07.03.2013 Views

A Magyar Természettudományi Múzeum évkönyve 8. (Budapest 1910)

A Magyar Természettudományi Múzeum évkönyve 8. (Budapest 1910)

A Magyar Természettudományi Múzeum évkönyve 8. (Budapest 1910)

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

VIII. ANNALES MU SEI NATIONALIS HüNGARICI. <strong>1910</strong>.<br />

DIE UNGARISCHEN HIERACIEN DES UNGARISCHEN<br />

NATIONAL-MUSEUMS ZU BUDAPEST,<br />

ZUGLEICH V. BEITRAG 1 ZUR KENNTNIS DER HIERACIEN UNGARNS<br />

UND DER BALKANLÄNDER.<br />

Von KARL HERMANN ZAHN.<br />

Auf Wunsch des Vorstandes der Botanischen Abtheilung des Ungarischen<br />

National-Museums, Herrn Dr. F. FILARSZKY, habe ich die<br />

Hieracien des dortigen Herbars durchgesehen. Es sind darin neben<br />

neuerdings von FILARSZKY, KÜMMERLE, BUDAI, JÁVORKA U. a. gesammelten<br />

Hieracien besonders solche älterer Sammler vertreten, die aus dem<br />

Herbar HAYNALD stammen und erhöhtes Interesse beanspruchen, weil<br />

sie theilweise E. FRIES vorgelegen haben und in seiner Epicrisis Hieraciorum<br />

erwähnt werden. Auch eine grössere Anzahl neuer Formen<br />

konnte festgestellt werden.<br />

A) PILO SELL 0 IDE A.<br />

1. Hieracium Hoppeanum SCHULT.<br />

a) Subspecies leucocephalum VUKOT. — Croatia (VUKOTINOVIC,<br />

Exsicc. 2), Lika-Krbava : in m. Velnac supra Carlopago, in m. Russovo<br />

pr. Ostarija (KÜMMERLE).<br />

b) Subsp. leucolepioid.es DEGEN et ZAHN (subieueolepium ZAHN in<br />

sched). — Folia lanceolata obtusiuscula vel acuta, supra disperse vel<br />

modice setosa, 4—6 mm., subtus albido- vel viridi-canotomentosa. Scapi<br />

1—3 graciles, modice, superne dense glandulosi et disperse, superne<br />

saepe obscure pilosi. Involucrum magnum semiglobosum. Squamae latae<br />

cbscurae, disperse- vel subglandulosae, modice diluteque vel subobscure<br />

pilosae, pilis basi atris. Stolones crassi breves.<br />

Subsp. testimoniali N. P. simile, sed differt involucro sat dense<br />

breviterque piloso, caule sparsim piloso dense glanduloso. Habitu fere<br />

ut in II. Peleteriano.<br />

1 Vergl. Magy. Bot. Lapok (1906) p. 62 ff. ; (1907) p. 212 ff. ; (1908) p. 113 ff. ;<br />

il909) p. 276 ff.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

In vineis ad Werschetz (WIERZBICKI), Verseczi várhegy (BERNÁTSKY),<br />

Koszovicz pr. Oravicza (WIERZB.). In silva Állatkert pr. <strong>Budapest</strong>inum<br />

(KÜMMERLE).<br />

Die Pflanze von Werschetz wurde von FRIES als II. Hoppeanum,<br />

die von Koszovicz als 11. pilosella var. robustum FR. bestimmt. Yon<br />

DEGEN wurde sie auch auf dem Berg Steinriegel bei Üröm gefunden.<br />

c) Subsp. multisetum N. P. a) genuinum N. P. — Banat : Lugos<br />

(HEUFFEL), Oravicza (WIERZBICKI ; von FRIES als 11. pilosella bestimmt).<br />

Mehadia (WIERZB.), Orsova : Allion-hegy (DIENER). — Yalya Ruischor<br />

pr. Malomviz (HAYNALD). — Máramaros : in m. Stanuluj vertiku ad Borsabánya<br />

(FILARSZKY et JÁVORKA). — ß) polyadenium N. P. — Oravicza:<br />

Oggas (WIERZBICKI).<br />

d) Subsp. atnchum N. P. var. semibarbulatum ZAHN, squamis inferioribus<br />

apice breviter diluteque subpilosis. — Ilunyad : In pratis<br />

montanis «Kimpu nyelulu» sub alpibus Retyezát 1200 m. (JÁVORKA).<br />

e) Subsp. testimoniale N. P. a) genuinum N. P. — <strong>Budapest</strong>inum: 1<br />

Törökbálint (TAUSCHER), Bákos-Palota (BOHATSCH), Leopoldsfeld (SADLER),<br />

Jánoshegy (STAUB), Hármashatárhegy (JÁVORKA), Kamaraerdő (FILARSZKY);<br />

Kalocsa .MENYHÁRT); Nógrád: Yerőcze (FILARSZKY). — Fehér: Ercsi,<br />

Nadap (TAUSCHER) ; Meleghegy (FILARSZKY). — Turócz : in m. Ostri<br />

vrch montium Nagy-Fátra ad pagum Blatnicza (JÁVORKA). — Sopron :<br />

Bécsi dombok ad Sopronium (GOMBOCZ). — Borsod : Szirma-Besenyő<br />

(BUDAI). — Baranya : Pécs (HAZSLINSZKY). — Sáros : Eperjes (id.).<br />

Krassó-Szörény : Herkulesfürdő (GALLINI), Orsova (L. RICHTER). — Brassó:<br />

in m. Királykő (ZEMPLÉN). — Fiume (NoË). — f. parcipilum ZAHN<br />

H. canum VÁGNER in sched.). — Máramaros-Sziget (VÁGNER). A typo)<br />

differt : involucris sparsim breviterque pilosis.<br />

2. Hieracium Pilosella L.<br />

a) Subsp. arnauroleucum N. P. — Nagyszeben (CSÍKI).<br />

b) Subsp. amauron N. P. f. normale N. P. — Krassó-Szörény[:<br />

Vaskapu (DIENER). — f. subpilosum N. P. — Szomolnok : Rotwasser<br />

(FILARSZKY).<br />

c) Subsp. amauropogon N. P. — Nagymaros (FILARSZKY).<br />

d) Subsp. an g list issi »tum N. P. — Szeben : Szent-Erzsébet (CSÍKI),<br />

Krassó-Szörény : Ferenczfalva (BERNÁTSKY).<br />

c) Subsp. angustius N. P. a) genuinum N. P. — Krassó-Szörény:<br />

bestimmt.<br />

1 Auch von HEUFFEL bei <strong>Budapest</strong> gesammelt, von FRIES als //. pilosella<br />

4*<br />

35


36 KARL HERMANN ZAHN'<br />

Oravicza (WIERZBICKI), Mehádia (SADLER), in alpibus austro-transsilvanicis<br />

(KOTSCHY, in Plant. Transs. herb. SCHOTT no. 113 p. p.). — Máramaros<br />

: ad castellum pr. Huszt (YÁGNER). — Gömör : Rimaszombat<br />

(HAZSLINSZKY). — Nógrád : Bikkalj pr. Ipoly-Litke (BORBÁS). — Vas :<br />

Dömötöri (MÁRTON). — Nezsider —>-Pátfalu (FILARSZKY). — Háromszék :<br />

Élőpatak (FALCK). — Scoglio S. Marco in mare Adriát. (STAUB). — Hunyad :<br />

ad pag. Kimpulunyág sub alpibus Betyezát (JÁVORRA). — Fere semper<br />

forma epilosum N. P.<br />

f) Subsp. barbisquamum N. P. — Tátrafüred et Tátraszéplak<br />

(BORBÁS).<br />

g) Subsp. brachytrichum N. P. — Pest-Pilis-Solt: Kecskemét,<br />

Bugaczi Puszta (FILARSZKY).<br />

h) Subsp. bruennense N. P. — In com. Bereg (DIVÉKY); <strong>Budapest</strong><br />

(SADLER).<br />

i) Subsp. hololasium N. P. — Ad Yledény, Árpás (HAYNALD).<br />

j) Subsp. inalpestre N. P. f. angustisquamum N. P. — In m.<br />

Yeljun pr. Zengg (KÜMMERLE).<br />

k) Subsp. latiusculum N. P. — Kalocsa (HAYNALD). — Hont :<br />

Selmeczbánya : Králova et Krnisov (KMET).<br />

I) Subsp. minuticeps N. P. — Trencsén : Ozor (BOHATSCH).<br />

m) Subsp. parviflorum N. P. — In alpibus austro-transsilvanicis<br />

(KOTSCHY, in Plant. Transs. herb. SCHOTT no. 113 p. p.). — Tátra:<br />

Matlárháza (FILARSZKY). — Borsod : Diósgyőr (BUDAI). — Máramaros :<br />

Nagy-Pietrosz (FILARSZKY et JÁVORKA). — Baranya : Pécs (HOLUBY). —<br />

Croatia : Yelebit, Sladovaca (KÜMMERLE).<br />

n) Subsp. pilosella L. — Besztercze-Naszód : Nimului pr. O-Radna<br />

(L. RICHTER).<br />

o) Subsp. rosulatum N. P. — Buda : Lipótmező (HERMANN).<br />

p) Subsp. stenodes N. P. — Slavonia : Yuciak (STOITZNER). -<br />

Árva : in turfosis Bory mocsár pr. pagum Szuchahora (KÜMMERLE).<br />

q) Subsp. stenophyllum N. P. (involucro epiloso). — Selmeczbánya :<br />

Prencow (KMET). — Mátra : supra Markaz (JÁVORKA).<br />

r) Subsp. sub caul es cens N. P. — In alpib. Banaticis [f. pilo sleeps<br />

exstriatum N. P.] (HEUFFEL). — Árva: in turfosis Bory-mocsár pr.<br />

pagum Szuchahora (KÜMMERLE) [f. minoriceps N. P.].<br />

s) Subsp. subvirescens N. P. — Csik: Tusnád (HAYNALD); Krassó-<br />

Szörény: inter Lugos et Facset (HEUFFEL). —Bátony (BORBÁS) f. epilosum<br />

N. P.].<br />

t) Subsp. tomentisquamum N. P. — Slavonia : Vuciak et in m.<br />

Papuk (STOITZNER). — Besztercze-Naszód : Sólymosvár, Ó-Radna (leg. ?). —<br />

Buda (STAUB).


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

u) Subsp. tmnsalpinum N. P. — Borsod : Felső-Zsolcza (BUDAI). —<br />

Kerepes : Husztinai erdő (BERNÁTSKY).<br />

v) Subsp. trichadenium N. P. — Heves : Eger (YRABÉLYI).<br />

iu) Subsp. trichocephaloides ZAHN (trichocephalum N. P.). — Pilishegy<br />

pr. <strong>Budapest</strong>inum (STAUB). — Brassó (MOESZ). — Nagyszeben :<br />

loco «in den Erlen» (Fuss). — Tiszabő (SADLER).<br />

x) Subsp. tricholopium N. P. a) genuinum N. P. — Borsod:<br />

Miskolcz, Avas (BUDAI). — Trencsén : N. Podhrad (HOLUBY). — Nagymaros<br />

: Gesztenyés (FILARSZKY) ; <strong>Budapest</strong>inum : Rákos (GOMBOCZ), Angyalföld<br />

(HERMANN), Schwabenberg (TAUSCHER), in m. Egyeskő ad p. Szentiván<br />

(FILARSZKY et KÜMMERLE), Lindenberg (FREYN) et Tétényer Haide<br />

(BORBÁS) pr. Budam. — ß) amaurotrichum N. P. — Kalocsa (P. BRANDIS).<br />

y) Subsp. trichophorum N. P. — Ad Pomáz (NENDTVICH).<br />

z) Subsp. trichoscapum N. P. — Schwabenberg (BORBÁS) et Albertfalva<br />

(STAUB) p. <strong>Budapest</strong>inum ; Kis-Besnyő (TAUSCHER). — Tolna : Nagy-<br />

Székely (TAUSCHER).<br />

z*) Subsp. vulgare TSCH. — Szécsény (HAYNALD pat.), Bányabükk,<br />

Borszék, Sinfalva, <strong>Budapest</strong> (HAYNALD), Pilishegy (STAUB). — Vas : Sorki-<br />

Tótfalu (MÁRTON). — Sopron [f. subpilosum N. P.] (GOMBOCZ). — Hont :<br />

Terbegecz (MÁRKUS). — Sáros: Eperjes (HAZSLINSZKY). — Szeben : Nagyszeben<br />

(Fuss). — Hunyad : supra pagum Alsó-Városvize pr. urbem Szászváros<br />

(JÁVORKA). — f. striatum N. P. — Vas : Sitkei erdő ad pag. Ostffy-<br />

Asszonyfa (FILARSZKY et KÜMMERLE).<br />

3. Hieracium Auricula LAM. et D. C.<br />

a) Subsp. acutisquamum N. P. — « Steuergrund » etc. pr. Posonium<br />

(BÄUMLER), S.-Ujfalu (MÁRTON), Bányabükk (HAYNALD), Miskolcz (BUDAI);<br />

Máramaros : Nagy-Pietrosz havas, Bikahegy (FILARSZKY et -JÁVORKA) ;<br />

Mohos-tó (leg.?).<br />

b) Subsp. amaureilema N. P. — Bátony (BORBÁS); Mátra: in m.<br />

Kékes (BORBÁS, sub nom. H. Auricula X Pilosella) ; Máramaros (HANÁK) ;<br />

Háromszék: Rétyi Nyir (MOESZ), Szász-Csanád (BARTH). — Kovácsy?<br />

(HENTES); Csik: Piricske hegy (GOMBOCZ).<br />

c) Subsp. Auricula N. P. f. epilosum N. P. (//. glaucescens<br />

SCHLOSSER in sebed., nec BESSER; //. Auricula FR. in sched.). — Croatia:<br />

Kreuz (SCHLOSSER). — Transsilvania : Prázsmár, Rétyi Nyir (MOESZ),<br />

Vledény (HAYNALD), in subalpe Braza (BARTH) ; Krassó-Szörény : Lugos<br />

(HEUFFEL), Zsurest (id.); Szilágy: Tasnád, Kraszna, Fekete-Hagymás<br />

(HAYNALD); Miskolcz (BUDAI); Trencsén: Sulov, N.-Podhrad ; Selmeczbánya,<br />

Kormossó (KMET) ; Murány (FILARSZKY et KÜMMERLE) ; in pratis ad<br />

37


38 KARL HERMANN ZAHN'<br />

Posonium et Budam (HEUFFEL); Szécsény (HAYNALD); Borsod: Bükkliegység,<br />

Lustavölgy (BUDAI). — f. subpilosum N. P. — Trencsén : in valle<br />

Bosac (HOLUBY); S.-Ujfalu (MÁRTON); Szitnya-liegy pr. Selmeczbánya<br />

(FILARSZKY) ; Transsilvania : Szász-Csanád (BARTH), Rétyi Nyir (MOESZ) ;<br />

Tátrafüred (STAUB); in in. Stoch Carpatbium (BOHATSCH); Croatia<br />

(SCHLOSSER; snb nom. «if. Jlagellare»). — f. obscuriceps N. P. — Tátra:<br />

Matlárbáza (FILARSZKY); Transsilvania: Szász-Csanád (BARTH), Szurul,<br />

Malomviz (HAYNALD). — f. stipitatum N. P. — Banatus : Kukujevo<br />

(BOHATSCH).<br />

d) Subsp. lepteileona N. P. — Agyagfalva, Borszék (HAYNALD) ;<br />

Szobotist (BRANIK).<br />

e) Subsp. mugnauricula N. P. (iV. Auricula FR. in sched.). -<br />

Buda (HEUFFEL); Kis-Unyom (MÁRTON); Uj-Szadova, in m. Plécs (BORBÁS) :<br />

Bikkalj pr. Ipoly-Litke (id.).<br />

f) Subsp. melaneilema N. P. — Djumbir, Kleiner Kriván (BOHATSCH).<br />

Fiume (NOË). — f. marginatum N. P. in m. Klek pr. Ogulin (KÜM-<br />

MERLE). — f. brevifoUum N. P. (H. pycnocephalum YUKOT., EXS. no. G)<br />

Croatia (foliis interdum ad 8 cm. longis !).<br />

g) Subsp. tricheilema N. P. — Bilak (HAYNALD). Borsod : ad Ó-Massa<br />

montium Bükk (JÁVORKA). Transsilvania: Szász-Csanád (BARTH). Csik-<br />

Gyimes (KÜMMERLE). Croatia (VUKOTINOVIC ; sub nom. «H. flagellare»). —<br />

f. subvittatum Z., ligulis apice rubro-subvittatis. — Háromszék : Rétyi<br />

Nyir (MOESZ).<br />

4. Hieracium rubricatum N. P.<br />

(— Auricula X Hoppeanum macranthum).<br />

a) Subsp. spatulifolium (YUKOT.) N. P. — In collibus glareosis<br />

aridis Croatiae (YUKOTINOVIC, EXS. no. 6).<br />

5. Hieracium Schultesii F. SCHULTZ.<br />

(= Auricula X Pilosella).<br />

a) Subsp. Holubyanum N. P. — Nyitra: Yisnyó (HOLUBY); Trencsén<br />

: Nemes-Podhrad et in valle Bosác (HOLUBY). — Rami ssepe 3 (—4),<br />

ordines axium ad 3, capitula ad 8; ergo verosimiliter spathophyllum><br />

Pilosella.<br />

b) Subsp. palatinum N. P. —Szepes: "Wallendorf (KALCHBRENNER).<br />

c) Subsp. Schultesii N. P. — Nógrád: Salgó (HAZSLINSZKY).<br />

d) Subsp. Schultzioruni var. oreophilum f. striatum N. P. -<br />

Krassó-Szörény : in m. Ruszka (HAZSLINSZKY).


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN. 43<br />

e) Subsp. 2)seudosilvicola ZAHN (subsp. silvicola N. P., nec FR.).<br />

S.-Ujfalu (MÁRTON).<br />

6. Hieracium alpicola SCHL.<br />

a) Subsp. Furcotcie DEG. et ZAHN [H. amphibolum et AuriculaX<br />

ülpinum REHMANN (Oester, bot. Zeitschr. 1894 no. 7; cfr. ZAHN, Allg.<br />

bot. Zeitschr. 1906 no. 3); H. glandulifcrum ß) glabratum HAZSL. in<br />

sched.]. — In m. Kriván (HAZSLINSZKY).<br />

b) Subsp. Ullepitschii BLOCKT (H. scepusiense SIMK. ; H. alpicola<br />

ß) rhoclopeum auct. Hung., N. P. I. p. 183 p. p.; H. alpinum HAYNALD<br />

in sched.). — Tátra : in valle Kleines Kohlbachthal (HAYNALD), ad lacum<br />

Zöld-tó (FILARSZKY).<br />

7. Hieracium Heuffelii JANKA.<br />

Ii. Heuffelii JANKA in sched. et apud N. P. I. (1885) p. 727, nec<br />

GRISEB., Comment. (1857) p. 56 sub II. rupicúlo; 1 II. Oreadex HEUFF.,<br />

in Flora 1853 p. 617; REICHB. Icon. XIX tab. 119, fig. l, 2; nec FRIES.<br />

Symb. (1848) p. 100; H. petrarum FRIES, Epicr. (1862) p. 28 p. p.,<br />

nec HOPPE, nec FRIY. ; H. oreades N. P. I. p. 282 et H. Heuffelii N. P.<br />

I. p. 727; Ii angustifolium WIERZBICKI 1844, nec HOPPE; H. Herculis<br />

BORBA s [«mihi hybridum Ii. Pilosellae et sabini videtur,» BORBÁS in<br />

sched.]<br />

Subsp. Heuffelii JANKA. — In summis rup. calc. montis «die<br />

Rolle» dicti (in consortio Sobolinae bannaticae) ad Csiklova in Banatu<br />

30. V. 1856 leg. HEUFFEL. — In rup. calc. alvei «Prolàz» ad ped. m.<br />

Domugled pr. thermas Herculis Banatus austro-orient., 12. V. 1870 leg.<br />

JANKA.<br />

Folia caulina 1—2, capitula ad 12, involucrum crasse ovatum<br />

7—8 mm. longum. squamae apice haud raro glandulis solitariis crassius-<br />

«ulis obsitae.<br />

Was N. P. p. 282 als H. oreades und p. 727 als II. Heuffelii<br />

beschreiben, ist ein und dieselbe Pflanze. Der Irrtum mag daher kommen,<br />

dass diesen Autoren von Csiklova durch HEUFFEL gesammelte,<br />

noch nicht aufgeblühte Exemplare vorgelegen haben. H. Heuffelii wurde<br />

nunmehr auch für Südkroatien von Rossi und DEGEN nachgewiesen.<br />

1 Der Namen //. Heuffelii GRISEB. ist Synonym von H. bifidion KIT. Er wurde<br />

von GRISEBACH nach seiner Angabe 1. c. p. 56 nur «olim in litt.» verwendet (jedenfalls<br />

zur Bezeichnung des von HEUFFEL aus Herkulesbad eingesandten //. bifidumf),<br />

also kann der Namen //. Heuffelii JANKA bestehen bleiben; andernfalls müsste der<br />

Namen //. Herculis BORBÁS angewandt werden.


40 KARL HERMANN ZAHN'<br />

<strong>8.</strong> Hieracium aurantiacum L.<br />

a) Subsp. aurantiacum L. f. longipilum N. P. — Banatus: in<br />

alpe Baiku (HEUFFEL), Ferenczfalva (BERNÁTSKY), in pratis Gropa Bisztri<br />

sub alpibus Szarkó (BORBÁS), Buszka (ANDRÄ), in subalpe Szarkó (BORBÁS),<br />

Oláhfalva, Betyezát (HAYNALD), Zenoga-tó (LOJKA) ; Fogaras : ad Kolui<br />

(SCHOTT, Pl. Transsilv. no. 115). Transsilvania : Zalatna (BARTH), in silva<br />

Bucsin ad Parajd (GOMIN), Praesbe (BARTH); Csik: Bükkfatetőbegy,<br />

1000 m. (GOMBOCZ), Csik-Gyimes (KÜMMERLE) ; Máramaros: Borsa (YÁGNER),<br />

Priszlop-tető (JÁVORKA), Stanuluj vertiku ad Borsabánya (FILARSZKY et<br />

JÁVORKA), Nagy-Pietrosz (FILARSZKY) in m. Guttin pr. balneum «Bréb»<br />

1400 m. (BORBÁS); Besztercze-Naszód: in m. Cisia ad Badna-Borberek<br />

(KÜMMERLE) ; Bihar : in alpe Nagy-Bihar ad Bézbánya (KÜMMERLE). —<br />

Tátra : Zöld-tó (HULJÁK). — Csáklyaikő ultra Felső-Gáld (HAYNALD). —<br />

f. brevipilum N. P. — Brassó (FALCK), Szurul (HAYNALD) ; Brassó : in m.<br />

Schuler (SZOMBATHY), Pojana (MOESZ). — f. subpilosam N. P. — Máramaros<br />

(HANÁK), in alpibus cottus Fogaras (SCHOTT, Pl. Transs. 115 p. p.),<br />

inter Kühhorn et Korongyos ; pr. Ó-Badna (HAYNALD), Pojana (MOESZ),<br />

Meszes in Transsilvania (id.). — f. setulosum N. P. — Kolozsvár : Bükk<br />

(A. BICHTER), Biharfüred (STAUB). — f. fusciflorum N. P. — Betyezát<br />

(HEUFFEL) : Yalya Beaszka (HAYNALD).<br />

b) Subsp. carpatliicola N. P. — Magas-Tátra : Barlangliget (JÁVORKA),<br />

Drechselhäuschen (HAZSLINSZKY), Chocs, Langer See, Polonina Berzawa<br />

(id.), in alpibus Scepusii (SEBŐK) ; Liptó : in m. Ohnistye 1 (HEUFFEL) ;<br />

Gömör : Nychovo vrch (A. BICHTER) ; Transsilvania : ad lacum Zenoga<br />

sub m. Betyezát 2000 m. (LOJKA), Nagy-Pietrosz, Stanuluj vertiku<br />

(FILARSZKY et JÁVORKA), Piatra Be (BEZDEK), Korongyis 2000 m. ad<br />

Ü-Badna (L. BICHTER), Götzenberg ad Nagy-Disznód (CSÍKI); — Hunyad:<br />

tíj-Gredistye : Yertope mészhegy pr. Szászváros (JÁVORKA) ; ad p. Kimpulunyág<br />

sub alp. Betyezát (id.). — f. sabpilomm, caule breviter piloso :<br />

Transsilvania : Ökörszállás [Yurfu mare] (CSÍKI).<br />

c) Subsp. melinoides N. P. 2) holopsilon N. P. — Zöld-tó Tatrse<br />

(FILARSZKY).<br />

d) Subsp. porphyranthes N. P. — Trencsén : in m. Chleb (HULJAK)<br />

9. Hieracium fuscum YILL.<br />

a) Subsp. subjjedunculatuni ZAHN, nov. subsp. — Caulis 10<br />

ad 25 cm. altus breviter pilosus, 2'5 mm., pilis superne dispersis sub-<br />

1 II. aurantiacum FR. in sched. !


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

obscuris, inferne subnumerosis, apice subdense, basin versus disperse<br />

glandulosus, usque ad basin floccosus. Folia radicalia lanceolata acutiuscula,<br />

denticulata, dilute virida, utrinque disperse vel submodice breviterque<br />

pilosa, in margine nervoque dorsali modice vel subdense pilosa,<br />

0'5—2 mm., subtus disperse vel mediocriter floccosa; caulina 1 (•—2)<br />

plerumque eglandulosa. Rami 1—3 remoti, acladium 10—35 mm. longum,<br />

ordines axium 3, capitula 3—7, pedunculi densissime glandulosi,<br />

disperse obscureque pilosi, dense floccosi, subatri ; involucrum subatrum,<br />

squamis angustis acutis obscuris mediocriter floccosis pilosisque, 0'5—<br />

1 "5 mm., submodice glandulosis. Flores extus purpuréi. Stolones nulli?<br />

H. subaurantiaco N. P. valcle affine, formulae aurantiacum > Auricula<br />

respondens. H. Moritzianum BORBÁS in sched.<br />

Hungaria austro-orientalis : In monte Szemenik ad Temes-Szlatina<br />

(BORBÁS).<br />

b) Subsp. variegatum N. P. — Banatus: In alpe Szemenik<br />

(WIERZBICKI).<br />

10. Hieracium stoloniflorum W. KIT.<br />

(= aurantiacum X Pilosella).<br />

a) Subsp. oligocephalum SCHUR. — Pojana ad Coronam (SCHUR).<br />

b) Subsp. Schurianum N. P. — Krassó-Szörény : Ruszka liavas<br />

(HAZSLINSZKY). — Caule 3-cepbalo.<br />

c) Subsp. stoloniflorum W. KIT. 1) curyphyllum N. P. — Banatus :<br />

Ruszka (ANDBX), Marmatia (ADLER). In alpibus silvaticis Transsilvaniae :<br />

Sánta (BARTH) ; IL Moritzianum BORB. in scbed.<br />

11. Hieracium Blyttianum FR.<br />

(= aurantiacum X Auricula [H. pyrrhanthes N. P.]).<br />

a) Subsp. acro purpureum ZAHN, nov. subsp. — Caulis ad<br />

20 cm. altus subtenuis, subdense pilosus, superne modice, inferne disperse<br />

glandulosus, pilis superne horizontaliter patentibus ad 3 mm.<br />

longis. Folia radicalia spatbulata vel lanceolata, supra glabra vel disperse<br />

vel modice pilosa, subtus disperse pilosa; caulina 1—2 (—3), tertium<br />

saepe bracteam magnam viridem sub inflorescentia formáns. Involucrum<br />

75 mm. longum, squamis subatris dilute marginatis sat dense<br />

obscure pilosis, 1*5 mm., modice vel sat dense glandulosis, sparsim<br />

tloccosis ; pedunculi dense glandulosi, sparsim pilosi, canescentes ;<br />

ac-ladium 3—6 mm. longum, rami 2—3 approximate ordines axium 3,<br />

capitula 3—7. Flores saturate lutei, marginales extus purpureo-striati<br />

41


46 KARL HERMANN ZAHN'<br />

vel apice tantum purpuréi. Stolones debiles subterranei. — Ii. flavum<br />

SIMK. in sched.<br />

Transsilvania : In valle Csepilor alpium Bibariensium (SIMKOVICS).<br />

b) Subsp. acutulum X. P. — Gömör: Nychovo vrch, «Helpa»<br />

(A. RICHTER).<br />

c) Subsp. chrysochroum N. P. — In subalpinis Olálifalu, Öcsém<br />

teteje (HAYNALD).<br />

d) Subsp. laevisquamum N. P. — Sub alpe Biliar supra Rézbánya<br />

(SIMKOVICS) et in valle Csepilor alpium Bibariensium (id., sub nom.<br />

aurant. x Auricula).<br />

e) Subsp. pyrrhanlhes N. P. — Mehádia, O-Radna (herb. TAUSCHER).<br />

Schürsburg Transsilvaniae (EARTH).<br />

12. Hieracium pratense TAUSCH.<br />

( H. collinum N. P., nec GOCHNAT !).<br />

a) Subsp. amCLurodermum ZAHN, nov. subsp. e grege Brevipilurn<br />

N. P. — Caulis ad 60 cm. altus c„rassus, pilis numerosis obscuris<br />

basi atris et glandulis dispersis obsitus, basi tantum dense diluteque<br />

pilosus, 1 —1"5 mm., superne subfloccosus. Folia rosularia late lanceolata<br />

denticulata, utrimque disperse vel modice breviterque pilosa, in<br />

margine nervoque dorsali densipila, 1—1'5 mm., apice saepe plicata, sat<br />

magna ; caulina 2, hasi et medio caulis inserta. Capitula numerosa, involucrum<br />

