN BOTAN I

1.) Biharan bk e, Havnan sk e; Pehzan pepk e 2.) Keika heft kez Kaika ve bez Kir hewar gaz

3.) Ser qulpanc zirone Eyar heye m tine

4.) Ser gelgele bin gelgele ev zq e, simbl bel e 5.) Mamik min maman Me bnderek hilan Genim jkay pi(r)tir an

393

6.) Ez m Gite An darek du gulte Da nvrana bav te B irira diya te 7.) Ez m e (a) Kelaek li e Heft linga dide p e 8.) eqmeq e eq req e He nezane ehmeq e 9.) Hanyan e,manyan e Fer der kaniyan e R nade karwaniyan e

10.)il q in, il belq in il mifte ne il ode ne il tde ne 11.) V mil teht e,w mil teht e Gak nv de, il eht e

12.) V mil rx e,w mil rx e Di nv de tatiya x e

13.) Ez m nizark Nal-nala birndark

394

14.) Ji hire bexda Kulav rada 15.) Emer blingek er gundek 16.)Soro rt, gewro avt 17.) Keka du kez Serban ve bez 18.) Mamik mino Ez ji ser dikim dirj dibe Ez ji rex dikim pehn dibe 19.) Hesp boz, kir toz 20.) Ciwan e l serboz e, Her dem dora w toz e 21) Mamik min maman Pnc bira qesrek ava dikin 22) Qesra spi ya bder 23) Sniya savar ser, guh dar 24.) Hiltto miltto, x Silmanok dv rto 25.) Neydkdar e, p xepar e..
395

26.) Ker zir; kupil fir 27.) im-eq; li dwar req 28.) Ji hir rex te, ift qna te BERSIV: 1.Dara fk 2.Ssik 3.Beq 4.Kvrok 5.Ma hingiv 6.Caw meqes 7. Kvjal 8.eqmek 9.Qersek(Cemed -Qea) 10. Quran 11. Hevr 12. Hingiv 13. Ma hingiv 14.Berf 15.Mrkut 16. Agir 17. Bangur 18.Cya av 19. A 20.Avan 21. singikn /ikn goreyan 22. Hk 23.Hinar 24.Majmajnatik/marmarjatik 25. Dk 26.Tifing 27. ilm 28. K

396

(Emn Baneh)

397

1091-NALBEND SWAR Nal li nalbendan leylo, ri li Nal li nalbendan leylo, ri li Nalbendo nalan ke Tereso nalan ke Hr hr bizmaran p ke Hr hr bizmaran p ke var e min bi r ke var e min bi r ke Min bi mvan gewr ke Min bi mvan gewr ke Nal li nalbendan leylo, ri li Nal li nalbendan leylo, ri li Nalbendo nalbiko Tereso nalbiko
398

govendan leylo govendan leylo

govendan leylo govendan leylo

Zevko dor bi nko Zevko dor bi nko Par qz b sal bko Par qz b sal bko Nal li nalbendan leylo, ri li govendan leylo Nal li nalbendan leylo, ri li govendan leylo Nalbendo nalmezino Tereso nalmezino Zevko dor kijino Zevko dor kijino Par qz b sal jino Par qz b sal jino Nal li nalbendan leylo, ri li govendan leylo Nal li nalbendan leylo, ri li govendan leylo Gotin Muzk: Gelr 1092-NARM NARM NARM Tu gul li gund we ye Yek wek te l tune ye Ji bo te ez ji dr hatim Dil min di te de heye Kuro dno de here Li dora min negere Xort gund me pir in Ke me tune ji te re Narim, narim, narim Li v gund diyar im Li ser te evndar im na b te ez nikarim Bejna zirav bejna te av xezala li ser te Dilm b pere pere Ma ew ne bes e ji bo te Kuro lawo tu dn Ma van awiran tu nabn Fesad nerind pir in
399

Hsan nne evn eva di nv ev da Di berf di bahoz da Gil gazne xwe dikim Ketim mala bav da Mil xwe bide v mil Te agir berda v dil Em derkevin ji v war Da xelasbin ji v hal Dsgotin Gotin Muzk: ivan Perwer-Hesen Mele 1093-NAR NAR Koro Nar nar ha nar nar Nar nar ha nar nar Mor mercan kar mar Yek dudu ss ar Te gelek malm xwar Nar nar ha nar nar Te gelek malm xwar Yek dudu ss ar Nar nar ha nar nar Nar nar ha nar nar Mor mercan kar mar Yek dudu ss ar Te gelek malm xwar Nar nar ha nar nar Te gelek malm xwar Yek dudu ss ar Gotin mzk: Gelr Herm: Serhed Berhevkar: Serhad Karaka

1094-NARN-1

400

Hey l l Narn, Narn kubar Ez tu emel dunyay nakim Ez tlek ji tembra sazbendan peydakim Ez roj deh cara xwe di ber deriy mala bav te de her werim xwe li ba kim Ez tu dila di ser av re belek re qebl nakim Kea bsoza, reyisa bbexta, toxim Ewana Derewn l Narn, hey l l Narn Hey l l Narn, kubar l Narn Narn kubar zozann mala bav me dudu ne De rabin em herdu bi epiln hevdu bigrin bavjin aristan xerb Bila kesek nizanibe ez mihuba dil xwe li ku ne Gava xelk ji me bipirsin, bjin hn iy hevdu ne Em bjin ya wer em xuk biray hevdu ne Hege xelk bje ji bo ikl ne weke hevdu ne Em bjin bav me yek e, dayikn me dudu ne Toxim bextrea, Ewana, nerind, derewn l Narn Hey l l Narn, bbext l Narn 1095-NARN-2 Narn, qurban, ez peya me naghem sara, Ez ketim dora Xirab korta ewit, nav kstekn van xubara, Xuz Xud bikra mirad min v lawk, Bira xeta simbl nuh hat bigerya li qulpa van guhara. Xelk digo: -Narn te re e, teniya sl, Min go: -Narn min sip ye weke berfa li xubr Xud zane, ez Narn xwe nadim bi xms E axa x emara, tev li ko, tev li l. Tivinga Narn min a dirst e, ro berda kevoka pala xirbe, l nexiste, Nizanim, ne bart karxane b, ne eqmaq sist e, Narn bext min te va, ne mr min kir, ne jin bermalya te ji xwe ra xaste. Tivinga Narn nisran, Berda kevoka pala xirbe, tz hilnan, li zevaca minn te be, ne mr minn kir, ne jin kevanya te ji xwe ra ani. Bira erek neba li Qewsa ewit li nav Ss, Qaa hingulska delal dil min ser eqmaq tiving wa dibrse, Ez bi xulam kim herar peyn Qewse, Tevl xal xwey xmse. eng
401

L, l eng, kelha dar bi zeytn e, Elb di tr xe, br ne, Min d enga Eliy mo ji birc derket, Min bala xwe day i kevok e, i gurc ye, i xatn e. eng kelha dar nve din, Her swlekek ji ku rabe, pala xwe didin, Kes mala min xira nekir ji xri enga Eliy mo bi derewa, bi galgal, bi gotin. eng, minn go serava ra re bir ne, Dibin awa ra dev r ne, Min d enga Eliy mo ji birc derket, Min bala xwe day i kevok e, i gurc ye, i xatn e. eng, minn car Fethela, min d keka xuik li benk pmalka xwe lukum, Min go, hela, ji bo enga Eliye mo ez bm cenan cotkariy erd melle. eng min baxek and ji heay, Her feqr fuqrak hat min baqek day, Min go belk xwed bike minrad minn enga Eliy mo li dinyay. eng, min baxek andi, dixeminland, Min ji gul beybna dikeminland, Min d evk ji var p da xinzirketji ber min herimand Ez herim Mrdn Ez herim Mrdn ska xerata. Textek ji xwe delal dil xwe ra kim ji dar inar, Ez bikok kuminka lxim ji kullk v bahar, Ez sebra dil xwe li ser razn heta ax bazar. Ez herim bajr ska necre, Textek ji xwe delal xwe ra kim kf ra, Ez delal xwe ser razn ji qaya cran xelkra. Ez texteki ji xwe delal xwe ra ekim ji dar gul, Ez bikok kuminka lxim ji qurnifl, Ez delal dile xwe ser razn heta roj s bejna, s qama li me hil. Ez textek ji xwe delal dile xwe ra kim ji dar karbane, Eze bikok kuminka lxim ji heb minrcan, Em ser xaniya deynin, ez bjim delal, hatiye axa kf, wext razan. Ez texteke ji xwe delale xwe ra ekim ji dar bera, Ez bikok kuminka lxim ji zr van kimbera, Ez delal dile xwe t da razn heta b ser av pez van koera. Qlingo Qulingo, tu quling v Hemay, Pita te li behr, ber te li sar sermay, Qe c ewaba xr ji al seferiy mala bav min swiye ji min ra naye, Qulingo, t gelek silava qza Dele minsto k,
402

T b, seferiy mala bav te ji vir da ye, ji w da nay. Li min hsir min kulpir, Min pirsa seferiye mala bav xwe kiriye ji heywan lal dur, Xem dil minn hindik bn, minn kul diln xwe sipartin kirne pir. Qulingo, baran bar erd me tozandin Lkir li poz Kosdaxa ewit geliy kr pingandin, T gelek silava li law pere ke, T b dosta te qza Dele minsto di p te ra xeml xz xwe gi qetandin Qulingo, baran bar, erd me il kirin, Lkir li poz Kosdaxa ewit geliy kr tije kirin, T gele silava li law pr ke, T b dosta te qza Dele minsto dip te ra xeml xz xwe jkirin. Qulingo, tu quling dev ema, Lsa te li ser gira xirba herma, Ez terka seferiy mala bav xwe nakim, Heta xuy n ney, qantir nez, bi kl kevir, bi axa mezela Ser xwe daneynim cema. 1096-NARN NARN-3 Ey narn narn narn aw ciwan rza rn Ey narn narn narn Nazik nazik qij zrn Narn narn nar e ciwan e Narn narn nar e ciwan e Narn di ber kan Qed bark nemlan Narn ber kwestan Ktim aw cuwan Narn narn nar e ciwan e Narn narn nar e ciwan e Narn kea Kurda ye eyday gul rihan e Narnim ende ciwane Gulaley nav baxan e
403

Narn narn nar e ciwan e Narn narn nar e ciwan e Stran: Gelri/soran Narn Hey l l Narn, Narn kubar Ez tu emel dunyay nakim Ez tlek ji tembra sazbendan peydakim Ez roj deh cara xwe di ber deriy mala bav te de her werim xwe li ba kim Ez tu dila di ser av re belek re qebl nakim Kea bsoza, reyisa bbexta, toxim Ewana Derewn l Narn, hey l l Narn Hey l l Narn, kubar l Narn Narn kubar zozann mala bav me dudu ne De rabin em herdu bi epiln hevdu bigrin bavjin aristan xerb Bila kesek nizanibe ez mihuba dil xwe li ku ne Gava xelk ji me bipirsin, bjin hn iy hevdu ne Em bjin ya wer em xuk biray hevdu ne Hege xelk bje ji bo ikl ne weke hevdu ne Em bjin bav me yek e, dayikn me dudu ne Toxim bextrea, Ewana, nerind, derewn l Narn Hey l l Narn, bbext l Narn.... nar Kaya-Ozan Roj 1097-NARN-1 Min ji teyran teyrik di bu Narin narine narina min ekir erin bermaliya min Li ezmanan xwengi b Narin narine narina min ekir erin bermaliya min Zava siwar hesp boz Li meydanan rakir toz Govendeki li darxinin
404

Buka me bi rxnin. Gotin Musk: Gelr 1098-NARN-2 Narn hey narn Te bejn itla hinar Te xirab kir ahr Zbar Narn hey heval gor Tu gul ji guln sor Xatn ji bircn jor Narn hep eman da Rnkek dab bi avan da Ji xerbiyn bab biran da Tu negir daykka min Tu negir hey ezza min Hep ser te nehatiye bi tin Ya hatiye ser hind li din Bes bigir nelorne Keik her mal xelk ne Narn hey bk hey bk Delal hey bk hey bk Te bejn itla bihk Te xirab kir ahr Kerkk Avkka kumtlt bra Me hilka bi zincra Bka me ji malt mra Avkka kumtlt aa Me hilka bi xirxaa Bka me ji malt paa Avkka ji kumtlt dara M hilka bi xirxala Bka me ji malt(.....)

405

Min nevt min nevt Mme can min nevt Bejna emala ev Mme can min nevt Mmka can bedev Mme vane min nevt Mmka can Tiyar Mme can min nevt Dar biha ser rbar Mme can min nevt x Hed di gel me yar Mme can min nevt Mmka cana hern Mme can min nevt Tu bi xizema mezin Bi x Had tu ya min Mme can min nevt Mmk can pday Mme can min nevt 1100-NAV EWRPA RNE (XRB KETM) Min nezan va i deme Li min pir bn kul xeme Bra gund xwe dikim Derd giranim derd giranim Wella d ay derd giranim Mna miya ku berx wenda kir (ime) Bi ro ev tim dinalim Nav Ewrpa pir erne Day hal min bbne Bare giran li pita mine av min tim bi girn e Bak t y bak en e Pele gula diwene Heyfa gel Kurd Tim keser dikne

406

Veger:Kurd navenda Anatol(Cejno) 1101-NAVM JYAN B KURDSTAN Bo i dijm ez Navm jiyan ez B Kurdistan im ez Ax... ax.ax Bo i dijm li v chan Bo i dikim kf seyran Bo i ev ah dlan Bo i dijm ez Navm jiyan ez B Kurdistan im ez Ax... ax.ax Ew welat min rengn Dinale ji birn Bang dike bi gaz girn Bo i dijm ez Navm jiyan ez B Kurdistan im ez Ax... ax.ax Dijmin dikuje bi roj ev r dikin bi xavn qirj L nav welat derd bihit Bo i dijm ez Navm jiyan ez B Kurdis tan im ez Ax... ax.ax 1102-NAV MENYA Nav meniyan nav meniyan bejnzirav Nav meniyan nav meniyan bejnzirav Berfik bar ser iyan, ser iyan bejnzirav Berfik bar ser iyan, ser iyan bejnzirav S zeriyan dew dikiyan dew dikiyan bejnzirav
407

S zeriyan dew dikiyan dew dikiyan bejnzirav Git rnitin wer giriyan, wer giriyan bejnzirav Git rnitin wer giriyan, wer giriyan bejnzirav Tu bi ika nav darikan, nav darikan bejnzirav Tu bi ika nav darikan, nav darikan bejnzirav Berv m xwe melisan, xwe melisan bejnzirav Berv m xwe melisan, xwe melisan bejnzirav Destan girt r ramsam, r ramsam bejnzirav Destan girt r ramsam, r ramsam bejnzirav Min digo bes e w digo dsan, w digo dsan bejnzirav Min digo bes e w digo dsan, w digo dsan bejnzirav Gotin Muzk: Gelr 1103-NAZ Naz Naz l Naz Bejna te ji tla saz Befra kevyn li hevraz l Yar tu were yar Bejna Naza sorgul Di kesk sor de xemil(veger) Agir dil min hilbib De tu were ba min Naz Naz nazik Re rihan li hev dike Te av re rindik l Yar tu wer yar Naz Naz ciwan Xudan soz peyman Gula nava dlan l Yar tu wer yar

408

1104-NAZEWCM Kaniya mezin pir bike Nazewicim nazewicim Kele gewr te zaroke Wellah nezawicim. Par qz b sal bk Nazewicim nazewicim Derd min ewa bike Welleh nezawicim. Kaniya mezin kaniya cilan Nazewicim nazewicim Tet stil nava malan Welleh nazewicim Ke av te kor bib Nazewicim nazewicim Min ra heye sebra dilan. Welleh nazewicim.

1105-NE HOL M; NE HOLVAN M Ne hol im, ne holvan im, l l hol Ne hol im, ne holvan im, reben hol Ne gul im, ne rhan im, l l hol Ne gul im, ne rhan im, reben hol Berdeliya El xan im, l l hol Berdeliya El xan im, reben hol me deriy dady, l l hol Hatime dery daday, reben hol Kulav doek raday, l l hol Kulav doek raday, reben hol Min hol palday, l l hol Min hol palday, l l hol Min hol palday, reben hol Di sorgula hilday, l l hol Di sorgula hilday, reben hol Yek yar yek dest day, l l hol Yek yar yek dest day, reben hol me deriy daxist,l l hol
409

me deriy daxist, reben hol Kulav doek raxist, l l hol Kulav doek rexist, reben hol Di sorgul bikivit, l l hol Yek yar yek d estgir, l l hol Yek yar yek destgir, rebenhol 1106-NEMAN Neman neman l, esmer neman Neman neman l, dilber neman Xerav bne l, sal zeman Xerav bne l, sal zeman Dil pr bye l, tam t nama Dil pr bye l, tam t nama Ez te l, li benda hev man Ez te l, li benda hev man Dsa dsa l, esmer dsa Dsa dsa l, dlber dsa Kevir werin l, ji me ziman Kevir werin l, ji me lsan Esmer t ye l, ji Melety Zeriy t ye l, ji Melety Elba r dan l, yan klek Esmer t ye l, ji Melety Ez xulam(ma) te l zeriy Ez xulam(ma) te l avbelek Neman neman l, esmer neman Neman neman l, dilber neman Dilk min ket l, av beleke Dilk min ket l, av beleke

410

Neman neman l, esmer neman Neman neman l, dilber neman Neman neman l, esmer neman Neman neman l, dilber neman Rinda min t y l, ha ji briy Rinda min t y l, ha ji briy Elba r dan l, yan sy Elba r dan l, yan sy Dil min ket l, te swiy Dil min ket l, te swiy Neman neman l, esmer neman Neman neman l, dilber neman Xerav bne l, sal zeman Xerav bne l, sal zeman Dil pr bye l, tam t neman Dil pr bye l, tam t neman Ev kilama li Anadoliya Navin li dawetan t gotin gelriy . 1107-NE RAZ ME Ne raz, ne raz me Bi van titn hn dibjin Ne razame me pay me Bi Agir min dipjin Qamilo Hewlra min awa wusa davjin Mahabad u Wana min Bi zor birne ji dest min Bese bi serve me bikjin Guh vekin min bibhsn Nema bi agir bilzin Hewlr Zaxoka min Cwann hna Qzn
411

Guln ermokn bel Ji kokta dara guzn st yek jibr nakim Li Amde hawarkim Bi komir Snema w Bablsok li we rakim Giyann wan bicivnim Ser rka we biirnim Slav li ser slave Tu y Efrna rengn Sonda me bi ax ave Tu car tu nabe xemgn Slave li ser slave Tu y serdeta rn Sonda me bi ax ave Tu car tu nab diln Rondikek ji avn we Birndar dike Bangn Helbest: KermoMuzk: Bangn 1108-NEGR enga por bibin bibin Bibin ser gorn dil kutibin Bibin bin konn n girtibin Negr av deryay negr Mijank te ji kil dibin Negr por roavay negr Negr neke limin limin Hij bike r bimee Xwe li iya bigre bimee Emr te h end e e Negr neke limin limin Negr bikene li d min Bein bike r min ehd dil te ez bim

412

Nekenne bime dujmin Helbest: Arjen Ar-Muzk: Mehmet Atli Sazkirin: Koma Deng Azad 1109-NEMRE LAWK olan de mere ole dr in iyan de mere berf su in(sar in) Eman eman wez bimirim Rind li ber dereke hene Yn Mere pir mehr in Eman eman wez bimirim Nemire lawik nemire Nemire kurik nemire Keik qeda te hilgire Eman eman wez bimirim Ev i derd b elem e Derman tu ye li benda te me Eman eman wez bimirim Kes ku ji yar xwe dr keve Kes ji rind xwe dr keve Dewite wek kereme Eman eman wez bimirim Nemire lawik nemire Nemire kurik nemire Keik qeda te hilgire Eman eman wez bimirim av re bir di ser ra Kaniya gulav av di ber ra Eman eman wez bimirim Ez ev nv ev werim Ez te bibim ji xwe ra Eman eman wez bimirim Nemire lawik nemire Nemire kurik nemire

413

Geler, . Perwer, brnebn M. Bayrak 1110-NERM NERMAN Nerm Nerm Nerman l Nerm Nerm Nerman Nerm Nerm Nerman evgerya dil xortan Nerm pitik dar an l Nerm Nerm Nerman Nerm pitik dar an l evgerya dil xortan Semta bder an l Nerm Nerm Nerman Semta bder an l evgerya dil xortan Nerm qza ke e l Nerm Nerm Nerman Nerm qza ke e l evgerya dil xortan Pail tij mewj e l Nerm Nerm Nerman Pail tij mewj e l evgerya dil xortan Pita xwe da g t e l Nerm Nerm Nerman Pita xwe da g t e l evgerya dil xortan Nerm yeka dirj e l Nerm Nerm Nerman Nerm yeka dirj e l evgerya dil xortan Xwe li govendan davje l Nerm Nerm Nerman Xwe li govendan davje l evgerya dil xortan Dil lawikan dipje l Nerm Nerm Nerman Dil lawikan dipje l

414

evgerya dil xortan Gotin Muzk: Gelr 1111-NRGZ Hay Nrgiz, Nrgiz, Nrgiz Hay Nrgiz tol ciwan Hay Nrgiz, Nrgiz, Nrgiz Hay Nrgiz tol ciwan Nrgiz li iyay Hay Nrgiz, Nrgiz, Nrgiz Nrgiz li iyay Hay Nrgiz tol ciwan Gurpika li ser giyay Hay Nrgiz, Nrgiz, Nrgiz Nrgiza li kendala Hey Nrgiz tol ciwan Gurpika li ser halhala Hay Nrgiz, Nrgiz, Nrgiz He bejna w dit Bejna w wek epal. Ehmed Salih.

1112-NRGZ NRGZVAN L Nrgiz, Nrgiz, nrgizvan L Nrgz, Nrgiz, Nrgiz dev kil Brwan ev evka baran, Nrgz, Nrgizvan ev evka baran, Nrgiz Brwan Eger tu dosta min , Nrgiz Brwan Were em herin dilan dev kil Nrgizvan av min li xewka rn, Nrgz Nrgizvan Dest min li dest yar dev kil Brwan L Nrgiz, Nrgiz, nrgizvan L Nrgiz, Nrgiz, Nrgiz dev kil Brwan Nan dayna hewoy, Nrgiz ,Nrgizwan Eger tu dosta min , Nrgiz, Nrgizvan
415

Were em herin dilan dev kil Brwan L Nrgiz, Nrgiz, nrgizvan L Nrgz, Nrgiz, Nrgiz dev kil Brwan ev evka baran ev evka baran, Nrgz nrgizvan ev evka baran, Nrgiz Brwan Dkan dayn eywan, NrgizNrgzvan Dkan daynin eywan, dev kil Brwan Were em herin dilan dev kil Brwan av min li xewka rn, Nrgz Nrgizvan Dest min li dest yar dev kil Brwan ( Kovara war) 1113-NERGZA ZN epal Nrgiza l Zn Qeeng bi naz rn Hem gul rihan bi bhn Tu melhema ser birn Koro Dlber were ti i kubar Memik ji svan hinar Nz min be were bi diyar Tu weke birsk ar Ew dev lvn te y qirmis ne Rkn te y sor weke hingiv ne Nav bexe me weke gula ne Ber var boy min vne Te hv roj li min kire tar Li ser min teyrok baran bar ima nzk dib bi dilsar Dil ceger ikand bi yek car Gotin: D. Md Meqam: Aram Dkran

416

BIYOGRAFI BI KURDI) Rojba dildar muzk; dildar muzka kurd! Dibe ku min bi meqam hcaz pwaziya jiyan kiriye. D re j nhavent yan j meqam rast; li her der li ber guh me awaz, rz risteyn dengan hene. Li bend ne, ku bn ferq kirin, hs kirin, strandin rove kirin. Gava min deng krahiya dil xwe, sra awaz melod nas kir, min bi muzk ve dans kir, keser, evn kfxweiya xwe bi muzk ve parve dikir, ez bm berdevk hestn xwe: Neenr Min ko kirib! War bajar ku ez l ji dayik bme, hza ku min j standiye Ji Vartoy. Nav albma min a yekem b G eyledim (Min ko kir). Mna teyr Kakns ku xwe ji xwelya xwe ji n ve diwelidne; veguhzer bm. Di gelek bernameyan de bi deng hunermendn hja re min heman dk (sahne) parve kirin. Herwiha hin seyda bn mamosteyn min. Ez xwed ruhek amator im; loma min strann xwe bi helwest xwendin. Ji bo v berhem hevkariya ekba me bi hz xurt b, t de keda me hemyan hene. Pit demeke dr dirj ez we bi albma xwe silav dikim, bi br hesret, bi evn hurmet ji hezkiriyn xwe re Rojba dibjim. Ez epikn we bdeng serbilind pwaz bikim. Star War stara me welat me ye. Jin j mna mran li ser piyan e Ji Cgerxwn, Tahsn Taha Aram Tgran heta muzkjenn njen j dihewne Star. Bi rz silavan 1. Em Kurd in -2. Yara Cavres -3. Guhertin -4. Bakur Zerin -5. Delal Hay 6. Ey Yaramin -7. Zrn -8. Way Jar 9. Min Dixwest -10. Delalo -11. Dilo -12. Ay L Can

EM KURD IN Roja ceng em r in Xwedan tac zr in Em Kurd in Kurd in Mr cank merd in Em pismam guhderz in

417

Xwedan r grz in Welat me Kurdistan Tev Egd qehreman Tev Egd pehlewan Em Kurd in em kevnar in Tev nandar navdar in Roja k em gi rabin Dijmin zora me nabin Em ro dilbirn in Em tev de Cegerxwn in Em Kurd in Kurd in Mr cank merd in ZRIN Zrn ha zrn mi go leylim leylim leylan Zrn ha zrn mi go qtka derd dermana Tyo deng Zn mi go leylim leylim leylan Tyo deng Zn mi go qtka derd dermana Mr bimire ez naim n go leylim leylim leylan Mr bimire ez naim n go qtka derd dermana Nakim n girn go leylim leylim leylan Nakim n girn go qtka derd dermana Ez zrn qz metin go leylim leylim leylan Zozan bilind ketin go qtka derd dermana Ez zrn qz xalin go leylim leylim leylan Ez zrn qiz xalin go qtka derd dermana Li zozan xirxal in go leylim leylim leylan Li zozan xirxal in go qtka derd dermana Ji xelk wetr xezal in go leylim leylim leylan Ji xelk wetr xezal in go qtka derd dermana Ez zrn qz xwukin go leylim leylim leylan Ez zrn qz xwukin go qtka derd dermana Li zozan pel pukin go leylim leylim leylan Li zozan pel pukin go qtka derd dermana Ji xelk wetre kvrokin leylim leylim leylan Ji xelke wetre kvrokin qtka derd dermana MIN DIXWEST Min dixwest par wekim, bi te re jn Min hv av kirin, ava evn Dil min soz daye ji bo ten Wey l yar wey l yar wey l yar Dil min soz daye ji bo ten

418

Wey l de yar wey l de yar wey l de yar Evna dil min neke panaber Heviyn dil min neke evder Dil min soz daye, w nee avder Bawerke yar bawerke yar bawerke yar Dil min soz daye, w nebe avder Bawerke yar bawerke yar bawerke yar Ez bi dil xwe re, ketim li nav er Min evnn rw, li dil avt der Cav li rya te bn, jibo yek xeber Hv bm yar hv bm yar hv bm yar Cav li rya te bn, jibo yek xeber Hv bm yar hv bm yar hv bm yar AY L CAN Akr serkeftin mvan Akr serkeftin mvan Akr serkeftin mvan me Akr bi mvan Min carek dt li ser ban ay l can ay le can Ez qrbana v gerden ez heyrana v gerden L l l can Min nezan ya bi xwedan min nezan ya bi xwedan Min nezan tu bi xwedan min nezan tu bi xwedan T ji min re man sermiyan ay l can ay l can Ez qrbana v gerden ez helandim v didan L l l can Ez mvan im li xerba ez mvan im nav xerba Ez mvan im li xerba ez mvan im li xerba Dikime er b bava ay l can ay l can Ez qrban v gerden ez heyran v gerden L l l can Yara avre Strkn ev xwe veartine b deng Bex dil min de gl gi mane b reng Yar t li dr dilad ez li vir dil teng Keng ez te bibnim yara avre Keng ez te bibnim yara dilxwe Hatim bajar evn ji bo gerna te Sal derbas bn bi hviya bi dtina te Dil bi girn dipirse yar ima nehate Keng ez te bibnim yara avre Keng ez te bibnim yara dilxwe Ev rojnmey xwe ge d li me bor Her dem min b te b wek eva tar

419

V hesret min kir nexwe heland v can Keng ez te bibnim yara avre Keng ez te bibnim yara dilxwe

Ey Yaramin Yar ez li hviya te me av min li r benda te me Keng ty wer bje ez nemam ez helya me Ey yara min ey yara min t y sebr arama min d bese were ba min ez nemam ez helyame Ti gula ber dil min , sedema v hal min Tembra ber dest min her roj t min diheln Ey yara min ey yara min t y sebr arama min d bese were ba min ez nemam ez helyam e Pit tu ji min dur ket,bm wek teyr bask ikest Bendewar im hist xwar im,b teqet b dermanim Ey yara min ey yara min t y sebr arama min d bese were ba min ez nemam ez helyam e Bakur zrn Zrnam end ciwane, kil ava kildaye Delalka gunda ye, sebr arama me ye Wey zrn zrn wey, wey zrne zrn Zrn wey zrn, zirav xwn $rn Zrkam pir delale, heyrana w bejn me Rindika gund me ye, delalka dila ye Wey zrne zrn wey, wey zrn zrn Zrne wey zrn, zirav xwn $rn Zrnam t ji gund han, misk ember bhna w Jibo ez w bibnim, kolan kue digerim Wey zrn zrn wey, wey zrn zrn Zrne wey zrn, zirav xwn $rn Zrna min rindike, delala min rindike Gul sosina iya ye, herdem fikr min de ye Wey zrn zrn wey, wey zrn zrn Zrn wey zrn, zirave xwn $rn Delalo Hey lo lo lawiko ez dildar te me Evn bi te re pir xw$e mirin ji bo min ne xem e E$qa te li ser min da xew bi avm nakevin Heya sax bim delalo t y min ez ya t e me T y min ez ya te me

420

Ez gla dil te me Dest xwe bi dest min de Mirin ji bo min ne xem e Hey lo lo lawiko sebra min b te nay iqas t li dr min b e$qa te bi min re maye Te dilde hln kir t $he dil min B te hlnam sare t mal hal min Her rojek li dr te ez bi gaz axim Heya hebim li v din te ji dil xwe dernaxim Ji kaniya dil min ty ava zelal Heya sax bim delalo ez ava te vexwim

Dilo Dilo dilo eva re e Eqa dilm pir nexwe e Ay dil dil min ay sebr a min Ay dil welat min ay dil can min Dilo dilo gaz e gaz e Eqa dilm tl saz e Ay dil dil min ay dil sebra min Ay dil welat min ay dil can min Dilo dilo nale nale Eqa dilm pir b hal e Ay dil dil min ay dil sebra min Ay dil welat min ay dil cne min Wey jar Min yarek ji xwe re ned Ji tenah y ditirsim Ketim rya biyaney Revingiy napirsim Ey yar yar yar ey yar Dembihurka var Herkes bi evna xwe re Ez bi ten wey jar Min yarek ji xwe re ned Bi evn ya rast Mirad min yek pk nehat Yn ku min j dil xwest Ey yar yar yar ey yar Dembihurka var Herkes bi evna xwe re

421

Ez bi ten wey jar

GUHERTIN Ez bibim wek ewrek li ezman Bibarime wek baran li ser deryan Wek il bibarim li ser ol bejan W mezin bin itl n li her der Rojek t w her tit biguherin,biguherin,biguherin Tu bawer bike klilk vedikin,bihat t bihar t Ez bibim wek bayek biweim Li ser zozan iyan li destan Ez belav kim tev tovn kullkan Bikivin w li her der bi ges Bi sekinandi her tit her roj diguhere,diguhere,diguhere Heya jn dom bike her tist diguhere diguhere diguhere Bibim evn bikevim nav her dilan Xwesik bikim jiyan li her der Ez xeyaln xwe daxim jiyane Bibim tove atiy li her der Rojek t w her tit biguherin biguherin biguherin Tu bawer bike kllk vedikin,bihar t bihar t DELAL HAY Delal hay delal hay delal qrban Bejina te zirav tenike xweike ji tebet Were run li bin dar me zeytna Rz bi rzin xet bi xet Heger qma delal nay Em herin bin dara ziyarete Delal hay delal hay delal qrban Ew fstana kesk sor zer mil mil li bejna te t Ew morkn sor gul gul rzkir li ser eniy te xwe tn Delal qrban ez heyrana w kembera te y sor li pit Delal hay delal hay delal qrban Delal qrban were em herin det iya ji xwe re bikin laqirdiya Em rnn li bin dare v bva,bax baxn sv hirmiya Heger qma delal nay em herin nra pezkoviya Delal hay delal hay dewr dewran li me nay

Xwel here d dewlemend derkeve hol

422

Hunermend Nesenur, duyemn albma xwe ya bi nav Star derxist. Di albm ku keda du salan b de, li ser mijara ewn disekine. Neenr diyar dike ku, bandora berhemn hunermendn Kurd weke Meryem Xan, Aye an, sa Berwar, M. Arif Cizraw, Cegerxwn, Tahsn Taha, Aram Tigran de maye wiha dom kir: Van hunermendan rber me y and ne Hunermend ku muzk weke tarzeke jiyan diyar dike fikr xwe wiha tne ziman: Muzk di nava hemkes de heye. Ango hemkes di nava muzk de ne. Ferqa muzkjen ya mirovn dinan, wan xwanender(craker) in. Ev yeka weke enstruman ango weke deng pkane ku bn irovekirin. Di muzk de deng mirovan pde ye diyarker e. Hunermende Neenr baldikne ku di muzk de deng formek hunermend bidest dixe; hestn guhdaran dixe nava tevger bi cvaknas, and, dern, sazbuna abor nasnameya cvak ve re girdayine. Dewlemendiya anda devk Nesenr , bal dikne girngiya anda devk ya Kurd wiha pde die:Hm kevneopiya muzk Kurd ku dev ji devan re hatiye heta roja royin, dewlemendiya anda devk ye. Kurda; li gel poltkayn dagirkeran yn asimilasyon ewisandin j, berxwedana xwe; titn ku di nava herikbariya drok de hilberandine, bi njen bi hemdem rove kirine bi huner pvajoyeke serkeft bidest xistine. Neenur, tne ziman ku dewlemendiya folklork ya li Sr, ran Iraq ji anda kurd sd digire. Xweliya ku li ser anda kurd bne paqij kirin; her ku xebatn akadem k li dar keve, d dewlemendiya anda kurd btir derkeve hol. Di pey v haydariy re got stranbj hna ji denbja xwed dibe. L hin hunermend me j hene ku ji muzka geln cran ji muzka rojava bandor digire, ev j normale. Gelek bestekar aranjor me j henin. Hunera njen ku sd ji berxwedana gel kurd digire heye, l li ser dildar heskirin hilberandin j heye; ev j mna klaskn kurd' ne. Rya Star dirj e, l vekir ye. Her wiha hunermend diyar dike ku nav albuma w ya Star ji tar t v tgeh j di mtolojiy de wateya heskirin, evn, adan fade dike. Hunermend bal dikne ku Star sembola cvaka xwezay ye wiha p de die: Star li hember desthilatdariya mr de wek xwedawenda her berxwedr t binavkirin. Star sembola Mezopotamya ye. Berpirsiyariy w gran, rya w dirj l vekiri ye Rez Slav

1114-NEWROZ-1 Hat newroza xemgn Bi bihara rengn Bi deng bilbilan Bi helbestn cotaran Bi bilur ivanan binre li iyan gellek ar dadan mizgna newroz

423

pirozbe li chan cejna Newroz li kurd krdistan bi zann bi he bi heybeta ore wek ar trej kawa kir er ser dehek ca dehak kir kut bin lingan ht zilm kir helwe azad da bextre Helbest: Peran Muzk: Bangn 1115-NEWROZ-2 Tu cejna gel Ar Newroz Newroz Em karker v kar Newroz cejna me Em hildin v bar Newroz Newroz Werin gekin v ar Newroz cejna me Neroz Newroz Newroz cejna me Neroz Newroz Newroz cejna me Bhna te gelek xwe e Newroz Newroz Por sor av re e Newroz cejna me Bi iya ve hildikie Newroz Newroz Govenda te ore e Newroz cejna me Newroza gel bindest Newroz Newroz Te jiyanek n dixwest Newroz cejna me Ez pim ek rext Newroz Newroz Ta te bibnim ser text Newroz cejna me Dsgotin Helbest: Mele Ehmet-Muzk: Hemdem

424

1116-NEWROZ-3 Min j dixwest rojeke Newroz Bi kenan bi evnan bihatama Min j dixwest baran dirj bibare Wek iyay Oramar biewityama Min j dixwest tim bikenin zarok Wek lehiyn zivistan tev hatin Min j dixwest wek destn Brtan Ser iyan por strkan e bikira Gotin: Kalbim Aslan Muzk: Dr. Ahmet Kaya

1117-NEWROZ-4 Wek kurmek dara gul Her salek iqn didim Tar ev min nas dikin Trjek roj me ez Newroz, Newroz, b agir nabe Newroz Newroz, Newroz, b dman nabe Newroz Cejna we me Newroze me Ez ore bahoz me Bo serxwebn er dikim ervanek ya me ez Gotin: Hozanvan Cankurd Mzk: mit

425

1118-NEWROZ E Newroz e Newroz e Newroz e gel biran Newroz e Newroz e Newroz e li hem deran Newroz sala n ye Bihar e li hem deran Bihar e li hem deran Bihar e gul bikivn Bilbila xwe xemiln Newroz proz bib Proz xwe bib Newroz e Newroz e Newroz e gel biran Newroz e Newroz e Newroz e li hem deran Newroz sala n ye Bihar e li hem deran Bihar e li hem deran Newroz ser salan e Pla dil lawan e Newroz navk xwe e Eqa dil xortan e (Kurdan e) Pla dil lawan e Newroz sala n ye Bihar e li hem deran Bihar e li hem deran

1119-NEWROZ T Li din end end kullk bikivn end end zivistan n ghitine bihar
426

end end berbang irand evn tar ro j: Newroz t Newroz t li Ska Mehabad Newroz t Newroz t li Ska Mehabad Newroz t Newroz t li Ska Mehab ad Belavok li bin deriyan, tifing li nav milan Li ser lvan ken rik, dil nava destan Dil nava destan, pmerge serenser xemilandin Ronah kirin tev li ser Kurdistan Newroz t Newroz t li Ska Mehabad Newroz t Newroz t li Ska Mehabad Newroz t Newroz t li Ska Mehabad Gotin: Vazgal Bazd Muzk: Koma Deng Azad 1120-NKARM Nikarim xunaveke rondika bim li gorina ehid bibarim ariya re na kirim Bisk keziyan na birim Ry xwe nadirim! Ez ji bilbil xemgin re ne beharim Ji bka ari re re ne guharim Ji kon iniy re ne sitn im Ji kal poman re ne qeln im! na, na nikarim Gula binefe xemgine ez na inim! Di cih ahiy de iniy na dinim! ehid cane xwe did "erd ji bo ala" ahiy hild Ala ahiy govend dilane epik llandin strane... Stran:Dr.Feyzel Xiznew 1121-NNA Ninim ninay te me
427

avre nivane te me Huru li ser rka xwe me eve nivane te me Nnna nnna Nnna kea xal min Qe nizani hal min Ko deste xwe bid min Hunik bibe dil min Nnna nnna nnna nnna Gustla tiliy te me Garik guh te me Xwestina dil te me Takata ok te me Nnna nnna Nnna kea xal min Qe nizani hal min Ko deste xwe bide min Hunik bibe dil min Nnna nnna nnna nnna Roniya av te me Ez xewna xewa te me Silavek bine Li pa malan dapme Nnna nnna Nnna kea xal mn Qe nizan hal min Ko dest xwe bide min Hunik bibe dil min Nnna nnna nnna nnna Gotin Muzik : Anonim

428

1122-NZAMETN AR (FEQY TEYRA) Hunermend Nzametin Ari di zarokatiya xwe de dest bi mzk kiriye, di sala 1956 an de li bajara Agriy hatiye dinyay. Di sala 1976 an de, di radyoy de bernameyn li ser mzk kirine, di sala 1979 an de j ji ber straneke evn ku di konsera Agiry de gotib, hatiye girtin. Nzametin; pita demeka kurt di girtingeh dimne, pit re t berdan bi hatina derba 12 rzber re derdikeve dervay Tirkiyey. Ari pit ku die Awistiralyay konseran pk dike. Demeke li wir dimne, ji aliy gel ve pir t hezkirin kurdn li ewrpa qimeteka mezin didin w. Ew li Ewpa dest bi kar mzk perwerde bna hunera kurd dike. Li Ewpa nav Feqy Teyra bi kar tne. Her iqas kasetn w li Tirkiy yekem car e ku ji aliy Ses Plak ve tne derxistin j, hinekn wan li Tirkiyay ber bi awak korsan hatibn tomar kirine. Birz Nizametin Ari hetan niha ji bil kesetn ku derxistine, ji hin filman re mzk kiriye. W di nav kar barn snamay de, ji bo film bi nav Dlan Erden Kral Durgun smet El Hukuuluumda utaniyorum Kahraman Yavuz Komitas don Askaria An Gesciht de Walder Peter Lillientah De Jongen Die Nietleerpaat, Ben Sombaagart mzk kiriye. Her wiha Nizametin Ari li Tirkiyay di filmn bi nav Sabah Br Gnn hikayes Kurban olduum de rol girtiye. L bi film nav Kilamek ji bona Beko ku hem listikvan film e, hem wek amedekar film hem j mzka w kiriye. Bi v film nav deng w li ar aliy Kurdistan tn bhstin Film li Ewpa eleqedereka ba dibine. Ev cara yekemne ku filmek kurda li Ewpa t weandine. Nizametin Ari mzka xwe, li ser bingeha mzka kurd ya gelr, bi eweya xwe ya xweser dihone. W di nav berhmn xwe de, bi git ji hermn wek irnax, Amed, Botan Wan Agir strann geler xwendine. Di gel van, w strann helbestvan navdar Cegerxwn j di kasetn xwe de xwendine deng awaza xwe gihandiye roja ma ro. Ji kesetan, keseta bi nav wneyn Xewnan ku piraniya w ensturimental e, zdetir bal dikne. Di v kaset de Ari li amrn wek mey, bilur, zirne, tar, dvan, tenbur bal cura, tebirxane synthesiz(org) bi kar anne kilame j ji aliy Dengbj Kerem ve hatiye xwendin. Ev berhem nan dide ku Ari bi terza xwe ya awerte enstrumentaln xwe, di war anda klask de j areza ye.

429

1123-EHMED LI SER DCL DE GIRYA Bi her du avane got, limin, i ermek mezin giran e li bar welt xelq me bye prane digern li warek bol dibin mvan e feleka xayn, i ermek mezin giran e li na biran serdest bye maz bane lidor hlan lekerne li tufung sungyan e limin l, limin l dereng e dereng e, ro razaye nv ev ye jibin konek qrna Zn tye Zn neh sal e, jibirnan xew nye dayik bang kir Zn ciwan e ez bigor te kezeba min kewand ke lor lor Zn got, l day, Zn biheyran e qrn erm e, dizanim, l birna mixedar e agir can bedena mireben wed helandin limin l, limin l limin limin kalek bam kir, go, hn reta min bidin ke xortan e limi lo lo, limi lo lo, , limi lo lo, limilo lo hn reta min bidin ke xortan e bes e xapandin sala bla hn bidin dersane biratyan bxtan hem kemn u talan e li chan kes nabe heval bindestan e bona xatir Zna neh sal ku niha dike seqran e bona zer esmer me kurdan e ku ro ber xwe dane ol u Kerbelan e bila hiyar bin, bila hiyar bin tkevin ser rika serxwebna Kurdistan limin l, limin l gotin: ahn Sorekl-Muzk: Nzamettn Ar

430

1124-NNK NNA Nnok Nno te me, ha ha ha Nna av re mvan te me, ha ha ha Nno, Nno, Nno, Nno, Nno Sib ser rka xwe me ha ha ha Nno Du sib ciran te me ha ha ha Nno, Nno, Nno, Nno, Nno Aiq bejna te me, ha ha ha Nno, Deqa ser sng te me, ha ha ha Nno Nno, Nno, Nno, Nno Bazin dest te me, ha ha ha Nno, Gustilka tiliya te me, ha ha ha Nno Nno, Nno, Nno, Nno Cemila Cell .

1125-NZANM Xeyda ji min xeyidye R sar pir cemid ye Li ser w ez dikalim Wek bilbil dinalim Ten dib nizanim Nizanim ez nizanim Nizanim ez nizanim hevalo Min go bje iye ev Li ser dibm roj ev Go min i j ye heyran Hun proz bin ji bo hev Ten dib nizanim Nizanim ez nizanim Nizanim ez nizanim hevalo Ew gelek pozbilind e Gelek delal rind e Bi xwed xudan e Nav w Kurdistan e
431

Er dib dizanim Dizanim ez dizanim Dizanim ez dizanim birano Helbest: Cegerxwn Muzk: Hozan xo Sazkirin: Koma Deng Azad

1126-NOFA End ware peytaxt l l... End war peytaxt, ke xatna li ser text e a wisk li dest te, ne te soz ne bext e ima zn nad min, nvsaatek bme rex te L l Nofa Amd ber bi bay l l Nofa Amd ber bi bay, Dirbsiy ava ye Li ser kaniy xuyaye, adira xorta vedaye Nofa qzek hja ye, min li esl Nofa pirs Nofa kea axa ye l Nofa L Nofa te zeriy l l Nofa L Nofa te zeriy, zra zerk li eniy Xlulam te sipehiy, ferze kea xelk b Muhbeta dilm ketiy Nofa L Nofa te zeriy, zra zerk li eniy Ez xulama sng sipy, bejin ji dara biy Xweska ez buyama gustilk, ketbama w tily Ferz kea xelk b, muhbeta dilm ketiy Nofa Gotin Muzk: Sed Yusif 1127-NON Binere, em Zer ji esmanan diherike deryay, b veger. Binere, di neynikn zelal yn odeyn bilind, porr spdey re arm ye, var spiy berfn... Ger di jiyan de her bextiyariy bixwaz,
432

nehle heyv perdaqa te vale bibne! Bereket ji Yezdan e, bi kar bne! Bila hezar hrdeyn zr biin j, hem d dsan vegerin! Mih bikelnin, ga ser j bikin, hefsar ji stoy ahiy vekin, em d ssed perdaqan bi carek n bikin! Hostey kal Ts'en, zanay xort an Ch'iu, mey berdest e, hn ji i erm dikin? Bi destra we, ez d stranek bibjim! Ba guh bidin! Zengil zirne lezetn nedt, ax i gencne ne? Her sermest be, qet ne hiyar! Alim ewliyayn ber ji br bne, ten serxwen mezin navdar in her her! Mr Ch'en li Seraya adiy ehyan dikirin, her den mey bi deh hezaran dikirr, yar dikirin diken. awan dikar, ho malvan min, bibj ku pare nemane? Here badey bistne bne em bi hev re binoin! Hesp min y pinpin wek ji peln guln ge, kurk min bihay hezaran, herduyan bide kurrik, bila bide bi meya ba, em t de deh hezar xemn xwe bixeniqnin, ez tu! Werger: Husein Muhammed, 2003

1128-NURHAN Ku ez Te nebnim Ez har dnim Ku ez Te nebnim Ez har dnim Ez li ser te dnim keika delal Sibe nabnim ro li min dibe var Nvan Te me li hvya min be yar Sibe nabnim ro li min dibe var Nvan Te me li hvya min be yar Ax Nurhan Nurhan Ez ji tere heyran Ez li ba Te Mhvan Ax Nurhan Nurhan Ez ji tere heyran
433

Ez li ba Te Mhvan av wek yn Te min h nedne av wek yn Te min h nedne Lv tey rn ekirne Ez ji eqa Tere bum dil birne Terka Te nakim terka avn Te Ez ji eqa Tere bum dil birne Terka Te nakim terka avn Te Ax Nurhan Nurhan Ez ji tere heyran Ez li ba Te Mhvan Ax Nurhan Nurhan Ez ji tere heyran Ez li ba Te Mhvan Biska li ser eny Te di xemilne Biska li ser eny Te di xemilne Awir avn Te Dil di nalne Bejna teye zirav Qusr l tine Beera delal Bedl di helne Bejna teye zirav Qusr l tine Beera delal Bedl di helne Ax Nurhan Nurhan Ez ji tere heyran Ez li ba Te Mhvan Ax Nurhan Nurhan Ez ji tere heyran Ez li ba Te Mhvan

1128 A.Nuro kye?/ Stranbj Nuro Li zozan Mala Giro, sala hezar nehsid heft, meha glan ji ber sib b doxtor b hemre hatme dnyay Bavmin tera gom nav pz berxikan, hetak vedigere mal dayika min Zex a bay zr (dayikbn ) dikne teyt, pa pne, aref mekes amede dike ten bi ser xwe min dn dixe, navika min dibire, bi kitan girdide ser navik bi kitan diewitine bi ewitandin pansman dike dipce dide hemza Bav min Remezan Bi hatina min kefa wan t, Dibn xwdan bn zarokan. Kalmin smail navimin Nuretn l dide

434

Navik min dikeve nda, dikin hndir sola Bavmin, Bavo b xeber sola xwe dike ning xwe, dra pdihesibe, divirda bawerya daykamin eve ku ez wek mina ikla bavxwe bim. Daykamin dibeje ber pal zozan me chk axa sor hebu Me ev axa dibit (eleg dixist) germ dikir li ser pacn s koe beladikir, bi ar pina me zarok xwe diband, pek bi Kej yanj Tizbend dihat girdandin, naber kj yanji tizbend mori kevr buzmecik (kevirik soraviye, bawerya wan eveku ev kevra a cani merivan dikine, riheti dide zarokan) dihat xemilandin. Daykamin teqrben dsal niv min dimjne. ikes r dayik mitme ji, dema karda, ji boy k ez negrm, xka min Melhat, di nav kitanda loqim ji daye min ez p mitme. Dema daykamin kar mal yanji alkarya Bav min kirye pez dotin nan lxistin kar zyan zevyan kiriye, Pirani xka min Melhet li min qait bye. Xka min dibe demak min Tu li ber der nedt, min dizani tu y dsa ye li ser br dilzye yan j xwe ildikye. Bavo rojik ji boy berx firotin tere Enkar, li wira hlikk zarokan dibine, vedigere mal ikl Hlik liser dartravan dide kirin, reng w hiin bu, ez di wirda roketime, di virda hatime hlkirin, di virda hatime akirin.. Naber zozan me dibistan Kelhesen cyin hatin 6 km b Bi peyan em dn dihatin, yna dibistan di zivistan da pir bi zahmet b Em diketin nav berf me r ve dikir, em il dibn em diqefliyan, me herdem ji xwe ra kirme dibirin dibistan ji bo ku em siw (soba) vxin xwe ber germ bikin Hlike ji em guran kuikan ditirsyan Me tirk ne dizan, memoste li mera hrs diketin li me dixistin, em azar dikirin, Rojik memosta (ez erm dikim wanra bjim memoste) li ser kaxizan sreti hkan cikir b, li ser text re dardakir b Xwandkaran dipirs nav v ye, me bi tirki nedizan, em bjin yumurta me bersiv hk dida Digot dest xwe wekin bi okan li me dixistan, can me tandin, xwad bela xwe bi wan kesande. Carna j zarok dibirin ber textre tit dipirsyan kes ziman memoste fahm nedikirin, li zarokan dixistin carna zarokan xweda miz dikirin, naha difikirim ev memoste insanin erjeng bun, mirov qe zarokan dixe. Listikn me y zarokat

435

Dilqe, obe, oceling , gog, xolik, pekn, teki, tutik, qijik, kefkon bn Me piraran malbata xwera alkar j dikir Berxkn me mirkn me kcikn me hebn, avdandin crandin xarinn wan me amede dikir. Bav min Remezan, ji boy kar here Elmanye xwe amede dikir, demak erebe r ket ez du beziyam negtim bi ustu xar vegeryam mal, gelek min bir dikir, Di zozan mala Giroda heyt xane hebn, em hem mrove hevbn Car caran nav meda hesd c dib, hevdi dixistin, he vdi tandin nav errd derket b Jiboy mirkk jiboy gotink hevdu s dihatin Rojek ez biray xwe va dibistan derketin, me ber xwe da ber mal pisepismaman bi erebe begran li dume ketin li me xistin ser min ikestandin, ez li nixaxana Enqere va derxistim, ez hatim emeliyat kirin, bav min qerar hlna malame barbike here enqere li wira zarokn xwe bide xandin li qeza bela drkeve, Li ser v byer ape me li enqeri xan kirn, em li cem bapre xwe man, cend meha va bav min mera apartmanda dairek kir me mala xwe barkir, em hatin chk mera nenas, herti dabu maln li ser bin hev, di malda av hebu, ceyran, sertin, abdestxane, axane Me li vira disa dest dibistan kir, min Tirk ba nedizan, gerek ez bima ba 2. . Serok dibistan qebl nekir, min disa ba 1. da dest pkir, zuda fer tirk bm, Memoste y muzg herhefte ders muzg li min stran didan gotin, min tembrik xwera peydakir b ez li mal ser dixebityam min ji pir muzg hez dikir Daykamin qet tirk ne dizan, me di malda Kurd dengdikir, Bav min caran dihat bedlan vedigerya Elmany Kale min smail pra min m gelek bra zozane xwe dikirin, bi dizk strann xemgn dilorandin Li minra qala civantya xwe dikir, di tne bn da, cing gt b heb n, Kal min smail mirovik bi nas bu, li herder hevaln xwe hebn, mixabin l di Enqer da hilnedihat. Hertim dixwast here zozan mala giro. Du bire min xandina wan li gund qetya bun, wana li Enqer kardikirin Ez s bire xweva me dixand,

436

Zeman derbasbu em mezin dibn, herti dihat ghartin, Kal min di qeza tirefq da gt rahmete xwad Biraymin Feti derket dervay welat, Swsr Cend sala va Biray min Seluk li Diyarbekr lekery nixa ket Li Enqer c b rahmeta xad li danimerq Ape min Oso evji usa li me qetya gt rahmete xwad, em nav xemgnyeda man. jyan ji berdevam b xwendegeha pin dibistana navn xilasbu, edin min dest lis kiri bu Koro lis da me stran digotin, nav memostan agirtanda ez diwatim naskirin, rastyek heye ku strann w dem min digotin yanji min l hezdikirin b xeber bingehya wan yan melodiya (maqam) wan hem kurdbune di malda min bi dizk strann Memoste ivan Perwer ghdardikir, strann Kinem Behra Wan gelek min hezdikir di roj n ber var demk lse were girtin roj duem sib lse were wekirin, lime sird serxwebna Tirk didan xwandin, roja dem b xwandina sird xilasbu memoste hate cem min, minra got cima xandina sird da tu kenya te rz negirt, minji got titik usa tineye got heye heye ez elmaq kirim, v ar ez pir qahirm hers ketim, wana dizan ez Kurdim, limin dipirsn tu li kijan bajar? Min digot ez Qonye me digotin Qonye Kurd tinene Ez ber hrs xwe ketim carcaran ez nedim lis u min qetan. Bav min Remezan li Swsr daim wegerya welat min daxaza xwe lra got ez derketim dervay welat. m Elmanye wirara j m Swsr, li swsre cem biray xwe Feti mama li wira merven me gndyn me j gelek bn. Dawetn meda kom muzikan dihatin din strann Tirk distirandin, ro ji ev titan qetn n Ez bi biray xwe Fet va li ser strann Kurd dixebitn, bi Tembur bi gotin min pir stran guhdardikirin, alkej min ziman Kurd pt dixist fr bje n dibm texsten Kilaman dinivisn, bi v ikl me dest mzik Koma Ait kir. Em j (Nuro -Feti-Erxan) ro li Awrup nav Kurdn Anatliaya Navin da bedar bernamn, Dawet Sinnet ahyn wan dibin Canda xwe digehjnin nivn n. Silav Rz Nuro Canbeg Dno Hayd hayd lo dno hayd

437

Hayd hayd heyrano hayd Hayd hayd lo dno hayd Hayd hayd heyrano hayd

Pere pirin nakine fayde lo Pere pirin nakine fayde ale yazi qeder be hayd lo ale yazi qeder be hayd ***** Peze dno min ten berxe Peze dno min sada berxe Care komke di heryanda derxe lo Care komke di heryanda derxe Herik cav te li yare ket lo Hurik hurik tu li singa xwe xwe ***** Te ser erci lo tijt dikir Min xani qulkir lo tera nir Te ser erci lo tijt dikiri Min xani qulkir lo tera nir Her ar bira li hevra nir Her ar bira li hevra nir Min oxira teji biri lo Tu ye li qusur min nendir ***** Dinoye min ivane yoze Dav delinga girtye toze Dinoye min ivane yoze Dav delinga girtye toze Birang Mezin lexistye Serda anye xwna poze Sum sum lo dno sum Eze xwe bi tegnim li roka n ***** Dno mektube xwe bijne lo Lawik ape li minra buxne Dino namek xwe bine lo Neco y apdoxan li minra buxne Dno vere min birevne Bax Eyera bigerne Dino vere min birevne

438

Bax Eyera bigerne Gotun mzik: zexe male guro( Meta Nuro )

Birt (Bert) Birt birt qurban Birt Xort mal km min ra birt Ew i sal b min dilk xwe girt Kt nerinde dest min girt L l de min go v prik ez xapandim T qaw qacax ntin bi min xoandin Mal Kt orisp ar vkeve Zn zenge min idandin L l de min go jlda hat xwe l bakir Dman cixal li xwe belav kir Xelke go tor berdu e Di qelb xwe de ss cara maelle kir L l de min go baran bar erd mimi Can tor b ning teri Xelke go turr berdu e De min go merk cahl b di xwe qeri De min go baran bar erd il kir Hoste rab yapi kir Xelk ji min ra qala dil kir Min di vir de cger kl kir De min go here bavo here bavo Qelbe min l b xna ava De min go ez nedame lawk bi dilo Dane Bek Os y dev kilavo De min go xde gund me Mil Omer Kevire ber camye me mermer e Qe t sebaba dil min te tneb Sebaba dil min te Kor Omer e L l min go hv ron e weke ira Rahla lawk xwe ketim j ra kilam sit ra Ez hatime dawya gund Ome ewit

439

W go xong min go bira L l de min go wextk yak ser min yak pe Terzeyo li ser r x e x e De min go yar xwe nasneke Ji Gund Ome xarz Mistefa avu e L l de min go li p bir li p bir Gelan gdan li min re dibire ku bi dil xwe zewicin Mna zerk qil kr li pail L l de min go ava bro germo kel L peya b hezret El Wextek dile min kete v kal De go here ma sevda min te bime dnya w al De min go ber mal me oy erd e Cilek dnim t xwe bi ser de Wextak mer kot hat kelemj b Eza bem tu deng meke min ra berde De min go meke meke lawko meke Pez xwe wni li ser sng min mexel ke Cot memik zozik min were teve hev ke Herar mal di kort da Ma l hata bi ort da K naber dil min te keto Ma ning wan bketo di hort da Hveron e weke ira Rahla lawke xwe ketim j re kilam sitra Ez hatim dyar gund me y hesd mesd ketim Ez bi te re bme xang bira Kndiry Kndiry Klo xwey day seds ye Ma xde dil mirade min-te bikira Min bigoto Arf e birang tey ramedye li hepisxana Engr ye Berdla min dil gawir b Li re heft cara sere xwe qare min ra li ber nenik giredaye We prik ez xapandim T qaw qacax ntin min xoandin ku av xwe ave min aixtir Kezeva lawik idandin

440

Bostana xwel fat bostan uk mezinan dil ket bostan Wez helandim hilat bostan Wez helandim hilat bostan Hele Hele Hele Hele Bostan Bostan Bi ohret Bi an Bostan Bostan ye nav daran bostan Dlze mna karan bostan Bostan xanga heft biran bostan Bostan xka heft biran bostan Bostan ye bery bostan Avitin nav gry bostan ave xortan li bery bostan ave xortan li bery bostan Bostana xwel hor bostan Xortan xwe daye dor bostan avre sret sor bostan avre sret sor bostan Cind Ba berf biya, ba baran biya pez Cnd li ser malan biya v evn li ser xwediyan biya Bila roketin li ser yara biya Aman nd heyran ind Tu xwe mede v bilind Di ser te ra sond xwar me Mra nakim li v gund ro roya kin tin ye lo Osandbme li yn hatin lo Bila Xwed dilmirad me bikira Ez roy heft caran bihatima kutin

441

Aman ind heyran ind Tu xwe mede li v bilind . Di ser te ra sond xwar me Mra nakim li v gund

Daykamin Delal Ew minra bu sal zeman Bi ev roj ber nixwasxan mam Nas dost Te li min dipirsin Lal mam bi gotinn hekman Nav Xwade i navk irne Kar w heyat can jne Tu bide dayka min dermane Ba mera bihata mizgne

Dinya pir zor irn e Ev xwe nexweya giran e Erd ezman li min teng e Kesera dil min dayka min e

Xaskak tu derkeve ber dri Dest babike tu li zr Bje dayka we xwae Di nizikta tme cem we Nuro 08.06.2012 Beyrem Osmn XATEYE XATCEYE L XATCEYE, TU AVRE BIRI ATME YE QSR MANER L TE TNEYE CA, XINIK DEQAQ LI ENYA TEYE EZ DERKETIM SER DYARA L,

442

MIN MZEKIR CA LI BEJNA YARA L LI MERAQANRA PIR NIXWA BUM CA LI, MINRA ANDYE COT GARA GIRDAN BERJER QAME L XWE BAMEKE CA, MERAKA DILA L TEV RAMEKE L DILMIN DILK ILEKE L , TUYE GN MIN HSTYE XWEKE GIRDAN.. BERJER MERE L MALA HOR CA , E ME HATYE ZOR L SERE SEBEBA DILE MIN TE , EV B SEBEB LE EYA QAR GIRDAN.. EZ DERKETIM L AYK AS CA, CALI CARA KETINE BAS L SRETE XATAMIN SOR L , MNA GENIM SORE LI BER TINAS GIRDAN D Bi kurbanik Dibm ewtm ewtm hor ewtm Evci teksiyak we ji minra andin ya banyanra wez gerandim P basikn min ketandin Dil girika min ketandin D bi kurbanik d bi kurbano Mingo we ik xwad wite wite Derye mal keka min kilte Ba mrk kek min nemiryawya Ba ke k min derxistya menete D bi kurbanik d bi kurbano

443

Min du keikn xwe dan are k Xwad Glen min ra bindire arek Eze kurban wan bim Yek b mrik yek be zarok k D bi kurbanik d bi kurbano Hetak xwaim lawik hevale Tl a keke min belabne li her hl Ev i xeberek hat kete mal Keka min bye bjerek a li ser sl D bi kurbanik d bi kurbano Min got ca b yaro b je yaro Bejn bilind kulik xaro Xwe dikim kurban kek xwe y korocax Bav xwey axe xal xwe bi kurbano D bi kurbanik d bi kurbano Cardn mehmed sorora kar nakim Weze ry qadioxli bi susekim Weze bend swyen kek xwe hlkim Di xwad da be bav mane di qulda b d nakim D bi kurbanik d bi kurbano Lawik e min ifere mann Lo lo tajot be doksan Di xwya p kutukan ro wergerandye li yay ran D bi kurbanik d bi kurbano Cavit t min mna qeda Heta ran ket nav oferada Kamyona bav xwe ji veda Xoce axza rast ru keika min j neda D bi kurbanik d bi kurbano OY CAN CAN CAN , GL MELEM CAN

444

GL MELHEMA XORTANE , GL MELHM CAN KERIK PEZ LI LE , GL MELHEM CAN BELABUN TLBI TLE , GL MELHEM CAN DU ZEYE JLVA TNE , GL MELHEM CAN YEKAMIN YEKA HEVLE , GL MELHEM CAN OY CAN CAN CAN , GL MELHEM CAN GL MELHEMA XORTANE , GL MELHEM CAN ********* XWASKIK DOHLIK LKETA , GL MELHEM CAN SER GOVEND KETA , GL MELHEM CAN BA LI BERVANG BI XISTA , GL MELHEM CAN DILE XORTAN TKETA , GL MELHEM CAN OY CAN CAN CAN , GL MELHEM CAN GL MELHEMA XORTANE , GL MELHEM CAN ********* HER K YARA XWE PRE , GL MELHEM CAN NAN DI DESTA HEVRE , GL MELHEM CAN HER K YAR XWE REE , GL MELHEM CAN HER EV HER EV NIXWAE , GL MILHEM CAN HER K YARA XWE RINDE , GL MELHEM CAN

445

MALA XWE PER GNDE , GL MELHEM CAN OY CAN CAN CAN , GL MELHEM CAN GL MELHEMA XORTANE , GL MELHEM CAN HEREM :QONYA Leyla min t Ez tme tme tme, were leyl were leyl can leylamin Bazine py teme Ez tme tme tme, were leyl were leyl can leylamin fona ser teme Leyla min t bi denge Sret rast bi benge Leyla min t bi beze Srete rast bi geze Leyla min t dimee Hatina leyl pirxwae Leyla min t dilze Qurna vz vze Leyla min t serxwae Leyla kirme be hee GEWR RABE Baran bar ji hlda t, ara hiin ing l t Baran bar ji hlda t, Qutk hiin ing l t Ka mzekin birano Gewra min ji wda t, Rinda min j wda t

446

Gewr rabe de rabe, Xewka sib yar be Bang dikim min nabhze, Gewr ji xew yar nabe Rind rabe de rabe, Xewka sib yar be Bang dikim min nabhze, Gewr ji xew yar nabe ***************************************** Baran bar tav bi tav, Ez heyrana bejna zirav Baran bar tav bi tav, Ez heyrana bejna zirav Ka mzekin birano Delala min t gav bi gav, Rinda min t gav bi gav Gewr rabe de rabe, Xewka sib yar be Bang dikim min nabhze, Gewr ji xew yar nabe Rind rabe de rabe, Xewka sib yar be Dikim nakim nabhze, Gewr ji xew yar nabe *************************************** Baran bar ji w da t, Sor fstan bejna w t Baran bar ji w da t, Sor entar li bejna t Min gewra xwe drva d Sebra min bi gewra min t, Sebra min bi gewra min t Gewr rabe de rabe, Xewka sib yar be Bang dikim min nabhze, Gewr ji xew yar nabe Rind rabe de rabe, Xewka sib yar be Bang dikim min nabhze, Gewr ji xew yar nabe Gelr Anatolya Navn

Gula Mam Sada rabm k eyaz e, Nav rind l l gulbeyaz e Sada rabm k eyaz e, Nav rind l l gulbeyaz e Me bi dski got akere nekir, Ma ew zalima nebze Me bi dski got akere nekir, Ma ew zalima nebze Gula mam gula mam, Sp dik mna cam Gula mam gula mam, Tev debrs l l mina cam

447

Dest xwe di dest minke, Qonye ji me ra l l bez gav ke Dest xwe di dest minke, Hv ji me ra l l bez gav ke Ew zalimna k cmere, Ma bi av min li te mske Ew zalimna k cmere, Ba te ji dest min bigr Gula mam gula mam, Sp dik mna cam Gula mam gula mam, Tev debrs l l mina cam V payz v payz Berxik neman hatin fz Va hana min te bn Tu kurika nad hemz Gotin Muzk:Gelr (Konya,xelika qaracdax) Berhevkar irove:Koma Xelkan, Fehmi Gnay GND DI KORT DA VA CI GND DI KORT DA, MALA AXA DI ORT DA KESK SOR ZER VDIKEVIN, SER MALA RINDA MIN T DA MEGR DAY EZ HATI ME, PANZDEH SALIN XERB MAME SIB RABM XWA BERBANGE, BILBIL LO WERE DERENGE SER GORSTANA EHDAN, GL VEBNE RENG BI RENGE MEGR DAY EZ HATI ME, PANZDEH SALIN DR TE MAME TU PR BYE IMA DAY, FELEK XAYN LI ME DAY AR BIKEVE MALA ROMYA, EM HSR MAN LI DINYAY MEGR DAY EZ HATI ME, PANZDEH SALIN XERB MAME

448

STRANBJ; SERBILIND QANET HAY LLAN HAY LLAN LLAN LLAN HATYE HDA QRBAN LLAN LLAN KEKA MET LLAN DILEMIN JI PIR KET LLAN AX LLAN LLAN LLAN DAYE DOR KITAN LLAN LLAN NO NO LLAN BERV EQ SERXWAE LLAN HAY LLAN LLAN LLAN HATYE CEJNA QRBAN LLAN PEZE LLAN REE LLAN HRIK HRIK DIME LLAN PEZ LLANE MORE LLAN DIMEE BI QOR BI QORE LLAN HAY LLAN LLAN LLAN XWAS XENZR QRBAN LLAN L BI HA L BI HA, L BI HA, L BI HA L, XACA MIN WEXTA XORTAN ZEWAC, EMRIMIN KA AA NARINE AA, XACA MIN REV KETIN KEKE PAA, EMRIMIN ROJ BAXA BI NARINE BAXA, XACA MIN REV KETIN KEKE AXA, EMRIMIN L BI HA, L BI HA, L BI HA L, XACA MIN DEMA XORTAN ZEWAC, EMRIMIN

449

******************************************** KON GEWR BIKE, XACA MIN JR DERKET QALFEK KEKE, EMRI MIN DERD TE MAL MILKE, XACA MIN DERDE MIN BI XKA KE, EMRI MIN DERD TE MAL DIN, XACA MIN DERDE MIN BI QIZA KE, EMR MIN L BI HA, L BI HA, L BI HA L, XACA MIN WEXTA XORTAN ZEWAC, EMRIMIN Geler:Anatolya Navin Stranbej:S. Kanat Oy Bodik Bodik Oy Bodik Bodik, Were Yallay Bodik Manga Belek Ho Dik,Toy Toy Toy Bodik Bodik birin bin dara, were yallay bodik Pit dane ber dwara, toy toy toy bodik Oy Bodik Bodik, Were Yallay Bodik Manga Belek Ho Dik,Toy Toy Toy Bodik Xuya mna mara, were yallay bodik Qirn p ket mya kara, toy toy toy bodik Mange dot golik berda, were yallay bodik Av li tas werneda, toy toy toy bodik Oy Bodik Bodik, Were Yallay Bodik Manga Belek Ho Dik,Toy Toy Toy Bodik Bodik min hn qze, were yallay bodik Kenj xorta dlze, toy toy toy bodik Dile xortan kir zze, were yallay bodik Dile xortan l zze, toy toy toy bodik Oy Bodik Bodik, Were Yallay Bodik Manga Belek Ho Dik,Toy Toy Toy Bodik

450

OY OY ET OY OY DAY, KEKA RINDA DILMIN KET RINDA MIN DANE LAV MET, SERE DIL KRA TUJ LKET BERMAL ME KEWRE MERMERE,TU DI SERDA HERE WERE KESK BI DIL XWE NEZEWI, MIRIN LRA ZR ZERE ******** SIB ZYE RO DERKETYE, LI BER MALA XWE DASTYE XELK ALEM G DIZANIN, MIN BI WVA DILGIRTYE OY OY ET OY OY ET, KEKA RINDA DILMIN KET RINDA MIN DANE LAV MET, SERE DIL KRA TUJ LKET ******** EVE REIN DITIRSIME, ZIVISTANE DIQEFLIME K NABER DIL ME KEVE, SERE DIL XENER L KEVE OY OY ET OY OY ET, KEKA RINDA DILMIN KET RINDA MIN DANE LAV MET, SERE DIL KRA TUJ LKET STRANBJ; SERBILIND QANAT Bi te re nabm Fat Tera nawm fat l, diwm kew l, Minra bye gl sosina bahr l, Te nawnim l, li herder l, Tu dirize l, sal car l. Nav te naarn lnane l, Nav min misteefa phlewane l Car xarbim l werim ryane l Ew ji xra d bavane l Min zyaret l pez dibir l, Mell mell l min tu te nir l, Tu li bra min nec li v qir l, Emrik tilyamin bir l. Bav min ivan l, bavtey axe l Bavmin li bav te ji danaxwe l Bav te bege l bav min axe l Were mala min scde raxe l Ji Gund Kelhesen Mistef Xel WDA WDA WDA WDA ET WDA , RINDA MIN TYE TAX WDA

451

WDA WDA ET WDA ,RINDAMIN TYE MAHLA WDA ER HATIN NE DAVETE, GOVEND GIRTIN RINDAMIN KETE DILE XELK SAL EME ,DILE ME LI AXRET DILE XELK SAL EME ,DILE ME LI AXRET WDA WDA ET WDA ,RINDAMIN TYE TAX WDA BEJNA RIND DARA EKIR, JL DA HAT MIN IDOK JKIR EW HEVASA LI MIN RA MA, RINDA XWE MIN TR PANEKIR EW HEVASA LI MIN RA MA, RINDA XWE MIN TR PANEKIR WDA WDA ET WDA ,RINDAMIN TYE TAX WDA BARAN BAR XRME XRME ,DOHL ZRN GIRME GIRME DAY LI MIN LOMAN NEKIN, EZ AIQ RINDA XWE ME ET LI MIN LOMAN NEKIN ,EZ AIQ RINDA XWE ME WDA WDA ET WDA, RINDAMIN TYE TAX WDA SERBILIND QANAT

1129-Lkolner & Nivsevana Kurd NRA CEWAR Ez ji malbeta Cewariya me, kea Hecy Cind Cewar Zeyneva vo. Cewariya ara me. Tora mala Cewariya da xn ji psekzann basqe-basqe, usa j yn ku kurdzan kurdeyatiy va mijl divin psda hatine, wek nefer mala me, mala Miraz zo Cewar /Cafarov/. Hatime din sala 1941' li paytexta Armniya liYrvan. Xwendin nivsar, dinnaskirin min li dibistana ser nave H. Hakobyan da dest p kiriye.

452

Mala me da bav min, dayka min ji pnc xskan dudu, bi ande folklora kurd va mijl bne. Tesra bav min li ser nefer mal gele heb. Bav min temamiya emr xwe psks folklora gel xwe kir. Sev roj, bi piran li mal da kar dikir. Mvan me j her dem hebn. Gele cnar, pismam, heval, xwendkarn kurd, nas nenas btir ji gunda bi problmn xwe va dihatin, din. Bav min ew mecal j kar dan, ji wana nimnn folklor dinivsn, ji bo ap hazir dikir. Dayka min j, ku saln 1930'y awa spkra Radoya Yrvan ya kurd mamosta ziman kurmanc kar kiriye, tev karn mal p ra dighand korktor li pirtkn bav min bike. Ha, ez xskn xwe me av xwe vekir dt, ku du mer, bav min dayka min hema di nava kar xwe da nin ewana ji me ra bne nimneyn bas. D bav min usa j guhdariya mezin didane xwandina me. Her problmn me zanibn, mamoste hevaln me nas dikirin. Me ji psekn bas xwe ra jibartin, di xwandin da psket bn bne psekzann bas. Xska me ya mezin Frde Cewar doktora Doktoriy ya zanstiy b. Wextek dirj li nsttta Rwabirina Doktora da wek lektor nexwasxann Yrvan y a zaroka da wek konsltanta nexwasiyn zaroka ya dil kar kirye. Ew emr xwe kir, sala 1993'a rehma Xwed. Frde Cewar heta sal meha nsan li dibistan da mamosta matmatkay bye. Tev bav min pirtkn dersn ziman kurd hazir kirye. Pirtkek Kar Jiyan psks branna bav min ap kirye. Niha j li ser arsva bav min kar dike, destnivsarn w y pirtkn folklor bi sire hazir dike, ap dike. Zna Cewar wextek dirj awa njnyra kmyay kar kirye. Naza Cewar li dibistaneke Yrvan van saln pasn li Unvrstta Biryansk /Russya/ awa matmatk kar kiriye. Ez sazbendzan [(folklornas)s-] im, kar berhemn min betir li ser sazbendiya kurdn Armeniyay ne. Ji sala 1960 ' hetan niha iqa mecal qeweta min hebye, min ne hvisandye ji bo kar xwe. Naskirina sazbendiya kurd ji biktay t. Merfeta d bav mine sazbendiy heb. Wana hiz dikir ji bo xatir mvana bi tevay bistirn. Hine strann wan min li berevokn xwe da ap kiriye. P ra j her havn, dema navbiriya dibistana, ji bo hsabn em bi mal va dine gundn meriv bav min n ber pala iyay Elegez Pampa Kurda, Elegez li ku cara yekemn min deng def zurn bihstin, dengbjn bas dtin. Tev dibistana sere min usa j dibistana sazbendiy para piyanoy da xwandiye. Pey ra sala 1956'a ez li kollca ser nave R. Mlkyane sazbendiy da dsa para piyanoy da hatime qeblkirin.
453

Pirtka min a psin Kilamd Cimeta Kurdaye Govend sala 1960' ap b ji aliy nesreta dewlet Haypthrat-da. Di berevok da 33 strann govend ne tkst notn sazbendiy va. J bo malbeta me ew sabneke pir mezin b. Nra Cewar Kilamd Cimeta Kurdaye Govend Pist kollc ra, sala 1960' ez li Konsrvatorya Yrvanye ser nave Komtase para piyanoy da hatime qeblkirin. Pist s saln xandin ra min fakltta xwe guhast, derbaz para toriya sazbendiy bm, kjan ji bo xwandin him h etinb, him j hewaskar b. Mamost min qedirbilind prof. Robrt Atayan, prof. Gorg Bdagyan dosnt Mr Magakyan bi dilovan xemxurya xwe va guhdarya mezin didane min. Sala 1966'a min Konsrvatoriya bi tzen li ser sazbendiya kurd bi rspt temam kir. Serok mine psekzaniy sazbendzan eyan R. Atayan b. Sala 1967'a li nsttta Hunermendiy ya Akadmiya Armniyay ya Zaniyariy da wek asprant hatime qeblkirin. Li w nsttt sala 1971' min tzn xwe Hunermendiya strann kurdye geleriy xwey kirin dereca kanddata Hunermendzaniy stend /Ji sstma xwendina Rssay ya der ew derece t hesav dereca Doktory/. Ji sala 1971' hetan 1993'a li w nsttut da wek lkolnr kar kiriye. Karkirina min li w nsttt da tev psekzann bas, di nava heval hogirn qenc ji min ra tistek ziyaret b. nsttt ji mi ra bib mala duduya. Xrxwazya heval min gele alkar psdayina min kiriye. Sala 1976'a bme endema Yektiya Kompoztorn Sovyetiy p ra j ya Armniyay. Di wan saln xwendin karkirin da end pirtkn min gotarn min n zanyariy bi ziman ermen, rs, kurd li Yrvan, Lnngrad /niha Sankt Ptrbrg/ ap bne. Di kar mine profesyonal da malxwey mala min, nivskar Tosin Rest gele arkar daye min. Me bi tevay gele stran awazn folklor berhev kirine niha dengxana [(studyo)-s] me ya bas heye. P ra j tkstn folklor ji qeytana typ dinvsn eger lazim dib tercimey ziman ermen dikir. Tev kar mine hml min p ra dighand usa j gotarn poplar ji bo rojnema Riya Teze Radiyoya kurd binvsim. Xn j karn professional min karn nzk pseka xwe j kirine.
454

Pist kutakirina Konsrvatoriyay salek, li dibistana ser nave T. xadjyan da wek mamosta toriya sazbendiy kar kirye. Sala 1965'a hetan 67'a li Radoya Yrvan ye para kurd da wek berpirsiyara para sazbendiy kar kirye. Ew kar ji bo min mecaleke pir bas b ji bo nzk va naskirina folklora me ya sazbendiy. Bra min t min programn hewaskar ji bo Radiyoy dikir, dihatime mal em program li ser kastn typ dinivsn dest bi nivsar lkolnn tkst awazn wan dikir. Hing min Konsrvatorya h kuta ne kirib ew nivsarn min ji min ra bne hm ji bo tzn dplomiy kanddatiy. end berhemn min n sazbendiy henin, ew vekirinn [(pop) -s] folklor ne ku min ji bo piyanoy li Konsrvatoriyay nivsbn. Ewana ketine di Fonda Radoy carna tne belavkirin. Wexta li Radyoy min kar xwe dest p kir, d fonda sazbendiy bas bi saya Xell Mradov Casim Cell berev bib di km dengbj sazbend dihatin ji bo dengnivsara. Wan sala Aram Tgran n hatib Armniyay, bes ew, Seyad Semedn, Sska Simo, Karapt Xao dihatin.Carek j Mehmed Msa hat end strann w me nivsin. Hing min sikirbna xwe Xwed han ku nava kurda da meriv xwey kltra bilind xeverdan rabn-rnistina bilind hene. Ew bi maqliya xwe va gele basqe dib. Sala 1987'a hetan 90' tev Tosin Rest me koma stdntn kurda ya stran reqas [govend-s] li rex nsttta Yrvanye Pdagogy saz kir. Koma me end xelat girtin. Em li Yrvan, paytexta Gurcistan Tiblsiy end cara bi konsrta va psda hatine. Sala 1990' heta 1992'ya min usa j criband bivime lktora sazbendiya kurd li Unvrstta sexs ya ser nave Davt Anhaxte para kurd da. Min usa j sala 1997-99'a li dibistana Vktoriyay ya zimana da li Mlbrne /Australa/ wek mamosta ziman kurd kar kirye. Ji karn basqe-basqe min kar xwe y profesyonal sazbendzaniy hiz kiriye heta niha j li ser hunermend hostatiya gel me ecv dimnim. Bguman femdariya min, ku em bi sazbendiya xwe va tu gel kemtir nn in got em bikaribin milk gel xwe biparzin, xwey kin, gele al min kiriye, ji min ra bye armanc.

455

Parastina and bi teybet sazbendiya kurd pirseke pir girng e. Me ji bxemiya xwe gele tist wunda kirine, berev ne kirine, ne nivsne. Bi texmna min fmdariya parastin bi xwandin ra girday ye. Eger mer bi xwe ni kare bi w suxl va mijl bibe, got qena di xwandin da al zarok xwe bike. Heta niha Folklora me em xwey kirine, bi ruh xwe va qewat sihet daye me. Niha d wext e ku em folklor ji bo xwe zarokn xwe xwey kin, biparzin, emr w dirj kin, ku kurdeyet di nav me da ne temire. Me her du zarokn xwe bi ruh kurdeyetiy va mezin kir. Kea me ye mezin Zozan Ozmanan Konsrvatoriya Yrvan bi dploma sor va kuta kir. Tzn xwe ye diplomiy li ser Destann Kurd nivs. Ew tz, usa j gele dengnivsarn nimnn sazbendya kurd ap bne. Kea me ya duduya Aza Ozmaniyan fakltta Drok Siyaset ya Unvrstta La Trob /Australiya/ bi diploma dereca psin va kuta kir. Xelata bas girt tzn xwe ye mastr li ser pirsa ku rda di nava pwendiyn syaseta hemdinyay da li nvrstta Melbrn da nivsn bi qmetn bilind xandina xwe temam kir. Sala 1988'a pey erdhja Armniyay, sera orta Armeniyay Adirbjan ji bo erd Qerebax hilwesandina dewleta Sovtiy ra hal Armniyay ye konom syas gele etin b. P ra j xrnexwaz miqabil geln Armeniyay y bik b. Hing her kes dixwast ji Armniyay derkeve, de em j gihstin heylo Australiyay. Wexta em n hatibn Australiyay /sala 1993/ me xwe li Kurdistan texmn dikir, em di nava civaka kurdn hem parn Kurdistan de bn. Hinek firqiya dalkta heb, carina me hevdu fehm ne dikir, niha d bas e, em hn hev bn. Usa j bi ziman nglz va em hd -hd dikevine di nava civaka Australiya piraniya wan ku nglz in. Emir me ra hd -hd hsatir hewaskar dive. Nra Cewar 2005

Berhem, Xwandin Karn Nra Cewar -Monografya1. Kirdakan Jogovrdakan Ergarvsti, (Hnermendya Strann Kurdye Gelerye), nsttta Hunermendye ya Akadma Armenayye Zanary, Yrvan, Wesana Akadmay, 1976 (bi ziman ermen).
456

Berevokn folklora sazbendiy 1. Kilam Cimeta Kurdaye Govend, Yrvan, wasana dewlete Haypethrat, 1960 (33 nimn). 2. Kilam cimeta kurdaye govend 2, Yrvan, Haypthrat, 1964 (56 nimn). 3. S berevokn Yekr; Yekr 1, Yekr 2, Yekr 3, (tev Besr Botan), wesann sexs, Stokholm, 1981 (11nimn), psala, 1982 (9 nimn), Vstros,1983 (6nimn). 4. Stran Miqamn Cimeta Kurda, di almanaxa Bihara Teze 2 ya nivskarn kurdaye Armenay, Yrevan, Haypthrat, 1983 /43 nimn/. 5. Strand Kurdaye Cimety, nsttta Hunermendy ya Akademiya Armeniyayye zanyarye, Yrevan, Wesana Akadmay, 1983 (137 nimn). 6. Folklora Mara end Nimney, hazirkiriye Malmisanj bi hevkarya N. Cewar Z. Ozmanan, Stokholm, Wesana Jna N, 1991 (6 nimn). 7. Du berevokn Mzk, Dans serqyn Kurd, hazirkirye M. Bayrak bi hevkarya N. Cewar Z. Ozmanan, Anqere, Wesana Ozge, 2002 (113 nimn). Gotarn zanyariy bijare 1. Komitasi Yv Krdakan Yrajsttyni, (Komtas Sazbendya Kurd), kovara Patmabanasrakan Hands, (Kovara drok edebyetzany) ya Akadma Armnayye Zanary, Yrevan,1965, Hejmar 4 (bi ziman ermen). 2. Krdakan Yrajsttyni Hayastanm, (Sazbendya Kurd li Armenay), kovara Sovytakan Arvst, (Hnermendya Sovyty) ya dewlet, Yrvan, 1970, Hejmar 6 (bi ziman ermen). 3. Krd Jogovird Yrajstakan Knsagi, (Deba Kurdaye Sazbendy), li berevoka Stran Narod Bljngo Srdngo Vostoka, (Welat Geln Rojhilata Nzk Orte) ya 7-ada, nsttta Rojhilatzany ya Akadmiya Armeniyayye zanary, Yrvan, 1975 (bi zman ermen). 4. Narodnaya Mzka Krdov Armn v Svyaz so Srednvkovm Monodskm sksstvom, (Sazbendya Kurdn Armnay Girday Hunermendya Monodke Sedsalyn Navnra), li berevoka Narodnaya Psnya. Problm znya, (Strann Gelery. Problmn
457

Lgern) ya nsttta Tatr, Muzk Snma ya dewlt, Lnngrad, (niha Sankt Ptrbrg), 1983 (bi ziman rss). 5. Napv Krdskoy Svadb, (Awazn Dewata Kurd), li kovara Lrabr, (Bes) ya Akadma Armnayye Zanary, Yrvan, 1985, Hejmar 2 (bi ziman russ). 6. Krdskaya Mzkalnaya Folklorstka Yvo Problm, (Folklorstka Sazbendya Kurd Problmn W), li berevoka Stran narod bljngo sredngo vostoka, (Welat geln Rojhilata Nzk Orte) ya 13-da, nsttta Rojhilatzany ya Akadma Armenayye zanary Yrvan, 1985 (bi ziman rssi). 7. Krdakan Yrajsttyni Hay Mtavorakannr Gnahatmamb, (Sazbendya Kurd bi Nirxandina Rosinbrn Ermen), li kovara Sovtakan Arvst, (Hunermendya Sovty), Yrvan, 1987, hejmar 2 (bi zman ermen). 8. Krdakan Jogovirdakan Parayn Krtvask Yrgr Rtmakan Tarbrakmnr Drans Harabrtynnr Masn, (Derheqa saxn Rtmn Strann Kurd Yn bi Stla Reqas Pwendyn Wanda), li kovara Lrabr, (Bes) ya Akadma Armnayye Zanary, Yrvan, 1991, Hejmar 3 (bi ziman ermen). 9. Dengnivsarn Sazbendya Kurd, (derheqa dengnivsarn Kr. Ksnaryove mxankyda), kovara Ndem, Stokholm, 1992, Hejmar 3 (bi zman kurd). 10. Pirsn Drok Torya Sazbendya Kurd, rojnema Hv ,stanbl, hejmar 69,70, 1998 (bi zman kurd). 11. Pwendyn Kurda Ermenya Yn Sazbendy, zincra gotaran 1-5 kovara Roja n, Stokholm, hejmar 98, 102, 104, 105-106, 107-108, 1998-2000, 6,7 kovara Troj stanbl, hejmar 8, 10, 2004 (bi zman kurd). 12. Strann zdyn Ermenistan yn arxak sedsalyn navn, kovara Troj, stanbl, hejmar 11, 2004 hejmar 12, 2005 /bi zman kurd/. 13. Derheqa tpolojya serecemn tkst awazan pwandyn wan di strann govendan de, kovara Troj, stanbl, hejmar 14, 2005 /bi zman kurd/.
458

Ji s. 1973-1987 li ser pirsn sazbendya kurdye teory, besdar li gelek komfrans smnarn zanary bme. Tzsn gotaran ji aly nsttta Hunermendy ya Akadma Armnayye zanyary Yektya kompoztorn Armnayda ap bne /bi zman ermen rss/. Pra j gele gotarn poplyar bi radoya Yrvanye kurd li rojnema Rya Tezeda belav bne. Xwendin kar - Sala1941- li bajar Yrvan ji dya xwe bme. - 1948-56 li dibistana navn ser nave H. Hakobyane ermenda xwendye. - 1956-60 li collca ser nave R. Mlkyane sazbendyda xwendye. - 1960-66 li Konsrvatorya Yrvan ser nav Komtasda xwendye. - 1967-1970 li Asprantra nsttta Hunermendy ya Akadma Armnayye zanyaryda xwendye. - 1971 tz xwe bi sernivsa Hunermendya strann kurdye gelery li nsttta Hunermendy ya Akadma Armnayye zanyaryda xwey kirye dereca Kanddata Hunermedzanye stendye. - 1965-67 li para Radoya Yrevan ya kurd da awa berpirsyara para sazbendy kar kirye. - 1966-67 li dibistana ser nave T. xacyane sazbendy da awa mamosta torya mzk kar kirye. - 1971-93 li nsttta Hunermendy ya Akadma Armnaye zanaryda awa lkolnr ji sala 1977-a awa lkolnra sere kar kirye. - 1900-92 li nvrstta ser nav D. Anhaxte sexsda awa lktora sazbendya kurd kar kirye. - 1996-98 li dibistana Viktorayye zmanan da /Australa/ awa mamosta zman kurd kar kirye. - Ji1976 Bme endema Yektya kompoztorn Sovty pra j ya Armenay. Bume endema Swra Radoya Yrevanye kurd ya Hunermendy. - Bme endema nsttta Kurd ya Parz. - 1987-90 tev Tosin Rest li rex nsttta Yrvanye Pdagogyye dewlet bme seroka koma xwendkarn kurdaye stran reqas ye tnografy bi nav Zozan. FERHENGOK
459

dengxane : studyo sazbendzan : folklornas vekirin : populzekirin Tbn/ Serinc/ Jrenot: Ev nivsar li ser pirsa Bav Barzan' ji hla hja Nra Cewar ve ji Govara SERBEST'y re hatiye sandin. Em pir supasiya Sit Nra Cewar dikin, ku w derbarey jiyan xebata xwe ya kurdewer de em aga hdar kirin.

1130-NRHEQ Nozdeh Siwar hatin Nrheq dilezn Deng ling wan neyaran dibizdnin iyay Nrhaq Engzek dihejnin Zincr xayintiy ew diqetnin Siwar p Sebirye Sehlewend e Parasvan xeta rast serbilind e Bi heybet e dijmin xayin kunde Li ber xweda ser hilda Law kurd e Bne kilta deriy azadiy Mna mmn ku vkevin li tariy ore in ew li dij v tariy Bilind hildan ala art partiy Hna bi hezaran Sebriyn me hene Ji Botan ta Nrhaq li pey we ne Gerllan e parasvan doza me ne Ger yek her e sed li sn em her hene Gotin Muzk: Hekm Sefkan

460

461

1131-A Omer ivan

Omer ivan x Omer ku di 4 saliya xwe de dayka xwe winda dike, di 11 saliya xwe de dest bi ivaniy dike. Dengbj x Omer klamn ku xwe diafirne li zozanan dibje bi w reng dest bi dengbjiy dike. Bi naveke xwe dengbj Omer (84), di nava gel de j wek x Omer t nasn. Dengbjiya ku pir j hes dike ji dayka xwe ya dengbj Rihan hn dibe pitre j li hember dengbjan eleqeyeke mezin nan dide. x Omer ku di 4 saliya xwe de dayka xwe winda dike, di 11 saliya xwe de dest bi ivaniy dike. Dengbj x Omer klamn ku xwe diafirne li zozanan dibje bi w reng dest bi dengbjiy dike. x Omer bi klam strann xwe yn li dawetn gundan evbrkan dibje di dil derdor de cih digire. Pit navberek tev temen xwe y mezin pirsgirkn xwe yn tenduristiy j dsa dest bi dengbjiy dike. Daxwaza dengbjiy x Omer ku bi ser gund Avna naveya Perwerdehiya Srt teqtkiriye bi esl xwe ermeniye diyar kir ku w bi klamn dayka w bi er ji w xuk birayn w re digot biryara dengbjiy daye. x Omer an ziman ku dayka w li cihn qelebalix dengbj nedikir, li mal dema ten dima dema jinn gund ji bo guhdarkirina dayka w dihatin mal klam distran. x Omer got; "Pit ku min di 4 saliya xwe de dayka xwe winda kir, min li bav, pr xuk birayn xwe nr. Min di zarokatiya xwe de ji hlek ve dengbjn wek akiro, Mele Abdulkerm, Zahiro Reo guhdar dikir ji hla din ve j gotinn klaman dinivsandin. Ev vedixwendim evbrk, ah dawetan. Klamn min li van deran digotin piraniya xwe li ser evn eran bn." Jiyaneke x Omer a sosret j heye. Gund ku ew l dimnin gund axayan e. L ji ber ew axa li dij Osmaniyan ser hildidin, gund j qaax dijn. Ev rew di dema Komara Tirkiyey de j berdewam dike, lewma nasnameya gundiyan nay derxistin. x Omer da zann ku dema ku ew di 30 saliya xwe de bye bi bav biray xwe re di sala 1958'an de ye midriyeta niyan ser ldaye. x Omer w dem bi van hevokan tne ziman: "Ji ber ku roja jidaykbna bav min biray min di nasnamey de wekhev hatibn nivsandin bi hev re rkirin lekeriy. Bav biray min dij v yek derketin, pitre ev yek nirxandin, p bav min pitre j biray min leker kir." "Dlber" ji bo daykan nivsandiye x Omer an ziman ku di sala 1974'an de bi malbata xwe re ji ber ereke malbat ko Mansay dikin li v der dengbjiy berdewam dike. x Omer sedem ji bo demek navberdayna dengbjiy wiha tne ziman: "Pit me ko Mansay kir, melley bi nav Muerref Gozcu ji min re got, 'di ol me de klam stran strn heram e.' Min j xwe bi xwe got, 'heke melle dibje w dem titek dizane' min 35 sal navber da dengbjiy. Ev rew heta sala 2010'an ango heta mirina melle Muerref berdewam kir." Pit melle Muerref jiyana xwe jidest da x Omer ango bi nav din Omer ivan bi strana xwe ya "Dlber" dengbjiya xwe didomn. x Omer diyar kir ku klama "Dlber" ji bo daykn herm nivsandiye wiha axiv: "Ji bo kelepr

462

anda dengbjiy ney jibr kirin, i ji dest min b ez bikim. Ez dixwazim herkes j di v arovey de tev bigere." 'TV radyoyan dengbj xilas kir' x Omer an ziman ku bi derketina televzyon radyoyan kelepra dengbjiy ber bi tunebn ve ye wiha p de : "Dema ku radyo televzyon tunebn dengbjiy eleqeyeke mezin didt. Div niha maln dengbjan bn avakirin ji bo dengbj derbas nifn p bibe div kelepra dengbj b danasn heskirin." BRAHM COKUN / DHA/MANSA

1131-OL 1 Ez qisek bibjim l boy Eba Trab Li eqa w ciger bye lehd - kebab heq j wi ra andiye taca Zulcenab Loma ez Al ra lafeta illa Al dibjim K ku dixwaze boy rastya El Ji evlad w ra dibje bel Nokata- taxt i bismillah-i tecell Loma r w ra la seyfe Zulfiqardibjim Al Atayo dewdu maman e Yezid- um qest kiriye menfaata amiyane Matema maman kirin Fadime ye Loma dijmin w ra qewm katirin dibjim Muhammed li cennete tac Zhreye Al ji kemera pit Fadime ye Loma ji fadime ra gotinHeyrl-i Nisa ye Loma ez ji El ra Zewce 1 Betl dibjim. Muhemmed bajar lmem Al ji bav e Al derketiye lt uzza kubbey Kbe Ez j w ra qitmirim, dil j dr nabe Loma ez j Al ra Esedullah dibjim Ey sed Al nne biraz Resl? Tu man nak ji te ra bixwnm ketbul l- Fuhul Hadisa lehm kelahm nabe zuhur Loma ez ji Al ra ah Ahmed Muxtar dibjim Ey zahd feqir tahqir meke, Ez qizilbaim. Ji ewlad Al ra pir dilxwe im Ji dijmine w ra ez ne xwe im
463

Loma dijmin w ra qewmn zaliman dibjim. Berhevkar: Feqr Gotin Haydar Bayrak. - Birnebn. Ew meydana Kerbela ye Ew rka mam Hsen e Sabir ke li her bela ye Ew rya mam Hsn e Mam Hsn girtin birin Li kerbela y ehd kirin Ser mazluman j kirin Ew rya mam Hsn e Jin andine bajar am Name andine li ser nam Ew zaliman nehatine rahme Ew rya mam Hsn e Sewdaliyam tu hna bike uph ji qelb xwe rabike Qewl sadiqan e pak e Ew rya mam Hsn e. Berehevkar: selman Usk dn Gotin: Akadal brahim Erdem. 3 Kev dewra mam Hsn e, Kev zaman Kerbela ye Min go nabe heval nabe Gun mam Hsn betal nabe Derd Qizilbaa pir e teva nabe Min go mam Hsn girtin birn dar Fadm Ana hate care Hiv roj li v didar e Kev dewra mam Hsn e, Kev zeman Kerb ela ye Sebir kirin li her belaye Ser mam Hsn bajar bi bajar gerandin
464

Birin li bajar am venandin Jin taz li hetira nandin Kev dewra mam Hsne, Kev zeman Kerbelaye Welle mam Hsn ax dadin Ser xwe dan, Sirra xwe nedan Saw rk ji hev vedan Kev dewra mam Hsn e, Kev zeman Kerbela ye Sabir kirin li her bela ye. avkan: Sarizli Tacim Evliya olu.
1131- B-ORAMAR Oremar bilind e zozan gel gund e Gerila l bne kom ar hawirdor govend e Hevalan ser hildan Zinar li ser govend e Bejna zirav lewend e iyar li sergovend e avbelek lewend e er ceng dlan e Rex rexa mertalan e r dest gerila Li neyaran ferman e Gerla xwe tol hilda Zinar li ser gowend e Bejna zirav lewend e iyar li ser govend e avbelek lewend e S roj s ev berxwedan ember girtin bernedan Pergala Turaniyan Kirne dl perian

465

Hevalan seri hildan Zinar li ser gowend e Bejna zirav lewend e iyar li ser govend e avbelek lewend e Govend ge b li iyan Kurdstan b serhildan Bext Rom hej andin Li chan deng vedan Gerila xwe tol hilda Zinar li ser govend e Bejna zirav lewend e iyar li ser govend e avbelek lewend e

1132-ORDEK Ez ordek im ordek im L l ordek ordek Ez ordek im ordek im Memik emal evo Ez ordeka golan im L l ordek ordek Memik emal evo ev rojan li olan im L l ordek ordek ev rojan li olan im Memik emal evo Dosta lawik alre im L l ordek ordek Dosta lawik alre im Memik emal evo Ez ordeka ser sor im L l ordek ordek Ez ordeka ser sor im
466

Memik emal evo ev roj dipalim L l ordek ordek ev roj dipalim Memik emal evo Dosta lawik uxsor im L l ordek ordek Dosta lawik uxsor im Memik emal evo Ez ordeka serre im L l ordek ordek Ez ordeka serre im Memik emal evo ev roj dimeim L l ordek ordek ev roj dimeim Memik emal evo Dosta lawik kele im L l ordek ordek Dosta lawik kele im Memik emal evo Gotin Muzk: Gelr

1133-OY NERGZ -Koro Solo Oy nergz nergz nergz Nergz nar cwan Oy nergz nergz nergz Sorgul Bervan Ez nergza yay sorim nergz nar cwan Ez nergza yay sorim sorgul Bervan
467

Zozan zozan dimorim nergz nar nar cwan Zozan zozan dimorim sorgul Bervan Ez nergza yay reim nergz nar cwan Ez nergza yay reim sorgul Bervan Zozan zozan dimeim nergz nar cwan Zozan zozan dimeim sorgul Bervan Serdor Gotin mzk: Gelr

1134-OY ZER Oy zer zer zer l, l zer Oy zer zer zer l, xatn zer Re rihanl ber der l, l zer Ya can dine ser xatun zer Oy zer zer zer l, l zer Oy zer zer zer l, xatn zer Zer y t gund me cutin zer Yil ser mila de gotin zer Bihna eviny sutin l, l zer Oy zer zer zer l, l zer Oy zer zer zer l, xatn zer Zer y t gund me ll zer Yl li ser mila de tine l l zer Migy caw kit yare ne xatun zer Oy zer zer zer l, xatn zer Oy zer zer zer l, xatn zer Gelr: (BAHDNAN)

468

1135-OY LO XERABO! Oy lo xerabo! oy lo xerabo! Bi Xwed bi peygember be tu xerab Ez xerab din Li binya mala em li hev rnitin, Me gil kirin gazn di d xwe htin. Min d hestirn av re belek Bi ser sng ber te de niqutin.... Min d xilorikn dev ema Ji xwe re dimitin; Teyr tiyrn zinaran Li hal min xerabe diponit in. Min d miriy goristana Qenqel xwe li ser xwe gerandin Di hundir tirba xwe de rnitin. Mala bav evitiyo Mi d bi kubara sib re Te derbeka feday ber ra min da Bi ezana mel re Te ez ji xwe ra kutim. Oy lo xerabo, oy lo xerabo Bi Xwed peygember be tu xerab awa bav min t od, Tu ji ber ranab... Mal dinyay ne titek e Tu xess, tu qemi na b Min sond xwar, Di d av te, ez nakim mra, Ez kunda naynim dewsa ra Ez bergra girnadim Ser alifa kihla... Oy lo xerabo Oy lo xerabo !

469

Ew tilmiz... ew tilmiz xwe tilmiz Mi sond xwar Ez terka av re belek nakim Heya xw n neb, qantir nezn... Oy lo xerabo Tu xerab din Min ji te re negotiye; Gula xwe me de bi sosin Myn xwe me de bi bizina Oy lo xerabo Oy lo xerabo !

OY YAR OY HEVAL Oy yar oy heval.. Strkan evn tar,hvya dl sari.. Nabinm t jmn duri.. J bo hvyn azadiy.. Derket jor nay xwar.. Oy yar oy heval.. Ciwan e'mrm kan,hvyn dilim kan.. Xedn go nayn.. Azadya v jn jimin hate dizn.. Zaroktya min kan..

470

471

1136-PAZ Paz e dil paz e ! Din tar bi zz e Peln daran girngin Candeke wan bi birnin Gul ne bi xwne, bi xwne Wek birna havne Peln daran li det Qey eskern ikest Ezman re bi ewr e Din her bi cewr e Goera min tu bk Bedew bazor pk Ne golik ne berx ma Din sare serma Paze dil paz e Din bi tar zz e Din berf e baye Qey rondik dua ye Din berf e baran Tu deng neye ji Botan irnax li ku, ez li ku Ewrex li ku, ez li ku Paz e dil paz e Din girin zz e Ne kevrok nrvan Ne zozan ne brwan Ne mast dew, ne sevar Din tar var Ne kon ne xewt ma Din sar serma Paz e dil paz Din hstir zze Din tar dil sar Hem bdost byar Zelam rs in rs dar
472

Rondik girn hawar Girn in her girn in Can kezeb bi birnin Paz e dil paz e Din bi tar zz e

1136-A- PALAXA MRGA CELO Palaxa Mrga Celo day li quntara iya y erefdn gid gelo li Zozan e. Mexel bir Kavir gid Hogean e. Hela tu bala xwe bid ji vara Xwed da hokihoka ivan gid Berxivan e. Behribehra Berx .. Miyan e. Pez didoe Dayka min a gid gelo Brvan e. Hela binrin ji vara Xwed da naln kalna deng Bilra Bilrvan e. Li Welat me Serhed, li Palaxa Mrga Celo gid gelo li Kurdistan e!... * * * * * Av Kany Palaxa Mrga Celo sar cemid ye, day wek Berf Cemeda Welat.. me ye. Dema ku mirov dib ez j avek vexwim, mirov nikare tasek av li bnek ca j w vexwe. Ji ber ku sar cemidiye, tbna mirova dikne, hnik dike nava dil hinava, mjy mirova day di cemidne!... * * * * * Hela tu bala xwe bid day Palaxa Mrga Celo gid gelo li iyaye. Heyran wele li kleka Zozan Bav gid gelo van Kala ye. Gul Sosin Nrgiz Rihan w li dest Qz Bk mala Celo ye. Xemilandin e bejna Bk Zav, bi bna Gul Sosin Nrgiz day Rihana ye. sal end sal min temam b li welat xerb, reben ez im day wele ew bye, kul kedera giran li nava dil hinava ye!... Gotin Awaz: Dengbj Ebdurehm M

1137-PAPUR-1 Papure bezin zirave Na gidiya na gidiya papure Cr xwe girt u ave
473

Kembera kustim kafir bave Papure av beleke Por sor por xeleke Xweike r rindike Te ez xapandim geleki Papure kezi e kir Fistanek sor li xwe kir Xwe li nava gund ki ba kir Mala xortan xira kir Halbest U Avaz :Geleri Herm: Serhad

1138-PAPUR Way na gidy na gidy parur Qza mell i rind eka nava gund Papur milla bne Daweta keka dn e Qelend w il zr e Dest min dest w ye Papur here ware Cot lxe tu vegere Toze ser govendxe Gotin Muzk: Gelr-Herm: Serhed Berhevkar: Serhat Karaka 1139-PAR QZ B Newala gund me bi dar e ekir h, erbet h, rna min Newala gund me bi dar e
474

ekir h, erbet h, rna min Daran girto hinar e ekir h, erbet h, rna min Daran girto hinar e ekir h, erbet h, rna min Par qz b sal bi yar e ekir h, erbet h, rna min Par qz b sal bi yar e ekir h, erbet h, rna min Newala gund me bi gz e ekir h, erbet h, rna min Newala gund me bi gz e ekir h, erbet h, rna min Cilan deyne bin gz e ekir h, erbet h, rna min Cilan deyne bin gz e ekir h, erbet h, rna min Par qz b sal bi soz e ekir h, erbet h, rna min Par qz b sal bi soz e ekir h, erbet h, rna min Gotin Muzk: Gelr 1140-PAYZOK Ez taw me, ta digerim Roj bi roj xirabtir im Gava ez av bi lawik xwe dikevim Ez dikarim heft bar xwkara il hilgirim Haware gundino qiyamet e Bejna zirav xeyid bi ser r kete Kes here w vegerne Hem xr e hem j minet e Eba reo eba kej Soz qerara nede ji bo tu kes Ji niha heya bihar Ez dayika xwe bikime xeswa te j bkm bk

475

Behra Wan li min n kir Du kevokn te de soban kir Ez nizanim delal dil min, Li kjan welat leker kir avn min li rka berwar e Ser min ji qitana zv zera xwar e Wexta av min bi bejna zirav dikeve Dest min ji xebata mala bav min sipsar e Were mala bav min Eyay Ez daynim ber te nan ay Heke gote ma helawa Cizr nn e Malxerabo mala bav min feqir in, ji wan naye Tav hat ji ezmana irik hevikin ji kun bana Xwez Xwed mirad mira xwaza bikira Y min bejna zirav weke Leyl Mecnn Herd strkn li ezmana. 1141-PEHZOKA T Ey h! h! h! Ev roka payz e, Me ne kir kar bar di v zivistan e. iyak di jor girt mij moran. Deteka di jr dixwezit dar bar di v dban. Ji xra Xwed re, ez telek por bma, Dema lawik min derketi ba, Rav nr li ber htn tol tajiy, ketibama hewngek j di Kafr zeman. Derda li min derda! Lawik dno dest xwe ji xal nan min berda evkok di r dir in; Prek di v zaman eytan awn in. Bi hnceta sl agir d no bi ser halkok di min te de Ev roka payiz e, Me ne kir kar bar di v kanun e. iyak jorn girtin mij moran,
476

Xaml xwe werandin kevna rez di Dre bn. Mewt bi melo! Tu ima ji ware havn, day ne kir? Ma tu nizan ev roka payiz e, Dem mal belev bn? Hey derd li min !

1142-PEMEDO Pemedo ne bihar e, ne payiz, Pemed eng ji mala sila, Ji xalan zz e. Mal xwe bar kir, Daynand bin iyay Ebdilezz e. Xelaliy mr Gsan kir dwan e Di gaz ket cindiyan yekan e Her i ter talan xeret Pemed eng bo min biniya, Ez bidim keik, Nav w Qeremircan e. Ez Qeremircan im, Qeremican im, Xwedan xwka heft biran im. Digerim li koik eywan im Her ters xeret Pemed eng ji min re bint De bila dest min bigirta Bigeranda li hem axn Kurdistan. Malek ji malan p de Kurikek bij, heya te t de Dibje; Ez ter talan Pemed eng de bnim; Ser rew dewar zd e. Dil min pehk e, dil min pehk e, Li seran t ne berf e, Li geliyan t ne pelepk e; Gavan ivan Pemed eng Li ber xwnan ve bne bk e.

477

Dil min paxel e, dil min paxel e, Dibje Pemed rab, Ter talan te birin, bi careke.. Ez Pemed eng im, avbelek im, Xwedan leylika gerden pehn ordek im, S roj s eva bo leylik hinne Ne bjin ew yek in, Em gelek in. Dibje; Pemedo wene wene Em ssed pnc mr Gsiyan hene Hem avtin ber bext te bext te leylika te ne. Mra ji mra hv hene S mra namsa te ne Min nizan b, ter tana te ne 1143-PERAN Gul sosin gul vedane, Peran Ez heyrana rna te me delal Tu diger nava gund da Peran Dil xorta diewitn, delal Hey, Peran Dile min ketiye te, Peran Emr min tu, Peran Bedewa min Hey, Peran Dile min ketiye te, Peran Ruh min tu, Peran Delala min 2 Va, dil min tera rye, Peran Her ar al gul tijye, delal eve ree hv derna, Peran Dewsa hv ji mal der, delal Hey, Peran Dile min ketiye te, Peran Emr min tu, Peran Bedewa min
478

Hey, Peran Dile min ketiye te, Peran Ruh min tu, Peran Delala min (gotin Ordxan Cell, mzk - Kerem T. Gerdenzer) 1144-PR XWEE Pir pir xwee Ev dinya bi min xwee Kurdistana min xwee Dev li kenn sor gul Ser dihejin sunbil Xurxur ji av t Hilm sira p t Gul dest avn Pln derya jn Em gihana serbest Sed tif li bindest Em saza hebn Doza peyde bn Deng saza rind Rewa ser bilind Gotin: Cegerxwn Muzk: Ciwan Haco 1145-PRE Di nava du cendirmeyan Dibirin pireke Kurdan Sue pire dayika eran ima ere xwe li iyayen Birin pire ji gund bi dur xistin Hovitiya xwe li dar xistin ilan pire tev qetandin Pore spi hikiandin Pore spi hikiandin Pire digot hewar hewar
479

Van bebavan cane me xwar Pire kr kr dinaliye Rondik ji avan bariya Cerg u dil ji pire heliya ave xwe garand li iya Pire got lawo bi heyran Ev dijmine mina hoven Li ber xwe bidin weki eran Me xelas kin ji van halan Pire sed tif li dina ani Got ev insanete kani ?... Avaz: .efkan -Helbest : DYAR 1146-PR XWE E SERXWEBN Kurdino merdino pir xwe e serxwebn Ev demn tar teng ku me d va ne n Dest bidin hev hem, pkevin em hem Da biin bo welat Yan mirin yan felat Roj li me hate der z iyarbin ji xew Ev dema ceng er paketin d hew Dest bidin hev hem, pkevin em hem Da biin bo welat Yan mirin yan felat Min div ol bext min div pven Min div tac text min div serxwebn Dest bidin hev hem, pkevin em hem Da biin bo welat Yan mirin yan felat 1147-PSMAM Kanya li bin ber lo Kanya li bin ber lo Lo lo pismamo kaniya li bin ber sal heft sal e lo
480

Pismam li sefer Dyarya dotmam Kefya guler Kanya li bin ku e lo Kanya li bin ku e lo Lo lo pismamo kaniya li bin ku sal heft sal e lo Pismam zewic Dyarya dotmam Ketiya narinc Minara Srt lo Minara Srt lo Lo lo pismamo minara Srt Befir baran e lo W iqas l t Dotmam swar e Pismam peya t 1148-PSMAMO Pismamo lazim lazim Ez xulamo lazim lazim Ez du tita ji te dixwazim Kil neynik, cotek bazin De bila te li Cizr bigota e bira te li avay bigota Bazin kt b, bikira cot e 1149-PROZ BE Newroze bihare cejna gele min Gul vebun le xemginin weke dile min Ve duri em kutin ey Seroke min Piroz be piroz be be li te Zarokan gul komgir iro ji bo te Didin kevoken diinin ji bo te Bila gul baxe be tev li dora le Biher be Newroz be reng bide gula Tu li duri re dikeve una silava

481

Piroz be cajna te seydaye dila Helbest U Avaz :DYAR

Prsk Mihoy, Du sal ber 15- ile (meha yekmn) sala 2010 -bir dengbja gelr Fatima sa li ser dilovanya xwe. Van rojan maoqn deng seda w ji olkn Kurdaye Rsyay, Ermenstan, Azirbcan, Qazaxstan hermn mayn tne li ser tirba Fatima sa, w br tnin, ked emek w dikirnin. Derheqa Fatima sa da gelek hatye nivsar. L hevpeyvna Letf Mmmd Birk gotara Prsk Mihoy, ku ro em raber dikin, bgman ji bo bnern beni w hewaskar bin, careke din j ev nivsaran bala xwendevanan w biknine li ser rpln emirjyna dengbja hja, ret merfeta wye stranbjy. Rveberya malpera www.kurdist.ru

Lgnda znd ya zargotina Kurda Hevpeyvn li jel dengbja Kurde gelr Fatima say Elo Fatima sa Lgnda znd ya zargotina KurdaEw li bejn de nve ye. Nenihr temen wy MEZIN, l dsa bi alek li ser darn pya die -t. Dm w argoe ye, beerxwee, avne ree bedew znd lne, l ew mellin. Fatime li ku j jye felek avtye kjan hl j, ew herdem bi cil bergn netew wergirt bye. Ji her Kurdek bipirsin, li ku dibe bila bibe, li Kurdistan, li walatn Sovyta ber, li Avropay, li Amrkay yan j li Avstralya dr: K ye Fatima sa?, bguman w bersiva we bidin: Ew dengbja gelr ye, xudana strana Miho! Ten Kurd dikare kabuklu derc bike bizanibe, ku awa dikare mirovek bibe dengbja eyan bi saya onu ten stranek, l ew j w dem, gava yn mayn bi seda kilaman dibjin dsa negihtine w derec hlan, nav deng wana di nav bi mlonan guhdarvana de ewqas bela nabe, awa nav v jina Kurde sade.
482

L zbat li ber avane: ew dengbja bi nav denge, qedir rmeta w pire, hiz w dikin, tnografn meur, lkolnern zargotin yn li chan bel dangbjn Kurde eyan tne bal w. Geleka cribandye kilama Miho bistrn, l yek ABD bi hostat bi dilewat negotye, awa Fatima sa dibje. gele Kurd ev strana onu ten bi deng seda w pjirand qebl kr. Dengbj Kurd naskir emdn li ser Fatima sa gotye: Onu dengbjek xudan dengek bi taybete b w deng j gerek ew bistr!. ev yeka bi rast j usane. Hema bi saya ureta Fatim strana Miho b milk gele Kurd di nav xezna zargotina Kurd de ch xwey kiv girt. EW ji wan bi hezara jinn Kurde, ku cewharn zargotina Kurd ji nisletan re htine, ew dewlemend kirine. Di v derec de emek w pire ew emek tu caran deya nae!... Fatima sa ro di maleke sade de li gundek Kban (Rsya) hwirye. ro j notla ber pga ber-mvana ji mala w nay birn km nabe. Letf Mmmd: Dayka Fatime, tu bi kerema xwe dikar end gilya li derheqa xwe de mera bj? Fatima sa: Hetan w ax, gava Staln dest bi sirgnkirina gelan kr, mala me li Erezdeya n (Yrasxavan) li Ermenstan dima. Ez sala 1934 -an ji dayka xwe bme. Sala 1937-an, gava Kurd sirgn Asya Navn kirin, malbete beni nekete nava navna sirgnvanan, bext m an, em w qed filitn. Em li Ermenstan adam. Pa, ber er cihan y duda, end maln bana vegeryane li ci-war xwe. EZ hela 6 sal bn, gava bav min rehma Xwed, du sala nda dya min li ser dilovanya xwe tune. Mam beni Mehmed siv Elo em ann mala biz, xwed terbyet kirin. Ji ber w yek, ku navbera miletan li Qawqazyay li hev ket, em mecbr bn Ermenstan derkevin ji bne Rsyay. Naha em li bajarok Platnrovsk li naveya Kornovsk li herma Krasnodar dijn. Xwed ji gele Rus raz olmas, ku em sava ch sitar kirin. l.m.: Keng te kilama xwe ya pin straye? f..: Di biktya xwe de iqas t bra min, min hiz dikir bistra. Bra min j zor b. BES b min kilameke hizkir carek bibhsta tucar br nekira. Min ew kilam li dewata, li civnn dengbj sazbendan, yan j li bindarka xort qzan dibhstin. Strann min yn li radyoya Kurd ya Rewan di heyata min de roleke giring lstin. W dem ez hatme naskirin gaz min kirin, ku di radyoy de bistrm. Min di radyoy de penc stran qeyd kirin. L ten kilama Miho li wana xwe apka. Naveroka strana Miho ya bengty ye. Ev stran, awa hem kilamn gele meye evnty, li ser byern rast hatine swrandin.
483

Serphatya v kilam ez ji xwesya xwe Xatna Mehmed Emo p hesyame. Carek ew besa kurmam xwe Hem kr. Hem yek kaw kubar b. Rojek mvan tne oba Hem ew xwesya min j teglf wir dike. Gava Xatn dikeve kon, av end xort qzn bedew dikeve. Ji xwesya min re dibjin ku ew zarokn Tlya Rihan ne. Dema ew hev re dibine nas, Xatn li ser hb-hizkirina balk-bav van zarokan ya Tlya Rihan Miho p dihese. ev hb-hizkirin j dibe bingeha strana Miho. Dya wan zarokan Tlya Rihan husil cemalek b, te digot, bila ro derney, ten ew der, ewqas bedew b. Deng w j ABD xwe b, k dil- hinav mirovan disot. Mirov ji onun deveran dahatin, ku deng w bibhn. Tl qza dewlemenda b. Gava mvan dahatin, bav w kon ardestn vedigirt, li bin w konda hetan sed mirov dikaribn bicivyana. Li vir carana dengbj rast hev dahatin ber didane ber hev, diketine hucet, var hetan dest berbang distran. Tlya Rihan, bguman, tev w gotebj- misleta dengbja dib. Maoq Tly gelek hebn, l dil w ketib xortek bi nav Miho. Miho caba hub -hizkirina Tly nedida. EW zewic, qzeke din xwera an. L ji bo Devei Miho Tl nestend, ne bel siz. Dibek menya v yek hebye. K dizane, belk balk-bav wana hev bne dijmin. Tlya Rihan kul derd xwera dike-dilbine, kilam davje li ser bext xwey re. Eva strana li onu dilek beng dihangive mna bay birsk li Kurdistan bela dibe. Tl xweda diewite notla glek roj bi roj diilmise. Miho yemek Mirovn lye xweyqedir v yek texmn dikin bi qaylya gire - giraTly. T kiv, eva serhatya ya tik ten ye, li ku beng bi kutas dighjine bext miraz xwe. L li beyt-serhatyn Mem Zn, Leyl Mecnn, Rslan Lydmla, Romo Clta gelekn mayn de beng naghjne miraz xwe. Bi v teher min serhatya v kilam bihstye. ev stran li ber dil min de gelek rine, ji ber ku di w de zelal paqjay heye. Pay kilamn Kurdye pir bana jina swirandine. Lewra j ew ji femdarne re onu yek. Li wan strana de Merkez hizkirin, eq abn zell ewat heye. hisret evna b hed hesab heye berbi walat tey dr derez Lema j em van kilama bi hisret dilewat distrn, t bj ew ji ruh te derdikevin. bi v yekeva j kilamn Kurd cuda dibin. l.m.: Te Devei dixwest xwendevann beni yeniden bigota? f..: Bila li chan at hebe, cansaxy sehet -qewat dixwezim yeniden hemya. iqas j jo bo beni etin dijwar olmas, div em Kurd li hev bigrin, pitovann hev bin. GELEK tit, ku ro em gihtin, saya ser Ebdullah Ocalane. EW hvya gele meye, ew notla emdanek li rya gele bana ron dike. Hetan naha k dereheqa beni Kurda da dizanib? K li chan deng beni Kurda bilind kir? Gelo qe yek, ku d bese li v milet bikenin dem hatye, ku heq v
484

milet bidn var m? Ne axir, em Kurd j mina geln mayn dixwezin aza serbest bijn. Serok Apo cara yekemn ev pirs dan, hv Kime dil jel. Hema xt bi saya Serok Komela civakn Kurdistan ye ku IRO tlvzyon radyoya me heye, kovar rojname derdikevin, anda beni pve die. Em bona axirya Serok ber xwe dikevin em bawerin, ku ew ztirek ji w der teng derkeve. Gmana beni mala Xwed ye, ew deng beni bibh. EZ bawerim, ku axirya gele w xr olabilir. EZ ji paeroja gele bana bawer dikim. Silavn xwe Serok Apo grlayn li ser ya yeniden dinim. EZ bi strann xwe ve bi me re bi gele bana me... re wan

Dengbja gelr Fatima sa Prsk Mihoy Eendam Fdrasyona rojnamevann navnetew

Nav Fatima sa ne ku ten li onu Kurdek Sovyta ber nase, l ABD j li seranser Kurdistan bel hizkir re ye. Eva nava d weke 50 salane, ku bi herfn zrn di droka stranbjy a Kurd ya gelr de hatye nivsar. Titek gelek balk ecbe, wek Fatima sa bi saya onu ten straneke xwe ya bi nav Miho kete rza dengbjn Kurde mer di w crg de cih xwey layq girt. Di droka hunermendya chan de minakn ABD km hene, gava hunermendek bi saya efrandineke xwe ji hla civak ve yekcar t qebulkirin pjirandin: Devei wnek, yan j nivskar olmas, Devei hozan yan j stranbj. Deng Fatima sa dengek zze wek jel dibje notila zengile, minan deng li ber zang a patlama dide bela dibe. Sre deng Fatim ne belye, kes nizne mena tesra deng w li ida ne. L titek ber avane: gava ew kilama Miho distr, t bj siz li mirov de diin, mirov demek xwe br dike, dikeve nava mitala dr dibe. Lewra j stra na Miho ji bra guhdarvanan tu caran nae. Bese carek w kilam bibhy ew herdem li bra te de bimne. K ye Fatima sa, ku w di 30 -salya xwe de nav dengbja gelr lgnda zargotina kurd qazanc kirye? Fatima sa sala 1934 -an li Ermenistan li gund Erezdeyan, ku dikeve li naveya Vdy, li mala say siv Elo de hatye din. sa bi xwe ji qebla Qerka b. Ev qebla dikeve nava la Birka.

