ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. IMBENI
Αντιπροέδρου

(Η συνεδρίαση αρχίζει στις 9.00)

  Πρόεδρος. – Κυρίες και κύριοι, πριν συζητήσουμε την έκθεση του κ. Manders, θα πρέπει να ψηφίσουμε επί της αίτησης εφαρμογής της διαδικασίας κατεπείγοντος όσον αφορά την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου για τη σύναψη συμφωνίας υπό μορφή ανταλλαγής επιστολών μεταξύ της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και της Δημοκρατίας της Κροατίας σχετικά με το σύστημα οικοσημείων που εφαρμόζεται στη μεταφορά υπό καθεστώς κροατικής διαμετακόμισης μέσω της Αυστρίας.

Τον λόγο έχει ο Πρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής, Μεταφορών και Τουρισμού, η οποία είναι αρμόδια για το θέμα αυτό.

  Caveri (ELDR). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να αναφερθώ εν συντομία σε ένα διαδικαστικό θέμα, και να σχολιάσω την εφαρμογή του άρθρου 112 του Κανονισμού, υπενθυμίζοντας στο Σώμα ότι πρόκειται για διαδικασία η οποία πρέπει να εφαρμόζεται αυστηρά σε εξαιρετικές συνθήκες. Ειλικρινά με εκπλήσσει το γεγονός ότι το Συμβούλιο θέλησε να εφαρμόσει το άρθρο 112 για ένα ζήτημα αυτού του είδους, το οποίο θα μπορούσαμε να συζητήσουμε ούτως ή άλλως εντός ολίγων εβδομάδων, χωρίς καμία διαφοροποίηση για το μέτρο που, ως γνωστόν, ισχύει ήδη από 1ης Ιανουαρίου.

Επ’ αυτού, ανεξαρτήτως της θέσεως που θα λάβει, θα ήθελα να ενημερώσω το Σώμα ότι στην αρμόδια επιτροπή, η οποία συνεδρίασε εκτάκτως εχθές το βράδυ κατόπιν αιτήσεως του Συμβουλίου, δεν επετεύχθη η αναγκαία απαρτία για την ψηφοφορία. Πράγματι, οι συντονιστές που ήταν παρόντες εξέφρασαν αμφιβολίες όσον αφορά τη χρήση του άρθρου 112, ακριβώς γιατί –το επαναλαμβάνω, κύριε Πρόεδρε– πρόκειται, κατά την κρίση μου, για ένα μέσο που χρησιμοποιείται σε εξαιρετικές περιπτώσεις. Μας εκπλήσσει κατά συνέπεια το γεγονός ότι αποφασίσθηκε η εφαρμογή της διαδικασίας κατεπείγοντος για ένα μέτρο το οποίο –επαναλαμβάνω– είναι εντελώς ασήμαντο από άποψη περιεχομένου.

  Rack (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, ο πρόεδρος της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής, Μεταφορών και Τουρισμού τόνισε ήδη ότι πρόκειται φυσικά για μια ασυνήθη διαδικασία. Αφετέρου, οι προθεσμίες είναι πολύ στενές, γεγονός που καθιστά αναγκαία τη διαδικασία κατεπείγοντος. Θα πρότεινα, επομένως, να δεχτούμε την αίτηση για την εφαρμογή της διαδικασίας κατεπείγοντος.

(Το Σώμα εγκρίνει την εφαρμογή της διαδικασίας κατεπείγοντος)

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την έκθεση (A5-0145/2003) του κ. Manders, εξ ονόματος της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την περιβαλλοντική ευθύνη για την πρόληψη και αποκατάσταση περιβαλλοντικών ζημιών (COM(2002) 17 – C5-0088/2002 – 2002/0021(COD)).

  Wallström, Επιτροπή. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να καλωσορίσω τους νέους μας συναδέλφους από τα νέα κράτη μέλη. Είναι μεγάλη χαρά να τους βλέπω στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, και τους καλωσορίζω στην οικογένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Καταρχάς, επιτρέψτε μου να ευχαριστήσω τον εισηγητή, κ. Manders, για την έκθεσή του σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής που αφορά την περιβαλλοντική ευθύνη. Η περιβαλλοντική ευθύνη είναι ένα σημαντικό θέμα, το οποίο δεν έχει λάβει την προσοχή που αξίζει και το οποίο εδώ και πολλά χρόνια προκαλεί έντονες συζητήσεις. Η Επιτροπή ασχολείται ήδη πολύ καιρό με το ζήτημα αυτό, ευρισκόμενη πάντα σε στενή επαφή με τα ενδιαφερόμενα μέρη και την κοινωνία των πολιτών.

Αυτή η διαδικασία τονίζει για μία ακόμη φορά τη στρατηγική σημασία των αρχών που τη διέπουν, ενώ παράλληλα καταδεικνύει την τεράστια ποικιλία απόψεων ως προς τις λεπτομέρειες που αφορούν την εφαρμογή. Θα τολμούσε κανείς να πει ότι το πλήθος των διαφορετικών απόψεων επί των βασικών ζητημάτων ισούται σχεδόν με το πλήθος των εμπλεκομένων μερών.

Έχω, συνεπώς, επίγνωση ότι η εν λόγω πρόταση είναι σύνθετη και ευαίσθητη. Χρειάστηκε να γίνουν δύσκολες επιλογές αναφορικά με πολλές από τις πτυχές της, και έπρεπε να βρεθεί η κατάλληλη ισορροπία ανάμεσα σε αντικρουόμενα συμφέροντα. Πιστεύουμε ότι η Επιτροπή κατόρθωσε να επιτύχει αυτήν την ισορροπία με την υιοθέτηση της πρότασης τον Ιανουάριο του 2002. Έχοντας ως στόχο τη διατήρηση, εάν όχι την περαιτέρω βελτίωση, αυτής της ισορροπίας, η Επιτροπή θα εξετάσει τις τροπολογίες που ενέκρινε το Κοινοβούλιο.

Επιτρέψτε μου να σας παρουσιάσω εν συντομία τα βασικά χαρακτηριστικά της πρότασης της Επιτροπής. Η πρόταση στοχεύει στη δημιουργία ενός κοινοτικού πλαισίου όπου η περιβαλλοντική ζημία –η οποία ορίζεται στην πρόταση ως ζημία στη βιοποικιλότητα, στο νερό και στο έδαφος– θα προλαμβάνεται ή θα αποκαθίσταται μέσω ενός συστήματος περιβαλλοντικής ευθύνης. Όποτε είναι δυνατόν, ο φορέας εκμετάλλευσης του οποίου η δραστηριότητα προκάλεσε την περιβαλλοντική ζημία –ή τον άμεσο κίνδυνο ανάλογης ζημίας– οφείλει, σύμφωνα με την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”, να επωμιστεί το κόστος που απαιτεί η εφαρμογή των απαραίτητων προληπτικών μέτρων ή μέτρων αποκατάστασης. Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες κανένας φορέας εκμετάλλευσης δεν μπορεί να θεωρηθεί υπεύθυνος ή ο εκάστοτε υπεύθυνος φορέας εκμετάλλευσης αδυνατεί να πληρώσει, τα κράτη μέλη υποχρεούνται να αναλαμβάνουν την ευθύνη εξεύρεσης εναλλακτικών πόρων για τη χρηματοδότηση των εν λόγω μέτρων.

Υπάρχουν πολλά βασικά ζητήματα τα οποία αξίζουν ιδιαίτερη προσοχή. Τα ζητήματα αυτά απαιτούν ασφαλώς λεπτομερέστερες παρατηρήσεις, αλλά σήμερα θα αναφερθώ σε αυτά όσο πιο συνοπτικά γίνεται. Καταρχάς, το πεδίο εφαρμογής της πρότασης ως προς τις δραστηριότητες και τη βιοποικιλότητα που καλύπτει: η Επιτροπή είναι της άποψης ότι πρέπει να υπάρχει αντικειμενική ευθύνη σε σχέση με τις δραστηριότητες που αναφέρονται στο παράρτημα Ι της πρότασης, αλλά και σε σχέση με άλλες δραστηριότητες απασχόλησης για τις οποίες όμως η ευθύνη θα είναι υποκειμενική. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η κατάργηση αυτού του τμήματος του καθεστώτος ευθύνης είναι απαράδεκτη, διότι θα οδηγούσε σε αποδυνάμωση της πρότασης. Αντίθετα, η Επιτροπή δεν θεωρεί δικαιολογημένη ούτε εφαρμόσιμη την επέκταση της αντικειμενικής ευθύνης σε όλες της δραστηριότητες απασχόλησης στην ΕΕ.

Κατόπιν των παρατηρήσεών μου αναφορικά με το πεδίο εφαρμογής, θα ήθελα να ολοκληρώσω λέγοντας ότι η συζήτηση σχετικά με τις τροπολογίες θα είναι πολύ σημαντική, και είμαι βέβαιη ότι θα ακουστούν ορισμένα νέα επιχειρήματα κατά τη διάρκειά της.

  Manders (ELDR), εισηγητής. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα και εγώ να καλωσορίσω όλους τους νέους συναδέλφους και ελπίζω ότι θα συμμετάσχουν και αυτοί σε αυτήν την περίπλοκη έκθεση. Θα ήθελα να ευχαριστήσω όλους τους συναδέλφους που συμμετείχαν και θα συμμετέχουν στο μέλλον στην εξέταση του ζητήματος αυτού. Ιδιαίτερα τους συναδέλφους που συμμετείχαν στην ομάδα εργασίας προς αναζήτηση συμβιβαστικής λύσης. Ιδιαίτερα θα ήθελα να ευχαριστήσω τον κ. Παπαγιαννάκη για την εξαιρετική συνεργασία. Ευχαριστώ επίσης το Συμβούλιο και την Επιτροπή για την ικανοποιητική ενημέρωση και τη σημαντική συνεργασία που προσέφεραν.

