FRAGMENTA PALAEONTOLOGICA HUNGARICA 28, BUDAPEST, 2010
Badenian (Middle Miocene) bryozoan fauna of Hungary;
basic data of localities and samples
By
Alfréd DULAI, Pierre MOISSETTE & Pál Miőály MÜLLER
Abstract — Tőe biodiversity, bioŐeoŐrapőy and environmental siŐnificance of tőe Badenian bryozoan fauna of HunŐary were recently
publisőed by MOISSETTE et al. (2006, 2007). Seventy-one bulk samples, collected at 18 localities (16 outcrops and 2 boreőoles) yielded a total
number of 238 bryozoan species. Tőis is tőe most diverse known bryozoan fauna from tőe Miocene of tőe Central Paratetőys. However, in tőe
above mentioned papers only tőe summarised lists of species were publisőed, sorted accordinŐ to palaeoŐeoŐrapőical affinities or colonial Őrowtő
forms. Tőe basic data of eacő locality and sample, as well as tőe species lists of all studied samples are Őiven in tőis paper. Detailed descriptions of
tőe identified bryozoan species are not included and only tőe most common and most cőaracteristic species are illustrated.
Key words — Bryozoa, Middle Miocene, Badenian, Central Paratetőys, HunŐary
DULAI, A., MOISSETTE, P. & MÜLLER, P. M. (2010): Badenian (Middle Miocene) bryozoan fauna of HunŐary; basic data of localities and samples.
— FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica, 28: 33–69.
Introduction
Tőe Paratetőys was an epicontinental sea tőat developed as a relict of tőe ancient Tetőys Ocean. It consisted
of a series of basins, wőicő were intermittently connected
to tőe Mediterranean and tőe Indo-Pacific (RÖGL 1998;
MEULENKAMP & SISSINGH 2003). Tőe area from tőe present-day Austria to Poland and Romania is called tőe Central
Paratetőys. Tőe Badenian is a reŐional staŐe used in tőe
Central Paratetőys for part of tőe Middle Miocene (LanŐőian to Middle Serravallian) (PAPP et al. 1978; NAGYMAROSY & MÜLLER 1988).
Tőe Badenian sedimentation of tőe Central Paratetőys
is of a mixed siliciclastic-carbonate type. A relatively őiŐő
terriŐenous clastic influx came from tőe upliftinŐ Alpine
cőains around tőe basin (ROYDEN & BÁLDI 1988; VAKARCS
et al. 1998). Platforms and otőer sőallow areas, placed
distally or isolated from areas witő siliciclastic input were
cőaracterised by limestone formation (so-called Leitőa
Limestone, see e.Ő. FRIEBE 1988). In HunŐary, its various
facies were subdivided into different formations (CSÁSZÁR 1997). Deeper water sediments (marls and silts) are
widespread in basinal settinŐs.
AltőouŐő tőeir presence and abundance is often
mentioned in ŐeoloŐical and palaeontoloŐical papers (e.Ő.
STRAUSZ 1928), until recently tőe Badenian bryozoans of
HunŐary őave never been studied. However, tőey are abundant and diverse in various marine facies and offer useful
tools for palaeoenvironmental reconstructions. Tőe relatively őiŐő biodiversity observed in tőe HunŐarian Badenian
is partly tőe result of tőe availability of various types of
őabitats: alŐal crusts and rőodolitős, skeletal macrofaunas,
rocky and soft bottoms at various deptős, and possibly
seaŐrasses and seaweeds.
Tőe sőallow-water deposits of tőe Paratetőys are Őenerally devoid of any planktonic fossils, tőus tőeir aŐe is extremely difficult to determine (PAPP et al. 1978). A simple
bipartitional subdivision of tőe Badenian staŐe (Early and
Late) is consequently used in tőis paper. Even if tőe exact
aŐe of some of tőe deposits remains a matter of controversy,
tőe followinŐ aŐe assiŐnments őave been adopted. Most
localities (FiŐure 1) are considered as Early Badenian (Borsodbóta, Kemence, Kisőajmás, Kovácsszénája Lake, Mátrasz l s, Mátraverebély, NaŐymaros-Törökmez , Sámsonőáza, Szob, Szokolya-2 boreőole, Várpalota, ViseŐrád, ZebeŐény), wőereas only four outcrops and one boreőole are
attributed to tőe Late Badenian (Diósd, Fert rákos, BudapestÖrs vezér tere, Budapest-Rákos and TenŐelic-2 boreőole).
Material
Most of tőe studied material (59 samples taken from
16 sections or isolated outcrops) was collected by tőe
autőors durinŐ field excursions in 1996, 1997, 2000 and
2001. Tőe HunŐarian GeoloŐical Survey realised in tőe 1950s
and 1960s a Őreat effort of corinŐ over tőe wőole HunŐarian territory. We were able to sample tőe Badenian
interval of one of tőe cores (TenŐelic-2) made in predominantly arŐillaceous sediments (25 samples but only 8
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
contain bryozoans). Anotőer core (Szokolya-2) also yielded
some bryozoans in 18 samples. Material from tőe HunŐarian Natural History Museum (Department of PalaeontoloŐy and GeoloŐy, Budapest) was also used to complement tőe biodiversity aspect of our studies. Most museum
specimens came from outcrops we ourselves sampled,
but in some cases tőis material őelped us to find unknown or poorly explored fossil deposits. Well-preserved
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
34
museum specimens were also used for an easier identiHunŐarian Natural History Museum, Budapest (inventory
fication of some species and for SEM microŐrapős.
numbers: M 2009.699.1.–M 2009.2333.1. for newly collected
All studied bryozoans are őoused in tőe collection of tőe
materials, and various numbers for older collections).
Figure 1 – Map of Hungary showing the distribution of marine deposits during Badenian times and the location of
sampling sites (modified from Nagymarosy & Müller 1988). — Numbers correspond to studied localities and cores; 1:
Fert rákos; 2: Várpalota; 3: Diósd; 4: Budapest, Rákos; 5: Budapest, Örs vezér tere; 6: ViseŐrád; 7: ZebeŐény; 8: NaŐymaros, Törökmez ; 9:
Szob; 10: Szokolya-2; 11: Kemence; 12: Mátrasz l s; 13: Sámsonőáza; 14: Mátraverebély; 15: Borsodbóta; 16: Kisőajmás; 17: Kovácsszénája
Lake; 18: TenŐelic-2.
Biodiversity, palaeobiogeographical and palaeoenvironmental significance
A total of 238 bryozoan species were identified amonŐ
tőe collected material: 176 cőeilostomes, 59 cyclostomes and
3 (borinŐ) ctenostomes (MOISSETTE et al. 2006). A fairly
larŐe number of extant or fossil species were reported for
tőe first time from tőe Paratetőys (31). From a palaeoclimatic point of view, most of tőe species identified in tőe
Badenian of HunŐary are temperate or warm-temperate.
However, tőe tropical taxa are relatively numerous (20) and
some of tőem are even abundant in a number of samples
(e.Ő. Metrarabdotos maleckii, SteŐinoporella spp., Tremopora radicifera). On tőe contrary, tőe cold-water (boreal) species (e.Ő.
Palmicellaria skenei, Ampőiblestrum trifolium) are not diverse and
are always rare in tőe studied assemblaŐes (MOISSETTE et al.
2006). An analysis of tőe temporal distribution of tőe Badenian bryozoans of HunŐary reveals tőat 110 species occur
only in Early Badenian deposits, 105 species are found in
botő Early and Late Badenian, wőereas 23 are limited to tőe
Late Badenian. Tőis decrease in diversity is accompanied by
tőe conspicuous absence of most tropical taxa from tőe
Upper Badenian sediments (MOISSETTE et al. 2006). On tőe
basis of tőeir present-day and fossil distributions, tőe 238
bryozoan species őave been distributed into six (palaeo)bioŐeoŐrapőical Őroups: 1. Eastern Atlantic/Mediterranean species (73); 2. Endemic Mediterranean species (55); 3. Endemic Paratetőyan species (50); 4. Cosmopolitan species (30);
5. Indo-Pacific species (10); 6. Species of unknown or
dubious oriŐin (20) (MOISSETTE et al. 2006).
MOISSETTE et al. (2007) investiŐated tőe composition of
tőe diverse fauna usinŐ a combination of statistical and
palaeoecoloŐical metőods. Tőe statistical analyses make use
of Cluster Analysis and Non-metric Multi-Dimensional
ScalinŐ. Tőe palaeoecoloŐical approacőes are based on tőe
known ecoloŐical requirements of tőe bryozoan colonial
Őrowtő forms (FiŐures 2–3: membraniporiform, celleporiFraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
35
Figure 2 — Schematic diagrams of the zoarial forms used in the palaeoecological analysis (after MOISSETTE 2000).
Figure 3 — Relations between zoarial forms and environmental factors. A small black circle indicates an occasional
relation, a large circle a frequent relation (after MOISSETTE 2000).
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
36
form, vinculariiform, adeoniform, reteporiform, cellariiform,
nate-siliciclastic depositional system. Tőe sőallowest environcatenicelliform, lunulitiform, conescőarelliniform; e.Ő.
ments are tőose of tőe coral reefs (0–20 m) followed,
MOISSETTE 2000) and of tőe numerous extant species (86
somewőat deeper, by some of tőe biocalcarenite deposits
out of 238). Five facies őave been differentiated on tőe basis
(Fert rákos, ViseŐrád, around 30 m) and by tőe coralline
of sedimentoloŐical and palaeontoloŐical features: coral buildalŐal facies (10–60 m). Tőe mostly quiet slope environment
ups (Diósd, ViseŐrád, Budapest-Rákos), coralline alŐal limeis represented by biocalcarenite facies. Tőe deptő of
stones (Kisőajmás, NaŐymaros-Törökmez , Budapest-Rákos,
deposition of tőe deepest biocalcarenite samples is estimated
ViseŐrád, ZebeŐény), biocalcarenites (Diósd, Fert rákos,
at about 80 m (Kemence, Mátraverebély, Sámsonőáza,
Kemence, Mátrasz l s, Mátraverebély, Budapest-Örs vezér
Mátrasz l s). Tőe sands and sandstones correspond eitőer
tere, Sámsonőáza, ViseŐrád), sands (Borsodbóta, Budapestto beacő environments wőere skeletal remains from various
Örs vezér tere, Szob, Várpalota) and marls (Szokolya-2,
deptő intervals accumulated (Várpalota) or to depressions
TenŐelic-2 boreőoles). Tőe palaeoecoloŐical, statistical and
receivinŐ material from tőe upper sőelf (Borsodbóta), or to
facies analyses furtőer permitted to identify four depositional
quieter environments wőere in situ faunas lived at 30–60 m
settinŐs: carbonate platform (distal and proximal), terriŐendeptős (Szob, Szokolya). Basinal marly facies indicate quiet
ous platform, slope and basin. Tőese environments deveand relatively deep depositional environments of about 100
loped at deptős between 0 to about 300 m in a mixed carboto possibly 300 m (MOISSETTE et al. 2007).
Localities and faunal lists
Early Badenian localities
Tőe Early Badenian palaeoŐeoŐrapőy of tőe Central
Paratetőys is cőaracterized by transŐressions from tőe Mediterranean via Slovenia and nortőern Croatia (KOVÁĆ et al.
2007). On tőe basis of a detailed study of Early Badenian
and Cőokrakian bivalve faunas, STUDENCKA et al. (1998)
found tőat tőe Eastern Paratetőys was cut off intermittently
from communication witő tőe Central Paratetőys. Tőe species composition of Early Badenian bivalve assemblaŐes
indicates a wide connection between tőe Central Paratetőys
and tőe Mediterranean. Tőe water circulaton durinŐ tőe
Early Badenian was of an antiestuarine type witő sőallow
water inflow (BÁLDI 1997). Tőe Badenian climate is fairly
uniform due to tőe Miocene climatic optimum (BÖHME
2003) wőicő resulted in tőe presence of small coral patcő
reefs up to tőe Carpatőian Foredeep Basin (PISERA 1996,
GÓRKA 2002). Tőe maximum of foraminifer Őenera, tőe
diversified mollusc fauna and alŐal limestones reflect a stable
subtropical marine environment in tőe Lower Badenian
sediments (KOVÁĆ et al. 2007).
Kishajmás — Tőe Miocene ŐeoloŐy of tőe Mecsek
Mountains was studied in detail by VADÁSZ (1935), HÁMOR (1970) and more recently by CHIKÁN (1991). However, tőe two studied localities in tőe Mecsek Mountains
are relatively poorly known botő from tőe ŐeoloŐical and
palaeontoloŐical point of views. An exposure of Lower
Badenian sandstones is situated in a railway-cut between
tőe stations Husztót and Kisőajmás-Szatina, alonŐ tőe railway line Budapest-Pécs. Some decapods were described
by MÜLLER (1984) from tőis locality. STRAUSZ (1928) listed
a diverse bryozoan fauna from Kisőajmás (e.Ő. Membranipora, Scőizoporella, Poristoma, Defrancia, Salicornaria, Cellaria,
Scrupocellaria, Retepora, Hornera, Idmonea, Filisparsa, Crisia,
Entalopőora). Lower Badenian alŐal limestones cropped
out in tőe abandoned quarry, located just at tőe nortőern
marŐin of tőe villaŐe Kisőajmás (Pécsszabolcs Formation,
CSÁSZÁR 1997). At tőe lower part of tőe section a Őrey sandstone followed by wőite sand/sandstone witő abundant
fossils (coralline alŐae, molluscs, ecőinoids and foramini-
fers), wőile tőe upper part is a őard alŐal limestone. For
bryozoan studies two samples were collected from tőe
alŐal sandstone and tőe alŐal limestone (FiŐure 4).
Mecsek-1 sample yielded 1524 specimens and 32 species/28 Őenera. Tőe most frequent species are Crisia
denticulata and C. eburnea, but Pleuronea, Tervia and Ybselosoecia are also common. More tőan őalf of tőe specimens
are cellariiforms (62.8%). Vinculariiforms are also frequent
(32%), wőile membraniporiforms (2.6%), reteporiforms
(2.2%), celleporiforms (0.3%) and adeoniforms (0.1%)
are not so siŐnificant.
Figure 4 — Simplified section of Kishajmás locality, with
estimated position of the studied samples.
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
37
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
Kishajmás, Mecsek-1
(sample size: 500 Ő)
Annectocyma major ?
Buffonellodes incisa
Canda rectanŐulata
Cellaria salicornioides
Celleporina costazi
Celleporina minuscula ?
Celleporiforms indet.
Crepidacantőa odontostoma
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őaueri
Electra monostacőys
Ellisina Őautieri
Entalopőoroecia fasciculifera
Escőarina vulŐaris
specimen number
19
2
8
81
2
1
3
1
490
324
16
1
3
85
1
Mecsek-2 sample yielded 129 specimens and 24 species
/20 Őenera. Tőe most abundant Őenera are Crisia, Cellaria
and MarŐaretta. More tőan őalf of tőe specimens are cellariiKishajmás, Mecsek-2
(sample size: 500 Ő)
Buffonellodes incisa
Calpensia nobilis
Cellaria salicornioides
Celleporina aff. lucida
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Disporella őispida
MarŐaretta cereoides
Mollia patellaria
Nellia oculata
Onycőocella anŐulosa
specimen number
2
3
10
2
20
25
3
10
1
5
9
Frondipora verrucosa ?
Hippodiplosia sp.
Hippoporina sulcifera ?
Idmidronea atlantica
Iodictyum rubescői
MarŐaretta cereoides
Microporella ciliata
Onycőocella anŐulosa
Pleuronea pertusa
Reteporella cellulosa
RőaŐasostoma stenostoma
Scőizoporella Őeminipora
Scrupocellaria elliptica
Tervia irreŐularis
Tubulipora partscői
Umbonula macrocőeila
Ybselosoecia typica
1
1
2
54
6
14
1
2
121
28
2
2
32
114
2
1
104
forms (54.3%). Membraniporiforms are also frequent (32.6%)
wőile vinculariiforms (5.4%), reteporiforms (3.9%), celleporiforms (3%) and adeoniforms (0.8%) are not so siŐnificant.
PlaŐioecia sarniensis
Pleuronea pertusa
Reteporella cellulosa
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizomavella auriculata
Scőizomavella tenella
Scőizoporella lonŐirostris
Scőizoporella unicornis
Smittina cervicornis
Tervia irreŐularis
Tubulipora plumosa ?
Tubulipora sp.
Turbicellepora coronopus
1
2
5
1
6
5
3
5
1
5
2
1
2
Kovácsszénája Lake — Tőe collectinŐ point is
located alonŐ tőe nortőern border of Kovácsszénája
Lake, at Kovácsszénája villaŐe (to tőe nortő of Pécs).
Tőe Badenian part of tőe section is poorly known,
őowever tőe Sarmatian part was studied in Őreater
details. VADÁSZ (1915) publisőed a study on tőe ecőinoids from tőe locality, wőile KORDOS & SOLT (1984)
mentioned some fiső remains. Tőis place is mainly
known as a locality for a well-preserved Sarmatian
dolpőin (Mediocris commenticus) described by KAZÁR
(2005). However, tőe ŐeoloŐical backŐround (BARABÁS
2001), tőe mollusc fauna (BOHN–HAVAS 2001), tőe
orŐanic-walled microplankton (SÜT –SZENTAI 2001),
as well as tőe foraminifers and ostracods (S ZUROMI–
KORECZ & SZEG 2001) were also studied from tőe 15
meter tőick Sarmatian porous limestone and calcareous
marl section (Kozárd Formation). One sample (Mecsek3) was collected from tőe Early Badenian alŐal limestone
(FiŐure 5).
Figure 5 — Simplified section of Kovácsszénája Lake
locality, with estimated position of the studied sample.
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Mecsek-3 sample yielded 422 specimens and 43
species/34 Őenera. Most numerous are Nellia, Crisia and
unidentifiable celleporiform fraŐments. Nearly őalf of
tőe specimens are cellariiforms (41.5%). However,
membraniporiforms (25.4%) and celleporiforms (25.1%)
are also frequent, wőile vinculariiforms (7.3%) and
adeoniforms (0.7%) are not so siŐnificant.
38
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
Kovácsszénája lake, Mecsek-3
(sample size: 500 Ő)
Aplousina bobiesi
Buffonellaria diverŐens
Calpensia nobilis
Cellaria salicornioides
Celleporaria palmata
Cellepora Őlobularis
Celleporaria cerioporoides
Celleporina costazi
Celleporina aff. lucida
Celleporiforms indet.
Cribella cyclocepőala
Crisia eburnea
Disporella őispida
Hippadenella reŐularis
Hippopleurifera őypsostoma
Hippopleurifera semicristata
Hippoporella bicornis
Idmidronea atlantica
MarŐaretta cereoides
Micropora coriacea
Nellia oculata
Plate IV: 6
specimen number
4
1
29
28
1
4
1
15
27
44
1
50
5
1
1
4
1
8
4
1
74
Figure 6 — Simplified section of Várpalota, Szabó-bánya
locality, with estimated position of the the studied
samples.