6 mm. longum ovatum, squamis subatris, dense nigro-glandulosis<br />

modice obsureque pilosis, 1 mm., sparsim floccosis, interioribus<br />

dilute submarginatis ; pedunculi pariter ac caulis apex dense nigroglandulosi<br />

breviter subpilosi (1 mm.), dense floccosi, subatri. Stolones<br />

tenues, partim subterranei ; epigaei dense pilosi ascendentes floriferi.<br />

Flores lutei, stylus obscurus. Caulis basi coloratus, etiam sursum +<br />

violaceus, interdum valde crassus.<br />

Trencsén : In pratis ad Mor. Ljeskové (HOLUBY).<br />

b) Subsp. colliiii/orme N. P. f. parcipilum N. P. — In silvis ad<br />

Magnovaradinum (SIMKOVICS); Transsilvania: Mühlbach, frequens (BARTH),<br />

Háromszék : Rétyi Nyir (MOESZ).<br />

c) Subsp. glaucochlorum N. P. — In pratis ad Naszód (PORCIUS,<br />

sub nom. auriculo-pratcnse).<br />

d) Subsp. pratense var. genuinum N. P. — Nyitra: in m. Javorina<br />

Carpath. occid. (HOLUBY) ; Trencsén : N. Podhrad (id.). — f. densipilum<br />

N. P. — Trencsén : Moravske-Ljeskové (HOLUBY) et in valle Bosac (id.),<br />

N. Podhrad (id.). — f. parcipilum ZAHN, involucro submaiore, pariter<br />

ac pedunculi disperse tantum piloso, densissime glanduloso. — Szepes :


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN. 43<br />

Villa Leers (ULLEPITSCH), inter Barlangliget et S. Rochus (BORBÁS). —<br />

var. subcollinum N. P. — Vas: Tarótház (MÁRTON); Máramaros (HANÁK).<br />

e) Subsp. silvicöla (FRIES) ZAHN [H. pratense silvicolum FR., Syrab.<br />

(1848) p. 20; Epier. (1862) p. 23: H. pratense a) silvieola ; H. pratense<br />

subsp. centrorossicum ZAHN ; H. collinum subsp. brevipilum N. P. ;<br />

H. polonicvm BLOCKI, nec N. P.; H. onegense NORRL., etc/. — Ad<br />

Modor, cottus Posoniensis (HEUFFEL ? ; H. pratense FR. ! in sched.).<br />

Transsi 1 vania : (SCHUR). Radna (TAUSCHER). Krassó-Szörény: inter Facset<br />

et Kossova (HEUFFEL). Háromszék : Rétyi Nyir (MOESZ). — Adnotatio<br />

cl. FRIESII ad banc plantam : Speciosam liane formam ad H. pratense<br />

.spectare iingo !<br />

f) Subsp. stenocephalum N. P. — Magnovaradinum (SIMKOVICS).<br />

g) Subsp. sudetorum N. P. — Nyitra : Javorina 1030 m. (HOLUBY).<br />

13. Hieracium flagellare WILLD.<br />

( = pratense X Pilosella. [Pilosella repens "VVILLD. apud FRIES! in sched.])<br />

a) Subsp. Ilagellare var. ranescens N. P. — In collibus ad Csadokoviez<br />

? (WIERZBICKI).<br />

b) Subsp. tatrense N. P. — Tátra: Matlárháza (FILARSZKY).<br />

14. Hieracium spathophyllum N. P.<br />

(= pratense X Auricula).<br />

a) Subsp. faraqense ZAHN, nov. subsp. {H. auriculoides JANKA<br />

in sched.). — Caulis 15—30 cm. altus subtenuis, superne disperse pilosus<br />

et subdense glandulosus, inferne subdense pilosus, ad 1*5 mm.,<br />

disperseque glandulosus. Folia rosularia lanceolato-spatulata, obtusiuscula<br />

vel acutiuscula, supra disperse rigideque (praecipue in margine) pilosa,<br />

3—4 mm., subtus disperse pilosa; caulinum 1, in nervo dorsali sparsim<br />

floccosum. Rami 2—3, ordines axium 3, acladium 5—8 mm., capitula<br />

4—7; involucrum 6 mm. longum, squamis angustis acutis, sparsim<br />

pilosis dense glandulosis subeffloccosis, obscuris, parum dilute marginatis<br />

; pedunculi densissime tenuiterque glandulosi subepilosi, dense lloccosi<br />

sed obscuri. Stolones ?<br />

In pratis montanis pr. Faragó versus Nagy-Nyulas, in tractu Mezőség<br />

Transsilvaniae (JANKAÏ.<br />

b) Subsp. spathophyllum N. P. — Ad Magnovaradium (HAYNALD,<br />

sub nom. pratense), in silva «Volfi» ad Magnovaradinum involucro<br />

sparsim piloso] (SIMKOVICS, sub nom. prciealto X pratense /). Csik : in<br />

silva penes balneum Tusnád (HAYNALD, sub nom. H. aurantiarum ß) lu-


44 KARL HERMANN ZAHN'<br />

teurn KOCH). Krassó-Szörény: in silvis caeduis ad Zsurest (HEUFFEL<br />

[.H. pratense FR. in sched.], in pratis ad Facset (HEUFFEL, sub nom.<br />

auricula S) glaucescens et glaucescens GRISEB.). Máramaros : in pratis<br />

planitium (VÁGNER, sub nom. pratense). Borsod : Diósgyőr (BUDAI).<br />

15. Hieracium cymosum L.<br />

a) Subsp. cymigerum PIEICHB. |— f. calvipedunculum 2) angustius<br />

N. P. — Szelestehegy pr. Felső-Hámor (HULJAK). — var. reptans N. P. —<br />

Zólyom : in m. Goldbrunn pr. Körmöczbánya (JÁVORKA). — f. hirtipedunculum<br />

2) angustius N. P. — Csik : Nagy-Salamáshegy pr. Borszék<br />

(GOMBOCZ).<br />

b) Subsp. cymosum L. (H. Nestleri SCHUR in sched.). — f. normale<br />

N. P. — Borsod : Sajó-Szent-Péter (BUDAI). Pest : Heuberg ad pag.<br />

Hidegkút supra <strong>Budapest</strong> (FILARSZKY et KÜMMERLE). — Kolozsvár :<br />

Szénafű (MOESZ). Pozsony : Modor (HEUFFEL) ; H. sabinum FR, ! in sched.) ;<br />

Vas : Kienberg pr. Bernstein (PIERS) ; Zala : Keszthely ad lacum Balaton<br />

(HAZSLINSZKY) ; Trencsén : N. Podhrad, p. e. Nová Hora (HOLUBY) ; Szepes :<br />

in pratis silvaticis ad Szepes-Olaszi (KALCHBRENNER), Késmárk : Jerusálemhegy<br />

(FILARSZKY) ; Bars : Yihnye (FILARSZKY) ; Hont : Selmeczbánya,<br />

Szitnyahegy (KMET, sub nom. pratense) ; in montib. Mátra : Gyöngyös<br />

(VRABÉLYI) ; Sáros : Eperjes (HAZSLINSZKY) ; <strong>Budapest</strong>inum : Pilishegy, pr.<br />

pagum Fótli (SIMKOVICS) ; Krassó-Szörény : in m. Gelbesch pr. Moldova<br />

(ANDRÄ), Lúgos 1 (HEUFFEL) ; Transsilvania : Gántsihegy (CZETZ), Brassó :<br />

Kis-Függőkő (MOESZ), Bodzafalu in cottu Háromszék (HAYNALD). — Badacsony<br />

(STAUB), Cserlió (HAZSLINSZKY). Ad pag. Csákivá, com. Alsó-<br />

Fehér (CSATÓ). f. hirtum N. P. — Brassó : Kis-Függőkő (MOESZ) ;<br />

Csik : Tusnádfürdő, Csomádhegy (MOESZ) ; Máramaros (HANÁK) ; Szilágy :<br />

supra Humen Kraszna ad Kraszna (leg.?); Borsod: inter Királyút et<br />

Tarkő pr. Felső-Tárkány (VRABÉLYI); Hont: Selmeczbánya, Szitnyahegy<br />

(FILARSZKY); Tolna: in silva montana Homokfő pr. Simontornya<br />

(TAUSCHER) ; Mátra : Nagy-Tálya in cottu Heves (VRABÉLYI). Pilishegy ad<br />

Budám (JÁVORKA). Langenthal Transsilvaniae (BARTH). — Hungaria<br />

(FRIVALDSZKY ; H. echioides FRIES ! in sebed.). — f. setosum N. P. — Borsod<br />

: Bükkhegy Lusta völgy (BUDAI) ; Pilishegy (JÁVORKA) ; ad pagum Csáklya<br />

cottus Alsó-Fehér (CSATÓ); Krassó-Szörény: Herkulesfürdő (HEUFFEL).<br />

c) Subsp. laxiflorum N. P. — Croatia: In m. Ostrc ad Samobor<br />

(VUKOTINOVIC, Exsicc. no. 13, var. a sub. nom. «H. xanthophyllum<br />

laxiflorum»).<br />

1 H. sabinum FR. I in sched.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

d) Subsp. Regelii N. P. — Drechselhäuschen Tatrae (BOHATSCH,<br />

HAZSLINSZKY).<br />

e) Subsp. sabinum SEB. et M. -— Brassó (FALCK), Herkulesfürdő :<br />

Domugled (HEUFFEL), Banatus : inter Berzászka et Szvinicza ad Danubium<br />

(id.). Dalmatia (VISIANI), in m. Biokovo (PICHLER). Yelebit : In m.<br />

Panas ad pag. Duple 1100 m. (KÜMMERLE). — var. laxisabinum N. P.<br />

(II. megatrichum BORBÁS p. p.) — Farkasvölgy (BORBÁS). Stolonibus<br />

tenuibus brevibus hypogaeis praeditum. — var. pseudosabinum N. P. —<br />

In montibus Blocksberg (SADLER), Adlersberg (BOHATSCH), Sclnvabenberg<br />

(id.) pr. <strong>Budapest</strong>inum et!ad Pilis-Csaba (BORBÁS) ; Kápolnahegy (A. BICHTER).<br />

f) Subsp. samoboricum N. P. (H. xanthopliyllum laxiflorum p. p.<br />

et 1T. pratensi-praealtum VUKOTINOVIC in sched.). — Croatia (VUKOT.).<br />

g) Subsp. setulosum VUKOT. (II. florentinum VUK. in sched.). —<br />

Croatia.<br />

h) Subsp. xanthophyllum VUKOT. in sched. et N. P. (foliis brevissime<br />

pilosis, stolonibus hypogaeis). — In montib. Kalnik ad Crisium<br />

(VUKOT., EXS. 13).<br />

1G. Hieracium canum N. P.<br />

(= cymosum X Pilosella).<br />

a) Subsp. canum N. P. — Transsilvania: Hammersdorf (SCHUR);<br />

foliis parce pilosis, involucris pedunculisque subdense vel modice pilosis<br />

sparsim glandulosis. Hont : Selmeczbánya, Královce (KMET).<br />

b) Subsp. cymosella N. P. (H. stoloniflorum FRIES in sched. !<br />

II. permacotrichum BORB. in sched.). — Leopoldsfeld pr. Budam (HEUFEFL),<br />

Schwabenberg (BORBÁS), inter Monor et Pilis (id.). — f. latius N. P.<br />

Trencsén : Stortek (HOLUBY, sub nom. « brachiatum »).<br />

c) Subsp. gracile N. P. — Trencsén: Stortek (HOLUBY); Vas:<br />

Tarótház (MÁRTON). In m. Sólvmosiensi pr. Badna (SIMONKAI).<br />

d) Subsp. praclongum N. P. — S.-Ujfalu, Kis-Unyom (MÁRTON,<br />

sub nom. «permacrotrichum BORB.«).<br />

e) Subsp. pseiularenicola ZAHN (arenicola N. P., nec GODET). -<br />

S.-Ujfalu (MÁRTON).<br />

17. Hieracium sciadophorum N. P.<br />

(= cymosum X Auricula).<br />

a) Subsp. borsodinum ZAHN, nov. subsp. — Caulis 30—40 cm.<br />

altus gracilis, usque infra medium subfloccosus, ubique ± mediocriter<br />

rigidiusculeque pilosus, pilis basi obscuris vel violaceis, apicem versus<br />

dense glandulosus subdenseque floccosus. Folia rosularia elongato-spathu-<br />

45


46 KARL HERMANN ZAHN'<br />

lata, obtusa vel obtusiuscula, glanca, disperse rigidiusculeque pilosa, in<br />

margine nervoque dorsali fere mediocriter rigideque pilosa, 2—3 mm.,<br />

subtus sparsim vel in nervo dorsali tantum floccosa; caulina 1—2.<br />

Inflorescentia umbellata, ad 16-cepbala; involucram 7 mm. longum<br />

cylindricum. squamis subangustis, subatro-viridibus viridi-marginatis,<br />

disperse floccosis, mediocriter glandulosis pilosisque, pilis brevibus basi<br />

atris; pedunculi cani, sparsim pilosi, modice glandulosi. Eami 4—6 conferti.<br />

acladium breve. Bracteae pariter ac squamae -exteriores albido-marginatie.<br />

Flores dilute lutei. Stolones tenues subterranei vel subepigaei,<br />

subbreves, foliis parvis elongatis instructi.<br />

Borsod: In dumetis ad O-Massa montium «Biikk» (JÁVORKA).<br />

b) Subsp. brevijtiliforme ZAHN, nov. subsp. — Caulis ad 50 cm.<br />

altus, superne disperse pilosus, dense floccosus et modice tenuiterque<br />

glandulosus, inferne 4: dense diluteque pilosus, pilis mollibus, 1 1*5 mm.<br />

longis, disperse floccosus glandulosusque, basi violaceus. Folia rosularia<br />

oblongo-spatbulata, 8:1'8 cm. vel ad 20:3 cm. longa, obtusa vel<br />

obtusiuscula, longe in petiolum latissime alatum angustata, mollia, lutescenti-viridia,<br />

interdum subdenticulata, utrimque modice breviterque<br />

pilosa, 0'5 mm., in margine nervoque dorsali magis pilosa, in nervo<br />

dorsali subfloccosa ; caulina 2—3, summum parvum sparsim glandulosum.<br />

imum lanceolatum, subtus sparsissime vel in nervo dorsali tantum<br />

floccosum. Inflorescentia umbellata, rami 2—5, ordines axium 3, acladium<br />

ad 5 mm. Ion gum. capitula 3—10. Involucrum 5*5 mm. longum,<br />

cylindricum, dilutum, squamis subangustis, obscuris, late diluteque marginatis,<br />

acutiusculis vel obtusiusculis, disperse floccosis pilosisque, pilis<br />

dilutis brevibus, simul subglandulosis ; pedunculi cani, sparsim pilosi.<br />

subdense tenuiterque glandulosi. Bracteae late dilute marginatae. Flores<br />

dilute lutei. Stolones tenues elongati hypogaei.<br />

Banatus: Illadia (WIERZBICKI).<br />

1<strong>8.</strong> Hieracium rubellum (KOCH) ZAHN<br />

(= cy mosum - auran lia cum).<br />

a) Subsp. Rehmcinni N. P. — Szatmár : in subalpe Bozsály<br />

(DIVÉKY). — Zanuga (HAZSLINSZKY). — Ruszka 1000 m. (ANDRÄ).<br />

b) Subsp. rubricymigerum N. P. — Krizna (MÁRKUS).


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

19. Hieracium glomeratum FR.<br />

(= cymosum-pratense).<br />

a) Subsp. calomelanum REHM. — Szepes : In pratis silvaticis ad<br />

Sz.-Olaszi (KALCHBRENNER).<br />

b) Subsp. pycnocephalum REHM. — Karulyi erdő [Nyirség] (BER-<br />

NÁTSKY).<br />

20. Hieracium echioides LUMN.<br />

a) Subsp. echioides N. P. f. 1) adpressipilum N. P. — Arad: in<br />

vineis ad Paulis (SIMKOVICS) ; Hunyad : Klopotiva (ROCHEL, HAYNALD); UJ-<br />

Gredistye völgye ad Szászváros (JÁVORRA) ; Ternes : Yersecz, sub arce (HEUF-<br />

FEL; teste FRIES!); Pest: Veresegyház (leg.?), Kalocsa (WIESBAUR); Szeben :<br />

Gross-Scheuern (BARTH). — c) brevisetum N. P. — Debreczen (HAZS-<br />

LINSZKY). — d) minoriceps N. P. — Svábhegy ad <strong>Budapest</strong>inum (MÜLLER);<br />

Esztergom : Dorog (JÁVORKA). — f. 2) patentipihim N. P. — Flora Posoniensis<br />

(LUMNITZER !) ; Vas : Csönge (PIERS) ; Pest : Puszta-Peszér (BORBÁS) ;<br />

Transsilvania: Langenthal (BARTH). — ß) Tauscheri N. P. (f. armarium<br />

TAUSCHER in sched. p. p. et F. SCHULTZ, herb. norm. nov. ser. cent. VI<br />

no. 515 bis p. p.). — Csepel (TAUSCHER); Vas: ad m. Ságli (BORBÁS);<br />

Szabolcs: Sz.-Mihály (BOHÁTSCH); in cottu Szatmár (DIVÉKY) ; in cottu<br />

Gömör (STAUB). — 8) pseudalboeinereum ZAHN (albocinereum N. P. I<br />

p. 485, nec RUPRECHT!) 1) minoriceps N. P. — Versecz (SADLER).<br />

Mediasch Transsilvaniae (BARTH). — 2) maioriceps N. P. — Szeben :<br />

Szász-Sebes (CSATÓ) ; Grebenácz Banatus (BORBÁS).<br />

h) Subsp. Freynii N. P. 1) normale N. P. — Sz.-Mihály (TAUSCHER),<br />

Rákos pr. Pestinum (FREYN). Szeben: in m. «Roter Berg» pr. Szász-<br />

Sebes (BARTH). — 2) midtipilum N. P. (H. echioides F. SCH., Herb,<br />

norm. nov. ser. cent. VI no. 515 bis p. p.). — Ad pagum Tököl insulœ<br />

Csepel (TAUSCHER), pr. Dévény ad Posonium (BÄUMLER).<br />

c) Subsp. macrocymum N. P. — Mediasch Transsilvaniae (BARTH),<br />

in cottu Fehér : Adony (TAUSCHER), pr. Kis-Czell (BORBÁS), Csepel (PERLAKY).<br />

21. Hieracium setigerum TAUSCH<br />

(= echioides > Pilosella).<br />

a) Subsp. semiechioides BORB. (arenarium TAUSCHER in sched. apud<br />

N. P. I p. 498, nec SCHULTZ-BIP.). — Rákos pr. <strong>Budapest</strong>inum (BORBÁS).<br />

h) Subsp. setirjeium TSCH. — Puszta-Szent-Mihály pr. (<strong>Budapest</strong>inum<br />

(BOHÁTSCH, BORBÁS), insula Csepel ad pag. Soroksár (JÁVORKA).<br />

47


48 KARL HERMANN ZAHN'<br />

H. sympodiale BORBÁS = macranthum X ecbioides BORB. = H. Wolfgangianum<br />

BESS, apud BORB., partim forma abnormis liuius subspeciei<br />

est, e planta demissa orta. —- Ad Sz.-Mihály <strong>Budapest</strong>ini (BORBÁS).<br />

22. Hieracium bifurcum M. BIEB.<br />

(= ecliioides X Pilosella).<br />

a) Subsp. comatum N. P. — « Kammerwald» pr. Budám (BOHÁTSCH).<br />

b) Subsp. Haynaldii N. P. — Tolna: in m. Mózsé ad Simontornya<br />

(TAUSCHER).<br />

c) Subsp. Láiigii N. P. (H. sympodiale BORB. p. p. 1879 = ecbioides<br />

X pilosella BORB. in sched.). — Inter Yácz et Gödöllő (BOHÁTSCH),<br />

Rákos (BORBÁS), Pestinum (ROCHEL).<br />

d) Subsp. vindobonense N. P. — Rákos pr. <strong>Budapest</strong>inum<br />

(BOHÁTSCH).<br />

23. Hieracium fallax WILLD.<br />

(= eckioicles-cymosum).<br />

Subsp. granense N. P. — Szécsény, Rimócz (HAYNALD; sub. nom.<br />

«collinum» et «pratense»).<br />

24. Hieracium Pavichii HEUFF.<br />

{H. florentinum et piloselloides HEUFF. olim.)<br />

a) Subsp. Fussianum SCHUR. — Banatus : Oravicza (HEUFFEL),<br />

Treskovacz pr. Szvinicza (JANKA, BORBÁS), Plugova (BORBÁS), Trikulie infra<br />

Szvinicza (HEUFFEL). Transsilvania : Nagy-Apold (HAYNALD), in montibus<br />

Michelsberg et Götzenberg et in fauce «Roter Turmpass» pr. Nagy-<br />

Szeben (BARTH; HEUFFEL; ANDRX; Fuss, sub nom. «Fussianum SCHUR»<br />

in Herb. norm. Fl. Transs. no. 250), ad rupes pr. Zood (RÜKERT), Verestorony,<br />

Resinár, Szelistye (BARTH). — Inter Yillikonen et Nuvaljic Slavonic<br />

(PAVICH).<br />

b) Subsp. pseudohololeion ZAHN (hololeion N. P., nec MAXIM.). —<br />

Klek Croatiœ (YUKOTINOVIC); in montibus cottus Pozsega Slavoniae<br />

(PAVICH, sub nom. «H. laeve»).<br />

25. Hieracium florentinum ALL.<br />

a) Subsp. astolonum YUKOT. (H. astolonum foliatum YUKOT.). -<br />

Croatia: Pr. Osredek ad vitrinam (YUKOTINOVIC). — Transitus Fussianumobscurum;<br />

involucris pedunculisque modice floccosis.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

b) Subsp. Berninae N. P. var. Beskidarum N. P. — Fertő-tó<br />

(FILARSZKY).<br />

c) Subsp. cattarense N. P. — Zupa pr. Cattaro (PICHLER Exs. 1872).<br />

d) Subsp. cylindriceps N. P. — Fiume (NOË) ; Yelebit : in lapidosis<br />

ad Duple (KÜMMERLE).<br />

e) Subsp. clevanitjn ZAHN, nov. subsp. e grege Praealtum N. P. —<br />

Caulis 55 cm. altus gracilis vel crassiusculus, superne sat dense floccosus<br />

et modice obscureque pilosus, 2—3 mm., usque ad medium disperse<br />

floccosus, usque ad basin modice sed dilutius pilosus, apice tantum<br />

sparsim glandulosus. Folia radicalia lanceolata acuta, ssepe subplicata,<br />

obsolete denticulata effloccosa, in margine nervoque dorsali subpilosa,<br />

2—3 mm. ; caulina 3 infra caulis medium inserta. Inflorescentia + imbellata,<br />

deorsum paniculata, rami graciles dense conferti, imus remotus,<br />

ordines axium 3 (—4), capitula ad 25. Squamae latiusculae acutiusculae<br />

obscurae, sublate viridi-marginatae, disperse pilosae, 1 mm., disperse vel<br />

submodice glandulosae, subeffloccosae ; pedunculi cano-tomentosi, disperse<br />

glandulosi pilosique. Pilis numerosioribus ab H. praealto diversum.<br />

Déva (HAZSLINSZKY).<br />

f) Subsp. florentiniforme N. P. — Fiume (NOË).<br />

g) Subsp. florentinum (ALL.) N. P. — Orebovicza (GOMBOCZ), Kreuz<br />

Croatiae (YUKOTINOVIC, sub nom. glaucescens).<br />

h) Subsp. litorale N. P. — In valle Kecina pr. Fiume (STAUB).<br />

i) Subsp. obscurum KCHB. F. — Csepelsziget, Sziget-Szentmiklós<br />

(FILARSZKY). In ni. Ostrovo pr. Zengg (KÜMMERLE).<br />

j) Subsp. parcifloccum N. P. — Fiume (NOË).<br />

k) Subsp. praealtum VILL. var. maiusculum N. P. (H. praealtum<br />

elatius FRIES ! in sched.). — In silva montana ad Modor Posonii<br />

(HEUFFEL).<br />

I) Subsp. subobsrurum N. P. — Lika-Krbava: in m. Veljun ad<br />

Francikovac 700 m. pr. Zengg (KÜMMERLE). — Krassó-Szörény : Plavisevicza<br />

(KOCHEL, Iter Banat. 1835).<br />

26. Hieracium Bauhini SCHULT.<br />

a) Subsp. adenocymum N. P. — Croatia: Klek, Musulin potok<br />

pr. Ogulin (BORBÁS).<br />

b) Subsp. amnoon N. P. — St.-Georgen Posonii (BÄUMLER).<br />


50 KARL HERMANN ZAHN'<br />

kulesl'ürdő (BOHATSCH); in m. Pareng cottus Hunyad (JÁVORKA); Jeruzsálemhegy<br />

pr. Késmárk (FILARSZKY) ; Gyöngyös : in m. Sárhegy (JÁVORKA) ;<br />

Salgótarján (BORBÁS); Bikkalj pr. Ipoly Litke (id.); «Grosse Haide»<br />

pr. Budám (FILARSZKY); Magno varad inum (SIMKOVICS). — f. calvius X. P.<br />

In m. Yeljun ad Francikovac 700 m. pr. Zengg (KÜMMERLE).<br />

e) Subsp. cymanthum X. P. {H. praealtum var. Bauhini XEILR.<br />

in sched., H. multicaule WIERZB. in sched. ; II. praealtum var. Wierzbickii<br />

HEUFF. p. p. in sched. ; H. praealtum FRIES ! in sched. ; H. longicaule<br />

trichophorum VUKOT., EXS. no. 10 var. a p. p.). — Oravicza cottus<br />

Krassó-Szörénv (WIERZBICKI, HEUFFEL) ; Ó-Badna (TAUSCHER) ; Fiume<br />

(XOË) ; Croatia (VUKOTINOVIC) ; Sopron (GOMBOCZ).<br />

f) Subsp. doioghense X. P. - Csepel (TAUSCHER); Xagymaros:<br />

Gesztenyés (FILARSZKY).<br />

g) Subsp. cffusum X. P. (II. praealtum FRIES ! in sched. ; H. Bauhini<br />

var. iroaticum SCHLOSSER in sched. ; II. subftoribundum BARTH in sched.,<br />

an SCHUR?; H. colocsense MENYHÁRT in sched.), - Croatia: Kreuz<br />

(SCHLOSSER); Kalocsa: Pataj (MENYHÁRT); Kerepes (BERNÁTSKY); Transsilvania<br />

: Csúcsa (BARTH) ; Máramaros : Huszti várhegy (YÁGNER) ; in<br />

montib. Bozália cottus Sopron (GOMBOCZ).<br />

h) Subsp. erythriophyHum (YUKOT.) X. P. (II. longicaide macrophyllum<br />

YUKOT., Exs. 10 var. c). —Croatia (VUKOTINOVIC. EXS. 11 p. p.,<br />

sub nom. «erythriophyHum»). — Formte autumnales, foliis pariter ac<br />

in multis Piloselloidearum formis autumnalibus purpureo-coloratis !<br />

i) Subsp. fastigiatum TSCH. — <strong>Budapest</strong>inum : Zugliget (STAUB);<br />

Trencsén-Teplicz (BÄUMLER).<br />

j) Subsp. filiferum TSCH. — Zala: Balatonfüred (HERMANN); in<br />

montib. Papuk Slavoniae (STOITZNER) ; Crisium Croatise (SCHLOSSER, sub<br />

nom. H. ciliatum; II. praealtum FR.! in sched.); Hunyad: Déva<br />

(JÁVORKA) ; Hont : Selmeczbánya, Durisc\ a dolina pr. Krnisov (KMET) ;<br />

Trencsén : X. Podhrad (HOLUBY) ; Pozsony : Modor (HEUFFEL ; H. praealt.<br />

FR. ! in sched.). — In montib. cotluum Arva-Liptö : Chocs (BOHATSCH). —<br />

Párád (YRABÉLYI). Bohi (HAYNALDÍ. — H. erythriophyllum YUKOT. EXS.<br />

11 p. p. e Croatia.<br />

Je) Subsp. gemmiferum X. P. — In incultis «Albse Carolinse»<br />

(HAYNALD).<br />

I) Subsp. ingricum X. P. (H. glaucescois SIMK. in sched.). — In<br />

montibus pr. Maros-Sólymos Transsilvaniae (SIMKOVICS).<br />

m) Subsp. heothinum X. P. (H. praealtum FR. in sched; II. praealtum<br />

var. Bauhini BORR, in sched.). — Buda: Adlerberg (BORRÁS);<br />

Bars: Kis-Apáti (MOESZ). — Jägerwald? (A. BICHTER); Selmeczbánya: in<br />

m. Szitnya (KMET); Eperjes (HAZSLINSZKY) ; Máramaros-Sziget (YÁGNER).