Τόσο από νομικής όσο και από πολιτικής άποψης, πρόκειται ίσως για το πλέον περίπλοκο ζήτημα με συνολικά 900 τροπολογίες –εάν συνυπολογίσω όλες τις τροπολογίες των επιτροπών– οι οποίες μειώθηκαν στη συνέχεια σε 75 περίπου στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς. Επ’ αυτών ψηφίσαμε τελικά. Τώρα έχουν υποβληθεί και πάλι ενώπιόν μας 108 τροπολογίες στην Ολομέλεια, με τις αναγκαίες ξεχωριστές ψηφοφορίες. Αυτό σημαίνει ότι το απόγευμα θα έχουμε μια μακρά και δύσκολη συνεδρίαση, όμως πιστεύω ότι αξίζει τον κόπο.

Θα ήθελα να παρουσιάσω εν συντομία την προϊστορία του θέματος. Πιστεύω ότι η έκθεση αυτή αφορά έντονα ένα ζήτημα κύρους. Είχαμε πρώτα το Exxon Valdes και το Erika και κατόπιν το Prestige, όμως η έκθεση αφορά και το πολιτικό κύρος, και μάλιστα από το 1976. Εάν ενεργήσει κανείς ταχύτερα από ό,τι οι δυνάμεις του τού επιτρέπουν, δεν θα καταλήξει πουθενά. Αυτή είναι η άποψή μου. Πρέπει, λοιπόν, να προσπαθήσει κανείς να θεσπίσει κανόνες πρακτικούς και εφικτούς. Η σύγκρουση αρμοδιοτήτων μεταξύ της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών και της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς αποτέλεσε το έναυσμα για τη δημιουργία πολιτικής έντασης. Πιστεύω ότι εάν οι ρυθμίσεις περί αστικής ευθύνης δεν μπορούν πλέον να συζητούνται στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, ας καταργήσουμε τότε αυτήν την επιτροπή και ας δημιουργήσουμε απλώς μια Επιτροπή “Περί Παντός Επιστητού”. Ας συμμετάσχουμε στην επιτροπή αυτή και οι 626 βουλευτές, ίσως μάλιστα και οι 735 από το επόμενο έτος, οπότε δεν έχω αμφιβολία ότι δεν θα καταλήξουμε πουθενά.

Λόγω της σύγκρουσης αρμοδιοτήτων, το ζήτημα αυτό κατέστη αμφιλεγόμενο και έντονα φορτισμένο και ο καθένας προσπαθεί να αφήσει σε αυτό την πολιτική του σφραγίδα, με στόχο την πολιτική του προβολή. Κρίμα, διότι με τον τρόπο αυτόν δεν μπορέσαμε σχεδόν καθόλου μέχρι τώρα να καταλήξουμε σε συμβιβαστικές λύσεις με ευρύτερη υποστήριξη. Επέλεξα τελικά μια προσέγγιση η οποία προσπαθεί να εξισορροπήσει όλες τις τροπολογίες που υποβλήθηκαν, χωρίς να ευνοεί ιδιαίτερα ούτε τη βιομηχανία ούτε το περιβάλλον. Προσπάθησα να καταλήξω σε ισορροπία η οποία να καθιστά πρακτική και εφαρμόσιμη τη νέα αυτή νομοθετική πρόταση –διότι περί αυτής πρόκειται– έτσι ώστε στο μέλλον να μπορέσει να εξελιχθεί σε ένα πρακτικό νομοθέτημα που θα συμβάλει στην υιοθέτηση προληπτικής προσέγγισης στα περιβαλλοντικά θέματα και θα προστατεύσει τελικά το περιβάλλον.

Θεωρώ σημαντικό επίσης να εξασφαλιστούν ίσοι όροι ανταγωνισμού, διότι πιστεύω πως η περιβαλλοντική νομοθεσία αποτελεί μέρος της οικονομίας μας. Οι πρώτες συμβιβαστικές προτάσεις που υπέβαλα βασίζονταν σε αυτήν την αρχή. Ανέφερα, για παράδειγμα, ότι νομική βάση θα πρέπει να είναι το άρθρο 175. Κάθε κράτος μέλος θα αναπτύξει το δικό του σύστημα και μετά από μία πενταετία η Επιτροπή, με βάση τα καλύτερα παραδείγματα στην αγορά, θα υποβάλει εναρμονισμένη νομοθετική πρόταση για την προστασία του περιβάλλοντος σε ολόκληρη την Ευρώπη. Με τον τρόπο αυτόν, θα εξασφαλίσουμε ίσους όρους ανταγωνισμού, θα αποτρέψουμε το περιβαλλοντικό ντάμπινγκ και την ύπαρξη 25 διαφορετικών νομικών συστημάτων, τα οποία δεν θα είναι σίγουρα προς όφελος της εσωτερικής αγοράς ούτε και της προστασίας του περιβάλλοντος. Γνωρίζω ότι ορισμένες χώρες, όπως και η πατρίδα μου, οι Κάτω Χώρες, επιθυμούν διαρκώς να προχωρούν λίγο περισσότερο. Πολύ καλά! Πιστεύω ότι θα πρέπει να είναι δυνατόν κάτι τέτοιο. Θεωρώ, όμως, ότι θα πρέπει να δοθεί ώθηση σε ορισμένες χώρες οι οποίες δεν προχωρούν και τόσο πολύ, ώστε να ανέλθουν σε ένα ανώτερο επίπεδο, κάτι που θα είναι τελικά σαφώς καλύτερο για το περιβάλλον. Συνεπώς, όταν εφαρμόσουμε το άρθρο 95, θα είναι ευκολότερο και για την Επιτροπή, ως θεματοφύλακα της Συνθήκης, να προσφεύγει στο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων εναντίων όσων δεν τηρούν τους κανόνες και να μεριμνεί έτσι ώστε η νομοθεσία αυτή να αποβαίνει πραγματικά προς όφελος του περιβάλλοντος.

Στις πρώτες προτάσεις που υπέβαλα, προτίμησα τους παράγοντες μετριασμού της ζημίας αντί για τις παρεκκλίσεις, και νομίζω ότι έπραξα σωστά. Συνέδεσα την έννοια της αστικής ευθύνης κινδύνου με την πλέον προχωρημένη άμυνα ως παράγοντα μετριασμού της ζημίας· ένας μετριασμός της τάξης του 100% θα σήμαινε ότι ο δικαστής θα μπορούσε να αποφασίσει να μην θεωρήσει κάποιον υπεύθυνο. Δυστυχώς, δεν μπορέσαμε να επιτύχουμε κάτι τέτοιο.

Όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής: έκανα λόγο για χώρους, βιότοπους και είδη που προστατεύονται από την κοινοτική νομοθεσία, καθώς και για χώρους που προστατεύονται από την εθνική νομοθεσία. Ανέφερα ότι αυτό το πεδίο εφαρμογής θα πρέπει να συμπληρώνει όλες τις διεθνείς συμβάσεις, ώστε να συμβάλλει στη δημιουργία ίσων όρων ανταγωνισμού και συγκρίσιμου καθεστώτος για την αστική ευθύνη και στον τομέα αυτόν. Δεν έγινε, δυστυχώς, δυνατόν κάτι τέτοιο. Βρέθηκα απομονωμένος στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς. Κανείς, ούτε από τη Δεξιά ούτε από την Αριστερά, δεν θέλησε να με υποστηρίξει.

Προκειμένου να μπορέσουμε να συζητήσουμε το ζήτημα αυτό, αναζήτησα, και βρήκα, υποστήριξη στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς. Χρειάστηκε βέβαια να περιορίσω κάπως τις αρχικές μου προτάσεις, όμως τελικά είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος με τις θέσεις που υιοθέτησε η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς και θα τις υποστηρίξω. Υποστηρίζω, επομένως, και τις τροπολογίες που έχουν υποβληθεί και βασίζονται στις πρώτες μου συμβιβαστικές πρωτοβουλίες. Ελπίζω να υπερψηφιστούν οι προτάσεις αυτές και ευχαρίστως δέχομαι την πρόκληση να εξακολουθήσουμε να διαδραματίζουμε πρωταγωνιστικό ρόλο και κατά τη δεύτερη ανάγνωση αυτού του δύσκολου θέματος.

(Χειροκροτήματα)

  Παπαγιαννάκης (GUE/NGL) , Εισηγητής της γνωμοδότησης της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών. – Κύριε Πρόεδρε, κύριοι συνάδελφοι, συζητάμε σήμερα ένα σχέδιο οδηγίας που το περιμέναμε 20 χρόνια. Η πρακτική εφαρμογή της αρχής “ο ρυπαίνων πληρώνει” φαίνεται ότι είναι πιο πολύπλοκη απ’ όσο φανταζόμασταν. Και είναι εύλογο γιατί, βεβαίως, πρέπει και να βρούμε την ευθύνη για την αποκατάσταση των περιβαλλοντικών ζημιών, αλλά πρέπει να βρούμε και τον τρόπο ώστε ναι μεν να μην υποστεί την ευθύνη και το κόστος ο φορολογούμενος αλλά, από την άλλη μεριά, να γίνεται πρόληψη της ρύπανσης και όχι μόνο καταστολή. Μιλάμε επομένως για την αντικειμενική ευθύνη των ρυπαινόντων και για ένα πλέγμα ρυθμίσεων που θα επηρεάσουν τις συμπεριφορές των φορέων της εκμετάλλευσης.