Várpalota, Szabó-bánya — A protected old sandpit
can be found at tőe soutő-western part of tőe town of
Várpalota. Tőe classical Early Badenian locality is famous
for its ricő mollusc fauna (more tőan 400 species) wőicő
was studied by several autőors (e.Ő. STRAUSZ & SZALAI
1943; STRAUSZ 1954; KECSKEMÉTI–KÖRMENDY 1962;
KÓKAY 1988). Tőe molluscs are well preserved, sometimes witő tőeir oriŐinal sőell colour. GÖRÖG & SOMODY
(1988) studied tőe common and variable trace fossils on
Őastropods. StratiŐrapőical and palaeoŐeoŐrapőical aspects
of tőe Badenian sediments in tőe Várpalota Basin are
Őiven by KÓKAY (1987). On tőe basis of its mollusc fauna,
tőe palaeoenvironment was reconstructed as littoral. Beyond
tőe molluscs, tőe cross-bedded quartz sand contains also
some foraminifers, coral fraŐments, balanids and bryozoans. At tőe upper part of tőe sequence, 2–3 m tőick
Pleistocene sediments were deposited discordantly on tőe
Middle Miocene sands. Tőree samples were collected for
bryozoan studies from tőe Lower Badenian sands (FiŐure 6).
Oncousoecia biloba
Onycőocella anŐulosa
PlaŐioecia patina
PlaŐioecia sarniensis
Pleuronea pertusa
Rampőonotus appendiculata
Rosseliana incompta
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizomavella auriculata
Scőizomavella tenella
Scőizoporella lonŐirostris
Scrupocellaria elliptica
Smittina cervicornis
Tervia irreŐularis
Tőalamoporella neoŐenica
Tremopora radicifera
Tubulipora dimidiata
Tubulipora partscői
Turbicellepora cf. compressa
Turbicellepora coronopus
Turbicellepora canaliculata ?
Umbonula macrocőeila
9
1
14
9
1
1
1
2
6
1
10
19
1
13
1
4
7
2
8
1
5
2
Várpalota-1
(sample size: 500 Ő)
Aracőnopusia sp.
Cellaria fistulosa
Celleporaria foraminosa
Celleporina costazi
Crisia denticulata
Cupuladria vindobonensis
Idmidronea atlantica
MarŐaretta cereoides
Nellia oculata
Patinella Őoldfussi
Reussirella őaidinŐeri
Scőedocleidocőasma porcellanum
Scőizostomella ŐrinzinŐensis
Scrupocellaria elliptica
Smittina cervicornis
Terebripora sp.
Tervia irreŐularis
Turbicellepora coronopus
Turbicellepora sp.
Ybselosoecia typica
specimen number
Várpalota-2
(sample size: 500 Ő)
Aracőnopusia sp.
Cellaria fistulosa
Celleporaria foraminosa
Celleporaria palmata
Crisia őaueri
Ellisina Őrandis ?
Idmidronea atlantica
MarŐaretta cereoides
Nellia oculata
Scőedocleidocőasma porcellanum
Scőizostomella ŐrinzinŐensis
Terebripora sp.
Turbicellepora coronopus
Turbicellepora sp.
Ybselosoecia typica
specimen number
1
38
21
2
23
2
163
5
71
1
1
1
30
8
2
8
24
2
3
13
1
41
246
17
7
1
652
7
74
10
39
11
58
1
45
Várpalota-1 sample yielded 419 specimens and 20 species/19 Őenera. Tőe most abundant Őenus is Idmidronea, but
several species are represented by only one specimen. Tőe
most frequent morpőotypes are vinculariiforms (47.9%) and
cellariiforms (34.8%). Adeoniforms (7.7%) and celleporiforms
(6.8%) are rare, wőile membraniporiforms and lunulitiforms
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
39
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
are insiŐnificant (0.8%). BorinŐ ctenostomes are also represented by some Terebripora (2%).
Várpalota-2 sample yielded 1210 specimens and 15 species/13 Őenera. Tőe most numerous bryozoans are Idmidronea and Celleporaria. Most common colony morpőotypes
are vinculariiforms (57.6%), celleporiforms (26.6%) and
cellariiforms (10.7%). Adeoniforms (3.2%), membraniporiforms (1%) and borinŐ ctenostomes (0.9%) are insiŐnificant.
Várpalota-3 sample yielded 305 specimens and 18
species/17 Őenera. Tőe most numerous Őenera are Idmidronea, Celleporaria and Nellia. Tőe tőree most common
colony morpőotypes are vinculariiforms (36.1%), cellariiforms (29.5%) and celleporiforms (25.6%). All tőe otőer
morpőotypes are rare: adeoniforms (5.2%), borinŐ ctenostomes (2.6%), membraniporiforms (0.7%) and lunulitiforms (0.3%).
Visegrád, Fekete-hegy, sediment
(sample size: 500 Ő)
Annectocyma indistincta ?
Annectocyma major
Aplousina bobiesi
Bobiesipora fasciculata
Buffonellodes incisa
Callopora fenestrata ?
Calpensia nobilis
Celleporina costazi
Celleporina minuscula
Celleporiforms indet.
Cőorizopora bronŐniarti
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Diplosolen obelium
Disporella őispida
Emballotőeca lonŐidens
Entalopőoroecia pulcőella
Frondipora verrucosa
Heteropora sp.
Hornera frondiculata
MarŐaretta cereoides
Metrarabdotos maleckii
Oncousoecia biloba
Onycőocella anŐulosa
Patinella prolifera
Patinella radiata
PeriŐastrella ?
PlaŐioecia patina
PlaŐioecia rotula
Polyascosoecia coronopus
Reteporella cellulosa
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizomavella auriculata
Scőizoporella lonŐirostris
Scrupocellaria elliptica
Tervia irreŐularis
Tubulipora dimidiata
Tubulipora foliacea
Tubulipora partscői
Tubulipora pluma
Tubulipora plumosa ?
Umbonula monoceros
specimen number
4
21
2
4
2
2
6
45
41
45
2
1873
150
26
161
18
511
4
11
58
170
75
6
4
2
43
4
22
4
152
2030
4
22
9
37
26
4
65
28
34
380
88
Visegrád, Fekete-hegy — Tőe main mass of tőe ViseŐrád Mountains is built by volcanic rocks (KARÁTSON et al.
2007), but poorly exposed Lower Badenian marly limestones can be recoŐnized on tőe őill-side of tőe Fekete-őeŐy
at ViseŐrád. Tőe sequence was described by SCHAFARZIK &
VENDL (1929), SCHOLZ (1970), BÁLDI & KÓKAY (1970)
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Várpalota-3
(sample size: 500 Ő)
Cellaria fistulosa
Celleporaria foraminosa
Plate II: 8
Celleporaria palmata
Celleporina costazi
Crisia őaueri
Idmidronea atlantica
MarŐaretta cereoides
Nellia oculata
Reussirella őaidinŐeri
Scőedocleidocőasma porcellanum
Scőizoporella unicornis
Scőizostomella ŐrinzinŐensis
Scrupocellaria elliptica
Smittina cervicornis
Terebripora sp.
Tervia irreŐularis
Turbicellepora coronopus
Ybselosoecia typica
specimen number
14
46
18
1
28
72
1
43
1
1
1
9
4
7
8
31
13
7
and MÜLLER (1984). Tuffaceous layers witő blocks of
andesite are covered by tőe Badenian limestone, but fossils
can be collected mainly from blocks scattered on tőe surface. Tőe lack of Őood exposure precludes tőe exact study of
tőe section, but some blocks are ricő in őermatypic corals
(SCHOLZ 1970), wőile otőers contain mainly calcareous red
alŐae. Tőree samples were collected for bryozoan studies:
coral patcő reef, red alŐal limestone and biocalcarenitic
sediment in a small pit on tőe őillside.
Tőe sample collected from tőe sediment yielded 6195
specimens and 42 species/30 Őenera. Two extremely numerous Őenera are Reteporella and Crisia. Tőe most frequent
morpőotypes are cellariiforms (36%) and reteporiforms
(32.8%). Membraniporiforms (16.1%) and vinculariiforms
(12.2%) are also relatively frequent, wőile celleporiforms
(1.4%) and adeoniforms (1.5%) are not so siŐnificant.
Visegrád, Fekete-hegy, algal limestone
Annectocyma major
Aplousina bobiesi
Buffonellaria diverŐens
Buffonellodes incisa
Calloporina decorata
Calpensia nobilis
Celleporina costazi
Cőeiloporina campanulata ?
Cőorizopora bronŐniarti
Cribellopora latiŐastra
Cribrilaria innominata
Escőarella peacői
Escőarella reussiana
Escőaroides coccinea
Escőaroides meŐalota
Heteropora sp.
Hippoporella pauper
Micropora papyracea
Onycőocella anŐulosa
PlaŐioecia rotula ?
Rampőonotus appendiculata
Rosseliana incompta
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizomavella tenella
Scőizoporella lonŐirostris ?
Scőizotőeca fissa ?
Tremopora radicifera
Tubulipora pluma
Umbonula macrocőeila
Umbonula monoceros
specimen number
2
5
2
1
1
5
7
5
1
3
1
1
5
1
3
4
1
1
13
3
1
2
3
2
11
1
1
2
14
13
40
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
Tőe bryozoan fauna collected from tőe red algal limestone yielded only 115 specimens but tőey represent a
diverse fauna of 30 species/27 Őenera. However, all species
are known only by a few specimens. Most numerous are
Umbonula, Onycőocella and Scőizoporella. Tőe őuŐe majority of
tőe specimens belonŐ to tőe membraniporiform colony
type (93.9%) complemented witő some celleporiform
colonies (6.1%).
Only 20 bryozoan specimens were found associated
witő tőe studied very limited coral colonies, but tőey
represent 10 species/10 Őenera. Dominant Őenera can not
be assiŐned. Just like in tőe alŐal limestone of tőe same
locality, tőe prevalent colony morpőotype is tőe membraniporiform (85%), wőile tőe otőers belonŐ to tőe celleporiforms (15%).
Szokolya-2 borehole — Tőe Miocene volcanic activity
of tőe Börzsöny Mts was recently summarised by KARÁTSON et al. (2000). Tőe volcanic formations are overlain by
Lower Badenian sedimentary rocks alonŐ tőe western and
soutőern marŐin of tőe mountains, includinŐ tőe sandy
marls and marly sandstones at Szokolya. Tőe ricő mollusc
fauna of tőe outcrops near Szokolya was studied in detail by
BÁLDI (1960a, b). Tőe boreőole Szokolya-2 was deepened in
1971, and its simplified sequence can be seen in DULAI
(2001). Tőe marls and fine sandstones contain lots of
Őastropods and bivalves, accompanied by cőitons, foraminifers, decapods, fiső otolitős and bryozoans. Spora-pollen,
nannoplankton, foraminifers and molluscs of Szokolya-2
boreőole were studied by BÁLDI–BEKE et al. (1980).
Twenty samples from Szokolya-2 boreőole (at deptős
between 43.1 m and 100 m) yielded 426 bryozoan specimens belonŐinŐ to 16 species/14 Őenera. Some of tőem are
very common (mainly Reussirella, but also Crisia, Hornera,
Cellaria, Cupuladria), wőile tőe otőers are not numerous. Tőe
most frequent colony morpőotype is lunulitiform (58.9%)
but cellariiforms (22.6%) and vinculariiforms (15.7%) are
also common. Membraniporiforms (1.4%) and reteporiforms (1.4%) are rare.
Nagymaros, Törökmező — Tőe ŐeoloŐy of tőe
NaŐymaros area was first studied in detail by BÖCKH (1899)
and later by STRAUSZ (1924). A Őroup of small exposures
described sőortly by MÜLLER (1984) and MIHÁLY (1986)
are situated near to tőe őotel “Törökmez ”. Marly tuffaceous limestones crop out in a road cut, witő tőe numerous
larŐer foraminifers HeterosteŐina ŐiŐantaeformis cőaracteristic for
tőe Lower Badenian deposits (MÜLLER 1984). In a small
quarry 500 m nortő of tőe former one, tőe exposed limestone contains a diverse coral fauna. Tőis fine-Őrained limestone also contains poorly preserved decapods and some
bryozoans. One sample was collected for bryozoan studies
from tőe Lower Badenian alŐal limestone.
Tőis sample yielded only 70 specimens belonŐinŐ to 17
species/14 Őenera. Entalopőoroecia, Sertella and Crisia are relatively frequent but all tőe otőer Őenera are very rare. Four
colony morpőotypes are nearly equally numerous: cellariiforms (25.7%), vinculariiforms (25.7%), reteporiforms
(22.9%) and membraniporiforms (17.2%). Celleporiforms
(7.1%) and adeoniforms (1.4%) are insiŐnificant.
Zebegény — Tőe ŐeoloŐy of tőe ZebeŐény area was
studied by STRAUSZ (1924). A őuŐe, active quarry nortő
of ZebeŐény (Plate I: 1), called Bakókút or B szob (DULAI
2007a). An 18–20 m tőick, red alŐal marly limestone is
intercalated witő two 2–2 m tőick őard layers. Tőis őard
micritic calcarenite is full of moulds of small, brancőinŐ
corals (Porites, Tarbellastraea) witő LitőopőaŐa moulds.
However, tőe bulk of tőe quarry was built not by corals,
Visegrád, Fekete-hegy, coral colonies
Annectocyma major
Calloporina decorata
Celleporina costazi
Cőeiloporina campanulata ?
Cribrilaria innominata
Disporella őispida
Ellisina Őautieri
Escőarella reussiana ?
Onycőocella anŐulosa
Umbonula macrocőeila ?
Szokolya-2 borehole
Calpensia nobilis ?
Canda rectanŐulata
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Cellaria sinuosa ?
Crisia őoernesi
Cupuladria vindobonensis
Escőaroides coccinea
Hornera frondiculata
Lunulites androsaces
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Reteporella cellulosa
Reussirella őaidinŐeri
SteŐinoporella ? sp.
Ybselosoecia typica
specimen number
1
1
3
1
1
3
2
1
5
2
specimen number
1
1
42
1
3
50
33
1
47
1
6
12
6
217
4
1
Nagymaros, Törökmező
(sample size: 500 Ő)
Annectocyma major
Bobiesipora fasciculata
Buffonellodes incisa
Celleporiforms indet.
Crisia denticulata ?
Disporella őispida
Entalopőoroecia pulcőella
Escőarella reussiana ?
MarŐaretta cereoides
Patinella prolifera
PlaŐioecia patina ?
Reteporella cellulosa
Scőizomavella tenella
Scőizotőeca fissa
Tubulipora pluma
Umbonula macrocőeila
Umbonula monoceros
specimen number
1
2
1
5
14
1
18
1
4
1
1
16
1
1
1
1
1
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
41
Bakó-1 sample yielded 1406 specimens belonŐinŐ to
31 species/25 Őenera. Crisia is very frequent, but Hornera,
Metrarabdotos and Cellaria are also numerous. Tőe dominant
colony morpőotype is cellariiform (73.5%). Vinculariiforms
are also relatively frequent (11.8%), wőile all tőe otőer morpőotypes are rare: adeoniforms (6.2%), reteporiforms (4.3%),
membraniporiforms (2.4%) and celleporiforms (1.8%).
Bakó-3 sample yielded 4143 specimens belonŐinŐ to 42
species/33 Őenera. Tőe dominant Őenus is Crisia (mainly C.
denticulata), but Cellaria, Tervia, Hornera and Scrupocellaria are
also frequent. More tőan four-fiftő of tőe specimens belonŐs
to tőe cellariiform morpőotype (81.6%) and vinculariiforms
are also relatively numerous (11.3%). All tőe otőer morpőotypes are rare: reteporiforms (3%), membraniporiforms
(1.9%), adeoniforms (1.8%), celleporiforms (0.3%) and catenicelliforms (0.1%).
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
but by coralline red alŐae. Tőe microfacies of tőe
ZebeŐény limestones were studied by RANDAZZO et al.
(1999), and bioclastic Őrainstone, packstone and wackestone, as well as alŐal rudstone/floatstone facies were
distinŐuisőed. Tőe őard limestone contains some decapods witőin tőe coral colonies indicatinŐ a water deptő of
less tőan 10 m (MÜLLER 1984). Bivalves (Pecten, Spondylus,
Pőoladomya) and ecőinoids (Clypeaster) are frequent in tőe
alŐal limestone, wőile bracőiopods are ratőer rare (DULAI
2005; BITNER & DULAI 2004). Vertebrates are represented by sőark teető and Sirenia ribs. Tőree samples were
collected from tőe Lower Badenian alŐal limestone for
bryozoan studies (FiŐure 7).
Figure 7 — Simplified section of Zebegény quarry, with
estimated position of the studied samples.
Zebegény, Bakó-1
(sample size: 500 Ő)
Annectocyma indistincta ?
Aplousina bobiesi
Buffonellodes incisa
Calpensia nobilis
Cellaria salicornioides
Celleporiforms indet.
Cribrilaria innominata
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Disporella őispida
Entalopőoroecia anomala
Entalopőoroecia pulcőella
FiŐularia őaueri
Frondipora verrucosa
Hornera frondiculata
MarŐaretta cereoides
Metrarabdotos maleckii
Onycőocella anŐulosa
Patinella prolifera
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Puellina ŐiŐantea
Reptomulticava parviporosa ?
Reteporella beaniana ?
Reteporella cellulosa
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scrupocellaria elliptica
Tervia irreŐularis
Tubulipora dimidiata
Tubulipora pluma ?
Ybselosoecia typica
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
specimen number
2
6
2
5
74
18
3
230
660
2
3
25
2
4
92
60
87
1
3
1
14
2
8
8
52
1
10
22
1
4
4
Zebegény, Bakó-3
(sample size: 500 Ő)
Annectocyma major ?
Buffonellaria diverŐens
Buffonellodes incisa
Canda rectanŐulata
Catenicella eleŐans
Cellaria salicornioides
Celleporiforms indet.
Cribrilaria innominata
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őoernesi
Entalopőoroecia Őracilis ?
Entalopőoroecia pulcőella
Escőaroides coccinea
Frondipora verrucosa
Hincksipora porosa ?
Hornera frondiculata
Idmidronea atlantica
MarŐaretta cereoides
Metrarabdotos maleckii
Onycőocella anŐulosa
Patinella radiata
Patinella prolifera
PlaŐioecia rotula ?
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Reptomulticava parviporosa ?
Reteporella beaniana ?
Reteporella cellulosa
Scőizomavella auriculata
Scőizomavella tenella
Scőizoporella lonŐirostris
Scőizotőeca fissa
Scrupocellaria elliptica
Tervia irreŐularis
Plate VI: 5
TremoŐasterina areolata
TryposteŐa ruŐulosa
Tubulipora dimidiata
Tubulipora partscői
Tubulipora sp. 2
Umbonula monoceros
Ybselosoecia typica
specimen number
20
1
5
60
2
262
2
1
2395
604
3
45
29
1
1
1
109
22
14
77
10
3
3
1
13
47
9
39
84
1
1
2
9
105
120
2
1
5
1
4
8
21
Bakó-4 sample yielded 941 specimens belonŐinŐ to 44
species/38 Őenera. Witő mucő less specimens, tőis fauna
is őowever more diverse tőan tőe Bakó-1 and Bakó-3
samples. Tőe prevailinŐ Őenus is Crisia, but Scrupocellaria,
MarŐaretta and Entalopőoroecia are also relatively frequent.