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

n) Subsp. hispidissimum REHM. 1) pilicciule N. P. — Csepel : Tököl<br />

(TAUSCHER); Farkasvölgy ad <strong>Budapest</strong>inum (KÜMMERLE) ; Sopron: Harka<br />

(GOMBOCZ) ; Trencsén : N. Podhrad (HOLUBY) ; Borsod : Emőd (BUDAI). —<br />

2) calvicaule N. P. (II. auriculoides F. SCHULTZ, Herb. norm. cent. I<br />

no. 93; Pilosella praealta \ar. hispidissima F. SCH.). — Csepel: Tököl<br />

(TAUSCHER); Rácz-Szent-Péter pr. Ercsi cottus Fehér (TAUSCHER) ; Borsod:<br />

Heő-Csaba (BUDAI).<br />

o) Subsp. hunyadinum N. P. — Hunyad : Pareng (L. RICHTER).<br />

p) Subsp. hypermelanum REHM. — Nyitra: Javorina (REHMANN).<br />

q) Subsp. Kerneri N. P. — Pest: Egyeskő ad pag. Szentiván (FI-<br />

LARSZKY et KÜMMERLE). — Miskolcz (BUDAI), Sárhegy pr. Gyöngyös cottus<br />

Heves (STAUB).<br />

r) Subsp. magyaricum N. P. — <strong>Budapest</strong>inum : Szent-Endre (SADLER),<br />

Promontor (STAUB), Borosjenő (BORBÁS) ; S.-Újfalu (MÁRTON) ; Trencsén-<br />

Teplicz (BÄUMLER); Turócz : m. Jasenok pr. Blatnicza (JÁVORKA); Borsod:<br />

Diósgyőr (BUDAI) ; Gömör: Rimaszombat (FÁBRY) ; Veszprém: pr. pagum<br />

Vámos (KÜMMERLE) ; Szepes : Villa Leers, Rókus —> Tátraháza (ULLEPITSCH) ;<br />

Velebit: ad pag. Sarica Duple, 860 m. et in m. Samar (KÜMMERLE). — iL)pilosiiLS<br />

N. P. — Velebit: in m. Pecarski kuk supra pag. Sugarje-Lukovo<br />

1200 m. (KÜMMERLE). Croatia (SCHLOSSER, VUKOTINOVIC). — H. florentinum<br />

et praealhmi FR. ! in sched. ; H. glaucescens VUKOT. in sched. [Kreuz] ;<br />

II. jlagellare VUK. in sched. forma flagellis floriferis liuius subspeciei est.<br />

s) Subsp. marginale N. P. — Zupa pr. Cattaro (PICHLER), in m.<br />

Vratnik pr. Zengg 600 m. (KÜMMERLE) ; Nógrád : Kis-Terenne, in m.<br />

Templomliegy (BORBÁS); Borsod: Miskolcz (BUDAI); in cottu Szatmár<br />

(DIVÉKY).<br />

t) Subsp. megalomastix N. P. — <strong>Budapest</strong>inum (SADLER) : Háromkuthegy<br />

(STAUB) et Farkasvölgy (BORBÁS) ; Tolna : Nagy-Székely (TAUSCHER) ;<br />

Hunyad : Pareng (L. RICHTER) ; Szeben : Gross-Scheuern (Fuss). Baldócz<br />

(SZÉPLIGETI). Croatia (VUKOTINOVIC) ; If. longiraule trichophoriim VUKOT.,<br />

Exs. no. 10 var. a p. p.).<br />

u) Subsp. melachaetum TSCH. — Nagyszeben (CSÍKI) ; in pratis<br />

mont, vallis Bosac cottus Trencsén IHOLUBY).<br />

v) Subsp. nigrisetum N. P. — Fehér: in m. Meleghegy pr. Nadap<br />

560 m. (TAUSCHER); Langenthal Transsilvaniae (BARTH) ; Pozsony-Szt-György<br />

(BÄUMLER).<br />

w) Subsp. obscurihrarleum N. P. — Háromszék: Rétyi Nyir (MOESZ).<br />

.r) Subsp. plication TSCH. {II. praealtinn FR. in sched. !) — Krassó-<br />

Szörény : Lúgos (HEUFFEL). — Transsilvania : Szász-Hermány (MOESZ),<br />

Kis-Függőkő (id.). Diósgyőr cottus Borsod (BUDAI). Alba Carolina<br />

(HAYNALD), ad Utsa (id.).<br />

4*<br />

51


52 KARL HERMANN ZAHN'<br />

y) Subsp. polyanthemum N. P. — Nógrád : Bikkalj pr. Ipoly-Litke<br />

(BORBÁS) ; Krassó-Szörény : Zsurest (HEUFFEL) ; Hunyad : ad pag. Alsó-<br />

Városvize pr. Szászváros (JÁVORKA).<br />

z) Subsp. pseudauriculoides N. P. — Bilak ad Albam (HAYNALD) ;<br />

Szatmár (DIVÉKY).<br />

a*) Subsp. pseudosparsum ZAHN (sparsum N. P., nec FRIV.). —<br />

Posonium : Gebirgspark (BÄUMLER) ; Vácz : Szokolya pr. Verőcze (FILAR-<br />

SZKY) ; Eperjes (HAZSLINSZKY). Croatia (VUKOTINOVIC, sub nom. «praealium»)b*)<br />

Subsp. substoloniferum N. P. — Ad pagum Oltare in montib.<br />

Velebit Croatise, 850 m. (KÜMMERLE).<br />

c*) Subsp. tephrops N. P. — Transsilvania: Vledény (HAYNALD).<br />

d*) Subsp. thaumasioides N. P. — Sopron: Kismarton (ALBACH) -R<br />

Heves : Párád (VRABÉLYI) ; Borsod : Miskolcz, Diósgyőr (BUDAI) ; Vas :<br />

Kis-Unyom (MÁRTON), in silvaticis «Sitkei erdő» ad pag. Ostfl'y-Asszonyfa<br />

(FILARSZKY et KÜMMERLE).<br />

c*) Subsp. thaumasium N. P. — N. Podbrad (HOLUBY); S.-Ujfalu<br />

(MÁRTON) ; Tarótbáz (id.).<br />

f*) Subsp. transgressum N. P. — Sckwabenberg pr. Budám (ALBACB ».<br />

g*) Subsp. viscidulum TSCH. 2) sudeticum N. P. — Háromszék-<br />

Bétyi Nyir (MOESZ).<br />

27. Hieracium bracchiatum BERTOL.<br />

(= florentinum vei Bauhini X Pilosella).<br />


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

Jlorum FR. ! in sched.) ; Transsilvania : in m. Bilak supra Borbánd<br />

(SIMKOVICS, sub nom. «bifurcum»), Gántsihegy (CZETZ, sub nom. «bifurcum»),<br />

Brassó (FALCK); Zsurest cottus Krassó-Szörény (HEUFFEL; H. bracclii-<br />

•atwn FRIES in sched.) ; Trencsén : Haluzicz (HOLUBY). Békás-Megyer<br />

(BORBÁS, sub nom. «permacotrichum»). — f. b) brevipilum N. P. —<br />

N. Podhrad (HOLUBY) ; Selmeczbánya : Královce (KMET) ; Diósgyőr (BUDAI) ;<br />

Szeben : Hammersdorf (Fuss) ; in montibus Papuk Slavoniae (STOITZNER) ;<br />

Krassó-Szörény : Csodonovicz (WIERZBICKI). — f. c) epilosum N. P. —<br />

Trencsén : Haluzicz, in valle Bosac (HOLUBY) ; Selmeczbánya : Královce<br />

(KMET) ; <strong>Budapest</strong>inum : Kalvarienberg pr. Törökbálint (TAUSCHER). —<br />

2) striatum N. P. — Nyitra : ad parietinas Cachtice (HOLUBY).<br />

i) Subsp. stoloniparum ZAHN. — Caulis ad 30 cm. altus, sat dense<br />

pilosus, 3—4 mm., tenuis, usque ad basin floccosus. Folia rosularia tenuia,<br />

exteriora spathulata, reliqua lanceolata, obtusa vel acutiuscula et acuta,<br />

glauca, sparsim rigidiusculeque pilosa, subtus disperse modiceve floccosa ;<br />

caulina 2—3. Bami 2, ordines axium 2—3, acladium 15—70 mm., capitula<br />

3—5. Involucrum 6"5—8 mm. longum, squamis modice vel subdense<br />

glandulosis, modice pilosis floccosisque ; pedunculi tenues, cani,<br />

obscure subpilosi et tenuiter subglandulosi. Flores lutei, apice vix rubrostriati.<br />

Stolones tenues, longi, etiam ex foliorum caulinorum alis<br />

orientes.<br />

S.-Ujfalu cottus Vas (MÁRTON).<br />

j) Subsp. tephroleucum VUKOT. —Velebit: «Velike Duple» ad Duple,<br />

900 m. (KÜMMERLE).<br />

k) Subsp. vittatopetalum VUKOT. — Croatia (VUKOT., EXS. no. 4).<br />

2<strong>8.</strong> Hieracium tephrocephalum N. P.<br />

(= Bauhini > Hoppeanum Macranthum).<br />

a) Subsp. albopedicellum VUKOT. — In uno colliculo herbido<br />

Croatiae (VUKOT., EXS. no. 9).<br />

b) Subsp. tephrocephalum N. P. — Croatia (VUKOT.). Ad Cirkvenica<br />

(FILARSZKY).<br />

29. Hieracium leptophyton N. P.<br />

(= Bauhini > Pilosella).<br />

a) Subsp. anocladum N. P. (H. fallacinum SIMK., nec F. SCH.,<br />

H. floribundum HEUFF.) — Krassó-Szörény: Lúgos (HEUFFEL); Zólyom:<br />

Borová hora pr. Zólyom (FREYN, sub nom. auricula X praealtum).<br />

b) Subsp. atriceps N. P. — In m. Papuk Slavoniae (STOITZNER).<br />

c) Subsp. bauhiniflorum N. P. (H. auriculiforme SCHLOSS. in<br />

53


58<br />

KARL HERMANN ZAHN'<br />

sched. ; «potius H. brachiatum quam H. praealtum» FRIES ! in sched.)<br />

Croatia (SCHLOSSER). Krassó-Szörény : inter Facset et Lugos (HEUFFEL);<br />

Transsilvania : Élőpatak (FALCK) ; Hunyad : Kimpulunyág sub alpibus<br />

Betyezát, 900 m. (JÁVORKA).<br />

d) Subsp. leptophyton N. P. (H. brachicdum FR. ! in sched.,<br />

II. Rackyi et florentinum X Pilosella BORB. in sched.). — In litt. Croatico :<br />

Porto-Ré [Kraljevica] (BORBÁS); Krassó-Szörény: Lugos (HEUFFEL); Hunyad<br />

: Uj-Gredistye völgye ad Szászváros (JÁVORKA).<br />

e) Subsp. lugosiense ZAHN, nov. subsp. [H. floribundum HEUFF.<br />

in sclied., IL praealtum var. Bauhini NEILREICH in sched.) — Caulis<br />

35—60 cm. al tus, gracilis vel crassiusculus, subsetoso-subpilosus,<br />

3—4 mm., usque ad basin floccosus, apice disperse glandulosus. Folia<br />

radicalia lanceolata, subtus disperse vel subdense floccosa, in margine<br />

basin versus disperse rigideque pilosa ; caulina 1 (—2). Acladium 3—5 cm.<br />

longum, rami 2—3, inferiores ssepe valde remoti, ordines axium 3—4,<br />

capitula 5—10. Involucrum 8'5 mm. longum, squamis subangustis vel<br />

sublatiusculis, obscuris, dilutius submarginatis, subpilosis subglandulosis,<br />

disperse floccosis ; pedunculi cani, glandulis subparvis vix modice numerosis<br />

pilisque dispersis vel subnumerosis subobscuris basi atris 3 mm,<br />

longis obsiti. Flores lutei, exteriores extus leviter rubro-striati. Stolones<br />

elongati graciles vel crassiusculi, subdense longeque pilosi, 3—4 mm.<br />

Planta robusta, caulibus stolonibusque plerumque crassiusculis longe<br />

pilosis insignis.<br />

Krassó-Szörény: Pr. Lugos versus Ihrengyest, 22. V. 1856 leg.<br />

HEUFFEL.<br />

f) Subsp. mollicaide N. P. (in grege Tephroeephalo ; II. tephroccphalum<br />

VUKOT., EXS. no. 7). — Croatia (VUKOTINOVIC).<br />

g) Subsp. pauciflorum N. P. — Ágazat pr. Miskolcz (BUDAI); in<br />

vineis ad N. Podhrad (HOLUBY).<br />

30. Hieracium sulphureum DOELL<br />

(= florentinum X Auricula).<br />

Subsp. denigratum N. P. — In pratis montanis pr. N. Podhrad<br />

(HOLUBY). — Caulis ad 35 cm. altus, acladium ad 40 mm. longum.<br />

31. Hieracium arvicola N. P.<br />

(= florentinum X pratense).<br />

Subsp. arvicola N. P. — <strong>Budapest</strong>inum (L. RICHTER).


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

32. Hieracium floribundum WIMM. GRAB.<br />

(= florentinum-pratense- Auricula).<br />

Subsp. floribundum W. GRAB. — Békés : in pratis Szilád ad pagum<br />

Vésztő (BORBÁS) ; Trencsén : Stortek in valle fl. Waag, in prato Borisov<br />

pr. N. Podbrad et in valle Bosac (HOLUBY) ; Tátra : Matlárháza (FILARSZKY).<br />

33. Hieracium umbelliferum N. P.<br />

|= Bauhini-cymosum).<br />

a) Subsp. auriciiloicliforirie ZAHN, nov. subsp. — Caulis<br />

27 35 cm. altus gracilis, usque ad basin floccosus, eglandulosus, superne<br />

disperse, deorsum subdensius, basi dense setosus, 3—3 - 5 mm.<br />

Folia rosularia lanceolato-spatlmlata obtusa ssepe purpureo-colorata,<br />

interiora lanceolata vel anguste lanceolata, in nervo subdense piloso<br />

saepe purpurea, supra disperse setosa, 3—4 mm., et (interiora) sparsim<br />

ttoccosa, in parte aversa disperse pilosa et disperse vel modice floccosa,<br />

basin versus dense setosa; caulina 4 citissime decrescentia, summum<br />

sparsissime glandulosum. Acladium 5—10 mm. longum, rami c. 6—7<br />

valde conferti, inferior tantum subremotus, ordines axium 4, capitula<br />

20—25. Involucrum 5 mm. longum ovatum, squamis sublatiusculis acutiusculis<br />

vel acutis, obscuris dilute submarginatis, subpilosis subfloccosis,<br />

sparsim glandulosis, pilis dilutis basi atris ; pedunculi cani, disperse<br />

pilosi, sparsissime glandulosi. Flores lutei, subabbreviati. Stolones subtenues<br />

subfloccosi, foliis subparvis instructi, apicem versus subdense<br />

pilosi. Yerosimiliter transitus umbelliferum-auriculoides.<br />

Heves : Eger (YRABÉLYI).<br />

b) Subsp. bauhinifolium N. P. —Pozsony: Kramerwald pr. Pozsony<br />

(BÄUMLER) ; Krassó-Szörény : Báziás (SIMKOVICS).<br />

Subsp. budense N. P. — Pest: In m. Heuberg ad pag. Hidegkút<br />

(FILARSZKY et KÜMMERLE), Pilishegy (JÁVORKA), Lindenberg 400 m. (FREYN) ;<br />

Heves : in v. Bajuszvölgy pr. Eger (YRABÉLYI) ; Borsod : Nyék-Ládháza<br />

(BUDAI).<br />

c) Subsp. cymosifonne N. P. — Pozsony : Steuergrund (BÄUMLER) ;<br />

Buda: Hárshegy (STAUB), Farkasvölgy (BORBÁS, sub nom. «pannonicum<br />

N. P.»).<br />

d) Subsp. manotkyrsum N. P. (//. praealtum FR. ! in sched.). —<br />

In collibus siccis ad Lúgos cottus Krassó-Szörény (HEUFFEL).<br />

e) Subsp. Neilreichii N. P. 1) subpilosum N. P. — Borsod (BUDAI).—<br />

2) }>ilosius N. P. — Borsod : Bükkhegység, Lustavölgy (BUDAI).<br />

55


60<br />

KARL HERMANN ZAHN'<br />

f) Subsp. umbelliferum N. P. — Magashegy pr. Miskolcz cottus<br />

Borsod (BUDAI). Pest: in m. «Egyeskö» pr. Szentiván (FILARSZKY et<br />

KÜMMERLE).<br />

34. Hieracium hyperdoxum SAG.<br />

(= umbelliferum > Pilosella).<br />

Subsp. hyperdoxum SAG. — Transsilvania : Kirchberg pr. Langen-<br />

thal (BARTH).<br />

35. Hieracium auriculoides LÁNG<br />

(= Bauhini-echioides).<br />

a) Subsp. asperrimum SCHUR. — Syrmium [Szerem] (leg.?).<br />

b) Subsp. eumorphum N. P. — Fehér : Érd (TAUSCHER).<br />

c) Subsp. flexiramum N. P. — Kalocsa : Pataj (WIESBAUR).<br />

cl) Subsp. liyyochaeton ZAHN, nov. subsp. — Caulis 55—65 cm.<br />

altus, superne disperse obscureque setosus, deorsum densius, inferne<br />

dense longeque setosus 3*5—5 mm., apice subdense floccosus disperseque<br />

glandulosus, usque ad medium disperse floccosus sparsimque<br />

glandulosus, gracilis vel subcrassiusculus. Folia rosularia lanceolata vel<br />

anguste lanceolata, glaucescenti-viridia, subtus vel in nervo dorsali<br />

tantum disperse floccosa, utrinque et praecipue in margine nervoque<br />

dorsali modice vel subdense setosa, 3—4 mm., caulina 3—4(—5). Inflorescentia<br />

paniculata vel apice umbellata; acladium 8—12 mm. longum,<br />

rami 4—6 suprafastigiati, ordines axium 4, capitula 15—30.<br />

Involucrum 6 mm. longum ovato-cylindricum, squamis obscuris viridimarginatis,<br />

submodice vel disperse floccosis, epilosis, sat dense glandulosis<br />

; pedunculi cani epilosi subdense longeque glandulosi, rami consimiles,<br />

epilosi. Flores dilute lutei. Stolones longissimi subgraciles, subdense<br />

rigideque pilosi, foliis mediocriter magnis vel subparvis subtus<br />

disperse floccosis obsiti.<br />

Nagymaros: inter m. Fehérhegy et Csukavölgyi hegy (FILARSZKY).<br />

e) Subsp. longisetum N. P. — In sabulosis ad Rákos pr. <strong>Budapest</strong>inum<br />

(FREYN), Csepel (TAUSCHER) ; Fehér : Ercsi et ad oppidum Y ál<br />

TAUSCHER) ; Tolna : in m. Homokfő pr. Simontornya (TAUSCHER).<br />

f) Subsp. mirum N. P. — Borsod: Noszvaj (YRABÉLYI).<br />

g) Subsp. pannonicum N. P. — Buda (BORBÁS), Nagy-Svábhegy et<br />

Szőlőhegy pr. Budám (STAUB), Kőhegy supra Pomáz cottus Pestiensis<br />

(JÁVORKA); Fehér: Adony (TAUSCHER, sub nom. «echioides»), Ercsi (TAUSCHER<br />

in Soc. dauph. 1880 no. 2527), ad oppidum Yál (TAUSCHER), Rácz-Szent-<br />

Péter pr. Ercsi (id.) ; Kalocsa : Nádudvar (MENYHÁRT) ; Szécsény (HAYNALD<br />

pater). — f. Simkovicii N. P. — Kammerwald pr. <strong>Budapest</strong>inum (BOHÁTSCH).


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

h) Subsp. parvicapitulum N. P. — Rákos pr. <strong>Budapest</strong>inum<br />

(BOHATSCH) ; Fehér : Nadap (TAUSCHES) ; Tolna : in m. Homokfő pr. Simontornya<br />

(TAUSCHER).<br />

i) Subsp. semipraecox ZAHN (praecox TAUSCH, in sched. apud N.<br />

P. I p. 751, nec SCHULTZ-BIP.). — Gödöllő (SADLER) pr. <strong>Budapest</strong>inum.<br />

j) Subsp. tanythrix N. P. — <strong>Budapest</strong>inum : Angyalföld (HERMANN),<br />

Farkasvölgy (STAUB), Blocksberg (STEINITZ); Pest: in m. «Egyesko» ad pag.<br />

Szentiván (FILARSZKY et KÜMMERLE) ; Borsod : Felső-Zsolcza (BUDAI). -<br />

f. subfloccosum N. P. (H. Svevorum BORB. in sched.). — Schwabenberg<br />

pr. Budám (BORBÁS 1888).<br />

k) Subsp. umbellosum N. P. (H. praealtum FRIES ! in sched.). -<br />

Oravicza Banatus (WIERZBICKI).<br />

36. Hieracium euchaetium N. P.<br />

(= Bauhini-setigerum).<br />

Subsp. euchaetium N. P. — Pest: In m. «Egyeskô» ad Szentiván<br />

(FILARSZKY et KÜMMERLE).<br />

B) EUHIERACIUM.<br />

37. Hieracium porrifolium L.<br />

Subsp.jJom/OZWIM N. P.—Koschuta (HAZSLINSZKY). Statio mihi ignota,<br />

forsitan : Cassovia ?<br />

3<strong>8.</strong> Hieracium glaucum ALL.<br />

a) Subsp. isaricum N. P. (H. saxatile NOË). — Fiume: ad rupes<br />

vise «Luisenstrasse» (NOË 1837), Lokve in cottu Modrus-Fiume (GOMBOCZ).<br />

f. stylosum ZAHN, floribus stylosis. — Velebit : in m. -Tavornik supra<br />

Medak (LENGYEL). — ß) Reichàrdtii N. P. — Fehér : in fissuris rupium<br />

calc. pr. pagum Órás (TAUSCHER, sub. nom. «saxatile»).<br />

b) Subsp. tenerum N. P. (H. illyricum BORBÁS et PICHLER in<br />

sched.). — Ljubicko Brdo (BORBÁS), Laginac (PICHLER), Kamenjak (LENGYEL)<br />

Croatiae.<br />

39. Hieracium bupleuroides GMEL.<br />

a) Subsp. bupleuroides (GMEL.) N. P. (//. saxatile Auct. Hung. p. p. ;<br />

//. bupl. FR. ! in sched.). — In cottu Árva (HAZSLINSZKY) ; Liptó : pr.<br />

Malasinczy (HEUFFEL). — f. lalisquamum N. P. — Trencsén: in saxosis<br />

arcis «Sztrecsnô» ad fl. Vág (JÁVORKA); Árva: ad rupes m. Sip pr.<br />

Zsaskó (HOLUBY); Turócz : in v. Konská dolina infra Ostri vrch, 700—<br />

57


58 KARL HERMANN ZAHN'<br />

1200 m., montium Nagy-Fátra (JÁVORKA) et in m. Drjenok pr. Blatnicza<br />

(id.) ; Szepes : in fauce ad Igló (HAZSLINSZKY) ; Borsod : in m. Tarkő pr.<br />

Felső-Tárkány (YRABÉLYI) ; Liptó : Lucski (SZÉPLIGETI).<br />

b) Subsp. Schenkii GRISEB. — Abauj-Torna: in valle Szádellő<br />

(SIMONKAI) et in saxosis vallis Sztraczenai völgy (JÁVORKA) ; Turócz : in m.<br />

Drjenok pr. Blatnicza (JÁVORKA); Szepes: Hernád (FILARSZKY); Lipócz<br />

(HAZSLINSZKY) ; Bokoshegy pr. N. Podhragy (HULJAK).<br />

c) Subsp. Tcitrae GRISEB. -— Folia radicalia spathulata, florendi<br />

tempore fere semper emarcida. — Liptó : Lucski (SZÉPLIGETI), in alpe<br />

Chocs ad Lucski (BORBÁS) ; Árva : Sip (HAZSLINSZKY) ; Borsod : Tarkő<br />

teteje pr. Felső-Tárkány (BORBÁS, VRABÉLYI), Hámor (BUDAI) ; Szepes :<br />

Hernád völgye: Kálvária (FILARSZKY), Igló —>-Tamásfalu Hernád (id.);<br />

Sztraczenai völgy, Popova, Rehfeldhegy, Szokolhegy (A. RICHTER) ; Yácz :<br />

Verőcze : Katalinvölgy —> Csalamirtás (id.). Inter Grénicz et Vernár et<br />

prope Yelkavicz (?) (HAZSLINSZKY). — var. sub g labrifolium ZAHN [transitus<br />

Tatrae-glabrifolium (Schenkii)], involucro disperse piloso, reliqua<br />

ut in subsp. Tatrae. — Turócz : Blatnicza (BORBÁS).<br />

40. Hieracium villosum L.<br />

a) Subsp. undulifolium N. P. — Tátra: Vaskapu, Homlokos<br />

(FILARSZKY); Carpatlies (FRIVALDSZKY) ; Kleiner Krivan 1500 m. (BOHATSCH);<br />

in m. Roszudecz in montib. Kriván-Fátra (JÁVORKA) ; Löwensteinberg ad<br />

Babka cottus Trencsén (BOCHEL).<br />

b) Subsp. villosissimum NAEG. f. stenobosis N. P. — Domugled<br />

Ban at us (ANDRÁ).<br />

c) Subsp. villosum (L.) N. P. a) genuinum 1) normale N. P. —<br />

Árva : Chocs (HAZSLINSZKY). — f. calvescens N. P. — Tátra : Vaskapu,<br />

Homlokos (FILARSZKY). Yisocica Croatiae (BORBÁS), verosimiliter villosumflexuosum.<br />

— f. stenobasis N. P. — In m. Osztri vrch montium Nagy-<br />

Fátra cottus Turócz (JÁVORKA) ; Transsilvania : Keresztény havas (MOESZ). —<br />

f. involucratum ROCHEL (H. floccosum SCHUR in sched. ! H. criniferum<br />

VuKOT., Exs. no. 25 ; H. simplex HAYNALD, an BAUMGARTEN ?). — Transsilvania:<br />

in subalpe Krepatura pr. Zernest (BARTH), ad rupes calc.<br />

«Jorgován Köve» m. Retyezát (JÁVORKA), Öcsém teteje, Kurmatura<br />

(HORVÁTH), Piatra Krajuluj 2000 m. supra Pojana Batschi (KOTSCHY),<br />

Piatra Rei pr. Borsa 1600 m. (JÁVORKA), Piatra Boghi in alpib. Bihariénsibus<br />

(SIMKOVICS), in alpibus ad Kerzeschoram (HAYNALD) ; Liptó : Chocs,<br />

in regione Mughi (HEUFFEL); Giewont (GRZEGORZEK), Drechselhäuschen<br />

(BOHATSCH) Tatrae ; Mehádia (BOCHEL 1837), Domugled (ANDRÁ) ; Transsilvania<br />