485

Nav gnd wan li Ermenstan ro ghastine kirine Yrasxavan, nav navey j danne Ararat. EW gnd weke 50 klomtran ji dr Yrvan ye, berbi bar -rojhlat dikeve. Zarotya Fatima sa wek onu kurdek Sovyta ber li saln 30 - di tel tengasy de derbaz dibe. Sala-1937-an, ku di dirok de belye wek sala trora Staln, gelek netewn Qawqazyay, di w jimar de j pareke Kurdn musulman ji c -warn wan derdixin sirgn Asya Navn Qazaxstan dikin. Kurdn muslaman li Ermenstan btir li nzk snor Kurdistana Bakr diman. Mena sirgnkirina wana j ew b, ku xwed girav pevgirdann Kurdn Sovyt yn xewle bi Kurdn li w al hudd yeniden hene. Bext malbeta Fatim tne, dest nadne nefern wana cihit nakin. Fatime 6 sal b, gava bav w say siv Elo die li ser dilovanya xwe. Ji mirina bav du sal j derbaz nabin, gava dayka w Baa Lelo die rehma Xwed. Mehmed siv Elo, ku ap Fatim b, w xka w Gurek tne mala xwe, xwed MEZIN dike. Dikin tne gund Hemzely (naha Marmaran), ku dikeve li naveya Mass Bar Malbeta Fatima sa sala 1943 -an di dema er chan y duda de ji gund xwe Erezdeyan. end sal derbaz dibin, Fatime die li mal-mra. Ew Hemz Sinc Bava yeniden dixwezin. Hemze ji la Celalya b. Ev la j di dorhla yay Agiry (Ararat), li deta Ararat, li rex em Erez diman. Bi gotina dirs siv, ku xwarzy Hemz SINCO ye, xwesya Fatime yan jinxala w -Xatna Mehmed weke qza xwe ji Fatim hiz dikir. Fatima sa j herdem bi hizkirin behsa v kulafeta ocaxzade dikir, digot, ku ew gelek wra heyf ba bye. Sed heyf, xwed zarok nadane Fatim. Mirovn Hemz SINCO dixwezin w re jineke DIN bnin l ew qayl ne dib, digot, wek tu jin nayne li ser Fatim li ser wra t dil nahebne. Ji ber ku Fatime geklek bedew b. Pra j merfet zane b. Lewra j kulfetn ABD ra gotine Xatna Kurmanc. Yan onu bedew bne, him j kemal Akil bne, rabn-rnitina xwe de j giran edil bne, drdt bne onu ten ji bo paeroja malbet fikirne. Salek-dd derbaz dibin, Fatime bi xwe zn dide mr xwe, wek jineke DIN yan hwy bne li ser w... Ji Hemz SINCO kulfeta w ya duda 6 zarok din dikevin: 2 kur 4 qiz. Nav lawek w Torine, nav y dinResl. Ewledn Hemz SINCO ji dya xwe helal zdetir Fatim hiz dikirin, ji ber ku ew ew xwed MEZIN kiribn. T bj ew ne dmarya wana b, l ji bo wan bib wek dayka helal. Em naha werin li ser ureta Fatima sa ya dengbjy.

Dengbja gelr Fatima sa/Prsk Mihoy,

486

Mla Fatim hela di bikty de berbi stranan heb. Zarokn gund hercar dine bindark, govend digirtin distran. Fatime ne ten Zirak b, l denegek xwe rin l b. EW bi deng xwe y zz zelal ji teva cuda dib. Bra w j gelek ba b. Herdem, gava di gund de dewatek dib, Fatime di nava koma qz- bka de b. Wana li odeke baqe distran direqisn. EW gula govenda b. Strann xweye pin Fatime li aya, li civnn xort qzan hn fr bye. awa bana da kiv, gava Fatime die mal -mra, malbeta wan hela li gnd Hemzely b.EW hata sala 1959 -an li vir dimnin. Du re bi malva inan gund nzk y bi nav Ncirlya Jrn, ku dsa dikeve li naveya Mass. EW gund weke 15 klomtra dr Yrvan siz. Li v gnd Mehmed Silo Babayv (rehma Xwd lbe, du heft ber li ser dilovanya xwe) serok malahabna gund b. WAN salan nav deng v malhebn xebata Mehmed Silo li Ermenstan bela bb. Li gund Ncirlya Jrin de gelek mal Kurda diman.Rojek berpirsyar radyoya Kurd ya Yrvan Xell aan Mradov t mvan Mehmed Silo. dirs siv, 1964-an ew bahara sala b bi gotina. W dem Xell aan di mala Mehmed Silo de cara pin derheqa Fatim j deng w de p dihese. Xell aan hema w ax j Fatim teglf radyoy dike. Wan salan di radyoy de d strann Sska Simo Belga Qado, pa j deng Zadna ekir, Tukaza Xemo yn din hebn. Gava Fatima sa t radyoy distr, deng w teva xwe t, xazma xebatkarn Radyoy bi strana w ya Miho ve heyr hijmekar dimnin. wra radyoy ya sazbendy biryar dike deng Fatima sa qeyd bikin. W dem 5 strann Fatima sa tne nivsar. EW j evin: Miho, r dn, ro, dno, Lewendo (ev strana bi nav Li ser rya bajr j bel siz), Lo, lo, gede Onu deme, deme. Gerek bi heq b gotin, wek gava van kilaman li ser qeytan dinvsin, sazbend xweyret xwey merfeta MEZIN Xell Evdile bi hostat bilr dixe dem-miqam strana digre. Fatima sa gelek strann mayn j dizanib.L, sed yazix, d ne li radyoya Rewan nestra, kilamn xwe yn nuh qeyd nekir. Wek beni an li ser zar, ro di dengxana radyoya Yrvan de onu ten ev pnc strann Fatim yn jorn hene. Em bawerin, wek pisporn zargotina Kurd deng w dsa nivsne. Strann Fatimye din belk li bal zaneyn stranbjya gelr, xwezma li bal Cemla Cell Nra Cewar j hebin. Nivskar naskir Tosin Ret br tne: Payza sala 1968 -an ez Nra Cewar ji bo nivsara strann Fatma sa ne naveya Mass, gund Ncirlya Jrn. Ji ber ku em ne bawer bn, Fatma sa w ji mer bistir, yan re ka na, em ne mvanya Mehmed Silo Babayv. Kurdperwarek dilsoz jhat b, seranser Kurd Yektya Sovyt Mehmed Silo nas dikirin rmeta w digrtin. Beni dizanib, wek ji bo xatr Mehmed Silo j, Fatm ji me re bistir olmas. Mala tr tij, mala ber -mvanan, qedrek ba ji me re kirn heta beni nan xwe xwar, Fatme ve xwe bi xwka hatin. Bejn bala w, xeml xza Kurd, bedewya jineke b qusr; Seva yn usan gotine xatna kurmanc. Di peyvandin tevgera xwe de j gelek maql b. Van gikan bi hev re usan hev dikir, wek te j erm dikir. Mirov ji kesn usan erm dike...

487

 ji me re stra, stranek, du, s, ar te texmn dikir, wek nikare nestr, stran beek jyana w ne.Di peyvandin de gelek ermoke b, l bi merdane distira. Qey bj stran bb teher jyana w. Pa w xwka xwe strann govend gotin: w digot, xwk j l vedigerand... Fatma sa strana "Miho" Kime ya klask bi xwe j bi w stran b klask.... Dawyan mirovn Fatima sa bana van gotin, ku li bal ewledn Fatim end kilamn w yn ne bel hene, ew stran li ser qeytan di van saln re daw de hatine nivsar Naveroka strana Miho sade zelale, li ser evna paqij hatye swirandin.Di kilam de keik hizkirina xwe ya berbi Miho tne li ser ziman. Eva strana naveroka w Fatima sa ji xwesya xwe -Xatna Mehmed Emo bihstye. Xatn ji qebla qizilbaa b, ji la Celalya. ima gotine Qizilba? Koloz mrn v qebla bi er maqyn Kurda sor pay bne. Malbavann Xatn ji hla Mekuy bn. Li v herm keeke gelek bedew hebye, nav w Tl bye. Ji w digotin Tlya Rihan, ji ber ku di bikty de herdem yeniden rex dya xwe bye terka w nekirye. Balk j li kuda ye, Tl xwera gerandye. Tl ne ku ten pir bedew bye, l ABD j deng w gelek xwe bye. Bav w seroker bye. Gava m van yan j dengjn devern mayn dihatin bal wan, ew bi taybet kon ardestn bona wana vedigirt, ku Tl ji wan re strana bje. ABD dibe carek Tl di micls de xortek bi nav Miho dibne. wek dibjin, ew dilek na bi hezar dil w dihebne. Miho j yek pir bedew bye. L ew ji mala feqra bye. Belk ev yeka bye men, ku ew b dil xwe dizewce qzeke maleke hinkuf mala xwe bi xwera tne. Tl derd kul xwera dibje dilbine, stran davje li ser bext xwey re, pesn evna xwe Mihoy hizkiry xwe dide. Tl gelek di xwe de diewite, roj bi roj minan gulek diilmise, reng bedewya w dixeyre. Der -cnar, dikin, ber xwe nadin diine bal bav Tly, hewil didin, ku mirz wana bighnin hev gire -gir er v yek texmn. ABD j dibe... Bel, di droka destann Kurd yn li ser evn de strana Miho yek j wan km serphatya ye, li ku evndar di dawy de li bext mirazn xwe a dibin. Belk ev j menake yemek, ku di nav jel de ew hatye hizkirin, yan bye strana gelr. Onu bengk v stran dizane. L titek izbat ye, eger ew kilam Fatima sa nestra, belk di nav jel de ewqas ba nehata qeblkirin bela nebya. Bguman, deng seda Fatima sa di w war de rola MEZIN dilze. Onu denbjek akila w ya taybet heye. GELEK dengbja strann hev gotine, l ne hem dengbjin, ku dikarin strana Miho ABD xwe, bi dil can bistrn, awa Fatima sa. EW ANABLGA qedandina w stran ya yekemne, li ser w derec hela tu kes nestraye. Mirov dikare clet bje, ku strana Miho bi deng Fatima sa ya tu deng li ser w dengra degmeye, dinle. Lewra j bi v kilam ew nefret naskirin wek dengbja gelr. ev stran j li herar gon Kurdistan bela b. Pwste em w j bjin, wek s derhnarn (snarst) snmay yn li chan naskir strana "Miho" di flmn xwe de bi kar anne: Ylmez Guney li flma "Ker" (1978 -bir sala), Srgy Parancanov li filma "Reng hinar" (1968 -bir sala) Frnz Dovlatyan li flma Hisret (eva filma sala 1990 - li ser romanoka xrxwez gele bana, berpirsyark rojnama Rya teze y yekemn Hraya Koar dost ya bi nav Hisret hatye kiandin). Strana Miho di alboma dengbjn Kurde jin de j derketye.

488

Tosin Ret di nivsareke xwe de dsa br tne: Sala 2005 -an li Hewlr ez amadey ilrojya mirina ayrek Kurd bm. "Kurdistan tv" ji bo w byar programek amade kirib ew program di meresma ilrojy de nan kirin. Program, bi strana "Miho" dest p b. Gava min deng Fatma sa bihst dinya li min serobin hev b, dil min tij b, kela min rab Min tir min xerbek xwe y bi sala undakir dtyeDevei stran, Devei deng, Devei hostat!... 5- lon sala 2011 -an di derbar bernama Dengn Ax de li ser tlvzyona Kurd1 derheqa Fatima sa de sehetek axaftin b. Bername pispor zaneyn zargotina Kurda Mehmd Edullah Zeyneb Xan bi alkarya xdan van xetan amede kiribn. Li ser Fatim dr dirj hate gotin, keda w di war parastina nimnn stranbjya gelr de bilind qmetkirin nefret ediyorum. Onu pnc strann w hatne dayn. Bername di w heft de du caran wekilandin nefret ediyorum. Di dawya saln 80 - destpka saln 90 - de rewa abor, syas civak ya hermn Qawqazyay xirab b. Sed mixabin, di navbera netewan de j dilsar pda apka. Lema j gelek Kurdn musalman zd ji Ermenstan Grgistan derketin, ne Rsyay, Ukraynay, Qazxstan welatn Avropay. Malbeta Fatima sa j tev mirovn xwe yn ji la Birka Celalya sala 1989-an kober bn, ne Rsyay, li herma Krasnodar di naveya Kornovsk li bajarok Platnrovsk hwirn (ew bajarek biuke, 17 hezar nifusa w bajar siz, 50 klomtran li dr bajar Krasnodar, li ser rya Krasnodar - Rostov ye, berbi bakr -rojhilat dikeve. RO di v bajrok de weke 200 maln Kurda hene, nezik 1000 kes). Fatima sa di maleke sade de li tev nefern xwe dima. Li vir j yn-hatina ber-mvana ji mala w xal nedib. Em bir nekin bjin, wek brak xkeke Fatim j hene. L ew ji dne, ne ji bavne. Nav w bir Fadile, ya Bacxanime DIN nav xka w. Fadil bi malva li Platnrovsk dimine, li ku Fatima sa di van saln dawy de jyana xwe dom dikir. L Bacxanim naha li bajar Alma-Atay li dij Qazaxstan. Fatima sa 15 - ile (meha yekmn) sala 2010 -an ji ber nexweya dil 76 di salya xwe de li ser dilovanya xwe. Tirba w li vder, li nav mexber Kurda hatye kirin heykel w li ser tirb hatye dann. Bila rehma Xwedl li dengbja gelr Fatima sa olmak!...

489

490

1150-QAD SADN Wey la de way... Emn bankir; Meles por kur bira heft qed li te keve, Li dewrana chan li bext wijdan dinya y. Heyfa mr , heyfa kur Sado, Kek Meles li ewaiye, Here ser mirine ser bela y... Dest bi ten, r El be, Xwedan zulfeqr be, tu cara deng j naye. Xwed dn mala Bedir-xan ! Law Emer Mehemed Eliy Emn, Emer muhacir, ji nvro bi nda kok Ser Qad Sadn, ixat girtine agir berda y. Emn bankir; Meles por kur bi diyar Gezel- xa det Keve bi s denga li Hec Hemd axa , Li piling em rea, li bav Qenca, Li ap xwe kal bi hawar gazke, B Mala Hem Xero kutine, Qeday Sada Seis Beliq, Ferx mala Ely Dewo. ro xal xain in, di gaziya xwarziya nay. Emn bankir; Ax reben, Fers por kur! Sib b erek neba li li ewaiya ewit, Li Holan jorn li mil ziyaret, li per wa dara. Ji nvro nda bira reqn ne hata ji gawir enextara, ji kozel dest mala Emer bira biewite, mala Bedir-Xan Emer Mehemed Ely Emn, Ezok Mehemed Gulek xistine li bejna kur, Sado kek Meles, Seis Beliq swar re kumt, Kutine Gula swara.
491

Emn bankir; Meles, v bi diyar Gozel- ex, det keve.... Bi s denga bi hawarke, Li Hec Hemd axa li piling em Rea bibje: Mala Hema xra kutine, Qad sadn Seis Beliq neqeb fire kirine, li dijmina, li ne yara. Emn bankir; Meles lawo ez tu qijik ser diyara. ax reben, Meles por kur, ewa biewite, bi kevire, Ez bala xwe didim, Sib b s swar tne dibihurine. Swar piy Bedirxan Emer e, Dil kafir e swar ort Mehmud Emer Beg e, Dev doste bi zik dijmine, Swar dawiy Mehemed Elye Emn e. Ez bala xwe dideme ewirke giran danne, Qala kutina kur Sadn, kek Meles Seis Beliq qise danne bahs kirine. Emn ban kir; Meles por kur, Sib b ewa biewite wa bi tir. Min d sib b s swar t ne dibuhurine, Bala xwe dideme swar swar piy Bedirxan emer e; kafir bi ewq kir. Meles por kur, Here piya Bedirxan Emer, w gawur, bibje am we li ber li ber dest x Osman law x Emn tob kir; We ro girtine ser kok qonaxa, Qad Sadun kek Meles, We sond xwarine teleq xwe avtine. awa hn di keik kura ne buhur. Qado ban kir; Emn day, min ji vira heta bi wira , Sib b erek b, li ewaiy li baek, Li navbera herdu gira. Emn da, r xwe li min helal ke, Ez birevim mala Hemo, Xro, malek xane, Tirsa min t ji w tirs, w di p bikujin
492

Melasa gewr Mehmd bira. ahid Qeda Sadun kek Meles gelek Hebn, ji efaqa sib da, Heta mexrib ne hitiye ku ji mala Hem Xro, bira hefadiye bike li meyta ra. Sib b dil min di xem da, Bira erek neba, li mil ziyaret li per ewaiy, li rex gol da. Emn ban kir; Meles reben bi diyar Gozel ax det keve, Bi hawer ke li Hec Hemd axa li bav Qenc o, Li pilng em Rea, B heyfa Qado maye li ba k, Xwed mr da. Yar e, bi min sed car yar e; Sewa bi ewite bi kelem bi hr dar e, Tivinga dest Bedirxan... Emer enexdar e. Ji evara Xwed da, Deng kuk epiliy mala Hemo Xero, Li ser ser Qad Sadun, kek Meles Ses Beliq himn e nala nal e. Xwed dne mala Ezok Mehemed Ji muxrib bi nda, Gulek xistine li bejna kr Sado kek Meles, Piika Qado ji jor ve an ye xwar e. Mala Tl axa, xaln qad; di gaziya w da nayn Emn bankir; Meles por kur, dil min dilek dn e, V sib bike bilezne xwe bi diyar Derika aya Maz gne; bi s deng li lyas efendiy, Osman Reso, bav Memduh bike hawer Qrne, bira gazke Mezin di hawara Qad sadn warin e. Bibje mala Hemo Xro, ji ber da maleka Xane, bibje ro end swar gelek quwet Xwe bi ewaiya ewit gihnin; Bibje ; Qado kutine, em nizann saxi ne bi birnine, Hn j bikujin Bedir-Xan Emer Sadiq Mehemed
493

 Mehemed aliy Emne . Heyfa kur Sadn kek Meles, Ses Beliqa ferx mala Eliy Dawo j hilnin. Emn bankir; ax por kur Meles defen, sib b bira erek neba, li ewaiy, li mil ziyaret, Li holana jorin, li w ban, Lin d ji nvro nda gule barud,mala Hemo Xro kok, ser Qad Sadn, kek Meles tev hilan. Xwed dne mala bav Bedirxan, Bav Emer Mehemed, en n Emer Muhacir il penc pey ewaiya , Ji nvro bi nda li ser kek Meles kirine Gawristan. Emn bankir; Meles por kur bi diyare q Gozel keve, S denga bi hawarke, li Hec Hemd axa li pilng em Rea, li bav Qenco, Li extiyar ap bibje, mala Hemo xro, Kutine, Qad Sadn kek Meles, Ses Beliqa swar re kumet, Havn mra ji mala bav min we hilann e. Emn bankir; Meles por kur erek neb li ewaiy bi Du ciya Xwed dne mala Silatiya ewaiy, Deng tivinga mala Bedirxan Emer ketin kur iya, Bi ewite mala Bedirxan law Emer Mehemed Eliy Emn Sadiq Mehemed kutine, Qad Sadn kek Meles Ses, Beliqa, ira me vemir ocax mala Eliy Dawo ji binda wergeriya! 1151-QAMLO bi deng xewn te iyar dikim bi lvn tirs te mac dikim bi singa agir te himbz dikim qamilo dilbera min di mirina evin de em evindar in xewn min u te bi weris ve bi dar in
494

kevoka sipi li dor te mar in ez u te kevokn bi der meext man e ev li me tari ye u derya talan e qeyka me ikestiye u qerax windan e ka dest xwe bide min da hvi pl bide roj li ser geya dise rewen bide ka dest xwe da kehni din bibe Evdilhad Mihemed- Hawar qamilo dilberamin gotin: osman hemo muzik Hawal Haco Evdilhad Mihemed- Hawar qamilo dilberamin gotin: osman hemo muzik Hawal Haco 1152-QEMER CWAN Qemr, ciwan i ev ev e? Ewra li ezman teqe reqe, Birska lda, kir mereq e. Bal memk di kul mal kul mal bav w dibne, Fincana di ferfr ne dor bi deq e. D bime bime, Qemer bime, Pit emr siltan Ebdel Reed, Li dinya y bime: Qemer ciwan me Cezra Botan Dikana piy: Ez alek ji qemera mal kirim Dor bi riy. Ez digel Qemera mal bi gerim erx felek, Di dinyay bi derw.
495

D bime Qemer bime, Pit emr siltan Ebdel- Reed, Li dinya y bime. Berhevkar H: bois

1153-QERN Qrnek ji dr Hat goh min Min go belk kezeba min Qetan ji krve Dizanim Veqetin zore Bi jane wek birna r. Hesreta dilan K dide avan Zore zore zore Heywax mala min Rabin ji piya min Ez bajom doz Hildim tola w Berxa min Ji vara xwed da Agir dadan li ser singa min Berxa min Mvan eva daw rewiy jiyana b mirin. Rotnda 1154-QER QEMER Qer qemer qemer qeril qemer qemer Li xwe bike al mzer qeril qemer qemer Ke ketine qenter qeril qemer qemer Kivrok hatine bnder qeril qemer qemer
496

Nrvanek li der, qeril qemer qemer L bix derba xener, qeril qemer qemer Nehle bina der,qeril qemer qemer Qer Qemer qemer,qeril qemer qemer Li xwe ke al mzer qeril qemer qemer Qemer hate ser av, qeril qemer qemer Kember zirav li nav, qeril qemer qemer Te li min kir dil hu nav, qeril qemer qemer Mak bide xra bav, qeril qemer qemer Qer Qemer qemerqeril qemer qemer Li xwe ke al mzer qeril qemer qemer Qer Qemera Heyder, qeril qemer qemer Bo i bi kul keder qeril qemer qemer Bi ev roj li k diger qeril qemer qemer Te ez hitim li ber der, qeril qemer qemer T keng li min veger qeril qemer qemer Qer Qemer qemer qeril qemer qemer Li xwe ke al mzer qeril qemer qemer Berhevkar: Dlawer Erift-Emer Hezex- Azadiya welat. 1155-QEWL-1 Roja v qal belay Cehenem diger sewday Bav gaz dik law nay; Law gaz dik bav nay. Roja her, rojek teng e Erd ezman li me dide deng Me gunehkara ne dima reng Hv Mihemed Mistefa ye. Ez li bext te me li qiyamet Ji fedla Xwed re tu me bav Cennet. mdad Mihemed Mistefa. Wey me i kir me i bi derda Zr zer b, me bi sifr wer da Me dinya girt axiret bi der da Xwel li ser me kewna dinya y.

497

Tirba min nav tirban e Dilopek hat li ser ava ne. Hem ji guneh d bavan e Tirba min , li ber deviy Dilopek hat ser eniy e Hem ji guneh craniy Xwel li ser me kewna dinya y. Tirba min , teng dirj e T de heye mark kerr gj e. Dixwe got nsan b nimj e Tirba min li ber diwara min d miika ban kir mara hayd em herin Got nsan roj xwara. Xwel li ser me kewne dinyay, Kan Adem, kan heway Kan Mihemed bav fatmay Dam selewet bidin Nav Mihemed Mistefa y. 1156-QEWL-2 xk rab ji Xeyday Hewar x min, Ber xwe dab seray Hewar rhaniya min! Koraniya ko bi av dayika xa diday Hewar x min! x ahbedn, x xorta ye Seyid El xdan heft teka ye x Mihemed rn bik bira ye. Dayika xa, bi lez bilezne Eqba zra bi xwe re hilne Bertl ji waliy re bine Teres qumandar fermna
498

ser xa dixwne Dor xeyday dar b ne Li aliy heft tekya Hezn n e. Teres wal fermana ser Seyid El dixwne Hewar x min! Dest Seyid El li kelem diidn Ber Seyid El dane meneq Seyid El li ber meneq disekinn. Stoy Seyid El, li ert dixne Bi emra Xwed, ert di stoy Seyid El de diqetn Cara diduya kurs li bin Ling w na de datn. x Ebdil- Qadir mdad J, ji Bexd din, Li meydan sekinn Cara sisiya Reb alem Tirsiya, Ji stoy seyid El, ert bi der dixn. Hewar x min! Seyid El bi dest xwe ji xwe re Kurs li bin meneq datn Hewar x min ! Bi s denga dikir qrn Ban ocaxzaadan kir go: Reb elem, hikim dimen, Hewar rhaniya min ! Mada Seyid El, li ezman Hefta de, diqedn; Seyid El bi dest xwe, Sty xwe di ert da datn,
499

 ling xwe li kursiy dixn. Hewar rhaniy min! Pit vefata xa. Li dinyay ez nemnim. Hewar x min.

1157-QEWL XEZAL Xwed zaro, xwed tifal Ev xezal i kiriye Ji xwe re candek diy Nav bexey zilam Cih Ev zilam cih i kirye? Ev xezal nav bex zilam cuhiy Ser gul beybna peandiy. Ev zilam cih Xefik ji mal aniy Bi rka v xezal, v heywan daniy. Nr ko xezal ketiy Xefka zilam chy Darek an bi xezal ketiy. Carcara v xezal di nav Dest zilam cuhy Li er jor hikim kiriy. Yek wek Mihemed Mistefa Xwe l beyan kiriy Go: Heq te li w heywan tuniy Xwed zaro, xwed l y. Bila here bide wan
500

r ber sipiy. Go; W heywan bex min xira kiriy Ez bernadim bi xr bi xweiy Mihemed ban kir zilam chiy: Ez na w heywan rnim li kefaletiy Heta here bid zaroka r ber sipiy Ew heywana ji nav dest Zilam ch derketiy Mihemed li na w rnit kefaletiy Ew heywan xwe hilaniy gihay ser zaro y xwe. Go; Lawo bixwin r ber spiy. Yek wek Mihemed Mistefa Li na min rnitiye, bi kefaletiy. Zaroya ban kir; L yad! Em nexwin r ber sipiy Heta tu Mihemed Mistefa Ber ned ji kefaletiy. Xezal delal; xwed zaro, xwed tifal! Mad zilam cih qediyay Hat ser Mihemed Mistefa y Go; Nbeyna min te ar deqiq may! Zilam ch riya xezal Li opa xezal erxek kolay Ew erx nixmand, kursek giya y n li ser day Xezal gihaye erx, Go. Waya kursek giya y n Xwed ji min re day.
501

Ez bixwim, ez herim berdim Mihemed Mistefay Gava ser giyay n Ket erx, di erx de may Zilam cih hate ser erx Nr ko xezal di erx de may Du niht bi serda berday Pita v heywan knaniy Hat cem Mihemed Mistefa go; Mada min te qediyay D deqq di nav bera min te de may! Kefalatiya te qedyay! Mihemed Mistefa i kiriy Ban zilam ch kiriy Ji xwe re du qam sinet kiriy Pita v heywan bi emra Xwed by! Li ber Mihemed Mistefa sekiniy Ev heywan i kiriy Yek weke Mihemed Mistefa Berda ji kefalatiy Ch ban kir Mihemed Mi pita v heywan knan diy Bi i awa rehet by? Mihemed ban kir zilam cuhiy Ya kafir mi ji re kiriye dua Rehet b bi emr lahiy. Zilam ch li ser dest Mihemed misliman byi y. Li nava Enedoliye betn ol(dn) ji aliy Eleviya da tn strandine . Mehmet Bayrak- Brnebn 2. 1158-MEYREMA FLE ELY QOLAXAS Li gor saloxdayn bi qas ar sal derbas dibe. Meryem j mala bav xwe dimne. Rojek, Meryem bi qesdek xeber ji wal re dine j re wisa diblje; Xwed beq min ji te re nehl! Tu li ser qedera min rnit. Ne tu min ji xwe re dib, ne
502

j tirsa te kes diwre min ji xwe re bibe. Yan dest xwe ji ser min berde, yan j peyak xwe bine ku ez ji te re werim Meryma File, kea kee, bka Sarkis Meryem ji kur xwe re xwestib, l h nebiribn, ango daweta Meryem nekiribn. Meryem keeke bedew b. Li dor w, ji delal bedewiy nav sm w Belaw bb. Delal ya Meyrem ye ber guh waly Wan bi xwe j. Wal rojek Meryem dibne dil av berdid, xeber ji derdor malbata w re dine dibje; Ji ro p ve bila tu kes behsa Meryem neke.Heger sax be ji min re ye, bimir j axa sar re ye ! Wisa didomne Kes ku Meryem ji xwe re bibe, bila rh xwe hesab neke, ez w li dinyay sax nahlim! Mala xezr Meryem Sarkis j, ji tirsa wal nawrin bka xwe bibin yan j berdin. Li gor saloxdayina goyendeyan bi qas ar sal derbas dibe. Meryem j, li mala bav xwe dimne. Rojek Meryem bi qasdek ji wal re xebe dine j re wsa dibje; Xwed beq min ji te re nehl! Tu li ser qedera min rnit. Ne tu min ji xwe re dib, ne j tirsa te kes diwre min ji xwe re bibe. Yan dest xwe ji ser min berde, yan j peyak xwe bine ku ez ji te re werim Wal difikire, dibje: Gelo ez k binim? Eliy Qolaxas xizmetkar nava mala w ye. Di dil xwe de dibje:Wele El mirovek namskar e rast e. Ez El binim pey Meyrem Wal radibe Eliy Qolaxas dine j re dibje: Tuy her Meyrem ji min re bin. Gava ku El t cem Meryem Meryem av bi El dikeve ji ber ku El xortek pir qeeng bedew e, aiq bejn bala w dibe. Her i qas El bedew be j, ji ber feqiriya dinyay cil libasn w ne ewqas ba bn. Meryem dibje; El tu hat min ji wal re bib? El dibje bel xatna min ! Meryem dibje: El ez bi v ikl han bi te re naym. Ez Qza ke me min ji waliy Wan re dib. Ez bi v girdana te bi te re naym. Heger pere li li ser te tunebin, ha ji te re pere; here cem berber tira bibe, here hemam ser xwe bio, destek cil efendiy kumsoran li xwe bike were ku ez bi te re werim.... QAM QDMN EL DKN.... Eliy Qolaxas bi ya Meryem dike; die tira dibe, destek ciln efendiyan li xwe dike, die hemam ser xwe dio dadigere cem Meryem. Bi v hal xwe, El iqas qeeng delal dibe, qeengtir dibe. Her wiha dema ku Meryem av li El dikeve. eqa wdifire ser El hng j zdetir dibe. Meryem ber xwe dide El j dipirse; El ka xwe bide ber eyn tu xweik , yan ez xweik im?El bersiva Meryem dide; estaxfirullah xatna min, tu ji min ji bav min zde
503

y! Meryem dibje; El henek laqirdiyan neke, ya rast i be w bibje. Wele tu xortek qeeng , ez j qzeka bedew im. Em her du laqa hev in. Were min ji xwe re bibe. Haa hizr, ker di diya w waliy ne. i dike bila bike Pit van gotinan, qam qiddimn El dikn, ziman l dieliqe, nizane i bibje, ji tirsa wal. Ji Meryem re dibje: Xatna min, i heqe te li min heye? ez h ciwan im, bi mirad xwe a nebme. Tu li birrna ser min diger? Tu j dizan wal zilamek wisa ye, ez hlna xwe bibime ezman heftan, w waliy min bne xwar min bikuje! XWE DAVJN TOR BEXT METRAN SA.... Meryem ber xwe dide El bi awak aciz by j re van gotina dibje: Binre El, eger tu min ji xwe re neb, bi nav sm Xwed seeta ku ez bigihjim cem wal, eza bibjim, wele dema hatin, El di r de dest avtiye namsa min! El pit van gotinn Meryem kete nav Xell Cell! dizane ku Meryem ji xwe re bibe j w ser w b jkirin, ji wal re bibe j. Dema ku Meryem ji wali re wisa bibeje, w ser w were jkirin. El ji Meryem re dibje: Xatn min, de ka ji min re bibje, ez te bi k ve bibim? Kese ku me bistirne j tuneye Meryem j re dibje: El tu y min bib bavj Dra Axterman cem Metran sa li ber bar me rabe El qabul dike tev Meryem ber xwe didin Dra Axterman cem Metran sa. Kilam wiha dest p dike: Meryem dib: Eliyo sib yeeee, gelo min go wa ye i sibeka bi xr ber eee.. Rabe geyk gemiy Metran sa gelo li hev girdeee Em ro xwe bavjin tor bext Metran sa lo di dr dee Heyla dell li min li v Metran, li v hogi ax lo li v beran Bila ji diya Metran Dra Axterman ptir nebje Min ok da erd ji xwe re kurek an Metran sa ji w zeman heta v zeman, nav deng xwe deran El dib: Meryem sib yeeee gelo wa ye min got, dsa i sibeka bi xr bereeee Min rabye geyk gemiy Metran sa temam kar kir lo li hev girdaaaa Eliy Qolaxas rab bi dest Meryema File, l qza kee, bka sarks Dostika waliy Wan girt lo mro ji xwe reee lo revandiye Min xwe li Xwed li nav deng Metran Dra Axterman xwe girtiye Qesta Dra Axterman kiriyeee Heylo dell dell tew lo lo dilo Heyla dell lo li v Metran Bila ji diya Metran Dra Axterman ptir nebje
504

Min ok da erd ji xwe ree lo kurek an Metran sa ji w zeman, heta v zeman nav deng lo xwe der an Er dib sibe yee golo va ye fecir l da i sibeka z yeee Metran sa rabye qesta dra Axterman kiriyeeee Bel, bala xwe day ku reek li bin Dra Axterman sekiniye Er, Metran sa dib: Kuro eva v niv ev ka bje te li bin Dra Axterman li vir iye? El Qolaxas dib: Metrano, ez i bikim ro filet ye Min rabye bi dest Meryema File, qza kee bka sarks Dostika waliy Wan girt ji xwe reeee lo min revandiyeee Min xwe li Xwed li nav deng Metrana Dra Axterman xwe girtyeeee Eger tuy ro Meryema File li min mar bik li ser din Mihemed eeee Sed efern ji nav deng te re Heger tu mar nek ez qebul bikim din lo Metran sa Heyla dell dell lo v Metran Metran sa ji w zeman, heta v zeman nav deng lo xwe deran. Camr mrxasiya Metran sa... Bel, wek ku ji kilam j diyar dibe, xwe parastineka ekere mecbr t dtin. Lew re ji bo biheverbn zewaca Meyrema File Eliy Misliman mahr kirineke ol pwst e. Eliy Qolaxas ji Metran sa dixwaze, ku ew ji bo mah r kirne bibe alkar j re wiha dibje:Heger tu li ser dn Mihemed, Meyrema File li min mahr bik, sed eferin ji nav deng te re ! Na, heger tu li ser dn Mihemed mahr nek, ji bo pkhatina v yek ez werim ser dn te, ango ez ji ro ve bibim file... L balk e, li gel van gotinn Eliy Qolaxas mxas camriya Metran sa derdikeve hol Lew re Metran sa ji bo mahrkirina Meyrema File li Eliy Qolaxas pejirandina dn Xiristiyniy ya Eliy Qolaxas qebul nekiriye soz daye, ku ew gaz mele d u feqiyan bike, ji bo ku mahra wan li gor ert irtn slamiyet bibirrin. De werin em tev hev kilam guhdar bikin. Er Metran sa dib Eliyooooooo lo ez wiha nakim Ez v yek li dinyay qabul nakim Wele nav deng Dra Axterman kevin e, mezin e, ez xirab nakim Ez v ser di nava dn Mihmed de qet rast nakim Ez ji boy xatir kevnejinek dn Mihmed li ber tu dna zell nakim Lawo, ez ro gaz meleyek du heb feqiyan kim Ez bi qewl Xwed, bi hedsa Resulallah bnim Meyrema File lo lo li te markim Heylo dell dell tew lo lo dilo Heylo dell dell lo li v Metran
505

Metran sa ji v zeman, heta w zeman nav deng lo xwe deran Waliy Wan D ewled xwe davje! Gelo di v navber de rewa waliy Wan away? Ji xwe pit ku El Meyrem revandiye dinya elem p hesiyaye. Bguman, titek mezin ecb e ku xizmetkarek wek Eliy Qolaxas Meyrema File, ku dostika waliy Wan ye revandiye. Pit ku wal j p dihese de welad xwe diavje av l sor dibin. Radibe kaxizek ji Metran sa re dine t de dibje: Min seh kiriye ku, du kewok firyane, hatine ser Dra Axterman danne. Tu wan kewokan ji min re din, ez bidim te hezar ksan. Tu din bine. Na, heger tu wan kewokan ji min re nan, ez Dra Axterman bi ser ser te de bnim xwar! Werin v gav j em dehn bala xwe bidin waliy Wan hrsa xwe i awa veriyaye li hembera v yek Metran sa i daye dest, ango i j re gotiye. Wal dibje: Kaxizek ji Metran sa re re kiriye bi r kiriye Er wal dib: Metrano dsaaa lo lo bi min dsa Min dt du kevok ji selsa fir dan hatin Dra Axterman li cem Metran sa Heger tu wan her du kevokan bigir bin Ez bidim te bi qeder hezar ksa Heger tu negir, nen Ez bikim kevir kuikn Dra Axterman Bi ser ser te de lo lo werin xwar Heylo dell dell tew lo lo dilo Heylo dell dell lo li v Metran Metran sa li bin Dra Axterman ji xwe re lo kemn dan Metran sa ji w zeman hetan v zeman nav deng te lo xwe deran. Dotira roj El zava ye, Meyrem bk. Metran sa mr ye, mrxas e, ji gotina xwe nay xwar, guh nade hezar ksn zr pereyn nabe rk kutina her du kevokan, bbextiy li Meyrem El nake ji wal re v xeber dine: Er Metran sa dib: Waliyo, lawoooo lo ez Metranim Ez kek Bedran, Henan Yewnan im Ez bi km metraniy bigirim li erd xnim Ez laa saw Dra Axterman rakim Lawo sib lad e, w File bikevin, bikiin skan ariyan e Wele sib v ax El zava yeeee lo ax Meyrem bkeeeee Heylo dell li min li v metran
506

Li v hogiy li v beran Ji diya Metran Dra Axterman ptir Bila nebje min ok da erd ji xwe re kurek an Metran sa ji w zeman hata v zeman nav deng xwe deran Metran sa li kariy waliy Wan, Di bin Dra Axterman hja erek dan Heylo dell li min li v metran Dra Axterman: Yek ji dr manastirn her giring n qirna navn a Xiristiyaniy. Dra Axterman ye ku li girava Axterman ya li Behra Wan ye. Jiyana rewan Berhevkar: Salih Kevirbir

1159-QEWLA MALA BB Aman yar meded Ya Geylan! Hewar dikim tu deyin na k, Qedr Mihemed Mistefa k, Eman yar meded Ya Geylan! S swar hatin, min pirs; Ew swar ji mala k ne? Her s swar ji mala bb ne. Swar p Sinoy Seydo e Swar nav Mihemed lawin e Swar tal seyid Refahi y. Eman yar meded Ya geylan
507

Ez Derw im, Derwk dn im Ez ewlad Bb Sn im, Eman kalo, ez derw te me Heya tu sax b ez, Ez mird te me, Ez li ser bext toba x xwe me. Eman kalo s swar hatin Min li wan swaran pirs; Her s swar ji mala k ne? Her s swar rical xeyb ne. Ser rm wan swara Li her Xwed ne Kun rima wan swara Li tebaqa erd ne r van swara Saf ji berq ne. Libs wan swara saf Ji nr ne, Eman yar meded Ya Geylan! Ewlad mala Bb zor Qehrn! 1159-A-JI ALIYA KURDN HAYMAN du s kilamen ku ji aliy xbizinan va tn strandine ar ira -hejmar 3 ya Mehmut Lewend. Ji gund Gozgoz dev Umer hatine girtine 1 Hewaman geme tar Yam girtige qe nvar Cay tl j pirit wm de Wella ndm hezar 2 Cay le riya duz di Payz wer di payz di O snge we memike
508

Axnim le duyay di Drn boro dwt hn Qertel le canit xwn O rindy we o pky Ra mrd near dimin Dwt rind dwt rind Destit je kuno we min d Qay min dest tu nexwerim We ban birn min d. Ko diiya ko diiyay? We motiro xericiyay Ke je erm qule newu Serim elgirim wiim le duyay 3 Az az necetn az Dsa dilim qisay pak dixwaz Wizinistam dil giran e Qe werdt nedikirdim henek vez Kepr Caniman de newale Deng pak d diyay nale- nale Herke deng diyaye wm a dikerem riya mal 4 Pal duze w pale giro Xwera tewistan naw nmer w diyar Le nazl yar kir zro, ke je ermi qule newn Da wiim kiras ray wikim We parey qeradiro Dilo dilo dil yamano De bira awirdan le dest min dan Kelepeyek zeftiyano, De bira le pa min dan sindirik Je hespano, De bira min wikirdan de axir pes galo,
509

De bira le ver min wivistan We w iwan gawano, De l l l Ew j sew xatir du dilano Straneka zdiya 1160-STRANEKA ZDIYA El beg yek yeke lo bego , lo avo, l way Berx Tawis -Meleke lo bego , lo avo, l way Ji zdiyan re geleke lo bego , lo avo, l way El beg t ji beriy lo bego , lo avo, l way Rabin biin p iy lo bego , lo avo, l way Biin ttn eniy lo bego , lo avo, l way El beg t ji swas lo bego , lo avo, l way Ew e mr esas lo bego , lo avo, l way 1161-QAZ L W qaz l naz l Gaz dikim qaza min nay W qaz l naz l Havn e xwe havn e W qaz l naz l Namek hatiye hein e W qaz l naz l Gaz dikim qazam nay W qaz l naz l Cotk qazan gelek e W qaz l naz l Qazam qazek kulek e W qaz l naz l Gaz dikin qaza min naye Rewan hejmar- 10 - Rojb

510

1162-QML 3 Hat qimil e, yar qimil e Lo apo qimil e er genim xwar, ma sumil e Lo apo qimil e Qimil hat, qimil hure Li ser genim bye lure Xerabo, qimil e Bibin sk cem mdir e Lo apo qimil e Bibin sk cem mdir e Xerabo qimil e er genim xwar, ma simil e Lo apo qimil e er genim xwar, ma simil e Xerabo, qimil e Qimil hat ji aly Bota Lo apo qimil e Qimil hat ji aly Bota Xerabo, qimil e Li cem b xela xorta Lo apo qimil e Li cem me b xela xorta Xerabo, qimil e Hat qimil e, yar qimil e Lo apo qimil e Hat qimil e, yar qimil e xerabo, qimil e Qimil hat ji Hecaca Xerebo, qimil e Qimil xwar genim qeraca Xerabo qimil e Dell hal me Kurmanca Xerabo, qimil e Qimil hat li Erd Lo apo qimil e Qimil hat li Erd Xerabo, qimil e Bi teyar n teft Lo apo qimil e Bi teyar n teft
511

Lo apo qimil e Xeber dan aliy Mu Xerabo, qimil e Hat qimil e Hat qimil e, yar qimil e Lo apo qimil e Hat qimil e, yar qimil e Xerabo, qimil e er genim xwar, ma simil e Xerabo, qimil e Qimil hat ji aly Wan Lo apo qimil e Qimil hat ji aly Wan Xerabo, qimil e Bi teyar derman dane Lo apo qimil e Bi teyar derman dane Xerabo, qimil e Me top kir bi legan Xerabo, qimil e Te bifirota Hilwan Lo apo qimil e Te bifirota Hilwan Xerabo, qimil e Hat qimil e, yar qimil e Lo apo qimil e Hat qimil e, yar qimil e Xerabo, qimil e er genim xwar, ma simil e Lo apo qimil e er genim xwar, ma simil e Xerabo, qimil e Genim xwar genim gelya Lo apo qimil e Dell hal jinebya Lo apo qimil e Dell hal jinebya (Seid Veroj- War- 97) 1163-QZL EHMED

512

Qizil Ehmed bi dar e Gul gul narn, narn, narn Qizil Ehmed bi dar e Gul ez kil av te me Daran gerand nar e Gul gul narn, narn, narn Daran gerand nar e Gul ez kil av te me Derdm keik muxtar e Gul gul narn, narn, narn Derdm keik muxtar e Gul ez kil av te me Qizil Ehmed bi b ye Gul gul narn, narn, narn Qizil Ehmed bi b ye Gul ez kil av te me Biyan gerand s ye Gul gul narn, narn, narn Biyan gerand s ye Gul ez kil av te me Derdm keika cind ye Gul gul narn, narn, narn Derdm keika cind ye Gul ez kil av te me Qizil Ehmed bi merx e Gul gul narn, narn, narn Qizil Ehmed bi merx e Gul ez kil av te me Merxan gerand erx e Gul gul narn, narn, narn Merxan gerand erx e Gul ez kil av te me Derdm keika Zelx e Gul gul narn, narn, narn Derdm keika Zelx e Gul ez kil av te me Gotin Muzk: Gelr

513

1165-QRNEK T Qrnek t ji dr welat Naln diket det newal Gaz dike dib: Welat Kan welat bimrim heval Pi gotin t ji yek ivan Pir dibje li ser nitiman Guh dirjo gotin giro

1165-A-QZA HELEP me jiyan kir girn e me jiyan kir mirin e B suc w ser jkirine Xana ku hat xana Ew ferman dil birne Ew dilorge b qrn e W jn tev bidhzne Xana ku hat ro Wek rk zar dikene L dev l ken hate kutin Ser juke dilek dil bi xwn Xana ku hat xana Law ez bm te li ber hew die Ji bala qza Helepe Dil bye pere pere Xana ku hat awa Bala xwe da duru keyu Qza b we qeru qeyu Nana berxwedan eyu Xana ku hat qey die Qza Helep tim ge e Xemla serhildan rew e Bye hediya me gia
514

Xana ku waye t Gotin: Evdilmelk xbekir Muzk: Sava akmak

1166-QULING Ez im ez quling im xerb im hoy Firiyame me ser axa xwe Kan deng Evdal Zeynik hoy Kan hemderdiya min hevalo Difirim dibazim nikarim bigjim Welat min dr e Span min dr e Per bask min ikestine hoy Refa heval xwe qetyame Birndar im birna min kr e hoy Nagjim nabnim hevalo Difirim dibazim nikarim bigjim Welat min dr e Span min dr e Gotin: Suleyman Gultekn-Dr.A.Kaya Muzk: Fkr Kutlay-Dr.Ahmet Kaya 1167-QULNGO-1 Lo, lo qulingo! Te mala xwed xerabo, Ji gul ji Guln ji dar, Ji darn, ji misk, Ji jindek w, Ji memik qizan bkan; Ez nizanim kjan pir bi bn e, Lo weylo!... Kewa min Gozel e,
515

V sib xeyidye Lo, weylo, Qz v zaman, Ji var hetan dest sib, Li paila xort xelk raket ne, Lo wey lo Ser sib radibin misn xwe hiltnin, Ber xwe didin ser kanka av, Dib yad yabo, Em ne sof ne, Lo wey lo, sewdal me, Lo wey lo, Ji semd av re belek, Ez qaxon im, Fermanli me, lo wey lo! Qulingo! te mala xwed xerabo, t w, Ji Qulinga Quling deta v M, Te hlna xwe ke li kela Koroxl, Na na welle, Li ber ta v kars, Lo weylo, Ez v ax qz bm, Di mala bav xwe de bm, Sala sal, Ez mell bme li dar derg; Lo wey lo, sewdal me, Lo wey lo, ji semed av re belek, Ez qaxn im, fermanl me, Lo wey lo Lo, lo Qulingo Te mal xwed xerabo, Tu ji Qulinga Quling v Yeman, Tu ji heval hogir xwe qetiya, Wa bi ten w biten, Te hlna xwe ke li Kela Koroxl, Na welle li ser sur ve bedn, Te evek, ji nv evan p ve, D b diziya tewafa xana nana gerdan; Lo wey lo....., T dest xwe t ke nana qolana v kimbir, Bila bi ser de bihata xwdana aniya en, Lo wey lo; meraqli me,
516

Lo wey lo, sewdal me, Lo weylo, ji semed av re belek, Ez qaxn im, fermani me, Lo wey lo Lo, lo Qulingo! Te mala xwed xerabo, Quling me tn diqunqnin, Per bask xwe dihjnin, Li poz Keleha Mrdna ewit, Li c iyek ba datnin, Ser baskn wan Quran in, Bin bask wan Yasn in, Lo wey lo, De gava ji zozan jor dadikev in, Meraqli me, lo wey lo, sewadl me, Ji semed av re belek, Ez qaxn im, fermanl me, Lo weylo: Lo, lo Qulingo! Te mala xwed xerabo, Tu ji Qulinga Quling Albeyaz , T hlna xwe ke li Kela Koroxl, Na welle, li Qereyaz, Te got can min heland, Lo welo; Te hestk can min derizand, Lo welo, Sewdal me, lo weylo, Ji semed av re belek, Ez qaxn im, Fermanli me, Lo wey lo! lo weylo Amd Strancivan-Roja nu 168-QULNGO-2 Me te db li ber dolab,
517

Baq fetil li ser kab, Awir didem, ket ranab, Can me heland weke kebab. Hat quling ser iy, Dan li det xal biy, Terka bejna zirav nadim, Heya ar girde ser kofiy. Me te db li kullak, Bejna zirav kerk ordek, Xwaz bi gava em rnitin tevde, Me diz s roja ji felek, Hat quling va Serhada, Ketme dest nisbeta, S roj mame ber qubleta. Me te db li ser kaniy, Zr birq li eniy, Ez meiyam m piy, Me delal dib, me nas nekir, Ji gund ji mal me pirs nekir, Teres bav me ramsan nekir. Der mal me pit mala me bi tava, L danib cot kewa, Yariy min teres bav bi derewa.

1169-QULNGO -3 Qulingo, tu Quling v Hemay Pita te li behr, ber te li sar sermey, Qe cewabeka xr ji aliy seferiy mala bav min swiye ji ni re nay, Qulingo, te gelek silav qza Dele Misto k, T b seferiy mala bav te ji vir da ye,
518

ji w de nay, Li min hsr min kulpir, Min pirsa seferiy mala bav xwe kiriye, ji heywan lal dur, Xem dil min hindik bn, min kuln dil xwe sipartin, Kirne pir Qulingo, baran bar erd me tozandin Lkir li poz Kosdaxa ewit geliy kr pingandin, T gelek silav li law pr ke, T b dosta te qza Dele Misto di p te ra xeml xz xwe gik qetandin. Qulingo, baran bar erd me il kirin, T gelek silav law pr ke T b dosta te qza Dele Misto di p te ra xeml xz xwe jkirin Qulingo, tu quling dev ama Lusa te li ser gira xirba herma Ez terka seferiya mala bav xwe nakim, Heta ku xuy n nay, qantir naz, bi kla kevir, bi axa mezela Ser xwe daynanim cara. ( web Kurdistan nternet)

1170-QULNGO-4 Lo wey lo qulingo..... Wey lo qulingo, Tu quling deta w Yeman

519

Tu ima qewim ji refn xwe veqetyay Tu may wiha bi ten Te hlna xwe kiriye, Li zozan erfedin Li deta hezar Gol Li ser koka bav Siyabend, Li ser sra v beden, Keik ban dikir lawiko ! Mal bav ewitiyo ! evek, ji nvbenda evan pva Ware tewafa sng ber min kal, gewr deqand bike Bila hd, hd li ser te b Xwedana ber v en. Lo wey lo qulingo... Qulingo, tu quling deta v M Xwed hebn ima qewim ji refn xwe veqetya y Te hln xwe kiriye, li zozana erefedn Li deta Bngol Li ser tay w kel Sala n v ax Kele gewra min b ji qizan qzek b Di mala bav xwe de b Sala sal Ez xiyal w dam sor s bisk xwe narinc Berdan ser dar mrata v derg. Lo wey lo Qulingo Qulingo, tu quling deta Wan Xwed hebna tu ima qewm ji ref xwe veqetya y Tu may wiha bi ten Te hlna xwe kiriye Li zozana erefedn Li deta hezar Gol Li welat Kurdistan Li ser mil mrata w dikan.

520

Keik bang dikir digo; Lo, lo, lawiko Kula am Heleb Di mala bav te keto evek ji nv benda evan pva Were dev xwe bavje qirik boxaza min Kal, gewr deqand, Bistikek dev xwe texne wiha here. 1171-QMRK -1 Qmrk sva du caran dil Delal sva du caran Heyfa av rebelek l Ketiye dest neyaran De yar yar yar de yar yar yar De yar yar yar de yar yar De yar yar yar de yar yar B te sebra min nay Qmrk ez guneh im dil Delal wez guneh im Lekerek kof zer im dil iya bi iya digerim Lekerek kof sor im dil iya bi iya digerim Dsgotin Qmrk wez leker im dil Delal wez leker im Pmerg Kurdistan im dil Serxwebn dixwazim Dsgotin 1172-QUMRK2 Qumrk ez rom me bel Delal ez rom me Kumsor efend me bel Kumsor efend me Xulam avn rebelek Aiqa keka gund me

521

De yar yar yar, de yar yar yar De yar yar yar, de yar yar De yar yar yar, de yar yar B te sebra min nay Qumrka li ser zinara bel Delala li ser zinara Kullka nava dara bel Kullka nava dara Heyfa avn rebelek Ketiye dest neyara De yar yar yar, de yar yar yar De yar yar yar, de yar yar De yar yar yar, de yar yar B te sebra (xewka) min nay Qumrk ser bi zr e bel Sng dergeha bajr e Heyfa avn rebelek Qumrk didin mr e De yar yar yar, de yar yar yar De yar yar yar, de yar yar De yar yar yar, de yar yar B te sebra (xewka) min nay 1173-QUMR Qumrk ez gune me ivan bav te me Aiq can te me Ebdel av te me Ez goriya ser te me De yar, de yar, de yar, yar B te xewka min na ye. Qumrk ser bi zr e Sing dergeh bajar ye Qmrk na dim mr e De yar yar, de yar yar B te xewka min na ye.
522

Qumrk bi zr heland Keik lawik revand Ser li bav gerand De yar, yar, yar, de yar, yar, yar B te xewka min na ye. Qumrk ez gune me Delal ez gune me Esmer, ez gune me Ez ivan bav te me ez aiqa bejna te me Ebdel av te me Ez goriya ser te me.

1174-QURBAN Yad qurban Ser sib, ne t me, Ne bir me, Mal mrato, Li ser kanika Eynsinc rnit me Xelq aiqa mal din Ez bi ten aiqa ke ika Fil Merdn me. Ha wer delal..! Ew em ji em Biriy Kelekvana kelek ber de p gemiy Ciwaz xwe e, bikiy; Bel, were tewafa sng ber memik bi seriy: Yad qurban Ser sib kew im kewa re im Li ser xaniy mala bav te dimeim Wez aiqa bejna zirav av re im. Bel, Gewr, Ser sib kew im kewa nr im;
523

Li ser xaniy mala bav te dierim; Wez aiq bejna zirav av zer im. Destmal sor , pmal n, Gul bi gul , kele Gewr, Ez goerim, narim det Wez xenera zv zr nadim pit Bel, kele Gewr S cara lxisti b li tenit. Di d av bav Red xwe re, li dinya y, Ez nemnim, ez nemnim erk dib, li Derka iyay Maz, Bi du ciya; Mi d deng Borizan dewlet li ser Qesr qonax Mihemed Snan, Keyay Derk dihatiy Ez neketime ber xema kutina bst du mran; Mi d awa bi epl Mihemed Snan girtin; Ber w dane xopana Diyarbekir, avtin heps zindigan xwniyan Ji Hawr

524

525

1175-A-RABE RABE De rabe rabe de rabe Rabe lawiko, bala xwe bid, qirr xwe avte ser Havne, zer by gihay mrga, ro li min miiq ava av-kaniya Murada ewitya ku dema bihar dn har b Mnan nsan szde arde sal R nedida rwiya, keleka gemiya Payiz tenik bye, felek mala te mirat be Mnan nsan ku emr w derbas bye d xwe nade kap-d xam- canya Felek mala te mirat be, Emr min szde arde b Te dil min li dinyay gelek akir, te ez xapandim Gava min der cemaat vedikir, Gika digo kerem ke were jore Di dawiya emr mi da Te du diran min xistin, Du tl sip li ser mi rakirin Gava min der meclis vekir Gelek kasan dest xwe li heva xistin B tiq tiqa wana, rnitin bi min keniya De rabe rabe rabe de rabe... Felek mala te mirat be, Ez dn nebm, te ez dn kirim Ez beng nebm, ro te ez bang kirim Te ez kirim mna tak kimkor, li Bingol ez hn kirim Germa mehn tirmh tebax li mi da, ez zer kirim. Bay Seherey li min da, ez zirav kirim Li hewa xistim, ez dame piya xwe birim Li gola l, gola Nazk, li behra Wan ez werkirim Ne aliye ne irpiye, ne dale, ne devi y Tu sitarek tune gidino, ez xwe p bigirim Felek mala te mirat be, emr min szd arde b

526

Te ez xapandim li dinyay pir a kirim Dawiya emr min da ev i b, Te end tay sip li ser mi rakinin Qiz bk bi ser min ketine, dibn tu kal... Hey zalimno ez ne kal im Herge ez kalbim j, dsa kalek bi gale- gal im Ez goerim, xirab mal im Ez rw me, ji heval xwe qetiya me Ji para mame, gidino ro ez b heval im... Felek mala te mirat be, eva temam derd kul te ne, Te ev derda li min peyda kir, Ez p dimirim, p dinalim... De rabe rabe, de rabe rabe.... Rabe lawiko em ji vir herin, Ev welata ji me ra nebe Welatek orbe gil- gil, nan-garis jin tol, mr qehpe ye Gidno ew welata ji me ra nabe! Rabe, li kumt kap - re syar be! Bira mna cara ser te li kumt xar be Bi nsan xirab ra rnen, ranebe ! Bi yek mna Surmeli Memed Paa ra heval be Tu ji pira bendewan derbas be, Bi xday xwe hevalk xwe ra rast be Gid bira Xd bi te ra dost be xwask bira dijmin te hezar be De rabe rabe, de rabe rabe Ahmed Aras 1176-RABE COTYAR Rabe cotyar d hilo rabe Bine erd ol beyar Ber ji dest hewe cotyar Xelk hemya nan xwe xwar

527

Hn bikin gel cotyara Tov bavn van beyara Erd weye y kes nne Nede ne bi zalim cara Evan derdaw evan hala Pave bir byin gelek sala Derd ney li nav me nema Em nemayin cotyar dema Hema li nav erd xwe ul ket Nan hemya d peyda ket Ca zarokd me azad ken D zarokd me azad ken Tbn: 1. Kaniya Mala: Li bar bajr Amdiy kaniyeke ava sar heye ku jre dibjin " Kaniya Mala ". Tehsn Teha hem saln zarokatiya xwe li ser v kaniy derbas kirine. Ev kan seyrangeha Slav du cihn her xwein li derdora bajar Amdiy. 2. Ev nivs ten ji bo branna 8mn salroja wexera dawiy ya hunermend Tehsn Teha hatiye weandin. Nivs bi awayek berfirehtir y di proja min ya bi nav" Navdarn Kurd" de b weandin.

1177-RADYOY ERRVANDi sala 1955 an da ava bib. SPKERA RADYOY ERVAN EWL ZEYNEBA BO YN DN Gulzara Casim, Kerem Seyda Azniva Reid, Svaza Avdo Lusika Huseyn bn.
528

Gava ku wan xeber didan em wek berxik di kozikan da li diciviyan ew guhdar dikirin. . Yrvan xeber dide, guhdard ezz, bibihn xeberdana me bi ziman kurmanc -Ev cumla h sala 1931' cara ewln bi ltf Hecy Cind helala w Zeyneba vo (12-031914)bi ya Ermenistan belay ar qulb dinyay b Zeyneba vo ra zaroty da Zano digotin. Ew, Zevo, Peran bir wana Bondo, zard voy Heso Saka Ereb bn, gund Engk, qeza Qers'da diman. Wana bikatiya xwe b xem derbas dikirin, heta ser hemdinyay pin. Zano 5-6 sal b, gava mala wan da ser rev... Gundy wan, tne deta Ararat, diine madzn. Li w der ewana p dihesin, wek bona zar tm Astarak da tmxane vebye. Dya Zano - Saka Ereb, ku mr xwe rev da wunda kirib, tev 2-3 klfeta, tev zara bi zor-cefak tne Astarak, diine w tmxan. Mezina tmxana Astarak klfeteke xwend, egin bedew-Nra Egt Axa Polatbgova b, xwe xwe kurmanc.. Ew Zano Bondo tmxan da qebl dike, l Zevo, ku qza mezin b Prana bik qebl nake. Sal 2-3 cara ser zar xwe da t-die w nda, pa Zeno p dihese, wek apan wan Zevo xwe ra birine, dane mr, dya w - Sak xka w ya biuk ji birbn nexweiy mirine. Zulim bye W tmxan da sala 1921' Elxan Serdar Sahnov, kjan smnarya Yrvanye rs xilaz kirib, Nra gt Axa rast Lazo (Hakob Gazaryan) tn. Payza sala 1921' madzn da lfba kurmancye bi herf ermen ap dibe xudan w Lazo t tmxan bi w pirtka Sems zar kurda hn xwendin dike. W tmxan da heta 50-60 zar kurd hebne. Ji wan in: nivskar Cerdoy Gnco , xka w Tezo, drektor Xwendinxana kurdaye pdagogy Biroy Memo, kurap w zimanzan- erkez Bakayev, dersdara baxe zara Hisreta Mrze (Hasmk), Xanima Rizgo gelek din. end sal derbas dibin. Mr meta dya min te Bondo ji tmxan derdixe dive, l dya min Zano (Zeyneva vo) heta sala 1926'a Astarak da dimne, pa wana divine Celaloxly (Stpanavana niha), pa cvan pey kutakirina koma 7'a ra keika tnin Yrvan, wek karxana da bixebitin. ew hers ked kurd Zano, Xanim, Hisret ji sala 1930-da dibine binelyn Yrvan. Cerdoy Gnco w hing tev klfeta xwe Yrvan da dima wexta p dihese,
529

wek keik tmxana wan e Astarak ann seher, die wana dibne, teglf mala xwe dike. A hema mala Cerdoy Gnco da Hecy Cind rast Zeyneba vo t. Hecy Cind Cerdoy Gnco al van hers keika dikin, wek Xwendinxana kurda ya teze vekr da qebl bin.

Dya min gil dike: Em txnkm da (xwendinxan da) hatine hildan. Me kurmanc br kirib. Lawikd txnkm diketine kir me, ji me ra digotin 'herk hn kurmanc in, ji ku ne, qe kes ji meriv we na yne bra we?' Kete bra min, min got, wek nav xal min Miraz b, nav xska min -Zevo ye, nav bir min -Bondo ye. W ax xortek ji cy xwe quloz b. Bi sabn got: ne Miraz Ereb xal Zevo ye, ewana ji gund me Heko ne. Ez cab bikim -bira bn. Usa ez rast Zevo mr w -Teyo hatim. De ew rasthatin emr min da sabna ewlin b. Sabna din j ew b, wek min Hec hevdu begem kir, hiz kir payza sala 1931' me hev sitand. L ber w yek ez pey krsa yek ra gund Pampa Kurda da (niha Span) piraktka pdagogy derbas bm. Du meh havn bax zara da wek terbyetdar dixebitm. Ez ji gund vegeriyam min Hec hev sitand.' 'Hec deqek vala ne dima, ez j tev dixebitm. Min korktorya kitba rojnam dikir, dime dersa. Ez xwendekar bm, Hec -dersdar Xwendinxan, xwendekar nvrstt.. Gere me gotar ji bona radyoya kurda hazir bikira, wir spkr bikira. Hec pirtk dersa hazir dikir, rdaksiya Rya Teze -da kar dikir. Pey kutakirina nvrstt ra kete asprantray, ser dsrtasyay xebit. Niha dikime bra xwe zendegirt dimnim: awa Hec ew qas xebat pra
530

dighand? De hatin-yna me j zef b. Dihatin ji gunda, bi rojan li mala me diman. Nas-nenas dihatin. Dihatin bona erzek, sikyatek bikin. Hv dikirin -al wana bike her tim na-na kirina Hec tune b. Bi piya wan diket, bi her teher wext qedr xwe xerc dikir, uxl wan dan sr. Wexta p dihesiya, ku mevan me zargotin zanin, de destp dikir dinvs. Me hesab kiriye -ji sala 1931' ta sala 1937'a ji 30- zdetir pirtkn Hecy Cind yn dersa, berevok foklor, yd edebiyat, wergerandin (tercima) hatine apkirin. Korektoriya wan Hec ra tevay min dikir (Nav min j ser wan pirtka heye). Ew kar gelek etin bye,ji ber ku apkird karkird apxan ermen bn, xeber me fem ne dikirin. qinyat j destnivsar dine ber dest wan. Ji gika etintir, diya min br tne, korktorkirina Folklora kurmancy ya sala 1934'a bye. Ew 670 belg b me 6-7 caran ew pirtk temiz kir. Sala 1933'a Zeyneva vo xwendina xwe li Xwendinxana kurda ya Piskavkazy ya pedagogiy kuta dike. Hema w sal j para bermekteby ya xwendinxana ermena ya pedagogy kuta dike. Di pey ra Zeyneva vo wek dersdara zimn, pae ya tebyetzany li Xwendinxanda kar dike p ra j Krsd hildana nexwendty di nava jina da-dersa ziman kurd dide. Hizkirina d bav min zef nazik bedew by. Ezza dile min, kinza min, kubariya min, helal hevala min... Van xebera va nam bav min, ku wext basqe-basqe da ji diya min ra nivsiye, dest p dibin. Ew name bi dil hatine nivsar. Pey girtina Hecy Cind ra (wekdijmine cimet) Zeyneva vo ji karn Xwendinxan Radoya para kurd derdixin. Hema w sal j (1938) Xwendinxane, rojnama Rya teze, Radyo tne dadan, herf latn tne hildan. Dya min herdu ked xwe yn bik va -Firc Fird- ten dimne, bi cef bax Yrvany zaray hijmara 60'da wek terbyetdar qebl dibe. Bra min t awa sibe-sibe ker lal em radibn, dine w baxey, varan j, ji xwe ra tirse-tirs dihatine mal. Pas me fem kir, ku diya me ditirsiya, wek w j dikarin bigirin, yan j me sirgn bikin. Kes der me venedikir. Hevald bav min nzk gava av me diketin, riya xwe diguhastin. Wede usa b L heqiy alt kir. Bav min aza kirin. Zeyneva vo wexta sr pey sr ra j, ji sala 1942' da dest p kirye kar bike. Havna li gundd Pampa Kurda da, Heko da, Samran da bax zara wekiriye xwexwe j bye terbyetdara zaran. Zeyneva vo Hecy Cind penc ke mezin kirine. Her pncan j xwendina bilind sitendine. Di pey ra- Firce b kanddata doxtiry zanist, dont, l Nr -kanddata hunermendzaniy. Frda Hec Cewar ROJNEMA RYA TEZE, 12. 02.1997

531

'Gava dewleta 'Rom' li zidiyan hate xezeb' HLN CD-ANF Taybet - Kerem Seyad di sala 1938 de li Ermenstan ji dayk bye. Dema ku mperatoriya Osmaniyan di sedsala 20 de dest bi qirkirina gel, nijad oln din kir, Kurdn zid j direvin Ermenstan welatn din n Sovyet. Kerem Seyad ku bi qas 50 salan di Radyoya Deng rvan de xebit wiha qala bapr xwe dike; . Malbata me mala kalik min p de ji Qers derbas v al bne. Di sala 1909d e derbas v al bne, tev civata Ermeniyan, dema dewleta Rom (Tirk) li Kurdn zid hatib xezeb qir dikir car al direvn. Hema w ax niha ez bibjim di rojnameya Riya Teze de ikl w heye di hejmar teze ro de derketiye. Kerem Seyad ji ANF re wiha qala jiyana xwe dike; Ez di 30 berfanbara sala 1938 de li nehya Taln li gund Heko ji dayk bme. Nz 10 - 12 gundn Kurdan li w der hene. Malbata me mala kalik min p de ji Qers derbas v al bne. DEMA DEWLETA ROM LI ZID ERMENIYAN HATE XEZEB Seyad diyar dike ku kalkn w di sala 1909d e derbas v al (Ermenstan) bne, tev civata Ermeniyan, dema dewleta Rom (Tirk) li Kurdn zid hatib xezeb qir dikir car al direvn. Seyad dibje; Hema w ax niha ez bibjim di rojnameya Riya Teze de ikl w heye di hejmar teze ro de derketiye. Kurapek bab min Hesoy Mamo wek hevpeyvn dide Heciy Cind di rojnemaya ro de heye. wext rev l dinre xukek birayek y bab min li ber der runitine, digirn. Hesoy Mamo dibje hn ima digirn? Dibjin diya me bab me xuk biray me hem reviyane n e, em ten mane. Ew Hesoy Mamo her d xuk bira tne ber der em Erez, digihne wana derbas v al dibin. Xwik bir bab min derbas v al dibin. hesiriyeke geleke mezin xelay birbn i etinahiy bibj dibnin. Dewlate Rom dikeve pey tevah civatan ku ji wir direve, dixwaze wan qir bike. DENG BAB XWE TOMAR KIRIYE Kerem Seyad deng bab xwe j qeyd kiriye wiha qala roka bab kalik Seyad dike; T dert vira nzk nahiya Eterek ye. W ax bab min gil dikir, deng bab min heye, min li gel xwe qeyt kiriye, bi xwe gotiye. Gotiye wek kalk min Xalit olo w ax ye cihek prka min Kew yek dine piya kalk min Xalit, dibje jre bibjin bila di w riy re ney, Rom li w der ye w Rom w bigire emaneta bigire here. ew ku die pey kalk min dereng die heya die d kalk min d t Rom w digire. Rom ferman dike; biin pnc mr bigirin bnin werin. Crg didin sekninandin pnc mr, kak min j didin sekinandin, bab min j didin sekinandin bab min hing 14 sal bye.. Bab min gil dikir deng w heye, deng her tim dibihsim bhna min j l dert. Hey ber xwe dikevim hey i bj t bra min. Kalk

532

min dibje Simo ew j di nava crga de bye di nav wan kesan de bye, dibje tu dikar nav wana de Seyad xilas bik? ew j dibje hey mala te xirap bibe ez Seyad awa xilas bikim w d me dibin diin. Rom dijmire pnc yek derdikevin bab min y pnc yek bye y en dawiy di nav wan kesan de y her biuk bye. Pehnek li bab min dixin orta wan mirovan derdixin dibjin here. W ax bab min xilas dibe. L kalk min Xalit olo digirin. KALK MIN DIAVTE SER ZELULEYAN Kalk Kerem j, weke her Kurdek dengbj b hin brannn dengxweiya kalk xwe vedibje; Mirazek Elo heb li gund Heko de. Wan saln zemann kominstiy digot Kerem wek niha zn bidin ez herim derbas w al bibim ez dizanim me kalk te li ku der veart. Digot kalk te dengbj b stranbj b. Digot diavte ser zeluliya xwe, diavte ser hal xwe, gelek li ber xwe diket. Wisan got. Kalk min bi erebve girdidan p kevir didan kiandin wek ga. Wisa bi wan kederan kalk min t kutin, bab min carekedin derbas dibe, ji Ermenstan die Tibls. Bajar Tibls de demek dirj nz 9 -10 salan dimnin. Zemanek li wir dimnin w der d bab min yek binecih w der gelek xwend bye, xwendina w ya Rus bye zane bye. W ax bab min dikeve ser xebat. Xebata pot pota dewletn Ermenistan, Rusyay Sovyeta w ax dibirin Cutvay teslm dikirin. DIXWAZIN HERIM NAVA GUND PISMANN XWE Kerem wiha qala bab xwe j dike; Bab min yek serwext b. W ax navbera herd kalk min Xalit olo Bmal Evd gelek xwe bye. Dure kalk min Bmal dibje ser xatir biratiya min Xalit ger xwestina Seyad hebe ez qza xwe Gul bidim Seyad. Wisa li hev t bab min diya min distne. Bab min gil dikir di got; Kerem kur min dema cimeta me git derbas Ermenstana Rojhilat b w der d gund gund miletiy, d n b got git hatin, ez ten mam di Tibls de. Got min ji serkar xwe re got ez dixwazim herim Ermenstan gund xwe nav pismamn xwe. Serkar min got Kerem were nee, heyfa te tu kadroyek hjay, kurek zaney, nee. Br xwe day ku ez dixwazim biim d acizb got; diqewime ew sol ssed manet lingn te dnin. Got ma ev riya yna Ermenstan nne r nan min da, got tu y awa v ixul xwe, kar xwe bihl her, tkev nava wa qirqiraa, topa gel gel gevozan. Got kir nekir nekarb min ji biryara min davje bide ez d hatim. Lda hat. W ax d xukk ar birn min dimirin. Pt w hrka xwka min (hrik bi ziman Ermen bes e), pit w ez dibim nav min j datnin Kerem yan Kerema Xwed, pa Mraz bir min bye em du bira s xwik in. Nav Mraz j bab min gotiye Mraz n bye. Em du bira s xwik di gund Heko de mezin bn. Xwikn min j birayn min j hem xwendibn. MALBATA W DIKIN NAKIN KEREM DEST JI ERMENSTAN BERNADE Kerem diyar dike ku her end malbata w dixwaze ew j bie Rusyay jiyaneke batir bij, l nae. Dibje; Wek niha ye Rusyay (gelek muhtac w yek ye dixwest, wek ez j biuma w der, l ez nem. Cimeta me j li vir Ermenstan ew

533

qas die w der dibje dema ku nan datne ber xwe hsrn xwn ji avn min tn. Ez niha i nan dixwim ez ba dizanim niha li Ermenstan rew i away ye. i nan dixwin. Bel. Biray min gaz min kir got were Rusyay em tevah bijn l ez neum. Pa ez xebit derbas xebata radyoy bm. Ez dixwazim bibjim ji bona ez nem. DI 10 SALIY DE EVNA KEREM RADYOY DEST P DIKE Kerm Seyad di 10 saliya xwe de dest bi xebatn Radyoya Deng rvan a ku rolek girng di and wjeya Kurd a ku Kurdistan hatib qedexekirin de leyst, dike. Seyad 50 saln xwe dide Radyoy wiha behsa evna xwe Radyoya Deng rvan dike; Demek niha min 7 deh sal derbas kirine. Li ser 7 deh saliyan j s sal 73 sal. Her deh salek zemanek e. Zeman zarokatiy ye. Min deh saliya xwe ya zarokatiy de dema m dibistan nabeje pay xwe bidim, l bab min gelek guh dida ser xwendin. Nedixwest wek ez dervey dibistan bimnim. m dibistan hn bm. L min hema di 10 saliy de ji xebata radyoy gelek hez dikir. Radyoy dwaran heb her mal dihatin radyo di dwaran de dikirin. Rast bibjim, min ew radyo dida ber guh xwe min got gelo xwed vana bi i curey bernameya dikin. Min bernameyn Ermen Rus hem guhdar dikir, wisa dizan kjan deqde w xeber b dayn. Min xebata radyoy bi w curey hes kir, heyan gehitim dersxana 6 -7 heyan 8 an. DI TEMEN ZAROKATIY DEST BI NIVS DIKE Kerem Seyad h di temen 15 saliy de ji rojnameyan re nivsn zarokan dinivnse. Kerem dibje, Min dibistan li gund Heko xwend, li w der dersxaneya heya 10 heb. Dema saln xwendin de min di dersxaneya 8an de dest p kir dinivs. Nivsandin enformasyonn ji bo zarokan, rojnameyn zarokan re, axangar ew wek ronah t navkirin, ji rojnameya neyh w dem ax Sovyet de Droov re min dest p kir d bere bere min ji rojnameya re dinivs. W dem temen mi 14 - 15 sal b. Min di 14- 15 de sal de dest p kir dinivs. NIVSN REXNEGER J DINIVSE Kerem di zarokatiya xwe de ne ten nivsn zarokan dinivse, d dest bi nivsandina nivsn zarokan kir her wiha min nueyn kritkiy yn rexnegiriy j dinivs wek ima serokatiya gund Heko guh nade kar kno (snema)y, serokatiya nehy ji knoy re bje wek knoy binin. Kerem wiha behsa v yek j ime re dike; Ji ber nadayna kno iklan ji bo cimet gelek ferzb. W ax gund di tarbnde bn. Carek ba t bra min serok gund. Mirovek gelek milethez ba b ban min kir got; hele were (w ax ez hn biuk bm) keng kno hatiye v der, me nehitiye nan bidin pade ye nehy, te ji rojnameya Ermen ya nehy re nivsandiye. Min got nivit b pit nabin ev gotina cimet ye, ger titek wisan tunebiya min nedinivsiya. Niha j ez amade me ji bona her giliyek enformasiy y rexnekirin, i hebe div ez binivsim. KEREM PER EKIR DIYA XWE DERDIXE

534

Kerem d navdar dibe, ji rojnameyan re dinivse d diyar pere ji w re tn. Lewra diya Kerem dibje; Xwed min qurban bike, per ekir min d bi per Kerem t. Kerem heta sala 1955an dinivse di sala 1957an dibistan qedand, dibistana Kurd Ermen Rs. Pitre j ber xwe dide rojnameya Riya Teze di wir de ronah dt, rojnameya Ermenstan Soyvetekan Hayastan ya rspoplk b. Kerem dibje; Pa w min ji gelek radyoyan re hemu paran de dest p kir dinivs. DI 17 SALIY DE DEST BI KAR ROJNAVANTIY DIKE Kerem di 17 saliya xwe de dibistan diqedne die Tfls li wir dest bi kar rojnamvaniy dike li wir d ji radyoyeke Ermen re dinivse. Kerem wiha behsa v kliya jiyana xwe dike; Min ew qas nivs li Tifls wana ban min kir, gotin were li cem me bixebite. Kartek dane min gotin v kart dabigire, ikl xwe j l bi xwe we re bne cem me bixebite. Mala xwika min li Tifls b. Min maqayelek y rexnegiriy nivs, ima Riya Gund Nay kirin. Serok bajara sekereuy ez nas nedikirim, got wek ev k ye, hatiye v der navek n ye, di aliy maqaledariy de hatiye kif, meqeleyn rexnegiriy dinivse. DSA BRIYA ERMENSTAN Pit ku nivsn w yn rexnegeriy tn ecibandin, ji w re pniyarn mezitir tn bang dikin ku li cem wan bixebite, l Kerem ber xwe dide Ermenstan. Kerem der bar vegera xwe ya Ermenstan de dibje; Dema ez behs dikim saln 57taye. Pa rojnameya Sovyetakan Virastan gaz min kir w der rojnameya Ermen b ez nem. Min got keng j hebe ez biim Ermenstan . Sala 199an vegeriyam Ermenstan min dsa dest bi xebata xwe kir. Hele hn gaz min nekiribn min dsa nivsn rexnegiriy, and kultur dinivs. Heyan sala 1961. Rojek ez di nivsxana gund Heko de runitbm min dt muxtar gund Heko Sikoy Reco jre telefon kirin, w dem telefon dwaran b ew hilda behsa min kirin, pirs kirin li gund weki mirovek bi nav Kerem Seyad heye? Siko li av min nr got er. Gotin jre bibjin bila b Rewan (rvan) cih xebat heye, bila b bixebite. Ew yek d sala 1960 b. Mixtar gund xarz te dipirsin l ez nahlim tu her. Div tu kadroy gund b. Div tu di gund de kar bik kr gund by. Min got xalo ez nizanim iye, i xebat e, l d ez ser ve me wek i xebat e. Xebata rojnamevaniy ye. Got gotine wek sib rabe b. Kerem sib radibe ji gund Heko die navenda Taln li ber avahiya komteya xebat disekine, ber xwe dide ku serok bajr hat derbas b. Silav dide Kerem, rewa w pirs. Serok Bajr got; Haya me j heye wek ji rvan ji bona xebat ji te re li tl xistine. Ger em li v der xebat bidin te tu y li vir bisekin an na? Kerem bersiv dide dibje; Min j got ez nikarim bjim. W j got ka l binre aql xwe bike ixul te ye em nikarin te asteng bikin piya te bibirin. L Kerem lda hate rvan der bar hatina xwe ya rvan de j wiha diaxive; Min lda hatim rvan. Min ber xwe day. Min w dem ew qas maa distand. Ji ya niha zehftir. Heq nivsar heq maqalan. Min got ez diim desteyek mezin y maqala neyan nivsaran par Rusan, Azerbaycana Ermeniyan re ji hem paran re

535

nivsar ji rojnameyan re nivsar min hilda ez hatim. W dem Xell Muradov rehmet b. Casim Cell j w ax redaktor sazbendiy b. 2 sal p de ew serwer par bye pitre ew derxistibn Xell Muradov kif kiribn. Dema ez m Xell Nuradov d serwer par b. Me silav da hev d. Got dixwazin te li vir bnin ser xebat. Got em herdu niha herin cem serok radyoy. Serok Hakop Ayvazyan b w ax. Got em herin cem w biryar bidin. Em rabn n. Ber ez ji br bikim, ez bibjim bila Casim Cell rehmet l be, av papk min ket ka iqas meqele di nav de hene, got w titek ji v papk sor derkeve. L Xell Muradov ji min re got diqewime em nv aylik bidine, te diqewime em ayliqa tam bidine te. W ax ayliqa tam 70 manat b, l nv ayliq j 35 manat b. Got l em binrin. Min j got ez hele h nizanim. Ez bm v der kir bijm, hele pre pre avah nadine min. Ew got raste w derbek de avah nedine te. Got l tu y kir bij, heya wextek, wextek un da tu y avah bistn. Di w dem de ez 21 yek sal bm. Pit w Kerem Seyad d dest bi xebata Radyoyay rvan dike TBN:: Di bea duwem de xebata Kerem Seyad a demdirj a Radyoya rvan de t weandin Kurtedroka Radyoya rvan xebata Kerem Seyad RVAN - Kerem Seyad ku 50 sala xizmeta Radyoya rvan kir, wiha dibje; W dem radyo ji cimeta me ya v der titek gelek sersorman (ecpmayn) b. Radyoya rvan di sala 1930 de li Ermenstan dest bi xebata xwe kir, heyan 37an. Ew j roj pn deqan. Dema radyoy hat vekirin destpk ji aliy Heciy Cind jina xwe Zeyna bo ve xebat dikir. Kerem Seyad di 30 berfanbara sala 1938 de li nehya Taln li gund Heko y Ermenstna ji dayk bye. Li gor w malbata wan ji bajar Qers ya Bakr Kurdistan Dema Dewleta Rom (tirk) li Ermen zidiyan hate xezeb derbas Ermenstan bye. Seyad di temen xwe y ciwan dest bi xebatn nivskar rojnamgeriy dike. Her wiha 50 sal di Radyoya rvan de dixebite. Kerem Seyad ku niha li Ermenstan dij, ji ANF re roka xebata xwe ya 50 salan a di Radyoya rvan de got. Kerem Seyad di dawiya axaftina xwe dibje; Di dawiy de ez ji gel me re yektiy tifaq dixwazim. Ten ji hevre babin. Bi hevre tifaqbin. Roja ro dibjin mal din qirjiya destaye. Bila roja ro rojnameya Riya Tezere bibine xwey. Li radyoy xwed derbikevin.Kerem Seyad wiha qala xebatn Radyoya rvan ya ku xizmeteke mezin ji bo ziman, wje, and mzka Kurdan kir, dike: ROJNAMEYA RYA TEZE DI VAN SALAN DE RONAH DT W dem radyo ji cimeta me ya v der titek gelek sersorman (ecpmayn) b. Radyoya rvan di sala 1930 de li Ermenstan dest bi xebata xwe kir, heyan 37an. Ew j roj pn deqan. Dema radyoy hat vekirin destpk ji aliy Heciy Cind jina xwe Zeyna bo ve xebat dikir. Wan her duyan nueyn ferz ji bo respoplkay didan. Bi v away kiand heyan sala 1937an. Hem li wir hem j li rojnameya Riya Teze. Bi

536

v away kiand heyan sala 1955an ez ji br nekim, v j bibjim di wan salan de rojnameya Rya Teze j ronah dt. DI DEMA STARLN DE RIYA TEZE HATE DADAN Dsan saln Stalniy saln etn (zor) rojnameya Riya Teze di saln 1937an te hate dadan. L pitre saln 1955an hem rojnameya Riya Teze hem j Radyoya rvan ronah dt. (dubare dest bi xebat kirin) pit radyoy sala 1955an ji n ve dest bi xebata xwe kir.W deme serwer w Casim Cell b. W du salan serwe r kir, Heciy Cind j w dem di akademiy de d ilimdar b. Di bin serweriya Casim Cell de radyoy du sal xebat kir, pite Casim Cell derbas rdaktor para sazbendiy dibe, w der de dmne end salan kar kir. Pit w deme disekine heya sala 195 8an. DEMA BARZAN HATE GUND HEKO Dema Barzaniy Nemir ji Moskovay hate gund Heko gund me. W dem abneke gelek mezin kete nav gund , gundiyan ji abna nizanin i bikirana. Gundiyan digot vaye pat me hatiye. Temamiya gundiyan ji gundn cran ji gelto sork qibixtepe beroj hemu hatin gund Heko govendeke gelek xwe geriya. W ax Barzan, ber ez ji br bikim bjim dema, Radyo rivan 55an hate vekirin w dem di nav heftiyek de 15 deqan ne dihate dayn. Di nav w bernamey de ten muzk, end ne dihate dayn. L abna ve di nav cimet de radyoyn mezin heb. Derdorara radyoy govend digirtin direqisn. Dikarim bibjim di nav hefteyek de s caran 15 deqan b. Pa Barzaniy Nemir ji abna got, div Deng Radyoya rvan li Kurdist an b bihstin. Keng j hebe div li Kurdistan b bihstin. Ez bjim w xwest wek here gund Kurdan, mal Kurdan. L serok gund, serok nehy, y Moskovay y Ervan nehitin bie. Gotin ne cih jiyn ye. Pit yna w ew gil pde hate kiandin, ji ber serokatiya Ermenstan pa ev gil Rusyay radyoya me di sala 1961 1 meha nsan de d b seet nvek. Zeman dabn bernameyan b seet nvek. DIBE BJER RADYOYOY 12 xebatkar hatin hildan. Ber w ser bin, s xebatkar bn. Pit re 12 xebatkar hatin hildan. Nav xebatkaran Casim Cell, Xell Muradov, Nr Polatova, Eznfa Red bn. L sala 1961e gotin div d kesek bjer (sipker) hebin didu j jin hebin. W dem zor b ku bjer (sipker) bn hildane. Min w dem hem rojnamevan dikir hem j wergervan dikir. Hem j serok radyoy Xell Muradov got; Kerem div tu bjertiy j bik. Ji ber pirsa bjertiy, iqas maqaledar, ilimdar nivskar binivsin, wek bjer gotina wan ba bedew negihne c kr titek nay. W ax biryar dan ku konkurs (jur ) avabikin, ji ber hilbijartina bjeran). Jur j pekzan in, pekzann Ermen ne, Kurd ne kesn zanyar in. Ger kesek amade neban, j yan bjer deng wan tann guhdar dikirin. W ax deng min j bijartibn wek bjertiy. Go tibn hun dibjin jibona rojnamevantiy wergervaniy niha j brtiy dixwazin, wana j gotibn bjert ferz e. min w dem hem bjert dikir hem j wergervan. W dem wek bjer hem ez qebl kirim hem j Sdar Emn Evdal kur Emn Evdal. Deng w xweb l

537

kurdiya w ne ewqas xwe b. Mehek ew xebit pit mehek d ew derket. Ji mran ez ten mam wek bjer. Ez him tev Eznfa Red xebitm, hem j gel Svaza Evdo xebitm. Min ligel herduyan bjert dikir. Ligel herduyan dixebitm, ligel herduyan j min deng bah dida. L irovekirin xeberdann edebiyat ewana du behra wan min dixwend, didane min. Ji ber digotin hem deng te xwe e hem j gotinan digehn c. Xwediy meqalan, xwediy nivsandinan dihatin ji min re digotin ku xeberdann wan, ji min re gotin, hv dikin tu ba bixwn. Ne rinde ez dibjim l wisa b. DERSDAR MIN BAB MIN B Destpkirina xebata min ya radyoy de dersdar min esas bab min b. Bab min gelek r nan min dida. Gelek guh dida min. L nr ez gelek miqalan dinivsm, heybere heybere wisa dikir, ji bo meyla min zdetir li ser be. Gundiyn me heb Dewr ebab, end hebn din hebn, digotin xwed daye Seyad kur w w pde here. Ji ber hin di temenek biuk de nav w di rojnemeyan de hatiye nivsandin. Ji ber kjan rojname dihatin, nav min dibin ne nivsandinan de heb. Hem gundiyan ev yek dizan ne bae ez bibjim l ez d eyan bm, dihatim naskirin. 38 SAL XEBATA ROJNAMEGERIY 38 salan min xebata rojnamevaniy briy kir. Pit wan demn xebat d li Ermenstan rewa jiyan xirap b, dibe ku gazinc wan j ji min hebe, w roj Eslka Qadir j hat, got gelek heval ji te xeydne, kesn ku dema xwe de di radyoy de xebtne, l ne. Gotine ku Kerem Deyad di nav axaftina xwe de gotiye wan kesan xebat hitine ne. Ger ne wisan ba, min ima bigota. Wisa bye ku min gotiye. Heta li cih xebat mirov ne ba tune be yn ba nayn kif. DIV MIROV JI XEBATA XWE HES BIKE i xebat hebe, div mirov j hes bike. Mirov ger ji xebata xwe ji piy xw e hes nekir w negehije tu armancan. Ji ber min ji w xebat hes kirib Xell Muradov qmeteke mezin dida hevpeyvnn min nueyn min. Qmet w bilind datan. Ji bo w bilind datann ku mirovn d heweskar nzk bibe kar bike. Ez dim li gunda deng tan dinivs dikir. Tan dihat dibihst dida. Ez dixwazim i bibejim xebata radyoy para kurd, wek kilam miqam tunebn zehmetb. Ez bejna xwe li ber wan mirovan ditewnim liber wan kesn ku emek ked dan ji bo berhev kirina kilam miqamn kur d. K roja ro bi saya emed xebata wana radyoya me pde die. Ger mirov xebata derbasby neekirne ew ne r helal ye. W ax dema diketine gundan w ax Casim cell b dema diu gundan amil Beko dian, aml Beko sazbendek me y nav denge e, rehma xwed lbe gelek bi nav dengb. Min bi xwe j dt demek me pre roprtaj kir axivn, Casim Cell diu gundan ew kesana dinann. L Xell Muradov teslim dikir digot filan st were radyoy ji bo deng w binivsin. Diann dihatin radyoy l diviya mirov jre kedeke mezin bida ji bo nivsandina deng. sal d penc saln min di Radyoya rvan de d temam b. 50 sal xebat. Hele h Radyoya rvan de Ermenstan de kesek pnc sal c da nexebitiye. L ji bona min awa 50 roj e. ez pnc sal ji bona w yek dibjim wek 50 sale ez wan kilam

538

miqaman dibihsim, tr nabim. iqas daynim guhdar bikim, dixwazim ese dsan guhdar bikim dixwaz niv ev ve, roj be ron hebe i dibe bila bibe ez dixwazim wek wan kilam miqaman careke din guhdar dibik. Dsan dibjim ez pnc sal xebitme l dsan tr nabim ji v xebat hes dikim. KILAM STRAN MIROV ZIND DIKE Kilam stran miqam titek wisa ne mirov zind dike. Mirovan wisa dike wek mirov tde zind dibe, mirov droka xwe bi br tne, avkaniya muzka xwe bi br tne, her tit bi br tne. Dema Radyoya Bexday dest p dikir, kar dikir, dema cimeta me ya v der Radyoya Bexday gundar dikir, ew j hurmeta min ji hemuyan re heye l nive b. Ne tam Kurd b. Miqamn w wisa. L dsan j cimeta me ya v der bi v yek kfxwe dibn. Ev ne ten ji bo me wisan b, heman dem ji bo Bakr, Rojhilat Rojava j wisa b. Dema nav Meyrem Xan, Mehmed arif Cizraw hebn, pit demek nav wan pde hatin. Cimeta me ya Bakur niv zdetir, li radyoya me dest p kir hate dayn heskirina w nizanibn i bigotan. KURDN BAKR GELEK JI RADYOYA ME HES DIKIRIN Gundiyek me nav w Arda Cimo temen w 80 sal b, niha li Tifls dimne got, Kerem em n Bakur Kurdistan rast cimet hatin wana nedizan ku em kurap hev in, Arda kurap min e, gotin ez bext kur we me hun cem Radyoya rvan tn. Di dest me de wek run heland j hebe an hiriya utin be j em hemuy wde davjin, dema radyoy t em guhdar Radyoya rvan dikin. Ger pezek me hebe, em difron radyoyek dikirin. Kurdn Bakr gelek zde ji radyo me hes dikir, heskirinek zde ji radyay re heb. Heta niha j wisa ye. Ev 50 sal e wek ez kar dikim. Dema derbasbyna min ya serweriy j dema hal Ermenstan gelek xirap b, ax cime ta Ermenstan ji ser riya xwe extn n, wisa j cimeta me n dervey Ermenstan wisan j xebatkarn me. JI 12 XEBATKARAN EW TEN MA Ji 12 xebatkaran ez ten mam. Wezr Eo bila nexiyde, hirmeta min ji bo w heye Belka, Cemal Usiv Rsyay, Ehmed Gog bila rehma xwed lbe Elmanyay, Tosin Red hat salek xebet, Awusturalyay, hem n w dem berpirsyar git y radyoy ban min kir, got, were em radyoy bidin girtin. Min got, ger em bidin dadan, titek gelek xirab e. Heya me da vekirin gelek zehmet hate kiindan, ji bo vekirina w. Min got daxistina radyoy ne ten ji bona gel me ji bona we j ne ba e, xirab e. Got ez li gel te me. L ji vir heyan mala te 9 klometre. W ax xeberdana me di radyoy de roj du cara dihate dayn, yek var, yek j ev. Got ev mane nne titek nne. Riya berf riya qerim tu y awa ji wir her mal heya Narinc. Got titek ji te we re, ji bona min ne rind e. Min got ez ten nemnem. Got w dem tu y awa bik? Min got ez kur xwe bnim. W dem kur min Ttal di Zanngeha Yerevan ya ser nav Birsov ya ngilz, Ermen Rus de dixwend. Pa serok Agentiy Lvom Mamokyan rehma xwed l be, got Kerem kife tu y radyoy xwey bik. Min j got heyan ji min b ez xwey bikim. Pa min qza xwe

539

Leyl an. Ji ber ku tita ji me re lazim yek alkariya min bike werger bike. Bila rewenbrn me li vir end rewenbrn me saxin ro j min Cemal Miraz axivn got, rast e ti hat te got ten miqalek ji min re tercume bikin, titn din hemuy ez bikim. Di dema saln xebata me de di dema rehmet Xell Muradov de, di dema xebata w de w gelek dengbj sazbend ji gunda dian, deng wan dida nivsar ketine nav arva kilamn me. amil Beko sazbend kurd her nav deng e rehma xwede l be. eroye Biro ji aliy ar parn kurdistan ve t nas kirin. Ez evek m mala eroy Biro Xell Muradov, ez andim, min derheqa w de nivs an, hat p radyoy da careke j hatib ub iy zozanan tev kurap xwe Mecd Faris vegeriyabn. Xell Mo radov ban min kir, got, Kerem were deng herduyan j binivse. W dem dengbjn wek eroy Biro, Efoy Esed, Egd Tcir ebab Egd, Soska Simo, Zadna ekir, Belga Qado Memed Musa gelek mna wan hene dema xebata min de, deng Fatma sa starana w ya her t zann Miho b, ji aliy radyo guhdaran ve j hate qmetkirin. Dsa Ret Baso, Karapet Xao, Dawt Xemo. Ez meselek bnim. Ber end salan b. Ez di mal de runitbm yek ji min re tl kir got, Kerem Seyad tu y? min got, er. Got ez ji kurd Rojhalata Kurdistan me, ez dixwazim rast te bm min got ser ava. Got ez li medyana Lnn li ber avahiya pot, got ez l hviya te me. Me silav xu b da hev. Got xizmeta me dizan iye, min j got bibje iye? Got ez cara diduyan tm v dere Ermenstan . Ez cara ewil hatime, vegeriyame, ji min pirsne te Ervan dt min got er, te Kerem Seyad dt, got min gotiye na. Te Karapet Xao dt gote, min got, na. Te Red Baso nedt w dem t w watey te li Ervan dtiye. Got ez niha p mana xwe hatime ese te j bibinim, Karapt j Red Baso j bibnim. Pit nan xwarin em bi he vre n me Karapet Xao dtiye, peyre j em ne mala Red Baso dtiye. Pey w yekre got ez vegerim herim ran ez bibjim min Erivan dtiye. Xeberdann me dikete nava xeberdann Moskovay. Moskovay serwerya para xeberdann me dikir. Her cumhuriyetek para wan ji aliye Moskovay ve, dihat kifkirin heman dem serwer w j. Wisan qewim ku para xeberdann me bibin Moskovay. d dem hat gotin div hn avahiyn xwe biguherin para xeberdann we here Moskovay. Pit w ed ma xwe bdeng kirin. Du serok radyoy y Moskovey yen para devre, bi hev re ketin hcet, yek nedixwest ji v der derbikeve, yek j dixwest bi temam bike bin berpirsyari ya xwe. L ne hat guhertin wisa j ma. Sekn, dewleta sovyet rast bibjim dizve ixul dikir. Ne dixwest wek titn ku di radyoy de, t gotin welatn derve rexne bike, bizanibe. Ji me re digotin ji nik ve ger kurdn ji dervey Ermenstan hatin v der gotinn me ji bo welatn devre ne j. Ve pirseke siyas ye. Titek ez bibjim li vir div ew nue hebe. Min enformasyonek meqaleyek nivs wek, me di w ax de name distandin dinivs wek em gotinn we dibihsin, min j nivsandinek nivsandib ku em gotinn guhdarn xwe yn hje Ermenistan yn welat dereke distnin. Min rojek ber xwe day, serwer para xeberdann me Xell Muradov ban min kir gote; Kerem were Hakop Ayvazyan sedir Komt ban te dike. Got ka te i kiriye. Min j pirs, min, i kiriye, got were ban te dike. Em rabn n cem w, ew j nu ji Moskovay hatib. Got Wezerata Kar Derve y Moskovay ban min kirine ku ew meqeleya te di rojnameya bi ziman Rus y Komunzm de nivsiye wek em

540

nameyan ji welatn derve j distnin, got Wezareta Karn Derve Sovyet rexne kiriye ekere kiriye ji bo te gelek ne ba daxivin ji ber v nam. Min j got ji min re, negotine titek wisa neke, ger bigotana, min diqet kiriba. Got careke din titek wisa nek. Pit w yek gelek wext derbas neb, deng me ji Balyozxana Soyvet li Tirkiyey wisan j ji Balyozxaneya Sovyet ya ran nivsbn qeyd kiribn anbn, hatibn li Moskovay guhdar kiribn. Wek deng me li wan deran awa t bihstin qmet kirin. awa guhdar dikin. Gelek ba qmet kiribn. Demek zde neu ban me kirin gotin hun dikarin d azad bi serbest bibjin em axaftinn xwe ji bo welatn derve j guhdarn derve didin. K awa dixwaze dikar nrnn xwe fikrn xwe binivsin. Niha ez bibjim pit Sovyet dema azadiya Ermenstan de d ji min re meydan fireh b. d deng radyo gundaran bi telefon hatin bihistin. Ji saln 50 heyan 61 zdetir and b. 61 j bernameyn and gelek zdeb. Dema tekona me li bakur baur li rojhilat li cihen din gelek zdebn rad yo guhdarn me yn hja min pde j gotin gumana me ten radyoya we ye. Destpekirin radyoya me guhdar kirin ji me re j gelek axaftinn telefon name rkirin. Ew name niha gelek ji wana li gel min e, ez xwey dikim. Di arva min de tn xwey kirine. Pa j ez qet ji brn akim lekerek Kurd li eskeriy de hatiye ser snor Ermenstan Tirkiy, di nam de wek nivsiye ez niha li ser snor Ermenstan Tirkiy sekinme, ez li radyoya we guhdar dikim, ez gelek kfxwe dibim ez him a dibim him j digirm. Him hsrn a bn hem j hsrn eq ji avn min tn. Min gelek dixwest wek radyoya we bidta. Ez dixwazim bibejim hema di van demn daw de televzyonn Ermeniyan li Bakur qesidne. Yrkir Medya ye Bakur Kurdistan, rast gel me hatine aredar Amed Osman Baydemr hurmeta min ji bona w heye, ku gotiye min gelek dixwest wek min Radyoya rvan bidta karmend w j p re. ca ewana Yrkir Medya hatin cem me, wneyn me kiandin axaftinn min y Ttal girtin tevah dan nivsandin fotoyn me hildan birin n. Hurmeta mi ji wan re heye. her tim j cimeta Ermen dema diin Bakur, rast gel me y w der tn gelek dileq kfxwe dibim ku silavn aredar amed tnin digehnim me. Hurmeta min ji wan tevan re heye. Rewa radyoye dema Sovyet de, dema mea hebn, p meaa w ax xebatkarek dikar xwe xwey bike. Niha hinek zehmete xwe xwey bikin. Ji bo yek bikare endam malbata xwe xwey bike die du cihan dixebite, yan nikare nefern xwe xwey bike. Gelek ji wana nikarin xwey bikin. Y ku hitin n bila ji min nexeydin. Serok Radyoy ji bo w hirmeta min heye, Armn Amryan got, ger hn mesrefa radyoye binn, bidin em roj du setan j bikarin zeman axaftin bidin we. L mesrefa w zehmet e. Niha em roja nv set axaftin didi n. Di nav nv set de, em neyan didin, pit neyan, em bordar in, irovekerineke siyas bidin, pa ji and kultura Kurd. ez w yek j bibjim me heyan niha wek bibjim ji bernam derketine derneketine tu car elbet derneketine. LI BAKR KULMEKE AGIR V KETIYE Ji bo serok radyoy saln 95 -96-98an carna xeberdann Kurd daye, cihek derbar ziman dayk, crga xerb xwe digerim, ewana me daye. Di nav wan serhildann Kurdan de Serhildana Qaz Muhemed, x Sed, Seyd Riza, Barzan gelek serhildan

541

ileh van saln daw wek niha li Kakur ro i diqewime ku temamiya geln chan ha p heye, dizann wek kulmeke agire p ketiye, vsandina (temirandina) w tun eye. Gel d iyar bye. T bra min sala 1963an rojnamevaneki ji iwdyay ub B akur, me irovekirina w hilda, wergerand p radyoy da, gotib, dema ez ketim nav axa Tirkiy, min pirsyar kir, ji dervey gel Tirk tu geln din li vir dijn gotibn, na, gotibn ten Tirk in. Gotib l pa dema ez m nav gel geriyam, min ber xwe day , dt ka iqas Kurd li wir hene. Du behra w Kurd rast min hatin ne ku Tirk. Ez dixwazim i bibejim dewlata Tirkan w dem hebna Kurdan veartiye l niha hatiye seranser. Li Baur roja ro em a dibin wek pareke Kurdistan azad bye. TELEVZYONN KURD LI SER HM RADYOYA RVAN VEBNE Niha gelek televzyonn Kurd li ser hm Radyoya rvan hatine kirin. Axaftinn wan axaftinn Radyoya rvan ye. Miqamn wan miqamn Radyoya rvan ne. Hemu temam yn Radyoya rvan ne. Hm wan radyo televzyonan yn Radyoya rvan ne. Ez a dibim ku li ser hm wan axaftinan gelek titn n tn kirin. Em imad kirin j lazim e. Rast div, xirap nekin ji text ji xeberan dur nekevin l dema tn imdadkirin ew j ba in. Niha Serok radyoy Armn Amryan b an min kir got tu dikar wek fonda edebiyat bid dewlemendkirin. Ez dizanim wek hunera te ye ji ber ku dema Sovyet de nav artstiy artst kovara Ermenstan y emekdar dane min. Navenda Ermenstan zbat kir, ande cih bilind, pitre kerr bn, heyan van saln daw, di van saln daw de nav rojnamevaniy y emekdar dane min. Sala 2006an de ev xelat dane min. L serok radyoy got div fon bid dewlemend kirin. Ji ber gelek numuneyn bedewbn yn ba ji ermeniyan hilday yan j ji gele me hildi n bikin fond. Dema fonda me dibihse gelek kfxwe dibe. Bjer Soyvet y nav deng dema sala 1943-45an Yur Lvtan, Htler, gotib hn ten ziman w j bikin, bnin pitre em dizanin em i bikin. Ez i dixwazim bibejim ew me re ders derbas kirin. W rzpka xwe pk min kir, got ez te bimbarek proz dikim ji ber ku min i dixwest ez ji bjern Ermeniyan re bibjim ew hemu li cem te hene. Ji ber ku ez niha bjer dereca bilindim wisa j rojnamevan Ermenstan y emekdar im. Pa j Baur Mezin hurmeta min ji bo serokatiya wan heye, ji bo pnc saliya radyoya me ez teklf kirim wek s sed ar sed kesan li wir amade bn, ez proz kirim mdal dane min. Pa j cveneke heweskar kirin. LI REXM HEM ZORIYAN DEST JI RADYOY BERNADE Rast bibjim. Dema mirov rewa cimet niha dibne kedereke mezin e. hal xwe y aboriy dibne ber xwe dikeve. Ber end rojan ji Wan nz 30 -40 mirovan ji bo dtan min ten ji bo dtina avahiya radyoy hatibn v der. Digotin ten me xwestiye em bibnin, Deng Radyo rvan ji ku der t weandin. Dixwazim bibjim li ku der j rast min hatine gotine, biray Kerem tu ger ji vira dertiyay biyay ew nav te, ew hurmeta te w nebiya, iku niha heye. Dema ez niha difikirim, ez ji vir neuyna xwe ne poman im. Rast e, zehmete l div mirov li himber zehmetiyan bi ber xwe bide. L ger ez niha bihlim herim ji min re ne hirmute, ne qedre ne j bi dil min e wek ez herim. Rew li Ermenstan gelek zehmet e. Ez jiyana xwe di dehsaliy de min

542

zarokatiya xwe li gund Heko nava gel Gevoza de nava kulka de derbas kiriye. Hetan 20 saliy, pit 10 saliya din re ez dsa li gund xwe bi kar rojnamevaniy ve mijul bme, min jiy xwe a derbas kiriye. Ez bi nvsandina xwe re kfxwe firnaq bme. Dema her meqeleye k min nueyek min derketiye pere a bme. Dehsaliya pit 20 saliy re ez hatime radyoy. RADYO JI MIN RE BYE ABN Radyoya rvan d ji min re bye abn,bye dil eq, riya ronahiy, li piya min vekiriye, qedir min bilind kiriye. Dema mirov cilek li xwe dike, hetan y li himber qmet nede w kinc mirov nizane ew cil li mirov t an na. L dema y himber dibje ew cil li t, w dem mirov dizane ew cil li mirov t. Ez dixwazim bibjim li Bakur, li Baur, li Rojhilat li Rojavay dibe ez hesdme. Neku ew dehsaliya sisiya bye ya ara pnca bye, ea bye. Dixwazim bibejim ez pre kfxwe bme. Her rast hatineke min bi radyo guhdarn ran, Tirkiyey dema tn, vir mirov dibnin, yan ji mirov die wir wan dibne hirmeta min ji bo hemu radyo televzyonn Kurd hene iqas radyo televzyonn Kurd hebin j Radyoya rvan ji bona me cuda ye. 50 SALN MIN WEKE 50 ROJAN E Ji bo pnc saliya xwe, ez dikarim bjim min re t wek pnc roj e. Wek 50 rojan hisap dikim ji min re wisa t. Serok radyoy li pirtuka xebata min nrb wek ez ji 61 sal min dest bi xebat kiriye hele wek qet 50 sal tune. Yek ji rojnameya Azg mirovek hatib cem serok radyo, gotibe em dixwazin derbar filan kes de binivsin. W j gotib bi rast haya min j tune bye ku Ap Kerem ewqas sale dixebite radyoy de. Min j got k ji wan re gotiye ku ez ev qas sale dixebitim. Gotin na wek em dixwazin binivsin. Ji bo pnc saliya xebata min di Radyoya rvan de heye amade kirin ikl min j birin ji bo bidin. Di rojnameyn cda cda de j hatin nivsandin Zagros, Riya Teze wana hesap nakim di v dawy de. Ez dixwazim bibejim hurmeta min ji hemuyan re heye. Rz ji roja xwe raz me. YEKITIYA GEL XWE DIXWAZE Di dawiy de ez ji gel me re yektiy tifaq dixwazim. Ten ji hevre babin. Bi hevre tifaqbin. Roja ro dibjin mal din qirjiya destaye. Bila roja ro rojnameya Riya Tezere bibine xwey. Li radyoy xwed derbikevin. Sala 62 ez zewcim, s qzn min kurek min heye. kKur min Ttal niha redoktor rojnamey a Riya Teze ye. Qza min Leyl ligel min, di radyoye de kar dike. Kea min niha hiquqnas e, li Rusyay kar dike. Qza min a din j li vir kevaniya mala xwe ye. 5 SAL JI BO RIYA TEZE J XEBIT Min ji bo Riya Teze 5 sala kar kiriye, du sal nva careke du sal nva j carek. Carek Mroy Esed ban min kir, carek j Ttal Efo ban min kirin min, al wan kir, pn salan min kar kir ji bo rojnameya Riya Teze. Min pa redaktor ji bo pirtukn Kurd y Rstem Zal a Kurd ya Heciy Cind redekte kir. Nenameya kurd Rs ya frazlogiy ya Mexsim Xemo, gelek pirtukn bedewetiy, pa pirtukn dersa niha tne li ser text xwendevanane min redekte kirine. Min di Kno Filma Zer de artist

543

Ermeniyan y nav deng Wilademr Abaciyan min kurdiya w kir, l qewl x wek li ser mir, qewl dibje min gotiye min di filma Zer de cih girtiye.

Redaksiyona be jinan ya rojnameya Riya Taze. Yrvan, sal 1964. Ji ep ber bi rast: Porsora Sebr, Nra Cewar, Svtka Bayloz, Cemla Cell, Aslka Qadir. W kliy Xec Omer Sevl Kara li derve bn, reportajek super amade dikirin. Marine Hsoyan wne kiand. Bi Aslxan Komirc, amran Herm, Ronay Onen, Cemla Cell yan ez:) Meral Varl re.

Radyoya Ervan Zeyneva vo Min malpera NETKURD- da gotara Salih Kevirbir 'Radyoyn Kurd dergehn chaneke n li me vekirin; Radyoya Ervan Be Kurd' xwend ez xemgn bm. Firda Cewar Min malpera NETKURD- da gotara Salih Kevirbir Radyoyn Kurd dergehn chaneke n li me vekirin; Radyoya Ervan Be Kurd xwend ez xemgn bm, awane derheqa karn Radyoya Yrvan Be Kurd yn saln 30 - tne br kirin?

Di gotara Salih Kevirbir Radyoya Ervan Be Kurd hatiye nivsar : Radyo bi xebat keftleftn giran n kesn we k Heciy Cind, Emn Evdal, Casim Cell Xell Muradov di nveka saln 50y de dest bi weana xwe kir.

544

Min biryar da dsa gotareke n ya bik derheqa dayka xwe da binvsim, binvsim, wek rast ev e, ku Radyoya Yrvan Be ziman Kurd di saln 1930- da dest bi weana xwe kirye! ZEYNEVA VO (1914 2007) sal penc sal e, ku dayka me, sipkra yekemn ya Radyoya Yrvan be kurd, Zeyneva Ivo Cewar ye ser dilovaniya xwe. Sala 1929-a wezareta Ermenstanye ronkay krsn kurt yn hazirkirina mamosta amade dike. Ew krs hatibne amadekirin, ji ber ku dibistan derbas elfba kurdaye teze dibn. Dersbj wan krsa sazkirek w elfbay dost kedkarek kltra (anda) gel me sahak Maraglov mexn (asor) b. Hema w sal b, wek bi w elfbay (bi tpen latn) kitba ziman kurda Xu xu hnbna xandina nivsara kurmanc hate weandin. Ew sahak Maraglov E. . (yan: Ereb emo -F.H.)amade kiribn.

Saln 30 - bi biryara Moskvay - peytext Yektiya sovt, komara Ermenstanda ocaxn kurdaye cand, xwendin vedibin. Ji 25- adara sala 1930 -i da rojnema Rya teze ap dibe. Sala 1930- da bi xemxurya Hecy Cind sksya (bea) nivskarn kurd rex Asosasiya nivskarn Ermenstan t amade kirin.. Meha ille sala 1931 - Yrvanda Xwendinxana (txnkma) kurdye Pikavkazye pdagojiy (dersdarhazirkirin) vedibe. Dibistann kurda di gundn kurda da vedibin. Xwendinxana kurd ya Pikavkaz da dibistanann gundn kurda da ders bi ziman kurd dihatine derbas kirin, zilam zarokn kurd bi ziman xwe ders ziman kurd, hesaba (matmatkay), tebiyetzanne, drok, fzkay, kmyay, dinyazann dersn din fr dibn. Bona derbaskirina wan dersa kedkarn anda kurda Rbn Drampyan, sahak Maraglov, Asatr Xaatryan, Hecy Cind, Emn Evdal, Nr, Fetiy vo, Vardan Ptoyan, Ttal Mradov yn din pirtkn wan dersa ji ziman ermenk werdigernin ser ziman kurd. Dibistanada u xwendinxana (texnkma) kurdda bi wan pirtka ders dane.