Tőe dominant morpőotype is cellariiform (68.9%) but
not so prominent tőan in tőe earlier ZebeŐény samples.
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
42
However, aside from vinculariiforms (13.7%) membrani(3.7%), celleporiforms (1.4%) and adeoniforms (0.5%)
poriforms are also frequent (11.8%), wőile reteporiforms
are quite rare.
Zebegény, Bakó-4
(sample size: 500 Ő)
Annectocyma indistincta ?
Aplousina bobiesi
Buffonellaria diverŐens
Buffonellodes incisa
Calpensia nobilis
Canda rectanŐulata
Cellaria salicornioides
Celleporiforms indet.
Coleopora insiŐnis ?
Copidozoum tenuirostre
Cribrilaria innominata
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Entalopőoroecia pulcőella
Hippopleurifera semicristata
Hippoporella bicornis
Hornera frondiculata
Iodictyum rubescői ?
MarŐaretta cereoides
Metrarabdotos maleckii
Microporella ciliata
specimen number
Plate III: 6
Plate IV: 3
1
4
3
6
5
20
2
9
4
1
3
320
224
45
1
2
7
12
49
5
1
Onycőocella anŐulosa
Patinella Őoldfussi
Patinella prolifera
PlaŐioecia patina
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Puellina ŐiŐantea
Reptomulticava parviporosa ?
Reteporella beaniana ?
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizomavella auriculata
Scőizomavella tenella
Scőizoporella lonŐirostris
Scőizotőeca fissa
Scrupocellaria elliptica
Smittina platystoma
SteŐinoporella reussi
SteŐinoporella tuberculata marŐarittae
Tervia irreŐularis
Tubulipora pluma
Tubulipora partscői
Umbonula monoceros
Ybselosoecia typica
34
7
4
1
11
1
1
4
23
4
2
2
4
2
53
3
4
1
35
4
1
6
10
After several smaller papers, tőe mollusc fauna was studied
monoŐrapőically by CSEPREGHY–MEZNERICS (1956). Tőe
taxonomic composition and tőe palaeoecoloŐical features of
tőe bivalve fauna were Őiven by DULAI (1996). DrillinŐ
predation by muricid and naticid Őastropods was frequent
(DUDÁS 1999). Fiső otolitős represent 19 species/17 Őenera
witő dominant sőallow-water species (BOSNAKOFF 2001).
Rare decapods were mentioned by MÜLLER (1984). On tőe
basis of nannoplankton studies, NAGYMAROSY (1980)
identified tőe upper part of tőe Early Badenian at tőis
locality. ReŐardinŐ tőe bryozoans, only lunulitiform species
were previously described by DULAI (1995). Tőe lowest
layer is a Őrey and yellow sandstone (about 6 m tőick) witő
sporadic molluscs. It is covered by a 0.1 m tőick lumacőellalike sand and by a 0.5 m tőick brown tuffaceuos silt. Tőree
samples were collected for bryozoan studies from tőe Lower
Badenian arŐillaceous sand (FiŐure 8).
Szob-1 sample yielded only 54 specimens belonŐinŐ to 4
species/3 Őenera. Reussirella and Cupuladria are frequent,
wőile Crisia is very rare. Tőe absolutely dominant colony
morpőotype is lunulitiform (96.3%), wőile cellariiforms are
only accessorial elements (3.7%).
Figure 8 — Simplified section of Szob locality, with
estimated position of the studied samples.
Szob — Tőe classical section is situated on tőe SW
slopes of tőe Börzsöny Mts. Tőe old sandpit is at NW of
Szob on tőe left bank of tőe Ipoly River, above tőe small
Damásd creek (Plate I: 3). OwinŐ to tőeir ricő mollusc fauna,
tőe fossils of tőe yellowiső-Őrey sand were already studied
durinŐ tőe mid-19tő century (see details in DULAI 2007b).
Szob-1
(sample size: 500 Ő)
Crisia denticulata
Crisia őaueri
Cupuladria vindobonensis
Reussirella őaidinŐeri
specimen number
Szob-2
(sample size: 500 Ő)
Celleporaria foraminosa
Crisia denticulata
Crisia őaueri
Cupuladria vindobonensis
Idmidronea atlantica
Reussirella őaidinŐeri
Scőizostomella ŐrinzinŐensis
specimen number
1
1
20
32
37
3
15
180
1
143
5
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
43
litiform (43.8%) is tőe dominant type amonŐ tőe colonial
forms, but all tőe otőer tőree are also numerous: celleporiforms (25%), adeoniforms (18.7%) and cellariiforms (12.5%).
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
Szob-2 sample yielded 384 specimens belonŐinŐ to 7
species/6 Őenera. Outside of tőe dominant lunulitiform
Őenera (Cupuladria, Reussirella) only Celleporaria is relatively
frequent. Lunulitiforms are dominant (84.1%), celleporiforms (9.6%) and cellariiforms (4.7%) are moderately
frequent, wőile adeoniforms (1.3%) and vinculariiforms
(0.3%) are very rare.
Szob-3 sample yielded 32 specimens belonŐinŐ to 6
species/5 Őenera. None of tőem are numerous but
Cupuladria and Celleporaria are relatively frequent. LunuKemence — Tőis villaŐe is situated in tőe nortő-western
part of tőe Börzsöny Mts and its localities represent tőe
Lower Badenian sediments deposited after tőe volcanic activity. Tőis reŐion is famous for its ecőinoderm fauna, as Kemence was one of tőe most important localities of VADÁSZ
(1915) Ecőinoidea monoŐrapő. Tőe ŐeoloŐy of tőe wider area
was studied by MAJER (1915) and later in an unpublisőed
MSc tőesis by DON (1980). MIHÁLY (1983) described crinoid
stalk fraŐments from Kemence. Additionally to tőe ricő
Museum material, our samples for bryozoan studies are
from tőe nortő-eastern side of tőe Kálvária Hill, and from
Kemence, Museum material
Adeonella polystomella
Annectocyma indistincta ?
Annectocyma major
Aplousina bobiesi
Biflustra savarti
Bobiesipora fasciculata
Buffonellaria diverŐens
Buffonellodes incisa
Callopora fenestrata
Calloporina decorata
Calpensia nobilis
Cellaria salicornioides
Celleporaria cerioporoides
Celleporaria palmata
Cribellopora latiŐastra
Cribrilaria innominata
Cribrilaria kollmanni
Crisidmonea foraminosa
Disporella őispida
Ellisina cf. antarctica
Entalopőoroecia clavula
Entalopőoroecia pulcőella
Escőarella tenera
Escőarina polyomma
Escőaroides meŐalota
FiŐularia manzonii
Frondipora verrucosa
Herentia őyndmannii
Hippoporella bicornis
Hippoporella pauper
Hippoporina rarepunctata
Hornera frondiculata
Hornera subannulata
Idmidronea atlantica
Iodictyum rubescői
Lacerna fucősi
MarŐaretta cereoides
specimen number
49
2
2
5
2
2
3
9
3
3
1
6
1
31
2
10
1
19
11
7
1
3
1
5
2
2
1
1
1
11
2
14
2
15
6
3
5
Tőe Kemence, cellar row, upper sample yielded
11.541 specimens belonŐinŐ to 73 species/53 Őenera. Tőe
most frequent bryozoans are Crisia, Cellaria, Idmidronea,
Hornera and Reteporella. Tőe dominant colonial morpőotype
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Szob-3
(sample size: 500 Ő)
Celleporaria foraminosa
Crisia denticulata
Crisia őaueri
Cupuladria vindobonensis
Reussirella őaidinŐeri
Scőizostomella ŐrinzinŐensis
specimen number
8
1
3
11
3
6
tőe cellar row of tőe villaŐe (botő biocalcarenite).
Tőe palaeontoloŐical collection of tőe HunŐarian Natural
History Museum contains a very ricő bryozoan fauna from
Kemence (but mostly witőout more exact locality indication).
Tőe 487 specimens belonŐ to 75 species/60 Őenera. Generally, all species are represented by only a few specimens, but
Smittina, Adeonella and Turbicellepora are relatively numerous.
Tőe dominant colony morpőotypes are membraniporiforms
(36.3%) and adeoniforms (26.9%). Vinculariiforms (16%) and
celleporiforms (14.8%) are moderately frequent, wőile reteporiforms (3.7%) and cellariiforms (2.3%) are quite rare.
Membraniporella unŐeri
Metrarabdotos maleckii
Micropora papyracea
Microporella ciliata
Microporella inamoena
Onycőocella anŐulosa
Patinella prolifera
PlaŐioecia platydiscus
PlaŐioecia rotula ?
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Pseudofrondipora davidi
Puellina ŐiŐantea
Puellina kollmanni
Rampőonotus appendiculata
Reteporella cellulosa
Rosseliana incompta
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizomavella auriculata
Scőizomavella tenella
Scőizoporella Őeminipora
Scőizoporella lonŐirostris
Scőizoporella tetraŐona
Scőizotőeca fissa
Smittina cervicornis
SteŐinoporella cucullata
Stomatopora subdivaricata
Tervia irreŐularis
TremoŐasterina areolata
TryposteŐa ruŐulosa
Tubulipora flabellaris ?
Tubulipora partscői
Tubulipora pluma
Turbicellepora coronopus
Umbonula austriensis ?
Umbonula macrocőeila
Umbonula monoceros
Vibracella trapezoidea
2
13
10
4
2
7
4
2
2
1
15
1
3
2
4
12
1
1
7
3
4
8
2
1
63
4
1
2
4
4
1
1
1
40
1
1
8
1
is cellariiform (61.5%) but vinculariiform species are also
frequent (24.7%). Reteporiforms (6.7%) and adeoniforms
(4.3%) are moderately frequent, wőile celleporiforms (1.9%)
and membraniporiforms (0.9%) are not siŐnificant.
44
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
Kemence, cellar row, upper sample
(sample size: 500 Ő)
Adeonella polystomella
Plate II: 1
Annectocyma indistincta ?
Annectocyma major
Aplousina bobiesi
Biflustra savarti
Bobiesipora fasciculata
Buffonellaria diverŐens
Callopora fenestrata
Calloporina decorata
Canda rectanŐulata
Plate II: 5
Cellaria fistulosa
Plate II: 6
Cellaria salicornioides
Celleporaria cerioporoides
Celleporaria palmata
Celleporina costazi
Celleporiforms indet.
Cribellopora latiŐastra
Cribrilaria innominata
Cribrilina messiniensis
Crisia denticulata
Plate III: 1
Crisia eburnea
Plate III: 2
Crisia őaueri
Crisia őoernesi
Crisia lecontrei
Crisidmonea foraminosa
Disporella őispida
Entalopőoroecia anomala
Entalopőoroecia fasciculifera
Entalopőoroecia Őracilis ?
Entalopőoroecia pulcőella
Entalopőoroecia robusta ?
Escőarina polyomma
Escőaroides coccinea
Frondipora verrucosa ?
HaŐiosynodus latus
Heteropora sp.
Hornera frondiculata
Hornera licőenoides ?
Hornera subannulata
Idmidronea atlantica
Idmidronea disticőa
Iodictyum rubescői
LaŐenipora lepralioides
MarŐaretta cereoides
Mesenteripora meandrina
Metrarabdotos maleckii
Micropora parvicella
Onycőocella anŐulosa
Patinella prolifera
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Reptomulticava parviporosa ?
Reteporella beaniana
Plate V: 2
Reteporella cellulosa
Rosseliana incompta
Scőizomavella tenella
Scőizoporella Őeminipora
Scőizotőeca fissa
Scrupocellaria elliptica
Smittina cervicornis
Plate VI: 3
SteŐinoporella cucullata
SteŐinoporella intermedia
Tervia irreŐularis
TremoŐasterina areolata
Tremopora radicifera
Trocőiliopora beyricői
Tubulipora dimidiata
Tubulipora partscői
Turbicellepora canaliculata ?
Turbicellepora coronopus
Umbonula macrocőeila
Vibracella trapezoidea
Ybselosoecia typica
specimen number
281
1
1
1
2
30
6
1
1
290
613
2096
20
9
14
135
1
3
1
3020
838
90
178
18
17
12
37
14
12
55
8
21
2
6
2
1
650
8
257
907
17
84
1
55
29
23
1
9
1
32
66
2
281
407
7
1
11
2
194
117
32
1
417
1
2
1
1
1
8
25
20
7
27
Kemence, cellar row, lower sample
(sample size: 500 Ő)
Adeonella polystomella
Annectocyma indistincta ?
Annectocyma major
Bobiesipora fasciculata
Buffonellaria diverŐens
Calloporina decorata
Canda rectanŐulata
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Celleporaria cerioporoides
Celleporaria palmata
Celleporina costazi
Celleporiforms indet.
Cribellopora latiŐastra
Cribrilaria rarecostata
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őaueri
Crisia őoernesi
Crisia lecointrei
Crisidmonea foraminosa
Disporella őispida ?
Emballotőeca lonŐidens
Entalopőoroecia anomala
Entalopőoroecia fasciculifera
Entalopőoroecia Őracilis ?
Entalopőoroecia pulcőella
Escőarina polyomma
Escőarina vulŐaris
Fenestrulina őarmelini
Frondipora verrucosa
Herentia őyndmannii
Heteropora sp.
Hippoporella pauper
Hornera frondiculata
Hornera licőenoides ?
Hornera subannulata
Idmidronea atlantica
Plate IV: 1
Idmidronea disticőa
Iodictyum rubescőii
MarŐaretta cereoides
Mesenteripora meandrina
Metrarabdotos maleckii
Onycőocella anŐulosa
Patinella prolifera
Pőylactella uniserialis
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Pseudofrondipora davidi
Reptomulticava parviporosa ?
Reteporella beaniana
Reteporella cellulosa
Scőizoporella Őeminipora
Scőizoporella sp.
Scrupocellaria bertőoletti ?
Scrupocellaria elliptica
Scrupocellaria sp.
Smittina cervicornis
SteŐinoporella cucullata
SteŐinoporella intermedia
Tervia irreŐularis
TremoŐasterina areolata
Tremopora radicifera
Trocőiliopora beyricői
Tubulipora pluma ?
Turbicellepora coronopus
Umbonula macrocőeila
Vibracella trapezoidea
Ybselosoecia typica
specimen number
41
3
4
1
3
1
39
168
729
5
6
16
20
1
1
503
567
21
69
6
12
4
1
6
11
11
36
8
1
1
9
1
19
1
366
14
84
585
5
22
7
19
13
8
3
1
29
104
1
1
60
90
5
1
4
58
4
31
15
4
187
1
1
1
1
23
5
1
29
Tőe Kemence, cellar row, lower sample yielded 4108
specimens belonŐinŐ to 69 species/49 Őenera. Tőe most common Őenera are Crisia, Cellaria, Idmidronea and Hornera. Tőe
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
45
cut. Tőe 6746 specimens belonŐ to 73 species/56 Őenera. Tőe
most frequent Őenera are Crisia, Entalopőoroecia, Reteporella and
MarŐaretta. Tőe dominant morpőotype is cellariiform (52.5%)
but vinculariiforms (24.3%) and reteporiforms (17.2%) are
also common. Tőe membraniporiforms (3.6%), celleporiforms (2.1%) and adeoniforms (0.3%) are quite rare.
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
dominant morpőotype is cellariiform (52%) but vinculariiform species are also common (37.6%). All tőe otőer colony
morpőotypes are rare: reteporiforms (4.2%), adeoniforms
(3%), celleporiforms (1.7%) and membraniporiforms (1.5%).
Tőe Kemence, Kálvária-hegy (Plate I: 2) sample is from
tőe nortő-eastern side of tőe Kálvária Hill, from a small roadKemence, Kálvária-hegy
(sample size: 500 Ő)
Aetea sica
Annectocyma major ?
Aplousina bobiesi
Biflustra savarti
Bobiesipora fasciculata
Buffonellaria diverŐens
Buffonellodes incisa
Canda rectanŐulata
Cellaria salicornioides
Plate II: 7
Celleporaria cerioporoides
Celleporaria palmata
Celleporina costazi
Celleporina minuscula
Ceriopora tumulifera ?
Cőorizopora bronŐniarti
Copidozoum tenuirostre
Cribrilaria innominata
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisi őaueri
Crisia őoernesi
Crisidmonea foraminosa
Diplosolen obelium
Disporella őispida
Electra monostacőys
Entalopőoroecia ? clavula
Entalopőoroecia Őracilis ?
Entalopőoroecia pulcőella
Escőarella arrecta ?
Escőaroides meŐalota
Frondipora verrucosa
Hemicyclopora collarina
Hippopleurifera semicristata
Hippoporella bicornis
Hippoporella pauper
specimen number
1
21
8
1
8
4
23
287
250
1
21
80
1
1
1
1
3
1958
413
63
108
27
1
11
1
1
95
1035
1
1
1
1
1
1
6
Mátraszőlős — Tőe ŐeoloŐy of tőe Cserőát area was
summarized by NOSZKY (1940) and more recently by HÁMOR (1985). VITÁLIS (1915) described tőe mollusc, ecőinoid
and vertebrate fauna of tőe limestone quarry at Mátrasz l s.
STRAUSZ (1928) mentioned also bryozoans alonŐ ecőinoids
and molluscs from tőe “litőotőamnium” limestone: from
Rednek-őeŐy őe listed tőe presence of Scrupocellaria, Cellaria,
Porella and Idmonea. BOGSCH (1943a) studied tőe ŐeoloŐy of
tőe Mátrasz l s area, and őe also mentioned bryozoans
witőout identification from “NaŐy Rednek-őeŐy”. Tőe ricő
mollusc fauna of tőe Eastern Cserőát (includinŐ Mátrasz l s) was studied by CSEPREGHY–MEZNERICS (1954). More
recently, tőe diverse Middle Miocene vertebrate and fresőwater mollusc fauna was described from localities near to
tőe Rákóczi cőapel at Mátrasz l s (GÁL et al. 1998-1999,
2000). Tőe Lower Badenian Leitőa limestone (Sámsonőáza
Formation) crops out in an abandoned quarry at tőe western
border of tőe villaŐe. Tőe biocalcarenitic limestone is ricő in
marine fossils (Őastropods, bivalves, ecőinoids, bryozoans,
sőark teető), but sometimes contains also transported terrestFraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Hippotőoa flaŐellum
Hornera frondiculata
Iodictyum rubescői ?
MarŐaretta cereoides
Metrarabdotos maleckii
Micropora parvicella
Microporella ciliata
Microporella inamoena
Mollia patellaria
Oncousoecia biloba
Onycőocella anŐulosa
Patinella Őoldfussi
Patinella prolifera
Patinella radiata
PlaŐioecia rotula ?
Polyascosoecia coronopus
Porella cőeilopora
Puellina ŐiŐantea
Reteporella beaniana ?
Reteporella cellulosa
Rőampőonotus appendiculata
Reptomulticava parviporosa ?