(SCHUR); Radna (JANKA); Croatia: Klek (YUKOT.), in montibus


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

ad Kalnik (VUKOT., EXS. 25), Malovan (LENGYEL). — f. amplexissimum,<br />

N. P. — Máramaros: Piatra Rei pr. Borsa 1600 m. (JÁVORKA). Kozjak<br />

pr. Stirovaca (KÜMMERLE) Croatise. :— f. fuliginosum A. KERNER. —<br />

Csík : Öcsém havas pr. Balánbánya (KÜMMERLE). — f. steneilema N. P. —<br />

Visocica et Malovan (LENGYEL). — f. Baumgartenianum SCHUR. —<br />

Radna : Korongyos (CZETZ). Tátra : Vaskapu supra Barlangliget (JÁVORKA).<br />

41. Hieracium villosiceps N. P.<br />

a) Subsp. villosiceps N. P. —Banatus (FRIVALDSZKY); Máramaros:<br />

in m. Podu Ciarcanu pr. Borsa 1500 m. (JÁVORKA). In montib. Kriván-<br />

Fátra : Boszudecz (id.). — Croatia: Bisnjak (LENGYEL), in montib. ad<br />

Kalnik (VUKOT., EXS. 25 p. p,, sub,nom. «criniferum»).<br />

b) Subsp. villosifolium N. P. — Brassó : Ad viam «Deubel ut» in<br />

alpe Bucsecs (FILARSZKY et MOESZ).<br />

42. Hieracium glabratum HOPPE<br />

(= villosinn-glaucum).<br />

Subsp. glabratum HOPPE. — Croatia: Viserunja (BORBÁS).<br />

43. Hieracium scorzonerifolium VILL.<br />

( = villosum-bupleuroides).<br />

a) Subsp. flexuosum W. KIT. — Laginac, Viserunja pr. Medak<br />

(BORBÁS) Croatiae. — f. pilosa in m. Trebevic Bosniae (KNAPP).<br />

I>) Subsp. scorzonerifolinum (VILL.) N. P. — Tátra: Leiten (HAZS-<br />

LINSZKY); in m. Kleiner Kriván 1350 m., solo calc. (BOHATSCH); in montibus<br />

cottuum Arva-Liptó : Béla Skala 1500 m., calc. (BOHATSCH).<br />

44. Hieracium glanduliferum HOPPE.<br />

Subsp. piliferum HOPPE f. caluifolium N. P. — Banatus (Herb.<br />

HAYNALD ex herb. SCHOTT) ; forma foliis spathulatis. Transsilvania (ex<br />

herb. SCHOTT). Statio valde dubia ! — var. multiglandalum N. P. —<br />

Banatus (FRIVALDSZKY).<br />

45. Hieracium pallidum BIVONA.<br />

(II. Schmidtii TSCH.)<br />

Subsp. cyaneum A.-T. — Eperjes (HAZSLINSZKY).<br />

59


60 KABL HERMANN ZAHN<br />

46. Hieracium silvaticum L.<br />

a) Subsp. arácsense ZAHN nov. subsp. e grege Bifidiforme<br />

ZAHN. — Caulis 60 cm. altus gracilis breviter subpilosus, superne subdense.<br />

usque ad basin subfloccosus. Folia permagna ovalia (lamina<br />

9 : 5 cm. ad 12:7 cm.), pedunculata, dilute viridia, subtus pallidiora<br />

vel violacea. utrinque brevissime subpilosa, in petiolo modice molliterque<br />

albopilosa, in parte aversa disperse vel subfloccosa, in margine denticulata<br />

vel basi dentibus maioribus munita, omnia basi abrupte angustata<br />

et parum, saepe inaequaliter in petiolum decurrentia vel exteriora truncata,<br />

obtusa vel breviter acuminata; caulina 1—2, imum breviter petiolatum<br />

ovato-lanceolatum acutum magnum, summum oblongo-lanceolatum<br />

longius acuminatum. Acladium 30 mm. longum, rami 4—5 remoti<br />

oblique patentes, ordines axium 3—4, capitula 10—15. Involucrum ut<br />

in II. silvularum, sed squamae disperse, in margine + modice floccosae,<br />

subdense glandulosae et disperse breviterque pilosae, subangustae acutae;<br />

pedunculi canescentes, spai-sissime brevissimeque pilosi, modice vel subdense<br />

tenuiterque glandulosi. Flores saturate lutei, stylo brnnneo-luteo.<br />

Prope pagum Arács ad lacum Balatonensem, in pratis montanis<br />

(KÜMMERLE).<br />

b) Subsp. bifidiforme ZAHN. —Yelebit: In m. Panas vrcb ad Duple,<br />

1100 m. (KÜMMERLE), in fagetis m. Crni Vrb ad Sarica Duple 1000 m.<br />

(id.) ; Esztergom : Pilishegy (JÁVORKA) ; Bars : Fenyő-Kosztolány (MOESZ).<br />

Trencsén-Teplicz (BÄUMLER) : f. hypotrichum ZAHN, foliis in margine et<br />

in parte aversa petioloque subdense pilosis ; Xagy-Fátra : in m. Osztri<br />

vrch (JÁVORRA, sub. nom. «rupicolum» p. p.); Alacsony-Tátra: Királyhegy<br />

(FILARSZKY); Nagyszál (SADLER); Herkulesfürdő (BORBÁS); Brassó: Pojana<br />

(MOESZ) ; Croatia : Yratno (SCHLOSSER, sub nom. «sphaerophyllum VUK. »). —<br />

Yar. dichotomum YUKOT. (H. mclanoadenium dichotomum YUKOT. no. 14<br />

var. d), involucro magno, modice vel sparsim floccoso, squamis latiusculis<br />

obscuris, capitulis 3—5. — Croatia (VUK.). — Formulae bifidum <<br />

pleiophyllogenes respondens, foliis II. bifido, pilositate H. transsilvanico<br />

subsimile. — Croatia (YUKOT.).<br />

c) Subsp. exotericum JORD. - Buda (TAUSCHER): Wolfsthal (BOHATSCH);<br />

in cottu Fehér (TAUSCHER) ; Murány (MÜLLER) ; Nyitra : in m. Havran ad<br />

Szobotist (HOLUBY) ; Mátra in m. Kékes, loco «Hidas» dicto (VRABÉLYI) ;<br />

Szepes-Olaszi (KALCHBRENNER) ; Croatia : Klek (KÜMMERLE).<br />

d) Subsp. fraternum JORD. — Borsod : Ó-Hutai erdő (BUDAI).<br />

e) Subsp. gentile JORD. a) genuinum ZAHN. — Esztergom : Pilishegy<br />

(JÁVORKA). — f. pilifolium ZAHN. — Buda (HEUFFEL) ; Nagymaros : Gesztenyés<br />

(FILARSZKY); Kramerwald, Tr.-Teplicz (BÄUMLER); Selmeczbánya: Szitnya-


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

hegy (FILARSZKY) et in m. Sytno (KMET) ; Sopron : Kis-Marton ; Yas :<br />

S.-Újfalu (MÁRTON); Nógrád: in silva Bikkalj pr. Ipoly-Litke (BORBÁS);<br />

Oszoly hegy (STAUB) ; Zólyom : Úrvölgy (BORBÁS) ; Banatus : Steyerdorf<br />

(WIERZBICKI), Herkulesfürdő (HEUFFEL). — f. supraglabrum ZAHN. —<br />

Herkulesfürdő (L. RICHTER). — ß) silvivagum JORD. — Pozsony : Gemsenberg<br />

(TAUSCHER) ; Trencsén : Holuzicz (HOLUBY) ; Bakony : Pápa-Teszér<br />

(FILARSZKY et KÜMMERLE) ; Popova cott. Gömör (A. RICHTER) ; Iglófiired<br />

(FILARSZKY); Körmöczbánya : Zólyomvölgy (JÁVORKA); Lopaca in v. Recina<br />

pr. Fiume (Rossi); Croatia (VUKOT., EXS. no. 14, sub nom. melanoadenium<br />

YUKOT.); Nadap in cottu Fehér (TAUSCHER). — 7) micropsilon JORD.<br />

(//. melcinoadenhtm cordifolium VUKOT., Exs. 14 var. c, foliis cordatis,<br />

tantum denticulatis, supra subglabris). — Croatia : St. Anna (YUKOT.) ;<br />

Trencsén : N. Podhrad (HOLUBY) ; Hont : Szimpataki völgy (JÁVORKA). —<br />

var. floccoxiceps ZAHN, involucro sat dense floccoso. — Gömör : Murány<br />

(FILARSZKY et KÜMMERLE).<br />

I) Subsp. heteroschistum ZAHN. — In m. Kékes, loco « Hidas»<br />

dicto, Matrae (YRABÉLYI).<br />

g) Subsp. oblongum JORD. — Szent-Endre pr. Budam; foliis in<br />

parte aversa fere sublanatis (BORBÁS). Cserhó tetején (HAZSLINSZKY); Bars:<br />

Kis-Apáti (MOESZ).<br />

Ii) Subsp. oegocladiim JORD. — Diósgyőr (BUDAI).<br />

i) Subsp. pleiophyllogenes ZAHN (H. murorum optimum FRIES! in<br />

sched.). — Herkulesfürdő (L. RICHTER), Nagy-Apold (HAYNALD), Krassó :<br />

Rumunyest (HEUFFEL) : in alpibus pr. O-Radna (CZETZ); in valle Rasztova<br />

gaza pr. Zuccevo Slavonic (STOITZNER). Croatia (SCHLOSSER). —<br />

Lovasberény cottus Fehér (TAUSCHER).<br />

j) Subsp. semisilvaticum ZAHN. — f. notmale ZAHN. In dumetis<br />

m. « Heuberg» pr. Hidegkút supra <strong>Budapest</strong> (FILARSZKY et KÜMMERLE). —<br />

Tátra : Drechselhäuschen (STAUB), Barlangliget —> St. Rochus (BORBÁS),<br />

Krizna havas (MÁRKUS), Igló—>Káposztafalu, Béla—>Kiszelvölgy (FILARSZKY),<br />

Trencsén-Teplicz (BÄUMLER) ; Herkulesfürdő [f. pilosum, foliis subtus<br />

modice, in margine petioloque dense pilosis ; formulae praecurrens —> bifidum<br />

respondens] (BORBÁS) ; Oravicza : Praterwald ("WIERZBICKI, sub. nom.<br />

• fOtundalum KIT.»); ad pag. Uj-Gredistye infra Szászváros cott. Hunyad<br />

(JÁVORKA); Lopaca in litt. Croatico (XoË). — f. pilifolium ZAHN. —Velebit :<br />

in m. Panas Yrh ad Duple 1100 m. (IVÜMMERLE). — f. dissertum FR.<br />

in sched. ('?//. muror. * dissectuni FR. Symb. p. 109); foliis profunde<br />

grosseque inciso-dentatis (pnecipue caulinum), ergo II. bifidi typici<br />

consimilibus. — Oravicza (WIERZBICKI). — f. polyodontum ZAHN; foliis<br />

longe petiolatis, irregulariter grosseque multidentatis, oblongo-lanceolatis.<br />

In m. Csóványos in montib. Börzsönyi hegység cott. Hont (JÁVORKA).<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

k) Subsp. serratifolium JORD.—Alacsony-Tátra: Hanneshöhe (A. RICH-<br />

TER) ; Szepes : Villa Leers (ULLEPITSCH) ; Modrus-Fiume : Mrzla vodica (NOË).<br />

I) Subsp. siluularum JORD. (11. murorum FR. ! in sched.). -<br />

Pozsony : Gebirgspark (BÄUMLER) ; Bars : Yihnye (FILARSZKY) ; Hont : in<br />

valle Szimpataki völgy supra Yerőcze (JÁVORKA) ; Tátra : Matlárháza,<br />

Tátra-Lomnicz —> Tarpatak, Iglófüred (FILARSZKY), Csorba-tó (BORBÁS, sub<br />

nom.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

sched.). - In montibus pr. Anina (BORBÁS). — var. ejtilosiceps, involucris<br />

tantum glandulosis. — Buda: in silva Zugliget (BORBÁS), «Grosse Haide»<br />

Kamaraerdő (FILARSZKY) ; N.-Podhrad (HOLUBY).<br />

c) Subsp. onosmolrichum ZAHN. <strong>Budapest</strong>inum : Törökbálint<br />

(TAUSCHER), Hárshegy in silva Zugliget (STAUB).<br />

Cl) Subsp. Pollichiae SCH.-BIP. ; sed foliis immaculatis, involucris<br />

pedunculisque tantum glandulosis. — Buda : Ferencztető (HERMANN),<br />

Hárshegy (BORBÁS) ; Esztergom : Dorog (involucris epilosis) (JÁVORKA).<br />

4<strong>8.</strong> Hieracium vulgatum FR.<br />

a) Subsp. acuminatum JORD. a) genuinum ZAHN. — Borsod: Felső-<br />

Hamor (BUDAI) ; Turócz : in m. Ostri vrch montium Nagy-Fátra (JÁVORKA) ;<br />

Sopron : in montib. Lajtha ad Kismarton (ALBACH). — ß) aspernatum<br />

JORD. — In cottu Sáros ; infioreseentia sparsim glandulosa (HAZSLINSZKY) ;<br />

Trencsén : Innovecz (BOHATSCH).<br />

b) Subsp. argillaceum JORD. — <strong>Budapest</strong>inum : Mária-Remete,<br />

Schwabenberg (BORBÁS), Ferencztető (HERMANN), Jánoshegy, typice !<br />

(JÁVORKA) ; Nyitra : Bzince (HOLUBY), foliis caulinis magnis late ovatolanceolatis<br />

subpetiolatis, ad 10 evolutis ; Trencsén: N.-Podhrad, in v.<br />

Bosac (HOLUBY) ; Hont : Selmeczbánya Sluy vrch pr. Kormossó (KMET) ;<br />

Borsod : Bogdán-erdő pr. Miskolcz, Bépás-Huta, Kisgyőr, Diósgyőr :<br />

Tatárárok (BUDAI) ; Csorba-tó foliis valde grosse dentatis : var. macro'<br />

tomum BORB. p. p.] (BORBÁS) ; Szepes austr. (KALCHBRENNER) ; Beszterczebánya<br />

(MÁRKUS) ; Fehér : Meleghegy pr. Nadap (FILARSZKY et KÜMMERLE) ;<br />

in m. Badacsony ad lacum Balatonensem (BORBÁS). — f. chlorophyllum<br />

JORD. — In silva Zugliget ad <strong>Budapest</strong>inum (JÁVORKA), <strong>Budapest</strong>inum<br />

(BORBÁS) ; Klopács pr. Trencsén-Teplicz (BÄUMLER).<br />

c) Subsp. approximatum JORD. var. naevulifemm JORD. — Nyitra :<br />

Szobotist (HOLUBY).<br />

d) Subsp. aurulentiforme DEG. et ZAHN. — Modrus-Fiume : Risnjak<br />

(BORBÁS). Velebit : in pratis Bunjevac supra Raduc (LENGYEL).<br />

e) Subsp. aurulentvm JORD. — Borsod : Bépás-Huta (BUDAI) ;<br />

Zólyom : Urvölgy (BORBÁS) ; in valle Bajilor pr. Borberek Transsilvaniae<br />

(L. RICHTER); Pest: Pomáz (BORBÁS). — f. consociatum JORD. — Mándok<br />

1 HAYNALD páter).<br />

f) Subsp. rnmmixtum JORD. — Krassó-Szörény: Zsurest (HEUFFEL);<br />

Sopronium : in montib. Lajtha (GOMBOCZ).<br />

g) Subsp. erubescens JORD. — Bars : Fenyő-Ivosztolánv (MOESZ).<br />

h) Subsp. fait dum JORD. — In saxosis cacuminis m. « Goldbrunn»<br />

dicto pr. Körmöczbánya cottus Zólyom (JÁVORKA).


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

i) Subsp. fcstinum JORD. — Szepes-Olaszi (HAZSLINSZKY), Szomolnok:<br />

Botwasser, oberer Graben (FILARSZKY), N.-Podhrad (HOLUBY), S.-Ujfalu<br />

(MÁRTON). — f. umbraticolum JORD. — In m. Osztri vrch Nagy-Fátrae<br />

(JÁVORKA). — var. caesio-vulgatum ZAHN (multifloccum ZAHN. Herb. Mus.<br />

Nat. Hung.), caule ad 60 cm. alto, foliis radicalibus ad 6 breviter dentatis,<br />

exterioribus oblongis, interioribus lanceolatis, supra glabris dilute<br />

viridibus, subtus disperse molliterque pilosis, caulinis 3—4 lanceolatis,<br />

subtus subfloccosis ; acladio ad 25 mm. longo, ramis 4 valde remotis,<br />

capitulis ad 20 ; involucris subdense glandulosis subfloccosis, squamis<br />

obscuris sublatiusculis acutis, usque ad apicem fioccosis ; stylo brunnescenti.<br />

— Transitus caesium —> vulgatum.<br />

Tátra : Drechselhäuschen (STAUB).<br />

j) Subsp. irriguum FR. — Tátrafüred (STAUB). — (H. vulgatum<br />

FR. ! in sched.). — Krassó-Szörény : Zsurest (HEUFFEL). Rozália montes<br />

(GOMBOCZ).<br />

k) Subsp. Jaccardi ZAHN, A) genuinum ZAHN. — Hont: Breznó<br />

(BORBÁS). — ß) cleductam SUDRE. — Heves : Gyöngyös et Sólymos<br />

(BORBÁS), in m. Mátra supra pag. Markaz (JÁVORKA) ; Csorba-tó Tátrae<br />

(BORBÁS) ; Transsilvania : Langenthal in v. Nässenthal (BARTH) ; Croatia :<br />

in v. Lepenice pr. Fuzine (BOREÁS, sub nom. «approximatum JORD.»);<br />

Veszprém: Vörösberény (BORBÁS, sub nom. «fastigiatum»); Pozsony:<br />

Gebirgspark (BÄUMLER) ; Buda : Mária-Remete, Szent-Endre, in silva Zugliget<br />

(BORBÁS).<br />

I) Subsp. sublaeve SUDRE. — Plesivica (VUKOTINOVIC, sub nom.<br />

«//. spar si folium maculatum VUK. », Exs. no. 22 var. a); Nagymaros:<br />

Gesztenyés (FILARSZKY).<br />

m) Subsp. szolcolense ZAHN (subsp. Szokolae in sched. Herb.<br />

Mus. Nat. Hung.). — Caulis ad I m. al tus anguloso-striatus, crassus,<br />

molliter subpilosus, basi violaceus et subglaber. Folia radicalia 1—2 sublonge<br />

subalato-petiolata, magna, oblonga, remote leviterque sinuatodentata,<br />

obtusiuscula vel acutiuscula, supra glabra, subtus subpilosa, in<br />

nervis dorsalibus obscurioribus densius pilosa ; caulina ad 12 ± remota,<br />

inferiora sublonge subalato-petiolata, media breviter petiolata, summa<br />

basi cito angustata sessilia, omnia ± ovato-lanceolata submagna (8 : 4 cm.),<br />

grosse serrato-dentata, dentibus apice glanduliformibus, supra viridia,<br />

subtus pallida et nervis obscuris prfpdita, basi subvillosa. Intlorescentia<br />

paniculata, acladio ad 20 mm. longo, ramis ad 7 remotis, ordinibus<br />

axium 3—4, capitulis 15—25. Involucrum 8—9 mm. longum, squamis<br />

subangustis obscuris clensissime glandulosis, extimis in margine subfloccosis.<br />

Pedunculi ramique epilosi cani, densissime tenuiterque glandulosi.<br />

Bractese lineares sublongae. Flores stylique lutei.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

Szokola, cottus Pest (HAYNALD).<br />

n) Subsp. trencsinense ZAHN, nov. sp. — Gaulis ad 65 cm.<br />

altus crassus angulosus, basi violaceus, usque ad inflorescentiam dense<br />

vel densissime molliterque pilosus, 3—4 mm., pilis dilutis basi bulbiferis.<br />

Folia rosularia c. 3 magna alato-petiolata, elliptica vel ovatolanceolata,<br />

rigida, viridia, supra medium denticulata, infra medium<br />

grosse dentata, supra disperse v. submodice rigidiusculeque brevipilosa.<br />

()"5 mm., pilis basi bulbiferis, subtus pallidiora et modice, in nervo<br />

dorsali petioloque + dense molliterque pilosa, obtusiuscula mucronata<br />

vel acutiuscula; caulina ad 5, inferiora magna radicalibus similia grosse<br />

dentata, media breviter petiolata vel subsessilia ovato-lanceolata, apicem<br />

versus sensim angustata acuminata, summa sessilia subtus subfloccosa ;<br />

folia in tota planta in petiolum subcito sensimve angustata. Inflorescentia<br />

squarrosa saepe fractiflexa, acladio 10—15 mm. longo, ramis<br />

paucis vel ad 4, inferioribus remotis valde suprafastigiatis (post florendi<br />

tempus), ordinibus axium 3—4, capitulis (3—) 5—25. Involucrum<br />

10 mm. longum ovatum denique ventricosum depressum, squamis subangustis<br />

acutiusculis v. acutis, epilosis, densissime longeque glandidosis,<br />

exterioribus sparsim floccosis ; pedunculi consimiles, cani. Rami deorsum<br />

densissime glandulosi subfloccosi disperseque pilosi. Flores lutei, stylus<br />

obscurus, achaenia atra.<br />

Pilis in exemplaribus minoribus ± sericeis caulium foliorumque,<br />

foliis magnis, capitulis sat magnis, glandulis densissimis longisque et<br />

pilis basi incrassatis insigne.<br />

Trencsén : In silvis pr. Nemes-Podbrad (HOLUBY).<br />

49. Hieracium bifidum KIT.<br />

a) Subsp. auroluteum DEG. et ZAHN. — Velebit: In silvis loco<br />

«Veliko Duple» dicto inter Sarica Duple et Duple, 900 m. (KÜMMERLE).<br />

b) Subsp. basicuneatum ZAHN. — Visocica pr. Divoselo (BORBÁS).<br />

f. lyratifolium ZAHN, foliis grosse et inaequaliter multidentatis. — In m.<br />

Vaskapu supra Barlangliget (JÁVORKA).<br />

c) Subsp. bifidum KIT. (//. glaucum ROCHEL in sched. ; H. pallescens<br />

ROCHEL in sched.). — Herkulesfürdő (HEUFFEL) et in v. Cserna,<br />

etiam foliis irregulariter grosseque multidentatis (HEUFFEL, BORBÁS),<br />

in fauce Prolaz (BOHATSCH) ; Korongyos (CZETZ) ; Bihar : Piatra Boghi<br />

supra Petrosz (SIMKOVICS, sub nom. «Hieracium Wimmeri f. eglandulosa»);<br />

in m. Kékes Mátrae (BORBÁS); Lipócz (HAZSLINSZKY> ; Fiume<br />

(NOË); Croatia: ügulin—*- Musulinski potok (KÜMMERLE) ; foliis cordatis :<br />

ad fl. Kőrös pr. Rév (SIMKOVICS). — f. alpestre ZAHN. — Domugled<br />

Annales Musei Nationalis Hungarici. VIII. O<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

(HEUFFEL). — f. eriopodutn ZAHN, petiolis subvillosis. — Tordai hasadék<br />

(MOESZ).<br />

d) Subsp. caesiiflomm ALMQ. — In m. Yöröskő pr. Tölgyes<br />

(PERLAKY); Máramaros : Piatra Eei (JÁVORKA). Igló-Káposztafalu : Bélavölgy<br />

—> Kiszelvölgy (FILARSZKY). — f. normale ZAHN. — In m. Piule<br />

in montibus Betyezát, 1400 m. (JÁVORKA). — Velebit : «Yeliko duple»<br />

ad pag. Duple (KÜMMERLE). — f. naevibifidum A.-T. — Brassó : Czenk<br />

(MOESZ). — f. pseudoligocephalum ZAHN. — Szepes : in v. Bay ad<br />

Szepes-Olaszi (KALCHBRENNER) ; Brassó: in valle Malajesti völgy alpium<br />

Bucsecs (FILARSZKY et MOESZ). — f. alpigenum ZAHN. — Velebit : Debeli<br />

kuk ad Duple 1000 m. (KÜMMERLE), ad Duple 913 m. (id.), in m. Crni<br />

Vrh ad Sarica Duple 1000 m. (id.), in m. Malovan supra Raduc (LENGYEL).<br />

e) Subsp. cardiobasis ZAHN. — Kostwjaczka [Malom] (MÁRKUS);<br />

Piatra Rei pr. Borsa 1G00 m., cott. Máramaros (JÁVORKA); Magas-Tátra:<br />

Barlangliget (JÁVORKA), Tátra-Lomnicz —Tarpatak (FILARSZKY) ; Árva : in<br />

alpe Boszudecz supra Kralován (JÁVORKA); Gömör: Murány (FILARSZKY),<br />

Sztraczenai völgy (FILARSZKY et KÜMMERLE). — f. densifloccum ZAHN, foliis<br />

magnis (ut in IL siluivago), supra glabris, interioribus inaequaliter<br />

grosseque multidentatis. — Gömör: Murány (FILARSZKY et KÜMMERLE).<br />

f) Subsp. ijicisifolium ZAHN. — Sáros: Eperjes (HAZSLINSZKY);<br />

Nagy-Fátra : in m. Osztri vrch (JÁVORKA, sub nom. «rupicolum») ; Gömör:<br />

Murány (FILARSZKY) ; Máramaros : Nagv-Pietrosz havas, Piatra alba<br />

(FILARSZKY et JÁVORKA) ; Magas-Tátra : Késmárk (FILARSZKY et MOESZ) ;<br />

Popova (A. RICHTER).<br />

g) Subsp. JcésmárJcie7ise ZAHN, nov. subsp. — Caulis 35—56 cm.<br />

altus tenuis disperse molliterque pilosus, fere usque ad basin floccosus,<br />

i strictus, basi + violaceus. Folia longe petiolata ovata + (exteriora)<br />

obtusiuscula, reliqua oblonga vel oblongo-lanceolata, acutiuscula vel<br />

acuminata acuta, submollia, dilute viridia, subtus pallide viridia, leviter<br />

sinuato-denticulata vel basi dentata, dentibus apice glanduliformibus,<br />

svpra disperse brevissimeque pilosa, subtus disperse vel submodice, in<br />

margine nervoque dorsali subfloccoso et in petiolo modice pilosa, in<br />

petiolum abrupte vel citissime et saepe inaequaliter contracta; caulinum<br />

1 breviter petiolatum lanceolatum ± longe acuminatum denticulatum,<br />

subtus pariter ac rosularia interiora vix modice floccosum. Inflorescentia<br />

suprafastigiata, acladio 2—3 cm. longo, ramis 2 remotis,<br />

ordinibus axium 3, capitulis 3—7. Involucrum 10 mm. longum ovatum,<br />

squamis subangustis acutiusculis obscuris, disperse, in margine modice<br />

lloccosis, anguste diluteque floccoso-limbatis, subpilosis, disperse glanpulosis<br />

; pedunculi cani, disperse breviterque pilosi. apice sparsissime<br />

glandulosi. Flores lutei, stylo obscuro.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

In silva «Langer Wald» pr. Késmárk (HAZSLINSZKY).<br />

h) Subsp. lobosum ZAHN, nov. subsp. — Caulis 50—70 cm. altus<br />

gracilis subfloccosus breviter subpilosus, strictus, superne densius floc-<br />

•cosus. Folia radicalia c. 5 longe petiolata, exteriora saepe subparva obovata<br />

obtusiuscula, basi truncata vel breviter contracta, sequentia magna,<br />

cum petiolo ad 16 cm. longa, ovato-lanceolata vel oblongo-lanceolata<br />

vel ovato-oblonga, acutiuscula vel breviter acuminata, mollia, viridia,<br />

supra glabra vel pilis dispersis brevibus obsita, supra medium denticulata,<br />

a medio ad basin sinuato- vel basi fere inciso-grosseque dentata,<br />

dentibus lanceolatis vel triangularibus longis, in petiolum subdense<br />

molliterque pilosum (2—3 mm.) profunde descendentibus (sed in plantis<br />

minus bene evolutis vix descendentibus), subtus disperse, in nervo<br />

dorsali subfloccoso densius molliterque et brevissime pilosa ; caulina<br />

1 (—2), imum petiolatum lanceolatum basin versus inciso-dentatum, in<br />

tota parte aversa disperse floccosum, summum lineare longum subdense<br />

floccosum. Acladium 12-—25 mm. longum, rami ad 4 remoti, ordines<br />

axium 3, capitula 5—12. Involucrum 11 mm. longum ovatum, squamis<br />

obscure viridibus, distincte diluteque marginatis, angustis, cicutissimis,<br />

usque ad apicem flnccosis, in margine modice vel subdense floccosis,<br />

modice pilosis disperseque glandulosis, pilis dilutis basi obscuris submollibus<br />