545

Yrvan xeber dide, guhdarn ezz, bibihn xeberdana me bi ziman kurmanc eva cumla h payza sala 1930 - cara yekemn bi lutv d bav min: Hecy Cind Zeyneva vo bi radyoya Yrvan belay chan bye Dayka min gil dikir, wek ewana heta sala 1932 -a herro pnc deqa radyoya kurda da diaxivn, pa, zeman zde kirin hetan 15 deqa, tev deng besn n usa j berhem bik helbestn nivskarn kurd dixwendin.Sipkriy dupa dayka min kirye, l bav min tev sipkriy usa j berpirsiyar w be bye. Bav min, Hecy Cind, tim dokumann xwe, nefern mal yn derheqa gel me da xwey dikirin min pawextiy ser him wan izbatiyd dokmntal yn arva mala bav min- pirtk derheqa Jyan kar Hecy Cind malbeta wda dane weandin. Hecy Cind gava sala 1983-a p dihese, wek derheqa kar Radyoya Yrvan Be Kurd yn saln 30 - da li arva radyoya Ermenstan da tu dokman tunene (??), usa j wek li Yrvan dengxana radoya kurd da deng w ser kasta, ku sala behesab car radoy da axiv b, qe bona nimn, tunene.. hv ji Serok axavtinn radyoya Ermenstan Y. Hovansyan dike, wek hema derheqa Radyoya Yrvan Be ziman Kurd da binvse. W dem Y. Hovansyan da end sal bye radyoyda kar nekirye. Ez zef bawarim, ku rewembrn sovtistana ber yen nifa duyemn Wezr Eo, Emerk Serdar, Kerem Seyad, Esker Bok... zef ba Serok axavtinn radyoya Ermenstan Yx Hovhanesyan rehmet nas dikirin. ew camr ev nivsara jrn dide bav min. V dokman da t gotin, wek Hecy Cind helala w Zeyneva vo

546

Cewar saln 1930 -1937-a radyoya Yrvan be ziman kurd da awa sipkr kar kirine.

Ber ku, eva nivsara sala 1983 -a da hatiye nivsar, Y.Hovansyan usa ji nivsiye, weki H.Cind mijl ( ders xeberbjiy) derbaz kirine tev sipkrn kurde ciwan ra (derheqa sipkrn saln 50 -70- da t gotin -F.H.) Hewaskare, wek min cara yekemn derheqa jyan kar dayka xweda 12 - sibata sala 1997-a rojnema Rya teze da, gotareke berfire bi sernav: Dktora (sipkra) radoya kurd ya pin Zeyneva vo nivs b. W dem hine rewenbrn nifa yekemn h hebn, yn kesn wek Casim Cell, Mroy Esed yd din gotara min bey nivsara Y. Hovansyan zef ba hate qebl kirin bi radyoya meda j hate weandin. Gita zanib, wek her tit rast hatiye nivsar, ez weke din nikarim binvsim Dayka me aqil b, kinz, pirr xret, maqul, malkir, mvanhiz... 26- sibata sala 2007 -a, 93 salya xweda Zeyneva vo rehmet. Kendal Nezan nivs:

547

...Zeyne va vo di jiyana xwe ya dirj dewlemend de xizmeteke mezin kir ji bo Zanyar navdar Hecy Cind zaroyn heja yen wek we mezin kir. Ev ji bo gel kurd j xizmeteke mezin b.Xwed j raz be, ruh w shad, ciy w cinet be! Ez li ser nav xwe y hem hevkarn Ensttuya kurd ya Pars xemgniya we par dikim, sersaxiya we dixwazim.

1178-XEBATKAR RADYOY Dplom li cv Berxvan ber Vedike der Radokomt Para kurmanc, Oh, dm tnc: Mkayl, Xell, Mem Hemo, iko Emo, Casim Cell. SerekrdaktorXell rsor Bi beerek ferz Datne li ser stola kmber Balola kaxez: Dest xwe donke, ev me ronke Bi tercim ba Ferk Usiv 1179-X SED KAL (2) Xwedan v stran, Omer Cemlo, ji gund Xezwiy, ji devera iyay Kurmnc, nemaze li deta Gum, kurdek bi nav deng e. Omer Cemlo pir strann folkor drok gotine, mna Eya b, Dewr Evd, Sne, hwd. Kurd me y zd, ew stranan ji dya xwe wergirtibn. W bi xwe li tembr j dida. P end salan, Omer Cemlo ser xwe dan. Ber ku bimire, daxwaz kirib, ku li ser term w straneka w were guhdar kirin. Rast j, ber ku bibin goristan merivn w eniya ku hatib ser la w kesetek ji strann w guhdar kirin. B ik Omer Cemlo welatparz b; her tim cil bergn Kurd yn kevin li xwe dikirin

548

Were, hawar, hawar, hawar hawar.... Hawar hawar, hawar Birano, n ku li hal xsrn Kurmanca dipirsin Werin dest xwe bi dest min din Em ber xwe bigernin bajar Hern(?) Mer derbas kin pk(?) qeyas ke bkn Kurdan bang mr dikin, dibjin; Law. law hn ne Kurmanc in, qe ne zd ne Wey, birano, ev nams ne nemsa we ne Ma hn qey me bi av ser xwe nabnin Wele em ne qelema ji we dixwazine Wele ne meleket(?) gerek e, tema va kaxtk ten, law, bi me gne Gel bira, em w ax dest bavne cb beriyn xwe Duzlikn kil sibhan t da ne, j biderxnine Bavne avn re belek na kaxet beyaz kin Hna qelem beyaz kin Ji kaxeta Cumhurriyeta Kurdan Yaz kin, kek, binivsnin Em yaz kin, binivsnin Ne wereq zelal be, Xoc li welt nikanin bixwnin Em dest xwe di koka guh xwe kin Henarn ry xwe biqetnin Ne xwna sor, bereketa(?) narn bi ser dm xwe de hilwenin Ne wereq zelal be, wereq zelal be, Xoc li welat nikanin bixwnin Ne w ax, em dest di koka guh xwe kin Henarn ry xwe biqetnin Ne xwna sor, bereketa(?) narn bi ser dim xwe de hiwenin Ne, ke bkn Kurdan w bana me kin Bibn: lo, lo Kurmancino Eger hn karin Kira tirimblek, yan teyartek biqednin Me d kira tirimblek yan teyar neqediya Van zaroyn di hembzn me de, ger me mna kan birqnin Birano ne wa zr El, ne zr di guh wan de, hawar, derdo, biqetnin Em kira tirimblek, yan teyarek, Kurmnacno, em bi hev xnin Kurmnacno, yek li teyarek swar bin Qesta welat me y ewit, wa Hikmeta Tirkano Qehremanan ji bajar mesman biderxnin Rican, htmala, mektba mineta qerewana van mesman bi derxnin Hawar, hawar, hawar, hawar, hawar
549

hawar hawar, hey lo welato Hawar, hawar, hawar, hawar, hawar Hawar, hawar li hal me, sra Law, law, law, law, law Kurmancino Hn i gane, hn i milet in Birano, ez dikim ji we re orek bjim Ji we re him heds e, him kitab e, ji we re neshat e Law, law, law, law, law Kurmancino Hn i gane, hn i milet in Birano ez dikim ca, ji we re orek bjim Ji we re him heds e, him kitab e, ji we re neshat e De, li bra we nakeve wextan eskern Contirkan Top ar hildikandine diyaran Ne can min kela Kurmancan dikirin nana topan guleyan Emr art telm qumandarn topiyan dan B guregura topan nalenala erefnalan De ne meyt cenazn Kurmancan raweiyan li der ketin Hawar, qamet e, pir in, kek bereket in De, bal bra we nekeve, wextan digirtin Seyid Abdil Qadir, kela neyaran Camr x Sed kal, dreka ji hsin, stna Kurdistan Bav El Riza binyana bajar Diyarbekir, Di binya ling spiyan de Loma ji dil min mekin Lo, bi dar ketin Lo, Kurmancino, di bal bra we nekeve Wextan esker Contirkan Ne, wexta ke bkn Kurdan Kurmancan digirtin Li na hereketa xeraq, aziyan Mehmda, enda dayran, welat t diketin(?) Esker Tirkno, k bkn Kurdan Kurmancan Dane ber xwe birin ser snor taxim dengiz Ne, ke bkn Kurdan l fitiln gotin: Lo, lo rewitno, wele em bimirin Em miraz we bi can xwe nakin Ne kutina peyn me yn Kurmancan Ji ber pa de bi darda kirina lingn spiy de ji me re adet e Wele, em can xwe teslime can xwe nakin Bila xebera me here ji x sed Kal re Eger me gulsor Kurdan Can xwe teslim, eskern Tirkan nekin Miraz eskern Tirkan bi can xwe nekin Ma avn xwe yn re belek bi maniyan girdan
550

Xwe avtin ser snor taxim dengiz Go; Bila guliyn mor avn re belek bi ser dmana av diketin Hawar, hawar, hawar, hawar, hawar Hawar, hawar, li hal me ten be Bila bajar Diyarbekir bi xela bimne rojn min n ro Birano, di kor de Bye guregura, nalenala erefnalan Guregura topan di ort de Wextan eskern Contirkan Ke bkn Kurdan Kurmancan Digirtin dibirin bajar xdir Li ser snor taximan dengz Li na wana Li na wana mane zaroyn ikan Lo, lo di qondax de Wele ji bra me nare, hetan bi axira zeman, bi qra qiyamet Hetan ku wahdek Kurmancan li din bimne Klek merebna, ber pel zincr sieta Miln martnan, hrikn simblan Bila xort cihaln Kurdan Kurmancan Mna berx seyd serjdikin Lo, lo di bin kr de Hawar, hawar, hawar, di bin kr de Lo, lo Kurmancino, zozan e xwe zozan e Lo, Kurdino zozan e, xwe zozan e Hawar, hawar, hawar, xwe zozan e iyak bilind e, bi mij dman e Birano, belekn berf ji xwe re li Ytek dixuyan e Xwed dne, biewtne, mala Tirkan e Hukmata Tirkan e, gel Kemal Paan ecnebiyan e Hele, bala xwe bidine li bajar Diyarbekr Li iyay Drsimdax, nrgzdax Bi ser Kurd Kurmancn mer de girtine Bi s qolan e B guregura topan nalenala erefnalan Koka me Kurdan qelandin Bi ser Kurd Kurmancn me de girtine, Kek, bi s qolan e Gitik av zerik in, diran srek in, dev rtik in Al danne, al danne, kes nizane bav kjan e Hawar, hawar, hawar, hawar, Kemal Paa
551

Lo, Kurmancino, zozan bi xwe bne iyak li ban Hawar, hawar, birano iyak li ban Ji hukmeta Xwed dne biewtne Mala Hukmata Tirkan Aleman Ez nizanim i qann i nzam i eret e Sala mna sal kutina peyn me yn Kurmancan Ji me re bi dardekirin, bi lingn spiyan de ji me re dann Lo, lo Kurmancino, Bila ji bal bra we nere Hetan bi axira zeman qira qiyamet Wexta ku dagirtinSeyd Abdil Qadir Kela neyara, x Sed Kal Drek ji hsin, stna Kurdistan Teve beg resn Kurdan Kurmancan Binyana bajar Diyarbekira ewit bidarxistin Birano, bi lingn spiy de We kesek qet r nekir Lo, lo, heyf hilnan Ser min bi heyrano, wehdk min bi ten heb Van saln xwe tema ketine saln endan Qoqin mehkm diwlanm Singun eir a ji xwe re digere li iya ban Li iya ban Hawar, hawar, hawar, hawar Hawar hawar, li hal me ten be Lo, Kurmancino, bejna x Sed Kal Dirj e, zirav e, ji dara v rihan, ax kek ji v rihan Bila hin bikira li bajar Srt Diyarbekir Serek-baa v zozan Lo, Kurmancino, ji bra me nare Hetan bi axira zemana, bi qira qiyamet Wexta ku digirtin x Sed Kal Drek ji hsin, stna Kurdistan Camr bav El Riza Beg reysn Kurmanca Birano, bi lingn spiyan de Binyana b ajar Diyarbekir Bi darxistin, kete nalna mirin Hawar, hawar, hawar, ber candan Hawar, hawar, hawar, ber candan (Hwa- Zna bo

552

1180-A--RASTYA rastiya te ev bu rastiya min ev bu l min nizani bu evin ne ji dil bu hey were were nazika min were vi dil biuk bibe ji xwe re nazik bedew e ubhet kew l ken derew e sed heyf li te bu hey were were nazika min were vi dil biuk bibe ji xwe re te digot ez ya te me tim li benda te me duri ne xem e ev soza te bu hey were were nazikamin were vi dil biuk bibe ji xwe re gotin : Osman Hemo. muzik : Abbas Ahmed 1181-RAIDO LAWO Ax Red min hewale t Red lawo, Ez neketime, ber xema ar salan eskeriy; awan min d bi epl Mihemed Snan, Keyay Derk girtin, Ber w dan Xopana Diyarb ekir, Avtin heps zindan nezeret. Lo, lo lo Redo lawo, Mr be, bixebite, Heyan bi kubara sib re Hawar din bila, dihana me t Lo, lo Red lawo. 1182-REBAY De rabe de rabe Reby Reba qza x bayan e Bk maql Drikiyan e De rabe de rabe Rebay Reba qza x bayan e Bk maql Drikiyan e
553

arefa reba min xie xi e(xue xu e) Riya Drk bi zeytn e arefa Reba minguluftn e De rabe de rabe Rebay Qza x bayan e 1183-RENG AVN W Ji bo k k dixwnin ? Ji bo delala dil min dixwnin Kesr axnan dibejn Ji bo hiskirinin cihyan dixwnin Gava tu dixwn Hi bi ser min namne Histr ji ava di barne Mirov nema li bir xwe di bne Xewndina van kan Nalna van dilan Herd dibejn eyn derdan Bawer bike min hey bira Bixwne ko bixwne Li deryay n bixwne Li esman n bixwne Bo avn n bixwne Reng avn w, bi reng esman n Reng av w, bi reng esman n Ji br nakim ji br nakim Ji bo xatir av w bme dn li olan Ji br nakim ji br nakim Ji bo xatir av w bme dn li olan Reng av w bi reng ezman n Reng av w bi reng ezman n Ranazim ranazim Ne bi roj ne bi ev avn min nain ser hev Ranazim ranazim Ne bi roj ne bi ev avn min nain ser hev Reng av w bi reng ezman n Reng av w bi reng ezman n
554

Dixwazim dixwazim, Dixwazim dest w, Bav nade min, Dixwazim dixwazim Dixwazim dest w, Bav nade min Reng av w bi reng ezman n Reng av w bi reng ezman n Gotin Muzk: ssa Hassan RESO

1184-RESO-DENGBJ RESO Reso , Resoy Gopalan, Resoy Qilwelo yek ji agirtn Evdal Zeynik ye. A rast ji dibistana Evdal Zeynik ye. Evdal Zeynik, Sw Silo (x Silo) Dengbj Gul mamostay hem dengbjn Serhed ne. Li Kel (Milazgir) di zaroktiya xwe de ji agirt Evdal Zeynik Ferz perwerdeya dengbjiy girtiye bi destra Ferz bye dengbj. Gor hin kesan Reso di saln 1890 de ji dayk bye di saln 1960 de jiyana xwe ji dest daye. Li ev hesab bi texmn ye, sed sed kes nizane. Lewra Reso mr agirtn Evdal b, kesek pir welatparz b ev yeka han dib sedem ku stihbarata Tirk rika xwe berde w. Bi dehan kast plak n bi gramofon an hatib tomarkirin ji aliy dewlet ve t windakirin. Carek li Qamiloy ji hin peyayn dewleta Tirk ve Reso t jehrkirin l ji mirin difilite. Li ser v byer deng w y oktav bilind zz xirab dibe. Piraniya strann w yn hatine tomarkirin bi v deng neba hatine tomarkirin. Gor dengbj Zahiro dibje, plak kasetn w yn bi deng ber hatine tomarkirin niha cem parlamenter M y dewlet Kazim in ew ji malbata x Marf e. Ji ber ku ne keseke welatparz e wan nade der ku Reso ji aliy Kurdan ve were jibrkirin. Reso ji bera lesor ye ji gund Gopalan a Qereyaz y ye l bi pirran li gundn Kop a M jyay. Li gund Pag ji hin kesn tar ve bi keviran t birindarkirin li ser v byer bi kula rpencey nexwe dikeve. Bi alkariya hezkiriyn w dibin nexwexaneyeka Enqerey, mixabin li wir jiyana xwe ji dest dide. La w
555

li gund Pag t veartin. Reso 3 car dizewice. Navn jinn w Gul, m Saniye ne. Li ser jinn xwe gelek stran kirine. Strann w ye welatparz gelek in. Met, Quling, m, Gula Min, Ji Tewrz heya Tehran Kurdistan e, Mr Min, Siyabend Xec, Mem Zn, Drsim e, Axk pk e, Evdal Zeynik, Gola Xamirpt hwd bi sedan strann dengbjiy afirandiye. agirtn w wek akiro strann w gotine.

1184- A-Rede Baso

Qeymest zd, tev eira kurdan bedar gelek er pevynan bib. Roj hat eira kurdan pita xwe li ezdiyan zivirn. ''Nan aa dib xenima mika'' Ereb emo di Jiyana bextewar de wisa digot

Red Baso - Qeymez zd

1185-REO

556

1185-A-GULFRO Ez ji xew rabm Min gulfiroek d Pir gelek a bm Gul bi dil did Heb me yek dil Tev jan kul b Nebme bawer Gul bi dil did Bazar me kir go: Ser bi ser nadim gulperest b Can bi dil did Min go k did Can gul bi dil? Go ev bazar e Dil bi gul did Min can dil dan Dil kiriye qrn Go ho Cegerxwn Dil bi gul did Helbest: Cegerxwn Muzk: Reo 1186-ZERDT Er Hurmuz tu hat Bi xr xwe hat Li welat evzeng Tu roja nhilat ro pr hate Lale Ronah da eva re Li asman k say Cot xuya b roja ge Pr min Zeradet e
557

n war w bihit e Hem rbar kan Hem seyran get e ro rn Newroz e Pr min bi koloz e Bar w bi Lale Bergeha w proz e Pr min end ciwan Pr hem merdan Bi xemla xwe ya proz Ronahiya avan Er Hurmuz bihar hat Ehrman ji welat Bo welat evtar Tu y roja nhilat Helbest: Dildar eko-Muzk: Reo

1187-YAR BLM Yar blim blim blim, blim lo Yar blim blim blim, blim lo Yar blim blim blim, blim lo Day ev i hat ser me day end end salan ber wiyan Li ser iyay me erek mezin heb Di w er da kalik baprn me ser xwe dan Wext hate v wext... Dsa li ser iyayn me kesk zer n b Ji bo w em j ketin v er .. niha ji te ra dibjim day Mirin xwe e an jyan Bje day bje Yar blim blim blim, blim lo
558

Yar blim blim blim, blim lo Yar blim blim blim, blim lo Hat kerwan Hat kerwan Hat kerwan Hat kerwan kerwan kerwan Gergeran Hrikan Kogran blimo

Yar blim blim blim, blim lo Yar blim blim blim, blim lo Yar blim blim blim, blim lo Welle tu gunek lawo lawo Tu gunek lawo lawo Welle tu menale Berx min lo Welle tu hesret Tu hesret lawo lawo Ar berdan can we Dijmin re b W de mal mal mal... W de mal mal mal... Ne l tu nedan ay dane kal W de mran mran mran... N le caran tirk ji me ra neb cran Tu mala xwe barke were Macran Li cem min bibe cran Wi de mal mal mal... Wi de mal mal mal... Ne l tu nedan ay dane kale Gotin Muzk : Gelr Reo

1188-YAR GJLOK Yar gijlok gijlok Yar gijlok baran Te digot pelk dar
559

Yar gijlok baran Xew xwe e li pala yar Yar gijlok baran Yar gijlok gijlok Yar gijlok baran Te digot pelk guz Yar gijlok baran Xew xwe e li pala qz Yar gijlok baran Gotin Muzk: Gelr Aranje: Reo

1189-XANMA OSMANLYA Ke dn ava Diyarbekir rabye Him guma w ye Li ser ser min te zalima qe r nedaye Qurban heta sala n Taxim bax boxaz memk te ye Gul mirwar xweik min b W l l ro end roje nizam k kon xwe li ser dadaye Ax de were l l Ez aiq bejn bala te me Ax ji min ra bje l l Hay hay hay hay Xanim dev pik Wey xanim dev pik Dest xwe bide dest mina Herin xopana Drik Bavn esker gumrik Midyad gil bike Ber xwe da cem hakim Bi ramsank raz d ike Xwe ji Rto berdide Li ser Xidirko qeyd dike Derd dila xanim hay hay hay hay
560

Ke dn iya li ser iya dikir gaz Qurban ji eqa dil min te ra Daran pel xwe weandin Mane rt taz Ke te got la min heland Tu ji hestk min i dixwaz Ax l de were l l Wez meraqliy te me l l Wez aiq bejn bala te me ax Ji min re bje l l hay hay hay... Xanima Osmanliya Wey xanima Osmanliya Qirik dirj, ar til ya Dost Xidirk Omeriya Ketim dil min iya Kabik min lr heliya Reha nav min qetiya Derd dilan xanim Gotin Muzk : Xidirk Omer Aranje : Reo

1190-REWNG Hin caran bi ikl baranan Galegala rojen briyan Dibe ku sorguln daristanan Daristanan Mina agir piso du dil min da Dicin zeviyn laz tan Gulen berbiroj dicim Gotin : Kemal Burkay Muzik : Melahat nal

561

1191-REZK BAB TE Rezk bab te lo baxk bab te Rezk bab te lo baxk bab te Rezk bab te lo du teyr l dixwnin Baxk bab te lo du teyr l dixwnin Baxk bab te lo du teyr l dixwnin Baxk bab te lo du teyr l dixwnin Hor li ezmana lo rondika dibarnin Hor li ezmana lo rondika dibarnin Berbk berbk me kur ker dn in Berbk berbk me kur ker dn in Rezk bab te lo baxk bab te Rezk bab te lo du teyr l dixwnin Rezk bab te lo du teyr l dibjin Hor li ezmana lo rondika dibarnin Hor li ezmana lo rondika dibarnin Berbk berbk me lo kur ker gj in Berbk berbk me lo kur ker gj in Hor li ezmana lo rondika dibarnin Hor li ezmana lo rondika dibarnin Berbk berbk me kur ker dn in Berbk berbk me kur ker dn in (Azadiya welat 233: Dengbj Kawa ) 1192-RBER Hey heeee Rber min Hey heeee Emr min Hey heeee jyana min Hey hey hey hey Hildan ala Rengne ar Aliy Kurdistan Serxwebun Brbne
562

Boy rberiya hemdeme Egt r rbere Mazlum kaway hemdeme Serxwebun nz meye Amed paytexta meye Me gelek ehid dane Tev bi xwune avdane Tolhildanan Zilane Drsim Behdnane Gotin Muzk: Koma Zerdet 1193-RDR var, ax hevra Ti li ser xelk delal ar mom ne Keik digot: Kuriko dev xwe ji xal nan gerdan min berde Kurik digo: Mal bav ewitiy ! xema nexwe Stra sib li me dr e V baran lez ke, lez ke Ti li ser xelk delal ar mom ne Bejna te nazik entrik tim kesk e Ji nimja mexreb ez diim tewafa xal nan gerden. Heta sipda sib dib er simbel sosin qoca biska. Min ti dt li kolan Xidir Mame da Min dawa enterik ama girt qet bernada Ji nimja mexreb ez din tewafa s bisk di Heta fecara sib terka cot zer memikan na da

563

1194-RKA MRDN XWAR MARO Me hevala xwe bi rast xist Xlka xwe ber bay xist Me agir bi dil d bav xist Ha li kela, ha li kela Ko kerya da mexela Tu qza feqra b B bka axler a i sindoqa ing vala ewq da ka newala L l xwak te negot Ev sindoqa her nav irk hevala Rka Mrdn xwaromaro J derket cotek karo Swar piy bav Lzgn ewqe xwar o Bav bk pir xess e Pere berda bin ks e Hevalka min derxist Bcil b cihz e Bav bk zozana Han hirka berana Diya bk xerab b J re nekir tr berwan Xliya hevalan dez dez T re xuyaye bisk kez L lixwek xema neke Va berb tn bi lez bez Hewa derva newal e Xwe j berda xezal e Eyn r bi xirxal e Dil ketiy kur xal e Hewa me di hewa we da Deriy hew di qulp da Wele xwak Me dixwast dil me t de
564

Hatin hatin hatin te to Bike kar bar xwe yo d bes bigir n gir b fde yo Defa me defa heyet Def giran e, bi teqla t Xal bk ne titek e Ji me dixwaze davano xelat Qerejdax bye ewro Li derk derketiye Dismal Tewl bi tewlo Ez yek bikirim Ji heval wey enya zr e Eniya gewr o av te av ahn a Biska te dirj e evn newal Ketiye dora metna i hlna van ika Hln kir ser qika Xew xwe kiriye cem hurmeta ...................??? iya Maz

1195-RW Westyab ji rka dr Dinalya ji birna kr Pita xwe da dareke sitr distira distira Hey lway li min Li min koer rya mirin Li min hsr dest nezan dn Hey li min !............... Ry li ber min sis arin
565

Rya p bitirse ete kozik tde vedane Rya diduwan di biber roma b man Rya sisyan bi keleme bika newale Hz di og mide nemane Rya ara para mine ez li dar ber ya Bibim mhvan heya mirin. Text mzk: Hekm Sefqan 1196-RWYO Lo rwyo tu li ku may av min li r nexwyay Dil dayka te bi hisrete Derbas nabe ji te dr vay Weyla li min kor nemay Ji rwiy min xeber nay Bi derba dijmin hatye kutin Cinaz Mazlm wendaye Hela binrin li v kar Li ecbn v neyar Bbext Mazlm min kutin Wendakirin bi xeddar Gotin Mzik: Aydin KORKMAZ 1197-RM Rim hlan rim hlan Lo zavao rim hlan ro care dawet dan Xuk kor e tu p nezani Hey hewar hey hewar hewar Hey hewar te kil sehra min Roj derket kenar Bota Tav derket kenar Bota Xalek rese wl ser birhoka Bum evdal ketme Zaxoka (Disgotin)

566

Roj derket ji kenar kra Tav derket kenar kra Xalek re e wel ser birh ra Bum evdal ketme bajra (Disgotin) Gotin Muzik :Gelr-Herm: Botan (Cizr) Berhevkar: Wel Bot

1198-RNDA MN L l rind l rind L l rind rinda min L l rind l rind L l rind rinda min Rinda min lek dotin L l rind rinda min Golka riy kon kotin L l rind rinda min L l L l L l L l rind l rind rind rinda min rind l rind rind rinda min

L l rind l rind L l rind rinda min L l rind rinda min L l rind rinda min Min dirhar merzela L l rind rinda min Heyfa sng il qerqa Dan bin ser keela L l L l L l L l rind l rind rind rinda min rind l rind rind rinda min.

Kovara Roja n 1989

567

Hunermenda binavdang a tiyatroy dengbja dengxwe a dilxwe kir, stra snemaya Kurdistan Rojn dev ji kar xwe y aktrst ya tiyatroya dewlet a Tirkiy berda da karibe bi Ciwan Haco re di flm kurd ji bal Hiner Salim t derxistin bilze. Rojn di nav amadeyiyan de ye ku tev Ciwan Haco di flm rejsor kurd binavdang Hiner Salim re li Kurdistana Federe flmek bikin. Stiranbja dengxwe, stra snemaya Kurdistan Rojn Ew ji sala 1988 vir de li Erzurum hunermenda tiyatroya dewlet ye j. W ji kar xwe y dewlet zin xwest ku here di flm kurd de bilze, berpirsn dewlet n tiyatroy r nedan, bahane li ser w gerandin. Ew j aciz b tercha xwe li ba flm kurd kir. Amadekar:mc avkan :BA

1199-RNDA MN HA RNDA MN Rinda min ha rinda min av re bexa min Rinda min ha rinda min av re bexa min Rinda min av tne Rinda min ha rinda min Rinda min av tne av re bexa min Ba li biskan dixne Rinda min ha rinda min Ba li biskan dixne av re bexa min Ji erman r nabne Rinda min ha rinda min Ji erman r nabne
568

av re bexa min Pl bi pl dirijne Rinda min ha rinda min Pl bi pl dirijne av re bexa min Rinda min kaniy Rinda min ha rinda min Rinda min kaniy av re bexa min Gul ketin paniye Rinda min ha rinda min Gul ketin paniye av re bexa min Rinda min briy Rinda min ha rinda min Rinda min briy av re bexa min Heyrana te zeriy Rinda min ha rinda min Heyrana te zeriy av re bexa min Gotin Muzk: Gelr 1200-RND-1 Rind rind rind rind Tuya iega muziri Kusir tora duri bero Wayir Gol Xiziri Rind rind rind rind Tuya hesreta zeriya Heni sewle do ve dina Tu van asma newiya Rind rind rind rind Wesa je hewn sodiri Zer Renber vsno psno

569

Kilam u Qeyde: Renber 1201-RND-2 Ware rind rind rind Rind rind go Wez heyrana bejna ziravim Guhar bi guhvo Were rind rind rind Rind rind go Wez heyrana bejna ziravim Zer bi bistvo Ger ez rinda xwe birevnim Ger ez kewa xwe birevnim Kesek tune ji min vo Evne hevo Ware rind rind rind Rind rind go Ez heyrana bejna zirav im Gor guv guvo Gotin Muzk: GelrMuzk: Yekbn Arr: Yekbn 1202-RNDKA DERSM Xebera asmadere asme vecero Min u yar sero melemamin yakero Astere asmeni sade can mabo Siliya sepeliya usar ma sero bivaro Er dil le le uy delalamin Er dil le le uy roalamin Sevdamo yar sano meqise cacimi Ez kerde mecnun rindeka Dersim Welamin sanara ze nakeremi Zindane miri poyina ze Memeali
570

Gorin Musk: Dell Xidir 1203-RVN Dxanek rab ji pita iyan Dil min j ewit p ra li vir Bi dil ez bi te ra bm, l La min bruh ro maye li vir Dixwazim ez teyrek baz bim Bifirim esmanan, derkevim ji hndir Yek caran xwe deynim cd Carnan ji dakevim gundn olbir Rivnn agir bhna min ikand Teng dibim ji qehra b livbaz Hawara zarn bch man qrna dayika min dixwaze Dixwazim ez teyrek baz bim Bifirim esmanan, derkevim ji hndir Yek caran xwe deynim cd Carnan ji dakevim gundn olbir Gotin: rfan Ozturk -Muzk: Yekbn Arr: Yekbn 1204-RYA AZAD Riya en dimein hewar u etin Gelek bi re ketin hinek ji wan ketin Pir heval sterk bi ruye ezman ketin He gelek er in hevi u xelat in Ev riya jine Sor buye bi xwine We ji me re bine azadiye Bazen li ser laten xwedanen iya Xwe berdan nava dest u geliyan Ketin nav axa in bun bi hezaran
571

Bun bela sere xayin u neyaran Avaz: Mehmet iro: DYAR Helbest : DYAR Berhevkar: Ramazan Mercan 1205-ROJA WE B Xwna me rij li detan iyan Wran kirin li me gund bajaran Di war bav xwe de em bne mihacir Wek bazn perikest mane li bin d est neyaran Ew roj w b ew roja Newroz Cejnek xwe bo Kurda proz e Ew roja serxwebna Kurdistan Ew roj e, roja ah ye Newroza Kurdistan Bi hv bin van rojan derbaskin Pkevin em welat xelas kin d bese em qirkirin Bi xwendin zann karbikin b o Kurdistan Kordno rabin hun ser piyan Xebat bikin ji bo welat W xilas kin ji bin destan er bikin ji bo welat Gotin: Serhat Baran Muzk: Gelr 1206-ROJEK T Day delala min Hele bje awan Destn bavo madikim Silav bo xuk bira Day drbn dijwar e Doza welt ji brnakim Dil dixwaze vegerim
572

i bikim nikarim Kur min bes e vegere avn me li r qetiya Ez pr bme bav te kal Tir tal e bo me j Kur min bes e vegere Li benda te me Ez heyran l l ez qurban day rojek t B xem b er welat azad rojek t Rojek ronah rojek bi ah rojek t B xem b er welat azad rojek t Gotin: N.Ar-ahin Bekir Sorekl Muzk: N.Ar 1207-ROJN EMAL Li pa pencero Bahoz e ro Ev pk baran Zivistan e zivistan Ev rojn emal Tark mal Ten ten ez v tanhay, ditirsim Km e i kesim? Ji ku hatim Bi kude m, ew i xewn b me da du? Ta rojek hat Ez mam b gman B gman STRAN: Xwenav 1208-ROJDA MEYREMXANA ROYN ROJDA:
573

Dixwazim bibim xwediya deng akiro esaleta Meyremxan! Rojda Ayko ; yek ji stranbjn me yn serkeft dengxwe e ku li Stenbol jiyana xwe berdewam dike. Em hem, w bi nav Rojda dizanin. Beriya end salan dev ji nav Kadriye enses berdaye, ku nav w y resen e. H ji v gav ve bi nav Meyremxana dema me t wesfandin binavkirin. berhemenda xwedwesif bihz a muzka kurd. Ji deng w guhdarkirina Yad Reben Helmcan bi rast j, hezeke mezin dide guhdaran. Berevajiya bedena xwe ya bik, xwediya dengek baleberz bilind. Di rojeke germa havna Stenbol de min pirs, kevne-endama Koma Guln Xerzan solsta serdema ro Rojday bi dilgerm bersivand. Di encama v lihevrnitin de ev gotbj derkete hol... Heke tu bixwaz muzk bigr pl bikoka li jor bike Rojda di malbateke awa de mezin b, tu dikar taybetmendiyn malbata xwe vebj? Em 10 xwik bira ne. 8 kur 2 ke. Em li gund mezin bn. Malbateka qelebalix Li gor vegotinn mezinan; malbata me, ji herma Cizra Botan hatiye Xerzan li Misirc (Kurtalan), li gund Titin bicih bye. Bapr min Mele Osman, mirovek xwedqedir alimek ol b. Bav min j, bi nav Emn Osman dihate naskirin. Malbata me; li Misirc hawirdora w, bi nav Malbata Mele Osman t naskirin. Bav min 20, diya min j di 13 saliya xwe bihevre dizewicin. Bav min diya min, li heman gund hatine dinyay li wir mezin bne. Rojda di nav 10 xwik birayan de, zaroka endan e? Zaroka dawn e Her bik ez im. Yan bika mal me !.. Malbata te dewlemend b, an feqr? Malbateke nvehal di i ast de be, em j di w ast de bn. L taybetmendiyeke bav min a girng heb. Mirovek pir mvanperwer b. Bapr min j wiha b. Ba t bra min, ku ji mala me tu car mvan km nedibn. Digel nedewlemendiya xwe j, malbata me her dem alkariy bi gund -cnar derdor re dikir. Xwed heye, malbateke dihate hezkirin ecibandin... Li gor zanna min, tu j li heman gund hat dinyay mezin by ba e te xwend?

574

Rast e ; ez j li Titin hatim dinyay zarokatiya xwe, min li w der derbas kir. Ez xwika min, me xwe li dibistana gund qeyd kir. Tu dizan; li cem me w dem km kesan ken xwe diandin dibistan. Niha, rew pariyek batir e. Xweha min, pit pola (sinifa) pncan nexwend. Mixabin min j her wisa Malbata te taybetmendiyn teqwa di hindr xwe de dihewne. Meletiya bapr te, faktoreka girng e. Nrna malbata te ku xwediy taybetmendiyn bi v reng ye; bo muzk huner awa b? Bo nimne reaksiyon ango bertek nan te didan an na? Ez nikarim bibjim ku min reaksiyonn neyn distandin. L ez nebm ahida pitgiry j. Biray min iya j, wek min kesayetiyeke hunermend e. Em bi salan bi hev re xebitn dixebitin. Di heman dem de ew ba li erban j dide. Dema ku em li gund bn; li dawetan, bi deng xwe hunera xwe pk dian. Di daweta xwe de j, w li erban xistiye. Dema ku ew zewiciye, ez 6- 7 sal bme. Belk j berxwedana w ya huner h di temenek zarok de na min a li pey w gotina min a kilam stranan, r li reaksiyonn malbata min hawirdor girtiye. W dem em dikarin v yek bibjin; h tu zarok by te bi iya re; -em nebjin toza sehneyan- toza dlan dawetan daqurtandiye Siheta te xwe!.. Bel. Eyn wisa ye. Em carek din bizivirin zarokatiya te. Te li meydana gund, di nav toz telaz de dimirmirand ango bi dengek bilind te kilam stran digotin gelo? Tu van pirsan ji ku peyda dik? (dikene, pa berdewam dike) awa min nedigot? Kjan zarok nabje? Dema ku elektrk hatib gund me t bra min. Beriya elektrk, lembeyn me yn don hebn. Pit elektrk, du-s televzyon li gund bn. Malbata min j televizyonek sitand. Me bi yek car jyaneke cihreng naskir. Ew zarokn ku heta doh j di bin ronahiya lemba don de govend digerandin, dileystin stranan digotin; d ji ber televzyon ranedibn! Di w dem de, me hunermendn wek Sbel Can, Hulya Avar Belkis Akkale nas kir. end dengn ku me wan ji kasetan nas dikir, me d di televzyonan de j didt. Me ztir, dest bi jiberkirina strann van hunermendan kir. Bixwaz nexwaz -awa ku te j got- li meydann gund n bi toz telaz de li ser bnder poxanan, bi hevaln xwe re, me dest bi gotina stranan kir. Di v navber de, min dest bi teqldkirina hunermendan j kir Te kjan kilam digotin kilamn te digotin yn k bn mesela?

575

Min pek Mendl Dane Dane digot. Me li Snan Ozen, Sbel Can, Muslum Gurses Ferd Tayfur guhdar dikir. Ev hunermend, hem j bi tirk dibjin ba e hunermendn kurd strann kurd? Guhdarkirina stran kilamn kurd, qedexe b w dem. Hebna kasetek, dihate wateya ketina girtgeh. L pit saln 90- dema ku qedexeya kurd rab; min awazn kurd nas kir. Koma rwan heb w dem, h n derketib. Min kilama Bihar xwe e ax gulan ji ber kirib her dem, min ew digot Li dibistan j ji bil min kes stran kilaman nedigot. Mamoste, her dem ez radikirim ber depre digot: Bje kea min min j digot. L ji ber ku kurd li dibistan qedexe b, min bi tirk digot. awa ku min got; min kilamn pek Mendl Burasi Mutur digot... Li gor avdriya min tu wesfa rberayetiy di hndir xwe de dihewn Rast e. Li gund ez serok zarokan bm. Hem girday min bn. Min ji pbaziyan (pbirk) gelek hez dikir her dem, em diketin pbaziyan. Bi rast j, girday min bn. Min hem titn xwe, bi wan re parve dikir. Mesela dema ku ez ji wan aciz dibm; min bi wan re xeber nedida, ez ji wan dixeydm. Ew j, ji v yek xemgn dibn, digiryan. Min bihst ku tu ba direqis ji bil v yek, te perwerdehiya ol (dn) j sitandiye. Gelo ev yek, reweka nakok dernax hol. Tu dikar hinek behsa v serpehatiya xwe j bik. Bi gotineke din reqs teqwat? Rast e. Li ber kilamn ereb, ez ba direqism. Ez di govndn kurd de j hoste bm. Ez diketim mil temenmezinan min bi v bejna xwe ya bik, govend digirt. Ez w dem, dim dibistana seratay. Li aly din j, min perwerdehiya ol dikir. Ji ber malbata xwe, ez mecbr bm ku wiha tevbigerim. Ji bo wan tit girng ew b ku ez Quran bixwnim, bizewicim bibim xwed zar z. Ji ber v yek ez demek di navbera rya dibistan, mizgeft mal de m hatim. Heta eret min xwend Min Elfba, Emma, Nechulenam, Tebarek, Qesem, Quran Yasn, xetim kir. Melay dersdar min, melay gund me mr xaltika min b. Serboriya te ya Stenbol keng dest p kir? Ew i sedem b ku te ji Misirc ber bi Stenbol ve daweand? Pit ku min perwerdehiya xwe ya ol qedand; min ji diya xwe lawalaw kir, da ku ew destra na Stenbol bide min. Min dixwest, ew min bieyne Stenbol. Mamostey min dibistana seratay j, her dem ji min re digot: Pwist e tu bixwn. W dem kek min li Stenbol, gaz min kir. Armanca min ew b ku, ez li Stenbol li dibistana xwe berdewam bikim. Ez ne xelet bim sala 1992 576

yan, an j sala 1993-yan b. Diya min, bi xaltika min re ez andim Stenbol. Hatim cem kek xwe. Biray min bik ne t de, tevahiya birayn min n may li Stenbol bn. Ez ne xelet bim, Navenda anda Mezopotamyay (NM) vebib w dem Bel, NM vebib. L kek min iya, xebatn xwe yn muzk li dervey NM- didomand. Li bazaran dixebit, dawiya hefteyan j; bi koma xwe re di dawetan. Pit hatina min a Stenbol, iya pniyara bedarbna xebatn muzk li min kir min j pejirand. Ji w roj ve, min mkrofon ji dest xwe berneda Wiha xuya dike ku, w tu dev j berned j (Dikene) Bel. Qet bernadim... Jixwe bixwazim j nikarim dest ji mikrofon vekiim... W dem ez bi pirseke klask bidomnim: Bi awayeke rasteqn, cara yekem li ku, keng di ert mercn awa de tu derket ser sehn? Pit kurtedemek ji hatina min a Stenbol, di daweteke gundiy me de ez derketim ser sahn. Dawet li Taxa Karayoliy b. Li derve b dawet. W dem, ez 13-14 sal bm. Ez bi iya re bme dawet. Beriya dawet, ji min re ciln kurd yn herm kirn. Pitre, iya ji min re got; 5 kilaman ji ber bike, w tu li dawet bibj. Ez gelek kelecan bibm. Min bi ya w kir. Ez derketim ser sahn min got. Gelek kfa min hatib, awa ku per baskn min bbin, bi min hatib. Wey Xwed i roj b!.. T bra te, kjan kilam bn? Helbet!.. Min strana Roj roja me ye. got. Ez ne xelet bim, strana koma Kullkn Azad ye. Ji bil w, min Buka kurdan serbixl j stra. Li Stenbol, me qet bi tirk nedigot. Me her dem, bi kurd distrand. Tu dikar rewa xwe ya ruh ya w roj ji me re vebj? Nay vegotin. Mesela t bra min ku, ez gelek dirificm. Ez nikarim tu car, w roj ji bra bikim. Heta w roj j, ji kekn min hinekan digotin; Bila dernekeve nebje; kilamgotina keikan j iye, bila li mala xwe rn. Yek-diduyn kekn min j, helwesteke nermtir nan didan. Min bi xwe j bawer nedikir ku w izna min bidin. Ez ji bo w daweta mezin a ku w li salon pk bihata, difikirm min ji xwe re digot; Gelo w izna min bidin an na? Ez gelek ditirsiyam ku karyera min a xwendina kilam stranan, bi eva bor bisnor bimne. Min dixwest ku ez d her dem stranan bibjim.

577

Roja din iya hat wiha got: Em te bi kjan nav taqdm gel bikin? Ez a bibm, l kefxwe bm. Min got: Bila Gulstan, an j Rojda be. W j got: Temam. Bila Rojda be, Rojda ba e! min bi nav Rojda, li salon kilamn xwe got. Kilama Wey Li Min min yekm car li wir got. Dest piyn min, diricifn. Min avn xwe digirt digot. Min hewl dida da ku ez rast bistirm xeletiyan nekim. Nav te y rasteqn Kadriye enses e Bel. L d Rojda nav min e. Min bi biryara dadgeh, nav xwe kir Rojda. Bi rast j, keng? Beriya 5 salan. Pit ku ez zewicm j, min panav Ayko sitand. Rojda keng hate dinyay; roj, meh sala ku tu hatiy dinyay? Di 01.01.1978-an de... Stran, muzk, kilam; bo te fade dikin? Wek av, roj rih in. Ez bawer im, bey wan ez nikarim bijm. Her pereyek ku ez hildibirnim; ji bo min, wek zarokn min in. Ez bi wan dicoim, bi wan dijm Muzk bo min ew tit e ku mirov nikare bne zimn. Ji pvajoya Koma Guln Xerzan ve ji dema biryara te ya bi ser xwe ten pkanna muzk ve; te li bin gelek awazan (ezgyan) imza xwe avt, te wan xwend tu by pkhenera wan. Di nav wan de, ya ku tu her zde j hez dik mna ku bikarib bibj; dildar min ev e kjan stran-kilama e? Ya ku ji bo te pir taybet e... Hem j, ji bo min pir bi qmet in. L du kilam hene, ku li cem min xwediy cihek taybet in. Yek j, kilama Birna min-Bidee Hekm e. Ev kilam ji bo branna kek min hatiye kirin. Ez w zde nabjim. Lewra her dema ku ez dibjim, kek min t ber av min. Her dema ku ji bazar dihat, ez dim min pita w miz dida. Min gelek j hez dikir Kilama din j L l sebr ye, ku b nav albma min ya daw. Kilama min e. Di projeya Mem Zn a NM- de, min ew gotib. Ez her zde, ji van her du kilaman hez dikim Heger ji te were pirsn Wezareta and an stranbj? w tu kjan hilbijr? Rojek were pniyara Wezareta and li te bikin; l ji t e bixwazin ku tu dev ji stranbjiy berd; ez di w maney de dipirsim Helbet ez dev ji stranbjiy bernedim. Ez i bikim ji Wezareta and? Gel te awa dibne, awa dinirxne? Dema tu di r de di, di mala xwe; cran derdora te, eleqeyeke awa nan te dide?

578

Ez ji awirn wan tdigihjim ku ji min hez dikin. Di awirn wan de hezkirin heye. Ez bawer im ku ew di kilamn min de hestn xwe dibnin. Ji xwe v yek tnin zimn j. V pirs ji te dikin gelo: Ev bedena bik ev deng bilind; ji k dert hewqas deng? Spasdar im bo v pirs. Ji dil dibjim; gelek caran pirsa v yek ji min dikin. Ev pirs, her car ji min t pirsn Min v pirsa xwe ji gelek hunermendan pirs, ji te j dipirsim: Heger ji te re bibjin dev ji stran kilaman berde! w tu reaksiyoneke awa nan bid? iii?!... Min bikjin batir e! Li hember daxwazeke wiha, ez bikevim nava tirs saweke mezin. Heger, stran muzk tunebna; Rojda ro dikarib li vir bya, an w li ku der bya? W li ku bya? W bi nav Kadriye, bibya jineka xwed zar z. Bi ihtmaleke mezin, w li gund bibya brvaneka briy, w r bidoa! An j w biya tevrik... K dizane? L titek misoger e ku, w nebya Rojda... Te ji kjan dengan hez kir? Ez her dem, di bin bandora dengbjan de mame. Li NM-, ez her dem diketim arv min li wan guhdar dikir. Pir caran dema ku min guhdariya wan dikir, ez digiriyam. Ji dengan; ez gelek ji Merzye Rezaz, bitesr bme. L di jiyana min de Meyremxan, di rza yekemn de ye. Dengbja jin ku min yekem car l guhdar kiriye, Meyremxan e. Min gelek pit w, li Aye an guhdar kir. Yek albmeka Meyremxan li Tirkiyey derketiye. Beriya derketina albm, min ew li arv guhdar kirib. Dema ku min li Helmcan guhdar kir, ez ok bm. Min ji xwe re got: Ya reb, ev deng e? Min Yad Reben xwend, Helmcan xwend, l min Doman nexwend. Lewra, ez bawer nakim ku ez bikaribim heq w bidim. Straneke ku ez nikaribim heq w bidim, ez tu car naxwazim w bibjim. Heger ez nikaribim heq w bidim, w Rojda xilas bibe w dem. Fikrek min wiha j tune ku ez bixwazim Rojday xilas bikim. Min ji Aye an j strana Bav Seyro stra. W j Gelmi bahar -gemi yazlar xwendib; min j l guhdar kir xwend. W j bi du zimanan gotib.

579

Ji hunermendn mr? Ez li ser akiro, stranbjan nas nakim. Ew ji bo min, ekolek e. Deng qirika w, li cem tu kes tune. Dibe ku end kes bikaribin stran kilamn w bibjin; l gihjtina ruh w, ji nqa re vekiriye. Di albma daw de, min yek kilameka w ten xwend; ew j, Mro ye. Min bi deng w, duet kir. Kilama Saliho Nur j, ji bo min gelek bi qmet e. Di demn b de, ez hinek kilamn w yn din j bibjim; l bi destra te, niha ez nav wan nebjim. Ez deng Cahdo j gelek diecibnim. Kur, Huseynoy Mu ye. Ew j dengbjek ba e. Fikrek te heye ku tu ji Karapet Xao kilamek bibj? Ez ji deng hunera Karapet Xao, gelek hez dikim. Hrmeta min ji bo w heye. Heta niha, min kilamn w nexwendine. L heger rojek were ez kilamek w bibjim; w ev kilam, L L Dayk-Lawik Metn be. Di sala 1997-an de, ji bo konserek ez me rvan. L heger ez carek din herim, ez dixwazim herim Radyoya rvan li arva radyoy lkolnan bikim. Bi rast j, ez v yek dixwazim. Nav Meyremxana royn layq te dibnin. Di v mijar de fikra te i ye? Ev vegotinek pir giran e ne wisa? Bi rast j vegotinek giran hewqas j anaz ye bo min. htmala mayna di bin v giraniy de j heye. L vegotina gel e, pewist e em hrmet nan v vegotin bidin. Ez ji bo v vegotin hewl didim ku layq v bibim. Gel guhdar awa dixwaze, wiha dibne. 50 salan pit mirina w, min kilamn w xwendin min carek din, w bi gel da hezkirin. Ez bm, wesleyeke nandana mezinahiya w. Ez li hember iroveyn gel, bi hrmet im. Ez bi van vegotinn gel, anaz dibim. awa ku pit 50 salan yek derkeve kilamn min bibje; ev yek ji bo min anaz ye. Hunermendn ku te navn wan an zimn; gelo te qet li roka jiyana wan vekola ye, an j tu iqas wan dinas? Mesela Meyremxan, Aye an, akiro an j Karapt? Helbet... Heta ku ji dest min t ez diopnim. Nivsn ku ap dibin ez dixwnim. Ez dixwazim bibjim ku dema min pirtka te ya bi nav Bir iliin Yzyili: Karapet Xao xwend; ez giriyam gelek p xemgn bm. Jiyaneke gelek bi jan ne layq w. Min w dem ji xwe re gotib; ez naxwazim, wek w bimirim. ez giriyabm... 24 saetn te, awa derbas dibe?

580

Pit derketina kaset, ez km li mal dimnim. Zdetir, li derve me konser dibin. Mesela prova hene. Gelek wext min, li wir derbas dibe. Pir caran, ji bo xew ez diim mal. Dema ez li mal dimnim j, ez paqijiya nav mal dikim, hinek j rojnameyan dixwnim li muzk guhdar dikim. Li mailn xwe mze dikim. Yan li albmn n, yan j li akiro guhdar dikim. Beriya 4 salan, tu bi hevalek xwe y hunermend re zewic; bi Alaattin Ayko re. Hevalek awa ye, hunermendek awa ye Alaattin? Alaattin, di heman dem de derhener min muzk ye j. Em li NM- bi hevre xebitn. Ew bi Koma Azad re xebit. Ez ji nrn xebatn w bitesr dibm min dixwest ez p re bixebitim. Min dixwest ku ew bedar grub bibe. Ez j ewle bm. Berhevdaneke w heb lewra. Min dizanib ku w lzdekirineke w hebe. Tu j dizan, ew mirovek bdeng aram e. L kar xwe dizane ji muzk j fhm dike. Hd hd, min w ber bi grub ve kiand ez bi ser ketim. Em bi hev re xebitn me stran kirin. Bihevrebna me, hebek cihreng b. Hestn tevlihev. Pitre j, me v bihevrebn xurt kir em zewicn. Heger em hunermendbna w deynin alyek, ew ji bo te fade dike? Ez ji w hezdikim (Kurtedemek bdeng dimne. Ji avn w diyar dibe ku bi rast j ew beng evndara mr xwe ye) Her dem, henekan (yaryan) dike. Kar w y li mal, henek in. Ev j, keyfa min tne. Ez dikarim bibjim ku pit zewac, jiyana min d rkpktir b. Ber, ez belawela bm. Ew tu car nabje ez dizanim! Bi ten fikra xwe dibje Ez j dizanim, te di daweta xwe de j stran gotiye... Bel (Dikene) Min strana Memet Kan gotib Ji bo parastina deng xwe, tu hindek titn taybet dixw? An j tu naxw Titek taybet nakim. Titek ku bi taybet ez dixwim j tune. L beriya derketina ser sahney ez tu caran mast naxwim. Lewra mast, dew Cola, dengan xira dikin. Ez ji wan dr dimnim. Mesela ez besten (dondurme) qet naxwim. Ez ji xwarin-vexwarinn pir germ pir cemid, direvim... Ev ne htmaleke dr e. Ez li projeyeke wiha difikirim. Projeyeke wiha, dikare her dem pk were ez rojek, w pk bnim. L w ev albm bi ten ji awazn (ezgyn) dengbjn jin pk were Li gor nrna min, Koma Guln Xerzan di bin siya te de maye. Tu dibj, ez neheq im gelo? Rast dibj. Demeke dirj, ev wiha b. Ji xwe pit kilama Helmcan, tu kes min ji grub nehesiband! Li ser nav grub, bo konser organzyonan; gaz min dikirin. Helbet deng iya hunera w gelek biqelte ye. Ev j rastiyek e.
581

Tu dikar li amran bix? Amreke ku tu l dix, heye?

Ez li gor qeweta xwe, l dixim. Bel. Min li tambr xist, li cray xist. Pitre, min dev ji wan berda. Bi awayeke profesyonel ez bi wan nizanim fikrek min a pvebirina wan j tuneye. Heger ez ji te bipirsim ku her zde tu dixwaz bi kjan hunermend re derkev ser sahney Ji biyaniyan, bi Shakira ji kurdan j bi ivan Perwer re ez dixwazim derkevim ser sahney. Em dizanin ku gelek hunermendn kurd, bi taybet j yn ku bi NM- re dixebitin; gelek tengasiyan dikinin. Te j bi salan, di bin v ban de ked da. Ez ji bo niha dipirsim: Bi hunera xwe, bi muzka xwe; tu dikar jiyana xwe bidomn ango dabara xwe bik? Niha hebek ert hatin guhertin. Gotina te rast e. Gelek rojn me hebn ku me ji bo n hatina mal heq bilt nedidt. Me tengasiyn mezin dtin, me ezyet kiand. Em rast zordestiyan hatin. Niha rew gelek ne ba be j, hebek cuda ye. DTP, bi namzetn serbixwe tevli hilbijartinan b. Kampanyaya hilbijartinan, bi kilameke te destp kir bidaw b. Kjan kilam b? Kilama Evdo b Hinek gotinn w hatin guhartin, tu dikar hinek bimirmir? Bel rast e. Me peyvn kilam wiha guhertin Tnin tnin tnin W at bnin Endamn serbixwe Demokrasiy bnin Kilam; li qadn hilbijartinan bi kurd tirk hate gotin... Rojda, bi qas min opand tu li gelek deveran derket pber hilbijrn kurd. Dikar nav van deran bid. Cih ku derket te kilam strann xwe pk kir. Eleqeyeke awa heb li gor avdriya te? Bawer bike eleqeyeke gelek ba heb. Gel rabb ser piyan hema bje. Germahiyek xwe dida der. Li Srt, Li Stenbol, li Misirc (Kur talan), Diyarbekir, Sirc dir derketim konsern hilbijartinan. Li gelek deveran ligel ku pleya germ raser 40 derecey j b, coeke mezin heb... Ba e, bi xr silamet hilbijartin bidaw b. L atmosfer berdewam e. Te behsa germah eleqeyeke mezin a gel kir. Gelo ev eleqeya tu dibj di sandoqan de xwe nsan da an? Li gor baweriya te me kurdan, kar kir an me winda kir? Rastiy bjim, beriya hilbijartinan j roja hilbijartinan j, hviyeke min a mezin heb. L encam li gor xwesteka min derneket. Dil dixwest ku piraniya deng herma kurdan were wergirtin. Mixabin ev yek pk nehat. L temslkirina kurdan di mecls de girng e
582

d kurd j d xwed gotin bin. Me hemyan dizanib ku w bi dengn me, bi rayn me bilzin. Wisa j kirin. 3-4 parlamentern me bi v away hatin dizn! Dsa j siheta gel me xwe!.. Ba e siheta te j xwe... Vegerim ser albma te ya daw; Sebr, eleqeyeka awa dt, tu j xwehal ? Eleqeyeke mezin dt. Ez dixwazim bi rya v hevpeyvna te, spasiyn xwe arestey guhdaran bikim. Ev 8 meh in ku albm derketiye. Ji bil n korsan, heta niha 20 hezar heb hatine firotin. Di ert mercn royn de, 20 hezar reqameke ba e. Ji bil v yek, albma min; bi albmn hunermendn bi nav Kawa Diyar re, derkete bazar. L albmn wan, nehatin firotin. Bi ten albma min t firotin. Li gor ragihandina rvebern Kom Muzk di bazara muzka kurd de; niha her zde, albma min eleqe dibne. Li dinyay, xeyala Rojda ya her mezin iye? Ez dixwazim xwediy deng akiro asaleta Meryemxan bim. Ez j tevli v miraza t ya ciwan dibim bo v hevpeyvna xwe, spasiyn xwe arestey te dikim Rojda Xan Ez j spas dikim, sax b... Hevpeyvn: Salih Kevirbir

1209-ROJA ME Lawiko qurban ez li alk tu li alk Were em herine cem qazk, cem miftk Hela bira bje cika ira du ser bi hev ra nain ser balgiyek Wey ziyaret, wey ziyaret Dikime qrn berva te tm Kale- kala peza qurban w d me t Hek miraz me dik - bike, na-me bike xuk bir v axret. Keik qurban, iya bilind e, te evn im Gul sor bne nairpnim Ez tu dila ser dil xwe te ra nahevnim Elegaz kaniy rz Ez ber ketim heta fz K ku orta dil ar ava xeberde, bira Peka kurn nede ber hembz. Dil min titna Lenngrad
583

Ez tk me qila er, ya rat Binim kevla rst, nav civat Lawiko qurban tu w di ez mam vira av min xal nave ava hsira Heger Xwed miraz min te bike, heger nake tu b xuk Ez bm bira. Lawiko qurban, tu di ez i ava bibim Ez bibime teyrek qerq hewa bavim Ez c misken te nizanim Lawiko qurban, sw sed car sw De tu di ber mala bav min ra here were mna rw Ez te xweykim nav sng ber xwe da nola kara xezala Xezala, berxika heval cw Hva gund me, hva sava Hn hingiriye, nae ava Xort min ra dtin xwe ra kirine zava De bira tiliya min herine av d bava Me li hafa gund Bot Cot kevotka hev ra got: Lawiko qurban, wer em herin ber ziyareta te digot Min te va k poman ve- bira il ve pa kot Mala me cnar mala x Lawiko qurban, kaxizek binivse qol- mizgeft xwe pit xe Were min birevne, pa nav deng min din xwe Ker pez li pit Ly kiiya ser lmt Dil min neketiye titek, Dil min ketiye qeya forme qima pit Ker pez end wa ye Nriy nav da weke ga ye Lawiko qurban min te va hev ra soz qirar daye Ker pez v neqev
584

Sip dike mna ev Tu bixebite bide heq min bedew (1) Ro ava tu nema Tav avt dor ema Ez bjim; yek min b j ra nema Gede qurban, wek dayika te bimire Hevraz me, berjr hatim Rast gul sosin mrga hatim Awr qza ker usa tj bn Mna gulla mawzer ez hingavtim. emo em ivko Kum koloz dor kullko Min sond xwariye, adek p ra P te, tu dest nain wan paila Her kla haj hev hene Bna iyay Girdax- Tendrek ber hev e Wek te min ra bext b - bext be Wek bbext miraz te bikeve dara diriya qe venebe. Kestym Reo, kestym xwe ke Tuncik temoriya serda ke an miraz min qurbana can xwe ke Lawik min sekiniye ser blay Min hr hr bala xwe diday Were tu min ra bbextiy neke Bbext qe li mala we nay Ker pez end wa ye Nriy nav da weke ga ye Sere ivan hatiye Duajo bik- xew da maye 1-Got; Hesen mehmt. Ew ji zar dayka xwe binelya gund nehaya Hoktnbryan y Armsavr Gogo mrzo hildaye Gog li sala1924 an ji dayika xwe bye. Ew 12 zar anne terbet kirine. Gele nimn zargotina civata kurdzane. Kevaniya mala girane,
585

mvanhez qedirgir e boy w yek j ra divn xanima Kurmanciye Zewal qurban, t w di min xwe ra bibe here Ez v binim tatiya hesp te ra Wek t trza go; i ye i nn e Ez bjim; kel kiriye nevsa can xwe ra Baran bar erd lewit Hesp delal min tor b l imit Ez bidim te - kuliya herim piy Bira xelk bje; evndar b, dilewit Tu qzika ser iyay Gelo hvya k vir may Ez xwe t tkim xwe y Pa daynim kf ay (1 ) Keik dn i evnitiya min te kir, umr min Kavil di gunda da Kes ser kes nekir sebra min Berx yaziy ya min by Xwed nekir umr min Lo lo ged tu w di Wez awa bim Poman ez im Ez bivim teyrek qereq Hewa bavim Xeribo lawiko Umr min irn can C mesken ser peya bim Min poman- ser peyabim umr min gede Keik dn Ez diim- xeme neke umr min Wey etm, muhbeta dil min te yek e sebra min
586

Wey tm, dil min ge e mell neke sebra min Olo gede Tu we di, yeman, ez dimnim olo gede Olo gede ez sebra dil xwe bi i bnim De tu destmala dest xwe bihl ba min Ez xem xeyala p birevnim poman ez im Ke dn Te av re, bir qor umr min Wey etm Qol zra ser enya kever bide jor sebra min (1- Got: Bona Sultan, 58- sal, bineliya gund lrna mrz li nehya cemiyasin) Wey tm Were ramsanek bide min Herg nad - ez te ramsim Bi dest zor sebra min Olo gede Tu w di, ez mam vira poman ez im W bbexto av min xal nave ava wan hsira heliyam gundo Min bihstiye; kavil gundtu zewic Ji vir nda ez bm xk umr min Tu b bira, heliyam gundo Keik dn Ez nav te hilnadim Te ra d ivm por, sebra min Wey etm
587

De tu were ramsanek min kerem ke Bira kul keser min ra nee axa gor poman ez im Olo lawiko Div,Der mal me me neke nekeve xem xiyala Cixara xwe ge neke poman ez im Bila ser min qurbana ser te be Ez ya te me- miqm Tu xwe a neke, poman lawiko dn, Dil min hlna teyr hewa, dnam dn Wey tm L digere koma qaza li qulinga ref kewa, sebra min Wey tm Emegek(ked) min par prar ser te heb Sala sal die boe, bed hewa umr min Olo lawiko Dil min kul e, ha bi birne Umr min tu y Lawik min ye welat xerba haja min nn e Bebxto lawiko Di riya Xwed de be K mizgniya delal dil min ra bne Bila pa felek rh min bistne heliyam gundo Mr min dn Ez dimirim yar sebeb e sebra min Wey tm De bira tirba min li der mala bav te be, sebra min Wey tm
588

Gava sib z radib pa xwe lxe, bje; Miriyo, rabe, lo rehme li te be sebra min dn Olo lawiko W al derbaz be w al sebra min tu y De ima, berxa min, tu hrs dikev zef dikal, umr min gede were kevil gunda da min birevne De xwe re bke bermal, bermal (1)Texta v kilama evnity me ji ber radyoy girtiye. Ew tim bi strana deng bje me y hezkir Efoy Esad Camila aw. Gewra min ji av t, Bna mxik darna ber pit t Dev min xala sret te keta Neelmk ez bigirtama, biandama Rst av te rein mna heb tir, Serda t bijang bir a dil min ikestiye, nacebir Were mala me mvan Rabe, rne bigiran Ez ji te ra serjkim berxa ser beran T bna bay bihar Xwed bejna bilind xeyrandiye ry Heyfa min t, axa gor Xweda heland mil mertel Min hafa det Deng du zerya xwe t Ax dikim xna re t Kal bm, sed car kal bm Ez nzk heft sal bm Seva avn belek, xirab mal bm Hv xeyidiye nae avan Pvir belav bne li wan navan ro bst ar roj e Xew herimiye li avn belek Ser xwandine elfba ye Xala sv ber xelq delal sed s ye
589

Sng zeriya min wek mizgefta ye Erzorima kambax meriv l bike Dirozgn nimja Eyd ye Zozan me ba in Belekiy berf l e in Rew kurmnciy; Qz bi kez, xort sivik e Tez tera in Tirba siyar min himber e Cotek marser zer e Got w xwariye Hestiya kir sefer e Siyar hol siyar b xama J kir ser zeman- xan Ecem e Min esker peya andiye pey w D derman gul ava pra daniye lawiko; Heger dev xwe bik sng ber min Xerbiya te y, li te rn be Dil min birndar Ax wax badilhewa ne K dil beng ji hev biqetne Bira derd min bibe para w Hespa lawik min guh daliqandine Koma siyara li ser zenguha xwe raandine Lawik min ketiye nava crg esker Reid Paa Bejn bala w usan e T qey bj mr hakim e Text: X. Abovyane 3 Heft strk pvir mezina vebne Min j vekiriye sng ber wan mitala da Li welat Ritinya (1) Lawik me hatiye ba me mvan Min dan ber ser w bazbenda xwe
590

Bin w rxist Xalia Xorosan Ez av belek bejin bala xwa Bi dil can por w ye kurkra bighunim L eger bi w j qima w nay Ez can xwe bi can qurban kim Lawik me hat ba me mvan Simbl kaw xwe ba dide Min bi dil can av belek ber danna L ew ramsan ji min dixwast Min ramsanek neda w ye Qe nafikirm di din da mirin heye (1- Qezek li Ermenistan 1210-ROJA W B Xwna me rij li detan iyan Wran kirin li me gund bajaran Di war bav xwe de em bne mihacir Wek bazn perikest mane li bin dest neyaran Ew roj w b ew roja Newroz Cejnek xwe bo Kurda proz e Ew roja serxwebna Kurdistan Ew roj e, roja ah ye Newroza Kurdistan Bi hv bin van rojan derbaskin Pkevin em welat xelas kin d bese em qirkirin Bi xwendin zann karbikin bo Kurdistan Kordno rabin hun ser piyan Xebat bikin ji bo welat W xilas kin ji bin destan er bikin ji bo welat Gotin: Serhat BaranMuzk: Gelr

591

1211-ROMAN Roman ha Roman, haylo lawo Roman Roman ha Roman, de gid lawo Roman Te li w riy i an, haylo lawo Roman Te li w riy i an, de gid lawo Roman Cot gamn nr an, haylo lawo Roman Cot gamn nr an, de gid lawo Roman Xeyr keik derd an, haylo lawo Roman Xeyr keik derd an, de gid lawo Roman Roman ha Roman, haylo lawo Roman Roman ha Roman, de gid lawo Roman Xeyr xwe w derd ned, haylo lawo Roman Xeyr xwe w derd ned, de gid lawo Roman Qimil dsa dsa, haylo lawo Roman Xwe did dora ksa, de gid lawo Roman Fincan dest risa, haylo lawo Roman Fincan dest risa, de gid lawo Roman Qimil dor br, haylo lawo Roman Qimil dor br, de gid lawo Roman Roman ha Roman, haylo lawo Roman Roman ha Roman, de gid lawo Roman Gotin Muzk: Geler-Herm: Serhed Arr: Yekbn 1212-ROJ ROJA ME YE Roja me derket li ser yan Trja xwe da erd zevyan Hstir avan em tev kenyan Rabin dlan roj roja me ye Roj roja me ye gund rncber Roj roja me ye hemm proleter Armanca me yek e em biray hev in At dixwazin tev hevalbend in Hevaln roj dujmin ev in Rabin dlan roj roja me ye
592

Roj roja me ye gund rncber Roj roja me ye hemm proleter Gul sosin vekir her al sor kir Mizgnya xweiy ji mer dyar kir Riya ore me z hiyar kir Rabin dlan roj roja me ye Roj roja me ye gund rncber Roj roja me ye hemm proleter Tirs lerz neman em liwan xin Li erd ezman gurmni daxin Kesk sor zery li herder bilindkin Rabin dlan roj roja me ye Roj roja me ye gund rncber Roj roja me ye hemm proleter Helbest : Cegerxwn -Muzk : W. Amed Sazkirin : Koma Deng Azad 1213-ROJBA Bi trjn roj re Bi aviya sib re Ji nav iyan der tn Dil me hemiyan p re Rojba Gerlla rojba.... Herdu destan rakin Kesk, sor zer li bakin Ke xortan silavkin W kurdistan avakin Rojba Gerlla rojba.... Li d hev d bi rz in Hem huner hz in Kevokn ait ne Bi zr zer xzin Rojba Gerlla rojba....

593

Gotin: Hekm sefkan Muzk: Hekm Sefkan Serrastkirin: (ehd Serhad)

1214-RONAH BERVAN Yek caran agir dibe mirov Yek caran mirov dibe agir Yek caran agirdibe ronah Yek caran Ronah dibe agir Yek caran diewite peln daran Yek caran hesreta azadiya welat Mezin dibe, dibe derdek giran Diewite, diqre, dibe Brvan Ar Newroz, ar Newroz Bye agir serhildana Kurdistan e Silav ji wan re, silav ji wan re Silav ji agir serhildana Kurdistan re Not: (Wan herdu keen delal xwe li Almanya ji bo Ocalan ewitandin). 1215-RONAH RABN Sib z roj li me hilat Ronah li me dike xelat Da em j herin rnin digel wan Peyv xwe bikin li nik civatan Da kurs ji bo me b te dann Qedr Xemaya me b te zann ro heye digel w sozek Te -Yn bik ji bo me rojek Sond dixwm her bi nav Yezdan elem bike ji Kurdan. Dara ko te and ser hn b Svn ko me xwerin ngiha b avn di siya li me helal b Kf hunera me xuya b.
594

Em rabin ed ji nav nivnan Da kf bikin li bax Kurdan Xurd tu here welat bibne Mizgn ah ji bo me bn e Amda Serhed 1216-ROTNDA STRANN W

1216-A-MESO DR Serva tora buti Mi ye xo kerdo km Ju yo di bom wazena Meso dur meso Serva tora buti Mi yo xo kerdo km Ju yo di bom wazena Ezo hta derro Ooo paye ki na dana xo Ooo i vesayiye Qesey ke tu vanena T de kemer vorena Rastiye de senena Kam mire bivano a honde xo deznena Tew tew mire i derdo Gotin Muzk: Quto Erdal

595

1217-AVAN ev tar l tu diirus Wek heyva arde ev Pir sn pir zelal Heval mey tu Avan Te k d k ned Avan Te pir merxas Egt nas Ser singa Zagros diherik Wek xwn ji axamere R bide Avasn r bide Ney xezeb li hember wan Ew hevalin wek te zelalin Himezke wan bi pln xwe. Gotin Muzk: Rotnda

1218-BHT Dol newal dema havne Zozan buharin Ser iyan tim bi berfe Tp bagere ar demsal jiyan dike Kurdistan bihite Qelin te xwna ehdane Tu evna roj, sebra dil urday Bihitek axa te nadim hem din Xeml rewa te i xwee Kurdistan Kul hsan re hewa welat min Wek dermane B emsale avn rubaran em kahniyan
596

Xweza dewlemede ek bi heft rengin. Gotin Muzk: Rotnda

1219-WELAT ME Welat me bi det zozan e Havn bihar her dem pir xwe e Ev ax dema kar xebat e Werin birano em bixebitin i xwe e gund bajar me Amed, Silman, Dersm, Kerkk i qas xwe e welat me Dibihzim berf bariye Mirov li ol gundan mamin L li bin berf kullk vekirin ah xweiya xwe belav kirin Deng bilra ivan i xwe e Wek stranek kf xwe dibe Dengbjen kurdan tim bi deng xwe Kul derdn me tnin ziman Bakur, baur, rojava, rojhilat ar aliy welat me xwe e Beaxey Entab, bax Erez Deta m, i xwe e welat me Soran goran, kurmanc, dimil Ev dewlemendiya ziman me ye Werin em silav bidin biray delal Bi hem zimann li ser din. Gotin: Rotnda Yetkner Koma guln Mezrabotan Jiyana rewen

1220-BENDA TE ME

597

av min diin chek dr Dil min digere li wandera hur hur Nikarim bisekinim Diim mell mell Benda te me dewere Benda te me Li benda te me dewere Tu gula iyan Tu sebra dilan Heviya gel min Sosina ore Benda te me Xem nine bimirim j Bo evna te. Sebra min bi ten li iyan t Tu hey li her dol newal, em rubar de bhna te tne bay dimee sibe var li benda te me dewere. Gotin Muzk: Rotnda

1221-ZLAN Herin ji ser heft iyan kullkn heft rengn bnin Wan kullkan li der dora ser Zlana min bigernin Bnin bi wan kullkan Zlana min bi hef nexan bixemlnin. Wer bikin ku Zlana min nexeydnin Ew delale, rhevale L l day mij dagirtye her der L l day av avan nabne L l day n ku wenda dibe Mirovahiye hed hed Pt pt ji me km dibe ima, bdengin hna?
598

Ma me soz dabu wan ehdan Li ser agir li ber roj Carna mirin proze bi qas jiyan Wek rheval Zlan. Gotin Muzk: Rotnda 1222-KOBER ZOR E Te ikand dil min Dsa nizam ima Ser min dh ser min Min nizani b ku Kober ewqas zore Dil min digr dil min. Ji te dr b navim L dsa evndarim Na b te wek dn harim Na nabe zore Kober bi jane Ez mam li pa heft iyan Bi hesreta te me Dil min digr dil min Tu tim li ber av min Dixwazim werim cem te Dil min digr dil min.

1223-AR LA Dime dime naqedin iya Pir bilindin Zagros bi qas xweda Kurjehro, Govend, Clo arla S per Kurdistan dighjin hev livra Ne skender, ne Timur, ne Erep ne Fars Dest hildar nestandin li ser van iyan Her k ser gel Kurd ket tengas Hilkiiyan Zagrosan ji bo azad

599

Konaxa ervanan tu arla Nav gir Zagrosta a her delal roka arla pir bi jane arla wek arper Kurdistane ar demsal arla bi berf dixemile Bihita Zagrosa tu y arla Zagros ch zayiya mirovahiy ye Piroze livir jiyan, pir kevne drok Rengne xweza livir, bi xemlin zinar 16 hezar ek dijn li ser Zagrosan Gotin Muzk: Rotnda 1224-GMGM Wek bax gula bi ch buye Di navbera em Sus ava Xoan de Kanya sar gir Sedo, Gokarbaba S gol germik li binya w ye Gimgime, Wartoye naq Xirbaqup Ziring Alingoz Dadnan Xoan Golabbin pir kre Gimgime Kimsoryan Drik Badan Baskan Tatan Anr Cbran Xormekan Gimgime Wartoye iyay hezargol li pita w ye Welatparzin tev niya w Govend Gimgim dewlemende Min briya axa te kiriye Gotin Muzk: Rotnda 1225-HERE WELAT XWE

600

Ket nava valah k Kur dirj re tar ewa derkevi ji wir Nizanim nizanim Direvin tn ji Kurdistan Durdikevin ji esl xwe B xwedne li wan kuan Sutalin sutalin Here welat xwe bo ku bib mirov Here welat xwe bo ku bib azad Here welatwe an na tu wek parsekan Bigeviz li van deran.

1226-NAYGOTN Kerba dil min bye bahoz Fikr ser min bnin at Nikarim li ber bisekinim ewa bnim ziman nizanim. Naygotin Pir hn te bume B te wek mir me Dema nav te dibihsim Av li ema kmdibe Nay gotin Di v dema teng da Min hustu xwar nehle Tu dirjke dest xwe Ez erm dikim Bjim ji te hesdikim nay gotin Gotin Muzk: Rotnda 1227-ROKA ME HLAT Roka me hilat Zer mer
601

ewqa xwe da oda bav Xell Sarya der Roka me hatiye ji aliy mill Odeka bav xell ser bi ex ra Cav bi kilo Roka me hilatiye ji aliy Botan ewqa odeka bav Xell Bi qz xort o Roka me hilat di sota

1228-A-RUTO Ha wer wer wer xanim Xanim bka mala bav min e Ji ban xen ba dikirim Kafirbav nakelime Xinzirbav nakelime Nig xanim bi imik Midyat gil kir W qaymeqaman qan bike W hakiman qan bike W yuzbayan bertl bike W mala Rto xera bike Ha wer wer wer xanim Bka mal bav min

1229-ROV Rov rov rindik Ser dv rov kincik Rov ye mala xala Bar kiriye bar dara Bijmre ku ne bst ar e Bifiltne qorik rov Hik teredar e Azadiya welat- Zana

602

1230-RKN Xwnrn rken delala dil min bi ten Ka ew roja ez te bnim dest bavjim w gerden Ez iya bihejnim, bi zor-bi xwe w bnim Ji bo te ez ne sax im ez miriy xwna rn im Te ji v dil navjim, ez evndar tey ji mj im Sebra dil min tu y li her dever dibjim Gotin Muzk: Sed Yusif

1231-RK YAR SV XURME (Hers rz du caran tn gotine) Li v seqlan l l lo lo Gurme gurme way way Li ber xwe tne l l lo lo Qal gurme way way Rk yar l l lo lo Sv xurme way way Bi seqlan l l lo lo Nalenal e way way Li ber xwe tne l l lo lo Sng yar l l lo lo Svn tirin way way Li v seqlan l l lo lo Fitefit e way way Li ber xwe tne l l lo lo Dar t e l l lo lo Nav yar l l lo lo Zer Nrgz e way way (Azadiya welat 204)

603

1232-RV Rvk endar baz daye ser dar Rv mam min a dv qi kir hata min a Rv mam min a dv sing kir hata min a Rv rv rv sing gupa kov Rv mam min a dv qi kir hata min a Rv mam min a dv sing kir hata min a Rv neyar min a xweriya mirk min a Rv ye ser dar waw waw waw were xar Rv bigirn ber nedin bxne kela savar Rv mam min a got xwe e li ser savar Gelr Berhevkar Koma guln Xerzan Jiyana rewan

604

1233-SAD HEM ahid ihd Elo, Gem irav, Qeseb mra, Qaxn dewlet, er zozana gelek hene Bi topa maql Drkiya, bi e topa, Bi duwanzd Mitralyoza, Bi topa Hesk Remoya w roj Ji naval mekna bi s opa kire der e. Bira erek dane keta li mekna ewit Li ber war. Sad Hem bi dengek ban dikir, Ehmed Elo, Lawo tu mrek be Bixebite, Paketek bav dev mrata enexdar. Meger li kutin nefera, Biger li kutina zabit qumandara, Ma al tu ro hiln heyfa Hem delal. De bira erek daneketa li mekna ewit li kok beriya Bira Xwed teala xereb bik mala Maqla Drkiya, bnba efendiya.
605

De awa li ser ser bav xo, Ap Ceml, qesab mra, Qaxn dewlet, er zozana. J t deng topan mtralyoza, erqna mrat apliya. De bi s denga ban dikir Sado bira, li me fermane, ferman e. Fermana me rab ji cem maql Derikiya ji xelk Diyarbekir, Ji qomser Mrdn. Fermana me rakirin ber me dan ser iya Weyla li min, weyla li min, Ber me dan gullan kutin Piya me dan hikmat ewitiya mirin. erek daneketa li mekna ewit, Li koka kembera, Li ser ser bav xo, Ap Ceml, qesab mra, Qaxn dewlet, er zozana. J t deng topan mitralyoza, Xirpan mrat mawzra. ahid ihd bav xo, Ap cemil, qesab mra, Qaxne dewlt v roj gelek hene Gelek cara r kir li ser kozika Neyra bi xencera. Dil min evdel Xwed dil dib ye Bira erek dane keta, Li mekna ewit va bi r ye De bila Xwed teala xereb bike mala Qaymeqam Drk, Mistear Mrdn, Waliy Diyarbekir ye. De bira Xwed xira bike ocax Esker nefrm ye Derbek lda li bejn bala bav xo Ap Ceml, qesab mra, qaxn dewlet ye. J t deng topan mitralyozan,
606

erqna beataa. Lo lo ! hekmo te mal ne xana Xwed be Te awa can bav xo, Ap Ceml, qeseb mra, Qaxn dewlet, er zozana. Te da ber mrata qelemtiraa Keko ferman e, ferman e Fermana me rakirin ji Stenbol ji ba S iltana. De bira erek daneketa li mekna ewit bi mermer e De bira xwed teala xirab bike Maql Drkiya, bi e topa, Bi duwanzd mitralyoza, Bi esker nefram, bi Rom, Malik wran w roj kiiya ser e. Sad Hem dengek ban dikir, Ehm Elo, tu bi bav min be, Tu mrek be, bixebite, hla peya, al jorn bera me de. Meger li kutina nefera Biger li kutina zabit qumandara bnbaiya. Hawar 1234-SAKNE Kirva te me lorik r am lorik Li pita te me lorik Sakine me lorik Bmane me lorik Digo bira gund imey biewite Lorik s mehle ye lorik Ez derim mala kirv Snan Lorik k li mal heye lorik Min ra mna bajar Stenbol lorik ayxan axan lorik loqente ye lorik Lo min te va xaik xwe kir lorik
607

Me qapk lxist, lorik li text Wan Lorik li text Wan lorik Kem t da dare kin lorik Van her s meheng lorik Zivistan lorik Lo lo were dest min bigire Bavje pa Evdila Beg lorik Li Hlwan lorik Gund im bira biewite lorik Li hember e lorik Kirv Snan nexa e lorik Milay li ser e Ez tirsa mala kik El ra lorik Nawerim herme ser e lorik Digo li w bay lorik Li w bakur lorik Digo li w em lorik afr pir lorik Bira mala kik El biewite lorik Ez nedame Kirv Snan lorik Ser gur lorik Sam Berbang Zend-3

1235-SAL Sal....Sal.....Sal............. Hey bi derd bi kul bi xem bi jar bi ax u lal...... Ji xelk re bihareke bi sor gul bi rengne ji min evdal xwedre pre payze zer kal Kul derd hezar sala di dil min evdal xwed de ax vedane Ji tere sal Bje sal... bi Xwed Ez ne pr bum........ Evan sal xerbya xopan bira Ez pr kirim..... Bje sal....Ez naime drika hemgo cizra botan zaxoka rengn ji xema dil min tere li qontar yan..... Kul ti bi kul b bi kev mala kevne perestan xwn xwer van romyan Dest min qut kirin ji dost hevalan ji koma xwey xwidanan ji xweyyan Ez ketime der kolan xelk mna peranan xwed zan exsyan benyan Ez bume bent ser zimanan Gur ol yan bi hal min kenyan
608

Temna min li ke xort Kurdstan re axa Welat xwe bixun sed car bi xwed bi min tire ji Zr zegern welat xerbyan Bje sal.. hey ift oxirsiz b xbal Ji xelkre bihareke bi sor gul bi rengne Ji min evdal xwedre pre payze zer kal Kul derd hezar salan di dil min evdal xwedde ax vedane ji tere sal Bje sal.. bi xwed Ez ne pr bum...... Evan saln xerbya xopan bira bi xwed ez prkirim.... Bje sal....Ez ketim ji kerb xerbya xopan bira bi xwed wexte Ez bimirim Li der kolan Almanya b dost heval bi hogirim Ez nizanim careke din vegerim nava Dost Hevalan Nizanim li der kolan xelk em bimirin Temna min li ke xort Kurdstan re axa Welat xwe bixun sed car bi xwed bi min tire ji Zr zegern welat xerbyan Bje sal.. hey ift oxirsiz b xbal Ji xelkre bihareke bi sor gul bi rengne Ji min evdal xwedre pre payze zer kal Kul derd hezar salan di dil min evdal xwedde ax vedane ji tere sal Bje sal.. bi xwed Ez ne pr bum...... Evan saln xerbya xopan bira bi xwed ez prkirim....

1236-SALIH QUBN Salih Qubn

609

Salih Qbn yek ji dengbjn me y bi nav deng e ku bi taybet li Herma Xerzan, bi git j li seranser welt t naskirin. Qbn di sala 1949an de li Gund Eyndar (Agalpnar) ya bi ser Misirca (Kurtalan) Srt ve ye, hatiye dinyay. Ji ber feqr belengaziy, hj di zarokatiya xwe de malbata w li gelek gundan geriyaye. Ber mala w li gund Girik Boto ya bi ser Farqna (Silvan) Diyarbekir ve ye b, niha ew li Batman bi cih war e. Qbn ji bil kar dengbjiy, ji bo dabara malbata xwe bike, di kirina avah mizgeftn gundan de kar sewax lkirina dwaran dike. Di gotbjeke ku me p re kirib de, bersiva pirsa me ya bi reng: We awa, i ax bi i away dest bi kar dengbjiy kiriye? Ev end sal in ku hn stranan dibjin? Di malbata we de ji xeyn we kesn ku distrn hene gelo? wisa bersivandib:Hj di 12-13 saliya xwe de, li p oxan bndern gund min kilam stran digotin. Min dnh bala xwe dida darek, xaniyek, mirovek an j heywanek, min digot li hev dian. Di malbata me de biray min mezin ku Qasim Dengbj j re digotin, ber stran digotin ro km be j dibje. Bab min Sof Hem j dengbjek ba b. L dema ez dibim 9-10 sal, d ji ber btaqetiy, dest ji kilam stranan dikine. Ev 40 sal e ku ez dibjim. Hinek kilam awaz min ji biray xwe Qasim hinek ji wan j min ji bav xwe Hem girtine. Gelek kilamn ku min bi xwe kirine j hene.... Gelo dengbjn ku her zde tesr li Salih Qbn kirine k ne? Li gor gotina w Teyboy Siert ku niha li Gund Marb ya Misirc rdine, akir Bedih ango akir Mezin Rehmetiy Hiseyn Orginos y M tesreke mezin l kirine. L dengbjek j heye ku gelek dixwaze li civat dwana w bibe mvan p re dwaneke Xerzan pk bne. Ew dengbj j Bermahiy Komkjiya Filehan, Qlng Deta Xerzan, Lejyoner Arta Fransa, Hevalbend Sed Axay Czr Xweawaz Radyoya Ervan Karapet Xao ye. Li gor gotina w 5-6 meh ber bi riya telefon, bi Karapt re ketine tkiliy ji hev re end bend kilam gotine. Heta niha bi sedan kasetn Salih Qbn bi awayn amator hatine qeydkirin tomarkirin. L bi awayeke profesyonel ev 6-7 sal in ku 6 kasetn w derketine pber kilamhezan. Bi kurtas mirov bibje; ev ciwanmr han Deng Awaza Deta Xerzan bixwe ye. Dema kilamn Metran sa, Derw Evd, Genc Xell Edl, Lawiko Dno, Hay lo li min (Xlyeya Farqn), Koero Lawik Silvan, er Hethetk, Kilama Behcet Dawd b gotin Salih Qbn t bra mirov. Her wiha Em Goz ku wek Rbir Posteya Dewlet t nasn, kilameke ku ji hla Seyday Cegerxwn ve j gelek hatiye ecibandin, awazeke rn e ji dev Salih Qbn... Ji nivsar-gotbja Salih Kevirbir
610

1237-KLAMA HESOY BRAHM ER HETHETK Ji dev Salih Qbn Hethetk gundek Qbn ye. Kesn ku li gund dimnin ji era rekotan in. Hesoy Brahm serek mala Nasir e. Ji era Snika ye. Nevl gund Hesoyl Brahm Zercil ye ku girday Batman ye. Gir di navbera Hethetik Zercil de ye. Hec Mihemed Mist serok rekotan tev 6 7 swariyn xwe ji Elh ber ve mala w tn. Gund Snik(Hesoy Brahim) zercl kanrewa, Bahezrg, Gir, Besork, Bilyder, gundn Rekotan (Hec Mihemed Mist) gelek in. end ji wan Hethetk Hiznemr, Bolnd, Tapiy, Dilbsa, Licik, Xilika, mal Newl, Hicr, Texriy(gund Ezidiyan) Kelok, Kurtik Ziving ne. Rojek ji rojan,( beriya 40 45 sal) Dema ku Hec Mihmed Mist bi end swarn xwe ve tne gund xwe y bi nav Bolind, li ser gir Qro Hesoy Brahm ku mezin era Sinka ye biray xwe Mihemed el dine piya wan, ji ber ku ew by destra wan di ser gund wan re derbas bne. Her wiha ew dixwaze hn bibe ka ew k ne, ji mal k ne, nav wan i ne? Mihemed El ji Heso re dibje: rw ne, bi riya xwe de diin, tu eleqa me bi wan tune, dev ji wan berdide L Heso mirovek axa ye, zalim e. Careka din biray xwe Mihemed El bi ser wan de dine. Pirsan ji hev dikin. Hec Mihmed Mist wiha dibje : Ez Mist Quto me, ferx mala Ezo me, min tu caran nav xwe ji kes re negotib. Dib ev v ten li ser kolos bav xwe nahlim, Ez v tr di nav al mala Nasir de nahlnim. Dib wla way mala Quto mala Nasir di kevane Qr de li ser kaniya Bedere, Li mil Tapiy, li hev din aliyane, wek mencaniq, wek kr hedada li ser ser hev dadane. Mhemed El Gaz dike Heso rabe lezke, bilezne. S toq devra bide Rizgo ji min re bine. ro me cewabn hev daye, t daim bala me xelk tekl hev bik. T bj were li mala xwe rne, Axawo wla way. Sida ra ewil derbek daye li Silman Bazo. La wan maye li kevan Qr,
611

li ber tirja tav. Ez i bikim? ro di susteme de maye as. Ez dikim nakim bi a tifing, Bi ser kuriya xener jl dernay. Hawara wan zahif e, hawara me file zid ne. Tu qail b ne qail b, ro w mala Quto koka mala Nasir biqelnin ji dinyay. Qey tu nizan roja ku roj re bibe rev bi kr her ar peyay mala Nasir nay. Wla waye, wla waye S ad ird Hec Mihmed Mist bav Sebr hene li dinyay S deng li ax Xisarka Ploka dikir gaz: Bav min bno lxin. var e roj nemaye, Term Silman Bazo li mala Tapiy li ber tirja tav maye., ro heyfa wan xwe mra li erd maye. Reo gaz dikir: Hec Mihmed Misto nav Xwed bide, var e, h ro z ye min derbek daye Hamd zava ye. Derba dido ya daye li bejn bala Xald kevinka li ser desta ye. Min derba sisyan daye bejn bala Rizgo cil resm l ne. Hikumata Elmedna ro li erd maye. Min derba ara daye bejn bala Mihemed El bav Xezeb kew sekekir, Roja ku biqewme mrek bi seda ye, Min derba pnca avtiye Hesoy Brahm ez nizanim sax e ne bi birndar e. Mird x Zla ye bi ling hesp boz reviya ye. Min Heso nekut min ji bona derd kul dinyay ew berdaye Wla way wla way..... roka kilam j wiha ye. Di v er Qr de, di rojeke de ar birayn Heso, bi nav Hemt, Xalid, Rizgo Mihemed El hatin kutine. Du heb ji er Rekotan bi nav Silman Bazo hatin kutine. Hesoy Brahm pit kutina ar birayn xwe n Wranehr, cem Brahm paa. Lazimiya ji sleh bigire hetan merm ya ji xwe re an, hate gund Zercil Bahezirq , koma xwe kir, hawara xwe bi file zidiyan an. Gotin em bavjin ser Hethetk, em bistnin heyfa xwe. Mihemed El biray hev in,, Reys j kur mam wan e. Ev her s zilam mrxas in, jhat ne.Neyar wan Hesoy Brahim ve re dibjin Eger ji wan her s kesan yek bifilte, w heyf bikine deh heyf, div yek ji wan xelas nabe Heso deh zilaman dixe hewa Mihemed, deh zilaman j dixe hewa El deh zilaman j dixe hewa Reys. S zilaman dine ser xaniyan, yek j die ser xaniy El, yek die ser xaniy Reys. Ji Mihemed re dibjin El kutin; ji El re dibje Mihemed kutin, ji Reys re dibjin Mihemed kutin. hers bi hev re derdikevin, l kemn di hew de hatiye dann...
612

Zilamek ji era Rekotan bi Heso re ye, bi ziman Rekotan(dimilk) hawar dike dibje: Hesoy Brahm talana Bolind gund kar wan bir Wexta ku hawar li gund digere deng bi tivingan dikeve herkes ji mala xwe radihje tivinga xwe derdikeve hawar.Eskern Heso j di nav gunda c girtine. K derket eskern Heso ew kut. W ev di er Hethetik de12 mr p rekek hat kutin. Diya Mihemed El Ey li ser wan ew kilama han got: Ey dib Mihemedo lawo Mihemed min keya ye, El zava ye, Fata reben qebika li ser swiya ye Ey dib Mihemed min keyaye, El zava ye. Sibeh min dt Mihemed min sekin li ser ban xniyan, elwal Mihemed giran e xwe berdaye, li ser gozeka paniya piya, Kula Xwed bikeve der bav Heso y Brahm. Ht Biriya eva nv ev kete dev der mala bav min, Wek kup jahr di dev deriya mala bav min de rijiya. Ey dibje Mihemed lawo An sed caran bi min an, Hesoy Brahm li Zercil, li Bahezirq, ewr miawira giran dan, Qiral fileha, qawal zidiya bi xwe re an, Girte ser Hethetka mala bav min reben ji xwe re bi kok xan, Ey dib Mihemed lawo Hethetka mala bav min reben biewite, bi xox tir, Giran esker Hesoy Brahm bi tev qral fila ve, Qawal zidiya avte ser Hethetka mala bav min reben bi s ciha ji xwe re divirin Ey dib Mihemed lawo, ez derm li ser ban xaniya, Ji xemla dil xwe te re ez gaz bikim hawar e, Hec Mihemed Mist bi pismamn xwe re xwar e, Koma Rekotan heval xwna...(....?...) Hesoy Brahm ji bab kaln xwe de ne yar e, Hesoy Brahm ji mala bav min...... tov xwemra, Ji mala roviya..... Ey dib Mihemed lawo An bi min an, Min d Hesoy Brahm xener li ser sng Mihmed bir an, Tivinga qesetre li ser la Mihemed min hilan, Ey dib Mihemed lawo,
613

Hethetka bav Mihemed El, Reys, Ez diketim ev il b, berf li erd sp dikir, Ez ji taxa xwar ji ser term Tlo biray xwe digerim, Ez li term Mihemed El rast hatim, kezep rn e, Tlo birawo gazna neke, min bi qedera te j brkir, Day day salam ye lawo? Berhevkar Salih Kevirbir Azadiya welat 96. 1238-SALHO Saliho pismamo lo, ez bi Diyarbekira ewt ketim, li tl xnm. Ez tl li tl biknim, Ez binim Anqera xopan, Belk efu ya pismam xwe binim. De rabe pismamo lo, Dil min di diny da tune ye, De rabe pismamo lo; Girtiye hefsxana lo eniqandin, Li koca Diyarbekira ewit , Li korta girtiya, Bin dara inar, bi dest ne yara way lo; Xwedan xrek di bajar Diyarbekir da Tune ku bi dest pismam min bigire, ji hefsxana xwnya derx ne. Salih digot dotmam de rabe, Ji dev hefsxana Diyarbekir, Rab ji me re pir eyb e; imk min digo; tu ji maleka qenc , Gavak xelk b: Pismam te eniqandin, Li koc Diyarbekir, Xelk b qebahata Pismam te iye, D re dotmam, Tu ya bibj qebahata pismam min tune, Qebahat pismam min nne, Sebeba w Kurdistana x sed . nallah dotmam li w diny gelek
614

Ji me re xr sewab e; Diyarbekir ewit biewite di korte da Wal El Sab res stiqlal p ra. De rabe pismamo lo, de rabe girtiy lo Sed yek sal hapis dam dane deliqandin, Li Diyarbekir bi dest dijmina way lo, way lo.... x Kor

1239-SAR Sar rabe var e, delalk rabe var e Sy girt zinare S ket ber dware Min bi heyrana gerden Wan bisk te y li dar e Sar kea Srya ye, delalka dayik bava ye Min go Sar were vir Sryoy xeber daye Din me ji hev cuda ye, l dil me di hev de maye Em gelek ji hev hezdikin Ferqa dn qet nemaye Sar tu Sara min , rindik tu yara min Ez bi heyrana gerden, wan biskn te yn ekir Zar ziman ne zor e, ger tu dixwaz fr bib De were te fr bikim, da bi Kurd xeber bid Gotin Muzk: Gelr

1240-SARYA Sarya Sarya Sarya Sarya Sarya duri wek derya ax b te nabe me govende Sarya va Sarya dimee va Sarya dilgee
615

va Sarya rugee gerilla dimee Sarya Sarya Sarya Sarya Sarya tu ji ev zerya ar b te nabe me govende Sarya va Sarya dimee va Sarya dilgee va Sarya rugee gerilla dimee Gotin : murat batgi muzik u irove:agire jiyan 1241-HEVPEYVN B SED YUSUF RE

SED YUSUF SA BERWAR/SED YUSUF D ORT DAYE Ndem: Sed Yusuf kiy? Sed Yusuf: Bav min bi esl xwe Rimye ji hla Biry hatiye.

616

Ndem: Bir li ku ye? Serxet e an binxet e? Sed Yusuf: Li ser xete ye. Wek hn dibjin, li Kurdistana Tirkyey. Malbat min ji wir hatine binya xet, ez bi xwe li binya xet, ji bajar Qamloy bme. Ez di sala 1947 an de, li kolana Qudrbeg hatime dinyay. Di yanzdesaliya xwe de, em n Entery, em neh deh salan j li wir man. Ndem: Gelo tu niha li ku dimn? Sed Yusuf: Ez niha li Qamloy dimnim. Ndem: Di malbata we de tu hunermend hebn tunebn? Sed Yusuf: Di malbata me de tu hunermendn wilo bi nav deng tune bn, l yn ku ji stranan dengbjiy hezdikirin hebn. Bav min bi xwe gelek nzk hunera stranbjiy b. Ew hostey xaniyan b, l w li tembr j dixist. Ndem: Te bi xwe kng dest bi mzk kir? Sed Yusuf: Hema bje min di hifdeh hjdeh saliya xwe de dest bi mzk kiriye. L min ber di dibistan de distira gelek kfa xwendevanan mamosteyan ji deng min re dihat. L bi profesyonel min di hifdeh hjde saliya xwe de dest bi mzk kir. Ndem: Em dizanin tu li tembreke xwe dix. Tu bi xwe fr ldana tembr by an tu y dibistann mzk? Sed Yusuf: Na na, ez nem tu dibistann mzk. Ez bi xwe fr bm. Min radihit tembra xwe, ez dim mal min bi seatan l dida. Ez di praktka ldan de bi xwe fr bm. Ndem: Te got di hifdeh hjdeh saliya xwe de dest bi mzk kir. Wilo xuya ye ku ew roj ev roj e tu di nav chana mzk day? Sed Yusuf: Bel .... wiha ye Ndem: Heta niha end kasetn te derketin an j slk CD? Sed Yusuf: Heta niha 27 kasetn min derketine ez dikarim bibjim ku stranek naibe yeka din, strana ku di kasetek de heye di yeka din de tuneye. Ji bil van j i bigire neh deh kasetn min yn bi ten enstrumen hene. Ev j mzka tirk, ya ereb ya kurd pk tn piraniya wan yn reqs ne. Ger em wan j bixine ser, zdey s kaset dibe.

617

Ndem: Ba, bi tevay mijara mzka te i ye? Sed Yusuf: Ez ji destpk ve pir ji strann folklor hez dikim. Bi taybet ez ji yn liser gil gaznan, yn evn evndariy pir hez dikim. Di kultura me kurdan de li ser er pevn kutin j heye, ez ji w hez nakim. Yan ez dikarim bjim ku mijara strann min ji sed nod li ser evn ye. Ndem: Ji xwe titek ku bal dikne, ji bil strann evn ku te bi xwe kirine, ew strann folklor gelr ku tu distir y, ji yn evn ne? Sed Yusuf: Ez j hez dikim Ndem: Ji bo i? Sed Yusuf: Ez nizanim hem mirov wilo ne an na, l ya min ez hertim aiq im. Ez aiq titn rindik im. Ndem: Gelo evndariya te ne berdewamiya hezkirineke ciwaniy be? Sed Yusuf: Tu bj nebj berdewamiyeke wilo heye. L nay w maney ki ez ji xwe re yek bnim p re bizewicim. L i ye, ez ji titn speh hez dikim. Ez piskek xweik bibnim ez j hez bikim. Ez avek xweik bibnim ez j hez bikim. Ez guleke xweik bibnim ez j hez bikim. Bi taybet j jin titek Xweday ye. Ne di dest mirova de ye ku mirov ji jina xweik hez neke. Ndem: Yan mirov dikare bibje ku naveroka piraniya strann te civak ne, l ne poltk in. Sed Yusuf: Rast e, strann min bi piran evn civak, l ne siyas ne. Ndem: Tu qet nefikir ku tu strann poltk j bistir? Sed Yusuf: Ma ez i strann poltk bistirem? Ger bi deh strann min yn poltk ku h min belav nekirine hene, l nrna min ya exs xuyaye. Ez kurd im bi her away yekitiya kurdan dixwazim. Gava ku yekit hev kar di nav kurdan de bibe, w kurd ji bin zilm zor j xelas bibin welat kurdan j azad bibe. L bel kar min kirina mzk gotinn stranan e, ne kirina ore ye. Ez nikarim weke hinekan bi hum gum bibjim Kurdistan ha Kurdistan, an j di gel ku gelek hurmeta min ji ehdan re heye, bst ar seatan li ser ehdan bistirm. Ndem: Te bisk di ber v got ku te hetan niha25 -30 kaset kirine. Tu van kasetn xwe i awan dok; gotinn wan k dinivsne, k meqam dideye? Sed Yusuf: Pit ku min dest bi stran kir bi demeka kurt, min dest bi nivsandina helbestan j kir. Yan min dest p kir gotinn xwe bi xwe nivsandin.
618

Nivsandina strana ne weke ya iran e, stleke wan ya taybet heye bi ya min nivsandina stranan ji nivsandina iran zehmetir e. Ndem: Ev teybet an j zehmetiya nivsandina stranan ji ya iran i ye? Sed Yusuf: Ya yekem div armanceka w ya nzk hebe ku her kes tbigihje. Ya duduwa div xebern w j vekir bin, yan ne aloz tevlihev be bi zahmet nay fehm kirin. Ya sisyan, div ne gelek dirj be. Ya aran div bi hsan be, zarok j dikarin tbigihjin, mezin j dikarin tbigihjin, herkes dikar tbigihje. L gava ku dirj be, tevli ehev be, aloz be pit sed rz ji n ve mirov armanca w fehm bike ka b mebest i ye, bi rast xelk me ji strann v babet ne amede ye. Ndem: Ba e, te tu awa mzk edik? Sed Yusuf: Mzk j mna her gotin e. Ev hebek j bi lham ve girday ye. Carna ez nika ve ji nava nivnan radibim gotinn stranek dinivsn im. Ez herweha carnan bi nivsandina stran re awaz w j didem. Yan deng dayina straneke an j kirina awazek carna nvseat digire, carna j bi rojan ez li ser dixebitim, heta ku li hev t. Ndem: Tu mzka xwe li gor noteya dik, an j tu mna g elek hunermendn kurd b nota dik? Sed Yusuf: Ma b nota dibe? Mzka b nota ne tu mzk e, bi sernakeve. Nota bingeha mzk ye, mzkeke ba ancax bi noteya bibe. Ndem: Yan t strann xwe li ser notay dik? Sed Yusuf: Tab, tab... Ndem: Mna t zann gelek hunermendn kurd mzk bnota dikin, gotina te ji wan hunermendan re i ye? Sed Yusuf: Niha hin hunermend hene ku b nota j bi serketine, l bel ev hjmareka pir hindik e. Heta mirov gava ba guh xwe bide ser strann wan hebek j ji mzk agahdar be, mirov fehm bike ku kmaniyek di stranan de heye. Ji ber ku ne li ser notay bne. Ndem: Mirov dikare ku bibje ku, tu dixwaz bibj, hunermendn ku mzka b nota dikin jiyana wan kurt e? Sed Yusuf: Bel, bel. Ji xwe ez dikarim bibjim ku ji niha de nv rawestiyane, kaniya wan miiq ye, d ew dikarin titn din biafirnin. L dikarin kurt
619

demeka din j li ser mzka tirk fers bijn bjin ev mzk me kiriye. L ma heya kng ew li ser ks xwe xelk bjin? Ndem: Mzka hin miletan diibin hev, nzk hev in. gelo mzka ku tu dik nzka ya kjan milet ye? Nzka ya tirk ye, ya fers ye, ya ereb ye an j xweser e, ya kurd ye ku te bi xwe afirandiye? Sed Yusuf: Tab div mirov rast bibje, trann kurd her heye, bingeha mzka kurd pir dewlemend e j, l pareyn ku kurd l dijn, di bin tesra wan de j dimne. Em bixwazin nexwazin, em di bin tesra mzka ereb, tirk faris de dimnin, hinek deng awazn ji wan digirin. Ew j di bin tesra mzka kurd de dimnin, bhna mzka kurd j gelek ji strann wan t. Bi ya min ev yeka han titek pir tab ye. Weke nsan j gava mirov bi nsanek din re bij p re bimne, mirov gelek ji rabn rntandine w, ji tevger hereketn w digire. Ez b i xwe li sury me, gava ku ez meqamek bikim, dibe ku ereb j ayn meqam bikin, ji ber ku em erq ne cran hevin, me ji hev kultra hevdu standiye, gelek titn me hev diibin hev; herweha mzk me j diibe hevdu Ndem: Ba e, ji bo te mzk i ye? Sed Yusuf: Ji bo min, weke hunermend Sed Yusuf, mzk weke av haway ye. awa ku mirov nikare b av bhawa bij, ez j nikarim bmzk bijm. Mzk bye pareyek ji can min, pereyek jiyana min, bi gotineka din ew bye hevalek min ya bedew. Ez bi mzk re dijim. Gava ku ez carnan li jiyana bmzk difikirim, ew jiyan ji min re gelek bmane p t. Yan jiyana bmzk ji bo min jiyaneka vala ye. Ez iqas aciz bibim, problemn min iqas bibin, an j i babolat bi ser min de warin, mzk min j rizgar dike, ew j bo min pitgirek e, hevaleke ku dest alkariy dirj min dike. Ndem: Tu ji mzka xwe hez dik? Yan gava ku tu bi ten b, tu deng xwe gujdar dik? Sed Yusuf: Er, bi taybet j gava ku ez titek n dikim. Ez li deng xwe guhdar dikim. Piraniya sebeba guhdarkirina min j, ji bo ku ez fr bibim ka gelo min ba kirye an na, ka gelo weke ez fikirme, mzka min bye an na. Pit w j ez zde l guhdar dikim. d hewl didim mzkeke n bikim. Ndem: Gelo ji mzka kurd tu btir l k guhdar dik?.Tu ji i celeb mzka kurd zewq distn? Sed Yusuf: Div mirov heq tu hunermend nexwe, her yek stleka w ya xas heye, l ez nikarim bibjim ku ez gelek li yn n guhdar dikim, hinek ji hunermendn ro hene, ku mirov carek l guhdar bike, bes e. Hinek j hene
620

mirov nikare carek j l guhdar bike. L di nav yn n de hinekn jr j hene. Ji yn kevin btir li Mehmed Arif Cizir, Hesen Cizr, Meyremxan. tehsn Taha guhdar dikim. Van bi rast mzkka ba dikirin mzika wan xwe temn dirj e. L evn n, ne ku xirab in, l ji wan re gelek div ta ku ew bikaribin mna hunermendn rastn derkevin qada hunera kurd. Ndem: Ji dervay mzka kurd tu li mzk biyan j guhdar dik? Yan i oryantal, i j evrupay emrqay? Sed Yusuf: Ez btir li oryantal guhdar dikim. Ya tirk, ya ereb ya feris... Bi taybet hin hunermendn ereban hene ku ez gelek guhdariya wan dikim. Ew ne bi ten di dinyaya ereban de, herweha li hem dinyay navdar in. Ez bawe rim hinek wilo di nav tirkan de j hene, weke hunermendn navdera in. Li ba farsan j hunermendn hje hene ku meriv guhdar bike ji wan tecrbaya bigir e. Ndem: Te got ku tu zde li mzka hevaxn xwe guhdar nak. gelo tkiliyn te bi wan re awa ye? Danstandinn te bi wan re heye an an? Sed Yusuf: Mixabin, i li vir i li devern din, wilo b ye, ku div herkes muxtar mala xwe be. Yan i bigire kes kes qebl nake. Komeleyek bibe div ew serok be, komek bibe, div ew di ser de be, evek bibe div her tit di dest w de be, xwarineke xwe hebe div ew p bixwe, eger tu li makinek swar bib div ew ofer be. Loma j xebata bi hev re ne rehet e. Gava ku rew wilo be ji min re j naserife. Bila kes pesna xwe nede nebje em dikarin bi hev re bixebitin, nebjin tkiliyn me bi hev re ba e. Ji ber ku ne wilo ye? Ndem: Ev ji i t gelo? Mirov dikare bibje ku di navbera hunermendan de dexes avnebar heye? Bi gotineka din reqebet heye? Sed Yusuf: Er, ev ji dexesiy t, ji zikreiye te, ji xwe paraztin t. Gava ez bibnim yek n derketiye xelk l guhdar dikin j hez dikin, div ez er w bikim, ji ber ku bi derketina w re d hew kes li min guhdar dike. Lo ma ji bo w ez xwe biparzim div ez ne bi her away er w bikim. Ndem: Digel ku tkiliyn we hunermendan zde bi hev re tune ye j, dsa xwestekn we mna hev in. Hn i bigire hem ji rew gaznan dikin, hn dibjin kurd li hunermendan xwed dernakevin, kasetn wan nakirin, nain evn wan. Hn ii dixwazin? Div kurd bi i away li we xwed derkevin? An j gava hn dibjin,kurd hn gel kurd qest dikin, an j rxistin partiyn kurdan?