Αυτό το σχέδιο οδηγίας μου προκαλεί αντικρουόμενα αισθήματα: και ικανοποίηση γιατί μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για μεταρρυθμίσεις, αλλά μόνο απλώς να ανοίξει ο δρόμος, και αισθήματα επιφύλαξης γιατί τα βήματα που προτείνονται είναι άτολμα, κυρία Επίτροπε.

Συγκεκριμένα, η βιοποικιλότητα, όπως ορίζεται στο σχέδιο, περιορίζεται στους οικοτόπους και τα είδη που καλύπτονται από τις οδηγίες για τους οικοτόπους και τα πτηνά, δηλαδή μόνο το 13% του εδάφους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δεύτερο, ο ορισμός της περιβαλλοντικής ζημίας πρέπει να διευρυνθεί και να περιλαμβάνει και τη ραδιενέργεια, τη ζημιά στην ποιότητα του αέρα, καθώς και τις ζημιές στη βιοποικιλότητα που προέρχονται από τους γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.

Τρίτο, οι τομείς της θαλάσσιας και της πυρηνικής ρύπανσης δεν καλύπτονται. Μας λένε ότι υπάρχουν διεθνείς συμβάσεις. Όμως, αυτές καλύπτουν συνήθως την παραδοσιακή ζημιά και όχι την έννοια της περιβαλλοντικής ζημιάς. Επιπλέον, δεν έχουν υπογραφεί από αρκετά κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Και ακόμη, περιλαμβάνουν ρήτρες που απαγορεύουν ρητά την εισαγωγή διατάξεων για μια διευρυμένη περιβαλλοντική ευθύνη. Ως εκ τούτου, πρέπει στην οδηγία να είναι σαφές και να αναφερθεί ρητά ποιο θα είναι το ισχύον καθεστώς ευθύνης και, επίσης, πρέπει να υπάρξει πρόβλεψη ώστε να υπάρχει δυνατότητα τροποποίησης αυτών των διεθνών συνθηκών, θα πρέπει δε να περιμένουμε και τις σχετικές προτάσεις της Επιτροπής.

Επιπλέον, προβλέπονται εξαιρέσεις από την περιβαλλοντική ευθύνη για εκπομπές ή δραστηριότητες για τις οποίες έχει δοθεί άδεια ή που την εποχή που δόθηκε η άδεια δεν εθεωρούντο επιβλαβείς. Είναι οι λεγόμενες “permit and state of the art defences”. Θεωρώ ότι αυτές οι εξαιρέσεις υποσκάπτουν τη φερεγγυότητα των στόχων της οδηγίας, περιορίζουν το πεδίο εφαρμογής του καθεστώτος ευθύνης, υπονομεύουν την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Υπάρχει μελέτη που έκανε η ίδια η Επιτροπή, κυρία Επίτροπε, και η οποία δείχνει ότι 10 από τα 15 κράτη μέλη της Ένωσης δεν προβλέπουν τέτοιες εξαιρέσεις. Δεν είναι δυνατόν λοιπόν η νέα οδηγία να ωθήσει πολλά κράτη μέλη σε υποχώρηση ως προς την αυστηρότητα της περιβαλλοντικής νομοθεσίας τους.

Παρακάτω, η πρόταση οδηγίας εγκαθιδρύει ένα καθεστώς δημοσίου δικαίου σύμφωνα με το οποίο η αρμόδια αρχή είναι υπεύθυνη για τον καθορισμό και την εφαρμογή των κατάλληλων μέτρων πρόληψης ή αποκατάστασης. Αυτό όμως δεν πρέπει να σημαίνει ότι το βάρος θα το φέρει ο φορολογούμενος. Γιατί υπάρχει κίνδυνος να καταλήξουμε εκεί. Την αρχική ευθύνη λοιπόν για την πρόληψη και την αποκατάσταση πρέπει να την έχει ο φορέας της εκμετάλλευσης. Η αρμόδια δημόσια αρχή πρέπει να τηρεί τη διαδικασία για τη διαπίστωση και την αποκατάσταση της ζημίας.

Επίσης, υπάρχει το θέμα της έμμεσης και μόνο πρόσβασης των πολιτών στη δικαιοσύνη. Δεν προβλέπει η οδηγία την δυνατότητα να προσφεύγουν οι πολίτες κατευθείαν στη δικαιοσύνη. Και νομίζω ότι εκεί παραβιάζεται και η Συνθήκη του Aarhus. Επιπλέον, θεωρώ ότι πρέπει να υπάρχει υποχρεωτικό σύστημα ασφάλισης των φορέων εκμετάλλευσης με κοινούς κανόνες για χρηματοοικονομικές εγγυήσεις. Εάν υπάρχει αυτό, τότε δεν θα στρεβλώνεται ο ανταγωνισμός. Aντιθέτως, εάν δεν υπάρχει μπορεί να στρεβλώνεται, επιπλέον δε δεν θα είναι ισχυρό το σύστημα πρόληψης και νομίζω ότι δε θα υπάρξουν και ευεργετικές επιπτώσεις στην οικονομία, όπως θα περιμέναμε.

Η Επιτροπή Περιβάλλοντος, της οποίας είχα την τιμή να είμαι εισηγητής, ενέκρινε μια γνωμοδότηση στο πνεύμα αυτών των παρατηρήσεων. Τώρα υποβάλλουμε στην Ολομέλεια, μαζί με πολλούς άλλους συναδέλφους από πολλές πολιτικές ομάδες, μια σειρά από προτάσεις με λιγότερη φιλοδοξία, που όμως κάνουν το συγκερασμό περισσότερων απόψεων. Προσπαθούμε να πλησιάσουμε και τις θέσεις του Συμβουλίου, ώστε να έχουμε τη δυνατότητα να δούμε την ελληνική Προεδρία να καταλήγει σε πολιτική συμφωνία στο Συμβούλιο Περιβάλλοντος, στις 13 Ιουνίου.

Κύριε Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, το οικοσύστημα και η ροή της ύλης και της ενέργειας έχουν προβλέψιμες, περιγράψιμες πορείες. Πρέπει η ανθρώπινη δραστηριότητα να προσαρμοστεί σε αυτές. Δεν προστατεύουμε τη φύση μόνο βάζοντας ένα φράκτη γύρω της. Για να προστατεύσουμε τη βιωσιμότητα της Ευρώπης χρειάζεται μια πράσινη στροφή της βιομηχανίας και όλης της οικονομίας. Δεν μπορούμε να λέμε ότι δεν είμαστε ούτε με το ένα ούτε με το άλλο.

Ελπίζω τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας μας να στείλουν ένα σαφές πολιτικό μήνυμα σε όλη την Ευρώπη: ότι είμαστε αποφασισμένοι να χαράξουμε μια ουσιαστική πολιτική που να εξασφαλίζει καλύτερη προστασία του περιβάλλοντος, συμβατή με τους κοινωνικούς και οικονομικούς στόχους της Ένωσης. Με την ψήφο μας δεν πρόκειται να κάνουμε καμία αλλαγή αμέσως. Αν ψηφίσουμε τις τροπολογίες που έχουμε την τιμή να σας υποβάλλουμε, κύριε Πρόεδρε και κύριοι συνάδελφοι, νομίζω ότι μπορούμε να ανοίξουμε ένα νέο δρόμο που εξελικτικά να εγκαθιδρύει στην Ευρώπη και πέρα από αυτή ένα μοντέλο αειφορίας και ευθύνης.

  Niebler (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, αύριο θα ψηφίσουμε εδώ, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη, ολοκληρώνοντας έτσι μια μακρά και, όπως γνωρίζετε, ιδιαίτερα επίμαχη συζήτηση. Επιτρέψτε μου, καταρχάς, να εκφράσω τις ιδιαίτερες ευχαριστίες μου στον εισηγητή μας, Toine Manders, ο οποίος εργάστηκε ακούραστα επί πολλούς μήνες για να εκπονήσει αυτήν την έκθεση. Προσπάθησε πραγματικά να λάβει υπόψη τις απόψεις όλων των ενδιαφερομένων και επεδίωξε πάντοτε το συμβιβασμό. Θα ήθελα για μία ακόμη φορά να εκφράσω τις ειλικρινείς μου ευχαριστίες για τον εποικοδομητικό διάλογο που είχαμε.

Πριν προχωρήσω, επιτρέψτε μου επίσης να δηλώσω ξεκάθαρα, κυρίες και κύριοι, ότι η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκράτες) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών υποστηρίζει τόσο αυτήν την οδηγία όσο και την πρόταση της Επιτροπής. Θέλουμε αυστηρότερους κανόνες για την περιβαλλοντική ευθύνη. Αυτοί που προκαλούν ζημίες στο περιβάλλον κατά τη διάρκεια των επαγγελματικών δραστηριοτήτων τους πρέπει επίσης να είναι υπόλογοι για αυτό. Πρέπει επίσης να καταβάλλεται αποζημίωση για ζημίες που προκαλούνται στη βιοποικιλότητα, δηλαδή για αυτό που ορίζεται ως οικολογική ζημία. Καθώς δεν υπάρχουν ακόμη τέτοιου είδους διατάξεις στα κράτη μέλη, μπαίνουμε σε νέα χωράφια εδώ. Αλλά νομίζω ότι είναι καλό που μπαίνουμε σε νέα χωράφια και η Ομάδα μου υποστηρίζει την ευθύνη για την οικολογική ζημία, ακόμη και αν γνωρίζουμε όλοι ότι θα είναι δύσκολο να βάλουμε σε εφαρμογή ακριβείς αριθμούς σχετικά με αυτό.