1 mm longis ; pedunculi cani, breviter molliterque subpilosi<br />

disperseque glandulosi. Flores saturate lutei, stvlo brunnescenti.<br />

Gömör : in valle Erzava pr. Murány (KÜMMERLE).<br />

50. Hieracium dentatum HOPPE<br />

(=z villosum-silvaticum [vel > bifidumj).<br />

a) Subsp. basifoliatum N. P. — Transsilvania: in subalpe Skerica<br />

ad pag. Pocsága (SIMKOVICS).<br />

b) Subsp. expallens N. P. (vix FR.). — Transsilvania: ibidem<br />

(SIMKOVICS). —• var. roszudecense ZAHN. — Folia radicalia supra disperse<br />

pilosa, caulina dentibus angustis apice glanduliformibus munita ; caulis<br />

partim epilosus, floccis deorsum mox evanidis; capitula 1—2; interdum<br />

ramus secundus 3-cephalus evolutus est. — Árva : solo calc. montis<br />

Roszudecz montium Kriván-Fátra (JÁVORKA).<br />

51. Hieracium pallescens W. KIT.<br />

(=villosam < bifidum vel dentatum-bifidum).<br />

Subsp. pallescens W. KIT. — Yelebit (VUKOT., Exs. 19, sub nom.<br />


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

52. Hieracium psammogenes ZAHN<br />

( = incision -bifidum).<br />

Subsp. psammogenes ZAHN. — Magas-Tátra: Barlangliget (JÁVORKA);<br />

Radna : Korongyos (CZETZ) ; characteribus H. caesiijlori, sed foliis supra<br />

pilosis.<br />

53. Hieracium cinerascens JORD.<br />

(= silv at i cum-pallidum).<br />

a) Subsp. cinerascens JORD! — Sopron: in m. Brennberg (GOMBOCZ),<br />

b) Subsp. vratTlikense ZAHN, nov. subsp. — Rliizoma crassum<br />

ssepe pluricaule. Caulis tenuis saepe fiexuosus ad 20 cm. altus, disperse<br />

vel submodice albo-pilosus, 2-—2 - 5 mm., usque ad basin subfloccosus,<br />

superne modice, usque infra medium disperse tenuiterque glandulosus.<br />

Folia radicalia ovalia vel oblonga vel oblongo-lanceolata, breviter petiolata.<br />

rigida, glaucescenti-viridia subtus pallidiora, irregulariter denticulata<br />

vel basi grossius dentata, ssepe margine subundulata, effloccosa,<br />

subtus molliter subpilosa, 1—2 mm., supra et in margine disperse<br />

tenuiterque glanduloso subdense vel dense setosa, setis crassis curvatis,<br />

iuniora in margine nervoque dorsali, prcecipue basin versus, et in<br />

petiolo albido-subvillosa, pilis distincte dentatis; caulinum 0—1 linearilanceolatum<br />

vel subulatum. In florescentia altefurcata, acladio ad 35 mm.<br />

longo, ramis 1—2 remotis, ordinibus axium 3, capitulis 2—6. Involucrum<br />

9—10 mm. longum canescens, squamis angustis acutis vel acutissimis<br />

apice barbulatis, sat dense fioccosis glandulosisque, sparsim pilosis<br />

; pedunculi cani, dense tenuiterque glandulosi, epilosi. Flores saturate<br />

lutei, ligulis apice haud ciliatis, stylis brunneo-luteis. Acbaenia atra.<br />

Lika-Krbava : Senjsko Bilo, Vratnik, in pratis lapidosis supra<br />

portum Zengg 600 m. (KÜMMERLE).<br />

(BORBÁS).<br />

54. Hieracium Wiesbaurianum UECHTR.<br />

(= biftdum-pallidum).<br />

Subsp. Wiesbaurianum UECHTR. — In m. Badacsony Balatonensí<br />

55. Hieracium onosmoides FRIES.<br />

(— vulgatum < pallidum).<br />

Subsp. danubiale BORB. (//. Schmidtii FREYN, 11. Schmidtii ß) foliosum<br />

SIMK.) — <strong>Budapest</strong>inum : Alt-Ofen (BORBÁS), Háromhatárhegy


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

(JÁVORKA, SIMKOVICS), Gaisberg (BOHATSCH), Felső-Kecskeliegy (PERLAKY),<br />

Leopoldfeld (FREYN), in quercetis m. Johannisberg 220 m. (id.). — Caulis<br />

saepe ex omni ala ramosus, ramis foliosis.<br />

56. Hieracium caesium FR.<br />

(= vulgatum-silvaticum-glaucum).<br />

a) Subsp. caesium FR. — Drechselhäuschen Tatrae (STAUB); Stoeh<br />

in montib. Kleiner Kriván 1380 m. (BOHATSCH); Selmeczbánva : in m.<br />

Szitnya (KMET); in silva «Praterwald» pr. Oravicza Banatus (WIERZBICKI,<br />

sub nom. «murorum»).<br />

b) Subsp. calcigenum REHM. — Hunyad: In dumetis ad pag.<br />

Kimpulunyag 900 m. ad ped. aust. m. Retyezát (JÁVORKA), Uj-Gredistye<br />

pr. Szászváros (id.), in valle « Szurdok» infra oppidum Petrozsény (id.).<br />

c) Subsp. fariniferum ZAHN. nov. subsp. — Caulis c. 30 cm.<br />

altus, usque ad basin floccosus, basin versus violaceus et sparsim pilosus,<br />

superne albido-tomentosus. Folia radicalia ± longe petiolata ovatovel<br />

oblongo-lanceolata, magna, utrimque angustata, sinuato-dentata vel<br />

denticulata, dentibus apice glanduliformibus, supra dilute viridia glabra<br />

lucida subglaucescentia, subtus disperse vel submodice molliterque pilosa<br />

et disperse floccosa, in margine petioloque subpilosa, exteriora interdum<br />

etiam supra sparsissime pilosa, caulina 1—2 lanceolata. subtus densius<br />

floccosa, summum cano-viride. Acladium 10—20 mm. longum. rami<br />

3—4 valde remoti, ordines axium 3, capitula (3—) 5—12. Involucrum<br />

9 10 mm. longum ovatum canum, squamis subangustis acutis canotomentosis<br />

disperse breviterque pilosis sparsim glandulosis; pedunculi<br />

albido-cani ± eglandulosi epilosique. Flores stylique lutei.<br />

Transsilvania : Piatra Strucu pr. Felső-Vidra (SIMKOVICS, sub nom.<br />

«bifulum»).<br />

d) Subsp. laei'icaule JORD. — Bars: Fenyő-Kosztolány (MOESZ).<br />

c) Subsp. markazense ZAHN. nov. subsp. — Caulis 40—45 cm.<br />

altus, floccosus, epilosus, basi violaceus, plerumque ex omni ala<br />

ramosus. Folia radicalia magna, latissime lanceolata, supra glabra<br />

viridia, petiolata, utrimque attenuata, dentata vel grosse dentata, subtus<br />

sparsim tenuissimeque pilosa et sparsim floccosa, in nervo dorsali<br />

petioloque subdensius vel modice pilosa ; caulina 2—3. basi saepe dentibus<br />

nonnullis valde magnis munita. Acladium 5 cm. longum, rami 4.<br />

inferiores longi foliosi suprafastigiati. ordines axium 4, capitula ad 12.<br />

Involucrum 10 mm. longum, squamis subangustis, acutiusculis vel acutis,<br />

submodice breviterque pilosis, modice floccosis, sparsim tenuiterque<br />

glandulosis ; pedunculi cani sparsim pilosi subeglandulosi. bracteis 3—4<br />

8!)


70 KARL HERMANN Z


DIE UNGARISCHEN HIERAC'IEN.<br />

Uj-Gredistye pr. Szászváros (JÁVORKA), Kimpulunyag sub alpibus Retyezát<br />

900 m. (id.) — f. alpestre Z. — Brassó: In valle «Malajesti völgy»<br />

alpium Bucsecs 1600 m. (FILARSZKY, MOESZ). -— var. basilanatum KOTSCHY<br />

in sched., involucro pilis nonnullis praeter glandulas obsito, foliis basin<br />

versus ± grosse dentatis, ovatis vel ovato-lanceolatis ; reliqua omnino ut<br />

in H. transsilvanico typico. — Nagyszeben (KOTSCHY). — f. glabriusculum<br />

ZAHN, foliis breviter et vix modice pilosis, primo aspectu subglabris.<br />

— Boplaka pr. Nagyszeben (Fuss) ; Nasi ce cott. Pozsega (PAVICH). —<br />

f. lepiocephalum SCHLOSS. et VUKOT. (VUKOT., Exs. 20; SCH.-BIP., Cichor.<br />

suppl. II no. 142; F. SCH., Herb. norm. nov. ser. I no. 97), capitulis<br />

maioribus quam in typo. — Agram (VUKOT.). — f. tömösense SIMK. —<br />

In pinetis ad Borszék : Bükk havas (PERLAKY) ; Stanuluj vertiku pr.<br />

Borsabánya (FILARSZKY et JÁVORKA); Radna (PORCIUS) ; Valya Valyereaszka,<br />

Ünőkő (HAYNALD).<br />

5<strong>8.</strong> Hieracium praecurrens VUKOT.<br />

(= transsilvanicum-silvaticum).<br />

a) Subsp. lancifolium VUKOT. {IL melanoadeninm lancifolium<br />

VUKOT., Exs. no. 14 var. a). — Ad thermas Varasdinenses (VUKOT.). —<br />

II. mucescens VUKOT., EXS. 15, est forma vernalis huius subspeciei.<br />

b) Subsp. odorans BORB., formulae transsilvanicum > silvaticum<br />

respondens, foliis ovatis, basi dentatis, mollibus, supra modice breviterque<br />

pilosis, petiolo villoso, fol. caulinis saepe ad 3 magnis (II. vulgatnm<br />

v. trachysetum BORB. p. p.). — Herkulesfürdő 180 m. (BAENITZ);<br />

Transsilvania : in silva «Oias» pr. Blasendorf [Balázsfalva] et pr. Klein-<br />

Kopisch (BARTH). — H. lasiophyllum HAYNALD in sched.<br />

c) Subsp. plusiotrichum BORB. (subserratij olium ZAHN). — Inter<br />

transsilvanicum et silvaticum quasi intermedium. Caulis ad 75 cm. altus<br />

crassiusculus, pilis mollibus modice numerosis subbrevibus obsitus. Folia<br />

rosularia numerosa, ovata vel elliptica, utrimque pilosa, in nervo dorsali<br />

petioloque dense molliterque pilosa, basi truncata vel leviter cordata,<br />

dentata vel grosse dentata, dentibus numerosis varie longis sacpe<br />

angustis, ssepe in petiolum descendentibus, apice glanduliformibus ;<br />

caulina 1—2, summum anguste lanceolatum, profunde glanduloso-dentatum.<br />

Involucrum ovatum 9—10 mm. longum, squamis atro-viridibus,<br />

intense dilute marginatis, effloccosis, densissime glandulosis, epilosis;<br />

pedunculi consimiles, cani. Stylus obscurus. — Herkulesfürdő (BORBÁS);<br />

Brassó : Czenk erdő (MOESZ) ; in pinetis ad pag. Kimpulunyag ad ped.<br />

austr. alpium Retyezát 900 m. (JÁVORKA). — Forma involucris sparsissime<br />

pilosis (scd dense glandulosis) in herbidis subalp. m. Piule alpium<br />

Retyezát 1400 m. (id.).<br />

71


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

d) Subsp. praecurrens YUKOT. [H. murorum FRIES ! in sched. ;<br />

//. rotundatum HEUFF. ; II. scotophyllum YUKOT., EXS. no. 16; H. melanoadenium<br />

brachypliyllum YUKOT. no. 14 var. b ; var. dichotomum et<br />

cladophoram YUKOT. p. p.). — Retyezát (HEUFFEL); Croatia (YUKOT.). —<br />

Involucra H.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

decurrentibus, glanduloso-denticulatis vel dentatis, supra disperse breviterque<br />

pilosis, subtus et prrecipue in margine petioloque subdense pilosis;<br />

acladio 20—30 mm. longo, ramis 3—5 tenuissimis; involucro<br />

ovato. squamis angustissimis, sat dense glandulosis sparsim pilosis, in<br />

margine fioccosis ; pedunculi consimiles, cani. — Transsilvania : in silvis<br />

pr. balneum Homoród. frequens (BARTH).<br />

60. Hieracium Waldsteinii TAUSCH.<br />

Subsp. lanifolium N. P. — Croatia: Yiserunja (LENGYEL), Lubicko<br />

brdo (BORBÁS, sub nom. «Schlössen»), Sveto brdo (id., sub nom. «lanatum»),<br />

Biokovo (PICHLER, sub nom. «lanatum»), Yelebit. (YUKOT., sub<br />

nom. «II. eriophyllum»). In m. Bizane doline ad Sugarska duliba i300 m.<br />

(KÜMMERLE), in m. Kozja vrata supra Jablanac et Babin vrh supra Medak<br />

(LENGYEL).<br />

61. Hieracium gymnocephalum GRISEB.<br />

Subsp. gymnocephalum GRISEB. (//. Tommasinii HOST, apud VISIANI<br />

in sched.). — Dalmatia (YISIANI).<br />

62. Hieracium Pichleri A. KERNER<br />

(= pannosum < gymnocephalum).<br />

Subsp. Pichleri A. KERN. («//. Tommasinii HOST» et //. lanatum<br />

Vis., Fl. Daim., apud. Vis. in sched.). — Dalmatia (YISIANI). — Caule<br />

25 cm. alto, acladio 15 cm. longo, pedunculis superne sulcatis obscure<br />

viridibus subpilosis.<br />

63. Hieracium alpinum L.<br />

a) Subsp. alpinum L. — Tátra (HAZSLINSZKY), Langer See (STAUB);<br />

Máramaros : Petrosa, Pop-Iván (YÁGNER), Nagy-Pietrosz, Stanuluj vertiku<br />

pr. Borsabánya (FILARSZKY et JÁVORKA); in m. Krajuluj 2000 m., Injeu<br />

et Árpás (KOTSCHY), Hermannstadt (Fuss). — f. pumilum HOPPE. —<br />

Betyezát (JÁVORKA), in alpe Szarkó Banatus (WIERZBICKI, HEUFFEL).<br />

f. stulosum: Árpás 2000 m. (KOTSCHY). — f. subpilosum ZAHN, BEICHB.<br />

le. XIX 2; transitas alpinum —*• gymnogenum. — In alpe Babel Banatus<br />

(BOCHEL) ; Szurul (HAYNALD) ; Betyezát : Zenoga-tó (SIMKOVICS) ; Besztercze-Naszód<br />

: in m. Cisia havas (KÜMMERLE), Korongyos et Omuluj pr.<br />

Radna-Borberek (id.); Máramaros: Stanuluj vertiku (FILARSZKY), Petrosa<br />

(KOVÁTS).<br />

b) Subsp. ralenduliflomm BACKH. — Tátra: Steinbach (HAZSLINSZKY),<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

in m. Vaskapu supra Baiiangliget 1700 m. (JÁVORKA), Kl. Kolhbachthal<br />

(HAYNALD); Kriván (Fuss).<br />

c) Subsp. gymnogenum ZAHN (H. alpinum sp. alp. 3) subpilosum<br />

b) calvifolium ZAHN, in KEICHB. IC. XIX 2). — Máramaros : Petrosa<br />

(HAZSLINSZKY), Nagy-Pietrosz, Stanuluj vertiku pr. Borsabánya, inter<br />

montib. Kozmecsek et Hoveria (FILARSZKY et JÁVORKA), Pop-Iván (VÁGNER) ;<br />

in alpe Pareng (BARTH), ad lacum Zanoga (SIMKOVICS, LOJKAI In alpib.<br />

ad Kerzeschora, Ünőkő (HAYNALD), Piatra Ineuluj (JANKA); in alpe Babel<br />

Banatus (ROCHEL). Liptó : Kriván (id.). Caulis monocephalus, ad<br />

26 cm. altus, ad 3 4 foliis bracteiformibus obsitus. — H. Csereianum<br />

HAYNALD in sclied.<br />

d) Subsp. melanoceplialum TAUSCH. (H. alpestre FRIV. in sched.,<br />

II. subalpinum CZETZ in sched., nec HEUFFEL; ? H. alp. ß) barbatnm<br />

"WAHLBG., Fl. Carp. p. 784). -— Liptó: Kriván (ROCHEL); Zólyom 1700—<br />

1750 m. (MÁRKUS); Tátra: Zöld-tó, Csorba-tó, Menguszfalvi völgy, Kőpataki-tó<br />

(FILARSZKY),Felkerthal, Kohlbachthal, Blumengarten, solo granitico<br />

c. 1400 m. (BOHATSCH), Késmárk (HEUFFEL, sub nom. «Schraderi»); in<br />

cacumine m. Babia gora supra Polhora (KÜMMERLE); Királyhegy (A. RICH-<br />

TER) ; Máramaros : in m. Kozmecsek versus Hoverla havas (FILARSZKY) ;<br />

Besztercze-Naszód : in alpe Ünőkő supra vallem Yalea Ineului 1700 m.<br />

(JÁVORKA), Korongyos (CZETZ) ; Carpathes (FRIVALDSZKY). — f. angustisquamum<br />

ZAHN. — Piatra Krajuluj 2000 m. supra Pojana Batschi<br />

(KOTSCHY). — f. setosum G. SCHNEID. — In alpib. cott. Fogaras (ANDRÄ).<br />

64. Hieracium Rostani N. P.<br />

(= alpinum-villosum).<br />

Subsp. korongyisense ZAHN, (H Baumgartenianum CZETZ in<br />

sclied.). Korongyos (CZETZ). — Cfr. REICHB. le. XIX 2.<br />

65. Hieracium nigrescens WILLD.<br />

(= alpinum-silvaticum).<br />

a) Subsp. breviciliatum, ZAHN (IL subalpiymyn HEUFF. p. p. ;<br />

11. simplex ROCHEL apud SIMK. = II. murorum b. simplex ROCH. Ban.<br />

fig. 58). — Retyezát (HEUFFEL), p. e. ad lacum Zenoga (LOJKA) et inter<br />

Muglios iugi supra Valye Rasza (HEUFFEL) ; Piatra Krajuluj supra Pojana<br />

Batschuluj (KOTSCHY). — Folia parum dentata ± spathulata vel lanceolata<br />

; squama? angustae ; pedunculi subeglandulosi, pariter ac caulis sparsim<br />

pilosi.<br />

b) Subsp. coracimun ZAHN, nov. subsp. — Caulis 18—25 cm.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

altus gracilis v. tenuis, usque acl basin dense iloecosus, modice breviterque<br />

pilosus disperseque glandulosus. Rhizoma crassum saepe 2—4caule.<br />

Folia rosularia numerosa, petiolata, obovato-spathulata et rotundato-obtusa<br />

v. ovato- vel oblongo-lanceolata acutiuscula vel (interiora)<br />

acuta, mucronata, in petiolum cito semsirnve angustata, cum petiolo ad<br />

9:2'5 cm. longa, saepe violaceo-colorata, utrimque subdense molliterque<br />

pilosa (praecipue in margine nervoque dorsali et in petiolo) et in margine<br />

disperse glandulosa, mollia ; caulina 1 (•—-2) lanceolata vel linearilanceolata.<br />

Acladium —Vi totius caulis exliibens, capitula 2. Involucrum<br />

10—12 mm. longum coracinum, squamis e basi sublatiuscula acuminata<br />

acutiuscula vel acuta aterrima immarginata, + modice breviterque<br />

nigro-pilosa et subdense vel dense nigro-glandulosa, + effloccosa. Pedunculi<br />

obscure cani, sparsim vel ± epilosi, dense glandulosi, deorsum deminute<br />

glandulosi, disperse obscureque brevipilosi. Achaenia atra.<br />

Com. Bihar: In alpe Nagy-Bihar pr. Rézbánya (KÜMMERLE).<br />

Pili molles foliorum, fiocci densi caulis et pili in superioribus<br />

plantae partibus deminuti //. íranssilvanicum in mentem revocant; an<br />

transsilvanicum > alpinum ?<br />

c) Subsp. decipiens TSCH. — In alpib. Árpáschiensibus (KAISER).<br />

d) Subsp. nigrescens WILLD. — Ad lacum Racskova cott. Lipto<br />

(HEUFFEL ; //. atrcdmn FR. ! in sched.), in v. Mlinicza (SIMKOVICS) ;<br />

Máramaros : in alpibus Petrosa et Pop-Iván (YÁGNER), Nagy-Pietrosz<br />

(FILARSZKY et JÁVORKA); Retyezát (HEUFFEL, sub nom. «subalpinum»<br />

p. p.), in cac. Paltina (JÁVORKA).<br />

e) Subsp. parciglandlllum ZAHN, nov. subsp. — Caulis<br />

25 28 cm. altus tenuis, usque ad basin tioccosus, superne sparsissime<br />

glandulosus et vix modice, basin versus subdense pilosus. Folia radicalia<br />

2 3 petiolata oblonga vel oblongo-lanceolata, in petiolum sublongum<br />

sensim attenuata. lutescenti-viiidia, denticulata vel glanduloso-dentata,<br />

utrimque modice pilosa, in nervo dorsali petioloque pilis subdensis<br />

dilutis 1*5 -2'5 mm. longis obsita ; caulina 1(—2) lanceolata, basi<br />

angustata subpetiolata, acutiuscula, serrato-denticulata vel-dentata, in<br />

nervo dorsali sublloccosa, vel plerumque summum lineari-lanceolatum<br />

vel lineare subtus subfloccosum. Acladium 20—25 mm. longum, rami<br />

1 2, capitula 1 3 ; pedunculi modice, apice densius pilosi, apice glandulis<br />

nonnullis elongatis subtenuibus obsiti, dense floccosi vel canescentes.<br />

Involucrum subatrum, 10— 11 mm. longum, squamis latis obtusiusculis<br />

vel acutiusculis apice subbarbulatis, efdoccosis, pilis subdensis obscuris<br />

ad 1"5 mm. longis glandulisque mediocriter numerosis, partim minutissimis,<br />

partim submaioribus subtenuibus obsitis, exteriorilms angustis,<br />

intc îioribus viridi-marginatis. Stylus >ul>ater. ligulse apice subciliatac.<br />

8!)


KARL HERMANN ZAHN<br />

Besztercze-Naszód : in m. Korongyos pr. liadna (CZETZ, sub nom.<br />

«Lachenalii GMEL. »).<br />

f) Subsp. subeximium ZAHN (//. Csereianum, subnigrescens et<br />

rnelanocephalum X nigrescens SIMK. in sched.). - - Carpathes orient. :<br />

in alpib. Bihariensibus pascms sub V. Biliar (SIMKOVTCS).<br />

g) Subsp. subnigrescens LTNDEBG. (submurorum Auct.). — Tátra:<br />

Felkathal (STAUB).<br />

66. Hieracium atratum FR.<br />

(= alpinum < silvaticum).<br />

ci) Sul)sp. aciitissimwm ZAHN, nov. subsp. — Gaulis ad 35 cm.<br />

altus, usque ad basin disperse glandulosus subtloccosusque, inferne subpilosus.<br />

Folia radicalia petiolata, lanceolata, serrato-dentata, subglaucescentia,<br />

supra disperse breviterque, subtus disperse, in margine sparsim<br />

glanduloso nervoque dorsali et in petiolo subdensius pilosa, 1—2*5 mm. ;<br />

caulina 3 lanceolata argute serrato-dentata, in nervo dorsali vel in tota<br />

parte aversa subfloccosa, summa lineari-lanceolata vel linearia. Acladium<br />

4—5 cm. longum, rami 1—2, ordines axium 2(—3), capitula 2—4(—5).<br />

Pedunculi canescentes, disperse vel submodice pilosi glandulosique.<br />

Involucrum ad 15 mm. longum semiglobosum, denique latissime depressum,<br />

subatrum, squamis angustis, lineari-ianceolalis, acutissimis,<br />

subatris, effloccosis, modice vel subdense obscureque pilosis (2 mm.),<br />

disperse modiceve glandulosis, exterioril)us saepe acutiusculis sparsim<br />

floccosis, interioribus dilute submarginatis. Flores lutei tubulosi, ligulis<br />

apice parum brevissimeque ciliatis, stylis obscuris ; achaenia brunneo-atra.<br />

Besztercze-Naszód : in m. Korongyos pr. O-Badna (CZETZ, sub nom.<br />

o Lachenalii»).<br />

b) Subsp. atratum FR. — In alpib. Arpaschiensibus (KAISER);<br />

Máramaros : in m. Gutin (VÁGNER). — Tátra : In cac. m. Polonina runa<br />

(HAZSLINSZKY). f. calvescens ZAHN, foliis supra glabrescentibus. Kőpataki-tó<br />

Tatrae (FILARSZKY).<br />

67. Hieracium pietroszense DEG. et ZAHN<br />

(= alpinum-bifid um).<br />

Subsp. bifidifolium DEG. et ZAHN. In valle «Malajesti völgy »<br />

alpium Bucsecs com. Brassó 1500 m., sol. congl. (FILARSZKY et MOESZ).


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

0<strong>8.</strong> Hieracium rauzense MURR.<br />

(= alpinum < bifid um).<br />

a) Subsp. farinifloccum DEG. et ZAHN. — Bihar: in alpib. Bohodjeu<br />

et V. Bihar (SIMKOVICS, sub nom. tvulgal. var. alpinum))). Máramaros:<br />

Nagy-Pietrosz, Bucuiescu völgy. Bikahegy (FILARSZKY et .JÁVORKA),<br />

b) Subsp. maculifrons DEG. et ZAHN. — Nagy-Bihar pr. Bézbánya<br />

(KÜMMERLE).<br />

c) Subsp. rauzense MURR. — Besztercze-Naszód : in alpe Ünőkő<br />

supra vallem Yalea Ineului 1800 m. (JÁVORKA); Betyezát : Zenoga-tó<br />

(LOJKA) ; Máramaros : Nagy-Pietrosz (FILARSZKY et JÁVORKA) ; Alacsony-<br />

Tátra: Djumbir (SADLER); — var. Jloccinervum ZAHN. — Máramaros:<br />

Nagy-Pietrosz, Piatra-Alba (FILARSZKY et JÁVORKA).<br />

69. Hieracium liptoviense BORB.<br />

(= nigrescens-vulgatum).<br />

Subsp. liptoviense BORB. — Gaulis 35—50 cm. altus gracilis, basi<br />

Síepe violaceus, subíloccosus, disperse glandulosus, modice vel disperse<br />

breviterque pilosus, pilis mollibus sub inflorescentia basi obscuris. Folia<br />

in rosulis sterilibus lateralibus longe petiolata (cum petiolo ad 20 cm.<br />

longa), subrhomboideo-lanceolata, 30—35 mm. lata, utrimque, in petiolum<br />

longe sensim attenuata, exteriora i obtusa, omnia denticulata vel dentata<br />

(dentibus apice glanduliformibus), canescenti-viridia, supra sparsim<br />

pilosa vel glabra, subtus disperse pilosa, in margine nervoque dorsali<br />

tantum submodice pilosa, pilis brevissimis (planta primo aspectu ± glabra).<br />

Folia in caulis basi 0—4 oonsimilia; caulina 3—4 lanceolata elongata<br />

pluridentata. sœpe grossius serrato-dentata, in margine disperse minuteque<br />

glandulosa, imum longius breviusve lateque alato-petiolatum basi<br />

subsemiamplexicaule, sequentia basin versus longius breviusve attenuata.<br />

summa subtus subfloccosa, omnia rigida vulgatiformia. Inflorescentia<br />

laxe paniculata subsquarrosa indeterminata subsuprafastigiata, acladio<br />

c. 15 mm. longo, ramis (0—•) 3—4(—5) valde remotis strictis oblique<br />

patentibus, inferioribus longis, ordinibus axium 3—4, capitulis (1—)<br />

3- 10 (—15). Involucrum 9 11 mm. longum, denique late ventricosodepressum,<br />

subatrum. squamis latiusculis acuminatis ± acutiusculis v.<br />

acutis subatris submodice breviterque pilosis (pilis subobscuris), disperse<br />

vel submodice glandulosis. subeffloccosis, interioril)us sordide viridi-submarginatis.<br />

