Clonc 290 - Net

www.clonc.co.uk 

Rhifyn 290 - 60c 

Chwefror 2011 

Papur Bro ardal plwyfi: Cellan, Llanbedr Pont Steffan, Llanbedr Wledig, Llanfair Clydogau, Llangybi, Llanllwni, Llanwenog, 

Llanwnnen, Llanybydder, Llanycrwys ac Uwch Gaeo a Phencarreg 

Cyflwyno 

arian ar ôl 

Cadwyn 

cyfrinachau 

yr ifanc 

rhedeg Tudalen 10 

Tudalen 14 

C.Ff.I. Llanwenog ar y brig 

Yn y llun o’r chwith i’r dde Cerys Jones, Elfyn Morgans, Rhian Bellamy- 

Powell, Pete Ebbsworth a Rhian Jones, swyddogion y Sioe. 

Cafodd cinio blynyddol Sioe Gorsgoch a CFFI Llanwenog ei gynnal yng 

Nhafarn Cefn Hafod. Siaradwr gwadd y noson oedd Pete Ebbsworth a chafwyd 

noson dda yn ei gwmni. Roedd y sioe yn un llwyddiannus y llynedd eto ac o 

ganlyniad cyflwynwyd mil o bunnoedd yr un i’r Uned Cemotherapi a’r Uned 

Pelydr X a Sganio yn Ysbyty Bronglais, Aberystwyth. Yn anffodus methodd 

cynrychiolydd o’r ysbyty ddod lawr i dderbyn y rhodd. Hoffai’r sioe ddiolch i 

bawb am bob cefnogaeth. 

Ras y Mast 

- Sarn 

Helen Tudalen 16 

Aelodau Clwb Llanwenog wedi eu llwyddiant yn ennill y marciau uchaf fel clwb ar ddiwedd Cystadleuaeth Siarad 

Cyhoeddus Cymraeg C.Ff.I. Ceredigion a gynhaliwyd yn Felinfach yn ddiweddar. 

Ar ddiwedd Cwrdd Cwarter a gynhaliwyd yn Soar, Capel yr 

Annibynwyr, Llambed cafodd Aneurin Davies, Tynffynnon y 

fraint o dorri cacen i nodi diwedd ei gyfnod yn Llywydd Cyfundeb 

yr Annibynwyr, Ceredigion. Bu’n gyfle hefyd i ddiolch iddo a 

chydnabod ei waith diflino fel ysgrifennydd Capel Soar am gyfnod 

o ddeng mlynedd ar hugain. Yn cadw cwmni iddo yn y llun mae’r 

Parch Guto Prys ap Gwynfor a’r Parch Carys Ann, Ysgrifennydd y 

Cyfundeb ynghyd â Huw Jenkins a Geraint Jones Lewis diaconiaid.

Siarad Cyhoeddus Cymraeg Ceredigion a Sir Gâr 

Gethin Hatcher, Llanwenog yn ennill tlws y 

cadeirydd gorau dan 21oed. 

Cyflwynwyd Cwpan arian i Ifor Jones, 

C.Ff.I Llanllwni, Sir Gâr fel Unigolyn gorau’r 

gystadleuaeth Darllen dan 14 oed. 

Cyflwynwyd yn Neuadd Gymunedol Cwmann siec am £1,500 sef elw Ffair 

Ram 2010 gan y swyddogion Eiddig Jones a Danny Davies, Ysgrifenyddion; 

Eirios Jones, Cadeirydd, a Ronnie Roberts, Trysorydd i Sian Roberts Jones 

(ail o’r dde) ar ran y Gymdeithas Motor Neurone Disease. Hefyd yn y llun 

mae aelodau pwyllgor y sioe. 

Chwefror 2011 www.clonc.co.uk 

Sioned Davies, Llanwenog yn ennill Cwpan y 

cadeirydd gorau dan 16oed. 

Meinir Davies, Llanwenog yn ennill Cwpan y 

diolchydd gorau dan 16oed. 

Cyflwynwyd siec am £750 gan Craig Bibby a Darren Jones, Sainsbury’s i Richard Jones, Rheolwr 

Cam-Fan, Llanbed. Dyma’r cyfraniad cyntaf gan Sainsbury’s i Cam-Fan, yr elusen leol sy’n cael ei 

chefnogi ganddyn nhw eleni. Gwnaed y cyflwyniad ym mharti Nadolig Cam-Fan a ohiriwyd oherwydd 

y tywydd gwael. Yn y llun hefyd gwelir staff a defnyddwyr gwasanaeth. 

Mae CLONC wastad yn chwilio 

am bobl newydd i helpu. 

Hoffech chi ysgrifennu erthygl 

neu dynnu lluniau? 

Hoffech chi weinyddu’r wefan? 

Neu beth am waith dylunio? 

Rydym yn chwilio am swyddogion 

hysbysebu a swyddogion 

gwerthiant. 

Allech chi sbario awr y mis wrth 

ymuno â’r criw ffyddlon sy’n 

plygu Clonc? 

Cysylltwch ag un o’r Bwrdd 

Busnes er mwyn cynnig eich 

gwasanaeth os gwelwch yn dda.

Pwy yw pwy? Beth yw beth? 

Golygydd: 

Chwefror a Mawrth: Elaine Davies, Penynant, Llanwnnen 480526 

e-bost: golygydd@clonc.co.uk 

Tîm Golygyddol: Elaine Davies, Dylan Lewis, Rhian Lloyd a Marian Morgan 

Dylunydd: Nia Davies, Maesglas, Drefach 480015 

Swyddog Dosbarthu Eifion Davies, Afallon, Drefach 480590 

e-bost: bedwyr@btopenworld.com 

Teipyddion Nia Davies, Maesglas, Drefach 480015 

Joy Lake, Llambed 

Gohebwyr Lleol: 

Cellan Meinir Evans, Rhydfechan 421359 

Cwmann Gwyneth Morgan, Llety’r Dderwen 422922 

Cwmsychbant Mary Davies, Maesglas, Drefach 480015 

Llanwenog/Drefach Mary Davies neu Eifion Davies 

Ffaldybrenin/Ffarmers Elfyn Davies, Troed y bryn, Ffarmers 01558 650507 

Gorsgoch Eiddwen Hatcher, Tafarn Cefnhafod 434238 

Llambed Janet Evans, Haulfryn 422856 

Llanfair Dan ac Aerwen Griffiths, Pengarn 493407 

Llangybi a Betws Mair Spate, Tŷ Capel Maesyffynnon 493325 

Llanllwni Dewi Davies, Glanafon 480218 

Llanwnnen Meinir Ebbsworth, Brynamlwg 480453 

Llanybydder Menna Jones, Ceginau Lifestyle 480257 

Pencarreg Lynda Thomas, Dolgwm Uchaf 422270 

Siprys 

Daeth eto flwyddyn newydd. 

Croesawn 2011 gan ddymuno i 

holl ddarllenwyr Clonc fendithion 

y flwyddyn newydd. Cawsom 

Nadolig i’w gofio gyda’r eira wedi 

amharu ar lawer o ddigwyddiadau a 

drefnwyd. Do, cawsom ddigon i’w 

fwyta a chwmni teulu a ffrindiau. 

Mwyaf tebyg fod y rhan fwyaf 

ohonoch wedi cael eich twrci i ginio 

ddydd Nadolig. Clywais am un wlad 

Ewropeaidd sydd â thraddodiad o 

gael ceiliog i ginio dydd Nadolig a 

chig mochyn ar ddiwrnod cynta’r 

flwyddyn. Roedd y rheswm am hyn 

yn ddiddorol. Pan fydd yr iâr allan 

yn bwyta, mae’n crafu am fwyd 

ac yn taflu’r pridd tua nôl. I bobl 

y wlad honno, mae’r iâr yn cuddio 

pechodau’r flwyddyn wrth daflu’r 

pridd y tu ôl iddi. Mae’r mochyn ar 

y llaw arall yn agor y tir o’i flaen ac 

yn gwahodd y flwyddyn newydd a’i 

drysorau. Mae’n hyfryd meddwl fod 

yna resymau gwahanol dros bopeth. 

Difrod Rhew. 

Mae ’na reswm arall da y dyddiau 

yma dros yrru yn ofalus. Mae tyllau 

yn ymddangos yn yr heolydd bron 

dros nos ac yn berygl i fodur ond 

yn drychinebus i yrwyr ar ddwy 

olwyn. Y peth rhyfedd yw fod llawer 

o’r tyllau yma yn ymddangos yn yr 

un man flwyddyn ar ôl blwyddyn. 

Natur y ddaear o dan yr hewl sy’n 

cyfrif. Rwy’n cofio pan yn blentyn 

am lori laeth yn mynd i drafferthion 

ynghanol yr hewl wedi difrod eira. 

Byddwch yn wyliadwrus a rhoi 

gwybod i’r Cyngor os oes perygl yn 

ymddangos yn agos i’ch cartre chi. 

Diwedd blwyddyn. 

Fel llawer o Gapeli ac Eglwysi’r 

ardal, mae’n adeg dod ag 

adroddiadau i sylw yr aelodau. Mae 

cwrdd â chostau cadw ein haddoldai 

ar agor yn gallu bod yn broblem. 

Mae llawer yn disgwyl dros gan punt 

yr aelod o leiaf i gadw gweinidog a 

thalu am gostau’r adeilad. Mae can 

punt yn swnio’n llawer o arian, ond 

ydych chi’n sylweddoli faint mae 

papur dyddiol yn ei gostio mewn 

blwyddyn i chi? Does dim llawer o 

newid nôl o £200 mewn blwyddyn. 

Operâu Sebon 

A ydych chi’n disgwyl gwylio a 

mwynhau? Efallai mai portreadu’r 

hyn sy’n digwydd yn y byd o’n 

hamgylch y maen nhw yn ceisio 

ei wneud. Ond i fi, mae pentyrru 

problemau’r ‘Cwm’ i gyd i 

25 munud yn diflasu dyn. Oes 

’na rywrai yn byw yn hapus? 

Diawch, oes ’na rywun yn byw 

bywyd normal? Mae’n sicr fod 

yna deuluoedd sy’n byw bywyd 

‘naturiol’ o leiaf am gyfnod. Pa bryd 

mae drwgweithredwyr yn cael ei dal 

a’u cosbi? Mae ambell i gymeriad 

yn cael tragwyddol heol i droseddu. 

Dyna fe, ffuglen yw’r cyfan. 

Ond, mae hyn yn fy atgoffa am y 

plentyn oedd yn holi aelodau’r teulu 

o ble’r oedd e wedi dod? Cafodd 

atebion di-ri - o dan lwyn gwsberis 

meddai un a’r llall yn sôn mai’r 

crëyr oedd wedi dod ag e. Y plentyn 

yn llanw’i ddyddiadur y noson 

honno ac yn dweud nad oedd yr un 

plentyn wedi’i eni’n naturiol yn ei 

deulu ers canrifoedd! Ar y nodyn 

yna, dewch i ni gael bach mwy o 

fywyd ‘naturiol’ yn ein hoperâu 

sebon, plîs. 

Cloncyn 

Bwrdd Busnes: 

Cadeirydd Dylan Lewis, Tŷ Cerrig, Cwmann 422349 

e-bost: cadeirydd@clonc.co.uk 

Is-Gadeirydd Marian Morgan, Glasfan, Drefach 480490 

Ysgrifenyddes Mary Davies, Maesglas, Drefach 480015 

Trysorydd Nia Davies, Maesglas, Drefach 480015 

e-bost: ysgrifennydd@clonc.co.uk 

Ceidwad y Camera Janet Evans, Haulfryn, Llambed 422856 

Ffotograffydd Tim Jones, Llainwen, Llambed 422644 

Argraffwyr Gwasg Aeron, Aberaeron 01545 570573 

Gwerthfawrogir gwaith pob gwirfoddolwr a sicrhaodd ymddangosiad y rhifyn hwn o Clonc. 

Os hoffai eraill ymuno â’r tîm, cysylltwch ag aelod o’r bwrdd busnes. Mae cyfraniad pob un 

yn bwysig. 

• Dyma gyfeiriad gwefan Clonc: www.clonc.co.uk os am fwy o wybodaeth. 

• Beth am ddod yn ffrind i Clonc ar wefan gymdeithasol facebook: www.facebook.com/clonc 

• Sicrhewch newyddion eich ardal chi yn Clonc. Peidiwch â meddwl y bydd rhywun arall yn 

gwneud. Mae’n rhy hwyr i feio neb os nad yw rhywbeth yn ymddangos yn CLONC. 

• Ewch â’ch newyddion at eich gohebydd lleol, neu ebostio golygydd@clonc.co.uk 

• Gellir gadael newyddion tu ôl y cownter yn siop bapurau Caxton Hall, Llambed. 

• E-bostiwch eich eitemau ar gyfer y dyddiadur i ysgrifennydd@clonc.co.uk 

• Mae croeso i chi ddefnyddio eich camera eich hun. Defnyddiwn luniau o gamera cyffredin 

lliw, a du a gwyn. Ni fyddwn yn dychwelyd lluniau os na fyddwch wedi gwneud cais am hyn 

ar gefn y llun. Croesawn luniau digidol ar CD, cofbin USB, ac e-bost cadeirydd@clonc.co.uk 

• Danfonwch lun o’ch ffôn symudol i 07837 447122 (bydd eich cwmni ffôn yn codi tâl am hyn). 

• Gofynnwn am dâl o £5.00 am roi “Diolch” yn y papur. 

• Gellir tanysgrifio i Clonc am £15 yn unig y flwyddyn. Cysylltwch â’r ysgrifenyddes. 

• Nid yw’r golygydd o reidrwydd yn cytuno ag unrhyw farn yn y papur hwn. 

Digwyddiadau 

Crysau newydd Tîm Pêl-droed dan 11 oed Llanybydder yn cael eu 

cyflwyno gan Huw Davies a Richard Morgan o gwmni ‘Davies & Morgan’. 

Rhai o blant a staff Meithrinfa Gwdihws, Llanbed gyda Gareth Loughran, 

gweithiwr cefnogi gyda chynllun Design to Smile. Cysylltwyd â Gwdihws 

gan Eryl Daniels, cydlynydd Design to Smile a’u gwahodd i gymryd rhan 

mewn prosiect peilot. Mae Gwdihws yn un o bedwar lleoliad cyn-ysgol 

yng Ngheredigion sy’n cymryd rhan yn y rhaglen beilot i hyrwyddo brwsio 

dannedd. Mae’r plant y staff a’r rhieni wrth eu bodd yn cymryd rhan. 

www.clonc.co.uk Chwefror 2011

Dyddiadur ysgrifennydd@clonc.co.uk Enwau Lleoedd Lleol 

CHWEFROR 

7 Cynhelir Bingo Cylch Meithrin Llanllwni yn y Belle Llanllwni 

am 8.00y.h. 

14 Noson yng ngofal Mary Davies, Llywydd Merched y Wawr yn 

Festri Shiloh Llanbedr Pont Steffan am 7.30y.h. 

15 Clwb Cerddoriaeth Llambed yn cyflwyno Calvert & Turner ar y 

Soddgrwth a’r Delyn yn Neuadd y Celfyddydau am 7.30y.h. 

19 Disgo Sant Ffolant yn Neuadd yr Eglwys Maesycrugiau – dewch 

am bwgi – Tâl mynediad £2. Elw tuag at Cylch Meithrin 

Llanllwni. 

21 Danfon newyddion CLONC i’r golygydd. 

MAWRTH 

1 Clwb Cerddoriaeth Llambed yn cyflwyno Rhys Watkins ar y 

Ffidil yn Neuadd y Celfyddydau am 7.30y.h. 

5 Sioe Ffasiynau gan ‘Duet’ ym Mhrifysgol y Drindod Dewi Sant, 

Llambed gyda phaned prynhawn. Elw tuag at MS. 

14 Cinio Gŵyl Ddewi Merched y Wawr yng Ngholeg y Brifysgol 

Llanbedr Pont Steffan. 

16 Arwerthiant Blynyddol Capel Aberduar Llanybydder am 7.00y.h. 

17 Eisteddfod yr Urdd Cylch Llambed Cynradd yn Neuadd Ysgol 

Gyfun Llambed am 1:30y.p. 

18 Eisteddfod yr Urdd Cylch Llambed Uwchradd yn Neuadd Ysgol 

Gyfun Llambed am 1:30y.p. 

26 Eisteddfod Rhanbarth yr Urdd Cynradd Ceredigion ym Mhafiliwn 

Pontrhydfendigaid. 


30 Eisteddfod Rhanbarth yr Urdd Dawns ac Aelwydydd Ceredigion 

ym Mhafiliwn Pontrhydfendigaid. 

EBRILL 

1 Eisteddfod Rhanbarth yr Urdd Uwchradd Ceredigion ym 

Mhafiliwn Pontrhydfendigaid. 

2 Sêl Cist Car yn Ysgol Ffynnonbedr . Trefnir gan y Gymdeithas 

Rieni ac Athrawon. 

11 Merched y Wawr Llanbedr Pont Steffan yn ymweld a Chanolfan 

Bwyd Cymru yn Horeb. 


27 Eisteddfod Capel y Groes i ddechrau am 1:30y.p. Croeso cynnes i 

bawb. 

MAI 



7 Eisteddfod Talgarreg. Am ragor o fanylion ar 01545 590383 neu 

01545 590295. 

9 Cyfarfod Blynyddol Merched y Wawr yn Festri Shiloh, Llanbedr 

Pont Steffan am 7.30y.h. 


28 Rali C.Ff.I. Ceredigion ar fferm Pantydefaid, Prengwyn. 

29 Cymanfa Ganu’r Rali. 

MEHEFIN 



13 Taith Ddirgel Merched y Wawr yn Festri Shiloh, Llanbedr Pont 

Steffan am 7.30y.h. 


GORFFENNAF 



Os ydych yn ymateb i hysbyseb 

gan gwmni yn CLONC, 

dywedwch wrthynt ymhle y 

gwelsoch yr hysbyseb. 


Hengeraint, Llaethliw a Gwerngabwd 

Rhif Ffôn 01570 434 555 / 07973 420 664 

CEIR - FANIAU - CERBYDAU 4x4 

gan David Thorne 

Hengeraint ac Allt Hengeraint yw’r ffurfiau a nodir ar fap yr Arolwg 

Ordnans. Hengeraint, yn ogystal, a welais yn ddiweddar ar arwydd 

Cyngor Sir Ceredigion yn ein hysbysu am gynllun i wella’r ffordd ger 

Llannerchaeron. 

Mae’r ffurfiau cynnar ar yr enw Hengeraint yn awgrymu’r ffurf 

Hengerrynt sef hen + car + hynt, hynny yw, ‘hen ffordd gert’. Ail ystyr 

i ‘cerrynt’, wrth gwrs, yw ‘symudiad dŵr’ neu ‘symudiad awyr’ ac 

mae’r ystyr honno wedi datblygu dan ddylanwad y Saesneg ‘current’. 

Gerllaw Hengeraint mae Llaethliw ‘o liw llaeth’, enw sy’n 

ymdebygu i Llaethnant yn Llanymawddwy, Sir Feirionnydd. Mae’n 

bosibl bod Llaethliw yn disgrifio un o ragnentydd Afon Mydr; mae 

Mydr yn enw a allai ddisgrifio rhythm gyson llif yr afon. Posibilrwydd 

arall yw cysylltu Mydr â ‘mudwr’ sef ‘un sy’n symud neu’n crwydro’. 

Gerllaw Llaethliw mae Pont Siolop. Ar fap Arolwg Ordnans 1819 

fe’i gelwir yn Pont Lleithliw ond ar fapiau cyfredol yr enw yw Pont 

Sholop – enw sy’n codi anawsterau lu na allaf i eu datrys ar hyn o 

bryd. 

Mae Afon Mydr a Nant Eilin yn cwrdd ym Mydroilyn ac mae 

Mydroilyn hefyd yn enw sydd heb ei esbonio’n llwyddiannus. Efallai 

bod modd cysylltu’r ‘oilyn’ ym Mydroilyn ac yn Eilin â’r planhigyn 

‘eilun (berllys)’ sef hedge parsley; digwydd ‘oilin’ yn amrywiad llafar 

ar hwnnw. Ond mae’r cyfan yn ansicr. 

Enw arall sy’n creu anhawster i mi yw Gwerngabwd rhwng Tynlofft 

a Choedgleision ger Llangybi. Collwyd yr enw Gwerngabwd erbyn 

hyn a’i ddisodli gan Pen-parc. Mae’n bosibl y gellid cysylltu’r elfen 

‘cabwd’ ag un o amrywiol enwau de-orllewin Cymru ar y planhigyn 

gardd cyffredin ‘Hen Wr’ neu Artimisia abrotanum - a rhoi’r enw 

gwyddonol arno - sef ‘shiticabwd’ yng Ngheredigion a ‘jilicabwd’ yn 

Sir Benfro. 

Mae nant Brechan yn ymuno ag afon Dulais ger Melin Llangybi (a 

aeth erbyn hyn yn fferm Maesyderi). Mae’n debygol mai amrywiad 

ar yr enw personol Brychan yw Brechan – os felly mae’n enghraifft o 

enw person wedi’i fabwysiadu’n enw ar afon. 

Rydym ar dir sicrach yn achos rhai enwau eraill yn y rhan hon o 

Geredigion. Mae Yr Aifft yn cyfeirio’n ffigurol at wlad Pharo a’r 

awgrym a wneir yw ei fod mewn man anhygyrch neu bellennig. Yr 

hen enw ar Plas-newydd ger Cross Inn (Pennant), yn ogystal, oedd Yr 

Aifft. 

Mae Ffoscabej ger Henfynyw yn teilyngu dwy frawddeg fer. 

Bresych a ddynodir gan yr ail elfen. Yr un elfen a geir yn y Drofa 

Gabej, sef enw ar dro ar lwybr troellog afon Camwy ym Mhatagonia. 

Ferm yw Caebral rhwng Ffos-y-ffin a Llwyncelyn’ Ystyr ‘bral’ yw 

clwt ac fe’i defnyddir yn aml i olygu ‘dernyn, llain o dir’; mae’n 

elfen sy’n digwydd yn gyffredin mewn enwau caeau ym mhlwyfi 

Llanwenog, Llanwnnen a Llannarth. Yn Llannarth hefyd ceir Parc 

Bralog. Lluosog ‘bral’ yw ‘bralau’ a cheir Bralau yn Llangeler a 

Chefnbralau yn Llanboidy. 

Bydd Esgair-ceir, Penrhiwllan a Phenrhiw-pâl yn cael sylw y tro 

nesaf. 

Gwasanaethu ac atgyweirio o bob math 

a pharatoi eich car ar gyfer MOT 

* Teiars o bob math * Olew * Filteri * Batris * Brêcs * 

Am bopeth i’ch car, dewch yma aton ni 

Tanrhos, Cwrtnewydd, Llanybydder Ceredigion, SA40 9YN

* Meigryn 

Colofn y C.Ff.I. 

Sir Gâr 

Cystadleuaeth Siarad Cyhoeddus Cymraeg 2011 

Ddydd Sadwrn 15fed Ionawr cynhaliwyd 

Cystadleuaeth Siarad Cyhoeddus Cymraeg C.Ff.I Sir Gâr 

yn Ysgol Gynradd Nantgaredig. Bu yna gystadlu brwd 

trwy gydol y dydd. 

Darllen 

Daeth Betsan Jones, Betsan Evans ac Ifor Jones, C.Ff.I 

Llanllwni yn 2ail. Cyflwynwyd Cwpan arian i Ifor Jones, 

C.Ff.I Llanllwni fel Unigolyn gorau’r gystadleuaeth. 

Fe fydd Menna Williams, C.Ff.I Llanfynydd, Nia 

Eyre, C.Ff.I Llanfynydd, Ifor Jones, C.Ff.I Llanllwni 

yn cael y cyfle i fynd ymlaen i gynrychioli’r Sir yng 

nghystadlaethau Cymru ddiwedd Mis Mawrth. 

Diolch yn fawr iawn i’r beirniaid sef Crissley Jones, 

Menna Davies a Helen Phillips am eu gwaith caled 

ac i Ysgol Nantgaredig am leoliad mor addas ar gyfer 

y gystadleuaeth. Diolch yn ogystal i Bîff Organig 

Gwartheg Duon Cymreig - Fferm Tyllwyd am noddi’r 

diwrnod. 

Ceredigion 

Wedi cyfnod tawelach nag arfer i’r clybiau a’r sir 

oherwydd y tywydd gaeafol, mae’r bwrlwm wedi 

dechrau unwaith eto wrth i ni ddechrau blwyddyn brysur 

iawn yn 2011. Dyma’r flwyddyn y bydd mudiad Clybiau 

Ffermwyr Ifanc Ceredigion yn dathlu ei ben -blwydd yn 

70 oed a bydd llu o ddigwyddiadau yn cael eu cynnal yn 

ystod y flwyddyn a hanner nesaf - gobeithio bod pawb 

yn barod am y cyffro! 