Κατανοώ ότι δεν είναι πάντα δυνατόν να επιτύχουμε ευρεία συναίνεση όσον αφορά την περιβαλλοντική ευθύνη. Ωστόσο, ακριβώς για αυτόν τον λόγο, υποστηρίζω ιδιαίτερα την έγκριση της έκθεσης της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς σήμερα, διότι η επιτροπή αυτή εξέδωσε μια σαφή, μετριοπαθή και εφαρμόσιμη γνωμοδότηση. Η έκθεση αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη βελτίωση της περιβαλλοντικής προστασίας και, ως εκ τούτου, αξίζει να λάβει ισχυρή στήριξη στην αυριανή ψηφοφορία στην Ολομέλεια.

Αρχίζει, κυρίες και κύριοι, με πολλούς ορισμούς που βρίσκονται στην αρχή της οδηγίας και περιγράφουν το πεδίο εφαρμογής της, για παράδειγμα ο ορισμός της βιοποικιλότητας. Εδώ, όπως είπα ήδη, μπαίνουμε σε νέα χωράφια. Θεωρώ ότι είναι σκόπιμο να βασίσουμε τους κανόνες στους οικοτόπους και τα είδη που προστατεύονται ήδη από την ευρωπαϊκή νομοθεσία. Επιπλέον, τα κράτη μέλη πρέπει να είναι ελεύθερα να ορίσουν πρόσθετoυς τομείς εθνικής προστασίας, αλλά, αν προχωρήσουμε πέρα από αυτό, θα παραβιάσουμε από κάθε άποψη τα όρια της οδηγίας.

Ένα ακόμη παράδειγμα είναι το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας. Νομίζω ότι και ως προς αυτό επιτύχαμε στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων κάποιο συμβιβασμό που αναφέρεται στο σύστημα των διεθνών συμβάσεων και καθιστά σαφή τη σχέση με αυτές. Η ιδέα είναι ότι στους τομείς εκείνους στους οποίους υπάρχουν εν ισχύ διεθνή συστήματα για τη θέσπιση ευθύνης, δεν πρέπει να εφαρμόζεται καταρχήν η οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη. Πιστεύω ότι ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε στο σημείο αυτό είναι λογικός.

Τέλος, η Ομάδα μου υποστηρίζει επίσης σταθερά τις εξαιρέσεις από την ευθύνη οι οποίες ορίζονται στο σχέδιο της Επιτροπής. Εδώ διακυβεύονται δύο ζητήματα: καταρχάς, η διασφάλιση περί συμμόρφωσης προς την άδεια και, δεύτερον, η διασφάλιση με άσκηση μεθόδων αιχμής. Πιστεύουμε ότι είναι ενδεδειγμένο αυτά τα προνόμια που σχετίζονται με την ευθύνη να συμπεριληφθούν στην οδηγία. Πιστεύουμε επίσης ότι είναι σωστό αυτοί που καλλιεργούν τη γη τους σύμφωνα με καλές γεωργικές πρακτικές να λαμβάνουν ένα προνόμιο όσον αφορά την ευθύνη.

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα να πω, κυρίες και κύριοι, ότι επιτύχαμε έναν καλό συμβιβασμό στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και θα ήθελα να ζητήσω από την πλειοψηφία αυτού του Σώματος να υποστηρίξει αύριο αυτόν τον συμβιβασμό.

(Χειροκροτήματα)

  Gebhardt (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, πολύ συχνά αναμένουμε πάρα πολλά από το περιβάλλον μας. Για τον λόγο αυτόν, είναι πλέον αναγκαίο εμείς, στην Ευρωπαϊκή Ένωση, να δημιουργήσουμε αυστηρότερους κανόνες για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως είναι οι ενιαίες διατάξεις για την περιβαλλοντική ευθύνη που μπορούμε επιτέλους να εξετάσουμε σήμερα στην Ολομέλεια, μετά από εκτενείς προκαταρκτικούς διαξιφισμούς στις αρμόδιες επιτροπές.

Η περιβαλλοντική ευθύνη δεν έχει να κάνει με την επιβολή ποινών στις ηλικιωμένες κυρίες που βγάζουν βόλτα τα σκυλάκιά τους και δεν έχουν την ευαισθησία να μαζέψουν τις ακαθαρσίες των αγαπημένων τους κατοικίδιων. Χρειαζόμαστε διατάξεις για την ευθύνη οι οποίες να επιβάλλουν υποχρεώσεις ανεξαιρέτως σε όλους εκείνους που προξενούν περιβαλλοντικές ζημίες. Αν τα χρήματα βγαίνουν από τη δική τους τσέπη, αυτοί που καταλήγουν να πληρώνουν για την αποκατάσταση της ζημίας θα σκέφτονται διπλά πώς μεταχειρίζονται το περιβάλλον μας και θα είναι περισσότερο προσεκτικοί. Για τον λόγο αυτόν, η Ομάδα του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών είναι υπέρ μιας σειράς τροπολογιών στο κείμενο της Επιτροπής. Δεν υπάρχει απολύτως κανένας λόγος για τον οποίο η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” δεν πρέπει να εφαρμόζεται στην ρύπανση που προξενείται από την πετρελαιοβιομηχανία και την πυρηνική βιομηχανία ή για τον οποίο δεν πρέπει να εφαρμόζεται στην απελευθέρωση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών στο περιβάλλον. Τα ονόματα Erika και Prestige δεν είναι συνώνυμα με αναμφίβολα τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα που δεν έχουν ξεπεραστεί ακόμη; Θεωρούμε λογικό ότι πρέπει το κράτος και, ως εκ τούτου, η κοινότητα των φορολογούμενων να πληρώνει για τα λάθη των άλλων, μόνο και μόνο επειδή οι κίνδυνοι φαίνεται να είναι πολύ δύσκολο να αξιολογηθούν ή να ασφαλιστεί κανείς από αυτούς; Πρέπει να ενθαρρύνουμε ουσιαστικά τα άτομα να είναι απρόσεκτα με το περιβάλλον, επειδή ορισμένοι ρυπαίνοντες δεν υπάγονται στη νομοθεσία περί ζημιών; Όχι, οπωσδήποτε όχι! Επομένως, είναι απολύτως λογικό ότι το Κοινοβούλιο μας πρέπει να διασφαλίσει ότι οι διευθυντές των εταιρειών που θέτουν σε κίνδυνο το περιβάλλον θα εφαρμόζουν ασφαλιστικά ή άλλα προληπτικά χρηματοοικονομικά μέτρα, έτσι ώστε να μπορούν να πληρώσουν για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος.

Τέλος, θα ήθελα να θίξω ακόμη ένα σημείο που είναι ιδιαίτερα σημαντικό για εμάς τους Σοσιαλδημοκράτες. Δεν πρέπει επομένως να επιβαρύνεται από την πίσω πόρτα το κράτος και, κατά συνέπεια, οι άνθρωποι με την ευθύνη ή τις δαπάνες για την αποκατάσταση των ζημιών και του περιβάλλοντος. Σε καμία περίπτωση! Η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” πρέπει να εφαρμόζεται πάντοτε και σε όλους. Για τον λόγο αυτόν, καταθέσαμε μια τροπολογία για τα άρθρα 4 και 5 με τη μορφή μιας πρόσθετης διευκρινιστικής παραγράφου. Ο σκοπός αυτής της τροπολογίας είναι να επιτρέψει στις αρμόδιες αρχές να καθορίσουν τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν, χωρίς να πρέπει να λάβουν μέτρα οι ίδιες ή να υποβληθούν σε έξοδα εκ των προτέρων, τα οποία μπορεί να είναι σημαντικά και δύσκολο να καλυφθούν στη συνέχεια. Αν η Ολομέλεια προωθήσει τις τροπολογίες που κατέθεσαν η Ομάδα του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών και άλλοι, προτιμώντας τις από τις τροπολογίες που κατέθεσε η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, θα έχουμε μια νομοθεσία για την περιβαλλοντική ευθύνη η οποία θα επιμερίζει τις δαπάνες με δίκαιο τρόπο και παράλληλα θα δρα προληπτικά. Σε αυτές τις τροπολογίες ζητάμε το ελάχιστο από όσα δικαίως αναμένουν οι λαοί της Ευρώπης από τη νομοθεσία για την περιβαλλοντική ευθύνη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Το ελάχιστο αυτό πρέπει να επιτευχθεί. Αν τα αποτελέσματα των μεμονωμένων ψηφοφοριών σημαίνουν ότι αυτό δεν έχει επιτευχθεί, τότε προς μεγάλη μου λύπη θα πρέπει να απορρίψουμε αυτήν τη σημαντική οδηγία στο σύνολό της.

(Χειροκροτήματα)

  De Clercq (ELDR). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, για πρώτη φορά καταβάλλεται προσπάθεια με την πρόταση αυτήν της Επιτροπής να υιοθετηθεί ένα συνολικό σύστημα στην Ευρωπαϊκή Ένωση σχετικά με την πρόληψη και την αποκατάσταση περιβαλλοντικών ζημιών. Όλοι συμφωνούν, πιστεύω, ότι μια τέτοια ρύθμιση είναι απολύτως απαραίτητη.