Pedunculi obscure cani, disperse obscureque brevipilosi, sub-<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

dense glandulosi. Flores lutei, stylus obscurus, ligulse apice vix ciliatae ;<br />

acbsenia atra.<br />

Ad lac-um Csorba-tó Tatrae (BORBÁS).<br />

70. Hieracium Krasani WOL.<br />

(= alpinum-transsilvanicum).<br />

a) Subsp. bullanicm ZAHN. nov. subsp. — Habitu H. atrati.<br />

Caulis 17 26 cm. altus, disperse tenuiterque pilosus, superne sparsim<br />

glandulosus et pilis basi atris munitus, usque ad basin subfloccosus.<br />

Folia rosularia ovalia rotundato-obtusa vel oblongo-lanceolata, sat parva,<br />

acuminata, in petiolum brevem longiumve cito vel sensim angustata,<br />

lutescenti-viridia. mollia, utrimque et praecipue in margine nervoque<br />

dorsali et in petiolo subdense molliterque pilosa, denticulata. dentibus<br />

apice glanduliformibus. prseterea in margine nervoque dorsali tenuissime<br />

glandulosa ; caulinum 1 lanceolatum basi angustatum sessile, sursum<br />

bractea linearis evoluta. Acladium 2—5 cm., capitula 1 (—2). Involucrum<br />

12 mm. longum semiglobosum, squamis subangustis linearibus acutiusculis<br />

vel acutis, apice barbulatis, + effloccosis, subdense subobscureque<br />

pilosis, disperse glandulosis. subatris, interioribus anguste diluteque<br />

marginatis. Pedunculi tenues cani, disperse pilosi, sparsim glandulosi,<br />

pilis basi obscuris. Flores lutei, stylus obscurus ; acbaenia atra.<br />

Transsilvania : In alpibus vallis Bullatal (BARTH, sub nom. «pleiophyllum<br />

SCHUR» et « II aller i BAUMG.»).<br />

b) Subsp. chlorobracteum DEG. et ZAHN. Betyezát: ad lacum<br />

Zenoga (LOJKA).<br />

c) Subsp. crassiceps ZAHN, nov. subsp. — Caulis gracilis ad 30 cm.<br />

altus, usque ad basin tloccosus, superne densissime iioccosus disperseque<br />

glandulosus, ubique breviter diluteque subpilosus. Folia radicalia ad 8, alatopetiolata,<br />

oblonga vel lanceolata, exteriora minora obtusiuscula glabriora,<br />

interiora acuminata mucronata et in margine nervoque dorsali basin<br />

versus subdense molliterque pilosa, omnia in petiolum sensim angustata<br />

dilute viridia, utrimque subdense molliterque pilosa, nervo dorsali<br />

brunneo, in interioribus subfloccoso ; caulina 2—3 lanceolata vel linearilanceolata,<br />

in nervo dorsali vel in tota parte aversa subfloccosa, imum<br />

subgrosse dentatum. Acladium 4 cm. longum, rami 3 (—4), ex omni ala<br />

orti erecti, ordines axium 2- 3, capitula 5 (—9). Involucrum 10—12 mm.<br />

longum semiglobosum vel crasse ventricosum, squamis e basi lata acuminatis<br />

acutis apice barbulatis, subatris, modice pilosis glandulosisque,<br />

pilis brevibus, glandulis partim tenuibus, exterioribus tantum in margine<br />

basin versus disperse floccosis, interioribus viridi-marginatis. Pedunculi


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

modice brevipilosi glandulosique, cani, pilis 0 - o mm. longis, in caulomatibus<br />

basi obscuris. Flores dilute lutei. ligulis apice subciliatis ; stylus<br />

subater.<br />

Máramaros : in m. Nagy-Pietrosz (FILARSZKY et JÁVORKA).<br />

dj Subsp. Czywczynae ZAHN. — Banatus : in alpe Szarkó (HEUFFEL).<br />

c) Subsp. rotundiceps ZAHN. — In v. Bucuiescu ad m. Nagy-Pietrosz<br />

(FILARSZKY). — Folia caulina 3—4, rami ad 7, capitula ad 15!<br />

71. Hieracium napaeum ZAHN<br />

(= [transsilvanicum-biftdum] > alpinum vel trebevicianum > alpinum,<br />

nov. sp. interm.).<br />

a) Subsp. TiCLJiCLeiLlll ZAHN. — Rbizoma stepe pluricaule. Caulis<br />

ad 35 cm. altus, usque ad basin saepe subviolaceam floccosus, disperse<br />

molliterque pilosus, 1—2 mm., apice dense floccosus eglandulosus. Folia<br />

radicalia numerosa, petiolata, petiolis basi latis subviolaceis, pilosis vel<br />

subvillosis (2—3 mm.), elliptica vel late lanceolata, obtusa vel + acuminata,<br />

basi cito sensimve in petiolum angustata, cum petiolo ad<br />

12 :3'5 cm. longa, submollia, denticulata vel remote irregulariterque<br />

subsinuato-dentata, supra vel praecipue marginem versus pilis subrigidiusculis<br />

ad 2*5 mm. longis subpilosa vel glabrescentia, sordide sublutescenti-viridia,<br />

in margine sparsim minuteque glandulosa ; caulina<br />

1—2 lanceolata. Inflorescentia altefurcata, acladio 3—7 cm. longo, ramis<br />

1—3 valde remotis plerumque monocephalis, rarissime ad 3-cephalis,<br />

capitulis vulgo 3—5. Involucrum 10—11 mm. longum ovatum, denique<br />

late depressum, obscurum ; squamae subangustae, acutiusculae vel pleraeque<br />

acutae, apice distincte barbulatae, interiores sordide ± viridi-marginatae,<br />

exteriores obscurae, subdense breviterque pilosae, pilis subobscuris basi<br />

atris, disperse vel vix modice glandulosae, glandulis partim minutis,<br />

subeffloccosae. Pedunculi subobscure canotomentosi, breviter molliterque<br />

pilosi, superne disperse tenuiterque glandulosi, 2—3 bracteis subulatis<br />

obsiti. Flores lutei subtubulosi, ligulis apice breviter ciliatis, stylis<br />

obscuria inclusis ; achaenia brunneo-atra.<br />

Transsilvania : In silvis subalpinis vallis Bullatal, 3. VIII. leg.<br />

J. BARTH.<br />

An alpinum erinnert die längere und steifliche Behaarung der<br />

Blätter, die Drüsenbekleidung derselben, sowie die Hülle ; an bifidum<br />

die oberseits erkahlenden Blätter, die verminderte Drüsenentwicklung<br />

der ± graulilzigen Kopfstiele und der Kopfstand, an transsilvania im die<br />

Behaarung, Farbe und Form der Blätter. Kommt am Standort mit transsilvanicum,<br />

bifulum und trebevicianum vor.<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

Var. siibtrebevicianum ZAHN. — Caulomata superne dense floccosa,<br />

disperse pilosa, subdense obscureque glandulosa. Rami 3 ( -4),<br />

ordines axium 3, capitula 5 (—10). Squamae praecipue in margine basin<br />

versus subfloccosae apice distincte barbulatae subsparsim glandulosae (sed<br />

breviter subpilosae). Stylus obscure brunneus inclusus.<br />

In alpe Nagy-Bihar pr. Rézbánya (KÜMMERLE).<br />

b) Subsp. acropogon ZAHN, nov. subsp. — Caulis ad 20 cm.<br />

altus subtenuis, superne dense floccosus subtenuiter subglandulosus et<br />

pilis brevibus tenuibus dispersis obsitus, inferne modice vel basin violaceam<br />

versus disperse floccosus, simul breviter molliterque subpilosus<br />

eglandulosusque. Folia radicalia ad 7 petiolata, exteriora + ovalia minora,<br />

reliqua subovata vel elliptico-lanceolata, obtusa vel acutiuscula vel acuminata,<br />

basi abrupte vel subsensim in petiolum angustata, glandulosodenticulata,<br />

obscure viridia subtus vix pallidiora. vix rigidiuscula, utrimque<br />

breviter (1 mm.) subpilosa, in margine densius ciliata et sparsim<br />

tenuiterque glandulosa, in nervo dorsali petioloque sericeo-pilosa (2 mm.),<br />

exteriora glabriora ; caulinum 1 (—2) oblongo-lanceolatum parvum cuspidatum<br />

breviter alato-petiolatum subtus disperse floccosum, in parte<br />

superiore in nervo mediano sparsim floccosum, summum plerumque<br />

bracteiforme. Acladium 6 mm. longum, rami 2 (—3), ordines axium<br />

2(—3), capitula 3(—6); involucrum 9—10 mm. longum, initio ovatocylindricum,<br />

denique oblongo-ovatum subatrum. Squamae subangustae<br />

acutae, interne albido-barbulatae, subatrae, inferiores subviridi- vel subalbido-marginatae,<br />

omnes breviter subobscureque subpilosae et glandulis<br />

dispersis longioribus, simul modice numerosis brevissimis obsitae, effloccosae<br />

vel exteriores basi tantum sparsim floccosae. Pedunculi obscure<br />

cani, subdense floccosi glandulosisque, disperse pilosi, glandulis subtenuibus<br />

sed sublongis. Bractese obscure canae breviter subpilosae disperseque<br />

glandulosae. Flores saturate lutei, ligulis apice parum brevissimeque<br />

ciliatis, stylis obscuris. Achaenia?<br />

Brassó: In valle «Malajesti völgy» alpium Bucsecs 1500 m., sol.<br />

congl. (FILARSZKY et MOESZ).<br />

Inter II. pietroszensis subsp. bifidifolium et H. transsilvanici<br />

f. alpestrem, quibuscum ereseit, verosimiliter hybridum ; habitu H. atrati,<br />

foliis II. bifidifolii, sed in parte superiore more H. transsilvanici<br />

breviter pilosis ; involucri forma, acladio brevi glandulisque subtenellis<br />

II. transsilvanicum in mentem revocans.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

72. Hieracium prenanthoides VILL.<br />

a) Subsp. bupleurifolium TSCH. Radna (PORCIUS) : Korongyos<br />

(CZETZ) ; Nagy-Pietrosz : Bucuiescu völgy etiam f. latifolia subdentata]<br />

(FILARSZKY et JÁVORKA) ; Tátra : Stirnberg pr. Barlangliget (JÁVORKA),<br />

Drechselhäuschen (HAZSLINSZKY) ; Turócz : Krizna (MÁRKUS). Hunyad : In<br />

valle «Skoku Skorota» fontium «Oláh Zsil» in alp. Retyezát (JÁVORKA). —<br />

f. denticulatum ZAHN (H. complexum SCHUR). — Kronstadt (SCHUR).<br />

b) Subsp. crcLSsipilum ZAHN, nov. subsp. Caulis ad 50 cm. altus<br />

basi violaceus, subpilosus, effloccosus. Folia caulina ad 20, ima emarcida,<br />

sequentia lanceolata basin versus subpetiolato-angustata vel minus<br />

sed sublonge angustata sessilia, sequentia basi parum angustata semiamplexicaulia<br />

latius lanceolata, summa basi subcordata amplexicaulia<br />

parum angustata, omnia dentieulata rigida, supra disperse rigideque<br />

pilosa vel media summaque supra glabra lucida, in margine breviter<br />

rigideque pilosa, subtus albido-viridia vix modice pilosa eflloccosa, pilis<br />

basi dilute bulbosis. Acladium 5 mm. longum, rami 5—8 remoti, ordines<br />

axium 3, capitula 9—15. Involucrum 8—9 mm. longum nigrum,<br />

squamis latiusculis obtusiusculis vel acutiusculis nigris (interioribus atroviridibus),<br />

effloccosis, modice nigro-glandulosis et breviter obscureque<br />

subpilosis, glandulis sublongis, pilis basi crasse bulbosis atrisque. Pedunculi<br />

ramique nigro-subglandulosi modice tantum floccosi et disperse<br />

modiceve pilosi, glandulis crassiusculis, pilis brevibus basi atra incrassatis.<br />

Bracteœ lineares subvirides. Flores lutei, ligulis apice breviter<br />

ciliatis, stylis subatris.<br />

In m. Korongyos pr. Ó-Radna (CZETZ).<br />

Diese Form stellt wohl einen ersten Ubergang gegen //. sparsifloTum<br />

(FRIV.) FRIES dar.<br />

c) Subsp. lanceolatiun VILL. var. einereipedunculum b) serrulatum<br />

BESSE et ZAHN (Hierac. d. Schweiz 1906). — In pratis mont. pr. Körmöczbánya<br />

(JÁVORKA).<br />

d) Subsp. strictissimum FROEL. — Korongyos (CZETZ) ; Máramaros<br />

(HANÁK); Chocs (HAZSLINSZKY); Hunyad: in pratis subalpinis «Kimpu<br />

nyelului» ad fontem fl. «Oláh Zsil» alpium Retyezát (JÁVORKA).<br />

73. Hieracium valdepilosum VILL.<br />

(= prenant hoides-villosum).<br />

a) Subsp. elon/jatum WILLD. — Piatra Krajuluj 2000 m. supra<br />

Pojana Batschi (KOTSCHY).<br />

b) Subsp. Grabowskianum N. P. — Drechselhäuschen (HAZSLINSZKY).<br />

Annales Musei SationalLi Hungarici. VIII.<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

74. Hieracium epimedium FR.<br />

(= prenanthoides-bifidum).<br />

Subsp. Wimmeri UECHTR. - Tátra : Homlokos, Vaskapu (FILARSZKY),<br />

Barlangliget, Felkathal, Zöld-tó, Csorba-tó (BORBÁS).<br />

75. Hieracium carpathicum BESSER.<br />

(= prenanthoides-caesium).<br />

Subsp. carpathicum BESS. — Csorba-tó (BORBÁS).<br />

76. Hieracium Bukovicae BOHL, et ZAHN<br />

(= prenanthoides-transsilvanicum).<br />

Subsp. Bukovicae BOHL, et ZAHN (H. vulgatum SIMK. in sched.). —<br />

Transsilv. austr.-occid. : In umbrosis silvaticis vallis Biu mare pr. Klopotiva<br />

(SIMKOVICS).<br />

77. Hieracium Fritzei SCHULTZ-BIP.<br />

(— prenanthoides < alpinum).<br />

a) Subsp. foliosior ZAHN, nov. subsp. — Caulis 30 cm. altus<br />

gracilis v. subcrassiusculus, disperse floccosus, subdense pilosus (2*5—<br />

3*5 mm.), superne pilis basi atris glandulisque parvis dispersis obsitus.<br />

Folia radicalia sublonge petiolata, spathulata, exteriora subglabra, interiora<br />

disperse mediocriterve brevipilosa, ssepe emarcida; caulina 8—12,<br />

inferiora longa lanceolata, longe angustata late alato-subpetiolata, obtusiuscula<br />

vel acuta, glanduloso-denticulata vel -dentata, media utrimque<br />

attenuata sessilia acuta, summa angustiora vel lineari-lanceolata, in bracteas<br />

foliolaceas transeuntia ; omnia dilute viridia, utrimque subpilosa, in<br />

margine sparsim glandulosa. Caulis monocephalus vel e caulis medio<br />

2-cephalus. Involucrum semigloboum 15 mm. longum subatrum breviter<br />

subvillosum, squamis subangustis acutis v. (intimis) acutissimis atris<br />

effloccosis subglandulosis, pilis basi atris subdense pilosis. Flores lutei,<br />

ligulis apice ciliatis, stylis atris.<br />

Hunyad : Ad lacum Zenoga mont. Betyezát (LOJKA).<br />

b) Subsp. Fritzei SCH.-BIP. — Tátra : In v. Felkathal (STAUB), Stirnberg<br />

(JÁVORKA); Grosser Kriván: Kopa 1650 m. (BOHATSCH), forma angustifolia<br />

usque ad basin ramosa ; Alacsony-Tátra : Djumbir (SADLER).<br />

c) Subsp. spatnlifólium G. SCHNEID. — Magas-Tátra : In m. Vas-


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

kapu supra Barlangliget (JÁVORKA) ; ad lacum Békás-tó et in valle Menguszfalvi<br />

völgy (FILARSZKY). — f. stylosa S. SCHN. — In valle Menguszfalvi<br />

völgy (id.)<br />

d) Subsp. Uechtritzianum S. SCHNEID. — Magas-Tátra : Zöld-tó<br />

•{FILARSZKY et JÁVORKA).<br />

7<strong>8.</strong> Hieracium sudeticum STERNB.<br />

(= prenantlioides-alpinum).<br />

a) Subsp. JávorJcae ZAHN, nov. subsp.—Habitu omnino H. cottiani<br />

A.-T. Bbizoma crassum. Caulis 30—60 cm. altus gracilis vel crassiusculus<br />

substriatus, fere usque ad basin parcefloccosus et glandulis<br />

dispersis minutissimis luteolis obsitus, ubique subdense pilosus, pilis<br />

subrigidiusculis dilutis, basi subbulbosis obscuriusculis, flexuosis, ad<br />

3 mm. longis, hypophyllopodus vel aphyllopodus. Folia caulina 8—12,<br />

inferiora approximata sat magna (ad 16:3 vel 10 : 2 - 5 cm. longa), late<br />

lanceolata breviter acuminata, basin versus longe sensim in petiolum<br />

latissime alatum angustata, sequentia remotiora sensim decrescentia,<br />

basin versus minus attenuata, sessilia, vel ± panduriformia, basi paulo<br />

latiora sessilia fere subamplexicaulia, superiora longius acuminata acutiora,<br />

basin versus baud angustata vel basi ovata parum amplexicaulia,<br />

in bracteas subfoliolaceas decrescentia ; omnia sublutescenti-viridia<br />

mollia, utrimque breviter subpilosa, supra saepe glabriora et pilis subrigidiusculis<br />

obsita, in margine nervoque dorsali sat dense pilosa<br />

{1—1*5 mm.) et glandulis dispersis minutis obsita, subtus subreticulata,<br />

eftioccosa, in margine breviter denticulata, rarius uno alterove dente<br />

paulo maiore munita. Inflorescentia indeterminata subaltefurcata, acladio<br />

ad'2 cm. longo, ordinibus axium 3(—4), capitulis paucis vel subnumerosis<br />

; caulis interdum ex omni ala ramos flexuosos elongatos erectos<br />

foliosos plerumque 3-cepbalos emittens. Involucrum c. 10 mm. longum<br />

semiglobosum subobscurum, squamis sublatiusculis acutiusculis vel acutis,<br />

apice subbarbulatis, obscuris, effloccosis sul)glandulosis, dense pilosis<br />

(pilis subdilutis basi atris), interioribus sordide viridi-submarginatis,<br />

exterioribus laxis. Bracteae 2—3 lineares subfoliolaceae. Pedunculi subcani,<br />

disperse glandulosi (glandulis saepe sublongis), ± dense pilosi<br />

(2*5 mm.), pilis dilutis basi obscuris ; rami consimiles, sed deminute<br />

floccosi glandulosique. Flores lutei, ligulis apice dense ciliatis, stylis<br />

obscuris; achaenia brunneo-atra? inondum matúra).<br />

Hunyad: In rupestribus montis Paltina montium Retyezát 1900 m.<br />

V(JÁVORKA).<br />

If. cydoniifolio YILL. = prenanthoides < villosum alpium occiden-<br />

6*<br />

8!)


KARL HERMANN ZAHN<br />

talium comparandum et analogum, sed foliis glandulosis, involucrisr<br />

IL alpimtm in mentem revocantibus etc. diver.sum.<br />

b) Subsp. maramcirosiense ZAHN, nov. subsp. — Caulis 15—<br />

35 cm. altus tenuis vel gracilis, sat dense pilosus (1'5—2'5 mm.), pilis<br />

dilutis basi atris, in caulis basi violaceo tantum usque ad basin dilutis,<br />

usque infra medium subfloccosus, usque ad basin disperse tenuiterque<br />

glandulosus, hypophyllopodus. Folia caulina 6-—10 sensim decrescentia<br />

(radicalia tlorendi tempore emarcida), lanceolata, dilute viridia, glanduloso-denticulata,<br />

ima in basin angustata, media basin versus subangustata<br />

vel leviter panduriformia semiamplexicaulia, summa basi lata sessilia<br />

semiamplexicaulia ; omnia sensim acuminata acutiuscula, subtus distincte<br />

reticulato-venosa, utrimque ± modice molliterque pilosa (1 -2 mm.),<br />

efiioccosa, in margine subdense pilosa et minute glandulosa, summa in<br />

bracteas anguste lanceolatas virides transeuntia. Inflorescentia paniculata,<br />

acladio 3—12 mm. longo (capitulum secundum saepe pauca mm.<br />

«üb capitulo terminali ortum. pedunculo circum terminale arcuato), ramis<br />

l—4 remotis, ex foliorum caulinorum superiorum alis ortis, plerumque<br />

moneocpbalis, inferioribus elongatis et bracteis foliolaceis obsitis. Involucrum<br />

9—11 mm. longum, denique latissimum, initio semiglobosum.<br />

Squamae latiusculse acuminatae acutiusculae vel pleraeque acutae, apice<br />

albido-subbarbulatae, eftloccosae, vix modice brevissimeque pilosae (pilis<br />

obscuris), mediocriter vel subdense glandulosae (glandulis partim minutissimis),<br />

exteriores nigrae, inferiores subviridi-marginatae et in interiore<br />

parte virides. Una bractea viridis in acladio evoluta ; baud raro etiam<br />

squamae basales involucri subvirides. Pedunculi obscure cani obscure<br />

subpilosi (1 mm.) subdenseque glandulosi, glandulis varie longis. Flores<br />

lutei, ligulis apice ciliatis, stylis subobscuris ; acbaenia initio dilute<br />

brunnea, denique brunnea.<br />

Máramaros : In m. Stanuluj vertiku pr. Borsabánya et in valle<br />

Bucuiescu-völgy ad alpem Nagy Pietrosz m. Bikabegy (FILARSZKY et<br />

JÁVORKA, 19. VII).<br />

79. Hieracium nigritum UECHTR.<br />

(— prenanthoides < nigrescens).<br />

Subsp. nigritum UECHTR. — Szepes : Fehér-tó (BORBÁS).<br />

80. Hieracium chlorocephalum WIMM.<br />

(= prenanthoides-alpinum-vulgatum).<br />

Subsp. stygiuni UECHTR. — Tátra : Csorba-tó (BORBÁS), Langer See<br />

(HAZSLINSZKY), in valle «Menguszfalvi völgy » (FILARSZKY et KÜMMERLE).


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN. 8!)<br />

81. Hieracium subsinuatum BORB.<br />

(= stygium + Wimmeri).<br />

Subsp. subsinuatum BORB. — Rbizoma ssepe pluricaule. Caulis<br />

liypophyllopodus, rarius pbyllopodus, 35—50 cm. altus gracilis obsolete<br />

striatus, ubique molliter subpilosus, in superiore tertia parte subfloccosus.<br />

Folia rosularia compluria vel emarcida et folia caulina inferiora<br />

appropinquata propter caulis basin inserta, oblongo-lanceolata, longe<br />

attenuata subpetiolata, basi late vaginanti amplexicauli sessilia, argute<br />

serrato-dentata, dentibus apice glanduliformibus ssepe in petiolum insequaliter<br />

descendentibus, acuta vel sublonge acuminata, glaucescentiet<br />

gramineo-viridia, supra fere glabra, subtus parum vel subconspicue<br />

reticulato-venosa et pariter ac in margine vix modice, in nervo dorsali<br />

petioloque modice molliterque pilosa; caulina c. 6(—8) plerumque<br />

sensim decrescentia remota, basi angustata subpetiolata vel cuneata<br />

sessilia, inferiora oblongo-lanceolata. media ssepe elliptico-lanceolata,<br />

summa lanceolata vel lineari-lanceolata basi lata ssepe paulo amplexicauli<br />

sessilia, basin versus irregulariter grosseque serrato-dentata, supra<br />

medium longe triangulato-acuminata integerrimaque. Acladium ad 30 mm.<br />

longum, rami 2—6 valde suprafastigiati valde remoti, ssepe ex omni ala<br />

orti, oblique erecti substricti, inferiores longi tenues, ovdine axium<br />

3—4, capitula 5—15 (—30). Involucrum 9—10 mm. longum (haud raro<br />

abortum) ovatum, squamis atris sublatiusculis obtusis immarginatis,<br />

disperse vel basi modice floccosis, subdense breviterque canopilosis et<br />

modice glandulosis. Pedunculi albidocani, vix modice obscureque pilosi<br />

et disperse nigro-glandulosi, tenues, glandulis deorsum mox evanidis.<br />

Flores lutei plerumque tubulosi. ligulis apice ciliatis, stylis obscuris.<br />

Tátra : In herbidis ad lacum Csorba, 7. VIII. leg. BORBÁS.<br />

82. Hieracium laevigatum "NVILLD.<br />

u) Subsp. firmum JORD. (//. triilentaium FR. ! in sched.). — Banatus<br />

: Oravicza (HFRBICH).<br />

b) Subsp. golhirum FR. —Szomolnok : Bothwasser [oberer Graben]<br />


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

breviter subpilosus, usque infra medium subfloccosus, basi purpureus,,<br />

aphyllopodus, tenuis. Folia caulina 7- 9 late lanceolata, rigida, in margine<br />

subrevoluto brevissimeque piloso glanduloso-denticulata vel subdentata,<br />

inferiora basin versus longe attenuata subpetiolata, media basi<br />

breviter angustata sessilia, supra sparsim floccosa. subtus brevissime<br />

subpilosa et disperse, in nervo dorsali subdense floccosa ; superiora basi<br />

rotundata sessilia subtus subdense floccosa. Acladium ad 25 mm. longum,<br />

rami 2—3, ordines axium 2 ( 3), capitula 2—5. Pedunculi cani,<br />

pilis dispersis basi atris apice saepe destructis glandulisque sparsis obsiti.<br />

Involucrum 8*5—9 mm. longum ovatum atrum, squamis latiusculis<br />

obtusiusculis v. acutiusculis, in dorso pilis dispersis atris brevibus et<br />

glandulis sparsis obsitis, subeffloccosis. Flores lutei, stylo obscuro.<br />

Tátra : In herbidis ad lacum Csorba (BOBRÁS).<br />

e) })urj)uricavile ZAHN, nov. subsp. — Caulis ad 70 cm. altus<br />

obscure purpureus subglaber vel sparsissime pilosus, disperse floccosus,<br />

eglandulosus. Folia caulina ad 20 sensim decrescentia, subremota, late<br />

vel superiora subanguste lanceolata, rigida, saturate viridia, subtus vix<br />

pallidiora, saepe violaceo-subcolorata, acuminata acuta, apice saepe subcontorta,<br />

basi angustata sessilia, serrato-denticulata, in margine saepe<br />

subrevoluta, subepilosa vel inferiora in margine basin versus pilis brevissimis<br />

obsita, summa subtus subfloccosa. Inflorescentia apice umbellata<br />

deorsum paniculata, acladio 15—25 mm. longo, ramis 6—15, inferioribus<br />

valde remotis subtenuibus longis purpureis apice ramosis ; ordines<br />

axium 3—4, capitula 7—30, saepe partim aborta. Involucrum 9'5 mm.<br />

longum denique crasse ovatum. subatrum. squamis latiusculis acuminatis<br />

acutiusculis atris, interioribus sordide viridibus. exterioribus disperse<br />

(basi submodice) floccosis, subepilosis sparsimque microglandulosis, imis<br />

laxis. Bracteae c. 3—4. Pedunculi apice subincrassati cani epilosi eglandulosi,<br />

rami deorsum cito sparsiflocci. Flores saturate lutei, stylis obscuris.<br />

Zólyom: in cacumine m. «Goldbrunn» pr. Körmöczbánya (JÁVORKA).<br />

f) Subsp. rigidum HARTM. f. coronopifolium UECHTR. — In collibus<br />

Budisová pr. N. Podhrad (HOLUBY).<br />

g) Subsp. sopronierise ZAHN, nov. subsp. — Inter laevigata m<br />

et H. vulgati ssp. acuminatum JORD. quasi intermedium. Caulis ad 70 cm.<br />

altus crassus purpureo-violaceus disperse pilosus, usque ad basin floccosus,<br />

in inferiore tertia parte dense pilosus (2—3 mm.\ phyllopodus.<br />

Folia rosularia elongato-lanceolata (15 : 3 cm.), in petiolum late alatum<br />

sensim angustata sublonge acuminata, utrimque subfloccosa, subtus disperse<br />

vel submodice, in margine nervoque dorsali modice molliterque<br />

pilosa, utrimque 3—4 dentibus maioribus et subnumerosis parvis munitar


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

rigida, + canescenti-viridia saepe purpurascentia ; caulina ad 20, ima<br />

subappropinquata radicalibus similia, sequentia subcito decrescentia,<br />

reliqua magis remota sensim decrescentia basi angustata subpetiolata<br />

vel cuneata sessilia, saepe sat grosse dentata, utrimque submodice floccosa,<br />

apice saepe subcontorta. Inflorescentia subsuprafastigiata. acladio<br />

12 mm. longo, ramis 5—10, superioribus approximatis, inferioribus<br />

remotis oblique erectis, ordinibus axium 3(—4), capitulis 10—20 (vel<br />

compluribus, sed saepe multis abortis). Involucrum 10 mm. longum<br />

denique depressum, initio crasse ovatum, obscure viride, squamis subangu8tis<br />

acuminatis obtusiusculis vel subacutis obscuris distincte subviricli-marginatis,<br />

disperse submodiceve floccosis, subglandulosis, epilosis.<br />

Pedunculi canotomentosi disperse glandulosi epilosi, glandulis tenuibus.<br />

Flores aureo-lutei, stylo obscuro ; acbaenia subatra.<br />

Sopron : in silva pr. Felső-Pulya (GOMBOCZ).<br />

h) Subsp. tridentatum FR. — Zólyom-Brezó (BORBÁS).<br />

83. Hieracium Knafii CELAK.<br />

(= laevigatum-vulgatum).<br />

Subsp. Knafii CELAK. — Fehér : Nadap (TAUSCHER) ; Heves : Cseviczefürdő<br />

(VRABÉLYI).<br />

84. Hieracium illyricum FR.<br />

(= laevigatum-Glanca).<br />

Subsp. saxatile JACQ. (H. Arpádinum BORB. in sched.). — Turócz :<br />

in convallibus ad pagum Blatnicza (BORBÁS, 7. YHI. 1892).<br />

85. Hieracium ramosum W. KIT.<br />

( = laeviga tum-b ifidum).<br />

a) Subsp. calcigenum REHM. — Turócz : In m. Drjenok infra<br />

pagum Blatnicza (JÁVORKA); Sáros: Eperjes (HAZSLINSZKY); Hunyad: ad<br />

Uj-Gredistye infra oppidum Szászváros (JÁVORKA). — Folia supra saepe<br />

leviter maculata.<br />

b) Subsp. ramosum W. KIT. — Turócz: Osztri vrch pr. Blatnicza<br />

(JÁVORKA); in subalpinis pr. O-Badna (PORCIUS). In collibus supra vineas<br />

Sârdaënses Horibus tubulosis] (HAYNALD).<br />

c) Subsp. serratilanceum ZAHN, nov. subsp. — Caulis ad<br />

70 cm. altus eglandulosus, phyllopodus vel hvpophyllopodus, superne<br />

dense floccosus et disperse pilosus, deorsum magis pilosus minus floccosus,<br />

inferne subdense molliter pilosus (2*5 mm.) effloccosus. Folia<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

rosularia 0—3 saepe longissime alato-petiolata (cum petiolo ad 25 cm. :<br />

3 cm. longa), late lanceolata. exteriora oblonga breviora obtusiuscula,<br />

reliqua acuminata acutiuscula vel acuta, omnia in petiolum longe vel<br />

longissime angustata, supra glabra vel sparsim, in margine nervoque<br />

dorsali subfloccoso et in petiolo modice, in parte aversa disperse pilosa,<br />

mollia vel subrigida. dilute glaucescenti-viridia. inaequaliter sinuato- et<br />

serrato-dentata, dentibus subnumerosis apice glanduliformibus; caulina<br />

3 6 remota alato-petiolata vel basi angustata sessilia, lanceolata vel<br />

anguste lanceolata. irregulariter et + sinuato-grosseque dentata, utrimque<br />

dentibus ad 6 maioribus saepe triangularibus in petiolum descendentibus<br />

munita, etiam summa + dentata et in tota parte aversa subfloccosa.<br />

Inflorescentia laxissime paniculata, acladio ad 35 mm. longo, ramis 3—5,<br />

inferioribus valde remotis longis apice ramulosis oblique erectis, ordinibus<br />

axium 4, capitulis 10 20 saepe partim abortis. Involucrum<br />

8—9-5 mm. longum obscurum ovatum, squamis subangustis acutis<br />

obscuris usque ad apicem subfloccosis disperse glandulosis pilosisque,<br />

interioribus dilute marginatis. Pedunculi subsparsim pilosi canotomentosi<br />

sparsim glandulosi. Flores saturate lutei, stylo brunneo ; acbaenia<br />

obscura. — Habitu //. vulgati, involucris ut in II. bifido.<br />

Besztercze-Naszód : In subalpinis pr. O-Badna (PORCIUS).<br />

86. Hieracium inuloides TSCH.<br />

(= laevigatum-prenanthoides).<br />

Subsp. lanceolatifolium ZAHN. — Szomolnok: Rothwasser [Oberer<br />

Graben] (FILARSZKY).<br />

87. Hieracium umbellatum L.<br />

a) Subsp. brevifolioides ZAHN (II. sabaudum HAYNALD in sclied.,<br />

H. trachycauJon doryophyllum YUKOT. in sebed., II. brachyphyllum<br />

YUK. p. p. in sched., II. nmbcllifornie latifolium YUK., Exs. 33 var. b). —<br />