621

Sed Yusuf: Gava em dibjin kurd, ji xwe qesta me rxistin partiyn kurdan e. Yan bi kman ji sed nod het ew in. Ji ber ku her part rxistinek dixwazin hunermendan berb xwe biknin. Dixwazin ku hunermend di behra wan de melevaniy bikin. Ji bil w ne ji kesek din re bin. Ger tu bi ya wan nek, ew kevir kuikan li ser te bibarnin, tu avn wan de dib kafir . Daxwaza min ji partiyn kurda ev ku div ew hunermendan ji xwe re nekin pir di ser wan re nein. Daxwaza min ji wan ev e ku hunermendn xwe azad bihlin. Ne ku ez herim ba rxistinek rxistina din er min bike. An j gava ku hunermendek bixwaze ji xwe re eveke taybet bike, partiyn kurd ji wan re dibin asteng, nexwazin xelk here evn wan, ji ber ku hunermend ne bi wan re ne. Ez kurd im xelas. Ew ima min mecbr bikin ku ez bidim d wan? ne hewceye ku ez rast bim, ep bim, komunst bim an j hevalbend filan bvan partiy bim. Yan dixwazin hunermend mna topek (gogek) di dest wan de bin. Yan bi kurtay ew dixwazin em di bin svana wan de bin me wek elekan bidoin. Gava em ji bin swana wan derketin, hunermend her xirab tu y. Ndem: Yan tu dixwaz bibj ku div mirov huner poltkaya rojane zde bi hev ve girnede.... Sed Yusuf: Er, huner e poltka ye. Gava ku huner bi poltkay ve bt girdan ew sax be j, dsa miriye. Ndem: Tu bi tevay rewa mzka kurd awa dibn? Sed Yusuf: Mixabin ez rewa mzka kurd pir neba dibnim. Mzka kurd bi tevay li p e p neketiye. A ro tu hem hunermendn li Avrupay bicivn ser hev, tu nikarib ji wan komeka ba derxn. Rew gelek xirab e. Ev dellek aretek e ku mzka kurd gelek fireh nebye mzka kurd bye hsr herma ku ew hunermend j ye. Ji ber ku pitgiriya gel j ji hunermendan re km e, mzka kurd seqet baw dimne. Em ro bi kman il milyon in, il hunermendn me ye ba tuneye. L nifsa Lubnan ar milyon e. Qet tunebe tunebe bst hezar hunermendn wan hene piraniya wan j konservatuwar enstituyan de xwendine, ji mzk fhm dikin. Mzkkarn wan yn her nezan ji notay fhm dikin. L mixabin, mirov nikare eyn tit ji bo mzkkarn k urd bibje. Ji aliyek ve mzkarn kurd bi ten ne, bpitgir ne, yn ku wan ber bi mzkeke batir tewq bikin tune ne. Div hz partiyn kurdan bi her away alikariya pitgiriya hunermedn xwe bikin. Ji ber ku bi serketina hunermendan, bi serketina siyaseta kurd ye j. Ndem: Bel, mna ku di her war jiyan de dibe, gava ku titek n derdikeve, y kevin li dij derdikeve. ro em dibnin ku li Kurdistan guhertinn bingehn dibe. Di na jiyana gundtiy de, celeba jiyaneke bajarvany dest p dike. Di jiyana bajarvaniy de j folkor popeulertiya
622

xwe winda dike, d hewcedariyn mzkeke n ku bikaribe bersiva civak bide, t kirin. Em dibnin hinek hunermendn kurd bi v kar radibin. Bi a te, di kirina mzka n de div li i bte fikirandin? Sed Yusuf: Ez ne bawer im ku ro kurd mzka modern dikin. Kan mzka modern? Ger yek wek Ciwan Heco bi stleke n derketiye, ew bi ten ji end milyonan yek e. L wek din ez bi xwe yn ku mzka modern dikin, nabnin. Rast e, civata me hatiye guhrtin li gor guhertinn v civat j div mzkeke n bibe, l bel ew pirseke abor ye j. Niha gava ku em mzka xwe dikin, em radihjin dar tembra xwe an em li ber teybek dadigirin, an j em diin studyoyeke feqr. L ji bo ku tu bikarib, kaseteke mzka modern pirdeng bik, div bi kman bst s kes bin. Ji wan bst s kesan ewqas aletn mzk lazim e. Tu rab van bst s kesan bib studyoyek dagirtina kasetek bi kman w end hefteyan bigire. kan mesref ewqas kesan, mesref studyoy pa j mesrefn kaset slk an j CD ye? Ev hem pere ne, hem mesref in. Gava ku kaset nayn firotin pitgir alkariya hunermendan nay kirin, ez bawer nakim ew bikaribin bi xwe ji bin mesrefek ewqas giran rabin. Ndem: Em dizanin ku ro bazereke weann bi kurd tune ye, gelo bazereke mzka kurd j tuneye? Sed Yusuf: Ji xwe ev pirsegirka hunermendn kurd ya her mezin e. Ev j dsan bi rola partiyan ve girday ye. Ger partiyek kasetek derxe, ew dikarin bi riya endamn xwe bifroin an j endam w bi xwe mecbr dimnin dikirin. L eger ne wilo be, yan mirov kaseta xwe bi xwe derxe, mirov bstan datne Uppsala, pnc datne Stockholm, sed datn Londray hwd. Gava ku tu telefon bik li wan bipirs, ew hatibin firotin j pere tune ye. Yan li te venagerin.Gava ku pere venegerin, mirov awa bikaribe amedeyiya kaseteka din bike? Ndem: Yan di rewa ro de hunermendek nikare li ser hunera xwe bij? Sed Yusuf: Na, nikare. Ev s mehn min in ku ez li Swd me l ez nikarim kasetek bikim. Rewa hunermendiya kurd ne hsan e. Ne ku ne hsan e, pir zehmet e! Ndem: Ji bo ku bazereke mzka kurd bibe div i bte kirin? Sed Yusuf: Bi ya min ji bo ku bazereke mzka kurd bibe, div sazgeheke bi armanca ticar ava bibe. Sazgeheke profesyonel ku bikaribe bi xwe li ser xebata xwe bij, him j bike ku hunermendn kurd bikaribe li ser hunera xwe bijn. Em bjin w kasetek bikin, bila ji xwe re ji sed heft - heyt hilnin,
623

dawiya maye bide hunermend. Ev li gelek deven dinyay wilo ye wilo j mzka xelk bi p dikeve. Gava ku rew wilo bibe, w li ba hunermendan berdewamiyek j dibe. Bi berdewamiy re w mzkeke kurdiya ba j derkeve hol. Gava ku kasetn kurd bi rk pk bin di studyoyan de bi mzka ba bne kirin, w xelk biyan j bixwazin l guhdar bikin. Bi gotineka din w mzka kurd kiras xwe ye teng biirne hebek j bibe dinyay. Ndem: Te ber niha got ku hunermendek nikare li ser mzka xwe bij. Ba e, ev bst- s saln te ne ku tu bi mzk re mijl, tu awan dij? Sedd Yusuf: Na, niha ez ji bil mzk bi titek din re mijl nabim. Ber ez dim ah dawetn kurda, hinek pere ji wir dihat. Ez li Avrupa j carcaran diem dawet ahiyn part rxistina. L wan ez tr nedikir im. Ber dkaneka min kaseta j li Qamlok heb, niha ew j tune. t niha j teq req die. 1242-XWE NEWERE KUBAR Xwe nevere kubar ser rk hln e Tu pir delal can ry te zrn e Tu r qirmiz, wek sv Xelat Tu xeber ekir , lv te hungivn e Ro li min bne sal bo te rn yar Dil dike nale-nal derman bik kubar Zerya min awxezal ty bka tar Brn min gelek krin tu wer bikewne av min bne newal tu bes min bigrne Ez ne xerb im kubar xortek gund me Ez evndar im bawerke ez ne xwn me avm qerimn ji te b hv me Brnm gelek kr in tu wer bikewne Xwe nevere kubar ser rk hln e Tu pir delal can ry te zrn e Tu r qirmiz, wek sv Xelat Tu xeber ekir lv te hungivn e Gotin Muzk : Sed Ysif

624

1243-OY FELEK Oy felek ji bo i te ez hitim ji hevalan Emir min ardehe ez xuya dikim mna kalan Carek bi ten oy felek mirada min te bi c ne an Wa bi derd kulan ev dil min her dinale Oy felek oy felek oy felek Oy felek ji boy i murada min bi c ne an Maldar li ba min feqry cem min dan Wa hevalan ez br kirim teva pita xwe didan min Wa xudya ez firotim bi erzan Oy felek oy felek oy felek.. Gotin Muzk: Sed Yusif

1244-AWA TU HER MN VR BHEL AWA TU HER MN VR BHEL J KRA GREDM VE XEML XELE BEJM K LO LO,K BEJE MN L L AWA TU KAR MN BHEL U HER EZ NZANM KENGE TU L MN VEGER J TE HEZ DKM EZ LAWO J BERE TE MN VEER LAWKO B KL WEK XUYA NEK J XWE EZ TUNNE ME L HER DER EZ B TE HEWC E ME RH ME YEKE EZ PAREK J TE ME GAVA TU T JAN DDE DL MN Mzik:Said Yusuf 1245-ME CZR

625

Ooof... me Cizr l l Cizra Botan Ax ahll bilbil li hev bne cote Me gotin evn ji hevre digota Xizm wunda b l l... li cem Mr Botan Oof... me Cizr l, Cizr li w al Kekn Helebiya werne w al L kekn Estliya werne v al L kekn Cizriya werne v al L ji kerb delal l l... ketme v hal Oof... me Cizr l... Cizr mezin e L me Cizr Cizr mezin e Wele j derketin ew bir jina me ya p l gelek kin e me ya nv ne li gor min e Ez me ya daw ew yara min e Bav w bimre l l... ez nadim hina Gotin Muzk: Sed Yusif

1246-NAZK NAZDAR E Nazik nazdara dila nazik nazdar Bi dest da min baq gula dil bir yek car Tu hem gul hem rihan , delala ruh can Awir ava li min dan, mame birndar mame birndar Xewa ev nizam ye dimnim iyar Agir bi dil min ketiye ez dikim hawar Ew roja te gul an dil ji nav deran end bar giran li mil evndar li mil evndar Nazik nazdara dila nazik nazdar Bi dest da min baq gula dil bir yek car Tu hem gul hem rihan , delala ruh can Awir ava li min dan, mame birndar mame birndar R wek heyva ardeha ku dibe var Memik bi snga ve gihan wek du heb hinar Hawar end ciwan wek tayek rihan
626

Te ji xwe re dikim kevan ez im malxwey mal Nazik nazdara dila nazik nazdar Bi dest da min baq gula dil bir yek car Tu hem gul hem rihan , delala ruh can Awir ava li min dan, mame birndar mame birndar Gotin Muzk: Sed Yusif 1247-MN DL DA TE Min dil da te carek carek di nadim dil Kul derdm bn barek di ser de nema aqil Xewa eva li min di bi derda re dimam iyar Li min nema reng r ji evna tey dijwar Min dil da te poman im te dil da ber derba r Ez bi av nizanim, te ez kirime behrek kr Dixwnim li ser yar ez bi v ziman Tu car ji bra min nar sebr dil br nay i bi ser min kir evn ez mame komek hest Hinav tev bn wek xwn roja te dil xwest Gotin Muzk: Sed Yusif 1248-ME ORDEK Wez ji teyran teyr re im Ha me me ordek Hemayloka bi nen im Ha me me ordek Aiq keka kele im Ha me me ordek Aiq keka kele im Ha me me ordek Ez ji teyra teyr sip me Ha me me ordek Ez ji teyra teyr sip me
627

Ha me me ordek Hemayloka bi r me Ha me me ordek Hemayloka bi r me Ha me me ordek Aiq keka gund me Ha me me ordek Ez maq keka gund me Ha me me ordek Wez ji teyra teyr n im Ha me me ordek Wez ji teyra teyr n im Ha me me ordek Hemayloka bi nen im Ha me me ordek Hemayloka bi nen im Ha me me ordek Bo yar ez har dn im Ha me me ordek Bo yar ez har dn im Ha me me ordek Wez ji teyra teyr zer im Ha me me ordek Wez ji teyra teyr zer im Ha me me ordek Hemayloka dor bi ber im Ha me me ordek Hemayloka dor bi ber im Ha me me ordek Aiq keka esmer im Ha me me ordek Aiq keka esmer im Ha me me ordek Gotin Muzk: Sed Yusif
628

1249-EZ T ME T me ez t me, ez t me, li ser kaniy min te d Ji xwe tu nizan ez k me, te av neda min nekir fed Weke xerba dihatim, bi w av limin dinr Te digo ji xwe min nasnak, ji derda min dab gir Soz da b cara sed Do b bi ser min sond dixwar, me dab hev soz peyman Go hat go her tine hawar, wey bbexta Te ez hitim b xwed Dil bir w dil bir w dil bir, felek ser min gerand Kul dil min pir kir, mej ji ser firand Dil bir nema did Gotin Muzk: Sed Yusif --------------------------------------

1250-SEBRA DLA-1 Sebra dila, dm ji gula Der veke xanima min Nekeve pey derd kula Der veke canima min Koro Sebra dila, dm ji gula Der veke xanima min Nekeve pey derd kula Der veke canima min Ez kfxweim, ne serxweim Der veke xanima min By evna te dilxweim Der veke canima min Doz gazinan ji min neke Der veke xanima min Derd kul min geleke Der veke canima min
629

Derd kul min nayn jimar Der veke xanima min ev ro mam b c b war Der veke canima min Gotin: Cegerxwn Meqam: Aram Dkran 1251-SEBRA DLA-2 Sebra dila yara min bu Wez gor bi gori b gor Gundo zore ko ber Deru cran konne me bun Wez gor bi gori b gor Gundo zore ko ber Ava per lo ceme me bu Wez gor bi gori b gor Li dora av beriya me bu Gundo zore ko beri Are qilcan re berwer bun Wez gor bi gori b gor iya ye gund me ziyaret bu sewitye xeskar gund min bu Wez gor bi gori b gor Cih helna du teyr baz bu Wez gor bi gori b gor Text muzik: Geler 1253-SEBRA MN Sebra min mala min Newroz sersala min Herdem di nav bala min Carek were sebra min Dilxwaz ddara te me Herdem dil gulzara te me Wek roj vara te me
630

Carek were sebra min Wan tpn bisk re xelek Wan awirn avn belek ri kirin dil yek biyek Carek were sebra min Helbest : Cegerxwn Muzk : W. Amed Sazkirin : Koma Deng Azad 1254-SEBRA MN Ji xwe dipirsim sebrate kan Gelo wenda ye k ew hilan Nikarim bijm tim b te l yar Dil min die ji ber te yar Can min die ji ber te yar Evn birine ez pir bhal im Delal xezal ez kur dinalim rn delal ez pir bhal im Xezal delal ez pir bhal im Pel te gul sor sor ave Wek birna min hn j b nave Dib bibnim avn kilday Ev demn sirn biskn baday Bi ten nabe b te xew nakim Gotin Muzk: Peywan Arjn

631

1255-SEBRA MN NAY Li Stanbul dayra mezin W l l l, day w l l l day Li Stanbul dayra mezin Birna min kur e, sebra min nay Way ez me li ber deniz e W l l l, day w l l l day Waye ez me li ber deniz e birna min kur e, sebra min nay Temam w bk qz e W l l l, day w l l l day Temam w bk qza Birna min kur e, sebra min nay Yek cran e, yek baltz e W l l l, day w l l l day Yek cran e, yek baltz e Birna min kur e, sebra min nay Bigre cran birevne W l l l, day w l l l day Bigir cran birevne Birna min kur e, sebra min nay Det zozan begerne W l l l, day w l l l day Det zozan bigerne birna min kur e, sebra min nay Newal bi newal bigerne W l l l, day w l l l day Newal bi newal bigerne Birna min kur e, sebra min nay Sebra dilk xwe p bne W l l l, day w l l l day Sebra dilk xwe p bne

632

1255 A HOZAN SEFKAN Em bi strann w ye li nav gerla dihat starndine diketin xew e dilan dikand. Nav xwe y asil Celal Ercan b. Li ti kes ew bi w nav nasnedikir. Ew nava ji w re d xerb bib. Sefkan avakr hunera gerla b. Di nava gerla da ekoleka huner ande vekir. Perwerda xwe ya muzk ji Dell Dogan wergirtib. agird w b. Ew bi w j pir serbilind b. Ew bi roj hunermend bi ev j gerla erkr b. Gava ku dora er dihat w heval diketin dor ku bi re hern ceph. Di sala 1985 an da li 15 nsan li kleka em Xabur bi qehremaner kir li w der proz j eht ket. Ala ku w di dv xwe cht, Bes, Rotinda,Yekta, Seyitxan bi eref bilind kirin. Ew aiq Aram Tgran b. Kaseta w her tim di berka w da amedeb. Digot ew beytn min in. Eger ez rojek ehd bikevim min bi awazn Aram Tigran bin axa bikin. Sefkan bi kultura Apocitiy perwerde b. L me gelek hunermed li v r wenda kirin. Pit sefkan Serhat j ehd ket.Suleyman Alpdogan Sed Axay Cizr (Alike Batte)
Ensttuya Kelepra Kurd elboma (Se'd Axay Cizr) Belav dike Nivsar: Cand-Kultur Di areva projeya (Elbomn Yadgariyan) v care j Ensttuya Kelepra Kurd elboma (Se'd Axay Cizr) belav dike. Ev elbom ji sitrann (Nadir Beg, Ew Milk Kurda, Leylo Leylo, Mihemed Axa Zaxoy, Ehmed Mala Msa, Ew Bexdaya Paytext e, L L Drano, Yar Gewr, Derw E'vd, Mistefa Kemal Paa) pkhatiye brorek bi weyek rengn kar hunermend tde hatiye pk kirin. Ev hunermend nav w (Se'd Mihemmed Salih Silman Cizr) ye, di destpka sed bstem de li cizra Botan ji dayik bye, pitre di saln sih de ber bi bar Kurdistan ve die, tpek muzk dadimezirne weke estreyek di bwar huner de ji ber deng w y xwe bi nav (Axa) derdikeve chana huner. Sitrann w li kompanya (His Masters Voice) (eqmaq) bi wey qewan belav dibin nzka 15 qewanan tomar dike, ku mixabin hinek ji wan winda ne!

633

Bi hoya nexweiya qirik t nexweiy dibe di navbera saln pnc de koa yekcar kiriye.

1256-SELMO Hew yar ya yar ya Selmo lawo yar ya Hew yar ya yar ya Selo Selo yar ya Hewa der a bar ya Selmo lawo yar ya Hewa der a bar ya Selo Selo yar ya Him der a him bar ya Selmo lawo yar ya Him der a him bar ya Selo Selo yar ya Bejna keynek bar ya Selmo lawo yar ya Bejna keynek bar ya Selo Selo yar ya Gotin Muzk: Gelr Sazkirin: Koma Deng Azad Hakan Ener 1257-SER BANKA Keik dbm li banka Xezal dbm li banka Enya gewher, enya zirav Tunk eny bin ewq ra De bila bra te were awa ez tu lser banka Em dilstin ser xanka

634

Derd kul me giran e Welat me bin destan e Heta azadiy em nebnin Li xwe nakin kinc bk zavan e De bila bra te were awa ez tu lser banka Em dilstin ser xanka 1258-SER AWEY AWK Serawey awk kelekk le ser Jink ty e, jink dte der Eme le dda kan jinane, Qbley dildar her zekarane Siyaemane... Siyaemane Behet eqe em hewramane Siyaemane... Siyaemane Hewraman cgay siya emane waran pol pol law kakol ll serer egrin, sergerm ecl, herend harey d heyasey cwank, le hlaney dem efr amank siyaemane... Siyaemane behet eqe em hewramane siyaemane... Siyaemane hewraman cgay siya emane eq warey serery kan, ber edate em kilpey goran roj awa eb, em tark daye deng (kina leyl) her dway naye siyaemane... Siyaemane behet eqe em hewramane siyaemane... Siyaemane hewraman cgay siya emane Honrawey : Goran Awaz : Burhan Muft
635

1259-SEROK Roja w roj iqwes ne xwe bu Pazdeh sebat hat li me re bu Dijmin diken kfa w xwe bu Qird mey kor bext me re bu. Digr kurdistan roja tu li ezman Re girdabun keik bukan Hstr barandin dayik bavan Li mjy dabun derba xaynan Ji bo me serok ji bo me d Ra te digrin mezin zarok Nav te bilind mna span bagok Ji bo me esas, ji bo me bingeh, ji bo me tu kok. W roja bbext tucar nabim br Dest rovyande r bi zincr L xeman nexwe serok min, dibistana te xwendin, gelek xortn hja, gelek xortn jr. Text muzk: Dilge

1260-SEROK MN Serok min Heger gotin Eve roje trja w da ser rk te ewa heyva ardeh ev li ber av te Ew strin bibne xelek li gerdena te Serok min tu bje na Dem buhare bne gula b poz te Dem havne xwdan day ji enya Serok min tu bje na Heger gotin Berx nr jibo kr ye Mhemed li mizgeft ye sa li dr ye Serok min tu bje na
636

Ava ferat kesk ne Kullkn li dor w tne Serok min tu bje na L ku gotin, gel kurd bo te dne L ser te bi eq evne Ser li p te datne Jibo te can diewtne B bel ser bihejne SerokminSerok min Helbest: Kermo -Muzk: Bangn

1261-SER SAL Dinya di rojek de li dora xwe digere Di nav salek de li dor roj digere Di nav salek de li dor roj digere Ser sale ser sale milet tev hevale bi dost yare kf xwe li bale bi dost yare kf xwe li bale ro dema meye dema me Kurdane Xelasbuna welat li hvya xortane Rizgarkirina welat li hvya xortane Ser sale ser sale milet tev hevale bi dost yare kf xwe li bale bi dost yare kf xwe li bale Gel Kurda rabin bi hevre bikin xebat Dest xwe bidine hev xelas bikin welat Dest xwe bidine hev rizgar bikin welat Ser sale ser sale milet tev hevale bi dost yare kf xwe li bale bi dost yare kf xwe li bale Ser sale ser sale milet tev hevale b dost yare ji kezeb dinale b dost yare ji kezeb dinale Ser sale ser sale milet tev hevale bi dost yare kf xwe li bale bi dost yare kf xwe li bale
637

1262-SERHLDAN JYAN E Serhildan li ser iyan hy Berxwedan di nava znd an Deng xorta xwe t min hele Deng kean dilovan Serhildan, berxwedan.. Serhildan jiyan e hy hy Berxwedan jiyan e Rawestan ne kar me ye Pven armanca me ye Kurdistan li hviya me ye avn w li ra me ye Serhildan, berxwedan.. Serhildan jiyan e hy hy Berxwedan jiyan e Deng karker ji karistan xwendevan ji dibistan Deng pmerg ji qad t Deng ehd ji goristan Serhildan, berxwedan.. Serhildan jiyan e hy hy Berxwedan jiyan e

1263-SER AV XURYOK (HEYRAN) Seravxuryok ziman giran Ez heyran bine avyo W b piya me swar xelkyo W ji me bistne ala pityo Heyran heyran Ez heyran biin gundiyan W bn piya me swarn Romiyan

638

W ji me bistnin ar kefiyan Heyran heyran Ez heyran bine qirika W bn piya me swarn erkeza W ji me bistnin cot memikan Heyran heyran Ez heyran bine nava reza W bn piya me swarn Lalskan W ji me bistnin cot gska

1264-SERHAT Hozan Serhat (1970-1999) hunermendek bi nav deng ehde tekona azadiy ye. Jiyan Serhat di 24' trmeha 1970 y de li Zdkana (Elegirt) Agiriy t din. Malbata w bi esl xwe ji Patnosa Agir ye. Sleyman Alpdoan (Serhat) ji du xwik s birayan her bik e. Serhat zarokat civantiya xwe li Patnos derbas dike; heya lsey li vir dixwne. Hn di 7 saliya xwe de bala w die ser tenbr. Di saln 198586 an de ku du sal di ser despkirina er ekdar ya tkona netewey ya Kurdistan re derbas dibe, tkon germ berfireh dibe. Li hember v, axa er taybet Tirkiy j vala nasekine taktkan diafirne. Di encama v yek de li Tirkiye Kurdistan furyaya hozann zarok dest p dike. Bi v away ciwanan dikinin ber bi v aliy de. Sleyman j w ax ne di zanna netewey de ye dikeve nav v bazar. Ew ji bo ku kaseta xwe ya yekemn ke die Stenbol li wir bi nav Murat Esen kaseta bi nav Gulo derdixe. Di heman dem de yek ji wan hozann bik j Emrah e. Sleyman demek bi Emrah re li malek dimne l pa vedigere Patnos. Ew di sala 1988 an de dikeve azmn Konservatuwara Dewlet ya Zanngeha Egey bea Muzka Tirk qezenc dike. Saln konserwatuwar ji bo w dibin saln xwe pirsiyarkirin li xwe vegern. Ew l i
639

vir giraniy dide nqan li ser di rastiya Kurdistan de div rista huner hunermend i be . Li zanngeh ew jineke bi nav Yildiz hev du nas dikin di 91 de dizewecin. Di trmeha heman sal de j her du bedar nav refan dibin. Yildiz, ku niha li Girtgeha Amasyay ye li Cizr t girtin 12 sal 6 mehan cezay heps l t birn. Sleyman j p die Heftann ji wir j derbas Akademiya Mahsum Korkmaz dibe. Ji wir ji ber profesorbna w ya di war muzk de w dinin Hunerkom. Li vir di nav Koma Berxwedan de dixebite. Li Ewrpay ji bo xebata muzk her iqas derfet hebn j w digot oregerek div vegere welat xwe, ev ji bo eroger peywirek e wiha digot: "avkaniyeke me ya hja heye. Vegera li ser w avkaniy bi taybet derxistina anda kurd, peywireke me ye." Hozan Serhat daxwazn xwe pk tne di sala 1996 an de vedigere ser avkaniy. Pit ku end mehan li Zap dimne, die Navenda anda Mezopotamyay ya Hewlr. Li vir hema li her dever bar Kurdistan bedar dawet ahiyan dibe. Hozan Serhat ji sala 1998 an p ve bi pratk di nav er de cih digire. Di reemiya 1999 an de bedar Kongreya 6.emn a PKK dibe. Ew di kongrey de, ji bo karn Ewropay t peywirdarkirin, l ji ber ku komploya ku di 9' Ker dest p kirib r dide Serok Git y PKK wek dl t girtin, dixwaze ku yna w b lipaxistin. Di kongrey de her wiha qerar t dayn ku koma Hseyin Kaytan kameraman Halil Uysal j herine herma Botan. Hozan Serhat j ji bo kiandina klban, dixwaze bi wan re here. Hozan Serhat tev yekneya xwe di trmeha 1999 an de li Elka Culemrg dikeve kemna arta tirk. Ew ji kom vediqete l bi birndar dikeve dest dijmin; di v pvajoy de li hember zodariya ji bo teslmiyet ser radike. Ew Hozan Serhat di roja 10.emn a dlketin de li Faran derdixin operasyon Serhat, li wir dikeve nav karwan pakrewanan. Berhem-Gulo Hewlr - 1999 ka ser dar 1265-HEWLR Hewlr lorka daykan Hewlr qrna zarokan Hewlrkil cawn bukan Hewlrbi xwna ehdan Te nav xwe kir berxwedan Hewlr Hewlr
640

Agir serhildan e qelay berxwedan e Helna fiehdan e Hewlr Helna Egdan e Hewlr Hewlr ji nuve dayk bo Hewlr bi pt agir bo Agir dil xortan nav mirn kir jyan Hewlr Agir dil kean nav mirin kir jyan Hewlr Hewlr namne wek caran W bibe gora xaynan Bi xwna Heln Salihan Ge dibin cek sorgulan Hewlr Hewlr Agir serhildan e qelay berxwedan e Helna fiehdan e Hewlr Helna Egdan e Hewlr Gotin: Serhad-Mzk:Serhad 1266-SER MALA Ser malan darik l l darik l Bin malan darik l l darik l W dar ji narik l l narik l W dar ji narik l l narik l Her ro her ev yarik l l yarik l Her ro her ev yarik l l yarik l Ser malan kik l l kik l Bin malan kik l l kik l W k j tkik l l tkik l W k j tkik l l tkik l Her ro her ev bkik l l bkik l Her ro her ev bkik l l bkik l Ser malan gzik l l gzik l Bin malan gzik l l gzik l W gzik gzik l l gzik l W gzik gzik l l gzik l Her ro her ev qzik l l qzik l
641

Her ro her ev qzik l l qzik l Gotin Muzk: Gelr 1267-SER MEMK Hay memik memik memik Ser memik jaro memo Her yek xeleka li bin Ser memik jaro memo Ser memik hvo hvo Ser memik jaro memo Wek kuliya befr wo Ser memik jaro memo J t tama ekir wo Ser memik jaro memo Ser memik xirin xirin Ser memik jaro memo Ser paxil dizivirin Ser memik jaro memo Wan lawika bi xwe birin Ser memik jaro memo Ser memikn kian e Ser memik jaro memo Pikj ser ta ne Ser memik jaro memo Ew para me lawan e Ser memik jaro memo Ser memikn keika Ser memik jaro memo S(..................) Ew para me lawikan e Ser memikn titar Ser memik jaro memo Ew para me feqra Ser memik jaro memo Baxt feqiyan Baxt feqiyan y bi rezewane Esmer(...................) Rezn feqiyan du teyrn dixnin Sorgul(....................) Hr li esmanan rondikan dibarnin Res kt melan du teyrn bej in Baxt feqiyan du teyrn bej in
642

Hr li esmanan rondikan dadirjin Baxt feqiyan yt bin jheliy Sorgul tev sor in, towk j diweryt. 1268-SERPHATYA NSRA Roj di ava... Dikiand tirejn xwey zrn. Gir mezin derbasdikir digiha y bik awir divedan! Car carna radiwesta li pit xwe dimeyzand. Hd hd xwe diveart dikete bext gir tirban! Go were ev... tarke ji xwere erd ol ezman! Mi go ev... tarke ji xwere erd ol ezman! Min j da, r ji dugir, min ber xwe dida... Nisran nisran. ev bandikir... Go ho tu min nab mhvan. ev diken dirahite heyv end sitrka Bisnga xweve daleqand. Digo nexwe gelek xeman. Pit tary w bib ron w herin ew kuln teyi giran. L min dixwest ji ev bipirsim. Gelo w domk heta keng ev dem dewran? Kete navbera min ev de. Ewrina Re tar dest p dikir dib teyrok baran. Min bandikir ev. ev, ev, ev... Gotin: Husn Abbas -Muzk: Xro

1269-SEYRAN MANG Seyran Mang Nsan e qurban imk vade Gulan e Were biin bo seyran qurban Bo ew bax gulzar e Nesrn ewro Newroz qurban L dibe cejna proz e Malber ew ber ew ber e qurban Xumn kut ew dlber e
643

Sew pe ge nehat qurban Kelm zer dib were Nexwe kewtim nehat qurban Wade can kean were Gotin Muzk: Gelr Berhevkar: Evdilmelk xbekir 1270-SEWDALY L l l l hey, l Sewdaliy Hey l l l Hey l l l ll.... Sewdaliy, hey qeday Xena tilka min delal wer haye Bazin zenda qetya y av Sewdaliya min re belek in Kil subhan l ney Ez geryame li v dinye y me Hims me Hema y Li zozan ene -Qelay Li am li Heleb, li Beyrt Li bajar Srya y Ez geriyame li eqlm v dinya y Kes wek Sewdaliya min eyde nab, Li v dinya y Hey Meded (hewar) Sewdeliy Hey l l l Hey l l l ll.... Hey l Sewdaliya min li min berze b Ez li v dinya y Li Sewdaliya xwe digeriyam Ez me Zexoka ewit Sebra min l nehat Ji ber guliyan Sindiya Hey Meded sewdaliy Ber min kete Dhoka Dasiniya Sebra min l nehat ji ber dukan,
644

Pne dzn van ciya, Ber min kete xopana Amediy Sebra min l nehat Ji ber pir bjan fizliya Hey Meded Sewdaliy Ber min kete Etra Mizriya Sebra min l nehat Ji ber bejna zirava, gerdan-kla, Kof -xwara, En bideqa reng esmera Ssed este(366) gef gulvankn zr Berdane ser enya Wexta ku av min li mirov dikeve dil mirov diderize Bez mirov diheliya. Hey Meded Sewdaliy Ber min kete xopana Ba dra Ezidiya Cih tac zr kiras sipiya me ber ava mezin Sx ket kelekan zor gemiya Ez me Msila ewit Li guh mi xwe t Deng saiqa qepaniya Purte purta zabitn van Romiya Min bi ziman wan seqbava nezaniya. Hey Meded Sewdeliy Ber min kete welat Elegerd Cih keik gulsorn zidiya Hey l l Sewdaliy Ber mi kete xopana welat engal Cih egd xwe mra cih segvan segvaniya Cih wan Omeriya cih xanima, Keik bka, Zeriyan wan periya Hey meded Sewadaliy Bi Xwed sebra min l ne hat Ez derbas bm welat Sry
645

Ziman wan Erebiy me Stanbul, Ziman wan Tirk ye Ez me Erwan Sebra min l nay Ji ber nce nca kekn Ermeniya Ber min kete welat ran Ziman wan Faris ye Ez me bajar Bexday Cih Ereban, Tekl dan eqya Hey Meded l l l Hey l l l Sewdaliy S ev s roja Ez li bajar Baxday geriyam Sebra min l nehat Ez hatim gund bav Sewdaliy Gund Qeyter Li xopna sib Dawetek dlaneke l geriya Dawet geriya Li ser mil keikan bkan wan zeriya Ez aiq bm Min dest du keikan girtiye Ew keika mil min e rast Yek av kesk e, sor nlziy Aqil min j nebir Agir mala bav min bikev Ew keika li mil min ep Yeka ne kurt e, ne dirje Ji bejna xwe navinc ye Kew elek e, ber paxil titir Kema Kevirk? Di nav de qefes mr- kew ne B itlek bihuk li gera av Wext bay xerb l da dixeliya W mala min ber mrat biriye
646

Wext dest min dest w keik ketiye a dil min derz ye Xwna min cemid ye Wek pre mrek li min hatiye Min dest xwe dawet berdaye Ez m ber taq dwar Min paldaye terka w dawet kiriye Dam dam av min li w keik maye Min got: Gundno malno ! Hey mala we ne bi xana Xwed be Hey ne xudan xrek nn e Bi min re bibjin, Ew qza han ji k ye, Ji mala k ye, horiya kjan mal Mala min mrat biriye Mi d xortek, Tepek li ser min da got Tu kor bib, tu nizan ew Sewdaliy Hey de l l l l l...l l Hey de l l l l Sewdaliy Hey gel heval hogira ! Wexta min Sewdaliya xwe naskiriye Ez rabm de Xwed dizane Wek mirovek serxo li w dawet Min dest Sewdaliya xwe girt ji dawet berda ye Min bi ser can cesed xwe da kiandiye Wek marek re sip Ez Sewdal lk aliyan wek kevanek wan kevan derga Ser me hat, ditewiriya Hey Sewdaliy Bi Xwed min dev xwe avte Taxim sng bera Wele bavo hinarik rka Dev min ji hinar emit Kete koke wan guliya Hey gel heval hogira Bi xwed bihna sng ber Sewdaly
647

B bihna misk ambera Hum mber Potr Potrax Xedr dar darn Bihna gul rhana Bihna etran beqalan Bihna bax felek Ji sng ber Sewdaliya min hilfiriya Hey gel heval hogiran ! Bi Xwed hin ramsana Sewdaliya min Li ber dil min rn b Wek ekir Hind-Hindistan Li ser dev didan min heliya Ew sh ar didan dev mi da, Yek j nema Hey meded Sewdaliy l l l Ha hoooooooooooooooo Kovara Avan hejmar -5

1271-DENGBJ SEYDO/ SEYDO AYDOGAN Dengbj Seydo ser dilovaniya xwe Li Almanya bajar Hilden dengbj Kurd Dengbj Seydo, di encama nexwe iyeke kansr de roja 23.03.05 ser dilovaniya xwe. Bi yna Dengbj Seydo, dengbjiya Kurd hostayek mezin wenda kir. Dengbj Seydo sala 1942 de li gundek girday Xinsa Erzirum jidayk bb ji sala 1969 de li Almanya dijiya... Ki Seydo nasnake? Hem temaevann Roj tv w nasdikin. Ew bi strana xwe ya Dewre Ewd dihat naskirin. Avaz w h di guhn me day. Ew hezkir Ocalan b. Ew hezkir anda walet xwe b. Seydo deng Kurdstan b. SERXWEYA KOMKAR:
648

Sitrikek din j ji esman and hnera Kurd, Dengbej Seydo ser dilovaniya xwe. Seydo, agirt Karapet Xaoy Nemir b, Ji ber nexweya xwe ya erpenc pir z ji nav m barkir. Term Rahmeti w li Kurdstan ser axa bav bapiran b veartin. Bila ruh wi ad be, ser malbata w ser gel me sa b. Em, bi mirina dengbj Seydo gelek xemgnin, serxwey li malbeta dengbej nemir dikin xwe irk xem kovann wan dibnin.

Vaqfa ivan Perwer ya anda Navnetew ji bo hunermend stranbej Kurd SEYDO, ku sala 2005 li Elmanya heqya xwe, roja 28 lon 2008 li bajar Bonn eva Branna hunermend Kurd SEYDO amade dike. Ew ev de hunermend bi nav deng ivan Perwer, Yilmaz SEYDO, Fat Gulistan Sobar bedar dibin.

1272-SEYDA Y MN LO LO ! Ma ew k seyda berana axay min lo lo Ma ew k seyda berana serbaniy min lo lo Apo seyda berana seyday min lo lo Apo seyda berana seyday min lo lo Ma ew k an tev kerbana axay min lo lo Ma ew k an tev kerbana serbaniy min lo lo Jiyan an tev kerbana axay min lo lo Jiyan an tev kerbana serbany min lo lo Ma ew k karika axay min lo lo Ma ew k karika serbaniy min lo lo Egd seyda karika axay min lo lo Egd seyda karika serbaniy min lo lo Sema an tev pelika axay min lo lo Jiyan an tev pelika serbaniy min lo lo
649

(Kerban; moriyn dest styan e) 1273-S MALO GUNDO ! Xelk delal min d ser v iya y S bisk di -Hrik, hrikBerdan ser v bay ev nv ev, were tewafa sng ber mine Hing r t ne geriya y Yar yar yar, s malo gundo ! Ez me der eman, em sar in Zozann bav te bilind in, Berf baran l dibarin. sal, sala hefta ye, Ber lawik min ketiye Welat xerib xurbet, Sng ber min fadil! B mihas b timar in. Yar, yar, yar xopano gundo! ave min re, kil derman e ro, s ro ne, avn min qerimin, Li der wan ryan e Xwez min zan ba Ciwan min bejna zirav end roj mane. Yar, yar, yar kambaxo gundo ! iya bilindin r di ber e Ez binim Diyarbekira xopan, Heyasek binm, Ji bejn bala te re. Xelk delal mna mkewek Ji n qereberbanga sib, kew di ber e. Yar, yar, yar xerabo mao gundo! Heyran ! heyran, heyraneka di j Te s bisk di
650

Berdane ser dara derg, dihejn. Te ewitand mala gund ciranan Te ewitand lihefa ser av min j, Yar, yar yar deng meqlan li t Nay gundo !.

1274-SV Min sv dto li ser sv Hey hawar hawar hawar Min can dt li ser sv Sed hawar, kes xwin sv. Dine dane li ber lv Hey hawar hawar hawar Dine dane li ber lv Sed hawar, kes xwin sv. Min sv dto li ser sk Sed hawar, kes xwin sv Min can dt li ser sk Sed hawar, kes xwin sv. Din dane dest zaroka Hey hawar hawar hawar Din dane dest zaroka Sed hawar, kes xwin sv. Dine dane ber neynka Hey hawar hawar hawar Dine dane ber neynka Sed hawar, kes xwin sv.

1275-SVOKA HAC (ROK J) Tev lo dilo, tim lo dilo, dil bi kulo dilo...! Yabo dil min dibiy, sed car dil min dibiy, evk ieka cin emr ser cina kiriy,
651

An bn ewr miewira, Mr Mihemed cind Svoka Hec. Emir li ser Tozo Domo Ttino kiriy, ev li nv ev seet li ea Ber xwe dane Bajar Tunis Xedra. Raht bn textrevan Svoka Hecy An bn li odeka mr mihemed cind. Law mrek palo daniy Tev lo dilo, tim lo dilo, dil b i kulo dilo! Mr Mihemed cind, ev bi nv ev, Seet li ea, av xwe ji xewa rin vekiriy, Nriy ku textrevanek, li tenita textrevan w ye. Mr Mihemed cind ecebeka Mezin dye, rab av xwe ji xewa ern vekiriy Di ser w textrevan re sekin li w exs nr; Nr, Sphan Allah, ji emr llahiy, Qizek li ser w text w raketiy... Mina heyveka arde ev y, Hedka Mr Mehmd cind Dest mal ji ser ry w da aliy Ew qz av xwe, ji xewa rn vekiriy; Ji mr Mehmd Cind re go; Ya xort delal li ciy xwe rn Ew ne wazifa bav kal te ye, Here li ciy xwe rn, Namsa hur e pir giran e, Eyara w tune ye, Ma te li oda bav kal min iy? Mr Mehmd cind go; Ya kea delal tu a wela Te bav kal min in, Ez ne zanim tu ji ezmana daketiy, Nizanim tu ji erd derketiy Nezanim tu, n nezanim tu cin , nizanim tu ji kuy; Heft deriy hesin li ber min xiliqandiy, Li ber dev der, heye hezar pncsed nobetiy. Tim lo dilo, tevlo dilo dil bi kulo dilo! Svoka Hec bang Mehmde Cind kir go ;
652

Ya xort dela, ev der welat bav kal mine Nav min Svoka Hec y, Li ber dest min heye 1025 car y, Tev lo dilo, tim lo dilo, rezlo ilo! Mr mehmd Cind go; Ya dot, heger welat bav kal te ye, Tu ya bi dengek bang xizmetiyn xwe k Svoka Hec bi s dengan Bang car xizmetiy xwe kiriy, Kes deng neda. Mr Mehmd Cind gaz, Xulam xizmetkara xwe kir, Nr bi careke ra li ber dev der Hem amde bn e... W gav Svoka Hec go; Ya mr Mehmd cind, Ez ketim bext te Xwed Namus hura pir giran e eyara v tuney Gava ku mr Mehmd cind, Ban xulam xizmetkara kiriy got; Ya xortn delal, herin li ciy xwe rnin, Min xewnek ji xewn eva dye, Mr Mehmd Cind li tenita, Svoka Hec rnitiye, ji xwe re dikin kf Henek bi helal ye; Heyan ku xewa her du ya hatiy, Soz qerar bi hev re dan, Gustilk xwe bi hev guhertiy. Tev lo dilo, tim lo dilo, dil bi kulo dilo... Herkes li text xwe raketiy, Hatin morika xwe xistin guh Mr Mehmd Cind Svoka Heciy. Tev lo dilo, rezlo dilo, dil bi kulo dilo... Tozo, Domo, Tutuno, ev li Nv ev, seet li ean, rahitin Textrewan Svoka Heciy, Ber xwe dan bajar Tunis Xedra, Li odeka bav kal w danye.
653

Mr Mehmd Cind, law Mrek Palo, sib roja tatiya. av xwe ji xewa rn vekiriy, Li dora xwe nr ku titek tuney. Bi dilek kul ikest, derket Ber dev der; Nr ku bav w li ber der sekiniy. Bav mr Mehmd Cind, li mada mr Mehmd Cind nry. Nr ku maada w giran e, go; Lawo, rh min bi qurbana rh te be, hewala te i ye? Go, yabo min eva n xewnek Ji xewnn evan dy.... Ez nizanim xewna min eytaniy, nezanim rehmaniy. Mrek Palo go; Lawo mr Mehmd Cind, xewna te eytaniy, ew ikla eytan lanatiy; Gava ku ez xort bm, li mala bav xwe bm, Min gelek cara xewn wiha dtin, eytan lanet le hat, Xwe dixe ibayina qza xelk, T li civat xort genc sekiniy W gav mr Mehmd Cind pirqn p ket, Keniya go; Yabo xewna min ne eytaniy, Xewna min rehman y. Bila Xwed bike mirad dilxwaza; Mirad law te j bike bi Svika Heciy Tev lo dilo, tim lo dilo, dilo bi kulo dilo... W gava mrek Palo, li maada law xwe nr, Go; Law mr Mehmd Cind, hewala te y? Mrek Palo li maada, mr Mehmd Cind nr, nr ku dn b ye, sm aqil li serl w nemaye. Tev lo dilo, tim lo dilo, dil bi kulo dilo Rezilo dilo... tra xeybaniy l keto dilo...

654

W gav mr Palo raby ser piya Hdk bi ling Mr Mehmd Cind girt Qeyd merbend lxistiye; xist odek der l qeyd kir. Mr Palo cem x mela, J re bik nivita nriy... Ne ezmak ht b, ne kitabek ht b. ara mr Mehmd Cind li v dinya y ne d b. Mrek Palo d rab ser piya; Xelat li heyt ern Palo belav kiriye .... Dawet bi heft def heft zirna li Dar mal daniy. iqas xort qz li welata aristan hebn hem civandin; Heyan ku dawet tekml b... W gav mrek Palo, Hati b li ber mr Mehmd Cind sekiniya Mift li qeyd xist, qeyd ji ling Mr Mehmd bi der xist, Bi epel mr Mahnd girti b, An b li ber ser dilan sekinandiy; Heya dawiya dilan bi dernexist y Mr Mehmd Cind go; Yabo Xwed hebne hawala te y? Bav mr Mehd Cind go, Ji xwe re li v dilan binr, Hevqas qz min li v dilan govnd civandiy, Tu dest xwe li ser kijan dayn Eze ji te re bnim bi helaly... W gav mr Mehmd Cind, Li dev bav xwe nr ken go; Yabo, i qebahata girane, te bi ser min da aniy? Bil Xwed taala bike mirad mirad xwazan mirad law te j bike bi Svoka Hecy. W gav mre Palo rab, melak dowanzde lm an, Ew melay dowanzde lm, Peln kitb li hevd qulibandin Go; Ya mrek Palo, bi Xwed tu
655

Destra law xwe did tu e b ide, Heger tu nad, law te, har dn bibe, w li ol keve, Gava ku Mr Mehmd ew bersiva ji dev Mel bhst sm aqil di ser mr Mehmda ne maye ! Derd dil w ketiye ! Tev lo dilo, tim lo dilod, il bi kulo dilo, Hsro dilo, tra xeybaniy l keto dilo.... Bav mr Mehmd Cind rab ser piya, Ciwnyek ji mr Mehmd Cind re ji Tewl bi der any, Teng berteng w ciwan idandiy Xurcikek zr ji mr Mahmd re dagirtiy... Tevlo dilo, tim lo dilo, hsiro dilo dil bi kulo dilo... Mr Mehmd Cind rab ser piya Mna dnek ji dnn Xwed. Ciwan bi dest xwe girtiy, bi ser pita w ciwan ketiy. Ji bajar Mrek Palo bi der ketiye.... Hey herem be; sm aqil li ser Mr Mehmd ne maye... Xatir ji dev bav xwe nexwastiy, Heyan ko qeder miwark ji Bajr bi dr ketiy ji n de, D bav Mr Mehmd Cind, Rnitin li hela hevdu digriyan..... Hey herm be; ji Mr Mehmd Cind p ve, sm law wan tuneye, Mr Palo ji preka xwe re gotiye: Go malxerab, me l helal ne kir, Tab sefliy, ji nda d bav Mr Mehmd, dew derling Xwe rakirin hilgaftin D Mr Mehmd ketiye i qey bang dikin, bang na kin, Mr Mehmd Cind li xwe venegeriya; Haya ko nzkah li Mr Mehmd Cind Kirine, ji n de Mr Mehmd Cind Li s er piy we vegeriya wiha nr ku D bav w ne d w de dib Zn,
656

Ji n ve Mr Mehmd Cind Ser mehna xwe ragirtiye, Go: Yabo Xwed hebna, hewala we iye? Go; Lawo te ber xwe da welat xeribiy, Ku me li te helal nekir tab sefliy ku li dinya y me bi te re diye. Tew lo dilo, tim lo dilo, hsra dilo, Dil bi kulo dilo W gav Mr Mehmd Cind, Hd ji ciwaniya xwe peya b Dest d bav xwe makiriy go: Xwed we bihebna, Hn li min helel bikin Tab sfliya ku we bi min re d a ye.... W gav, hstira di av d bav Mr Mehmd Cind re avtiy... Bav w got: Lawo ma li te xwe helal be, Tab sfilya ko min bi te re day, Diya mr Mehmd Cind go ; Ma li te xwe helal be r min sip... Xwed bike tim li dinyay bi mum ira be, daima li piya te veketiy... Ji nda, Mr Mehmd Cind Xatir ji d bav xwe xwastiye, Bi ser pita iho ket, Ber xwe da oxir, pita xwe da felek; Hd hd dimeiya... Hey herem be Mr Mehmd Cind, Ji gava Xwed xulqa w daye Der bajr bi av ser xwe nedy. Qonaxek hilan yek dan. Qonaxa s roj s evan li tu ajotiy.... Tew lo dilo, tim lo dilo, perano dilo Mr Mehmd Cind, heya ko bi nav diyar berwarine hal ketiye, b ciyek xewle Cy; sm nsana li welat tu n ye;
657

Mr Mehmd Cind Carek wiha nrye ku qzek li ser Dev r li piy, sekinye; heyan ku Mr Mehmd giha cem w qiz, Hd w qz desta avt ri ma mehna w ye: Go: ya xort qen, Xwed hebna te li wan deran iye? Tu ji k te y, Tu her k, ma hewala te iye? Mr Cind ji w qz re gotiye : Xwed hebne, tu rima mehna min berd, Riya min dr, taliya w tuneye! W gav ieka in, ji Mr Mehmd Cind re gotiye; mesala xwe ji mi re bibje, Min bi dest xwe mala te xira kiriye, Tu dn, sm aqil li ser te tu niye; Ka tu soz bid, bi soz mr ber, Ez mirade te bikim bi svok Hec Tu min j, li ser xwe mehr k, bi hwitiy W gav, Mr Cind li bejn bala ieka in nriy, soz da ku bi soz mr ber Ka tu mirad min biki bi svok Hec, Ez, te j li ser xwe mehir kim bi hwatiy. W gav, ieka cin, Li Tozo, Dumo Tutuno kir qrny Her s ebd cinan, li w der hazir by y ieka cin emr li ser Tozo, Dumo, Tutuno kiriye, go; Hn bejin Mr Mehmd Cind Hn ber w bidin bajar Tuns Xeder Hn w li tenita bajr behnin, Mhna w bidin dest w y. W gav Tozo dest xwe li bin ling Mr Mehmd xistiye, Dumo, rahitiye Mehna w y, Tutuno xurcike zre di sty Xwe daniye, her s ebdn cina, bi hewa ketin, Ber dane ezmana jory; Heyan ku ji re ketin ji n da,
658

Xwe bera ser Bajar Tunis Xedra day y li tenita Bajr daniye. W gav mehna Mr Mehmd Cind Teng ber teng w j re idandin, Teslim wana kiriye. Mr Mehmd Cind mehna xwe Destka xwe kiriye hd, Hd hrik hrk dimeye; Mr Mehmd Cind w gav b Nr ku ivanek li piya w ye; Silav li w, li w ivan kiriy Nr kou ew ivan yek kal rispiy, sm bihna diranan di dev w da niye. Ew kala, iqas gul gulbaz r Hem bi ser bejna xwe de berday ye, Mr Cind gelek bi kalo fikiry go; Xwed hebna kalo hawale te i ye? Kalo go; ya xort delal, bime bi riya xwe de, te ji kalo iye? Mr Mehmd go : Xwed hebna kalo, ji min re bje, be hawala te i ye? Kalo w gav ji Mr Cind re gotiye: Kula dil kalo girane, derd dilo kalo Svoka Hec y... W gav Mr Cind bi kalo re got: Kalo sv li welat me erzan in. Gava ko Mr mehmd ji kalo re wilo got, Kalo l vegerand, ya Mr Mehmd Cind Te ji min re digot tu dn, l y dn tu y, Ez ne ji sva re dibjim, Derd dil kalo bi Svoka Hec ye. Svoka Hec qzek e dil kalo ketiy... Va heft sal kalo qediyan, Ez li peze bav w me, ji het heta het,
659

Svoka Hec t briy, ava kalo l dikeve, Bihna kalo hebk bider dikeve. Mr mehmd Cind go : Xwed hebna kalo Ew Svoka Hec qza Mr Tunis Xedr ye. Mr Mehmd Cind bi kalo re got: Tu niha nay ez tu bazarek bikin. Kalo go; Ya xort delal hewala te i ye? Go; Quncil xwe bide min ez ya xwe bidim te. Kalo ji Mr Mehmd re go, i mesele ye Ku ez quncil xwe bidim te tu j bid min? Mr Cind go ; Ez li cem te bim, Mwniy bi te re bikim aliy ivantiy b ikim.... Mr Cind kalo bazarek kiri ye, Mr Mehmd Cind ji kalo re kahrek kir ye, Ev kahr rab serj kiriye; Hr w ji nava w derxistiye, hr li ser xwe kiriye; Li cem kalo maye, aliy w dike ivanetiy Way lo dilo, tim lo dilo, perano dilo W ev Mr Mehmd Cind Li ba kalo maye, b sib bi wext beriy, Cariya Svoka Hec hat beriy, Mr cind rab li v al w al, Pez li ser dest ceriya Svoka Hec girtiye; Carek Mr Mehmd Cind hn gustilika Svoka Hec berda bin satila r bi diziy.. Ceriya Svoka Hec rahit satila r Berb mal meiye... Satila r aniye, Li ber Svoka Hec daniye, Svoka Hec satila r ber ra parzn day, Svoka Hec wisa li parzne nriye, Nriy ko titek di bin parzn de xuya ye, L nr, dt ko hn gustlka Svoka Heco ye; A ko w Mr Mahmd Cind pev guheriye!
660

Tew lo dilo, tim lo dilo, rezilo dilo peran dilo. Svoka Hec ecebeka mezin diye, Wiha hingulska nr, Ban cariy xwe kirgo; Ke ro k li cem ivan me ye? Go; bi Xwed kes li cem ivan me tuny, Bes yek keel, yek gur. Roja din, Svoka Hec satila r bi Dest xwe girtiy, ber xwe de beriy, li ber kalo sekiniy, hey herem be Bi awira ava li kalo nriy.... Mr Mehmd Cind hat pez an b, Ser dest Svoka Hac. Svoka Hec gelek li Mr Mahmd Cind fikiriy; dik na k aqil w na re Ser ku ew Mr Mahmd Cind y. Mr Mehmd Cind hat, ji kalo re gotiy : Ya kalo, Svoka Hec qet li te ne nr ye, Tu bi derewa dibj, dil min Svoka Hec di tev daye. Mr Mehmd Cind Go; Kalo tu i bid min, Ez bikim ku Svoka Hec bi te re bitexile? Kalo go; Ya xort delal tu i bixwaz ez bidim te. W gav Mr Cind b, li ber Svoka Hec sekiniye; ev hr ji Ser xwe avt, temberiya sor sosin Ji bin hr kahir bi derxistiye... W gav, Svoka Hec li Mr Mehmd Cind dinriye: hn ji n da ew naskiriye. Hdika dest xwe avt ser sty Mr Cindiy. aniya w ma kir. Svoka Hec bi eq kf ber bi Kalo ve hatiye, heya Xwed hiner daye, Xeyzeranek li tenita kalo xistiye;

661

Go; Kalo xwe li w der bavje erd, Kurk kalo li ser wer kiriye go; Binr tu ser xwe ji bin kurk biderxn, Ez sed xeyrzan, li tenita te bihjmrim. Kalo kurk xwe di xwe wer kiriye; Mr cind Svoka Hec ji xwe re dikin Kf henek axaftin e. Kalo di guhik kurk ra, ji xwe re li Mr Cind Svoka Hec dinriye. Heyan ewan ji xwe kf kirin ji n De bn kurk ji ser dan aliy.. Gava ku Svoka Hec bi r ketiye, Ban Mr Mehmd Cind dikiriy; Mr Cind li mehna xwe swar b, Bi tenita Svoka Hec re dimeya; Ji xwe re bi r de ewir miawir datinya, Gil gazine xwe bi hev kiriy... Svoka Hec ji Mr Mehmd re gotiy; Ya mr Cind tu her li ser text xwazgniy Rn, w bav min, ne bi xema mal dinya y, W ji te bixwaze Qeytana Hemedaniy... Mr Cind xatir ji Svoka Hec xwastiye, y nav sk ariya, ji xwe re digeriya, cem terz ji xwe re bedlek quncl Milka kiriye; b li ser text Xwazgniy; bav Svoka Hec rnitiy; Raht b rt s car hjandiy, Zengil xwen p ketiye; Bav Svoka Hec ji civat re gotiye; Herin binrin ka k hatiye ser text Mizgniy?! Gava civat hat b li w xort nriye, Civat hemya ecebeka mezin dye, Ya rab Sibhaan Allah ji hekim lahiye;
662

i xortek pir bedew cindiy. Xeber dan bav Svoka Hec ye, Go; ya mr delal, Mr Tunis Xedra, Xortek hatiye li ser text xwazgniy Rnitiye; ew xort xerib e ne ji wan welata ye, kes nizane b ji k ye, Pir xortek bedew e pir spiye. Bav Svoka Hec and b, D Mr Mehmd Cindy; Mr cind ban diwan ket Mr Tunis Xedra disekiniye, Li cih edeb sekiniye, fratek ji mr re avtiye. Bav Svoka Hec got; Ya xort delal hawale te i ye? Go; Ya mr zirav, li mesala min me pirse; Mesela min dr dirj e, ez hatim, ji te dixwazim mrvantiy... Tew lo dilo tim lo dilo, perano dilo... Bav Svoka Hec civat kir du c ya, Nv li v al dan nivye din li aliy din Daniye, ahd rakir bn nav xwe Mr Cindiye; irt avtin ber, Mr cindi ye go ya xort delal, ez ne bi Xema mal dinyay me, ez ji te dixwazim Qeytana Hemedaniye. Mr Mehmd gava ku wilo j re gotiye: Mr cind hd rab tena, tena ber bi kalo Dimeiya, d cihk sakin ye, Di aqil xwe fikiriy, nr carek di ku eka Cin l ye, disekine.... Go: Ya Mr Mehmd cind, hawala te iye? Ya eka Cin, ji min xwastiye Qeytana Hemediy. Gava ku Mr Cind, wiha ji eka Cind re Gotiye . eka Cind li Tozo, Dumo, Tuno Kiri qirniy; her s ebidn Cina li ber
663

eka Cin sekiniye; eka Cin bi Hers ebidan re gotiye, ez ji we dixwazim, Li ser erd be, li ser ezmana heft be, Ez ji we dixwazim Qeytana Hemedaniy Tozo, Dumo, Tutno emir eka Cin Xwastin, ber xwe dan oxir, pita xwe dan Felek, tev keliya xwe bi Xwed ann. Tozo serek Dumo Tutno ye, Xwe ber ra heft behra dan; Ber xwe dan Qeytana Hemedan y, Ev Qeytan Hemedan a qza Mr Cina ye; Gava ku nizikah Li bajar cina kirin, ji Xwed va wa malme, Sihra cina tim sekiniye bi Tozo, Domo, Tutino hesiyane; sihir avtine ser wan a, Tozo Dumo ewitandin, Tutno zilamek Fen bi hl b, xwe ji ber wana da aliy; Ku ev ket ser wan, xwe bera cem qiza Mr cina day, li v al li w al Geriya li Qeytana Hemedaniy, Roja diduya guhdar kir, bi ser salix w va ketiye, Xwed teala nesir day, Ji qza Mr cina dizya Qeytana Hemedaniy. Gava ku qeytan bi dest xwe girty, Gelek kfa Tutno p hatiye; kula herdu ebdn cina j bra kiriy; Qeytan bi dest xwe girt ji nav Bajar cina bi derketiy; hati b li Kleka, eka in sekniy; wiha nr; Gava av wana bi Tutno ketiy go; Li ser ava hat ya Tutno, ka her du Birayn t Cin?.... Tutno mesela xwe ji eka Cin re gotiye; eka Cin gelek xema her du ebdn xwe xwariy.. Ji kfa Qetana Hemedaniy, Her du ebdn ji bra kirine, Hdk bersiv andi bn Mr Mehmde Cind;Qeytana Hemedan pke

664

Mr Mahmd Cin kiriye, Go: ya Mr Mahmd delal, Ev Qeytana Hemedan, ya ku av te l ye Tu soz miseq bi min re did, Tu gotina xwe bin ciy; Ez bidim te Qeytana Hemediy, Mr Mehmd Cind, Gava ku av xwe li Qeytana Hemedan keti a b, gelek kfa w hatiye, Go: Bi soza mr ber, Eger Xwed mirad min bik Ez te j mehr bikim bi hewitiy; eka Cin ed Qeytana Hemedan xist dest w y... Mr Mehmd Cind rahit Qeytana Hemdaniy; hd hd dimeiya ber xwe Da dwanxana bav Svoka Hec, nr ku meclisa Bav w ne, ji feris pehliwana digeriye, Silav li civata hazir kir, li wan a dikiriy; li ber dest bav Svoka Hec sekiniy; Bi hdka Qeytana Hemedan da dest w y. Gava av bav Svoka Hec bi qeytan Ketiy, ecebeka gelek mezin diye; Bav Svoka Hec xwe li qulp sera Daniy; meclis hem rabn ser piya; ji bav Svoka Hec re gotiye: Ya Mr me; Gotinn t ne maye, te em kirin ahid, ji bona Xwed, ew qza para w xortiy.... Bav Svoka Hec nr ku r nemaye J ra, got; li serseran li seravan, bi v Civat bi v xort; Qey Xwed teala rizq wan li hev kiri b Li ezman joriy.. Ed bav Svoka Hec andi b, Du mela aniy, mehra Svoka Hec Mr Mehmd Cind, Bi qewl peyxember Xwed li hev biriy...
665

Daweta Svoka Hec Mr Mehmd Cind Qedr hetek li dar daniy.. Heya ku rihela chza wana tekml kiriye; Aliyek ji qesra xwe ji Mr Mehmd Cind re vala kiriy. Mr Cind Svoka Hec ketin v qes re, Hev du standin bi helaliy... Mr Mehmd Cind ji ap xwe re gotiy; Ya ap delal, ez hv rica ji te dikim, Tu zna min bid, ez ber xwe bidim Bajar bav xwe. Mr Cind kar bar xwe kiriy, hati b Der bajer sekin, nr ku eka Cin li Hviya ye, gava ko hatib silav li eka Cin kiriy; eka Cin andi b, S ebdn cina aniy; Rahiti bn Mr Mehmd Cind Svoka Hec, tev li xir mal wana Hilanne bi ezman heft ketine an bn Nizk bajar bav wana danibn..... Hey lo dilo, tim lo dilo, kf xwao dilo... Mr Mehmd Cind bersiv andi b D bav xwe. Bav w bi eq kf derket piya w y, Gelek kfa w ji Mr Mehmd Cind Re hatiy daweteka mezin ji w re kiriy... Mr Mahmd Cind soza xwe bi cih aniy, Pit salek nda mehra wan li eka Cin kiriye Ew gihan mirad xwe, em j bigehin mirad xwe bi stiqbala Kurdistan... Mr Kurda (Kovara Roja n ya kevn) 1276-S S GL 1 Ev iya iyay Mengeney Dema li Wan roj dav Ev iya zarok Nemrde Dema li hember Nemrd roj
666

dav Aliyeki te berf digre, bergeha Qetqase Aliyeki le siccade, milk Eceme Li seri guiyn cemed Li ser avan kevokn revok Keriy xezalan. refn kewn gozel... Mrxasi nay inkarkirin Di er yeke-yek de ew qet ne ketin binJi hezar salan virve zilamn v der Agahdarya hatin em ji ku der-hi bidin Neref qulingane, ev Ne koma strane li ezman Dil bi si s gule Si s kaniyn xwin Na herike Bye gol li vi iyay 2 Ji bin ka kivrokek rab Pit belek Zik il-sipi Belengaz, ducan kivrokekeiy Dil di dev de wisa reben Meriv tne tob Tenha, tenha bn dem b qisr. berbangeke tazi b Nihri ji si sisiyan yek Di zik de valahiya giran ya biritiy Por rih bne bostek Di psir de sipih. Mil qeydkir niheri bi miln qeydkri mrxaseki kezebpola. nihrh Carek li kvroka belengaz Carek li pit xwe Filnta w ya delal hate bira wi ku di bin balgiva wi de xeyidye, Hate bira wi, caniya ku ji deta Heran anib En bi moriyn in be
667

Sim sipi Beza, tolaz reqsok, Mehina wi ye qemer seklawi awa firibun li ber Xozat Eger niha weha b are girdayi Weha li pit wi lleke sarYa hendefan Bare, Ew d bihata kutin Ferman bhvi bu, di bila avn wi, marzerikn kor dil wi, teyrn berata bixwara 3 Ez hatima kutin Li gelki xal .y iy di dema nimja sib de Radikevim di nav xwin de bi dirjay... Ez hatime kutin Xewnen min ji evan taritir Kes napirs rewa min Can min distnin , b ecel Nikarim txim tu pirtukan Paaki ifre daye Hatime kutin b mahkeme. b pirs Kirivo, hal min eyni weha binwise Dibe ku bjin riwayete Ev ne memikn guline Guleyen domdom Di dev min de wesle wesle 4 Fermana kutine bi cih ann. Mije hin ya iya bay sib ye hinik sivik Pae li w der tifing daikandin Li pailn me hr nrin nihrtin L geriyan. pita min ya sor. male Kermenah Tizbi qotiya min birin n Hem ji diyari bn ji Ecemistan Em kirivin merivn hevin bi xwin giriday hevin
668

Bi gund zevhiyn hember ve Xinamiy hevin, Ji sedsalan vir ve, Cran hevin mil bi mil ve Mirikn me tevi hev dibin Ne ji nezany L ji xizany Em ji pasport dilsar bune Ewe curm sebeba qatla me di nav me d derkeve bi keleiy, satvan rbir Xayiniy 5 De lhin lawo, Lhin Ez bi hesani naym kutin Di kuik min de, hin agir venemiri end gotinn min hene ji keser, fama re Bav min avn xwe dan li ber Ruhay s birayn xwe ji S darn speh, Wek s iyayn i emr xwe trnebuyi bn Ji bircan. ji giran ji minaran Dema kiriv pismam kurn iran Li hember guleyn Fransiz er dikirin Xal min ya bik, Nezif Simbln wi n derketibn Delal Siwarek ba Gotiye lxin birano Roja nams ye hespa xwe rakiriye ser piyan Kirivo hal min weha binivise Dibe ku we Sivikki riwayeti were fehm Em ne memikn guline Guley domdom Di der min de wesle wesle
669

Helbest::Ahmed Arif Werger: Nedim Hekari 1277-SBE Z Sib z hat ba min Bhna gula hate min Dil sip b wek rok Dinya alem b li cem min Sibe z hat od Ruh canm inda Gava mi go tu ji k t Go ez horya xwed da Li bend te mam ji mjda Hey kanya jyan Neirvano qurbanm Hey xezala li bery Sib z hat ba min Bhna gula hate min Dil sipb wek rok Dinya alem b li cem min Text mzk: Ciwan xo

Hunermend mezin Kurd Kaws Axa ku di droka hunera Kurdistan de yekemn hunermend siyasbj Kurd t hesibandin, di qalib lawikek de li ser ehdbna lder Kurd Simkoy ikak hissn xwe wiha tne ziman: 1278-SIMKOY IKAK L day, l day, l day, ereka qewim li inoya wran bira i mezine Ewro emir Taran hatye bo qumandar inoy, li niwj mexirib Bi tirombla, axawo, eskern xwe hnabne yo, yo, yo, li niwj mexirib Bi tirimbla eskeran xwe hnabne, bab Xusro bi s denga gazdike: Bab Feysel, ewroke dest helne,
670

ciwabek biben er Ebduyya, ewro Hatime kutin dann na min Xusiro zaroye axawo cy mine L day Mihteber reben, Gulzar nemay, Mirary reben, niwj Mexirib deng s tran metrelozan agir berda v dinyay, kes xrxwaz neb ciwabek bie ereta Herkya, pa bab Xusiro tov egdan li me qeliya, w kes nema axawo li dinyay, ez di heyfa kutina bab Xusiro nme ewro ah govende li naw ecem Kerbelay Strana jr j ji aliy dengbj navdar Bir hatiye gotin ku tde behsa kutina Cewahir xanima jina Simkoy ikak j bi dest lekern dewleta ran t kirin: B de wey l, wey l, wey l L l Muhteber reben, esker kiiya ji Dleman Esker Heyder Paa xwe da lo gulzer, kek Xosiro pa Kurda er xwe kiriye lo ser ran De wey l, wey l, wey l, wey l, wey l her b de wey l L l Muhteber reben wez bi awilya kawil ketin li v fz Sibeye kek Xosiro, Pa Kurda ji mal siyar b, esker li pey Kete du rz Kek Xosiro, Pa Kurda er xwe kiriye lo ser Tewrz De wey l, wey l, wey l, wey l, b de wey l l l Muhteber reben wez awlya kawil ketim lo dev beyara Ji sib de ser kek Xosiro Pa Kurda t deng gla, topa, wan teyara Ehmed Beg s denga gaz dikir : Gel cahla bin, bixebitin, wexta Imdada me der kek Xosiro, pa Kurda, gulla syara De wey l, de wey l, l l Muhteber reben wez awilya kawil ketim di eil(al) da 1279-STYA NMET AXA Ms kuro mere bext ne wiha ye. Kek kn mere bext ne wiha ye. vare, ro li avaye, wada berya ye Tengaya mala nzika keryaye; Delal dil min swar, ne p eya ye. Swar n Bozk tu dib baye, Rext enextar nava mil kek Kn kuta ye..
671

Delal mereve , Sitya Nmet xezala Kurda birndara Pnc gulla ye, xwna sor bi ser bejna zirav Quba kember, rk qunder da rijiya ye. Delal dil min bi swar bn Ji mala Carba ye, rima mala Mehemed li ser piya ye. Ser rim ar guluk zvn pda berda ye. Qeya enexdar mil kek Kn kuta ye, Zincra og bostek ar tilya ji pxla Kek Kn ber jr hlkan daye. Delal xano, ne bi gefa ne bi gurra ye; Ne halb na cef gale y, ne bi pesandina qzan bka ye. Kan wexta te gal xwar dikir, Ber dida nav her du ata burya ye. ro hsr teng ye . Dawa ruha ye, ji ber da roja Qewimandin roj mra ye. Kek Kn min go belk tu bender Budr Hesen Mihmir, her s uyux Gsa ye; min go belk tu bi qelem wek, brahim law Kora ye. Min go belk bi reis y tu Mehemed Emn Kek Lam eka Qirwalya ye.. Min go belk tu bi ebqatiy, tu didan kar Hesen axa, ji mala Hecya ye. Min go belk tu bi xort bn, Tu Evdilqadir Qedr Kinik, Rail Elya ye. Min go belk tu f ve tu Xell beg, Res Qeregeiya ye. Tu Mehmd beg zer, Xelefa mala Temir paa ye. Ey xan law xana, min go belk Bi derba giran tu zor brahim paa ye. Bav Ebdulhemed, r ser zozn qermt Bin Kerbela ye, xwedan kom giran, skan ba kela Kurda ye. Xan law xana,
672

awa te terka min Sitiya Nmet axa, Xezala Kurda, diraga kon neh stna kir tu revya ye. Sala n v axa ez xwarina teyr baz bm, sal bm qesasa pnc gulla ye, Rrea her du bira ye, xelk digot delaliya Dil te tirsonek e, ji ber Hesen pismam te reviya ye. Min go te xes e, Rojk roj bi qewim... ehd kek kn gelek hene, dam hefadiy Dike li orta talan, Qeregeiyan gesa ye. Ji delal dil min wend enextdar zeng girtiye; Derziya enexdara w ikiya ye. Delal mere kek Kne me re, Bi nda li hal min mzeke, careke li min Vegere var e, li min kek Kn bariye Berfa kher e, Sitiya Nmet birndara pnc gulla ye, Li erd dev na gere, min go belk Rojek ji roja biqewme, tu ji ber temam Qeregeiyan gesa tev na gere, belk tu ne Mr enexdar ji min ra dn e car da here. Delal mere kek Kn me re , besta Qizil z, Eb - axat ewit bra Edwany xwar mere, var du swar pda tne xwar e, Li ber avn Stiya Nmet pir bne ar e. Kek Kn mere , Bi nda li hal min mzeke; Simbel ser swra zer e, Li ber av Sitiya Nmet mor bne a re. Gull dest swara, li can Sitiya Nmet bne ar e. Delal xano , Stiya Nmet xezala Kurda, Dirga kon neh stna, Bi pnc gulla birndar e, Mzeke xwna sor gulek bi ser bejna zirav da quba kember, Rk kondere da an xwar e. Xan law xana,
673

Min go belk rojek ji roja bi qewme, Koma Qereiya ji te ra ne tu bar e. Min nizanb tu fortek nav mala, egal xwar e. Delal ne wiha ye bext mra de vaya ye. Xwed dn mal Heya ye, Mala kor a ye. Bi dest Ubeydullah, Kil av Helma kora girtine, Li korta Swrek girtin avtin Bin hepisxana ye. Kek Kn mere rne , ehk lx yek bav, Halana ewl di xwe hilde. B ez kil av Sitiya Nmet xezala Kurda, bejn zirav e. Delal mere, xan law xana me re Bext mra ne wiha ye. Bi nda li hal min mzeke Sitiya Nmet axa xezala Kurada li P te ye, bist ar derb enexdar li nava te ye. Min go belk, rojek ji roja biqewm Xortn Qeregeiy temam ne ber te ye. Qet damara nems v var li niya kek Kn tune ye. Halana mra ji delal dil min ra, bfde ye. Min nizan b tu fortek nava mala, gal xware tew tewe ye. Kek Kn bihara me bihareka rengn e, Li besta Qizil - z, rab gula li b ne, Kek Kn mereve, min metrkne, Mzek Husun pismam dev enexdara xwe Bigrne, pol poman li dmariya min Fat Fers vegern e. Delal mereve , Du derba biteqne, heger tu ne mr e, Here enexdar ji min ra bn e. Heft qeda li bedena Sitiya Nmet keve,
674

Hn tu du korta ne ye korta sisya ez xwe, Ez xwe ji para bi te ghnim bi dest Bi dest Stiya Nmet bigire min bi xwe ghne. Bi oda kur brahmpaa ghne, Halana ewl di xwe; Hilde bibje ez kil av Stiya Nmet, Xezala Kurda, xatna pncsed mal Ceraba, Kevoka eng bi n. Evdilhad Mihemed 1280-SWARE UCKAN ro du ro ne tav li qurcikan Sibe se ro ne tavle qurcikan Eloke kulek siware cicikan Terese kulek siware cucikan Du bisked berban ketin qircikan Se bisked berban ketin qircikan ro du ro ne tav li newalan Sibe se ro ne tav li nevalan Eloke kulek siware xezalan Terese Kulek siware xezalan Du bisked berban ketin dismalan Se bisked berban ketin dismalan ro du ro ne tav li kaniyan Sibe se ro ne tav li kaniyan Eloke kulek siware caniyan Terese kulek siware caniyan Du bisked berban ketin paniyan Se bisked berban ketin paniyan Hevgihander : Huseyin Erdem 1281-SiWARO BAJO

675

Bajo siwaro bajo kuda dibe bila bibe sekin min dikuje li ser qonax min gulek li her gul min dilek li her dil min kulek an ji mirinek div bajo siwaro bajo ku da dibe bila bibe sekin min dikuje wergera hestan cawa bikim narincok mehiyan ji hsiran evin ketin bext itikan de bajo siwaro ev digirin de heeeey siwaro di giriy evan de dinalim di nalin de diqirim di qrin da dil didim di dildayi n de dimirim bajo siwaro bajo ku dibe bila bibe sekin min dikuje gotin: Jan Axin-muzik: Jan Axin 1282-HOZAN SPAN Hozan Sipan Ji Xarpit gund Kirvan e. Di sala 01-01-1975 an da ji dayik bye. Ew heft xwik biray w hene. Di zarokatiya xwe de mzka Kurd bala w dikne. Gava ku ew bi r die an bi ten li ser iyay Kurdstan diger bi xwe xwe mzika Kurd bi awazek qalind dister xwe p tetmn dike. Di bin bandora Serhat iwan Xell Xemgn da dimine bi xwe xwe dikeve nav xem xayalan rojek wek wan hunermend bibe stranan bistir. Albuma xwe ya ewil di sala 2002 an derxist. Di sala 2005 an da albma xwe ya duyem derxist ji aliya gel ve gelek hat hezkirin ecibandin.

676

1282-A-Havn Dema ku tu hatiye bra min Janek zirav dikeve dile min Dibim hesire evna te B te jyan zor esmera min Le were le le le esmeer le le were le aw ree Wa end salen le hevya te me Hin j le ser soza xwe me Je te drim weki ezmane Havna min bye wek zivistan i bikim je te drim yare Ev dilemin rzil raylenaye Pir geriyam le dinyaye Qet min nedit yar wek we Nizanim ji k re tu diken Tu bye belaya ser min Gotin Muzk: Span

1283-EVN Megr Evn melorine hesren avan me barine Wa ez diim Xeribiy lepey min neke ine Dema buhar hatiye were gul nesrin webn were Nexweketim ima nehati evk taride zu were Nae evn nee ji bamin Jana dile te hesretamin Wa disa limin ev buya tari Demek nezik de were bamin Gotin Muzk: Span
677

1284-HV Ew end salen tu di distir ji bo gelemin Bare te gelek girane rehaval min Tu sembola xortn kurdan hunermend min Tu agir dile dayikan dil netev min Oy ?ivan min Qehraman min Hevya gel min Te nikarim bnim ziman dile te volkan Agireki le darxnim gel bikrin dilan Tu helbestek dr drej tu b ye isyan Tu b ye helna yan sterka li ezman rxa feleke digere le ser serete Tu b ye tirsa neyaran bi stranen xwe Ev nd salen dr ketiye ji welat xwe Hesr ji avan dibare dilete bi xeme Gotin Muzk: Span 1285-SYAMEND XEC Bihar e bihareka nu xemil, syamend Xec her du di mala bav xwe de dikemiln Siyamend bankir go Xec Were dest xwe bide dest min Em herin iyay Span Li bin dara w il Siyamend bang kir go Xec Were ok xwe j imin re dayne iyay Span Xwed xirab bike bi dman e Ez ser xwe li ser og te Daynim bhnek binvnim Heta Rabim belk xwed hasil bike Mirad me herdu yan
678

Xeco ji Siyamend re oka xwe dayna Siyamedn oka xwe ser ok Xeco dayna Di nv xewa ern da diyiye Xeco bi av xwe dtiye Birek pez kov di wir re boriye Nrkek kelokek bo xwe Ji hem kela distandiye Xeco di w da hizra xwe mala bav xwe kiriye Hrik hurik bi herdu awan digriye Hstireka ji av Xecok daket Li ser ry Siyamend w ketiye Syamend ji xewa rn w rabiye Ber xwe daye digo; Xec ji xera Xwed re Min e zaniba giriye te ji bo i ye Eger tu poman rabe here mala bav xwe Titek di navbera min te da neqewimiye Kelokek mezin w dayiy erd Siyamend dest avte stirh kel kov Kel kov axeka veweand Bi eng Siyamend malxirab w dayiye Di zinara iyay Span de avtiye Siyamendo bi dar ban ve w mayiye Xeco bang dikir digo; Siyamendo ma tu kan? Deng Siyamed kr dr di guh Xecok da diyay Siyamend bang dikir digo Xeco bne wers heft gundan ilal heft xiraran Bne hevd v girde Ka Siyamend malxirab dernax ji nav herd daran Siyamend bang dikir digo Xeco, were xwe gir bide bi xemla bkaniy Li ser xwe girbide poiya Kurdany Ber ser min s cara here were Ji min re bje di ra bkaniy Siyamend bang dikir digo Xeco, sed caran dil min h we Ez ketime di bext te w Xwedo
679

Ez nizanim pit t bib rizq nesbe k wo eva bkaniy ez nizanim te ser xwe dan ser balgika k wo Xeco digo; Siyamendo.... Malxirabo.. Tu bes bike got e gote Te got la min heland Te cerga dil min sota Xeco ciwan herd p j kirin cot e Siyamendo va ye ez hatim bat e Guh xwe bide du aiqan diyara Li ser Span herd nbne Yek mw e ye d spandar e Ji ber bere da ji ber v end Pez kov ji bona mw spandar her neyara eWebb /nternet. Xort Mrdn

1286-SN (gotin mzk Kerem T. Gerdenzer) 1 Were Sn, l Ez heyrana ev teme, Heyl Sn, Were Sn, l Ez birndar bejna teme, Heyra min, Tu kubar, l Mna kewotka l qerqa Rbar hew Tu bedew, l Mna kulrka nav mrg man Eret Dihebnim mna ziyaret nav Sn Snem bedewa nav er Bedewa nav er Snem Dihebnim mna ziyaret nav Sn Snem bedewa nav er Bedewa nav er Snem
680

2 Birndarim ez Mna teyr nav ezman Kurdistan Were Sn l Birndar xwe bibne Heyra min Tu bizanbe ez Tucar br nakim nav Sn Rbar din Birndarim ez Were Sn, were Sn Were Sn Dihebnim mna ziyaret nav Sn Snem bedewa nav er Bedewa nav er Snem Dihebnim mna ziyaret nav Sn Snem bedewa nav er Bedewa nav er

1287-SNEM- 1 L snem av mizgn Fistan n Bejn rin Snm, snm snem Snema min Bar dilan Dam ser milan Snem tu y Rewa gulan Snm, snm snem Snema min J re vekir Derd kulan Got e lawo
681

Nakim dilan Snm, snm snem Snem Gotin : Jan Axn -Musk : Jan Axn 1288-SNEM -2 Nav te Snemxane l l Medha te b din da Enya kever kaxez e(lo) Melay qelem lda ez d Snemxan ramsim Felek erxek l da m oliy, hat oliy Olya jor bderab e av gote min rwne Birha got min rabe ez d Snemxan ramsim Felek gel min xirab e m oliy, hat oliy Oliya jr b deb ne ava got min rabe Birha gote min rwne Ez d Snemxan ramsim Felek gel min xayin e. 1289-SNEM-1 Snem koika xwe bi r xist delal Xwe bi xwe sikin van deran Rnit bejna xwe girda delal Berda riik kemberan Snem malika xwe bi bar kir delal Xwe bi xwe sikin van iyan Rnit bejna xwe girda delal
682

Berda riik mecdiyan Snem malika xwe bi bar kir delal Xwe bi xwe sikin bewraran Rnit bejna xwe gird a delal Berda riik guheran m ku Snem ramsim delal Gune li hustiy gundiyan Gotin Muzk: Gelr

1290-SNEM-2 Ey l Snem, dil min dn e Sed car dil min dn e, Bajar Misir, bajarek pir mezin , giran e mitn e, Heftsed hezar mel di bajar Misir de, Ber xwe dan kitb Quran yasne. Te nav mr Mehmd, law Melik Misir, kir elem xwn e. Teres mel cewab li ser cewab, Ji mr Mehmd, law melk Misir re, Rka Heca erf dine. Bi lewnek digot; Dost Snem esker, Zaran henef ne. Snem digot; Lo pismamo... ! Dil min li dn e, sed car dn e.. Bajar Misir bajarek pir mezin giran mitan e. Heftsed hezar mel, Di bajar Misir de Ber xwe dane ayet kitb Quran Yasn. Tu wila ji Xwed bawer bike Tit ko tu dibj,
683

Li dor dotmama te de tu nne Her binr qoda nav guh mel Tasa hemam bst ar til ne L dil mr Mehmd, d l venabe. 1291-SPAN Span gaz bi gaz e, Leylo Leylo Leylo Wran gaz bi gaz e, zalim kr dinalim Mesken pez laz e, Leylo Leylo Leylo Wran pez laz e, zalim kr dinalim Span gaz bi gaz e, Leylo Leylo Leylo Wran gaz bi gaz e, zalim kr dinalim kr dinalim, kr dinalim, kr dinalim Span hol e mol e , Leylo Leylo Leylo Wran hol e mol e, zalim kr dinalim Mexel pez kol e, Leylo Leylo Leylo Wran pez kol e, zalim kr dinalim Span gaz bi gaz e, Leylo Leylo Leylo Wran gaz bi gaz e, zalim kr dinalim kr dinalim, kr dinalim, kr dinalim Span perbelekan, Leylo Leylo Leylo Wran perbelekan, zalim kr dinalim Mexel pezkulekan, Leylo Leylo Leylo Wran pezkulekan, zalim kr dinalim Gotin Muzk: Geler-Herm: MArr: Yekbn

1292-SPAN XELAT K here axa Tetwan W bibne yay Span C ware Syabend Xec Xeml rewa Kurdistan Span Span Xelat
684

Bilindbun ciqaz li te t Guln te guln cennet Ava te ava qudret Span spane, span span span spane xelat. Te kul xem pir dtye Zulm zori buhurtye Xwazgniy xwe te girtine Soz peyman wan dane Span Span Xelat Bilindbun ciqaz li te t Guln te guln cennet Ava te ava qudret Span spane, span span span spane Xelat. yayn te tev bilindin Kurdan xwe tum l girtin Ji bona serxwebun Ala jyan hildin. Span Span Xelat Bilindbun ciqaz li te t Guln te guln cennet Ava te ava qudret Span spane, span span span spane Xelat. Gotin: Dilovan

1293-SMAL XELL

685

De lo gid, Smalo heyran Talat biewit bi mrg kan; L dire mehn ciwan; ev nv ev Mihemed gur, wir miwr, kutine Smal Xell, Li mala Xengo dan; and metika xwe Helk an; Li ser qesra Smal Xell, Sekin helk, teiya xwe direst; Qerar mrdwan girt, Ji Mihemed gur re an; Mihemed gur qerara Mrdwan Bir ye iyay maz; Mrdwanek kir bi xwe re an; ji nv ev p ve, Li ber qesra Smal Xell dan; Bi mrdwan ve, Hikiya ser qesra smal Xell; Demana Gerejdax ji qibr der an; li ser ser Smal Xell dan; Heyfa kevn nuh, Bi dest xwe hilan..... Law gur welleh, ez te nakim; Tu x b, ez te tewaf nakim; Tu bi gl b, Ez te di ber ser xwe de nakim; Min go; Ez ser sib herim Smal Xell ji xew rakim, Ez rahjim misn legan; Ez av li dest w kim; Ez binim Musul Kerkk, Ebek bnim, di nav mil kim; Binim Silemaniy xencerk bnim, Di ber ra kim; Min go , qey ez Smal Xell Li Talat bi zav kim; Bi zav ye s roja kim; Min go ; Smal Xell xortek Gelk l hja ye; Ez li Talat bi axa kim;
686

Ez bi axay Omeriya kim; Min nizan b, Ku ez rahjim la Smal Xell, Di mezel binya mal kim; Bejna Smal min zirav e, Mna tay ket, n dib li Talat, Li mil xet; Min d la Smal Xell, Danne gasna dr, li ber mizgeft; Giriy kafr mislimana bi hal min te t De lo, lo, gid, .... Sma lo; Bejna smal min ziravo, nav qendilo, Smalo heyran ji Talat heya St; Xyal xwe didim, Berf baran bi kul t, Diya Smal Xell ji aliy Mdyat, Ji gil t; La Smal Xell danne gasna dr, ber mescd.... Giriy misliman kafira bi hal min... w t; Qesra Smal Xell bilinde, Li Talat sera ser; L dinrim li kuleka li ibiq li pencera, Mihemed gur kero ji wan kera, awa te la Smal Xell da ber xenera........ Sebriy Serhed

1294-SORAN BADNAN Be yek, strana Hoy zer zer ye Be duwemn, Kurdistan e

687

Kurdistan rn im ar ciwan kurd ni im Ya xwa, qet l dr nemn im Xo im l w nitman im Xo im l w nitman im Hz dil, aram giyan im ey wey wey Ronek renga jiyan im Kurdistan cger ecdad im Cger rn Ferhad im Ya xwa, qet ney l yad im Xo im l w nitman im Xo im l w nitman im Hz dil, aram giyan im ey wey wey Ronak rgay jiyanim Azadiya welat Dilad Said

------------------------------------------1295-SOSN Sosin sosin sosin sosina li mrg iya ye Qzik ne dlan hem kember baday Ji eqa ramsan aqil sevda nemay Qzik ne dlan hem kember baday Sosin sosin sosin sosina li mrg hn Qzik ne dlan hem kember ren e Min ji derd ramsan aqil sevda danne ji derd ramsan aqil sevda danne Sosin sosin sosin sosina li mrg li p e Keik ne dlan hem kember quru e Ji eqa ramsan aqil sevda difroim Ji derd ramsan aqil sevda difroim Sosin sosin sosin sosina li mrg belek e Keik ne dlan hem kember xelek e Ji eqa ramsan aqil sevda gelek e Ji derd ramsan aqil sevda gelek e

688

1296-STRANA ELY EHMED Xwed top li mala ziman dirja bixwne Bila.... Bibe kul tkeve mala ebab Mudur Mehsert Ew bxwedka telefon dide wal y Mrdn L l Xanim reben emsa Ew j tl dide bxwedka Anqerey Mane dibjin ew v sib fermaneka giran xwne Taxim lekern Enadol bi taxim boz boristanan Tevl cebilxanaya sber bi topn giran dine Wele d peyayn mala cizr Axayn Omeriya d sereya Mrdn bi dar zor bistnin. Hey lo lo wey lo lo El tu gulan axan lo lo...... Tu mequl lo lo............ Wayla lawo dil min dilek ji dilan delo dn e Wayla li min dran v sibek Esker giran ji dora Enedol Tevl taxim boz boristan Man bi top cebilxaneyan Li stesyona Mrdn Bi kae qelenderan ve ban dixin adirn xwe bi dara miradan Li iya duz li dora wezrn mala bav min datnin Weyla li min dran Eza bi dara mirada diketim Bila biewite bi dar str h min dt, tanqa qomutan alay Mrdn wal j, p re Bi s denga gaz eli y ehmed bav selank dikir Min digot, Elk Axa dil min ji dilek delo dn e Bar hukumat barek giran e Quveta te p nagih bext min ji te re xwe teslim bike ...........tirs nne. El li w vedigeriya digot; Y ku kmaniy txiy bila ariya jina w li ser w be. Lawo mana taliya tal d can me here
689

L w nav me li odeya camran heta heta bimne Hey lo lawo, Elko lawo.... Wey li min dran Bi Xwed dil min v sib ji dilan dilek delo dn e Mane ez bi dora dara Miradan diketim, bi dar stir ye, Bila kul tekeve mala sersebeban Weyla li min dran Xwed zane, min dt taxim boz berzanan dest p kirin Ber topan dan ikefta rt Dara miradan li iyay Merzeqa Wezir mala bav min reben Wela li min reben, Xwed dizan dil min ji dilan delo dn e Qenco bi s dengan bang dikir; Eliy ehmed, xmus digot; agir bi mala we ket, Mana El min dizan b tu rojek felek dewranan li ser me bigern Keko ez dizanm tu zavey s rojan. Hermeta te li ber dil te rn e Wileh ku feraca sib li min van tirkan bixne Ez silavan li ser silavan ji van Tirkan re binim. Ez bikim ku kokeln ser miln wan bi dev devzirav bifirin. L keko bar hukumat barek giran mkann me tune ya Hey lo lo lo oy... Axayo oy oy....... Weyla li min dran ser v sib han dil min ji dilan delo dn e. Ez bang dikim; Eliy Ehmed bav hemid Selank beran mala Mehemed Cizr Weyla li min drane top cebilxaneya Ku gurn iyan bi av ser xwe nebnin. Mane bira pismaman de mrn bin, Dev devziravan bixebitnin D rojek b ku em nikaribin herin odeyan nola camran ser xwe ji ber xwe hilnin. Ez d titek ji we re bibjim Guneh min di sty we de be Her cendermene ewled hukumat ne Lo lawo ew misuxir Heqe we li wan tune ye Ew bin emir in L ji asteymenana heta usteymenan,
690

Ji ustenenan hetan uzbaiyan ji usbaiyan hetan binbaiyan Xwediyn demir yildizan Silavan li ser silavan bi dev dev zirava ji wan re b inin. L hec cendirmene emir li ser wan e Ew misuxir in, heqe we li wan tune Axaoooo lo lo lo........... Weyla li min dran Xwed Ez bi dara mirada diketim Bila biewite, b star deviye Mane gava ku kek El Drbna mal Dagalayi ye li ber av xwe datne Szdeh berann mala Cizr ketine xewa rn Dema w rica ji te kir rica w li cem xwe nabirn Min negot, kek em teslima hukumat bibin Ew ji me re nabe kman Mane xmus digot mal xirabo ez dizanim Tu zavey s roja y, preka te li ber dil te ye Weleh ez bala xwe didem Qenco bi brnn kr dinal Ma ez awa cenazey w Di nava sebavan de bihln im Axayoo oy oy ...... Dubare Mane bi Xwed topek li mala Fesad ziman dirjan gelecan bixne Ez bala xwe didim, bore bora kur bavan e V sib awa tn diqrnin Mane keko ez bala xwe didem Kulek ji ezmana tkeve Mala bav w baaw sw y elew Kinn nifsa w mane li bajar Swas digihne, Ew kurmanc e, l kurmancek dur haziran bnamusek kes nebne, Wele Xwed zane gava ku taxim boz boristan ldexne. wek tav teyrok fiekan Bi ser ser iyayn Omeriyan de Xwed zane dibarne Xwed bikim ku Ew Yezidiyn li iyay engal bi av ser xwe nebnin.

691

Dubare Weyla li min dran Ez bi iyay merzeqa diketim Bil gurn iyayan bi av xwe nebne Ez bala xwe didem Berann mala Cizr Bila Yezdiyn iyay engal nebnin Gel bira biraziyan Wileh ev ne er Omeriya y Ku xelk deng navtdann me bibhzin Qeweta era me kutinan tunne. Ev er wan tirkan e Hawara me ji end gundn Omeriyan e Yn wan j bajar Stanbul, ji Enqer Xwed zane bi cemsan bi topan tn, er Bagok sbar topan e Stara me nne axa lo lo lo..... Weyla li min e Ez bi dara mirada bi iya duz diketim Weyla bi dar str ye Bila kulek ji ezmana tkeve mala w awi, Ew du nefern mala mihemed Cizr Bi agir makin diqulpne. Drbn li ber avn xwe datne Ber muxrib pit esir Xwed zane bi dar drbn W ku di dev keft de ye Agir tivingan bi avn xwe dibne Ber topa dide w k di dev ikeft de ye Bi berika top dimhne Mane guleya top dikeve ikefta Rt Ji szdeh berann mala Cizr Ji yek pve wek laek namn e, Axaooo lo loooo..... Weyla li min dran Mane axao dil min ji dilan deldn e Ez bala xwe didem Bila Kula Heleb tkeve mala w aw. Guleyek li eniya Qenco ketiye Gowdeyek bser li w meydan ye
692

Ez snga meydan nabnim Ez ji kjan peyay mala bav xwe dinrim B kinc bpne ne Li kjan beran mala bav xwe dinrim Bi simbln re qeytan bi reng Wek ertn xwn daketine. Mane tu rabe cewabek bine xopana Kefilhewar Bje xanim dran reben Swaran bi xurcikn mecidiyan bi qedimne Belk tu v balay ji ser berann mala bav xwe rak Mane ji vara Xwed de Dengn topan li li daramirada li ser ser Peyayn mala Mihemed Cizr dillne, Axao lo axay min o lo.... Weyla li min dran Ez bi iyay dz diketim Bila biewite bi dar striyan Rab Alem bike ku Bihar zivistana w roj nebnin Bihara w gul sosinan nebne Weyla li min dran Ez bi iya diketim Bila biewite bi dar stir Wileh gava ku dengn Top cepilxaneyan Li peyayn mala bav min dixuricn Ca qasidek binin Newala Qurds Ferha nemay, aha reben Xanim dran Mane ira mala bav min ji vare de vemiriye Ez neketime heyfa van hogi beranan Na, na ez ketime xema seryn jkir di ewalan de Ku ber wan dane newala Still Ku guhn hemiyan y rast jkirine Axao lo, axao lo..... Qesdek dinin gund al Dibjin bila Ehmed Sileman Were Newala Still Em d hevdu bibnin Wele gava ku t, Xwed zane Binba bi gir kn e Ser di ewalan de li ber Ehmed datne.
693

Dibje yeko yeko pa navn wan ji min re bixwne bje, ev y ku dest bi hene ye; xmus e, zavey s rojan e Bka serbixl di mala bav de dimne Y ku guleya top li eniya w ketiye Biraziy min Qencoy bik biran e Gurn li iyan ne bi hunera w ne Wek gurek zozanan ji geliy Bedls Ku xwe berda min moran nava berf oln mih kaviran ji kfa dil xwe re veqetne Ev y din ji law mala Daqik e Wele w gelek swar ofrn hukumat Di geliyan iyan de dane sekinandine Ev y dtir j law mala...... Gelek caran li Newalan Qurds Wek wekl min dimne Ev hers peyayn din ku xeta simbln nhat okn wan bi berikn topan firandne Man ji wan Riwan ne Ev y din j ji Qiblay Xirbekan Mala w li kaniya x e Ev peyay din y bvil mezin e eniya meydan ye, Qilo w mna y berann Malazgir ye Raste avn w Mna yn berann kol, Yn Melazgir beran ne. Wek ku tu ji bo tof mhan bineqn Mane ev Eliy Himed bav Hemd Selank e Pismam Ehmed Silman e Mane era Omeriya Ji vara Xwed de bsemyan maye Weyla li min dran Xwed Ez bi iyan diketim Bila biewite ji kfa min te re tevl stir daran Man min dt emsa bang dikir, digo t; Xanim reben dran Bila ro bihata mizgniyek, cewabeka xr bihata De bila ro xelk negota kevir kn dara mirada Li ber berkn top cebilxaneyan, Li ser peyayn mala Mihemed Cizr bne gizan kr maquloo lo lo...
694

Elk gula axan e li lo lo . ...... (Avan hjmar 11 Serkan Brusk)

1297-STRANEKA MRN Piyana jiyana min hj te j dagirt ikiya Emr hestiyn min p kesern giran heliya hstir girn, ax zarn, Ji derd mirin re ne tu derman in Silaha mirin bi ser ser min de t; Saeta min a dawin l dide; Mirin nezik li min kiriye; Xuya ye, ez bibim mvan ax qebr An girn, An stran dilxwe. Ez bistirm ! Ku hj ji dest tiliyn min, Ji dar tenbra min sar ne bne. Ez bistirm ! Mirin min dixapne dilorne; Ez bm cran mirin; Deng w ziz giran t; Dikeve guh min, Gava saz dik; Teqn j te; min teqna tivingek. ira ber mirin vemirandin, Bi ewq lehba xurt dibiriq Roj ber ro avay, Hn mezintir hn pehntir dib. Bi ten em; nsan qels reben, Li ber mirin Hn feqir belangaztir dibin. Rojn xwe n bor tnin bra xwe, wan dihejmrin; Ax ofa dikin didin gir Ma rojn bor i ne? Ma keng hjay girn hstirin? Rojek e dsa rojek e
695

Seetek e, dsa seetek e; Y ku t mina ev roja bori ye. Carna xebat kf ah; Carna ax of girn Carna di nav gul gih, Carna di nav ax her daw eva tar bi ser me da t Yn ku ji nezan timah kariya xwe Dest dawjin saln ber rojn bor Wan rojan di bra xwe tnin Des t xwe vedikin parsekiy dikin W bibnin Emr y venagere; Rizqe ku y naye dews/ch; W seh bikin; Hvya wan vala ye mirad wan b xeyr e ji bona min, Ku tu cara rih xwe bera erd ne de. yin; B gir zehmet e; Ez herim ! Mna palek sivik Ku ba ji dar diwene Ez herim b ax zarn; B n girn. Girn hstir ji bona i? Ez herim ! Mna ba bablsok, Mna ava ronahiy Xwed dil min Li ser sindiyana jiyin dan; bi girane zompn qehr xweiye, L da. Qedir qimet saxiya min iye? Dil min ji dinya y sar bye; L ez qedra jiyana xwe hj digirim Heta ko bikarim Li ser rka hja bimirim; Xwe bidim kutin
696

ev tar bi ser min de t. Ez mvan gor tirba me, L ez bistirm ! Ku hj ji dest tiliyn min Ji dar tanbra min sar ne bne. Ez bistirm ! Ber mirine Ax zarn n girn Ji bona i ! Ez bistirm ! Ku hj dest tilyn min Ji dar tenbra sar ne bne Ez bistirm ! Strana azah sebestiya welat xwe, deng stran tenbra min Li ia zinara, Li det zozana, W deng bide.... Mamoste Gerok

697

1298-SUSKA SMO Li dengbja radyoy Ervan y ewil b. Ew cara ewil di sla 1946 an da derketib ser dike nana dewlet ferm wergirtb. Hetan w dem ziman Kurd ne ferm b li welatn Kafkasya. Bi stran gotina w ziman Kurd li welatn Kafkasya kete merhela ferm. L ohreta w pir neajot. Ew j wek Zadna ekir bi mrek Ermen re zewic populita xwe nizm b. Mr w sporc b. Susik dengbjeka dk b. Di ciln w re j dihat xuyakirin ku ew hunermendeka ba perewerde bye. Gava ku w strana MHO distira mir j ji gora xwe radibn li deng w guhdar dikirin diketin nav xem xeyalan. Di sala 1965 an da li Ervan li meydana SOR ji hezaran re strana De w w Mihostrand. Rengn kurda y netew hertim li w bn. Ciln w oryantal bn.
698

Strann her zde distiray Devra ber, devra ber, Belengaz b, Lenin rabu em xilas bu, Nave Lenin irin a bu... digotin. Di hem strann w da motifn Kurd edet tor Ezdiya hebn. 1299-ST LEGLEG Bav tirn Diya qamyon Navsera iyaye Klorn w, li ber der dirn J re dibjin say mr rn (Azadiya welat Salih Kevirbir) 1300-SNDA MN Ka ew buhara xwe rn Ka ew guln sor rengn Dilm tev b kul birn Ji xerby Hsir digrn Kurdistana me jra div Jre div, pir mal xwn Ez bidim ew dil cerg jn Ez snd dixum biehd kurdan Wan ehdn ku didilde man Ez sn dixum bileyla hesin Bileyla hesin Leyla Zana Ez snd dixum ku rizgarbikim Welat xwe kurdistan, ax... Gotin: Feyre Haco -Muzk: Xro Abbas 1301-L SERHED KLAMA QEWMNEKE SOSRET QEZAYA BLANX Beriya 9 10 salan di ber v li welat Serhad, herma M qezeyeka Trafq pk hatiy w qeze bandoreka pir mezin li ser gel herm kiriye, ji w dem heta ro di nav gel herm de nehatiye brkirin, ji roja ku pk hatin hata ro ev qewimn bi nav Qezaya blanix ji hla denbjn herm ve bi awak dilewat t gotin li ser t strandin. Gelo ew qewimn i awa pk hatib . Mecd ofr, li gund Lz ku bi ser Blanix(kop) ve ye, bi ch ware heftey carek seferek ji bo Erzirom dike ango rwiyan ji Blanix dibe Erzirom.
699

Roja qawmne, otobsa mecid bi awak dagirt li hindava bakimev ye li rasetka gund Gedk li otobsa Herc Evdil diqelibe dibe Diyarbekir. Di encama v byar de bi git 24 kes dimirin, 34 kes birndar dibin. Pit v karaset Cahd dengbj die cih byar di cih de kilamek davje ser v qezay. Way way way way way Ax b way way way way ax way........ Mecid lawo bila dayika te kor bibe lawo li dinya y L l da reben rabe, ez bi kevl Blanxa M diketim birawo li me hatiye payiz e Bira Xwed nayine ser xelk day reben payiza rengn e Keko welat me Serhed e Berfa welad Serhed bi ser me de diptin e Mij dman kavila Blanx wisa bye erd tij kiriye lawo av mirov erd nabne ji mij dman Qebahet ofr tunne ay......... Lo bira mecd rab ji kavila Lz ji xewa rn e Go day reben var, wele min ser xwe li ser balif dan l Gelek xewnn xirab min di xewna xwe de dne day reben Min dt dreg binayn me ji bin dikeve lawo Bnay me li ser dregek dimne ayyyy........ Lo lo bra tu bala xwe bid qam qidm min ikest ne Sib dora Ezerom dara me ye Lo birayo dil min yna kavla Erzerom qet tu nne Min dt telefon li ser telefon didan Lz Digot, lawo Mecd lawo yolciy te di xerac de te dipne Li hviya te seknine way way way way ax way L Way way way way way ax Mecd lawo bila her du avn dayika te Ji te re kor be lawo li dinyay Lo lo bira tu bala xwe bid Ser sib macd xatir ji mala xwe dixwast Wele swar b li mrata otobus Mrata drekson dihejne Deh deqa ji seeta w derbas dibe Li (ketina)gira Blanix s caran li qorn dixne Yanami qerac dib efq bankir go Mihemed El tu bike qrn e, Her i yolciy me y ku diin Erzerom
700

Bila lawo kesek li erd nemne Lo lo bira tu bala xwe bid Mecd ji otobs peya b Day reben Lsteya yolcy xwe hiltne Belk Reb Alem tu bi kes de neyne Ew roj otobs wisa tij ye ma c da qet r tunn Elbet Reb Alem ji wan re xirab tne Mecd peya b day reben tu sr bike Listeya yolciy xwe hiltne Ew bi tev efq Fayqo xatir ji hev dixwazin Hev du helal dikirin d ay dib qzn zarn girn e Heyra bala xwe bide min, min d Li petrola Hec Tehar Lic Day reben mazota xwe hiltne Lo lo bira swar b ber w kete Erzerom dilezn e Way way way b way way way Macd bira lawo her du av dayika te kor bibin Lawo li dinyay ax Hahhah..... L day reben bala xwe bide Ez bi Blanx Melazgr dikevim Day reben li v ban Ew otobsa ku ji kavila Melazgr derketiye Hec Evdile l swar e teyr Ecel Li kleka w swar bye Bira ji Kavila Melazgr deran Lo lo bira tu bala xwe bid li Bakmeviya rasta Gdk Her du otobsa bi ser li hev du dikevin day rebne Wele deng van mrata mna deng top tivingay bira Ji xwe re deng deran L day reben bala xwe bide Belk Reb alem tu bi kes da neyne Keko wele Fzan zarna kut birndara ji er zibil ann Ew roj bira 24 kut 34 birndar ji her du otobsa derann Min xwe xwar kir bin otobsa Heyra tu bala xwe bide
701

Lo lo bira belk Reb Alem tu bi kes da neyn Xwna cinaza kutiya ji bin otobs diheriq wek, lawo mna em kan Lo bira tu bala xwe bid dotira roj Emir derxistine s cemse esker der anne Ser sib li Blanix Sawc hakim gel Kop bira tev hilann List bi wan re ye min d kimlig wana derxistin birawoooooo Bi ser psr wan ve dann Heyra wele ser sib cinazan derxistine Li ser buza cemed piya berf day reben danne Lo lo bira tu bala xwe bid List bi wan re ye kimliga/nasname wan ji ceba wan derxistin Keko wele bi toln bi psra wan ve dann Bi tels iz telefonan didane ar bajar memleketan herkes dihate lawo nexwee xwe hilan L day reben tu bala xwe bid di sona olay de Ez m tevna otobsan s heb w der b xwed ne Lo lo bira Fzan zarna wan li er ezm hiltne Min got: keko hn ji kne? Du heban go: Bira em xelq Doxbazd ne Birano dibn em Celal ne Yeka din min pirskir min go: Keko tu ji ky? Go: Nav min El ye, nav bav min Hec Emer e Mala me li Hemxexa Bulanx dimne Wele pita min bi du ciya ikestiye Hal min ji ber de mil rast tune Yek habya cewabek bida d bav min Bila min helal bikin Ez dimirim gn d bav min di sty min da nemne Way way way way way Way ..... Ax de way Mecdo lawo bira dayika te Ji te re kor be lawo li dinyay Rojnamevan Salih Kevirbr (Bakimev( awahiyeka ku riyan dike-Yolc Rw -Kimlig- nasnam -Gedk gondek w herm- gir ketina nav gund) 1302 DROKA KELEPORA MRNINIYA BOTAN ``Stirana Efno Hejale``

702

Mele Xelef Bat Wergera tpan : D. Zeng Ji bo siyadeta we ya pak hja, hvdarim ku her wext hn hewedar qelema me bin, da ku em bi hev re bigihine amanca xwe . Ev end girtkn jrn ji sitirana Efno Hejale in hvdarim ku hn evan girtkan j, her li nava girtkn sitirana Efno Hejale bixwn ta e m bigihin binyata sitirana Efno Hejale, pa hn d temam girtkn sitirana Efno Hejale her li gora binyata sitiran, hn d ji aliy xwe de tertbat bikin girtkn sitiran ev yek jibr nekin : (Lavij) dib, hey li min, Efno, ban dikir Hejalo, em d bimirin, Me ne d ye, me ne bab e Me ne d ye, me ne bab e De, em rabin herin, cem Mihemed begx nrvana De, em bjin eger hn gotik me biha nekin Sitirh me bikin cenbiy pira ne Wey dilo xirabo, ez prbm, ti pr nab . * * * Hey li min dib Ez, ti epera nahebnim, ji xeyir epera bi darkevot De, min d berkexana j difirin Kit bi kit e, cot bi cot e, De, min heyfik mixabin e, Mihemed Beg xnrvana Nesax e, Ji loma` Efno kutin e, Hejale birndar e Maye li hewl hulot e De, ez ti mr hakiman nahebnim Ji xeyir Mihemed Beg hakim Cizra Bota Wey dilo xirabo, ez pr bm, ti pr neb * * * Her li min, dib Wey nriyo, xirabo, nriy li w lat Li te devra te, li irava rengn e, Delav av vexwara te, li ser kelha bikat De, min heyfik mixabin e, Mihemed Beg x nrvana Nesax e . Ji lom `Efno kutine, Hejale birndar e Li hviya v sibat Wey dilo xirabo, ez pr bm, tu pr neb
703

* * * Hey li min dib Wey nriyo, xirabo, li te w deling hilmit, Wey, delav av vexwera te, li kelha bikat Mexel piteroja te, li bin ber qelt Min heyfik ssed mixabine, Mihemed beg, x nrvana Nesax e, Ji loma `Efno kutin e, Hejale birndar e Li Hewl Kulot maye ne kut Wey dilo, xirabo, ez pr bm, ti pr nab * * * Hey li min dib Wey` Efno bandikir Hejalo ! De, ez li iya difikirim, iyak damay De, ez li Cizra Bota difikirim Xwe li heiy reiy day De, min heyfik ssed mixabine, Mihemed Beg x nrvana Nesax e Ji loma Hejale d i nav hevoriya de may De, eger hn bawer nekin Herin meqbera Mezin, li qebra Mihemed Beg meyznin, Bistik dulq nrvana bi taq kl, hilday Wey dilo, xirabo, ez pr bm, ti pr nab * * * Hey li min dib Wey de min tifengek div ji dest xet tifenga Mihemed paa y De min conkek derman div, ne kutay De, bel, duaiq du mqa Bi hev re l day De, em biin ser hewalk bilind Em pve berdin Hejalek, ji vay dinyay may Wey dilo xirabo, ez pr bm , ti pr nab Her weha .. Bel, Hvdarim ku hn ba agahdarbin ku ev herd girtkn jrn, ji sitirana bi serhatiya lavij pr in bel girtka p, her di wext ku lavij ji ol ve hat, w serban xan, nik zavay li ser fer rojn rnit pa ewan lawn li dora zev, wext ku teklf li lavij kir, j re gotin: Kure lavij ya te ye di v tu lavjik ji bo me bj .

704

Di bersiva wan lawan de Lavij dest xwe xiste dibin guh xwe de ev girtke weha got: Wey de ez li dinyay gerya me kesek ez ne hebandim De, ez li nik x pr mela gerya me Kesek xem dil min ne revandin Darikek heye li ser Hewal Bilind Ne di wext xwe de, pel xwe diwerandin, Ez girtka d ji Lavijin her di wext ku Mihemed Beg teklf li Lavij kir, j re got: sitiranek ji bo me bje, di bersiv de Lavij got: ev iriya dirjin, pa j ev girtke j got: Wey de ez li dinyay geryame dinya li min betale Ser Hewal Bilind girtne mij mrane Newal Kr li ber xwe tnin qir qale Ez ibikim kejkola min Mr min ma vale Agahdar Em bi siyadeta xwendevan hja didin zann ku hindke iyay Dra ye mesaheta dirjiya w pazde km heye teqrben yan dirjiya iyay Dra her ji astinga Qesirka Gel dest p dike, ber bi al rojava ve, dirjiya w, berdewam dik, heta ku dighj hindava kelha Finik Der Siyar gund (eref)y . Bel, li dawiya iyay Dra, yan li hindava Der Siyar bi qeder Pnc k.m nzk gund (eref)y, lateke mezin heye ji ew lat mezin re dibjin (l bi Xiram), Bel, Lavij pr kur xwe Seydiko her li ber ew (l bi Xiram) kutiye, yan bi serhatiya lavij pr, ew kur w Seydiko her li ber (l bi Xiram) qewim ye, Her wek awe ev xebera rast durist, her ji dev birader (Sof Ehmed eref) me wergirtiye, Bel, birader (Sof Ehmed eref) emr w ne kmtirn ji heft sal ye, birader (Sof Ehmed) dibj: (l bi Xiram) dikev dawiya gely (Finik) li hindava (Der Siyar), Gel bira m gel, gel li min cewab da Hejalek nr ya (l bi Xiram) li xwe bada, 1303-STRANEK L SER SEYDXAN KERR Seyidxan kerr* De rabe axawo axawo, axawo, axawooo Bav bav mino sehera sib ye
705

Ez bi diyar Tay Taloriy kevir Kelere Ka newala Seyda ketim Sib ye ji xema dil min te ra wa ma li ger e. Na, na wele ez v sib bala xwe didem Mi d celeb swara ji jor da derketine tn e Siwar p tim dama namluya tifinga xwe dajo ji p re Berx mala sv Seydo, Seydxan Kerr e L ahd w hde w xwe mr li dinyay gelek hene; Li ort meydan mra dikuje Nahel tu kes di kozika xwe de tevbigere! Mi d Seydxan bi s denga dikir gaz digo; Lo lawe Sidiq law Mistefa Beg Em hem mehkum firar in, bar me qaax e, ji bona xwed wele vga ber me li xet Firansa y Eman dest min e li dawa(doza) te be, Dest te li dawa pexember be Lo lawo li w welat Serhed Tu y qisr qusr li me nek. De tu y pika fryar me berd Lo bira paiya qaax me hereee w Sidiq law Mistefa Beg Li berx mala sv Seydo Bi s denga dikir gaz digo; Lo lawo seydxanoooo wele nab, s ciz Quran nab Bi x Badn erda lulk Bi ziyareta Qalibaba kim nab Min sond xwar bi sonda telaq cot cot xanima, ro cot xanima Wele qaax frar mala sv Seydo B qetl qutil di ser mi ra, hey lo derbas neb.... Gid w axawo, axawo, w axawooo o la bav mino, sehera sib ye ez bi diyar Tay Taloriy kevir kelere Ka newala Seyida ketim Sib ye ji xema dil min te ra wa bi em kan Seyidxan bi s denga dikir gaz digo; Lo looooo Teyfiqo, Selhedn, Elcan Ferzende Hn beara av bav min in, Ji mra mer bin Hn dest xwe bavn qewda mirat modeliya
706

L mna carcuran bi hevdu ra lxin bi mra n.... Na, na wele ji Xwed ye min da aza bi hsir Me kir ne kir bi hvila mekana me xwe ji dest , Begler axlarn w welat xwe dena n Lo looo Tefiqo lo bira Ser v sib li orta meydan ji kutina Sidiq law Mistefa ra Ha looooo, ca tu awan Wele dib h gotin di dev v xwemra Dest xwe avte bax mrata feka, paketa xwe deran, Li dev dar Qesra Hec Ms Beg qelp b Ji can Xwed re mrata derba xwe hinan Berx mala sv Seydo li orta meydan derbek li eniya w dan Qapaxa ser w bi careke ra hilan Bi s denga dikir gaz digot; Keko helhl !!! Ez bav te me, gula mala sv Seydo me ahid hud min li dinyay gelek hene Em dama mr li orta meydan dikujin Hey loooo, ca bi mran wwwwwuu..... Ew strana ji Xwen cild. 2. r 57 59 hatiye girtin.