Όσο όμως συμφωνούμε επί της αρχής, τόσο διχασμένο φαίνεται το Κοινοβούλιο σχετικά με το εύρος της πρότασης. Πόσο πρέπει να προχωρήσουμε με την προστασία του περιβάλλοντος και με την υποχρέωση αποκατάστασης των ζημιών; Υπάρχουν πολυάριθμα επίμαχα σημεία: ο ακριβής ορισμός της περιβαλλοντικής ζημίας, η εξαίρεση ορισμένων βιομηχανικών κλάδων, το εύρος της αρχής “ο ρυπαίνων πληρώνει”, ο καθορισμός των χρηματικών εγγυήσεων, η δυνατότητα ασφάλισης κατά ορισμένων κινδύνων και ο καθορισμός ανώτατων ποσών για την αποκατάσταση των ζημιών.

Ο εισηγητής μας, ο κ. Toine Manders, τον οποίο συγχαίρω θερμά, κατέβαλε πολλές προσπάθειες να συμφιλιώσει συχνά διιστάμενες απόψεις και πιστεύω ότι το τελικό αποτέλεσμα είναι μια ισορροπημένη πρόταση, ένα πολύ ισόρροπο αποτέλεσμα, με το οποίο λαμβάνονται υπόψη τα πολλά συμφέροντα και οι οικονομικοί κλάδοι που ενέχονται στο ζήτημα αυτό. Αυτό τελικά επιδιώκουμε όλοι μας: ένα καλό, σαφώς ορισμένο και ενιαίο ευρωπαϊκό πλαίσιο, το οποίο προβλέπει μια συνολική προσέγγιση στο ζήτημα της ζημίας στο περιβάλλον, με συγκεκριμένες ευρωπαϊκές προδιαγραφές και τους ίδιους κανόνες για ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση· ένα πλαίσιο με το οποίο όλοι θα γνωρίζουν επακριβώς ποιους κανόνες θα πρέπει να τηρούν.

Δεν έχω καμία αμφιβολία ότι πολλοί, μεταξύ των οποίων οι πράσινοι φονταμενταλιστές μας, θα ήθελαν να προχωρήσουν πολύ περισσότερο. Το ερώτημα δεν είναι ωστόσο εάν αυτό είναι χρήσιμο ή αναγκαίο, αλλά εάν είναι εφικτό τη στιγμή αυτή. Τίθεται, λοιπόν, το ερώτημα εάν οι διάφοροι οικονομικοί τομείς έχουν τα οικονομικά μέσα, εάν μπορούν να ασφαλιστούν και να συνυπολογίσουν το κόστος των μέτρων αυτών. Όσοι θέλουν να προχωρήσουν πολύ περισσότερο οφείλουν να καταλάβουν ότι επιδιώκουν ίσως το ανέφικτο και ότι στην τελική ψηφοφορία αντιμετωπίζουμε τον κίνδυνο να μείνουμε με άδεια χέρια. Δεν πρέπει να επιτρέψουμε να συμβεί κάτι τέτοιο. Το σημαντικότερο τώρα είναι να καταλήξουμε σε μια καλή, γενική ρύθμιση για το άμεσο μέλλον, φροντίζοντας ώστε όλοι να αναλάβουν πραγματικά τις ευθύνες τους. Δεν έχουμε άλλο χρόνο για χάσιμο.

  Lannoye (Verts/ALE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, τον Ιανουάριο του 2002, η Επιτροπή ολοκλήρωσε τελικά, με αυτήν την πρόταση οδηγίας, μια διαδικασία που διήρκεσε δέκα χρόνια. Στην πραγματικότητα, ήδη από το 1993, υπήρχε μια Πράσινη Βίβλος για την περιβαλλοντική ευθύνη. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, μέσω της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών, κάλεσε κατόπιν επανειλημμένως την Επιτροπή να αναλάβει σύντομα δράση στο θέμα αυτό. Αναμέναμε, λοιπόν, για πολύ καιρό την ημέρα κατάθεσης μιας σημαντικής πρότασης.

Τι επιτυγχάνει, όμως, η πρόταση της Επιτροπής; Είναι προφανές ότι η πρόταση αυτή δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες που έχουν εκφραστεί. Πιστεύω ότι οι αρχικές φιλοδοξίες της Επιτροπής ήταν υψηλές, αλλά το τελικό αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό. επίσης, πιστεύω ότι πρέπει να επικεντρώσουμε την προσοχή μας στους παράγοντες εκείνους που προκαλούν αυτήν την απογοήτευση.

Ο πρώτος παράγοντας είναι ότι ο ορισμός του περιβάλλοντος είναι υπερβολικά περιοριστικός. Στην περίπτωση της βιοποικιλότητας, για παράδειγμα, εκτιμάται ότι προστατεύεται μόνον ένα ποσοστό βιοποικιλότητας της τάξης του 20%, και καλύπτει μόνο το 13% του ευρωπαϊκού εδάφους.

Ο δεύτερος παράγοντας, είναι το πεδίο εφαρμογής των προτάσεων. Στο Παράρτημα I απαριθμούνται οι διάφορες οικονομικές δραστηριότητες που υπόκεινται στην αρχή της υποκειμενικής ευθύνης. Αυτή η απαρίθμηση δραστηριοτήτων είναι πολύ περιοριστική. Συγκεκριμένα, εξαιρείται ό,τι αφορά την πυρηνική ενέργεια, καθώς και τη μεταφορά πετρελαίου, χωρίς πραγματική αιτιολογία. Αναφέρονται οι διεθνείς συμβάσεις οι οποίες πράγματι ισχύουν, αλλά δεν καλύπτουν την αποκατάσταση των περιβαλλοντικών ζημιών. Υπενθυμίζω στο Σώμα αυτό που ανέφερε εχθές ένας συνάδελφός μας από την Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ, ο κ. Bébéar, όταν εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του –και δικαίως– για το χαμηλό ύψος των αποζημιώσεων που προτίθεται να καταβάλει το διεθνές ταμείο αποζημίωσης των ζημιών πετρελαϊκής ρύπανσης στα θύματα του ατυχήματος του Prestige. Πρέπει, για το λόγο αυτόν, να είμαστε συνεπείς και να υιοθετήσουμε μια ισχυρή τροπολογία με την οποία θα απαιτούμε, σε περίπτωση τέτοιου τύπου ατυχημάτων, ό,τι δεν καλύπτεται από τη διεθνή σύμβαση να καλύπτεται από τη δική μας οδηγία. Αυτό, όμως, δεν προτείνεται από την Επιτροπή.

Ο τρίτος παράγοντας που πρέπει να λάβουμε υπόψη είναι οι προβλεπόμενες εξαιρέσεις στη βάση ύπαρξης άδειας εκμετάλλευσης ή επιστημονικών γνώσεων που, τη στιγμή του ατυχήματος, δεν θα επαρκούσαν για να δικαιολογήσουν την ευθύνη μιας συγκεκριμένης οικονομικής δραστηριότητας. Για παράδειγμα, στην περίπτωση των ΓΤΟ ή των παρασιτοκτόνων που προκαλούν, μεταξύ άλλων, ενδοκρινολογικές διαταραχές, εάν ακολουθήσουμε αυτήν την αρχή, τότε πρακτικά όλες οι συναφείς δραστηριότητες θα βρεθούν εκτός του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας. Αυτό είναι απαράδεκτο.

Ολοκληρώνω την ομιλία μου, κύριε Πρόεδρε, λέγοντας ότι η Ομάδα μας στηρίζει σειρά τροπολογιών που ευθυγραμμίζονται με τις προτάσεις του κ. Παπαγιαννάκη προς την Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών, και τις οποίες δέχθηκε η κ. Gebhardt. Πιστεύω ότι αυτές οι σημαντικές αλλαγές είναι αναγκαίες, προκειμένου η οδηγία να αποκτήσει πραγματικό περιεχόμενο.

(Χειροκροτήματα)

  Blokland (EDD). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, όπως ξέρουμε, το περιβάλλον δεν είναι της μόδας. Φαίνεται δύσκολο να υπάρξει κατανόηση για τα προβλήματα του περιβάλλοντος. Αυτό το πρόβλημα αντιμετωπίζει και η παρούσα πρόταση. Εδώ και χρόνια συζητούμε τα ζητήματα αυτά και διαρκώς φαίνεται ότι δεν διαθέτουμε τη βούληση να αναλάβουμε επιτέλους δράση. Και πάλι επικρατούν έντονα διιστάμενες απόψεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε το ζήτημα της αστικής ευθύνης. Η βιομηχανία έχει ασκήσει έντονες πιέσεις με κατανοητά αλλά όχι αποδεκτά, κατά τη γνώμη μου, επιχειρήματα. Τίθενται ιδιαίτερα ασφαλιστικά ζητήματα. Παρόλα αυτά, εγώ δεν πείστηκα ώστε να ψηφίσω υπέρ της αποδυνάμωσης της παρούσας πρότασης.

Αντιθέτως, θεωρώ ότι η αυστηρή περιβαλλοντική νομοθεσία σχετικά με την αστική ευθύνη θα δρα αποτρεπτικά στην καταστροφή του περιβάλλοντος και θα ενθαρρύνει την αποκατάσταση των ζημιών. Η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” θα πρέπει να εφαρμόζεται φυσικά στις περιπτώσεις αυτές. Στις Κάτω Χώρες ισχύει εδώ και αρκετό καιρό μια περιορισμένη μορφή περιβαλλοντικής ευθύνης, στη βάση αυτής της αρχής. Λειτουργεί καλά και συμβάλλει στον περιορισμό του κόστους.