Transsilvania : in collibus Sàrdaënsibus (HAYNALD) ; Mehadia (ROCHEL).<br />

Croatia (SCHLOSSER, YUKOTINOVIC) : Agram p. e. in silva Tuskanac (YUKO-<br />

TINOVIC), in m. Ostrovo pr. Zengg (KÜMMERLE). — Yariat capitulis atris,<br />

foliis minoribus vel maioribus, oblongis vel ovalibus, dentatis vel<br />

subintegerrimis. — var. tracln/p]iyto7i ZAHN ; epilosum. ubique dense<br />

floccosum ; folia in parte superiore margineque pilis stellatis densis basi<br />

valde incrassatis obtecta, scaberrima ; involucrum viride, stylus luteus.<br />

Lika-Krbava: Senjsko Bilo, in m. Ostrovo supra Zengg 50D m. (KÜMMERLE).<br />

h) Subsp. subvirgatum, ZAHN (virgatum PETER, nec PURSH). Nagy-


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

maros: Fehérhegy (FILARSZKY). Miskolcz : Bedeg-völgy (BUDAI). Budakeszi<br />

(JÁVORKA).<br />

c) Subsp. umbellatum L. a) genuinum GRISEB. 1) normale a) verum<br />

ZAHN (H. umbclliforme angustifolium YUKOT. Exs. 33 var. a). — Croatia<br />

(VÜK.), Slavonia (BAVICH, sub nom. «laevigatum») ; Mehadia (HAZSLINSZKYsub<br />

nom. «sabaudum»), in valle «Uj-Gredist} T e völgye» pr. Szászváros<br />

(JÁVORKA); Transsilvania usque ad 1000 m. (KOTSCHY); Magnovaradinum<br />

(SIMKOVICS), in cottu Bihar (TAUSCHER) ; Borsod : Diósgyőr : Királykút,<br />

Kisgyőr (BUDAI); Abauj-Torna: Szádellői kő (JÁVORKA); Heves: Nagyeged<br />

(YRABÉLYI), Mátra (TAUSCHER) ; Hont : Selmeczbánya : Kormossó (KMET) ;<br />

Pestinum (HEUFFEL), Buda (Kocsis), Blocksbelg (DORNER), Jánoshegy<br />

(TAUSCHER) ; Pozsony (TAUSCHER) ; Vas : Tarótház (MÁRTON). Tolna : Simontornya<br />

(TAUSCHER). Tátra: Mengsdorf (JERMY). — b) chlorocephalum<br />

UECHTR. — Borsod: Szirma-Besenyő (BUDAI). — 2) salicifolium A.-T.<br />

(commune FR.! in sched.). — Brassó: Fellegvárhegy (MOESZ); Krassó-<br />

Szörény : Lúgos (HEUFFEL) ; O-Badna usque ad subalpes (PORCIUS) ; Eger<br />

cott. Heves (BORBÁS) ; Gömör : Popova (A. BICHTER). — 3) latifolium ZAHN<br />

(lanceolatam NEILR., SCHLOSS. in sclied., banaticum HEUFF. in sched.) —<br />

Ivrassó (HEUFFEL), Oravicza (WIERZBICKI) ; Croatia (SCHLOSSER) ; Alsó-<br />

Fehér : Yerespatak (L. BICHTER) ; Borsod : Igriczi (BUDAI) ; Pozsony :<br />

Sandstätten (TAUSCHER). — 4) per vagi for me ZAHN (pervagum ZAHN in<br />

Magy. Bot. Lap., vix JORD.), foliis latis grosse dentatis, caule valde<br />

robusto ad l'OO m. alto ramosissimo, foliis subtus scabris. Yerosimiliter<br />

primus transitus umbellatum —> foliosum. — Gömör : Pelsőcz (JÁVORKA),<br />

Pest : m. Nagyszál (FILARSZKY) ; Illók Syrmiae typice ! (HEUFFEL). — 5) radula<br />

UECHTR. — Borsod: Igriczi (BUDAI) ; Buda : Schwabenberg (ALBACH). —<br />

G) trachydermnm ZAHN, foliis utrimque pariter ac caulis hirsutis; ad<br />

1*00 m. alt. — Buda: Hárshegy, Kammerwald (BOHATSCH); Fehér: Ercsi,<br />

Erd (TAUSCHER). — ß) stenophyllum WIMM. GRAB. 1) coroyiopifolium<br />

BERNH. — Banatus : Grebenácz (BORBÁS) ; Türkenfeld pr. Nagymaros<br />

(FILARSZKY). — Caulis ad I - 20 m. altus. — 2) gramineum GAUD.<br />

(angustifolium KOCH, linearifolium NEILR.) — Yörösvár, Nógrád-Yerőcze<br />

(FILARSZKY); Trencsén: Sztrecsno (BOCHEL, sub nom. «b) carpaticuin»<br />

BOCH.). — Y) ambigem A.-T., involucris glandulis minutissimis solitariis<br />

pilisque sparsis obsitis, reliqua ut in a 1. — Nyereghegy (HAZSLINSZKY). —<br />

f. brevifoliiforme ZAHN (inter subsp. brevifolioides et subsp. umbellatum<br />

intermedium, foliis subabbreviatis oblongis). - - Máramaros (YÁGNER).<br />

Occurrunt etiam formae jtutatae 1 in pratis demissis et apricaer<br />

1 Eine Forma putata aus dem Komit. Krassó-Szörény (HEUFFEL) ist von<br />

FRIKS in sched. als //. lactaris bezeichnet.<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

p. e. f. lactaris BERTOL. — Budafok (FILARSZKY) ; inter Juniperos ad<br />

Grebenácz Banatus (BORBÁS).<br />

8<strong>8.</strong> Hieracium virgicaule N. P.<br />

(= umbellatum-bupleuroides).<br />

Subsp. denudatum PIOCHEL (H. nudatum et H. polyphyllum b) denudatum<br />

ROCHEL in Herb. SADLER). — Carpatbes (ROCHEL in Herb. HAYNALD).<br />

Com. Trencsén (ROCHEL), Märamaros, in alpibus (Herb. SADLER; etiam<br />

cultum in berb. Sadleriano sub nom. «II. acuminatum»).<br />

89. Hieracium crocatum FRIES.<br />

(= umbcllatum-prenanthoides).<br />

Subsp. conicum A.-T. — Máramaros: Yertopa (BORSITZKY). — Involucro<br />

atro modice glanduloso disperse obscureque piloso, pedunculis<br />

consimilibus.<br />

90. Hieracium foliosum W. KIT.<br />

Subsp. foliosum W. KIT. 1) normale ZAHN. — Szerém : Karlovic et<br />

Slankamen (BORBÁS). Eperjes (HAZSLINSZKY ; sine dubio planta culta !). —<br />

[2) asperrimum ZAHN, caule longe scaberrime piloso, foliis utrimque et<br />

pnecipue subtus subdense longeque pilosis. — Romania : Dobrudsba :<br />

inter Cernavoda et Küstendje (JANKA, It. Turc. II. 1872)].<br />

91. Hieracium robustum FR.<br />

(Symb. (1848) p. 193; Epicr. (1862) p. 127 = foliosum-umbellatum).<br />

Hue pertinent 1) H. robustum FR. 1. c. = virosum-umbellatum<br />

[Persia, Rossia australis], 2. 7/. Pallonianum ZAHN, etiam virosumumbellatum,<br />

sed subspecies ab II. robusto diversa [Rossia], 3) H. largum<br />

FR., Epicr. p. 127 {II. syrmiense DEG. et ZAHN, in Magy. Bot.<br />

Lap.) SI foliosum-umbellatum.<br />

Subsp. largum FR. — Illok Syrmiae (HEUFFEL) in vineis.<br />

FRIES bat offenbar die gleiche Pflanze von HEUFFEL erhalten und<br />

beschrieben (cfr. Epicr. p. 128). Aussei dem sali er noch eine ähnliche<br />

Form von Tokaj.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

92. Hieracium sabaudum L.<br />

a) Subsp. eminens JORD. a) genuinum SUDRE. In comit. Scepusiensi<br />

Szepes] austral i (KALCHBRENNER). — ß) recti caule JORD. — Nyitra :<br />

Havran pr. Szobotist (HOLUBY).<br />

b) Subsp. obliquum JORD. var. aspericaule JORD. (H. boreale FR. !<br />

in sched., II. tenuifolium SIMK. in sched.). — Krassó : in silvis pr. Zsidó-<br />

vár (HEUFFEL).<br />

c) Subsp. quercetorum JORD. — Hunvad : Uj-Gredistye völgye ad<br />

Szászváros (JÁVORKA) ; Selmeczbánya : Kormossó (KMET) ; Borsod (BUDAI) ;<br />

Vas : S.-Újfalu (MÁRTON) ; Dobogókő ad Dömös (FILARSZKY). — f. subfariniferum<br />

ZAHN,' stylo luteo, involucris foliisque subtus mediocriter<br />

iloccosis, caulinis superioribus etiam in parte superiore subfloccosis. —<br />

Croatia : In m. Ostrovo 500 m. supra Zengg (KÜMMERLE).<br />

d) Subsp. scabiosum SUDRE 1) normale ZAHN. — Veresegyház et<br />

in cott. Nyitra (HEUFFEL, BRANIK).<br />

e) Subsp. sublactucaceum ZAHN (LI. boreale australe SCHLOSS.,<br />

IL tenuifohum HAYNALD in sched.) — Gántsihegy, Herkulesfürdő (HAY-<br />

NALD) ; Croatia (SCHLOSSER) : in m. Ostrovo supra Zengg 500 m. (KÜM-<br />

MERLE). Dorogh (RÉSELY). Buda: Wolfsthal (leg?).<br />

f) Subsp. vagum JORD. (IL boreale FR. ! in sched., IL trachycaulon<br />

polycladum et IL chenocaule lancifolium VUKOT. in sched.).<br />

Szalánd, Szécsény (HAYNALD) ; Esztergom : Dorog (JÁVORKA). Bars : Kis-Apáti<br />

(MOESZ). <strong>Budapest</strong> : Hárshegy, Jánoshegy, Kovácsi, Szent-Endre (BORBÁS,<br />

L. RICHTER, STAUB); Vas: Kőszeg, S.-Ujfalu, N.-Mákfa (BORBÁS, MÁRTON);<br />

Pozsony (SABRANSKY), Kramerwald (BÄUMLER), Érd (TAUSCHER); N.-Podhrad<br />

(HOLUBY); Nagyszál, Mátra (SADLER), Kismarton (UHL et ALBACH); S.-Remete,<br />

Langer Wald pr. Késmárk (HAZSLINSZKY); Badacsony ad lac. Balaton<br />

(BORBÁS, FILARSZKY et JÁVORKA). Croatia (VUKOT.), p. e. Lovrenica (id.);<br />

Krassó : ad Maguri (HEUFFEL); Transsilvania : Neudorf (Fuss). — f. chlorocephalum<br />

UECHTR., capitulis ± viridibus. — In m. Ostrosijaset 300 m.<br />

pr. Zengg (KÜMMERLE) ; Pozsony : Steuergrund (BÄUMLER) ; Hárshegy ad<br />

Budám (BORBÁS); Badacsonyhegy (id.); Borsod: Diósgyőr, Inkóvölgy<br />

(BUDAI). — var. subrectum JORD. — S.-Kápolna (MÁRTON).<br />

g) Subsp. virgultorum JORD. (//. boreale FR. in sched.). — Transsilvania:<br />

Lesnyek, Almakerék (HAYNALD) ; Oravicza (HERBICH), in silva ad<br />

Szászka (id.); Croatia (SCHLOSSER); Nyitra: Szobotist (BRANIK); Nógrád-<br />

Verőcze : Királykút (FILARSZKY); Kerepes (BERNÁTSKY) ; Buda (BORBÁS):<br />

Kammerwald (BOHÁTSCH) ; Sopron (GOMBOCZ).<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

93. Hieracium deltophyllum A.-T.<br />

(= sabaudum [vel ramosuirij-vulgatum).<br />

Subsp. diibicsanyense ZAHN. nov. subsp. — Caulis ad 70 cm.<br />

altus gracilis, superne dense floccosus et disperse diluteque pilosus, inferne<br />

modice floccosus et subdense diluteque pilosus, 3—3*5 mm., aphyllopodus.<br />

Folia caulina ad 18 (ima 2—3 saepe emarcida) oblongo-lanceolata<br />

acuminata dilute viridia rigida, supra glabra lucida, subtus molliter<br />

et vix modice pilosa subfloccosaque. denticulata vel dentata, dentibus<br />

glanduloso-apiculatis, inferiora in petiolum alatum sensim angustata,<br />

media brevius angustata, summa basi rotundata sessilia apice saepe<br />

contorta subtus dense floccosa. Acladium ad 25 mm. longum, rami<br />

ad 8, superiores saepe umbellati, inferiores valde remoti saepe longi,<br />

ordines axium 4, capitula ad 30. in inferioribus ramorum partibus saepe<br />

aborta. Involucrum 9 mm. longum obscurum, squamis latiusculis acuminatis<br />

obtusiusculis vel acutiusculis viridi-atris sordide viridi-marginatis<br />

disperse floccosis glandulosisque (glandulis tenellis) et pilis dilutis brevibus<br />

vix modice numerosis obtectis. Pedunculi cani. disperse pilosi<br />

glandulosique (glandulis tenellis), rami canescentes, disperse pilosi,<br />

sparsissime glandulosi. Bracteae 3 4 in squamas laxas minores angustiores<br />

subfloccosas ad involucri basin transeuntes. Flores saturate lutei,<br />

stylo obscuro.<br />

Borsod : Dubicsány (BUDAI). — Yerosimiliter racemosum-vulgatum.<br />

94. Hieracium virescens SONDER<br />

(= sabaudum-laevigatum).<br />

Subsp. virescens SOND. f. Hosticinum WIESB. (H. virescens var.<br />

angustifolium UECHTR. in sebed.). — In fagetis m. Gemsenberg ad<br />

Posonium (SABRANSKY).<br />

95. Hieracium dolosum BURN, et GREMLI<br />

(= sabaudum-umbellatum).<br />

Subsp. dolosum BURN. GREML. — Pilisbegy (JÁVORKA), Nagymaros :<br />

Fehérhegy (FILARSZKY) ; Szántó (TAUSCHER) ; Selmeczbánva : Prencov (IVMET) ;<br />

Borsod : Szirma-Bessenyő (BUDAI) ; Besztercze-Naszód : Radna-Borberek<br />

(L. RICHTER). — Folia caulina ad 00.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

96. Hieracium racemosum W. KIT.<br />

a) Subsp. barbatum TSCH., involucris caulomatibusque + pilosis !<br />

(//. dinaricmn FR. Epicr., II. Malyanum HEUFF. in sched. ; H. sessiliflorum<br />

FRIV. tab. XI ! ; H. elation FR. in sched. ; H. stiriacum A. KERN. ;<br />

//. sabaudum s) racemosum NEILR. in sched ; II. moesiacum A. KERN.<br />

et UECHTR. in sched. ! ; II. chlorothecum UECHTR. in sched. ! II. olympicum<br />

var. Jankae PICHL, in sched. ; II. corymbuliferum abruplifolium<br />

VUK. p. p. in sched. ; II. racemosum F. SCH. et WINT., Herb. norm,<br />

cent. I no. 96 !). •— f. normale, foliis caulinis inferioribus magnis<br />

approximatis reliquis sursum cito decrescentibus remotis. Esztergom:<br />

Dömös (JÁVORKA); Kramerwald pr. Pozsony (BÄUMLER); N.-Podhrad (HOLUBY).<br />

Croatia: Kalnik (VUKOT., sub nom. «LëçhenalM»). — f. dinaricum FR.,<br />

forma umbrosa latifolia, foliis caulinis superioribus subcordato-ovatis,<br />

involucris subpilosis subeglandulosis. — In silvis montanis pr. Grebengrad<br />

1 haud raro (SCHLOSSER); in montibus Szemenik pr. Temes-Szlatina<br />

(BORBÁS). — f. stiriacum A. KERN. (//. Malyanum HEUFF., H. sessiliflorum<br />

FRIV.), caule elatiore, foliis sursum + sensim decrescentibus. — Nyitra :<br />

ad pag. Zsére (MOESZ), N.-Podhrad (HOLUBY). N.-Mákfa (MÁRTON), in m.<br />

Annaberg pi\ Törökbálint cott. Pestiensis (TAUSCHER).<br />

II. corymbuliferum abruptifolium VUKOT. ist zum Teil die pseudophyllopode<br />

Form der normalen subsp. barbatum, zum Teil die pseudophyllopode<br />

Form der subsp. racemosum. — Agram.<br />

Var. sub racemosum ZAHN, habitu formse normális vel f. stiriacum,<br />

sed pedunculis caulibusque superne subepilosis. — Pest: Dobogókő<br />

(FILARSZKY). Huius variationis (inter subsp. barbatum et subsp. racemosum<br />

intermediie) forma putata est II. moesiacum KERN, et UECHTR.<br />

in sched. ! (II. chlorothecum UECHTR. in sched. ; II. olympicum var.<br />

Jankae PICHI. in sched.-), forma e planta demissa orta, ramis elongatis,<br />

pedunculis longis ad 6-bracteatis. — Kalofer Thracise bor. (PICHLER). —<br />

Der lange vor der Blütezeit geköpfte Stengel hat sich später gestreckt,<br />

trägt Blätter wie bei normalem barbatum oder racemosum, ist unterwärts<br />

zwischen den Blättern ziemlich reichharig, oberwärts zerstreut<br />

behaart und mit länglichen Blättchen besetzt. Kopfstiele grau, armhaarig.<br />

Hüllblätter breit und stumpf, mit zerstreuten Haaren und Drüsen.<br />

Blüten gelb, Griffel dunkel, Früchte dunkelbraun.<br />

1 FRIKS, Epicr. p. 107, schreibt • Grubengrad» und stellt die Pflanze merkwürdigerweise<br />

unter seine Alpextria ! Auch hat er die gleiche Pflanze in sched. als<br />

mluhim FR.» bezeichnet.<br />

- PICHLER, Plant, exs. Fl. Rumel. et Bithyn. no. 156!<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

b) Subsp. crinitum SIBTH. — f. eriostachyum BORB. (V. amoenidens<br />

ZAHN, Magy. Bot. Lap. 1909). Lika-Kvbava : In m. Yiserunja pr. Medak<br />

(BORBÁS). — Transitus crinitum-italicum, foliis longe grosseque dentatis.<br />

c) Subsp. racemosum W. KIT. (//. croaticum SCHLOSS., IL oppositifolium<br />

YUKOT.). — f. normale dl. oppositifolium VUK., EXS. 31). -<br />

Croatia (VUK.), in v. Becina pr. Fiume (NoË), Yelebit : Mali Halan<br />

(LENGYEL) ; Herkulesfürdö (HAYNALD) ; Diósgyőr (HAZSLTNSZKY, BUDAI) ;<br />

Mátra : Bagolykő (VRABÉLYI) ; Esztergom : Dömös (JÁVORKA), Dorogb<br />

(BÉSELY, .JÁVORKA); <strong>Budapest</strong>inum: Csillagvölgy (JÁVORKA), Nagymaros:<br />

Fehérhegy (FILARSZKY); Yáez : Nagyszál (id.) ; Vas : Battersdorf (MÁRTON).<br />

Kőszeg (BORBÁS). — var. substiriacum ZAHN, habitu omnino II. stiriaci,<br />

sed differt caule superne subepiloso (inferne dense longeque subsetosopiloso),<br />

pedunculis epilosis, capitulis atro-viridibus epilosis. — Nyitra :<br />

Zsére (MOESZ). — Die pseudophyllopode Form dieser Subsp. ist das<br />

H. racemos. ß) oppositifolium YUKOT. p. p. (H. croaticum SCHLOSS.,<br />

F. SCHULTZ), WOZU als 1-köpfige Exemplare die f. oppositifolium gracilentum<br />

YUKOT., EXS. 31 var. gehört. — Croatia (VUK.), Yiserunja pr.<br />

Medak (BORBÁS). — Übrigens liegen von YUKOTINOVIC auch als abruptifolium<br />

bezeichnete Stücke von Agram vor.<br />

97. Hieracium Barthianum BORB.<br />

(— racemosum > transsilvanicum ?).<br />

Habitu II. laevigati. Caulis ad l'OO m. altus gracilis vel crassiusculus,<br />

anguloso-striatus, sat dense pilosus, superne dense floccosus disperseque<br />

glandulosus, pilis 2—3'5 mm. longis dilutis in apice caulis<br />

interdum basi subobscuris, glandulis tenellis, usque ad basin subfloccosus,<br />

aphyllopodus. Folia caulina 16—20 sensim decrescentia aequaliter<br />

distributa vel media parum approximate, omnia submagna lanceolata<br />

vel oblongo-lanceolata ad 18:4 vel 10:2*5 cm. longa, inferiora in<br />

petiolum latissime alatum longe angustata brevius acuminata, media<br />

brevius angustata, superiora basi lata vel rotundata sessilia longius<br />

acuminata, omnia ± mollia lutescenti-viridia, supra submodice, subtus<br />

modice, in margine nervoque dorsali brunnescenti subdense molliterque<br />

pilosa, irregulariter dentata, utrimque c. 3 dentibus magnis simul parvis<br />

apice glanduliformibus munita, summa saepe subgrosse serrato-dentata<br />

subtus disperse floccosa, in margine sparsissime minutissimeque glandulosa.<br />

Inflorescentia paniculata vel apice umbellata, acladio ad 25 mm.<br />

longo, ramis ad 10, ordinibus axium 4, capitulis 15—40. Involucrum<br />

9—9"5 mm. longum semiglobosum obscurum, squamis e basi latiuscula<br />

acuminatis obscuris vel obtusiusculis viridi-atris sordide viridi-margina-


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

tis, disperse vel submodice pilosis glandulosisque, subeffloccosis, exterioribus<br />

angustioribus obtusiusculis laxis subfloccosis. Bracteae 3—4,<br />

pleraeque sub involucro insertae. Pedunculi cani modice diluteque pilosi,<br />

2'5 mm., submodice tenuiterque glandulosi; rami consimiles. Flores<br />

aureolutei, stylus subobscurus, achaenia brunneo-atra.<br />

Transsilvania : In silvis caeduis m. «Gliva» in subalpinis Sebesbely<br />

1000 m., 10. VIII (BARTH).<br />

Aut formulae racemosum > transsilvanicum, aut racemosum-laevigatum<br />

respondens.<br />

9<strong>8.</strong> Hieracium cuspidatum .TORD.<br />

{= racemosum-laevigatum. -TORD. ap. BOREAU, Fl. centr. FR. 1857 p. 396;<br />

BILLOT, Fl. Gall, et Germ. exs. 1921).<br />

Subsp. Plersii ZAHN, nov. subsp. — Caulis c. 80 cm. altus crassus<br />

anguloso-striatus, pilis subdensis dilutis mollibus (ut in //. barbato)<br />

obsitus, superne dense floccosus, basin violaceam versus effloccosus et<br />

saepe germinibus lateralibus praeditus, apbyllopodns. Folia caulina ad 18,<br />

inferiora ad 20: 3 cm. longa, valde elongata, lanceolata, utrimque<br />

attenuata, in petiolum sublongum late alatum sensim angustata, irregulariter<br />

multidentata, dentibus longioribus (utrimque saepe 3—4 dentibus<br />

maioribus praedita) apice glanduliformibus, saepe angustis antrorsum<br />

curvatis et simul parvis (usque ad apicem fere) munita, sequentia saepe<br />

latiora (ad 4 cm.) basin versus brevius angustata fere latissime alatosubpetiolata<br />

pariter ac summa praesertim basi grosse longeque dentata,<br />

dentibus subangustis, media summaque cito decrescentia longe acuminata<br />

basi angustata v. aequilata sessilia vel e basi lata vel ovata acuminata,<br />

subtus (summa) subfloccosa, omnia saturate viridia supra subglabra<br />

lucida subglaucescentia, subtus pallidiora, sparsim molliterque pilosa, in<br />

margine nervoque dorsali dense breviterque, basin versus densius longiusque<br />

ciliata. Inflorescentia paniculata apice saepe umbellata, acladium<br />

10 mm. longum, rami ad 12, superiores conferti, inferiores ex foliorum<br />

caulinorum superiorum alis orti subbreves, omnes 2—4-cephali, capitula<br />

20—36. Involucrum 10—11 mm. longum crasse ovatum denique depressum.<br />

Squamae sublatiusculae, obtusiusculae vel acutiusculae, dilute- vel<br />

atrovirides, effloccosiv, disperse (breviterque) pilosae glandulosaeque, exteriores<br />

breves numerosae angustiores, in margine subfloccosae. Pedunculi<br />

cani. pilis dispersis brevibus tenuibus obsiti, subeglandulosi. Bractaee<br />

3—4 subulatie. Flores lutei, stylo obscuro.<br />

leg. PIERS.<br />

Vas: Kőszeg, in silva loco «Siebenbründle» dicto, 600 m., 23. VEL.<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

99. Hieracium polyadenium A.-T.<br />

( = / acemosum -prenan th oides).<br />

Subsp. polyadenium A.-T. — Banatus (HEUFFEL).<br />

100. Hieracium latifolium SPRENG.<br />

(= racemosum-umbellatum).<br />

a) Subsp. brevifolium TSCH. — Agram (YUKOTINOVIC); in valle<br />

Yinodol pr. Cirkvenica (FILARSZKY).<br />

b) Subsp. brevifrons BORB. (II. chcnocaule YUK. p. p.). — Croatia<br />

(YUKOTINOVIC).<br />

c) Subsp. latifolium SPR. (IL boreale var. latifolium SCHLOSS. ;<br />

II. boreale FR. in sched. ; II. sabaudum BORB., NEILR. in sched. ;<br />

II. rigidum SIMK. in sched. ; H. brachyphyllum trichophorum YUKOT.<br />

in sched.; H. corymbuliferum YUK. in sched.). — Croatia: Lovrecina<br />

(YUK.), in v. Pœcina pr. Fiume : Grohovo (NOË) ; Herkulesfürdő (BORBÁS);<br />

Borsod: in dumetis ad «O-Massa» supra Diósgyőr (JÁVORKA); in m.<br />

Badacsony Balatonensi (BORBÁS, sub nom. « tenuifolium»); Veresmart ad<br />

viam Hárshegyensem (VÁGNER) ; Devicie pr. Selmeczbánya (KMET) ; Vas :<br />

Nagymákfa (MÁRTON). — var. vagiforme ZAHN, involueris atris disperse<br />

glandulosis ; foliis ovatis (II. boreale var. latifolium SCHLOSS., II. boreale<br />

FR. in sched. ; //. sabaudum NEILR., H. rigidum SIMK. in sebed.). —<br />

Croatia (SCHLOSSER); Pilishegy (JÁVORKA) et Wolfstal pr. Budám (STEINITZ). —<br />