1304-STRANA SEYD XAN (2 ) Way lo axao, way lo axao way lo axao Way lo axao, way lo axao way lo axao Mr pnco, yarimao, firaro mehkmo eqiyao Nava te hesine, gurik te polao Ez nizanim tu dimir, tu hedid, tu polao Te li ber emr Cumhurriyeta Osman Neheliyao, tucaran nehliya y looo, Divjin Seyid xan kerre, bav Silhedne, Qesas ser cendirma sed pnc, zapit Tirkao De er, axay min er Deng tivinga bav Silhedn kete deta M Kete em Benaxix, kete iyay Serhed, bajar Blican xirab kiriye Seyd Xan kerr e Axao sibeye zerara tava Axao sibeye zaraya tav li me daye, tav hilat.
707

Girane esker El Osman Nr paa, Zek Beg, Dewre Beg, alaya Srt firka Wan, Tabra Bitlis, h tirk deta M, Pxas iyay Serhed, esker ivaxr, em binanix, ket em Serhed, Kete ber ava Murad, li pey bav Silhedn digere li tatbiqat. Seyd Xan bi s denga gaz dik li Elcan Gerdangaze, li Tofiq, li Silhedn, davje: Bav biray min bno, mr bin mr bin, ro roja mraye, ez temiyake li we bikim, Temyana ap xwe mekenin, Eskera makujin ew xerbin, bi emirin, Qul Xwed ne. Ew strana ducara hatiye nivsandine, ji bo devok cudaye. 1305-STRANEKA KU Li SER X SAD HATYE GOTNE Hay li min Ez bi dea Diyarbeikra ewit ketim Dil min bi hal min pir ewit Girmiya deng top mitralyosa teyara Bi efaqa sib ra bi ser er kurdan va heriq x Said efend bav Al Riza dikir gaz Digo; Bavikno, Birano, Bi mr bin, bixebitin, Eskern Rom re Bikjin, Dil min bi gel me y Belengaz pir ewit. Kovara zgrlk yolu 1306-STRANA CASMO Hevay lo, hevay lo hevaylo ! Cas imo lawo tay bi ten Hin dib li dor kaniy li ber badan Kul bikev mala Xoce Thomas Hesen Beg Cote gara xistin ber xat gerdane. Hevay lo, hevay lo hevaylo ! Casimo law pr
708

Bi roj here mecls, Bi ev ji xwe re dayina ray tegbr Meclsa Zaxoy, Meclsa Cizr. Hevay lo, hevay lo hevaylo ! Hey lo Casim law qesr Casim me bike Stna nav di bin de balalk Heyfa me t b ser Casimo ku kutin, Me keek j re an, Nehitin ku bib zava bke. Hevay lo, hevay lo hevaylo ! Casimo lawo qesra Cas im me mezin e Stna nav di bin da hesin e Kula Heleb bikeve mala Xoce Thomas Hesen Beg Derk kutina lxistin casimo, Min keek jra an, Nehtin bibin mr jin e. Hevay lo, hevay lo hevaylo !.. me Cizr neqaba va begvna Gund alem got rab cil Casim hilna Paek qew stre, Cil biavj li ber tewl xwne Efendiye Diyarbekir qaziy Mrdn rwet bertl dixwun alemna Gotin yad di ol hikmet hate kutin, zerar nne. Hevay lo, hevay lo hevaylo !... Casimo lawo, roj hilat el kura nav Bk rab cil Casim da ber tev Heyf me naye ser te Heyf me t li bk w vegere mala bav. Hevay lo, hevay lo hevaylo !.. Zavey s mehewo Li diwan hikmet nawrim bibjim birawo. Xoce Thoma-s: Seraf Msil Hesen Beg. Beg xan

709

1307-TE EZ KRM PZKA SER ZMANA L l reben eman eman emao Ez bi Amd bav Mihemed ketim sp ye Wek hk l, lo li mino lo li mino. Bila Xwed teala te bihelne te ez helandim. Te ez ne xwastim ne revandim Te ez kirim pizika ser zimanan, ode bi ode gerandim Lo lo li mino. Min go ez rabim ser sib destmjek bigirim, Du qam sunet ji reb xwe re bigirim, Ez dest xwe li ber duay vegerim, Dengek bang Xwed kim. Bila Xwed teala te bihelne te ez helandim Te ez nexwastim neravandim, Te ez kirim pizika ser zimana bi ode bi ode gerandim, Lo li mino lo li mino. Ez bjim li v dinyay mirad min Mihemed ax Swar cb bi hev re neb Bila li dosya jorn li cem xwe ke Lo li mino lo li mino. Bila Xwed Teala te bihilne te ez helnadim Te ez nexwastim ne revandim, Te ez kirim pizika ser zimana bi ode bi ode gerandim, Lo li mino li li mino L yad reben Ez bi Amda Mihemed ketim Wa li ber hesin e, Min dt bi epil min Zergay digirtin, Ez dibirim nexwaxaneya bajar Qamilok Ez dibirim birinc qaw wer dikirim. Bila Xwed teala te bihelne te ez helnadim Te ez nexwastim nerevandim, Te ez kirim pizika ser zimana bi ode
710

bi ode gerandim, Lo li mino li li mino Ez miwark( wextek) ketibm xewna rn qirnek li ber ser min dihat, Min got qey qirna cba Mihemed Ax ye, hatiye serek bide min. awa min av xwe ji xewa rn vedkir, Min dt ew qaltax mr min li ser kurs rnit li miqabil av min o Bila Xwed teala te bihilne te ez helnadim Te ez nexwastim ne revandim, Te ez kirim pizika ser zimana bi ode bi ode gerandim, Lo li mino li li mino L l bi Xwed w ax mirina min xwetir b ji saxiya min Lo li mino, lo li min o Bila Xwed teala te bihilne te ez helnadim Te ez nexwastim ne revandim, Te ez kirim pizika ser zimana bi ode bi ode gerandim, Lo li mino li li mino Min bang dikir digot lo lo yabo, l l yad Ji bona xatir Xwed hn binin d Mihemed Ax Swar cb bila b ser mino, ji derziy tfo ji min re tir e Lo li mino, lo li min looo Bila Xwed teala te bihilne te ez helnadim Te ez nexwastim ne revandim, Te ez kirim pizika ser zimana bi ode bi ode gerandim, Lo li mino li li mino Bila min go wiha nabe wiha nabe, Prik dayika min heye, bila tim geroka nav mala be, Kalek bav min heye, bila av w tim li qumk cixara bre. Du biray min hene, bila yek li Heleb be,
711

yek li am be. evk ji evn Xwed teala, Mihemed Ax li mala bav min Zerga mvan be, lo li mino, lo li mino Bila Xwed teala te bihilne te ez helnadim Te ez nexwastim ne revandim, Te ez kirim pizika ser zimana bi ode bi ode gerandim, Lo li mino li li mino Bila Xwed teala te bihelne, te ez helandim Te ez nexwastim, ne revandim Te ez kirim dar tenr re kelandim lo li mino, lo limno Bila Xwed Teala te bihilne te ez helnadim Te ez nexwastim ne revandim, Te ez kirim pizika ser zimana bi ode bi ode gerandim, Lo li mino li li mino. Berhevkar; Evn Ron

712

1309-AH BEDO

1310-GOR GOR Dayik qurban min go delalk dil min bi ev hatiye lo min nasnekir

713

L teres min go bi roj hatiye min guh pva nekir welle li min go ez ber xwe bidim welatn xerb ewit Min go hawar li min xwedo Min xwel b lo me li ser xwe kir Ax Gor gor lo ez goriya te me

Dayik qurban min go bejna zirav lo nay gotin Welle min go xweskek bihata ber xr bazar e lo Firotine........... welle min go xelk bigirta bida mal dinyay derew in Min bida can rn lo ber mirine Gor gor ez bika te me Ji qaseta ah Bedo 1311-DLEM LOY LOY Dilm Loy Loy Dilm loy loy Dilm loy loy dilm loy loy Dilm loy dilm loy dilm loy loy Dilm loy loy dilm loy loy dilm loy loy Ax dilm loy loy dilm loy loy dilm loy loy Dilm loy loy Dilm min suwaro dilo Delalo wez hatim lo tu ne li mal Rondika av min wez hatim lo tu ne li mal Tu bi k lo st xwar Ez xwarz me tu kur xal Delaliy dil min tim tim tm tu ne li mal Ax dil min loy loy dilm loy loy dilm loy loy dil min loy loy Dil min suwaro dilo Welle min go, xazike tu malxe bya ez bermal Dilm loy loy dilm loy loy dilm loy loy Ax dil min dilm loy loy dilm loy loy dilem loy loy Dil min suwaro Delaliya dil mino tu bihatay ji jrda Rondika av min go tu bihatay ji jr da Wez hrik hrik rabyama ji berda
714

Min e ji delaliy dil xwa ra tr xeberda Ax dil min loy loy dilm loy loy dilm loy loy dil min loy dilem loy loy Dil min loy loy Dil min siwaro dilo Welle min go, xazike tu malxe bya ez bermal Dilm loy loy dilm loy loy dilm loy loy .. Ax dil min dilm loy loy dilm loy loy Dil min loy loy dil min siwaro dilo Delaliya dilm mino wez e rn rn tm lo tu ne li mal Rondik av min wez rn rn tm lo tu ne li mal Wez rabim ji delal dil xwe re daynim c balg berpal Delaliy dil min ne xwe e hrik hrik kur dinal Dilm loy loy dilm loy loy dilm loy loy ay dil min loy loy . Ax dil min dilm loy loy dilm loy loy Dil min siwaro dilo Welle min go, xazike tu malxe bya ez bermal Dilm loy loy dilm loy loy dilm lo y loy .. Ax dil min dilm loy loy dilm loy loy Dil min siwaro dilo Mzik: ah Bedo 1312 -GULA IYA Gula iya ax Gula iya Te ez helandim ax Gula iya Gula iya ax Gula iya Te ez helandim ax Gula iya Reng te ima tar b L ez bimirim ax Gula iya Reng te ima tar b L ez bimirim ax Gula iya Gul vebne gul reng te Kesk sor tev b xemla te Gul vebne gul reng te Kesk sor tev b xemla te

715

Dil min a b nalne Ez dinalim ji bona te Dil min a b nalne Ez dinalim ji bona te Gula iya ax Gula iya Te ez helandim ax Gula iya Reng te ima tar b L ez bimirim ax Gula iya Reng te ima tar b L ez bimirim ax Gula iya Wez deng bjim deng welat Kar min e bez xebat Wez deng bjim deng welat Kar min e bez xebat Dil Bj Dil Bj min bo te dinal Gula min tu bi xr hat min bo te dinal Gula min tu bi xr hat

Gula iya ax Gula iya Te ez helandim ax Gula iya Reng te ima tar b L ez bimirim ax Gula iya Reng te ima tar b L ez bimirim ax Gula iya Mzik: ah Bedo 1313-NEE NEE Welat berda hatme vira Bm esr wan ne yara Welat berda hatme vira Bm esr wan ne yara Wez aiq te bm xan Te ez hitim li wan deran
716

Wez aiq te bm bxt Te ez hitim li wan deran Nee nee Gul nee Li wan deran roj li min nae Nee nee xan nee Li wan deran roj li min nae Bext min te re e Ew agir gula ge e Bext min te re e Ew jyana qet ne xwe e Girt mame li v war Ji bona bejna w delal Girt mame li v war Ji bona bejna te delal Wez aiq te bm xan Te ez hitim li wan dere Wez aiq te bm bxt Te ez hitim li v der Nee nee Gul nee Li wan deran roj li min nae Nee nee xan nee Li wan deran roj li min nae Bext min te y re e Ew agir gula ge e Bext min te y re e Ew jyana qet ne xwe e Mzik: ah Bedo 1314--AHNO

717

Hey malik werano, ahno tu deng nak Tu xlek, emelek di mala bav xwe de nak Qelen min girane, te ji k peydek bik? Havn e, xwe havn e Dar eqer mala bav mi bne. Xelk digo Ehmed Xan gul e, Mi digo kula ber dil min e. Bihar mala me zozana, Ez kolek ji ahn xwe re kim, ji gul rihana Heke hindik b, Ez kerekim ji mala cirana Dewar mala bav mi hesp in, Serbar wan xurme ne, Bin bar wan qesab in, Cewabek bidin ahn axa Hosyanya ez westm. Dewar mala bav mi htir in, Serbar wan xurme ne, Bin bar wan ekir in, Bi Xwed k cewabek bidin ahn axa Hosyanya ez birim. ahno malwerano tu dn , Eger tu ne dn b... Tu kaxiz p kaxiza bin, Qelen mi giran e te ji k bin? ahno tu dn , eger tu ne dn , T xuyay canika boz hin , Tu ne ew mray, Mi bixwaz yan mi birevn. ahno kr ax Rezika ahn mi li ber kaxez. Tu v dest mi bigire, birevne, Agirek berde v milk v ocax

718

ahno dno rabe mi birevne, Em herin zozana, Ez kolek ji ahn xwe re kim, Ji gul berg rihana, heke tr nekir Ez kirekim ji mala gund cirana. ahno dno tu dn , Tu ne mi distn, ne mi direvn, Nextik me giran e, ji k bin , Tu ji Xwed natirs Etfa zv li ser sng min dijejin. Sng mi bax gul swan e, Dema bihna te teng b, Were demek, da tu xemn dil xwe J birevn. Xaniy bav min mezine, la koera dan li bin e Mi ev xevneka xwe xr d b Mi d dayika te reben, dib xwesiya min e. Ji Haware:

1314-A-AKRO DSA DSTR akiro ji Patnos ji qeza Arart. L herkes w wek ji aliy Erzerom nasdike. Ew di nav gel de wek akir Mezin akir Bedih ji t naskirine. Nav deng akiro bi stranaGul draner mala NasirGeliy Zlanx Said Diber li ar aliy Kurdistan belav bye. Kesek ku deng akiro nebihst tune. Gava ku kal pr strann w Kurd guhdar dikin ser dihjnin. Ka mrn mna akiro!. Gava ku akiro ji me re stran digotin, ikn ezmana li ser daran diewerin ew
719

guhdar dikirin. Niha herkes strana dibje. Ew ah dengbjan bn. L, dagerkeran qet tucaran firsend nedan akiro ku strann xwe bi rehet bistir. Pols cenderm bi nava dikan qesaban diketin plaqn(slik) w berhev dikirin. akiro mvan diwanxana b. Dewlmend serok er qimeteka pir ba didan w. W hem hunera xwe li dwanxana dida xuya kirine. Ke bk li deriy pencern dwanxana kom dibn deng w guhdar dikirin. akiro di qaseta xwe ya bi nav Gul Dran de Gul DranDiber Dewran Lo Axao Lawiko Kewa Gozel Sedo Axa Day Kek Qaseta xwe bi nav L l Qaz Lo lo Rizo Lo Swaro er Kop Eliy Purto Bav Behet er nis Swaro Sebra Din Biar teo Hesen mala Muso Di Qeseta xwe sisyan de. Reben im Medet Hawar Delal S. Memed Axa Yar Felek Delaliy Esmer S. Ehmed Saliho Pismam Hlna Qulinga O. Nur Paa Sd Berxa min 1315-SALH PSMAM NR Ji deng akiro Berhevkar: Felat Arda 27 28 cotmeha sala 2005an Stockholm. (Ji ber kaset hatiye girtin) (Orjnala stran hatiye parastin sererastkirinn rziman nehatine kirin) Nr dotmam sibe ye tu bala xwe bid dil min eskk kele kela bahra Wan pismamo looo Ca li v gem a gem qeyik xwe berdan serbizr l ro ji vara Xwed de sr bike xwe dane rbar v Tetwan domam l Hela bala xwe bid tav dab e pencere cam camekan mapsxan serbizr l Min d jin qandar qatilan derg lawn e li mila ne meiya ne li der cezaeviy l mapsxan domam l Dil hene derg lawn teslm van camra bikin, dikin nava her s kevir reda kela jinberdan swerbizr l Salih digo Nr tu j hatiy ji bona her s kevir reda kela jinberdan domam l Go pismamo li al te nakeve tu ji min re dib v gotin lo qisedan pismamo loo Ez hatime qolik zr ser xwe bidim Salih pismam tev hezar pncsed mahkm Diyarbekir, ro ji vara Xwed da bidin min cewab berdan ay pismamo looooooo ax hay Weyla biko bik birano qandar qatil neh mrano bi emir ardeho li ska bajara Diyarbekir b ji bext Nr be dran sed yek sal ceza din dan l l l
720

domam Nr digo lo lo pismamo min evan w ev pismam xwe re lo xewnek db pismamo looo Min d ez gulbira Xwed nexwe b hal bm nexwe nava c bm domam l. Meriv nran temam rnit bn li ser hemiyan a bn a di sp bn pismamo loo Min reben tarfa xewna xwe l xistiye min gotiye min Salih pismam tev hezar pncsed mr mapsxana Diyarbekir bi qolek zr ser xwe lo ca kirb pismamo looo Min gulbira Xwed min zanib v sibeng xewnek ev nv di ev b min ji xwe re lo xewnek db domam l Ay pismamo loooooo Weyla biko bik birano qandar qatil neh mrano bi emir ardeho li ehr bajara Diyarbekir ji bext Nr be he dran sed yek sal ceza din dan l l l Nr digot pismamo sibe ye sr bike dil me li ska Xwed ji dilan dil dibyo domam l Ez rabim xwe berdime nava ar bajara Dyarbekiryooo domam l Min d mid umm hakima ar azay mahkemyooo pismamo loooo Mil xwe kuta ne hev da di nav ariya Dyarbekir de berjr tyoo xayino looooo Ez gulbira Xwed diime piy min qolik zr ser xwe qetandiye avte li piyo domam l Gid min dest xwe dab desta dev xwe kir axa v gizyoo serbizr l Digo l l Nr tu hatiy i rica lo i znetyo domam l Go ceza reso ez hatime t Salih pismam bid xatir Xwed pxembera, xatir lo li kevlyo pismamo looo Go Nr domam min kaxizek re a an andine ewitiya Enqeryo pik im l Belk ev ji vara xwed de lo li qisyo domam l Go cezareso ez nasekinim li hviya kaxit lo beratyo pismamo loo Digo Nr domam tu here min Salih pismam tev hezar pncsed mahkm Dyarbekir dab xatir Xwed pxembera, xatir te jina yoo pik im l Ay domam l ax hay Biko bik birano qandar qatil neh mrano bi emir ardeho, Nr ji sed yek sal

721

ceza da xelaskiro hewu gidiyo di soniy de bi Nr re xayn nebe loooooo ax hay Bejna te zirav e ji tay rihan ji tla v kewet, bik im l Sr bike hl li kelbajara Dyarbekir li der Ulucamiy lo v mizgeft serbizr l Ez ji te re sond bixwim bi sonda qesem bi nav quran bi sret v berat domam l Ez te bikujim ji bona tu ima ji bona cezadana li min, geriyay li qaz hukmat v dewlet serbizr l Ay xayino loooooo Weyla biko bik birano qandar qatil neh mrano bi emir ardeho li ska bajara Diyarbekir b ji bext Nr be dran sed yek sal ceza din dan l l l domam hayyy 1316-EHD B ehd xwendevann delal Bi xwna sorve bne heval Ke xortn me ber mal ehdn ji bo me al Bi xwn tarh nivsan din Bihar berdan ore nadin Dil birn xwn rijandin Bi kutin dibistan qedandin Hemu zarok dibn her Dest qot bn kan ser Can ewit nakin gr Rika wan bighnn ser Helbest: Peran.Muzk: Bangn

1317-EHD TETWAN Lo lo Birayo.. Lo .irayo.. ira mala bab min tefyayo... Ezz dil mino zivistana v Serhed lo lo pir dijwar e... Di v ev, evtary dewleta zalim ewket bira ji bermal revand ye... Ez nizanim gelo girt ye..An kut ye..An j birndare... V ev n girn ketye mala bab min brayoo...
722

Bi tl telefonan li Enqera ewit, li nasan dostan ez digerim.. Bi hv y bi gil y bi hawar e... ev dirjin sibe nay wey birayo... Me ne sebr e, ne tebat e lo ne seqar e... De gel Tetwanyan... Norn Hzanyan... ewket bira parze b... Mr tengyan b... Gava li we dib teng tar bo we ew b dell ar e... Xwedyo, Rebyo.. i zor zehmete k miletk bindest bi... Weka keryn pezn b ivan parzvan... Bikevin bin hikm lo gurn hare.... De rabe, ezz mala bab mino rabe... Dost heval hogir malbata te xemgnin lo b te nabe... ehdim.. Keko ez ehd Tetwanim... Bab Serdar Serhed lanim... Xwenasim.. Bawermend xwendevanim.. Parzeme.. Mamoste syasetvanim... Serok Dep Maf Mervan im... Xwedy yazde xwk bira bi sedan xwarz biraz Mamoza nim... Ez ji neferk ji nefern rbaza rizgarya lo me kurdan im... Lo lo birayo... Ezz dilan sibeye lo v sibek wez nizanim lo kuda herim... De wez ji Enqer heya bajar Bedls li mebsan, li wezran, li walyan lo her digerim... Biray min winda ye ez xemgnim, bi kul bi hesret bi kederim... Dest min dest bin kevir e, b ar b neferim... Bab qelsim lo brayo... B tac text b dewlet b art b lekerim... ehdim.. Keko ez ehd Tetwanim... Bab Serdar Serhed lanim... Xwenasim.. Bawermend xwendevanim.. Parzeme.. Mamoste syasetvanim... Serok Dep Maf Mervan im... Xwedy yazde xwk bira bi sedan xwarz biraz Mamoza nim... Ez ji neferk ji nefern r baza rizgarya lo lo me kurdan im...

723

Lo lo brayo.. Sibe ye li me hat dana nvro lo ber var e... Cendek bab lan avtin e deta Rehwa, li Textel lo lo li ser befra sar eee... Ji vder hildane avtine nexwexana bajar Bedls... Dibjin xweda giran be, ev cenaze ne nas e ji xwnxaran lo ne dyar ee... D ka bje birayoo... Gava ez hatim ser la biray xwe min egala Filistn ji ser ruyn te hilan... De ka bje ev derd giran i dijware i xeddar e... De heyfa min li t heyf nay, heyfa min t, K dijmin bi hezaran ronekbrn kurdan kutin, l ne xwed ne gaz ne hewar eee... De rabe, ezz mala bab mino rabe... Dost heval hogir malbata te xemgnin lo b te nabe... ehdim.. Keko ez ehd Tetwanim... Bab Serdar Serhed lanim... Xwenasim.. Bawermend xwendevanim. . Parzeme.. Mamoste syasetvanim... Serok Dep Maf Mervan im... Xwedy yazde xwk bira bi sedan xwarz biraz Mamoza nim... Ez ji neferk ji nefern rbaza rizgarya lo me kurdan im... Lo lo brayo.. Cenazey biray min ezz v ev utin dann e Mizgevta Mezin lo ya Tetwan... Li alyk n girn ketye nava qz bkan, li alk din deng qiraeta lo v qran... Ev dewleta zalim li serser me kombn e.. Dibn ferman hatye ji Enqer... W hun cenazey ewket verin v ev.. Lo lo brayo... V tar taristan befr baran lo v mij v moran... De rabe, ezz mala bab mino rabe... Dost heval hogir malbata te xemgnin lo b te nabe... ehdim.. Keko ez ehd Tetwanim... Bab Serdar Serhed lanim... Xwenasim.. Bawermend xwendevanim.. Parzeme.. Mamoste syasetvanim... Serok Dep Maf Mervan im... Xwedy yazde xwk bira bi sedan xwarz
724

 biraz Mamoza nim... Ez ji neferk ji nefern r baza rizgarya lo me kurdan im... De rabe, ezz mala bab mino rabe... Dost heval hogir malbata te xemgnin lo b te nabe... Not: Bo 12 Sal borna ahadeta ehd Tetwan biray min ezz, Mamosta, Hiquqnas merivperver hja ewket Epzdemir min v kilam nivisand. Ez hvdarim k Dengbjn Kurdan bi avazn xwe yn xwe v kilam ji hem Kurdan ra bikin mal. Lewra ev kilam kilama hem Kurdistanyane drama welat mey bindest e. Ez bawerim w ruh hem ehdan bi v kilam ge bib. Bi rz rmet 1318-EKR AXA Hay eng e, eng e ekir axa eng e al epik w Ciwan heft reng La delal Kul birine Her me ne zan Ew e, tev xwn e Xener dost Gewher l di bar Hawar e kutin Duh var. Ehmed Salih

725

1319-EMAM emam emam emam bk Domam domam domam bk eman bka mal e Domam bka mal e Genim da zerdel e Nehit para mal e Rev(rov) ser kel e emam ttovto Esl xwe Egt e emam nan dipje Girkan hildavje Gelr Herm Serhad Berhevkar Agir Jiyan Jiyana rewan 1320-EMAL Li ezmana strka min Li baxa kullka min Sorgula efaqa min Kurdistan ax Kurdistan Ew e tim li bra min Ew e tim li fikira min Wek roj vara min Kurdistan ax Kurdistan end sal e bi hesret im Dil agir ewat im Evndar welat im Kurdistan ax Kurdistan Ew e kf ahiya min Ew e tim stara min emal ronahiya min

726

Kurdistan ax Kurdistan Jiyana rewen- 36

1320-A-HOZAN EMDN emdn xwed kesayetyek bilind hunerek resen e. Kurdistan de taybatiye perwerde jiyana Kurdewar bandorek klask de him b hunermendi emdn nife davviye ji dengbji Egde Cimo, eroye Biro gele emdn bi qas ku di strna stran strann dengbejyeye heta ge Ji xeynwe hinde ku emdn bi yen exlaq civak j di na emdn ji ber van taybetmendyi Di van 20 salen derbasby de gelek kes ketine nava derya hner strana Kurd ku xwestine di v qade de xizmeta bikin. Di ve derya tej evn dejinek kes melevanen ba binek j pit demeke kurt bi yek car wendabne nav dengek ji wan nemaye. Sedema mayna j|riek ji wan kesan j nasyarya wan ya kr derheqa huner, ziman droka Kurdistane ye. emdn ku behna denge hem dengbjen Serhede ji huner awazen w te, xwedye dengek xwe klask e. Ew di heremeke ku bi nave "Kaniya Dengbejen Kurdistane " t bi navkirin. Di ve herema mna bihuta de sirt ser tivna hesten huner datne. emdn di heremeke wiha de, di nava dengbej hunermenden ba him j bu xwedye kesayetiyek bilind ku bi salaye di xizmeta gele xwe de ye.

727

Serhede ye di roja ro de dema mirov denge w dibihze, nav hunera Evdale Zeynik, Reso, nermenden din jere zind dibin. kiiask de desthiiatdare, ewqas di strna strann dirmey de serkeft nne. Ew hostaye gotina traneke siyas j bi istia xwe ya dengbejya herema Serhede bixwne, tarneke taybet tedeye. ye di xizmeta hunera gele xwe de ye, ew ji ber heiwesta xwe ya Kurdistan pirensben xwe gel de xwed rmetek bilind cihek taybet di nava dile gele xwe de girtye. Kakar OREMAR 1321-EMO W ww ww, w ww emo W ww ww, heliyame bme pemo Gir xopan bi nok e, w ww emo Gir xopan bi noke, heliyame bme pemo ivan a li hok e hok e, w ivan a li hok e hok e, heliyame, bme pemo Gir xopan bi sr e, w ww emo Gir xopan bii sr e, heliyame bme pemo ivan a li wl e wl e, w ww emo van a li wl wl e, heliyame bme pemo W ww ww, w ww emo W ww ww, heliyame bme pemo Gir xopan bi nsk e, w ww emo Gir xopan bi nsk e, heliyame bme pemo ivan a li sk e sk e, w ww emo ivan a sk e sk e, heliyame bme pemo W ww ww, w ww emo W ww ww, heliyame bme pemo Gotin Muzk: Gelr (Serhed) Berhevkar: Koma Amed 1322-NA MN (strana geler, arenje - Kerem T. Gerdenzer) 1
728

na min gul, na min nda neke zna min Kulrka ber bna min na min sl tne Ba t biska txne Dmane r nabne Gul, gul na min na min, na min na min, na min 2 na mine remo Zer - memika nafro na min temnek dan mal, rs xwe anh Ba t biska txne Dmane r nabne Gul, gul na min na min, na min na min, na min

1323-ENG L l eng, kelha dar bi zeytn e Elbl di tr xe, ber ne, Min d enga Eliy Emo ji Birc derket, Min bala xwe day i kevok e, i gurc ye, i xatn e eng kelha dar nv din, Her sewlekek ji ku rabe, pala xwe didine, Kes mala min xira nekir ji xr enga Eliy Emo bi derewa, bi galgal, bi gotin, eng min ser ava ra re bir ne, Di bin avan ra dev r ne, Min d enga Eliy Emo ji Birc derket, Min bala xwe day i kevok e, i gurc ye, i xatn e, eng min car Fethela, Min d keika xuik li benk pmalka xwe lukum,

729

Min go,hela, Ji bo enga Eliy Emo ez bm cenan cotkariy erd melle, eng min baxek and ji heay, Her feqr fiqarek hat min baqek day, Min go belk Xwed bike mirad min enga Eliy Emo li dinyay y, eng, min baxek and, di xemiland, Min ji gul beybna dixemiland, min d evek ji var p da xinzirek ket ji ber min herimand Ez herim Mrdn, Ez herim Mrdn ska xerata, Textek ji xwe ji delal dil xwe re kim ji dar inar, Ez bikok kumika lxim ji kullk v bihar, Ez sebra dil xwe li ser razn axa bazar, Ez herim bajar ska necre, Textek ji delal dil xwe re kim ji kf ra, Ez dalal xwe li ser razn ji qeyia cran xelk ra Ez textek ji delal dil xwe re kim ji dar gul. Ez bikok kuminka lxim ji qurnefl, Ez delal dil xwe li ser razn heta roj s bejna, s qama li me hil. Ez textek ji delal dil xwe re ji dar kerbane, Ez bikok kuminka lxim ji heb mircan, Em ser xaniya daynin, ez bjim delal, heta axa kf wexta razan, Ez texteke ji xwe ji delal dil xwe re kim ji dar bera, Ez bikok kuminka lxim ji zr van kimbera Ez delal dil xwe t da razn heta b ser av pez van koera

1323-A-ER BEST BELEK Mro; Mala bar kir ji beriya Werin li em Zihriy Derbas bn li keleha Rihaniy ahn Beg bi s denga li mr Sevdn dikir gaz

730

Digo; Bi ser te bav te kim Mra as bne li ber xerc xerac mrtiy Mro; Dil mi li ber waswas Me dwan dan li ser ban v kinyas Digo, s cara bi ser te kim Mra li ber xerc xerac me mane li as. Mro; Swar bne li va erdeka Min heyf sed mixabn V sib kutine Qasim axa dik nav ordeka Me eriko dan b li ber kendala Min heyf sed mixabin V sib kutine Emer Sileman, Li bin Darn Xezala. Me eriko dan li qesra kel, li qna iy Mr sevdn kaxizek r kir P ern bihata Bila v sib li geliy Hesana Daxweihn ben piy Lo lo Mro! i dinyek li min bi dewran bi kn e Hesp bnin l bikin rixtan zin e. Lo lo Mro! Havn dinya germ e Tu v sib rab sola bxe gore nerm e V sib Hec bra ter talan birin Me ji girgir mr hekimn cih bihata erm e. 1323-B-ER HEM SEWLK MECDO Go Mecdo bang kir; Go Hem, Hem Sewilk Go ez heneka li te dikim Tu bi dil er min dik Go ez kim ku tu Senca Heciy Simayl Bi ser xwe qul bik
731

Go ez hew dihlm Tu rihanka avn Ber xwe ve bik Go Rihank bang kiriye; Go diyar epik w bi noka Go Mecdo keko bav Qumrik nekuje H bik e, h zarok e Go weda Xwed li can min ketiye Ez dawanzdeh zrn Mehmd Ji te re kime quloka Go ew navbera bi dar biya Go qeletna Hem Tetek nan hilat ye Go kewir w y bik Weka weqiya Go Rihank, go Wyl Min bxulama bejna bi riya Go hey hay ji xwe hebe Tu xwe nek nav lep tu Romiya Go Hem bang kiriye; Go di dil min de hey Mecdo bav Mencay Dik nak Qerh tebata w Di kozika ikra n de nay Hem wek teyr Birhana Xwe daray; Go ser w reben Kire i belay Go wala ik Deng w er B Baxday Go di dil min de hna Hem da kevira Xwe gihanda, ikra na Hem go Rihank S denga di nav xwe da Ji min re billna Heta pelmwa navbera na Tirh w rn a
732

Hinav mna tina, Sed mr mala hevik Bi epil wer Min mineta er wa tinna Go li der Hol, der Hol Go va xwemra hevdu bi teqla Qulibandina al ber sor; Wek heft dewlet ecneb Bikevine Boxaza Stembol Go ew navbera bi ssa Go Hem go Rihank Bi s denga ji min re billne Go ez im kek Msa Hezar mr ji mala Heik Wer min Ez wan vegernim B namisa Go hva mwa Hem Mecdo Bi teqla hevdu Qulibandina al epik Nav gutla sva Go Rihank bang kiriye; Go wa Sof Hec, wa Sof Hec Go were li nav rez me Bye Kurmanc Go Sof Hec heyrano Go tu wer p wa Go weleh tu bi kr nay L xebereka bi deva Go Sof Hec; Dil min da hiya, Go dska ava min a rn friya Elba mwja Li bajar werdegol, Pnc mecdiya; Go, ker min Kire diya zderya Min min ji wan i ye?
733

(Azadiya welat- trmeh-98) 1324-ER JL Hey li min li w dewrane, Gel bira li min li w dewrane. Min nezan b, i dewra li min, i zemane? Ev i bend li min beyane ? Wez bi gera Gerdiya ketim, Li min iyak zozane, Di ser de, Kuhstane, Di ber de deta Bska li min germiyane, Swar bn heftsed swar kemal Paa, Li nav irnaqa werane, Tn li bin v iyay, Serga ve det, adir xivetn xwe l vedane, Ber v iyay raq, Pita v iyay qeza Tirkane. Hel meweta heta tne hida ve girane, end r diin v iyay, end der tde ne? Hem qol mefreze meaxor raq, Nobetdarn xwe l dayna ne. Ax i bikim feleka re felek ! Pita v iyay qeza Tirkane, Hel ser heta bin heme adir xivetn cendirmane, Kula mewt bikeve li mala Memed Petew Kerm Kelt, Bo piya mefreze cendirma bo hinda ve, Ser rz yal me qeaxa arezane, Xell Xoav ne li mal, ye l iyay re Li hida ve ewliya, li v herb b agane, Nobedar me qaaxa tenita wan kitiy, li piya wan eqiyan, Di gel bang sib ne horniye topa, Ringna fikirze leq leqe otomotike, Li hinda va irz iyal me qaaxa kiriye toz dmane. Li v irz iyal giran b qer, Hawar weyl weyl yaman yamane Tifinga dest Ehmed Nadire Cembzare Wa di dest Abdulay bira, Birawo Elemane, Ehmed Nadir bi s denga gaz dikir:
734

Ebdula bira dest hilne, Bi nava hakim xwe kim, Me mewla meferet xwe nema ne Ricaya me kek Cemal, Bira hawara me li dinyay bav Luqmane Ez bi gera gerdiya ketim, Sib li min t bay sare, Tifinga dest Ebdule y Elemane, Wa di dest Ehmed Nidir cembzare, Derbed didu li bejn balaye Ehmed Nidr Bi nav hekm xwe kim, Li ber pita zirav li min qetand dar cixare Ebdula bi s denga gaz dikir; Ehmed birao i di gel te kir? Dib: Birao li bira biray xwe daneyne v defter, Li ser biray te sadir b qelem teqdir miqeder, Got, eza texmna xwe t de bike, Bi nav hakm xwe kim dar cixare Li ber pita biray te biry der, Ma em de i bikin di gel hakim v beyane, Di gel amr v dewrane, Ez di dest xwe deme dar cembzare Di dest xwe haveya qewda dar Elamane, Di herbek keyn li gera Gerdiya wek ku herba Azadiya welat

1325-ER KEHNQR Mr swar b Cizr Gel xulamno bikin ra tekbr Me v sib er ser kahnqr. Mr swar b li ro Koma xulama li po Ra tekbr bi dest Xwedo. i kon zeng zincar
735

Dng tivinga er ter V sib ktine melek dwan. i kon li Xabra Deng tivinga bye tenra V sib kutine Hec yexmro. i kon raser mala Sed beg eper kirin, gu mala V sib kutine Heck Evdala. i kon li merx da Sed beg xwe berda, li av da Wey sed car sihet nexwe be, El qalikan tiving l da. Wey nay sed car nay Xwka Kor namaye Mra mr qelandin ji dinya y. Qutilk Mr Mihem nifsiya Ma k digo bi Xwed k, Mr Mihm swiya Wey da, li min da Seid beg r ,lawo ne dihat r ye.

1326-ER MALA ELY NS QEWM Y ER NEWALA QEREMS B guman di drok de, li gel ku bi sedan xyanet malkambaxiyn nava me Kurda hebne, wisa j cengewar mrxasiyn me hebne, ku li seranser chan ji drokzan lkolneran re bne mijar. Ev qewimna ku em niha ji we re behs bikin, ku kilama w ji hla gelek dengbjn me ve hatiye gotin, yek ji wan nimneyn cengewar wrekiy ye, ku ew j reber xyanet malkambaxiy bye. Bel nav v qehremaniya ku li dij Roma re pk hatiye er Nawala Qerems ye, ku wek beek serhidann Mala Eliy nis li nava welat me deng daye. Div bidin zann ku, Qerems him nav gund e him j nav Newalek bi xwe ye. Gund Qerems li Farqna-(Silvan) Amed ye. Pit v malmat niha j em hd hd xwe bi qewimna er de berdin. awa, i ax, bi i away, ji hla k ve pk hatiye i awa daw bye? Pit re j em bi hev re biin newala
736

Qerms guh xwe bidin kilam kezebewat a v qewimn.... Xiyaneta Silman Bego Emn Zn El, Xell Mam ji qewmiyeta Mala Eliy nis birayn hev in. Mehkm firar dest Roma re in, dixwazin derbas binxet bibin. Zaveyek wan bi nav Smal Biro, ku ji era llikan e, li gund Girik Boto ya Farqn dimne. Her s bira radibin tne cem mala Smal Biro, ango tne mala xwka xwe Meyrem, da ku bi alikariya zavay xwe binxet bibin. Lekern Srt, Diyarbekir Farqn, li pey wan in teqba wan dikin. Smal Biro, ji bo ku El, Xell Mam derbas bikin, die li gund Qoca ya ku bi ser Bisml ve yeSilman Bego Emn Zn peyda dike. Silman Emn rbern xeta- Sur ne, mehkm frar dewlet bi peret derbasa binxet dikin.(Pit re hn dibin ku ew bi dewlet re tevdigerin, ji dewlet re ajan. sixr ye dikin c dirbn serhildrn Kurd ji dewlet re kif dikin) Smal Biro ji Silman Bego Emn Zn re wiha dibje: - S mahkm hene, div hn wan derbas binxet bikin. Li hev dikin ji hev diqetin ku dotira roj dsa hev bibnin mehkman derbas binxet bikin. Silman Emn xwe digihnin cemsey leker xeber didin ser fermandar lekera dibjin: - Bi nav Smal Biro ji gund Girik Boto, zilamek heye ku ciy mehkm asadan dizane.. Li ser van gotinn Silman Bego Emn Zn, lekern Smal Biro digirin. Teday ledann mezin li wan dikin. Smal di d erbeya leker girdidin w ka dikin. J dixwazin ew ciy serhidr mehkman nan wan bide. Ji ber neariya Smal Biro gotina lekera qabl dike bi lekeran ve ber xwe dide ser kozika ku El, Xell Mam l ne. L di v navber de, ev hers mrxas beriya ku leker bi ser wan de bigirin, kozika ku l ne terkandine di ciyek din newal de xwe veartine. Smal Biro bi lekern Ferqn Diyarbekir re li gel giregir keyalern (mixtar) gundn Farqn end eran ve dikeve newala Qerems ji wan re dibje: - Min ew anne li v der danne. d ez nizanim ew li k vearti ne.... Her yek ji wan di nava newala ku tij dar, daristan, dirr str ne de dikevin pey nra her s zarn Mal Eliy nis ku Qewm iy j ji wan re gotin. Gava ku leker di lgern de ye,El, Xell Mam xwe di nava ikefteke ku dev wek tenr ye de veartine. Keysa teqandina gulleyan li wan nay. Ji nik ve lekerek wan di kefta wan xwe t de veartine de dibne. Yek ji wan tivinga xwe hildide ku leker bikuje, leker dest xwe dibe ber dev av xwe, awa ku bibjemin hn nedtine! Tivinga xwe berjr dikin bi serhejandinek ji lekeran re dibjin: Nexwe me j tu nedtiy, biqet here! Bi nav Xell mala Nasir ku serek Era Snikan e bi dewlet re bi end zilamn xwe ve tevdigere ajaniya welat xwe dike. ber b baaw ve dibeze
737

j re dibje: - Weleh, w esker titek dt, l awa ku nedtib kir xwe ji nd ve lxist! Fermandar leker ferman dide ku end leker ber bi wir ve herin b ka kesek li wir heye, yan na. Bel, lekern ku v car bi ser w kozik de diin wek leker ber nakin, av bi El, Xell Mam dikevin, tivingn xwe bilind dikin ku wan bikujin, her s ciwanmrn Mala Eliy nis ji wan leztir in, l dixin leker ser kozik dikujin. Pit deng bi tivingan dikeve, xirecir erek dijwar j p re p re dest p dike. Mrik xerb kor e, sida kutiyan j tuneye. Bel, dem dema ser sib ye. Giregira leker ajan end ern xan ber mratn eleman xwe didin El, Xell Mam. heta ku reay dikeve erd, gulleyan li hev dirnin. Gava ku dibe ev leker egir berdidin ar aliy newal ar aliyn wan bi cems leker hatiy pandine. Ji xwe dem ta ro t saloxdayin ku heger berb gund Qerems ve biyana w rizgar bibyana. Li milek xell mala Nasir fermandar li mil din jxefr makine girdane ber wan her s mrxaza dane Qewim iy Hec Sidiqiy ji milefa ku ji gund Qerems b, yek ahdn w er bi nav nan b. Ev j 9 10 sal e ye ber rehma Xwed. Himemed Salih hem( Salih Yorulmaz) wiha dibje. - Li newala Qerems, ez Hec sidiq n ciy ku er l qewimiy. W ji min re digot li vir wisa bye? Hec Sidiq pit re ji min re got: ez hatime v emr xwe, min di jiyana xwe de wek w eva ku er qewim b heyv ronah nedihati b. Heyv wisa ronah b k, morstang li erd bina dihatin xuya kirin dtine.! Bel, di w tave heyv de El, Xell Mam ji kozikn xwe derketine, him er xwe dikin him j berb makineya ku leker danne ve dibezin ku makney desteser bikin. Wisa j dikin, aw li ser makiney tera dikin xwar. Diin ser makney, l nikarin bixebitnin. Ji ser mrata makney tne xwar. Ber xwe didin hevraz baz didin. Ku pita Qerems li pey xwe bihlin, w xilas bibin. Xell Mam ji gulleyan xelas dibin. d tirs ji wan re nemaye, l El li pa e. Bi gulleyek dikeve. Li Xell Mam diqre: - Qey hn min li vir bihlin? Rast e! Birat rn zor e. Li ser El de dadigerin. Wexta ku dadigerin, her s li vir tne kutin. Cinazeyn van her s xwemran li pey hespan girdidin, tnin li goristana Ferqn vedierin. Bel, w roj, bi mrxas egitiyeke mezin ev her s zarn Mala Eliy nis laqa nav Qewm iy er xwe dikin. Li gel ku Xell Mala Nasir j dikujin, wendahiyn mezin didin, hzn Roma re xann bi wan re. Di giraniya er de, x Evdilqidus, x Zla, ku ew j yek ji serhidrn kurd b. esker li d w bn j, bi deng tivingan re derdikeve ser iyay Qr. Ser Qr Newala Qerems li hembera hev in. Di navbera wan de em Biriy
738

heye. Li ser Qr deng tivingan t birrin x Evdilqidus: - Yan xilas bn, yan j hatin kutin! Lew re j bi ser hawara wan de nay. Em niha j guh bi ser dengbjen me hja Salih Bnat, Tayiboy Srt Salih Qbn. Ere hey l hey l hey le Hey l hey l hey l hey la axao Emn dib, taqb e Gul Xan reben Li min li te bkes li v welat xerb Em awa bikin li min li te avrijyay Kula li ser sib bi s kula be Bikeve der mala Smal Biro Bekiy Bisml s pa Emn Zn ro xeber dane Qereqol Ferqn Giran e Yedinc Qolordiya Diyarbekir Esker giran e ketiye Newala Qerems Kanka Temo, A Reo, Star x Mihemed Hest pita Qoca heta dora Hilliy Li ser peyay mala bav min reben Ji xew girtine argah kemn Ez bala xwe didem Xell Mala Nasir Peyayek delodn avbixwn e Bi orta tving digere Ji dest cendrmek dertne Bi s denga li El li Mam dikir gaz Dib bi s qeseman Erke ne ji v esker giran be ro ara we ji dest me tunne Peyay mala bav min reben Tu car tan nian li xwe nedne Bi s denga li Xell Mala Nasir dikir gaz Dib, lawo ter talann bav we Li piya me tunne Dest xwe davje qeyia tiving Ji milan tne Drebn li ber avn xwe diedilne Derbeke davje bejn bala Xell Mala Nasir
739

Bi a drebn kosteka seata zvn e Derbeke l dixe a drebn Ji ber av w difirne Kosteka seata zvn e l dixe difirne Heya saqa cizm Di nava xwna sor de dixemlne Ere hey l hey l hey le Hey l hey l hey l hey la waye Emn dib, taqb e Gul Xan reben Li min li te bkes li v welat xerb Em awa bikin li min li te avrijyay Hetan em sax bin li heyata dinyay Giran e kula kutiyn Newala Qerems A Reo, kanka Temo Meytn nava dest piyan ahdn mezeln Silvanya Gul xweh reben ji dil me dernay Ere hey l hey l hey le Hey l hey l hey l hey la axao Emn dib, taqb e Gul Xan reben Rabe em bi dest hev bigirin Xwe bavjin tor bext Keyalern Silvanya Ez bjim gel Keyaleran Ez di bext we Xwed de me Eger qisra peyay mala bav min hebe Li qisra peyay mala bav min nenrin Ew xerb e ji xwe re ji xwe r nedn Ere hey l hey l hey le Hey l hey l hey l hey la axao Emn dib, taqb e Gul Xan reben Hetan em sax bin li heyata dinyay Em bjin Llika ji kula dil min re Xwe Llika Ji xr mala xweziy Xwed re ax li van peyayn mala bav min reben L dib psrteng Bila hng ji wan re bihata Hawara nis Evdirehman
740

Hir kezebewit dibn Qewm iya Gel Silivanya yeqna we ji Xwed b Weka teyrn ku ro xwe bavjin ser berata Ere hey l hey l hey le Hey l hey l hey l hey la axao Emn dib, taqb e Gul Xan reben Li min li te bkes li v welat xerb Em awa bikin li min li te avrijyay Emn dib, taqb e Gul Xan reben Bejna Xell El Mam zirav e Tayek rihana li ser tehta Ji xr mala xweziya Xwed re ax li van peyayn mala bav min reben L dib psrteng Bila hng ji wan re bihata Hawara nis Evdirehman Hir kezebewit dibn Qewm iya Gel Silivanya yeqna we ji Xwed b Weka teyrn ku ro xwe bavjin ser berata Ere hey l hey l hey le Hey l hey l hey l hey la axao Axao tu nezan Berx bav min byo tu nezan Li qeza Saon tu gula firar eqiya y Li girkelo tu qesas ser teres cendirman Li iyay Xerzan tu ira bav El Evdirehaman Diket deta Silvanya Te ima bi dest xwe agir bi xaniy mala bav min dan Ere hey l hey l hey le Hey l hey l hey l hey la axao Salih Kevirbir Jiyana Rewen-41 1327-ER MALA NASR

741

De l l da, Emn bankir, Hezar reben, Xezeb por kur , Nra por Kur a r... L, l l da bikin bileznin, Xwe bi diyar ser jr gira ghnin, Li boxan beran mala Nasir temakin. Nemaye ji ber da er roja bazar lehd e, da Fila ye, Li box beran Mala Nasir nay. Emn bankir; Hezar reben xezeb por kur, Hv sed car hv, kan best Birya bievit miiqne, Bra hl xwe dane nv ji nvro bi nda li mil tapu y, Li panav Quto li rasta Zercel b rm xwn xwdana qevd xerzaniy qevd zv... Emn ban kir; Hezar reben Xezeb por kur , Xalid biray Hemid Zava ye Hsn Nur bik e Segmana sstema ye. Rizgan ji ber da li mala me axa ye. Hes Bir, bav Nur, maqul koma Biryay. Heiy Mehemed Eliy brahim, bav xezeb kin gurover, qendila camiya ye. Kevre dra Ermeniya ye, qua ser seriya ye. ira ev rea ye, gema griya ye, ba canfida ye, serek me hemiya ye. Emn bang kir; Hezer reben xezeb por kur, Zercel bievite, bi genim e, Ji vara Xwed da Sustema mriy li ser oka Mehmed Eliy, brahim naln him e, Rizgan axa bankir; Mehemed El y brahim, Tu bav min b tu y ro li dev rt. Mala Nasir Hil hn nezan in zaron e, Bira kozika bi Hemilnin wek xam ciwaniya Ser kada teb tora ne elimin. Emn bankir;
742

Hezer reben xezeb por kur, ar l day, dil min dilek dn. Hn bi nav Xwed dikin hn bnin, Hn biske bikin bileznin, Xwe bi diyare ser jran giran ghnn. Em bisteke li er Boxan beran mala Nasir temakin. Ez nemnim Biar eto bankir: Hec Mehemed Mist Rekot Mzeke, Pnc swar ji jr da tn dileznin, Yek Xalid, yek Hemd yek Hsniy yek Rizgan, Tu car derb giran ji dest wan ne dne, Hema bi tirs ji swar n boz swar pn e. Ez nana w ji te ra hildim, Wa ya Mehemed Eliy brahim e, Bav Xezeb kin gurover e. Roj yoxulm giran bi ser kozik law bava da, di cadn, koz kur bava dam bi ser da dine. Roj yoxulm giran dama , Sstem mry ji dest kur bava derdixn; ro mr be nava xwe biidne, Bi qedr Xwed b, Em ro of xwe ya xwe ji dest bav xezeb nebnin. Emn bankir; Hezer reben Xezeb por kur, ro er ya li mala bav min te, er bi dr kir ehd Mehmed Eliy brahim Bav xezeb gelek hene, Bi weln law bava ra bi holbn, Cef gal re bi drtn, Gam gira re raht nava xerzaniya, ra kire ser koza, Hec Mehmed Mist Rekot. Kula Xwed bi kul b t keva mala Hec Mehmed Mist Rekot Evduleziz, Ba Fil Eliy law Cibo gulak lxistine, Li bejna Mehmed Eliy brahm li hla Rast, par ceger qolonve sor kirine. Emn bankir: Nr por kur ro ira mala Nasir tefandine,
743

Ocax mala Nasir ji binda kur kirine. Hezer reben i b, i iriya? Roj di nvro da, ikiya gul bard segman, mala Nasir l qediya. Min ev xevneka nexr db, Min d govendek bi du def bi du zurna, Li hew ye mala bav min te digeriya. Min d ser ar box berana di qazana, Mala bav min te da, di qazan holiy Bol fire da bi xwe dikeliya, Ez ditirsim ehd Mehmed El brahm xezeb gelek hene. Ji nvro nda li mil tapy r kir ser kozikan gelek tabya bi kersx xenera tev ali yan. Emn bankir; Hezer reben xezeb por kur, xwaz ber rojek pda, Ez biyama bajar koca Erziroma ewit, Ser dukana tacir miqsya: Min bazar kira, ji qiz bkn mala Nasir ra ar temeziya, Min ji her ar beran mala Nasir ra bikiriya qeytana kurka zincira saeta kosteka bi e agira. Emn bankir; Cebil-Xanek du derb canfiday ya, ehd Mehemed El brahim bav xezeb Gelek hene, nala zrk ji zr Mehmd, Tu bav nav koma wan mecidiya, Nala ji beranek ji beran, Rizay Xalid tu todek sorng, Ke qenerk bibire el mubareka havn Li Bingola ewit, Li erefedn berde nav mh leben iya. Ez im sed car, bi min ez im. Biar eto bankir; Mehmed Mist Rekot go; Mr Xulama Xwed neke, Di ser Evdilezz ba fila ra, ew ciwan mra Ji ber da, swar kuheylan nr e. Mzek ro s ro s ev w qediyane, Fil law Fil li na kozik mala Nasir
744

Rnitiye gull li na gull na guhze. Emn bankir; Hezer dran xezeb por kur, Zercel biewit bi dar ehd uhd bav Xezeb gelek hene. Rigan axa keko bi qesem be, ez ro ji ber Biar eto Hecy Mehemed Mist Rekot, say mrze nefir ama welat jorin tev nagerim. Emn bankir; Hezen reben bira kula Xwed tkeve, Mala Hec Mehmed Mist Rekot naframa kutine Xald bira Rizgan axa Bi duwanzde gula birndar e qapaxa ser Hemd zava li erd ye, Dev nagere, Ez i bikim kozika Mehmed El brahim l teng bye, mift di dest Mehemed Eliy brahim da, Dil tutik t da as bye p nabe er e. 1328-ER MEHMD EMER BEG Way lo mro, Way lo mro...... Li Drka ewit, li wan kaa, Esker mala Osman Reo giran e, Sekinn li dara Kero, Li lata sor li zinara sior- fena, Siwar Del paa, bejna Mehmd Emer kirin Nana be ataa. Ed ban kir go: Por kur Med, Drka biewit bi qesabe y, Dara kero lata sor ,zinar sinor di ser ra ye. Bejna Mehmd Emer Kek Qado zirav e, Gul iek kullk rihana yar pence ye. Ed ban kir go: Por kur Med sib b, ber efaq li me ron b Mla sib, li me sip b, Ji ber da orta mala Osman Reo Tl
745

Axa neyar hev bn, Esker mala Osmen Reo, li dara kero, li Zinar sior, li piya law Emer Beg c b,c kutine. Mehmd Emer, res qezak xwna rtan Ebasan, li ser kek min saf b. Ed ban kir go: Por kur Med, li Drka ewit, Li baxan baxa. Bejna Mehmd Emer zirav, Gul ieka ser axa. Xwed dne mala Osman Reo kutine, Mehmd Emer kek Qado, serek Qezak, Ferx mala Tel axa. Ed bankir go: Por kur, Med dil min letune, Xwed reb, ar tkeve Drka ewit, Mala Osman Reo, ser bin. Ji ber da mala Tl Axa Osman Reo, Ji bav kala da tim dijmin in... Kutine Mehmd Emer, Kek Qado, xwna Mehmd Emer beg da, Berdla kotek jn e. Ed bankir go: Por kur Med Drk ewit bi ewite, Bi kevir gewr e. Duxana apliy mala Osman Reo Li na bna kra, dirba zinara sior kirin Bna kra dirba zinara sior kirin ewr e, kutine. Mehmd Emer Beg, Li ser kek Qado rakirin axir dewran e. Ed bankir go: Por kur Med Drka ewit bi ewite, Bi mwa tir, Xwed dne, mala Osman Reo, li zinara sior, li dara kero. Li piya law Emer Beg difitl, Ed bankir: porkur Med; Ez neketime ber kutina law Emer beg,

746

Ez ketime ber w xem, koma me, ma bxwed. Ebdlhamid Mihemed:

747

1329-ER XALT Delana xwe dlana ! Piya mal me er e, Paiya mala me ferman a ! er feqr zdiya, sofiy mislimana Xwetir e ji er nr berana ! Delana bao, wa bi itl ! end peyaye mala Zoro li ser gir Qereer bne gutil, Derbek dan Haser Cibo Bimba Mro, Mo mala x sa. Ji mala bav min qelandin tov Bst pnc mrn rim biqetil. Delana Bao, li ber bend ! Mertela dest Hesar Cibo giran, kete zend er feqr zdiya sof mislimana Xwetir e ji reqs govend ! L dar ! Delana ! Piya mala me er e, tal ferman a ! Piya er zdxan ye bila Botana. Delana Bao bi qirkor e ! Hesp Biar Zoro di meydan de bore bore. Derbek dane Hesar Cibo Bumba Mro, Ji mala bav min qelandin tov bst pnc x ser bi por ! 1330-ERFEDN Heeee Heee erfedne erfedne erfedne dn mine Xwedy adira tereb zrine Dnya bye Bar bihek adira bihek nav digerne Heiy rya qenc di berde Ya xirab nav di mne here lalia nuran ser min ere ezme erfedne erfedne erfedne dn mine
748

Hadya xwe hadya mad erfedn ra buye heee Hat arema nsane Ala da kurdstane erfedne mre li dwane erfedne erfedne erfedne dn mine Hadya xwe hadya mad erfedn rabuye heee erfedin rabye ji xerb ur rast ep di berde Kafir tev mirin ji kerba

749

1331-ERBANA KURD Kurtejyana w ehrbana Kurd di sala 1973 an de li zmr di nava malbateke nv halxwe da hat din. Bav w karmendek dewlet b ji bona w j ew ji Kurdistan hatibn bajar zmr li Tirkiy. Malbata ehrban bi esila xwe ji gund Xrs y girday bajar Qiziltepe/Qoser(Gir Sor) li bajar Mrdn ne. Ew ji ereta meryn herma Mrdn ne ku di nava v eret de gelek hunermendn din yn mna (Mirad Kin) j rabne. Herma jiyana malbata ehrban ji aliy xwe y drok pir kevnar xwediy and hunereke dewlemend e. Jiyana Huner Sala 1983an ehrban h 13 sal b ku di kbirkiyeke muzk ya salane de di nava hem xwendevann bajar zmre de yekemn derket. Kbirk ji aliy Mzika Gel a Tirk(Turk Halk Mziki) hatib organzekirin. ji aliy xweiya deng hostatiy de ehrban di nava 32 kesn ku di kbirky de bedar bibn, pileya yekemn bi dest xist hat xelat kirin. Strana ku di w roj de ehrban xwend bi ziman Tirk b nav stran j "Ben Dogarken Aglamiim ( Dema ez hatime din, giriyame) b. ehrban di destpk de bi tewqa xaleta xwe ya bi nav Soreya y ku pir j dengxwee pitre j bi pitgriya bav endamn din yn malbata xwe dest bi kar stranbjiy kir niha j li bi awayek bilinditir li ser hunera xwe disekine. ehrban di jiyana xwe ya malbat huner de xanimek pir bi exsiyet bi dspilne. Ji bona w j ew hertim di w baweriy de ye ku: Ger stranbjek bixwaze strana hunermendek kilask y Kurd bixwne, div heq w stran ba bid. Yan bila an stran ba bixwnin an j dema nikarin v kar han pkbnin, stran xerab neken. Dema ku ehrban strann Meryem Xan dixwne, mirov keyfxwe dibe ku pit gelek saln dr dirj cgireke w peyda b ku bi hiss hesetn gelek bilind careke din nav hunera w li ber avn me zind dike. Ji aliyek din ve ew dibje: Ez mirovek oldarim, l Xwed dengek daye min ez dixwazim bi rya deng xwe xizmeta gel xwe y bindest bmaf ji bo standina azad serxweb n bikem. ehrban xanim bi kesayetiya xwe ya Kurdewar, exlaq pirenspn xwe yn civak kesayet j di nava gel de navek bi hurmet bilinde. Ji bona w j gel di war civak exlaq de j ji v xanima Kurd pir hez dikin. Di v berhem giranbiha d a ehrban bi w deng xwe y llah ar hunermendn Kurd j bi br tne: Hesen Cizr, Meryem Xan, Kaws Axa Hesen Zrek . ehrban dayika ar zaroka: Navdar, Proz, Hv Narn(kurek s ke)a hene. Malx ehrban, kek rko j di war huner mirovek Pketye.
750

Helbestvaneki ba e. Gelek helbestn Kek rko ji hla Hnermenda hja ehrbana Kurd ve hatine Xwandin." Gerillay Qehreman, Yekti, Bari, Dayka sava" Serkar rwebirya Cd ya "Evna stranan" bi temami ji hla kek rko ve hatiye brvebirin.Kek rko hem di war malbat hem j di war Hner da hertim pitgriy dide xanima xwe ya hja ehrban. Berhem ehrban sala 1987an di xwendingeh merasimn malbat de dest bi stirn kir, l bi awayek profesyonal ji sala 1991an dest bi tomarkirina strann xwe kir di w sal de yekemn kasta xwe ya bi nav "Ez Keim Kea Kurdanim" di nava gel muzkhezn Kurd de belav kir. Beriya w salek li ba hunermendn bispor li ser terbiyetkirina deng xwe kar kirib dizan ku awa qirka(gewriya) xwe ji bo strna lorkn Kurd bikar bne. Di wan s alan de ku ji ber pkeftina rewa siyasya Kurdan li bakur Kurdistan ziman Kurd ne bi awayek frm serbest bib, gelek kesn din j hatibn meydana huner stranbjiy, l di demeke kin de nav deng ehrban ji sinorn bakur Kurdistan derbas b heta di nava Azer , Tirk Ereban de j kastn w hatin guhdarkirin. Ev j titek sirt b, ji ber ku ehrban xwediy dengek pir xwe, bilind bi awayek gelek ba j dest bi kar xwe y hunermendiy kir. Li sala 1992an kasta w ya duyemn "Sor Gula Min" li Tirkiy, li sala 1993an kasta syemn "Yek, do, s" li Tirkiy li sala 1995an de j kasta w ya aremn " Ez Hatim" li Elmanya di nava gel de bi awayek berfireh hatin pwaz kirin. CD kasta her dawiy hunermenda Kurd ehrban bi berpirsyartiya mamostay mezin Dilad Sed bi daw anye. Nav v albm "Evna Stranan" e

751

1332-EROY BIRO EROY BRO Deng bjek ji dengbje Radyoy Ervan b. Bi esl xwe Ezd b. Deng ero di Radyoy Ervan da digehtib ar pereyn Kurdstan. Kurdn Kafkasya bi deng w xwe ji xew hyar dibn. Bervanan li Zozanan bi r strann w digotin. Kal pra li cimaat li oda strann w serpehatiyn Roma re li wan kir zeman xwe derbas dikirin. Gava ku meriv strann ero guhdar dikir dikete nav xem xeyaln welat Kurday rengn. Mirov bi deng w aiqa iya baniy Kurdstan dib. Carna meriv dida girkirne carna dida a kirin. ero di sala 1918 an da gava ku Tirka Ermen qirdikirin ji ber zumla Tirka reviya hat Tifls bi ch b. W dem Tirka Ezd j wek Ermenya dizanin geln ne misliman ji nav xwe dertxistin. ero li gelek dewrn Kafkasya ma. Bi gelek dengbjn Radyoy Ervan re konser didian di daweta. Bi xwe li dohl j dixist. Dohlvan b. L w j wek her Kurd kiras xizaniy li xwe kirib. Din av jyaneka xizan da jya. Gava dil w dixwast ku here Kurdstan axa bav kalan bibne. Di ser iyay Elegaz li li dohl dixst. Wek bje ez li vir welat tu ji min dur. Di nava Kurda da qedereka xwe giran heb. Simbel qeytaniy Ezdiya b. Di sala 1970 an da 82 saliya xwe li Tifls ser dilovanaiya xwe. L mixabin ji bona qaset w ro ti tit di dest me da tune. Em dengbjn xwe hertim bi br bnin. Deng Dengbj ero... Rahm Yagmur -ANF 09:28 / 29 Avrl 2012

752

Moskow - Fado, chalga, flmenko, roman, kumbia, tanga, klam evane mzkn kevneop yn gelan in. L di van saln dawiy de li na etnkan peyva "world music" ji bo nirxn hevpar n mirovan t bikarann. Ev yek j dikare mrateyn anda chan ji pesindann nijadperest nzkatiyn desthilatiy rizgar bike ber bi gerdnbn ve bibe. Parastina mzka herm: Yekane rya astengkirina dagirkeriya hzn desthilat a li ser andn desthilatiy ye. Ev yek bi taybet ji bo geln mna Kurdan xwed girngiyeke taybet e. Kurdan heta sedsala dawiy j mzka xwe ya kevneop parastin. Mirov dikare bi rehet bibje Kurdan v yek heta sedsala 20emn j bi ser xist. Kurdan bi performans hza xwe ya mzk bandor li geln derdor j kirine. Hunermendn hja yn Ermen (Karapt Xao, Aram Tgran gelek n din) bi Kurd stran gotine, dsa geln weke Gurc, Ermen Tirk ji mzka Kurd an bandor bne gelek caran xwestine texlt bikin mirov dikare gelek mnakn v yek bibne. Yek ji dengbjn her girng n sedsala 20an ji nava Kurdn li Ermenstan eroy Biro b. eroy Biro bi deng xwe y xwe ve, ji nava gel derket, bi w xwe xwed kir strann w gotib. eroy Biro di sala 1888 de li gund Surmen y dira Bakr Kurdistan ji dayk b. Ji malbateke zid b, malbata w ji ber zextn Osmaniyan direvin Kafkasyay, ero di w dem de zarok b. Gava dest bi naskirina chan di ke, li gund Tlk herma Taln a Ermenstan bi cih dibin. Li gund wan Kurd, Ermen Molokonn Rs dijiyan. Li wir die dibistana dr bi awayeke ba fr Rs dibe. Bav w yeke ivan b gelek caran ew bi bav xwe re di pez dirand. Weke hem ivann serdema xwe, bilra ivanan estrumena w ya yekemn b. Deng melodiyn ku ji w bilr derdixstin, dahatiya w diafirandin. HOZAN ZOZANAN Biro di sedsala 20 de nunertiya bizava neteweyiyeta Kurd, ango welatparziya kevneopiy dikir. Pitre j ew bi xwe d dest bi nivsandina helbestan dike wan helbestan dike stran. Ji xwezay bandor dib, w yek vediguherand melodiyn romantk n bhemap. Di 15 saliya xwe de d bav xwe wenda dike pit w j d hem deyn bala xwe dide ser mzk. Di v dem de bedar gelek dawet nan dibe, bi v away zansta neteweya Kurd ceribandinn and p dixist. V yek j

753

hezkirina w ya ji bo muzka Kurdan mezin dikir. Ji ber ku ji cil berg, kevneopiyn Kurdan bandor dib. eroy Biro dengbj van zozanan b. Maya Karamonova di nivsek ji bo rojnameya Baki a li Tfls wean dike nivsand de wiha qala dawetn Kurdan dike: Ke xortn li gund zozanan, di xwezay de hev du nas dikirin. Kesn ku xweikbna van dawetn li hermn iyay yn Ermenstan didtin, tu car nedikarn helbestn wan n lrik dancn wana ji br bikin. Jin, pr kal, zarok, her kes bi hespan dihatin dawet. Mirovn kincn rengn li xwe kirine di nava konan de stran digotin dans dikirin. Kesa/ ku balf bk didz, bi bihay ku dixwest difirot zavay. Di beron li derdor de xwarin hebn, li ser sl nan dikirin. Ciwan dan var li ber w agir kom dibn heta sib dawet dikirin. Xwesteka wan ciwanan a her mezin a wan ciwanan ew b ku eroy Biro b ihata ser daweta wan stran bigota. Ev yek j dib avknaiya hozan Kurd. Ew ruh giyan temaya jiyana w b. Ji ber w j her kes w vedixwend ser daweta xwe. Kesn ku din dawetan p w dipirsn. Pit ero dibe 24 sal, d di nava hem Kurdn li Kafkasyay de t naskirin. Ew ne ten hozan b, mirovek dihat hezkirin, hogir hevalek hja b. Bi mzk strann xwe dikete nava hem dilan. W qet perwerdehiya mzk nedtib. Ji anda derdora xwe bandor bib hozaneke hja y gel b. ivant, ol, beyar xwezay vedigot. L tu car ji strann mrxasiy yn ku yek ji nebe nabeyn anda Kurdan e j qet ji br nedikir. W ne ten strann anonm n ku bne klask gotiye, gelek caran j bi xwe beste dinivsand dikir stran. ivan Perwer, emdin, Feyzoy Riza gelek n din strann w gotine. Ji klaskn Kurd gelek klam strann weke Desmala Min, Hekimo, Hozan Dax, Zeriy, Tei Ged Dino, Xerap Mal bm, Meyrem, Dotmam gotiye. Di Radyoya rvan de bi kesayetn navdar n weke Sed amedn, Karapet Xao, Red Baso, Mem Kurdo, Efoy Esed, Egd Tcir, Memoy Silo, ibliy aan, Xana Zaz, Asa Evdile, Egd Cimo, Aram Tgran Silman Mecd re xeibtiye. W pir j Kewa Derw hez dikir pre zewic. 8 zarokn wan bn. L bi awayeke dramatk 4 zarokn wan mirin. Dibe ji ber jana van zarokan careke din ji Tfls veqetiyan vegeriyan Ermenstan. Pit er chan y duwemn dest p kir, ew girtin birin kargeha leker ya Arsenel de dan xebitandin. Heta dawiya er li wir xebit. L dsa mirina zarokn w ranewesata, smal di 28 saliya xwe de mir. V yek j janek mezin berda dil w. Xezal Kerem n ku sax man j klaman digotin.
754

Radyoya rvan di sala 1960 de eroy Biro vexwend strann w tomar kir, bi v away strann w bn nemir. Ji w roj pve Radyoya rvan qet deng eroy Biro nebir. W her tim ji bo Kurd anda wan xizmet kir, Li hember v tu titek nedixwest wernedigir. Pit di kliyn daw yn jiyana xwe de j paley kir. Hozan Kurd, di sala 1970y de, 82 saliya xwe de av xwe li jiyan girt. L tu car deng w ji ber guh Kurdn her ar aliyn chan km neb. Heta ro j di apemeniya Kurdan de, radyo televzyonn wan de deng eroy Biro bilin dibe. eroy Biro heta 70 saliya xwe ser dawetan stran got. Pitre, bandorek wisa li ser Kurdn w dem yn Sovyeta kevin hit, d der bar w de rok helbest dest p kirin. Helbesta Ferk Yusif Deng ero helbeta Wezr Eon ya bi nav Dengbj Kal du ji wan in. Rahm Yagmur -ANF 09:28 / 29 Avrl 2012 1333-EV Wa dsa b ev Xewa min nay Van evn tar Daw l nay Tenah zor e Sebra min nay Dlber xeydye Pjn j nay Dimnim yar Di gel xeyalan Sevhrkm diin Tev pu vala Dijmrim derdan Dirim kulan Dilber xeydye Pjn j nay Helbest: Ber Mele Newaf Muzk: Peywan Arjn
755

EVAV AGIT DENG-SEDA W NAY BRKIRIN Ji bo branna dengbj xweyuret evav Egt /Amedkar Prske Mihoy (1929-1967) Li dewra Sovyta ber gaz -siloganeke awa heb: Tu kes nehatye brkirin, tu tit nehatye brkirin!. Ev gazya bi naverok kr gelek caran bye heya niha j dibe sernivsa efrandinn bedewety: serhat brannan, roman rzeflman, belgok pirtkan Li ser rpln rojnama meye netew ya Rya teze j ev gaz bi dehan salan ne dihate xar. Gerek bi heq kirdar b gotin, wek di dema Sovyta ber de xn ne, deng behs gotarn ferm rojnama Rya teze usan j li ser her xizmetkarek gel me dinvs byern balk, ku jyana civaka me re girday bn, br ne dikir ew tim diweand. L, mixabin, li ser dengbj xweyuret evav Egt tu agahdark nehatye nivsar. Di apemenya kurd ya dema royn de j her ten nav w t dayn. Dibek mana sereke hema ew bye, ku dengbj navdar ji wede ztir kon xwe ji nava konan bar kirye ye rehma Xwed. Em herdem strann v camr dibhn, l em ba nizanin, gelo ew k ye. Lewra j ro em v gotar raber dikim, ji bo ku her kes bikaribe nasya xwe bide jyanngarya v stranbj delal, ji bo ku nav-deng dengbj di peroj de ney brkirin... Tu kes nehatye brkirin, tu tit nehatye brkirin!. Bel, em diznin, ku ev gaz li ser mrxas frizn geln Sovyta ber yn dema er chany duemn gotine. Xudan van peyvan helbestvan naskir Olg Brgolse. Ev gaz cara yekemn sala 1960- li ser heykel ji bo branna ehdn berxwedan- hesara Lnngrad li goristana v bajar ya bi nav Pskaryov hatye nivsar. Bgman, van peyvan em ne ku ten dikarin li ser mrxasn w dem, l usan j li ser wan mirovan bi merd-merdane dubare bikin bjin, ku xizmetkarn gel xwe yn eyins erhede bne... A, hema dmek usay hja nebirkir j dengbj mey gelr evav Egte, emek kjan hewc brann, qmetkirin kirdary ye evav Egt ji malbeteke prn zdya ye, ya ku wek pr Xanya ya binemala Egt Xudoy Kelo t naskirin. Pyn w pit er chan y yekemn, di dema rev bez de ji gund Kosesogtly (qeza Qers) kober Ermenstan dibin li gund Gelto (li naveya Taln) dihwirin. L ber hing kal- bavn w li gund Xan mane du re tev la spkan ew tne deta Elegir

756

Van dawyan xudan van xetan navna kur evav EgtFeyzo p hesya, ku bi nefer xwe ve li bajar Rsyay y bi nav Kana (Komara vayay) dimne. Me end caran bi tl li ser bav wy rehmet pirs -pirsyar kir. Dmek, evav Egt sala 1929 -an li gund Gelto hatye chan. Jyanngarya w sade bi naveroke, l, yazix, ne dirje. Pit dibistana navn ew li zanngeha hesabdary ya du sale t hildan temam dike. D re li gund xwe saln dirj wek hesabdar kar dike. Sala 1956-an malbeta wan bar dike die bajar Gurcistan y bi nav Tlavy. Li vira w hn d end maln mirovn wan yn pran nzk 50 maln mirdan diman. Bi gotina kur w Feyzo, gava l i v bajar ayke netew dib, bi def zurne dihatine li pey bav w vexwend dewat dikirin, ji ber ku qedr w wek dengbj li nava civak de pirr b. Ew usan j mirovek destemel, hostak ereza b: der -pencere dikir, dwar xanyan dadan. Ew bi dest xwe ji bo nefer xwe yn bira-pisman avay kirine. Wek dibjin, ew ne ten efrandar b, l usan j hosta sazdar b. Lema j gel me qedr rmeta w bilind digirt. evav Egt strann xwe ji dengbjn navsere hildane, yn ku di dewat ayan, ode civnn gelr de kilam digotin. Di navbera saln 1962 -1964-an de ew end caran dibe mvan bea kurd ya radyoya Rewan hema w hn j strann xwe dinvse qeyd dike. V gav li dengxana radyoy de bi dehan strann w hene. Feqet, gelek j nehatine nivsar tomar kirin. Mirovn w j nikaribne di dema xwe de wan stranan binvsin, ji ber ku li nveka saln 1960 - dengnivs teyb di nava gel de km bn Titek balke, ku carana maoq pisporn sazbendya kurdye gelr (em d behsa guhdarvanan nakin) deng evav Egt y dengbj navdar eroy Biro tev li hev dikin! Ji bo minak, ro gelek stran bi lewz-kubra van herdu dengbjan bi radyo, tlvzyonn kurd li tora civak ya Internet` tne weandin. Bi rast j carana mirov t dernaxe, ka b strana me Drsim, xwe Drsime ero dibje yan Sevav? Eger v stran bi gotina van stranbjan bi guhdar bibhy, t texmn bik, ku akla herdu dengbjan j xwe rne. Herdu dengbjn me j bqusr distrn: deng ero bi teqil, zz hinek bilinde, l deng evav nerm, zirav hinek nimize: Wey lo-lo, wey lo-lo, wey lo-lo, wey lo-lo, wey lo-lo, wey lo, Wey lo dilo, marimo, ne min go ez me Drsim, xwe Drsime, Ax de av ema li kanka, li gelya, li gola li ser minda tne: gime-gime, gime-gime, wey dil, wey dil Bguman, her stranbjek xudan deng cih bi taybete. Deng evav Egt nerm, zirav nazike. Strana w ya Wey l dn, ya bilinde, te nabnim ro gelek hunermendn navdar dibjin. L dsa hosta dimne wek hosta. Gava v stran bi qedandina evav Egt dibhy, t bj deng w ji gelk kr dert li zozann Serhed bela dibe perwaz dide: Wey l dn, ya bilinde, te nabnim, Wax qurban gul sor bne, nairpnim, Gund-malno wez li ser dil xwe kawa kubara, ez tu dila nahebnim

757

Bawarbik hem strann evav Egt yn lrkne. Ew nimnn stranjya geler yn bengty evndary di nava gel de gelek belav bne: me Drsim, xwe Drsime, Wey l dn, ya bilinde, te nabnim, Hey Narn, Wey malno, wez awa bikim ji xwe v dil, Wey l dn yn din. Strann w yn govend j ji bra mirov nain gudarvanan bi heyr hijmekar dihlin: Selmo, lawo, te ji min xre, Lo -lo li min, malayan bar kir yn mayn. Dibjin, wek evav Egt e v stran di dewata de j digotin ew bi w teher govenda giran bi deng digerand. end kilamn evav Egt j li ser jyana n ya dewra Sovyt ne. Strana Meriv Sovty temam birane hema yek ji wane. Sed mixabin, gelek xem xyal, nt meremn dengbj xwey ret merfeta mezin nehatine sr. Ew pra neghand hem strann xwe tomar qeyd bike. Ew 9 - gulan sala 1967 -an, di temenek genc de, di 38 -salya xwe de ji ber nexweya giran li ser dilovanya xwe. Tirba w li nava mexber zdyan y li bajar Tlavy (Gurcistan) hatye kirin. Hewceye, ku em hinek li ser malbeta dengbj nebrkir bisekinin. Xk birak evav hebn: Gul amil. Ew j, sed heyf, ro ne li r hewat ne, ne li ser dilovanya xwe. Biray wamil Egt zapit Sovyt b, rutb w y polkovnk b. Di nava olka me ya Gurcistan de ew nas dikirin wek mirovek xwey qedir, hurmet syanet. Wek gel me dibje, ro dy ocaxa evav Egt dike. Ew helala w Gulzera Cindo, ku niha li ser dar pya die t, 6 z aro mezin kirin: 4 kur (Seyad, Feyzo, Xalit Rzo) 2 qz (Gul Svt). Titek abnye, wek ew hem ro bne xwey mal hal mirovne krhat. Ew branna bav xwe ge xwey dikin, ku deng -seda w ney brkirin Prsk Mihoy. P.s. Gaz-silogana li destpka gotara xwe em hinek diguhrin tnine li ser ta-ben netew weyek n: Tu xizmetkarek gel me gerek ney brkirin, tu byereke li ser drok, and civaka me gerek ney brkirin!. Prisk Mihoy

1334-EVEK TAR EVEK TAR EVEK BARAN DL MN DNALE DXWAZE DERMAN DL MN DNALE DXWAZE SYAN
758

PTEK AGR B L CERGA DLA DEST MN BLND B AGRAN DADA DEST MN BLND B AGRAN DADA HOY DL HOY DL HOY DL LO LO DLO DL KAL BM DL KAL NABE REBENO DL HOY DL HOY DL HOY DL LOLO DLO DL PR BM DL PR NABE EVDALO DL EVEK TAR ZLMAT GRAN AGREK DBNM L MN B MVAN AGREK VDXM J XWE RE DKM MVAN EV HAT NV EV GAZ HEWAR B KETM GOVENDA AGR L MN DERENG B KETM DLANA AGR L MN DERENG B Text Mzk KAWA 1335-EVA HEN (HN) Wa em hen dikin oy oy ah ye Pir gulavl dikin Xwik di tat dikin oy oy ah ye Li bisk bk dikin oy oy ah ye Bk li hesp dikin oy oy ah ye Hesr di mist dikin oy oy ah ye Pke zava dikin oy oy ah ye Wa em hen dikin oy oy ah ye. Ahmed salh Silo

1336-R E

759

r e, r e, r e... i jin e yan i mr e ye nav bajr e Evna min j re Mr e... Ew bye oreger e Mr e, Mr e, Mr e... Di dest de tewr br e ye gund jr e Kama dil min bi w re Mr e... Ew hem oreger e Ew doza Kurdistan Qet nne rawestan Welat serbestan Ji jor we heta jr e r e, r e, r e... i jin e yan i mr e Seyid xan bi s denga gaz dike , Li Elcan Gerdangaz, Li Tofiq, li Silheddin dibje; Bav birayn min bno, mr bin mr b in ro roja mra ye, Ez teminek li we bikim temina ap xwe meknin, Esker mekujin, etim in, xerbin, Zaroy xelk ne, bin emir in, gunene, Bikujin zabit qumandar Cumhurriyet, Ez bav Silheddn im, di nav min wan de heye ava Mrad, hidd Ecem Ji kilama Seyid xan.

760

1338-VL evlo evlo evlo evl a mn ev Ne dzanm ev N dzanm qeve Ne dzanm ev Ne dzanm Hve Mankirak be ewt ev lu qew ra hure Mi be deste ewli ye Qir com be qate jore Qemane ki de da tu ne ima ne hey ye mi ne evlo evlo evlo evl a mn ev Ne dzanm ev N dzanm qeve Ne dzanm ev Ne dzanm Hve Ne dizanim ev Ne dizanim Hve Ji bo ew kaniye Mi go Dorbe jiwe Lele ew ganga ganika Min o deye evlo evlo evlo evl a mn ev Ne dzanm ev N dzanm qeve Ne dzanm ev Ne dzanm Hve Text & Mzk: Anonim Derleyen: Delil Xidir 1339-X NEROZ

761

x Neroz tu zan Ker vay kurtan kan x Neroz dongiz Kurtan ker x dizo! Ey Neroz Naroz, Naroz Ker re, kurtan boz. Ar ttik, bervar ttik x zlan dev rtik varek bi dengbj me Ehmed Ferman re. Kal mr Kkan, roniya avan, xtiyar civatan, Berdevk mequl axan ber dil ciwan xortan. Ehmed Ferman

1340-X DN Eman eman xa delal yar kir... Ax l tu yar kir ax were lo ax Were min dest xwe avt sng pela biko qetiya Ax l sng sip dikir hawer l ax... Wele ev bbav b esas ewar cran derdora me Li ber dev der li min xa delal ax l gohdar dikir Were eman ... ax eman eman hawer l were lo lo... Wele gel fesad ewaran n cem bav min xa delal Ax l fesad kir ax were l ax were lo ax Wele em herdu biin cem hakimek adil mala w ava bibe Bira b vana herdu cihl in ax l nezan in ax ha wer lo lo Ava ji bona av te y re belek, ji dmane sorgul bejna te ya zirav Ma ne hersal min dinya gihirt ax l aqil ji v kir Were eman... ax eman eman hawer l were lo lo... ax x delal Eman eman xa delal min go ez ne x im... Ax l ne derw im ax were l ax were lo ax Wele ez rahjim va xenera xenerek heyder bidim ser dil xwe Dil xwe reben ax l biqeliim hawer l l... Wele ez hem derd elem keser xa delal ax l l bavjim Wele tu dibne kambax mal me qeliyane Wele ez nizanim derd dil xwe reben ax l ji k ra bjim Hawer l eman... x delal
762

Ax eman eman xa delal min go ev i dar e Ax l di hewa we de ax were l ax were lo Wele dar e vaye bi nava payiz dawiy re pel xwe weandin Ax l bi ser me de ax hawer l Wele xwed bike miraz mirazxwaza miraz min xa delal di nav doek lihf balf ax l qedfe da Ax were eman... ax l xa dn

763

1341-XO xo hunermendek kurd e . xo di sala 1959 an de li gund girday herma Serigolle (Semsr) di nav malbateke cotkaran elewiyan Kurdperwer de hat din. xo xwendina xwe ya destpk navemd li xwndingehn bajar Cepeqr (Bingol) Mu' bi daw ann. Dora sal niveki ew zarokn gund xwe ra mamoste b. Pitre ew ji welat xwe derket cu ewropa. Li Elmanya Federal wi zman Almani fr bu. Li Uniwersita Karlsruhey Teknik bea Makina Muhendisligi xwand diploma xwe girt. Ji sala 1988 heta ro ew li ser kar xwey muhendisi ye. W xwandina xwe li welateki xerib bi qota xwe amadekir. Alikariya keseki nedit li fabriqan karkir xwandina xwe bi xwe finanse kir. xo di serda li welateki derwayi kar siyas pirsgirka Kurdye zanati kir. W xwendina xwe berneda. Ji ber ku ew z phesya ku bi riya ziman serdes t siyaseta asmlasiyn y di Kurdistan de btir b meandin. Evna xo ya ji bo muzka Kurd di temen zarokatiy de bi rya guhdarkirina radyoyn rvan Bexday zedetir b. Deng awazn hunermendn mna M. Arif Cizr, Meryem Xan, Kaws Axa, Hesen Cizr, hwd. bandorek mezin li ser bilindkirina hestn w yn huner hitin. xo li eram xwe li dibistan da xorteki bi nav deng b. Bi zarokti wi pir helbestn dilani evinti nivisandin. Carn pir strann Aik Mahsuni, hsani, Aik Veysel ... hwd digot. Di pit da Ruhi Su naskir hneriya Ruhi Su ji wi ra b rya hneriy. L bi hatina xo'y Almanya w strann ivan Perwer guhdar kirin - ciger qezeba w bi agirket. xo ji sala 1979 heta ro (2006) li ser zman xwey kurdi ket ew daket avkaniy Mamostey mezin Seyday Cegerxwn. Ji navbera helbestn Cegerxwn' da xo dora 40 helbestan stran kirin. W di sala 1981yan da mamoste li Swed ziyaretkiri b deng w qeydkir. xo heta ro 6 Caset CDyn xwe derketin: Sala 1979 da : HAWAR HAWAR, Sala 1985 da : JO BRANNA CEGERXWN, sala 1994 da : PRANGALAR, sala 1995 da : POESE DER WURZELN - WURZELN DER POESE (bi zman Almani/Kurdi Tirki), sala 2002 da : DENG AX, sala 2005 da : L EZMANAN HEZKRN Ew pir caran b mwan radyo telewizyon Alman, y MED -TV, tvt Kanal 7. Dora 300 helbestn xwe hene. Di meha berile 2005da xanimek ji

764

Swiss li ser xo pirtukek irokan helbestan bi nav "DRE GESCHCHTEN - EN LED" derxist. xo di bin tesra ogit retn hneriya paqij da hertim xwest ku di qada huner de ber bi pve bimee. Em tev bi dilxwe li benda xebat berhemn hozan xwe y dengxwe xo ne. 1341-A-BEJN ZRAV Bejna zirav iva zro Poz bi qul xizm tro Bejna zirav iva zro Poz bi qul xizm tro Ez xebitm, tu xebit Gewra min may -j xelk ro Ez xebitm, tu xebit Rinda min may -j xelk ro L l dn kea dn Kiras sor pmal n L l dn kea dn Kiras sor pmal n Hayd-m hevd birevnin Xwe bavjin dor Mrdn Were-m hevd birevnin Xwe bavjin dor Mrdn i ewrek re tar Berf baran j dibar i ewrek re tar Berf baran j dibar Ya ko hate ser min Ya ko hate ser min Keka delal nehat ser L l tol kea tol Pmal n gol bi gol L l tol kea tol Pmal n gol bi gol Te xort xelk dn kirin Har kirin berdan ol
765

Te xort xelk dn kirin Har kirin berdan ol Lo Xwedo, xwe Xwedo Av di kon me bize wo Av di kon me bize wo Kea mal rabe po i bejnekek zirav lo i xeftan am lo Her alk cbek lo Her cbek svek to Kes nizan rizq ko Bejna zirav iva zro Poz bi qul xizm tro Bejna zirav iva zro Poz bi qul xizm tro Ez xebitm, tu xebit Gewra min may -j xelk ro Ez xebitm, tu xebit Rinda min may -j xelk ro Helbest: Ki lam Strann Kurd -M. Bayrak xo Mziq: xo DENG AX- J CD XO 1342-DE HORA HORA De hora hora, de hora hore Li me ferman e, li me ferman e De hora hora, de hora hore Gaziya iyan, gaziya iyan De hora hora, de hora hore De hora hora, hviya salan Ya bav kalan, ya bav kalan Germiya nane, gemiya nane De hora hora,strka sib De hora hora,strka sib Fite fita b, fit fita b
766

Loriya avan e loriya avan e De hora hora me xatir xwestiye De hora hora me, xatir xwestiye Soz guhstiye, soz guhstiye Ji dost yaran e ji dost yaran e

1343-DROKA MROVAN Birano ev i hal e ji we pirskim Xukino ev i hal e ji we pirskim Mirov bne cengewar hevdu Mirov bne hem neyar hevdu Kevr zinaran bixun ji we tirsim Ba bahoz direvin ji ber van Ba bahoz direvin ji ber van Hevd dikujin hevd dimijin Hevd dikujin hevd dimijin Kedxwar in xwinrj in tev mr jin Kedxwar in xwinrjin tev mr jin Nizanim ji wera hin i bjim Axa re fed dike jmirovan Axa re fed dike jmirovan Mirov hene jiyan ndikin Mirov hene jiyan ndikin Hezar salan bkeda xwe kirin Hezar salan bkeda xwe dikin V cihan bi zr zv hlin kirin Hvi evna min li cem wan Hvi evna min li cem wan Ez hozanek bi derd kul im Ez hozanek bi derd kul im Mirovn chan ra n bangdikim Mirovn chan ra n bangdikim Zarok kulilkn tn xwe brnekin Berdin er fsad derewan Berdin er fsad derewan

767

Helbest Muzk: xo 1344-BLNDE BEJN BALA TE Bilind e bejn bala te Li ser taca te ezman e Nrgizan reng sip daye Li ser zozan iyan e Ferat Dicle Xabr Di ser bejn da berdane Ji xwna min tu lv sor Ji bna min gula sor Evna te kirim eyda Birndar prian im Ji van lvn irin maek Ji derd dil ra derman e Bi qurbana te bin cana Hezar mr beg axana Ezim ku te ji dest wan Neyaran derxim mran Ser min daniye v r Dibm bigme armanc eka min zor zann e Bi br bawr daxwaz Helbest: Cigerxwn -Muzk: xo 1345-NAMS RABN Sorgul ji bax ciwanim wen Bilbil li ax umrm dikin n Hstir ji avm xun men Hevalno rabin xortn Kurdistan Dijmin tev girtin ev bax bistan Dsgotin endi bilind im ser min sar e
768

Cobar ji avm xwe tne xwar e Sh sale deng qr hawar e Dsgotin Kr kr menale em tev biritin Qurban metirse va em gihitin Yan ew te bigrin, yan bne kutin DsgotinHelbest: Cgerxwn Muzk: xo 1346-NZANM Xeyda ji min xeyidye R sar pir cemidye Li ser w ez dikalim Wek bilbil dinalim Ten dib nizanim, nizanim ez nizanim, Nizanim ez nizanim birano Dib dr min here Te yek diye ji xwe re Ez tu bne dijmin di bes were cem min Dsgotin Min go: bje kiye ev Li ser dibm roj ev Go: min i j ye heyran Hn proz bin ji bo hev Dsgotin Go yek pozbilind e Gelek delal rind e B xwed xwedan e Nav w Kurdistan e Dsgotin Tu tim li ser dibj Pir ronkan dirj W zor daye girn av sor by ji xwn Dsgotin
769

Min ew da ber mil xwe Min p xwekir dil xwe Bi qurbana te Seyda Nav te kirye Xeyda Dsgotin Helbest : Cgerxwn & Muzk : xo (Ji bo branna Cgerxwn 1985) 1347-SEBRA DL Yek sebr mala min tu ye were Dost hevala min tu ye were Gula xeyala min tu ye were Carek were sebra min were Dilxwaz ddara te me were Herdem di gulzara te me were Wek roj vara te me were Carek were sebra min were avn te har dn kirim were Birhn te dil birn kirim were ro te ez b dn kirim were Carek were sebra min were Sebra min mala min were Newroz sersala min were Herdem di nv bala min were Carek were sebra min were Helbest : Cgerxwn Muzk : xo (Jo bo branna Cigerxwn - 1985)

1348-EZ NZANM BJM-1 DL BMAL Dilo menal xwe bihar e

770

Kullk dikin zare zare Dibn rabin temaekin Welat me birndare Dil min dsa xeyid ye Derket y xerbiy Min bra welat xwe kir Dil ewit wek xweliy Dilo bmal bihar ne Ev dil min kul-birne Carek felek(i) pirskin Ji Kurdan re i xane Dil dsa xeyid ye Wek berf cemidiy Dost heval wendakirin Pir ewit wek xwel ye Dilo menal xwe havn Kullk dikin qirqrne Dibm d ji xew ji(xew) xewn rabin Ev dinyek derwine Dil min dsa xeyid ye Derket y xerbiy Branin xelk xwe kir Dil ewit wek xweliy Anonim ji aliy Samsr Berhevkar x 1349-EZ NZANM BJM-2 Heval ez bilurvanim Deng saz hozanim Ji we ez dilgiranim, dilgiranim Ez nizanim i bjim Sivik bihara min Zer bn pel dara min Dr dr di yara min Ez nizanim i bjim

771

Ji bo we ez w saz Xwe l didim bi gaz Bi daxwaz niyaz Ez nizanim i bjim Ar dil Cizr Tava tora Herr Ez njanim bi pir Ez nizanim i bjim Ez deng wan hezaran Ketim ax zinaran Ez ew ben sdaran Ez nizanim i bjim Ez daxwaza Xan me Rewa neq Man me Di rist de kan me Ez nizanim i bjim Ez ne xanim ne Xan Ne Zerdet Man Li xwe kir bargiran Ez nizanim i bjim Di rist de i merd im Dil bi kul bi derdim Dsa dibm ez Kurd im Ez nizanim i bjim Nakin deng saza min Guh nedin awaza min Yan nizanin raza min Ez nizanim i bjim Keko ez Cigerxwnim Dil bi ku birnim Van ayetan dixwnim Ez nizanim i bjim i bjim, i bjim.... Muzk xo - Helbest Cegerxn.

1350-HAWAR HAWAR

772

Hawar hawar, hawar hawar Van dijminan qada me xwar Talan birin, wan dexl pz eper irandin ketne rez Dijmin bi zor serbilind Ji ber me girtin ar gund Hawar hawar, hawar hawar Van ikan genm me xwar Em tevde rabin, mil bi mil ri bikin dijmin ji dil Destan bi paki bidne hev Welat bihlin bo xwe tev Hawar hawar hawar hawar Wan qimbilan can me xwar Wan ikan dexl me xwar SEYDA CGER tev buye XWN Disa li min derbn birin Bik tim sermayedar Dilxwe bijn em peyadar Helbest : Cgerxwn Muzk: xo (Hawar hawar 1979 1351-EPK EPK EPK Ji buk re epik Ji zav re epik Ji xwesiy re epik Ji bo hevalan epik Bo ve hemyan epik Bo me hemyan epik Helbest Muzk xo

1352-KEKO EZ ZMAN DRJM Keko ziman dirjim Mexeyde ez i bjim

773

Ez xerxwaz dilovan B toz b qirjim Ziman min te ye Nisk genim ce ye Gelek zwan tde ye Niha jre werbjim Genim hem zwane B rmet erzane Bi ser hevde ber dane L ez jre girbjim Zimaneki kevnare end sale ko beyare Di bin ling negare Bi ser we de vavjim Ez ne xim ne Mewla Li kes nakim teqela Ji ber van derd qula B roji nimjim Tim dixwazim azadi Divn xwei adi B zor kesek heq nadi Ne faist xwinrjim i hatiye ser min Bar girane ker min Ez l didim mexel t Nizanim ez i bjim Heft salin Cgerxwn Dil kezab bn birin Gelek fersende me din Zanib ez ne hjim Helbest: Cgerxwn Muzk: xo (Prangalar 1994) 1353-MAMRO Mamr mamr mamra Ket me kod tenbra
774

Memr mamr mamra Ket me kod tenbra Hay d nay, hay d nay Tu xezala li ber emay Tu kewroka li nav emay Tu kewroka li nav emay Memra hat ji ter Xwend qoana ker Memr ez li bext te me Ker min mexe defter Memr hat ji xirbika Deftera kera ve ka Terya ker Xeliko Di qoa jina xwu veka(e) xo- Anon 1354-EVN PERWER M Mebine pr kal im ev rojan dinalim Mebine pr kal im ev rojan dinalim Evndar cemal im Perwerday evn im Perwerday evn im Serbest ye riya min Azad hviya min Serbesti ye riya min Azad hviya min Were bike bi ya min R ge bike bi bn R ge bike bi bn Ez dibjim ji bo te Dilpaqij im ji bo te Ez dibjim ji bo te Dilpaqij im ji bo te Dil dikujim ji bo te Heval-xemrevn
775

Heval-xemrevn Eger div ciwan bim Gernas pehlewan bim Carek div ciwan bim Gernas pehlewan bim Ez evger evan bim Derman bike birne Derman bike birne Ez im Mem di znd an Girday bi bendan Ez im Mem di zndan Girday bi bendan Tu bigre mm findan Wer derxe min, tu Zn! Wer derxe min, tu Zn! Ez sond dixum bser te Bi wan sng ber te Ez sond dixum bser te Bi wan sng ber te Naim ji ber der te ibkim mal chan ibkim mal chan Helbest: Cgerxwn -Muzk: xo 1355-RABN RABN Rabin rabin rabin, Kurdno rabin rabin Keno rabin rabin, Bkno rabin rabin Xortno rabin rabin, Merdno rabin rabin Xukno rabin rabin, Birano rabin rabin Rabin rabin rabin, Kurdno rabin rabin Ev dlana Kurdan e Xwe ser hevda berdane Ev dlana Kurdan e Xwe ser hevda berdane Hember hevdu zrdane De rabin rabin rabin, rindikno rabin rabin
776

Hember hevdu zrdane De rabin rabin rabin, rindikno rabin rabin Rabin rabin rabin, Kurdno rabin rabin Bk zava xemil Dayka bk dinal Bk zava xemil Dayka bk dinal Dil zav dikeli De rabin rabin rabin, keikno rabin rabin Dil zav dikeli De rabin rabin rabin, keikno rabin rabin Rabin rabin rabin, Kurdno rabin rabin Destn xwe bi dest hevkin Govend rengn kin Destn xwe bi dest hevkin Govend rengn kin Carek j ti l l bangkin De rabin rabin, birano rabin rabin Carek j ti l l bangkin De rabin rabin, birano rabin rabin Rabin rabin rabin, Kurdno rabin rabin epik, epik, epik Ji bo bk ra epik Ji bo zav ra epik Ji bo xwes ra epik Ji bo xezur ra epik Ji bo hevalan epik Bo ve hemyan epik Bo me hemyan epik Helbest Muzk: xo

1356-HERE HERE Here here keko here Day here bk here Bira here xuk here
777

Xalo here apo here Ez bi te re em bi te re Dijmin kete Kurdistan Kesek nne li meydan Ev dem dema ber dlan Rabe here roja ere Bi destn xwe top tiveng Rabe here buye dereng Wek r wek pileng Herin dijmin em bi were Div welat b sitandin Eger bimrin dewlimendin Serfiraz in serbilind in Dema dijmin derxin der e Rja ceng tev jin mr Pve herin piling r Welat bigrin ji dest neyar yn here b vegere Helbest : Cgerxwn Muzk : xo (Ji bo branna Cgerxwn 1985)

1357-KURDN SERBLNDN

778

Kurd in serbilindin, naxwazin bindest Azadxwaz in divn tim serbest Kurdistana me ye lbin dest dijmin Bi roz rzan div em derxin d em hestan Nne rawestan Xencer bi destan Divn Kurdistan Kurd in serbilindin, naxwazin bindest Azadxwaz in divn tim serbest Gelek xo rind e pak serbilind e Tev bajar gund e gelek dewlemend e ri e ri Ey gel Kurdan Div em bigrin Bizor Kurdistan Da zncr bikn derkevin meydan Bigrin em tola Kurd Kurdistan Kurd r e li dijmin, zncr li mil pan Gernas mrxas e,l teng bye meydan Dijmin p da ser, div herin er Bi zor derxin der, bigrin Kurdistan Helbest: Cgerxwn -Muzk: xo (Ji bo branna Cgerxwn 1985)

1358-HESENO Hli day hli day Heseno hli Hesen zava ye day xwad bihel Hat ji gund me day kaxitek sor e u ji gunde me day kaxitek sor e Hesen zava ye day zavak zor e
779

Hat ji gund me day kaxitek re e ji gund me day kaxitek re e Hesen zava ye day zavay kele e Hat ji gund me day kaxitek zer e ji gund me day kaxitek zer e Hesen zava ye day zavak qember e Gotin Muzk: Gelr Berhevkar: xo (Prangalar 1994)

1359-GUL HEYNAR Gul heynar bi nar nar Dn heynar bi nar nar Gul min av di belek xwar Dn min av di belek xwar Gul sva sur-li guliy dar Dn sva sur-li guliy dar Gul di-go dav min were xwar Dn di-go dav min were xwar L gl tu qismeta v car Ax din tu qismeta v car Gul gultapo li ciki duz Dn gultapo li ciki duz Gul ir meyandye buye buze Dn ir meyandye buye buze Gul bi-ev doste bi ro balduze Dn bi-ev doste bi ro balduze Dsgotin Gotin: Gelr-Muzk: xoBerhevk ar : Hseyin Erdem(Prangalar 1994)
780

1360-KUL SER DLAN Hevalno welatek hate evitn Gul-nergiz ser erd hatin evitn Ji diln milletan xwnek dirij Bo ala Azad Kurdistan bij Kurdistan Kurdistan kulek ser dilan Roja sor weriye xwastina gellan Eger dijmin te ji bin erdxiye Bi hezaran gln werin ser dinye Sedhazaran gln werin ser dinye Bi milyonan gln werin ser dinye Dsgotin Ew iye herkesek xwedi pirsiye Zar zern me-li olan biriye Ew iyare dijmin medi tirsiye Bo ala Azad Kurdistan bij DsgotinHelbest Muzk: xo (Prangalar 1994) 1361-PR KAL BM Pir kal im, kr kr dinalim Ey evna min were roniya min were Dilbij bejna delal im, nazenna min were Ez dibm dsa ciwan im, tihniye ava heyat Sebr male tim li bal, Ken-rna min were Ez di bin bar xemanda, hesreta welat xweda Pit ikesti xwar xz, xwar xz Hstira van herd avan, ronika van herd avan Xemrevina min were, de were dilbera min were Kengi Mem Zn dikari, ragiri Birca belek? Ez di zindan dinalim, jin Zna min were Dewara jin evin, aferina derd kl
781

Dil di benda zulf tar, dilrevna min were, Din bdin bme ro, ez di benda dilber Gawira bdin xwnxwar, ka bi dna min were Helbest: Cgerxwn & xo Muzk: xo -(Prangalar 1994

1362-HEVAL EZ BLRVANM Heval ez bilurvanim Deng saz hozanim Ji we ez dilgiranim, dilgiranim Ez nizanim i bjim Sivik bihara min Zer bn pel dara min Dr dr di yara min Ez nizanim i bjim Ji bo we ez w saz Xwe l didim bi gaz Bi daxwaz niyaz Ez nizanim i bjim Ar dil Cizr Tava tora Herr Ez njanim bi pir Ez nizanim i bjim Ez deng wan hezaran Ketim ax zinaran Ez ew ben sdaran Ez nizanim i bjim Ez daxwaza Xan me Rewa neq Man me Di rist de kan me Ez nizanim i bjim Ez ne xanim ne Xan Ne Zerdet Man Li xwe kir bargiran Ez nizanim i bjim

782

Di rist de i merd im Dil bi kul bi derdim Dsa dibm ez Kurd im Ez nizanim i bjim Nakin deng saza min Guh nedin awaza min Yan nizanin raza min Ez nizanim i bjim Keko ez Cigerxwnim Dil bi ku birnim Van ayetan dixwnim Ez nizanim i bjim i bjim, i bjim.... Muzk xo - Helbest Cegerxn.

1363-NAR Kaniya li binya malan ewq diavt guly daran Me qet kar xwe nekir Sib li me b varan Nar nar hey nar Nar nar nar hoy nar Nar y ser av Kinc t(in) avt tav Hoy nar nar nar Nar nar nar hoy nar Hoy nar nar nar Nar can min xwar e Nar biskn xwe kir
783

Hn li dest xwekir Fistan li bejna zirav kir Ser dlan xwekir Rind were nav zebaan Ez sr wan av rean Ketim derd xerb ye Mayime baqil han Helbest Anonm: xo

1364-DE WER WER WER KEZZER De wer wer wer de wer wer De wer wer wer Kezzer De wer wer wer de wer wer Xulam bejna gilover De wer wer wer Kezzer Bejna te ji kerenga zer Bejna te ji kerenga zer Erd ov n da ber Kezzer mar Qeftanzer mear Ha wer wer wer kezzer Mna tiriy nezana Ska dar xwe da ser 1365-L BAR il bar tene tene Vana r min te ne il bar tene tene Vana r min te ne Por yar pork kej e Ber pit de e meqes e Por yar pork kej e Ber pit de e meqes e

784

m ku yara xwe bibnim Kekiy bav ya li ber der e m ku yara xwe bibnim Kekiy bav ya li ber der e il bar ilke ilke Ser qondra yar ilke il bar ilke ilke Ser qondra yar ilke Gund hember gund me ye Qe tuneb sed mal heye Gund hember gund me ye Qe tuneb sed mal heye na ku yaram t da ne b Hlek n bi yek xirabe ye na ku yaram t da ne b Hlek n bi yek xirabe ye Gotin Muzk: Gelr 1366-iNOKE bejn u bala te zirav e minara li Heleb bejn u bala da kafir minara li Heleb dawet u dilan gerya li taxa neqeb da ser anika zra ji fitla qeseb hey l l zalim inok behn u bala te zirav e minara Bingol bejn u bala kafir minara Bingol dawet u dilan gerya li ber keviy gol esmeran xwe girda gewran xwe da dor xaniy kafir bav li w taxa jor hey l l zalim inok bejn u bala te zirave mina sipindaran bejn u bala kafir mina sipindaran dawet u dilan gerya li hata bndaran van qiz u xortan girtiye li seran sera min dhn xwe diday yara min esmer e hey l l zalim inok
785

Gotin u awaz : gelri

1367-NA X EVDREHMAN GARS Yaro/yado tu here iyay jorin Pirs bike kan x rn ilmisne gul bi hstir zer Getir bigerin ji ry dilber av xwe bi rhan ke ji bn Can xwe xwed bike bi bihn Zrax iyay t de tabt Kevr w ji xwna w b yaqt P ilown w sade reyhan Binv xweiya dil d ava Roja me ji z de ye ava Bhv me be Xwed kerim e Azadya Kurd ne dr e sheme Her millet bte xwn rijandin Nebit di cihan b veartin Ava ku tu utye ne ez bir Belk ji du av Kurd bbir Qelqel ji te re pel ba ye Gorin ji te re dil di xortan Rpela hawar kh Botan Seyday li p te bilbil Mna w bixwand tu sorgul Zarn fixan dike li Kurda Evda w egit ma li erda Ger di iy de maye av Seyran dike samay kov Ew cih de bibte roka bajar Pertal w duht bk tatar Wrano iyao ! ev i av in? Ev dar ber xeml xz rav in.

786

Dilgir nebuw tu qey li ser w awa te xwe girtiye li bin w W gote min ey birak diljar Pir n girin qir hawar Av ronok in xeml xz xwedan ser Mvan min , delal bser Wey l te lale her du dilan te nas kir Ew k b, i b ji me cuda kir Zann hiper kelay mran Azad serxwebna Kurdan awa li din tu nav bilind b Gora te li ser iya dil b Roj b mirin xwe girte ser w Hv b di dehan ht rw Gava ku li Cd bye mvan Xweziya bi kirin an firotin Can w bihata ya guhertin. D hr giran x axa Mal neviyn xwe dor bigra Mrxas xwan qemtika re Best ne wek ereta ge Ala zer sor kesk e, rengin e Bav r ketiye jr ling e. Hja ne ten ev e bi yek car Axavt li me birn kevnar S roka te maye sala sisyan D bne birin serin bi qaman Herkes bi girin xame bjin Pesna w di dehyek de gj in Hiyariya me ji her s ran Xan Sed Evdirehman Hurmiz wek hevriyan cara Nekit te di nav gunehkara Roj m meh ba i peyk wan in Tnin ji te re ji wa selav in. B.Ferudn
787

1368-RNA MN Ava nevalan xue-xu e rna min kinca dio Dinale giran nexwe e Roj bi roj can l dikie rna min rna min Ne bramin mirina min Tu rna ber dil min Heta dest te l nekev Qe xwe nabe birna min Ez negano i biyar rn derd xo wacer Baran qeday to bicer Fstan sorik bi nar rna min sirina min -Dsagotineva y mala me b Heta sib qala te b Seyd Riza rbere me b em Muzir tew candek b rna min rna min -DsagotinGotin Muzk: Ali Baran

1369-EZ VANM Gure gura em me ye Xue xua ava me ye Gurzek gha mil min e Kale kala pez min e Ez ivan im bilrvan im
788

Dara biy binya mal Tu kullka ser dar Kzek hilda seray Dev bik ima nay Ez ivan im bilrvan im Gaz dikim ima nay Dilsoza min benda te me Desmala te dest min e avn min li riya te ye Ez ivan im bilrvan im Gotin: Yildiz Gultekin, S.Karaka irove: Serhat Karaka

1370-VAN PERWER GULSTAN PERWER GULSTAN PERWER Ndem: Gelo em dikarin hinek Gulstan nas bikin? Gulistan k y, ji ku y, niha li
789

ku dij? Gulistan: Zehmet e ku mirov behsa xwe bike, l ez dsa j hewl bidim ku hinek xwe bidim nas kirin. Ez li gundek di nav bera Wranar S iwreg hatim dinya y. Ez heta e saliya xwe li w gund jiya me. Pa me mal bar kir Wranar. Li wir j em deh salan man. Pit w j ez hatime Avrupa. Yan ez di anzde saliya xwe de derketim Avrupa ew roj ev roj e ez li Avrupay dijm. Niha j mala me li Swed, ez li bajar Uppsalay bi kur xwe serxwebn re dijm. Ndem: Tu di anzde saliya xwe de derket dervay welt her di anzde saliya xwe de j bi hunermend ivan re zewic. Ber ku derkev dervey welt me tu deng te nebihstib, me btir deng bi derketina te ya dervay welt re bihst. Gelo hunermendiya te bi derketina te ya dervay welt re dest p kir, an j ber ji tkiliyat e bi mzk re heb? Gulistan: Mna t zann huner li Kurdistan ne zde populer b. Bi taybet hunera mzk li gelek devern Kurdistan titek neyn dikete dtin hunermend j kesn di civat de endam sinifa dudiyan an sisyan bn. Bi gotineka din, ne mezin eslzade bn, l bel qere bn, mitrib bn. Di civatek wiha girt de gebna huner j ne ewend hsan e. Ez ji malbeteka x tm, ku xwe diy gelek mirdan bn. Di malbata me de bi erban qesde methiyeyn dn dihatin gotin diya min j yek ji wan kesan b an yek ji wan jinan b ku bi dengek xwe qesde methiye digotin diya min tesrek li ser min j hit. Min j car caran b w re, an j bi ten qeside methiye digotin deng min dihate ecibandin. L bel ev nay w maney ku min ji mzk fem dikir, an j ez bi zane bn li ser hunera mzk hr dibm. Bikiya min der doreke wiha de derbas b. Ndem: Te got kesn ku bi hunera mzk mijl dibn bik diketin dtin, heta cihek erm b. Gelo ev ji bo jin mran eyn b? Gulistan: Ji xwe di civata kurdan ya kevin de, ji bil hin tesadfn weke Ey an Meyremxan, huner ji jinan re erm b. Ger ji mrn bi hunera mzk re mijl dibn re, mitrib an qere dihata gotin, ji jinan re gelek titn din dihatin gotin gelek ne heq li wan dihat kirin. Ji jineka esilzade er re ne hsan b ku bi hunera mzk derketa. Ew mnak, li herma me end jin hebn ku di civatn de di odeyn gundan de distiran, l bel ew nasnedikirin, ereka wan ya xuyay tune b, ew besil dihatin dtin. Ndem: Ba e, te got ku di mala we de mzka dn dihat gotin guhdar kirin. Gulstan: Ne bi ten mzka dn, mesela diya min pir li Ey an guhdar dikir. T bra min slika w kir b l guhdar dikir.

790

Ndem: L bel te bi xwe avn xwe bi mzkeke dn vekiriye. Yan li mal we, di malbata we ya x de qesde methiye dihatin gotin tu j bi wan ghay. L mirov qet v tesr di destpka hunermendiya te de nabne. Ji mzka dn wdetir, tu bi mzkeke oreger, serhildan ya protestoy derket. Ji bo i te ew hewcedariya mzkeke bi v babet dt? Gulstan: Rast e, destpka min ya mzk bi celeb ku te an ziman, dest p kir. diviya b j wilo bya. Ji ber ku dema me, dema tevger berxwedaneke xurt b, diviya min j mna hunermendek cih xwe di w berxwedan de bigirta, ne bi ten cih xwe bigirta, herwiha diviya b min bi mzka xwe j di ref p de cih bigirta. Wek din j protestoyeke civaka kevnar b di na w de awakirina civakeke n b sinif berber b. Ndem: Wek me got, mna mzka cara p te li Avrupa dest p kir. Tu dikar ji me re befs bik, gelo tu cara p kng derket ser sahney derketina ser sehney ji bo te hseka awan b? Gulstan: Gava ez derketim Avrupay, hjmara jinn stranbj gelek hindik b, piraniya wan mr bn. Li Avrupay hin xebatn grup partiyn kurdan yn kultur huner j hebn. Wan dixwastin bi riya huner j xelk iyar bikin v yeka han j destr dida ku hunermend bi riyn kirina evn kultur derkevi ser sehneyan bi strann xwe hem temeevanan biconin, him j wan btir ber bi xebata siyas ve biknin. Tu ya rast bixwaz, hunermendiya min ne titek plan kir b, bi tesedf b. Ji xwe xwendin zanebneka min ya li ser mzk j tuneb. L cara p gava ku ez li Almanyay derketim ser sehney, strana min bala temaevan guhdran kiand, wan ji min re pir li epika xistin epikn wan hsn hunermendiy dane min. Her iqas ez nebjim pit derketina w ev b destpka hunermendiya min j, dsa ez bawer im ew b tesedfek ku min di hunera de xebata xwe berdewam kir. Titek din j heye ku div ez ji brnekim, ew j alkar, pitgir tewqa nas dostn nzka min bn. Ez bawer im btir wan ez ajotim ser mzk. Ji bo berdewam kirina karek pitgir pir muhm e. Ndem: Bi a te hezkirina kurdan ji mzk re awa y? Yan nifa ro, ji bo ku mzka ro rewa wan tne ziman j hez dikin an j bi rast ji bo ku mzkeke ba tte kirin j hez dikin? Gelo tgehtineka mzk, i ji aliy hunermendn kurd ve, i j ji aliy guhdar mzkhezn kurd ve heye? Gulstan: Gava ku meriv avek davje kultura kurdan, ji ber ku kurdan firsenda nivsandina bi kurd nedtine jiyana nivsk drmane, wan her tim hsn xwe, kul derdn xwe, kf ahiyn xwe bi riya mzk stranan anne ziman. Ez dixwazim di vir de mnakek bidim, bi taybet di nn kurdan de yan gava ku hinek dimirin jineka ku xiss li ser y mir distir stranan dike heye. er ku di navbera eretan de dibe, li ser egd ervaniya erkeran t gotin, li ser
791

mrxasiy t gotin, li ser tirsonekiy t gotin, li ser hezkirin evn t gotin. Bi kur di her ah nn kurdan de stran heye. L ji ber ku bazara kurdan ya mzk tune b civat kurdan civateka girt b, mkann pda xistina mzk j bi snor bn. Ev mzka gund lokalk dima ans w y ku li seranser Kurdistan belav dibe km b. Ji ber ku w ax ne radyo heb ne j televizyon hebn; ger hebna j deriyn wan de bnin ziman tune b.. L digel v j, bi awayek klask mirov dikare bibje ku hunereka xurt di nava kurdan de heb. Ew ne bi ten stranbj bn, herwiha listkvann tiyatro ye j bn. Ndem: Te got di strann kurd y klask de mijara evn j cihek digire. L bel berdewamiya evna mirov di strann kurd de yn klask de pir prg strann erotik j t. Dibe ku mirov v pirs ji hunermendek mr bike, ew bi celebek din bibersivne. Gelo ji bo i ewqas erotizm ewqas gotinn vekir di strann kurd yn gelr de hene? Yan hejmara v celeb mzk ne yek ne dudu, hema i bigire, mijarn piraniya strann kurd yn klask erotizm e. Tu dikar mna hunermendek jin, sebebn ku di civateke ku di jiyana rast de gelek girt kevneperest e, ewqas bi xurt erotiz derdikeve p, bn ziman? Gulstan: Ez bawer im ji piraniya strann bi v babet ji aliy mran ve hatine gotin. Ji aliy din ve j, ber slam, di jiyana kurdan de, di strann kurdan de lberalzmek heye. Yan kurd civata kurdan li hember nht guhertinan ne ewqas hik bne. L bel div mirov v j ji brneke, yn ku erotzm diann ziman btir mitrib bn. Ew j kes ji wan re eyb nedidt. Kfa xelk j ji w yeka han re hatiye wilo belav bye. Ger yek cid rabya di civat de titek wilo bigota, ew belk pir eyib bihata dtin, loma civat ew wazfe dane wan nsann ku dikarin w yek bikin. Ndem: L mirov di gelek stranan de dibne ku jin bi xwe j dibjin, heta ji bo ku hezkirina xwe bi dest bixin, an j xwe btir ji bo hezkirn xwe balke bikin, pesna sng bern xwe didin wan pke hezkirn xwe dikin. Yan em dibnin ku ew temaya erotzm ji aliy jinan ve j gelek hatiye bi kar ann. Gulstan: L em nizanin gelo ev mran li hev anne, an jinan bi xwe gotine, mirov di gelek strann kurd dibne ku, mrdibje, ke wiha got. Yan ew li ser nav keik j dipeyve. car bi rast keik wiha gotiye negotiye, em nizanin. Ndem: ika te ji w ye ku mr li pit v erotizma di strann kurd de bin? Gulstan: Nizanim, l mna ku btir bhna mran ji v temay t Ndem: Ba e, bi taybet ji saln hefty vir ve, bi gotineka din, li bakur welt ji hiyarbna kurdan gurr bna tevgera oreger kurdeyat y vir ve di mzka kurd de j guhertineka bingehn bye. Mzka kurdiya ro ji aliy tema naverok ve ji mzka kurdiya do hatiye birrn. Mzka
792

evn cih xwe y mzkeke oreger re hitiye. Gulstan: Di esl xwe de, bingehya mzka kurdiya klask e. Ew kesn ku ro dibjin em mzkeke kurd ya n dikin j, dsan ew mzka kurdiya klask xelas nebne, piraniya wan tradisyonel in. Yan ger tu v sermayaye klask ji dest wan bigir, titek di dest wan de namne. Ew bi ten gotin mesaja diguherin, yan ew bi ten gotinn ajitativ l zde dikin, l bingeh dsa mzka kurd ya klask e. Ndem: Ma ev ne aiyek e ku mirov naveroka strann sedsalane biguhere gotinn vala txiy bi v away strann kurd yn klask biherimne?. Gulstan: Me gian ev a kiriye. Ji ber ku sermayeke me ya zanebna mzk tune b. Ji me re gelek hsan dihat ku em bi ten gotinn stranan biguherin wan ji n ve bistirn. Ji ber ku saz museseyn me j yn ku p li v yek bigirtina tunebn, ev aiya han bi hsan dikari b bihata k irin. Ez bawer im, ev titn han ji feqr ji nezaniya kultur dib h j dibe. Ndem: Ba e, ji bo ku ew were guhertin ev zanabna kultur ku tu behs dik pk were div i b t kirin? Gulstan: Div tit werin kirin. Ger tu bala xwe bidey, ro dinya gelek li ser kulture radiweste. Gelek dewlet hene ku bteyn mezin ji kultir bi taybet j ji mzk re vediqetnin. Yan buteyn ku ew ji kultur re vetdiqetnin ne km buteyn din in. Ew kultur an j mzk luks nabnin, berevajiya w ew titek bingehn dibnin loma ji buteyeke mezin ji mzk re vediqetnin. Tab ez v yek ne ji bo welatn dinyaya syemn dibjim. Rewa welat dinyaya syemn km zde mna rewa kurda ne. L li Avrupa Amerqay, gelek li ser mzk tte rawestandin pir qmet j didin. awa ku ji bo mirov bibe doktor muhendz xwandina dibistan pwst be, ji bo ku mirov bibe mzkkar j xwandina dibistanan pwst e. L mixabin li ba me ne wilo ye. Ji bil end kesan piraniya mzikkarn kurdan li ser mrata awaz strann kevin hunermendiy dikin. Ndem: Carnan ger yek stranek bibje deng w an j w hinek xwe be, civat wan tewq dikin, dibje deng te xwe e, ima tu kaseta nak. Bi rast kirina kasetan bi ten bi dengxweiy ve girday ye, an j zanbneka din j lazim e? Pirsa min ev e, gelo hunera mzk ew end hsan e ku her kes dengxwe bikaribe kasetan bike? Gulstan: Mna t zanin, mzk be bi be in. Mzka klask, jaz, pop, rock, ya gelr hwd. heye. Li Tirkiyay gelek munaqeeya mzka taybet t kirin. L ez
793

bi xwe ne di w baweriy de me, ew mzka ku ew j re dibjin taybet j, dsan bingehan xwe ji mzka gel distne, gelek motivn mzka gel t de heye. kirina mzkeke n ne titek hsan e. Kesn ku dixwazin mzkeke n bikin, div her tit xwe bi xwe bikin. L bel mirov dikare ji mzka kevnar j destkewt bibe w bi p bixne. Loma j div zanebna mirov ya kr ya mzk hebe. Mirov dikare bi alkariya hin enstrumenn roveyn xwe yn n tevle bike. L div mirov pir bi diqet be, awazn kevin bi gotinn n yn vala xera neke. Bi a min div mirov kesn ku dixwazin bi erzan bibe hunermend tewq neke. Ndem: Carna bi min wisa t ku nemaze di wan demn daw de, di mzka kurd de ritm ber gotin t. L bel di mzka kurd ya klask de, gotin navend e. Yan di mzka kurd ya royin de, bi gotinn rijandina xwn, ewitandina gundan, kutina zarokan, ko kirina kurdan, wran kirina welt, bi alkariya epik govend t gotin. Ev ji i t? Ji bo i wisa ye? Gulstan: Ev ji w nezaniya ku me ber niha ku me bahs kir t. Awaz mzka govendan bi gotinn oreger siyasiya ve distirn. Gava ku rew wilo be, w a xwe beloq nan bide. ev j bi ya min ji bo hunera kurdan, ji bo kultura kurdan tiek ne ba e. Ne bi ten ne ba e, herwiha titek xirab e. Ndem: Gava ku mirov guh dide mzka kurd ya klask, ew mna meknatz mirov berb xwe ve dikne. Mirov rehetiyek, bhnberdanek hs dike. Mirov p re digir, p re dikene. Mirov p re dila dibe, p re xemgn dibe. Herwiha mirov v tesra han, vjidilya han di stranbjan de j dibne. Ew bi rsat p re dijn. Gulstan: Rast e, loma j div hunermendn royn, avek bavjin mzka kurd ya do li ser w bikaribin hnek xurt awa bikin. Bi rast dengbjn k evin bi strann xwe guhdaran dibe dinyayeke din, bi gotineka din wan hipnotze dike. Ndem: L titek din j heye, d em demeke din de dijn, dema bajarvaniy; an j dema komunkasyon tknoloj y. Jiyana gundtiy li paa dimne, ji berdla w celebe jiyaneka n derdikeve hember me. Yan sinifa kategoriyn civat li kerekter diguherin, li gor v j stila jiyaneka n, daxwazn mzkeke n j derdikeve hol. Di na mzka yekdeng de, mzka pirdeng dibe daxwaz armanca niv n. Gelo ji kurdan yn ku bixwazin bersiva v dem bidin hene? Gulstan: Bel, hene, yek ji wan j kur min e. W niha bi her away bala xwe berdaye ser mzka n. Ji ber ku kurd j pereyek ji dinyay ne, div em j di nav guhertinn dinyay bne guhertin. Ne bi ten ji aliy ikil ve, biv nev ji aliy stla jiyan ve j ten guhertin. Ev yeka han xwe di mzk de j nan dide. Div
794

wilo j bibe. Ji ber ku ro bi hezaran, bi deh hezaran, heta ez dikarim bibjim bi sed hezaran xortn kurdan li bajarn mezin dijn. Ev niv han daxwaza tit n j dike, ew nikarin di nava jiyana bajarvaniy de. Mna gundiyan bijn. Xwestekn wan, armancn wan, dinya wan cih ye. Ez bawer im hunermedn ku bikaribin bersiva hewcedariy wan bide, w dsa ji nav wan derkeve. Ji ber ku ez ne bawer im ku w hunermendek gund bi kultura gundtiy li gor daxwaza hewcedariy jiyana bajarvaniy rabe. Ndem: Yan di nava jiyana bajarvaniy de, di stresa jiyana bajaran de, d hew mzka folklork mirov tr dike. Div mzkeke li gora v jiyan hebe ku mirov tr bibe. Gulstan: Mirov dikare bibje ku mzk terapya ruh e. Mirov dikare bi mzk bigir, bi mzk a bibe. hem babetn ku mirov p ruh xwe terbiya dike, rehet dike, tr dike, mzk e. Ez dixwazim v bibjim, jiyana ku em rojane dijn mzk pir bi hev ve girday ne. Gelek caran gava ku dil mirov teng dibe, mirov li mzk guhdar dike, dil mirova p rehet fireh dibe, jiyana re li ber avn mirov xwe dibe, mirov ji diltengiya xwe azad dibe. Ndem: Titek din j heye ku gelek caran bala min dikne. Hin komn mzk, an j hin stranbj bi enstrumamn modern, l bel bi kincn folklork derdikevin ser sehneyan. Tu ji v re i dibj? Gulstan. Gava ku civatek were peliqandin, hebna w were nkar kirin, ew milet, ew civat j dixwaze xwe nan bide, dibje va ye ez heme, ez dijm,tu i awa dikr min nkar bik? Hetan niha ev kompleksa heb, ez bi xwe v yek weke kompleksek dibnim. Me j ev yeka kir. L bawer im div d kurd xwe ji v kompleks xelas bikin. Gava ku mirov govenda folklork bigire, an j strann folklork bibje, ev titek tabi ye ku div mirov kincn folklork li xwe bike, l bel gava ku mirov strann n dibje, qet j pwstiya lixwekirina kincn folklork nake. Ndem: ro em dibnin ku hin ke xortn kurdan hewl didin ku mzkeke modern bikin; ensturmann kurd Avrup, an j chan tevlihev dikin mzkeke derdixin. Ev mzk j ji aliy gelek xortan ve t girtin hezkirin. Gelo tu hewldann te kirina mzka n heye? An j tu b li ser riya xwe ya ber y? Gulstan: Tu bj nebj pit ewqas sal mirov hewcedariya hin guhertinn din dibe. Ji xwe jiyana me ya li Avrupa j me dajo ser v yek. Roja tuneye ku em mzka ku ro kurd dikin re nabjim mzka modern, l bel, ez dikarim bibjim ku ev tecrube ne. Di peroj de dikare titn ba derkeve hol. Ez bi xwe j dixwazim hin biharatn dinyay tevl xwarina xwe bikim. Yan zewqa ku ez ji mzka kurd digirim, ez ji pop, jaz bluz j digirim. Mzk zimanek
795

navnetew ye. Ji aliy din ve ez bawer im ku mirov mzk li gor kultura xwe dike. Yan ger hunermendek xwediy kultureke kr be, ew li gor w j mzka xwe bike. Ndem: Gelo tu bi xwe mzka xwe awan dik. Tu li ser notay dixebit an j tu mna piraniya mzkkarn kurd dixebit? Gulstan: Na ez li ser notay naxebitim. Ez bi xwe ne kompoztor im min lmek mzk y kr dr j nexwandiye. Ez bawer im di civata kurdan de pir km kes li ser notay dixebitin. L ez hvdar im di peroj de ez xwe di war mzk de krtir bikim bixwazibim mzkeke ba bi dem re bikim. Ndem: Gava ku tu bi mzk re mijl nab tu i dik? Entresa te xwendine awa ye? Gulstan: Ez hewl didim ku pir bixwnim. Ez bi kman roj end seatn xwe didim xwendin. Ez bi piran edebiyeta bedew; roman, rok helbestan dixwnim. L ev nay w maney ku ez dr xwendina felsefe pskoloj sosyoloj me. Ez v xwendina xwe bi s zimana dikim. Spas.... Ndem 1995 hjmar 16 J CD YA -SNAN KRV 1371-KANYA EVN Ketim derya evne Feryat ket bax jn Hv dikim kes nebne Hawar axn ne Mirim ji derd evn Evn girn ne girn ne B te sebra min nne Dil bi birn e dsa gotin Gelek car bi halim Were bi av xwe bibne Mirim ji derd evn
796

Evn girn ne Girin n axne Were ser kaniya evn Bide min ava jn ar derman li ba te ye Min xelaske ji v ne Mirim ji derd evn Evn girn ne. Dsa gotin ar derman li ba te ye Min xelaske ji v ne Min azad ke ji v ne Mirim ji derd evn Evn girn ne.