Cwis y sir 

Cynhaliwyd cystadlaethau cwis iau y sir a’r cwis dan 

26 cyn y Nadolig. Y cwis iau yng ngofal y Swyddogion 

Bro, a chwestiynau’r cwis dan 26 yn cael eu gosod 

gan Lywydd y Sir, Mrs Bronwen Morgan. Dyma’r 

canlyniadau: 

Cwis Iau: 1af Llangeitho, 2il Bryngwyn, 3ydd 

Llangwyryfon. Cwis amaethyddol: 1af Llanwenog, 

2il Llangeitho, 3ydd Troedyraur. Cwis Cyffredinol: 

1af Talybont, 2il Mydroilyn, 3ydd Llangeitho. Cwis 

Diogelwch ar y ffyrdd (a nodwyd â gwobr ariannol 

gan y Cyngor Sir - diolch iddyn nhw): Cydradd 1af 

Caerwedros a Llanddeiniol, Cydradd 3ydd Mydroilyn a 

Llanddewi Brefi. Cwis dan 26 ar ddiwedd y dydd: 1af 

Llangeitho, 2il Talybont, 3ydd Llanwenog 

‘Just a minute’ 

Cynhaliwyd cystadleuaeth newydd i ni fel sir ganol 

Ionawr yn ystod un o’r nosweithiau Tafarn y Mis rydym 

yn eu trefnu - sef cyfle i aelodau dros 18 oed o bob cwr 

o’r sir ddod i gymdeithasu mewn tafarn ar nos Wener. 

Y gystadleuaeth anffurfiol honno oedd ‘Just a Minute’ - 

cystadleuaeth Saesneg lle’r oedd gofyn i bawb fod mewn 

timoedd o 3 a siarad am funud ar bwnc, heb wybod beth 

oedd y pwnc hwnnw ymlaen llaw. Cafwyd llawer iawn 

o hwyl yng ngofal yr aelodau hŷn (a rhai dros oedran 

aelodaeth!), a phob hwyl i Enfys Hatcher o Lanwenog, 

Harri Davies o Fydroilyn a Caryl Haf o Landdewi Brefi 

a gafodd eu dewis yn fuddugwyr a 

nhw fydd yn ein cynrychioli ar lefel NFYFC. 

Siarad Cyhoeddus Cymraeg 

Cafwyd diwrnod prysur iawn ddydd Sul 23 Ionawr 

2011 pan aeth siaradwyr cyhoeddus o glybiau ar draws 

y sir i Felinfach i gystadlu. Clwb Llanwenog ddaeth i’r 

brig eleni gyda 76 o bwyntiau, gyda Phontsian yn agos 

ar eu hol yn ail, a Llangeitho’n cipio’r trydydd safle. 

Cafwyd niferoedd rhyfeddol o gystadleuwyr eleni - gyda 

15 tîm yn cystadlu yn y seiat holi dan 26 oed, ac 20 tîm 

yn yr adran ddarllen dan 14 oed. Anhygoel! Dyma’r 

canlyniadau a’r aelodau fydd yn cynrychioli’r sir ar lefel 

Cymru ddiwedd mis Mawrth: 

Dan 26 - Tîm: 1af Troedyraur, 2il Llanwenog, 3ydd 

Caerwedros. Cadeirydd: 1af Lowri Evans, Troedyraur. 

Siaradwr: 1af Catrin Haf Jones, Mydroilyn, 2il Cerys 

Jones Llanwenog, 3ydd Trystan Jones, Caerwedros. 

Dan 21 - Tîm: 1af Lanwenog, 2il Llangeitho, 3ydd 

Pontsian. Cadeirydd: 1af Gethin Hatcher Llanwenog, 

Siaradwr: 1af Enfys Hatcher Llanwenog, 2il Elin Jones 

Llanwenog, Cydradd 3ydd Dafydd Morgan Pontsian a 

Carwyn Davies Llangeitho 

Dan 16 - Tîm: 1af Llanwenog, 2il Pontsian, 3ydd 

Llanwenog a Llangeitho. Cadeirydd: 1af Sioned Davies 

Llanwenog, Siaradwr: 1af Meleri Morgan Llangeitho, 

Diolchydd: Meinir Davies Llanwenog. 

Dan 14 - Tîm: 1af Pontsian, 2il Lledrod, 3ydd 

Dihewyd. Cadeirydd: 1af Elen Davies Pontsian, 

Darllenydd: 1af Nest Jenkins Lledrod, 2il Catrin Davies 

Pontsian. 

Clwb 200 Rhagfyr 

1af - C.Ff.I. Llanddewi Brefi. 2il - Helen Hopkins, 

C.Ff.I. Blaenpennal. 3ydd - C.Ff.I. Llanddeiniol 

Clwb 200 Ionawr 

1af - Dafydd a Delyth, Ystrad Dewi, Llanddewi Brefi. 

2il - Eilir ac Enid Jenkins, Haulfryn, Mydroilyn. 3ydd 

- C.Ff.I. Llangwyryfon 

Hanner awr adloniant 

Dyma’r drefn y bydd y clybiau yn ymddangos ynddo 

yn ystod hanner tymor mis Chwefror – pob lwc i bawb! 

Mae tocynnau ar werth o’r swyddfa yn Aberaeron o 7.30 

ddydd Mercher 9 Chwefror. 

Nos Lun: Felinfach, Llanddeiniol, Mydroilyn 

Nos Fawrth: Troedyraur, Penparc, Llanwenog 

Nos Fercher: Talybont, Caerwedros, Tregaron 

Nos Iau: Llanddewi Brefi, Pontsian, Llangeitho 

Nos Wener: Bro’r Dderi, Trisant. 

Dyddiadau i’ch dyddiaduron 

21-25 Chwefror – Cystadleuaeth Hanner Awr 

Adloniant y Sir, Theatr Felinfach 

4 Mawrth – Dawns Dewis Swyddogion y Sir – 

Tyglyn Aeron 

12+13 Mawrth - Gwledd o adloniant C.Ff.I. Cymru, 

Theatr y Grand, Abertawe 

18 Mawrth – Chwaraeon Dan Do y Sir, 

Llanddewi Brefi *dyddiad wedi’i aildrefnu* 

21 Ebrill - Cinio’r Cadeirydd 

• 

• 

• 

• 

CEGIN GWENOG 

Abernant, Llanwenog 

Gwasanaeth arlwyo cyflawn ar 

gyfer pob achlysur 

Bwyd Priodas 

Bwffe 

Te Angladd 

Digwyddiadau Maes 

Bwydlenni unigol i ateb eich gofynion 

chi - boed yn fawr neu’n fach 

Mair Hatcher 

01570 481230 / 07967 559683 


Eglwys Santes Gwenog 

Oherwydd y tywydd gaeafol 

– ac fel y mwyafrif o’n capeli 

ac eglwysi – bu’n rhaid gohirio 

gweithgareddau tymor y Nadolig. 

Braf oedd cynnal y Plygain ar y 7fed 

o Ionawr, gyda’r Parch Suzy Bale 

yn cymryd y rhannau arweiniol. 

Dyma’r Plygain olaf i’r Parchedig 

Ganon Aled Williams ei threfnu 

wedi ei ymddeoliad yn Deon Bro. 

Talwyd teyrnged iddo am ei waith 

brwdfrydig a chydwybodol dros 

lawer o flynyddoedd gan y Deon 

Bro newydd sef y Parch Phillip Wyn 

Davies, ficer Tregaron. Canwyd 

carolau yn null traddodiadol y 

Plygain gan bartïon o chwech o 

Eglwysi’r Ddeoniaeth. Braf oedd 

cael Eglwys orlawn a phawb wedi 

mwynhau y gwasanaeth a’r lluniaeth 

fu’n dilyn yr Oedfa. Diolchwyd i 

wragedd yr eglwys am baratoi’r 

bwyd, ac i Mrs Pauline Roberts- 

Jones am ei gwasanaeth wrth yr 

organ. 

Bu aelodau ‘Clwb Cerdded 

Llambed’ dan arweiniad Kay Davies 

yn ymweld â’r Eglwys wrth iddynt 

gerdded un o lwybrau cyhoeddus 

y Plwyf. Braf oedd eu croesawu a 

chafwyd orig hapus yn eu cwmni. 

Ar y 12fed o Ionawr bu 

Cymdeithas Hŷn Llanwenog yn 

cynnal eu cyfarfod misol yn yr 

eglwys. Braf oedd cael eu croesawu 

hwythau hefyd. Cydymdeimlwn yn 

fawr â Chadeirydd y Gymdeithas, 

Mrs Dilwen George yn ei 

phrofedigaeth o golli ŵyr annwyl yn 

ddiweddar. 

Cyn diwedd y flwyddyn daeth 

cyfres o ddarlithoedd ar ‘osod 

blodau’ i ben. Diolchwyd yn fawr 

i Nicola, Siop Flodau Cascade 

Llambed am ei pharodrwydd i’n 

hyfforddi. 

Llongyfarchiadau i Sioned Davies, 

y Cartws, Prengwyn am basio 

arholiad Piano Gradd 5, dan nawdd 

Coleg Brenhinol Llundain. 

Ar y 24ain o Chwefror, cynhelir 

Noson Cwis gyda chaws a gwin i 

ddilyn yn yr Eglwys Fach. Mynediad 

yn £5.00; croeso cynnes i bawb. 

Byddwn yn trosglwyddo £300 i 

Ambiwlans Awyr Cymru ym mis 

Ebrill, arian a godwyd mewn raffl yn 

y Te Fictoraidd ym Mis Tachwedd. 

Braf yw gweld Mrs Viria Jones, 

Gellideg yn parhau i wella wedi 

ei llawdriniaeth, a hefyd Mrs Mali 

Evans, Rylwyn a fu’n derbyn 

triniaeth dros gyfnod hir. 

Ein cydymdeimlad dwysaf 

â phawb sydd wedi dioddef 

profedigaeth yn ddiweddar. 

Clwb 100 Tachwedd 

£15.Mrs Margaret Thomas, 

Llechwedd 

£10.Mrs Megan Jones, Rhandir 

£5. Ken Davies, Rhydyfodrwydd 

Clwb 100 Rhagfyr 

£15. Alan Mellor, Rhiwson Isaf 

6 Chwefror 2011 www.clonc.co.uk 

Drefach a Llanwenog 

£10. James Fillery 

£5. Parch Suzy Bale,Y Ficerdy 

Bonws Nadolig o £5 yr un i – 

Lilian Davies; Amila Evans; 

Iwan Brain ac Emilia Murphy. 

Ysgol Llanwenog 

Hoffai pawb yn Ysgol Gynradd 

Wirfoddol Gymorthedig Llanwenog 

ddymuno Blwyddyn Newydd Dda i 

holl ddarllenwyr Clonc! 

Bu diwedd y flwyddyn 2010 yn 

gyfnod cyffrous iawn yn yr ysgol. 

Daeth Siôn Corn i ymweld â ni yn 

ein Groto arbennig. Diolch yn fawr 

i’n staff cynorthwyol, sef Ms Enfys 

Morgan, Mrs Nia Evans a Mrs 

Angharad Hull am addurno’r ystafell 

mor hardd. Braf iawn oedd cael 

croesawu rhai o blant Ysgol Feithrin 

Drefach i’n plith hefyd i fwynhau’r 

hwyl a’r dathlu. Cawsom Ginio 

Nadolig blasus tu hwnt a baratowyd 

gan ein cogyddes weithgar, Eleri 

Davies. 

Braf iawn yw cael croesawu 

tri disgybl newydd sef Hannah 

Ayonoadu, Tyler Walker a Luke 

White i ddosbarth y Babanod. Rwy’n 

siŵr y byddant yn hapus iawn yn ein 

plith. Croesawn hefyd Miss Ruth 

Davies yn ôl yn Athrawes Fro. 

Yn ystod mis Rhagfyr y llynedd 

cynhaliwyd Cystadleuaeth Cogurdd 

yn yr ysgol. Cawsom brynhawn 

hyfryd o goginio a blasu a bu Mrs 

Mair Hatcher yma yn beirniadu’r 

gystadleuaeth. Canmolwyd safon 

y coginio yn uchel ganddi. I’r brig 

daeth Katie Brown, yn ail Ffion 

Evans ac yn drydydd Osian Davies. 

Hoffai’r ysgol ddymuno gwellhad 

buan i Mr Leighton Williams a fu 

yn yr ysbyty yn ddiweddar. Bu Mr 

Williams yn dysgu Celf i’r Adran Iau 

yn ystod tymor yr hydref. 

Cynhaliwyd gweithdy radio yn 

Ysgol Llanwenog yn ystod y mis 

pan ddaeth disgyblion blynyddoedd 

5 a 6 Ysgol Llanwenog a Llanwnnen 

ynghyd i greu rhaglen radio a oedd 

yn cynnwys elfennau o sgriptio, 

recordio a pherfformio. Mae’r 

rhaglen yn werth ei chlywed. Diolch 

yn fawr iawn i Mr Marc Griffiths am 

gynnal y diwrnod hwylus yma gyda 

ni a dymunwn yn dda iddo gyda’r 

fenter. 

Trist yw nodi bob Mrs Liz Mills 

yn ymddeol o’i swydd fel athrawes 

yn yr ysgol hon. Trefnir tysteb 

iddi yn werthfawrogiad am dros 

ugain mlynedd o wasanaeth i Ysgol 

Gynradd Llanwenog. Os dymunwch 

gyfrannu, cysylltwch â ni yn yr ysgol 

ar 01570 480382. Byddwn yn parhau 

i dderbyn cyfraniadau tan ddechrau 

mis Mawrth. 

Cylch Meithrin Gwenog 

Bu’r plantos bach ar drip cyn y 

Nadolig i weld sioe o’r enw ‘Hosan 

a Stori’ gan Gwmni Drama Arad 

Goch yn eu canolfan newydd yn 

Aberystwyth. Cawsom groeso 

Dyma rai o’r disgyblion yn paratoi rhaglen radio gyda Mr Marc Griffiths 

yn y gweithdy a gynhaliwyd yn Ysgol Llanwenog yn ddiweddar. 

cynnes iawn yno gan bawb. Diolch 

hefyd i Ysgol Llanwenog am ein 

gwahodd i ymuno â nhw. Diolch 

yn fawr iawn hefyd i’r sawl a fu’n 

helpu wrth i ni baratoi ar gyfer ein 

harolwg gan yr asiantaeth CSSIW. 

Roedd yr arolygwr yn hapus iawn 

â’r cyfleusterau a’r holl brofiadau 

amrywiol ac heriol rydym yn 

eu darparu ar gyfer y plant ac 

felly edrychwn ymlaen yn awr at 

groesawu arolygwyr ESTYN atom 

eleni. 

C.Ff.I Llanwenog 

Aeth nifer o aelodau’r clwb i 

wylio Pantomeim Felinfach. Roedd 

yn braf gweld Gwawr Hatcher, aelod 

gweithgar o’r clwb yn cymryd rhan 

yn y panto. Cafodd pawb noson o 

chwerthin iach. 

Roedd ein llywyddion Elfyn a 

Sharon Morgans, Glwydwern wedi 

trefnu noson o gwis a gêmau yn 

Ysgol Llanwenog, roedd pawb wedi 

joio yn eu cwmni. 

Cynhaliwyd ein Dartiau Twrci 

blynyddol yng Nhafarn Cefnhafod, 

Gorsgoch. Gan fod yr eira yn 

disgyn yn drwm, daeth tua deugain 

o gystadleuwyr. Ar ôl noson frwd 

o gystadlu Gethin Hatcher a Llyr 

Davies gipiodd gwobr yr aelod 

gorau a Lee oedd yn fuddugol yn y 

categori agored. Llongyfarchiadau i 

chi gyd! 

Rhaid oedd gohirio dyddiad 

cyntaf y Canu Carolau oherwydd 

yr eira trwm ond serch hynny 

penderfynwyd ein bod am fynd 

i ganu Noswyl y Nadolig. Aeth 

pedwar grŵp ohonom o amgylch y 

plwyf a diolch i bawb am y croeso 

cynnes a gawson. Casglwyd swm 

arbennig iawn o £920. Bydd £150 

yr un yn cael ei drosglwyddo i 

Ganolfan y Bont ac Uned Sensori 

Ysgol Gyfun Llanbedr Pont Steffan. 

Croesawyd pawb yn ôl i’r clwb 

ddechrau’r mis drwy gael Noson 

o Grefftau yng nghwmni Eluned 

Davies, Bryniau, Dihewyd. Rwy’n 

siŵr fod pawb wedi dysgu rhywbeth 

newydd. 

Daeth diwrnod cystadleuaeth 

gyntaf y Sir am 2011, sef y Siarad 

Cyhoeddus Cymraeg. Diwrnod 

llawn o gystadlu brwd oedd yn cael 

ei gynnal yng Nghampws Theatr 

Felinfach. Fe wnaeth y clwb yn 

arbennig o dda. Dyma’r canlyniadau 

Adran Darllen 14 oed neu 

iau - Cadeirydd - Iwan Evans 

3ydd. Adran Iau 16 oed neu iau 

- Cadeirydd - Sioned Davies 1af; 

Siaradwr - Gwawr Hatcher 2il, 

Carwyn Davies a Sioned Hatcher 

cydradd 3ydd. Diolchydd :- Meinir 

Davies 1af. Cipiodd Llanwenog A, 

sef Meinir Davies, Sioned Davies a 

Sioned Hatcher wobr y tîm gorau a 

daeth Llanwenog C yn drydydd gyda 

Emma Newton-Jones, Sioned Fflur 

Evans a Gwawr Hatcher. 

Adran Ganol 21 oed neu iau 

- Cadeirydd :- Gethin Hatcher. 

Siaradwr :- Enfys Hatcher 1af, Elin 

Jones 2il. Cipiodd Llanwenog wobr 

y tîm gorau yn yr adran yma hefyd 

gyda Gethin Hatcher, Elin Jones ac 

Enfys Hatcher. 

Adran Hyn 26 oed neu iau 

Cadeirydd :- Enfys Hatcher cydradd 

2il. Siaradwr :- Cerys Jones 2il 

Daeth llwyddiant i’r tîm yma 

hefyd wrth gipio’r ail wobr; 

aelodau’r tîm oedd Enfys Hatcher, 

Cerys Jones, Helen Howells ac 

Arwel Jenkins. 

Ar ôl yr holl ganlyniadau daeth 

Clwb Llanwenog i’r brig ac ennill 

Tarian Brynhogfaen am y Clwb 

Buddugol. Llongyfarchiadau mawr 

i bawb! Hoffai’r holl aelodau 

ddiolch yn fawr iawn i bawb am 

eu cefnogaeth a’u help. Pob lwc i’r 

holl aelodau a fydd yn cynrychioli 

Ceredigion yn Llanfair ym Muallt 

ddechrau mis Mawrth. 

Noson ‘Siôn a Siân’ a gafodd ei 

chynnal yng Nghefn Hafod y nos 

Lun ddilynol. Cafwyd nifer o barau 

yn ateb cwestiynau am ei gilydd. 

Diolch i Geraint Hatcher am fod yn 

gwis feistr. Carwyn a Sioned Fflur 

oedd y cwpwl perffaith!

Drefach a Llanwenog Cwrtnewydd 

Cydymdeimlo 

Cydymdeimlir yn ddwys â 

Mary, Gareth, Nia, Dylan ac Elen, 

Maesglas ar golli mam, mam yng 

nghyfraith a mam-gu annwyl sef Mrs 

Margaret Rowlands, Felinfach a fu 

farw rhai dyddiau cyn y Nadolig yng 

Nghartref Maes-y-felin, Drefach. 

Adref 

Braf yw gweld Gareth Davies, 

Maesglas adref ac o gwmpas y lle 

unwaith yn rhagor ar ôl iddo dreulio 

rhai diwrnodau yn Ysbyty Tywysog 

Phillip, Llanelli yn derbyn triniaeth. 

Diolch 

Dymuna Mary, Gareth, Nia, Dylan 

ac Elen, Maesglas ddiolch am bob 

arwydd o gydymdeimlad, boed yn 

gerdyn, blodau, llythyron, galwadau 

ffôn yn dilyn eu profedigaeth lem yn 

ddiweddar. 

Hefyd, hoffai Gareth ddiolch am y 

consyrn a ddangoswyd tuag ato pan 

fu yn yr ysbyty ddechrau 2011. 

Swydd Newydd 

Dechreuodd Nia Davies, Maesglas 

swydd newydd ym mis Ionawr fel 

Cynorthwy-ydd y Cyfnod Sylfaen 

yn Ysgol Gynradd Felinfach. 

Dymuniadau gorau i ti a gobeithio 

y byddi di’n hapus yn dy swydd 

newydd. 

Y Gymdeithas Hŷn 

Eglwys Llanwenog oedd man 

cyfarfod y Gymdeithas ar y 12fed o 

Ionawr, a chroesawyd pawb yno gan 

Irene Jones, yr Is-gadeirydd. 

Cydymdeimlwyd â Dilwen George 

yn ei phrofedigaeth lem o golli 

ŵyr ym mis Tachwedd, ac â Eifion 

Davies, wedi iddo yntau golli ei 

frawd dros gyfnod y Nadolig. 

Dymunwyd wellhad i Sally Jones, 

Brynhyfryd wedi ei salwch, ac i 

Olive Davies a Ray Thomas yn dilyn 

eu damweiniau. 

Siaradwraig wadd y diwrnod 

oedd Anthea Jones, Stryd y Coleg, 

Llambed, sy’n Weithiwr Cymorth 

gyda “Gofal a Thrwsio Ceredigion”. 

Asiantaeth yw hon sy’n hyrwyddo 

annibyniaeth i bobol dros eu 60 

er mwyn eu galluogi i aros yn eu 

cartrefi yn hytrach na gorfod mynd i 

ysbyty neu gartref henoed. Ariannir 

yr Asiantaeth yma gan y Cynulliad, 

Cyngor Sir Ceredigion a Cantref. 

Wedi derbyn cais, bydd gweithiwr 

yn dod i’r tŷ i asesu’r cymorth sydd 

ei angen ac yn cynnig cyngor am 

ffynonellau posib i ariannu’r gwaith, 

gan roi help gyda’r dasg enbyd o 

lanw ffurflenni cais. 

Diolchwyd yn gynnes i Anthea gan 

Yvonne Davies; mae’n dda gwybod 

fod yna rywrai lleol i droi atynt pan 

fo angen cyngor, a chafwyd llawer 

iawn o wybodaeth ddefnyddiol. 

Mwynhawyd paned a phice bach 

wedi eu paratoi gan wragedd yr 

Eglwys, a diolchwyd yn gynnes 

iddynt gan Mair Williams. 

Bydd y cyfarfod nesaf ar Chwefror 

y 9fed yn Festri Capel y Groes, 

pan fydd y Parch. Dyfrig Lloyd, 

Llanddewi Brefi yn dod i’n diddanu. 

Diolch 

Dymuna Eifion a’r teulu, Afallon 

Drefach, ddiolch am bob arwydd o 

gydymdeimlad a dderbyniwyd wedi 

marwolaeth ei frawd, Evan Tom. 

Bu’r teulu yn byw am gyfnod yn 

Llety’r Wennol, Cwrtnewydd. 

Cylch Meithrin, Drefach. 

Cynhaliwyd stondin gacennau yn 

y mart yn Llanybydder ddechrau mis 

Rhagfyr. Er gwaetha’r tywydd oer, 

cafwyd bore llwyddiannus dros ben. 

Cafwyd parti Nadolig yn y cylch, 

a chyn diwedd y bore daeth Santa ag 

anrheg i bob un o’r plant. 

Daeth gwahoddiad o Ysgol 

Llanwenog i’r plant ymweld â groto 

Santa. Cawsom groeso cynnes iawn 

gyda diod a mins peis blasus. 

Pob hwyl i Elan Jenkins a Ryan 

Parsons yn eu hysgolion newydd. 

Croeso cynnes i’r cylch i Luke 

Rees a Roland Weedon, ac hefyd 

i Miss Llinos Beynon sydd wedi 

ymuno â ni yn y cylch. Gobeithio y 

byddi di’n hapus yn ein plith. 

Mark Williams AS; Yr Arglwydd Elystan Morgan, a oedd yn cadeirio’r 

lansiad; Lisa Francis, Cadeirydd Ie dros Gymru – Ceredigion; Richard 

Meirion Griffiths, Gwesty’r Richmond) ac Elin Jones AC 

Ysgol Cwrtnewydd 

Blwyddyn Newydd dda a braf yw 

cael croesawu pawb yn ôl i’r ysgol 

ar ôl gwyliau’r Nadolig! Mae pawb 

wedi cael saib hyfryd, ac erbyn hyn 

yn barod am dymor prysur iawn. 

Croeso cynnes i Elan Jenkins i’r 

dosbarth babanod ac i Morgan James 

i’r dosbarth Iau. 

Ar ôl noson lwyddiannus yn ein 

cyngerdd Nadolig trosglwyddodd 

yr ysgol £382.00 i Ward Steffan yn 

Ysbyty Glangwili. 

Braf oedd croesawu cyn ddisgybl, 

Marc Griffiths, yn ôl i’r ysgol. 

Bu Marc yn brysur gyda phlant 

blwyddyn 3, 4, 5 a 6 yn cynllunio a 

creu rhaglen radio. Cafodd y plant 

ddiwrnod llawn cyffro a diolchwn i 

Marc am roi cyfle gwych fel hyn i’r 

plant. Cewch wrando ar y rhaglen 

drwy gyfrwng gwefan yr ysgol. 

Cynhaliwyd clwb cyntaf yr Urdd 

yn 2011 lle bu’r plant yn gwneud 

gweithgareddau amrywiol o’u dewis. 