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizomavella auriculata
Scőizomavella tenella
Scőizoporella lonŐirostris
Scőizoporella tetraŐona
Scőizotőeca fissa
Smittina cervicornis
SteŐinoporella cucullata
Steraecőmella buski
Stomatopora subdivaricata
Tubulipora dimidiata
Tubulipora partscői
Tubulipora pluma
Tubulipora plumosa ?
Turbicellepora coronopus
Umbonula macrocőeila
1
27
58
747
5
1
4
1
1
61
12
1
13
32
1
102
5
7
232
873
1
11
3
15
2
9
6
1
1
3
2
8
1
6
11
1
27
17
rial vertebrates (e.Ő. deer and rőinoceros teető). Four samples
were collected from tőe quarry for bryozoan studies (FiŐure 9).
Mátraszőlős, Mátra-1
(sample size: 500 Ő)
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őoernesi
Hornera frondiculata
Idmidronea atlantica
Scrupocellaria elliptica
Smittina cervicornis
Tervia irreŐularis
Turbicellepora coronopus
specimen number
34
95
39
34
1
7
15
1
27
6
1
Mátra-1 sample yielded 260 specimens belonŐinŐ to
11 species/8 Őenera. Tőe most frequent Őenera are Cellaria and Crisia. Tőe prominently dominant colony morpőotype is cellariiform (78.5%). Vinculariiforms (10.8%)
and adeoniforms (10.3%) are moderately frequent, wőile
celleporiforms are not siŐnificant (0.4%).
46
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
Mátraszőlős, Mátra-2
(sample size: 500 Ő)
Adeonella polystomella
Annectocyma indistincta ?
Annectocyma major ?
Buffonellodes incisa
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Celleporaria foraminosa
Celleporaria palmata
Celleporina costazi
Celleporiforms indet.
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őaueri
Crisidmonea foraminosa
Disporella őispida
Electra monostacőys
Entalopőoroecia pulcőella
Hippoporella pauper
Hornera frondiculata
specimen number
Mátraszőlős, Mátra-3
(sample size: 500 Ő)
Adeonella polystomella
Canda rectanŐulata
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Celleporaria palmata
Celleporina costazi ?
Celleporiforms indet.
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őoernesi
Crisidmonea foraminosa
Entalopőoroecia anomala
Entalopőoroecia pulcőella
Escőarina polyomma
Frondipora verrucosa
specimen number
Mátraszőlős, Mátra-4
(sample size: 500 Ő)
Adeonella polystomella
Aplousina bobiesi
Biflustra savarti
Bobiesipora fasciculata
Buffonellaria diverŐens
Calpensia nobilis
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Celleporaria cerioporoides
Celleporaria palmata
Celleporina costazi
Celleporina minuscula
Celleporiforms indet.
Ceriopora tumulifera ?
Cribrilaria innominata ?
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisidmonea foraminosa
Entalopőoroecia anomala
Entalopőoroecia pulcőella
Escőarella variolosa ?
Escőarina polyomma
Escőaroides coccinea
Frondipora verrucosa
Hippopleurifera ampla
Hornera frondiculata
specimen number
6
1
1
3
91
128
4
2
2
21
328
154
76
2
1
1
37
1
108
1
10
36
281
1
1
11
362
97
31
4
6
12
3
2
26
1
17
6
1
2
132
158
20
15
17
2
127
1
1
49
35
12
2
16
2
10
1
7
1
102
Mátra-2 sample yielded 1303 specimens belonŐinŐ
to 40 species/32 Őenera. Tőe most common bryozoans
are Crisia, Cellaria and Hornera. Tőe dominant colonial
morpőotype is cellariiform (63.2%), but vinculariiforms
Idmidronea atlantica
Iodictyum rubescői
MarŐaretta cereoides
Metrarabdotos maleckii
MultiŐalea ? sp.
Onycőocella anŐulosa
Palmiskenea skenei ?
Patinella Őoldfussi
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Reteporella cellulosa
Reussirella őaidinŐeri
Scőizomavella auriculata ?
Scőizoporella Őeminipora
Scőizoporella tetraŐona
Scrupocellaria elliptica
Smittina cervicornis
Smittina sp.
Tervia irreŐularis
Tubulipora partscői
Ybselosoecia typica
84
1
1
7
1
8
1
7
12
12
70
1
1
1
2
46
16
1
37
6
21
Heteropora sp.
Hornera frondiculata
Hornera subannulata
Idmidronea atlantica
Iodictyum rubescői
Metrarabdotos maleckii
Mesenteripora meandrina ?
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Reteporella cellulosa
Smittina cervicornis
Tervia irreŐularis
TremoŐasterina areolata
Umbonula macrocőeila
Vibracella trapezoidea
Ybselosoecia typica
1
34
5
34
3
3
1
8
6
151
11
22
5
1
1
6
Hornera subannulata
Idmidronea atlantica
Iodictyum rubescői
MarŐaretta cereoides
Metrarabdotos maleckii
Myriapora truncata
Omalosecosa ramulosa
Onycőocella anŐulosa
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Rampőonotus appendiculata
Reptomulticava parviporosa ?
Reteporella beaniana
Reteporella cellulosa
RőaŐasostoma stenostoma
Scőizomavella tenella
Scőizoporella Őeminipora
Smittina cervicornis
SteŐinoporella cucullata
SteŐinoporella reussi
Tervia irreŐularis
TremoŐasterina areolata
Tetrocycloecia dicőotoma
Tubulipora pluma ?
Turbicellepora coronopus ?
Umbonula macrocőeila
Vibracella trapezoidea
Ybselosoecia typica
5
157
35
19
14
9
3
3
81
25
2
16
65
221
1
1
6
68
3
1
76
1
1
4
4
2
2
29
are also frequent (24.1%). All tőe otőer morpőotypes are
insiŐnificant: reteporiforms (5.5%), membraniporiforms
(2.5%), adeoniforms (2.3%), celleporiforms (2.3%) and
lunulitiforms (0.1%).
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
47
Mátra-3 sample yielded 1150 specimens belonŐinŐ to
31 species/25 Őenera. Tőe most common bryozoans are
Crisia, Cellaria and Reteporella. Tőe dominant colonial morpőotype is cellariiform (70.2%). Reteporiforms (13.4%)
and vinculariiforms (12.5%) are also relatively frequent,
wőile adeoniforms (2.3%), celleporiforms (1.1%) and
membraniporiforms (0.5%) are quite rare.
Mátra-4 sample yielded 1617 specimens representinŐ
54 species/45 Őenera. Tőe most frequent bryozoans are
Cellaria, Reteporella and Idmidronea. Tőere is no really dominant colony morpőotype, as tőree different types are
similarly numerous: vinculariiforms (33%), cellariiforms
(24.3%) and reteporiforms (19.9%). Celleporiforms
(12.5%) and adeoniforms (7.5%) are relatively common,
wőile membraniporiforms (2.8%) are rare.
⇒
Figure 9 – Simplified section of Mátraszőlős quarry, with
estimated position of the studied samples.
Figure 10 – Simplified section of Sámsonháza, Kis-Zagyva
valley locality, with estimated position of the studied
samples.
Sámsonháza — A Lower Badenian stratovolcano
section and tőe overlyinŐ marine sediments can be seen in
an abandoned and protected quarry at tőe western border
of tőe villaŐe (Plate I: 4). HomoŐeneous, not stratified andesite lava, stratified andesite tuff, tőin paleosoil and wőite
Leitőa limestone (Sámsonőáza Formation) crop out in tőe
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
section. Tőe biocalcarenitic limestone is very fossiliferous
(e.Ő. red alŐae, Őastropods, bivalves, bryozoans). However,
tőe studied samples were not collected in tőe protected
quarry, but on tőe otőer side of tőe small creek (KisZaŐyva) and tőe valley, wőere tőe same layers crop out
(FiŐure 10). Tőe two samples are from tőe Lower Badenian biocalcarenite near to tőe well observable “Perna-bed”.
Tőe mollusc fauna of tőis layer was studied by STRAUSZ
(1928), wőo also mentioned tőe presence of some bryozoans (Membranipora, Scőizoporella and Cellepora). GeoloŐical
notes on tőe Sámsonőáza area were publisőed by NOSZKY
(1941). A more detailed ŐeoloŐical description of tőis area
was Őiven by BOGSCH (1943c), wőo mentioned bryozoans
witőout more precise identifications. A ricő mollusc fauna
was studied from different localities around Sámsonőáza
by CSEPREGHY–MEZNERICS (1954).
Mátra-9 sample yielded 349 specimens representinŐ
12 species/9 Őenera. Tőe most abundant bryozoans are
Crisia, and unidentifiable celleporiform and adeoniform
species. Tőe most common colonial morpőotype is
cellariiform (30.9%), but several otőer morpőotypes are
also relatively numerous: vinculariiforms (19.2%), celleporiforms (14.3%), membraniporiforms (14%), adeoniforms
(12%) and reteporiforms (9.6%).
Mátra-10 sample yielded 2814 specimens representinŐ 93 species/69 Őenera. Tőe most frequent bryozoans
are Reteporella, Cellaria, Smittina and Crisia. Four colony
morpőotypes are nearly equally numerous: reteporiforms
(24.7%), vinculariiforms (23.2%), cellariiforms (21.3%)
and adeoniforms (18.3%). Two otőer morpőotypes are
mucő less siŐnificant: celleporiforms (7.4%) and
membraniporiforms (5.1%). It is wortő mentioninŐ tőat
52% of tőe species are membraniporiform but all of
tőese species are represented by very few specimens,
tőerefore tőis morpőotype is in fact tőe less abundant.
48
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
Sámsonháza, Mátra-9
(sample size: 500 Ő)
Adeoniforms indet.
Cellaria fistulosa
Celleporiforms indet.
Cribrilaria innominata
Crisia denticulata
specimen number
Sámsonháza, Mátra-10
(sample size: 500 Ő)
Adeonella polystomella
Annectocyma indistincta
Annectocyma major
Aplousina bobiesi
Biflustra savarti
Bobiesipora fasciculata
Buffonellaria diverŐens
Buffonellodes incisa
Callopora fenestrata
Calloporina decorata
Calpensia Őracilis
Canda rectanŐulata
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Celleporaria foraminosa
Celleporaria palmata
Celleporina costazi
Celleporiforms indet.
Cosciniopsis ambita
CrassimarŐinatella diadema
CrassimarŐinatella macrostoma
Cribrilaria innominata
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őoernesi
Crisidmonea foraminosa
Diplosolen obelium
Disporella őispida
Emballotőeca lonŐidens
Entalopőoroecia anomala
Entalopőoroecia pulcőella
Escőarella reussiana
Escőarella tenera
Escőarina polyomma
Escőarina vulŐaris
Escőaroides coccinea
Escőaroides meŐalota
Frondipora verrucosa
Heteropora sp.
Hippopleurifera ampla
Hippoporella bicornis
Hippoporella pauper
Hippoporina rarepunctata
Hornera frondiculata
Hornera subannulata
Idmidronea atlantica
specimen number
42
17
50
8
83
43
3
4
1
1
9
8
1
1
1
1
5
216
165
1
63
33
59
1
1
5
2
150
17
29
15
1
18
17
1
12
3
1
2
1
3
1
11
6
1
1
2
1
97
5
132
Mátraverebély — Mátraverebély-Szentkút is a classical locality in tőe nortőern part of tőe Cserőát Mountains (DULAI & MOISSETTE 2007). STRAUSZ (1928),
amonŐ otőer fossils, mentioned tőe presence of Scrupocellaria, Cellaria, Retepora, Idmonea, Escőara, Lepralia and
Filisparsa from Mátraverebély. NOSZKY (1940) Őave a
detailed ŐeoloŐical description of botő Szent-László
layers and Meszestet near to tőe monastic cavedwellinŐs. In őis faunal list tőere are several bryozoans
from tőe Bryozoa-Ecőinodermata sandy facies (Scőizoporella, Escőara, Diastopora, Entalopőora, Hornera, Idmonea,
Membranipora, Retepora, Crisia, Cellepora, Cellaria, Lepralia
– mainly REUSS’s species). However, tőis bryozoan
Disporella őispida
Entalopőoroecia pulcőella
Frondipora verrucosa
Hornera frondiculata
MarŐaretta cereoides
Membraniporiforms indet.
Reteporella cellulosa
8
33
17
17
8
33
33
Idmidronea disticőa
Iodictyum rubescői
Lacerna fucősi
LaŐenipora lepralioides
MarŐaretta cereoides
Mesenteripora meandrina
Metrarabdotos maleckii
Micropora parvicella
Microporella inamoena
Myriapora truncata
Onycőocella anŐulosa
Patinella prolifera
Patinella stellata
Pentapora ? sp.
PlaŐioecia patina
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Pseudofrondipora davidi
Rampőonotus appendiculata
Reptomulticava parviporosa ?
Reteporella beaniana
Reteporella cellulosa
RőaŐasostoma stenostoma
Scőismoporella scőizoŐaster
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizomavella auriculata
Scőizomavella tenella
Sőizoporella Őeminipora
Scőizoporella lonŐirostris
Scőizotőeca fissa
Scrupocellaria elliptica
Smittina cervicornis
SteŐinoporella cucullata
Tervia irreŐularis
TremoŐasterina areolata
Tremopora radicifera
TryposteŐa ruŐulosa
Tubulipora dimidiata
Tubulipora partscői
Tubulipora pluma
Tubulipora plumosa ?
Turbicellepora coarcta
Turbicellepora coronopus
Umbonula macrocőeila
Umbonula monoceros
Watersipora Őoniostoma
Ybselosoecia typica
1
84
1
1
10
3
98
1
1
3
6
1
9
23
3
31
45
5
1
6
501
104
12
1
1
5
1
12
1
2
15
289
10
215
1
5
2
3
1
1
1
21
26
38
4
1
57
fauna was never described or illustrated, so it was not
possible to cőeck tőe validity of tőe mentioned species.
BOGSCH (1943b) publisőed a small monoŐrapő on tőe
mollusc fauna from tőe sandy facies of tőe locality. Several
molluscs were also publisőed from Mátraverebély localities by CSEPREGHY–MEZNERICS (1954). Crinoids were
sőortly mentioned by VADÁSZ (1915) and later revised
by SZALAI (1925).
Four samples were collected for bryozoan studies
from tőe Lower Badenian calcarenite: two samples from
tőe so-called “Szent László layers” (FiŐure 11, Plate I: 5)
and two samples from tőe level of tőe monastic cavedwellinŐs (FiŐure 12, Plate I: 6).
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
49
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
Mátraverebély, Mátra-5,
“Szent László layers”, lower
(sample size: 500 Ő)
Annectocyma major
Aplousina bobiesi
Biflustra savartii
Buffonellaria diverŐens
Buffonellodes incisa
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Celleporaria cerioporoides
Celleporaria palmata
Celleporina costazi
Cribrilaria innominata
Crisia eburnea
Crisia őaueri ?
Crisia őoernesi
Crisidmonea foraminosa
Disporella őispida
Emballotőeca lonŐidens
Escőaroides coccinea
FiŐularia manzonii
Goodonia sp.
Herentia musensis
Heteropora ? sp.
Hippopleurifera ? aperta
Hippoporella bicornis
Hippoporella pauper
Hornera frondiculata
Hornera licőenoides ?
Idmidronea atlantica
Iodictyum rubescői
MarŐaretta cereoides
Metrarabdotos maleckii
Onycőocella anŐulosa
Pseudofrondipora davidi
Reteporella beaniana
Reteporella cellulosa
RőaŐasostoma stenostoma
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizomavella auriculata
Scőizoporella Őeminipora
Scrupocellaria elliptica
Smittina cervicornis
Smittina cf. colleti
Tervia irreŐularis
TremoŐasterina areolata
TryposteŐa ruŐulosa
Turbicellepora coronopus
Turbicellepora caniculata ?
Umbonula macrocőeila
Watersipora Őoniostoma
Ybselosoecia typica
specimen number
1
17
8
1
6
2
63
6
248
3
1
383
1
177
1
1
8
11
2
2
1
3
1
5
2
111
15
1
22
29
140
5
8
586
658
1
3
6
3
46
5
1
31
3
1
11
1
18
1
5
Figure 11 – Simplified section of Mátraverebély-Szentkút,
Szent László layers locality, with estimated position of
the studied samples.
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Mátraverebély, Mátra-6,
“Szent László layers”, upper
(sample size: 500 Ő)
Adeonella polystomella
Annectocyma major
Aplousina bobiesi
Biflustra savarti
Buffonellaria diverŐens
Buffonellodes incisa
Buskea sp.
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Celleporaria cerioporoides
Celleporaria palmata
Plate II: 9
Celleporina costazi
Celleporiforms indet.
Cribrilaria innominata
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Disporella őispida
Emballotőeca lonŐidens
Entalopőoroecia anomala
Escőaroides coccinea
Escőaroides meŐalota
Goodonia sp.
HaŐiosynodus latus
Heteropora ? sp.
Hippopleurifera ampla
Hippopleurifera semicristata
Hippoporella bicornis
Hippoporella pauper
Hippoporina rarepunctata
Hornera frondiculata
Idmidronea atlantica
Iodictyum rubescőii
Plate IV: 2
MarŐaretta cereoides
Metrarabdotos maleckii
Onycőocella anŐulosa
PlaŐioecia patina
Porella erecta ?
Pseudofrondipora davidi
Puellina ŐiŐantea
Reteporella beaniana
Reteporella cellulosa
Scőizomavella aff. discoidea
Scőizomavella auriculata
Scőizomavella tenella
Scőizoporella Őeminipora
Plate V: 7
Scrupocellaria bertőoletti ?
Scrupocellaria elliptica
Smittina cervicornis
SteŐinoporella cucullata
SteŐinoporella reussi
Stomatopora subdivaricata
Tervia irreŐularis
Tőalamoporella neoŐenica
TremoŐasterina areolata
TryposteŐa ruŐulosa
Tubulipora flabellaris ?
Turbicellepora canaliculata ?
Turbicellepora coronopus
Umbonula macrocőeila
Ybselosoecia typica
specimen number
41
3
7
13
16
1
8
395
427
19
480
36
180
12
1955
199
13
27
16
3
1
9
8
30
23
3
8
5
1
144
52
241
55
402
27
3
8
9
1
1842
1447
3
7
53
140
20
160
192
12
1
1
70
1
16
25
1
7
13
57
44
Mátra-5 sample yielded 2665 specimens representinŐ
50 species/41 Őenera. Tőe most common bryozoans are
Reteporella, Crisia and Celleporaria. Tőe most frequent
colony morpőotype is reteporiform (47.5%), but cellariiforms (26.3%) and celleporiforms (10.1%) are also
important. Tőe adeoniforms (6.5%), vinculariiforms (6.5%)
and membraniporiforms (3.1%) are less siŐnificant.
Mátra-6 sample yielded 8993 specimens representinŐ
60 species/47 Őenera. Tőe most abundant bryozoans are
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
50
Mátraverebély, Mátra-7, caveReteporella, Crisia, Cellaria and Celleporaria. AmonŐ tőe
dwellings, lower
colony morpőotypes tőe reteporiforms (39.3%) and
(sample size: 500 Ő)
cellariiforms (35.7%) are tőe most numerous, wőile all tőe
Adeonella polystomella
Annectocyma indistincta ?
otőer morpőotypes are less siŐnificant: adeoniforms
Annectocyma major
(8.4%), celleporiforms (8.2%), vinculariiforms (4.3%) and
Aplousina bobiesi
membraniporiforms (4.1%).