1372-REO LAWO Reo lawo bes e veger Xerb qet nebe ji te re dsa gotin end sal in tu nexuyakir Te berda dil min agir Xortaniya xwe te wenda kir Welat xwe ji bra kir Ax ax....... Reo lawo bes e veger Dayika te me, li min guhdar be avan veke tim iyar be dsa gotin Biray te Sim dane girtin Xuka te te ax nay gotin Dar ber dane ber agir Kevir nema li ser kevir Ax ax......... Reo lawo bese veger

797

Geh li Almanya geh li Swd Ma tu newestiya y ji w der dsa gotin Ger xwe be welat xwetire Law min vegere cih te vir e Li nav hogirn xwe bimire Kes te li wir na hilgire Ax ax....... Re lawo bes e veger

1373-BHR Bihr Bihr Bihr Di ber min re bihr dsa gotin Dilm heziya okm lerziyan Qet guh nede min Bihr Bihr Bihr Di ber min re bihr Bejana lewend por zrn Hawar li hal min dsa gotin Benda te me dilo cano Tu li min bihr dsa gotin Evndarek li ser riya te ye L tu xwe did dr dsa gotin Were ba min hey dil min Bipirs hal min ev rojan xewa min nay Tu ketiy bra min Bihr Bihr Bihr.... Di ber min re bihr Dilm heziya okm lerziyan Qet guh nede min Tu pir jr ser bilind Ji xwe bawer Dil ketme ez i bikim
798

Lo bidim gor dsa gotin Xweiya jinim divm bibnim L pir ermnim Ger te nebnim dil xemgnim Wek har dnim. Bihr Bihr Bihr.... Di ber min re bihr Dsa gotin Dilm heziya okm lerziyan Qet guh nede min Bihr Bihr Bihr.... Di ber min re bihr Dilm heziya okm lerziyan Qet guh nede min Bejana lewend por zrn Hawar li hal min Bihr Bihr Bihr.... Di ber min re bihr

1374-DELAL Delal kon bav te wran Berka me berka ber Bila l n nehata tm gewrik yektay xerdel Delal ez bi heyrano eva nv ev Li Qerac ziyaret zik newel Li ber qua merama li navbera it rewagan qubura Belqa Rext Almanya zincra seet V var bibiya mvan qulpa Bxwedika v v kember Delal ay delal ay....... Ay delal bi diyaran ketim min li bend dsa gotin Mn hsrn avn re belek Bi ser zxma zrn Demn esmer de dibarand
799

Delalaaaaaa Delal bira Xwed biewtn Mala fesat gelle can Edlqom xrnexwazan Germeke ji germa havn wele min go il payiz Dest min xelk delal bejna zirav ji hev qetand Delal ay delal ay...

1375-DR Ez li dr im li dry ji te gelek dr im dsa gotin Bi ewat evna dil xwe Stranan dinihrim dsa gotin Di xewn xeyalan de Te dijm dem dibihrim dsa gotin Dr im dr im dr im dr im day Ji te gelek drim dsa gotin iya zozan, rez bax me Gund bajar det mrgn dsa gotin Gelek bra min ketine ax L ibikim ez pir drim ji we dsa gotin Drim drim drim drim day ji we gelek dr im dsa gotin Bi ewat evna dil xwe Stranan dinihrim dsa gotin
800

Axa welat end proz l Weke himbeza te ye day dsa gotin end digerim j xwetir Nabnim li dinya y dsa gotin Drim drim drim drim day ji we gelek dr im Bi ewat evna dil xwe Stranan dinihrim dsa gotin Gotin: ivan Perwer

1376-CAN CAN Ev end sal in xeber nay Ji aliy iya Her bihar t bhna te t Ji gul giya Herd avn min zha bn Li ser van ryan Beriya ez bimirim te bibnim Bi hesreta dilan Can can can........... Dayik bi qurban Emr min tev Bi ax keseran Bikivn gul tu nehat, tu li ku ma y Roja sib hilat hna tu li pa iya y Mij dman n bihar hat tu venegerya y Vegere lorka min tu i ahay Can can can Dayik bi qurban Emr min tev Bi ax keseran Di xewn xeyalan de te herdem dibnim Cih war te l mezin b di bra xwe tnim
801

Ger tu sax an ehd her diramnim Lor lor kur min lor te dilornim Can can can Dayik bi qurban Emr min tev Bi ax keseran Gotin: ivan Perwe 1377-SNAN KRV De were lo Snano lo lo lo kirvo lo lo kirvo......... Snan dor ipiniya wran biewit lo lo li ber av ye lo lo li ber av ye lo... De v sibek Snan Kirv li kihl suwar bye kihl tne lo lo lo lo lo ser av ye Ez rabim tasa xwe li ava zelal xinim bidim dest Snan kirv Ez bjim kirvo qurban tu y v vexwe ji dest min sakn ye Snan qurban ez dibjim, ez pr dibim lo lo dil pr nabe lo lo lo... dil pr nabe lo lo ... wele min go koka dara kewnar ipiniya ewit lo lo kewnar nabe Heyran i bikim Xwed biewitne mala kirvaty Dibjin zewaca kirvo lo lo li hev nabe lo lo li hev nabe lo lo.... Snan dar dora em am lo lo pung irt lo lo pung irt Qir qaln diber hatin bn lmite wele sakne ayibe mamo bye masyake sip masiy Gola Hmo lo lo ji xwe re girtin lo lo lo lo ji xwe re girtin lo lo De were bbavn hddya tov avtin ji xwe re gitin r am pita te me De were lo Snano lo lo lo kirvo Tu y xeman nekne sakin ayibe Mamo soz qirar dide Ger ez bimirin ji axa sar ra ger ez ya bimnim lo lo lo ez ya te me o lo lo ez ya te me Gotin: ivan Perwer

802

Ji CD Snan Kiriv hatiye girtin. 1378-BAWERKE J MN Bawerke ji min lo Te dil min kiriye ar Nabe wilo lo lo Keng ar dibe sar dsa gotin Were ba min delalo Li ber av min here wer Bawerke ji min lo dsa gotin avn te yn re belek Ew dmn weke gul Gava ji min drbin henek Dil min ji a dikel dsa gotin De were e bikin henek Bila kul ji dil hil Bawerke ji min lo Bawerke ji min lo Bawerke ji min lo Evna min te Evna Zn Mem Ken henekn me Tev bne kul xem dsa gotin Keng bihr dema me Da dibihr bi zor dem Bawerke ji min lo Bawerke ji min lo Bawerke ji min lo Bawerke ji min lo Bawerke ji min lo

803

804

1379-VAN -EVSANE YA W

Ez xort kurd im pir bi nav den g Va min hilgirtiye bombe tifeng Ez diherim er, ez di herim ceng Eger ehd bibim, day tu negir. Ka Kurdistan min ka, Bax bostan min ka! Bel, wan rzn jor min di sala 1976 an de, li Ameda drok min bihst in. Ez dus heval li ba hev bn li Amed. Ez biyan bm, min tu der det nasnedikirin. Hevalek var hat got em herin mala hevalek nav w Huseyin b Min j wi pirs em d li wir i bikin? Got; Em herin kaseteka ivan li cem wan heye em w guhdar bikin. Em n min kaseta ivan guhdar kir. Ez w ev qet ranezam. Deng ivan li kleka min b. Wek miriy ku quran dikeve guh w. Min ew guhdar dikir. Min sib xwast ku ez w kaset kopiya bikim. Hevalan got deng ivan wek bombeye, eger dijmin li ser te bigir tu ji dest wan nafilt. Wele min got qet tit nabe, ez w kopiya bikim. Min ew kopiya kir ez vegerim Anadoliya(Qonya
805

y) navn. Min da hevala ivan nenas li aliy me b nasek mezin herkes ew guhdar dikir. Min j ew wek ayeteke di berka xwe de digerand. Ew meriv deng xwe wek zengil ku pira ser meriva stir dikir, li Stockholm li Qonsera w ya ewil min ew dt. Bi heybeteka mezin radib ser xwe wek ku ra ser dijmin bike dikir. Min h zan ku ima min ew qaset w wek ayet kiriye berka xwe gerandiye. Hesen Al Firat Cewer: Min di dewerek de xwandib ku malbata te ji hla Mrdn ko Ruhay kiriye. Gelo i para rastiy di v de heye? ger rast be, malbata te keng ji bo i ko der dora Ruhay kiriye? van: Em bi end bavn ber j hla Mrdn, ji Midyad, ji gund Kevirz hatin li hla Ruhay bi cih bne. Pisamamn me h li w der ne, h danstandinn me bi hev re hene, ew tn ba me dien. Firat Cewer: ima bavan te ji Mrdn hatine li hela ruhay bi cih bne? ivan: Ew bi melet hatine. Kalik min Meleyek pir mehr bi nav deng bye. Nav w Mele Hec Sof b. Ew alimek mezin b ji aliy xelk ve j pir dihat hezkirin. Kur w j hem mele ne; Mele Birahm, Mele El, Mele Hec yasn, Mele Silman Mele Yusiv. Mele Yusiv Mele Silman li hla Mrdn dimnin. Bav min kur Mele Birahm e, bav Gulstan kur Mele El ye. Firat Cewer: Ba e, em dibnin ku malbata te hem Mele ne, Gelo Meletiya te bi xwe heb? ivan: Bel min j bi zarokat end hefteyan Quran xwend. Bav min pir dixwast ku ez Quran bixwnim, min bi ya w kir xwend. Min mewlda bi kurd dixwend, min azan dixwend. Esil bi xwendina azan min deng xwe qezenc kir, ew terbiya kir, gewriya min bi xra xwendina mewld azan tebaqa xwe girt. Firat Cewer: Tu di malbat de zarokek awan by? Tu zarokek m b, an j zarokek mulahm ku her tit qebl dikir?... ivan: Tu destr bid ez bibjim. Tu ya rast bixwaz bi zarokat gelek m bela bm, hema bibje hem xwk birayn min di bin emra min da bn. Firat Cewer: ima? ivan: Ji ber ku min dixwast malbat pir li ser xwe be, pir alkariya hev bikin, pir bi qerekter bin, pir guh bidin bav min; kar bikin jr bin, ne hewcedara xelk bin. Bi kurt min dixwast malbata me malbeteka pir bi rk pk be, tgihit be, mezin be.... Bi organze be. L mixabin bav min zde guh nedida malbat, w ji ticaret hez
806

dikir, ji huner j hez dikir, gelek digeriya, zde li mal nedima. Baks: Bav te end caran zewic ye. ivan? ivan: Du s caran zewic ye. Baks: Dudu dudu ye, sis sis ye.. ivan: S caran zewic ye.... L pita ku diya min rehmet bye zewic ye Baks: nallah tu ne di w riy de y? ivan: Ez? Na na! Ez ji Gul hez dikim j raz me, ji mal xwe raz me... Firat Cewer: Tkiliya te ya bi mzk re kng dest p kir? Di saln te ye zarokatiy de dest p kir, an pa bi dereng?.... ivan: Niha, mzk di ruh her nsan de heye, and huner di dil her mirov de heye. Tu niha nivskariy dik, ger tu ne nivskar nekira, dibe ku tu mzk re mijl bibyay. L carna der dor j tesr li yek dikin. Bala mirova li ser i be der dor mirov bajo ser i, mirov bi w tit re mijl bibe. Sebeba ku di zarokatiya min de mzk li min zde bi p ket ew b, ku titn nivsk qedexe bn, her tit bi tirk b. Me nedikar ku bi kurd binivsanda, me nedikarib nivskar bikira.... Firat Cewer: Te bi xwe mzk hilbijart, ne wilo? ivan: Min ji mzk pir hez dikir. Di ser min de galyanek pir fireh heb, pir mezin heb, dinyaka ecb heb. Car heb di ser min de dewlet saz dibn, car heb di ser min de flm dibn, car heb di ser min de ern mezin dibn. Car hebn dilana mezin dibn, car hebn di dil min de evnn mezin dibn, car hebn di dil min de dlann mezin di ser min di dil min de hebn dibn. Gava ku ez bi r ve dim, carna nola dhnan li min dihat, ez di hundur fikir ramann kr da bm. Heta xelk digot, ew lawik dhn e, i ye... Carna gava ku ez bi nsanan re rdinitim, galeyana di ser min de ez dibirim chaneka d in, loma min nikar b ez xwe konsantere bikim bi wan re sohbet bikim. Vca carinan nsanan li min dihrn aciz dibn. Gava wan di dema sohbet de titek ji min dipirsn, min digo ii? We i got? Yan bala min ne li ser wan b, ez di jiyana xwe ya hund urn de bm. L gava ku mirov rdinitin behsa titek dikirin, behsa rokek an j serphatiyek dikirin, w yek bala min dikand. Bi xra rok serphatiya wan ez derdiketim rwitiyn fantaziy. ez dikirim chan xeyalan. Ew rok serphat ji min re dibn stran min di dil xwe de ji kraniya dil xwe re distira. Yan stran kilam di zarokatiy de di ser min de
807

heb. Firat Cewer: L der dora j tu tewq dikirin, alkariya te dikirin, tesr li te dikirin? ivan: Tesra der dora heb, l ew der dora ez j t de dibm, bi min pir km dihat, pir li pa dihat; min digo chana wan pir teng e, div ew chana wan were guhertin, an j firehtir bibe. Gava ku min dinya xwe di der dora xwe de dida ber dinya derve, min rewea xwe dida ber rewa derve, min didt ku em di hundur malxirab kambaxiyek de ne. Ji aliy din ve, gava ku ez li guhertina w jiyan difikirm, heriqas bi min zehmet dihat j, l ez tdigihetim ku her tit bi dest mirovan dibe, yan ger mirov bixwaze, baweriya mirov hebe, mirov bikaribe rewa xwe, chana xwe, heta fikir ramann xwe j bighere. Firat Cewer: Piraniya hunermendn ku ji der dora we derdiketin bi tirk distiran, bi tirk stran digotin. Gelo gava ku te bi xwe dest bi stranbj hunermeniy kir, strana p te got bi kjan ziman b; bi tirk b an bi kurd b? ivan: Elbet bi kurd b. Firat Cewer: Te ima kurd hilbijart? ivan: Niha, ez di malbeteka kurdaxv de giha bm. Diya min qet bi tirk nedizan b, bav min bi tirkiyeka nve dizan b. Me zilma tirkan pir dtib, me zilma cenderman pir dtib, me zilma polsan, hakiman awan, ebqatan pir dtib. T bra min ku qmeta gel kurd li tirkiyey, li ba dewleta tirk, li ba tirkan, heta li ba kurdn serdet bi tirkan re bn, du quru nedikirin. Yan qmeta gel kurd qet ne hatiye girtin. Rast e, ji aliyek ve min bi tirk dixwend, min dixwast bi tirk bixwnim, ez bi tirk fr bibim. Ji ber ku dibistan bi ziman wan b, bi ziman kurd dibistan tune b. Ji aliy din ve j min qet ji tirk hez nedikir. Ji ber ku tirk ne bi xweikah bi me hatib frkirin, tirk bi zilm zordariy bi me hatib frkirin. Loma bi min nexwe b, ji ber ku ez bi zor hn bbm. Gava mirov zimanek bi dil bi dil xwe hn dibe, ew ziman bi mirov xwe t, mirov j hez dike. Ez ngilz bi dil xwe fr bm, min j hez dikir, loma min xwe day di du mehan de ez hn bm. L her ziman tirk ye, heta heft- heyt salan j me dikir nedikir em nikarbn ba hn bibyana, t gehitina me ba fireh nedib, mna ku me ji br kirib, l me bi maneya w nedizan. Ji ber ku em di bin dara zilm zor de hn dibn, oyn wan li ser ser me km nedibn. yan em di bn jopn mamostan, yn cenderman, yn polsan yn dewlet de mezin bne. Her dewleta tirk e, ew ji aliy bav kalan de dijmin dihate dtin. Ji ber i? Ji ber ku bav kaln me kutibn, ji ber ku zilm zordar li bav kaln me kiribn. Tu bixwaz
808

nexwaz, ne bi ten ziman dewleteke wen, div tit w bi te xwe nay. Wan ji aliyek ve digotin em medeniyet p ve dibin, ji aliy din j al ol hebna milet kurd ji nav radib. Di bin nav medeniyet de zilmeka mezin heb. Firat Cewer: Yan gava te dest bi mzk kir, armanca te ne qezenc kirina peran navdarbyina b. Ger wilo be te bi tirk bistira. L digel v j ez dixwazim pirsa xwe wilo formul bikim; te ima zimanek kurd hibijart, te ima zimanek kurd kir bingeha mzka xwe? ivan: Ziman kurd netura min e, ez bi ziman kurd mezin bme ji ziman xwe hez dikim. gava ku ez bi kurd dipeyvm ez rehet dibm, ziman min b. Ez bi xwe niha bi pnc e dizanim, l gava ku ez bi kurd dipevim, ez xwe rehet hs dikim. Ji ber ku ez bi kurd rabme, bi kurd mezin bme, kurd ketiye ruh min. Ez ji d bavek kurd bme, ez bi kultureka wiha mezin bme. D re ew ziman hisreta min e. Ez difikirim gelo ima qmeta v ziman, v and, v edebiyat, v gel, v drok, v hebn nehatiye girtin. Em zarok bn, me bra v yek dibir, l mirov nikare bi zarokat siyaseteka ba bike. D re milet tirsiya b, newrb behsa her tit bikira, l hebna me ew b. Min carna strann tirk j digotin, min aiq maiqn kevin strann tirk j gotine. Min hn strann tirk yn oreger j gotine. Kfa min ji deng tirk re nedihat. kfa min ji deng hunermendn tirkan re j nedihat. L gava ku min li Mihemed Arif guhdar dikir, w ziraveya deng Mihmed Arif, w xweiya deng Mihmed Arif, ez bhi dixistim, ez dibirim dinyake din. herweha gava min li Meyremxan dengbjn me yn din j guhdar dikirin, wan j xtaba ruh dil min dikirin. Firat Cewer: Delal Qeregt dihatin gotin, ne wilo? ivan: Bel, Delal Qeregt ji dihatin gotin. Herweha ji Delal Qeregt re digotin Delal xan j Firat Cewer: Delal Qeregt bi i meqam t gotin? ivan: Delal Qeregt btir bi meqam Huzam bi meqam kurd Hcazkar t gotin. Firat Cewer: Em dsa vegerin dema zarokatiya te. Di zarokatiya te de fikra kurd kurdbyin awan li ba te peyda b te ima mna zarokn kurd yn din ku ji ba we din Stanbol bi tirk distiran, te ima strann bi tirk nedigotin? ivan: Min her gav di xwe de kmaniyek didt, kompleksek li ba min b. Ji ber ku li Tirkiy tirkan tirk meden nan didan, ziman tirk wek zimanek
809

meden nan didan, zarokn tirkan ji ber tirk bna xwe serbilind bn, ew xwediy dewlet bn, l y me titek me tune b, mamostan qerfn xwe bi kurdan dikirin, ew km didtin, bi wan dikeniyan. Wek din zarokn gundiyan tim ji y bajariyan feqrtir bn. Yan karbidestn dewlet dixwastin bi exsiye ta zarokn kurda bilzin, wan km bikin. Tu bj nebj mna zarok mirov di bin tesr de dima. V yek kompleks ji me re dikir. L w kompleks, w ferqiyeta ku dewlet mamosteyan dixistin navbera zarokn tirk kurdan, an j zarokn gund bajaryan, kir ku ez bi xwe j ferqiyat hs bikim bikim ku ew zarokn kurdan an j zarokn gundiyan rabin ser xwe, kfa xwe ji ziman re bnin, kfa xwe ji kultur hebna xwe re bnin. Van kirinn ku me bahs kirin, destr neda ku ez herim mna hin kurdn ku ji Diyarbekir Ruhay diin Stanbol bi tirk distiran. Min nexwast ez j weke wan herim bi tirk bistirm bibim xwed nav uhret. Min dizan b kultur wilo p nakeve, mirovat bi w p nakeve, bi w civak p nakeve, loma min ji xwe re riya bi Kurdistan hilbijart. Min xwast ez nan bidim ku ziman kurd j speh y, mirov dikare bi ziman kurd strann speh bibje. Ew kompleks galeyana ku ji ber kompleks di ser min de bb, em dajotin ser guhertina w jiyan, guhertina w chan, xwekirina civat, rakirina fikrn ps qirj. Me dixwast em chaneke wilo awa bikin ku mirovat t de hebe, mirov t de rehet be, dil mirova t de xwe be. Di dema ku min cihaneke wilo xwe di ser min de dikir, pir pniyaz ji min re hatin ku ez bi tirk bistirm. Pere j teklf min kirin, nav uret j teklf min kirin, l min nexwast ez xayintiy bi xwe re bikim, min nexwast ku ez xayintiy bi ruh xwe re bikim bidim d karek bast hsan. Bidim d karek dr huner, kar jiyan kurt..... Min dixwast ez bi ziman xwe, bi kurdiya xwe ya rn hunermendiy bikim xwe bidim qebl kirin herweha hunermendiya kurd bidim qebl kirin. Baweriya min bi v nrn dihat. L div ez mikur werim ku di v dem de gelek hevaln ku ez tewq dikirim j hebn. Mna tu j dizan, ber 75 an gava tevgera rehmetiy Berzan heb, hng welatpariziyeke xurt j heb, gel me pir aiq Mele Mistefa Berzan b, ew li d hereketa Berzan bn. Hing gelek heval dostn min yn ba hebn; ji Mrdn, ji Diyarbekir, ji Kurdistana raq, ji Kurdistana Sriy. Ew xortn w dem gelek jr bn, wan li Anqer Stanbol dixwendin ruhiyeteke netwehez bi gelek ji wan re heb, wan ji ziman edebiyata kurd hez dikirin; wan ez tewq kirim, wan dixwast ez bi kurd bistirm. Gava min pit gir tewqa weha li ba wan dt, ez j h btir bi kurd ve hatim girdane, xwesteka min a ku ber heb h xurtir b min bi kurd stran gotin. Firat Cewer: Di wan deman de, stranbj, an j tembrvan di nava kurdan de hebek bik dihat dtin, tembrvan kar mitriban b. V yek awa tesr li te kir?

810

ivan: Bi rast weha b. Qmeta dengbj hunermendiy tuneb. W dem an tu deng bje li ber deriy axan bya, an li ber dest xan bya bi erban bigota, an j, tu li mizgeftan muezn bya. Yan te ya xizmet ax xan bikira, an ya mizgeft bikira, l ji milet kurd re titek tune b. Er tu dikar bi van titan bij, ev exsiyeta te bi pa naxe, tu nikar titek bid civat civat p bix. Wek din tu bi tirk bibj, tu dsan civat wenda dik. Tu civata xwe pk kesn din dik, tu civata xwe kultura xwe winda dik; exsiyeta te dibe titek din, tu ji mirovatiya xwe derdikev. Gava min li van dinr hunermend ji avn min de diket. Her ew bn, wan bi ten distira, l min galyann di ser xwe de dikirin stran digotin. Gava min biryara xwe hunermendiy da, ji min re gotin ivan, gava tu bistir, yek, div mzka te hunera te xizmeta kurd Kurdistan bike, w xizmet pketina gel kurd bike. Dudu, div strann te exsiyet bide huner hunermendn kurd. Ger tu v bik, ger tu bi biryar b, mimkun e ku ev bibe, loma div tu bistir Firat Cewer: K ev ji te re gotin, k xwest ku di bid ser riyeke wilo? ivan: Dost hevalan gotin, l di ser min dea j ev tita hebn. Wan gotin, div tu van titn di ser xwe de bik, ev tit rast in, ima tu nak? Wan gotin, ger tu bi v away dest bi stran bik, w gel kurd bi p bikeve. Firat Cewer: Ev kesn ha siyas bn? Ji i part rxistinan bn? ivan: Bel, siyas bn Ew ji tevgera DDKD bn. Sempatizan Partiya Demoqrat Kurdistana raq bn. Ji her rxistin partiya hebn. Nav hineka hng di bra min daye, Mehmd Nedm Kaya ji Kaxt b, rehmet Fert Uzun b, Mehmd ikman b. Firat Cewer: Ez dixwazim dsa bm ser hunermendiya te. Tu keng ji civata heval hogiran derket te ber bi chana profesyonalzm ve gav avtin? Yan cara p tu keg li ku derket ser sehne y ji bo te hseke awan b? ivan: Min ev pirsa te di kitba Mahmd Baks ya bi nav ivanin Sevdas de bersivandiye, l ez dsa bibersivnim. Rast e, min ber di nava heval hogiran de distira, ez dernediketim ser sehney. L min carnan, di dema xelasoka lsey de, li henber xwendevanan mamosteyan distira. Ger ew sehn were hesb, ez derdiketim ser sehney j. Kfa wan gelek ji deng min re dihat digotin, ima ew nabe hunermend kasetan nake? Her iqas di destpkede hejmara guhda temaevann min ne bi deh hezaran ba j, l gava ku ez derdiketime min stran gotine, mna byarek bye, temaevan co bne kfa wan p bi deng min hat wan ez li ser destn xwe gerandim.
811

Bi v tewqa wan kfa min j gelek hat, ji min kaset xwastin. Yan min li derek stran bigota, tavila bala xelk dikand. Deng min xwe b, zirav b, zelal b, dinhur b. Milet pir lerza deng min hez dikir. L ez bi xwe di nava lgernek de bm, gelo ez awan bibjim, hevaln min ji min dixwazin ez bibjim, l ez awan bibjim. Gelo ez j mna kevnehunermendn kurd bibjim, mitribiy qebl bikim l exsiyeta xwe hunermendiy negerim an j ez hunermendiyeke bi exsiyet ava bikim. Ez bi xemgn dibjim ku gelek hunermendn kurda qereit kirine, dengbj gi bir ne, axsiyeta wan du peran nake. Wek mnak em dikarin Mirado bi br bnin; w bi dil xwe digot, pir xwe digot, l qmeta w mna hunermenda zde tune b. W hertim hinek rnitina, ji xwe re vexwarina bigota, ka mirad, ji me re bistir, hunermendiya kurd j mna gel kurd pran bb, lewit b. hunermendiya kurd ev b. Gava tu rab bi tirk j bistir, hing exsiyet namne. Loma min nedixwast ez bi tirk bistirm. Min dixwast bi huner hunermendiya kurd azad bikim, exsiyeteke bidem. gava min ev nixte girt, kfa min hat. Sala 1975 an b l kjan mehe b nay bra min. Firat Cewer: Yan cara p tu di sala 1975 an de derket ser sehney te bi kurd stra? ivan: Bel, ez cara p di sala 1975 an de derketim ser sehney. Ez bawerim demsal bihar b. Minasebet j eveke Swregiyan b. Di w dem de hema yek bi ten bigota, l l l rebenan can davtin. ew eva Siwregiyan j tij b. Ji axan bigire heta karker xwendevanan gelek kesn ji der dorn din n Kurdistan j bedar ev bn. Di w eva Siwregiyan de hinek hunermendn din j hebn, l kir nekirin wan bi kurd nestiran. Hing hunermendek bi nav Atakan elk j heb, belk ew mirova t bra te j Firat. W carna ji xwe re Xezal Xezal digot, l ew j ditirsiya newr b zde bida nav. Mesele w bigotaXezal Xezal hay hay, gel ber yar gel ber, gel ber yar gel ber bi ten ji bo w gotina Xezal kurd radibn ser lingan j re li epikan dixistin. W ax hin heval hatin ba min gotin: De rabe ivan, rabe ji me re bi kurd bistir. Min raht tembra xwe ez derketim sehney ez rnitim min dest bi Xezal Xezal kir. Ez bi w nesekinm, min strana Eyana El got, Min strana Welat me Kurdistan. Min div hertim bilind b, ala rengn kesk zer got, gelek strann din yn min kiribn, min w ev gotin. Ez tij bbm, min di w ev de dil xwe vala kir. L ji aliy din ve mna agirek ketibe nava guhdar temaevanan ew a ecbmay mabn, dev wan ji hev mab. Hinek hers dibn, hinek digiriyan, hineka dest bi sloganan kirin. Mna ku ew bibjin a rastiya me ev e, tu heta niha li ku by. Pit w ev d nav deng min hat bstin. Pa eveka din, bi nav eva Weranar hat lidarxistin. Ew eveka mezin b, gelek kes hatibn. Min di w ev de rime berda, ez derketim dervay qalib snorn sansur otosansur. Pit eva Weranar, d deng min

812

i bigire li hem Kurdistan belav b, herkes deng min bhst. Firat Cewer: Bi rast derketina te derketineka gelek guher b; dengek ku di kurd de nehatib bihstin b, Ev deng ji k hat, v nuhatiy xwe di ku de veartib? ivan: Ez ji te re rastiy bibjim, ne ku ez hunermendek pir mezin bm, min pir xwe digot, l kes di ser min re tuneb. Bila a nay fahm kirin. L ez krek gel kurd im. Yn ku ber min pir xizmet kirine, pir xebat kirine hene hebne. Ez kurdeyatiya xwe ji wan hn bme. L dibe ku ew di bdengiy de mabin, zde bi nav deng nebbin hatibin ji brkirin, l div xizmeta wan nay ji brkirin. Firat Cewer: Gava ku ez behsa nuhtiy derketineka n dikim, ji aliy siyas wdetir, armanca min mzk e, dengbji ye, hunermend ye. Bi ya min di war hunermendiy de tu dengek n b y, te hin titn n, hin awazn n ann nav mzka kurd... ivan: Bel, gel kurd tij b, her iqas gel kurd ji rastiya xwe qetyab j, dsan ew li rastiya xwe digeriya. Rastiya xwe wenda kirib, l, l digeriya. awa gava ku volkaneke bin red re dibne, dibje teq diteqe, gel kurd j wilo li riyek digeriya ku biteq e. Firat Cewer: Yan ivan aqa me, evna me hemiya dian zimn....... Baks: Rast e, kes ji me newrb ji keek re bigota ez ji te hez dikime. Bi salan me newr b ji keek re bigota em ji te hez dikin. Em ditirsiyan, me digot gelo em ji w ke re bibjin, em ji te hez dikin, ew li me bixe, w avn me derxe, bi kurt em tirsonek bn. ivan rab bi dengek bilind ji keik re got ez ji te hez dikim. Gava ku keik ji iven re got ez j ji tye hez dikim, d ew ermt ji ser ry me j rab me j got em ji te hez dikin. Firat Cewer: Ez nav te meraq dikim, Ez dizanim ku d bav te ivan li te nekirine nav ivan gavan di civaka kurdan de sifetn bik kirin ne. Te ima bi i armanc nav ivan li xwe kir? gelo ji bo te naverok, armanc maneya v gotin i ye? ivan: Niha, navn kurd btir ji ereb tn. Ew j ji ber tesra slam ye. Di malbata me de navn hindik kesan bi kurd ne. Ew j bhemd bye. Mesela zn ye, Zer ye, Xezal e. Nav xaltkeke min zn ye, nav yek Zer ye. Nav prka min Sit y . Nav diya min Xezal e. Ev nav j hem kurd ne. Ev navn ha ne ku bizanebn li wan hatine kirin ew ji tradisyona kurd tn, loma j wan li xwe kirine. Her nav min e, bav min h bi zarokat ji min re digot ivan min.
813

Gava bav min xwestiye v nav resm li min bike, j re gotine bu ne biim sim? Ya bikin oban ya j em v nav nanivsnin. Firat Cewer: Yan bav xwastiye nav nav ivan li te bike? ivan bel, bel wan qebl nekirine. Gava ku min dest bi strana kir j ji min pirsn gotin nav te i ye? Min got ivan. Wan dsa gotin ev i nav e, ka em bikin oban. Ev h di destpka saln min yn ls xelas kir min dest bi unverst kir hevalan ji min re digotin, ka em ji te re navek bibnin. Min got, bavo nav min ivan e. L hinekan j bi min re digotin Aik oban. Firat Cewer: Li Tirkiye y tradisyona Aikan j heye. Aik Veysel heye ku di droka Aikan de xwediy ciyek taybet ye. Aik hsan heb. Aik Mahsn heb. Aik nizanim k heb. Gava ku hd hd nav te hat bihstin, Tirkiye Kurdistan tije aiq bn. Xuyaye ger te bi tirk bistira w nav te Aik ivan bima? ivan: Bel, rast e. W dem hin hevalan digotin, yaho ev i ye te nav ivan li xwe kiriye? Hinan j digotin, na, ivan navek bi mane ye, nav Sed Kirmizi Toprak j ivan e pa nav ivan nav te y esl ye, ima qebl nak? Firat Cewer: Tu ber me gelekan ji welt derket. Tu keng ima ji welt derket tu p li kjan welat Avrupay bi cih by. ivan: Ez di nv 1976 an de ji welt derketim. Firat Cewer: Tu ima derket? ivan: d ez nikariyam li Tirkiyey bijiyama. Li Tirkyey gotina stranan, kirina huner, an j oregert ne karek hsan b, zehmet b, bi risk b; ger ez li wir bimama, wan niha ji zde ez kutibm. Baks: Min ivan di 1976 an de li Almanya hev du nas kir. W edressa min ji hevalek min girti b ku b Swed. Firat Cewer: Celeba derketina te celebeka serhildan protestoy b. Mzka te bi nav rokeke mil mltan ve mit b. L pit tu derket Avrupay demek li Avrupay may, tu hd hd li klasikan vegeryay. Gelo ew ji ber hseka romantk ya nostaljiy brkirina welt b, an j ji ber tgihtina giringiya ji n ve vejandina mzka kurd ya klask b? ivan: Hem s Mehmd Baks b, ha ha haaaa..!

814

Firat Cewer: Yan Mehmd Baks kir ku tu li klaskan veger? ivan: Mehmd heval min y pir ba b. W dt ku ez klaskan j ba dibjim, ez klaskan j ba nas dikim, deng min ba li klaskan j t, heya min ji hem klaskan heye. Herweha w dt ku ez bi klaskn kurd mezin bme, loma w ji min daxwaz kir ku ez dest p bikim. Firat Cewer: Gava mirov li mzka te guhdar dike, di hin deman de tesra bin titan dibne. Km zde piraniya kasetn te siyas ne, l hinek ji wan siyaseta parttiy ne. ima? ivan: Niha ji kaseta yek hetan ya pnca min bi dil xwe derxistine. L kasetn e heftan bi dil min derketin. Min dixwast ew wilo derkevin, min nedixwast ku hunera kurd exsiyeta xwe wenda bike bibe berdevke siyasetan. Ji ber ku ez li dv avakirina hunereke bi exsiyet im. L mixabin, ew bi dil min derketin di rwitiya min ya hunermendiy de aiyeke drok b. Gava ez v dibjim, ne ku ez dibjim div hunermend bi nrnn siyas bin. Na. Hunermend j wek herkes dikarin titek, dikarin nrnek an j dolojiyek biparzin; dikarin bibjin ev part rast e, an ev a e, l div w tevl hunera xwe neke. Loma min bi dil xwe nexwastiye ku mzka min tkeve bin tesra tu herketeke kurdan. Mixabin, pir hatin ser min, ez pir aciz kirim, ez mecbr kirim ku ez titna bibjim, l bi dil xwe. Firat Cewer: i di kasetn te ye e heftan de heye ku te bi dil xwe gotine? ivan: Tesra siyas b, lo. Bi d min ketin, kirin ku ez li gora wan bibjim. Ber her tit, kfa min pir ji xebata civak re t. Ez gelek kfxwe dibim gava ez dibnim ku gel kurd xwe organze dike, bi hev re dixebite, dest xwe didin hev. Gava kurd ji siyaset partiyn xwe hez dikin, ez pir kfxwe dibim. Firat Cewer: Ji ber ku ez bi xwe j pir ji mzka klask hez dikim, ez dixwazim dsa werim ser mzka klask. Ez bawer dikim te bska din ba bersiva min neda b. ivan: Ha, ez werim ser w j. Rojek Mehmd bi min re got, yaho deng te pir li klaskan t, xwe hebek biguhere, hebek berb chana klaskan de were, klaskn me roj bi roj dimirin, wenda dibin. Ev tesra ku te evqas li kurdan kiriye, d xelk hew li Mihemed Arif j guhdar dikin, l yn din j guhdar nakin. Ji ber van strann te yn siyas xelk hew guhn xwe didin klska. Loma div tu li klaskan veger wan bibj. Baks got, dibe ku ez bikaribim strann klask ji te batir bibjim, l w kes li min guhdar nekin,xelk li te guhdar bikin.

815

Firat Cewer: Rast e, guhdarn ivn, ivan bi awak, bi stilek, bi mzkeka protesto serhildan nas kiribn. ivan, gelo gava te strann klask gotin, xelk i got, reaksiyona guhdarn te i b? ivan: Hinek pir aciz b., pir rexne kirin, hinek j pir kfxwe bn. Firat Cewer: Yn ku hsn kurd li ba wan xurt bn, netewehez bn, bi kultura kurd mezin bbn, wan j pir hez kirin. Gotin, ivan bi gotina strann klask titek pir ba dike, pir pesn dan. T bra min kaseteka min Naz pir hat firotin , ji Ya Star btir hatin firotin. Bi ya min kaseta minYa Strar yek ji kasetn min ba bi serket ye, l Naz btir hatin firotin. V j da xuyakirin ku xelk ji klaskan hez dikin, li klsakan degerin. L her oregern komunst bn, bi min keniyan, henekn xwe bi min kirin, gotin,Ev i ye Xeydok, Kirv ? bi tirk gotin, nedir bunlar? Yan ev i ne. Gotin, tu ivan, tu oreger, Xeydok Xeydok ne kar te ye. Firat Cewer: Ez bawer dikim pit bi demek fikra parastina klaskan, an j fikra ji n ve vejandina ziman edebiyata kurd bi ser van celeb fikran ket. ivan: Rast e, l titek din j heye, gava ez derketim, ger min bi ten klask bigotana, ez ewqas nehatama hezkirin. Gelek kesn ji min xwetir klask gotine j hene, l bi qas min nehatine naskirin. Ji ber ku hewcedariya kurdan, hewcedariya gel kurd bi dengek wek deng min heb. Min di destpke de got ku ez hunermendek protestoy bm. L ez bawer dikim me niha ew dem derbas kiriye, hewcedariya mezin zde bi v celeb mzk nemaye. kurd j d li xwe vedigerin, d ji ziman edebiyata xwe, ji kultur hunera xwe hez dikin xwe p serbilind hs dikin. Firat Cewer: Niha ivan, heriqas baweriya mirov bi probagandey nay j, l gava mirov li te guhdar dike, tu bi deng xwe ajitasyona xwe guhdaran radik ser lingan, tu my la wan li wan gij dik. Gelo tu r metodeke te ya taybet heye? ivan: Yek j deng min dengek taybet ye, dengek nihurandin ye. Ya din hisiyet min tesr li xelk dike, celeba axaftina min ya pedegojik tesr li xelk dike, Gava ku ez dibjim; ey karkir xebatkar, bes e dem hatiye rabin! gava ez wiha diaxifim xelk di bin tesr de dimnin. Min her tim ji guhdarn xwe pirsiye b k ji i hez dikin. L bi rast ji klaskn kurd kaniya kultura kurd ye, kaniya huner edebiyata kurd ye. Hunermend ku bi klaska nizanibe ne tu hunermend e nabe hunermendek cih xwe girt j. Hunermendn bi esl xwe kurd hene, l bi tirk distirn, ma mirov dikare ji wan re bibje hunermendn kurd, na Aram Tigran ne kurde, ermen ye, l ji ber ku ew bi kultura kurd mezin
816

bye, strann kurd ba nas dike, strann kurd xwe dike, deng w dengek kurd ye, loma ew hunermendek kurd e. Firat Cewer: Ez bawerim di jiyana te ya srgn de hin zkzakn te yn siyas bne. Tu bi part rxistinn kurdan yn cih cih xebit y. Hn carna gelek dost carna j bne dijminn hev. Ew girseya ku ji te re li epikan dixistin, demek hat ku hk firingiyn xirab avtine te, l pit demek dsan ji te re li pikan xistin. gelo ev i ye? Ev i pskoloj ye? ima weha dibe? ivan: Ez nizanim l ev qedera kurdan e. Niha, her siyaseta me ye, li hundir ava ne bye, koka w, reh w ne ji hundir e, btir berhemn derve ye, derve btir tesr li me kiriye. Loma ez dikarim bibjim ku me di siyaset de ji exsiyeta xwe negirtiye. Di tu titn kultur de gava mirov ba bi xebirte, mirov dikare hinek exsiyeta xwe bigire, l di titn siyas de hinek zehmet e. Ez nabjim siyasetvann me ne titek in, nsann me pir xebit ne, pir zehmet dtine, sern wan li gelek dwaran ketine, ji ber v yek j siyasetvann kurd tim er hev j kirine, di navbera wan de tim neyarit dijminat hebye. Tu li Ehmed Xan dinr tu li kjan nivskar hunermendn kurdan dinr, tim li ser yekitiy a kurdan gotine nivsandine. Wan tim li ser er kurdan ir nivsandine, tim li ser belengaziya kurdan helbest nivsandine. V dawiy j, ji ber ku hereketa Kurdistana Tirkiyey btir ep komunst b ew pir di bin tesra ep komunstn tirkan de man her ep tirkan b j, wan her yek li gora xwe hozanek, li gora xwe dengbjek kiribn. Gava wan hozan dengbjan behsa xwe exsiyeta xwe bikirina, part rxistinn wan qebl nedikin, digotin tep ew davtin, carnan hin nav j bi d wan dixistin ew wilo zole dikirin. L ji aliy din ve hunermendn brjwaz, mna Zek Mrem yn din, ji ber ku wan hunera xwe dikirin, ji ber ku ew azad bn ku mna hunermendn tev bigirin, wan dikarbn xwe bi p j bixistana dikaribn mna hunermen bibna xwed exsiyet j. L, yn ep komunstan mna alavn ore dihatin bikarann. Gava ku lazim nebna dihatin avtin. Yan ew li pber pketina hunermendan asteng kelem bn. Baks: ivan ji k reviya be wan derbe xwarine, hevalbendn wan km bne. ivan ji wan re digot binrin, neyn ser min, hn bi min li ser lingan in. ivan digot, ma ji we we ye evqas milet ji bo birvebirn we tn, na, ew tn ku li deng min guhdar bikin. ivan: L Firat can, huner ne ew e ku bi alet be, div huner bi ser xwe roln xwe bilze, div tevgern siyas j netirsin, ew j bi ser xwe rola xwe bilzin. gava ku hunermendek ruh milet xwe y kultur netewey b hz kir, w ruh w y siyas j bi hz bibe. car heq siyasetvana tuneye ku ber li hunermendan bigire, huner mendan txe nava tarqata xwe. Bi tarqatan bi tarqattiy huner
817

p nakeve, hunermend nabe hunermend exsiyeta w dimire. awa tirk ji kurdan re dibjin, hn di nav min de ne, ez biryar bidim b tu keng bistir, keng biaxif, tu keng bibj. Vcar yn me j ayn wek tirkan dikin, dibjin, em siyaset in, div tu di nav min de b, ez keng qerar bidim div tu bistr, ez i bixwazin tu w bibj. Car heb hinekan dihatin ji min re digotin ma te destr xwastiye tu kasetan dik? Baks: Bi tirk ji ivan re digotin sen bitiririz, yok ederiz, biliyormusun? Firat Cewer: Tu xwe hunermendek siyas, an j siyasetmederek hunermend dibn? ivan: Ez xwe hunermendek siyas and dibnim. Ez nikarim dr siyaset bimnim. Ji ber ku Kurdistan pere ye, gel kurd bindest e, loma div ez xwe siyas j bimnim, div ez hunera xwe bi siyaset j bixemlnim. Div ez ba bi siyaset bizanibim da ku ez bikarim hunereke tr siyaset bi kr gel xwe j werim. Div ez di her war de titan bizanim li dervay civak nemnim. Baks: Ez dixwazim di vir de titek bibjim. Ber her tit ivan siyasetvan e. Ber hunermendiy ivan siyasetvan e. Loma heq kes tuneye j re bibje, here lo, here ji xwe re li tambra xwe bixwe strann xwe bibje! Gava ku wis a dibjin j, ew ivan bik dibnin. ivan rola xwe di doza kurd de dilze Firat Cewer: Gava ku mirov bi awirek drok li hunera ivn dinere, bi naverok, stil we ye xwe ekolek tne bra mirova. v ekola ha hem tesr li nivek hunermendn kurdan kiriye, him j li hunermendn tirka yn esil kurd kiriye. Her hunermendn kurdan in, hin hunermend ne t de, wek din bi piran mirov tesra ekola ivan ya li ser wan dibne. hunermendn ku bi tirk distirn, gelek ji wan bi kopya ivan bne navmezin herweha dewlemendn mezin. Gava ku tu v yek dibn tu i hs dik ivan? Tu hers dib an j kfxwe dib? ivan: Niha, pir normal e. Ez ziman xwe ji d bav xwe hin bme, ew j ji d bav xwe hn ziman xwe bne. Mirov wilo xwed dibe ku ev ziman min bi ten min nekiriye. Ez ziman bi sed salan, bi hezar salan, d bav me, kal prn me girtine heta v roj me anne. Her mzka kurd ye, ew j ne min bi ten kiriye, ez berdewama hinn din im. Niha ima gelek behsa Evdal Zeynik t kirin. Di esl xwe de Evdal Feqrek bye. Ew di qonaxa Surmel Memed paa de dengbj bye. Ew dengbje Surmel Memed Paa b. Kor bna Evdal Zeynik j ne meseleya nexwe mexweiyan e, ew ji bo jinan kor kirine. Yan jinan av l diketin dil wan diketin Evdl, Ji ber ku Evdal j li wan diner, rabna Evdal kor kirine. Kes v nabjin j, ez dibjim. Ji ber ku gava mirov dengxwe be, an j zarxwe be, mirov balke dibe, xelk ji mirovn wiha hez dikin. Ji ber ku jin diltenik in, jin ztir aiq dibin, jin btir hez dikin. Loma j li
818

ser hunermendan gelek mubalaxa dibin, l tu bixwaz nexwaz tn hezkirin. Gava min bi xwe dest bi mzk kir, min baweriya min p heb. Heger hn diqet bikin, min ne bi ten ekolek kiriye. Gava hn bala xwe bidin, min bi kurd mzka Rapp. Min ber Emerk Avrupiyan, yan min donzdeh sala ber Rapp gotiye. Ew j strana K n em K ne? Gel Kurdistan ore volkan.... Min bi axaftin gotiye. Gava ku min ew stran kir j ez di bin tesra tu kes de nemame. i hsn min dihatin min digot. Li gor tekst, li gora rewa w ihr, w helbest, min besteyn xwe kirine, min awaz daye wan,. Wek min got, heger ez Avrup an an j Emerk bma, bi rast j ji bo stranaK ne em We bigota ivan bav mzka Rapp ye. Hinek dibjin ba e, ivan hunermendek siyas ye, heta vira an, l gelo ivan di mzka xwe de end denga bi kar tne? Vibratoy, pelor pir ba bi kar tne, tenor bilind j derdxne. Rast ez ne dengbjek yekduz me, ez bi awayn cih pir dengan derdixim, l ekolya min ne ji v ye, heger ekolyeka min hebe, ew j ji ber ku ez mna hunermendek protestoy derketim, min bala xwe berda ser problemn siyas civak min xwest ez bi alkariya mzkek kurdan hyar bikim wan bi meseleya wan ve bikim yek. Min xwest ez bi mzka xwe welat gel di war sosyal de bip bixim. Ev yeka ha mamostetiyek e, btir siyas ye. Firat Cewer: Tu bi xwe di bin i celeb mzk an j kjan hunermend de may. ivan: Ez bi xwe di bin tesra dengbjn herm de mame, ez di bin tesra bav xwe de mame, di bin tesra xal xwe de mame, di bin tesra biray xwe de mame. Esil, ekok ekola biray min Xell e. Xell ez xuliqandime. Gava ku xal min distra herkse digiriyan. Nav xal min j Xell e. Vibratoya ku biray min bi deng xwe y zirav dikir, mirov li ber diheliya. Pismamek min j heb, kur ap min mele, ew j esil xwe de ev ekola malbata me ye. Titin hene mirov difikirine, mirov dixe r. Niha dengbjn kevin w stran bi i bigota: De swaro, swar mala bav mino v sibeh dsa li hesp xwe swar bye di ber mala me re derbas bye Keika me derketiye ber der carek dest xwe j re li ba kiriye Swar mala bav min tew guh neday, ji xelk elem fed kiriye, lo ax.... Lo lo swaroo, de swaro were bi dest min keik bigire bavje... Ba e, ez fikirm, min got bavo ev deng di kurd de deng pir xwe e, deng pir xurt e. Min got, gelo ev civata me, w i heycan ji swaro bistne, w awa w bne galeyan. Min got, gelo civata kurd awa dikare hz bigire, awa bi

819

miliyeta xwe bihese. Baks: Ger tu bala xwe bidey di strann kurd de xelk her tim ji qehremanan hez kirine, ji bo tirsoneka psan hez nekirine. Xelk ji mirovn mna swaro hez kirine. Mirovn mna swaro di kultura kurd de sembola qehereman mrxasiy ne, sembola bedwiy ne. ivan: Ba e min got w swaro ji kurdan re i bne, lazim e, gelek kurd ji kesn ku xizmeta Kurdistan dikin, hez bike. Rast e, kea li ber der swaro dildar in, eqa xwe ji hev re dibjin. Gelo w awa gel kurd Kurdistan eqa xwe ji hev re bibjin? Div em v yek bi hev re re fahm kirin bidin, bi hev naskirin bidin. Firat Cewer: Heriqas tu mna hunermendek protestoy derket te bi awayek din dest bi mzk kiribe j, tu dawiya li Swaro vegeryay. Tu li Xezal, li Kirvo vegeryay. ivan: Niha, ev tarxa me ye. Tu ji d bav xwe hn gelek titan by. Ger tu ro mna bav xwe bifikir tu nikar edebiyata dinyay bn zimn. Tu edebiyata gund, an j ya Niseybn bn ziman. L gava bav te were ba te, tu dest w ma bik deyn ser eniya xwe, ji ber ku ew bav te ye. Tu ji bav xwe pir pdetir , l ew bav te ye, tu ji w hn gelek titan by. Er em dikarin titan pdetir bixin, batir bikin, l Swaro droka me ye. Firat Cewer: Ji xwe ji bo ku mirov bikaribe bi pbikeve, div mirov li xwe vegere... ivan: Helbet. Div em meqamn kurd yn kevin neyn ji brkirin. Div em ax neavjin ser diketin evna Swaro keik nedin ji brkirin. Div em evna wan bidin jiyane. Firat Cewer: Titek din bala min dikine, dibe ku tu j ev ji ber driya ji welt xurtbna hsn nostaljiy bin. Ev hsn nostalj mirov diajo ser guhdarkirina strann kurd yn klask. Ev titek pir ba e, l gelek ji hunermendn me yn ro, awazn klask diparezin, naveroka strann klask vala dikin, li gora xwe hin gotinan an j hin sloganan dixin distirn. Gelo tu v tewra ha awan dibn? Ev li hembera mzka kurd ya klask ne bhurmetiyek e? ivan: Bi ya min ew ne hunere e ne j hunermend ye. Titek ne ba e, bhurmetiyeke pir mezin e. Ez nabjim div mirov qet dest xwe nede strann klask, l gava mirov tkil b, guhertin t de kir, div ew guhertin ji bo pketin be. L hinek i dikin, him gotinn ku li strann kurd dikin bar ne tu gotin in, deng wan ne xwe e, awaza bingehn o rjinal xera dikin; bi gotineka din strann orjinal difetisne, dikuje. Pir heyf e, div kurd v nekin.
820

Stranek heye dibje: Lo ivano, lo ivano, bilr deyne ser levano Kulav ketiye nav milano L hunermend me i kiriye. Eyn meqam! ivano dibje: Partzano partzano... Heger ez ji bo partzan stranek bikim, ez herim xiss stranek ji bo partzan bikim. Ez strana ivano xera nakim. Mesela min strana Helep kir. Ez bi roj mehan li ser fikirm, min ser xwe p re and heta ku min ew strana kir. Min nen tu meqamn kevin xera nekir. Loma j kes nikare ji min re bibje te strann klask xera kirine. ba e, min strana Xezal gotiye, Xezal e. Min strana Bav Fexriya gotiyeBav Fexriya ye. Ez di vir de dixwazim xwendevann Ndem j bizanibin, ku heta ez stranek distirm, ez bi kman deh varyantan didim ber hev. Gava ez straneke nh dibihzim, ez tavil nastirm, div ez bizanibim ka li devern Kurdistan yn din ev stran awan t gotin. Div hunermedn kurd hunera kurd qirj nekin, bila hunermedn kurdan li ser gerla, li ser pmergan, li ser ehdan, li ser serokan stranan bibjin, l bila bi xwe bikin, bi xwe ava bikin. Heq wan tuneye strann kevin xera bikin. Min bi xwe j di destpk de bi straneke du stranan lst, l ez pir poman bm ji ve p ve min hew ew cesaret di xwe de dt, min ew strana kurd xera kirin. Min hn xwe pir rexne kir, ez bi dijwar m ser xwe, min got, div ez careka din aiyeke weha nekim. Ka Kurdistana min ka? Ey Ferat, Fera Ey karker xebatkar bes e.... Ez xort kurd im Ev gi meqamn min in, min ev kirin. Firat Cewer: Ba e, ezben, te bska din di ber ve di nava sohbeta me re got, ku tu radihj tenbra xwe, ji xwe re dinhurn... Tu mzka xwe awa dik? Tu meqam li ser notay dinivsn, tit ku mna meqamek n dinhurn, dix kasetan, tu awan dik? ivan: ber her tit, ruhek min y mzk pir fireh heye. Niha, alman otomobla Mercedes dikin. swed Volvo dikin. L hem materyaln Mercedes ne alman ne, an j ne materyaln Volvoy ne ji swd ne. Muhaqaq hin materyaln van otomobilan ji devarn din tn. Yan ev j weha ye. Materyaln min hem ne yn kurdan in. Dinya j tesr li min dike. Gava ez diim Newyork ez bi fikerek distnim. Gava ez diim Londray, Sydney an j Pars, min difikirne, ew derdor tesr li min dike. Ez ji xwe re dibjim, ev hem tit, ev mmariya ha ji aliya nsanan ve hatine kirin. nsan hebneka kultur ye. nsanan tit muazem ava kirne. Gava ku ez titek dikim, titek ava dikim, ez dixwazim ew hzek bide kurdan, gel kurd bi hz bike. Firat Cewer: Ba e, tu mzk awa dik? ivan: Ez li ser difikirim ez ji xwe re dinhurnim. Ez li ku bim, ferq nake. Ez tim ji xwe re dinuhurnim. ez diim dinyeke din. Car heye ez radihihjim
821

tembra xwe bi seatan l dixim, bi seatan li ser awazek n radiwestim. Firat Cewer: L xuyaye ji metoda teoriy btir tu metodek praktk bi kar tn... ivan: Ez ne hunermedek teorker im. Min pir hindik teoriya mzk xwendiye. Mesela ez niha li s er stranek dixebitim. Li ser ruh e. Div mirov ruh sar neke, ruh wenda neke, ruh germ bihle. Gava ku ruh die mirov die, mirov wenda dibe. Div mirov li ser straneke weha pir bixebite, xwe pir bine. Div mirov bi rojan, bi mehan, bi salan li ser straneke weha bixebite. Mna ku min ber j got, min zde teoriya mzk nexwandiye, l ne ku heya min ji teoriy mzk tuneye, bel, heya min j heye, l ez btir guh didim hsn xwe, ez bi hsn xwe mzk dikim, hem tesr li min dike, hem j guhdarn min dike. Firat Cewer: Mzk ji bo te i ye? Baks: Felsefa jiyan ye.... ivan: Niha, mzk ji bo min her tit e. Ji xwe jiyana b mzk ne tu jiyan e. Mzk ji bo min ken e, giriy e, e, elem e, kfxwe ye, hs in; ez i ji te re bibjim, her tit e. Di her tit de j mzk heye. Ma mirov dikare li filmek bi mzk bifikire, filmn weha hebin bi tesr in. rokeke ji mzk bpar xav e, ne xurt e. Bi kurt wek Mehmd got felsefa jiyan ye. Yan nsan bi i re mijl bibe, galeyana w di kjan war de xurt be, ew dixwaze w galeyana xwe di wir de bi kar bne. Mesela tu di nivs de bi kar tn, Mehmd di nivs de bi kar tne; her ez im, ez j di mzk de bi kar tnim. Ez bi mzk rehet dikim, mzk min rehet dike. Gava ku ez straneke bi dil xwe dikim ez j raz bim, ez bhawe rehet dibim. Ez ji xwe re dibjim, aha min li jiyan titek zde kir, aha, min bersiva titek da, aha, min titek li gora dil xwe an zimn. Ez hng pir pir kfxwe dibim. Ez dixwazim di vir de titek din bibjim, gava ku hinek bixwazin min wenda bikin, min tune bikin, bila kence mkence bi min nekin, nan av ji min nebirin, bila mzk ji min bibire, bes e, ez wenda bibim, ez namnim. Yan tu min j mzk qut bik, ez namnim. Baks: ivan tesreka mezin li min li nivskariya min kir. Ew ji min re b lhan kan. Gundik Dano, Hln min di saya w de nivsand. Firat Cewer: Ez bawer dikim, tu ne bi ten distir , l tu bi xwe j mzk, li stranan j guhdar dik. Tu i celeb mzk guhdar dik? ivan: Niha, ber i kasetn kurd diketin dest min, min l guhdar dikir. Min l her nexwe j guhdar dikir. Min digot ka hela ew i dibjin, i gotinn xwe li hev anne. Y hinekan deng wan nexwe b, l gotinn wan xwe bn, yn hinekan j deng wan xwe b gotinn wan nexwe bn, yn hinekan melodiya
822

wan xwe bn. Niha ariveke min ya mzk pir dewlemend heye. Kurmanc, soran, zazak, hewram, lor, erdelan, hem ziraveyn kurd di arva min de hene. Ez li her celeb mzk guhdar dikim, l bila neye w maneya ku ez li mzka dinyay guhdar nakim. Ez li mzka Emrka Latn guhdar dikim, ez li ya Emrka guhdar dikim, ez li ya efrkiyan guhdar dikim, ez li ya asyaya dr guhdar dikim, ez li mzka balkanan guhdar dikim. Mzka kafkasan li b a min heye. Ez carcar li wan j guhdar dikim, l ne her gav. L titek ne, min digerne, min di ser behran re dibe, min di ser ewran re dibe, min li ba dike, min dihelne. Mzka klask min btir terbiya dike, min btir rehet dike. L ez tirk guhdar nakim. Gava ku ez li tirk guhdar bikim j ne ku ez j zewq distnim, an j tesrek li min dike, na bi ten ji bo ku ez bizanibim ka ew i dibjin, awa distirn. Firat Cewer: Ji bil kaset CD yan tu ev konseran j dik, ez bawer dikim ew j ji te re titek tne. ivan: Te di vir de behsa titek pir giring kir. Ez beder ev konsera dibim, l ev konsern ku tne kirin ji aliy tevgern siyas ve tn kirin. Mixabin, gava xelk xerb dikin, bi nav hunermendan dikin, hunermend roln xwe dilzin. Li ba kurdan hunermend nikarin rola xwe bilzin. Ji ber ku ev konsern ku tne kirin ji aliya part rxistinn kurdan ve tne kirin. evan bikin; komek hunermend dixin rz nahlin hunermend hurmeta hev bigirin, rza hev bigirin, herkes cih xwe bizanibe; hem ya dixin eyn kef. Ji bo wan ne xem e, nizanin an j naxwezin bizanibin ku kjan hunermend i rola lstiye, i kiriye, emr w i ye; ev hunermend profesyonel e, ev amator e. Hem ya dixin ayn kef carnan j dibjin, Newroza me heye, ma tu j nay? Ez hig diqeherim. Tu j nay i lawo! Bike, ez naym ! Ez diqeherim, ez carna telefon di ser avn wan de digirim. Me rojek nedtiye ku wan konserek bi nav me amede kiribe. Li her dern dinyay konser bi nav hunermendan dibin, afn hunermendan tn kirin, nav hunermenda t nivsandin. Ma adet ne weha ye. Na, xuyaye li ba me ne weha ye. Ew afan j bikin navn me bi tpn hr li bin af dinivsnin nav partiya xwe, an j rxistina xwe mezin li ser af dinivsne. Yaho xelk konferansan ji nivskarn xwe re dikin. Na li wan titn weha tunn. Hepene repene ma em li piy bin pere di berka me kevin hunermend bi pera i bike. Nabe, nabe, pere bi hunermend lazimin ku hunermend hunera xwe p ve bibe. Ez bi v yek pir aciz dibim. Firat Cewer: Ger hunermendek nikaribe li ser hunera xwe bij w awa bij? ivan: Nahitin ku em bijn. Ez niha li bariya xwe dijim min guh neda wan, ez wan red dikim, diim ser wan. hem hunermend nikarin v bikin.
823

Firat Cewer: Ez bawer im tu hza xwe ji gel xwe digir, tu dizan ku bi deh hezaran hezkirn te hene... ivan: Rast e, ez hza xwe ji gel digirim, gel li pit min e min bi ten nahle. Baweriya te hebe, ger hzn me alkariya min bikirana, niha i hunermendn dinyay yn mezin hene, min bi wan re bistira. Carna t gotin ku v milet hunermend nivskar dernexistiye. awan dernexistiye? Hunermend j derxistiye, nivskar j derxistiye, siyasetvan j derxistiye, l kurd wan dikujin. Niha Firat can, te rojek di van rojnameyan de nivseka poztiv li ser min xwendiye? Ne ku ez ji wan rojnameyan aciz im, na, ez wan ma dikim datnim ser ser xwe, l ez gaznan ji wan dikim. Ew diin li ser rojnamevan nivskarn xelk dinivsnin yn xwe j br dikin. Ma min hinik car xelat girtine? Ndem j t de, rojek yek behsa xelata min nekirine? Ez nabjim bila bahsa min bikin min bipesnin, na, bila ji bo xwe, ji bo milet kurd v bikin. Bila milet kurd nebje, hunermend nivskarn me tunene, bila nebjin em bkes in. Firat Cewer: Mzka ba ne ba heye, ji bo te mzka ba i ye i celeb mzk? ivan: Ji bo min mzka ba e ew e ku fdeyek bide jiyan, bikaribe hem qimetn neteweyek rengn bike, mirov bikaribe bi salan l guhdar bike. Mzka ku bi mal miletek ew ji bo min mzka ba e. L ez ji te re rastiyek j bibjim: min ji i mzk hezkiribe, gel kurd j j hezkiriye, min li kjan stran guhdar kiribe, gel kurd j l guhdar kiriye. Ew mzka ku min di bjinga xwe re derbas kiribe, min bi away xwe gotibe, ew mzk bye mal gel kurd j, j hezkiriye qimet daye. Firat Cewer: Ba e, ivan, ev stranaCan, Can ku gelek deng daye ji aliy gelek hunermendn tirkan ve j t gotin, gelo ew ya te bi xwe ye? Ji ber ku min li deverek xwendib ku ew strana Dell Doxan e. ivan: Di esl xwe de minCan, Can weke seneryok kirib, nsanek ehd ketib min xwest ku ez ehdeta w mezin bikim, bilind bikim. Min j bihstiye ku strana Can, Can ya Dell Doxan e. L baweriya te hebe tu tkiliya Can, Can bi Dell Doxan re tune ye. Dell Doxan ehdek me ye, ez gelek hurmeta w digirim, l ew stran ne ya w ye. Tu dizan iroka w i ye? Li Lubnan evek bb, ez j ibm w ev, hing Dell Doxan j li wir hazir b. Min ew strana da Dell min ji Dell re got, ka v stran bibje b awa ye. Pit w ev ev stran b mal rehmet. L di rast ye de him gotinn stran him j awaz w yn min in. Ez bi hurmeteke bpvan ji keda wan re nan didim. Hin kes v yek bi zanebn belav dikin, ew j ji dexes avneberiya wan t.

824

Mixabin di nava kurdan de dexes gelek pir e. Firat Cewer: Tu tkiliya mzk ya bi civak, bi hsan, bi evn bi er ve awan girdid? ivan: Niha, mirovat, nsaniyek hebneka xwezay and ye, l heywan ne hebneka and ye. Loma nsan difikire dike l heywan dixwe, nafikire dike. Mirov li ser xwezaya difikire, carna j mirov dibje gelo ev valahya heta ku die. Gelo ev mirovn di nav valahiya kanate de ne ine, ji bo i hatine? Em evndar dibin, miro vat dikeve her hal. Mirov nikare ji nav derkeve, nikare verne nikare veke. Ev bi ser xwe orkestrayeke; her aliy jiyana di nav hev de titek dike. Mesela gava ku evn li ser me tesr bike, em mzka evn dikin, gava ku er li ser me tesr bike, em mzka er dikin; bi kurt i tesr li ser e, li gora w di bin tesr w de mzk dikin. Tevgera mzk di di hem war jiyan de heye, l ima btir li ser evn stran hatine gotin? Evn bi xwe destpka jiyan ye. Gava ku mirov dizevice dibe xwed zar ze ew normal dibe. L gava ku mirov dildar dibe evna xwe dixwaze, li d digir ew evna ha hing dide bedena te tu nikar b w bij. Strann evne herkes eleqeder dike, tkil ye herkes p re heye. Firat Cewer: Di v pevajoya dirj de ivan Perwer di war mzk de i guhertin di xwe de kirin? ivan: iqas guhertine ba hene ez di xwe de dikim. Ez tu car naxwazim nda bimnim. Ez nabjim weleh min Xezal gotiye, div ez bi ten li ser Xezal bimnim, na, ji dest min were ez Xezal Derw Evd txim nava senfon bibjim. Ez mirovek ji guhertine re vekirme. Ez ji gundek Kurdistan hatim heta Amerka me. Ez li mzka her miletek guhdar dikim j hez dikim. Dixwazim mzka min ji ji aliy herkes ve, her kultur ve we re hez kirin, loma div ez xwe her tim biguherim j. Min du meqamn mzk gotiye. Min di hicaz kurd de gotiye, min di beyat de gotiye, min di rast meqaman de gotiye, min di sgah de gotiye, min di huzam de gotiye. Firat Cewer: L maja te ya li ser sehney nehatiye guhertin, li xwe kirina te eyn li xwe kirine, kincn te eyn kincin.... ivan: Bel, demek min xwast ku ez kincn xwe biguherim, l xelk ez rexne kirim, xelk hn v ikl min bne. Guhdarn min ji min re dibjin ku figr mina bi kincn kurd min li ber avn wan delal dike. Firat Cewer: Tu mzka kurdiya ro awa dibn herweha tu peroja mzka kurd awan dibn?

825

ivan: Ez rewa mzka kurd ya ro pir ba dibnim, mzka kurd di riyeka pir ba de ye. Ji ber ku nsann me pir ba dixebitin, herkes di war xwe de dixebite, ez hunermed teqdr dikim, ez tu kes bik j nabnim, gi av min in, ronahya min in. Mzsyn me mehel j hene, yn klask j hene, mzka kurd dewlemend e. K i dibje bila bibje. Em hene. Ndem 30.

1380-GULEZER Dibejin gul nexwee ay gul ez bimrim Dibejin gul nexwee ay gul ez bimrim Reben bi bext bi ree ay gul ay gul ay gulazer Derdim yek b, bu ye sed hezar Ez ji v cane xwe bu me b zar Ax derdim yek bu te kir sed hezar Ez ji v cane xwe bu me b zar Gulamin gula zer e ay gul a zer e Gulamin gula zer e ay gul a zer e Ber awm here were ay gul ay gul ay gulazer Derdim yek b, bu ye sed hezar Ez ji v cane xwe bu me b zar Ax derdim yek bu te kir sed hezar
826

Ez ji v cane xwe bu me b zar STRAN: ivan Perwer

STRANN SWAN PERWER 1381-KIRV Ax de were l, were l were l l... Ax kirv l l......ax Kirv v sib wez bi iyay engal, Gola Smoqya diketim ro gel di gelda gel di gel da di gel da Kirv l l.. Min bala xwe dab ku v sibek keka Smoqya li xwe kiriye kiras sor meles eka eba w eba daw di ser da Xwe dab dev Gola Smoqya mna kevoka, nordeka em Xebr di bin da h kirv l l ... Kirv tu zan gun min te iye ev heq op r li min te girt ye Ji min te ra bye sc ku ez misilman im tu j zid ye kirv l l... Kirv ez ketime bext te, t v sibek bi deng qebqeba heram kevne Xwe berde poz engala ewit T bi xa x Melek Tawis ke, were di ser derd kula re ramsanek bi ser can cesed kirv xwe berde Kirv l l... Kirv heger xr be bira ji d bav te ra be Heger gune be bira sedqa ber ser ez feqr we me kirv l l... car keik bang kir: Kirvo wez jin im ne bi dest xwe me Qurbana te me talan neke, ji xwe netirse, wez sond bixum bi xaltk Melek Tawis be Hege wez mirim ji axa sara me, hege ez bimnim ji rih can cesed kirv xwe ra me kirvo lo De ramsan m kek zidyan, di xwebna sehera sib di azanya mel da kirvo lo Sng ber min, kara xezala mi xib, mi dlimez, min kevoka, nordeka em Xbr e h kirvo lo De mna fncan qehw ferfr, dev lv min mna ekir Amed di dev cuh de axitkir dine, kirvo lo

827

1382-HELEP Wey lo lo wey lo lo wey lo Wez daketim kel koxanan Wez daketim ser birc wan diyaran Wez bi ser kela dil xwe de mijl bm Dsa ji xeman kulan derdan bi birnim Wey lo lo wey lo lo wey lo Dsa bombe baran herder girt mij dman e Dsa nala nala birndara ne Deng dayika t li ser lork wan e Bavik bi keder xwe davje ser zaroka ne L zarok mane b nefes brh b can e Ax birndarim wey lo lo lo wey lo Hey l l wey l l ferman oy.. Hawar hawar dsa l ime ferman e oy oy Li jor t giregira himehima teyaran firokan Herder xistiy nava agir mij duman e Li jr t qireqira zarokan hawara dayik bava ne Dsa drok xwe nva dike Wek careka din ji caran e Wek Dersim wek Palu Gen agir Wk Mahabad weka Berzan e ro dsa li deta Silemany Li kleka hundir li bajar Helep Fermana me Kurda ne ferman fermane............. Dsa hatin qelandin zarok ze e Ev dayik bava ne Ax hawar l ime ferma ne Li min oy ax birndar w eme l imin lo Er e hey l l er e hey lo lo... Hawar Kurdno hn bikin bileznin Hn kaxiz pnusek bnin binvsnin Dinya elem p bihesnin Serok rbern Kurda li hev bnin Bila bi yek bin ji hale me re titek Ji dinyay re binivsnin Bila xelk elem p bihesnin
828

De ku arek ji hal me kurda re bibnin Me ji bin v bindestiy dernin hawa hawar Heyfa Kurdstan ku ro diewitnin Agir li ser me Kurda dibarnin Ax de oy oy Lo lo ax de birndar w eme ivan Perwer li ser Helep gotib. 1383-K DBJE KURD NEZANN Wey li min wey li min Wey li min wey li min K dibje Kurd nezanin Wey li min wey li min Ew ne rind nezanin wey li min Ji kurdan re dibjim wey li min De bila De bila De bila De bila rabin bikin rabin bixwnin rabin de bila rabin rabin de bila rabin

oreger bi gelanin Hem wek era nin Wey li min wey li min Hele werin biprsin wey li min Efkare welat wey li min Ji kurdan re dibjim wey l imin De bila De bila De bila De bila rabin bikin rabin bixwnin rabin de bila rabin rabin de bila rabin

Ey jin mr Kurdan Bi qax me daw hilda Wey li min wey li min Wey li min wey li min Cegerxwn dilbirn wey li min Qirne dilbirnim wey li min
829

Ji Kurdan re dibjim wey li min De bila De bila De bila De bila ivan 1384-XA DNE Eman eman xa delal yar kir... Ax l tu yar kir ax were lo ax Were min dest xwe avt sng pela biko qetiya Ax l sng sip dikir hawer l ax... Wele ev bbav b esas ewar cran derdora me Li ber dev der li min xa delal ax l gohdar dikir Were eman ... ax eman eman hawer l were lo lo... Wele gel fesad ewaran n cem bav min xa delal Ax l fesad kir ax were l ax were lo ax Wele em herdu biin cem hakimek adil mala w ava bibe Bira b vana herdu cihl in ax l nezan in ax ha wer lo lo Ava ji bona av te y re belek, ji dmane sorgul bejna te ya zirav Ma ne hersal min dinya gihirt ax l aqil ji v kir Were eman... ax eman eman hawer l were lo lo... ax x delal Eman eman xa delal min go ez ne x im... Ax l ne derw im ax were l ax were lo ax Wele ez rahjim va xenera xenerek heyder bidim ser dil xwe Dil xwe reben ax l biqeliim hawer l l... Wele ez hem derd elem keser xa delal ax l l bavjim Wele tu dibne kambax mal me qeliyane Wele ez nizanim derd dil xwe reben ax l ji k ra bjim Hawer l eman... x delal Ax eman eman xa delal min go ev i dar e Ax l di hewa we de ax were l ax were lo Wele dar e vaye bi nava payiz dawiy re pel xwe weandin Ax l bi ser me de ax hawer l Wele xwed bike miraz mirazxwaza miraz min xa delal di nav doek lihf balf ax l qedfe da Ax were eman... ax l xa dn rabin bikin rabin bixwnin rabin de bila rabin rabin de bila rabin

830

1385-XEZAL XEZAL Xezal Xezal de hay hay... ro min db mala Xezala min barkir zozana oy cefay ewt kul dilm pir bn Xezal... hay... Ez van kul dilm heya dare bye jtere bibim Cem aiq cem xozana.. oy cefay.. Gel gundyan cranan ma hun qey nizanin Ma rk Xezala min sor bne ji kut mat lolo... ramsanan oy Xezal Xezala min xeyidiye gel gundyan cranan Ez nizanim va qza seba iye hoy.. nay ray Xezal biyan e oy Xezal, Xerb zor e oy cefa Bel mery xerb li welat xerbiy kor e Xezal ro min bala xwe didim iyay Span Xelat berf lkir oy Xezal Dsa min dt bilbil malxirab di quntara de hln kir oy cefay Sala par heta van axana Xezal ya min b Sala sal mr heram rab lolo dawe l kir.. Xezala min biyan e Gel gundyan cranan ez nizanim va qza seba iye hoy.. nay ray

1386-BUHAR HAT BUHAR Buhar hat Buhar Gul veb li rk yar Wexta av min lket Aqil ji ser min b der Buhar hat Buhar Mgulek d lrk yar Mbala xwe da v gul
831

Ji dil de evndar e Hin pir gulm pir hene Gul min wek te ne Buhar hat tevbgihay Tev girt ol iyay Buhar hate govend Govend qada mra ye Buhar hat Buhar Mgulek dt binya dar Bala xwe dam w gul Ji dil de evdar e Hin pir gulm pir hene Gul min wek te ne Buhara me rn e Tevde ghay hn e Ke dil min xwe ke Gi bi kul brn e Buhar hat Buhar Mgulek dt binya dar Bala xwe dam w gul Ji dil de evdar e Hin pir gulm pir hene Gul min wek te ne Buhar i xwe rind e Tev girt bajar gund e Ke te ez helandim Carek ser limin hilde Buhar hat Buhar Mgulek dt binya dar Bala xwe dam w gul Ji dil d e evdar e Hin pir gulm pir hene Gul min wek te ne

1387-BEHRA WAN

832

 De ro mi go dil min b Behra Wan Kelem derd kulan e oy De ro mi go best em kan hemu bi ser de helyane hawar e limin... Ax were l l hesretam day oy... De ro mi go iya zozan, ax newal Hem ml bne li bende mane De ro min go behra Wan werdigere Die die li qim die pl pl diav Weke bay robar li qimeye bay kur e di dil Kurdistan de ye dilline ya Were eman neman oy hawar e limin ll day oy De l l day oy nema... De xwezil ez teyrek baskbelek bma Ez ax bi ax welat bi welat derya bi derya wergeriyame oy Ez geh bilind byima, geh nizim bma Min bask xwe li bay tenik xista bifiryama Behra Wan dil Kurdistan, ev b demek dirj ku min Kurdistan nediye De ez biama li ber Behra Wan dil Kurdistan De min bi Dil Kurdistan devenitama Hawar e limin oy.. Were eman l day hesreta min

1388-EZ KEKA GUND ME Ez keikek gund me lo wez brndar im Det bajar nedme lo wez brnd ar im Gula mrga gel me lo wez brndar im Ava em kan me biraym hew zanim Lo bira ser min bgor Em girtine bi zor Bi sax ketne gor.... Bira evna dil min Agir berda can min Hstir berda av min ay Min jxortek heskirib Ji mal meriy me Bav biraym nedan bn sebeba ser min Bav biraym nedan bn kelem av min Bav biraym nedan bn berdevk dev min Lo bira ser min bgor Em girtine bi zor Bi sax ketne gor....
833

Bira evna dil min Agir berda can min Hstir berda av min ay Min div navir nemne li ser rk Chan Ke xortik gi bibin weke xwik biran Li her der ava bin da nikav dibistan Ber dest lingan mane em ken Kurdistan Lo bira ser min bgor Em girtine bi zor Bi sax ketne gor.... Bira evna dil min Agir berd a can min Hstir berda av min ay Hele were binr hat mala me Perwer ivan Teb ser seran ser roniyan hat xozan Kurdistan Derd kuln me pir in bne qr qitran Te bi deng tembra xwe bela kir li nav chan Lo bira derdo ivano Xozano bar girano B waro periano oo... Lo bira ser min bgor Em girtine bi zor Bi sax ketne gor.... 1389-SEBRA MALAN KARA XEZALAN Sebra malan kara xezalan Bi me xwe e w nedin Ser xwe rakir kete du ala L li w kes neb xwed Bira bira derdm giran e Ho bira derdm giran e Ooo.. pir tne ser min ev gelek erm e Ooo.. bela ser min ji wan re ne xem e Wexta min dt gelek p a bm Bi can dil p ra bm Hsir ji r jor de hatin xwa Min nr l beyan b Bira bira derdm giran e
834

Ho bira derdm giran e Ooo.. pir tne ser min ev gelek erm e Ooo.. bela ser min ji wan re ne xem e Min go can ceger xwika min Hel wer ba min em rnin Ser xwe rakir kete du ala Ka ji bo i w mijl be Bira bira derdm giran e Ho bira derdm giran e Ooo.. pir tne ser min ev gelek erm e Ooo.. bela ser min ji wan re ne xem e 1390-DE LOR KUR MN LOR De lor lor kur min lor Bav te kutin dayik bi gor Gernas mrxas div tu negr n ku sax bin nema tu bimr Dujmin bi top firok leker Bombardiman kir welat li her der Hilweandin tev mizgeft dwar Kr kr dinalin jar brndar Zar zn Kurd pir tne kutin Dexl rez pez titek nehitin Taz bir kir banger berf Wan venarin van ikeft berqef Li ser zik xwe diin bi mest Hin dest hin p, hin ser ikest Di evrean de gernas e rber r brndar dema diin er De lor lor kur min lor Bav te kutin dayik bi gor Gel hiyar e gelek giha ye Tiving di dest e li ser iya ye Sr piling in hawr dibazin Doza me Kurdan serbest dixwazin Bi xwn nivisn li ser zinaran Livir nemaye cy neyaran
835

Bi qete dujmin qada me berde Ev der welat gernas Kurd e Qada me berdin ji bo me yekser Em atxwaz in me nav ev er Em j wek we divn serbesti Ma k dixwaze dl bindest

1391-SERFRAZKN ro gel dike er jn Hz dike bi xurt raman Bimre neyar gela cunta Bij Yektiya Popular Serfirazkin serfirazkin biknin zncr zordar Serfirazkin serfirazkin serfirazkin ala azad Bi hurandin, bi gir fde nak Hatin w bibe sosyalst W sibe ji ro xwetir be Ew droka min n vebe Serfirazkin serfirazkin biknin zncr zordar Serfirazkin serfirazkin serfirazkin ala azad 1392-L DOTMAM Xeber hate min li ser eqa dil Eywax gul b evndara bilbil Bilbil xema qet nakne ji gul L dotmam l dotmam wey limin rre L dotmam l dotmam l dotmam Delal evndara pismam Zeriy evndara pismam Dotmam dayika me tev nitiman e Diqr digaz li ber desta ne W awa b sebra me Kurdan e L dotmam l dotmam wey limin rre L dotmam l dotmam wey limin rre L dotmam l dotmam l dotmam Delal evndara pismam
836

Zeriy evndara pismam Dotmam tu pir rn li ba ivan L nitiman nadim bi hezar yaran Bo azad dil canm qurban Bo rizgar divm axa goran L dotmam l dotmam wey limin rre L dotmam l dotmam wey limin rre L dotmam l dotmam l dotmam Delal evndara pismam Zeriy evndara pismam 1393-MMCAN Hatim mala bav te, hele hele hele hele Mmcan Bo xatir avn te, hele yar hele yar Nnacan Pir xanim e dayika te, hele yar hele yar Mmcan Xwe camr e bav te, hele yar hele yar Nnacan Bejn bal av biryn te hele hele Mmcan i xwe li hev hatine, hele yar hele yar Nnacan Li min bibihor ezben, hele hele hele Mmcan Bhemd dil min ketiye te, hele yar hele yar N nacan Em hatine te bixwazin, hele hele hele hele Mmcan Ser avan gil gazin, hele yar hele yar Nnacan Mala bav te ava be, hele hele hele hele Mmcan Bixrhatina me dixwazin, hele yar hele yar Nnacan Gotin: ivan Perwer-Muzk: Gelr 1394-EHMED MALA MSA Ax... heywax li min, heywax li min... l mala min Heyfa dil min mehkm, min reben l dil ketin Ehmed Mala Msa awa mi dixwaz l mi nadin Hn awa bikjin xwemra ji bo xatir mi reben xweik jin Heywax li min heywax li min mala min Heyfa avn re belek hn dibnin ro ax ketin Ax.. day Ehmed Mala Msa i xwemr e, hunermend e l, tembrvan e Tesbh di dest w de ji kevr ad, l ji kehreban e Ew mrxas xwemra nekuje bi Xwed ez bjim:
837

Ew e mr bi sed mran e Ew nemerd Ehmed min bikuje hawar ew ji bera gur rov l xayina ne Ax.. day pre hat cejn da v Qurban Keik kurik me derketin govend, ah l v dlan Salih pismam min bang kir got: Te por kur Ehmed Mala Msa birndar e li aliy le... di eywan Gava ez m mi bi av ser xwe d, hawar e day... Dil min ewit l agir dan Heywax li min heywax li min mala min Heyfa av re belek dibnin hawar, dibnin ax ketin Gotin Muzk: Gelr-avkan: Sed Axay Cizr Berhevkar: ivan Perwer 1395-GULNAN Gulnan Gulnan esmer halim peran Ez biim xerbiy, destmalam bo te nan Buhar e var e, sy girt zinar e Ke xort li seyran Ji xeyn me dost yar e Gulnan Gulnan esmer halim peran Ez biim xrbet, da bo te bikem n an Gulnan gulgul, kesk sor da xemil Kes Gulan nev, ew delala v dil Kes Gulan nev ew serdilka v dil Gulnan Gulnan esmer halim peran Ez biim xerbiy, destmalam bo te nan avkan: Hesen Cizr Berhevkar: ivan Perwer 1396-DOTMAM MN(MAM MIN) Were dotmam were dotmam were dotmam Tu kullka nava ax zozan Wele dotmam he kes derd evnk nedtiye Ax de bila li min dotmama min nekin gazind loman... Ay de domam... ax zer kubar dil evndar
838

Wele dotmam ava et me erbet e... Pla navn li ser hev kete L dotmam dib evnka xelk alem adet b Ax ya min dotmama min li Cizra Bota bye i qebhete Ax de domam... ax zer kubar dil evndar Wele dotmam ava et me hn e, pla navn ser bin e Wele ez herim dotmama xwe ji mam xwe bixwazim Wela heke mam min dotmama min nede min Wele ez epil dotmama xwe bigirim birevnim Biqelibnim ser em Xalidik Ax de domam... ax zer kubar dil evndar Wele domam wele domam, nav dotmama min Guln e Tava heyv daketiye Cizra Botan ser bin e Ez herim dotmama xwe ji mam xwe bixwazim L l heke dotmama min nede min Ez bjim mamo tu xwny ser min Ax de dotmam dotmam Wey de dotmam, ax zer kubar, wez bi xlam Gotin Muzk : Meryem Xan Berhevkar : ivan Perwer

1397-HEYBNN Heybnin bnin Kejawe bnin Ew kie mindal e dil meknin Er inar lawlaw Cana zerya nemawe Er min bo k digrim K bibe ya ma Heybnin bnin Kejawe bnin Bel deln le bane Cana xum exime xwar Er xum exim bawi Gel gele dar Heybnin

839

Er deln lew bane cane ede herzan e Bel id qabil bala berzan e Hey bnin, bnin Bel dibn hingiv ket Canam le qutya n da Bel man n xazgn Vala hatin bi n da Gotin Muzk: Gelr (Soran) avkan: Tpa Silman (Enwer Qeredax) Berhevkar: ivan Perwer 1398-MRKT Mrkut bnin v yal Nend bendan vemal Dox bigrin rakin Bila dangoh binal Him dano Him xwarino Him jyano Kes nekin B mano Kes bikin Jn jano Ay ay ay ay...... Hey ne li mal e ne li mal e Lawik hate p mal e Ber bna te bhal e Ji kerba keik dinale Xwed ava bike v mal Keik bike bermal Dan me ye Pel kuteye Ew xwdana Eniya me ye Axa naxwe Xatn naxwe Ev j keda
840

Dest me ye Lawno rabin dan ldan in Tev l bidin nan dan in Zar zn me bir bn Li payz zivistan in Spas ji xuday xwe bikin Daye me ev nan dan e Bila emr me wiha nee B azad b man e Ay ay ay ay.... Nan me ye Hem kute ye Nocan be Li can me ye Me helal be Rizq me ye De l bidin Dan me ye Gotin Muzk : Gelr Berhevkirin : ivan Perwe 1399-STRANA ER TNANTE Hey l day hey l day hey l day. Dil min de way. Ehmed Axa xwe berda bajar Nisbn. Cem Qammeqam Nisbn. Got Qammeqam Nisbn dil min da way sed cara min way. El y Bet bab sif Nezr ferx mala Haco sultan Hevrka qaaxb kefte dunyay. Li pit qaxbna El y Bet bab sif Nezr ferx mala Haco debara min di cih te da nay. Qammeqam Nisbn go Ehmed Axa tu rabe lez bike bi lezne Axawat Muxtara bne mezbeta cke mza l bixne em v mezbet deyne wal Beg bajar Midyat. Bel waly bajar Midyat tlefon bidite bajar stembol. Belk em fermana El y Bet bab sif Nezr ferx mala Haco ji derg stembol hilnin Ehmed Axa lz dik dilezne Axa Muxtara di cemn mezbeta dik mora l dixn. Dane wal Beg bajar Midyat , waly bajar Midyat tlefon dab bajar stembol fermana El y Bet
841

bab ~sif Nezr ferx mala Haco ji derg stembol li ba Sultan stembol deran. Elko lawo min digo meman xwe meman tit reb alem li ban bat qelem li erd Xwed kes l nezan. Li w roja fermana El y Bet bab sif Nezr ferx mala Haco ji bajar stembol deran. Hizar esker law dewlet bi topan xvet cadira ve li dewra qesra Tinat . Li dora El y Bet bab sif Nezr ferx mala Haco girtine der topa dane qesra Tinat. Elk Bet digo gel xulama lez bikin bileznin hewara imn Hen Heyd kak Melk bab kur ji minra bnin hewara emdn ol ji minra bnin. hewara emdn ol ji minra bnin say eref ji minra bnin. Lo lo lo Elko lo lawo qesra Tinat wa bi hejre. Bejin bala El y Bet bab sif Nezr ferx mala Haco Sultan Hevrka Xelef mala Osman Paa ,bejna ala apikaye rextan zincra Axa fermana Hukmet li mal li er girane. Ji xra Xwedra ne fermana ferman Hukmet ba bila fermana shs (33)er kurdaba,fermana er kurda b ra b tekbe. Bi telaq jin berdan li pita kuzik epera d kva min l digote gurmna dihol zirna daweta her d Axay min sif Nezre. El y Bet go lawo im'n qesra Tinat bi dar b ye. Fileho av te keta esker dewlet zirav te qet ye. Kerrb li imn Hen Heyd da,go lo lawo Elko qesra Tinat bi simaqe. He kes ji min te ji tal ya ev pda dest xwe ne d qefta xencer hicrmta bernede zabit ser top,jina xwe berdit bi s telqe. qesra Tinat dil min bi xebere. dan navmid imn Hen Heyd kak Melk geleg hene. Dest da qeft xencer hicrm berda b esker dewlet ji talya ev pda zabit ser top kut da ber xencerae. Dil min li xebere adan navimd Mihemed lo geleg hene. Dest da qeft xencer hicrm berda b esker dewlet ji talya ev pda zabit ser top kut da ber xencerae. imn Hen Heyd bandik lo lo Elko lo lawo.qesra Tinat bilinde wa li hereme. Deng top topxana dewleta Turka li ser ser El y Bet bab sif Nezr lda leme leme. Axa roja koka dwana tu li ser jor rnt tu ji mala Osman paay tu Axay ez xulam te me. Bel roj qesra Tinat ew gava xulna topan teyaran li wn bomba hng roja mirinn Axa bi xwed tu celeb w roj ez
842

ribad te me. Ev stirane ji zar dev stirnbj koko dwana (Mihemed Pro) hat ye wergirtin li roja 5/8/2001. Bajar Dihok Jder: 1- Dr. Ehimed O.Ebobekir: Kurdistan li ser dem at y(silman,1998). 2- Dr. Ehimed O.Ebobekir:Nernek di kurdologn ngilz bit er cihan y k,kovra Roj kurdistan,ji (59),Bexda,1980. 3- .C.R.Tbn sebaret hozn Kurd li wlayat mosil,wegran Ebdulkerm Find (Dihok,1996). 4- Namek ji Kon Re li 17/9/2000. 1400-VAN Dn l l ivan pez daxist ji iy Ay dn l l Bir dora kaniy Ay dn l l Brvan n piy Ay dn l l Dotin bizin tev miy Ay dn l l ivan pez an zinr... Ber kendala r du gur... Berx bik me kir nagir ran a li nav gul giy ivan pez an welt Nav bexe tev dar sv Van gska kir kire-kir ra li nav gul giy Pez an dora br Saz kir bi w bilr Kotan xwe da hember Ker girt dora miy

843

1401-VANO-1 L l de min go kom ivan li neqew An an di dorre erx diwime mna kew De min go heta ku yalan dne xwe digerim Ji te bttir kes di nav memik xwey gewr ser de nakime xew De here loy loy lo ivano can abl bik qurbano De min go an an pez ivn pez qar e D qurban min duty bi tasa zer e ne min go lo hevalno loma mekin De min go ez ir bikim va qeder e De here loy loy lo ivano can abl bik qurbano De min go pez ivn pez zay ye Ne min go te rkir min av day ye De min go lo hevalno loma mekin De min go ez ir bikim v ivan De here loy loy lo ivano can abl bk qurbano Anan de min go koma ivn ji malan w da Anan de min go berf baran kete vir lda de et malik ewit Na ivan v ser p b bele vda De here loy loy lo ivano can abl bk qurbano L l de min go pez ivn pez qicix e ivan hat ber me da tarla qilix e di naber dil min te da nalla ser p wan lancix e De here loy loy lo ivano can abl bk qurbano Anan de min go ser min te diwm can e Dilem diee diwem tan e Dixtr Kony Hakme Enqer dixtr hakim nafle ye Dest ivan mal bavm derman xwe ye de were loy loy lo ivano can abl bik qurbano Navenda Anadoliy

844

1402-VANO-2 ivano co dib tu li dest diyaran Nabn tu ruy ne derd xedaran a dib tu herdem bi berx bi karan Xwezil ji berxn te j yek ezbama Heyla lawo ivano Ez heyrana ivano Heyla lawo ivano Ez qurbana ivano Pif dik bilr tu li evn tar Top dibin pezn te tev li te dikin guhdar i dib tu ji wanra tu bi kjan zar Xwezla ji guhdarn te j yek ezbama Helbest: Kemal Badilli Mzk: Yilmaz Ersahin 1403-OX ENG Li dil halan talan e Chan b berd berdan e i karim xwe bikim dilko Di nav talan cenga b Dil min xwe neb carek Limala ox enga b awa dilxwe dibe y ku Di nav pen pilinga b Tu zan ez evndar im Dijm l b c war im Li ku war xwe digrim ez Ku dil reng kerenga b Kelenkof bi dest yar Bi doza ktina dil t Gelo rge dibe ku Birndar tifinga b

845

Helbest: Cegerxwn -Muzk: N.Dara

T
846

1404-TAHR L de bib bib, l Zahir bib Swar boz Xoc Xizir hat pita qub Bila li min Tahir derkeve stra sib Ji v derd ez namnim, bila b dawiya din. Lo de ban ban, lo de Tahiro ban Xwed v sib ji min te re xerab an Hstirn Zahir diheriqin wek em kan Li nav heyt hezar kesn bajar Palo de Xwed teala ji min Tahir min re xerab an Tahiro ez bi qurban tu kevoka sekman Gava germa havn li me dan L Zahir dn tu va y Tahir kan? Lo de dilo ez nemnim Tahir kan? L de nabe nabe, l Zahir nabe Xwed j bi v rew dixeyide, raz nabe Ji ber kirine fesada Xwedyo diln nabe Ger Xwed miraz min bi dil min neke Bila bi darda ke. Lo de ban ban, lo de Tahiro ban Xwedan jor ro ji me re xerez an Bila Xwed kul bike mala mr Xoc Ereb awa ketin navbeyna her du dilan ro evn nef bye, dil ji hev veqetiyane Lo de birin birin Zahir birin Mala Tahr min ro ji bajar Palo ye bar dikirin Ber wan dan bajar Msil,
847

lo em ji hev kirin. Bajar Msil biewite ne havn e, ne bihar e Tahiro ez bi qurban bajar, Msil ji te re ne tu wer e Dest min evdel ji te nabe Roj germ ev sar e Gotinn Xoc Xizir swar boz, ji me re b qerar e Tahiro delal dil min tu dsa kerem ke were mal e Eza ciln delal xwe biom li eywan bi avn germ sar e Em dsa dest bavjin hev, bikin wan henek yar e Seba Tahir min delal, d min ne kar ne emel e Kar din bi min zor e, Dil min bi jan keser e Jina min li bajar Palo, seba tunna Tahir bi min giran e Xwedyo mirin hebe, dil tunebe Xwaz dsa mala me cran mala we ba Dwar navbeyna me herduwan xera biba Sib var avn min bi bejna te ba Ezral min li ser mil min peya bibiya Emr min iqas hebe, mirina min li ber ya te biba Zahir nemeyek tij hstirn cavan dinivsne, avn xwe li ser riyan dirban digern e Karwan Msil te dihere ku name p re ji Tahir re bine Zahir bala xwe daye Karwan Msil ji w de t ye Nameya xwe girte xwe da keviya r Bala xwe daye sermiyan kerwan tefti da xelk ye Serbazirgan swar hespek ye
848

Zahir li dora kerwan dihere t ye Ez keikim Ger ez name bidim ditirsim w nav min xerab b ye Cardin name kir paila xwe vegeriya qonaxa qesr ye Karwan Msil hat zivir kete r ye Tahir ez bi qurban Msil biewite mwan tir Min qonaxa bir per cehd l r kir Bi avn ilg, derdek mezin nay nivikir Bila li dil te ayan be ku min ima name neandiye Karwan Msil hat ji min bihur Zahir li hundir qesr qonax digir Dihere t ye, Bala xwe didey ku ser qantirek derket ji hla r ye. Feqrek li swar qantir dimein li ser r ye Zahir got: Ya rebb zzet, Ev mizgn yina namey ye. Got: Qantiriyo ez ketime bext te Xwed ye Gelo tu y ber xwe bid ku her k der ye? Got: L Xweng ez dikim herim bajar Msil ye Zahir got: Zilamek min heye li bajar Msil ye Ez dixwazim namek j re binim Ne qaax e, weke sirr dewlet ye Qantir got: L xweng, xwed li kes neke kiras feqir ye Zahir dest xwe li paila xwe digerne Sed pnc zran heq qantir dertne Qantir er ku zran dibne, Ez nemnim awan dilezn e... Qantira xwe dibe li mezat difroe, hespek distne Nameya Zahir li beriya xwe datne Dibje: L xweng nav nana xwediy nam k ye? Zahir dibje: Lo de yan e, lo de yan e, lo de dil min li yan e Derd min j al Xwed ve pir giran e
849

Ne lac ne hekim ne derman e Gava ku tu gihay bajar Msil bi ferman e Ji ciwann bajar Msil bipirse Gelo qonaxa Tahir kjan e? Hema, qantir ji Zahir xatir xwest da lingan e.... Qantir giha bajar Msil bi ferman e Bala xwe day, end xort li hev ciwiyan e Got: Gel xortan ez ketime bext we Xwed ye Ka hela bi min nan din kan qonaxa Tahir kjan e? Xortan bi awirn avan aretn destan nan dan e Qantir bala xwe day ku, xortek rnitiye li ser seky Ser xwe li navbera her du ok xwe daniye. Qantir got: Xorto guneh te tune, l derd te giran e Gava ku vedikin dev derd kulan e Qantir digot: Tahiro heyran ban, lo dilo ban Hstirn Zahir dibarin weke em kan Mizgn li te, min nameyeka Zahir ji te re an Ez bi bajar Palo ketim, lo li w gir Min dt qonaxek li per cehd, li ser r kir Zahir bi avn ilg, derdek mezin nemeyek nivs kir L, karwan Msil hat l bihur Vay min an nameya Zahir bi min re hazir Qantir dema ku nama Zahir pber w kire Tahir dev namey vedikire Xet nivsa Zahir nas dikire Nameya Zahir girte di paila xwe de kire Qonaxa mezin seba xatir mizgna nameya Zahir li ser qantir tap kire Tahir got; L Zahir xwez mirin heba dil tune ba Mala me dsa crana mala we ba Dwar nav min te xera biba Xwez emr min biqediya, mirina min li ber ya te bya Zahir Di nama xwe de gotiye: Tahiro, tu ne girtiy?
850

Tu ne di qeyd zincran day? Tu li dervay, l tu nef by Qey tu y her dem li bajar Msil bijiy? Tahir dev ji aqil evna naniy berda Got: K der ji min re bibe j d bajar Msil ji min re nabe. Tahir kete ser riyan dirban ber xwe da hlna evna xwe.... Tahir evek nv ev giha bajar Palo li dora qesr hat, li ber ibaka eywan Zahir sekin ye. Bangek gaz zahr kir, bi dengek evn nobetdarn qesra mr ew dtin Tahir rev l, dan d ew girtin, Ber w dan zndan, ew birin. Zahir li ser w deng Tahir ji xewa eng b li dora qesr hat, l kes tune b. Ji xwe re got: Gelo ew xewn b an xeyal b? Ew deng bu kul kesereka mezin li ser dil Zahir rnit. awa ku heft sal ber mala Tahiro ku bar kirib. Ev deng han, hn ji w dem bhtir b. Got: Belk Tahir nameya min girtibe hatibe? Li aliy din zapitan li Tahir pirsn kirin. L Tahir ne nav xwe ne y diya xwe ne y bav xwe da, ew nas dikirin. Zapitan Tahir teslm yek hemam kirin ji bo ku w bixebitne. Hemam ev xort nenas bire berber, ew kirin. Hant hamam, qatek ciln nuh l kirin. Nihr ku xortek pir delal e. P karn giran nedikirin. Ew kire ayxan p ay qahwe didan kirin. Ke bkn bajar Palo p hesiyan ku xortek delal li hemam dixebit. Rab tev her s cariyn xwe riya hemam girt. Xwediy hemam bangek li lawik nenas kire. Tahir, ar heb ay hant li ber her ar xanima kerem kire. Dema, lawik nenas ay hant li wan kerem kire. Gava ku avn wan bi hev du kete. Weke rhn wan di poz wan de b der, a wa cemidn di hev deEv ser end salan e ku hev du nedtine Gotin: Belk ev xelet be ev ne ew be? Roan Lezgn -Azadiya welat 97

851

1405-TAHSN TAHA (1941 - 1995) Tesn Taha, di jiyana Muzka Kurd de rpelek n vekir. Di droka welat me y bindest dagir kir gelek kes hene ku nav wan bi tpn zrn t nivsin dikevin nava navn nemiran. B guman hunermed nemir Tehsn Taha yeke ji wan anaziyan(ftxaran) ku sed heyf gelek z xatir xwe ji me xwast. Tehn Taha di 25 nsana sala 1941 an li Amdiy hatiye din, Bav w Teha Mihemed bi xwe yek b ji deng xwen nava ah dawetn ar Amdiy gundn der dora w. Ji ber v hind z bi deng xweiya kur xwe Tehsn hesiya hem pwstiyn xwndin ji bo w amede kirin. Dest w digirt heya dibire dibistan. Bi v reng tevqa bav w tesra deng awazn hunermend nemir Miheme Arif Cizr bn sebeb ku bi giran li ser dersa xwe raweste, di dawiya sala 1958 an de di Radiyo ya Bexday de yekem strana xwe Ekere nakim tomar kir gihande guh gel xwe li hem Kurdistan. Evna w ten ji bo stran neb, belk w dixwast bi Hunera anoy j bi iklek vekirtir derd kuln bindestiya gel xwe nan herkes bide, ji ber w hind pit kuta kirina xwandina xwe ya xwndingehn seretay(we ragirtina diplom) di zankoya huner bedew ya bajar Bexday lsansa Teatir j xelas kir li sala 1960 di barar Maxmur de dest bi dersbjiya mzk kir gelek agirtn ba perwerde kirin. Di ax ders xwndine de ji ber alakyn xwe yn siyas helwesta
852

Kurdatiy end caran hat girtin kence teday giran l hatin kirin. Di sala 1961 pit gebna agir ore li baur Kurdistan, Tahsn Tahay dsa di gel hevaln xwe di mtngek da ser parastiya organzasyona mea xwendeva li Zaxo kirin dsa j hate girtin, pit dtina zahmetiyn pir zde hat berdan yek rast xwe gehande nava refn pmergayan li hermn azad kir de. Di dawiya sala 1963 an near ma veger mala xwe dsa hat girtin. Li sala 1964 de azad b, di jiyana zndan de j nedisekin bi kirina strann bi naveroka xwe dewlemend xebata xwe didomand. W bi ziman mzk er dijmin dikir. Strana D hatin bihar li zer zar w di nav gel de belav b. Bi v stran da diyar kirin ku azadiya gel kurd y rojek bibe dib ji bo azadiy bihak

giran b pk kirin. Gelek hunermend deng xwen paye berz di nava civata hunermendn me de hebne niha j h j hene, l ew kesn ku binaxiyek ji bo v pwistiya girina civak saz kiribin, mixabin pir kmin.Tehsn Teha di van salane derket nav qeda hunera mzka kurd, l ne bi wan weyn ber, bel di xorik w de titn n hebn, bi wateyek din mizgn huner mzka njena kurd b, mna mamost Qedr Can Goran ku ra kurd ji qeyd zincrn qafiye beytan xilas kirin ew derbas rpelak din y jiyan kirin, Tehsn Taha j ji bona hunermendn kurd riyeka n vekir ku di nava niv n gihety w dem de bi heycanek b nimne hat estqbal kirin riya w berdewam kirin, di demeka kin de strann w gihetin hem devern Kurdistan nav deng w li her dera Kurdistan belav b. Mamost Goran li baur Kurdistan helbestn n pk civata me kir Tahsn Tahay j mzkek n bi naverokek pir bi wate afirand. W di xwandingeha xwe de gelek agirtn n perwerde kirin ku her yek ji wan pit Tehsn Taha bi ser xwe rberk v rbaz t nasandin: Gul bihar, Eyaz zexoy, Erdewan Zexoy hunermed navder kurd Dilad Sed gelek kesn din rgirn riya w bn ku heya roja ro j, deng mzka wan tevan li hem devern Kurdistan t guhdar kirin.
853

Teybetiya her ekere ya strann Tesn Tahay ew ku di helbestn xwe de bi zimanek zelal sade wek ku bi gel re diaxive nihn remz armanca xwe beyan dike. Bo nimune di strana Xal xalok li bext te me nav welat xwe y bindest Kurdistan e n ikare bi ekerey beyan bike. Di dest pka xebata xwe ya huner de hunermendn navdar yn mna Mihemed Arif Cizr, Ey an,Tahir Tafq, Nesrn rwan, Elmasa Mihemed hwd ew ji bona hunera wi ya njn pir tewq kirin. Di demeka kin de gelek berhemn ba pk kirin, ku di roja ro de j ji bo gelek hunermendn ngihet bne serokaniyn pir bi kr bi mifa. Pit sala 1991 li er kendav da guherandinn siyas bn bar jiyan li baur Kurdistan j pir nexwe b di 13 Adar 1994 an de ji bo areseriya nexweiya dil xwe hat welat Hollanday, l ji ber derengiy ji bo areser kirina a xwe ya giran sed mixabin di 28 Gulana 1995 an de ber dilovaniya xwe. Tehsn Taha di esman hunera Kurdistan de strkak pir ge b. Tahn Taha hertim di dil gel xwe de bijin y brann. Kovara Huner 1998 payiz. Ji bo branna hunermend ku bi hesreta dtina Kurdistan, li xerbiy ser dan Tehsn Teha Amd: Destpka Karek N Drok (1941 Amd 28.05.1995 Holland ) Kakar Oremar Amd, Amediya, Amdka Behdnan an j Amdka Bilind ku di drok de bi nav paytexta herma Behdnan j hatiye binavkirin, yek ji bajarn her kevnar di drok erdnigariya Kurdistan de t hesibandin. Bajar Amdy li ser iyayek bilind hatiye kirin ku ten du ryn bi nav Dergeh Msil Dergeh Barzan riyn ketin

854

 derketina bajarin. Di derga v bajar kevnar bi temen xwe 3000 sal de gelek mr hakim, helbestvan nivskar, drokzan zimanzan, mrxas

qehreman, dengxwe hunermend rabne ku kar xizmeta wan nay ji br kirin.Hunermend nemir Tehsna Teha di sala 1941an di nava malbateke nv hal xwe de li v bajar drok hat din. Nav dayika w Xurbet e Teha Mihemed bav Tehsn j ku karmendek dewlet b, z phesiya ku ji nava ar kur pnc ken w Tehsn di hinek warn civak huner de, xwedy taybetmendiyn cudaye. Tehsn ji zarokatiy li ser ava " Kanya Mala "(1) bi hevaln xwe re dilst hertim bi dengek bilind ji wan re distir. Deng w ji zarokatiy bala xelk dikiand ser xwe, l kes nedizan ku ev deng y rojek di nava hem Kurdan de b hezkirin belav her cihek bibe. Ji saln 1960an pde Tehsn Teha bi awayek berfireh dest bi kar xwe y huner kir. Di destpk de bi kar anogeriy(lstikvan sinaryonivsandin) derket pber gel. L ten bi kar anoy thnatiya w ya ji bo huner nediikiya dsan j veger ser deng xwe xwest bi stirn v kar ku hem evna w b, bidomne. Gehtina bi v xweziy di w ax de karek wiha hsan neb. Sedemn ol , pavertiyn civak, taybetmendyn dijwarn serdema feodalzim, astengn bi kelem bn li ber piyn w ."Mitrib" peyvek ewt nana sivikaty b ku piraniya xelk heta ji hunermendn mna M. Arif Cizr, Nesrn rwan, Hesen Cizr, El Merdan, Tahir Tofq, Hesen Zrek ...yn din re j digotin. Ji xeyn v derd giran ku huner deng gelek ke xortn Kurd di gewr(qirik) sing wan de fetisandib, bindestiya Kurdistan serbar hem derdan b. Evna Tehsn ya ji bo doza Kurdistan titek ekere sirt b, l ew awa v evn bike evneke zind ji nava dil xwe derxne bide kifkirin?! Ew awa v evn bi gel xwe re parve bike? ... gelek pirsn din xwe li ber avn Tehsn
855

ciwan armancdar dan xyankirin. Tehsn pir fikir ku awa dest bi karek n bike ku hunermendn beriya w nekirine!!. Ji bona w j hz da xwe endn caran ji xwe re wiha got:" Destpka her karek dijware, l ez sinor v adet kevin biknim van perdeyn re biirnim...". Tehsn Teha bi helbesta n ku bi nav "helbesta ro " j dihat naskirin, dest bi " Strana Kurd ya N " kir. Ev bizavek n b ku bi taybet di nava niv n (na ciwanan) de bi germ hat pwazkirin. Gelek kesan xwestin di destpka v kar n de v " sonnetikn" ya Tehsn Teha mna guneh an j tawanek mezin di nava gel de bidin nasandin, l heza piraniya ciwann Kurd yn ji hem devern bar Kurdistan, z dijbern hunera w ya njen bdeng kirin. Pvana gel ji bo w prozyeke mezin b. Tehsn Teha di hrma Behdnan de yekemn kes b ku bi awayek njen strana Kurd ya n bi awazn n da destpkirin. Ev j karek girng b. Ji ber ku hertim kes ku karek n dike, ew kar li ser nav w t tomar kirin. Nemir emal Sayb li herma Soran Tehsn Teha li herma Behdnan ya bar Kurdistan wek serkn ve destpka drok tn naskirin. Mesajn siyas heza Kurdistan di strann Tehsn Teha de Ji bo ciwanek nkar y mna Tehsn Teha, pirsgirk ten xwndina strana n neb, ji w girngtir xwezya w ew b ku bi rya v stran evn mejiy gel j hinek bilivne ramann n tde biafirne. Hza ciwann Kurd bxe liv lebat ku li hember asmlasyon neteweperestiya dijwara erebn Bees pngavek hilgirin. Ji bona w j li Dihok, Hewlr, Amd, Silman Bexday d ema ku heta generaln Bees j di konsrtn w de amade bn, bi dengek bilind qriya:..." Ev war he war meye, war meye, ma tu y awa ji me bistn, bistn,...". Ev durist di demek de b ovnstn Bees li Kerkk, Xaneqn, Msil, Mendel gelek herm din yn bar Kurdistan dest bi siyaseta ewta asmlasyon Erebkirina axa Kurdistan kiribn. Tehsn Teha di hem strann xwe bi awayek nihn mesajn xwe yn Kurd perweriy dide xuyakirin. " Bihre Distar, Millet me nemire, Xewin, Newroze, Ay Felek, Xalxalok, Behdnan, Mala me li ser mihel " bi dehan strann nemir Tehsn Teha tev j xwediy mesajn siyasne ku her yek pit bna rdanek di Kurdistan de hatine kirin. Bo nimune: Dema ku li sala 1975an orea nemir Mistefa Barzan tk, Tehsn Teha strana " Ey Felek " got li ser xiyaneta dagirkern Kurdistan careke din ji part rxsitinn netewa xwe dawa pkanna hevgirtineke yekcar kir. Dr. Bedirxan Sind gelek helbestvann din yn herma Behdnan helbestn xwe pk Tehsn Teha dikirin ku bi deng xwe y gerim awazek xwe bike stran. Di ax ciwan kemlna hnera w de jiyana bindest ji aliyek mirina bwext dr ji axa Kurdistan, qedera hunermendek ku xwe ji jann gel
856

xwe dr naxe, ji mere dide xuyankirin. Hem jiyana Tehsn Teha di nava etmosfrek tej tirs bdadiy da derbas b. L w ji dagirkern welat xwe re stran negotin. Ji bona w j hunera w hunerek Kurd, resen nemire. Pit ku ji sala 1991an pde bar Kurdistan ket dest Kurdan, azadiya xaka ntiman derfetn n ji hunermendan re j afirandin, l Tehsn Teha ji ber a dil xwest xwe bigehne Ewropa. Ew bi hizar hesret xwezyan ku rojek y bi dilek saxlem vegere Amdka bedew kevnar, xwe gehand welat Hollenda, l penaberiya w ji aliy dareya penaberiy ve nehat pejirandin. a dil roj bi roj ew digviand mixabin ew bkes xwed, li dr Kurdistan di roja 28.05 Gulan.1995an dil Tehsn Teha ji ldan sekin. Dema ku Tehsn Teha ji bo cerahkirina dil xwe pwst peran b, mixabin hem rxistinn syas, dewlemend saziyn Kurdan ew ji br kiribn, l dema ku tabota w andin Kurdistan zdetir ji heft hizar dolarn Emrk pre andin!!. Ev di rewek de b ku kmtir ji v hejmara peran dikar a dil w derman bike ew ji bo gelek saln din di nava me de bimne. Em Kurd bi taybet hem geln Rojhilata Navn bi git " zind kujn mir perest"n. L xala her girng eve: Pwste heya nirx eymetn me saxin, em tev qedir wan bizanbn. Wesiyetnameya Tehsn Teha Tehsn di kastek de ku ji xanima xwe (Hebbe) her ar kurn xwe( Vehl, Gelvan, Warvan Drhat) ji welat Hollenda andib Amdiy wiha dibje:" Daxwaza min ya her pn serxwebna Kurdistan ye. Pwste Kurd qet li doza welat xwe xiyanet neken. Ger ez rojek mirim min li axa Kurdistan verin. L beriya veartina min li goristana Amdiy ava " Kaniya Mala" li la min birenin pitre min di nava dil axa Kurdistan de verin..." Bi git Tehsn Teha xwediy 8 kastane ku zdetir ji sed strann siyas folkilor tde cih digirin. Tehsn Teha bi hunermendn mna Gulbihar Eye an re j strann duqol gotine bi wan re li Dihok, Hewlr, Bexda gelek bajarn din yn Kurdistan konsert pk kirine.(2) Strana ku her zde ji aliy gel ve hat pwaz kirdin, Rabe Cotiyar b. Gotinn strann xwe tev xwed mesajn siyas ne. 1406 A- AY L CAN Akr serkeftin mvan Akr serkeftin mvan Akr serkeftin mvan me Akr bi mvan Min carek dt li ser ban ay l can ay le can
857

Ez qrbana v gerden ez heyrana v gerden L l l can Min nezan ya bi xwedan min nezan ya bi xwedan Min nezan tu bi xwedan min nezan tu bi xwedan T ji min re man sermiyan ay l can ay l can Ez qrbana v gerden ez helandim v didan L l l can Ez mvan im li xerba ez mvan im nav xerba Ez mvan im li xerba ez mvan im li xerba Dikime er b bava ay l can ay l can Ez qrban v gerden ez heyran v gerden L l l can Text Mzk: TEHSN TAHA

1406-BERVAN Brivan mal wran rn wey b xudan Zerka te bo i vala ye Meka te bo i qetya ye Brivan mal wran rn wey b xudan Pez te bo iy mite Belav ev ro kit kite Bery bje ivan Guh bide pez xudan Bervan mal wran Bry bje brya Esmer can zerya Nzke ew bihar btin Ew bihara pez biztin Brvan mal wran Bery qr ke strana Da te nakin jana Em ji tirs qet namirin Em ji tirs qawmtirin Brvan mal wran

858

Brivan mal wran rn wey b xudan Zerka te bo i vala ye Meka te bo i qetya ye Brivan mal wran rn wey b xudan Gotin Muzk: Tahsn Taha

1407-XALXALOK Ke dibje : Xalxalok li bext te ye Mala lawik li kve ye Kur: Xalxalok li bext te ye Mala cana min li kve ye Ji mjeye li min berze ye Dil min hj j bi dve ye Ke ; Ji mjeye li min berze ye Xalxalok de tu z be Dil j xerib xerib e Ke ; Ne min roj e, ne min ev e Bineciha lawm bideve Bineciha lawm bideve Kur; Min j ne roj e ne ev e Bineciha can dibeve
859

Binec iha can bideve Bineciha can dibeve Ke ; Xalxalok li bext te ye Mala cana min li k ve ye Kur; Xalxalok li bext te ye Mala cana min l k ve ye Kur; Can dil neir kir Dil birndar jn vemir Ke ; Tev pepka bo min gir Tazyew ny li ber kir Kur; Tev pepka bo min gir Tazyew ny li ber kir Mzk:Tehsn Taha

1408-WELLE NAKM
860

Welle nakim, bille nakim Gustilya platn reben Li tibla xwe nakim Welle min nev bille min nev Kur maqle dayk Bi quran min nav Min bidin feqr Min bidin kurmam Bila mer li ser zend Welle nakim, bille nakim Dil pismam ebed Qet ji xo nakim Welle nakim, bille nakim Dil kurmam reben Li benda xo nakim Yad pismam hewar e W ima min birevne Yad were, kurmamo Bext te u Xwed dikim De tu rabe min ji dest Van kafira birevne Wele bi quran pisti te da Pit te da Heval ser can dil min Kes xo nne Haware ema ne ez dotmama te me Feqr b, b hal b Ez bext Xwed Min bihewne Hal min da ez raz me Her ro sed syar Yt hne xuy Her ro sed xwazgn Pismamo Yt hne xy Wele min nev Kur maqla Mi bidne pismam Bila mer li ser zend/Mzik: Tahsn Tah

861

1409-TARA CAF

Tara Caf (inglz: Tara Jaff) (* 1958) hunermendeka kurd stranbje. Tara Caf sala 1958 li Bexday ji dayik bye. Hunermed, kea era Caf Helebey. Tara, ji ber ku bav w j hunermend muzk b, ji bal bav xwe j hatiye perwerdekirin stirna bi zaravaya hewram ji bav xwe hn bye. Tara Caf ji ber ku malbata w b penaber ji sala 1979 vir ve li London dij. Di sala 1991 de dest bi hnbna enstrumana "eng (arp) kir. Enstrumana eng heta sedsala 17an j enstrumana mrn faris kurdan b. L pitre hd hd wenda b qann ciy w girt. Bi saya Tara Caf kurd dsa v enstruman nas dikin. Tara Caf konser li Amed Stenbol j dane. Tara Jaff: orea jinn kurd dest p kiriye, Hevpeyivn: Diya Rmet, 25' Pper 2007, NETKURD 1410-TAXA FLA Ne min go ji tere nee taxa van fila Wer dyar Werdeka wer dyar werdekan av bi kilan Memik wana svin wek top gulan Welle w ji Me bivin miheba dilan end car min got ji Te re nee taxa wan Bejn wan ziravin bejn wan ziravin mnan hlan Ken wan dirije ji Dev Lvan Wele w ji Me bivin blle w ji me bivin ax Dn man Ne min go ji tere nee taxa van fila Wer dyar Werdeka wer dyar werdekan av bi kilan Memik wana svin wek top gulan Welle w ji Me bivin miheba dilan

862

Hin ji wan cot bi cotin hin are arin Hin ji wan b dostin hin ji wan b dostin hinek bi yarin Hin ji wan ruk wana sv li ser darin Hin ji wan min in ht hin ji wan min in ht hinek min xwarin Ne min go ji tere nee taxa van fila Wer dyar Werdeka wer dyar werdekan av bi kilan Memik wana svin wek top gulan Welle w ji Me bivin miheba dilan Ax min Riha kur kir Simbla berdan Tu ji Min bawerbike Tu ji Min bawerbike bi soz Mran Dn u man hebun ew j min berdan Tizbya dest min j tizbya dest min j ma li Mala wan Ne min go ji tere nee taxa van fila Wer dyar Werdeka wer dyar werdekan av bi kilan Memik wana svin wek top gulan Welle w ji Me bivin miheba dilan 1411-TE D BNM Te di bnim, Te na bnim l gewr Dest li gerdan wer tnim cana min Aiq av n im esmera min Qza ji xorta distnim delala min Tirsim bimirim, na bnim cana min Daket ser kaniy ar berda ser paniy Min ramsanek j xwest Ew heq ciraniy delal min Riya Eyin- Tirb bi qa e Pa Zeko quma e Hek hn Zeko nas nekin Eraq vexwar serxo e Tu d b li ber dwr e Ez ji bejn ne bm tr e Min ramsanek j xwast Tirsa min ji Kik mr e.
863

1412-TE L MN KR Te li min ikir te limin ikir Binr hal min te limin ikir Dil cerg min heliya Min ji te hezkir te limin ikir Dil min hlna kul xema Kan soz te ji min ra da Hi aqil ji ser min u Ez bm xwediy kul derda Binr por min te sipkir Hsir ji av minde rokir Bi hesreta bejna zirav Birna min kure te derman nekir Gotin Musk: Fevz Kili 1413-TEMBURA MN Dar tembura min dirje Destm kine l nagje hehee Je bu evina xwe yar kim helbestek ji dile hehe Zivistan u bihar dihat Dil min ge bu gulek di and hee Gul Nevroz xemiln Gula dil min ne ilmisn? Lawiko ji xra xwezya Deriy mr mira da Ez tla tembur buma Dest te ser dil min buya Ez geriyam ba denbjan Helbestek min da gerdan Buy evna xwe yar Ji war ern ji KURDSTAN

864

Gotin Muzk: Koma Zerdet 1414-TEN Ten ten ten tu bi ten nee dara Nav kurik nas nakim Nav keik Bihar e Rekez ji tremara Ten ten ten tu bi ten nee cila Nav kurik nas nakim Nav keik Yargul e Rekez ketine mila Ten ten ten me newala hota Ten tenl ten barkir ji bar rota Nav kurik nas nakim Ten ten ten qz bi qurbana va xorta Ten ten ten me newala hza Ten tenl ten min bar kir ji bar gwza Ten ten xort bi qurbana wan.