Cofiwch os ydych am ddefnyddio 

cyfleusterau yr ysgol, rhowch alwad 

ar 01570 434273. 

Beca a Hanna fu’n mynychu 

gweithdy Celf a Chrefft gyda’r Urdd 

yn ddiweddar. 

Clwb 100 Rhagfyr 2010 

1af – Briallt Williams, Hafod y 

gors, Gorsgoch. 2ail – Nanna Jones, 

Garth, Cwrtnewydd. 3ydd – Gareth 

Richards, Llain, Rhydlewis. 4ydd 

– Arthur Roberts, 12 Glyn Bedw, 

Rhoslefain. 5ed – Cerys Pollock, 

Brynmeddyg, Cwmsychbant 

Ionawr 2011 

1af – Olwen Roberts, 12 Glyn 

Bedw, Rhoslefain. 2ail – Rosie 

Davies, Croesmaen, Llanfihangel ar 

Arth. 3ydd – Delyth Richards, Llain, 

Rhydlewis. 4ydd – John a Mary 

Jones, Penrheol, Cwmsychbant. 

Genedigaeth 

Llongyfarchiadau i Ifor ac Eluned 

Jones, 5 Cae Sarn, ar enedigaeth eu 

merch fach, Esyllt Megan. 

Pen-blwydd Arbennig 

Dathlodd Rob Long, Llysalaw ei 

ben-blwydd yn 40 oed yn ystod mis 

Ionawr. Gobeithio eich bod wedi 

mwynhau eich diwrnod! 

Diolch 

Dymuna teulu’r diweddar Getta 

Evans, Melrose ddiolch yn gynnes 

am bob arwydd o gydymdeimlad 

a ddangoswyd iddynt yn eu 

profedigaeth. Diolch am y llu 

cardiau, rhoddion a’r cyfraniadau 

a dderbyniwyd tuag at Meddygfa 

Ceris Morgan 

yn trin gwallt yn eich cartref 

Torri a sychu, steilo a lliwio, 

cwrlo a gosod gwallt ar gyfer 

achlysuron arbennig. 

Prisau rhesymol. 

Ffoniwch: 07738 492613 

Cwmann 

ond yn barod i deithio’r ardal. 

WD Lewis A5 ad 11/11/10 23:38 Page 1 

Melin Mark Lane Mill 

Llanbedr Pont Steffan/Lampeter 

Ceredigion SA48 7AG 

Tel: 01570 422540 

Fax: 01570 423644 

www.wdlewis.co.uk 

Hefyd yn/Also at: 

Broneb Stores 

Pumsaint, Llanwrda 

Tel: 01558 650215 

Teifi, Llandysul. Diolch i feddygon 

Meddygfa Teifi a diolch yn arbennig 

i Staff Cartref Maes-y-felin am 

eu gofal. Diolch hefyd i’r trefnwr 

angladdau, Cenfil Reeves, Talgarreg 

am ei drefniadau graenus a gofalus 

ac i Jill Tomos am ei gwasanaeth 

hithau. 

Cydymdeimlad 

Ddiwedd 2010 daeth y newyddion 

trist am farwolaeth Vernon Griffiths, 

Fferm y Cwrt yn dilyn salwch blin. 

Cydymdeimlir yn ddwys iawn gyda’i 

briod Gill a’r teulu oll yn eu galar. Fe 

fu’r angladd yng Nghapel y Bryn ac 

yno hefyd y daearwyd ei weddillion. 


Arholiadau Telyn 

Llongyfarchiadau i Mari Elen 

Lewis, Ty Cerrig ar lwyddo gydag 

anrhydedd yn ei harholiad Telyn, 

Gradd 1. Llongyfarchiadau hefyd 

i Lowri Elen, Glennydd, Llambed 

ar basio’i harholiad Gradd 5 gydag 

anrhydedd. Mae Mari a Lowri 

yn cael eu dysgu gan Georgina 

Cornock-Evans. 

Sefydliad y Merched Coedmor 

Cynhaliwyd cyfarfod cyntaf y 

flwyddyn o Sefydliad y Merched 

Coedmor ar Ionawr 3ydd yng 

Nghanolfan Cwmann. Croesawodd 

y Llywydd Mrs Noeleen Davies yr 

aelodau gan ddymuno Blwyddyn 

Newydd Dda i bawb. 

Cyflwynodd ein gwestai am 

y noson sef Guto Gwilym, un 

o ieuenctid gweithgar yr ardal. 

Bu Guto allan ym Mhatagonia 

ym mis Hydref am bythefnos 

gyda chriw o 27 o aelodau Urdd 

Gobaith Cymru. Ar ddiwedd 

ymweliad yr Urdd arhosodd Guto 

am gyfnod pellach tan ddechrau 

mis Rhagfyr a threulio’r amser yn 

Nhalaith Chubut yn gwneud gwaith 

gwirfoddol. Treuliodd ran fwyaf ei 

amser yn Nhrevelin yn yr Andes. 

Bu’n cynorthwyo yn yr Ysgol 

Gymraeg, yn helpu mewn nifer o 

ddosbarthiadau Cymraeg, o oed 

meithrin hyd at oedolion. Treuliodd 

peth o’i amser yn cerdded ar hyd 

Cwm Hyfryd yng nghwmni Merched 

y Wawr Trevelin. 

Cafwyd hanes diddorol a 

brwdfrydig o’r amser a gafodd yn 

y Gaiman a Threlew yn y Dyffryn, 

a Threvelin ac Esquel yn yr Andes. 

Roedd hanes ei ymweliad a’r 

mwynhad amlwg a gafodd ym 

Mhatagonia yn ddigon i annog y 

gwrandawyr i gyd feddwl am wneud 

taith i’r Ariannin! 

Diolchwyd iddo yn gynnes iawn 

gan Ann Lewis. Enillwyd y raffl fisol 

gan Dilys Godfrey. Helena Gregson 

ac Ann Lewis oedd yn gyfrifol am 

wneud y te 

Bydd y cyfarfod nesa ar Chwefror 

7fed pan fydd Elaine Davies, Nanna 

Ryder a Menna Jones yn aelodau 

o banel fydd yn trafod pynciau 

amrywiol a diddorol. Croeso cynnes 

i bawb. 

Ysbyty 

Gwellhad buan i Mrs. Davies, 

19 Heol Hathren, sydd yn Ysbyty 

Glangwili ac i bob un arall sydd 

wedi bod yn anhwylus dros y 

misoedd oer diwethaf. 

Cydymdeimlo 

Estynnwn gydymdeimlad ag 

Erina Jones a’r teulu, Cae Coedmor 

ar farwolaeth ei mam Mrs. Dilys 

Jones, Cae dash (gynt) a chwaer 

yng nghyfraith i Mrs. Phyllis Jones, 

Cilgell. 

Cwmann 


Clwb 125 Mis Rhagfyr 

1. Mr D. Herberts, Dolfor, 

Cwmann, 84, 2. Mr S. Mason, 21 

Treherbert, Cwmann, 3. Mrs E. 

Warmington, Falkland, Bryn Rd, 

Lampeter, 85, 4. Mrs Y. Jones, 

Tanybryn, Cwmann, 87, 5. Mrs M. 

Thomas, Brondeify, Cwmann, 66, 

6. Mrs B. Luker, 17 Treherbert, 

Cwmann, 2, 7. Mrs E. Brown, 

Cae Ram, Cwmann, 37, 8. Mrs 

E. G. Lloyd, 14 Heol Hathren, 

Cwmann, 43, 9. Mr Gwynfor Lewis, 

Bronwydd, Bridge St, Llanbed, 105, 

10. Mrs Rosa Lloyd, 8 Heol Hathren, 

Cwmann, 92. 

Clwb 250 Mis Rhagfyr 

1. 15, Canon a Mair Richards, 

Maesteify, Cwmann, 2. 20, Delyth 

a Emyr Jacob, Frondeg, Pencarreg, 

3. 210, Mrs M. Jones, Glanhelen, 

North Rd, Llanbed, 4. 37, Mrs Joyce 

Evans, Rhos Inn, Parcyrhos, 5. 6, 

Ann Douch, Maestroyddin Fawr, 

Harford, 6. 190, Mr a Mrs. Kidby, 

Erwaun, Parcyrhos, 7. 104, Seren 

Ling, 35 Heol Hathren, Cwmann, 

8. 49, Maureen Evans, Brynmaen, 

Cwmann, 9. 7, Terence Watkins, 4 

Heol Hathren, Cwmann, 10. 29, Julie 

Davies, 3 Nantyglyn, Cwmann. 

Clwb 125 Mis Ionawr 

1. Gwen Jones, Derymore, 

Cellan, 13, 2. Lena Williams, 39 

Heol Hathren, 98, 3. D. Gilbey, 48 

Hel Hathren, Cwmann, 4. Meinir 

Harries, Bryn-yr-Efar, Pennant, 5. 

Les a Marjorie, Golwg-y-Dyffryn, 

Cwmann, 67, 6. Glesni Thomas, 1 

Heol Hathren, Cwmann, 57, 7. Chris 

Lloyd, 7 Heol Hathren, Cwmann, 

147, 8. Ann Davies, Brynteify, 

Cwmann, 56, 9. Ceinwen Evans, 

Felinfach, Cwmann, 28, 10. Jean 

Thomas, 4 Cwrt Deri, Cwmann. 

Clwb 250 Mis Ionawr 

1. 28, Gwyn Williams, Wyngarth, 

2. 113, Mrs. Davies, 37 Heol 

Hathren, 3. 64, David Davies, 

Glenview, Pencarreg, 4. 225, W. 

Randell, Blaencwm, Cwmann, 

5. 131, Mrs. D. Harries, 21 Heol 

Hathren, 6. 92, Adrian Davies, 

Hafod, Lôn Ram, 7. 190, Mr a Mrs. 

Kidby, Erwain, 8. 109, Emyr Jones, 

Araul, Cwmann, 9. 116, Mair James 

(c/o Phylis Smith), 10. 199, L. King, 

Tafarn Jem. 

Rhifyn mis Mawrth 

Yn y Siopau 

Mawrth 3ydd 

Erthyglau i law erbyn 

Chwefror 17eg 

Newyddion i law erbyn 

Chwefror 21ain 

Y Ganolfan Cynllunio Iaith 

Uned 2-4, Parc Busnes Aberarad, 

Castell Newydd Emlyn, Sir Gâr, 

SA38 9DB 

Annwyl ddarllenwyr, 

A oes gan eich darllenwyr brofiad 

o’r gwasanaeth iechyd neu’r 

gwasanaeth gofal cymdeithasol y 

bydden nhw’n barod i’w rannu? A 

oedd hi’n hawdd derbyn gwasanaeth 

yn Gymraeg neu a oedd rhwystrau? 

Pa effaith gafodd hynny arnyn 

nhw? A oedden nhw’n hapus â’r 

gwasanaeth, neu a oes ganddyn 

nhw negeseuon am y ffordd 

y gellid gwella’r ddarpariaeth 

Gymraeg? Dyma’r cwestiynau y 

mae Llywodraeth y Cynulliad a 

Chyngor Gofal Cymru yn awyddus 

i gael atebion iddyn nhw ac 

maen nhw wedi comisiynu tîm o 

ymchwilwyr o’r Ganolfan Cynllunio 

Iaith i wneud y gwaith. Yma yn 

y Ganolfan rydyn ni’n awyddus i 

Capel Aberduar Llanybydder 

Oherwydd y tywydd garw gorfu 

i Gapel Aberduar, fel llawer capel 

arall, ohirio’r oedfa Nadolig. 

Penderfynwyd ei chynnal ar yr 

unfed ar bymtheg o Ionawr a daeth 

cynulleidfa luosog ynghyd i ddathlu 

geni’r Iesu yng nghwmni ieuenctid 

y capel. Cerys Jones fu yn arwain 

ac yn ddolen gyswllt yn ystod y 

gwasanaeth. Cyflwynwyd yr emynau 

gan Elin Evans, Dewi Davies, Rhian 

Jones, Ann Milcoy, Rhodri Evans a 

Christopher Jacob gyda Rhiannon 

Lewis wrth yr organ. Cafwyd 

darlleniadau gan Llyr Davies, Elin 

Evans ac Arwel Jenkins. Offrymwyd 

gweddïau gan Rhian Milcoy a Lowri 

Wilson. Cafwyd neges bwrpasol 

iawn gan ein gweinidog, y Parch 

Jill Tomos, a bu hefyd yn gweini 

wrth fwrdd y cymun. Diolchodd yn 

gynnes iawn i bawb a fu yn cymryd 

rhan yn yr oedfa. Ar ôl yr oedfa fe 

wnaeth pawb droi am y festri am 

baned a sgwrs wedi ei baratoi gan y 

chwiorydd. Diolch iddynt hwythau 

hefyd. Hyfryd oedd cael clywed yr 

hen, hen hanes unwaith eto a dathlu 

gyda’n gilydd er bod yr ŵyl wedi bod. 

Diolch 

Llongyfarchiadau i Donald a 

Julia Jenkins, Bedlwyn, Felinfach 

ar ddathlu eu priodas aur yn 

ddiweddar. Eu dymuniad oedd rhoi 

unrhyw arian a dderbynient ar yr 

achlysur at elusen. Yn ganlyniad i 

hynny, cyflwynwyd £500 at gangen 

Llambed a Llanybydder o Ymchwil 

y Cancr. Diolch yn fawr iddynt a 

phob dymuniad da i’r dyfodol. 

Dymuna teulu y diweddar Mrs 

Eirwen Jenkins, Glaneinon ddiolch i 

bawb am bob arwydd o gydymdeimlad 

a charedigrwydd a estynnwyd iddynt yn 

eu profedigaeth gan golli mam, mamgu 

a hen fam-gu annwyl. 

Gwerthfawrogir yn fawr yr 

Gohebiaeth 

siarad â defnyddwyr gwasanaeth neu 

ofalwyr a all ddweud wrthon ni sut 

brofiad gawson nhw, boed hynny’n 

ganmoliaeth neu’n gŵyn. Rydym 

yn awyddus iawn i glywed am 

brofiadau sy’n ymwneud â phlant, 

pobl hŷn, pobl â phroblemau iechyd 

meddwl (yn cynnwys dementia), ac 

â phobl ag anableddau dysgu. 

I wybod mwy am yr ymchwil a 

sut i gymryd rhan, mae croeso mawr 

i ddarllenwyr gysylltu ag Elaine 

Davies yn y Ganolfan Cynllunio 

Iaith ar 01239 711668 neu elaine. 

davies@iaith.eu. Caiff pob cyswllt 

a chyfraniad eu trin yn hollol 

gyfrinachol. Edrychaf ymlaen yn 

fawr at glywed gan unrhyw un sydd 

â diddordeb i gymryd rhan cyn dydd 

Gwener, Chwefror 11. 

Yn gywir 

Elaine Davies ar ran y tîm 

ymchwil 

Llanybydder 

ymweliadau, galwadau ffôn, 

rhoddion, blodau a chardiau a 

dderbyniwyd. Diolch yn arbennig 

am y cyfraniadau tuag at Nyrsys y 

Gymuned. Diolch yn ogystal i Mr 

Robert Davies am darparu lluniaeth 

ar ddiwrnod yr angladd ac i Mr 

Gwilym Price, ei Fab a’i Ferched am 

drefnu’r cyfan gydag urddas. 

Dymuna Lena Williams, Hafan 

y Waun, Aberystwyth ddiolch 

i’w theulu a’i ffrindiau sydd wedi 

ymweld â hi yn gyson yn ystod y 

flwyddyn diwethaf ac hefyd am yr 

anrhegion dros y Nadolig. Rwyf yn 

gwerthfawrogi hyn yn fawr. 

Arholiadau Cerdd 

Llongyfarchiadau i’r canlynol 

ar basio eu harholiadau cerdd dan 

nawdd y Coleg Cerdd Brenhinol: 

Piano Gradd 1 – Elin Davies, 

Tyngrug-Isaf [anrhydedd] 

Ysgrifenedig Gradd 2 – Rhys 

Davies, Tyngrug-Isaf [anrhydedd], 

Gradd 3 – Sioned Fflur Evans, 

Glantrenfach; [teilyngdod]; Gradd 5 

– Sioned Davies, Y Cartws. 

Sacsaffôn Gradd 7 – Gareth 

Davies, Llys Enwyn [anrhydedd]. 

Cydymdeimlo 

Cydymdeimlir yn ddwys a theulu’r 

diweddar Haydn Evans, Delhi, a fu 

farw yn sydyn yn ystod mis Ionawr. 

Rhodd 

Bu Myra Morris, Awelon, 

Rhydybont yn dathlu pen-blwydd 

arbennig yn yr Hydref. I ddathlu, 

penderfynodd drefnu noson ynghyd 

â Dorian Davies, Drefach yn y Clwb 

Rygbi yn Llanybydder i godi arian 

at gangen Llanybydder o Diabetes 

UK Cymru. Bu nifer o fechgyn yn 

siafio’u gwallt ac yn rhoi wacs ar 

eu coesau a chael eu noddi i wneud 

hynny. Yn dilyn hynny, cyflwynwyd 

siec am £2,600 i’r elusen. Diolch yn 

fawr i bawb a fu ynghlwm â’r noson.

Gweithdy Llechi Cymreig, Enwau Tai, Dillad, 

Llyfrau, Cds, Dvds, Anrhegion ac Oriel 

Sianti 

Uned 2 Monumental Works, 

Stryd y Fro, Aberaeron 

gyferbyn a Banc y Natwest 

0 1 5 4 5 5 7 1 5 1 0 

w w w . s i a n t i . o r g 

Mae Toriad Taclus 

Wedi newid siop 

Mae ar Heol Caerfyrddin 

Ger y Sgwâr Top 

Ruth Thomas 

a’i Chwmni 

Cyfreithwyr 

19 Stryd y Coleg, Llambed 

Ffon: 423300 Ffacs: 423223 

mail@ruththomassolicitors.co.uk 

yn cynnig pob 

gwasanaeth cyfreithiol 

Apwyntiadau hwyr neu 

yn eich cartref 

Bwyd cartref ardderchog nos Iau, Gwener a Sadwrn. 

Cwrw traddodiadol. Croeso i awyrgylch Gymreig 

gan Berian a Beverley Wilkins a’u merched. 

Llangybi a Betws 

Ysgol Y Dderi 

Croeso cynnes iawn i’r plant newydd a ymunodd â ni ddechrau’r tymor sef, 

Kimberly, Dion, Sara, Beau, Shay, Poppy a Conner. 

Cafwyd cwmni Sara Jones, myfyrwraig o Goleg Y Drindod am dridiau 

ddechrau’r tymor. Bu Sara yn arsylwi yng nghyfnod allweddol 2. 

Mae gwersi Ffrangeg wedi ailddechrau ar nos Iau. Diolch i Bernadette am 

eu dysgu. 

Bu Liam Newitt ac Elinor Griffiths yn cynrychioli’r ysgol ym mhwyllgor 

Cynllun Plant a Phobl Ifanc yn Neuadd Goffa Aberaeron ar y 19eg o Ionawr. 

Bu disgyblion blwyddyn 4 ar ymweliad â ffatri ddŵr potel Tŷ Nant yn rhan 

o thema’r tymor sef ‘Bwyd a Ffermio’. 

Cafwyd diwrnod bendigedig ar Fferm Bwlchwernen gan blant y Cyfnod 

Sylfaen. Dysgwyd llawer am ffermio organig a sut i wneud caws a chafwyd 

cyfle i flasu caws arbennig Yr Hafod. Diolch o galon i Becky Holden am y 

croeso twymgalon ac i Sam Holden ac Iona Davies am ei chynorthwyo. 

Croesawyd Cwmni Theatr Bypedau Cymru atom fore Gwener 21ain o 

Ionawr. Roedd plant y Cyfnod Sylfaen wedi mwynhau perfformiad ‘Cwilt 

Siôn’ yn fawr gan ddysgu am hanes y tŷ unnos. 

Dathlwyd Diwrnod Santes Dwynwen wrth gynnal disgo ar y cyd â’n clwb 

ôl ysgol ‘Clwb Mes Bach’. Diolch i’r swyddogion ac i staff yr ysgol am eu 

cymorth. 

Mae plant y Dderi bellach yn arbenigwyr wrth adnabod adar eu cynefin 

wedi iddynt dreulio amser yn gwylio adar yn rhan o brosiect Little Schools 

Big Bird Watch. Diolch i Mr Roger ac i Mr Ian Morris am eu cymorth. 

Dymunwn ddiolch i Mrs Nerys Southgate sydd wedi bod yn rhan o’n tîm 

dysgu ers mis Medi ac estynnwn groeso cynnes yn ôl i Mrs Hayley a fydd 

yn ailgydio yn ei dyletswyddau’r mis yma. 

Genedigaeth 

Llongyfarchiadau i Dorian a Louise Hicks ar enedigaeth eu plentyn cyntaf 

anedig ddydd Nadolig, sef Owen Lewis - ŵyr i Geoffrey a Denise Hicks, 

Pwllglas - cefnder i Ceris, Bronwen a Lily. 

Merched y Wawr y Dderi 

Dymunodd y Llywydd flwyddyn newydd dda i bawb a chroesawyd y 

gwesteion yn gynnes iawn i gyfarfod cyntaf 2011. Cawsom noson ragorol 

iawn yng nghwmni Eifion ac Yvonne Davies. Hanes Llambed oedd y testun 

a diddorol iawn oedd gweld a chlywed am y newidiadau oedd wedi digwydd 

yn y Stryd Fawr, llawer ohonom yn cofio fel yr oedd y stryd yn edrych dros 

hanner can mlynedd yn ôl. Rhoddwyd pleidlais wresog o diolch am noson o 

hanes diddorol gan Jen Mathias. 

Cydymdeimlwyd ag Iris Quan yn ei phrofedigaeth ar golli chwaer 

yng nghyfraith. Rhoddwyd y raffl gan Gwyneth a Deborah Jones ac fe’i 

henillwyd gan Irene Lewis a Mair Spate. I ddiweddu y cyfarfod cawsom 

baned o de a bisgedi wedi eu rhoi gan Gwyneth Evans ac Irene Lewis. 

Bydd y cyfarfod nesaf ar Chwefror 16eg gyda darlith ar y diweddar Islwyn 

Ffowc Ellis gan y Bon. Rheinallt Llwyd. Croeso i aelodau newydd ymuno. 

Hamdden 

Ddydd Gwener cyntaf y flwyddyn fe aeth yr aelodau am ginio Calan 

i’r Castle Green ac yno y cawsom wledd fendigedig yn ein disgwyl a 

chwmni diddan. I ddiweddu y cyfarfod canwyd rhai carolau adnabyddus â 

Rowena Williams yn cyfeilio. Rhoddwyd pleidlais o ddiolch am y croeso, y 

gwasanaeth a’r bwyd blasus gan Maisie Morgans ac hefyd i’r cyfeilydd. Fe 

fydd y cyfarfod nesaf yn Ysgol y Dderi ar Chwefror 4ydd am 2 o’r gloch pan 

fydd Mrs Judith Jenkins yn arddangos cardiau cyfarch a gemwaith. Croeso i 

aelodau newydd ymuno. 

Cydymdeimlo 

Estynnir cydymdeimlad dwys â Mrs 

Mary Jones, Hafan wedi colli ei gŵr, 

Myrddin. Hefyd i Dafydd a theulu 

Ffosyffin wedi iddo golli ei fam cyn y 

flwyddyn newydd. 

Gwellhad Buan 

Gwellhad buan iawn i Mr Lyn Jones 

wedi iddo dreulio cyfnod yn yr ysbyty 

yn ddiweddar. 

Priodas Dda 

Llongyfarchiadau i Wayne a Hannah 

Jarman wedi eu priodas yn ddiweddar. 

Penblwyddi Arbennig 

Cellan 

Cyfarchion pen blwydd hwyr hefyd 

i Ann a Bleddyn, Cnwcyfallen wedi 

iddynt ddathlu eu pen blwyddi yn 60 

dros y misoedd diwethaf - ‘bys pas’ 

amdani nawr! 

Ac hefyd i Andrew Morgan, Yr Hen 

Reithordy ar gyrraedd ei ben blwydd 

yn hanner cant. 

Neuadd y Mileniwm 

Cofiwch am y noson ffilmiau 

reolaidd yn Neuadd y Mileniwm dros 

yr wythnosau nesaf. Gallwch fynd ar 

y wefan am fwy o wybodaeth: www. 

cellanmillenniumhall.co.uk 

Llanfair 

Gwellhad Buan 

Braf yw clywed fod Eleri Quan, 

Sŵn yr Afon, adref ac yn gwella ar ôl 

ei llawdriniaeth yn ysbyty Bronglais 

yn ddiweddar. Mae yn lwcus dros 

ben fod ganddi ddwy nyrs fach dda 

i edrych ar ei hol mor ofalus heb 

anghofio, wrth gwrs, y gwas mawr 

a’r gwas bach. 

Canu Carolau 

Gan fod yr eira mor ddwfn ar 

hewlydd y mynydd nid oedd yn 

bosib mynd allan i ganu ar y nos 

Lun, er mawr siom i’r grŵp a ddaeth 

ynghyd. Mentrwyd allan o amgylch 

y pentre a lawr Heol Llanfair ar y 

nos Iau, gan gloi’r noswaith nol yn 

y neuadd gyda chawl i’n cynhesu a 

phawb wedi mwynhau. Rhoddwyd 

yr arian a gasglwyd i gyd i elusen Tŷ 

Hafan. 