Θεωρώ ότι η πρόταση της Επιτροπής ήταν πολύ υποχωρητική απέναντι στις πιέσεις της βιομηχανίας. Η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς την κατέστησε ακόμα χειρότερη. Ελπίζω να μπορέσει το περιεχόμενο της οδηγίας να αλλάξει προς θετική κατεύθυνση, με την έγκριση των τροπολογιών τις οποίες υπέβαλα από κοινού με άλλους συναδέλφους. Θα δούμε στην πράξη κατά τα επόμενα χρόνια εάν η οδηγία αυτή είναι εφαρμόσιμη στην ΕΕ. Δεν χρειάζεται να περιοριστούμε ευθύς εξαρχής στον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Εάν η οδηγία δεν έχει αποτελέσματα, μπορούμε πάντα να την τροποποιήσουμε. Θα αποτελέσει ένδειξη θάρρους να αναλάβουμε τώρα, ως νομοθετικό όργανο, τον κίνδυνο αυτόν, ώστε να προλάβουμε τους κινδύνους για το περιβάλλον.

  Berthu (NI). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, η πρόταση οδηγίας για την περιβαλλοντική ευθύνη που παρουσιάστηκε σήμερα ενώπιόν μας μάς απογοήτευσε. Ασφαλώς, επιθυμούμε μια ευρωπαϊκή εναρμόνιση στον τομέα των ζημιών που προκαλούνται στο περιβάλλον και συχνά είναι διασυνοριακές, αλλά η οδηγία αυτή θα πρέπει επιπλέον να συνιστά σοβαρή πρόοδο.

Ωστόσο, το κείμενο χαρακτηρίζεται από εντυπωσιακό πλήθος παραλείψεων, απαλλαγών, εξαιρέσεων, περιορισμών ευθύνης, που καθιστούν τη νέα ρύθμιση οφθαλμαπάτη και συχνά αφορμή για σύγχυση και απομάκρυνση από τον στόχο της προστασίας των πολιτών, εκτός εάν καλούμε τον φορολογούμενο να καλύψει τα ελλείμματα. Παραθέτω δύο παραδείγματα. Το πρώτο παράδειγμα είναι ότι ανακαλύπτουμε στο άρθρο 3 ότι η οδηγία δεν εφαρμόζεται για τη θαλάσσια μεταφορά επικίνδυνων ουσιών, για ζημίες που οφείλονται σε πετρελαϊκή ρύπανση και πυρηνικό υλικό. Το επιχείρημα για την παράλειψη αυτή ήταν ότι υπάρχουν ήδη διεθνείς συμβάσεις που ρυθμίζουν την αστική ευθύνη για τις περιπτώσεις αυτές. Ωστόσο, οι συμβάσεις αυτές έχουν περιορισμένο πεδίο εφαρμογής, παρέχουν ανεπαρκή ή εντελώς ακατάλληλη προστασία, όπως διαπιστώνουμε σήμερα με τις εξευτελιστικές αποζημιώσεις που χορήγησε το διεθνές ταμείο αποζημίωσης των ζημιών πετρελαϊκής ρύπανσης μετά την καταστροφή του Prestige. Συνεπώς, ζητάμε η οδηγία αυτή να μην υπεκφύγει το πρόβλημα, αλλά να το αντιμετωπίσει και να παρέχει πραγματική προστασία.

Το δεύτερο παράδειγμα αφορά τους ΓΤΟ. Στη διάρκεια της συζήτησης για την οδηγία περί της εσκεμμένης απελευθέρωσης ΓΤΟ, η Επιτροπή μάς είχε υποσχεθεί ότι τα ζητήματα ευθύνης και ασφάλισης θα αντιμετωπίζονταν στο πλαίσιο της γενικής οδηγίας περί περιβαλλοντικής ευθύνης, με άλλα λόγια της οδηγίας που συζητάμε σήμερα. Ωστόσο, μας εξαπάτησε. Οι ΓΤΟ βέβαια υπάγονται θεωρητικά σε αυτήν την πρόταση, αλλά δυνάμει του άρθρου 9, που απαλλάσσει τις δραστηριότητες οι οποίες διαθέτουν επίσημη έγκριση, κατηγορία που περιλαμβάνει τους ΓΤΟ, εντάσσονται στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας περί εσκεμμένης απελευθέρωσης.

Όλα αυτά είναι απαράδεκτα, κυρίως τη στιγμή που η Επιτροπή προσπαθεί να μεταθέσει στα κράτη μέλη το βάρος του προβλήματος συνύπαρξης καλλιεργειών ΓΤΟ και μη ΓΤΟ, κάτι που επιθυμεί να επιτρέψει. Υπό αυτές τις συνθήκες, ζητάμε από το Συμβούλιο να μην άρει το μορατόριουμ, έως ότου τα ζητήματα ευθύνης και ασφάλισης όσον αφορά τους ΓΤΟ διευθετηθούν σαφώς με τρόπο που να επιτυγχάνει τη βέλτιστη προστασία του κοινού και του περιβάλλοντος.

  Fiori (PPE-DE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να εκφράσω τις θερμές –και όχι απλώς τυπικές– ευχαριστίες μου για το τεράστιο έργο που επιτέλεσαν τόσο ο εισηγητής κ. Manders όσο και η κ. Niebler.

Θα ήθελα, στη συνέχεια, να κάνω δύο παρατηρήσεις: μία ειδικού και μία γενικού χαρακτήρα. Η παρατήρηση ειδικού χαρακτήρα απαντά και σε ορισμένες παρεμβάσεις που προηγήθηκαν της δικής μου. Εάν δεν απατώμαι, ο αγροτικός κόσμος είχε επικροτήσει την πρόταση οδηγίας σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη, ιδίως διότι η Επιτροπή είχε επιλέξει την οριζόντια προσέγγιση. Κατά τη διάρκεια των κοινοβουλευτικών εργασιών, προέκυψαν άλλες απαιτήσεις στο πλαίσιο της επιτροπής, πράγμα που καθιστά πολύ δύσκολη αυτήν τη στιγμή την αποδοχή της ιδέας για την ευθύνη των αγροτών που θα αποδίδεται για περιβαλλοντικές ζημίες, οι αιτίες των οποίων πρέπει να αναζητηθούν εκτός της σφαίρας επιρροής τους. Συνεπώς, οποιαδήποτε επέκταση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας –η υποχρέωση της οικονομικής εγγύησης, η αντιστροφή του βάρους της απόδειξης και, προπαντός, η κατάργηση ορισμένων μέσων απαλλαγής– θα έθετε τους αγρότες σε κατάσταση μεγάλης δυσκολίας ως προς τη διαχείριση της δραστηριότητάς τους. Συγκεκριμένα, ένας αγρότης θα υποχρεωθεί πιθανώς να καταβάλει αποζημίωση για μια περιβαλλοντική ζημία που προκλήθηκε από δραστηριότητα για την οποία του έχει χορηγηθεί άδεια και μολονότι έχει τηρήσει όλες τις νόμιμες διαδικασίες που ρυθμίζουν την εν λόγω δραστηριότητα. Είμαι βέβαιος ότι οι αγρότες είναι διατεθειμένοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους, όχι όμως όταν δεν μπορούν να ελέγξουν την αιτία της ζημίας. Για τον λόγο αυτόν, εργασθήκαμε προς αυτήν την κατεύθυνση στο πλαίσιο της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων, επιτυγχάνοντας έναν προσανατολισμό που αποτρέπει σοβαρές επιπτώσεις στον αγροτικό κόσμο και στο περιβάλλον της υπαίθρου γενικότερα. Ελπίζω ο εισηγητής να συμφωνήσει με αυτήν τη θέση και το Κοινοβούλιο να την προσυπογράψει.

Όσον αφορά την παρατήρηση γενικού χαρακτήρα, η εν λόγω παρατήρηση εκφράζει παράλληλα και έναν φόβο. Η διεύρυνση του πεδίου εφαρμογής της οδηγίας σε σχέση με την αρχική πρόταση της Επιτροπής ενέχει, κατά την άποψή μου, τον κίνδυνο να καταστήσει αβέβαιο το προτεινόμενο κανονιστικό πλαίσιο, καθώς και τις συνεπακόλουθες εγγυήσεις ασφαλείας, καθιστώντας ως εκ τούτου δύσκολη την εφαρμογή μιας χρήσιμης αρχής για την ευρωπαϊκή κοινωνία γενικά.

  Medina Ortega (PSE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, η πρόταση οδηγίας που παρουσιάστηκε από την Επιτροπή είναι μια άτολμη πρόταση. Είναι άτολμη σε μια χρονική στιγμή που προκαλούνται συνεχείς περιβαλλοντικές ζημίες – το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι αυτό του Prestige – οι οποίες προκαλούν αγανάκτηση στους λαούς μας, με μαζικές διαδηλώσεις – για παράδειγμα, στη χώρα μου, όπου οι άνθρωποι ζητάνε να μην επαναληφθούν ποτέ ξανά αυτού του είδους οι ζημίες. Και απέναντι σε αυτήν την άτολμη οδηγία, η Ομάδα του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, εκμεταλλευόμενη την συγκυριακή πλειοψηφία της στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, έχει θεσπίσει ακόμη περισσότερους περιορισμούς, καθιστώντας πρακτικά αδύνατη την απαίτηση εκείνοι που προκαλούν τις ζημίες να αναλαμβάνουν τις περιβαλλοντικές ευθύνες. Η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” θα διακινδύνευε σοβαρά αν υιοθετούνταν οι τροπολογίες που εγκρίθηκαν μετά από πρόταση του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος στο πλαίσιο της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων.