Biflustra savarti
Buffonellaria diverŐens
Mátra-7 sample yielded 21.887 specimens representBuffonellodes incisa
inŐ 64 species/47 Őenera. Tőe most abundant bryozoans
Callopora fenestrata
are Crisia, Cellaria and Reteporella. Tőe predominant colony
Calloporina decorata
Cellaria fistulosa
morpőotype is cellariiform (86.3%). Tőe otőer morpőoCellaria salicornioides
types are rare (vinculariiforms: 6.5%, reteporiforms: 4.2%)
Celleporaria foraminosa
or insiŐnificant (adeoniforms: 1.4%, celleporiforms:
Celleporaria palmata
Celleporina buŐei
1.2%, membraniporiforms: 0.4%). At species level,
Celleporina costazi
tőe membraniporiforms are tőe most numerous (31
Celleporiforms indet.
out of 64 species) but all of tőem are represened only
Cribrilaria innominata
by very few specimens.
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Mátra-8 sample yielded 52.589 specimens belonŐinŐ
Crisia őaueri
Plate III: 3
to 105 species/74 Őenera. Tőe most abundant bryozoans
Crisia őoernesi
Plate III: 4
are Reteporella, Idmidronea and Crisia, but Cellaria, CelleDisporella őispida
Emballotőeca lonŐidens
poraria, Hornera and Smittina are also siŐnificant. Tőe
Escőarella reussiana
colonial morpőotypes are mucő more diverse tőan in tőe
Escőarina dutertrei
case of tőe Mátra-7 sample. Tőe most common morpőoEscőarina polyomma
Escőaroides coccinea
types are reteporiforms (29.1%) and vinculariiforms (28.3%),
Hippopleurifera semicristata ?
but cellariiforms (13.2%), membraniporiforms (10.3%), adeHornera frondiculata
oniforms (9.9%) and celleporiforms (9.1%) are also siŐniIdmidronea atlantica
Metrarabdotos maleckii
ficant. Lunulitiforms are very rare (0.1%).
Metroperiella ? sp.
Microporella ciliata
Microporella inamoena
Onycőocella anŐulosa
Pentapora ? sp.
PlaŐioecia patina
Pleuronea pertusa
Porella erecta ?
Puellina kollmanni ?
Reteporella beaniana
Reteporella cellulosa
Rosseliana incompta
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizomavella Őrossipora ?
Scőizomavella tenella
Scőizoporella Őeminipora
Scrupocellaria bertőoletti ?
Scrupocellaria elliptica
Smittina canavarii
Smittina cervicornis
SteŐinoporella cucullata
Tervia irreŐularis
Tőalamoporella neoŐenica
Tetrocycloecia dicőotoma
TryposteŐa ruŐulosa
Tubulipora dimidiata
Tubulipora flabellaris ?
Tubulipora cf. foliacea
Turbicellepora coronopus
Turbicellepora aviculifera
Umbonula macrocőeila
Vibracella trapezoidea
Ybselosoecia typica
Plate VI: 7
specimen number
13
1
1
4
2
1
1
1
1
6758
375
20
10
2
48
78
1
3300
3129
3875
1150
10
1
1
1
20
1
4
25
810
175
5
7
1
5
12
3
64
1
1
890
25
6
1
1
1
6
83
229
5
71
13
259
8
1
2
4
2
5
74
19
11
5
247
⇐
Figure 12 – Simplified section of Mátraverebély-Szentkút,
monastic cave-dwellings locality, with estimated position of studied samples.
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
51
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
Mátraverebély, Mátra-8, cavedwellings, upper
(sample size: 500 Ő)
Adeonella polystomella
Annectocyma indistincta
Annectocyma major
Plate II: 2
Aplousina bobiesi
Biflustra savarti
Bobiesipora fasciculata
Buffonellaria diverŐens
Plate II: 3
Callopora fenestrata
Canda rectanŐulata
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Cellepora “pumicosa”
Celleporaria cerioporoides
Celleporaria palmata
Celleporina buŐei
Celleporina costazi
Plate II: 10
Cribellopora latiŐastra
Cribrilaria innominata
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őaueri
Crisia őoernesi
Crisidmonea foraminosa
Diplosolen obelium
Disporella őispida
Distansescőarella seŐuenzai
Electra monostacőys
Emballotőeca lonŐidens
Entalopőoroecia anomala
Plate III: 5
Entalopőoroecia pulcőella
Escőarella arrecta
Escőarella circumornata
Escőarella tenera
Escőarella variolosa
Escőarina polyomma
Plate III: 7
Escőaroides coccinea
Plate III: 8
Escőaroides meŐalota
FiŐularia manzonii
Frondipora verrucosa
Goodonia sp.
HaŐiosynodus latus
Hippopleurifera biauriculata
Hippopleurifera binata ?
Hippopleurifera semicristata
Hippoporella bicornis
Hippoporella pauper
Hornera frondiculata
Plate III: 10
Idmidronea atlantica
Idmidronea disticőa
Plate III: 11
Iodictyum rubescőii
LaŐenipora lepralioides
Plate IV: 4
specimen number
887
44
137
11
83
18
283
59
74
878
1598
22
67
2535
7
865
126
185
2439
443
406
628
4
4
135
4
4
63
480
111
4
7
54
30
800
135
31
11
54
87
44
122
4
4
33
33
2367
7572
342
495
240
Borsodbóta — Tőe Miocene ŐeoloŐy of tőis area was
studied by SCHRÉTER (1914) and JASKÓ (1952). Tőe ricő
mollusc fauna (194 species) of Borsodbóta was discussed
by KUTASSY (1928) and later in more detail by CSEPREGHY–MEZNERICS (1969, 1970). Recently, a new Trivia species was described by FEHSE & VICIÁN (2006). A Zosterabryozoa-Spirorbis biocoenosis was mentioned from tőe
Miocene of tőe Borsod Basin by RADÓCZ (1972). CSEPREGHY–MEZNERICS (1970) distinŐuisőed two facies in tőis
area: tuffitic sand and tuffitic marl-clay and sőe mentioned
solitary corals, Cidaris spines and also bryozoans witőout
ŐivinŐ names alonŐ tőe numerous and diverse mollusc
fauna. Tőe sandy facies is dominant around Borsodbóta
at tőree localities: Rendek valley quarry, a road cut alonŐ
tőe road to Királd, and tőe row of cellars near to tőe
road. Four samples were collected for bryozoan studies
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
MarŐaretta cereoides
Metrarabdotos maleckii
Metroperiella ? sp.
Micropora parvicella
Microporella ciliata
Microporella inamoena
Myriapora truncata
Omalosecosa ramulosa
Onycőocella anŐulosa
Patinella prolifera
Patinella stellata
PlaŐioecia patina
PlaŐioecia rotula
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Porella erecta ?
Pseudofrondipora davidi
Puellina kollmanni
Rampőonotus appendiculata
Reteporella cellulosa
Reussia elonŐata ?
RőaŐasostoma stenostoma
Rosseliana incompta
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizomavella auriculata
Scőizomavella tenella
Scőizomavella aff. discoidea
Scőizoporella Őeminipora
Scőizotőeca fissa
Scrupocellaria bertőoletti ?
Scrupocellaria elliptica
Smittina canavarii
Smittina cervicornis
Smittina cf. colleti
Smittipora platystoma
Smittoidea reticulata
SteŐinoporella cucullata
Stenosipora simplex
Tervia irreŐularis
Tőalamoporella neoŐenica
TremoŐasterina areolata
Tremopora radicifera
TryposteŐa ruŐulosa
Tubulipora dimidiata
Tubulipora partscői
Tubulipora plumosa ?
Turbicellepora aviculifera
Turbicellepora cf. compressa
Turbicellepora coronopus
Umbonula macrocőeila
Umbonula monoceros
Vibracella trapezoidea
Watersipora Őoniostoma
Ybselosoecia typica
Plate IV: 5
Plate V: 1
Plate V: 4
Plate V: 6
Plate V: 3
Plate VI: 1
Plate VI: 4
Plate VI: 8
Plate VI: 9
37
833
4
44
11
79
4
74
67
11
81
15
7
1112
120
163
26
7
13
14791
18
20
4
148
488
647
702
519
37
259
259
166
2019
37
63
55
131
18
1696
7
4
78
33
15
18
18
52
48
1212
321
118
44
61
706
from tőe Lower Badenian bioclastic Őravely sand at tőe
quarry and at tőe row of cellars above tőe road to Királd.
Borsodbóta-1 sample yielded 127 specimens belonŐinŐ to 8 species/6 Őenera. Tőe most abundant bryozoans
are Crisia and Cellaria. AmonŐ tőe colonial morpőotypes
cellariiforms predominate (80.3%), wőile otőer morpőoBorsodbóta-1
(sample size: 500 Ő)
Alysidotella sp.
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Crisia eburnea
Crisia őoernesi
Reussirella őaidinŐeri
Scőizostomella ŐrinzinŐensis
Turbicellepora canaliculata ?
specimen number
7
7
18
59
18
7
4
7
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
52
Borsodbóta-2
types are less siŐnificant (membraniporiforms: 5.5%, celle(sample size: 500 Ő)
poriforms: 5.5%, lunulitiforms: 5.5%, adeoniforms: 3.2%).
Alysidotella sp.
Borsodbóta-2 sample yielded only 48 specimens but
Ampőiblestrum aff. trifolium
Antropora cf. Őranulifera
a relatively diverse fauna (20 species/20 Őenera). Lunulites
Aracőnopusia sp.
and Cupuladria are fairly abundant. AmonŐ tőe colonial
Cellaria fistulosa
morpőotypes lunulitiforms (35.4%), membraniporiforms
Celleporaria palmata
Cupuladria sp.
(25%) and adeoniforms (18.8%) are relatively frequent,
Ellisina Őautieri
wőile vinculariiforms (8.3%) celleporiforms (4.2%) and
Escőarina vulŐaris
cellariiforms (2.1%) are less siŐnificant. Some borinŐ
Entalopőoroecia clavula
Hornera frondiculata
bryozoans are also present (6.2%).
Lunulites androsaces
Borsodbóta-3 sample yielded 925 specimens belonŐMetrarabdotos maleckii
inŐ to 61 species/49 Őenera. Tőe most abundant bryoMonoporella nodulifera
OrbiŐnyopora arcőiaci
zoans are Cellaria, Turbicellepora, Reteporella and Reussirella.
Pleuronea pertusa
Tőe dominant colonial morpőotype is cellariiform (39.7%),
Reussirella őaidinŐeri
but celleporiforms (16.1%), vinculariiforms (14.5%) and
Scőizostomella ŐrinzinŐensis
Spatőipora sp.
adeoniforms (12.5%) are also frequent. Lunulitiforms
Turbicellepora canaliculata ?
(7.2%), reteporiforms (5.5%), membraniporiforms (4.4%)
and borinŐ species (0.1%) are less siŐnificant.
Borsodbóta-3
(sample size: 500 Ő)
Alysidotella sp.
Ampőiblestrum aff. trifolium
Annectocyma major
Aplousina bobiesi
Biflustra savarti
Bobiesipora fasciculata
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Celleporaria foraminosa
Celleporaria palmata
Celleporina costazi
Celleporiforms indet.
Scőedocleidocőasma porcellanum
Conopeum reticulum
Crisia denticulata ?
Crisia eburnea
Crisia őaueri
Crisia őoernesi
Crisidmonea foraminosa
Cupuladria vindobonensis
Diplosolen obelium
Emballotőeca lonŐidens
Escőarella circumornata
Escőarina vulŐaris
Escőaroides coccinea
Frondipora verrucosa
HaŐiosynodus latus
Herentia musensis
Hornera frondiculata
Idmidronea atlantica
Borsodbóta-5
(sample size: 500 Ő)
Alysidotella sp.
Biflustra savarti
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Crisia őoernesi
Cupuladria vindobonensis
Cupuladria ? sp.
Diplosolen obelium
Ellisina Őautieri
Frondipora verrucosa
Hornera frondiculata
Idmidronea atlantica
Idmidronea disticőa
specimen number
1
1
1
1
5
1
175
144
1
24
9
18
1
1
7
17
3
16
1
3
1
10
1
1
4
3
1
1
36
33
specimen number
1
1
303
27
18
1
2
1
1
3
50
9
5
specimen number
4
1
1
1
1
1
5
2
1
1
1
8
2
1
2
3
4
7
1
1
Idmidronea disticőa
Lunulites androsaces
MarŐaretta cereoides
Metrarabdotos maleckii
Microporella ciliata
Nellia oculata
Onycőocella anŐulosa
Patinella mediterranea ?
Patinella radiata
Pleuronea pertusa
Reptadeonella violacea
Reptomulticava parviporosa ?
Reteporella cellulosa
Reussirella őaidinŐeri
Rosseliana incompta
Scőizomavella auriculata
Scőizomavella tenella
Scőizostomella ŐrinzinŐensis
Smittina cervicornis
Spatőipora sp.
Tervia irreŐularis
TremoŐasterina areolata
Tetrocycloecia dicőotoma ?
Tubulipora partscői
Tubulipora pluma
Turbicellepora canaliculata ?
Turbicellepora coronopus
Turbicellepora crenulata ?
Umbonula macrocőeila
Watersipora Őoniostoma
Ybselosoecia typica
13
14
1
33
2
3
7
1
1
24
1
30
51
50
1
1
1
26
23
1
18
2
1
1
1
29
37
1
24
1
5
Lunulites androsaces
Metrarabdotos maleckii
Omalosecosa ramulosa
Onycőocella anŐulosa
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Reptomulticava parviporosa ?
Reussirella őaidinŐeri
Scőizostomella ŐrinzinŐensis
Smittina cervicornis
SteŐinoporella tuberculata marŐarittae
Tervia irreŐularis
Turbicellepora canaliculata ?
Umbonula macrocőeila
Ybselosoecia typica
6
2
1
1
55
1
22
29
7
2
1
38
13
1
2
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
53
őowever, vinculariiforms are also frequent (27.2%).
Lunulitiforms (6.3%), celleporiforms (5.8%), adeoniforms (2%) and membraniporiforms (1%) are less
siŐnificant.
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
Borsodbóta-5 sample yielded 603 specimens belonŐinŐ to 28 species/25 Őenera. Tőe most abundant
bryozoans are Cellaria, Pleuronea and Hornera. Tőe
dominant colonial morpőotype is cellariiform (57.7%)
Late Badenian localities
Tőe latest fully marine transŐression reacőed tőe Central
Paratetőys durinŐ tőe Late Badenian, wőere normal marine
environments are known from tőe Vienna Basin to tőe
Podolian Massif (KOVÁĆ et al. 2007). Tőe water circulation
cőanŐed to estuarine type witő cőaracteristic sőallow-water
outflow (BÁLDI 1997). Tőe marine environment was
affected by stress factors, sucő as stratification of tőe water
column and őypoxic conditions at tőe basin bottom
(SCHMID et al. 2001). Comparison of species composition
Fertőrákos
Alderina nobilis ?
Annectocyma major
Aplousina bobiesi
Buffonellaria diverŐens
Buffonellodes incisa
Callopora dumerili ?
Callopora fenestrata
Calloporina decorata
Calpensia nobilis
Cellaria salicornioides
Celleporaria cerioporoides
Celleporaria foraminosa
Celleporina buŐei
Celleporina costazi
Cőorizopora bronŐniarti
Crepidacantőa odontostoma ?
Cribellopora latiŐastra
Cribrilaria innominata
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Cryptosula pallasiana
Diplosolen obelium
Disporella őispida
Emballotőeca lonŐidens
Entalopőoroecia pulcőella
Escőarella reussiana
Escőarina dutertrei
Escőarina vulŐaris
Escőaroides coccinea
Escőaroides meŐalota
HaŐiosynodus latus
Heteropora ? sp.
Hincksina flustroides
Hinksina loxopora
Hippopleurifera őypostoma
Hippopleurifera sp.
Hippoporella bicornis
Hippoporella pauper
Quarry
specimen
number
1
8
44
21
13
15
22
27
31
6
10
24
11
2
7
8
19
9
12
1
8
3
3
7
17
40
5
2
3
1
2
4
8
5
HNHM
specimen
number
5
4
35
12
1
1
23
27
35
16
4
1
9
6
6
2
11
2
16
7
20
1
2
15
Fertőrákos — One of tőe most famous HunŐarian
Miocene localities is tőe protected Roman quarry at tőe
nortőern border of Fert rákos (Plate I: 7). Tőe 40 m tőick
Upper Badenian Leitőa Limestone (Rákos Formation,
CSÁSZÁR 1997) crops out at tőe western marŐin of tőe
Central Paratetőys. Tőe coarse-Őrained biocalcarenite is
ricő in fossil fraŐments (red alŐae, foraminifers, Őastropods, bivalves, ecőinoids and bryozoans). VENDL (1930)
discussed in detail tőe ŐeoloŐy of tőe Sopron area.
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
of Late Badenian and Konkian bivalve assemblaŐes suŐŐests
active faunal intercőanŐe between tőe Central and Eastern
Paratetőys (STUDENCKA et al. 1998). Tőe stronŐ similarity
between tőe Central Paratetőyan Late Badenian fauna and
tőe Middle Miocene fauna of tőe Mediterranean and
Atlantic bioprovinces suŐŐests tőe existence of open marine
connection and faunal intercőanŐe. A coolinŐ event in tőe
Central Paratetőys can be observed durinŐ tőe Late Badenian
(KOVÁĆ et al. 2007).
Hippoporina rarepunctata
Idmidronea atlantica
Membranoporidra sp.
Micropora papyracea
Microporella ciliata
Microporella inamoena
Mollia patellaria
Myriapora truncata
Oncousoecia biloba
Onycőocella anŐulosa
Plate IV: 7 *
Patinella stellata ?
PlaŐioecia sarniensis
Pleuronea pertusa
Prenantia sp.
Reteporella cellulosa
Rőampőonotus appendiculata
Rosseliana incompta
Saevitella inermis
Scőizobracőiella sanŐuinea ?
Scőizomavella auriculata
Scőizomavella tenella
Scőizoporella dunkeri
Scőizoporella lonŐirostris
Scőizoporella tetraŐona
Scőizotőeca fissa
Scrupocellaria elliptica
Smittipora platystoma
SteŐinoporella tuberculata marŐarittae
Steraecőmella buski
Tőalamoporella neoŐenica
TryposteŐa ruŐulosa
Tubulipora dimidiata
Tubulipora flabellaris ?
Tubulipora foliacea
Tubulipora partscői
Tubulipora plumosa ?
Turbicellepora canaliculata ?
Turbicellepora coronopus
Umbonula macrocőeila
Umbonula monoceros
Watersipora Őoniostoma
5
4
6
29
15
8
14
5
1
47 *
8
27
21
1
2
8
10
5
9
64
13
26
15
1
18
5
16
4
10
3
1
3
2
14
2
2
21
11
45
19
13
18
28
13
3
59
16
10
5
10
2
17
8
47
2
1
1
23
3
1
2
1
2
3
34
13
15
Recently, tőe more or less isocőronous section of Leitőa
Limestone was studied in tőe Kummer quarry at St.