Diolch yn arbennig i Gwyneth, 

Noyadd, am y cawl blasus dros ben 

ac i bawb a ddaeth â mins peis. 

Parti Nos Galan 

Cafwyd noson arbennig o ddathlu 

a chymdeithasu gyda llawer iawn 

wedi dod ynghyd ar noson neilltuol o 

oer, gyda’r rhan fwyaf wedi cerdded 

i’r neuadd. 

Roedd y bwyd yn fendigedig fel 

arfer gyda phawb wedi cyfrannu a’r 

gerddoriaeth addas, diolch i Lesley, 

yn tynnu pawb i ddawnsio hyd 

oriau mân y bore. Diolch i bawb a 

gyfrannodd i wneud y noswaith yn 

un mor llwyddiannus. 

Gwasanaeth Carolau 

Roedd yn siom fawr i lawer 

o bobol y pentre pan gafodd y 

gwasanaeth carolau ei ganslo 

oherwydd y tywydd. Diolch i’r rhai 

a oedd wedi trefnu’r gwasanaeth ac 

i’r rhai a oedd wedi cytuno cymryd 

rhan. 

Ffair Nadolig 

Er gwaethaf y tywydd oer a’r eira 

cynhaliwyd ein ffair Nadolig gyda 

thua saith o fyrddau yn gwerthu 

cymysgedd o nwyddau Nadoligaidd. 

Fel menter newydd roedd yn braf 

cael Seb, Tynant, yno yn gwerthu 

tryffls siocled wedi eu cynllunio a’u 

gwneud ganddo. Antur newydd a 

phawb wedi dwlu arnynt. 

Bowlio 

Cynhaliwyd noson agoriadol y 

bowlio yn y neuadd ar nos Sadwrn, 

Ionawr 15fed, gyda dros ddeg 

ar hugain wedi dod i chwarae. 

Trefnwyd y chwaraewyr mewn timau 

a’r holl beth wedi ei drefnu gan Al 

Heron, Siop Llanfair. Pan nad oedd 

y timau’n bowlio, trefnwyd gêmau 

eraill iddynt fel dominos, cardiau ac 

yn y blaen. Bydd noson debyg y cael 

ei chynnal bob yn ail nos Sadwrn 

hyd at ddiwedd mis Mawrth. Croeso 

cynnes i bawb 


Ras Hanner Marathon Caerdydd 

Cyflwynwyd siec o £3,000 i Uned Anghenion Arbennig ac Awtistig Y 

Myrddin gan deulu a ffrindiau un o’r disgyblion, Glyn Jones. Gweler yn 

y llun Gwyneth Richards yn cyflwyno siec i’r Prifathro, Mr Julian Parker. 

Rhedodd Gwyneth yn ras hanner marathon Caerdydd yn ddiweddar. 

Casglwyd noddwyr gan deulu a ffrindiau, yn cynnwys rhieni disgyblion yr 

Uned a chynhaliwyd stondin gacennau. Derbyniwyd dros £2,200 yn ogystal 

â £750 oddi wrth Marian Jones a Banc Barclays drwy’r cynllun punt am 

bunt. Diolch yn fawr iawn iddynt ac i bawb am eu cyfraniad. 

Yn y llun - Plant - Glyn & Luned Jones. Chwith i’r dde:- Julian Parker, 

Ann Jones, Jean Evans, Gwyneth Richards, Marian Jones, Eirlys Jones & 

Justin Jones 

Dyweddïo 

Estynnwn ein cyfarchion i Gareth 

Thomas, Bryndolau a Kelly Davies o 

Dregaron ar eu dyweddïad ddiwedd 

y flwyddyn, a dymunwn iddynt bob 

hapusrwydd yn y dyfodol. 

Anrhydedd 

Mae un o drigolion y pentref 

newydd cael ei enwi yn un o’r 

rheolwyr safle gorau yn y Deyrnas 

Gyfunol. Cyfeiriwn at Barrie Jones, 

Sŵn y Nant sydd yn gweithio 

i gwmni adeiladu Redrow, ac 

sydd wedi cael ei anrhydeddu 

â sêl rhagoriaeth gan y Cyngor 

Cenedlaethol Adeiladu Tai, gan ei 

roi ymysg y rheolwyr safle gorau ym 

Mhrydain. Mae Barrie yn gweithio 

i Gwmni Redrow ers 10 mlynedd, 

ac nid dyma’r tro cyntaf iddo 

dderbyn canmoliaeth am ei waith. 

Mae eisoes wedi derbyn pedair 

dyfarniad am ansawdd, ac yn awr, 

dwy Sêl Rhagoriaeth am ei waith. 

Llongyfarchiadau, a phob dymuniad 

da am y dyfodol. 

Neuadd Bro Fana 

Cynhaliwyd Cyfarfod Blynyddol 

y Neuadd ym mis Tachwedd, ac 

etholwyd y swyddogion canlynol 

am 2010 – 2011: Llywydd – Ethel 

Davies, Llys Helen; Cadeirydd 

– Judy Jenkins, Llys Awel; Isgadeirydd 

– Irfon Davies, Ailfana; 

Trysorydd – Liz Thomas, Penywaun; 

Ysgrifennydd – Elfyn Davies, 

Troed y bryn. Swyddogion y 

Clwb Cefnogwyr yw Iris Evans, 

Maesuchaf ac Eirwen Thomas, 

Ty’nrheol. 

Daeth aelodau Cyngor y Neuadd 

a’u partneriaid ynghyd ar nos Wener, 

yr 17eg o Ragfyr yn Y Drovers’ 

Arms ar gyfer cinio blynyddol y 

Cyngor, a hynny er gwaethaf y rhew 


Ffarmers Clwb Clonc 

a’r eira. Cafwyd noson hwylus dros 

ben, gyda thipyn o sbri yn y cwis 

blynyddol a drefnwyd gan Ethel a 

Judy. Diolch iddynt hwy, ac i Ben 

a’i staff am noson hyfryd. 

Yn anffodus, bu’n rhaid canslo y 

Cyngerdd a’r Noson Garolau a oedd 

i’w cynnal y nos Sul cyn y Nadolig 

oherwydd y tywydd eithafol. Yn 

wir, gwnaeth y tywydd effeithio 

ar nifer o weithgareddau yn ystod 

mis Rhagfyr a dechrau Ionawr. 

Bellach, mae trefniadau ar y gweill 

ar gyfer nifer o ddigwyddiadau 

dros y misoedd nesaf. Cynhelir 

Rasys Parlwr yn Y Drovers ar nos 

Sadwrn, y 26ain o Chwefror a Bwffe 

a Chyngerdd i ddathlu Gŵyl Ddewi 

ar nos Wener, y 4ydd o Fawrth yn 

y Neuadd. Bydd Cwmni Drama’r 

Cudyll Coch yn ymweld â ni yn y 

gwanwyn, ar nos Sadwrn yr 16eg 

o Ebrill (nodir fod y digwyddiad 

yma wedi newid o’r 22ain o Ebrill). 

Gwnewch nodyn yn eich dyddiadur! 

Da dweud fod y gwaith o ailleoli 

y Parc Chwarae wedi dechrau, 

gyda’r offer i gyd bellach yn ei le. Y 

cam nesaf yw codi’r ffens a gosod yr 

arwyneb diogelwch. Rhaid diolch i’r 

criw o wirfoddolwyr parod a fu wrthi 

yn paratoi y safle a gosod yr offer; 

i’r merched a ddarparodd fwyd ar eu 

cyfer, ac i drigolion yr ardal am eu 

cefnogaeth barod. 

Fe sylwch wrth yrru heibio’r 

Neuadd fod paneli solar PV wedi 

eu gosod ar y to. Pwrpas y paneli 

yma yw cynhyrchu trydan ar gyfer 

defnydd y Neuadd, gydag unrhyw 

drydan ychwanegol yn cael ei fwydo 

i mewn i’r grid cenedlaethol. Roedd 

y Neuadd yn un o rhyw ddeuddeg 

o adeiladau cyhoeddus yn Sir 

Gaerfyrddin i dderbyn cyllid i osod 

y paneli dan gynllun ‘Cymunedau 

Di-Garbon’ Ynni Sir Gâr. Cafodd 

y gwaith ei wneud gan Gwmni 

Thermal Earth o Gapel Hendre. 

Diolchwn i bawb sydd wedi bod 

ynghlwm wrth ddatblygu y prosiect 

yma. 

Ffair Grefftau Pumsaint 

Er gwaetha’r tywydd, cynhaliwyd 

y Ffair ar y 26ain a’r 27ain o 

Dachwedd ond yn anffodus dim 

ond ychydig iawn o bobl a fedrodd 

ddod i fwynhau’r croeso gwresog, 

cwpaned, mins peien a thipyn o sbri. 

Roedd y crefftau ar werth o’r safon 

uchel arferol. Llifodd y cyfraniadau 

ariannol a’r gwobrau raffl i mewn. 

Diolch i bawb am eu haelioni, a 

thrwy hynny, bydd Ymgyrch Canser 

y Fron Cymru ar ei hennill o £750. 

Os gwelwch yn dda, cofnodwch yn 

eich dyddiadur newydd ddyddiadau’r 

Ffair nesaf – 25ain a 26ain o 

Dachwedd 2011. 

Pencarreg 

Chwefror 2011 

£25 rhif 179 : 

Mrs Hannah Evenden, 

10 Heol y Waun, Capel Dewi. 

£20 rhif 212 : 

Llion Herbert, 

4 Cysgod y Coed, Cwmann. 

£15 rhif 199 : 

Mrs Doreen Harries, 

21 Heol Hathren, Cwmann. 

£10 rhif 54 : 

Osian Davies, 

Fronheulog, Llanwenog. 

£10 rhif 401: 

Jac Rees, 

Maesllwyd, Cwmsychpant. 

£10 rhif 321 : 

Mrs Mair Jones, 

Brynsiriol, Llanllwni. 

Taith Gerdded Plwyfolion Pencarreg 

Cafodd aelodau Clwb Cerdded Plwyf Pencarreg daith arbennig ar ôl y 

rhew a’r eira dan arweiniad Dr Lloyd Jones. Man cychwyn y daith flynyddol 

oedd Llwynfallen ar droed Mynydd Pencarreg, ac yna cerdded am fferm 

Rhydowen a heibio olion fferm Llwyncuan oedd tua 113 erw yn ôl cyfrifiad 

1871. 

Wrth gerdded trwy glos Rhydowen, gwelwyd olion lle bu rhod ddŵr ar 

bynfarch sydd erbyn hyn yn cael defnydd arall, sef dyfrio’r gwartheg. Cael 

hanes wedyn am fwthyn Rhydowen Fach ac wedi ychydig ymchwil deall 

mai dynes a’i mab oedd yn byw yno ac mai gwniyddes Latai oedd hi; does 

dim sôn am yr hen gawr erbyn hyn. 

Yna, aed ymlaen ar hyd y llethrau o dan fferm Derlwyn a mynd am bentref 

Pencarreg, heibio hen ffermydd Tai Cwm a Fronfelen a gweld golygfa 

arbennig o Ddyffryn Teifi. Llwybr y Plwyfolion cynnar fwy na thebyg oedd 

hwn i fynd i addoli yn Eglwys St Patrig ac yn ddiweddarach i’r plant fynd i’r 

ysgol. Mae’r Eglwys yn dyddio nôl i 1377. 

Gwelwyd ôl traed nifer o adar a chreaduriaid yn yr eira a oedd yn parhau 

yn y cysgodion ac enghreifftiau arbennig o ysgubau’r wrach ar y fedwen. 

Wrth ymlwybro tuag at Bencarreg, cafwyd golygfa hollol newydd o Lyn 

Pencarreg yn gorwedd yn dawel islaw gyda thrwch o rew arno, gan nad oes 

dŵr yn llifo mewn nac allan ohono. 

Braf oedd cael cerdded drwy un o’r ffermydd y bu rhaglen Dai Jones Cefn 

Gwlad yn ymweld â hi cyn cyrraedd pen y llwybr ger hen ysgoldy Pencarreg 

sydd erbyn hyn yn dŷ gwerthfawr. Agorwyd yr ysgol yn 1877 a’i chau yn 

1969. 

Cerdded yn ôl wedyn ar yr hewl heibio Blaenmas, Blaencarreg a dwy fferm 

Blaenbydernyn, a mwy na thebyg heibio olion Rhosyduon Tower, plasty 

ysblennydd ar ffurf castell a oedd yn eiddo i Syr William de Crespugny yn y 

ddeunawfed ganrif. 

Diolch i’r cerddwyr selog am gerdded llwybrau’r Plwyf. Os byddwch 

yn cerdded y llwybr hwn, byddwch yn barod i fynd dros sticlau; yr unig 

anhawster yw diffyg cyfarwyddiadau ger y sticlau.

C.FF.I Llanllwni 

Yn ystod yr holl dywydd gaeafol 

a gafwyd adeg y Nadolig fe wnaeth 

y clwb lwyddo i fynd allan i ganu 

carolau drwy’r cyfan. Aethom o 

amgylch yr ardal ddwy noson i 

ganu a chodi arian tuag at Feddygfa 

Llanybydder. Diolch i bawb a 

wnaeth gyfrannu at yr achos. 

Ddydd Sadwrn 15 Ionawr 2011 

cynhaliwyd cystadleuaeth Siarad 

Cyhoeddus Cymraeg y Sir yn Ysgol 

Gynradd Nantgaredig. Yn cystadlu 

yn y tîm siarad cyhoeddus dan 16 

roedd Owain Davies (Cadeirydd), 

Ifor Jones (Siaradwr) a Betsan Evans 

(Diolchydd). Llongyfarchiadau i 

Owain am gael ei ethol yn eilydd 

i’r tîm a fydd yn mynd ymlaen i 

lefel Cymru. Yn y gystadleuaeth 

ddarllen i aelodau dan 14 oedd 

Betsan Evans, Betsan Jones a Ifor 

Jones wnaeth gynrychioli’r clwb a 

llongyfarchiadau i Ifor am gipio’r 

wobr am y darllenydd gorau ac 

yntau hefyd yn rhan o dîm Sir Gâr 

ar lefel Cymru. Llongyfarchiadau i 

Betsan Evans am gael ei hethol yn 

eilydd i’r tîm hefyd. Diolch i bawb 

a fuodd yn hyfforddi’r ddau dîm ar 

gyfer y diwrnod. 

Ar hyn o bryd mae’r clwb yn 

brysur iawn yn paratoi ar gyfer 

cystadleuaeth Hanner Awr Adloniant 

y Sir a fydd yn cael ei chynnal 

ddiwedd mis Chwefror. 

Cylch Ti a Fi Llanllwni 

Croeso cynnes i famau / tadau, 

mamgus a thadcus, gofalwyr a 

phlantos bach alw draw am baned a 

chlonc. Mae cyfle i ymlacio tra bod 

y rhai bach yn mwynhau chwarae 

â’r teganau, peintio a llawer mwy 

bob bore dydd Iau o 9 -11 yn Ysgol 

Gynradd Llanllwni. Cewch gyfle 

i gael cyngor a chyfarwyddyd gan 

wasanaethau fel Twf a’r Ymwelydd 

Iechyd gan bod yna westeion yn 

galw heibio’n aml. 

Melinau Gwynt Llanllwni 

Yn dilyn cais gan rai o drigolion 

y pentref ddiwedd mis Tachwedd, 

hwylusodd Cyngor Cymuned 

Llanllwni y broses o alw cyfarfod 

cyhoeddus yn Neuadd y Gymuned 

Llanllwni. Pwrpas y cyfarfod oedd 

trafod y cais cynllunio arfaethedig 

gan gwmni Renewable Energy 

Systems (RES) i osod 21 tyrbein 

gwynt ar Fynydd Llanllwni, Mynydd 

Llanfihangel Rhos y Corn a Mynydd 

Llanybydder. 

Cadeiriwyd y cyfarfod hwyluso 

gan y Cynghorydd Sir, Linda Davies 

Evans. Roedd Rhodri Glyn Thomas 

AC a’r Cynghorydd Peter Hughes 

Griffiths, arweinydd yr wrthblaid ar 

Gyngor Sir Caerfyrddin hefyd yn 

bresennol, ynghyd â chynrychiolwyr 

lleol amryw fudiadau cadwriaethol 

ac amaethyddol. 

Trwy benderfyniad unfrydol 

ffurfiwyd Achub Mynydd Llanllwni, 

Grwp Gweithredu i wrthwynebu’r 

cynllun dan gadeiryddiaeth John 

Jones, Hengae, Llanllwni. Mae 

ganddo flog wythnosol yn y 

Carmarthen Journal. Gellir cysylltu â 

John am wybodaeth bellach ar 01559 

395309 johnallanjones@yahoo.co.uk 

Ers ei ffurfio mae’r mudiad 

wedi cwrdd yn wythnosol yn 

Neuadd y Gymuned ac wedi gweld 

cynnydd cyson yn yr aelodaeth a’r 

mynychwyr. Mae croeso, bob amser, 

i ragor o gyfeillion yr achos. 

Erbyn hyn mae cais cynllunio 

wedi ei gofrestru (E/23947) gyda’r 

Cyngor Sir am 21 o dwrbeini gwynt 

ar dir amaethyddol ac ar rostir 

mynydd agored sy’n dir y goron 

yng nghyffiniau Bryn Llywelyn, 

Llanllwni. Mae’r cais cynllunio 

am dwrbeini 127m/418 troedfedd 

o uchder. Mae’r cais yn cynnwys 

agor llwybrau newydd ar draws y 

mynydd, lledu ffyrdd gwledig, agor 

ffosydd i osod ceblau ynghyd ag 

adeiladu gorsafoedd newidyddion. 

Yr adeilad uchaf yn Llanllwni 

ar hyn o bryd yw tŵr eglwys y 

plwyf. Mae hwnnw’n 59 troedfedd 

o uchder. Bydd y twrbeini felly 7 

gwaith yn uwch na thŵr eglwys 

Llanllwni. Er mwyn i bawb 

sylweddoli beth yn union a fwriedir 

mae delwedd wedi’i chreu o dŵr 

yr eglwys a chyda chaniatâd y 

golygydd cewch weld hwnnw yn 

CLONC mis nesaf. 

Os byddwch yn gwrthwynebu 

trwy lythyr, dylid nodi rhif y cais 

(sef E/23947) yn y llythyr a’i 

anfon at Eifion Bowen, Cyngor Sir 

Caerfyrddin, 40 Stryd Spilman, 

Caerfyrddin, SA31 1LQ. 

Dosbarth Cadw’n Heini gyda Joan 

o J s Workout 

Mae yna groeso i chi ymuno 

â ni rhwng 8 – 9 bob nos Wener 

yn Neuadd Gymunedol Eglwys 

Llanllwni Maesycrugiau. Mae’r 

dosbarth yn amrywio yn wythnosol 

ac mae ar gyfer pob lefel o ffitrwydd 

– ry’n ni’n cael tipyn o hwyl; £3.50 

yw cost pob sesiwn. 

Ffair Nadolig 

Er gwaethaf y tywydd, bu Ffair 

Nadolig Cylch Meithrin Llanllwni 

yn Neuadd yr Eglwys ar brynhawn 

dydd Sadwrn 27ain o Dachwedd 

yn llwyddiant mawr. Cafwyd 

arddangosfa wych a syniadau hyfryd 

sut i baratoi cardiau gan Rosanne 

Joynson. Roedd yna amrywiaeth o 

stondinau yn cynnwys gemwaith, 

cynnyrch cartref, cardiau, nwyddau 

a llyfrau Cymraeg a gêmau i blant 

a chacennau. Gwnaeth y plant 

fwynhau cael eu hwynebau wedi eu 

paentio gan Meriel a diolch iddi am 

ei hamser ac am weddnewid y plant 

yn gymeriadau lliwgar. Diolchwn i 

bawb a gefnogodd y ffair; i Llywydd 

y Ffair, y Parch Suzy Bale am ei 

chyfraniad hael ac i bawb am eu 

Llanllwni 

Tîm pêl rwyd Ysgol Llanllwni a ddaeth yn ail yn Nhwrnament Pêl Rwyd 

yr Urdd cylch Llambed. Cawsant dipyn o lwyddiant gan ennill dwy gêm ond 

colli yn y gêm derfynol. 

Aelodau’r tîm oedd Rhian G, Rhian T, Jasmine, Mair, Rebecca, Sinead a 

Carys. Da iawn chi, ferched. 

cyfraniadau i’r stondinau a’r raffl. 

Gwnaeth plant yr ysgol ganu yn 

hyfryd i gloi’r prynhawn. Wrth gwrs, 

ma rhaid cofio diolch i Santa am alw 

draw gyda’i anrhegion i’r plant ac i 

Siop y Pentre a’r Co-op yn Llanbed 

am gyfrannu’r siocled. 

Disco St Ffolant 

Croeso cynnes i blantos mawr 

a bach yr ardal i ddod am bwgi 

yn Neuadd Gymunedol Eglwys 

Llanllwni - Maesycrugiau ar y 19eg 

o Chwefror. Bydd yna luniaeth 

ysgafn a gwobrau i’w hennill. 

Bydd yr elw yn mynd tuag at Gylch 

Meithrin Llanllwni. 

Ysgol Llanllwni 

Croeso i Tomos Thomas a 

Christopher Lovell atom. Maent 

wedi setlo yn nosbarth y babanod 

ac yn hapus ymhlith eu ffrindiau 

newydd. 

Hoffwn ddiolch i gartref yr henoed 

‘Cwm Aur’ yn Llanybydder am y 

gwahoddiad a’r croeso a gawsom 

pan aethom i ganu carolau yn ystod 

eu diwrnod agored cyn y Nadolig. 

Diolch am y rhoddion a gafodd pob 

plentyn cyn mynd adre. 

Diolch hefyd i bawb a roddodd 

arian yn ein bocsys pan aethom o 

gwmpas y pentref i ganu carolau gan 

godi £139 tuag at gronfa Adran Urdd 

yr ysgol. 

Rydym yn dymuno’n dda i Mrs 

Moira Jones, un o staff yr ysgol sydd 

wedi cael triniaeth yn yr ysbyty yn 

ddiweddar. Gobeithio eich gweld 

nôl cyn hir. 

Rydym yn ddiolchgar iawn i’r 

Cyngor Cymuned am y rhodd ariannol 

o fil o bunnoedd at gronfa’r ysgol. 

Bingo Cylch Meithrin Llanllwni 

Cynhelir Bingo Cylch Meithrin 

Llanllwni ar nos Lun y 7ed o 

Chwefror yn y Belle Llanllwni, i 

ddechrau am 8yh. Bydd yna wobrau 

ardderchog i’w hennill a lluniaeth 

ysgafn ar gael. 

Gwellhad 

Braf iawn yw croesawu Nancy 

Evans, Llannerch adref ar ôl cyfnod 

yn ysbyty Glangwili. Pob dymuniad 

da i’r dyfodol. 

Hefyd danfonwn ein cofion at Mrs 

Mari Gaveston Knight, Honnington 

Hall yn dilyn ei hanffawd gartref yn 

ddiweddar. 

Dymunwn yn dda hefyd i Mrs 

Lilian Griffiths, Ffynnonddrain 

sydd ar hyn o bryd yng Nghartref 

Argel, Tre Ioan, Caerfyrddin ar ôl 

iddi dreulio peth amser yn Ysbyty 

Glangwili adeg y Nadolig. 

Diolch 

Dymuna Elfryn a Julie, Delfryn 

ddiolch i bawb am y cardiau a’r 

anrhegion a gawsant ar enedigaeth y 

mab bychan. 

Pwyllgor yr Henoed 

Cyn y Nadolig bu aelodau’r 

Pwyllgor yn brysur yn dosbarthu 

rhodd o £10 i bob un yn y plwyf 

sydd wedi cyrraedd 70 mlwydd oed. 

Eleni yr oedd 91 yn deilwng o’r 

rhodd, gyda’r gobaith eu bod wedi 

cael rhyw bleser ychwanegol dros y 

Nadolig. 

Y mae yn mynd yn fwy anodd 

bob blwyddyn codi’r arian ac mae’r 

diolch yn fawr am gyfraniadau o 

£100 yr un oddi wrth Teulu Cross 

Roads, Tom Bowen, Pwllglas a 

Tommy a Margaret Davies, Tegfan 

Garage. Yn ychwanegol cafwyd 

punt y pen [£91] gan Gyngor Sir 

Caerfyrddin, heb anghofio yr elw 

o tua £1200 a wnaed o’r Bingo a’r 

Raffl a gynhaliwyd yn yr Hydref. 

Y mae’r ychydig aelodau sydd ar y 

pwyllgor erbyn hyn yn bensiynwyr 

eu hunain a gwneir apêl unwaith eto 

am ragor i ymuno â’r Pwyllgor er 

mwyn cadw’r traddodiad i fynd. 

www.clonc.co.uk Chwefror 2011 11

Cylch Cinio 

Mae cyfarfod mis Rhagfyr a’r 

wledd draddodiadol yn achlysur 

cofiadwy a roedd y cyfarfod eleni 

yn bleserus iawn ym mhob ystyr. Y 

gwestai a groesawyd yn gynnes iawn 

gan y Llywydd, y Cyng. Hag Harris 

oedd Ms. Meri Huws, Is-Ganghellor 

(Arloesi, Cymuned a Sgiliau) 

prifysgol newydd Y Drindod Dewi 

Sant. 