1415-TEN TU ZAN ten tu zani kani gul u kul min gava min te hembz kir li ber deri beri ma nizanim di nav duman de winda bun yan ji bir bun gava tazi bun ser livina xew avn min bi kul in kuln min ji dil in min ber dil xwe li ba te ji bir kir min bi ir venek ser holka pel payiza evina te dil di dest de te kuti ye bi xincerek ji berf windayi me li qirax lva te li xew digerim u tu di tenahiya xwe de belav dibe belkirinek ji singa gotinn toz
865

u kerwann evindarn te ber bi ezman dibin bi destn sipi ji bo te u strana ax mabuna me saz dikin kewa min i belek di nav tariya diwaran de xew nabe b cira avn te gotin : Rehimo -muzik : Abbas Ahmed 1416-TENN Tenn hoy tenn Kewlo reo tenn Guriy girto kemn Ku ti jifila nemn Taze me, hoy taze me Genmok ribas me xa dn ez ya te me Me li li Hzl derbas e Me li Xabr derbas e Golik ketine ribas B er mam biraz B er xal xwarz Mam biraz k ji wan e Xal xwarz k ji wan e er ji mala mran e Girdsa hoy girdsa Haco dno girdsa Kew firn ne lsa Kek Batya ser ksa Yn demanya wersa Hat karewan hat kerwan Hat kerwan van keran Dan li herfa bnderan Dan li mil bnderan Ayo Fat helandin Kirne mil kembera Hat karewan hat kerwan Hat karwan qerea Dan li girk qerea Eyo Fat helandin Kirne orba nexwea Hat karewan hat kerwan Hat karwan Mrdn Dan b li girhern
866

Eyo Fat helandin Kirne dar mzna ara re ne tu yar e Hemal bide hemal Mala Sileman Biro. Azadiya welat 97Hemed Eta Salman

1417-TE Teiya te bi dar bi gz Min go ho zirav ho zirav Teiya te bi dar gz Mi go ho zirav ho zirav Bo tevn teiy dey Mi go ho zirav ho zirav avk xwe mi dt Min go zirav ho zirav, Dilk xwe heband Dilber meiya li eywan avk xwe mi dt, Dilk xwe heband Dilber meiya li eywan Teiya te bi dar biy Mi go ho zirav ho zirav Teiya te bi dar biy Mi go ho zirav zirav Bo tev teiy yar Mi go ho zirav ho zirav Bo tevn teiy yar Mi go ho zirav ho zirav Teiya te bi dar biy Mi go ho zirav ho zirav Teiya te bi dar biy Mi go ho zirav ho zirav
867

Bo tevn teiy yar Mi go ho zirav ho zirav Bo tevn teiy yar Mi go ho zirav ho zirav avk xwe min dt Dilk xwe heband Dilber meiya Li eywan avk xwe mi dt Dilk xwe heband, Dilber meiya Li eywan Teiya te bi dar tuy Mi go ho zirav zirav Teiya te bi dar tuy Mi go ho zirav zirav Bo tevn teiy pir Mi go ho zirav ho zirav Bo tevn teiy pir Mi go ho zirav ho zirav av xwe min dt Dilk xwe heband Dilber meiya Li eywan Bi avk xwe mi dt Dilk xwe heband Dilber meiya li eywan. (Ev strana li dora olemrg t gotine.)

1418-TEW TEW DN Ez ne dnim, te ez dn kirim, hey la dn Ez ne dnim, te ez dn kirim, tew tew dn ol peseran wergirin, hay la dn Ez gun bm ked kirim, tew tew dn.

868

Kon bav te giran e, hay la dn niya bav te giran e, tew tew dn Barkir ga garan e, hey la dn Tirsa min j Rom giran e, tew tew dn Kon bav te hindike hey la dn niya bav te hindike, tew tew dn Barkir ga golik e, hey la dne Tirsa min ji Rom hindik e, tew tew dn W Ferat nale nale, hey la dn W agir nale nal e, tew tew dn Ber xwe an ko qal e, hey la dn Memik dna min sv tel e, tew tew dn. W Ferat xue xu e, hey la dn W agir xue xu e, tew tew dn Ber xwe an qal qir e, hey la dn Memik dna min sv tir e, tew tew dn. Kovara rewan h jmar 8.

1419-TEW ZER Jorda hat refik qazo W dilo yo yo yo yo Jor da hat refik qazo Tew zer wez mvan teme Hvr girt gaz bi gazo W dilo yo yo yo yo Ez ibikim dewet b sazo Tew zer wez mvan te me Jor da hat refik cuko
869

Hvr girt sk bi sko Ez ibikim dewet b bko Tew zer wez mvan te me Gotin Muzk: Gelri Berhevkar: Y. Ersahin & A. Dogan 1420-TEXTOR Textor birna min kuwr e Ji kevin de ye pir pr e Derman bik eger tu jr e Textor Birn ne birna dil e Ne ya hest, dest mil e Can min tev ji ber kul e Textor iye, tu dib rab rn Derz derman nay sn Can m div serxwebn Textor Gotin Muzk: Hekm Sefkan

870

1421-TEYR QEROL Ji dev dengbj Fadil Kufrag EFSANEYA TEYR QEREOL Teyar ji Qereoliya Qerjdax b. Axayek xwediy l r b. Li dora pnc sal ber ku xela dibe li zozan Rindol, dibje Ez herim beriy Mrdn di nava erd Metnan ku bi ser Drka iyay Maz ve ye derbas bibe l gavan gund Gola Gul ya emrex derdikeve piya wan. Piya wan digire bac ji wan dixwaze byer ji v pve mezin dibe. Ji dev dengbj Fadil Kufrag Teyar Qereol: Li Metna Qerjdax xela b. Beriy Mrdn ji ber de madena genim e. Ber j xelk bi destan genim dinin. car her tim ku xela dib millet die beriy. Dema li Qerjdax j xela dibe mirov ji Teyar Qereol dibjin:law hinek meriv we li beriy hene ji xwe re herin ba wan. Teyar j rab ew e birayn xwe el heb bi tiving tev wan 72 heb Qereol pev ketin. Bi qantiran dane ser r. Gotin: em herin nava mrn xwe. Bikirn bela bi yadgar be em herin ji xwe re ten hilnin car, j el heb bi tiving bn 32 heb j destvala bn. Xweheka Teyar heb nav w Beg b. car Beg got: welleh keko ez j bi we re bm Teyar rab Beg j bi xwe re bir. Got:Him em mervn me bibnin him wexta ku em li ol datnin, tu kar ji me re xwarinek bvanek k. Ez axa me tu(t) j xweha min . Makes nikar bi avbeq li te binre.... L day lele, le day Ay le day le day Weyla li ser zivistan berf baran li min barya y Rya min wenday day Weyla mam li ber dest ivan gavan ol day Ay lo lo lo lo........... Ay le day le day Le Xwedyo ez dil mi dib yi Gava v galgala wer dibe yi Er ro v sib bi zozan Qereol hat p de t y V ev hwir li Gola Gul y L Xwedyo derd dil mi dibe yi Bel me go ne bi xr ne bi silamet Teyr w ev li ma li Gola Gul yi Ere sehera ser sib qantir derxist ji hew yi
871

Bira Xwed grk txe mala Nordo qewed gawad law qewed gavan Gola Gule yi W sib kelo gir dib li ser ujd yi Go ya reb zet tu ro neyn piya me me bele yi Er dewar derxist ji nav xopana Gola Gul yi Ber wan de ro iy, Banqr, navbna hla Mantoq yi Le v sib tatiya nzk nava re ye Duxanek wek mijek girtiy erd yi Kerwana zewal, Duxan Murad li p yi Lo lo lo lo....... Ay le day le day l day Law ji bona Xwed em rewnin Law ji bona Xwed em rewnin kerwanin birnin. Law li zozan Rindol li me b xela zad bha yi nan rn end mere(mr?) me henin li qizila mey rengn Me go qey em xwe bera nav wan din jrni Ay le daye le day le day Welyla li mi gaziya du biray day Le li vi Xwedyo ez dil mi dibe yi Bira ne bi xr ne bi silamet ve galgala wer dibe yi Hela gavan dewar berda ol yi Hema v sib ebeka xwe raxist dev r yi Er dest xwe vekir li ba rab zet yi Got: law kerwano ez ketim bext we Xwed yi Er reca mi ro ji bo reb zete y Ji bo neb Memhet bav Fatm yi Ji bo xatir Xoc Xizir swar xeyb yi Ji bo xatir x Evdilqadir li erd bexd yi Ji bo x Evdirehman Aqtep yi Ez v sib galgale k ji we re bib yi Bel v sib zor neqedandina diny yi V sib bye girna dahl yi W, v sib heryek sedeq ser zar xwe Hn her yek ()tik barde Gul bavn ser eb yi Er ro v sib el heb Qereol debe li piy yi Bel 32 heba destvala dayi p yi Mi d Teyar zvir her el heb li piy yi Got: gel hevala hn ji v zilam re i dibe yi Ka v sehera sib hatiy piya me ji bo xatir Xwd yi Sank ivaqa kasim li me day li horta iy yi Hela v sib kewa dest avt tariy yi Ma herkes derbek bera kew da derba me li tu yi
872

Lo lo lo lo lo.......... Law gel bira rewnin Law bel tu bela xwe bid em kerwanin em ne genimnin Em mislimanin ne gawirin Heger hn esl me bipirsin em Qereolnin Li zozan Rindol li me b xela nan rn end mr me henin li qizila mey rengn Me got qey em xwe bera nav wan din arvanek bnin Me nizan b Xwed teala me li ve bela mezin biqewimn Ay lo lo lo lo L Xwedya gava Teyar v galgala wer dibe yi Bel Teyar ewil dest xwe xist kundire xwe Derxist tik, bard mrata Gule yi Heryek tik bard Gule yi avte ser eb yi Hema el tik el Gule temam b li ser eb yi Gavan li dora kerwn dilz bi irz yi Kfa gavan gelek t yi Gavan xwe bi dev rya avt py yi Go law kerwano rica min heye Niha yek b, car b dudu li v der yi Reca min ji bo zet yi Ji bo Neb Mihemed bav Fatm yi Ji bo xatir Xoc Xizir swar xeyb yi Ji bo xatir x Evdilqadir li erd bexd yi Ji bo x Evdirehman Aqtep yi Weleh bi s cuza Quran Umet Mihemed p bi Misilman ji bav Fatm yi Reca min, ro qma bi tik bard Gulek nay yi Hn heryek xra xwe yek din j bave ser eb yi Hela zor neqedandina diny yi Haya we ji tune deng dahol t ji xopana Metna Gola Gul y Bel husen axa ro v sib li ser qesr yi Er milet alem temam dihere dore yi Binr teqn ji gia t nema ji mi t yi Geriy Teyar got: gel kerwana dil mi dibe yi Er binrin ez ewil li piy dave yi Em v sib kewaivaqa qasim dayi li horta iy yi Sank kewa dest avt taliy yi Me herk du derb xwe berda, derba me li tu yi Bira bibe sedeqa ser me ji Rindol heya qizil y Em her yek tik bard Gulak bavn ser eb yi
873

Her yek dest xwe yeko yeko di kundir de dakirin tik barda avtin ser eb yi Heya niha li ser eba gavn el b b heyt yi Lo lo lo lo lo Ay lo lo lo lo Teyar bira Zozane Rindol di gaziya me nay Weyla ma li ber dest gavan ivan ol ye daye Ax weyla li min kihla ser tewla yi Weyla li min gaz du bira y Teyar bira em i ketin ve belay Kovara nternete Mehname . 1422-TL -1 Straneke Kurd ya Kevnar ji sedsala 19 an Tpguhastin ji tpn ereb: Cankurd Mala me ne b di welt e Di ser ra iya Zerk e Di bin ra xopana Xamirpt e Sed heyf ji bisk ji avbelek Mal xwe bidim ser xe (xwe) deynime ber cil te Kiras xelq delal elne Qilik d da (t da) erebne Ez herim silamiya (silaviya) xala gerden Cot zermemkan recacne Dil min mna xana musafiran D ra (t ra) dibuhr kerwan giran Tirsa min evdal Xwed ew tirs e Ez herim welat xerban bimirim Li ser min nequrne bav biran Bejna delala min zirav e weqt bik Ez herim Erdiroma xopan gumrik bnim bidim pit Kul bikeve mala qums fezlan ewan nahlin gavek rnim li tenit Hesen paa li jor e Di bin da kan gewr e
874

Ez xazgniya binim mala bab Eger neda, ez bibim bi dest zor Hesen paa li w gaz T da dire peza baz Ez xwezgniyan binim mala bab Eger neda, ez bibime Cihor axay Beraz Gula baxan bibne Xewa di v goran irn e Qz ku li malbab Agirek di dil min da diewite Min haj dil te j nne Ez xank (xank) kim ji rhan Derk dikim ji piltan Ez xelq delal Tl T da rnin hers meh zivistan Ez xank kim li v dz Derk tkim ji dar gz Ez xelq delal Tl T da rnin hers meh di Temz Ez xank kim li v mil Ez derk tkim ji dar gul (dargul) Ez terka xelq delal() Tl nakim Heta strka sib li min hil Hezkirina dilan pir irn e Ne firotine, ne kirrne Heta qiyamet dil bi kul e, bi birne [Heta xwe e dil bi kul e, bi birne] Hat karwan bargiran Dan li hew di van mran Memk xelq delal Tl mn fincan ferfr Dane dest van wezran Hat karwan Bazirganan Dan li iya di zozanan Memk xelq delal Tl mn fincan ferfr Dane dest van nezanan

875

Min d li pencer Dest xe (xwe) avte qolana kember Memk xelq delal Tl mn fincan ferfr Li Quds erf p dixun ava kewser Hat karwan gulan J t bna qereflan Xwed hasil bike Miraz herdu dilan Der mala me ra bihort Kuro dil min tu girt Pa te weed we be Ji kes ra nebim tu dergist Tu rind mna ira Xwed hebn (tu) ji mi ra meb bav bira Xwed dizane ji bo xatir te ez hatim vira Derket strka kar ewq dab guliya dar Xwed miraz min xelq delal bike Bi r k dana (dan) v var Evna ser evn Ez xelq delal, em bikevin v texmn Evniya min xelq delal Mna evnka (evna) Mem Zn L l gewr, derket strka xol e ewq dab tirba Muhemmed ummeta resl e L l gore, heft xn min li ser bav te be Ramsank tu bid min ji pi ve qebl e L l gewr, ez te pk kim Li nava top di quma kim Nava sing ber xelq delal Mn kevir mermer her ro siban [ varan] l nimj kim Payz li behr (bihar) kire gaz Daran pelik xwe weandin mane taz Ta reb, hewara min, Xwed bike v miraz
876

Mn diyar segran (feqran) Bejna xelq delal mn reerhan nav keviran Ez kewa xwe nadim Bi lala (leyla) Zerkan, giregire di Cebran Der mala me bi gez e L dire berx pez e Derd min axka file, memk teze Axk bi Ermen: Ke Gul min bi mar be Piya te bi dar be Bi ku da her stoy te li ser min xwar be Der mala me ra tu me meke ehv li xelq kele meke Xwe li ber Xwed rre meke ro rw min kete r ye Kiras derp sip l ye Lawik min p t ye Hviya w Xwed ye Kuro tu di min ji br meke Svek bidme te di cba xe (xwe) ke Tu carcaran min di bra xe (xwe) ke Ez dim tu dimn, ez sebrek ji ku bnim P dil xwe y (xwe y) xerb p bixapnim Mal qumsiyan ji gund der be Bila stn wan mar zer be Min hv ji Xwed heye Mezin wan bimire, bik wan sile (sle) li ser be Qumsiyan r di re bin Sabn wan qr he bin ewan nahlin du dil bevra (bi hev ra) xwe bin ! Ser di sebeban Min hewara Xwed binalin ji kezeban Mezin wan bimirin, bik wan bi teban (tevan)
877

Kuro, ez ibikim bi mal din Mishefek hatiye firotin Ez ji kele xwe ra bikirrim Bila here ber xwendin Ez herim nava Hevdan [Qz gote: Ez dime nav Hevdan] Bigerim ji xwe w da Ez qurbana kele xwe bibim t ji w da Min lawik xwe d li ser xaniyan Min aret kir bi tiliyan Ez bi qurbana xelq delal bikim Her ar bav Hesniyan Ez nexweim, were ser min Dest min di sarin, p di germ in Qz kulmalbav, tu xeber de [tu xeber bide] Bila ruh b ber min var e ax henekan ira danne ser tirekan Xelq delal Tl mn kewk (kew) gozel Ketiye bav (nav) werdekan Sibe ye, sibe mor e Giya li xopana gund me bye tor e Xelq delal mn xam birin Drk Qerqa bi pal pol e Eba kij eba li pit Tu li ser rya min rnit Ji i weqt da te ez kirme Mn marek nvkut! Min d li ser xan sekin Eba li ser milan dimekin Xwezla min bizaniya tu ezeb ya bi jin Mn diyar ilebaiyan Bejna xelq delal li riyan Hewara min Xwed hazirba ba
878

Xwed bike miraz me herduyan Ez bilbilim, bilbil gul Ez hlna xe (xwe) kim li hta [zevn dor kel] Msil Lawk xe (xwe) nadim bi x Teyaran Bi zor Temir paa ku rnitiye li ska (siya) adir Bejna lawik min mna minar e Bi qulhuwellah me ser, bi duan hatime xare Lawik min mna ruma Elopaa bi tbare Ey l Gor, dil min evdal kula qitran (e) Ser min saf nabe ji mij ji dman e Ez d du ava, por di re, dm gul Li xe (xwe) heram bikim nan av welat hane Min xwest bav neda Ez xwe li ber der bikim qeda Ez xazgniya binim eger neda Ez() bm welat Serhedane (serheda) l rind, iya bilind e te nabnim Sorgul sor e naqetnim Xn gewra xe (xwe) tu dl nahebnim Berfa gund me giran e L l gewr, gul ek gund me bi derman e Ez me welat xerban Hatim min d nava sing ber gewra min tevdane l gewr, Xens a ewit Bngol (bn gul) di berdane Nava sing ber xelq delal Tl Dibme qotka kul derdan e Jina xerab rast meriyan b, ne t kutin, ne t berdan(e) Xensa xopan der be(r) jr e Kevir li bone (li bin e) czan kr e Sed heyfa min t bi xelq delal Tl Bidine yek kot miskn bkr e Bejinzirav ji emay Kurk re ji lvay Tu li cem xelq kot rmene
879

Li dil min j nay Min d li ber der liv Enter xelq delal am (av) evev Sed heyfa min t bi xelq delal Tl Di paila yek kot da diniv Qz, say sip li te nay, tu bi derxe Ez herim Erdiroma xopan, destk qeytan pikoj bnim li ber xe evik min di paila xe (xwe) ke Ewan pikojan li ser min tev xe Her i kes malcran e S roj s ev dibe xeberdane Hn ji Xwed bizanin cinneta baq para wan e Bah baran tev t eer kitan li bejna te t Her i kes, ku malcran e ewan xew t ! Svk sor min neqiand Misk enber min t hilkiand sal end sal e ji bo xatir te min hviand Ey lo kuro, ez tu cindne Li Erdirom me hev dne Tirsa min ew tirs e Yek ji me bimire, yek bimne Mal xan gitan Dann li van pitan Dil min () lawik min hevre kirin Bi kaxez nivitan Keyx ye, xwe Keyx ye Ne qad ye, ne muft (ye) Hesen beg min t da bnba ye Bejna te zirav e mna derz Ji p ra zulf e, ji par ra kiz Ez bi qurbana te bikim Kurmanc xudan hezar pez Ez ne eer im li ser te bim
880

Ne saiba xeym li nava mil te bim Xwed miraz me bike Ez heft salan ji te re berdest bim Ey l gor, ji Qers heta Qers Hol dike tapan Misr Ji tirsa kek Mrze beg ne bya Min() bigota dil min kete qza filane kes Lawik min pal ye Bi tina mil xe ye (xwe ye) Tirsa min ji germa havn, ji berfa iye (iya ye) Derd kofsistan Av dixar bi gulmistan S meh havn te li min kir zivistan Sw me swk akim Ez r xe (xwe) n seqa kim Heft mr mala bab te Bi niq mrek hesab nakim Swiyo tu meb w xeber Heft mr ji mala bav min bi der D te bikin uxul yek xencer Qrmil e xwe Qrmil e Malan dan li mrga il e Qz wan ehv bi hstir in Li p ko narn dudil e Qz roja te bi xr, da te binbarek Min sehkir, te di ser mi ra girt yarek Eger ji min tir e, li te binbarek Eger ji min xirabtir e, pva bide koremarek Eger mela ye bi ser da hile dwarek Eger kinc ye di bder n (ney) cembarek Eger Kurmanc e di mal nemne berx karek Kula Heleb bikeve mala bav te sal carek Ez () tu bi tin bimnin, xelq bibje: li hev binbarek

881

var e ewran rengereng e Domama min kutay sing e Mukut firiya kete li gozka ling e Ez herim du hekman bnim ji orta Fireng e Hekmo bi Ereb wl wl Bi Kurmanc hd hd Bi Tirk yawa yawa Bi Filey wi wi Tu derman bike gozka ling e l gor, bejin ji dara Trinc Te dev diran ji heba birinc Memk xelq delal [dibm] Dermana taybayn e lav (li v) qulinc Bejna te ji dara Hil Te bi ser xe (xwe) da berdaye poxik heml Xwed miraz min te bikira Bila bi ser me da bihata Ereb mewl Nezan bi min nezan Ne ser xe (xwe) girda bi heft (duwanzde) rengan Memk xelq delal Tl mn sv Wan Ez bixum li n irezan (kirezan) Bejna te ji dara inar Hin bye li koka zinar Stoy lawik min xar bye Li ber kap xumar (qumar) Ma ewit di gel da Dar xar bye ji ser da Min ewan umr xe (xwe) girda Bi umr jina jineb da l gor, ez nexwe im, di tay da Tu carek were bi y da (bi v al da) Tu ramsanek bide min di riya Xwed da l gor, te bejin ji dara Sukt Her i dema di bra min met Aqilek dihere, yek din t

882

 l gor, gel kr e, ez daketim Xewa min hate ez raketim Ez bilind firm alax (nizim) ketim L gor, Erdiroma xopan ji min dr e Min ji gora xe (xwe) ra and selamxr e Ez nikarim bm, tu bi ser mi da carek were l gor, ji vir Erdirom iqa qas e (i qas e) Hem t da xelq nas e Bi min, bi gora min ruhek e, yek kiras e ivk tu qasid Li rya Erdiroma xopan tu diid Xwed hebn tu xeber (xeber) wern Te gora min li ku d ivk tu bi lah bik Tu selam min li p k Li Erdiroma xopan da Li gora min cind bik l gor, ez heliyam, bme ima L rind, te ira nego ima Ez seba xatr ehv ber belek Bejna zirav e ez hrete mam Havn e havn e Xelq gul xwe in ne Gul min evdal bi ten, Bi doz bi daw ne Erdiroma xopan e di gir da Eve c d di ir da Xwed miraz min xelq delal bike din da l gor, Ar ye xwe Ar ye Di bin da Dareb ye Ez qurbana lawik xe (xwe) bim Bi gulank bi tmer ye Kan bi min kan Van zeriyan av j an
883

Xwed bike miraz min lawik mikan l gor, dil min wilo daket eir kitan li bejna te t Xwed miraz min () xelq delal bikira Min bianda d her ar Bavhesen bi aniya dewat ev ev ezm e Rnit me bi hal gora xe (xwe), pir gir me Ew lo gor (kuro) tu were Min bixaze (bixwaze), Xwed ji qelen ra kerm e ev ev eyan e Destek hate ser ciyan e Min dest lawik xe (xwe) nas nekir Min d ku qaa hingo li yek bi nan e Ew lo kuro, ev nv ev li min b duciyan e Min d desdek (destek) li nav sing ber min geriyane Min gote qey suwar boke ye Ji p cerd talanan zivir Mi nizaniye eytan leenet b, bi min keniyane Hat Roma bin duser e Ji meydan kir dere Hezar qawx Rom hat yek pere erek bye li Sarsy Zor El paa ketiye irxecety Hezar suwar Rom revn xe (xwe) dane Darebiy erek bye li zozanan ehv nabire ji mij dmanan Ewqa meriv hatne kutin Tr naxun got nsanan Kela Wan arde der L digere Nasir Xem, cotek zer Qza mr oban, xka Kok axa Bye hsr El axay Heyder Lo dilo, burc li Stenbol sip ne
884

Di ser ra Qeredengiz e, di bin da gol bi bin ne Xwed hebnan, hn bi xatiriya xerban mekin Ji i weten xe (xwe) bi hv ne Dilo suwaro Lo dilo iya li min bne cotin Hesp engesuwar di min, Gun (Gem) Cizr digotin Ez me Diyarbekr min d zn suwar Min li ser mil tilalan difrotin Lo dilo, hat quling ber Em dest hev bigirin, herin p Em j bikin suala xerb Lo dilo, te bi k ra dman diye Tu bi mi ra bi dimin (dijmin) Hesp biray min dudu ne Gem Cizr gotine Hesp biray min cot bi cot li dergah firotine Min diyar sot Esker lawik min giran e, bi taxbr (tabr) t Cewab hatiye dib lawik te birndar e, talan di d t Dilo, hesp lawik min bozek xen Xalik leen nianek li gerden Suwar min dajo qalogon di giran bi ten Dilo suwar min egt suwaran Tu ruma (xe) xwe hiln, here van diyaran Suwar() min qenc e di roj() gaz hewaran Dilo, tirba suwar min li iye (iya ye) Li hirm jorn e, li ber belk di berfn e Ser li kulfet suwar min geriya ye ji canib Xwed ye Dilo, sube ye, sube sar t Deng nobedar kol (kel) ro qew bi min tahl t Neyt (meyt) cind, suwar min, Waye (vaye) ber bi mal t Dilo, ez hesp suwar xe (xwe) derxim ji xam Dest pyan bim ji ritam ro s roj e cewab hatiye,
885

Hesp suwar min andne olam Dilo, suwaro, birndaro, birnxedaro, ez suwara dibnim Ber xe (xwe) didim, pita xe j digernim Ez digerim nagerim, qet kesek mn suwar xe nabnim Dilo, dib li Erdirom derket ferman e Wezro ji dest te feryad fxan e ro payz e, dib derketiye fermana ser van xortan e Dilo, dib deng hesp qr t Li ser serhedan, li bin Cezr t Cewab ji mr hatiye, dib lawik te birndar e, ji cem pa t Dilo, xem xeyal min xn ne Mal me barkirne, zozan me xalne Roja bine roj, min dizaniya suwar min qismet mi nne Dilo, xeman mexe (mexu) zrav neb (Bila) kemer li pita te sist neb (Tu) her welat xerban hsr neb Dilo, qaz quling bet in Hers bi hevketin Xerb li welatan b rmet in [Dilo, suwaro, birndar birn e] Dilo, qulingo t ho diqrne Li diyar M xopan xe (xwe) datne K dtiye ewlad here, d bav bimne?! Dilo, go: Tu here, ez t me Menzila te dirj e, ya min km e Xela birndar r ruman e Ez birndar mr kol me Qulingek hat bihr Li mrg menan dayiwr Sewta (deng) w quling mna sewta (deng) xelq bira mir Dilo, giya iyan li min zer b Xelq delal cind di nav da b xeber b Dil min mna Spana Xelat mij dman li ser b
886

Dilo, suwar min suwarek dn e Ser xe (xwe) bi felek ra dihejne Zengoy w zern, zerg w zrn e Dilo, havn e heyam debir Ez bi suwar xe (xwe) ra ketime car cebir Ez suwar xe (xwe) ji br nakim Hetan ez ser xe (xwe) danim qebir Dilo, bejna xelq delal dibim rhana kurs Teterek ji Teter Stenbol hat l pirs Sed heyfa min t bi ehvbelek, di bin axa sar da ditews Wezro, tu bi Xwed k, kitba n mishefan, bedenek bin M xopan gregran bn uxul xirab k Dilo, ez giliya xe (xwe) bi k kim Bi kek Mrza beg, suwar hesp kim Qotoy Evok binim, uxul xirab kim [emdn axay Zerk binim, uxul xirab kim] Dilo, kek Mrze beg rnitiye li ser beng Min dest xe (xwe) jr da avte ateg [Ez herim dest xwe bavjim ateg] Heta ez xwe im nakim terk M ewit tev xulxul Pa li p fitil Pi mr kek Mrze beg herdu kur Hacoy Dumil Lo Dilo, dib hesp felekdar e Ne kum e, ne hevsar e Felek qul e, derman e, bi tbar e Dilo, te ima li min weh(a) kir Te ez kir me qendl polat [qendlek pola], derkulk li min ima kir ehv dostan te kor kir Dil duminan te li min akir Dilo, dib Heleb vir (w) da Hema Dar Zeytnan hin bne li ber (ber) eman (ema)
887

Suwaro, tu ser xe (xwe) hiln, kulfet li ol ma Lo lo iwso (awso) te malik ewit [Kulfet te me dilo, suwaro, birndaro] Tu ima li ziyaret natebit Ezr Qurmo Mirad, tok fermana li ser te hebit (xebit) Deta M detek pehn e Hte hatin bi tepan e ew Hesen Hemdan da bi cotek lekan e (legan e) Umer bir tu mede van Hilanan Em revne Bilekanan Em mr bna, adira sip, kon ereb Me ne dihit li qazanan Umer suwar (b) li cehnoy Ajote ser kaniy Go Umer, ez xwe bimnim Ez begem bnim li na Hemdn Sultan ha Sultan Tu eer bav ser kitan Seedo, Dilo, kutine meha da Remedan Kurdnigaz bi pvaz e Van awan gaz gaz e Cewab hatiye dib Seedo kutine, Dilo ber miraz e Seedo, Dilo, herdu bira ne Li meydan nav di hevda ne Cewab hatiye dib hesp Seedo, Dilo, mrat mane Seedo, Dilo, suwar boza gir e Dib boz di bin da dixingir e L l er, reben, pijgr bav ser cot demanan bila toz negire Lo lo Neemo, lo Neemo Qehwec mala Mrza axa qawe vedixware Gava li Neemo dib deng Diw (div) derketa xara mala Rekal e Deta Xaltan b hewar e
888

Qehwec mala Mrza axa q ehwe vedixware Qehwek bne ji Nmet mi ra, birndar e Ji baxan heya baxan Bejna Neemo mn sv ser axan Gava li Neemo dib deng T (Tu y) derketa xara mala Mrza axan Deta Xaltan bye n e Qawe mala Mrza axa qehw digerne Lo lo qehwe Xwed k qehwek ji Neemet mi ra tu bne P mr Neemet min tunne Li M kavir (kavil) kir Li Rewan hoge (hog) bir ewan kek Horkan kete ber mirin reng guhr [ewan hat ji mi ra, Lawik te ketiye ber mirin ji giriyam (gir) ]...... 1423-TL-2 Tl, Tl, Tl, Tl, Tl, Tl, Tl, Hey l l zalim l l l l l Ez bi ser sib radibm ji xewka rn Bang dikim dibjim Tl Bi var dibjim Tl Bi seet dibjim Tl Bi gav, bi teq, bi saniy Ji axn kedera dil xwe re Bang dikim dibjim Tl L l Tly Malxirab Wele tu hor boz Beyaz Xalis Muxls Beyt-il Emn Tu kehl L nod neh mz li ber nav te l kirine Ba dil min dsa tu y pir rn Malxirab wele tu y kehl Tu y v sib li kar av min sekin
889

Ez nizanim tu qz Nizanim tu bk ez nizanim tu jineb y Ser dev levn te y bi xl sal sala hefta heyta ye Dil min ketiy te ima tu y xwe ji min vedier? L l malxirab Heft heb biray te hene Heft heb xweng min hene Ji bona xatir av te Ez ji te re tkim berdl Tl Tl De l l zalim l l l Tliy malxirab Min go: Bihar e bihar a rengn e Zalima qza Zalima Bihare bihara rengn e Li ser riya me zozan e Di biny me da Bngol e Serhed e erefedn e Birek malbavan Tliya min bar kirine Li zozan me ye jorn danne Hesp min rehwan e opa mal we digern e Na na wele Min v sib xwe berda zozan me y jorn e Min bala xwe daye s kon vegeirtine Min ajot piya kon pn e Min bala xwe day, di bin da s zer ne aw wan re in, biry wan legleg ne Dev levn wan zerik in mna pel cixar sip ne Bi ku kolas temez ne Min bala xwe day taxima sing ber wan karxezala Ser memikn wan sor in Koka memkn wan sip ne Mna sv Melety Hinar Drk deqdeq ne
890

Mna qazocax ceyran ne Li ser masa zrn ziv ne Zincra dor xalis muxlis Wek zr Reed ne Lo lo Rebiyooo Qurbanoooo ez aiq sewdaliy bejn bala ya ort me Zalim qza zalima nav te Tly Herdu diduy din j re bne kol xizmet ne Yek j re qahw dikelne Ya din destmal girtiye Hd hd - giran giran(yava yava) Bi ser da dikir bawen e Mna qaz quling Beriya Jr ne Sal carek ser xwe ne Di zozan Bngol erfedn dixin Sihud talih qbala gelek xorta Li cem Reb Alem qet tunen Ez nika li v dera ahda ji cemata hazir rakim Jin dama dibin qismet mr kot ne Tl were Tl De l l Tliy l l l Min digot Tlya min l hay avrea min l hay Bejn zirava ber dil min rabe l hay Bira qada bala di li zewaca bdilketin her ar rok v dinyay Mal bav min iqas pir be Temam bavjim Tirkiyay Qedera lo lo teres bav te be Qelenek bav te derney Na na wele Ez aiq sewdaliy bejn bala Tliya xwe me Mna hsra Pepka evdalaaaaa Bi babed dewr Ez ji xwe re digerim li ry v dinyay Min xwe pda pda berda am Heleb, Hemd, Humay Kerkk Musul, Kerbela y
891

Min xwe berda Mekka Mukerem Medna minewer Kiriy teafiya kevir Hecerlewsed ciy toba dariy Min xwe avtiy Gir Erefey Na na wele Min gavweten kir Tehrr miqedes e Sebr dayaxa dil min lawik xelk l nay Min pda pda xwe berda bajar raq Ser ku sk gdka v Bexday v sib Min d keik rnitib li bin dara inar Ji xwe re dixwne Quran Mane dike rpeln bimbarekea v Emay Wele min qasek bal dan xwe day Keik bang dikir digo; Lo lo lawiko Mehrmo St xarooo Tu ima li min dinhr Ji min re dibjin Meyrem Tu were v sib li kleka min rne Ez ji te re bixwnim Quran Mane bikim rpeln bimbarekea v Emay Hetan sala sed yek Tu li kleka min b Tu cara mirina te ya her ar roj dinyay Di bra te nay Tl were Tl De l zalim l l l Rebiyo qurbano siby Ez dim mala bav Tliya xwe bi mvan Rebiyo heyrano v sib ye Ez dim mala bav Tliya xwe bi mvan Mna hstirn pepka Evdala Ji ber qulik paca Min v sib ji xwe re kir guhdar Min bala xwe day Tl sala par v ax delalka ber dil min b Sal sal Ji xwe re ketiye bext tora kal heft heyt sal

892

Na na wele Kur poman ez vedigeriyam Dsan li ber qulik pacan Li ber dwara Min st xwar kirye Ji xwe re v sib kir guhdar Min bala xwe day Ji terefa Reb Elem da Xan li min qul b Bililik ji ezman heft qat hat Li ser ok jiny min dan Ji min re xwandiy Bi Kurmanc Bi Zazak Bi Roman V sib dsa bi il ar ziman Digo; lo lo lawiko Mehrmo, stxwarooo Mexsed miraz dil te i ne ? -Min go;mexsed miraz dil min Tl y!! Bi sonda qesem Mexsed miraz te Tl y Li v dinyay nabe! Ew here cineta baq, lo lawo er elem Min d w gav Tliy ser rakir Ji nav c balgiya bang dikir Digo; lo lo lawiko mehermo R reo, virekoo, derewinc yooo Zozan Bngol erefedn em kan Na na wele Ji heft sal ya min te da Hetan emr me anzde panzde Em tim bi hevdu ra geriyan Bi xortan lo lo lawo bi qzan Kuliya ziman te xwarib? Ava re bi av te da hatib? Tilya min di av te re b? Rojek te bi heval hogir dora xwe ra bigota; Dil min ketiy Tliy W gav min te hevdu birevanda T ji min re bibyay malxwe
893

 ez ji te ra bibyama keban bermal Wele tu y v sib li hal dem min napirs Ez ketim tor bext v kal heft heyt sal Roj carek mirin tir e ji v hal ji v ezab Were Tl Tl were Tl 1424-TFANG Tifange biray min dara maz Le fistana xaramenzilen dur da xazen Dilo Dilo Dilemino dil ewetant malamino El alem ker dijimine cane mino Tifange biraymin dara hura Le fistane xe ra be te Sura Dilo Dilo Dilemino dil ewetant malamino El alem ker dijimine cane mino Berhevkar: Hseyin Erdem 1425-TTN Ez radibim berbang Qelna min agir li ser Her nefes ez dikm Def li dike pnc sed keder Titina misk ela ye Vedixwin x mil ye K dibje titin bela ye W nezan lezet Mel ye Gerd 1426-TNA ROJ aven te wek mori
894

De raze lori lori Ev even re u tari Roj dere we bimiri Guren har li hev kirin Ev dinta re kirin Ar eref ji bir kirin Dile me birin kirin . Le nabe berxem nabe Roja me tari nabe Bi tin u ewga wi Bexta me roni dibe Ey teyran li ezman Pln av eman Bigrin bibin bi xware Vi dibe be derman Biin her bi roja me Bibin dile me Bejin hale me B wi naye sebra me Helbes avaz: Diyar

1427-TU FAZM KELB HAR Tu fazm kelb har Dinya me kir teng tar Dinya me kir teng tar Em koley hezarsal Tera bikin ceng er Ho ho tu bimr fazm Ho ho tu bimr fazm P kan wan karkeran Mizgn hat ji xebatkaran Xwna me xwar koledaran Em bikin ceng eran Ho ho tu bimr fazm Ho ho tu bimr fazm

895

Tu fazm kelb mezin Dest me kir bazin hesin Sal y te em kutin ro em azad dixwazin Ho ho tu bimr fazm Ho ho tu bimr fazm Te dinyay kir gola xwn Kamboya li Tayland Li Angol, li Wiyetnam Ho ho tu bimr fazm Ho ho tu bimr fazm Tu fazm kelb har Roja me kir ev tar Roja me kir ev tar Nan girtin zik bir Em xebitn we j xwar Ho ho tu bimr fazm Ho ho tu bimr fazm 1428-TU WERE Dinrim duriyan Li kriyan, li deriyan Deregiyan evan, dengek were Gohdar dikim wek dnan Were kezzera min De were tu were gel min. Were were were Tu were gel min Tu were gel min zivistan bibe buhar Tu were gel min xweza bixemle bi heft rengan Tu were gel min w roj ji nuva derkeve Tu were gel min dert keder kul namne Tu were gel min temen min bi be ciwan Tu were gel min ez bifirim ji abna Were gel min kez zera min Tu were gel min erd asman big hevdu Tu were gel min xiyal dakevin jiyan
896

Tu were gel min avn behra n bibe Rotnda 1429-TU DN Ez berfim, berfa belekiy, li iya mame, Teve sib ra, siya var ra daye Hd hd helyame, ne mame Tu dn, tu dn, tu dn, l kew. Tu dn, tu dn, tu dn, l kew Ez berfim, berfa axa heyame wan berana, Mal gundiya Ez kew kubar kirin got nava dev dirana. Tu dn, tu dn, tu dn kew Tu dn tu dn tu dn l kew Kew dil min w ma, Sede car w ma Sosin, rihan, belekiya berfa Ser iy man, Ez nizanim, xelk tl delal sala salin Li hvya k ma. Tu dn, tu dn, tu dn 1430-TZK Tzik li ser ava ye Av li binya mala ye K nexwe e bela ye Tzik derman dila ye Baran re-r e K nexwe e zaf de Tzik j ra bipje Tzik derman dil e

897

Pr rab ser piya Gaz kire gundiya Amanata tzik Tzik heyata hemiya Gotin Muzk: Gelr

898

1431-WA HATN PMERGN ME Wa hatin pmergn me al apik li bejna wan Ew in partzann me ek rext li miln wan Wa hatin pmergn me al apik li bejna wan Ew in roniya avn me Guln sor bidin dest wan Ji mj da benda wan e av me li ra wan e Ke xortn gund me Daxwazya wan ya wan e Wa hatin pmergn me al apik li bejna wan Ew in roniya avn me ek rext li miln wan Tev rabin bkin dlan Cejn ah syran Bjin hn bi xr hatin
899

Ey pmergn qehreman Bjin hn ser seran hatin Hn pmergn pehlewan Wa hatin pmergn me al apik li bejna wan Ew in roniya avn me Guln sor bidin dest wan Diparzin jna me Pir zehmet dtin ji bo me Kurdistan ji n ve n da Bi xwna pmergn me Kurdistan ji n ve n da Bi xwna ehdn me Wa hatin pmergn me al apik li bejna wan Ew in roniya avn me Guln sor bidin dest wan Dest ji doz bernad Dib dilxwe ad Da ji bo me pk bnin Dost ait azad Wa hatin pmergn me al apik li bejna wan Ew in roniya avn me Guln sor bidin dest wan Mzk: ivan Perwer 1432-WAR ME YE War me ye war me ye na bav kal me ye Ji me girtin bi zordest Kesek tune b li pita me Pez me, pez me Diriya li iyay me Talan kirin, girtin birin Agir berdan kon me Li me girtin bi zordest
900

Kesek tune b li pita me Zarokn me zarokn me Ji bir nakin ew rewa me Periqandin jiyna wan Xwestin vemirin ocaxn me Li me girtin bi zordest Kesek tune b li pita me Mrg me na mrg me na L gul dinin ke me na Jdikirin guly wana Ez jbrnakim zarna wan War me ye War me ye war me ye na bav kal me ye Ji me girtin bi zordest Kesek tune b li pita me Amed

1433-WAY HEVAL Way heval tew b mal Wer xan xan xan Kevoka li ser dikan Dest xwe bide destn min Em biin mu wan. Way heval tew b mal Wer zeriy zeriy Silava li ser silav Silav li atiy Way heval tew b mal Way rewe rewe rewe Kevoka li ser ferse Silava li ser silave Silav me l lale. Way heval tew b mal
901

Way narn narn Kevoka xep xep ne Seilava li ser silav Silav li wer merdn Text Muzk: Gelr Berhevkir: Dilge

1434-WAY L SAL E Were sale were sale Oxirsize be berxe xirab male Ji xalke re gul u biherake rengini Ji min evlada xwedare payizeki zor u zuhayi De were sale were sale Oxirsize be bexte xirab male Wele ez kal nabunm van salen xeribiye emre min xwar Were sale de kul bi bikevi mala xain b bextn ve dinyaye awe dest min qutkirin ji heval u hogira Ez bme benit ser zimana wek gura van ol u iya bi ten Weyle sal oxirsize b bexte xirab male Wale ez kal nebn ev salen xeribiy emre min xwari Helbest Avaz: Geleri Herem: arsincax

1435-WAY LO ! Way lo, way lo maqulo rom axa o rom ! Min d taw da b ser Xlok, Duwanzde rima tav hilatin, Kula am tu bi kul b. T kev mala qaymeqam Ku p Ehmed Beraz. aw cenderm v xelat
902

awa bi d bav Ferd xaerka Wana kirine taqbat Axay min go, wiha na be meql min go wiha nabe; rada ku li ezmana jorn hat be nivsandin, Li erda betal na be! Heta fesadiya me kurmanca hebe, Kes ji maqulan ji axleran, Li ser rk dinya ye xelas na be erek dib, di geliy ks li Axpn. zzet, tu bav xal xwe, Tu dest xwe bav heqb. Tu ji xal xwe re bn dorbn e. Ez gely ks ji teres rom re Bikim qesapxana gola xwn . Axa min go wiha ne be, maqulo min go wiha ne be. rada ku li ezman jorn hati be Nivsandin, li erd betal na be! 1436-WEY LO MRO ! Wey lo mro! we lo mro! Hekimo! xwe mro, biko, Weziro! Oy, lo Mro min digo ; Ev i b, i iriya, Min d agir kete mehela mekna, Tora Mihelmiya; Ez reben mr xwe me, Ku min zan biwa bext mr min ev e, Ez bima ciwan, Mr xwe bi ev e. Oy, lo Mro ; Ew i b, i qewim; Min d poz keleha Mrdn, Bi ser qesra mala Hec Kerem de dihedim, Mna qeymax mihya, Bi kubara sib re, li ser nan genim kira
903

Ez reben Mr xwe me Ku min zan biwa,(bya) Bext mr min ev e, Ez bima ciwana Mr xwe, bi ev e. Oy, lo lo Mro , Dil min dilk dn e, Min di sib Meles derkev Ser bana Birca Belek, Li dora qesra kevir- Hewara ewit dimeyzn e, Dinr ku mm fener dewlet, Li dora qesra kevir- Hewara ewit ne! Wey lo Mro; Hesab li axa erda heye, Li kon swan dewlet tu nne! Min d Hezar bi s denga ban kire, Digo; Meles porkur nemay; Tu rabe derkev, Ser ban Birc, Tu qebhet giran Bi av ser xwe bibn e. Hey lo Mro, hey lo Mro! Min ji te re ne go: Oy, lo Mro, wiha ne k; Tu ser kik wan M....j ne k; Tu Birca Belek xera ne k; Tu fermana me ji Stenbol ra ne k; Tu mrad dost dijmina li me ne k. Meles derdikev ser Birca jor, Li dora qesra kefir- Hewara ewit dimeyzn; Di nr ku peyak di ser riya Drezbna xopan t dilezn Min d Meles bi s denga kire gaz; Digo Hezar porkur, Xwed hebna tu rab,
904

Mift li sandqa Ezrom xin, Tu mrata drbn ji sanduqa biderne; Ez li ber av xwe daynim, Ez salx silxa w peyay hilnim; Binrim ew peya ji mala k ye? Hezar radib, Mift li sandqa Erzrm dixn; Drbn j distn; Did dest Meles; Li ber av xwe datne dinre li ser riya xopana Drizbn, Li w peyay dimeyzn Meles bi s denga ban dikir; Hezar porkur; Nemaye ew peya y ku tu dibj; J re dibjin aan Nsir e, Gur roja qewam; Roja teng y; Hefad xanim xatna. Di Birca Belek de, Wan dam dimn Xwed hebna tu rab, Banga mel k, Bila kaxizek binivs; Tu bin piya ean Nsir, Gur roja qewam, Hefad xanim xatna; Bila li mcba w kaxit; Kaxiteka d binivse; Bila li nav koeka bbilana de, bilzne: Bila here cem mala Qaso axa, Bila komeka giran ji w der berde xopana al, Li cem mala Osman Eshed; Bila ji w der j komek giran bicivne? ji w der xwe berde qesra xopana Metna, Cem mala El axa; El axa zor qeher e; Bila Mehmd kiya bike qrn; Bila komek giran ji w der j bicivnin, evk ji esir p ve;
905

Ji aliya qiplet de, Li esker Roma re bireqnin Belk heyfa Smail beg, Kek Helef beg; Ap Tahr beg, Ji wan teres Romiya hilnin. Oy, lo Mro ferman e ; Fermana ser Mr min giran e. Min d Smail beg bi s denga ban dikir, Helef beg, Xwed hebna, Mi ji te re ne go tu wiha ne k, Tu rab bana mil k, Bila kaxitek binivs, Tu bidi dest xulm; Bila ber xwe bid cem mala Heco axa, Bila komek giran li w der bicivn, Bila evk bne Drzbna xopan mwandar ne; A din ev li qesra kefir Hewara ewit, Li Birca Belek dawetl ne; Bi epl wan bigir, Wan li ska Qeyseryan bigern, Bila binrin ji gowdan b ser ne, Hem kik Mserbikesk in, Aliya xan ne, Dil wan re e, Nava wan wek ten ne, Sed adaniy Xwed li can min keti be, Ez koka teres wan M ji bin de biqelnim. 1436-A- Wey L. Wey l wey l, wey l De bira ewqa Kela Xins l nexista, Li Bngol ji xwe ra iya bi iya loloooo Bira neda bimbareka Qolhsar, Der mizgefta camyan Bi dest bav x Xiyasedn digirtin, kelepe dikir in,
906

Didane piya cot cendirmey singliyan, Ber w dane Enqer-Horgof, Nava hezar pnsed mr di girtiya, Kelaka dn slam ji xwe ra welgeriya Xoce Elyas, xoc cumhuriyet, Rnit li kavila Enqer, li ser van tla, Tl li ser tla dida welat Serhed, li ba x Elriza, Digo mala te xera be, Tu y kilta lxe, li dev hucra camya medresa Tu nizan, pit bav x Xiyasedn, Qanna me b qanna Ngalo -duwal ejnebya Lo bira, tu gula xan bira, tu pik biran bira, Li welat xerbiya tu derd p b derman bira, Heya dinya ava be, tu keder mereqa me hemyan bira. Heyla l way l De bira ewqa Kela Xins iya li iya nexne, Sura Enqer t bi gimmn e, Bay Xamirpt xeber tne, Dest kek x Xiyasedn digirtin kelepe dikirin, Didane piya cot cendirm singl ne, Ber w dane Enqer-Horgof, Nava hezar pnsed mr di menf ne. Feleka malxerab lema keleka dn slam weldigerne Xoce Elyas, xoc cumhuriyet, rnitiye li Enqera rengne Tl li ser tl ji x Elriza ra dine Dib rabe kilta li der hucra camya medresa bixne, Tu nizan, pit kek x Xiyasedn, Qanna me b qanna Nigalo -dewlet ejneb ne, Hela rabe em bi dest hev bigrin, Xwe berdin nav bajar Dyarbekir, Herin ser tirba x emsedn e, Belk li ba Xud rica bike, Efya van menfya derne, Fedle bka ar mehan e,
907

av w li r dirba nemne. Lo bira, tu gula xan bira, ti pik biran bira, Li welat xerby tu derd p b derman bira, Heta dinya ava be, tu keder meraqa me hemyan bira

1437-WELAT ME -Koro Welat me Kurdistane Ch mesken me Kurdane Wetan ji mere ruh cane Kurd hem birane Ch mesken me Kurdane Temam baxe bistane Wetan gule gulistane Millet hem birane Welat me pir rne Merg em zevne Qz bke tev cindne Esl xwe da horne Kurdistana me zeynete Cemata w pir hurmete Temam qedre qymete Welat me cennete Gotin mzk: Mecd Silman (Ji Ervan) 1438-WELAT MN-1 Welata endi erin e Tevde gul u nesrin e
908

Axa Bav kalan e Goriya te me welatemi Tu erina li ber dila Welatemi welatemi Tu delala li ber dila Welatemi welatemi eme te ji aven berfa Kaniya te ji dilen iya Revine xeman dila Goriya te me welatemi Helbes U Avaz:Hozan ZOZAN 1439-WELAT MN-2 Dsa li welat min bombe barandin Zarok dayikan bi hevre qelandin Birano rabin brna me kr e Hevalno rabin, d li me erm e Hildan zarokan, ketine ryan Dsa destpkir mihacir va Birano rabin brna me kr e Hevalno rabin, d li me erm e Hetta em nebin yek, destan nedin hev Em tim biknin ev kul ev dert Birano rabin brna me kr e Hevalno rabin, d li me erm e Gotin Muzk: Serhat Baran

1440-WELAT MN-3
909

Welat min welat min Xort hja piling yan Mrxas min Tu nemir l tu her hey Di drok de bi tpn zrn ervan min Qada s,er da tu wek Egt b B tirs ket zik dijmin Wek birsk b Erez li Bngol Hus li Tekman Tekn li Xins tev wek r bn Bi te re bn Li ser iya baniyn Kurdistan Wek eleng bn keles, mawzer Li destan Tekos,nek dan b westan Ne disekinn ne havn Ne j zivistan Gotin Mzik: Aydin Korkmaz

1441-WERE-1 Genim zer b li det Berf nema li ser iyan mezer perit Nama der Nefer mal gitik taz man, were r memikn min qediya, Miiq av li kaniyan da Nifta mal xelaskirin elankaran Sal j dibore ser sal Bihna min teng bye, Were dsa pencera ber deriyan da dipme r ya te r xwe tj kiriye dijmin Li ser hlna me ya ezz kevn Er wan berd ewame zarok bi ziman bn Qz bk av li rne Piran rabn ser piyan Tr xwe ber bi ewr re girtine Hviya ten
910

Were ser ser min Nav dil min da Re - tariy belav bike veqetne candek li ser Birijne jahra maran Bila geznekin tu kes d bes e bes e ! Bila were bi dest azad. Vazgal Beyazid 1442-WERE-2 iya bilind bejna te ye Reng sor zer fstan te ye Dil min ji tere te bir bi xwe re Nizanim bi kuda dibe Were de were were de were Min j hevalke bi xwe re Dil ewit bi tna te ye Ez ewtm bi hesreta te ye Min ne hekme min ne loqmane Bibe are ji derd min re De were evn ji hesreta te, di dil de sn hat Sed kul birn ma qey d tu nay Ma tu names nava dil min Bi hezkirina xwe tu paqij nak birn min Bi lvn xwe tu manak end dijware hezkirina te V gaziya min tu qey nabihz? Tr avan bese tu berde bedena min De were evn derewe evn derewe Gotin Muzk: Murat Yapistran 1443-WERE-3 Were! were! Te ez helandim kek ji xwere Ev end salan ez li heviya te me Wez li hviya dtna te me Ez dinalim b hevalim Ez dinalim bo maek Dil bij dmn te ma
911

R sip sor zer e Ey heval av xezal Ax ahn sed hewar Min bi sed lav qrin Dest gihande znga w Asiq wan avn te me Asiq wan lvn te me Afern sed afern maek da min iqas xwes e Berhevkari Ciwan HACO Gotin Muzk: Gelr 1444-WERE BHAR Were bihar min go, Ji dil min re i biharek Ax li dem dem D kolik eper xwe kin ber w av Li ber w em Min go, Hind sala pit ra Em bjin xwez heft xwaz, Ax par v dem. Were bihar min go Delalo i biharek xo rengn e Ez av xwe digernim Her diyar nne. delal dil min berziye ye Hewar i jn e. Were bihar min go, Ez m zozana Ax min zozan nekir ez ber befr ra borm Ax mi tav nekir Evneka min bejna bilind Gza p Ax feyde nekir. Were bihar mi go, Bi Xwed zozan me Ax det nabim Zr zer Mehmd me
912

Lo xira nebim Ez gor pa n mi jiyana xwe Deyna ser hev e Lo poman nabim.

1445-WERE DOTMAM-1 Dotmam wele ye, Heta mirov xwe nasdike, Mirov emre xwe xelas dike Ez pr bm, Di derxika can min de il zivistan dtin. Bi sedan ba bahozn ew hejandin, B hjmar berf baran t re ne. Her wek dibjin ciwan bizaniye, Pr bikariya. L pesn ji Xwed re ku hj Ew end ne pr im ku nikarim. Weke ez ciwan bm, Simbel hjn avt bn ser levn min Dil min bi hevniya delalan hildavt, Hn ne yek, ne dudo, ne deh, neh bst bn Kej gewr esmer genim, Bejin bilind navn, Knn we j hebn. Hn hem ji min, ji me re bn, Me kjan bixwasta, Ne ewe, Ne mamn me, Ne digotin no, L min,
913

Me hemiyan nizanibn, avn me bi we, Bedewiya can giyan we ne diket. Min dev j berda bn. Yek biyan dihat, Hn dixwastin. Me ji xwe re ne dikir nams. Hn dibirin. Hn bqeder dikirin. Di rzika dinya y de hn tayih dibn. Ew ne su we b, L y me b. Hn di gulistana mala me de gul bijko bn. Baxvan ddevann we em bn. Bihna we xwe, Reng we ge birew tu dibj, Qey ne ji me re bn. Em p ne dihesiyan. Me ew ne dtin. Yek dihat, Dest xwe dirja we dikir, Hn dinin dibirin. Pde wel b, Hn guln gulistana me dihatin inn, Me guh ne dida, Em p bendewar ne dibn. Rojek, Me hew didt, Gulistan bgul, Daristan b bilbil maye. Em di hembeza jinn biyan, Hn di bin eng mrn nenas de. Bi w awa y me xwe rtiya tov mala xwe, Tovrindiya malbata Azzan wendekir. We zaro dihann, Li me, Li xweln xwe dihatin. Merd, Ciwan mr, xwed rmet.
914

Ji bavn xwe re nams dikirin. Zarokn me li xwaln xwe dihatin. Xwaln wan kurn k? Ji kjan ra nijad? Ji kjan mal malbat? Wan navn me hidigirtin. Yn we ku ji zik mala me derdiketin, Li ser dara bav xwe n dibn. Here dotmam, Kemama eleng, Tu y, Hn n, Em di dest jinn biyan de, Hn di bin rikan mrn ne nas de. Zarokn we xwerziyn me ne. L ne xwerzinn adet. Li er xwal xwerz. L ne xwerziyn me. Ji ber ko ne ji nijad me ne, Xerib nijad ne. Caran hene, Neyarn w nijad pak in j. Bel li er xwal xwarz li rex hev, Ber wan li armancek er dikin. Xwarziyn me ji me re dibin. Er wan li ber me ye. Em armanca wan in, Ew armancn me ne. He ku em ji hev polik in. Bi destn hev, Di destn hev de dimirin. Dotmam delal, Me ne heyfe, xwna zik te bi xenera min bte rtin. Ma mixabin e, Kekn te bi berikn ber zik te bikevin Na ! na ! dotmam, Heyraniya pismam, d bes e, Hev bib jina xelk, Bes bib dya ne kurd nijad, Vegere were hembeza pismam xwe,
915

Paxila kurmam xwe. Vegere ew ne gotineka rast e, Em nikarin ji te re bibjin vegere. Ji ber ku tu ney, me tu r kir. Me bi destn xwe tu hinart mala xelk. Hembeza xwe veke ez ji te re tm. Min hembez bike, Min wek mr, Pismam, her tit xwe mao bike dotmam, Min ji te re got ez pr bme. L priye ez hiyar kirim. Bihar ciwan ye, Zivistan pr. Zivistan payiz t, D zivistan de bihar veart hene. her dotmam were, Xwe berde hembeza pismam xwe. Ez ji te re, Ji zivistana xwe sar bihareka germ kim. Were dotmam, Heyraniya pismam were, Xwe di germiya dil min ciwan de werede. Ciwaniya mina kevn de bigermne. Were dotmam were, Ez stna heyina te a stiwar im, Tu j bib rewa jiyna min a Rewen. Mir Celadet Bedirxan. 1446-WERE DOTMAM-2 Were dotmam xweziya mala me crna mala w bya. Weyl v li mal tune bya Dotmam tim tim li ba min bya Were dotmam de dotmam dotmam dotmam De l dotmam dotmam dotmam De h dotmam hezar car dotmam da hay de hay, de hay Were dotmam ev i kul e, ev i e, Ev i derd e hey dotmam ev i kul e, ev i e, Ev i derd de tu ji xwe ra avn xwe kilde, Bisk xwe eke
916

Guliy xwe berde Em herin span bibin mvan Xec Siyabend e Were dotmam dotmam dotmam De l, dotmam dotmam dotmam De hey dotmam hezar car dotmam De hey l dotmammmmmmm. de dotmam xwez av min birijya Were dotmam hezar c ar dotmam Wey d min dotmama xwe ya av re Nedta bi v hal De ava sala sal wez b te xilaskim van cejnan v sersal Were dotmam dotmam dotmam De l dotmam dotmam dotmam De h l dotmam hezar car dottmam De l l l l Dotmam

1447-WERE GUL Baran bar Gul Gul.tene, tene Vana rn were Gul, min te ne D bi lezin Gul Gul, zu bimee Rojn were Gul, benda me ne Baran bar Gul Gul, hur hur lkir Gul sosin were Gul,rengn vekir iya zozan Gul Gul, tev xemiln Kan robar were Gul , tevda derkir Baran bar Gul Gul , her der xwe kir Dar zev were Gul, tevda gekir Tu ciwan Gul Gul, pir bedew Dil fesadan Gul, te pir rekir Stran:Gelr

1448-WER HN

917

Wer hine, wer hine heval Wer hine, wer hine delal Hineka Diyarbekir Eciland bi r ekir Dest zav me kir Wer hine, wer hine heval Wer hine, wer hine delal Hineka bajro Li ser bar hesp nro Wer hine, wer hine heval Wer hine, wer hine delal Hine bi dest kin Bi keviyan av lkin Li dest zav kin Li cemaata dor kin Wer hine, wer hine heval Wer hine, wer hine delal Hineka Mrdn Li ser bar mhn Li dest Mem Zn Wer hine, wer hine heval Wer hine, wer hine delal Hineka Erd Li ser bar dolmi Li dest m Wer hine, wer hine heval Wer hine, wer hine delal Hineka Hezroy Eciland da bi roy Li dest Emoy Wer hine, wer hine heval Wer hine, wer hine delal Hineka Musil heval ewitiy Musil delal Li ser bar Dondil heval Wer hine, wer hine heval Wer hine, wer hine delal
918

1449-WARE DE YAR YAR SLTAN Siltan Were l bqewl l l bqewl Were l bqewl l l bqirar Kan qewl te par v ax Li mehka remazan Kan qewl te par v ax Li mehka remazan Were de yar yar yar Siltan Were malxerab dar bara nekev bihelne Were Siltan can wez dn nebm te ez dn kirim. Were malxerab bi awir avan min diheln Were de yar yar yar Siltan Were min av Siltana xwe Dtibn wek avn mara Were min kezmilk Siltana xwe Armu kir ber dikana Were min memikn Siltana xwe Dixwar sv bi xelt Were kuro lo bqewlo lo bqeraro Were ima s zer ji xopan derket tne Zerya piy kea mr Hekaryan e Zerya nav kea mr Melkxan e Were yad malxerab Siltana min bnav bnan e. 1450-WERE QURBAN Le ber egr cey ciwan deim debme mwan awr ledilim berdawe kutm xal lemilan

919

Were qurban aram dilan stit kirdim ser gerdan hoit birdim, aqlit birdim sutam sutam were qurban zulf du mtro nwe yarim befre barwe leh cuwe min nemdwe ciwan wek ew kie hetwe Zulf xaw wek heyate ew kie bo min awate yar eger du macim dat bo min rgay necat Gotin Muzk :Gelr Herm: Rojhilat (Bokan) avkan: Hesen Zrek

1451-WERE DELAL DLE MN Were delal dil min o! iya bilindin te nabnim Mi go kaxizeke bi rke Ez bixwnim Heger birndar, Ez hekm, Heger bdeng, Ez nemnim Were hey lo delal, were hey lo delal ! Delal mal ! Kuriko dno ! ro sisye,
920

Sib ar in Mi go riya w iyay def dar delal dil min ne kurike, Ne mehkm ne firare Were hey lo delal ! hey lo delal ! Delal mal Mirina mal xwe y ewit, Min li te i awa kir Bi Xwed dil wan dost hevalan li min sar kir Mi go dil wan ne yar dijmina li min a kir Were hey lo delal ! hey lo delal ! Delal mala min. 1452-WERE LAWO Lo lo were were Lo lo were v dwan Lo were vir e Malxerabo bn v dwan were were Were were wer vire Kuro dno eqa evn Lo r l nabe Kuro dno te hlandim Palkiya ava malxerab Ez kur xelk biqewlnim eva tar Bje wez bjime bab birak xwe rabin Weyla min reben ree diza Bje ker malxerab bdn, bman Were kuro lawiko bqewlo bqeraro Bje were bi adira mala bav min evdel bi mvan Wez rebena Xwed sng bera ji te re bixwazim Bje were were kurmalo
921

Bje were were way stalo Bje tu ye ima keikn xelk ji xwe re dixwaz Te ne mal din b te ne hal e Bje tu ima keikn xelk ji xwe re dixwaz Te ne mal din b te ne hal e Xell lawo min go wez Mil Xell xwarz bikulim Bikime bin doema Bje wez mil kurk xelk Biqewlnim her du mila Xwed kulek bxe mal sebeba ava Dost min lawik delal j vekirin Bje we re wey qetilo Berhevkar;.Elbak 1453-WER LO LAWO Wer lo wer lo wer lo wer Wer lo lawo gewindewo R kiriye mala mewo Xener kiriye mehnewo Mehne li bejna te tinewo Wer lo lawo tu ney mr Tu biknne klta dr Tu birewne ara ser ara re ne tu ar e Jina b ne tu yar e Keika di mala bav da Mna hespa bi timar e Lawik di mala bav da Mna va di xiwar e Wer lo lawo, wer lo kuro Siyar hespa quriquro Tu dihat her ro di ro Her ro di ro hindik in Memik seva bi sindik in Dev di biniya guh kin Bimijin bi pemi(bo) kin Birsne bi dez kin Berin ser ilaga kin Her niv ki ber may
922

Bi axret kunegiya min kin Rok li ber mirin Wnin di hustiy min kin. Sam Berbang Zend-3 1454-WERE NARN Narn hevka li dor mala ewq dab kendala Narn emamla ev Narn Yarka hevala Narn emala ev Narn heyva li rla Narn emala ev Narn emala ev ewqa xwe da bajra Narn emala ev Narn b mal mra Narn emala ev Narn hevka beroja Narn emala ev ewq da b pikja Narn emala ev Narn yarka dilsoja Narn emala ev Ez m per ya daday Narn emala ev Cih balge danay Narn emala ev Zeriyeka li ser razay Narn emala ev
923

Ez m zerya razay Narn emala ev Ne: Me ev helbest ji kaseteka pir kevin wergirtin. Ji ber v yek j hin cih nehatin fmkirin. Me ew cih di nava kevanek de bi xalan dane diyarkirine 1455-WER XAN Wer Xan wer Xan wer Xan l Xana min Wer Xan wer Xan wer Xan l cana min Deta Temran av e l Xana min Deta Temran av e l cana min S swaran xwe da nav e l Xana min S swaran xwe da nav e l cana min Revand Xana bejnzirav l Xana min Revand Xana bejnzirav l cana min Deta Temran ap e l Xana min Deta Temran ap e l cana min S swaran xwe da pa e l Xana min S swaran xwe da pa e l cana min Revand Xana avre e l Xana min Revand Xana avre e l cana min Xan te digo mr nakim l Xana min Xan te digo mr nakim l cana min Kofiya zran xwar nakim l Xana min Kofiya zran xwar nakim l cana min Lawik xwe dayndar nakim l Xana min Lawik xwe dayndar nakim l cana min Deyndar evdan nakim l Xana min Deyndar evdan nakim l cana min

924

Qim nabim ji xew rakim l Xana min Qim nabim ji xew rakim l cana min Task av li destan kim l Xana min Task av li destan kim l cana min Wer Xan wer Xan wer Xan l Xana min Wer Xan wer Xan wer Xan l cana min Gotin Muzk: Gelr

1456-WEXTA ZERYA MN NAN KRN Wexta Zerya min nian kirin Dav birna min vekirin Birn tije xw dikirin Derman are p nedikirin Koro Wexta Zerya min nan kirin Dev birna min vekirin Birn tije xw dikirin Derman are p nedikirin i zinarek teqeteqe Min gul in te kir baqe K dtiye k bnaye Qz ser kuran b aiqe i kanke w qiqi Cot kawa l xaric Xwezla min li w xort bye Ew bidil xwe zewic Gotin: Kurdekek Ermenistan Meqam: Geler

1457-WEY DNYA WEY DNYAY (N)Ar pekete, derd lekete Wey Dinya ye Ey dinyaye tu bbext i Te zalim anine ser texti Me roj nedi ti ax u wexti
925

Para me ma tim bindest Me ked da te gelek salam Te em xistin paila guram Bi guran re kirin bira L wan em xwarin gelek caran Me got bira tu bi xer hati Gur fem nakir ji birati Dev vekiri,diran suti Bin'er awa kir birat Helbest U Avaz: DYAR

1458-WEY LO SWARO Wey lo swaro, wey lo swaro heyran swaro, ya bilindin te nabnim; Dest xwe davjim baq gul reyhan nrgizan, naqetnim. Li min bav min heram be, Di d av Smal Eyo Ez tu dila, li w dinya y nahebnim. Wey lo swaro, wey lo swaro Swaro heyran; Ser sib rabm, Min karek nekir, Min dest xwe di ava sar germ de nekir. Min d qere digerine, Min ji xwe re falek vekir Daye min bersiva ne xere y; Ji min re gotiye; Torin dil te keik girtine Dest Smil Eyo kelepe kirine Birin stasyona Diyarbekira ewit, Wey lo swaro, wey lo swaro Swaro ez ne li vir ne li w me Eze parek ewr re , li ser behr re me Ez dosta Smal Eyo, bav Ewdil Qadir Swar ciwaniya me. Wey lo swaro, wey lo swaro

926

Svaro Min d dk nv ev, li mi xulxuland, Smal Eyo, torin dil min keik Daket hewa mezin, Ciwaniya nboz xemiland, Swar b ber xwe da, Welat xerib qurbet; Ez bi ser ban qesr ketim Mi bi s denga bi d de bang kir Wey lo swaro, wey lo swaro... Xopana gund me bievite R di ber ra...... Mi d tabura lawik Kurdistan, Bihurin di ber me re, Qor bi qor. (Min go; Gel xortno ji we re oxir be, Hn bi k da di in Hemiya bi dev k gotin, Xk beriye me berva bajar Mu y Me soz daye bav bavprn xwe Em dijmin derxnin ji welete bav kalan e. Herin bav min qurban oooo). (Ev nivsa pit re l hatiy zde kirine ) 1459-WEY DOLAB DOLAB Wey dolab dolab min bi heyran dolab Wey dolab dolab min bi qurbana dolab Dolaba dara dar min bi heyrana dolab Min rist kiriya kar wey dolab dolab Keikd ku da diher can dolab dolab Dosta Huseyin Far wey dolab dolab Wey dolab dolab min bi heyrana dolab Ay dolab dolab wey dolab dolab Binya mal me bi dar e can dolab dolab Kerwan t ye bi xar e, wey dolab dolab Heger dema ku tu hebe can dolab dolab

927

Dinya gitik dost yar e, wey dolab dolab Ji dev dengbj Hsen Far

1460-WEYLO WEYLO Weylo weylo, weylo weylo Weylo weylo, weylo dil xerb day ala bkan sor eweylo weylo, eylo Xwediya girt dor e, dil xerb day ala bkan re e weylo weylo, weylo Xwendiyan girt me e, dil xerb day ala bkan sip ye weylo weylo, weylo Xwendiyan xwe da s ye, dil xerb day Weylo weylo, weylo weylo Weylo weylo weylo, dilxwerb day. Berhevkar; Rojan Lezgn 1461-W DE MALA MN W de mala min W de mala min Mala bav min mala mran e eywax De here mala min h h. L mala min mala mran e De kon mala bav min rebena xwed kon mala mran e De here awa bi dest Bav Lalo girtin xistin kelep Ber w dane hepisxana bajar Qers digo: yallah lo Kurdo De her awa ber zarok zn w dane Guh van gundan e de oy oy.. De mala bav min mala mran e De her malan min h h. W de mala min, mala min, mala min.. Mala bav min mala mran e ha wa weylo adira bav Lalo dan li ber ema
928

Xeybet berx mala Emer Beg v sibek dan li ber ema Were v sibek naziman qomandar Qolordya Dyarbekir Hat kon kozik xwe dan cem me Bel wez nakevime ber ktin girtina Bav Lalo, Suwar Kov Wez ketime ber heyfa w heyf De her awa dest w xistin dar kelep, ber w dane hapisxana bajar Erzirom De her awa ber zarok zn w dane nav Ecem e oy oy Mala bav min mala mran e ha wa weylo De her malan min mala min mala min, Mala bav min mala mran e ha wa weylo adira bav Lalo dan li ser lat Bel ro s roj e Alay Srt Tev mufreza cendirme tabra esker v Xelat Bel digerne li Bav Lalo, Suwar Kov Li v dews li v r li v det taqbat Wele wez nakevime ber girtina kutina Bav Lalo Wez dikevime ber heyra v heyr axalerk me ser re dibjin awa tu bye firar mehkm qacax hikmat Hoh oy de hoy oy Mala bav min mala mran e ha wa weylo...

929

930

1462-XABR Ey Xabr Xabr ey Xabr Xabr Wek daxwaza min pir dirj kr Kferata te xum xum lew lew Nayn bira te ne razan ne xew Nayn bira te ne razan ne xew, ne razan ne xew Herdem dinalbi qrn bi gaz L kes nizan ka i dixwaz Armanca teye xurt pveun Ch te tenge div firehbn Ch te tenge div firehbun, div firehbun Plan did xwe, qr feryad Te j wek min div azad Singa v erd te irand bi zor
931

Nizanim ima tu na berjor? Nizanim ima tu na berjor, tu na berjor? Xwezka min bi te b derd b kul Diji bi adi b meji dil Tuji weki min ger bibuna Kurd Ev xurtiya te dibe kul derd Ev xurtiya te dibe kul derd, dibe kul derd Helbest : Cgerxwn Muzk: xo

1463-XAL CEML Erdem dibje; Xal Ceml, Xal Ceml, Xal Ceml, Xal Ceml wez gune me Lo lo Xal Ceml min heyrano Welle tu extiyar dno wez gede me Lo lo Xal Ceml emr te ye il ean Wez ardeh me Lo Lo Xal Ceml malewitiyo Ji min veger wez stxwar b are me Xal Ceml malewitiyo W ez ne pariy dev mrdar fena te me Xal Ceml wez gune me Xal Ceml dibje: - L l Erdem xanim sib ye Li min li diyar Qerdlek L l Erdem xanim min heyran Qamkinik, l me wedek Welle te w guh xwe mede Qisa galagal gotin eytan fesadan Lawo fesadiya xelk Bila Xwed teala biqedne Min Erdem Xanim evek ji ev payiz heta sib Bira w ax li ser snga min peya be Qasda mirata qolfelek De gid l l Erdem
932

D gawir, bav Ecem Ez qasek rnitima li klek Bila dsa wa li cem Gid l l l Erdem Ji prtka Dawet nan Amed Tigris 1465-XAN-1 Xan digo; ez mr nakim Loy loy loy loy xana min Bisk keziyan nakim Rabe rne sebra min. Xan baxe pvaze Loy loy loy loy xana min Pvaz bne giryaz e Rabe rne sebra min Xan baxe ncase Loy loy loy loy xana min ncas bne misase Rabe rne sebra min.

1466-XAN-2 Ber Xan li tila; Esker Osman paa li biniya mala xula xula; Xila xila tavek baran hato li hika ebaya Bedirxan beg, Kek Tl beg, Terkiro il mila... evoka der ev, Weylo malik werano, Tu ima er nek ji eq dila De rabe rabe, fermanliyo, de rabe, Fermana Bedirxan beg, Kek tl beg, rab ji stanbul,
933

Ber xan li rewo, Derya dr li rwo, Osman paa and Heleba xopan Topaqal, Toqa mezin ji min re b wo; Xan ne b li dewlet, Xan b li hikmat, Deng topan tifinga xwe t li p me, evoka der ev, Weyla malik werano. Romik di km sor ketine Cizra Bota, Xirab kirine sencaqa ereta. Ber xan bi lalka; Esker Osman paa li biniya mala hka, hka. Heyfa min t w heyf; Hate girtin, Esef Lot Tehr Meymo digel Girgir era Cizra Botan. evoka der ev, Weyla malik werano, Romk kmsor ketine Cizra Botan, Xirab kirin cih zavan bka.

1467-XAN DMDM i rojek b xwed daye, xan bezyaye dest a ye. Bide min dewsa erm ga ye. Tu ne kur u ne bira ye. i bikim dewsa erm ga ye? Bikime qesr u nuh ava ye. ah go: -Tu ne kur ne bira ye, Tu li milk Ecem destr daye.

934

erm gay Li ave daye, Hevt ev roja dihla ye. Roja heyta der hna ye, Li ber duhck r danaye. Ser pik ne nimya ye, Li ser sidyana dikudaye. Vedika krka mya ye, Di qulka derzi ra dikaye.. Li dor xerebara erna ye, P girti det iya ye. Xano qesr da kolane Hezar xrad bi heq berdan. Ji mira bang kin hosta lyase, Asas dayne weke tase, Bihilin asas risas e. Ban kin hosta Emer e, Kevir dayne bi zr zer e. Ji mira bang kin agirt Eli ye, Kevir dayne bi zr zer e. Ji mira bang kin hosta Nedre, Asas dayne weke tr e. Ji mira bang kin hosta Etman e, Asas dayne ar gav pen e. Ji boy er qewx giran e, Belk rojke bive lkdane. Xano qesir temam kir, Av ji iya son kir, Hezar xrad ser jekiri. Xano, dino, tu Kurmanc, Ser xwe mede ser w tanc, Xwc nagrc Li ber top almanc. Ne tu b, ne top te be, rek li ber simbl te be, Esker meke ney sermebe. Ji mira bnin topa bariva,
935

Dev top tev di zv e, Nan bigrin berdin nve, Kel xira bikin ji binva. Ji mira bnin topa xaro, Nan bigrin, berdin go, Kel xira bikin ji ko. Ji mira bnin topa hewar, Dev top wek kewar, Qesr bi ser Xano binin xar. Ji mira bnin topa mezine. Hevt kn gulle bavn bine, Kel xira bikin ji bine. Xano berek ber westi, Hevt top sna topk xist, kevir ji kevir ne guhasti. Xano berek bern e, Ser vi, bin vi behra in e, Micala topa p nne. Lekek rab ji hla roava, Hevt sala hevt meha, Mesya bi mesa u gava, Go: -Eme kela Xano xira bikin, Bi bijang ava. Lekek rab ji Mekk Hevt sala hevt meha Mesya bi terze buke, Go: -Em kela Xane Lepzrin Xira bikin bi ser nenk. Lekek' rab ji Hewlr, Hevt sala hevt meha, Meya bi hl ml, Go: -Em kela Xan Lepzrin Xira bikin bi ser simbl. Xano bang kir Lawk dinayi, Ebe li epil payi, Ne xema min e ordiya sayi.
936

Ji mir ban kin lawk xetari, Helal be nan te xar, Xal kir ordiya sayi, Ji mira bang kin lawk Dasin, Tu xwe li kolana nepesin, Ne xema min ordiya mezin . Ji mira bang kin lawk Hewer, Xudiy gopal kinr. Evdal-beg ji ber perd rab, li ber bav xwe dawestiyab, Go: -Bavo, te i lome-lom e, sr bikn, bajo ser kom e, mdad ware ji Herzirom. Evdal-beg ji ber perde rab, Ber Xan Dimdim dawastiyab, -Bavo, te i liy-liy, sur bikiin bajo ordiy, mdad ware ji Kurmanciy. Evdal go: -Bavo, tu rabe ji xewye, Bibn qebhet dinyye, Gol tije bne ji xnye. Evdal go: -Keik, tu ehd min , Min end mr dane kutin. Hat Mehmdk xulam, Pirzikek by te li ziman, Te karza av derani. 1468-XELO Lawo lawo Xelo lawo Dwar bi ser de xalya wo Ela Mus ji bin revya wo Xel min di binde ma wo

937

Neqaret(rewan) Ewrek re tar Ne girmi ne j bar Xel min tu derde xwe tunevun Xel min kutin ji necar Li bana xelo li bana Ker y ukir neman hatin dana Ker y Xel min di fzeda mana Dak xwe qurban xuna Mey li dev dirana Kovara Brnebn

1469-XEMCVN Ez bme pr xemcivn B hi mest jr nivn Li dil vedbne sed birn Ji ber evna oxa rn Bilbil civan gul ye Evna te ez pr kirim B can hem b br kirim Bar kirim, xembar kirim a nazan jar kirim Bilbil civan gul ye Dil xemgn kir jan Agir berda hinav can Hey zalim b bawar e Ma kan peymana ber Bilbil civan gul ye Helbest Sebri Botani Mzk Mehmed exo 1470-XEM DR TO

938

Xem dr to away lkirdm her be zindy ely mirdm kes neyb b derd dur yar tnage le hal gherb dilzar dil gherb wek dwexan xeme gherb mwandar derd u esteme ewanim talle rojanim tare jn gherb le rm diyare hal niye zartir le hal min bt mal niye wran wek mal min bt pwstm pte ta hest bikem hem b to gherqim min le deryay matem to neb min her le b giynim ewn toye nyaz jyanim Honrawey: Ana Awaz: Burhan Muft 1471-XEMGN BRHAT (Dr. Zlf Kizildemir) hunermend kurd e. Dr. Xemgn Brhat di sala 1961 an de, li Drsim hate din. Di sala 1980de xwendina lsey kuta kir ji bo xwendina bilind die Elmanyay. Hunera Kurd li v der hn batir naskir. Li ser muzk hunera Kurd bi gelek hunermendn kurdre, weke Zozan, iya, ehd Sefkan Mizgn xebat kir bi hevkariya wan hunermendan yekemn car Yektiya Hunermendn Welatparz Kurdistan, HUNERKOM di sala 1983an de ava kirin. Li v der weke endamek alak xebit di sazkirina Koma Berxwedan de chek girng girt. Dr. Xemgn Brhat xebata xwe a huner, ji sala 1983an heta niha, di nav xebatn Koma Berxwedan de j berdewam dike. Di nav Koma Berxwedande hem gelek stran rove kiriye hem j besteyn ku li hemu welat deng dane, afirandiye nivsandiye. Dr. Xe mgn Brhat ji bil tekona civak huner, xwendina xwe ya akademk j domandiye li zanngeha bilind li bajar Mnster (Elmanya) li ser rojnamevaniy xwendina xwe ya dawn kuta kiriye doktora xwe li ser Muzka Kurd stendiye
939

15472-BRYA WE DKM Brya we dikim brya we Brya we dikim brya we Ey iyayn bi gulen sor Xezaln geliyn mey jor Xula xula ava kanya sar Brya we dikim brya we Brya we dikim.... Brya we dikim brya we Brya we dikim brya we Deng bilur van ivana Deng davul zurnevana Girtina govend dlana Brya we dikim brya we Birya we dikim.... Brya we dikim brya we Brya we dikim brya we Kela kela germa havin evn sa ronya heyv Bhna guln lan Brya we dikim brya we Brya we dikim.... Text Muzk; Xemgn Brhat

1473-KARVAN HELEB Hat karvan helebe oy eman oy eman Dani det neqeb van zeriyan ez helandim Van zeriyan ez helandim oy eman oy eman Kirim dare lewleb oy eman oy eman Hat karwanek ji mu oy eman oy eman Dann li hember det van zeriyan ez helandim Van zeriyan ez helandim oy eman oy eman Kirim dar dergu van zeriyan ez helandim Hatim gund Tilbus oy eman oy eman Hatim gund Tilbus oy eman oy eman
940

Dikim keek ramsim oy eman oy eman Ketim derd namus van zeriyan ez helandim Cavkani; M.A. Cizrewi-Berhevkir; X. Birhat 1474-WAY L Way l way l way l Way l Way l Way l Ev iye hatiye ser min Eqa te ketiye dil min Way l way l way l Way l way l way l Wer ji ter bjim ekere Ez te nadim zr pera Ez bimrim ji tera Way l way l way l Way l way l way l Wer ji ter bjim bi diz Dilem ji eqa tera riz ima tu nabi razi Way l way l way l Gotin Muzk: Xemgn Brhat

1475-BAJAR DERSM Bajar Dersim, way bajar Dersim Wer Berxwedan, mrxwe egdan iyay Munzur li dora te ye em Munzur bi xwna te ye Baba Duzgun ziyareta te ye Deng bilbilan xemgniya te ye Bajar Dersim, way bajar Dersim Diroka dirj e, herkes te dibje Seyt Riza berbanga teye Ali r te hin li bra me ye Deng mazluman hawara te ye Deng Zlana qrna te ye Bajar Dersim, way bajar Dersim
941

Dengek li te bu mvan, deng wan ehdan Ez bang hawar gaziya te me Sond peyman ser rka te me Hiyar xemgin ez awaza te me Min av li fermana biryara te ye Gotin Muzk: Xemgn Brhat 1476-EY DL MN Ey dil min, ey dil min i xwe ezeb e tu did min Te jan berdaye kezaba min Nema tne sebr arama min Ez nizanim, ez nizanim Ji ber iye ev jana min Tim hjar e ev dil min Xemgn bye jiyana min Gotin Muzk: Xemgn Brhat 1477-EZ AGR M Ez agir im agir Ez agir im venamirim Ez agir zerdetim Ji droka kevnarim Ez agirim agir Agir doza we me Kaniya jiyana we me Ez agirim agir Evna dil we me Agir hviya we me Ez agirim agir Ez agirim diwitim Ez agirim diwtnim Ez agirim agir
942

Ez bayek azadim ji treja roj me Ez agirim agir Gotin Muzk: Xemgn Brhat

1478-L GUND ME Li Gund me li gund me ehd anne gund me Binya malan li gund me Gorek kolan gundiyn me Dayka min bi hsrn xwe Av da gora mvan me Ev ehidek b nav e Kes nizane ji ku der e Teyre ji ref xwe qetya ye Di ser gund me da firyaye Nrvana ann xwere Xwn ji bask w rijyaye Ev xortn me ev xortn me Tne xwar ji iyayn me Rext pane li bejn bal Sond xwarine bi reng al Br bawer xurt kirine Evn xistine her mal e Gotin Muzk: Xemgn Brhat

1479-ZNARN Ez im li ser iyan kevoka narn Difirim difirim li ser det zozanan Bask xwe li bay tenik dixnim Difirim seranser welate rin
943

Zinarn ..... Li nav wan ezmann b daw de Digerim digerim li strka digerim Rdinim li ser iyay Hemrn Bi hz im bi hz im wek baz pilingan Divt dijmin per baskn min ikestin Min bion min bion bi ava welate min Ez ehida evna mezin Wek Edul Zlan Zn Gotin Muzk: Xemgn Brhat

1480-XELL XEMG

Xell Xemgn: Kesn bi huner re mijl dibin, di fikra min de ew seranser jiyana xwe de, her tim agirtin.
944

Em ji pirsa hunermend dest p bikin. Gelo huner-mend k ye cih hunermend kurd di nava n chan de li ku ye? Weku awa pirsa we ji du bean diyar e, ez j hewl bidim ku bersiva min ji du bean be. Bea yekem, da ku bikaribim baweriya xwe bi zelal diyar bikim, pwste ber bjim ku meger rewa netew gel kurd, di nava chan de, reweke ne normal e, b ik guman kirter ertn hunermendiya netewn ya hunermendn v gel j, w ji hev cuda bin! Gelo ma gava ez xwe li gora Mc. Jakson Pavarot binirxnim bipvim wisa j nzkahiya hunermendiya xwe bibim, d i navbera min gel min ku hn ji bo azad nasnameya xwe ditkoe, w iqas mesafe hebe? Gelo heger azadiya civak ji dest hatibe standin, ma hunermend j ne ewlad v gel ye?... ango meger wisa ye, w dem hem pvann ku ji bo gelek di v rew d e dijne d derbaz dibin, her wisa ji bo hunermendn w gel j derbaz dibin! Di war gerdon de j, her wisa ye, heger merev bixweze bizanibe, w ji merev re bjin; gelo hunermediya kjan fikir, felsefe, nrn n ? Rast e, roj di nava pln globalzm de, her n be civakan ser bin bne! L bel droka kesayeta hunermend, beranber droka mirovahiy kevnare ye... Di roja me roj de, ev ser bin a ku tte t jiyn, ji bo hunermendiy encex di kare reng bengeke nuh ( negatf an poztf ) bide teybetiya hunermendiy, l bi esl xwe, seranser droka civakan, ev pirsa ku hunermend k ye di mjy mirovan de her tim zind ma ye! L bel di herikandina jiyana mirovan de, qet b bersiv nema ye. Yan dixwazim bjim ku; mna hin der dor hin kesayetan, maf min tune ye ku xwe bixim na hakm serdozgeran, an j xwe wek merciya gel bibnim di derbar kesan de biryara te, filan kes hunermend e bvan kes ne hunermend e.. bidim! Ji xwe nzkahiyek wisa, ez bi xwe j, wek b rz bn li hember nsana, gel seranser civak dinirxnim dibnim! L bel, ev nay wateya ku ji pirsa we direvim, ya rast, ez hewl didim ku rastiya felsef zanyar a ku pde bawerim, ji we re diyar bikim! Di baweriya min de, biryara hunermend k ye a gel e! ca ji bo ber endametiya v sifeta hunermendiy, ( ji bo hunermendiya gel xwe dibjim ) r rbazn v yek hene. Li gor baweriya min, sir telesma v yek j, girday end xaln bingehnin! heger mirov bixweze bi v kar han rabe bide ser opa and huner, bi du xaln bingehn merev dikare wisa formile bike; 1- li nik teybetmendiya xazay, pwste mirov evndar rwiy zanist kevneopiya civaka xwe a sed salan be, agirt meraqdar kevneopiya gelan zanyariy be!

945

Mna oldaran, qibleya xwe drok e, ayetn xwe nirxn civak ne... 2-Ji teyebetiya hunermendiy, ew seranser jiyana xwe tim agirt e! Di hnbna xwe de b snor tixp afirendr e, ji pketina civak re mnak nifa penge, di dtinn xwe de remildar e, di pirsgirkn civak de areservan e, di qedr nirxn civak de parzvan e, di pskolojiya mirovan de moral e, di afirandriy de nuhkar e. Di raman felsef de hevkar helwesger e, di evn de weku Cizr, Xan, FeqiyTeyra Cegerxwn dn har e.... Heger mirov bikaribe, van teybetmendiyan di kesayeta xwe de xwed bike, herweha nnertiya nirxn civak, n droka sedsala n heyn bike, bi dtina min, sedemek ku civak va sifeta hunermendiy ne de mirov tune ye!... Be duyemn; b guman, di qada navnetew de, ji bo doza gel kurd, her babet hewildan gelek pwstin, l bel, mna gelek babetn din, di war and huner de j, ji ber pirsgirka nasname ya netew, valabnek mezin heye! Raste, tev b derfetiyan j, hewildann xebata snemavan wekaran d i qada navnetew de hene, ez wek xebatkarek and hunera gel kurd, xebatn wan heval hogiran proz bi wate dibnim . L bel di ben huner n din de, xebatn maynde gelek lewaz kmin... Bi teybet di xebata hunera muzk de, bandora pln biyantiy di van saln dawiy de, xwe zde nan didin! Bi kurt bjim, bi tevay, meger gel kurd di qada navnetew de, girtiy statko nkar b nasname y de be, mijara gotina cihek huner hunermendiy, di nava refa huner hunermendiya chan de, w ne di cih xwe de be ne j hisane! Gava ku bi kurd behsa hunermend t kirin, stranbj, muzkvan tn bra gelek kesan, wekara, nivskar mna hunermendan nayn dtin... tu dibje ev ji ku t, gelo girdana v peyv bi muzk ve ye? Kek min, va ye nz sed sal b ku perwerdeya {mil} a civaka me, di ser de ziman hemu ben perwerdey n din, ne ten lewaz maye, l bel hatiye qedexe kirin! Gel ku perwerdeya w j bte standin, ne ziman dimne, ne aso meteroloj ya xwe dimne, ne j hs hestn xwe n netewbn dimnin! Ma qey li dinyay kes dt ku neteweyek 50 milyon bi droka xwe a hewqas kevnare, bi keda xwe a ji bo dergovaniya mirovahiy a her yekemn... bi ev qas trajed pergende bindest dinyay bimne? Di baweriya min de, heger merev v yek bi kur hr nebne bi ilm zanist irove neke, merev texrbatn mtingeriy li ser kurdan j nikare irove bike!... Ez ji biray xwe re bi hisan dikarim bjim, ku nav hunermendiy va ye b end salin d kurd hn dibin, ez bi mebesta ku kurdan bik bikim nabjim! Ev rastiya me a civakiye! Ji ber xew razana bindestiy, heya duh j belk tu roj j, here ji bav min bipirse, w bje
946

 hunermend iye heyran, heman bje mirtib hew! yan dixwezim bjim ku hn hewqas titan em tevlu hev dikin k, nav stranbjan, kirine ozan nav hozan li hunermendan kirine, nav helbest li hozan kirine whd. Bi dtina min, herbabetek huner ( ica li dinya y hemu babetn huner zelal bne. ) ji wekariy de, ta akturn snemay, ji hozanvaniy de, ta neq ngariy, ji anogeriy de, ta pkeri wnekiy de, qada hunermediy ye! L girnge bjim j, hin babetn huner ji b civaka me, hin hin ji nuh ve ttin naskirin, di chan de wekar, xwed cihek bi bandor e, di nava wekarn chan de, wkarn kurd j, xwed cihek teybetin ( n mna malva, A. Dno, hwd ) belk gelekan j, ji ber sedemn curbecur, nikaribne xwe bi nasnameya xwe a netew bidin naskirin, l bi xz opa xwe a huner xwe nkar nekirine! Ez b ik guman dizanim, qas ku wekarn kurd li dinyaye tne nasin, her wisa ji aliy kurdan ve hewqas nayn nasin... Ango mirov bi hisan dikare bje ku teybetmendiya civaka kurd de, zeifiya me di babet ewekariy de heye. Her weha hinek j, gel kurd xwed teybetiyek folklork e, xuya ye ku ji nirxn xwe n parast her zind may j, hunera muzk stran ye...ez wisa guman dikim ku ji bo kurdan, hunera her hisan a muzk stran ye... Dema biyan li Muzka kurd guhdar dikin, xemgniyek tde dibnin. Weku re xneyek j derdikeve p ber mirov, hin caran j dibjin ku kurd ne amedene destn xwe bavjin melodiyn bi liv lezand...gelo ev yeka ji rewa kurdan t, an j hunermendn kurd nikarin biafirnin? Bgumane, di qada huner de bi tevay di qada muzk de bi teybet, pketin afirandinn hemdem, bi destxistina ast standartn navnetew, armance, l girnge em ji br nekin ku pketin vejna and huner, beranber bi pketin vejna w civak re xwe diyar dike! Heger ji ber bst saln ber ba, belk j pirsek wisa qet nedihat bra we, daku hun ji min bipirsin, her weha ev tte wateya ku pketin vejnek di nz standertn dinyay de xwe nan dide, ev xalek gelek balk e! Di baweriya min de, di cewher liba muzka kurd de, dewlemendiya hem hoyn hemdemtiy hene. Ez da dikim ku di rojhelata navnde, di bingeha mzka kurdan de dewlemend ya her kevnare xwed kevneopiya her giranbha ye, ne ten wiha...dsa da dikim ku muzka kurdan di v herm de, bi bingeha xwe, bi rengn xwe n cur be cur, bi wazn xwe, bi cih ku di hem ben jiyana mirov de cih digre de... tev hemu tirajdiyn gel kurd, tev hem qedexebn, talan nkaran, ji muzka hem netewn din n herm zexim bi bingehetir e... ez bi mebesta muzka tirk, ereb, fersan netewn din bi ck bast nan bidim, nabjim! Em behsa rastiyek zanyar dikin, mna ku netewperestn tirk, fars ereban! Bi nirxn

947

civaka xwe ovnt nijad perestiy dikin, em kurd nizanin titn wisa bi kirt ermekar bikin, ez bi xwe j li dij fikrn wisa me... l rastiyek ilm wisa heye mna birqandina roj ye... L ev naye wateya ku mirov drok rastiya nirxn civaka xwe j bi k bibne ye! B gumane, em nirxn wan netewan j bi k nabnin, l ka em li hemu aliyan meyze bikin, ji kilaskn drok destann mtolojk, ji payzok muzka ol de, ta xwe xwe heyranoka, ji muzka diwan de, ta lawik strann govenda, ji strann xebat de, ta strann baran xazay hevalok metelokn evbihurka...hwd, ka li cem van netewn cnar ku xwed pergal dewletin, end weyn wan n ji draka wan mane, wiha hene? Niha bjim, raste di muzka kurdan de xemgniyek li ber av derdikeve p, mina we j got, b gumane ev yeka ji diroka serphatiya gel kurd t bi sedsala ye hn j dawiya va tirajdiya b oxir nehat ye! Rastiyek rewa ye ku muzka gelek, fade eyne ya serphatiyn w civak be! ca rexneyn di v derbar de ji aliy biyaniyn we behs kir ve hebin j, ez ji ber du sedeman van rexneyan irove dikim. Yekemn, div ku ji ber ametoriya crakirina muzka kurd be. Ji ber rewa ewarte a civak pirsgirka maf arenusiy, her weha gelek sedemn ku bi tunebna perwerde y ve girday...hwd. b derfet lewaztiya piyase ya muzka kurd rewa aboriya kurdan, di qada muzka kurdan de, mixabe, ametor hn j serdest xwid bandorek negatfe... Duyemn, div ku ji ber kompleksa netewn rojava a xwe her tim serdest dibnin be j! Li her halek, di gel ne naskirina hemu cureyn hunera muzk a kurdan j dive di ku rexne yn wiha derdikevin hol! L dixwazim di v derbar de, bal biknim ser xalek din j. Ji ber texrbatn asmlasyon guhertina bi dar zor... di qada muzk de, zext zorbaziyn dijwar dijn, herweha bi xwe re tehlke xetern giran j peyde dike... Ez hemen bi kurt bjim: di van saln dawiy de ku hinek qelsbna qedexeyan li ser muzka me sist b ye de, ji bil nifn ciwan cihl, hin derdoran ji nuh ve qiteya amerka y kif kiri bn! li muzka kurd vegeriya ne, vegeriyan l hemu nirxn heyn, bi aso ( mantik ) a pergaln dagirker nz and hunera gel kurd dibin. Di bin nav moderntiy de, teqld kopiya komar dikin... bi kurt bjim, min ber di gotebj nivsn xwe de, di rojname ya Azadiya Welat de, gelek dorfireh bal kiand ser v xetera han! roj ev pla ku ez weku derdorn ji and hunera gel xwe biyan bne, bi nav dikim bi waza her oportonst dixwazin xwe di bin siha pergal de, bi tevgr dezgeh saz bikin, bi teybeti li bakur Kurdistan, ev pla han sd ji ber kmasiyn di qada huner de dijn digrin, bi gumana min, ev yeka mna zordariyek ji aliy pergal ve, li ser and hunera me tte bi rve birin!
948

Ango di nava zemnn civak de, bingeh bandorek va derdor tune ye. Piraniya wan qurban mexdrn komkujiya asmlesiyon ne, ziman anda xwe ble nizanin, ne ten wisa, her weha ji jiyana wan a rojane de bigir, ta fikir aso ya wan, her titn wan li gora pvana pergal ye... Hun xwe muzika xwe di nava kurdan de, di i ray de dibnin? Gelo tu bi rihet dikar bj titn min dixwestin, min hemu kirin ? ji ber keda ku te bi salan daye, yan tu ji keda xwe memnn ? Biray hja berkeft: bi qas ku t digihjim, huner hunermend, ast rayek gelek bilind berz e, min ber bistek li ser pirsa we a ji bo { hunermend k ye?} hewil dab ku nasandina hunermend kraniya wate a huner bikim! Biray ezz, b ku hesabn muteweztiy xwegotin bikim, min di jiyana xwe de, bi sedan, belk j bi hezaran ke xortn ku can xwe ji bo azadiy fedakirin naskirin bi gelekan re saln tgihtin ciwan bihurandin, her wisa bi hezaran j, n ku hn ji bo v armanca proz, di bargehn azadiy de ditekoin li berxwe didin... bi sedan j, gaziyn ku bistek ji can xwe diyar doza gel xwe kirine, an evn xwe wenda kirine, an j lingn xwe...hwd. ji bil fedekar dilsoziya gel li ar aliy welat me! Beranber v tabloya rengane, ev b ye 22 salan, ez j di koberiya b nsaf de dijm, l beranber jiyana welat ya auropay, di war azad, fikir raman de, di war hesan zehmetiy de, cudahbnek mezin heye... ne ten rz girtin, her weha di war nsaf kirin wcdan mirovahiy de, ez awa bikaribim behsa ked hewildann xwe bikim? Belk j koraleke, ku mirov nikare biguhze, l ez ba dizanim ku xort ciwann li ber deng strann min ne ihadeta xwe hene, n ku ji ber bandora hunera me bi salan heps zndan cefa kiandine hene... merev ji bo xwe rmeta xwe hinek serwext bifikire, li hembera v tabloy han nikare behsa ked hewildann xwe bike! Ez minetdar wan ked nirxn giranbha me.... ev naye wateya ku merev xwe bi k bike, an j bi cureyek din wan nirxan ji kesayeta xwe re weku propagande bikar bne ye! Di jiyana min de, hesasiyet a min ya her zde ku li ser radiwestim ew ku, di gotinin xwe de awa me, hertim hewildidim ku di jiyan pkann de j wisa bim... Ez ber v yek bi zelal ji nv dil xwe de bjim, ez xwe mna ewladek ku di nava ertn feqrt xizantiy de, bi ked xwedan a eniya canik camran hat xwed kirin, dibnim, roj gihtime temena ku d dikarim nirxandina w ked cefaya proz bikim... heger ewladek bi kr xr be, pwste ku rw evndar paeroj be, ji bo v rwitiy afirandr hviyn proz n mirovahiy be... ca xwe mna xebatkar xizmetkarek and hunera gel xwe dibnim,! Nav hunermendiy ditirsim li xwe bikim! Bgumane di va xizmet de, derece sewye ye, ne ye, ew ne ji maf mine ku ji xwe re bjim ( sewye dereca
949

min ev ...) ji xwe xemek min wisa j nne, em di mea xwe de, li gur baweriya xwe dikarin popilzma cur be cur j binirxnin! Bi kurt di van teybetmendiyan de, merca ku dikare xwed biryar pvan be, Gel e! Helbet, gava mirovek rabe bje bi rast titn min dixwest bikim, d min kirin... di baweriya min de, ew tte wate ya ku d tit din bike nemane! Dsa bi baweriya min, di huner de, memnnt j tte wate ya zuhabn! Dikarim dubare bjim ku kesn bi huner re mijl dibin, di fikra min de ew seranser jiyana xwe de, her tim agirtin. Me hinek pirs ji xwendevann xwe j girtibn, yek ji van pirsan j ew b ku digotin te ber bi way qesde j stran gotine gelo merev dikare bje ku di muzka te de bandora medresey j heye? Keko, mna piraniya kesayetn ku bi muzka kurdan re mijl in, di ilm zanista muzk de, ez j yek ji wan im, min j sd ji perwerdeyek akedemk negirt. Dibstana min a yekemn, jiyana civaka min bandora stranbjn nifn ji beri me bn, dibstana min a duyemn j Koma Berxwedan b. L bele di mea min de, b guman gelek qonaxn cur be cur hebn, min j li gor tgihtina xwe hewl dida ku wan qonaxan di kar hunera muzk de binirxnim... weku mnak, min bi salan bi awayek peryodk cur be cur muzkn geln din j guhdar dikirin. Ji bil kilasik rengane a muzka kurd, muzka ( fars, ereb, hind, ermen, tirk, yonan...hwd) bi salan bi rengek sstematk min guhdar kirin, pit saln dirj, ew lgern lguhzn ji bo guh min huner, dibn dewlemendiyek da ku d cudabna reng bengan ji he v nasbikim... Niha bjim, keko min di her babetek muzk de, li gor hestn xwe hs bandor dt ye, mina ku min ber j ji we re akere kiri b, min medreseya dn (ol) ne xwendiye, ne j bandorek xwe wisa li ser min he ye, esil bandora medrese yan di berhemn seyda y Cegerxwn de ne, her wisa seyda ji bo min j, navenda lhama hunera kurd a resene. Te helbestn seyday Cegerxwn j kirine stran gotine, weka stirann Di tarka eva hicran!! ji bona her kesek yarek heye me welat yare gelo derfetn te bn ku t Cegerxwn bibne? Mna ku min daye xuya kirin, tkiliya min oldariy hemen hemen qet ne b ye. L kilaskn wje ya me, mna M. Cizr, . Xan, Feqiy Teyra, El Herr, Baba Tahr, Xalid beg, erefxan Betls, Mewlew, Goran, Bkes, Hejar, Cegerxwn... n ku tn bra min, min gelek xwendine bme evndar wan, her weha, ji wjevan droknasn rojhelat, ji droka misilmantiy de, ta n mna
950

Omer el Xeyam, Frdews heya Cibran Xell Cibran j, ji cavkaniyn ku merev bixwne nikari be j br bike ne! Hn ku di bra min de ye, weku li her munesebet fersend de tnim ziman, strana { di tarka eva hicran de} helbesta seyday Cegerxwn e, l awaza w a mamoste y hja Husn Tof ye, min ten li gora hestn xwe irove kir ji mamoste y xwe re bi nav deng kir, l strana ji bona her kesek yarek, awaza w a mine! Raste, bi temena bi k min ten seyda carek dtiye, ji w gorbihut re helbestn w, ji ezbere xwendin, gelek kfa xwe xwe b aferna xwe j, bi awirek kr li nv avn min, bi qas nv deqq meyzekir, heya bijm j wate bandora wan trn awirn w ji br nakim!. Hun yek ji endamn Koma Berxwedan in, gelek kes koma we nas dike, gelo Koma Berxwedan iy, keng hatiyedamezirandin? Koma berxwedan d i sala 1983 an de, di bin emsiya Hunerkom de di bin rberiya du ewladen gel me n pakrewan, ehd Sefkan (Celal Ercan ) ehd Mizgn ( gurbet Aydin ) ve hati ye damezirandin Koma berxwedan, di pvajoyek wisa de hate damezirandin, mna ku tte zann w dem li tevay welat me, ewirn tar mna ewrn mirin talan, li her aliy welat, komkuj zndan kirin serdest her babet jiyan bn! Bi teybet li bakur welt, pit 12 lon 1980, dewlata tirk generaln xwe dsa dixwestin ku hviyn gel me tk bibin... di pvajoyek wisa de damezirandina hunerkom Koma Berxwedan, di eniya and huner de, xwed wateyek drokiye... Em weku komek xebatkarn and huner, di dirjiya salan, d bn civat saziyek bi temam ji bo berjewend xizmeta and hunera gel xwe... Ev 25 saln bhir, me weka Koma Berxwedan, dr berjewendiyn kesane, bi gel xwe re di eniya and de, me ji gel girt, strand, dlan, wje, ano hwd pijan bi reng beng, li gur derfetn xwe ji nuh ve da xizmeta gel, em bi gel re rabn, bi gel re danin, azarn gel bn n me, me bi gel re rahite tekon, bi gel xwe re j em bn koma berxwedan... ite sir telesma v civata me a huner hewqas bi hisane! Pwendiya Koma Berxwedan bi siyaset re, h rast bi rxistinn siyas re awa ye? Ev pwend i bandor li ser muzka we dike? Muzka we iqas siyasye daxwezn muzka siyas ji we tte kirin an ne? Awantaj dezawantajn poltkbna ji bo muzka kurd i ne? Keko pwendiya me j ev e, rastiya me j eve, ica ka kesek bje ez kurdim pit re j bje ez siyaset nakim ? mna meley ku ji xelk re weiz didan digotin titn ez bjim bikin, l n ez bikim hun nekin ... bi dtina min nav gotina kurd, nv kehnya siyaset bi xwe ye! Dsa heger miletek xwe ji siyaset raman bi drxne, d tte wateya ku pdiviya xwe bi azad doza maf xwe re nne! w dem qedir qmeta strana min w ci be? A nivskar rojnamevaniya we i be? Ez di bjim p bawerim ku awa hemu titn netewn din ji bo netewbn hene, awa xetn wan n sor hene, awa ku berjewendiya netewan di ser her berjewandiyn din re heye, em j girnge wisa bin! Heya azadiya welat gel me,
951

ger em bjin her tit ji bo xizmeta azadiya gel me, gelo ev duruma w pir giran be?... Nirxandina her babetek bi pvann gerdun, gelek pwst objektf in! Li min bibornin, l xwe mecbr dibnim bjim ku yaho ji hemu dinyay re va malnexeraba siyaset ne qusr her adet e, ji va bextren kurdan re ima ewqas qebehet e? hvdarim ku a neye fmkirin, dema ku dibjim siyaset, di her titek de siyaseta w babet heye, ez behsa siyaseta tevgr rxistin a partiyn me kurdan nakim. Dixwazim bal bikinim ser nzkahiyek kurdan bi tevay, ew j wisa ye meger xwe rewenbr hunermend, nivskar serwext..hwd dibne an j xwe diyar dike, dev k vebike, dibje siyaset... aman aman.. me ger siyaseta xwe huner heye, aman, aman... ya wean, apemen ragihandin heye, aman aman... xwe bi drxin, j cuda bisekinin...tu me bi siyaset tune ye... ango merev lkoln bike, di nava chan de, ji bil (hin rewenbr, hunermend, ronakbr zanyarn kurdan). Gelo teybetmendiyek wisa merev dikare bibne?! L di baweriya min de, dil sarkirina mirovan ji raman siyaset, ji bo qedera miletek mna gel kurd, girnge merev bide fikirandin ponejandin!, heger iqas kmas qebihetn rxistinn kurdan di v yek de hebin j, hewqas j a hin rewenbr, hunermend, ronakbr, zanyarn kurdan ku bi nezant b berpirsar, di v mijar de tev digerin de j, heye! Biray Mehd, li ser pirsa te, belk j min hinek fireh nirxand, div mebesta te ji v pirsa han, ne di orefe ya ku min bersifand de be j, l bel ev mijara han, di rojeva hin derdoran de, bi nav rewenbr, hunermend, ronakbr... mna merfetek her tim tte dobare kirin... ca di mea K. Berxwedan a 24 salan de, cih siyaseta gel helwesta netew, mna tirja roj ekere ye! Di berhem reng bengn K. Berxwedan de, fade ya v yek gelek zelal e .! mna li jor me got, koma berxwedan weku mn aka dibstanek hunera netew ye, mnaka gel kurd a yekemn e, bi azarn gel re jiyan kir ji gel hn b ye, ji nuh ve j, ji gel re strann xwe gotine.... aliyek v me veart j nemmkn e! Di reng bengn xwe de, Koma Berxwedan, ji ar ben welt bi hemu we n Kurdistan, endam wazn xwe diyar gel Kurdistan kirine. B guman ji ber v helwest ye ku Koma Berxwedan di ar ben welat me de, di dil cemawer xwede cih sitand bandora xwe li ser bi sedan hunermend evndarn huner kir ye! Bi kurt bjim, heger muzka koma berxwedan bandora xwe li ser nifn ciwanan kir bi hezaran qible ber wan daye qadn tekona azadiy, ji bo me li gor baweriya me, ev bandora huner anda gel a resen e! d k i nav ldike bila l bike! Hunera ku ne di xizmeta azad rizgariya civak de be, ne ji bo mirovah xazayiy be, ez j ibikim? Eq evna di bin nr koledariy de keng bye destan gelo? Ya rast dezawantaja ji bo hunera me, encex dema ku siyaset ( tevay siyaseta kurdan ) bte xetimandin ye! Di v derbar de li ser pwendiya j, dixwezim bi kurt bnim ziman, mna hem ben civak, em bawerin ku heger pwendiyn rkxistinn me n netew

952

ba bin, b guman, tkliyn saz, dezgeh hem derdoran j, bi awayek otomatk bi p dikevin, ev realiteyek xazay ye, li hemu dinya y j her wisa ye.... Gelo tu bi xwe wek hunermend dikar bi awayek azad hunera xwe pk bn? Ji ber ku hemu derfetn ku hene ( tv U hwd.) di dest rxistinn siyas de ne? B guman e, azad utopiyek ji bo ramandin ponijandina mirov e, di kar hunermendiy de, di war felsef sosyolojk de tmarkirin xudkirina v itopiya y zor pwste!, heger mirovek xwe di reml xza xwe de, di helwest baweriya xwe de, xwe azad zrek nebne hewil nede, di serkeftina kar huner de div ku gumann merev li ser hebin! Raste, weku me aniye ziman, kirz pwendiyn rxistinn netew, bandorek negatf li kar xebatn huner hunermendan dike, di ser de j, bandora ne zelaltiya siyasetek and huner a netew ye...! ez weku mirovek welatparz, weku kedkarek and hunera gel xwe, ji bil rxistin li bar welt hikumeta federal saziyn me n netew, hemu rxistin,hikumet, zagon... bi kurt dewlet pergaln wan, weku n xwe nabnim ji bil xwaspar koletiya min, titek min temsl nakin k! Bi hemu hviyn xwe n mirovat, dixwezim her tit derfetn hikumet, rxistin, part saziyn n me hebin her tim mezin bilind bibin! ma rumeta gel ne eve? Kek min, di v derbar de, esil zrekt serwextiya hunermend zexma afirandriy gelek pwste, heger bi rast kesek hunermend be li hember civaka xwe, xwe berpirsiyar hs bike, qet tucaran qesel n -awr di bin lat zinaran de namne, keng roj helat, ew xwe nan r y roj a proz bide! Ji bil hunermendiy, bi qas ku dizanim kar we studyoy j heye, ev studiyo a we ye? Kar studiyo y awa dimee? Hun karek awa dikin, ten ji bo hunermendn kurd e an hn jib o biyanyan j kar dikin? Keko kar studiyoy , mna pdiviyek, ji bo xebata muzk zor pwst b, bel studiyo a min e. Em tev hevaln xwe n hunermend, ji dvla ku bin deriyn xelk, bi derfetek azad hesan xebatn xwe li vir dimenin, her weha, ji bo ciwann kurd ku dixwazin gav bavjin nav qada huner, bi qas ku ji dest me t, em alkar r nandin hewil didin... b gumane, ji ber ku studiyo ya me li gor standart n ro ne, gelek kom hunermendn biyan j, kar xebatn xwe li gel v dezgeha me amede kirine dikin, te pirs b min j b ersivand, em bi her curey aragnje tomarkirin nujenkirina stran amore ve mijl dibin... ez bi xwe j, hemu berhemn xwe di studiyo a xwe de amede dikim...