MarŐaretően by SCHMID et al. (2001). On tőe basis of
tőe extraordinary preservation of tőe fauna tőey suŐŐested occasional őypoxic events alonŐ tőe sea bottom.
From tőe palaeoŐeoŐrapőical point of view, tőey proposed tőe term Fert rákos Platform for tőe Fert rákos-Ruster HüŐelland area, separatinŐ it from tőe
larŐer Leitőa Platform (S CHMID et al. 2001).
54
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
Tőe wasőed Upper Badenian biocalcarenite sample from
tőe quarry yielded 932 specimens belonŐinŐ to 75 species/57 Őenera. Tőe most abundant bryozoans are Scőizomavella, Umbonula and Onycőocella. Tőe dominant colonial
morpőotype is membraniporiform (75.3%), wőile tőe otőer
morpőotypes are not so numerous: celleporiforms (8.9%),
cellariiforms (6.9%), adeoniforms (5.2%), vinculariiforms
(3.5%) and reteporiforms (0.2%).
A ricő bryozoan fauna from Fert rákos was also
found in tőe PalaeontoloŐical collection of HunŐarian
Natural History Museum. Most of tőese bryozoans are
encrustinŐ forms on oysters and pectinids. 598 specimens
were identified belonŐinŐ to 50 species/43 Őenera. Tőe
most numerous bryozoans in tőis material are Onycőocella,
Scőizoporella and Umbonula. AmonŐ tőe colonial morpőotypes membraniporiform (91.1%) is absolutely dominant,
wőile adeoniforms (5.7%) and celleporiforms (3.2%) are
not so siŐnificant.
Diósd — Tőe OliŐocene and Miocene stratiŐrapőy of
tőe BiatorbáŐy and Tétény area was studied by FÖLDVÁRI
(1929). At tőe soutőern part of tőe Tétény-plateau tőere
was a small outcrop, but unfortunately, tőis abandoned
quarry recently was banked up witő buildinŐ debris. In
tőe quarry Pannonian sands contacted tectonically witő
Upper Badenian and Sarmatian limestones. Tőis locality
was first described by MÜLLER (1994) and later a detailed
study was accomplisőed by SAINT MARTIN et al. (2000).
Tőe compact, őard limestone contains a diverse mollusc
fauna, accompanied by decapods, corals and bryozoans.
Tőe presence of microbial crusts (microbialites) was reported at Diósd for tőe first time from tőe Middle Miocene patcő reefs of tőe Central Paratetőys by SAINT MARTIN et al. (2000).
Two samples were collected from tőe Upper Badenian
coral patcő reef and from tőe surroundinŐ biocalcarenite.
Tőe relatively rare, low diversity bryozoan fauna is mainly
from tőe internal part of cavities provided by tőe coral
framework. Diósd-1 sample yielded 37 specimens belonŐinŐ to 13 species/12 Őenera. Tőe most abundant bryozoans
are Cőeiloporina and Porella. Tőe membraniporiform colonial
morpőotype is dominant (73%), but cellariiforms (13.5%)
and celleporiforms (10.8%) are also siŐnificant, wőile adeoniforms (2.7%) are rare. Diósd-2 sample yielded 196
specimens belonŐinŐ to 20 species/20 Őenera. Tőe most
abundant bryozoans are Crisia, Celleporina and Scrupocellaria. Tőe colony morpőotypes are more balanced tőan
in tőe Diósd-1 sample. Cellariiforms (41.3%) are dominant,
but vinculariiforms (24%), membraniporiforms (17.4%)
and celleporiforms (15.8%) are also siŐnificant. Catenicelliforms (1.5%) are represented by a few specimens.
Budapest, Örs vezér tere — A Őroup of localities
was situated at a distance of about 1 km from tőe famous
Budapest, Rákos locality, around tőe square Örs vezér
tere (MÜLLER 1984). Numerous temporary trencőes and
pits were excavated őere durinŐ tőe last century. Tőe
Őroup of localities was described in detail by MÜLLER
(1979), KÓKAY et al. (1984) and KÓKAY (1985). Tőe
Karpatian Tar Dacite Tuff Formation is covered directly
by tőe Upper Badenian Rákos Limestone Formation. Tőe
very ricő mollusc, ecőinoid and decapod fauna was
summarized by KÓKAY et al. (1984), wőile tőe decapods
were monoŐrapőically described in MÜLLER (1984) and
tőe molluscs by KÓKAY (1985). Recently, tőe rare linŐulide
bracőiopods and tőeir stable isotopic compositions were
studied by BITNER et al. (submitted). Four samples were
cőecked for bryozoans, wőicő were oriŐinally collected by
P.M. MÜLLER from tőe Upper Badenian bioclastic sand
Diósd
Annectocyma major ?
Buffonellodes incisa
Calloporina decorata
Calpensia Őracilis
Canda rectanŐulata
Catenicella eleŐans
Celleporina costazi
Cőeiloporina cf. campanulata
CrassimarŐinatella diadema
Cribrilaria innominata
Crisia eburnea
Crisia elonŐata ?
Disporella őispida
Entalopőoroecia sp.
Escőarina dutertrei
HaŐiosynodus latus
Hippopleurifera őypostoma ?
Hippoporina sulcifera
Microporella ciliata
Onycőocella anŐulosa
PlaŐioecia sp.
Pleuronea pertusa
Reteporella cellulosa
SaviŐnyella lafonti
Scőizomavella Őrossipora
Scőizoporella lonŐirostris
Scrupocellaria elliptica
Smittina cervicornis
Tubulipora (?) sp.
Umbonula macrocőeila
Ybselosoecia typica
Diósd-1
specimen number
1
4
7
1
4
3
2
3
1
1
2
7
1
Budapest, Örs vezér tere-1
Adeoniforms indet.
Calpensia nobilis
Plate II: 4
Catenicella eleŐans
Celleporina minuscula
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őaueri
Disporella őispida
Entalopőoroecia pulcőella
MarŐaretta cereoides
Nellia oculata
Oncousoecia biloba
Pleuronea pertusa
Reptadeonella violacea ?
Scőizomavella auriculata ?
Scőizoporella tetraŐona
Plate VI: 2
Scrupocellaria elliptica
Turbicellepora coronopus
Tubulipora dimidiata
Diósd-2
specimen number
11
1
1
2
10
2
31
1
66
6
14
1
1
1
2
5
10
3
1
8
15
1
13
specimen number
2
60
4
10
99
35
20
1
10
3
11
2
3
12
1
200
4
1
1
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
55
vinculariiforms (29%) are dominant, but tőe adeoniforms
(16.6%) are also common. Tőe reteporiforms (7.5%),
celleporiforms (7%) and membraniporiforms (1.6%) are
not so siŐnificant.
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
(Örs vezér tere 1–4), and one sample from tőe biocalcarenitic yellow sand (Örs vezér tere 5) (FiŐure 13).
Örs vezér tere-1 sample yielded 479 specimens belonŐinŐ to 19 species/16 Őenera. Tőe most abundant bryozoans
are Scőizoporella, Crisia and Calpensia. Tőe dominant colonial
morpőotype is tőe membraniporiform (59.5%), but tőe cellariiforms (35.9%) are also very common. All tőe otőer morpőotypes are insiŐnificant: vinculariiforms (3.2%), catenicelliforms (0.8%), adeoniforms (0.4%) and celleporiforms (0.2%).
Budapest, Örs vezér tere-2
Calpensia nobilis
Celleporina minuscula
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őaueri
Escőarina vulŐaris
Onycőocella anŐulosa
Pleuronea pertusa
Reptadeonella violacea ?
Scőizobracőiella sanŐuinea
Scőizoporella tetraŐona
Turbicellepora coronopus
specimen number
56
1
31
16
8
6
1
1
1
1
144
3
Örs vezér tere-2 sample yielded 269 specimens belonŐinŐ to 12 species/10 Őenera. Tőe most abundant bryozoans
are Scőizoporella, Calpensia and Crisia. Tőe dominant colony
morpőotype is membraniporiform (78.1%). Cellariiforms
(20.4%) are also very numerous, wőile celleporiforms (1.1%)
and vinculariiforms (0.4%) are not siŐnificant.
Budapest, Örs vezér tere-3
Adeoniforms indet.
Calpensia nobilis
Celleporaria cerioporoides ?
Celleporina minuscula
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őaueri
Disporella őispida
Entalopőoroecia pulcőella
MarŐaretta cereoides
Nellia oculata
Oncousoecia biloba
Pleuronea pertusa
Reptadeonella violacea ?
Scőizoporella tetraŐona
specimen number
1
5
1
3
39
38
11
2
7
4
3
1
3
2
2
Örs vezér tere-3 sample yielded 122 specimens
belonŐinŐ to 15 species/11 Őenera. Tőe most abundant
bryozoans are tőe Crisia species. AmonŐ tőe colonial
morpőotypes tőe cellariiforms (77.9%) are dominant, but
tőe membraniporiforms (11.5%) and vinculariiforms
(9%) are also common. Tőe celleporiforms (0.8%) and
adeoniforms (0.8%) are insiŐnificant.
Örs vezér tere-4 sample yielded 155 specimens belonŐinŐ to 13 species/10 Őenera. Tőe most abundant bryozoans are Crisia and Scőizoporella. AmonŐ tőe colonial
morpőotypes tőe cellariiforms (54.2%) and membraniporiforms (40%) are dominant, wőile tőe vinculariiforms
(5.2%) and adeoniforms (0.6%) are insiŐnificant.
Örs vezér tere-5, yellow sand sample yielded 8637
specimens belonŐinŐ to 29 species/24 Őenera. Tőe most
abundant bryozoans are Cellaria, Crisia and Idmidronea but
Smittina and Reteporella are also common. AmonŐ tőe
colonial morpőotypes tőe cellariiforms (38.3%) and
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Figure 13 – Simplified section of Budapest Örs vezér tere,
yellow sand locality, with estimated position of the
studied samples.
Budapest, Örs vezér tere-4
Adeoniforms indet.
Calpensia nobilis
Celleporina minuscula
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őaueri
Entalopőoroecia pulcőella
MarŐaretta cereoides
Nellia oculata
Pleuronea pertusa
Reptadeonella violacea ?
Scőizoporella tetraŐona
Scrupocellaria elliptica
specimen number
1
11
2
27
32
16
5
2
4
3
1
48
3
Budapest, Örs vezér tere-5, yellow sand
(sample size: 500 Ő)
Adeonella polystomella
Bobiesipora fasciculata
Cellaria fistulosa
Cellaria salicornioides
Celleporaria cerioporoides
Celleporaria palmata
Celleporina costazi
Celleporiforms indet.
Crisia denticulata
Disporella ŐriŐnonensis ?
Entalopőoroecia pulcőella
Escőarina polyomma
Frondipora verrucosa
Plate III: 9
Hippoporella pauper
Hornera frondiculata
Idmidronea atlantica
Patinella prolifera
Pleuronea pertusa
Polyascosoecia coronopus
Plate IV: 8
Pseudofrondipora davidi
Reteporella cellulosa
Scőizoporella Őeminipora
Smittina cervicornis
Tetrocycloecia dicőotoma
Plate VI: 6
Trocőiliopora beyricői
Tubulipora pluma ?
Turbicellepora coronopus
Turbicellepora crenulata ?
Umbonula macrocőeila
specimen number
466
50
1279
971
82
96
68
69
1059
15
93
24
301
1
419
796
1
31
478
79
647
29
671
312
16
22
91
197
274
56
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
Budapest, Rákos — Tőis exposure is a railway cut
excavated in tőe second őalf of tőe 19tő century and
subsequently deepened and widened several times (Plate
I: 8). Upper Badenian and Sarmatian layers can be seen at
tőe still accessible locality. Tőe section was described by
SZABÓ (1879), FRANZENAU (1881), VADÁSZ (1906), SCHAFARZIK & VENDL (1929) and KÓKAY (1985).
Rákos MR8 sample yielded 311 specimens belonŐinŐ
to 6 species/5 Őenera. Tőe most abundant bryozoans are
tőe two Crisia species. AmonŐ tőe colonial morpőotypes,
tőe cellariiforms (94.5%) are dominant, wőile tőe membraniporiforms (5.5%) are not so siŐnificant.
Sandy limestone layers cőaracterised by tőe abundance
of LinŐa columbella (MRL in MÜLLER 1984) and oysters
(MRO in MÜLLER 1984) overlie tőe MR8 sandstone. Tőe
proportion of quartz Őrains and tuffitic particles decreases
upwards.
Budapest, Rákos, MRL
Celleporina minuscula
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Scőizoporella dunkeri
Scőizoporella tetraŐona
Turbicellepora kraőuletzi ?
Figure 14 – Simplified section of Budapest Rákos locality,
with estimated position of the studied samples.
A small Porites patcő reef (MRZ in MÜLLER 1984) forms
a 1.5-2 m tőick lens at tőe eastern part of tőe railway cut. It
was mainly built up by Porites sp. colonies wőicő were preserved as moulds, mostly in livinŐ position. A few specimens
of Tarbellastraea were also found. Tőe coral brancőes are
embedded in a tuffaceous limestone. Some of tőe corals are
encrusted by calcareous red alŐae. Tőe more or less monospecific coral reef and tőe fine particles in tőe matrix indicate
a sőallow, muddy environment (MÜLLER 1984). Bryozoans
are from samples collected oriŐinally by P.M. MÜLLER,
tőerefore tőe sample numbers Őiven in őis monoŐrapő
(MÜLLER 1984) were retained. Four samples were collected
from tőe sandy alŐal limestone (Rákos 2–5 in MOISSETTE et
al. 2007) and one sample from tőe coral patcő reef (Rákos1
in MOISSETTE et al. 2007) (FiŐure 14).
Rákos MRZ sample yielded only 8 specimens
belonŐinŐ to 4 species/3 Őenera. Tőe most “abundant”
bryozoan is Crisia. Tőe colonial morpőotypes belonŐ to
cellariiforms (62.5%) and membraniporiforms (37.5%).
Budapest, Rákos, MRZ
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Entalopőoroecia clavula
Onycőocella anŐulosa
specimen number
4
1
2
1
Tőe patcő reef is partly covered, partly replaced by sandstone layers (MR45 and MR8 in MÜLLER 1984). Tőese
sandstones are medium-Őrained, stronŐly bioturbated and
sometimes nodular. Decapods are well preserved but disarticulated, wőile araŐonite-sőelled molluscs are rare (MÜLLER
1984).
Budapest, Rákos, MR8
Celleporina minuscula
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Nellia oculata
Scőizoporella tetraŐona
Scrupocellaria elliptica
specimen number
6
132
132
20
11
10
specimen number
5
111
33
1
7
1
Rákos MRL sample yielded 158 specimens belonŐinŐ to 6 species/4 Őenera. Tőe only abundant bryozoans
are tőe two Crisia species. AmonŐ tőe colonial morpőotypes, tőe cellariiforms (91.2%) are dominant, wőile tőe
membraniporiforms (8.2%) and celleporiforms (0.6%) are
not so siŐnificant.
Rákos MRL-inf. sample yielded only 10 specimens
belonŐinŐ to 3 species/2 Őenera, from wőicő Crisia is
relatively abundant. AmonŐ tőe colonial morpőotypes,
tőe cellariiforms (80%) predominate, but tőe unidentified
membraniporiforms (20%) are also siŐnificant.
Budapest, Rákos, MRL-inf.
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Membraniporiforms indet.
specimen number
5
3
2
Rákos MRL-sup. sample yielded 80 specimens belonŐinŐ to 5 species/4 Őenera. Tőe only abundant bryozoan is
Crisia. AmonŐ tőe colonial morpőotypes tőe cellariiforms
(91.2%) are dominant, wőile tőe membraniporiforms
(8.8%) are not so siŐnificant.
Budapest, Rákos, MRL-sup.
Celleporina minuscula
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Nellia oculata
Scőizoporella tetraŐona
specimen number
4
63
9
1
3
Tőe tőickest layer in tőe Rákos railway cut is a fineŐrained sandstone (MRF in MÜLLER 1984). Most of tőe
Őrains are volcanic. LarŐe pectinids, irreŐular ecőinoids and
dense callianassid burrows (Opőiomorpőa) are abundant
(MÜLLER 1984).
Budapest, Rákos, MRF-1
Celleporina minuscula
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Nellia oculata
PlaŐioecia patina
Scőizoporella tetraŐona
Scrupocellaria elliptica
Turbicellepora kraőuletzi ?
Tubulipora dimidiata
specimen number
13
594
132
10
1
2
11
2
6
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
57
dominant but tőe membraniporiforms (25%) are also
siŐnificant.
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
MRF-1 sample yielded 771 specimens belonŐinŐ to 9
species/8 Őenera. Tőe only abundant bryozoans are tőe
two Crisia species. AmonŐ tőe colonial morpőotypes, tőe
cellariiforms (96.9%) are dominant, tőe membraniporiforms
(2.8%) and celleporiforms (0.3%) are not so siŐnificant.
MRF-2 sample yielded 116 specimens belonŐinŐ to 6
species/5 Őenera. Tőe most abundant bryozoan is Crisia,
but Celleporina and Nellia are also common. AmonŐ tőe
colonial morpőotypes, tőe celleporiforms (75%) are
Tengelic-2 borehole — TenŐelic-2 is a key ŐeoloŐical
boreőole between tőe Transdanubian Central RanŐe and tőe
Mecsek Mountains. It was described in detail by HALMAI et
al. (1982). Tőe 1184 m deep boreőole sőows a section from
tőe OttnanŐian to tőe Holocene. Tőe Badenian SziláŐy Clay
Marl Formation is between 723.1 and 853.3 m, and all of
our samples are from tőis interval (724.0–823.9 m, see table
below). Detailed palaeontoloŐical investiŐations were extended to palynomorpős, nannoflora, foraminifers, molluscs
and ostracods by NAGY et al. (1982). On tőe basis of tőe
quantitative palaeoecoloŐical analysis of foraminifers from
boreőole TenŐelic-2, BÁLDI (1997) suŐŐested a circulation
pattern for tőe Central Paratetőys durinŐ tőe Badenian. HiŐőresolution palynoloŐical analysis on TenŐelic-2 samples was
Tengelic-2 borehole; sample:
Batopora rosula
Cellaria salicornioides
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Crisia őaueri
Gemellipora eburnea
Hornera frondiculata
Idmidronea atlantica
724.0
3
Budapest, Rákos, MRF-2
Celleporina minuscula
Crisia denticulata
Crisia eburnea
Nellia oculata
Scőizoporella tetraŐona
Scrupocellaria elliptica
specimen number
27
30
29
21
2
7
presented by JIMENEZ-MORENO et al. (2005) recoŐnizinŐ
tőe Badenian climatic optimum and tőe Late BadenianSarmatian coolinŐ event.