Cyflwynodd y siaradwraig 

ei hunan fel “crwydryn” gan 

gyfeirio yn gyntaf at ei magwraeth. 

Symudodd ymlaen i sôn am 

gyfnodau yn ei gyrfa a dylanwadau 

o bwys iddi. Fe’i penodwyd i’w 

swydd bresennol o Brifysgol Cymru, 

Bangor ble roedd yn Ddirprwy Is- 

Ganghellor rhwng 1999 a 2008. A 

hithau yn enedigol o Gaerfyrddin, 

yr oedd yn falch iawn dychwelyd i’r 

sir. Cafodd ei phenodi yn Gadeirydd 

Bwrdd yr Iaith yn 2004. 

Y nod a’r weledigaeth ar gyfer 

y dyfodol i’r brifysgol newydd 

oedd hanfod ei chyflwyniad. Mae’r 

cydweithio a’r cynllunio ar y cyd 

gyda cholegau addysg bellach yn 

siroedd y De Orllewin a sefydlu 

cysylltiadau agos gyda Phrifysgol 

Metropolitanaidd, Abertawe, yn 

gamau pwysig ymlaen at wireddu’r 

weledigaeth. Pwysleisiodd 

hefyd natur y cyfleoedd sydd ar 

gael drwy’r Brifysgol - gwaith, 

astudio, cyfleoedd dysgu hyblyg 

a dwyieithog, ehangu mynediad 

i fyfyrwyr, ymchwil, hybu 

datblygiadau yn y gymuned a 

datblygu cyrsiau newydd. Eisoes 

bu’n cynnal trafodaethau gyda 

chynrychiolwyr busnes y dref 

ynglŷn â’r hyn y gall y brifysgol 

ei gynnig. Bellach, ymysg nifer 

o ddatblygiadau cyffrous, mae 

cynlluniau i sefydlu canolfannau 

hyfforddiant yn Llambed mewn 

meysydd megis gofal a iechyd yng 

nghefn gwlad ac, yn y flwyddyn 

newydd, Academi Treftadaeth. 

Y Bnr. John Phillips a gynigiodd 

bleidlais o ddiolch. Pwysleisiodd 

bod y datblygiadau i’w croesawu 

o safbwynt y dref a’r gymuned, y 

Gymraeg a dwyieithrwydd. 

Yr Is-Lywydd, Y Bnr. Elfan 

James oedd â gofal am gyfarfod 

cyntaf y flwyddyn newydd ar 

6ed Ionawr a’r siaradwr gwadd a 

groesawyd yn gynnes iawn ganddo 

oedd y Bnr. John Glant Griffiths 

MBE. Yn enedigol o Langeitho 

ond bellach yn byw yn Lledrod, 

fe anrhydeddwyd Mr Griffiths yn 

2002 am ei wasanaeth i’r Comisiwn 

Coedwigaeth. 

“Rhyfeddod y goedwig oddi 

mewn ac o amgylch” oedd thema ei 

sgwrs, ac yntau yn feistr ar y testun, 

cafwyd noson ddiddorol iawn yn ei 

gwmni. Gyda’i gasgliad gwych o 

sleidiau, fe’n tywyswyd ganddo yn 

gyntaf o amgylch mynachlog Ystrad 

Fflur, ardal coedwig Pantyfedwen, 


Llanbedr Pont Steffan 

a chawsom ambell hanesyn, megis 

stori am y gŵr dienw a gladdwyd 

yno. 

Ymlaen at Stad yr Hafod wedyn, 

rhan o diroedd Ystrad Fflur ers 

talwm. Ddiwedd y 18fed ganrif 

daeth yn eiddo Thomas Johnes ac 

ef oedd yn gyfrifol am ddylunio’r 

Stad yn y dull pictiwrèsg. Bellach, 

Partneriaeth Cadwraeth yr Hafod 

sydd â gofal am y stad ac am y 

gwaith adfer sy’n digwydd yno. 

Pleser oedd cael ein tywys ar hyd 

y rhwydwaith o lwybrau coetir a 

sefydlodd Thomas Johnes a gweld 

sut y ceisiodd sicrhau golygfeydd 

gwahanol o’r tirwedd unigryw. 

Mae atyniadau’r Stad yn hynod: y 

coedwigoedd, rhaeadrau, pontydd, 

yr hen stablau, yr eglwys, yr hen 

rewgell unigryw a bellach, y 

cyfleusterau i ymwelwyr, y cyfan yn 

tystio i gampwaith Thomas Johnes. 

Diolchwyd i’r siaradwr gan 

Y Bnr. Ceri Davies a gyfeiriodd 

ato fel hanesydd, naturiaethwr a 

gwarchodwr y bywyd Cymreig. 

Gyrfa Chwist 

Cartref Hafan Deg Nos Fercher 

y 5ed o Ionawr cynhaliwyd Gyrfa 

Chwist yng Nghartref Hafan 

Deg gyda Gwendoline Jones, 

Llanybydder yn arwain a Gwen 

Davies, Llanwnnen wrth law. 

Enillwyr fel a ganlyn – Dynion: 

1af – Peter Jones, Llambed, 2il 

– Dai Davies, Pensinrig, Cellan, 

3ydd – Maggie Vaughn, Brohenllys, 

Felinfach. Merched: 1af – Jean 

Evans, Ciliau Aeron, 2il – Nana 

Davies, Stryd Newydd, Llambed, 

3ydd – Catrina Davies, Aberaeron. 

Carden Miniature: Dynion – Ray 

Jenkins, Llanybydder, Merched: 

Gwen Davies, Llanwnnen. 

Bwrw Allan – Enillwyr: Maggie 

Vaughn, Felinfach a Mary Davies, 

Maesnewydd, Cwmsychbant, Ail 

– Beryl Roach, Brohenllys, Felinfach 

a Gwendoline Jones, Llanybydder. 

Enillwyr 19 Ionawr fel a ganlyn 

– Dynion: 1af – Maggie Vaughn, 

Brohenllys, Felinfach, 2il – Ray 

Jenkins, Llanybydder, 3ydd – Mai 

Williams, Tregaron, Merched: 1af 

– Nana Davies, Stryd Newydd, 

Llambed, Cydradd 2il – Margaret 

Jones, Pentrebach, Llambed a 

Catrina Davies, Aberaeron. Carden 

Miniature: Dynion – Edward 

Lockyer, Hafan Deg, Merched 

– Dilwen Roderick, Llambed. 

Bwrw Allan: Enillwyr – Brian 

James, Trelech a Gwendoline 

Jones, Llanybydder, Ail – Beryl 

Roach, Brohnellys, Felinfach a Mai 

Williams, Tregaron. Bydd Gyrfaoedd 

Chwist mis Chwefror ar nos Fercher 

2il a’r 16eg. Croeso cynnes i bawb. 

Llwyddiant 

Yn dilyn eu llwyddiant yn 

cipio’r wobr gyntaf yn Eisteddfod 

Genedlaethol yr Urdd Llanerchaeron 

mae aelodau Côr Ysgol y Wern, 

Caerdydd dan hyfforddiant Mair 

Long, gynt o Haulfryn, Maesyllan 

wedi cael profiadau gwych. Bu’r 

plant yn rhan o’r canu cefndir 

ar sengl Nadolig neb llai na Gio 

Compario sy’n adnabyddus i bawb 

ohonom rwy’n siŵr – cynhyrchwyd 

gan yr enwog Warner Brothers. 

Yn ogystal â hyn cawsant gyfle 

arbennig hefyd i ymddangos yn y 

fideo a gynhyrchwyd mewn stiwdio 

anhygoel. Roedd hwn yn brofiad 

cyffrous a bythgofiadwy i’r plant 

a’u harweinydd. Yna i goroni’r 

cyfan bu’r côr yn perfformio gyda 

Wynne Evans sy’n portreadu Gio 

mewn cyngerdd Nadolig, gyda 

Chôr Caerdydd hefyd yn cymryd 

rhan. Ym mis Ionawr lansiwyd 

Mesur y Gymraeg a basiwyd gan 

y Cynulliad yn Rhagfyr, a hynny 

yn Ysgol y Wern gyda’r dirprwy 

Brif Weinidog Ieuan Wyn Jones a’r 

Gweinidog Treftadaeth Alun Ffred 

Jones yn bresennol. Cafodd y côr yr 

anrhydedd a’r pleser o ddiddanu’r 

pwysigion. Yn ddiweddar, 

cynhaliwyd cystadleuaeth gorawl 

i ysgolion cynradd Cymraeg a 

Saesneg Caerdydd a’r fro. Cipiwyd 

y wobr gyntaf mewn cystadleuaeth 

arbennig iawn gan Ysgol Y Wern 

a derbyniodd y côr ganmoliaeth 

aruchel am ddatganiadau swynol, 

hynod gerddorol a disgybledig iawn. 

Llongyfarchiadau calonnog i Mair 

a’r côr ar eu llwyddiant a phob 

dymuniad da iddynt i’r dyfodol. 

Mae’r côr ar hyn o bryd yn paratoi 

ar gyfer cyngerdd yn Neuadd Dewi 

Saint i godi arian at Barnardos. 

Diolch 

Dymuna Mrs Nel Phillips, 19 

Ffynnonbedr ddiolch yn gynnes 

iawn i bawb am y llu cardiau a’r 

anrhegion a dderbyniodd ar achlysur 

ei phen-blwydd arbennig. Diolch o 

waelod calon i chi gyd. 

Llwyddiant Cerddorol 

Llongyfarchiadau i Hanna James, 

Ynysfaig, Stryd Newydd ar ei 

llwyddiant yn pasio arholiad piano 

Gradd 4 dan nawdd Coleg Brenhinol 

Llundain. Pob dymuniad da i ti i’r 

dyfodol. 

Cydymdeimlad 

Estynnir cydymdeimlad dwysaf 

â’r teuluoedd i gyd sydd wedi colli 

anwyliaid yn ystod y misoedd 

diwethaf. 

Gwellhad Buan 

Da yw clywed bod Mrs. Catherine 

Thomas, Hafdre, Stryd Fawr, yn 

gwella yn dilyn llawdriniaeth yn 

Ysbyty Glangwili. Mae Catherine 

yn treulio ychydig wythnosau yn 

Hafandeg ac yn gobeithio mynd 

adre cyn bo hir. Pob dymuniad da i 

chi oddi wrth eich ffrindiau i gyd yn 

Llambed. 

Noddfa 

Er gwaetha’r anawsterau daeth 

cynulliad teilwng ynghyd i ddathlu 

Gŵyl y Geni nos Iau 23 Rhagfyr 

yng nghwmni aelodau’r Ysgol Sul 

gyda chymorth ieuenctid Noddfa, 

Caersalem a Bethel. Anghofiwyd 

am yr oerni y tu allan a llwydwyd 

i greu awyrgylch hyfryd a chynnes 

i’r gwasanaeth wrth ymlwybro i 

Fethlehem ar lafar ac ar gân a phob 

un o’r 24 a oedd yn cymryd rhan yn 

cyflawni eu gwaith yn ardderchog. 

Roedd cymeriadau’r geni i gyd yn 

serennu ac yn wledd i’r llygad ac i’r 

glust. Hefyd cafwyd ymweliad gan 

Siôn Corn a bu’n hael iawn eleni eto. 

Diolch hefyd i Alun ac Eifion am eu 

rhoddion o ffrwythau i’r plant yn ôl 

eu harfer. Hyfryd oedd clywed Janet 

a chriw o’r plant yn sgwrsio â Hywel 

Gwynfryn ar raglen Terwyn Davies 

ar Radio Cymru. Bu’r plant hefyd 

yn canu nifer o garolau. Ymwelodd 

Hywel â Noddfa yn ystod ei daith 

trwy Gymru a chafwyd llawer 

o hwyl yn ei gwmni. I ddechrau 

blwyddyn newydd o weithgareddau 

bu aelodau’r Ysgol Sul yn diddanu’r 

Henoed yn Hafandeg. Roedd 

y preswylwyr wrth eu bodd yn 

gwrando ar adloniant amrywiol a 

safonol. Wrth ddiolch, roedd Mrs 

Dilys Megicks, y Pennaeth, yn uchel 

iawn ei chanmoliaeth am gyfraniad 

y plant a oedd wedi rhoi pleser 

mawr i’r Henoed. Cyn troi tuag 

adre hyfryd oedd cymdeithasu tra’n 

mwynhau diod a danteithion ysgafn. 

Ar Sadwrn 15 Ionawr bu’r plant a’u 

rhieni ynghyd ag ambell Fam-gu yn 

y Panto yn Neuadd y Celfyddydau, 

Aberystwyth. Roedd Cinderella 

yn gynhyrchiad gwych llawn hwyl 

a sbri a’r cyfan mor broffesiynol. 

Cafwyd cyfathrebu arbennig rhwng 

y criw a’r gynulleidfa a’r plant yn 

ymateb mor frwdfrydig. Roedd y 

set yn hynod o drawiadol a lliwgar 

iawn ac roedd hiwmor y ddwy 

chwaer salw yn eu gwisgoedd 

anhygoel yn peri i ni gyd fod yn ein 

dyblau trwy gydol y perfformiad. 

Roedd pawb o’r lleiaf at yr hynaf 

wedi joio mas draw. Dymuna Janet 

ddiolch yn wresog am yr anrhegion a 

dderbyniodd oddi wrth yr Ysgol Sul 

a datgan ei gwerthfawrogiad diffuant 

i’r aelodau am eu ffyddlondeb, 

i’r bobl ifanc am eu teyrngarwch 

ac i Llinos a’r rhieni i gyd am eu 

cydweithrediad parod a’u cymorth 

mawr. Yr ydym yn parhau i gwrdd 

ar nos Wener o 4 hyd 5 o’r gloch ac 

mae’r amser newydd yn gyfleus i 

bawb ac yn sicrhau dyfodol Ysgol 

Sul Noddfa. Trefnir rota ar ddechrau 

bob tymor ac mae’r mamau ac 

ambell dad hefyd yn cymryd eu 

tro i helpu yn wythnosol. Mae’r 

trefniadau yma yn llwyddiant mawr. 

Edrychwn ymlaen at dymor arall o 

gydweithio hapus. 

Dyddiadur: 3 Ebrill Oedfa’r Ifanc 

– Noddfa, 5 o’r gloch, 10 Ebrill

– Rihyrsal Bedyddwyr cylch Caio a 

Llambed – Salem Caio 3.30, 8 Mai 

– Rihyrsal y Bedyddwyr cylch Caio 

a Llambed – Caersalem 2.00, 15 Mai 

– Cymanfa Ganu Bedyddwyr cylch 

Caio a Llambed – Noddfa, 2.30 a 

6.00. 

Merched y Wawr Cangen 

Llanbedr Pont Steffan a’r Cylch 

Cafodd Merched y Wawr Cangen 

Llanbedr Pont Steffan a’r Cylch 

noson ddiddorol iawn yng nghwmni 

eu gŵr gwadd, Mr. Donald Morgan, 

Llanrhystud yng nghyfarfod mis 

Rhagfyr. Estynnodd y Llywydd 

Mrs. Mary Davies, groeso cynnes 

i Donald, ac hefyd i westeion 

Cangen Cylch Aeron a oedd wedi eu 

gwahodd i’r noson i fwynhau gweld 

Donald yn gosod blodau Nadolig. 

Mae Donald yn adnabyddus fel 

gosodwr blodau o fri ac mae ganddo 

siop flodau yn Llanrhystud, sef 

‘Siop y Bedol’. Fe ddechreuodd 

Donald osod blodau yn ifanc pan 

oedd tua 15 oed. Yn ystod y noson 

fe dalodd deyrnged i’w hyfforddwyr 

am ei helpu i ddysgu’r grefft. Dros 

y blynyddoedd mae wedi ennill 

mewn nifer fawr o sioeau lleol a 

hefyd mewn sioeau mawr fel Ffair 

Aeaf Llanelwedd a sioe flodau fawr 

Chelsea. Cafwyd noson ddiddorol 

iawn a bu Donald yn arddangos a 

chynllunio thema wahanol mewn 

pedwar trefniant trwy ddefnyddio 

blodau a phlanhigion mewn modd 

artistig a chreadigol. Cafodd yr 

aelodau fwynhad mawr wrth weld 

y trefniadau prydferth a bu pedair 

o’r aelodau yn ffodus iawn i ennill 

trefniant blodau yr un yn y raffl a 

dynnwyd ddiwedd y noson. I gloi’r 

noson cafwyd bwffe bys a bawd 

a diod blasus wedi eu paratoi gan 

aelodau’r pwyllgor. Diolchodd 

croesawraig y noson, Mrs. Eryl 

Jones i Donald am ddod a diddori 

yr aelodau â’i arddangosfa wych. 

Diolchodd hefyd i’r aelodau a 

oedd wedi paratoi’r bwyd a’r diod, 

a dymunodd Nadolig Llawen a 

Blwyddyn Newydd Dda i bawb. 

Diolchodd Bethan Lloyd ar ran 

Cangen Aeron. Yng nghyfarfod y 

gangen ddiwedd y noson diolchodd 

Mary i’r aelodau a oedd wedi bod yn 

canu carolau yng nghartref Henoed 

Hafandeg ac i’r aelodau a oedd wedi 

bod yn cystadlu yn y Ffair Aeaf. 

Enillydd y raffl misol oedd Mrs. 

Glesni Thomas. Wrth gloi’r cyfarfod 

dymunodd Mary Nadolig Llawen a 

Blwyddyn Newydd Dda i’r aelodau. 

Croesawodd y Llywydd Mrs. 

Mary Davies yr aelodau yn ôl i 

gyfarfod cyntaf y flwyddyn newydd 

yn Ionawr 2011 ac estynnodd 

longyfarchiadau i Dilwen, 

Margaret ac Ann a’u teuluoedd ar 

enedigaeth wyrion a wyres newydd, 

a dymunodd ben-blwydd hapus 

i Noleen. Enillydd y raffl misol 

oedd Gwynfil. Ar ôl y cyfarfod 


croesawodd Mary y gwestai am y 

noson sef Mrs. Janice Thomas sydd 

yn gweithio i’r Ymddiriedolaeth 

Genedlaethol yn Llanerchaeron. 

Mae’n Rheolwr Gwasanaethau 

Ymwelwyr ac yn byw yng Nghiliau 

Aeron gyda’i gŵr Iwan a’u tri 

phlentyn. Bu Janice yn rhoi hanes 

Llanerchaeron a gwelwyd bod 

yr holl waith wedi ei gyflawni’n 

safonol iawn ac wedi golygu bod 

Llanerchaeron wedi ei adfer i’w 

ysblander gwreiddiol. Ddiwedd 

y noson rhoddodd Mary bleidlais 

o ddiolch i Janice am ddod a 

diddori’r aelodau trwy ddangos yr 

holl waith da a gyflawnwyd gan 

yr Ymddiriedolaeth Genedlaethol. 

Eiliwyd Mary gan Mrs. Dorothy 

James ac ategodd yr hyn roedd 

Mary wedi ei ddweud a sôn pa mor 

ffodus yr ydym i gael lle diddorol a 

hyfryd fel Llanerchaeron ar stepen 

y drws. Diolchodd Mary hefyd i’r 

aelodau a oedd wedi paratoi’r te a’r 

bisgedi hyfryd. Bydd y cyfarfod 

nesaf ar y 14 o Chwefror gyda noson 

yng ngofal y Llywydd, Mrs. Mary 

Davies. 

Urdd y Benywod Brondeifi 

Cafwyd noson agored hwylus 

ar nos Iau, Tachwedd 25ain gan 

“Cathod Ceitho”. Fe’u croesawyd 

a’u cyflwyno gan ein Llywydd 

Beti Evans. Parti o naw o ferched 

a’u cyfeilydd Howard Morse yw’r 

rhain. Ffurfiwyd y grŵp o ardal 

Llangeitho tua saith mlynedd yn ôl 

gan Howard a Meima Morse ar ôl 

iddynt ddychwelyd o’r Rhondda i 

bentref genedigol Meima. Cawsom 

ein diddanu gyda chaneuon 

traddodiadol, adroddiadau digri 

a sgetsys doniol. Gorffennwyd y 

noson yn hwyliog gyda phawb yn 

canu “Moliannwn”. 

Talwyd diolchiadau gwresog ac 

addas iawn gan Gwenda Davies. ac 

enillwyd y raffl gan Mary Davies. 

Cymdeithas Hanes 

Daeth cynulleidfa dda i’r Hen 

Neuadd i gyfarfod mis Ionawr gyda 

llawer o wynebau newydd eto ac 

fe’u croesawyd gan Selwyn Walters, 

y Cadeirydd. Roedd y cyfarfod hwn 

yn cael ei gynnal drwy gyfrwng 

y Gymraeg, gyda Sian Jones yn 

cyfieithu ar y pryd i’r di-Gymraeg. 

Andrew Jones, Felindre oedd 

siaradwr y noson a chafwyd orig y 

tu hwnt o ddiddorol yn ei gwmni. 

Thema’r noson oedd ‘Felindre a’i 

gysylltiadau trefol’. Gyda chymorth 

ei wraig Pat yng ngofal y cyfrifiadur, 

gwelwyd lluniau o’i gyndeidiau 

a fu’n byw ar y fferm, ynghyd â’r 

goeden deuluol, honno’n mynd 

nôl at deulu’r Cilgwyn yn yr ail 

ganrif ar bymtheg. Daeth nifer o’r 

disgynyddion yn bobl flaenllaw yn 

nhre Llambed. 

Yma yn 1908 y ganwyd Arnold 

Davies, sylfaenydd busnes 

cyfreithwyr yn y dre. Yma hefyd y 

ganwyd Arnold Rees, yr arwerthwr. 

Roedd yna gysylltiad teuluol â T.L. 

Davies, sylfaenydd Gwasg Caxton. 

Ar daflen arwerthiant yn Felindre 

yn 1907, gwelwyd amserau’r trenau 

er mwyn i’r prynwyr fedru cyrraedd 

mewn pryd gydag enwau’r ceffylau 

a’u tras mewn catalog. Cawsom 

glywed bod rhai hyrddod wedi cael 

eu gwerthu i Ddwyrain yr Affrig. 

Roedd gan Martin Jones, gwas 

yn y Felindre o 1934 hyd at 2000, 

ddiddordeb mawr mewn tynnu 

lluniau, a gwelwyd nifer ohonynt 

gan Andrew. Roedd lluniau o sioe 

a mart Llambed, a’r cymeriadau a 

oedd yno, yn amlwg iawn. Gwelwyd 

y tu fewn i siopau Nun Davies, 

Megick’s, siop a garej Cwmann, 

garej Auto Services - lle saif y 

Co-op yn awr- ynghyd â llawer o 

gymeriadau’r dref sydd bellach 

wedi mynd. Ond diolch bod cofnod 

ohonynt mewn llun. 

Caed ymateb da gan y gynulleidfa, 

llawer yn cofio aml i berson a 

welwyd ar y sgrin, a chafwyd cryn 

ddyfalu pwy oedd ambell un arall. 

Diolchwyd yn ddidwyll iawn i 

Andrew a Pat gan Selwyn Walters. 

Pwysleisiodd eto bwysigrwydd 

cofnodi a chadw mewn cof hen 

hanes Llambed a’r fro. Diolchodd 

hefyd i Sian am y gwasanaeth 

cyfieithu. 

Bydd y cyfarfod nesaf nos Fawrth, 

Chwefror 15fed , yn Adeilad 

Caergrawnt, pan fydd Loveday 

Lewes Gee yn siarad am Llanllŷr. 

Croeso cynnes i bawb. 

Capel Brondeifi 

Ar ôl cyfnod o dywydd caled 

iawn a effeithiodd ar lawer iawn o’n 

gwasanaethau mae’n braf dod nôl i 

drefn eto. 

Yn anffodus bu i’r festri 

ddioddef oherwydd y tywydd 

rhewllyd ond gobeithir y bydd y 

gwaith adnewyddu yn dechrau 

yn ystod yr wythnos nesaf ac y 

bydd defnydd llawn ohoni eto yn 

fuan. Diolch i bawb a fu wrthi yn 

cynorthwyo gyda’r gwaith clirio 

pan ddarganfuwyd y broblem ac i’r 

contractwyr am eu sylw buan yn 

delio gyda’r gofynion brys. Diolch 

hefyd i Delyth Jones am gynnig 

defnydd o’r Pantri i gynnal yr Ysgol 

Sul dros dro. 

Bu llawer o lwyddiannau ymysg 

aelodau a chysylltiadau’r capel yn 

ddiweddar a llongyferchir pawb ar 

eu llwyddiant boed mewn sioeau, 

yn y gweithle neu yn academaidd. 

Braf oedd clywed Gwion, mab 

Trefina ac Eirian, yn cymryd rhan 

drwy weddïo ar y radio fore’r 

Nadolig yn y gwasanaeth o gapel Y 

Priordy, Caerfyrddin a braf hefyd 

yw clywed am lwyddiant Clive 

Evans, Brynmaen sydd wedi derbyn 

swydd fel Rheolwr Prosiectau gyda 

Chyngor Norwich. Pob lwc gyda’r 

swydd newydd, Clive. 