Η Ομάδα του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών παρουσίασε μια σειρά τροπολογιών που αποσκοπούν να ενισχύσουν το περιεχόμενο αυτής της οδηγίας. Όπως είπα προηγουμένως, αυτές οι τροπολογίες απορρίφθηκαν στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς από αυτήν τη μηχανική πλειοψηφία της Δεξιάς, αλλά, εκμεταλλευόμενη το γεγονός ότι αυτή η πλειοψηφία δεν υπάρχει στην Ολομέλεια, η κοινοβουλευτική ομάδα του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών έχει υποβάλει εκ νέου αυτήν την ομάδα τροπολογιών – από την 98 ως την τελευταία – που αποσκοπούν να επανακαθιερώσουν την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”, να θεσπίσουν τη γενική αρχή της ευθύνης και να θεσπίσουν τη δυνατότητα κάθε ζημιωμένο άτομο να μπορεί να απαιτήσει τις αντίστοιχες αποζημιώσεις.

Εμείς ελπίζουμε ότι, στην Ολομέλεια, αυτές οι τροπολογίες που παρουσιάζονται από την Ομάδα του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών οι οποίες αποσκοπούν, όπως είπα προηγουμένως, να επανακαθιερώσουν, αφενός, το σύνολο της οδηγίας και, αφετέρου, να ενισχύσουν την οδηγία στο σύνολό της ώστε οι προκληθείσες ζημίες, για παράδειγμα, από τη θαλάσσια μεταφορά εμπορευμάτων, από πυρηνικά ατυχήματα, από τις ζημίες που προκαλούνται από τη διάδοση γενετικά τροποποιημένων οργανισμών ή ακόμη και από τη βιοτεχνολογία, να μπορούν να επανορθώνονται αποτελεσματικά.

Ελπίζω ότι η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα εγκρίνει αυτό το σύνολο τροπολογιών και, επομένως, θα διορθώσει το κείμενο που υιοθετήθηκε στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, σαν αποτέλεσμα αυτής της μονομερούς προσέγγισης που ευνοεί εκείνους που προκαλούν τις ζημίες. Πιστεύω ότι αυτή είναι μια δικαιολογημένη προσδοκία που έχουν οι πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης από εμάς, και επομένως ελπίζω ότι το τροποποιημένο κείμενο θα γίνει δεκτό.

Συγκεκριμένα, φαντάζομαι ότι η Επιτροπή θα πρέπει να δώσει περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις δηλώσεις της Επιτρόπου Wallström, καθώς θα θέλαμε να ξέρουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια ποια είναι η στάση της Επιτροπής όσον αφορά τόσο τις τροπολογίες που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς όσο και τις τροπολογίες που ελπίζουμε ότι θα εγκριθούν από τη στιγμή που θα αποφανθεί η Ολομέλεια σχετικά με το σύνολο των τροπολογιών που παρουσιάσαμε τώρα.

  Davies (ELDR). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όπως και άλλοι βουλευτές σήμερα εδώ, υπήρξα και εγώ αποδέκτης εκτεταμένων προσπαθειών επηρεασμού σχετικά με αυτήν την οδηγία, και εντυπωσιάστηκα από τον βαθμό στον οποίον παρέχεται στήριξη –ή τουλάχιστον καταρχήν στήριξη– σε αυτήν. Οι περιβαλλοντολόγοι την θεωρούν ευαγγέλιο, διότι για αυτούς αποτελεί το μέσο διά του οποίου η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” μπορεί να εφαρμοστεί στην πράξη. Ορισμένοι εκπρόσωποι της βιομηχανίας μού είπαν ότι συμφωνούν και αυτοί με την εν λόγω αρχή, ενώ οι ασφαλιστικές εταιρείες δήλωσαν ότι μπορούν να την εφαρμόσουν, υπό την προϋπόθεση ότι θα εισαχθεί σταδιακά, ούτως ώστε να έχουν τον χρόνο να την κοστολογήσουν κατάλληλα.

Γιατί, λοιπόν, το Κοινοβούλιο αλλά και η Ομάδα μου διχάζονται τόσο πολύ για ένα ζήτημα με το οποίο όλοι μοιάζουν να συμφωνούν; Κατά τα φαινόμενα, η αρχή αυτή είναι καλή όσο δεν εφαρμόζεται στην πράξη. Καθώς θεωρώ τον εαυτό μου ρεαλιστή εν προκειμένω, θέλω να διασφαλίσω ότι η νομοθεσία είναι εφαρμόσιμη και δεν επιβάλλει επαχθή φορτία στη βιομηχανία ή στους αγρότες. Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους αντιτίθεμαι στην εισαγωγή της από κοινού και εις ολόκληρον ευθύνης. Εάν υπάρχει κίνδυνος για το περιβάλλον, τότε κάποιος πρέπει να πληρώσει, και όταν είναι σαφές ποιοι είναι οι ρυπαίνοντες, τότε εκείνοι πρέπει να είναι οι πρώτοι που θα πληρώσουν.

Όλοι οι οργανισμοί οφείλουν πάνω από όλα να έχουν πλήρη επίγνωση της αναγκαιότητας λήψης μέτρων που θα αποσκοπούν καταρχάς στην πρόληψη της ζημίας. Πιστεύω ότι η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς δεν τίμησε δεόντως αυτό το Κοινοβούλιο. Οι θέσεις που πήρε δεν ήσαν απλώς φτωχές αλλά στην πραγματικότητα οπισθοδρομικές, και αποδυνάμωναν τις προτάσεις της Επιτροπής. Το παρόν Σώμα πρέπει να κάνει αλλαγές. Δεν συμφωνώ με την αλλαγή της νομικής βάσης. Πρέπει να επεκτείνουμε τον ορισμό της περιβαλλοντικής ζημίας, ώστε να προστατεύσουμε ειδικούς οικοτόπους και είδη. Πρέπει να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία να ασκήσουμε πιέσεις στα κράτη μέλη που δεν προέβησαν στην κύρωση των διεθνών ναυτικών συμβάσεων. Πρέπει να δώσουμε στους πολίτες το δικαίωμα να προσφεύγουν άμεσα στη δικαιοσύνη, προκειμένου να προλαμβάνουν την περιβαλλοντική ζημία ή να ζητούν αποκατάσταση.

Τίποτα από όλα αυτά δεν είναι ριζοσπαστικό. Εκφράσαμε όλοι τους προβληματισμούς μας σχετικά με τη ζημία που προκαλείται στο περιβάλλον μας από την ανθρώπινη δραστηριότητα. Το μέτρο αυτό είναι ένας τρόπος με τον οποίον μπορούμε να αρχίσουμε να ενεργούμε έμπρακτα για να προστατεύσουμε το περιβάλλον και να κάνουμε πραγματικότητα τα ωραία λόγια που εκστομίζουμε.

(Χειροκροτήματα από την αριστερή πτέρυγα)

  MacCormick (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όπως και ολόκληρη η Ομάδα μου, επικροτώ κατ’ ουσίαν αυτήν την πρόταση, καθώς και την ευκαιρία να μιλήσω εξ ονόματός της. Όπως είπε ο φίλος μου, κ. Lannoye, μπορεί μεν να μην έχουμε κάνει ελάχιστα και να μην έχουμε καθυστερήσει υπερβολικά, αλλά, αν μη τι άλλο, δεν έχουμε κάνει πάρα πολλά και έχουμε καθυστερήσει αρκετά. Ωστόσο, η πρόταση είναι ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, και είναι ιδιαίτερα σημαντικό να θεσπίσουμε την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Εξάλλου, οι περισσότερες ανθρώπινες δραστηριότητες προκαλούν αντίκτυπο στο περιβάλλον. Το ζήτημα είναι ποιος πληρώνει στο τέλος – ο υπαίτιος ή μήπως κάποιος άλλος; Όπως πολλοί βουλευτές αυτού του Κοινοβουλίου, δέχτηκα ισχυρές αντιπροσωπείες των τοπικών αρχών της εκλογικής μου περιφέρειας στη Σκωτία, οι οποίες μου έλεγαν ότι εάν αυτή η οδηγία δεν εφαρμοστεί, τότε οι τοπικές αρχές και άλλα τοπικά όργανα θα εξακολουθήσουν να αντιμετωπίζουν, με τους πόρους που προέρχονται από τη γενική φορολογία, διάφορα προβλήματα τα οποία κάποιοι άλλοι θα μπορούσαν να έχουν καταρχάς εμποδίσει ή θα μπορούσαν να τα αντιμετωπίζουν οι ίδιοι αυτήν τη στιγμή.