Verosimiliter vagum-umbellatum. — f. eglandulosiceps ZAHN, consimile,<br />

sed involueris eglandulosis. — Croatia (SCHLOSSER) ; Pozsega : Krenovac<br />

(PAVICH).<br />

d) Subsp. umbellatiforme DEG. et ZAHN. — Nógrád-Yerőcze : Morgóhegy,<br />

Királykút (FILARSZKY); Croatia (YUKOTINOVIC, sub nom. «corymbuliferum<br />

polyphy Hum»).<br />

101. Hieracium pseudoboreale A.-T.<br />

(= r acemosum-sab an dum).<br />

a) Subsp. pseudoboreale A.-T. — Borsod : Diósgyőr (BUDAI); Nyitra :<br />

Zsére (MOESZ) ; Popova cott. Gömör (A. RICHTER) ; Dömös—Dobogókő<br />

(FILARSZKY); in silva Pieietárova pr. N.-Podhrad (HOLUBY; H. insigne<br />

VUKOT. in litt, ad HOLUBY 1871). — 1st vagum-barbatum.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

102. Hieracium stupposum REICHB. FIL.<br />

Subsp. stupposum (REICHB. F.) N. P. (II. glaucum var. stuppeum<br />

VISIANI, Pl. Daim. II p. 123 et III 357; Crépis heterogyna FRO EL.<br />

apud VISIANI). — Dalmatia (VISIANI) ; — var. calvicaule N. P. — Modrus-<br />

Fiume : Nagy-Kapela, Planina 500 m. et in valle Vinodol pr. Cirkvenica<br />

(FILARSZKY); Lika-Krbava: in m. Pisarola 150 m. pr. Zengg (KÜMMERLE). —<br />

f. denticulatum N. P. — In v. Vinodol (FILARSZKY); in m. Ostrosijaset<br />

pr. Zengg 300 m. (KÜMMERLE).<br />

103. Hieracium leucopelmatum N. P.<br />

(= stupposum-umbellatum).<br />

Subsp. leucopelmatum N. P. (11. glaucum var. stuppeum Vis. in<br />

sched. p. p.) — Dalmatia (VISIANI).<br />

104. Hieracium Tommasinii RCHB. FIL.<br />

(= stupposum-racemosum).<br />

Subsp. Tommasinii (RCHB. F.) N. P. — In saxosis montium inter<br />

Besca nuova et Besca vecchia insulae Vegliae et in vineis (BORBÁS).<br />

105. Hieracium sparsiflorum (FRIV.) FRIES.<br />

Epicr. (1862) p. 139; IL sparsvm FRIV. in Flora 1836 p. 436;<br />

nec JORDAN, nec N. P. ; IL cernuum FRIV. et sessiliflorum FRIV. in<br />

tab. X a FRIVALDSZKY delineata et in herb. Haynaldiano conservata ;<br />

Ii. cernuum FRIV., in «<strong>Magyar</strong>. Tudós Társ. Évkönyv.» vol. IV. 181-0<br />

p. 204, tab. X; II. pallescens PANC. in sched. et II. Schultzianum PANC.<br />

et VIS., Plant. Serb. rar. dec. ILL 1870 p. 9—10, tab. XVIII apud<br />

PANŐIC in sched.; ergo «sparsum» FRIV. et «Schultzianum» PANC. secundum<br />

PANCIC ipsum synonyma sunt.<br />

a) Subsp. Kotschyanum HEUFF. — Folia anguste lanceolata subtus<br />

subdense pilosa, basi 2—3 inserta, caulina ad 8, summa angustissima.<br />

Acladium 6 mm. longum, rami 4—8 breves (inferiores saepe aborti)<br />

1—3 cephali (v. capitulum terminale tantum evolutum, inferiora 2 aborta),<br />

Pedunculi superne floccosi ± epilosi subeglandulosi. Involucrum effloccosum,<br />

sed pilosum glandulosumque. — Versus alpem Betyezát cott.<br />

Hunyad Transsilvaniae (HEUFFEL). In herbidis et pratis vallis «Kimpu<br />

nyelului» ad fontem fl. «Oláh Zsil» sub alpibus Betyezát 1250 m.<br />

(JÁVORKA, sub nom. •porphyriticum*).<br />

Atmales Musei Xatioiialis ffungarici. Vil'. I<br />

97


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

b) Subsp. malomvizense DEG. et ZAHN. — Hunyad: in pratis subalpinis<br />

«Kimpu nyelului» ad fontem fi. «Oláb Zsil» alpium Eetyezát<br />

1250 m., in consortio H. prenanthoidis YILL. et H. Kotschyani HEUFF.<br />

(.JÁVORKA). — Var. subkotschyanum ZAHN; pedunculis densius floccosis,<br />

caule apice disperse floccoso, foliis superioribus in parte aversa sparsim<br />

floccosis al) II. Kotschyano differt. Transitus malomvizense-Kotschyanum,<br />

quibuscum ereseit.<br />

c) Subsp. sparsiforme DEG. et ZAHN, in Mag} r . Bot. Lap. — Transsilvania:<br />

In saxosis alpium Hátszeg (SIMKOVICS).<br />

d) Subsp. tubulatum ZAHN 1. c. — Transsilvania : In saxosis alpium<br />

Hátszeg (SIMKOVICS, sub nom. «porphyriticum A. KERNER»).<br />

106. Hieracium Bohatschianuin ZAHN<br />

(= sparst flomm-pallidum).<br />

Bbizoma crassum saepe pluricaule. Caulis tenuis ad 25 cm. altus<br />

obsolete striatus saepe obscure violaceus, superne sparsim rigideque<br />

pilosus, basin versus submodice setosus (2 3"5 mm.), effloccosus. Folia<br />

radicalia exteriora minora obovata, interiora oblongo-lanceolata acutiuscula<br />

mucronata rigida glaucescenti-viridia, subtus disperse mollissimeque<br />

pilosa disperseque floccosa, supra praeeipue marginem versus (pariter ac<br />

H. pallidum) modice vel disperse setosa (2—3'5 mm.), vel interiora<br />

multo glabriora, sed etiam in parte superiore disperse floccosa vel subeffloccosa,<br />

in margine basin versus saepe densius setoso-pilosa disperseque<br />

floccosa, eglandulosa, subnumerosa, ad 80 : 22 mm. longa, breviter<br />

alato-petiolata, in petiolum subeito vel sensim angustata. baud raro in<br />

margine subundulata, indistincte tantum denticulata ; caulina 2 in margine<br />

setosa, late lanceolata, basi angustata sessilia. Folia novella in nervo<br />

dorsali basin versus subiubata, subtus subdense floccosa. Acladium<br />

10—12 mm. longum, rami 3—4 remotissimi ex omni ala foliorum<br />

caulinorum orti, ordines axium 3, capitula 7 (—10). Involucrum 8—9 mm.<br />

longum ovato-cylindricum obscurum ; squamae laliusculae acuminatae<br />

acutiusculae viridiatrae sparsim floccosae modice obscureque glandulosae<br />

sparsissime pilosae, inferiores dilute marginatae. Pedunculi mediocriter<br />

breviterque glandulosi, vix modice vel sparsim jloccosi, deorsum cito<br />

ef/loccosi, epilosi, bracteis 2—3 obscuris obsiti. Flores lutei baud eiliati,<br />

stylus dilutus, achaenia brunnea. — Flor. Junio.<br />

Banatus: In m. Treszkovácz pr. Szvinicza, solo calc. 730 m., in<br />

consortio II. Jankae UECHTR. (JANKA). — Habitu II. pallidi (rupicoli),<br />

involucris II. sparsifloro similibus.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

107. Hieracium Zanogucae ZAHN n. sp.<br />

(= spa rs if I o rum -transsilvanicum).<br />

Phyllopodum. Caulis ad 25 cm. altus tenuis subpilosus usque ad<br />

basin floccosus, ssepe caulibus lateralibus prseditus. Folia radicalia<br />

numerosa ovata vel oblongo-lanceolata, supra submodice rigidiusculeque<br />

pilosa, subtus sul>pilosa, in nervo dorsali et basin versus (more II. transsilvanici)<br />

dense pilosa, sed subparva, denticulata, exteriores obtusa, interiores<br />

acuta; caulina 2—3 lanceolata, in margine subtusque plerumque<br />

subßoccosa. Acladium 10 mm. longum, rami 2 (—3) remoti, ordines 3.<br />

capitula 2 (—5). Involucrum 10 mm. longum subcrasse ovatum viridiatrum<br />

; squamae latiusculae acutiusculae vel acutae subirregulariter imbricatae<br />

submodice glandulosae pilosaeque, interiores glauco-viridi-marginatie.<br />

exteriores in margine sparsim floccosae. Pedunculi dense floccosi vel<br />

canescentes, subglandulosi, subpilosi. Glandulae parvae. Flores pallide<br />

lutei, stylus obscurus ; acbaenia atra.<br />

Hunyad : In rupestribus Zanoguca alp. Betyezát 2000 m., in con-<br />

8ortio II. clacici UECHTR. (BORBÁS).<br />

10<strong>8.</strong> Hieracium Jankae UECHTR.<br />

(= sparsiflomm-pannosum ZAHN. H. marmoreum Vis. et PANC.,<br />

Plant. Serb. dec. II p. 6, tab. 2 ; NEILR., Nacbtr. Aufzäbl. Pfl. Ung. Slav,<br />

p. 42; UECHTR. Öst. bot. Zeitschr. 1873 p. 239).<br />

In m. Treskovácz inter Berzászka, Brenkova et Szvinicza, in saxosis<br />

ad cacumen (JANKA, 3. VII 1870 ; DEGEN, Plant. Banatus exs. no. 76<br />

anno 1887). — Folia caulina ad 15, rami ad 10, capitula ad 30.<br />

109. Hieracium dacicum UECHTR.<br />

( = sparsifloriuri > prenant h où ! es).<br />

Subsp. dacicum UECHTR. tÖsterr. bot. Zeitscbr. 1875 p. 214 et in<br />

sched.. nec ZAHN, in Magy. Bot. Lap. 1906 p. 92; H. dacicum BORBÁS,<br />

SIMKOVICS in sched.. II. Kotschyanum BOBB. olim in sched.). — Descriptio<br />

Uechtritziano supplere velim. — Caulis ad 50 cm. altus phyllopodus<br />

vel hypophyllopodus gracilis modice subrigidiusculeque pilosus (c. 3 mm.),<br />

eflloccosus, basi violaceus. Folia radicalia emarcida vel unum interdum<br />

evolutum ; caulina ad 10 lanceolata longe tenuiterque acuminata, inferiores<br />

basin versus longe angustata, basi semiamplexicaulia, media basin<br />

versus subpanduriformia subatténuata vel subaequilata sessilia subsemi-<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

amplexicaulia, summa suboblongo-lanceolata longe acuta, omnia supra<br />

glabra lucida, in margine submodice rigidiusculeque pilosa et subdenticulata,<br />

dentibus parum numerosis apice glanduliformibus, subtus submodice,<br />

in nervo dorsali subdense pilosa, pilis 2—2'5 mm. longis, vix<br />

reticulato-venosa. Inflorescentia squarroso-paniculata, acladium 3—10 mm.<br />

longum, rami 5 (—8) oblique patentes stricti, ordines axium 3 (—4), capitula<br />

(3—) 7—12 (—20). Involucrum 9—10 mm. longum crasse ovatum -r<br />

squamae latiusculae obtusae vel obtusiusculae, apice vix barbulatae, viridiatrae,<br />

effloccosae, epilosae, raro basi pilis nonnullis obsitae, in dorso<br />

modice glandulosae, interiores subviridi-marginatae. Pedunculi submodice<br />

tloccosi subepilosi subeglandulosi vel glandulis sparsis minutis obsiti.<br />

Bracteae atrovirides lineares sublongse. Caulomata deorsum cito effloccosa.<br />

Flores pallide lutei, ligulis apice vix ciliatis ; stylus subater.<br />

Hunyad : In rupestribus Zanoguca alpium Eetyezát 2000 m. (BORBÁS).<br />

Vom gleichen Standort und Sammler stammen auch die Exemplare,<br />

nach denen UECHTRITZ seine Beschreibung anfertigte.<br />

Ton Ii. dacicum UECHTR. ist nun die in Magy. Bot. Lap. 1906<br />

p. 92 als var. Pelagae DEG. et ZAHN aufgeführte Pflanze, wie mich die<br />

Originalexemplare des H. dacicum überzeugten, vollständig verschieden.<br />

Sie muss künftig den Namen II. Pelagae DEG. et ZAHN = sparsiflorumumbellatum<br />

ZAHN führen.<br />

110. Hieracium Velenovskyi FREYN<br />

(= sparsiflorum-prenanthoides).<br />

a) Subsp. neotericum ZAHN. nov. subsp. Caulis ad 60 cm. altus<br />

subtenuis vel gracilis, disperse sparsimve pilosus, apice tantum disperse<br />

glandulosus sparsimque floccosus, basi violaceus, aphyllopodus. Folia<br />

caulina ad 16, inferiora longa (ima saepe emarcida), lanceolata, basin<br />

versus longe angustata subpetiolata basi semiamplexicaulia, vel angustata<br />

subpanduriformia, longe acuminata, ad 12:2 cm. longa, media sublatius<br />

lanceolata vel oblongo-lanceolata, basin versus minus angustata vel subaequilata,<br />

basi ipsa saepe leviter cordata sessilia semiamplexicaulia, summa<br />

e basi cordato-ovata acuminata, omnia saturate viridia, supra glabra<br />

sublucida, subtus disperse, in margine submodice, in nervo dorsali<br />

modice pilosa (2 mm.), distincte reticulato-venosa, effloccosa, irregulariter<br />

(inferiora leviter tantum) denticulata vel dentata, dentibus inaequaliter<br />

magnis apice glanduliformibus. Inflorescentia paniculata, acladium 3—<br />

10 mm., rami 5 (—7) sparsim pilosi dense glandulosi cito subeffloccosi,<br />

ordines axium 3(4), capitula 12—25. Involucrum 8*5—9 5 mm. longum<br />

ovatum ; squamae latiusculae obtusiusculae vel acutiusculae apice subbar-


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

bulatae, subirregulariter imbricatae. viridiatrae, subdense glandulosae,<br />

glandulis partim parvis, subef/Joccosae, sparsissime jàlosae, interiores<br />

glaucescenti-viridi-marginatae. Peduncidi apice subdense jloccosi, sparsim<br />

pilosi dense glandidosi. Flores lutei, ligulis apice sparsim ciliatis, stylus<br />

obscurus ; acbaenia brunnescentia.<br />

Transsilvania : In pratis alpinis Ünőkő (HAYNALD ; H. Kotschyano<br />

affine», id.; II. prenanth. SIHK. in sched.).<br />

b) Subsp. violascens BORB. (in «Természet» 1878 p. 26 et in sched. !<br />

nec ALMQUIST apud RAHLSTEDT, Bidrag Sydöstra Sverig. Hierac.-Fl. III.<br />

1894 p. 136; nec ZAHN, in Magy. Bot. Lap. 1907 p. 222 sub H. prenantboidi).<br />

— Descriptio imperfecta auctoris secundum exemplaria ori •<br />

ginalia compleo : Caulis 45—55 cm. altus aphyllopodus anguloso-striatu3<br />

viridis disperse vel submodice pilosus eglandulosus, apice tantum sparsim<br />

disperseve floccosus, subcrassiusculus vel subtenuis, basi saepe subviolaceus.<br />

Folia caulina 12—14 tenuia dilute glaucescenti-viridia, subtus<br />

pallidiora et subreticulato-venosa, inferiora remota ad 16:4 cm. longa,<br />

latissime lanceolata acuminata, basin versus longissime angustata, basi<br />

semiamplexicaulia, media subappropinquata, brevius basin versus angustata<br />

saepe leviter panduriformia, basi subcordata saepe subaurita semiamplexicaulia,<br />

superiora remotiora cito decrescentia, e basi cordato-ovata<br />

late ovato-lanceolata, effloccosa, omnia irregulariter subbreviterque serrato-pluridentata,<br />

supra glabra, in margine modice ciliata (1"5 mm.),<br />

subtus sparsim pilosa, sed in nervo dorsali ± modice breviterque pilosa<br />

(1—2 mm.). Inflorescentia ut in H. sparsifloro, squarroso-ramosa ;<br />

acladium 10—15 mm. longum; rami ad 6 tenues, modice parcefloccosi,<br />

disperse minuteque glandulosi, epilosi ; ordines axium 3—4, capitula<br />

ad 15, saepe subnumerosa aborta. Involucrum 8'5—9 mm. longum subatrum<br />

; squamae sublatiusculae obtusae, sparsim disperseve floccosae,<br />

disperse pilosae, modice glandulosae, glandulis partim minutis, fere semper<br />

epilosae. Flores dilute lutei, ligulis apice brevissime sparsimque<br />

ciliatis, stylus subater; acbaenia straminea.<br />

Croatia: In umbrosis silvularum montis Samar pr. Novoselo, 22.<br />

Yin 1870 leg. BORBÁS.<br />

Yon der Tracht des //. prenanthoides, mit den Hüllen des II. sjiarsi-<br />

Jlorum ; Kopfstiele dünn, nur massig flockig ; Drüsen fein ; Blätter<br />

bläulichgrün ; Achänen strohfarben.<br />

Die in Magy. Bot. Lap. 1907 p. 222 für violascens BORB. gehaltene<br />

Form von II. prenanthoides vom Berg «Goli Yrh» über Brusane<br />

1400 m. (leg. DEGEN) nenne ich subsp. Slibcaericleatiim I)EG. et ZAHN.<br />

8!)


10-2 KARL HERMANN ZAHN<br />

111. Hieracium staticifolium YILL.<br />

Ad Posonium [Pozsony] (L. RICHTER).<br />

ANHANG.<br />

Hier mögen noch einige interessante Hieracien angeführt werden,<br />

welche meistens den älteren Sammlungen FRIVALDSZKY'S und -JANKA'S<br />

aus den Balkanischen Ländern, vornehmlich Macédonien entstammen<br />

und welche mir mit dem übrigen, aus Ungarn stammenden Material<br />

der grossen Hieracien-Sammlung des Ungarischen National-Museums<br />

ebenfalls zur Bevision zugesandt wurden.<br />

1. Hieracium Hoppeanum SCHULT.<br />

Subsp. osmcinicum N. P. — Rumelia : Slivno (FRIYALDSZKY sub<br />

nom. a pilosella») ; in m. Haemus: Horthiath (id.).<br />

2. Hieracium pseudopilosella TEN.<br />

Subsp. pseudopilosella TEN. ß) sericatum N. P. (H. Pilosella FRIV.<br />

in sched.). — Rumelia : Slivno (FRIVALDSZKY) ; Hsemus : Horthiath (id.),<br />

3. Hieracium alpicola SCHL.<br />

a) Subsp. micromegas FR. (H. petraeum, rhodopeum et angustifolium<br />

PANCIC in sched. ; II. petraeum PERSOON apud FRIVALDSZKY in<br />

sched., var. pusillum FRIV. in sched. ; H. alpinum et pilosum HINKE<br />

in sched.). — Ad rupes in alpe Karlova pr. Kalofer (FRIVALDSZKY).<br />

b) Subsp. rhodopeum GRISEB. (IL petraeum FRIV., in Regensb.<br />

Flora 1836 p. 436; FRIES, Svmb. p. 37, Epicr. p. 2<strong>8.</strong> p. p.; nec HOPPE;<br />

H. alpicola ß) rhodopeum N. P. I p. 183 p. p.; H. alpicola subsp.<br />

jietraeum N. P. I p. 184; II. petraeum FRIV., tab. 39 I.). — Thracia:<br />

In alpe Karlova pr. Kalofer (HINKE, JANKA).<br />

4. Hieracium echioides LUMN.<br />

a) Subsp. echioides N. P. f. minoriceps N. P. — Haemus (FRIVALDSZKY).<br />

b) Subsp. macrocymum N. P. — Rumelia (FRIVALDSZKY), Slivno (id.),<br />

Macedonia: Korotskö (id.).


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

5. Hieracium setigerum TAUSCH.<br />

Subsp. pseudechioicles N. P. — Macedonia (FRIYALDSZKY).<br />

6. Hieracium Pavichii HEUFF.<br />

Sul)sp. pseudohololeion ZAHN. — Serbia : Kragujevac (PANCIC, sub<br />

nom. «piloselloides»).<br />

7. Hieracium Bauhini SCHULT.<br />

Subsp. megalomastix N. P. — Thracia : Karlova (FRIVAIDSZKY,<br />

sub nom. »Auricula«).<br />

<strong>8.</strong> Hieracium pallidum BIYONA.<br />

Subsp. pallidum BIV. — Montes Sphakia (FRIVALDSZKY).<br />

9. Hieracium Neilreichi A. KERNER<br />

(= villosum-bifidum).<br />

Subsp. Ncilreichii ZAHN. — Caulis 25—30 cm. altus crasßiusculus<br />

vel gracilis, breviter molliterque subpilosus, usque ad basin albido-canofloccosus.<br />

Folia rosularia numerosa ovato-oblonga vel ovato-lanceolata<br />

vel oblongo-lanceolata, submagna, petiolata, utrinque subdense breviterque<br />

pilosa, in margine petioloque albido-villosa, dentata vel grosse<br />

lateque dentata, obtusa vel acuta, cito sensimve in petiolum angustata,<br />

in nervo dorsali modice vel subdense iloccosa ; caulina 2 lanceolata<br />

vel lineari-lanceolata, in tota parte aversa disperse floccosa. Acladium<br />

3—6 cm. longum, rami 3 (—4) valde remoti, interdum caules laterales<br />

evoluti, ordines axium 3, capitula 5(—12). Involucrum 11—13 mm.<br />

longum semiglobosum denique depressum, canum, subdense breviterque<br />

villosum, squamis subangustis acutis, obscuris (praecipue in apice !),<br />

dilute submarginatis, disperse modiceve (prsecipue basin versus) floccosis,<br />

interioribus acutissimis ; pedunculi tomentosi disperse breviterque pilosi<br />

sparsissime glandulosi. Flores lutei, stylo subobscuro.<br />

Austria inferior: Ad praedium « Lackenhof » in m. Oetscher (KÜMMERLE).<br />

8!)


10-2 KARL HERMANN ZAHN<br />

10. Hieracium pannosum Boiss.<br />

u) Subsp. Frivaldszkyi BCHB. FIL. (77. « Frivaldii» BCHB. FIL.. Icon.<br />

XIX tab. 169, p. 112; nec N. P. II p. 288; /7. versutum FRIV. in sched.,<br />

nec in GRISEB., Comm. p. 63, nec in RCHB. Ic. tab. 198). — Creta: in<br />

montib. Sphakioticis (FRIVALDSZKY). — Planta saepissime monocephala,<br />

ramis interioribus omnibus abortis. Folia breviter plumoso- et intertextolanata.<br />

Caulis subpilosus vel + glabrescens ; pedunculi superne minutissime<br />

glandulosi. Involucrum saepe subepilosum, glandulis numerosis<br />

minutissimis obtectum.<br />

Diese Pflanze ist XAEGELI-PETER gar nicht vorgelegen ; aber die<br />

Beschreibung und Abbildung bei REICHENBACH 1. c. hätte schon genügt,<br />

um zu zeigen, dass die Pflanze FRIVALDSZKY'S mit der von X. P. 1. c.<br />

beschriebenen, von PAVLOVIC auf dem Kopaonik in Serbien gesammelten<br />

Form nicht übereinstimmt. Ich bezeichne letztere Pflanze mit dem<br />

Nam en « jtseudo-Frivaldszky i ».<br />

b) Subsp. Parnassi FRIES («77. chalcidicum Boiss. et 7/. Athouni<br />

GRISEB.» apud UECHTR. in sched.: Andryala lanata et II. verba seifolium<br />

FRIV. in sched. ; nec L., nec PERS.). — Athos (FRIVALDSZKY). — Pili<br />

paulo longiores quam in typo.<br />

11. Hieracium humile JACQ.<br />

Subsp. Oberleitneri SCH.-BIP. (77. humile ß) erassifolium J. DUFT-<br />

SCHMID, in Fl. O.-Oesterr. I p. 590, 591). — Austr. superior: Lindaukogl,<br />

vulgo «Steinmauer» et «Klammbauersattel», 1130- 1150 m., pr.<br />

Neustift (OBERLEITNER).<br />

Interessant ist, was FRANZ OBERLEITNER 1 u. a. am 12. August 1886<br />

in einem Brief an HAYNALD bemerkt: «Ich kam unschuldig 2 zu der<br />

Ehre, dass obiges IL meinen Namen erhielt. Da ich übrigens seit 1852<br />

eine Million von mir selbst mühsam gesammelter Pflanzenindividuen in<br />

alle vier Windrosen ausgesandt, viel Schweiss und Blut beim Einsammeln<br />

und Ausgraben dieser Masse auf vielen und beschwerlichen Exkursionen<br />

vergossen, eine Portion Zeit und Geduld darauf verwendet, die<br />

grössten Entbehrungen und Strapazen mir auferlegt, die letzten Kreuzer<br />

meines elenden Einkommens dazu aufgewendet habe, Schulen und<br />

1 1880 Pfarrer in Ort bei Gmunden am Traunsee.<br />

2 H. Oberleitneri wurde zuerst von Prof. L. PUSCHL gefunden, 1852 von<br />

OBERLEITNER. Am 6. Feber 1803 schrieb SCHULTZ-BIP. aus Deidesheim: Ihr Hieracium<br />

ist neu: //. Oberleitneri SCH.-BIP. in Sitzung der Pollichia am 4. Febr. 1863.


DIE UNGARISCHEN HIERACIEN.<br />

wissenschaftliche Anstalten mit meiner botanischen Ausbeute uneigennützig<br />

beteilte, so dürfte dieses Bischen Auszeichnung mir wohl vergönnt<br />

bleiben.»<br />

12. Hieracium racemosum W. KIT.<br />

Subsp. barbatum TSCH. f. stiriacum A. KERN. — Haemus : Kalofer<br />

)FRIVALDSZKY).<br />

13. Hieracium Pospichalii ZAHN.<br />

(— racemosum-porrifolium).<br />

Subsp. Pospichalii ZAHN (? II. australe FR. p. p.) — Carniolia :<br />

Idria (DOLLINER).<br />

14. Hieracium divaricatum FR.<br />

(= racemosum-pannosum ; II pilosissimum FRIV. p. p.)<br />

Subsp. divaricatum FR. — Rumelia (FRIVALDSZKY, tab. 41 in herb.<br />

HAYNALD); Imitli pr. Kazanlik (JANKA, sub nom. «Frivaldii»).<br />

15. Hieracium olympicum Boiss.<br />

(= stupposum-Italica).<br />

Subsp. olymjricwn Boiss. (H. pilosissimum FRIV. p. p.). — Rumelia<br />

(FRIVALDSZKY). — var. Jankae UEC HTR. (H. pilosissimum JANKA in sched.,<br />

It. Turc. 1871). — In m. Dospat-Dagh pr. Batak Thracias occident.<br />

(JANKA).<br />

16. Hieracium sparsiflorum (FRIV.) FRIES.<br />

Subsp. sparsiflorum (FRIV.) FRIES. — Kalofer Thraciae (PICHLER,<br />

PI. Rumel. et Bithyn. exs. no. 31 p. p.). — Haemus : In alpe Dervend<br />

(FRIVALDSZKY). Haec planta a FRIVALDSZKY 1. c. delineata est. — Macedonia<br />

: Perim-Dagh [Orbelus] supra Kornitza pr. Nevrekop (JANKA).<br />

Rumelia (FRIVALDSZKY). — Serbia: In m. Zeljin distr. Krusevac (PANCIC);<br />

foliis angustis, tloccis ubique mullis, involueris pilosis glandulosisque ;<br />

variatio subspeciei sparsiflori polymorph]'.<br />

8!)


10-2<br />

KARL HERMANN ZAHN<br />

17. Hieracium retyezátense DEG. et ZAHN<br />

(= sparsiflorum-bifidum).<br />

Subsp. sparsificlum ZAHN, nov. subsp. — Caulis 16 cm. altus<br />

tenuis, usque ad basin subfloccosus, basi tantum sparsim pilosus. Folia<br />

radicalia parva glauca coriacea ovato-lanceolata vel lanceolata, denticulata<br />

vel irregulariter grosse dentata (infra medium), supra glabra, in<br />

margine setis brevibus curvatis obsita, in nervo dorsali subfloecosa, in<br />

petiolorum brevium basi mediocriter rigidiusculeque pilosa ; caulinum<br />

angustum vel bracteiforme. Acladium 25 mm. longum, rami 1 (—3)<br />

remotissimi, saepe caules laterales evoluti, ordines 3, capitula 2 (—5).<br />

Involucrum 8 - 5—9 mm. longum denique late depressum ; squamae latae<br />

obtusiusculae, usque ad apicem viridi-atrae, pallide viridi-marginatae, subirregulariter<br />

imbricatae, inferiores angustae, omnes disperse pilosae, praecipue<br />

exteriores in margine basin versus subfloccosae. sursum sparsim<br />

floccosae, apice (ut in H. bifido) obscurae, glandulis sparsis minutissimis<br />

obsitae. Pedunculi canescentes, disperse breviterque pilosi sparsissimeque<br />

glandulosi, bracteis 2—3 squamiformibus obsiti. Flores lutei, stylo<br />

obscuro, ligulis glabris ; achaenia brunneo-atra.<br />

Kalofer Thraciae (PICHLER, Exs. Fl. Rumel. et Bithyn. no. 31 p. p.),<br />

in consortio subsp. sparsiflori.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!