Mae’n galonogol cofnodi fod 

Siop y Smotyn Du wedi bod yn 

eithaf prysur ers ei hagor ym mis 

Tachwedd a hoffem ddiolch i bawb 

sydd wedi cefnogi yn ystod y cyfnod 

hwn ac am y sylwadau caredig a’r 

balchder fod y siop wedi ailagor. 

Bu gwerthiant y llyfr ‘Hiwmor 

Pregethwr’ yn anhygoel o uchel dros 

Gymru - yr ail uchaf yn ystod mis 

Tachwedd ac mae wedi sicrhau elw 

sylweddol o £500 i goffrau’r siop. 

Cydymdeimlir yn fawr iawn â Mrs 

Phyllis Jones, Cilgell yn ei siom o 

golli ei chwaer yng nghyfraith, Mrs 

Dilys Jones, ddechrau’r flwyddyn 

ar ôl dioddef cystudd hir. Nid yw 

Phyllis Jones ei hun yn mwynhau 

yr iechyd gorau ar hyn o bryd a 

dymunir gwell 

iechyd iddi yn fuan iawn. Yr un 

yw’r dymuniad i Mrs Betsi Jones, 

8 Maesyfelin sydd wedi bod yn 

yr ysbyty ers rhai misoedd ond yn 

gwella yn raddol yn Ward Padarn, 

Glangwili; i Mrs Gwenda Wilson 

(chwaer David Morgan) sydd ar hyn 

o bryd mewn ysbyty yn Llundain, ac 

i bawb arall hefyd sydd yn dioddef 

mewn unrhyw fodd. 

Mae rhai o’r swyddogion wedi 

gwneud arolwg o’r fynwent ac wedi 

adrodd yn ôl i’r capel gan ddynodi 

fod nifer fechan o’r cerrig beddau 

angen eu sefydlogi ac eraill heb 

unrhyw gofnod wedi ei osod arnynt. 

Bwriedir cysylltu â’r teuluoedd 

perthnasol yn ystod y misoedd nesaf 

i drafod y materion yma. 

Mae’r Negesydd diweddara wedi 

ymddangos, a’r Sul olaf ym mis 

Ionawr bydd y gwasanaeth am 10.00 

y bore; ar y 6ed o Chwefror am 2.00 

yng nghwmni’r Parch Alun Wyn 

Dafis ac yna ar y 13eg o Chwefror 

am 10.00 y bore gyda’r Gweinidog 

yn gwasanaethu. 

Llanwnnen 

Merch fach 

Llongyfarchiadau i Heulwen a 

Barry Evans, Ffrwd ar enedigaeth 

merch fach ar ddechrau mis Ionawr, 

chwaer fach i Cadi a Mari. 


Enw: Nia Milcoy 

Oed: 23 

Pentref: Olmarch 

Gwaith: Swyddog Adnoddau 

Dynol, Dunbia, 

Llanybydder 

Partner: Stephen Morris 

Teulu: Mab blwydd oed o’r enw 

Joshua. 

Unrhyw hoff atgof plentyndod. 

Chwarae yn Afon Teifi ym 

mhentre Llanwnnen ar wyliau 

haf! 

Hoff raglen deledu pan oeddet 

yn blentyn. 

Art Attack. 

Y peth pwysicaf a ddysgest yn 

blentyn. 

Galw pawb sydd yn hŷn yn “Chi” 

a dweud “helo” wrth bawb bob 

tro. 

Y CD cyntaf a brynest di 

erioed? 

Spice Girls. 

Pan oeddet yn blentyn, beth 

oeddet ti eisiau bod ar ôl tyfu? 

Milfeddyg! 

Beth oedd y peth ofnadwy wnest 

ti i gael row gan rywun? 

Eistedd gyda’r moch ar ffarm 

mam-gu pan oeddwn yn 3 oed. 

Y peth mwyaf rhamantus a 

wnaeth rhywun i ti erioed? 

Prynu set o emau Aur Clogau ar 

fy mhen-blwydd. 

Pryd a ble wyt ti fwyaf hapus? 

Pan wyf gyda Joshua a phan wyf 

yn merlota ar gefn y ceffylau ar 

ddiwrnod hela Tregaron! 

Beth yw dy lysenw? 

Milcoy!! 

I ba gymeriad enwog wyt ti’n 

debyg? 

Cameron Diaz! 


Cadwyn Cyfrinachau 

Y peth gorau am yr ardal hon? 

Pawb yn serchog ac yn helpu ei 

gilydd. 

Y peth gwaethaf am yr ardal 

hon? 

Parcio yn Llambed! 

Pa iaith wyt ti’n ei defnyddio 

gyntaf? 

Cymraeg. 

Sut fyddet ti’n gwario £10,000 

mewn awr? 

Prynu car newydd! 

Pryd lefaist ti ddiwethaf? 

Diwrnod pen-blwydd cyntaf 

Joshua. 

Pryd est ti’n grac ddiwethaf? 

Pob dydd pan wyf yn rhedeg yn 

hwyr i’r gwaith ac mae car smala 

tu blaen! 

Beth oedd y celwydd diwethaf i 

ti ddweud? 

Pan brynes ddilledyn newydd a 

dweud wrth ’nghariad mod i wedi 

ei gael ers blwyddyn! 

Am beth wyt ti’n breuddwydio? 

Ennill y Loteri. 

Beth oedd yr eiliad falchaf i ti’n 

broffesiynol? 

Cael fy swydd bresennol. 

Ac yn bersonol? 

Pan gefais fy ngradd. 

Beth yw dy gyfrinach i gadw’n 

bert? 

Digon o make up! 

Beth yw’r cyngor gorau a 

roddwyd i ti? 

Dyw bywyd byth yn berffaith. 

Yr eiliad a newidiodd dy fywyd. 

Pan gefais Joshua. 

Disgrifia dy hun mewn tri gair. 

Gonest, ffrind a ffyddlon. 

I blant dan 8 oed 

Beth yw barn pobl eraill 

amdanat ti? 

Gonest. 

Pa gar wyt ti’n gyrru? 

Twp! 

Beth yw dy hoff air? 

No way! 

Beth yw dy hoff wisg? 

Cardigan hir, leggins a bŵts. 

A’th hoff adeilad? 

Hen dŷ ffarm mam-gu fach. 

Beth yw dy ddiod arferol? 

Baileys ac iâ. 

Beth wyt ti’n ei ddarllen? 

Home magazines! 

Beth yw dy hoff arogl? 

Coco Chanel. 

Sut wyt ti’n ymlacio? 

Mynd i’r bath hefo cylchgrawn a 

gwydraid o win. 

Sawl ffrind sydd gennyt ti ar 

Facebook? 

Tua 200. 

Pwy yw’r person enwocaf ar dy 

ffôn symudol? 

Gwawr Jones – Meysydd! 

Beth fyddet ti’n ei achub petai’r 

tŷ’n llosgi’n ulw? 

Lluniau’r teulu a fy handbags i! 

Pa gerddoriaeth yr hoffet ti yn 

dy angladd? 

Telyn. 

Ble fyddi di mewn deng 

mlynedd? 

Yn berchen siop esgidiau yn 

Llambed. 

Testun Cyfrinachau’r rhifyn nesaf: 

Rhodri Williams, Cellan 

Atebion Swdocw 

mis Rhagfyr: 

Llongyfarchiadau 

i John D Evans, 

Rampant Lion, 

Capel Dewi; a 

diolch i bawb arall 

am gystadlu: Ron 

Jones, Penbryn, 

Llanbed; Shirley 

Walker, Heol-y-Gaer, 

Llanybydder; P Buckley, Bryntegwel, Llanbed a 

Joan Stacey, Tynwaun, Ffaldybrenin.

O’r Cynghorau Bro 

Cyngor Bro Llanllwni 

Cadeirydd: Emyr Evans; Clerc: Eirlys Davies; Gohebydd y Wasg: Dewi 

Davies; Cynghorydd Sir: Linda Evans 

Cyfarfu’r Cyngor ar 10 Ionawr 2011 yn Neuadd Gymundol Llanllwni 

Croesawodd y Cadeirydd yr aelodau i’r cyfarfod. 

Croesawyd y Cwnstabl Rhydian Jones i’r cyfarfod, ac er nad oedd unrhyw 

achosion penodol wedi codi o fewn y plwyf, cafwyd trafodaeth fywiog am 

y toriadau arfaethedig yng nghyllid yr heddlu â’r posiblrwydd o gau gorsaf 

Pencader. Cyfarwyddwyd y Clerc i ysgrifennu at Awdurdod yr Heddlu 

yn datgan pryder y Cyngor Bro am ddyfodol plismona cymunedol ac am 

ddyfodol Swyddfa Pencader. 

Derbyniwyd amcangyfrif y o £900.50 am y gwaith cyfreithiol o 

drosglwyddo’r Cae Chwarae i ofal y Cyngor Bro. Penderfynwyd symud 

ymlaen â’r gwaith. Cadarnhawyd bod Tom Jones wedi archwilio’r maes 

chwarae â’r adnoddau yn ystod yr wythnosau diwethaf. 

Roedd y gwaith wedi ei gwblhau. Cadarnhawyd gan Linda Evans bod 

cyflymdra o 30mya yn mynd i gael ei osod o riw Gwarallt heibio i’r ysgol, 

cyn bo hir. Cadarnhawyd gan Linda Evans bod y postyn fflachio yn mynd i 

gael ei osod yn ei le priodol yn y dyfodol agos. 

Cadarnhawyd gan Linda Evans, bod swyddogion y Cyngor Sir i ymweld 

â’r safle arfaethedig ddiwedd mis Ionawr neu ddechrau mis Chwefror. 

Roedd Statmatrix wedi cysylltu â’r Clerc yn nodi y bydd cyfarfod i’r 

Cynghorau Cymuned ddydd Iau 3 Chwefror 2011 yn Brechfa. Byddai 

manylion pellach yn dilyn. Wedi trafodaeth fanwl penderfynodd y 

Cynghorwyr ymateb i’r cynlluniau arfaethedig ar Fynydd Llanllwni cyn y 

dyddiad cau ar 26 Chwefror 2011. 

Penderfynwyd cefnogi Ysgol Gynradd Llanllwni, Eisteddfod Genedlaethol 

Cymru, Urdd Gobaith Cymru, Ambiwlans Awyr Cymru, CFFI Sir Gâr, 

Macmillan, Pwyllgor Henoed Llanllwni. 

Byddai’r Clerc yn cysylltu er mwyn sicrhau bod y bocs postio ger 

Blaencwmdu yn cael ei ailosod. 

Byddai’r Clerc yn cysylltu â’r Cyngor Sir i nodi cyflwr drwg hewl Pont y 

Rheilffordd - Gwarcwm – Ffynnonddrain. 

Diolchodd y Cadeirydd i bawb am eu presenoldeb ac am eu brwdfrydedd 

dros y plwyf. 

Dyddiad y cyfarfod nesaf: 14 Mawrth 2011. 

CROESAIR DIWRNOD Y LLYFR 2011 

Cynhelir Diwrnod y Llyfr eleni ar 3 Mawrth, ac mae’r Cyngor Llyfrau wedi trefnu croesair arbennig ar 

gyfer holl bapurau bro Cymru. Bydd gwobrau o docynnau llyfrau gwerth £30 yr un ar gael i DRI 

enillydd lwcus a bydd papurau bro’r tri enillydd yn derbyn siec o £50 yr un. Felly, dyma gyfle i 

dderbyn gwobr bersonol a chefnogi’ch papur bro yr un pryd! 

AR DRAWS 

1 Enw record gan Edward H. Dafis ar glawr 

llyfr Non (2, 5, 1, 7) 

8 Llyfr gan Hilma Lloyd Edwards, _ _ _ _ _ yn y 

Tŷ (5) 

9 Llyfr bwrdd gan Charlotte Stowell, Samuel 

yn Helpu _ _ _ (3) 

10 D J Donci Bonc yw enw’r anifail hwn yn Bili 

Boncyrs a’r Planedau (4) 

13 Enw cyntaf awdur Drwy Lygad y Camera (3) 

14 Nofel wedi’i lleoli ym Mhen Llŷn, ‘Ac yna 

Clywodd _ _ _ y Môr’ (3) 

16 Hunangofiant John Meredith (2, 3, 5) 

18 Enw cyntaf awdur testun Llyfr y Ganrif a 

gyhoeddwyd yn 1999 (4) 

21 Awdur 36 ar draws (4, 3) 

23 Drama gomedi gan Tony Llewelyn, _ _ _ _ a 

Rhemp (4) 

25 Un o gampweithiau John Davies (5, 5) 

28 Hunangofiant yr actores Buddug Williams, Y 

Ferch o’r _ _ _ (3) 

30 Cai Gafodd y _ _ _, llyfr i blant bach gan Tony 

Ross (3) 

32 Nofel gan Angharad Tomos, _ _ _ _’n Gwawrio (4) 

33 Yr Allwedd _ _ _ , nofel gan Eurgain Haf (3) 

34 Enw cyntaf awdur Cymru ar Blât (5) 

36 Llyfr am ferch o ardal y Bala a rwyfodd ar 

draws dau gefnfor (2, 3, 10) 

I LAWR 

1 Nofel gyffrous gan Gwyn Llewelyn, ‘_ _ _ _ _ 

yng Ngruddiau’r Rhosyn’ (2, 3) 

2 Enw cyntaf Prifardd o Benllyn, awdur y 

gyfrol Cynefin (5) 

3 a 35 Enw’r gyfres deledu a esgorodd ar gyfrol 

ddifyr Teithiau Dewi Pws – Fo a Fi gyda’i Help 

Hi (3, 3) 

4 Cyfrol o storïau byrion, _ _ _ _ Gaeaf a 

Storïau Eraill gan Kate Roberts (4) 

5 Gair olaf teitl nofel rymus gan Llwyd Owen a 


6 Enw cyntaf awdur nofel anarferol Dyn yr 

Eiliad (4) 

7 Cyfenw awdur Am y Tywydd – Dywediadau, 

Rhigymau a Choelion (5) 

11 Cyfrol gan Alun Ifans, _ _ _ _ Sir Benfro – 24 

o Deithiau Hudol (4) 

12 Enw cymeriad yn Y Jaguar Glas Tywyll, nofel 

gan Elgan Philip Davies (5) 

15 Cyfrol gan Jerry Hunter a enillodd iddo 

Fedal Ryddiaith 2010 (7) 

ENW 

CYFEIRIAD 

ENW’R PAPUR BRO 

1 2 3 4 5 6 7 

8 9 

10 11 12 13 

14 9 15 

11 12 16 17 

18 19 15 16 20 

25 26 

21 22 

6 

23 24 

27 21 23 28 29 

30 26 31 25 32 

33 34 29 35 

Anfonwch y croesair at: Croesair Papur Bro, Cyngor Llyfrau Cymru, Castell Brychan, Aberystwyth, Ceredigion, 

SY23 2JB, erbyn 30 Ebrill 2011. Gofalwch nodi eich enw a’ch cyfeiriad ac enw’ch papur bro lleol. 

36 

17 Nofel wedi’i gosod yn yr Oesoedd Canol 

gan William Owen Roberts (1, 3) 

18 Casgliad o storïau byrion gan Fflur Dafydd, 

_ _ _ y Locustiaid (3) 

19 Enw cyntaf Brenhines Powys y ceir ei hanes 

gan Gwenan Mair Gibbard – un o Lyfrau 

Llafar Gwlad (4) 

20 Un o gylchgronau bywiog yr Urdd (3) 

22 Nofel gan Gareth F. Williams, _ _ _ _ _ heb 

Elin, enillydd gwobr Tir na n-Og 2007 (5) 

24 Astudiaeth o nodwedd arbennig o’r traddodiad 

barddol gan R. M. Jones, _ _ _ _ a’i Gyfeillion (4) 

26 Enw cyntaf golygydd Telyn Fyw a 


27 Aeth Bethan Gwanas yn ôl i’r lle hwn (5) 

28 Teitl nofel rymus gan Michael Morpurgo, 

_ _ _ _ _ Rhyfel (5) 

Cofiwch mai un llythyren yw DD, FF, LL 

29 Ffoadur o wlad Laxaria sydd hefyd yn enw 

ar nofel gan Mihangel Morgan (5) 

30 Haf _ _ _ _ gan Angharad Tomos, llyfr a 


31 Cyfrol ddifyr gan y diweddar Gwyn Erfyl, 

_ _ _ _ Ddirgel Ffyrdd (4) 

35 Gweler 3 i lawr. 

Gall chwilio gwefan www.gwales.com 

eich helpu gyda’r atebion 

 

Cyngor Tref Llambed 

Maer: Rob Phillips; Clerc: Eleri Thomas; Cynghorydd Tref a Sir: Robert 

(Hag) Harris; Cynghorydd Sir: Ivor Williams 

Cyfarfu’r Cyngor ar 25 Tachwedd 2010 yn Neuadd yr Eglwys, Llanbedr 

Pont Steffan. 

Croesawyd yr aelodau i gyfarfod Cyngor y Dref gan y Maer. 

Cafwyd cyflwyniad diddorol gan Mr Michael Freeman, Curadur 

Ceredigion sy’n gyfrifol am yr adran arddangos yn Llyfrgell y Dref. 

Nodwyd y byddai Hanes Llambed yn barod iawn i gynorthwyo i drefnu 

arddangosfeydd cyson, safonol a blaengar ar gyfer y dref ar y safle yn y 

dyfodol. 

Plismona Nodwyd bod yr heddlu yn archwilio Parc yr Orsedd yn ofalus 

gyson wedi iddynt dderbyn adroddiadau bod gwydr ar y parth chwarae. 

Roedd post sy’n eiddo i Gyngor y Dref wedi’i ddifrodi ar y Comins ac 

roedd yr heddlu’n ymchwilio. 

Goleuo strydoedd. Yn ystod y flwyddyn roedd rhai goleuadau stryd 

wedi’u diffodd i arbed ynni. Ond yn dilyn rhai digwyddiadau roedd rhai 

ohonynt wedi’u ailgynnau ar gais yr heddlu. Byddid yn cadw llygad barcud 

ar y sefyllfa tua’r dyfodol. 

Ystyriwyd cais am seddi cyhoeddus ar y Stryd Fawr ond cyn symud 

ymlaen byddai’r heddlu’n adrodd ar weithredu gwrthgymdeithasol yn yr rhan 

hon o’r dref. 

Gwelliannau i Sgwar Harford. Roedd pethau’n symud yn eu blaen ond 

roedd trafodaethau eto i’w cynnal gyda rhai rhanddeiliaid. 

Cyfarfod ag Arweinydd Cyngor Ceredigion a Phrif Weithewdwr y Cyngor. 

Yn wyneb y toriadau, nodwyd mai blaenoriaethau Cyngor Ceredigion oedd 

Addysg, Gwasanaethau Cymdeithasol, Priffyrdd, Adran y Prifweithredwr, 

Adran Gwasanaeth Amgylcheddol a Thai. Trafodwyd yn ogystal gwella 

diogelwch ar Lôn Picton a Mount Walk; problem trafnidiaeth yn Rhes 

Harford; ail-lunio’r fynedfa i Faes parcio’r Rookery: cynlluniau ar gyfer 

Neuadd Fictoria; adolygu trefniadaeth etholiadol Ceredigion. 

Buwyd yn trafod gwelliannau i Stryd y Felin. Nodwyd bod cynllun peilot 

Ysgol 3-19 Llambed, yn mynd yn ei flaen yn hwylus ac y byddai cyfle i’r 

gymuned leisio barn yn y Flwyddyn Newydd. 

Diolchwyd i’r Lleng Brydeinig am bob cymorth ar Sul y Cofio. Bydd yr 

apêl i drwsio’r difrod a wnaed i’r cerrig beddi ym mynwent yr eglwys ar agor 

am gyfnod eto, cyn trosgwyddo’r swm a gasglwyd i’r ficer. 

Cyngor Bro Pencarreg 

Cadeirydd: Dannie Davies; Clerc: Eric Williams; Cynghorwyr Sir: Fiona 

Hughes, Eirwyn Williams. 

Cyfarfu’r Cyngor ar 10 Ionawr 2011 yn Neuadd Sant Iago, Cwmann 

Nid yw’r Cyngor wedi cael gwybod gan Adran Gynllunio’r Sir pryd y 

cynhelir cyfarfod safle yn Braichesmwyth. Mae Cyngor Bro Pencarreg yn 

awyddus i wybod ac i fod yno i ddangos cefnogaeth i’r cynllun. 

Mynegwyd pryder nad oedd dim gwelliant wedi digwydd i’r pafin cul ger 

Lleinau, Cwmann, er bod addewyd wedi ei wneud y byddai’n cael ei wneud 

y llynedd. 

Roedd gwasanaeth y Cadoediad eleni yng ngofal y Parch William Strange 

a’r Canon Wynzie Richards, gydag aelodau o’r Ffermwyr Ifanc yn cymryd 

rhan. Roedd tyrfa dda yno fel arfer ac roedd clod mawr i’r gwellianau i’r 

Ardd Goffa. Roedd y Cyngor yn hapus iawn â chrefftwaith y crefftwr lleol. 

Derbyniwyd y canlynol: Cyflysterau i’r Anabl yn Nhafarn y Ram; adeilad i 

gadw gwartheg a defaid yn Tan y foel Cwmann; cryfhau’r wifren drydan sy’n 

rhedeg ger hen linell y rheilffordd o 11kv i 33Kv. Nid oedd gwrthwynebiad 

i’r ceisiadau. 

Derbyniwyd holiadur am ein syniadau am bolisi y Sir i greu mwy o 

safleoedd i deithwyr a sipsiwn. Mae pedair safle ar gael ar hyn o bryd. Bydd 

mwy o drafod ar y pwnc hwn y mis nesaf. 

Derbyniwyd llawer o geisiadau am gymorth ariannol; penderfynwyd eu 

trafod yng nghyfarfod mis Mawrth. 

Dyddiad y cyfarfod nesaf: 7fed Chwefror 2011 

Alltyblaca 

Diolch 

Dymuna Dilwen George a’r teulu ddiolch i bawb am bob arwydd o 

gydymdeimlad a ddangoswyd iddynt yn dilyn marwolaeth ei hŵyr Aled 

yn ddiweddar. Diolch hefyd am y cyfraniadau er cof amdano, at ‘Ymchwil 

Leukaemia.’ Gwerthfawrogir y cyfan yn fawr. 


Bu rhaid newid dyddiad ras y mast o fis Dachwedd i ddechrau Ionawr 

eleni oherwydd yr eira. Roedd yr ras yn dechrau o ganolfan gwyliau 

Blaenwern, Llanybydder gyda chwech deg saith o redwyr. Carwyn Thomas 

o glwb Sarn Helen yn ennill mewn 41 munud 17 eiliad, 2il Daniel Hooper 

Sarn Helen 44 munud 24 eiliad, 3ydd Mark Thomas Cardigan RC 44 munud 

38 eiliad. Dynion 40 1af Glyn Price Sarn Helen 44 munud 50 eiliad, 2il 

Michael Davies Sarn Helen 46 munud 29 eiliad, 3ydd Jonathan Jones 

Carmarthen Harriers 48 munud 43 eiliad. Davie Powell Aberystwyth AC 

enilloedd y categori 50 a 2il Richard Marks Sarn Helen 50 munud 27 eiliad. 

3ydd Graham Spencer Mercia 51 munud. Anna O’Neil oedd y cyntaf nol 

yn ras y menywod 35 53 munud 37 eiliad, 2il Nicola Quinn Emlyn Runners 

55 munud 39 eiliad, 3ydd Alyson Hayes Cardigan RC 58 munud 07 eiliad. 

1af menywod agored Megan Thomas TROTS 57 munud 40 eiliad, 2il Sian 

Roberts Jones Sarn Helen 60 munud 13 eiliad, 3ydd Caryl Davies 61 munud 

22 eiliad. 1af menywod 45 Helen Walker Ingli Runners 50 munud 36 eiliad, 

2il Jane Wilkins Cardigan RC 64 munud 13 eiliad, 3ydd Lorraine Dyde 

Pembrokeshire Harriers 79 munud 05 eiliad. Yn ras y beicwyr John Lloyd 

MTB Mountain enilloedd mewn 45 munud 12 eiliad, 2il Eric Rees Sarn 

Helen 49 munud 45 eiliad, 3ydd Daniel Colman Pembrokeshire Harriers 50 

munud 44 eiliad. Enillwyd y tim gan Sarn Helen Carwyn Thomas, Glyn 

Price a Sian Roberts Jones. 

Aled Sion Jones Aberystywth AC enilloedd ras y plant o dan 11, 5 munud 

27 eiliad, 2il Thomas Willoughby Sarn Helen 6 munud 7 eiliad, 3ydd Robert 

Jenkins Sarn Helen 6 munud 14 eiliad a 1af yn ras y merched Rachel Priddey 

Sarn Helen 6 munud 12 eilid, 2il Grace Page Sarn Helen 6 munud 34 eiliad, 

3ydd Heledd Jenkins Sarn Helen 7 munud 37 eiliad. Caitlin Page Sarn Helen 

enilloedd y ras dan 16, 11 munud 55 eiliad, 2il Ffion Quan Sarn Helen 12 

munud 48 eiliad, a 1af bechgyn Iwan Evans Sarn Helen12 munud 26 eiliad a 

2il Kaya Hooper 15 munud 56 eiliad. 