953

Niha Xell Xemgn ji bil hunermendiy rojn xwe awa derbas dike? Tu bi i ve mijl? Biray delal, ez j mna her koberek, ev b ye 22 sale nikarim biim ax, av bay ku ez xwed kirim mezin kirim e! Jiyana koberiy wisa ye! Di rojn min de, nv roj ji mal zarokn min re ye, nv din j, ji kar xebata min a huner xwendin nivsandin re ye. Ji bil xebata huner, ev btir du sal e, her 15 rojan carek, di derbar and huner de, di rojname ya Azadiya Welat de, bi xwendevann xwe re, fikir ramann xwe par vedikim. Albma nuh keng t? Kek Mehd, sipas bo te hewldann te, qet nebe, di r ya te v pirsa te re, ez bikaribim gel guhdarn xwe agehdar bikim. Ji ber du/ s salan min soz dab gel xwe ku ez hewl bidim her sal berhem an xebatek huner, bidim xizmeta gel xwe, bi rast j di 2004 an de, berhema min a bi nav Zend hate belav kirin, 2005 an de, li gel heval xwe Diyar, xebatek bi nav Kehniya Stirana hate belav kirin... Li gora peyama min rketa produksiyon di 2006 an, heyva tebax de, girnge me dest bi berhema nuh bikira! L gelek mixabe, li ser pirsa gelek hevaln mna te rojnamevan, me ji bo v yek agah j dabn, ca wan camrn rketa produksiyon, ji ber rewa bi aloze a piyase bazara muzka kurd ku roj t re derbaz dibe de, her weha hinek j xemsar b cidiyet ne prefesiyonaltiya di poduktorn muzka kurd de dijne de, b ye sedema ku me nekar b bigihnin sala bihur, ez ji niha de, li ser v xebata nuh bi hemu hza xwe rawestiya me, heger dsa tit ewarte der nekevin, di dawiya havna sal de, ez bi hvme ku berhema nuh, em bigjnin dest guhdarn muzka kurd. Tkliyn te bi hunermendn din re awa ne? Min dikar ji biray xwe re bi hesan bersiva v pirs bigota ( bae! ) l bel, min nexwest ku ji ezbere biaxivim! Li gor gelek lkolnvanan, di droka civaka me de, tkliyn hunermendn kurda, xuya ye ne cih pesin navdan ye! Ji xwe gava merev bikaribe rewa roj a pergende ji hev belav lewaz irove bike, w merev bikaribe hin mnakn ber j bawer bike! Di baweriya min de, her pwend danustan a di navbera i nsan de be, li ser bingeh hin pvanan pk tt. Hele ji bo hunermend rewenbran, pwste ku pvan bingehn pwendiya, di berjewendiya civak de bte pvandin... b ik gumane, bi armanca zexim bilind kirina kesayeta hunermend kurd, hevdu temam kirin serwextkirina hevdu... pwendiya nav bera hunermenda, di helwest mea me de, pwstiya yekemn e, ji ber gelek sedemn ol, kevinperest dagirkeriy, di civaka me de, kesayet kerekter hunermend hatib tehr riswa kirin... heya niha j, azarn v yek li ser
954

mil hunermend hene, l gelek mixabe ku para hunermend j di v yek de heye! te pvan bingehn tkiyn hunermenda di v xelek de gelek watedare! An j, mirovek ji bo berjewendiya xwe a exs,derket di hol de. Bi i temen dibe bila bibe, ten dixweze nav xwe belav bike, nexemn xwe n gel civak hene, ne xemn xwe n resena hunera kurda heye, ne qedir qmeta gel, civak, netew, kurdewar berpisiyart heye... ket nava pln popilzm, dibje hemen ( bav v dinay ezim, ez di ser her hz raya v gel re me, pit min bila dinya tune be, girnge ez hebim daku hebim, ji xeyn min j kesek din girnge tunebe...) gelo ez ji pwendiyek wisa b prnsb ibikim? Bi baweriya min, pwendiya her bi wate, ewe ku merev di pwendiy de nirxn paeroj biafirn ye! Birast bjim kek Mehd, tengasiyek min a pwendiya nne, ji i fikir raman dibe, bila bibe, li ser bingeha van pirnsbn ku me li jor dane xuya kirin, em i bi kesane, i bi saz, ji bo hemu hunermendn kurd, kurdistan, navnetew, xwe vekir hemdem dibnin.... Gelo hun difikirin rojek serdana Kurdistana federal bikin. Li wir konsera bidin... fikrn we n li ser Kurdistana azad i ne? Bi teybet hn xebatn huner a li w der awa dinirxnin? Fikrn min li ser kurdistana azad, mna n her kurdek ku bi hs hestn xwe n netew xwe weku nsan mirov hs dike ye. Destkeftiyn li v be welat me, weku destkeftiyn gel kurd dibnim p evna xwe a netew avdidim... Di v pvajo ya drok de, li ser qeder paeroja gel kurd, hem fersendn gelek mezin hene, hem j xeter tehluke yn dijwar hene! Wek xizmetkarek and hunera gel kurd, mna her welatparzek, Hviyn min ji rvebiriya Kurdistana federal hene. Neyarn gel me mna her car, ji bo peliqandina hviyn kurda, di nava hewildann b rawestan de ne, hemu derfet hzn xwe xistine nava rewa ewarte, mna ku sed sale dagir kirina welat me tra wan nekir!, roj di pirnsiba siyaset dplomasiya navnetew de, evsor heqaretn mezin li gel me dikin, di ser de dewleta tirk, rana eceman sriy, ji bo pnc milyon kurd, nefesek azadiya gel me li bar Kurdistan, ji xwe re xeter dibnin!.... Drok bi nsanitiy daye hnkirin ku merev li hesp xelk siwar be, merev her tim weku peya ye! Bav kaln me, bi dirjiya sed salan aiyek wilo kiribn! Ji bo dost, raste dost be, ji bo dijmin j ekere hot be, merceyek netew gelek pwst e, em kurd i dikin, bikin, d areya me di yektiya gotin, hz merfetek netew de ye, heger em dixwezin dostn me bi me re dost bimnin, heger em dixwezin neyarn gel xwe bidin rawestandin, heger em dixwezin destkeftiyn xwe biparzin.... rveberiya kurdistana azad, di v mijar de girnge va rola xwe a drok bileyze!.... di baweriya min de, ert mercn avakirina merce yek wisa j, heya dawiy heye xwe ferz kir....ite hvyn min j ev bn!... Kek Mehd: ji bo na Kurdistana azad dayna konseran, dikarim end titan
955

bi kurt bjim. Bel gelek caran dexwaz di v derbar de hatine hn j berdewam in, hin caran demn ku dexwaz dihatin, ez ne vala bm, gelek caran j, orgrnzeyn bi rk pk ne diyar bn! Weku mnak dibjim niha camran w telefon vebikin bjin, ka tu ima nay konsera nake? Tu dibje heyran kan orgenze, tevgr kirin? Hevaln min n muzsiyen hene, girnge pilansaziyek hebe...? karek prefesiyonal pwst e? Ew dibje hema ten tu were her tit li vir heye... Ev aliyek, aliy din j, hin kesayetn xwe li europa y berpirsiyar dibnin, hin caran hewildan kirin, htin ku baweriya mirov lewaz bi be! Yan dixwezim bjim, heyran hemu gel kurd nasnameya min dizane, ca pdiviya xwe bi awayek din nan bidim heye gelo? Ji xwe, ne ji pirnsba min e, weku xebatkarek and hunera gel xwe, min di jiyana xwe de, ji bo bernameyek, ahiyek, konserek... rica mineta xwe nekir nakim, bila a ne ye fmkirin, yan tucaran li ber kesan nagerim feryad j nakim! hele hele, gava di mesel de, ji aliy hin kesayet, an derdora ve hesabn siyas hebin! Hele gav ku hin kesayet dibjim ji bo poltkayn rojane bixwezin hunermendan bi kar bnin de! { X. Xemgn, li yaq tu kes nabne ku bi karn wisa rabin, li yaq xwe j nabne ku ji bo berjewendiyn kesane, wisa bi k tev bigere...} Bi rast ji bil wan pirnsbn li jor min dane xuya kirin, dexwazn min b gumanin, helbet mna her hunermendek, li w der guhdarn me j hene, ji bo berdewama xebata xwe, ji bo min, guhdarn min qedir qmeta her prozin! Ji bo nirxandina xebatn and huner li bar kurdistan, bi end hevokan dikarim bnim ziman. Bgumane, di war drok rewenbr de, tore wje ya li v be welt, xezneyek dewlemend di tevay and hunera kurdan de xwid rola bingehne... roj j, li v be welat me gelek pispor hunerjen n me hen e.. reste temena azadiy hn teze ye, l zexma mras ku heye, hn xwe diyar nekir. Ez di baweriya hewildann perwede y dame, hunera ku roj li w der tte cra kirin, piran, xwe ji bandora teqld kopiya piyase ya tirkan fersan azad nekir, mantik aso ya ku tte diyarkirin, bandora derdor, ji ya mrasa gel bhtire! Ez v rew wek biyant modeyek b bingeh kurte dem dibnim, esil pwste di perwerdey de, vegera ser resena and hunera gel bibe li gora w bte modernize kirin!.... Tev derfetn hja j, di van end saln dawiy de, li v be welt, pketina erebska tirkan, menemkolktiya muzka fersan, cirakirina hunera b pirnsb aso ya afirandina wan kilp n heroj di ekranan de tne weandin... B gumane pejirandina v yek ne mumkne! Gava hin berheman temae an guhdar dikim, ji xwe re dibjim heger gorbihut Hesen Zrek, Tahar Tewfq, El Merdan, Hesen Cizr, Meyrem Xan, M. Arif sa Berwar iyar bibana ev rewa han bidtana, gelo w iqas xemgn bibana?... L dixwezim bal biknim ser xalek din j, ku gelek dengxwe hunermendn hja bi hv j, hene hewil didin ku v rew biguhzin.... Hevpeyivn: Mehd Cilgin 1481-J BONA HERKES YAREK

956

Ji bona her kesek yarek Ji bona her kesek yarek heye min welat yar e Bel ibkim di dest dijmin xwnxwar xeddar e iqas pesn giran bjim nikarim ez bidim zann eleng nazik eng epal ox cebbar e Hezar we min di v r de bi van derd kulan kutin Telesma ser dev xorta di sng min de remar e i zan qmet v engeox dijmin bbext Ne wek min dil bi top awir yar birndar e Eger end bi dest dijmin were yara min a rn Bi nav we ez bilind bme giham gerdn seyyare Bi wan lvn ekerbarn bi min da soz peymanek Ji min p ve ku dil ned kes ew yara bare Di govenda me de herkes bi dilad bikin dlan Li na hstirn avan xun bn co cobare Ev e soza me j p re ku dil herdem bidim desta Netirsim ez ji zindan ji ldan ben dare Ev e soza min dlber eger bimrim di v r de Ji v dinya xwe rn Cegerxwn j, ne b par e Helbest: Cegerxwn -Muzk: Xell Xemgn 1482-XEML ZOZAN Xemil zozan min re keniyan Tav ezmanan, ewqa xwe day Koro Gul gazkir, min hate manya Ez dikim herim yar bi min re nay Kan xulxuln, orta iyan de Dunya b zaynet text ahiy Koro Dikim ku herim tebyeta seyra Ez dikim herim yar bi min re nay Yara min bedew, nola van gulan Kjan rew daye, emr dunyay Koro Gul gelek hene, av rea dila Ez dikim herim yar bi min re nay

957

Gotin: Kurdek Ermenistan Meqam: Aram Dkran

1483-XERABO DE TU XERABO ! Xerabo ! Welle tu xerab, tu mal pir e, can ezab e, Tu qm mal dinya y nab; Rh bizdonek bi sng gewir a nabe. Ez dikim nakim tu bi ret rspiyan por spiya tu naba. Yek li xerab mal wa kiriye, Ma all bi heval Fila be, Hlna wan bi hlna teyr tebab e. Wey lo xerabo, Ma alle tu qurbana nav Bna ellan meella be. Ma alle tu bi qurbana niya lewzikan zra be. Ma alle tu qurbana kleka toqan Mentea be, ma tu bi qurbana kember Bejna zirav, gobeka hva ar de ev, Bejna zirav nava hemailan bazbenda be. Xerabo ma alle tu ar xweliya duwanzde Gund xereb e, Li deta Diyarbekir Hcug ik hewar qu doxana Hsn Key payas temam li at wan burya be; Weyoo Xerabo, Ez dikim nakim tu ramsan cot memik Min kara xezala ana be. Were xerabo, were xerabo De li te li w dil, li w sewdey li w aqil, Te ira terka min kara xezala kir Meya Reya, mehlla teya, ieka bazirgana, kewa kerka bin bin herema kir. Tu i li bergl Cizira Botan sewy gol golya li gya ay Reika tu hesil.
958

Sib b ez xerabe mal, Her du li binya mala li hev buhur, Me gotin hesret giran ji hev ra kir. De min go xerabo, ev min xewnek bi xr dib, Min d balifa ber ser min te yek b, Doega bin min te yek b, Lihefa ser min te yek b. Bi hesab xwe min go belk damar Geza ji dev min Cizr simbel te sor sosin, Bisk min zer, temerka ta re qurf kiri, Her s li hev kom b bn, li hev buhrn. De xerabo, de xerabo, Taxim sng ber min kara xezala, Ji te ra nala qesr prota li Mrdna ewit Nuh cam kir, Na welle nala giyek tiriy lik, Eliy Remo dikan mwa xwe da, Nuh kamiln. Welle min sond xwariye, Heta melek tew ji ezmana nazil ne be, Rh min ji can min dernekeve. Heta tu bi dest xwe kefenmin di min werned, Topek caw gewr boz akir, Min go gundino, Malino ma xerab mal eva nv ev Li nav niy me y ewit digere nizam te xr e. De xerabo. Mal ewityo, ez ji te ra dibm tu eva Xwed were tawafa sng bera ramsan Cot memikn min kara xezala, Ji te ra nala snyek hingiv Srt ye. Tu dest xwe bav bik, Min kara xezala, Min ji te ra bi bada zirav kir kiriye tl e. Tu j qiyame dest xwe bav eniya lewzikan ra dax e, qulp xik dara guhr e. Ma xerabo, qey tu rast ne were, De were xerabe diyar ji diyara bilindtir e, ji bereda pirsa pya ye ji hedsa virda ye.

959

Esmer gelek ji gewra rntir e, tu ne tava Rk ezmana bi ar ilkabi du birska nay ne buhur e. Ez ji te ra dibm, tu her eva Xwed dakeve Tewaafa xana gerdan, Ramsan cot memik min kara xezala Ji te ra gelek ji ekir Hamid Hilo rintir e; Ji rha huqm Heleb narintir e, Ji pemboy jend gewirtir e, Ji genim sala xerab buhatir e. Ne welle, ji tera qaldir - qay Diyarbekir Yamantir e, Ji tasek ava kaniya Sma zozan belekya berf zozana Qers ji hingv Srt Ji helawa Entab ji kakil gwza Hindistan, ji hejir zmir, ji dims Tizyan, ji mwij Hebab, Ji qedehek ay malik Ehmed rntir e, Xerabo sib bu, ez xerab mal her du, Li biniya mala tev rnitin me gil kirin, Gazn di d xwe hitin, Keser mirin v ra radinitin, ika pern xwe ji xwe kirin li ber roja Germa havn e. He teyr hebn bask xwe na qiyame kirin; Nukul xwe na berjr kirin, Bi ser min xerab mal da ponijtin; Miriy li mezela kefen xwe niha di xwe werda Di gora da bi qn rnitin. Ji gazin lom min xerab mal kevir Gom li me dirizn, li me qelitin. Were xerabo, Te ez ne xwastim, ne revandim kirim marek Ji mar nv kut, li ser iya baniya ez terkandim. Te ez kirim tasa nko, li nav aviya ez ikgandim, Te ez kirim fincana ferfr li qoca Diyarbekira ewit, Li qahwa Gawr meydan li dest talan gewada ez gerandim.
960

Te ez nala qiika eln e hejandim; Te ez mjandim, te xelk alem tevda bi me hesandin. Ez m mala xala, ez ne hewandim, Ez m mala ap ez qewirandim, Bav bira ez ne l limandim. De bes xerabo, welle tu xerab e, Zinar der mala bav te zinar kher e. Wy Reb, ye ku di navbera dil min xerab mal da bi xerab bigere, Heger qz be, li ber dev wan biger e. Hegre zilam be, piya s evan be; Ji birndar heft gulla be; Ji seeteka nda dev ne gere . Xerabo mal ewitiyo, Ez ji te ra dibm tu her ev Xwed, Were tewaafa sng bera, ramsan cote Memik min kara xezala. Ji te ra nola snyak penr xam berindra yte ra. Li merga mra jorn li Qerejdaxa ewit, Tu tke parznan torba, tu bi guvie av j here. Bi kra qelem tira tu dlim ke, damar geza ekir ji nav here Evdilhad Mihemed 1484-XERB Birndar kirim xerbiy Ez ji xwe re kutim xerbiy Min bese ji v eziyetiy Berm kete v beriy Dikim nakim ji bram na Rewa welat berac iya newal qela Ez ne melekim xwediy tac Kuro lawo welat xwe e Me j barkir roj res e Dijmin sote wek serxwes e Ji zilm zor me dames e
961

V buhar gul pikivn Li ol iya dil birn Dil nave min dikewgirn Kan welat ala rengn Derd welat pir girana Jre div jr zana Mj ziman ew dermana W xilaskin hem cana Gotin: Feyrue HACO.Muzk: Ciwan HACO

1485-XEWNA ME Xewn e hem a me Xewn e zndan kerba min awan j ghte salan Wek arnek dirj serphatiya min Nizanin ku awa Em li hev geriyan Nizanin ku awa Me ji hevdu hezkir Du kesern winda lo lo Du pare can Helbest: Ahmed Arf-Verger: Dildar eko Muzk: Reo

1486-XERBO Xerbo ji var de xewa min naye Hal min by hal dell Misr,
962

Mr Brahm Adema Derw erda am ber xwe daye Lalia Nran ji bo xilmat Ay de rabe hal min xerbiy Xerbo lo lo, xerbo lo lo Tu bipirse li hal xerban xerb gune ne Der bern Lalia Nran Qub hell in Ser wan zr in, bin wan mentee ne Xerbo lo lo Xerbo mesekine li mekan mednan tu dn Libs bav te xerqe ye, Taca ser w zr in T rabe em barkin ji v welat Ber xwe bidin iyay engal ber Quba Mr erefedn e Em dern ser silavgeha Lala Nran hern ber xwe bidine Qub helln zrn Lala Nran e Ay de rabe xerebo lo lo Xerbo mesekine li mekan mednan, li hilgran Libs bav te xerqe ye, Taca ser w zr e Ber xwe bidin iyay engal ber ziyareta il mran Em dern ser silavgeha Lala Nran Ber qup helln zr e Ay de rabe xerbo lo lo Xerbo li erd am nesekine li ser te agir e Eger sivik peday Melek Cebral nasnak Ma ne tev rengan dixemile Min dt felek qoce betal hat zuriya mnal guran Felek ber sozdareke tobedar im Ez r nadim mvan misafiran Ay de rabe xerbo lo lo Xerbi heyam gehtine bedl dewranan Bila dil min bbya mrgek ji mrgn gul a sosoina beybn rihanan Wayla felek yek wek Mr Mih kur gavan Bexday negihte Quba felek Tu dem tu dewran, tu mexsed miradan xerbo lo lo Ay de rab xerbo lo lo
963

Xerbo min dt heyam hatin, Dewran bedl zeman tev de bihurin Bel sosin beyb li ry mrgan kaniyan li gul nrgzan bbn heir Yek wek Mr Mih kur Gavn Bexday negihet Quba felek, weyla dinyake min e betal e kiras guher Ay de rab xerbo lo lo Ay de rab xerbo lo lo Kovara- Lali; Feqir El

1487-XRO ABBAS Xro Abbas di sala 1962'an de li baur rojavay Kurdistan (Kurdistana Srye) bajar Qamiloy hatiye dinye.Li Srye perwerdeya sereta, navn lsey temam kir Di sala 1986'an de ji ber zextn rejma Sriye ji ber b delfetiyan ko Elmanyay kir.Di wan salan de eleqeya w ser muzk zdetir b. Di 1989'an de bi tevl bna Koma Berxwedan dest bi xebatn xwe yn mzk kir.1998'an de yekem albma xwe ya bi nav "Xerbo" weand.Albm a Xerbo di nava Kurdan de eleqeyek mezin dt.Li Ewrpay di dehan konser da.

964

2002'an de di Newroza mezin ya Diyarbekr ku bi qas milyoneke Kurd tevl b b de derket ser dk.Pit gelek salan cara yekem bi v wesley vegeriya axa Kurdistan di v vegera xwe de ma axa xwe kir v helwesta w ji aliyeke gel ve bi co hezkiriyeke mezin hate pwaz kirin. Xro Abbas weya klask a muzka Kurd bi bingeheke modern yekxist bi v avah weyeke ku him girday ra xwe heman dem de j weyeke modern derxist hol.V jhatiya Xro Abbas him cih w him j berdar ya w zexmtir d Xerbo (1998) Westiya B (2001) -Axn (2005)-Barana ev (2007 ) 1488-KRYA ikrya ikrya Eman neman ikrya Way eman neman ikrya ikrya ikrya Eman neman ikrya Delala dilm ikrya Ava ser kanya Eman neman ikrya Way ava ser kanya ikrya ikrya Eman neman ikrya Delala dilm ikrya Fraq ji br meke Li v dunyay adete Lo, vn her adete ikrya ikrya Eman neman ikrya Way eman neman ikrya Ava ser kanya Eman neman ikrya Delala dilm ikrya Pirsa neke ez kme Ne mehkm xwnme Wez hsr girtme ikrya ikrya Eman neman ikrya
965

Way eman neman ikrya Ava ser kanya Eman neman ikrya Way ava ser kanya. Gerek em bihevrebana Gerek dil me yekbana Dunya hing w ya me bana ikrya ikrya Way eman neman ikrya Berfa biev barya Li ser dev lvm helya Way eman neman ikrya Text Mzk: Gelr Herm: Qamilo 1489-EVNA P Por berda w li ser mila Herd av tij kila Lv sora weke gula Ll ll ll Derbasb bilva ken Kes nedt w mi bitn Didilda migot tu ya min Ll ll ll Derbasb wek perya Meek kir wek horya Min nasnekir ew kya Ll ll ll Wj dt min lner Rawesta hdper Trnebm ji dtina zer Ll ll ll Li xwe fitil bimir ken Go bid pey min ez ben Min bigh heya bider Ll ll ll Me sozek bihevre da Ku neb tu bela Ewe bk ez zava
966

Ll ll ll Gotin: Husn Abbas. Muzk: Xro Abbas. 1490-XEYDOKA BAJR Xeydoka bajr were Agir diewite di av min de Min jna xwe da te dest ne da Di hemu hvy xwe da tk um L avn te j nnin Di hemu er xwe da tk um L dest te j nnin ilf tazme, erpezeme Bes ne xem e, tu vegere Xeydoka bajr vegere Hsir difetisin di av min de Min jna xwe da te dest ne da Gotin: Jan Axn brahm Seydo Muzk: Jan Axn 1491-XEZALA MN Xezala min, delala min kon bav te t e Xezala min delala min kon girda bi irt e Xezala min delala min tu rabe weris bne Were ba min bi min re bikene li mala me kes nne Were ba min bi min re bikene li nav kona kes nne Xezal delal wek sitrk li ezmana Mala barkir ko bi r ket, koer tev n zozana Xezala min delala min evn xwe e bi du dila Evna me an n be bi bilra ivana Xezal delal were can l h l can Xezal delal were can Evn xwe e li zozanan li ber qirax eman Evn xwe e li zozanan l
967

Deta Heran pir germ e ez namnim li v der Dest xwe bide min tu em biin tev erefdn ivan Perwer 1492-XEZAL Nav te filan bvan Sing ber xelk delal Bn buxika gul svan Xwaziya min bi w hng Bisk simbel min te Li hev du bibyana mvan. Min tu ned ro du roj Der weke wer hindur Xwez ya min bi w seate Bi w gav Ez bm ke, tu b kuro! ... Min tu ned ro e in Bejn zirav te av re e i wexte ku min tu ned Fincana jehr bi min xwe e. Min tu dit li ser xanika Min ban te kir bi tilka Min go wer ke dn e Ramsana xwee bi dizka... Ez kewek im, ji kew tal im Ez li ser xanike mala bav te dinalim Xelk hevcey mal diny Ez hevcey av xal im. Ez kewek im ji kew n im Li ser xanik mala bev te dixwnim Ez av xwe li her wext Qonax qonax digerinim Yek li w qam, li wte metl Qet nabnim.
968

Tu li ser bana i diger? Paniya izm, me ke hr Tu li fermana ser xwe Li ser min diger?!... Min tu dti li bine sv Cixar vexwar bi ser lev Mi i kiri b, tu enr? Tu xeyid, bi min ne xv. Bejna zirav min rahite J ra kember kir, bidim pit Mala fetan fezla biewite Qe nehitin, ez tr rnim li tenite... Riya am kurs mirs Her k hat min l pirs Ji min re gotin, delala te bi i nane. Min go; kirs kitan Bi derpiy nifs. Ez li hember, tu li hember: Xwedan bar misk ember Heyfa ko li w heyfa t Keik gewre, lawik esmer. Min tu d li ber sef Tizb qetiya kete kef Xelk evdel mal din Ez evdala oka rast, Li bin meshef... Ez nexwaim, ta digirim Roj bi roj xirabtirim Hek carek te bibnim Ji doh pr, ez tir im. Ez nexwaim, were ser min Guh lihef hilde, teke ve ber min Eger d bav min gotin. Kiy, ne kiy?!.. Ez bjim
969

Hekim loqman hate ser min. Navbera min te diwar e Pihnek lxe bine xware Heke d bav min gotin; Ew kiy ne kiye? Ez bjim: Yabo.. Yad!... ev re e, diz hezar e. Subhiy Diyarbekir.

1493-XEZAL-1 Hawar hawar , de hawar xezala min hawar hawar hawar... Min xezala xwe wenda kir li ser ser iya y bilind, l hay hay... Ez nizanim ez bi kude herim Ez ir bikime l hay hay... Hay xezala min, hay li min hay oy... Ez digerim gund be gund, De hay xezala min, de hay.... Ey l li min, ez ji v welat barkim De hay , de hay Ey dora xezal min bye ayir iman xezal hay hay hay... Ca min mzekir xezala min tune Ez nizanim i bikim, de hay, de hay... hay, xezala min de hay hay... Ez bi kude herim oy li min derdo, xezala min l hay l hay hay.. Ey li min hay, hay hay, hay l hay hay hay Min go xezala min hin nehatiye, Welleh xezala min birine hay hay hay de hay de hay..... Hey l li min berx min d digerine
970

hey le li min, xezal hay hay hay Min li derd xezala xwe mzekir, hayl hay hay hay Xezala min bi birn by li ser iyay bilind de hay xezala min hay, de bk hay... Hey l li min hay hay, de hay Xezala min li ser iyayn bilind bi ten htine oy l li min Delala dil in b kes heval htine, de hay hay xezala min de haye oy.. Bira kr bibin av w avc( nirvan) hey de hay hay hay Li xezala min xistin bi heft deran birindar kirin de hay li min de xezala min hay Bk li min heval li min de oy oy.. Ez bimirim sewa te, de hay , de hay hay d malxirab hay, xezala min de hay.... (smail pek Brnebn Mera. M. Bayrak A. Axlas) Helbest; Dr Bedirxan sind Deng;Gulbehar Bear Zazoy Berhevkar; Ber Botan 1494-XEZAL-2 Go; hey xezal im, xezal im Xezala iya y bi dar im W ez ne li jor im, ne li jr im, W ez xwarina teyr baz bm Min nizan bu, li min reben Ez bibim xwarna Kunda kr, war winda bim. Qurban xezal im xezal im Xezal beriy ar in Diduy stewr in, Diduy bi car in. Her diduy stewr
971

Bi kfa ser xwe digerin Her diduy bi kar, Li ser karn xwe stxwar in. Go; Te ji hemam, pile pil e Min dest avt qevda guliya, hna il e. Min go; na ramsana te Sala n, te ma kir, hna kul e. Go; Hat taxa me tir Heb li heb digindir. Xweziya min bi w qz Bi w xort, Bi av ser xwe d Bi dil xwe zewic. iyay Mrdn kakil kunc J firiya cotek, Kew di narinc Xwez ya min bi w qz, Bi w xort Bi av ser xwe d Bi dil xwe zewic.

1495-XEZALA MN Xezala min delala min Dehl hl hl Xezala min delala min Koera beriya jr Xezala min delala min Koer ne zozanan Xezala min delala min Torek kirin eyrana Xezala min delala min Koera beriya jr Xezala min delala min Li iyay sor dire Xezala min delala min
972

Xerib iqas zor e Xezala min delala min De hl hl hl Xezala min delala min Koera beriya jr Xezala min delala min Pez bav te re e Xezala min delala min Li iyay re dime e Xezala min delala min ramsan iqas xwe e

1496-XDR Xidir, Xidir, Xidiro Xidir gund cotkaro Xidir gundiya kar kiro Xidir pale cot kiro Min nan Xidir biro Zewada Xidir biro Gewyra min wer kiro Xidir gewyram wer kiro Ser tliyam xwn kiro Ez me ba doxtoro Law doxtor bimiro Tliya min sax nekiro Gotin Muzk: Gelr(Serhed) irove: Koma Botan

1497-XM Mala Xim li ser iya y Oy oy li min, oy, oy li min, oy li min, Oy oy li min, l, l Xim,
973

Mala Xim li ser iya y Bkt nakim bext te me, Gid yaman, l Xim, Dil qza xorta ma ye Oy, li min, oy, oy li min, oy li min Oy, oy li min, l l Xim. Bkt nakim bext te me Gid yana l, l Xim, Mala dost min bi dergeye Oy, li min, oy oy li min, oy, oy li min Oy, oy li min, l, l Xim Mala doste min bi dergeye Bkt nakim bext te me Gid yeman l, l Xim. Ser iyan, bin dolan ar pyxwas, car bi solan Die d pek mihan.

1498-XN Ll l l weyl l xin Bejn bala te teyka sosin Me ji te sehnekiriye yek xeber tin Terka te nadim heya mirin Welleh neveye b lleh neveye nd wer hem ji tere sehdeye Ser dest lepa diim piy Xalo bext te me ti min bigihny Sibek malu mab di der de Kefiya malu mab di dest de Hing kina min ket v dil de L l l l weyl l Xin Gotin Muzk : E.Cell Noran avkan : hsan Garis

974

1499-XRABO (Bi varyantek din strana Xirabo ) Xirabo, Xirabo,, weleh bileh tu Xirab Tu bi galgal, bi gotin nab Mal te pir e, ji can te re, ezab Qama te kin e, hember taxim memik min nabe evn kanun dirj in, tu ji ber ser min ranab Belk debara te dibe, aboriya min di mala bav min de nab Xirabo, weleh tu Xirab Tu ji dinyay, mal alem xirabtir Tu ji koma pismamn min tir Ser memikn min rebana Xwed mna tir lik Eliy Remo, di ax ba nga xwe de dikemil Ser memikn min, rebena Xwed mna Qesra Prota li ser mihela Mekina avakir Xirabo, havn e, xwe havn e Nanne cehn e, dew tirn e Serax binaxa min xelk delal ebak aln e He derd dila nedibe, bila nebne ! Tu rabe ji min re gzaneke berberan bne Ez ser memikn xwe bieplnim Ji kalan re bikim tat, ez ji xortna re bikim firavne Baz dil min, rojika ji rojiya s mehan digir Bila var p fitara xwe bikenne Xirab din, te mka xwe daye bi bizina Te gula xwe daye bi sosin Te ber xwe daye qetl spya Zn
975

Ez xirab bi ten, ev nv ev li zkak li binya malan li hev rnitin Me gilk xwe kirin gazindn xwe di d xwe hitin Kund kran, wawikn ber dev eman li hal min bejna zirav diponitin Miriyn(mirkn) gor di mezelan de n ku sal hezar pnc sed sal mir bn Kefen xwe li cemcum ser xwe gerandin, li ser qebra xwe rnitin, li hal min bejna zirav ponitin Ez bi te re dost bm, tu bi min re dijmin b y Tu li pa xankan li min dikelist, Te derbek bi tiving berda min, ez dikutim. ev nv ev, te bi dest tola jina xwe girt ez li ber dwara dihitim(hitim) Xirabo, dno, min bihst tu zewic, te ji xwe re yeke dixwast Heke ji min tir be, bila li te helal be, li w can, yan na, ez tu nifira li te nekim, tu dr dest . Xwed teala bike, Reb, got can te bihele, li hewa bimne komek hest Tu kor bib, tekev ber v dest. Xirabo, Xirabo! Xwed teala bike, Reb He ji xirab min re bje: Tu xirab Bila karn warna zarok nr tu car di mala we de neb Bila sed olek genim sor li bin beriya Mrdn bine, li una bila qerezwana re rab may bila kuliy par prar l rab Bila salek bn ser bnder, gre bike bidre, ew j re bi ka b Kulmek zad j ji wan re saf neb He ji xirab min re bje:Tu ba , tu pir qenc Xwed teala bike, reb kulmek garis li pita malan bine Li n sed olek genim sor hilne Bi ofara bn qza xek, axak ji xwe re bine Zikata mal v sal bide min baz dila Em p daweta xwe li darxnin Min d baz dila bar xwe bar dike,
976

ber xwe dide a mala Hec endn e Tu li w nawel temam bigere, tu li hef seriya bigere, tu avek di wan de nabne Min d mrata ap li arvan baz dil min dixne Heft ap nv ji arvan baz dil min hiltne Daweta min Xirab bi ten sala v sal, nv c li dar dimne Xirab min xeyid ji gundiyan, ji maliyan Min d da ser rka Omeriyan Min digo: Ez rabim, bang bikim heval hogir hemeriyan Bila herin, xelk delal vegernin bi kf eq laqirdiyan Bila Xwed teala biqedne mirad mirad xwazan dilketiyan Bila mirad min Xirab min bimne heya koern me vegeriyan ji deta M rnin akinciyan Xirabo, dno, Xirab xelk Te bejn ziravo, bi terha benik Dilk min bejna zirav di hev de heb i kul, ku ketiye mala xelk Xirabo, dno, mala bav kelegewra min li w iv, li w ewc, li w fitlek Te meqaz, meqetik, meordek Heiy xort ku bi av xwe d bi dil xwe zewic, ew s roj s ev xwe kutine ji dinyay, ji qoce felek Xirabo, dno bila li te be, li w dil Bila li mala hezar heft sed bav te be, li w aqil awa te dev ji min kihla ser tewla berda Tu li bergla ixul Rimiliya Qibaliya dihesil. Min ji te re negot: Di meha bihar de bergila(bergira) li na kihlan netewiln Li xuka mezin binr, d re xuka bik ji xwe re werne Lawiko, dno ez i bikim? Sala v sal Ez bi mr im, tu bi jin Kul kedern te gelek in, ax berdan v dil Kul kederan ji br nakim, heya axa mezelan kld kevir Kul u kedern te pir bne, tucar dernakevin ji v dil Xelk digo: Kelegewra te esmer e genim guwn e Bi xelk tahl e bi nefsa min rn e Tu rabe, ser xwe di kulek ibak Qesr re derxne
977

Bila sira bay Qerejdax li ser bisk te xne Bi ser hinark rk rast te vegerne Ez dikim herim welat xerb xurbet, Tu kan ramsanek bi min d, ji bona boxaza qirik, ji xan man gerdan Bila kedera ramsan te keik li welat xerb xurbet di dil min de nemne wexta ezral dakeve rh min bistne W gav bila duwanzdeh mikweta zde heq min li min xn e Bila ramsan kelegewra min ji min hilne Xirabo, xirabo, xirabo! Wey li min Wey li min, Wey li min, awa ro hatiye cewaba nexr e, ji min keik re Digo:Delal dil te li welat xerb xurbet nexwe e, nexweek li ber mirine Ez ji kom pismaman xwe newrim herim serek bidim, xwez ji xra Xwe de re ez bistikek li tenita Xirab xwe rnitama, me y li hevdu helal bikira heq ramsanan, malfeta derd dilketine Gel gund malno, car cranan hn bi qedera Xwed kin, mal Xirab min ziyareteka pir (avzel e) evdel e, hn bi dest min bigirin min bibin i darika di bax mala bav min de b, ji gulan, ji beybnan xemiland Xirab min rahit hejk, lxist, temam diweand B lome be, awa dostikek mro gelek bedew hebe Li iyayek mna iyay Omeriya be Mro dev j berde, dil pkeve Erebek Li bin beriya jr lvdeqand Xirabo, wele tu xirab Mal te pir e, ji can te re ezab Tu bi xek duwanzdeh ilm b Sed werd te di brka min de b Qenyatiya dil min bi te neb Tbin: Ev pare - helbest, yek ji strann gelr ye, ku li gelek hermn Kurdistan t gotin. Hwa 28 1500-XRPAN De bi lor lor lor xirpan De bi lor lor lor xirpan. Mal me mesr dan De bi lor lor lor, xirpan. Mesra teng b hilne an
978

Lawikno lxin roj kan De bi lor lor lor xirpan. il qantir qerman De bi lor lor lor xirpan. il berdr doan De bi lor lor lor xirpan. Qelena k awa min der an De bi lor lor lor xirpan. Ha ro ha ro ha ro De bi lor lor lor xirpan. Me li bang da dk nvro De bi lor lor lor xirpan. Kurno qzna ha lxin De bi lor lor lor xirpan. lawikno lxin rojkan De bi lor lor lor xirpan. Ha sib ye te v daye De bi lor lor lor xirpan. Zr eniye biriq De bi lor lor lor xirpan. Ha sib ye tevzeriq De bi lor lor lor xirpan. Zra eniy biriq De bi lor lor lor xirpan. Ser sng zer tiving De bi lor lor lor xirpan. Deng- hejmar 2 -1990 1501-X Xi bar barane Ri bar barane Pez me li pa malane va me li ser yarane

979

Xi bar barane Ri bar barane Ne mije ne dmane Ting ringiya ewrane Xi bar barane Ri bar barane Pez me li ber malane va me li ser kalane

1502-XZM Xizmo xizm, sor xizm e Here bik, ya aqil km Ji tirsa Xwed nem i bjm D cab bene Cizra Botan Xeber bene Cizra Botan Heft salan neken i gav cat an Xizm bezir b li miqam lotan D cab bene ahr emdnan Heft salan neken i ttin konan Xizm bezir b nava s dnan.

1503-XZOL Tu bi xzol xzol ala ala ala Tu bi zzol xzol ala bar kela Tu bi xzola min ev e ala ala ala Tu bi xzola min ev e ala bar kela Te li min gerand sev e ala ala ala Te li min gerand sev e ala bar kela Her sev kar te ev e ala ala ala Her sev kar te ev e ala u bar kela Tu bi xzola Sikak ala ala ala Tu bi xzola Sikak ala bar kela Kofya te ji bar gak ala ala ala Kofya te ji bar gak ala bar kela
980

Rudin karek nak ala ala ala Mvan xwe bir nak ala u bar kela Tu bi xzola Hondrof ala ala ala Tu bi xzola Hondrof ala bar kela Te li ser sar u kof ala ala ala Te li ser sar u kof ala u bar kela Ji bext min re by sof ala ala ala Ji bext min re by sof ala bar kela Qaseta G.ndar Bir/A-7 1504-XWEZLA BSKEK BAMA Xwezila biskik bama, yado Bisk bisk beranan Xwezila biskik bama, yado Bisk bisk beranan Hr hr biriyama, yado Dork van xoydanan Hr-hr biriyama, yado Dork van xoydanan avk li xewka rn yado Dest li ser mircanan avk li xewka rn yado Dest li ser mircanan Xwezila biskik bama yado Bisk bisk karikan Xwezila biskik bama yado Bisk bisk karikan Hr-hr biriyama yado Dork van darikan Hr-hr biriyama yado Dork van darikan avk li xewka rn yado Dest li ser iikan avk li xewka rn yado
981

Dest li ser iikan Xwezila biskik bama yado Bisk bisk bizinan Xwezila biskik bama yado Bisk bisk bizinan Hr-hr biriyama yado Dork van zinaran Hr-hr biriyama yado Dork van zinaran avk li xewka rn yado Dest li ser zendalan avk li xewka rn yado Dest li ser zendalan

1505-XWNA DLA Memk te ne pelka gula Memk te ne pelka gula Te candib li ser mila Te candib li ser mila way way N bo min bje bila N bo min bje bila Ez av dim eva gula D bi xudan bikim xwna dila Way way way way Singe te fer mermer e Singe te fer mermer e Dev emamok ketne ser e Dev hinarok ketne ser e
982

Way way way way Yara mine reesmer e Yara mine re esmer e Delal rabe were rn hila rabe were Way way way way Delal derket ji der xan Ji der xan ji der xan Sing memik befr kan Befr kan befr kan Got were tu mvan Tu bilbil ser memkan Way way way way mzik: Tahsn Taha 1506-XWNA EHDAN Xwna ehdan ah egdan Nalna Mazlum deng Kemal Pr Heqiy delal Salh Kendal Tucar brnakim hogir heval. Tatvan mizgn Dell Xell Li Hewlr Serhat, Kasim Sevgat Harun Lam ekn Welat Sro Hemer Sebriye Hewran. Hevaln Hozan Motor Sefkan Bagok Cizr Dell Aytan ehd ps ya Al Doan Li Drk ket ew Emn Aslan Ez tim bankim wek dellme Li pey ehdan girdahme Binre bo wan ez yazicime ehid namirin eref li cne

1507-XURBET

983

Bila baskm hebna Xwez ez bifiriyama Bima welat xwe opn evnn xwe de Bila hebe xurbet Bila hebe xewnbj d bila hebe, bila hebe drbj d bila hebe, bila hebe ax Min bidta qey di avn xezala xwe de Min bidta qey ry dost hevalan Welato welat min Evna ber dil min Hembza xwe veke ez tm Mirin be bila hebe Gotin: brahm Seydo Aydogan Muzk: Fkr K 1508-XOEWSTM T NAV BNM Xoewstim t naw binm Kat eqit wek agire Hem sat estn, diley b cm Rbiwark mand nenas Wl tenya bo kiw eroy Be iwnta dm Ger win bt lm egrim iwn pt Wek perwane be iwnta egerm Be ewan wek xermane Dewr mang gonat egrim Weku karwanyek wl Berew lat dm Hewargey min awekante Kat hatim mepirse lm Min m km Bel gulim be tenya to awekanit bo min bote Hewarge cm Ger win bt lm egrim iwn pt Wek perwane be iwnta egerm Kat hatim
984

Roman xoewstmit bo bas dekem Ne ru xotim l wergre Ne derga dillit daxe lm Hnde witim giw bigre lm Ziman ika Mang xor ta estre Hatne tika Heta key le dt bigerm Bes e tir awim bote gom xiwn Le cule kewtin dest pm Ger win bt lm egrim iwnpt Wek perwane be iwnta egerm Ta key, ta kiw be iwntan dm Honrawey : Mofaq Kamal Awaz: Ako

1509-XWEDO TU W EWR J HEV BELAK Xwedo tu bak rak V ewr ji hev belak Qza bi para(risqa) xorta k Xwedo tu bak rak V ewr ji hev belak Jinbiya bi para(risqa) kalak Herm Mrdn Berhevkar: hatip iplak Azadiya welat 1993

985

1510-XWENDEGAH Ey mizgno bixwne, Van liikn li jor. Bo te nezan nemn e, Biko d bi gor Hem sal s sed est, Digel pnc roj bi hejmar. ev ji rojan t hesb, Bi seetan bist ar. Ji heft rojan hetan, Di nav bera wan n e. Sal dibtin diwanzde, Meh rojn wan s ne. Pber, kanuna, Pain ibat adar li d. A neh meha ilon e, iriya pn deh e. Yanzde iriya pan, Kanun li p diwanzdeh e. Sal hatiye par kirin; ar dem j hatine der. Her nav bera s mehan, T heye wextek ger. Bihar erd hen e, Havn tevay germ e. Payiz plwen e, Zivistan xir serm e. Amd Tirj

1511-XWESKA XES NEBNA Hlna maele yar xesw xesw Wer hlna maele banger ser tw Hlna maele xeswa min a pir pindik Wer hlna maele li ber tifik b titik Hlna maele man li hviya kevik tirik Hlna maele xeswa hemwa bewlaz kin Wer hlna maele li ava mezin derbas kin
986

Hlna maele dark li dest min qeyas kin. Wer hlna maele da em ji xesw xilas kin Hlna maele xweskek xesw nebana Wer hlna maele du kiwar mewj hebana Hlna maele berik li xeftn bana Wer hlna maele de bk bi dil xwe bana Hlna maele xeswa bibin koxya Wer hlna maele l bikin cil keroya Hlna maele xesw bibin kadn Wer hlna maele l bikin cil mehn (Azadiya welat)

Y
987

1512-YARA MN BEDEW yara min bedew e avresa nava gund e yar Melek yara min bedew e avresa nava gund e yar Melek bejna Nar sorgul dest zozan xemil agir dilm visne de tu were cem min bejna Nar sorgul dest zozan xemil agir dilm visne de tu were cem min yara min a bilind e kullka nava gund e yar Melek yara min a bilind e kullka nava gund e yar Melek bejna Nar sorgul dest zozan xemil agir dilm visne de tu were cem min bejna Nar sorgul dest zozan xemil agir dilm visne de tu were cem min kiras te meles e hawar l hawar l hawar l kiras te meles e can can can qurban kiras te meles e can can can qurban min da b ber meqes e hawar l hawar l hawar l min da b ber meqes e can can qurban min da b ber meqes e can can qurban iro min dosta xwe dt hawar l hawar l hawar l iro min dosta xwe dt can can can qurban iro min dosta xwe dt can can can qurban porsor av res hawar l hawar l hawar l porsor av res can can can qurban porsor av res can can can qurban
988

kiras te medrm e hawar l hawar l hawar l kiras te medrm e can can can qurban kiras te medrm e can can can qurban hrik hrik didrme hawar l hawar l hawar l hrik hrik didrme can can can qurban hrik hrik didrme can can can qurban he yara w tune hawar l hawar l hawar l he yara w tune can can can qurban he yara w tune can can can qurban ji her du dinya mehrum e hawar l hawar l hawar l ji her du dinya mehrum e can can can qurban ji her du dinya mehrum e can can can qurban 1513-YAR DGERM Weyle bejn bark Bnay herdu awim Min ber dest yar Dl yexsr kirawim Xuda bi xwey dizan Be eq ew sutawim Yar degrim yar degrim Yar degrim yar degrim Ew xemey le dilid digrim Ew xemey le dilid digrim Tr tanem l mede Bergey xeffed nagirim Xot formut bo to nabim on dilt ta wabim Kewtume bendxan Be yad to wa mawim Rebb kost dil kew Ger sat ld cuda bim Sed birya nem dbay Taze xambar kar naya Ber behetim den Le gel mal dinya ya Herdu dinyam p deda

989

Ger av yarim baya Gotin Muzk: Gelr (Soran)

1514-YAR GCLOK GCLOK Yar gicilok gicilok Yar gicilok baran e Yar gicilokm bihar e Yar gicilokm baran e Yar gicilokm bihar e Can gicilokm bihar e Dest qot li belg dara Yar gicilok baran e Xew xwe li gel yara Yar gicilok baran e Yar gicilok payiz e Yar gicilok baran e Yar gicilokm payiz e Yar gicilok baran e Te qot ji belg gze Yar gicilok baran e Zef xwe e li gel qz e Can gicilok baran e Yar gicilok bihar e Yar gicilok baran e Yar gicilok bihar e Can gicilok bihart e

990

1515-YAR GOVEND Yar govend l, yar govend Ez heyrane l bazin zend Kerba t eva hetime bend Govend geriya l xet ber xete Ser govend l, qz met e Govend geriya l, sk li ber sk e Ser govend l, qz met e Yar govend l, yar govend 1516-YAR GUL YARD GUL Ez m dikana dugul yar gul yar gul yarid gul Min topek quma an yar gul yar gul yarid gul Li ber ser k dan yar gul yar gul yarid gul Li ber ser egd dan yar gul yar gul yarid gul Ma ew k hat hilan yar gul yar gul yarid gul Xurbet hat hilan yar gul yar gul yarid gul Ev kilama gava ku bk ji mal bav dertxnin dibin mala zava dibjin.

1517-YAR YAR YARA MN Yar yar yara min Yar yar yara min Govend gerya li hew ye Yar yar yara min Ketme mil Ey ye Yar yar yara min Govend gerya li sk ye Yar yar yara min Ketme mil bk ye Yar yar yara min Nav yaram Emne Yar yar yara min
991

Bin dawetan namne Yar yar yara min Govend gerya li bin dar Yar yar yara min Ketme mil yar ye Yar yar yara min Gotin Muzk: Gelr

1518-YAR ik ye di bin dar ra Silavek ande ji yar ra Her di nava min yara min de fesadiy bikin Xwed nehle bihar, Yar yar bbext yar Kerrbiy yar kr biye yar Yar yar kerrbiye yar, kr biye yar bbext yar Ji diyr (jor) de miha re t Deng zengila bi min xwe t Ser end sala ye ku ivan mala Bav te li ber derd kula ye Ji ciger xwna re t Yar yar kerrbiye yar, kr biye yar Yar yar kerrbiye yar, kr biye yar bbext yar Xan y mala bav te bi n e Baran dibare hat me bne Gava av te li min ket, aqil ji ser min n Te go lo ivano tu yara min Yar yar kerr biye yar, kr biye yar Yar yar kerrbiye yar, kr biye yar
992

Bbext yar Ma yar min nebihze bi min re naxive Min nebne tu kerr biy, krbiy lal bye bbext yar (Mehmet Bayrak Brnebn geler: Sariz yres

1519-YAR YAR Yar yar yar l yar yar yar Yar yar yar l ar hnok ar hnok l xort xapnok Xort xapnok l xemrevnok Carek min got l hva me wa ye Du car min got l hva me wa ye Rk ezman da l wa ye xuyaye Derd min kula min keka Keya ye Carek min got l hva me zz e Dmin got l l hva me zz e Orta ezman da l wa ye dilze Derd min kula min keka Ezz e Gotin Muzk: Gelr

1520-YAR MERHABA yar merhaba yar merhaba li min kurk e li te eba yar merhaba imik re dost merhaba imik re imika xwe derxe derxe derxe imika xwe derxe were hew ez ramisim hey lo wey lo hey lo wey lo te cavre yar merhaba imik in
993

dost merhaba imik in imika xwe derxe derxe derxe ima xwe derxe were rune ez ramisim hey lo wey lo hey lo wey lo te xatun yar merhaba imik sor dos t merhaba imik sor imika xwe derxe derxe derxe imika xwe derxe were jor ez ramisim hey lo wey lo hey lo wey lo te por sor gotin u muzik : herm : berhevkar : cavkani : 1521-YARA MN yara min bedew e avrea nava gund e yar Melek bejna Nar sorgul det zozan xemil agir dilm visne de tu were cem min yara min a bilind e kullka nava gund e yar Melek bejna Nar sorgul det zozan xemil agir dilm visne de tu were cem min 1522-YARA RN Kurdistan ew yara irne Her gav bo w bihvme Disewat hertim bi evne Ew iyabe ez devme Ji dil can hezdikim ez Dibihr bi lez bez Hesreta w helandim ez Birna min pir xedare Dixebitim ez bwstan Dilpakim ji bo Kurdistan Ewe birna v dil gelri Farqin yilmaz dunen xal heci xetip

994

Wek gul gulistan Gotin(helbest): Jr Dilovan Nhat Amed Muzk: Nhat Amed (Ji hem evndarn doza bi san serefa Kurdistan re pskse ).

1523-YAR YAMAN yar yeman yeman yeman yeman yeman yeman yar yeman yeman yeman ketim kelek, yeman tak kal li mila sor e entla li mila sor e bikokan xelk dor e dilketin iqas zor e tak kal li mila re e entla li mila re e bikokan sed e e dilketin iqas xwe e herm: Serhed-berhevkar: Agir Jyan 1524-YARO Yaro yaro yaro yaro Yaro yaro yaro yaro Xizir vezo mar biyaro Ezo ne nai verdi Yara rendek suj verdi Yaro yaro yaro yaro Yaro yaro yaro yaro Xizir vezo mar biyaro Yaro delalo rindek e Him alvoz him hevalik e Yaro yaro yaro yaro Yaro yaro yaro yaro Xizir vezo mar biyaro Xda yar min gunek e
995

Gzeka sp moreke Yaro yaro yaro yaro Yaro yaro yaro yaro Xizir vezo mar biyaro Gotin Muzk: Gelr Berhevkar: Mehmet apan

1525-YAR L MA Yar l ima, ima, ima Dost l ima, war ima Yar l ima, ima, ima Dost l ima, war ima Ez helyam bme ima Dost l ima, war ima Yar l ima, ima, ima Ketme xyaln xema Qet gund ne got, ima Ez heliyam bme ima Yar l em Gerger Dn birn ber Ketime xyaln xema Qet gund ne got, ima Ez heliyam bme ima Yar l eme Erd Xort dilzin qeyi ketim xyaln xema Qet gund negot, ima Ez heliyam bme ima 1526-YAR WELLEH KEK Yar wellh keik, Yar billeh keik, Yar dikim ramsim Nizanim i dike.

996

Yar poz xizem, Ez dikim ramsim Nizanim i dike. Yar guh bi gar, Guhar gupike Ez dikim ramsim Nizam i dike. Yara min bi zend bazin Bazin xwe iring, Ez dikim ramsim Nizam i dike. Yar welleh keik yar billeh keik Ez dixwazim ramsim, Nizanim i dike 1527-YEK MMK Yek mmik, du mmik s mmik ar mmik, ardeh mmik Ser mm miqalek Bk li zava bimbarek Ha nna ha nna nn Ha nna heyran nna. Kiras zav ho lo Kiras pa ho lo Dan li ber me ho lo Piya me dib ho Zavey av li r ye ho Kan zavay we lo Kan zavaciy we Vaye zavay me lo Vaye zavaciy me Kan tirika we lo kan tirikiy we Vaye tirika me lo Vaye tirikiy we

997

Yek mmik, du mmik s mmik ar mmik, ardeh mmik Ser mm misqalek Bk li zav bimbarek Ha nna ha nna nna nna Ha nna heyran nna 1528-YEL DELAL Yel delal delal Delal De rab emr dil min bi gor Sebra dil min b te naye delalo ! Yel delal ! Swar me swar bne Beriy xwe dane w aliy rojhilet da Piya selef swaran dan b Kna gir di kewkeb da De xwez ji xra Xwed ra Wez bibima baqek gulan rhana Wez biketama dest lawik xwe da De w ez roj s caran ban min keta ber simbl re da Delal dest min berde Soqaq kolann gund me teng tari ne eytan avan gund me gelek in eytan avan gund me gelek in Dib hinek ji wan henceta agir sib, Bne bi ser hal min te de delalo Delal De rab emr dil min bi gor Sebra dil min b te naye delalo ! Yel delal, Delal mala bav min di xewa rin de W ez dil nakim ji xewa rin rakim De wez herim ska Diyarbekira ewit Ebak ji sora Besraw ji kenar delal Bav xwe de bnim Delalo ! Ser sib p dakim.
998

Yel Delal Yel delal.............. He bersivek ya xr Ji kenar delal mala bav min de ji min re bne - Sehet xwe -Ya te j Ez bidim ciwanka ber mehn Wek p qail ne be W ez bidim sed bist ks zinet mal din De heke bi we j qail na be Sed bist a mala bav min hene Wez bidim , li bin sonik Nisbn Delal Emr dil min bi gor Sebra dil min b te naye delalo !. Stranvan- Hawar

1529-YL Heryl, wey Heseno yl Hey yl yl, wey maqlo yl ar eka hilne em biin xl Hesik zava ye, Xwed bihl Hay qat e, Heseno qat e Hey qat e, meqlo qat e Daseko rake, em biin liqat Hesek zavay hva ibat Kurik zavay hva ibat Hey p de p de,Temero pde Hey p de p de, maqlo pde Nee Zexoy wey neyar di r de Nee wran, wey neyar di r de Hesik kutine, xwn di czm de Kurik kutine, xwn di czm de Hey re e re e, Bagoz re e
999

Hey re e re e, wran re e Xemla Bagoz itl zeba e Xemla wran itl zeba e Cewabek hatiye Temo nexwe e Xeberek hatiye, Temo nexwe e Hey sp ye sp ye, Bagoz sp ye Hey sp ye sp ye, wran sp ye Xemla Bagoz til pembo ye Xemla wran til pembo ye Cewabek hatiye Temo miriye Xeberek hatiye Temo miriye Hey sor e sor e, Bagoz sor e Hey sor e sor e,wran sor e Xemla Bagoz til kundir e Xemla wran til kundir e Cewabek hat, Temo jor e.

1000

1530-ZADNA EKIR Zadna bi esl xwe Kurdeka Ezdiy stranbj e. Li Radyoy Ervan stran gotine alkariya radyoy Ervan kiriye. L gava ku ew 20- 21 sal bye bi mirovek Ermen re dizewice. Ew zewaca wan ji aliy malbat eran ve ba naye dtin. Gelek kes pest dide ser w ku ew bi w
1001

xort Ermen re nezewice. Bi xortek Kurd re bizewice. L w ew guhdar nekirine bi w xort re zewiciye. Di nava Kurda de populerteta w km bye. Gelek kes ji w loma dike ku ima bi xortek Eremen re zewiciye. L d ew wan loman nikare bibhize, zewaca xwe bi w xort re bi daw dike. Zadin bi Egid Cimo re orkestrak ava kirib. Din daweta stran digotin. Zadna rind bedewiya xwe bsnor bye. Ew wek jineka Kurda modern b. Strann ku w digot ew bn: Dra sore biuk e, L l l l, Hev v hev v hev v, Emer axa xere nebni.

1531-ZAHIRO

Zahiro di sala 1950 de li gund Kinyad a Farqn ji dayik bye. Zaroktiya w li Kinyad derbas dibe di 15 saliya xwe de tevi malbata xwe kober Kop (bi Tirk Blanik) a M dibe. Ew j wek hem dengbjn Serhed ji dibistana Evdal Zeynik ye. Dewleta Tirk nav Zahir Kou pvekiriye. Zahiro ji nifa dengbjn wek Reso, akiro Husyno ye. Ev her s j ne ber rihma Xwed ji wan Zahiro wek yadgar maye. Ronakbrn Kurda, yn dixwazin di war hunera gelr ya Kurda de xebat bikin, div ztirk biin cem w di br mejiy w de i hene tev berhev bikin ku ew j mna yn din xezina xwe bi xwe re nebe gor! Zahiro niha nexwe e. Mala w li zmr ye rewa aboriya w j ne ba e. Tirsa min ew e ku ew j wek akiro - kew ribat- ji xizaniy bimire... Kurd w pir poman bin l mir ji gor ranabin...
1002

1532-ZAKARIA Stranbj Zakaria (Zekeriya Ebdulla) Zakaria an j Zekeriya Ebdulla stranbjek kurd e Kurtejiyan Zekeriya Ebdulla li Hewlr li Kurdistan hatiye din, di zaroktiya xwe de piraniya dem heza xwe bi muzk re derbas kiriye. Ew di malbatek de mezin b ku muzk wek hogira her xwe ya mezin qebl dikir. Di sala 1993 de kobar Swd b dest bi kar muzk kir, her li wir bi stranbjn navdrn kurd re dest bi jenna Kbor kir. Di sala 1998 de yekemn albuma xwe "Tu Hat" weand ev albuma w b pira w ya ku j ve derbas chana muzk b karib nav xwe li wir bide bihstin. Sala 1999 albuma xwe ya bi nav " Bigerrwe " weand, pitire karn xwe pvetir birin bi riya weandina albuma " Day" di sala 2001 de btir milyoneka algirn kurd li xwe civandin. Pit v yek j berdewam pve ye, bi awak ku her dema bixwaze dikare pir algiran li dorn xwe bicivne. Sala 2002 albuma xwe ya silver ya bi nav " Rojgar" weand bala hem algirn muzka Kurdistan kiande ser xwe. Bi riya v album pir algirn w li Kurdistan bn. Di v album de 14 stran hene, herweha strann "Netbinim" kire vdeoklpe li Stenbol, piti wi strana "Rojgar" "Tunazaneke" li Amed wngirt. Baweriya Zakaria ten bi strikbyin nehatiye albuma "Tlnaz" j di sala 2004 de weand ku b albuma zrna Zakaria li Kurdistan s milyon kopiyn w hatine apkirin. ev album bi aweyeka pir cwan hat amadekirin 15 strana di nav da hene. Styla strann v album Arabesk u Pop bu. Videoklipa "Tlnaz" li Stenbol bi alkara sedan danser (semaker) hatb kirin u Televizyona Tirk'j ev vdeoklip weand. Pt propaganda medyay ku Zakaria tawanbar kirbu bi bazirgan u ku Zakaria xemxura kar hneriya xwe neb, Zakaria bi albumeka n bi nav " Genc pr" welamen wan rexnegir da. ev album li 2007 hat belavkirin. Ji 12 strana tin strana "Gll" hat klipkirin li Stenbol u Kapadokya. Di nav v album wek albuma "Tlnaz" teknike bilind ya deng hatbu bikar ann.

1533-ZAVA-1

1003

Zava zava zava Kek min zava i zavek li bin bihok kek min zava Qutk w ji pele drok Mala Xwed ava i zavek li ser iyayo Kek min zava i zavek li se iyayo Mala Xwed ava. 1534-ZAVA-2 i zavek v buhar Lo lo lo lo zava Tu qaik ser hinar Lo lo lo lo zava Zava bi dil dost yar Lo lo lo lo zava i zavek v payz Lo lo lo lo zava Roniya herdu ava Lo lo lo lo zava Tu qaik li ser gz Lo lo lo lo zava Zava bi dilk baltuz Lo lo lo lo zava i zava y, i narne Lo lo lo lo zava Dev li kene, gul barne Lo lo lo lo zava lig zav me hn e Lo lo lo lo zava Deq hur e, semaw ne Lo lo lo lo zava Mum li ser digernim Lo lo lo lo zava Hen li dest te dixnim Lo lo lo lo zava Bilbil li ser te dixwnim Lo lo lo lo zava
1004

i zavek ser xan ya Lo lo lo lo zava ewq kir nav eniya Lo lo lo lo zava Zava bi dil gundiya Lo lo lo lo zava Zava swar qerik Lo lo lo lo zava Ber xwe day Drk Lo lo lo lo zava Ji bona xeml xza bk Lo lo lo lo zava (Seid Veroj- War- 97) 1535-ZAVA Y Zava y lo zava ye ro kovan zava ye, ro kovan zave ye Zava ye delal, Malavaye delal, malava ye ah ye lo ah ye Li mala me ah ye, Li mala me ah ye ah ye xo b dmah ye Seyrane o lo seyran e Li nav dara seyran e, Li nav dara seyrane Seyrane, mast pvaz nan e Mast pvaz nan e.

1536-ZAXO Zexo Zexo nnay Hele hele hele Nnay

1005

B te xewka min naye Hele yar, hele yar av min Zaxo Zaxo paytext e Hele hele hele hele Nnay Hele yar, hele yar av min Zaxo Zexo eywan e Hele hele hele hele Nnay Yara min bi dil can e Hele yar, hele yar av min Zaxo Zaxo rn e Hele hele hele hele Nnay Yara min xemrevn e Hele yar hele yar av min. Ehmed salih

1536-A-ZELAL GOK

'Ew jina ku nana w heye' Hunermenda kurd Zelal Goke, ku albma w ya yekem a bi nav 'Soln' end hefte

beriya niha derket, pirsn me bersivandin.Zelal diyar kir ku ji bikatiy ve eleqeya w ji mzk re bye. Di malbata me de tim muzk heb Rdaw: We keng awa dest bi strangotin kir? Zelal Goke: Min ji zarokatiya xwe de eleqe nan muzk dida. Di malbat de her tim muzk heb. Li dengbjan guhdar dikirin. Demn qedexey bn. T bra min, bi
1006

diz li radyoya rvan guhdar dikirin, kaset ji dest hev digirtin. Dayk bav min hewl dan ku di ciwaniya xwe de bi awayek profesyoneltir bi muzk re eleqedar bibim. Di kombnn nav malbat de min tembra xwe digirt dest xwe stran digotin. Di sala 1998'an de, ji bo ku bi profesyonel bi muzk re mijl bibim, hatim Stenbol li Navenda anda Mezopotamyay min dest bi xebat kir. Hn xwediy end albman in? Ji ber ku demeke dirj di koman de xebitm, di nav xebatn min di nav cih girt de, albumn kolektf j bn. Min di albma 'Bihuta Min' a ku 2'yemn albma Koma Azad b de cih girt. Di albumn 1 2'yemn n ahiya Stranan de min du strann gelr gotin. Min di Koma Asmn a ku ji aliy 11 jinan ve hatiye avakirin de c girt. Her daw xebatek me ya kolektf heye. Ji rubaiyn helbestvan kurd Baba Tahir Uryan ku me awazn w kirin pk t. Albuma min a daw j, Soln e. We di war mzk de i perwerdeyek dtiye? Min destpk, di bea Hunern Xwe a Pera ya li Stenbol de perwerdehiya an girt. Pitre li konservatuara dewlet ya zanngeha stenbol, pitre j Bea Deng ya konservatuara muzka tirk a zanngeha Teknk a Stenbol perwerde bm. Di hla min de pvajoya kelecan h j didome Ev end hefte ye albma we derketiy, gelo we kelecaniya derketina albma xwe ya yekemn ji ser xwe avt? Kelecaniya albuma yekem, her tim cudatir e. Ji asta bijartina repertuar bigre, heta asta irovekirin derketina album, hesasiyet di asta her bilind de dibe. Di hla min de pvajoya kelecan h j didome. Di albm de sentezek modern a enstrmentn rojhilat yn kurd hatiye bikarann. Ji bo i wazek mzk ya bi v reng? Dema me di album de enstruman bikar ann, me hewl da ku amrn muzk yn dengn wan herman zdetir derxin hol. 9 strann albma min bi kurd ne We di albm de bi gelek ziman s zaravayn kurd stran gotine. Gelek kes dibjin ji ber deng Zelal dengek kurd ye, xwez bi kurd ten bistra. Gelo we ima pwistiya strandina bi ziman din dt? Bi rast di album de ten straneke tirk yek j Ermenk heye. 9 strann din, hem bi kurd ne. Li ser dik hn caran strann bi zimann din j dibjim. Min xwest ewqa v yek bidim album j. Strana bi tirk, straneke protest e. Min dikarib straneke gelr j bjim. L ka w derdeke v stran hebya? Min xwest derd rexneyeke strana ku min bijartiye hebe min zimaneke ku geln din n li Tirkiy dijn j bikaribin tbigjin, bijart.

1007

Min ji bo her stranek, demeke cuda veqetand li ser xebitm Min meraq kir; Bi taybet strann herma Botan yn we stray, di war bilvkirin de profesyoneliyek ya bilvkirin heye. Gelo we dersek taybet ya telafza peyvan ji bo wan stranan dt? Di albuma Soln de wek ku we j diyar kir, newaya Botan j di nav de zaravayn kurd devokn herm hene. Min ji bo her yek, demeke cuda veqetand li ser xebitm. Hevaln ku zarava devokn herman dizanin j alkariyeke mezin dan min. Bi rya we dixwazim dsa spas bikim ji bo hem hevaln ku alkar dan min. Strana Debu Dervave lorandinek e Strana `Deb Derave ji telafz bigire heta wey mzk bal dikine li ser xwe, l ji ber hermk ye roka w ba nay fmkirin. Em ji dev te roka w bibihzin...? Deb Derave, straneke pir kevn e. Wek newayn din n gelr, awayek w y gelek cuda heye. Di rokan de j carna guhertin dibe. Ev stran, lorandinek e. Evdal beg di encama erek de li Pira ax t kutin Edl ya Botan v lorn ji bo ku pakrewaniya w bne ziman gotiye. Ez serhed me, l eleqeya min a li hember newayn Botan, zde ewqa xwe daye roveya min T gotin ku qirika te qirikek Bot ye deng Botan ye. Tu j di w baweriy de y? Ez serhed me, l eleqeya min a li hember newayn Botan, bawerim zde ewqa xwe daye roveya min. Li gor min, newayn Botan deryayeke ku h nehatiye kefkirin e. Payzok, heyranok, bi kurtas hem meqam, mirov efsn dikin. Dema ku gotin 'ew jina ku nana w heye', ez nas kir im Tu dizan iqas li ser albm deng te y xwe t xaftin, di civatan de behsa nana (anik) te j t kirin?

1008

Ez bawer im her muzkjen ez bi xwe j, dema em stran an j klaman dibjin, em bi guhdaran re tkiliyeke ava dikin an j em dixwazin ava bikin. Ew dem ji bo min pir efsn ye. Newa, te mirovn ku nas nak, tne gel hev. Meseleya nan j, rojek min bi kalek dan nasn. Gotin ev Zelal e, l ez nas nekirim. L dema ku gotin 'ew jina ku nana w heye', ez nas kirim. Zelal li Bar Kurdistan zde nay nasn. Gelo tu y keng wer Bar, ji bo gel li vir j hunera we nas bike? Ez hatibm konferanseke tib ya li Hewlr. Ji bo konser hatibm. Ji bil v yek j, tevl bernameyeke muzk ya Kanal 4 Korek bm. Wek we j got, li vir zde naym nasn. Ev j, reweke ku mirov bi organzasyonn konser areser bike ye. Hvdar im ku di demeke nz de bi saya konseran, d hatin yn zde bibe.

Peywendiyn we ligel hunermendn bar heye? Zde nebe j, yn ku bi wan re hevdtin dikim diopnim, hene. Pketinn li baur ewqa xwe dide huner muzk j Bi av huneremendek hun rewa huner hunermendn li baur awa dibnin? Bi git tkon di jiyana me kurdan de her tim heb. Kurdn li bar j, gelek kiandin. Em niha ji vir de j dibnin ku bi her away bip dikeve. Ev bi awayek xwezay, ewqa xwe dide huner muzk j. Bi muzka ku bi fikarn populer t kirin re, muzsyen irovekarn gelek xwed qelte yn dixwazin titek ji bo peroj bihlin j hene. Em ji vir de diopnin. Hn her zde ji kjan xwarinan hez dikin? Bi rast ez cihwaz nakim. Di aliy xwarinan de tercheke min a taybet nne. L bi git xwarinn ku t de got km in, zdetir dixwim.

1009

Profila Zelal Goke: Li Hunern Ciwan a Pera, ji hnermend operey Marsel Adamadze dersn hnera pxistina deng wergirtye. Li Zanngeha Teknk a Stenbol di Konsertwara Dewlet ya Mskiya Tirk de bea Mzka Geler xwendye. Di albma Koma Azad (2) ya ku nav w Bihta Min de end strann koro solo,di albmn ahiya Stranan (1) (2) de strann bi nav Ax L Nr, Dra Sor, Zara rovekirye. Di Koma Asmn a ku ji jinan pk t de cih girt, li welat dervey welat bedar gelek konser alakiyn hner b. Di Homegrown Istanbul Volume (1) de strana Dilo, di albma Ji Deh Zimanan Deh Stran (anlat) de strana Qmrk rovekirye. Di rzefilm Seher Vakt de strana Seher Vakt ya jenerk xwendiye. Li Italiya Festvala Carovana pk hatib, bi projeya Lawjey jinan bedar bye. Di Projeya Dwana Dbeyt ya ku besteyn wan ji helbestn Baba Tahir Uryan hatine honandin wek bestekar stranbj ch girtiye tev kom li gelek deveran konseran dane.Di MC TVde tev Burcu Yankn, Feryal ney zlem Taner bi nave ,Kadnlarn Dilinden / Ji Zar Jinan bernameyeke muzk amade kiriye. Di SWR TVya alman de, di belgeflma Turkei - Die Kinder Der Sonne / Turkiye Zarokn Rojwek kesek sereke ch girtiye. Tbin: Wne ji hunermend Zelal Goke hatine wergirtin Hewlr (Rdaw) Hevpeyvn: Mihemed Tahir

1010

1537-ZEMBLFRO Hati b ser xn carek Min d b ry bimbarek Min goti b kf halek Ya xanim ez hsr im. Zemblfiro lawik Dewr e Kerem bike were p e Heq zembl bibj e Ez ji hizna te bm kerr gj e. Gul xatun ez tobedar im Hurmet ez bi erz eyal im Zaro bir ne, li mal in Ez ji reb jor nikarim. Xatn gerdan bi mor ixl na be, bi kotek zor Snga min berfa zozana Memikn min, mna fincana were bibe xeyra te t nallh, tu her cennet. L, l, l, l, Xatn Bejna te ji dara zeytn Tirsa min ji agir Eytn Gul xatn, ez tobedar im Hurmet, ez bi erz eyalim Dereng li min var Zaro birn li mal in Tirsa min ji xelk cebar e. Zemblfiro zembla t ne Li sk kolana diger ne Xanim li Birc dibne Aqil dere, sewda dimne Got dere, hest dimne Rh dere qalik dimne.
1011

Zemblfiro lawik feqir e Tu were ser doaga mr e Binr li zulf herr e Li min heram be, li mr helal be. Gul xatn ez tobedar im Hurmet ez bi erz eyal im Zaro bir ne li mal in Dereng li min var e Ez ji reb ban nikarim Zemblfiro lawik Ebas e Bi tena derp kiras e Ji Xatn nabe, xelas e. Zemblfiro lawik rewan e Geriya dikan bi dikan e Xanim bang kir dergevan e W bine hew, der bigirin Mift binin ban e. Xatun l hurmet Agir Xwed bi ser ket Tu ji min dixwaz meslehet Tu were bike xeyra te t Xwed kerim e Heya roja qiyamet ! Gul Xatn, ez tobedarim Hurmet bi erz eyal im Zaro birn, li mal in Dereng, li min var e Ez ji reb jor nikarim. Xatn li ser w ban Dengek ban kir dergevan Mift bne, wer ban Kes bi hal kes ne zan. Gul Xatn ez tobedar im Hurmet, ez bi erz eyal im Zaro birne, li mal in Dereng li min var e Ez ji reb ban nikari
1012

Go, Per derket t Bajr n mine t Dev em Gewgew Dima maleka bnav. Maleke kesiv, belengaz, Ji hsriy gaze gaz, Sal dihat sal Deng dernediket ji mal Xwediy mal lawk cind Gerdan w nra find, Bejn bala wi ya ttal Ras dara nol inar, L tu were hsriya kul W pt bn ciger dil. Ew emr zell bo, Xort kiri b zemblfiro, Avti b nav gir doj, Kiri b hevca nan roj. Sib z ku teyr dixn, Ew zembla kaw dihne, Ew xewa xwe diher mne, Belk nan zaroka t ne Zemblfiro sela davje mil, Di nav sk kolana de dide fitil, Kinc w zitol-zitol Li ber bay dibne hol, Ew diger soqaq -soqaq, Hildikie qesrn pir qat. Roja hey, roja ek, Qezenc nake qa pulek, Ew vedigere pir poman, Dest vala, b tit nan, Dikeve nav mitela xwe, awa here nav zaro, awa here mal dest vala?

1013

Bide zaro i berdili y Ser xwe kir erd xwel y? Tu bpere nan li k bikir, Tu her nan k bistn? Ma tune biki deyna, Beya te tune bik na, Dil tune serda her, Kiy bi te ra nan xwe bike ker? nsaf ne ma bike sebir, De tu were bide bir, Tu birev berv kjan al, ibke tek va ar al, Ne hebn, ne j mal Te ji xwe ra hergav tim binal.... Ew naxwaze qe here mal Ku bigire bo betal, Wexta ku bajar bye tr, Xan nekin ewd mer, evder i biger, Berb mala k tu her , Ne c heye, ne j xan, ev li r ne jin zar, Li tekeve, zifeqar... Carna j ew nae mal, Jin dikev nav mitel, Ka awa b zemblfiro, Hete ser qeziyeke bo. Gelo girtin, gelo kutan, yan yek xwe l kir qan..? Zemblfiro ku mijl b, El zan nan tune b, Gava ku zarok tev radizn, Zembl firo w ax t mal. Bir bn li nav ava, Zarok ranadizn biev rojan. Go, Rojek gelek xwe, emal dide tava ge, Vedibn gul binef,
1014

Hewza dikir x x, Li nav bajar giran, Nav w kavla h, Zemblfiro fitil dida, Zemblfiro, selik di sty w da. Dikir gaz zembl- Zembl, Selk kaw, Zembl il. K dikir ne pomane, Qimeta wan zahf erzane... Xatnek ser xwe derxist, Ji qata jor wek e buhst, Ew zda drbin, V dt ecebeka din e. Dt xortek bilind talyan, Nr dibar sret can. Kub ra wi ya ezz rn, Dil evn dikir birn. Berav w reva hati bn, Tira hub w dil hingavt, Xatn z kire qirin, ber sekinn il yek car. Qe mezin ne bye ha eczay, Hn z binn w law, Ji derd w ez bme bav... Carya bazdan ew xort ann, Zembl min derann, Doaga mr j re dann. Xatn xort bi ten man, Der derg li ser dadan. Zemblfiro kete bel, Dt Xatn kir engel. Xdana ser re avt, W tr ling l bn qit, Ev i yek e, Xatn kaw
1015

Ev i giliye? Ev i hesab? Bo i te ez anm vira, Eva tema gelo ir? Xatn go, Xort dindar, min tu an, tu bib yar.... -Tu Xatn jina mir, i dixwaz ji min feqir? W Xatn gerdan mor, Bi xort re got, bi kubar; -Tu rn ser doaga mr, xebra biknin qelna wezir. Wa j ra go Zembl firo, -Ew ixleka hae bo. Xwed li eni ya min nivs, Te hsr, emr nuqs. Ez a kura bm ser ciy mr, Em r zell, ku bikim br? Mr ku heye, ew j qeda, Tu i li min by bela?.. Zemblfiro lawik delal, Tu guh bid giliy Kemal. Mr, ku heye mr re e, Dil dn min l vediree. Ez ben bm, benika tam, Dest mr zlm karda mam.. Nol mum desta heliyam, Dewsa zr, Bm baqir xam. Hilikiya y tu berva ezmna, Xelas nab min ogana. Dib xorto, tebl nabe, Bi te ra dibm were ry, Ji ser hikya tu kar ney.

1016

Ez dikim ek cindiy, Te derxim ji tel tengasiye. Xatn xwe ra kir kar, Sret ku gul j dibare, Li memikn sv hinare, Gerden tu dib bahare, a dib eqa dilane. Go, Xatn wisa germe, Ji ber germe erd dikele. Tu z veke pencer, Hink bina me der. Zemblfiro ber der, Dt reva w neye ser. Ew pada ber pencer Xwe avt birca kele. Qerpal w mn adir, Nav hewda z- z ba girt, Ew berjer b hd hd, W xwn neb heta p. Bi we tirs we xiyal, Zemblfiro rev mal. Zemblfiro hatiye mal, El pra genc qal, Dib sib y ew a vare, Kan risq her du tifal? Dib, ez m ka mre, Min li we der selkn xwe ji br kirin, Loma min naniye rizq zarokan tifale. Ben Xatun hevraz dinhr, Dikew gir, Hat li klek rnit gir, Rokir piva kur- dr fikir... Beniy gelek da zora pera, Gelek bertl da, l kir nekir. Tu behek ew ji El venekir, Beniy nihr, wiha nabe, Tu ar men, Jra nabe, An hat El kire car,
1017

Belk niyeta xwe bin ser. Neqep an, zor pere dane, Ew kire am an r. Hey Beniy, Hey Beniy erbet bi no, Neqep b heta mal Zemblfiro. Beniy an El w ev kir nobetdare, Belk here miraz xwe ew abe. Zemblfiro venciq nv ev, Dt lingek sar xilxal, Li ling w bye gopal, Dt zendek mor - mircan, Hembez kiriye w st can.... Go, eva iye, ev li i qew? Dt Beniy li nav ciy w ye, Ji nav ciya ew z rev... -Zemblfiro lawik dndar, Ji min re tu bibe mr yar - Tu Xatna mina delal, Zemblfiro te nabe helal. Heta hebe Ela min, Ez tu cara j neqetim, L namsa xwe nafiroim. Ew mekan li min d heram, Ez herim ciyek wisan, Ku tune bin mr Sulte xwe. Kovara Roja n 1984 1538-ZER Ha Zer zalim Zer lo, wey lo Xwe medin rex dr lo, wey lo Ha Zer Zer Zer, l l l wey l, lo lo lo wey lo Du def hatin ber dr lo, wey lo Defa lawik Heyder lo, wey lo
1018

Ha Zer Zer Zer, l l l wey l, lo lo lo wey lo Gotin Muzk: Gelr (Serhed)-Berhevkar: Span

1539-ZERY-1 Ber brya miya, zeriy heyrana te me Bizin berdan zingan, zeriy nvan te me av li xewa rine, zeriy heyrana te me Dest li ser bazinga(memika?), zeriy heyrana te me Ber brya bizana, zeriy heyrana te me M berdan gniya, zeriy nvan te me av li xewa rine, zeriy heyrana te me Dest li ser guliya, zeriy nvan te me Ber brya karika, zeriy heyrana te me Karik berdan darika, zeriy nvan te me av li xewa rine, zeriy heyrana te me Dest li ser memika, zeriy heyrana te me Kilama gund Onska li daweta t gotin. 1540-ZERY-2 Zeriy gund me yeke Ew yeka di gund tek e Ez hatim der veke De herin Zeriy me no Zeriy gund me ar in Her ar li mr yar in Emr xort me xwarin De herin Zeriy gund me no Zeriy Gund me ain Her e ji hev ba in Her ea girdan re in Her e bi hev ra di mein De herin Zeriy gund me no.

1019

1541-ZERY-3 Ez baz didim di cida Bin lingn min xu dan Hn li gewran digerin Gewr wan in di xen da Du zery t ne ji jor da i pen di nav por da Mal mala l xorta Di bin bervanka sor da. Berhevkar: Curk

1542-ZER EZ MVAN TE ME Dil min dilk qaza Dilm oy oy oy oy oy Dil min dilk qaza Zer wez mvan te me Bi fir ketin ne saza Dilm oy oy oy oy oy Bi fir ketin ne saza Zer wez mvan te me Dilber wez mvan te me Nav gewra min Nav rinda min gulnaz e Dilm oy oy oy oy oy Nav gewra min Nav rinda min gulnaz e Zer wez mvan te me Dilber wez mvan te me Dil min dilk beta Dilm oy oy oy oy oy Dil min dilk beta Zer wez mvan te me
1020

Dilber ez mvan te me Bi fir ketin ne xeta Dilm oy oy oy oy oy Bi fir ketin ne xeta Zer wez mvan te me Dilber ez mvan te me Nav gewra min Nav rinda min Qimet e Dilm oy oy oy oy oy Nav gewra min Nav rinda min Qimet e Zer wez mvan te me 1543-ZERY TU ZER m heft reza binde geza mam got Kina kin kin Ez heft sala li pey te dibeza min got Kina kin kin Sala heyta poman eza mam got zeriy tu zer m heft reza binde quma mam got Kina kin kin m reza binde qume mam got Zeriy tu zer Ez heft sal li pey te me min got Zeriy tu zer Sala heyta poman bme mam got kin kina kin kin Sala heyta poman bme mam got Zeriy tu zer Sala heyta poman bme mam got kin kin kin Sala heyta poman bme mam got Zeriy tu zer me heft reza binde her mam got kin kin kin Ev heft sala di pey te diger mam got Zeriy tu zer Sala heyta poman tu w mam got zeriy tu zer
1021

Sala heyta poman tu w mam got kin kin kin

1544-ZER KUBAR Were l l! Zer Kubar Zer Kubar Min Zer Kubara xwe dt b Li pala qub Ser keika xwedan man av re sto bi rib Xwed reb alem Miraz dost guhdaran bikira Ya min bejna zirav j li ser sib L l ! bihar b, axa Konan vegirtin Zer Kubara min nesax b Li ber mirn Heke mala gund ciranan nebiya Serek bidim te. L l ! Zer Kubar, te ez xapandim Te ez kiri me destmalek Ser dest xortn Omeriya, Te ez gerandim Te ez kirim tlek, Ji tle tembr Dame dest nezanan, Te ez ikandim L l! Zer Kubar Zer Kubar. L l ! bihar b, axa Konan vegirtin Zer Kubara min nesax b Li ber mirin Ez mal gund ciranan Hewes nakim Serek bidim Zer Kubar Zer Kubar Te ez xapandim, te ez ikandim.

1022

1545-Ji pirtka w ya apnekir Kerdga kilama Frk Usiv Cimata min ker- ker Cimata min ber- ber Ax xwazila iya- ban Ez bibyama cew- kan Tu bihatay ji her yr Bi hisret dilxr. Me ser av kaniya qudret Hevdu bikira sibexr... Dinihrim ez dayika xwe, Dinhrim li bav xwe, Kjan ba e, k jan biha ye delal? Ez ml dibim ha v al... Usa teyr- tu wext fir, bi firqask Ha ml dibe serv bask Ha ml dibe ser v bask Min kirin ev tam- tan tfin Li dor kiand sreke mitin awa pezhiz, awa kurd iya, Axilek ava kir min li srt iya Ser anen nlikn min ra Sal bifirin nol simira wextek ji du rncber w bn, Xwe bidin ser siya axil min n Hey gid bjin, Frk remet Ser van tam- taa iqas zehmet d ev ber der te me, lewend dr veke, Ax, tengazar te me, dilbend dr veke Cinbet turkim te, xwedek, nkar meke, Qertel im qirik te me, neheq skar meke Min arke, bext te me, reben im ql im ez, Yan min xe kr qeme, min bikuj qebul im ez Tek jk kezike xwe, dayn ser sng beden, Tek bx kiras xwe, ji min re tk kefen.
1023

Keik qurba, ramsanek keremke min tnsiz, Bira can ceset min tev da bigire rin siz, Herg min ji kilamek xwe li nav te tu heqsiz. Zeriy zenda zer hildaye ta enk, Raser hatiye, dibive ser kek.... Ew kek nne, reben dil min e, yazix, Ji dest huba w dihele, usa dik.... Roja n: 104 1546-ZERY ZERY Zery zery l tu zer Desmala dor bi mor Li ber kendalan rmen Doce dase bi runi Malan barkir go bi r ket Zeriyam giran giran d ket Heta Zer diyarda verb Agir bi dile min ket Me sal andiye cehek Mera nemaye mehek Gurz bi gurz binin bnin Bnin di bder kin iyay hember pir bilind de Piy hiln por di bin de Zer dest min ji te nabe Tu desmala xwe bi min de De ha lxin de ha hrkin Bnin li destr kin Hr hr bihrin em bi nan kin Zarok zan terkin Baran bar tene tene Vana r min te ne Y ku bn sebeba min te
1024

Ew dijmin w xad ne Gotin Muzk: Ali Baran 1547-ZEYN Were hey lo lo, hey lo, hey lo lo Wey lo lo, wey lo lo, wey lo lo Heval lo Zeyn Ser me tewand Nems li erd Em ketin bin bar w deyn Ax lo hevalo, lo Zeyn. Te av xwe vekirin li bajar Nisybn Te digo zar zn me fr bibin, Da te bizaniya jyan rn e, Ji bo v armanc j Te xwe berda beriya Mrdn. Te biryar dab Ku tu bib mamoste Karmendek zanne Ber mamost me dan xopana Anadol Li ser ser w b teq - req- gurm hol Girtin avtin girtinxana Ku ew b sembol ji bo zilm zor L w zan b ki rojeke W vegere walat bav kalanHerma Tor Were hey lo lo, hey lo, hey lo lo Wey lo lo, wey lo lo, wey lo lo Heval lo Zeyn Dosto birwo, hogiro lo Zeyno Xret li erd Ser me tewand Em ketine bin bar w deyn Ax lo hevalo lo lo

1025

1548-ZEYNO Hey berde, berde berde Hoy zeyno berxa berde Her i ya ji Zeyno xeber de S xener li sng zer be Wa li ser oy, li ser oy Mala Zeyno li ser oy Av kiand bi ongy Xira kir gund Zexo y Wa li ser dik, li ser dik Av kiand bi elbik Xira kir gund Drk Wa li ser br li ser br Av kiando bi zincr Xera kir gund Cizr 1549-ZEYNEW L Zeyn, l Zeynew D tirk bav Erew Kurmanc diran ew Av li kaniya me mewe Ke bimirim tu sewew L Zeyn, l Zeynew Titr li nav clew L Zeyn karan berde L rind karan berde Kara bi gir himber de S arik wenda bna Pnc eik wenda bne Zirara wan tunne L Zeyn, l Zeynik Li ser oga neynik Li ber hembz lawik Ya di zik da keik Xwed bi nesb min k K loma ji min bik Xwed awa kr bik Li herdu jiniya kt bik Min Zeyn d li ber exr e Min rind d li ber exr e Teiy gure gur e, teiy gure gur e
1026

Heyrana zenda gewr bim Daye ber av qir e. Sam Berbang Zend-3

1550-ZEYTN-SOT ZEYTN h h nikarim bisekinim ez nasekinim h h de werin em vexin heya em bimrin h h ev sev seva meyi, kf kfa meyi h h nikarim bisekinim ez nazekinim h h de werin em vexin heya em bimrin h h ev sev seva meyi, kf kfa meyi h h h h 1551-ZEYTN vers2 Pel ttin derdixim, cigare ji xwe re diplcim agir didm vdixim, radibim dikevim dlan srn ji evna te ez ketime hal kcika kuc mica geryam kes nedt wek te xwesika bel raste ez ne ti g mi, l dil min di tede heye ev seva res seva min teye, kece ti ci bimbeye de wer wer can xwe bihejin li ber saz xwes evn heya karibe vexu, guh ti kes nede, pera bicirn wey lolo ez wek ezmaname, hn gis dixwazin bign min serin wek zilopyame, kecik dixazin percak ji min tama kurdstane ji stran min t wek nan tenr germim wek kevir himam, bizzim wek tle tembr cigar vxist dihlim, bi qirqa shse digrim dextor dibji salek ji min re mayi l ez natirsim kedehek din, Gn ava pirtiqala, cepik kf strana.
1027

ez hindik mame bifetisim di nav dixana van cigara 1552-ZR ZEYNEB Zr Zeyneb l Zeyneb Zr Zeyneb l birk Tu bi xizma irik Mor li qirk helhem Par qz b sal bk Zr li Zeneb Zeyneb Par qiz b sal bk Mor li qirik melhem Zr Zeyneb li Zeyneb Zr li Zeyneb malbat Tu bi xizam bi qat Mor li qirik melhem (Biruk: nav eiretek Malbat j nav eiretek ye.) 1553-ZRAV Zirav zirav zirav Leylo leylo zirav Zirav zirav zirav Ax ke zalim bab Zirav qiza ke ye Leylo leylo zirav Rind e qiza kese ye Ax ke zalim bab Zirav uye qirikan Leylo leylo zirav Rind cuye qirikan Ax ke zalim bab irpa irpa imikan Leylo leylo zirav
1028

irpa irpa simikan Ax ke zalim bab Zirav dendik diqelne Leylo leylo zirav Rind dendik diqelne Ax ke zalim bab Paya xortan hiltne Leylo leylo zirav Paya kean diqelne Ax ke zalim bab STRAN: Gelr Yervan 1554-ZVNG B REZ TR Ziving bi simaq e, xopan bi simaq e Va ka waqe waqe ho leylo leylo leylo Lawik min ewn delala min ewn Tena kiras medrm Her roj tu li ser bn, ho leylo leylo leylo Ziving bi rez tir Xopan bi rez tir Leyl t digir ho leylo leylo leylo Delal li erd dm Tewa kiras medrm Bevila Leylo bi xizm Ha l leylo leylo

1555-ZLAN Herin ji ser heft iyan kullkn heft rengn bnin Wan kullkan li der dora ser Zlana min bigernin Bnin bi wan kullkan Zlana min bi hef nexan bixemlnin. Wer bikin ku Zlana min nexeydnin Ew delale, rhevale L l day mij dagirtye her der
1029

L l day av avan nabne L l day n ku wenda dibe Mirovahiye hed hed Pt pt ji me km dibe ima, bdengin hna? Ma me soz dabu wan sehdan Li s er agir li ber roj Carna mirin proze bi qas jiyan

1558-ZUBER SALIH Zubr Salih hunermendek hjaye bi qedir qmete di asman stirana kurd w cihek bilind girtiya nemez li ba ciwamer gelr yn ji strann resen hezdikin ew stirann kevnar tr meqam dema mirov li wan guhdar dike can derna mirov zelal dibe dil adibe, bezma van strana ji vna sofdara ye ev cur han kir biber neman ve biawa lewra hunermend Zubr Salih hizr xwe da van sitrana gewher di wande dtb rab ji nve ev sitran nkirin bi awazn xwey nazdar deng xwey xwe anaz bi v away Zubr Salih derbas dil hnav guhdara b bandore w li mirov heb ta zubr salih b hunermendek navdar li hundir derv welat w bi awaz stran xwe di hofik evbihrkn kurda de avndar dilakirin brkal jyana wan pag kirin wek melay Cezr y agir avn di kezeba de gur kirib bi helbestn xwe . 1- bi kurt jiyana xwe bi me bide naskirin wek mirovek navdar - Ber her ti ez spasya we dikim ji bo v hevpeyvn, ez wek tm naskirin bi nav xwe rast Zubr Salih min qet tucar navek din li xwe nekiriye, ez ji malbatek huner me, bav min deng bje bo biray min muzsyen bn, ez hatim diny tembur ber min li mal daliqand bo, di zaroktiya xwe de ez fr v saz bum nay bra min ku carek min nizan bo l saz xista, ez saza xwe em bi hevere mezin bun me gelek tit xwesh ne xwebi hevra derbas kir, di ztirn dem de min hewl da, ku ez stran xwe bi xwe ckim da ku berhem min taybet hebn ,min ne xwest ez bimnin her stran hunermend
1030

ber xwe bjim di dema me de b goman gelek zahmet hebun l dsa j min ew qeyd kan min berdewam kir 2- Te gelek cur weya vedhojne wek stran ahiy yn netew hinek stran bezma wan giranin hinin din bezma wan bi lez sivkin hin erqne hin xerbna bo i ev crana gitik li ba te peydadibin? Di raya tede ev bezmn sivik bilez mirov di chana huner de windadikin, gelo tu bi kude die te rka i dibistane ji xwe re hilbijart, tu di i warde hza xwe mzk dibne?! - Li vir di xwazim tit zelal bikim, min ne ten helbest xwe gotiy min helbest gelek helbestvan kurd gotin wek minak /Bbuhar/Trj/Cegerxwn/Xemgn remo/Cafer Taha/Hemd dirbas/ezz xemcivn /ahmed huseyn/kawa x/kermo/Seyday Cizr/ gelek din, l awaz min hewlday ku ez awaz kes ne bjim, ji ber taqat min heye ez ne bi hewc ku awaz kes bjim, l ne kmaske heger ez awaz hevalek xwey hunermend bjim cima ez helbest dikim dibjim ew j sede mek xwe heye ew sedem ji ber dema ez helbestek ji hest xwe dikim w gav ez karim ya dil xwe bjim bnim ziman, ji ber ez bawer nakim ko yek karibe hest min ti ez di xwazim bne ziman wek ku ez karim pirsa 2 dinerna min de reng hunera min rengek taybete hestek nazike ez naxwazim wek tu kes bim, ez dixwazim ez wek xwe bibim, wek Zubr Salih qet rojek ne fikirm ez xwe bikim wek kesek ji ber ez j mirovim wek v xelk. 3-Bi nernek huner tu mosqa kurd awa dibn, nemez li kurdis tana rojava, di nava v lezde pelobon de ya awazn ne durist derdixne ye qenc xerab tevlhev dike em mecbrin li wan guhdarbkin..?! - Ber ez nrna xwe bidim ez xwe nabnim, bi qas w yek ku ez nrna xwe bidim ser heval xwey hunermend muzka wan l ez karim bi git ser hunera me ya rojava bi axivim, di nrna min de huner bye karek her hesan, ji bo qezen kirina pera xwe naskirina bi xelk, her yek ko nikar bo karek bike ber xwe daye huner ji ber ew ya her hesane ko pera qezen bike xwej bide naskirin bi xelk l ev j wek ew qirsh qal ko li ber bay dikevin bilind dibin shewq didin z z dikevin l huner ew e ku hunermend her her bilind bi be bilnd bi be nekeve ney jibr kirin gerek em v yek zanibin, pir hatin cn w bn w herin hunermend rast w wek ew qurm dara gwz yan j dara xurma w her ser w li jor be bilnd be 4- Tu xwe himber k dibne ji hunrmendn pinde gelo te titek n li wan zedekiriye, di v war de en titek xuya te bikar anye pit van saln bor ? -Ez karim bjim, ez di nabera 2 cla de derbas bm yek j cl Said Yusif nemir M.xo clek din di p wan re hat, ez di nabera herdo cla de bn yan dan stendina min bi herdo cla re bo min bi nemir M.xo re stran gotin Said Yusif cl din j wek Dawid Adwan Abdulqadir Silman Nezr Mihemed gelek din, heger tu bi xawaze nas bike b ez li kjan qat me di nav heval xwey hunermend, ez dibjim ez ji kes ne tirim, ez wek her hevalek xwe me, l di dest pk de min got, ez na xwazim wek kes bim ez di xwazim di huner de rengek min taybet hebe ez bawerim heye ,l min ci li muzka kurd zde
1031

kir, ez karim bjim min gelek l zde kir, min 19 berhem zde kir ev ne titek hindike, yan dor 200 stran min zde kir ev jimarek ne hindike 5- Tu iqas xwe girday dibne bi c war xwe ve bandora iqas li te heye gelo ev bandor di awaz strann tede xuyadikin bandore kurdistana serbixwe li te heb dem tu serdana w ? *- Bi rast bandora ch li ser mirov gelek heye ev yek li ba min hat diyar kirin, dema ez ji welat kober bm hatim welat biyany hatina min 5 sal ji hunera min paxist ji ber min 5 sala tu berhem dernexist sedem guhertina cih bo ji ber dema ez li welat bm tim hezkiry min, doza stran nuh li min dikirin min j xwesteka wan pk dian l li van welata mirov ji civaka xwe dure kes nzk te ko te tev bide tune ji bo v yek tu j ji br dike ku tu hunermend av gel li riya stran tene sedema her mezin dr bna ji civak ye. 6- Tu ji i avakiriye wek hunermend i taybetmendyn te hene, di wer mzik xvzann de , hunermend awa bi nav deng dibe di jr v qerebalex de ya perda guh merov diteqne..?! - Bingeha min malbata min b, min xwe li ser w bingeh avakir hezkirina min ji muzk re 7- Tu ji ku sermyan xwe y giyan mirovan distn awa tevl civak dibe, tu dewlemende bi peyv gotibjn ku bandore wan li derna mirov heye, yn nzk folklor kultur kurdn awana hn di jiyana me de berdewam dikin, bgoman te bi jr bn jhat hizr nazik watak njen daye, bjeyn kurd kevnar dema ew stran hja te ji wan derhinr kirin ev taybetmendk li ba Zubr Salih ten peyda dibe, gelo bi saya hizrn te y nazikb y naskir awa zv zr kultura me n bike ?! - Wek ber ana min got civak pir girnge, ji bo huner hunermend , ez tim hewl didim ku naveroka strana min ji nav rok civaka min be ez tim derd gel xwe tnim ziman ji bo v yek ez hatim hezkirin qebulkirin ji ber min derd gel xwe tim di stran xwede di got i evn ba i civak ba i welat parz ba gelek tit din, ez tim bi ziman gel xwe di axivim ev tita pir girng, ji ber w gav gel te dibne, tu w tni ziman, lewra tu cih xwe di dil gel de edike min tucar gel xwe bi stran xwe ne xapandiye ji ber v ez j yek ji v civak me 8- Gelo rasete, ew peva dibja ( peyva xwe awaza ba vehojna qenc ) sedema biserketina hunermende tu dib i?! - B goman ev raste wek min got, dema tu bi ziman gel strana xwe rove bike, w ax tu milet ber bi xwe ve dikne bi rast gotin ez hildibjrim tim balkn xwen, ez tucar stranek nabjim, heger ez j ne razbim, ez tim li nav serphaty gel digerim evn civak bi taybet ji bo v yek ez dibnim ku ciwan pre mr her be gel ji min hez dikin heta zarok 9- Pit v kua dirj tu i sudmendiy di huner xwede dibne, te gelek ilbom hofik evbihrk bkkirin li welat li derve, te ciy xwe di nav hunermendn kurd mezin de kir, Zubr Salih gotina dmah gelo t i bje wek stranbjek mezin bi nav deng, bes te ye ku tu xwediy ( sebah alxeyr
1032

xanamin ) ya can dil kezeba guhdara di hilne, gelo bi saya te w stirana kurd pngavek hja w bi aliy huner resen ve bavja?! - Di v riya dr dirj ku ev bhtir 30 sal ez di nava huner de kelyam, b guman min gelek da hunera xwe hunera kurd min gelek j j stand, bi rast ev pirs gelek girng bi end gotinan nikarim bersiv bidim, ji ber min di jyana huner de gelek tit xwe piroz dt, min gelek heval xwek delal nas kirin, min gelek v di bin runahy kesk sor zer n de derbas kir li ser sahn medy kurd min pir stran xwe gotin. Min gelek bajar ku insan bi hisreta dtina wanin min v xwel wan bajara derbas kirin, li gelek paytext dinya y geriyam ev bajar ez di m tim hezkiriy min, ez pazya min dikirin, tim ry xwek bi mire dikenin gelek tit din, l min j gelek ji jyana xwe da v huner ez bi v dirj b xew dimam, ji bo ez stranek xwe bikim, xelk di ketin xew, ez dimam yar, heval min di n seyran geha, ez dimam di malde, ji bo helbestek stranek nuh bi afrnim, ji bo strana (sebah al xr xana min) bi rast v stran gavek mezin da min, l nay w watey ku ev strana min her xwe e, na ji ber min gelek stran wek w kir, l ji ber ne hatin wendin wek (sebah al xr xanamin)nehatin naskirinj wek w, min 10 helbest Cizr awaz dan tev xwe l ne hatin wendin riya xwe nedn wek( sebah al xr) heger ez her tit bjim wek min got, ev bhtir 30 sal huner mere nikare tev di hevpeyvnek de bne ziman, li vir ez pir pir spasya we dikim ji bo v hevpeyvn ez pir kf xwem ku heval min hja( husn ehmed) ku ev hevpeyvn bi mire kir spas dikim ji bo malpera we serkefin ji ber kar xebata we Roportaj: Huseyin Emed 2009-07-26 Stockholm

1033

1034

1035

Dell Awaz iya

1036

Dixwazim li Xorasan strann kurmanc vejnim 21/08/2012 07:49:00Rdaw Guhertina qebareya nivsn:

Yelda Ebas Azad Kurd Koln (Rdaw) - Li bakur-rojhilat ran, li herma Xorasan, hejmarek zde ya Kurdan dijn ku li gor texmnan hejmara wan digihe 2 milyon kes. Muzkjen stranbja kurd ya ji Xorasana ran, Yelda Ebas (25), ku li bajar rwan ji d ayik bye, l li Qoan mezin bye, dibje: Armanca min a mezin ev e ku strann kurmanc bjim ku bibe vejandinek ji bo muzka kurd li v herm. Yelda ji Rdaw re diyar kir ku w ji 12 saliya xwe ve dest bi muzk perwerdeya li cem mamosteyn mezin kiriye got: Ligel ku ez hn tembur dibm, ez li cem diya xwe fr gotina strann kurmanc j bm."

1037

Ligel ku Kurdn herma Xorasan bi sedan sal in ji Kurdistan hatine drxistin, l gellek hunermendn v herm bi kurd distirin ku pirran wan zaranay kurmanc dipeyivin. Wek Yelda Ebas ji Rdaw re ekere kir, armanca w ev e ku strann folklork n kurmanc ji n ve vejne bi staylek n wan bje got albma min a yekem bi nav Kuvat xwer kurmanc b, du albmn min n din j, ku kar van bi zy diqede, bi kurmanc ne. Armanca min a sereke ev e ku melod strann folklork n kurmanc vejnim." Heriqas desthilatdarn ran hewl dane ji ber drbna herma Xorasan ji Kurdistan, ziman, and kultra kurd di nav wan de tine bike, l heta niha ew li ser nasnameya Kurdbna xwe mikur hatine. Yelda Ebas rewa muzka kurd di nav Kurdn Xorasan de wiha irove kir: Muzka kurd sing bi sing gihitiye me em j bi heman away radest nifn din bikin. Di saln daw de pwaziyek ba ji muzka kurd re li bajarn Kurdan n Xorasan t kirin." Hunermenda ciwan Yelda xwendina bilind a akademk di war muzk de wek pwstiyeke giring dizane ji bo pketina muzka kurd, daku li gor Yelda muzka kurd ekl teknk profesyonel bigire. Ligel ku hviya w ya mezin xwendina muzk bye, w zanngeha teknk zanyariy qedandiye, l endn salan muzkjen kiriye stran j gotine dibje. Yelda Ebas got ku ew hunermendn din n Xorasan di berhemn xwe de helbestn kurd yn helbestvann v dever bi kar tnin wiha dom kir: Pirraniya malbatn kurd hewl didin bi ziman kurd biaxivin, helbest bhtir n kevn in, l di van saln daw de helbestvann navdar mezin bne, wek Hesen Roan, smal Husnpor, Elriza Sipah yn din. Wan gellek xebat kirine helbest hnandine. Min hunermendn din di berhemn xwe de sd ji helbestn wan standiye." Gellek jinn kurd li herma Xorasan di war muzk de alak in. Yelda Ebas bi v rew dilxwe e hvdar e ku jinn kurd di pvajoya karn huner de roleke berav dilzin: Diya min pirr ez han dam ku opa anda kevnar a gel xwe biopnim li ser w bixebitim pitgir da min ji bo xebatn huner." Yelda Ebas ji xeyn ku stranan dibje, tembr j gellek xwe ldixe bedar end festvaln muzk n ran bye di lxistina tembr de end caran bye yekem. Herwiha di sala 2008 de Yelda bedar filmek dokmenter bi nav `Tereqe` j bye ku 6 xelatn navxwe navvnetewey wergirtin.

1038

Heta niha Yelda Ebas ligel Koma Kuvat nekariye konseran bide, l di bje eger bn gazkirin, ew herin Herma Kurdistan konseran bidin. Di daw de Yelda Ebas derbar bername projeyn xwe de bo Rdaw axiv got: Ji xeyn lkoln xebata li ser stran klamn kurd afirandina berhemn n yn kurd, dixwazim li se r muzka folk a Xorasan bi ziman fars j kar bikim eger derfet be, ez bedar konsern navxwe dervey welat bibim."

1039

Jinn Kurd - Horosan...

1040

Jinn Hewreman

1041

Dotmra(Prensesa) Kurd - Leyla Bedirxan.

1042

BJEYN WETADAR DI NAVA FOLKLORA STRANN KURD DA

Xwaskek dil min te bibya. Min bifrota kiras ber bedene. Edul bi ken xwe doxna mr mrxwaza sisit dike.

Bedew cana Husen axa keeka Rey, ber pailn xwe bi xora ka dibin.

Mirad ne ji dil bila ji axa gora ra bimne.

Sng ber min keik ji te re mexel miya ye.

Li me hilatiy strka ber qurax

Ez mvan bst s biskn te zer me Xwna wan keliya ser dil min te

Tu bibe mvan nva ev,

1043

mvan hembeza mezin

Sng ber min evdel ji te re textin, Him li ser rakeve him j bixwe. Her du cot memikn min mubareka ten e

D gawir bav Ecem

Ez hawar dikim Kurdn Turkmenstane dr in, kurdn dor pa me xanin

Me dijmin xwe hertim di hundir xwe de gerand

Wenda kirin, talan t by li enya min hatiye nivsandine

Rih bizdoneka bi sng gewr a nabe

Y ku ket navbera du dila mala wan bibe hlna teyr kebkeba

Y ku nexwast dil me, mala wan bibe mala Fila

1044

Ma tu bi qurbana gobeka hva arde ev Sng bern min keik min xezal sniyek ji te re sniyek hingiv Srt

Sng bern min ji genim nan sal bihatir e Ji ekir Hamd Hilo rntir e Ji pembo gewrtir e Ji dil ikan narmtir e

ik ezman perikn xwe ji xwe kirin li evna min te mzedikirin Miriyn mezela kefenn xwe di xwe werdan di nav gora xwe da rnitin li evna min te mzedikirin

Te ez kirim fincana ferfr bi qehwe qehwe gerandim.

Te ez dam dest terziy nezan qusandim Te ez birim li suka amed rn rezil rsava kirim

Te ez firotim Qereiya gawenda

Herdu memikn ji te re sniyek

1045

pener xam berdira (berinray) Sng ber min keik bye pener pez Qerejdax t ke nav parzne bigvi ma av j der e

Sng te zozane gotine te det

Kumal kumal bav te ji min belangaz xer e

Bi ser can cesed xwe da kiandiye wek marek re sip

Gava te maek da min s didane min di dev min da sist bn

Dino sng min baxe gulane, wer t da mexel be, ji xema dil xwe p birevn e

Dev dost zik dijmine

Ziman xwe, dil neyare

Delal mino, ez d hestiy te ji xenera mrxwaz ra bikim dest.

1046

Li me nehat hestirka ber qurax

Ber sng min mifte ye, wek dno l bi ewire

Kefen min ma ji kiras ber beden te be

av min ma li gund we

Beran poek di nava sng min da

Min sond xwariye bi sonda mahkem e Rab bicehime dev te ne laqa wan sret min xwik narn e

Sng min wek defter li ber te vekir ye

Eger tu sng firo, ez miteriy te y ewil im

Sng min berfa zozanaye tu ne laqa wan

Memikn min fincana nole teda heye qehwa Yemene

1047

Tu bi qurbana gobega hva arde ev b

Cot memikn min ji ekir Hamd Hilo rintire, ji pemboye deta Mrdn gewirtir e

Ji w pemboy ji xwe bike kirasek Hemedany bi neqi e

Lo lo kr bya tu bi evna me neiyay, l miriy gora dil xwe bi evna me in

Herdu memikn min bi kra qelemtra bi dlim ke ma ekir ji nav birij

Jina heye Sultan , emr meriva bi qurban e

Di p nefsa xwe nee, nefs etine

Meriv nefs ps her tim duxna xwe sist be

Min ji te re og dan erd lawek an

1048

Min ser zer memikn xwe irpan ji birna te re kir derman

Delal mal li ser hespa kuheylan, ez bi qurbanbim ran dell hatine kutan e

Dar derg li ser min b bela Lo dino were tewaafa sng bern min e wek berfa Qerejdax y sp bike ser xwe dayne hetan ser sib

Ez bibyama duwanzde movik tketama ser piy xelk delal swar hemdaniy

Lo lo lawik xerebo te ne ez xwastim ne j revandim eqa min te b serma ila

Kiras bedena te xewna ew min b

Ez nizanim w seklaw ran dell kutane, xewa dell, di paila min da naye

Mrata kitan li min b du qertela Ez a kincn dell xwe biom bi av Feret,

1049

bi sabn Heleb, ma j b bhna kok qurnefl e

Ez a Romiyn kumsor bi qurbana ran delal xwe kim

Eza ji lawik dil xwe re bikirim tutna Bitls, eger ku qiyam dell p nehat, ez a daynim ser cot zer memikan pke dell xwe kim.

Dayik ez delal xwe nadim s gayn cota

Memikn nof yek det yek zozan e, wek pez Qerejdax xort l dierine

Sng doag zend balf

Kf henek xwe in li ser xaniya bin lihef

Ez hilkitim neqeba cot zer memikan, li min xist bay zozan a

Memikn min balgiy te ye, sng min deftera te ye

1050

Sng ber delal min wek qedla li ber mizgeft ye

Delal min ji tewl era derketiye nekeve tewl xana

Di nvin eran da eqeln ber iya mexel nakim

Ez hatim mal kevaniy, l kevaniya mal per quiy

Te ez kirim paek bin sof ya bi diyar diyar gerandim Te ez kirim pizika ser zimana od bi od gerandim

Lawiko min tu caran nediy ne j bhstiy, ivanan beran nr vegerandine ji bo briye

Ezrail min bigire j dil min ji te sar nabe

Dino seba xatir te, duwanzde guluyn min e ku p qenter hetira dihat kiandine, min ji bana xatir te birn avtin ser qaryol

1051

Gid lawo te xwe ji min re dipesand te digot, pln min pln behren e

Eger ku Xwed li hev an, mirad me bibe li v dinyay, eger ku li hev nean mrad me di qanike av me de bimn e.

Hestirn min mna tav barana di d te dibarin.

Xue xua barane mna lorikn dayika tn xar e

Min ji avn te re belek xatir xwast

Ji heft sal nda mame sw li ber dwar bi kesera te dinali me

Min ser tey delal bi ar sirm girda Kevir dar zozana ahde eqa min te ne

Eger li ba te xirab be, li ba min roniya av min e

Min ji bo eqa te qul qewarn iya ji xwe kirin mal milk

1052

Lawiko dno were mala bav min li ber av min re kilday rne, sng min zozann me ne

Dil min bye wek behra wan, dil te y bye kevir sal e

Ez a zr ser xwe bifroim ji eran re bi r kim

Dil bi birne, dil bi jan ji eqa te ji eqa welat

Neyng mrxazan kiandin bi kelpetana

Ew i hezkirina bi kelem e Ez tim bindest me, dil xirab kezeb ewit me Dotmam hatin ser iya wek pilnga

Ez rwiyek riya we me heyranooo

Min reweka bi tn ned, tim ewr tar

Ne li min havn hat , ne j bihar hat

1053

Xwed kir mezin kir bn dijmine can min

Li ser s er gel min her tim mij dimane

Ji dest qeder tim tim dikn me

Der dil min di axa welet ta veerin

Li welat xwe bxwad bkes mane

Nezika birne min mede birne min birnn hezar sala ne

Bi hesreta welat qewirm

Were pirske derd min ez bizanim tu dost yara min

Bkn dest bi hene li mala bava vegerin, dergn e mehen di desta man

Ma lnexista biskn berana

1054

Miya sora ser beran ez ji te re erjekim kur w beran

Hetan ku gur nekeve can te tu xwe naxrn

Mal milk me ji xwe re kirin erez

Em ji agir bme, ez ne Kurd ber me

Ez a ji swar xwe re guharn xwe bi nal kim, bazing zend xwe hr bikim bikim bizmare kim, keziya xwe bikim teng e, biskn xwe bikim hevsar e

Eza rabim kumek kim bi lrka (lira), eza darek lxim bi heq gak, Ez a nivtek lxim bi devek

Por ser min sor, nava min wek qendl

Eza sng bern xwe j re bikim axa qebra ye

1055

Destn xwe li gerdan zer werne( bipe)

Destmala ku min li na te il kir, ez bavjim ser avn xwe xwe bavjim nava eman.

Di ber delal min da heye xenara zv zrin .

Pit romiya y ji dell ikestiye. Delal diy min mna beran qemer poz kuv ye

Ramsana ku te sala n ma kir, hng na xwe kul e

Ez a zr ser xwe bifroim ji delal xwe re p tiwing xenera bistnim.

Tu by ekir am li ser lvn min qeytan helya y

Te memikn mine mna nala kewa nexwarin kirin nesb psa

Yn ku ket navbera dil min te,

1056

mezinn wan bimirin kn wan nikarin meyitan bar kin.

Memikn min ji te re fitara varen e

Cotek ramsan min ne erzane. bi heft kriy myan e, bi heft kr cran e, bi heft mulkane, bi heft dehik keren e, bi heft kod r teyran e

Bila birska ezmna, qurna heft diram li bin eng xne.

Bila birna w kr be, kula xwe xeder be, sib heya var dest li ber nav be Qern holna xwe ber ezman be skirina sk xwn be.

Bila ilac derman w qo deva r ivikan be, em j qey nayne din.

Bila par dil li keze b dv ra biwene.

1057

Heft sala di mala xwe da nan arvn qe nebne.

Bila nan bi krg be, ew bi xwe taj be, para qe neghne.

Xwe nede dar beka derga nebje, de nen nen.

Bila miza zarokn nr m ji day xwe qe nebne

Xwedo ! Ela ! bila mezinn xwe li mezal bin, bikn xwe fex li ser bin, xortn xwe av kor bin, prn xwe rre bin Nan bi jehire b, dev bi qahw b. bila li dev gel , newala serser bi ken wan a bin, zik tij bin, hembez vala bin

1058

Nav er giran mr mrxaz b, hesp di bin te da hespek sor e, siyar hesp ferz zore dijmin qirke welat azad be Mraniya te ra dil min a b Zeraqa tav li sng Eyan lday

Bira tr pars li mil be, bira tij garis gil-gil be, bira tr pars qul be Min sond xwariye, adek p ra, p te, tu dest nain wan paila Min ji te re negotiye; gula xwe me de bi sosin, myn xwe me de bi bizina Dest mal sor , pmal n , dev bi gul e,

Mr te b eskeriy, ez wekl mala te me. Ez ma kim cot memik te ye, mirin heq qebra tar mala me ye.

Xwez miraz min bejna bilind hesil bikira, Min biforta kiras ber bedana

1059

Dildizya Zn Mem tu ; Leylay Mecnn ber devkn te ne !

Mehmd Beg ban kir Evdilrehman keko, ev fermana ji ber da fermana bav kala me ye, hsrn me st xwarin li ber dwara birndar in. r rn lawo me terkne, Te ez nexwastim te ez ne revandim, kirim marek ji mar nv kut li ser iya ez rezandim.

Pez lawik min na xwe pel melwend koka tahl li r, ez bi qurbana tiliy delal dil xwe bim, qerim ser dar bilr .

Dil min lawik min bye giyek tiriye Merdn, di sund iqa da bi ser hev da rz daye.

Were delal; Mala me vaye, ira me vekt, agir me daday, biray min bike li mekteba ye, bav min extiyar li od ye, prek diya me heye, ji var da lihef li ser xwe wer daye.

1060

Delal were taxim sng ber min keik, ji te ra muxella mya ye.

Belk xelk xerb bibjin; hn ji ku da tn ji ku da diherin, ez bibjim em her du, bi hev ra nexwik biray hev in, bav me yeke dayikn me didu nin, em ji ber zlma mezalima Mistefa Kemal Paa direvin.

Ez terka xelk delal nakim, hetan slam nejo ser per gawr a

Sng ber min yetma Xwed Mna paytext Kurdistan Sal duwenzde meh, Dewletn Ecneb daim li ser.

Te ez nexwastim, ne revandim Te ez kirim dar tenr re kelandim

Koer im, xerab mal im

1061

Kurmancim bpergel im

Ez rabim v sib zr ser xwe biqetnim Ji ciwanika dil xwe re bikim cotek nal e Ez xizma poz xwe derxnim Ji ciwanka delal dil xwe re bikim gelo hr bizmar e Ez serkezk xwe evdal biqsnim Ji ciwanka delal dil xwe re bikim ser kelek dor hevsar

Eger te mr kutiy em bidin te xwna mr. Eger te jin revandib em bidin te qelen jin Eger tu av tirsand dixwaz bibe bi qeln diya xwe de.

Gitik av zerik in, diran srek in, dev rtik in Al danne, al danne, kes nizane bav kjan e (strana x Sed Zna bo)

1062

1063