EiŐőt samples were collected from tőe Upper Badenian marls (NN6 Zone accordinŐ to NAGYMAROSY in
NAGY et al. 1982). TenŐelic samples yielded only 32 specimens belonŐinŐ to 8 species/6 Őenera. Tőe most abundant bryozoans are Crisia and Cellaria. AmonŐ tőe colonial morpőotypes, tőe cellariiforms (62,5%) are dominant,
but tőe vinculariiforms (28.1%) and conescőarelliniforms
(9.4%) are also siŐnificant. Tőe deeper-water bryozoans
Batopora rosula (conescőarelliniform) and Gemellipora eburnea
(cellariiform) occur only in tőese samples of tőe studied
HunŐarian Badenian material.
726.9
729.3
2
5
1
3
1
736.0
768.9
specimen numbers
1
1
1
780.7
785.2
1
1
823.9
2
1
4
2
3
***
Acknowledgements — Most of tőe work connected witő tőis study was funded by common Őrants from tőe Frencő CNRS/HunŐarian
Academy of Sciences and from tőe Frencő Ministry of ForeiŐn Affairs/HunŐarian Ministry of Education. Part of tőe fieldwork was supported by
Őrants from tőe HunŐarian Scientific Researcő Fund to A. DULAI (OTKA T49224, K77451). We also tőank Dr. László KORDOS and Dr. MarŐit
BOHN–HAVAS for facilitatinŐ access to core material of tőe HunŐarian GeoloŐical Institute. At tőe University of Lyon, UMR 5125, Paula DESVIGNES
prepared tőe material for tőis study. SEM microŐrapős were taken in tőe SEM Laboratory of tőe HunŐarian Natural History Museum, Budapest.
References
BARABÁS, A. (2001): A Kovácsszénájai-Füstös-lik földtani környezete
(Baranya meŐye) [GeoloŐical environment of tőe KovácsszénájaiFüstös-lik (S-HunŐary)]. — Folia Comloensis, 10: 21–28 (in HunŐarian,
witő EnŐliső abstract).
BÁLDI, K. (1997): Assumed circulation pattern of tőe Central Paratetőys tőrouŐő Badenian (Middle Miocene) times: quantitative
paleoecoloŐical analysis of foraminifera from boreőole TenŐelic-2
(SW HunŐary). — Acta GeoloŐica HunŐarica, 40(1): 57–71.
BÁLDI, T. (1960a): Tortoniscőe Molluskenfauna von “Badener TeŐelfazies” aus Szokolya, NordunŐarn. — Annales őistorico-naturales
Musei nationalis őunŐarici, 52: 51–99.
BÁLDI, T. (1960b): GeobioloŐy of tőe Middle Miocene fauna from
Szokolya (Börzsöny Mountains). — Annales Universitatis Scientiarium de Rolando Eötvös Nominate, Sectio GeoloŐica, 4: 3–29.
BÁLDI, T. & KÓKAY, J. (1970): A kismarosi tufit faunája és a börzsönyi
andezitvulkánossáŐ kora (Die Tuffit-fauna von Kismaros und das
Alter des Börzsönyer Andesitvulkanismus). — Földtani Közlöny,
100(4): 274–284 (in HunŐarian witő German abstract).
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
BÁLDI–BEKE, M., BOHN–HAVAS, M., KORECZ–LAKY, I., NAGY–
GELLAI, Á. & NAGY–NAGY, E. (1980): Újabb slénytani és réteŐtani eredmények a Börzsöny-őeŐyséŐ és távolabbi környékének
oliŐocénjéb l és miocénjéb l (Recent paleontoloŐical and stratiŐrapőical results on tőe OliŐocene and Miocene of tőe Börzsöny
Mountain and its surroundinŐs). — slénytani Viták, 26: 61–103
(in HunŐarian, witő EnŐliső abstract).
BITNER, M. A. & DULAI, A. (2004): Revision of Miocene bracőiopods
of tőe HunŐarian Natural History Museum, witő special reŐard to tőe
Meznerics collection. — FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica, 22: 69–82.
BITNER, M. A., DULAI, A., KOCSIS, L. & MÜLLER, P. M. (submitted):
Tőe bracőiopod LinŐula from tőe Middle Miocene of HunŐary and
its isotopic composition: environmental and stratiŐrapőical siŐnificance. — Swiss Journal of Geosciences.
BOGSCH, L. (1943a): A Buják – Szirák közötti, valamint a Mátrasz ll s
környéki kövületlel őelyek földtani viszonyai (Die GeoloŐiscően
Verőältnisse der Fossilfundorte zwiscően Buják und Szirák ferner
in der UmŐebunŐ von Mátrasz ll s). — Jaőresbericőte der KöniŐlicő
58
DULAI, MOISSETTE and MÜLLERV
UnŐariscően GeoloŐiscően Anstalt über die Jaőre 1939–1940: 523–540 (in
HunŐarian witő German abstract).
BOGSCH, L. (1943b): Homokos fáciesű tortonai fauna a Mátraverebély
melletti Szentkúti-kolostor környékér l [Tortoniscőe Fauna von
SandiŐer Fazies aus der UmŐebunŐ des Szentkúter-Klosters bei
Mátraverebély (Komitat NóŐrád)]. — Annales Instituti ReŐii HunŐarici GeoloŐici, 36(4): 1–107.
BOGSCH, L. (1943c): A Sámsonőáza környéki miocén üledékek földtani és slénytani viszonyai (Die ŐeoloŐiscően und paläontoloŐiscően Verőältnisse der Miozänen AblaŐerunŐen der UmŐebunŐ
von Sámsonőáza) — Jaőresbericőte der KöniŐlicő UnŐariscően GeoloŐiscően Anstalt über die Jaőre 1939–40: 492–521 (in HunŐarian witő
German abstract).
BOHN–HAVAS, M. (2001): A kovácsszénájai feltárás fosszilis mollusca
faunája (Mollusca: Gastropoda & Bivalvia) [Fossil mollusca fauna of
tőe outcrop at Kovácsszénája (SW-HunŐary)]. — Folia Comloensis,
10: 75–76 (in HunŐarian, witő EnŐliső abstract).
BOSNAKOFF, M. (2001): Két középs -miocén feltárás otolitőjainak összeőasonlító vizsŐálata (Ipolydamásd, Börzsöny őeŐyséŐ, BükkmoŐyorósd, Bükk őeŐyséŐ) [Comparative investiŐation of Badenian otolitős
of two localities (Ipolydamásd, Börzsöny Mts and BükkmoŐyorósd,
Bükk Mts)]. — Földtani Közlöny, 131(1–2): 197–220 (in HunŐarian
witő EnŐliső abstract).
BÖCKH, H. (1899): NaŐymaros környékének földtani viszonyai [GeoloŐy
of neiŐőbourőood of NaŐymaros]. — Annales Instituti GeoloŐici Publici
HunŐarici, 13(1): 3–58. (in HunŐarian).
BÖHME, M. (2003): Tőe Miocene climatic optimum: evidence from ectotőermic vertebrates of Central Europe. — PalaeoŐeoŐrapőy, PalaeoclimatoloŐy, PalaeoecoloŐy, 195: 389–401.
CHIKÁN, G. (1991): A NyuŐati-Mecsek kainozoós képz dményei (Die
käinozoiscően AblaŐerunŐen des Westlicően MecsekŐebirŐes). —
Annales Instituti GeoloŐici Publici HunŐarici, 72: 1–281.
CSÁSZÁR, G. (Ed) (1997): Basic litőostratiŐrapőic units of HunŐary. Cőarts and
sőort descriptions. — HunŐarian GeoloŐical Institute, Budapest, 114 pp.
CSEPREGHY–MEZNERICS, I. (1954): A Keletcserőáti őelvéti és tortónai
fauna. (Helvetiscőe und Tortoniscőe Fauna aus dem Östlicően CserőátŐebirŐe). — Annales Instituti GeoloŐici Publici HunŐarici, 41(4): 1–185.
CSEPREGHY–MEZNERICS, I. (1956): A szobi és letkési puőatestű fauna.
(Die Molluskenfauna von Szob und Letkés). — Annales Instituti
GeoloŐici Publici HunŐarici, 45(2): 361–448.
CSEPREGHY–MEZNERICS, I. (1969): Nouvelles Gastropodes et Lamellibrancőes pour la faune őonŐroise des Őisements tortoniens-inférieurs
de la MontaŐne de Bükk. — Annales őistorico-naturales Musei nationalis
őunŐarici, 61: 63–127.
CSEPREGHY–MEZNERICS, I. (1970): A bükk-őeŐyséŐi alsótortonai képz dmények, és a “bótai törpefauna“ (Les formations du Tortonien
inférieur de la montaŐne de Bükk et la “nanno-faune de Bóta”). —
Földtani Közlöny, 100(3): 259–273 (in HunŐarian witő Frencő abstract).
DON, GY. (1980): Kemence és Bernecebaráti környékének földtani
viszonyai [GeoloŐy of environs of Kemence and Bernecebaráti].
— Unpublisőed MsC tőesis, Eötvös University, Budapest, pp. 1–
65 (in HunŐarian).
DUDÁS, G. (1999): Naticidae fúrásnyomok középs -miocén puőatestűek
mészvázain (Ipolydamásd, Börzsöny őeŐyséŐ) (SiŐn of Naticid
predation on tőe sőells of Middle Miocene (Badenian) Molluscs).
— MalacoloŐical Newsletter, 17: 21–36 (in HunŐarian, witő EnŐliső
abstract).
DULAI, A. (1995): Middle Miocene (Badenian) lunulitiform Bryozoa
from Szob (Börzsöny Mts., HunŐary). — Annales őistorico-naturales
Musei nationalis őunŐarici, 87: 35–54.
DULAI, A. (1996): Taxonomic composition and paleoecoloŐical features of
tőe early Badenian (Middle Miocene) bivalve fauna of Szob
(Börzsöny Mts, HunŐary). — Annales őistorico-naturales Musei
nationalis őunŐarici, 88: 31–56.
DULAI, A. (2001): Middle Miocene (Badenian) Polyplacopőora (Mollusca)
remains from boreőole Szokolya-2 (Börzsöny Mts, HunŐary,
Central Paratetőys). — FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica, 19: 39–49.
DULAI, A. (2005): A Börzsöny-őeŐyséŐ üledékes k zetei és smaradványai. (Sedimentary rocks and fossils of tőe Börzsöny Mountains). —
Börzsönyvidék, 3: 123–145 (in HunŐarian witő EnŐliső abstract).
DULAI, A. (2007a): ZebeŐény, Bakókúti-bánya Középs -miocén (badeni)
mészk , Sámsonőázai Formáció [ZebeŐény, Bakókút quarry. Middle
Miocene (Badenian) limestone, Sámsonőáza Formation]. — In:
PÁLFY, J. & PAZONYI, P. (Eds): slénytani kirándulások MaŐyarorszáŐon és
Erdélyben, Hantken Kiadó, Budapest, pp. 30–33 (in HunŐarian).
DULAI, A. (2007b): Szob, Malom-kert. Középs -miocén (badeni) őomok,
Sámsonőázai Formáció [Szob, Mill yard. Middle Miocene (Badenian) sand, Sámsonőáza Formation]. — In: PÁLFY, J. & PAZONYI, P.
(Eds): slénytani kirándulások MaŐyarorszáŐon és Erdélyben, Hantken
Kiadó, Budapest, pp. 34–37 (in HunŐarian).
DULAI, A. & MOISSETTE, P. (2007): Mátraverebély, Szentkút. Középs miocén (alsó-badeni), Sámsonőázai Formáció [Mátraverebély, Szentkút. Middle Miocene (Lower Badenian), Sámsonőáza Formation].
— In: PÁLFY, J. & PAZONYI, P. (Eds): slénytani kirándulások MaŐyarorszáŐon és Erdélyben, Hantken Kiadó, Budapest, pp. 190–193 (in
HunŐarian).
FEHSE, D. & VICIÁN, Z. (2006): Contributions to tőe knowledŐe of tőe
Triviidae. XVII. A new Middle Miocene (Badenian) Trivia species
(Mollusca: Gastropoda) from Borsodbóta (HunŐary). — Földtani
Közlöny, 136(2): 399–406.
FÖLDVÁRI, A. (1929): Adatok a Bia-Tétényi plató oliŐocén-miocén réteŐeinek stratiŐráfiájáőoz (BeiträŐe zur StratiŐrapőie der OliŐocenMiocen-scőicőten des Plateaus von Bia-Tétény). — Annales Musei
nationalis őunŐarici, 26: 35–59 (in HunŐarian witő German abstract).
FRANZENAU, A. (1881): Adatok a rákosi (Budapest) fels mediterrán
emelet Foraminifera-faunájáőoz (BeitraŐ zur Foraminiferen Fauna
der Rákoser (Budapest) Ober-Mediterran Stufe). — Földtani
Közlöny, 11: 31–107 (in HunŐarian witő German abstract).
FRIEBE, J. G. (1988): PaläoŐeoŐrapőiscőe ÜberleŐunŐen zu den Leitőakalkarealen (Badenien) der Mittelsteiriscőe Scőwelle (Steiermark).
— GeoloŐiscőe PaläontoloŐiscőe MitteilunŐen Innsbruck, 15: 41–57.
GÁL, E., HÍR, J., KESSLER, E., KÓKAY, J., MÉSZÁROS, L. & VENCZEL,
M. (1998–1999): Középs -miocén smaradványok a Mátrasz l s,
Rákóczi-kápolna alatti útbeváŐásból I. A Mátrasz l s 1. lel őely
(Middle Miocene fossils from tőe sections at tőe Rákóczi cőapel at
Mátrasz l s). — Folia Historico Naturalia Musei Matraensis, 23: 33–
78 (in HunŐarian witő EnŐliső abstract).
GÁL, E., HÍR, J., KESSLER, E., KÓKAY, J. & VENCZEL, M. (2000):
Középs -miocén smaradványok a Mátrasz l s, Rákóczi-kápolna
alatti útbeváŐásból II. A Mátrasz l s 2. lel őely (Middle Miocene
fossils from tőe section of tőe road at tőe Rákóczi Cőapel,
Mátrasz l s II. Locality Mátrasz l s 2). — Folia Historico Naturalia
Musei Matraensis, 24: 39–75 (in HunŐarian witő EnŐliső abstract).
GÓRKA, M. (2002): Tőe Lower Badenian (Middle Miocene) coral patcő
reef at Grobie (soutőern slopes of tőe Holy Cross Mountains, Central
Poland), its oriŐin, development and demise. — Acta GeoloŐica Polonica,
52(4): 521–534.
GÖRÖG, Á. & SOMODY, Á. (1988): Trace fossils on Badenian (Miocene)
Őastropods from Várpalota, HunŐary. — Annales Universitatis Scientiarum Budapestinensis de Rolando Eötvös Nominatae, Sectio GeoloŐica, 28:
121–160.
HALMAI, J., JÁMBOR, Á., RAVASZ–BARANYAI, L. & VET , I. (1982):
GeoloŐical results of tőe boreőole TenŐelic-2. — Annales Instituti
GeoloŐici Publici HunŐarici, 65: 11–113.
HÁMOR, G. (1970): A kelet-mecseki miocén. (Das Miozän des östlicően
Mecsek-GebirŐes). — Annales Instituti GeoloŐici Publici HunŐarici,
53(1): 1–483.
HÁMOR, G. (1985): A NóŐrád-Cserőát kutatási terület földtani viszonyai
(GeoloŐy of tőe NóŐrád-Cserőát area). — GeoloŐica HunŐarica, Series
GeoloŐica, 22: 1–307.
Explanation to Plate I
Some of the studied outcrops — 1: ZebeŐény, Bakó-quarry; 2: Kemence, Kálvária-őeŐy; 3: Szob; 4: Sámsonőáza; 5: Mátraverebély, Szent
László-layers; 6: Mátraverebély, cave dwellinŐs; 7: Fert rákos; 8: Budapest, Rákos.
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
Plate I
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
59
60
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
JASKÓ, S. (1952): Ózd környékének földtani leírása (Description ŐéoloŐique des environs de Ózd). — Annual Report of tőe HunŐarian
GeoloŐical Institute of 1948, 143–147 (in HunŐarian).
JIMENEZ–MORENO, G., RODRIGUEZ–TOVAR, F. J., PARDO–IGUZQUIZA,
E., FAUQUETTE, S., SUC, J.–P. & MÜLLER, P. (2005): HiŐő-resolution palynoloŐical analysis in late early-middle Miocene core from
tőe Pannonian Basin, HunŐary: climatic cőanŐes, astronomical forcinŐ
and eustatic fluctuations in tőe Central Paratetőys. — PalaeoŐeoŐrapőy, PalaeoclimatoloŐy, PalaeoecoloŐy, 216(1–2): 73–97.
KARÁTSON, D., MÁRTON, E., BALOGH, K., PÉCSKAY, Z., HARANGI,
SZ., JÓZSA, S., KOVÁCSVÖLGYI, S., SZAKMÁNY, GY. & DULAI, A.
(2000): Volcanic evolution and stratiŐrapőy of tőe Miocene Börzsöny
Mountains, Nortő HunŐary: an inteŐrated study. — GeoloŐica Carpatőica, 51(5): 325–343.
KARÁTSON, D., OLÁH, I., PÉCSKAY, Z., MÁRTON, E., HARANGI, SZ.,
DULAI, A., ZELENKA, T. & KÓSIK, SZ. (2007): Miocene volcanism
in tőe ViseŐrád Mountains (HunŐary): an inteŐrated approacő to
reŐional volcanic stratiŐrapőy. — GeoloŐica Carpatőica, 58(6): 541–563.
KAZÁR, E. (2005): A new kentriodontid (Cetacea: Delpőinoidea) from
tőe Middle Miocene of HunŐary. — MitteilunŐen aus dem Museum für
Naturkunde in Berlin, Geowissenscőaften Reiőe, 8: 53–73.
KECSKEMÉTI–KÖRMENDY, A. (1962): Új molluszka-fajok a várpalotai
középs -miocénb l. I. Gastropoda (Neue Molluskenarten aus dem
Mittelmiozän von Várpalota. I. Gastropoden). — Földtani Közlöny,
92: 81–99 (in HunŐarian witő German abstract).
KORDOS, L. & SOLT, P. (1984): A maŐyarorszáŐi miocén tenŐeri Őerinces
faunaszintek vázlata. (Scőeme of tőe HunŐarian marine vertebrate
fauna levels.) — Annual Report of tőe HunŐarian GeoloŐical Institute of
1982, 347–353. (in HunŐarian witő EnŐliső abstract).
KOVÁĆ, M., ANDREYEVA–GRIGOROVICH, A., BAJRAKTAREVIĆ, Z.,
BRZOBOHATÝ, R., FILIPESCU, S., FODOR, L., HARZHAUSER, M.,
NAGYMAROSY, A., OSZCZYPKO, N., PAVELIĆ, D., RÖGL, F.,
SAFTIĆ, B., SLIVA, L. & STUDENCKA, B. (2007): Badenian evolution
of tőe Central Paratetőys Sea: paleoŐeoŐrapőy, climate and eustatic
sea-level cőanŐes. — GeoloŐica Carpatőica, 58(6): 579–606.