Cyflwynwyd gwobr yr ‘inter clubs’ a’r ennillwyr o glwb Sarn Helen oedd 

Michael Davies, Glyn Price, Tony Hall, Gareth Jones a Dee Jolly, a thim y 

menwyod a’r dynion. 

Aberystwyth 10K 2il Glyn Price 35 munud 41 eiliad, 14 – G ethin Jones 

38 munud 50 eiliad, 18 – Richard Marks 39 munud 14 eiliad, 24 – Huw 

Price 40 munud 31 eiliad, 32 – Eric Rees 41 munud 19 eiliad, 48 – Mark 

Dunscombe 42 munud 43 eiliad, 85 – Sian Roberts-Jones 47 munud 51 

eiliad a 230 – Allen Watts 1 awr 42 munud 27 eiliad. 

Ddydd Sul bu Caitlin Page yn cystadlu ar drac NIAC yng Nghaerdydd 

mewn ras 800 medr Campwriaeth Cymru; daeth yn drydydd yn y rhag-ras 

mewn 2 munud 39 eiliad (PB), ac roedd ei hamser yn rhagorol i gael rhedeg 

yn y ras derfynol a gorffen yn y chweched safle. 


Ysgol Llanwnnen 

Ar y pedwerydd o Ragfyr, 

trefnwyd trip i wneud siopa Nadolig 

ac ymweld â Sioe Gerdd Mamma 

Mia. Aeth un bws i Gaerdydd nos 

Sadwrn ac aros yng Ngwesty’r 

Village. Ymunodd llond bws arall 

â nhw fore Sul i weld y sioe yng 

Nghanolfan y Mileniwm. Diolch yn 

fawr i Miss Nia Davies am drefnu 

trip llwyddiannus arall. 

Nos Iau, Rhagfyr 9fed, bu’r 

plant yn diddori siopwyr Llambed 

yn Ffair Nadolig y dref. Cafwyd 

cyfle i ymweld â Siôn Corn a blasu 

sglodion hyfryd a gafwyd yn rhad 

ac am ddim gan Stuart Lloyd. 

Cynhaliwyd sioe Nadolig yr ysgol 

‘Noson y Gêm Fawr’ ar brynhawn a 

nos Fawrth y 14eg yn neuadd yr ysgol. 

Roedd y neuadd yn orlawn ar gyfer y 

ddau berfformiad. Gwnaed fideo i gydfynd 

â’r sioe a chafwyd llawer o hwyl 

a sbri yn gwylio plant ac aelodau’r 

gymuned yn cymryd rhan. 

Ffarweliwyd â Miss Davies ar 

ddiwedd y tymor. Bu’n gweithio 

yn yr ysgol am gyfnod o ddeuddeg 

mlynedd. Diolch iddi am ei 

chyfraniad gwerthfawr i’r ysgol 

a dymunwn yn dda iddi yn ei 

swydd newydd yn Ysgol Gynradd 

Felinfach. 

Llongyfarchiadau i’r ysgol am 

dderbyn gwobr Efydd i gydnabod 

ymdrechion yr ysgol wrth weithio 

tuag at ffordd gynaliadwy o fyw. 

Bu blwyddyn 5 a 6 yn cymryd 

rhan mewn gweithdy radio gyda 

Marc Griffiths yn Ysgol Llanwenog. 

Cafwyd cyfle i sgriptio a recordio 

rhaglenni radio. 

Aeth tîm pêl-rwyd yr ysgol i gystadlu 

yn erbyn ysgolion y cylch. Cafwyd 

cystadlu brwd, a daeth tîm yr ysgol yn 

ail. 

18 oed 

Dathlodd Nia Thomas, Bro 

Grannell ei phen-blwydd yn 18 oed 

yn ystod mis Rhagfyr. Dymuniadau 

gorau i ti i’r dyfodol. 

Cydymdeimlo 

Cydymdeimlir yn ddwys â Clive 

a Helen Roberts a’r teulu oll, 19 

Bro Llan yn dilyn marwolaeth mam 

Clive a oedd yn byw yn Ffarmers. 

O’r Cynulliad 

Llanwnnen 

Gwellhad Buan 

Dymuniadau gorau i Ray Thomas, 

Berllan am wellhad buan wedi iddi 

dorri ei chlun yn ddiweddar. 

Pob dymuniad da hefyd i Mary 

Evans, Bro Cadarn wedi iddi 

ddisgyn yn y tywydd garw. 

Danfonwn ein cofion gorau at 

Mrs Joyce Williams, Pleasant Hill 

sydd wedi treulio cyfnod yn Ysbyty 

Bronglais ond sydd ar hyn o bryd 

yn gwella gyda’i merch Mair yn 

Rhoslwyn, Cwmsychbant. Brysiwch 

wella. 

Sefydliad y Merched 

Cynhaliwyd cyfarfod cyntaf y 

flwyddyn newydd yng Ngwesty’r 

Grannell nos Lun, 17eg o Ionawr. 

Croesawyd pawb yn gynnes gan 

ein Llywydd Mrs Gwen Davies a 

dymunodd Flwyddyn Newydd Dda 

i’r aelodau oll. Noson i edrych ymlaen 

oedd hon a pharatoi rhaglen am y 

flwyddyn i ddod. Wedi tipyn o drafod 

syniadau mae yna raglen ddifyr iawn 

ar ein cyfer. Enillydd cystadleuaeth y 

mis oedd Mrs Alice Davies. 

Bu’r Cinio Nadolig yn noson 

hwylus iawn: bwyd blasus, cwmni 

difyr a llawer o hwyl gyda phawb 

yn ymuno mewn gêm o ‘Chwist’ 

i orffen y noson. Mr Roy Roach 

oedd y gŵr buddugol gyda’r sgôr 

uchaf. Enillydd cystadlaethau’r 

flwyddyn oedd Mrs Mary Davies 

a dderbyniodd rodd fechan am ei 

hymdrech. Mae’r cystadlaethau hyn 

yn dipyn o hwyl a llongyfarchiadau 

cynnes i Mary. 

Cynhelir y cyfarfod nesaf yng 

Ngwesty’r Grannell ar nos Lun, 7fed 

o Chwefror yng nghwmni Patricia 

Storr a’i chasgliad o Ffaniau. 

Croeso cynnes i unrhyw un sydd â 

diddordeb ymuno â ni. 

Symud Aelwyd a Chydymdeimlo 

Yn ystod y gaeaf mae Mrs 

Avarina Lewis wedi symud aelwyd. 

Ymadawodd â’i chartref yn Gwelfro 

i fyw yn nes at y plant yn Chelsea 

Manor, Ffosyffin. Dymunir iddi 

iechyd da yn ei chartref newydd ac 

fe welir ei heisiau yn yr ardal. 

Hefyd cydymdeimlwn â hi yn 

dilyn marwolaeth ei chwaer, Mair a’i 

brawd Bill yn ddiweddar. 

gan Elin Jones AC 

Wrth edrych drwy’r calendr newydd, mae hi’n amlwg y bydd 2011 yn flwyddyn fawr i Geredigion a Chymru. Mae yna gyfnod cyfnod cyffrous o’n 

blaenau, er fe fydd yna her i’w goresgyn hefyd. Fe fyddwch mae’n siwr yn ymwybodol o’r refferendwm dros bwerau deddfu llawnach i’r Cynulliad a 

gynhelir ar 03 Mawrth. Fe fyddai cael pleidlais Ie yn y refferendwm yn gam a fyddai’n sicrhau bod system gyflymach o wneud penderfyniadau er lles pobl 

Cymru. Ar ddechrau mis Ionawr, cefais y fraint o siarad yn lansiad lleol yr ymgyrch Ie Dros Gymru. Braf oedd gweld cynifer yno – roedd Canolfan y Morlan 

yn Aberystwyth yn llawn i’r ymylon – ac roedd hynny’n galonogol iawn i’w weld. Cafwyd trafodaeth ddifyr ac roedd brwdfrydedd ymysg y gynulleidfai’w 

weld ac i glywed mwy am bwysigrwydd y refferendwm yn amlwg.Os ydych am helpu gyda’r ymgyrch, gallwch ddanfon e-bost at ceredigion@iedrosgymru. 

com. Hefyd yn ystod mis Ionawr, fe ddaeth y Dirprwy Brif Weinidog, Ieuan Wyn Jones AC, i Aberteifi i gael gweld y gwaith peirianyddol sy’n digwydd ar 

hyn o bryd er mwyn ail-agor Cyffordd Tesco yn y dref. Mae’r gyffordd wedi bod ar gau ers 2003 erbyn hyn, ac wedi blynyddoedd o ymgyrchu, rwy’n edrych 

ymlaen at weld ceir o bob cyfeiriad yn medru defnyddio’r gyffordd. Tra fy mod yn Aberteifi, fe ymwelais â’r Guildhall lle mae’r gardigan enfawr a wëwyd i 

nodi 900 mlwyddiant y dref. Mae’n amlwg y treuliwyd oriau yn gweithio ar y gardigan ac mae’n gofnod teilwng o hanes y dref. Yn olaf, fe fynychais ginio i 

ddathlu diwedd apêl Sioe’r Cardis. Hoffwn gymryd y cyfle i longyfarch pob un fu’n helpu trefnu digwyddiadau a chodi arian yn ystod y flwyddyn, mae’r holl 

waith caib a rhaw wedi talu ar ei ganfed.

Yn y Gegin gyda Gareth MiS y PaPUr NeWYDD 

‘Cwtsh a Chusan’ 

Oes wir, mae yma naws a blas rhamant yn cynhesu ‘Cegin Clonc’ 

mis Chwefror. Dyma fwyd syml ond rhamantus a blasus, ac mae’n 

rhoi digon o amser i chi dreulio gyda’ch partner oherwydd rydw i wedi 

dyfeisio pryd fydd yn addas i’w baratoi ymlaen llaw yn ystod y dydd. 

Mae’r pryd yn llawn bwydydd ‘affrodisiac’ a fydd gobeithio yn rhoi 

sbarc i’r noson. 

Felly, gariadon a chyplau ‘Clonc’, gosodwch y bwrdd, cynnwch y 

canhwyllau, agorwch botel a chiciwch y sgidie bant. 

Mwynhewch, 

Gareth. (Pob lwc!) 

Hwyaden wedi’i rhostio gyda gwin coch a saws oren 

Cynhwysion. 

2 coes hwyaden 

1 oren 

150 ml o win coch 

150 ml o stoc cyw iâr 

2 llond llwy fwrdd o jeli cyrens coch 

Persli wedi’i falu ar gyfer gweini’r pryd. 

Dull 

1. Cynheswch y ffwrn i 190ºC; 400ºF; Nwy 5. Pigwch y coesau 

ac ychwanegwch bupur a halen. Rhowch mewn tun a 

gorchuddiwch â ‘foil’. Rhostiwch am awr, yna arllwyswch a 

chadw’r braster. 

2. Tynnwch y ‘foil’ a rhowch yn ôl yn y ffwrn am hanner awr nes 

bod y croen yn ‘grisp’. 

3. Mesurwch lond dwy lwy fwrdd o’r braster i sosban gydag 

ychydig o groen yr oren, sudd yr oren, y jeli a’r stoc, a dewch 

â’r cyfan i’r berw a’i fudferwi am ¼ awr. Gweinwch gyda 

sbigoglys (spinach) a thatws arbennig. 

‘Sbigoglys a Thatws Arbennig’ 

Cynhwysion. 

250 gm o datws wedi’u crafu 

Ychydig fenyn 

3 llond llwy fwrdd o ‘creme fraiche’ 

50 gm o sbigoglys 

Ychydig nutmeg 

1 gwyn ŵy 

Llond llwy fwrdd o gaws wedi’i falu 

Dull 

1. Cynheswch y ffwrn i 190ºC, 400ºF, Nwy 5. 

Irwch dwy ddysgl fach â menyn a berwch y tatws nes yn 

feddal a’u cymysgu nhw gyda menyn a ‘creme fraiche’. 

2. Rhowch y sbigoglys mewn colander ac arllwys dŵr berwedig 

drosto. Malwch y sbigoglys a’i gymysgu â’r tatws. Rhannwch 

rhwng y ddwy ddysgl, gwasgarwch y caws dros yr wyneb a 

choginiwch am 20 munud. 

Pwdin Siocled Syml 

Cynhwysion 

Defnyddiwch siocled o ansawdd da; mae digon yma i ddau 

- mewn gwydrau bach (port). 

1 llond llwy fwrdd o siwgr mân 

3 llond llwy fwrdd o hufen dwbl 

25gm o siocled tywyll wedi’i falu’n fân. 

Un llond llwy fwrdd o ‘Baileys’. 

Dull 

1. Rhowch y siwgr mewn basn ac arllwyswch 2 lond llwy fwrdd 

o ddŵr berwedig i doddi’r siwgr. 

2. Cynheswch yr hufen mewn sosban ac yna ychwanegwch y 

siocled nes iddo doddi, yna’r Baileys a’r syryp siwgr. 

3. Arllwyswch i’r ddau wydr, addurnwch ag hufen, a gweinwch 

gyda llwy de. 

Colofn Dylan Iorwerth 

Mae’n werth troi’n alltud ambell dro ... 

Un o’r pethau rhyfedd am fynd ar wyliau i le pell ydi’r arfer o chwilio 

am bethau sy’n debyg i gartre’. 

Yng Ngwlad y Basg, neu Gatalunya, yn ardal Strasbourg neu 

Iwerddon, dw i wedi aros a meddwl, “Diawcs, mae hwnna’n debyg i’r 

afon yn Rhuddlan Teifi neu i Fynydd Llanybydder”. 

Peth rhyfeddach fyth ydi mynd ar daith a dychmygu eich bod chi’n 

gweld pethau’n debyg i Gymru ganrif a hanner yn ôl. 

Dw i wedi cael y profiad hwnnw ddwywaith yn y flwyddyn ddiwetha’, 

er nad ar wyliau yr o’n i. Ond wrth helpu i wneud rhaglenni teledu 

ym Madagascar ac eto yn Zanzibar, dw i’n credu fy mod i wedi gweld 

ychydig o Gymru hefyd. 

A finnau mewn peryg o gael fy mhenodi’n Ohebydd Arbennig Clonc 

ar ynysoedd Affricanaidd Môr India, mae cymharu’r gwledydd yn 

ddigon i sobri dyn. Ar yr olwg gynta’, mae’n wallgo; mewn gwirionedd, 

mae yna fudd mawr yn y peth. 

Mi ddaeth hynny’n gliriach fyth ar ôl bod yn edrych ar rai o luniau’r 

ffotograffydd cynnar o Gellan, John Thomas ... a rhai o’r rheiny’n 

dangos golygfeydd a phobol o’r ardaloedd yma. 

Edrychwch ar y ffyrdd di-darmac ac mi welwch chi’r hyn sydd ym 

Madagascar a Zanzibar heddiw – ychydig o briffyrdd tarmac eitha’ da, 

a’r gweddill yn ffyrdd cul rhwng bythynnod digon tlodaidd yr olwg. 

Edrychwch ar y bobol wrth eu gwaith a llawer ohonyn nhw mewn 

dillad sy’n rhyfeddol o fudr yn ôl ein safonau ni. Ond os oes yna lwch 

a phridd ym mhobman a’r cyfle a’r amser i olchi dillad yn brin, dyw 

hynny ddim yn syndod. 

Ac mewn sawl ffordd, mae’r economi’n debyg hefyd. Pobol yn 

tyfu cnydau a magu anifeiliaid ar eu ffermydd ac yn dod â nhw i 

farchnadoedd i’w gwerthu a phrynu nwyddau angenrheidiol ar eu cyfer 

eu hunain. Dim ond yr angenrheidiau, a chyfnewid pethau yn ogystal â 

phrynu a gwerthu. 

Mae’n wir nad oedd tyddynwyr Ceredigion yn gwerthu pinafalau a 

mangos a ffrwythau’r dioddefaint ond roedden nhw’n gwerthu tatws a 

maip a chig. Ganrif a hanner yn ôl yng Nghymru, mae’n siŵr mai byw 

o’r llaw i’r genau yr oedd llawer o bobol. 

Does dim archfarchnadoedd mewn llefydd fel Zanzibar a Madagascar; 

siopau bychain sydd yna, a llawer o’r rheiny’n anffurfiol – siopau bach 

ffwrdd-â-hi efallai neu werthu o stafell yn nhu blaen y tŷ. 

Roedd hynny’n fy atgoffa fi o’r straeon am Ffair Llanwnnen, er 

enghraifft, pan oedd bron pob tŷ yn y pentre’n troi’n dafarn tros dro 

a phobol yn gwneud bwyd er mwyn ei werthu i’r ymwelwyr oedd yn 

heidio i’r lle. 

Y peth arall welwch chi yn rhai o luniau John Thomas ac mewn 

gwledydd tlawd ydi ôl tlodi ar gyrff a wynebau pobol. Fel petai eu 

cyflwr cymdeithasol wedi ei fynegi yn eu llygaid ac yn eu ffordd o sefyll 

a symud. 

O ran hynny, mi allwch chi weld hynny heddiw yn rhai o drefi a 

dinasoedd Cymru ac, os edrychwch chi’n iawn, yng nghefn gwlad hefyd. 

Ac mae’n debyg mai dyna’r wers arall sydd i’w dysgu o deithio – mi all 

y gorffennol ddod yn ôl. 

Nantlais, y bardd o ardal Pencader, oedd yn gyfrifol am y llinell honno 

am y “teid yn dod miwn a’r teid yn mynd mas” ac felly y mae hi yn 

hanes cyfoeth a gwareiddiad hefyd. Zanzibar heddiw, Cymru ddoe, neu 

fory? 

Trydedd gwers? Mae’n cymryd amser i wledydd a democratiaeth 

ddatblygu. Yng Nghymru ganrif a hanner yn ôl, dim ond y cefnog oedd 

yn pleidleisio ac roedd gormes economaidd yn ofnadwy. Fedrwn ni ddim 

disgwyl i wledydd eraill gamu’n syth o’r hen amser i’r byd modern. 

A fyddai hynny ddim yn gwneud lles iddyn nhw chwaith. Petaen ni’n 

byw yn 1861 ac yn edrych ar Gymru 2011 tybed faint o’n bywydau ni 

heddiw y bydden ni’n dyheu amdanyn nhw. 

HYSBYSEBU YN CLONC 

“Mae mwy a mwy yn gweld gwerth mewn hysbysebu 

yn y Papur Bro.” 

Amcangyfrifir bod tua 3,000 o bobl yn darllen CLONC. 

£10.00 am floc bach. £30.00 am chwarter tudalen. 

£50.00 am flwyddyn o flociau bach. 

Cysylltwch ag Ysgrifenyddes CLONC am ragor o wybodaeth: 

01570 480015 neu ysgrifennydd@clonc.co.uk 


Bu disgyblion y Cyfnod Sylfaen ar daith i Aberystwyth yn mwynhau 

perfformiad “Hosan a Stori” gan gwmni Drama Arad Goch. Yn dilyn y 

perfformiad aethant i Amgueddfa Ceredigion lle’r oedd cyfle iddynt wneud 

gweithgareddau hanesyddol. Cafwyd amser gwych Cynhaliwyd noson 

agored yn yr uned dan 5 i roi cyfle i rieni a phlant newydd ymweld â’r 

dosbarthiadau a’r staff. Diolch yn fawr i’r staff i gyd am baratoi. 

Yn ystod y tymor mae disgyblion yr adran Iau i gyd yn eu tro yn cael cyfle 

i weithio yn yr Ysgol Uwchradd gyda Liz Harding ar furlun yn seiliedig 

ar stori hanesyddol Siôn Philip. Bydd y murlun yn cael ei osod yn neuadd 

yr ysgol ac rydym yn edrych ymlaen yn eiddgar at gael gweld y gwaith 

gorffenedig. 

Mae disgyblion blwyddyn 12 yn parhau i ymweld â disgyblion 

blynyddoedd 3-6 i wrando arnynt yn darllen ac i gynnal trafodaethau am yr 

hyn a ddarllenir. 

Bu grŵp o ferched yn cymryd rhan yng nghystadleuaeth pêl-rwyd yr Urdd 

yn ddiweddar a chawsant lawer o hwyl a sbri yn datblygu sgiliau. Diolch i 

Miss Pugh am eu hyfforddi. 

Gwelwyd Lauren Hill ac Elan Jones ar raglen Rapsgaliwn S4C yn 

ddiweddar ac fe fydd Nia Beca Jones ac Owain Jacob yn ymddangos arno ar 

yr ail o Chwefror. Gwnaeth y pedwar disgybl fwynhau’r profiad yn fawr. Da 

iawn chi! 

Aelodau Cyngor Ysgol Ffynnonbedr a’r cydlynydd Nerys Davies yn 

cyflwyno siec am £250.00 i reolwraig a phreswylwyr Cartref Hafan Deg, 

Llambed. Danfonwyd £250.00 at Tŷ Hafan hefyd, sef casgliad yr oedfa 

garolau. 


Ysgol Campws Llanbedr Pont Steffan 

Mae disgyblion y Cyfnod Sylfaen wedi dechrau cynllun sy’n eu hannog i 

lanhau eu dannedd yn yr ysgol. Maent wedi derbyn brwshys a phast dannedd 

ac mae’r cynllun yn codi eu hymwybyddiaeth am bwysigrwydd gofalu am eu 

dannedd. Diolch i’r staff 

am gynorthwyo. 

Cynhaliwyd rownd 

gyntaf cystadleuaeth 

Cogurdd yn yr ysgol a 

diolch i Mary Jones a 

Helen Jones am feirniadu. 

Llongyfarchiadau i Grace 

Page am ddod yn gyntaf, 

Osian Jones yn ail a 

Lois Price yn drydydd. 

Roedd cwscws pawb yn 

edrych yn fendigedig a 

bu sawl aelod o’r staff yn 

mwynhau’r blasu! 

Mae’r Gymdeithas Rieni ac Athrawon wedi penderfynu cynnal sêl cist 

car ar Sadwrn cyntaf pob mis yn Ysgol Ffynnonbedr gan ddechrau ar Ebrill 

2ail. Hefyd, y bwriad yw trefnu disgo i’r disgyblion yn neuadd yr ysgol cyn 

hanner tymor. 

Bu dau ddisgybl blwyddyn 6 sef Daniel Davies a Rebecca Heath yn 

Aberaeron, ynghyd â disgyblion eraill o’r Sir, yn cael cyfle i fynegi barn a 

chyfrannu at Gynllun Plant a Phobl Ifanc Ceredigion. Diolch i’r ddau am eu 

cyfraniadau ac i Mrs S Evans am fynd gyda nhw. 

Bu tri arolygydd o’r Cynulliad yn ymweld â’r campws am ddeuddydd 

i arsylwi datblygiadau yn sgil y peilot 3-19 oed. Roedd y sylwadau yn 

gadarnhaol iawn a chynigwyd nifer o argymhellion diddorol. 

Cofiwch am Eisteddfod yr Ysgol ar Fawrth 1af, Rygbi’r Urdd ar Fawrth 

2ail, Diwrnod y Llyfr ar Fawrth 7fed ac Eisteddfod Gylch yr Urdd ar Fawrth 

17eg. 

Ysgrifennaf hwn ar ddiwedd y tymor cyntaf fel ysgol 3-19. Mae’r tymor 

wedi hedfan, gyda llawer o fynd a dod ar draws y ddau gampws. Y mae’r 

trefniant newydd wedi digwydd yn ddi-drafferth ac y mae bywyd yn y ddwy 

ysgol yn parhau i fod yn brofiad positif i’r disgyblion. Carwn ddiolch i’r holl 

staff a’r llywodraethwyr am eu cydweithrediad parod yn y fenter newydd 

hon. 

Cafwyd dechreuad da iawn i’r tymor gan y ddwy ysgol. Fel y gallech 

ddisgwyl roedd popeth yn ei le – amserlen, staff, grwpiau dysgu a 

niferoedd ar y rôl yn iach yn y ddwy ysgol. Dechreuwyd y tymor gyda 

diwrnod hyfforddiant mewn swydd ar y cyd, a chyfle i staff y ddwy 

ysgol ddod i adnabod ei gilydd yn well. Bu prysurdeb mawr gyda’r ddwy 

ysgol yn manteisio ar bob cyfle i gydweithio ac ymestyn profiadau’r 

disgyblion. Cafwyd gweithgareddau ar y cyd, cyfleon i ehangu profiadau, 

rhannu adnoddau ac arbenigedd dysgu ac yn gyffredinol gwneud mwy 

gyda’n gilydd. Bu’r tîm hŷn yn edrych ar sut i gydweithio ar bolisiau a 

gweithdrefnau ac adnabod blaenoriaethau ar gyfer y dyfodol. 

Comisiyniwyd Mr Mike Haines, Optima Education, i ysgrifennu 

gwerthusiad o’r peilot 3-19. Mae e a’i dîm wedi ymweld â’r ysgol, wedi 

trafod gyda staff a chyfarfod â’r llywodraethwyr. Bydd Mr Haines yn 

ysgrifennu adroddiad interim ar lwyddiant y peilot yn y flwyddyn newydd. 

Dylan Wyn (Prifathro) 

O Hydref 20-22, mwynhaodd 22 o ddisgyblion Bl.8 a 9, ynghyd â 12 

‘Swog’ o Fl.12 gwrs Cymraeg yng ngwersyll Glan-llyn. Cafwyd llawer 

o hwyl mewn amrywiol weithgareddau, o gerdded afon i adeiladu rafft, 

o ganŵio i ddringo wal a chwrs rhaffau a hynny yn heulwen fis Hydref. 