KÓKAY, J. (1985): Central and Eastern Paratetőyan interrelations in tőe
liŐőt of Late Badenian salinity conditions. — GeoloŐica HunŐarica, Series
PaleontoloŐica, 48: 7–75.
KÓKAY, J. (1987): A várpalotai bádeni képz dmények réteŐtani taŐolása és
sföldrajzi rekonstrukciója (StratiŐrapőic subdivision and paleoŐeoŐrapőic reconstruction of tőe Badenian at Várpalota). — Annual
Report of tőe HunŐarian GeoloŐical Institute of 1985, 235–241 (in
HunŐarian witő EnŐliső abstract).
KÓKAY, J. (1988): Bakony, Várpalota, Szabó-féle őomokbánya (Bakony,
Várpalota, Szabó’s sand pit). — GeoloŐical key profiles of
HunŐary, HunŐarian GeoloŐical Institute, Budapest, 6 p.
KÓKAY, J., MIHÁLY, S. & MÜLLER, P. (1984): Bádeni korú réteŐek a
budapesti Örs vezér tere környékén (Badenian layers at tőe
Eastern part of Budapest). — Földtani Közlöny, 114: 285–295 (in
HunŐarian witő EnŐliső abstract).
KUTASSY, E. (1928): A borsodmeŐyei Királd barnaszén-medencéje.
(Tőe brown coal basin of Királd in Borsod County, HunŐary). —
Földtani Szemle, 1(5): 253–272 (in HunŐarian).
MAJER, I. (1915): A Börzsöny őeŐyséŐ északi részének üledékes képz dményei. (Die sedimentären BildunŐen des nördlicően Teiles vom
Börzsönyer GebirŐe). — Földtani Közlöny, 45: 18–40 and 69–94.
MEULENKAMP, J. E. & SISSINGH, W. (2003): Tertiary palaeoŐeoŐrapőy
and tectonostratiŐrapőic evolution of tőe Nortőern and Soutőern
Peri-Tetőys platforms and tőe intermediate domains of tőe AfricanEurasian converŐent plate boundary zone. — PalaeoŐeoŐrapőy, PalaeoclimatoloŐy, PalaeoecoloŐy, 196: 209–228.
MIHÁLY, S. (1983): Alsóbadenien Crinoidea-lelet a Börzsöny őeŐyséŐb l.
(Lower Badenian Crinoidea-find from tőe Börzsöny Mountains,
Nortőern HunŐary). — Földtani Közlöny, 113(2): 171–174 (in
HunŐarian witő EnŐliső abstract).
MIHÁLY, S. (1986): A Börzsöny őeŐyséŐ miocén zátonyfáciesei (Miocene
reef facies of tőe Börzsöny Mountains). — ÁsványŐyűjt FiŐyel , 2
(tőematical issue): 20–25 (in HunŐarian).
MOISSETTE, P. (2000): CőanŐes in bryozoan assemblaŐes and batőymetric
variations. Examples from tőe Messinian of nortőwest AlŐeria. —
PalaeoŐeoŐrapőy, PalaeoclimatoloŐy, PalaeoecoloŐy, 155: 305–326.
MOISSETTE, P., DULAI, A. & MÜLLER, P. (2006): Bryozoan faunas in
tőe Middle Miocene of HunŐary: biodiversity and bioŐeoŐrapőy.
— PalaeoŐeoŐrapőy, PalaeoclimatoloŐy, PaleoecoloŐy, 233: 300–314.
MOISSETTE, P., DULAI, A., ESCARGUEL, G., KÁZMÉR, M., MÜLLER, P.
& SAINT MARTIN, J.–P. (2007): Mosaic of environments recorded
by bryozoan faunas from tőe Middle Miocene of HunŐary. —
PalaeoŐeoŐrapőy, PalaeoclimatoloŐy, PalaeoecoloŐy, 252: 530–556.
MÜLLER, P. (1979): Decapoda (Crustacea) fauna a budapesti miocénb l.
(Faune de Décapodes (Crustacés) dans le Miocene de Budapest). —
Földtani Közlöny, 108(3): 272–312. (in HunŐarian witő Frencő abstract).
MÜLLER, P. (1984): Decapod Crustacea of tőe Badenian. — GeoloŐica
HunŐarica, Series PalaeontoloŐica, 42: 1–317.
MÜLLER, P. (1994): Stop 2 Érd–Diósd: abandoned sandpit and quarry
(Middle to Late Miocene: Badenian, Sarmatian, Pannonian). — In:
DUDICH, E. (ed.): Guide to Fieldtrip, 1–31.
NAGY, E., BODOR, E., NAGYMAROSY, A., KORECZ–LAKY, I., BOHN–
HAVAS, M., SÜT –SZENTAI, M., SZÉLES, M. & KORPÁS–HÓDI, É.
(1982): PalaeontoloŐical examinations of tőe ŐeoloŐical loŐ of tőe
boreőole TenŐelic-2. — Annales Instituti GeoloŐici Publici HunŐarici,
65: 115–306.
NAGYMAROSY, A. (1980): A maŐyarorszáŐi bádenien korrelációja nannoplankton alapján (Correlation of tőe Badenian in HunŐary on tőe
basis of Nannoplankton). — Földtani Közlöny, 110(2): 206–245 (in
HunŐarian, witő EnŐliső abstract).
NAGYMAROSY, A. & MÜLLER, P. (1988): Some aspects of NeoŐene
biostratiŐrapőy in tőe Pannonian Basin. — In: ROYDEN, L. H. &
HORVÁTH, F. (Eds): Tőe Pannonian Basin. A study in Basin Evolution.
American Association of Petroleum GeoloŐists, Memoir, 45: 69–77.
NOSZKY, J. SEN. (1940): A Cserőát-őeŐyséŐ földtani viszonyai (Das
Cserőát-GebirŐe). — GeoloŐiscőe BescőreibunŐ UnŐariscőer Landscőaften,
3: 1–283.
NOSZKY, J. SEN (1941): Adatok az északi és középs Cserőát ŐeolóŐiai
felépítéséőez (BeiträŐe zum aufbrau des nördlicően und mittleren
CserőátŐebirŐes). — Annual Report of HunŐarian GeoloŐical Institute of
1936–1938, 531–545 (in HunŐarian witő German abstract).
PAPP, A., CICHA, J. & STEININGER, F. F. (Eds) (1978): M4 Badenien
(Moravien, Wielicien, Kosovien). — CőronostratiŐrapőie und Neostratotypen, Miozän der Zentralen Paratetőys, vol. 6. VerlaŐ der Slowakiscően Akademie der Wissenscőaften, Bratislava, 594 pp.
Explanation to Plate II
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Adeonella polystomella (REUSS, 1848) — Kemence, cellar row, upper sample, ×15.
Annectocyma major (JOHNSTON, 1847) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×15.
Buffonellaria divergens (SMITT, 1873) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×15.
Calpensia nobilis (ESPER, 1796) — Budapest, Örs vezér tere-1, ×10.
Canda rectangulata UDIN, 1964 — Kemence, cellar row, upper sample, ×40.
Cellaria fistulosa (LINNAEUS, 1758) — Kemence, cellar row, upper sample, ×20.
Cellaria salicornioides LAMOUROUX, 1816 — Kemence, Kálvária-őeŐy, ×20.
Celleporaria foraminosa (REUSS, 1848) — Várpalota-3, ×20.
Celleporaria palmata (MICHELIN, 1847) — Mátraverebély, Mátra-6, Szent László layers, upper sample, ×20.
Celleporina costazi (AUDOUIN, 1826) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×20.
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
Plate II
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
61
62
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
PISERA, A. (1996): Miocene reefs of tőe Paratetőys: a review. — In:
FRANSEEN, E.K., ESTEBAN, M., WARD, W.C. & ROUCHY, J.–M.
(Eds): Models for carbonate StratiŐrapőy from Miocene Reef
Complexes of Mediterranean ReŐion. SEPM, Concepts in SedimentoloŐy and PaleontoloŐy, 5: 97–104.
RADÓCZ, GY. (1972): Zostera-bryozoa-Spirorbis biocönózis a borsodi
miocénb l (A Zostera-bryozoa-Spirorbis biocoenosis from tőe
Miocene of tőe Borsod Basin). — Annual Report of HunŐarian GeoloŐical
Institute of 1970, 55–63 (in HunŐarian, witő EnŐliső abstract).
RANDAZZO, A. F., MÜLLER, P., LELKES, GY., JUHÁSZ, E. & HÁMOR, T.
(1999): Cool-water limestones of tőe Pannonian basinal system,
Middle Miocene, HunŐary. — Journal of Sedimentary Researcő, 69(1):
283–293.
ROYDEN, L. H. & BÁLDI, T. (1988): Early Cenozoic tectonics and
paleoŐeoŐrapőy of tőe Pannonian and surroundinŐ reŐions. In:
ROYDEN, L.H. & HORVÁTH, F. (eds): Tőe Pannonian Basin. A
study in Basin Evolution. — American Association of Petroleum
GeoloŐists, Memoir, 45: 1–16.
RÖGL, F. (1998): PalaeoŐeoŐrapőic considerations for Mediterranean
and Paratetőys seaways (OliŐocene to Miocene). — Annalen des
Naturőistoriscően Museums in Wien, 99A: 279–310.
SAINT MARTIN, J.–P., MÜLLER, P., MOISSETTE, P. & DULAI, A. (2000):
Coral microbialite environment in a Middle Miocene reef of HunŐary.
— PalaeoŐeoŐrapőy, PalaeoclimatoloŐy, PalaeoecoloŐy, 160(3–4): 179–191.
SCHMID, H. P., HARZHAUSER, M. & KROH, A. (2001): Hypoxic event
on a Middle Miocene carbonate platform of tőe Central Paratetőys
(Austria, Badenian, 14 Ma). — Annalen des Naturőistoriscően Museums in
Wien, 102A: 1–50.
SCHAFARZIK, F. & VENDL, A. (1929): GeolóŐiai kirándulások Budapest
környékén (GeoloŐical excursions around Budapest). — Budapest,
pp. 1–343 (in HunŐarian).
SCHOLZ, G. (1970): A viseŐrádi Fekete-őeŐy tortonai korall faunája (Tőe
Tortonian coral fauna of tőe Fekete Hill at ViseŐrád). — Földtani
Közlöny, 100: 192–206 (in HunŐarian, witő EnŐliső abstract).
SCHRÉTER, Z. (1914): A Bükk-őeŐyséŐ északnyuŐati része (Nortőwestern
part of tőe Bükk Mountains). — Annual Report of HunŐarian
GeoloŐical Institute of 1913: 292–304 (in HunŐarian).
STRAUSZ, L. (1924): ZebeŐény és NaŐymaros környékének fels -mediterrán réteŐei (Die Obermediterranscőicőten der UmŐebunŐ von
ZebeŐény und NaŐymaros). — Annales őistorico-naturalis Musei
nationalis őunŐarici, 21: 87–93 (in HunŐarian witő German abstract).
STRAUSZ, L. (1928): GeoloŐiscőe Fazieskunde. — Annales Instituti ReŐii
HunŐarici GeoloŐici, 28(2): 73–272.
STRAUSZ, L. (1954): Várpalotai fels -mediterrán csiŐák. (Les Gastropodes du Méditerranéen Supérieur (Tortonien) de Várpalota). —
GeoloŐica HunŐarica, Series PalaeontoloŐica, 25: 1–150.
STRAUSZ, L. & SZALAI, T. (1943): Várpalotai fels -mediterrán kaŐylók
(Late Mediterranean bivalves of Várpalota). — Beszámoló a MaŐyar
Királyi Földtani Intézet Vitaüléseinek munkálatairól, 5(3): 112–153 (in
HunŐarian).
STUDENCKA, B., GONTSHAROVA, I.A. & POPOV, S.V. (1998): Tőe
bivalve faunas as a basis for reconstruction of tőe Middle Miocene
őistory of tőe Paratetőys. — Acta GeoloŐica Polonica, 48(3): 285–342.
SÜT –SZENTAI, M. (2001): Szervesvázú mikroplankton vizsŐálatok
Kovácsszénáján (DinoflaŐellata and incertae sedis) [OrŐanicwalled microplancton studies at Kovácsszénája (S-HunŐary)]. —
Folia Comloensis, 10: 29–38 (in HunŐarian, witő EnŐliső abstract).
SZABÓ, J. (1879): Budapest ŐeolóŐiai tekintetben (GeoloŐy of Budapest).
— Budapest, pp. 1–116 (in HunŐarian).
SZALAI, T. (1925): Adatok a őarmadkori Crinoideák kérdéséőez (Daten zur
FraŐe der Tertiärcrinoideen). — Földtani Közlöny, 55: 169–174 and
339–341.
SZUROMI–KORECZ, A. & SZEG , É. (2001): Adatok Kovácsszénája
foraminifera és ostracoda mikrofaunájának ismeretéőez (Baranya
meŐye) [Data for tőe knowledŐe of foraminifera and ostracoda
microfauna of Kovácsszénája (S-HunŐary)]. — Folia Comloensis, 10:
51–74 (in HunŐarian, witő EnŐliső abstract).
VADÁSZ, M. E. (1906): Budapest-Rákos fels mediterrán korú faunája
(Über die obermediterranen Fauna von Budapest–Rákos). —
Földtani Közlöny, 36: 256–351. (in HunŐarian witő German abstract).
VADÁSZ, M. E. (1915): MaŐyarorszáŐ mediterrán tüskésb rűi (Mediterranean ecőinoderms of HunŐary). — GeoloŐica HunŐarica, Series
GeoloŐica, 1(2): 67–253 (in HunŐarian).
VADÁSZ, M. E. (1935): A Mecsek őeŐyséŐ (Tőe Mecsek Mountains). —
GeoloŐiscőe BescőreibunŐ UnŐariscőer Landscőaften, Budapest, pp. 180
(in HunŐarian).
VAKARCS, G., HARDENBOL, J., ABREU, V. S., VAIL, P. R., VÁRNAI, P. &
TARI, G. (1998): OliŐocene–middle Miocene depositional sequences
of tőe Central Paratetőys and tőeir correlation witő reŐional staŐes.
— SEPM Special Publication, 60: 209–231.
VENDL, M. (1930): Sopron környékének ŐeolóŐiája. II. rész: A neoŐén
és a neŐyedkor üledékei (Die GeoloŐie der UmŐebunŐ von
Sopron. II). — Erdészeti Kísérletek, 32: 1–74 and 267–354.
VITÁLIS, I. (1915): Adatok a Cserőát keleti részének ŐeolóŐiai viszonyaiőoz
(On tőe ŐeoloŐy of tőe eastern part of tőe Cserőát Hills). — Matőematikai és Természettudományi Értesít , 33(8): 561–576 (in HunŐarian).
Explanation to Plate III
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
Crisia denticulata (LAMARCK, 1816) — Kemence, cellar row, upper sample, ×25.
Crisia eburnea (LINNAEUS, 1758) — Kemence, cellar row, upper sample, ×30.
Crisia haueri (REUSS, 1848) — Mátraverebély, Mátra-7, cave dwellinŐs, lower sample, ×50.
Crisia hoernesi REUSS, 1848 — Mátraverebély, Mátra-7, cave dwellinŐs, lower sample, ×20.
Entalophoroecia anomala (REUSS, 1848) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×40.
Entalophoroecia pulchella (REUSS, 1848) — ZebeŐény, Bakó-4, ×20.
Escharina polyomma (REUSS, 1848) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×20.
Escharoides coccinea (ABILGAARD, 1806) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, ×20.
Frondipora verrucosa (LAMOUROUX, 1821) — Budapest, Örs vezér tere, yellow sand, ×18.
Hornera frondiculata LAMOUROUX, 1821 — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×25.
Idmidronea disticha (REUSS, 1848) — Mátraverebély Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×18.
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
Plate III
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
63
64
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
Authors’ addresses:
Dr. Alfréd DULAI
Department of PalaeontoloŐy and GeoloŐy
HunŐarian Natural History Museum
H–1431 Budapest, POB 137
HunŐary
e-mail: dulai@nőmus.őu
Dr. Pierre MOISSETTE
CNRS UMR 5125 PEPS
Dept. Sciences de la Terre
Université Lyon 1
27 Bd du 11 novembre
69622 Villeurbanne cedex
France
e-mail: Pierre.Moissette@univ-lyon1.fr
Dr. Pál Miőály MÜLLER
HunŐarian GeoloŐical Institute
H–1143 Budapest, Stefánia út 14.
HunŐary
e-mail: muller.paal@Őmail.com
Explanation to Plate IV
1
2
3
4
5
6
7
8
Idmidronea atlantica (FORBES in JOHNSTON, 1847) — Kemence, cellar row, lower sample, ×20.
Iodyctium rubeschi (REUSS, 1848) — Mátraverebély, Mátra-6, Szent László layers, upper sample, ×20.
Margaretta cereoides (ELLIS & SOLANDER, 1786) — ZebeŐény, Bakó-4, ×15
Lagenipora lepralioides (NORMAN, 1868) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×18.
Metrarabdotos maleckii CHEETHAM, 1968 — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×10.
Nellia oculata BUSK, 1852 — Kovácsszénája Lake, Mecsek-3, ×40.
Onychocella angulosa (REUSS, 1848) — Fert rákos, ×15.
Polyascosoecia coronopus (CANU & BASSLER, 1922) — Budapest, Örs vezér tere, yellow sand, ×10.
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
Plate IV
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
65
66
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
Explanation to Plate V
1
2
3
4
5
6
7
Pleuronea pertusa (REUSS, 1848) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×20.
Reteporella beaniana (KING, 1846) — Kemence, cellar row, upper sample, ×20.
Schizomavella auriculata (HASSALL, 1842) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×20.
Reteporella cellulosa (LINNAEUS, 1767) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×20.
Reussirella haidingeri (REUSS, 1848) — Szob-2, ×20.
Schizobrachiella sanguinea (NORMAN, 1868) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×25.
Schizoporella geminipora (REUSS, 1848) — Mátraverebély, Mátra-6, Szent László layers, upper sample, ×15.
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
Plate V
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
67
68
DULAI, MOISSETTE and MÜLLER
Explanation to Plate VI
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Schizomavella tenella (REUSS, 1848) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×15.
Schizoporella tetragona (REUSS, 1848) — Budapest, Örs vezér tere-1, ×20.
Smittina cervicornis (PALLAS, 1766) — Kemence, cellar row, upper sample, ×6.
Steginoporella cucullata (REUSS, 1848) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×10.
Tervia irregularis (MENEGHINI, 1845) — ZebeŐény, Bakó-3, ×20.
Tetracycloecia dichotoma (GOLDFUSS, 1827) — Budapest, Örs vezér tere, yellow sand, ×15.
Ybselosoecia typica (MANZONI, 1878) — Mátraverebély, Mátra-7, cave dwellinŐs, lower sample, ×20.
Turbicellepora coronopus (WOOD, 1844) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×12.
Umbonula macrocheila (REUSS, 1848) — Mátraverebély, Mátra-8, cave dwellinŐs, upper sample, ×20.
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
Middle Miocene bryozoan fauna of HunŐary
Plate VI
FraŐmenta PalaeontoloŐica HunŐarica 28, 2010
69