Cafwyd gweithdy rapio gan Ed Holden a gweithdy radio gan Marc Griffiths 

yn ogystal - dau weithdy llwyddiannus iawn. Roedd y 12 ‘Swog’ - sef 

Carwen Richards, Lisa Thomas, Cerys Roberts, Ruth Davies, Christina

Ysgol Campws Llanbedr Pont Steffan 

Davies, Deloni Davies, Kyle Collins-Ward, Jodie Coombes, Jemma O’Kane, Jodie Thomas, Daniel Doughty 

a Rowan Linseele Williams yn cymryd rhan mewn gweithgareddau i ennill cymhwyster OCN Lefel 2 mewn 

gwaith ieuenctid, o dan arweiniad Luned George. Hoffai Delor James ac Elinor Howells ddiolch iddynt am eu 

help gwerthfawr a diolch i ddisgyblion Bl.8 a 9 am eu brwdfrydedd heintus a’r hwyl yn eu cwmni. Bu’n daith 

fythgofiadwy. 

Bu’r canlynol o fl 7 yn rhan o Sgwad Sgwennu Ceredigion, yng nghwmni Dewi Pws (Bardd Plant Cymru) ar 

Hydref 7, yng Nghlwb Rygbi Aberaeron:- 

Cerian Jenkins; Ffion Jenkins; Sophie Herron; Lleucu Ifans; Meirion Thomas; Iwan Jones; Rhys Davies a Jac 

Evans. Cawson lawer o hwyl. 

Bu disgyblion Uwch Gyfrannol ac Uwch Cymraeg ar daith i Ysgol Gyfun Penweddig, ddydd Gwener, 19 

Tachwedd i sesiwn Coffáu’r Prifardd Iwan llwyd, yng nghwmni Myrddin ap Dafydd, Mei Mac, Geraint Lovegreen, 

Owen Owens ac Ifor ap Glyn. Cafwyd prynhawn cofiadwy iawn. 

Mae’r Clwb Cymraeg yn cwrdd bob yn ail ddydd Iau ar gyfer Bl.7 a 8 dan ofal disgyblion Bl.12 a chefnogaeth 

Miss Hedydd Jones, lle ceir amryw o weithgareddau cyffrous. Cafwyd hwyl yn coginio, mewn cwis a chwaraeon 

Potes hefyd. 

Fel rhan o wersi Addysg Iechyd Blwyddyn 7, cafwyd cyfle i weld drama o’r enw ‘Bin It’. Roedd y neges yn glir 

– mae gwm cnoi yn llygru’r amgylchedd. Cafodd y ddrama gymaint o argraff ar y disgyblion fel bod dau ohonynt, 

sef Dylan Hemmings a Rhydian Edwards wedi penderfynu ail greu’r neges i weddill yr ysgol yn ystod gwasanaeth. 

Hefyd fe berswadiodd y ddau Gyngor yr Ysgol i gytuno fod angen gwahardd gwm cnoi yn gyfangwbwl o’r ysgol 

– dyma ddrama bwerus iawn. 

Llongyfarchiadau i Iwan Williams a Sion Whittingham o 

flwyddyn 10 ar godi swm sylweddol o arian tuag at ‘Ambiwlans 

Awyr Cymru’. Ar Orffennaf 4ydd bu’r ddau yng Nghaerfyrddin 

yn cymryd rhan mewn taith feic noddedig o 23 milltir, gan godi 

£600 tuag at yr elusen. Er mwyn cydnabod ymdrechion arbennig 

y bechgyn, mae Iwan a Sion wedi derbyn gwahoddiad i ymweld 

â’r Ambiwlans Awyr yn Abertawe. Fe fydd y ddau yn siwr o gael 

croeso cynnes ac yn sicr yn mwynhau’r cyfle gwych yma. 

Ffarweliodd yr ysgol â dau aelod o staff ar ddiwedd y tymor. 

Dymunwn ymddeoliad hapus i Mr Alan Jones, Pennaeth yr Adran 

Ddylunio a Thechnoleg. Bu Mr Jones yn dysgu yn yr ysgol am 35 

o flynyddoedd. Diolchwn iddo am ei gyfraniad gwerthfawr ar hyd y blynyddoedd. Fe wnaeth Mrs Elinor Howells, 

aelod o’r Adran Gymraeg hefyd yn ein gadael ni. Dymunwn bob lwc hefyd i iddi yn ei swydd newydd. 

Llongyfarchiadau mawr i Mrs Nerys Rees ar 

enedigaeth merch fach, Gwenno Fflur. 

Llongyfarchiadau i bwyllgor eco yr ysgol ar lwyddo 

i ennill gwobr efydd Eco-Sgolion. Menter ryngwladol 

yw’r rhaglen Eco-Sgolion sy’n cefnogi datblygiad 

cynaliadwy o fewn ysgolion. 

Prif nod y pwyllgor yw i leihau effaith 

amgylcheddol yr ysgol yn y dyfodol drwy ystyried 

nifer o themâu fel ysbwriel, lleihau gwastraff, 

cludiant, byw’n iach, ynni, dŵr, tir yr ysgol a 

dinasyddiaeth fyd-eang. 

Rydym yn falch iawn bod yr adran yn parhau i fynd 

o nerth i nerth, a’r tro hwn Emma Jones a Bethan 

Duford sydd yn dod â chlod i’r adran ac i’r ysgol. 

Fel rhan o’i gwaith Safon Uwch, fe gynlluniodd Emma wisg ddawns wedi ei hysbrydoli gan gyfnod yr wythdegau 

a oedd yn cynnwys system electroneg. Cynlluniodd Bethan wisg a fyddai’n addas i wisgo i ŵyl gerddoriaeth gan 

geisio ail ddefnyddio ac addasu hen ddillad er mwyn creu dilledyn newydd. Dewiswyd eu gwaith o blith gwaith 

disgyblion Cymru gyfan gan arholwyr allanol CBAC i’w gynnwys mewn arddangosfa arloesedd a gafodd ei chynnal 

yn ddiweddar yn Llandudno ac yng Ngerddi Sophia yng Nghaerdydd. Roedd yr arddangosfa yn gyfle i weld y 

prosiectau mwyaf arloesol sy’n cael eu cyflwyno ar gyfer lefel A, UG, a TGAU. Da iawn chi ferched! 

Llongyfarchiadau i bedwar aelod o’r Chweched Dosbarth ar ennill tystysgrifau yn yr UK Senior Maths Challenge. 

Mae dros 65,000 o ddisgyblion rhwng 16-19 oed yn cymryd rhan yn y gystadleuaeth bob blwyddyn. Dyma’r 

enillwyr:- Zoltan Kopacsi (Arian); Daniel Hurton (Arian); Rowan Evans (Arian); John Janes (Efydd). 

Ar y 12fed o Hydref, cynhaliwyd sesiwn Blas ar yr Eidaleg gyda Sofia Morris Bl. 10 wrth y llyw. Bythefnos yn 

hwyrach, cafwyd eto Flas ar yr Eidaleg ac Ieithoedd Eraill gan edrych ar y tebygrwydd a’r gwahaniaethau rhwng 

rhai ieithoedd Ewropeaidd. Yn y gystadleuaeth a ddilynodd, cafwyd dau enillydd sef Martyna Trybula, Bl. 8 a Dion 

Davies, Bl. 7. 

Ar yr 16eg o Dachwedd, cafwyd sesiwn Blas ar yr Almaeneg gydag Oliver Beecher, Bl. 10. Cafwyd cystadleuaeth 

yn seiliedig ar yr Almaeneg ac er bod nifer yn gywir, tynnwyd enw o het a’r enillydd oedd Caleb Davies, Bl. 9. 

Bythefnos yn ddiweddarach, cafwyd sesiwn arall o ddysgu Almaeneg. Diolch i Oliver am ei ddysgu brwdfrydig! 

Ar Dachwedd 23ain, cymrodd dau o ddisgyblion Bl. 13, sef Ben Lake a Jasmine Kime, ran yng nghystadleuaeth 

Cyfieithydd Ifanc y Flwyddyn a drefnir yn flynyddol gan y Comisiwn Ewropeaidd. Penderfynodd y ddau gyfieithu 

o’r Ffrangeg i’r Saesneg. Mae’r gystadleuaeth yn agored i ddisgyblion o ysgolion ym mhob un o wledydd yr Undeb 

Ewropeaidd a’i nod yw annog disgyblion i astudio ieithoedd ac ystyried gyrfa mewn cyfieithu. Roedd y gystadleaeth 

yn cymryd lle ar yr union ‘run pryd ym mhob un o wledydd yr Undeb Ewropeaidd. Fe gymerodd dwy ysgol o 

Gymru ran yn y gystadleaeth hon ac fe gafodd Ben a Jasmine hwyl ar y cyfieithu! 

Fe ymwelodd yr Adran Saesneg â ‘ At–Bristol’ un o ganolfannau addysg mwyaf y Deyrnas Unedig. Yn ystod y 

diwrnod fe wnaeth Morph ein tywys ni ar daith drwy animeiddio’r gorffennol a’r presennol. Fe’n syfrdanwyd gan y 

Planetarium, a fe gawson ni gyfle i greu animeiddiadau ein hunain a chael ein gorchuddio hefyd gyda swigen anferth. 

Treuliwyd y prynhawn yn ymweld â’r sŵ, gan fwynhau’r profiad yn fawr. 

Diolch i Mr Tim Evans, Mrs Botwood and Miss Jones am gytuno i ddod gyda ni ar y daith. 

Llongyfarchiadau i Ffion Quan a Caitlin Page o flwyddyn 8 a Rhian Jones o flwyddyn 10 ar gystadlu ym 

Mhencampwriaeth Trawsgwlad Ysgolion Cymru. Daeth Caitlin yn 7fed a Ffion yn 9fed. Da iawn ferched! 

Alec Page 

Gof 

Gwaith metal o safon 

i’r tŷ a’r ardd. 

Dewch i drafod eich syniadau. 

Yr Efail, Barley Mow, 

Llambed. 

01570 423955 

A 

CONTRACT SERVICES CYF 

Peiriannau Hirio, Peirianwyr 

Cyffredinol, Gwaith Sylfaen, 

Menage, Tirlunio, Garddio, 

Ffensio, Adeiladu a Gwaith 

Cynnal a Chadw 

Symudol: 07896747951 

Ffôn: (01559)362575 

Ffacs: (01559)363555 

Tŷ Mari, Heol Horeb, 

Llandysul SA44 4JN 

e-bost: sales@williamscontractservices.co.uk 

Y we: www.williamscontractservices.co.uk 

07867 945174 


Cornel y Plant 

Tyngrug-Ganol, 

Cwmsychpant, 

Llanybydder. 

Annwyl Ffrindiau, 

Blwyddyn Newydd Dda blant! Wel sut ydych chi ers tro byd? Dydw i 

ddim wedi siarad gyda chi ers y llynedd! Y cwestiwn mawr wrth gwrs yw 

a fuodd Sion Corn i’ch gweld chi? Rwy’n siwr ei fod e’, gan eich bod chi 

gyd yn blant arbennig o dda. Wel mi fuodd y postmon yn brysur iawn dros 

y Nadolig yn tŷ ni, nid yn unig yn dosbarthu cardiau ond llwyth o luniau 

hyfryd o’r goeden Nadolig y buoch chi gyd yn lliwio yn arbennig i Lincyn 

Loncyn. Daeth dros 20 o luniau penigamp, pob un wedi eu lliwio yn liwgar 

a thaclus dros ben. Ardderchog blant! 

Llongyfarchiadau i bawb wnaeth gystadlu o ddosbarth y babanod yn 

Ysgol Gynradd Llanwenog, ond yn enwedig i Sion O’Keefe, Hafwen 

Davies, Molly Greenfield a Karolina Kuwalek. Hefyd llongyfarchiadau i 

Alaw Jones o Lanwnnen, Lleucu Angharad Rees o Benffordd, Owen Heath 

ac Ifan Meredith o Lambed, Luned Haf Jones o Gwmsychpant, Betsan Mai 

Davies o Landysul ac Elan Mari Jenkins o Alltyblaca am luniau gwych. Yn 

agos iawn i’r brig y mis hwn mae Manon Williams o Giliau Aeron, ond ar 

y brig y tro hwn mae Lois Mai Jones, Blaenhirbant Uchaf, Cwmsychpant. 

Llongyfarchiadau i bob un ohonoch chi, a chofiwch bod cyfle i chi gystadlu 

mis yma eto gyda’r holl graeonau a piniau ffelt newydd gawsoch chi’n 

anrhegion Nadolig. Pob lwc. 

Danfonwch nhw ataf i erbyn dydd Sadwrn, 19eg Chwefror 2011. 

Hwyl am y tro, 

Enillydd 

y mis! 

Calendr Clonc 


Lois 

Mai 

Jones 

I bawb dan 18 oed 

Cyfle i Ffotograffwyr Ifanc 

Bwriada Clonc gyhoeddi Calendr ar gyfer y flwyddyn 2012 gan gynnwys llun gwahanol i 

bob mis. Y gobaith yw y bydd y calendr ar werth yn nhymor yr Hydref eleni. 

Yn wahanol i’r calendr diwethaf a gyhoeddwyd gennym nôl yn yr wythdegau, lluniau 

lliw cyfoes a gynhwysir y tro hwn. Gofynnwn i bobl ifanc fynd ati i dynnu lluniau 

gyda’u camerâu digidol o olygfeydd yn yr ardal. 

Yn y misoedd nesaf, bydd cystadleuaeth ffotograffiaeth yn Clonc. Gofynnir am lun o 

olygfa yn yr ardal am yr amser hwnnw o’r flwyddyn. 

Yn y rhifyn hwn, rhifyn Chwefror, rydym yn chwilio am luniau’r Gaeaf. Ac yn y 

rhifynau nesaf bydd angen lluniau i gynrychioli’r tymhorau eraill 

Gall y llun fod yn olygfa yn y pentref neu’n olygfa wledig, gall gynnwys anifeiliaid y 

ffarm neu bobl leol mewn digwyddiad fel carnifal, mart, ffair neu sioe. Anogir chi i fynd 

ati i dynnu digon o luniau. Bydd hi’n bwysig bod cynrychiolaeth o bob pentref dalgylch 

Clonc yn y calendr terfynol. 

Rhoddir gwobr arbennig bob mis i’r llun 

gorau a bydd panel o Fwrdd Busnes Clonc 

yn dewis y lluniau mwyaf addas ymhen 

blwyddyn i’w cyhoeddi yn y calendr. 

Wrth gystadlu, bydd pob cystadleuydd 

yn rhoi’r hawl i Clonc ddefnyddio’u 

lluniau i’w cyhoeddi yn y calendr. 

Gwerthir y calendr wedyn er mwyn codi 

arian i goffrau’r papur bro. 

Derbynnir y lluniau ar ffurf jpg 

ar ddisg neu e-bost yn unig, heb 

eu lleihau. Danfonwch eich disg i 

Tŷ Cerrig, Cwmann, Llanbedr Pont 

Steffan, SA48 8ET, neu danfonwch 

y llun yn uniongyrchol drwy e-bost i 

cystadleuaeth@clonc.co.uk Dyddiad cau 

derbyn lluniau’r mis hwn yw: 

Dydd Iau 20fed Chwefror. 

Ionawr 2012 

Llun Maw Mer Iau Gwe Sad Sul 

12 

Sad 

Sul 

Enw: 

Cyfeiriad: 

Clecs y 

Coleg 

I blant dan 8 oed 

Yng ngolau’r Seren glaer o hyd 

At Dduw y duwiau yn ei grud 

Ar noson serennog oer ddechrau mis Rhagfyr, 

cynhaliwyd plygain traddodiadol o dan nawdd 

Ysgol y Gymraeg ac Astudiaethau Dwyieithrwydd, 

Prifysgol y Drindod Dewi Sant, ar hen gampws 

hyfryd Llambed. Er mai dechrau Rhagfyr oedd 

hi, roedd yr ardal o gwmpas y ffynnon fel môr o 

wydr, a’r grisiau i fyny at y brif fynedfa wedi eu 

graeanu’n drwm. ‘Ganol gaeaf noethlwm cwynai’r 

rhewynt oer’ yn wir. 

Ond dyna yw’r tywydd traddodiadol ar gyfer 

plygeiniau, ac ar noson o rew caled mentrodd 

cynulleidfa o bell ac agos yn dyrfa foliannus i 

Gapel y Coleg lle cafwyd croeso cynnes gan y Tad 

Matthew Hill a oedd yng ngofal y gwasanaeth. 

Daeth carolwyr a phartïon draw o bob cyfeiriad 

i gymryd rhan, o Landeilo Fawr a Chrymych, o 

Gaerfyrddin a Phenrhyncoch, heb anghofio wrth 

gwrs am Barti Plygain y Brifysgol ei hun, sef 

myfyrwyr ac aelodau o staff campws Llambed. 

Eleni am y tro cyntaf darlledwyd y gwasanaeth yn 

fyw ar y We fel bod ein myfyrwyr a’n cyfeillion ym 

mhedwar ban byd yn medru ymuno â ni yn y mawl. 

Yn dilyn y gwasanaeth cafwyd lluniaeth ysgafn 

a gwin cynnes cyn i bawb droi am adref wedi eu 

paratoi ar gyfer y Nadolig.

Gwasanaeth Casglu 

Gwastraff Masnachol 

Newydd 

Am wasanaeth 

dibynadwy a chost 

effeithiol ar gyfer eich 

holl anghenion gwastraff 

cysylltwch â ni ar: 

01570 421421 

Gwasanaeth Bin ar 

Olwynion Newydd 

(1100L, 660L a 240L) 

GWAITH SAER 

GWAITH TO 

GWAITH GOSOD LLECHI 

RHEOLI PROSIECTAU 

GWAITH ADEILADU CYFLAWN 

ESTYNIADAU 

GWAITH BLOCIAU 

GOSOD BRICS 

CYFLENWI 

CEGINAU AC 

YSTAFELLOEDD 

YMOLCHI 

A’U GOSOD 

FFENESTRI UPVC 

FFENESTRI A DRYSAU 

PREN CALED A MEDDAL 

Ffordd Tregaron 


Ceredigion 

SA48 8LT 

01570 421421 

Nadolig Llawen. 

CYFLENWI 

LLORIAU PREN 

CALED A’U GOSOD 

Gorsaf 

Brawf 

MOT 

GAREJ BRONDEIFI 

Heol Llanfair Road, Llambed, SA48 8JX 

* Gwasanaeth trwsio ac atgyweirio 

* Teiars am brisiau cystadleuol 

*Ceir newydd ac ail law ar werth 

* Batris * Brecs * Egsost 

*Gorsaf Brawf MOT Ceir a Beiciau Modur 

Peiriant Golchi Ceir Poeth 

01570 422305 

07974 422 305 

23 Stryd y Coleg, Llanbedr Pont Steffan, SA48 7DY 

Ydych angen cymorth i gael eich materion ariannol mewn trefn? 

Am gyngor diduedd annibynnol ar amryw o faterion ariannol, yn cynnwys: 

Buddsoddiadau, Pensiynau, Treth Etifeddiaeth, Yswiriant Bywyd, 

Yswiriant salwch difrifol a diogelwch incwm, Morgeisi. 

Gary Davies BSc(Hons), Cert PFS 

Beca Hands BSc(Hons), MSc(Hons), Cert PFS, Cert CII(MP) 

Cysylltwch â ni am wasanaeth proffesiynol y gallwch ymddiried ynddo. 

Mae’n bosib i werth eich buddsoddiadau a’ch pensiwn gostwng yn ogystal â chynyddu. Nid ydych yn sicr o gael eich buddsoddiad gwreiddiol yn ôl. 

Helen Davies o Lambed yn cyflwyno siec am £1351 i aelodau cangen 

Llanybydder o Gymdeithas Diabetes UK Cymru - arian a gododd trwy 

gymryd rhan yn hanner marathon Caerdydd. 

Jack Jenkins o Lanybydder yn cyflwyno tair siec am £700 yr un i 

gynrychiolwyr Sefydliad Prydeinig y Galon, Cancr UK a Diabetes UK 

Cymru, arian a godwyd mewn tair gyrfa chwist a drefnwyd ganddo yn ystod 

gaeaf 2009/2010. 


Digwyddiadau’r fro 

Dyma ddisgyblion Cylch Gwenog 

yn mwynhau perfformiad gan 

Gwmni Drama Arad Goch yn 

ddiweddar. 


Yn ystod 2010 fe wnaeth Doreen Williams a Delyth Evans o Lanybydder 

drefnu dwy noson elusennol a raffl fawr. Yn y noson gyntaf yn y Llew Du, 

Llanybydder Dewi Pws a’r grŵp Radwn a fu yn diddori ac yna ym mis 

Hydref cafwyd adloniant a dawnsio yng nghwmni Jac y Do gyda Don Davies 

yn llonni’r dorf gyda’i storïau doniol. Yn ganlyniad i hynny oll, cyflwynwyd 

sieciau am £1700 yr un i Ambiwlas Awyr Cymru a’r Gymdeithas Sglerosis 

Ymledol. Gwnaeth Rhian Jones noddi’r Gymdeithas Sglerosis Ymledol trwy 

gynllun punt am bunt Banc Barclays a chyfrannu £750. 

Yn y llun o’r chwith mae Doreen William, Ann Edwards o Ambiwlans 

Awyr Cymru, Alison Atkins o’r Gymdeithas Sglerosis Ymledol, Delyth 

Evans a Rhian Jones. 

Cylch Trafod Amaethyddol Lanbedr Pont Steffan 

Nos Fawrth gyntaf y flwyddyn pleser oedd cael teulu Fronfedw, Dihewyd i annerch y grŵp ac i sôn am y Blonde D’Aqutaine sef brid o wartheg sy’n 

gynhenid i Dde Ffrainc ond sydd erbyn hyn yn boblogaidd iawn yng ngwledydd Prydain. Ynghanol yr 80au roedd Dai Davies yn awyddus i arbrofi â brid 

cyfandirol i roi i’w wartheg godro ond yn groes i’r ffasiwn nid aeth ar ôl y Charolais na’r Limousin ond aeth am y Blonde. Gan fod y lloi yn rhwydd a 

didraferth ar eu bwriad ac yn datblygu cyrff cigog yn fuan, penderfynodd Dai brynu dwy dreisiad Blonde bur a sefydlu buches Blonde Fronfedw. Gyda 

chymorth ei fab Rhydian a’i ferch Menna dangoswyd lluniau o’r buchod sydd wedi ennill pencampwriaethau yn Llanelwedd a thu hwnt. Trwy ddulliau tarw 

potel mae rhai o deirw Fronfedw erbyn hyn wedi cael eu defnyddio mor bell i ffwrdd ag Awstralia. Mae gan Rhydian wybodaeth drylwyr iawn am y brid a 

soniodd am rinweddau a gwendidau ambell linell waed. 

Y nos Wener ganlynol cynhaliwyd cinio blynyddol y cylch yn y Llew Du. Croesawyd y gŵr gwadd Mr. John Davies o Grymych gan y Cadeirydd Mr. 

Eifion Jones, Talarwen. Cafodd John lawer o gapiau dros Gymru wrth chwarae rygbi dosbarth cyntaf gyda Chastell Nedd, Richmond a Llanelli. Soniodd 

am rai o’i anturiaethau adeg ennill y crys coch ar y maes ac oddi ar y maes. Cyhoeddwyd yr enillwyr yn y gystadleuaeth ogor ac mae’r canlyniadau fel 

a ganlyn, GWAIR: 1, Alan Bellamy, Hendy, Llanybydder. 2, Denley Jenkins, Pantyrodyn. 3, Delyth a Teifi Jenkins. BYRNAU MAWR: 1, Teifi a Delyth 

Jenkins. 2, Denley Jenkins. 3, Brinley Davies, Penlan, Talsarn. SILWAIR CLAMP: 1, Alan Bellamy. 2, Graham ac Iwan Uridge. 3, Andrew Jones, Dolbeudy, 

Felinfach. Enillydd y bencampwriaeth ac yn derbyn Cwpan Her Coffa Albert Evans oedd Allan Bellamy. Enillwyd cystadleuaeth y ffotograff gan Aneurin 

Davies. Diolchodd yr Is Gadeirydd i bawb ac yn arbennig i’r Ysgrifennydd Mr. Gareth Jones Cilerwisg a’i wraig Ann am eu gwaith yn ystod y flwyddyn ac 

i’r Trysorydd diwyd Mr John H. Jones, Dolaugwyrddion am drefnu’r noswaith. Ar y 15ed o Chwefror bydd dau enillydd Fferm Ffactor, Aled Rees a Teifi 

Jenkins yn sôn am eu profiadau wrth ffilmio’r gyfres. 

O’r chwith, (rhes flaen) Gareth Jones Cilerwisg, John Davies Crymych, Twynog Davies, Llywydd Anrhydeddus, Alan ac Ann Bellamy, Teifi Jenkins, 

Denley Jenkins. O’r chwith (rhes ôl) Iwan Uridge, Graham Uridge, Eifion Jones, Cadeirydd, John Bolwell, Is Gadeirydd a Brinley Davies. 

Llun gan Aneurin Davies

Clonc 290 - Net

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?