Αξίζει τον κόπο να υπενθυμίσουμε στους εαυτούς μας ότι η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” αποτελεί μόνο το ήμισυ. Στην πραγματικότητα, εκείνοι που ρυπαίνουν συμμετέχουν σε οικονομικές δραστηριότητες παραγωγής αγαθών ή παροχής υπηρεσιών που κάποιοι άλλοι επιθυμούν να αγοράσουν, πιθανώς στην τιμή στην οποία προσφέρονται. Εάν ο ρυπαίνων δεν πληρώνει, φταίει το γεγονός ότι η τιμή είναι πολύ χαμηλή, και οι καταναλωτές λαμβάνουν κάτι σαν δωρεάν γεύμα, το οποίο όμως καλούνται να πληρώσουν στη συνέχεια ως φορολογούμενοι. Συνεπώς, πρέπει να προσπαθήσουμε να διασφαλίσουμε ότι διαθέτουμε ένα καθεστώς το οποίο στοχεύει πραγματικά σε εκείνους τους καταναλωτές και σε εκείνες τις δραστηριότητες που μπορούν να λάβουν περισσότερες προφυλάξεις και την κατάλληλη ασφάλιση έναντι της ευθύνης, ώστε οι πιέσεις των πρόσθετων ευθυνών ασφάλισης και το κόστος της πρόσθετης ασφάλειας να ανταμείψουν εκείνους που είναι πιο προσεκτικοί και ανεβάζουν τις τιμές, έναντι εκείνων που είναι λιγότερο προσεκτικοί, πράγμα που είναι και το πιο τίμιο.

Όσον αφορά το ζήτημα αυτό, καθ’ όλη τη διάρκεια των συζητήσεων διατηρούσα πολλές αμφιβολίες σχετικά με τη διασφάλιση περί συμμόρφωσης προς την άδεια και τη διασφάλιση περί μεθόδων αιχμής, βάσει της λογικής ότι οι άνθρωποι πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εργάζονται εκ του σύνεγγυς για μια προσεκτικά σχεδιασμένη άδεια, λόγου χάρη, εξασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτόν τους εαυτούς τους έναντι της ευθύνης.

Γενικά, πάντως, κατέληξα στην άποψη που εκφράζεται στην τροπολογία αριθ. 104, ότι δηλαδή τα θέματα αυτά πρέπει να αντιμετωπίζονται ως θέματα δικαστικού αγώνα και όχι ως θέματα εξαίρεσης, πράγμα που αποτελεί έναν λογικό συμβιβασμό, και για αυτό στηρίζουμε σθεναρά την οδηγία, υπό τον όρο ότι θα εγκριθούν οι σχετικές τροπολογίες.

  Bernié (EDD). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, η κατάρτιση νομοσχεδίου περί περιβαλλοντικής ευθύνης μοιάζει με το άνοιγμα του κουτιού της Πανδώρας, διότι η περιβαλλοντική ζημία ορίζεται τόσο άσχημα στην οδηγία και το πεδίο εφαρμογής της είναι τόσο απροσδιόριστο, ιδιαίτερα όσον αφορά τη βιοποικιλότητα, η οποία ήδη διέπεται από τις διεθνείς Συμβάσεις της Βέρνης και της Βόννης.

Η πτυχή της “αποκατάστασης” περιορίζεται στις περιοχές διατήρησης Natura 2000 και εξαιρεί τις μη κερδοσκοπικές δραστηριότητες όπως η αναψυχή, τις οποίες η οδηγία εξομοιώνει με τις δραστηριότητες απασχόλησης. Η οδηγία δεν καλύπτει τη μεταφορά πετρελαίου ούτε τους ΓΤΟ. Η αποκατάσταση πρέπει να βασίζεται σε αντικειμενικά και δυνάμενα να ποσοτικοποιηθούν κριτήρια, στη φύση της ζημίας και στις επιπτώσεις της, στην κατάσταση του περιβάλλοντος όπου προκαλείται η ζημία και στις τοπικές συνθήκες.

Οι έννοιες περί συμμόρφωσης προς τις διατάξεις της άδειας και περί εφαρμογής μεθόδων αιχμής πρέπει να αρθούν για να ισχύσει αποτελεσματικά η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” και να μην επιτραπεί η υποκατάστασή της από την αρχή “ο φορολογούμενος πληρώνει”. Η ευθύνη πρέπει να περιλαμβάνει τους ΓΤΟ, κυρίως τη στιγμή που οι ΗΠΑ πιέζουν για την άρση του μορατόριουμ των εισαγωγών στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων του ΠΟΕ.

Γενικότερα, ποιο το όφελος της μεταφοράς των διευθετήσεων περί ευθύνης σε κοινοτικό επίπεδο, όταν η πρωτοβουλία εκ μέρους της Δανίας για απόφαση πλαίσιο του Συμβουλίου σχετικά με την πάταξη σοβαρών περιβαλλοντικών αδικημάτων εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής της δικαστικής συνεργασίας, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν άλλες νομικές πράξεις που μπορούν να εφαρμοστούν, όπως η Σύμβαση του Λουγκάνο;

  Grossetête (PPE-DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, αναμέναμε καιρό ένα σύστημα περιβαλλοντικής ευθύνης, ένα σύστημα αρκετά αυστηρό αλλά αντικειμενικό και λειτουργικό, προκειμένου να προστατεύεται το περιβάλλον χωρίς να βλάπτεται ούτε η βιομηχανική ούτε η αγροτική οικονομία. Επιπλέον, είναι σημαντικό η εφαρμογή μιας τέτοιας ευθύνης να μην προκαλεί τη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Αλλά πρέπει να πω ότι η πρόταση αυτή μου φαίνεται απογοητευτική και αρκετά ανίσχυρη και δεν ανταποκρίνεται πλήρως στις προσδοκίες μας.

Η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” είναι μεν θεμελιώδης, αλλά πρέπει να συνοδεύεται από οικονομικά εχέγγυα. Η πρόταση αυτή δεν κάνει λόγο για τις θαλάσσιες μεταφορές πετρελαίου και λυπάμαι γι’ αυτό. Όταν, λόγου χάρη, βλέπει κανείς το παράδειγμα του διεθνούς ταμείου αποζημίωσης των ζημιών πετρελαϊκής ρύπανσης στη θλιβερή περίπτωση του Prestige, όταν βλέπει το μόνιμο ρεύμα κρουσμάτων απόρριψης καυσίμων στη θάλασσα, διαπιστώνει ότι πρέπει να γίνουν πολλά ώστε ορισμένα επαγγέλματα να συνειδητοποιήσουν την ευθύνη τους. Και στο σημείο αυτό, η οργή μας είναι ανάλογη της έκτασης των ζημιών στη βιοποικιλότητα. Οι προτάσεις στον τομέα αυτόν είναι ανεπαρκείς, και επίσης θα ήθελα να μάθω τι πιστεύει η κ. Επίτροπος για την απόφαση του διεθνούς ταμείου αποζημίωσης των ζημιών πετρελαϊκής ρύπανσης.

Τέλος, η ευθύνη αυτή πρέπει να είναι ανάλογη της αναγνωρισμένης υπαιτιότητας. Πρέπει να αποφύγουμε κάθε από κοινού και εις ολόκληρον ευθύνη που θα μεταθέσει σε άλλους μέρος της ευθύνης. Ο φορολογούμενος δεν πρέπει να επωμίζεται το οικονομικό βάρος ζημιών που έχουν προκαλέσει άλλοι.

Συμπερασματικά, θα ήθελα να πω ότι, κατά την άποψή μου, η αποκατάσταση δεν είναι η μόνη λύση. Χρειάζεται περισσότερη πρόληψη. Χαιρετίζω, λοιπόν, τις προσπάθειες που μπορούν να αναπτύξουν οι επιχειρήσεις προς την κατεύθυνση αυτή, μέσω εθελοντικών συμφωνιών –με τις οποίες θα ασχοληθούμε σύντομα– αλλά, ταυτόχρονα, επιμένω ότι πρέπει να τεθεί σε ισχύ ένα αποτελεσματικό σύστημα οικονομικών εγγυήσεων.

Αυτά είχα να σας πω. Είμαι πεπεισμένος ότι θα πρέπει αναμφίβολα να μιλήσουμε και πάλι για αυτό το σύστημα περιβαλλοντικής ευθύνης.

  Sacconi (PSE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, η οδηγία επί της οποίας πρόκειται να ψηφίσουμε μπορεί και πρέπει να αποτελέσει ένα απόλυτα αντιληπτό σημείο καμπής για όλους τους ευρωπαίους πολίτες. Από το ατύχημα του Seveso έως τις διαβόητες καταστροφές του φυσικού πάρκου της Doñana και το ναυάγιο του πετρελαιοφόρου Prestige, καθώς και τα τελευταία από άποψη χρονολογικής σειράς γεγονότα όπως η διαπίστωση των καταστροφικών συνεπειών για την υγεία των εμβρύων από τη μόλυνση του περιβάλλοντος στις χημικές εγκαταστάσεις του Priolo, αποτελούν όλα περιστατικά τα οποία επιβάλλουν τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού καθεστώτος αστικής ευθύνης για περιβαλλοντικές ζημίες.

Είναι αναγκαίο να στείλουμε ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα, που θα χρησιμεύει και στην αναχαίτιση ορισμένων οπισθοδρομικών τάσεων οι οποίες εμφανίζονται κάθε τόσο. Η κ. Wallström, παραδείγματος χάρη, γνωρίζει καλά ότι η ιταλική κυβέρνηση προτίθεται να εργασθεί για την αναθεώρηση του ποινικού κώδικα ο οποίος, μεταξύ άλλων, προβλέπει την αποποινικοποίηση των περιβαλλοντικών αδικημάτων. Καθίσταται, συνεπώς, ακόμη πιο αναγκαίο ένα καθεστώς που θα εφαρμόζει αυστηρά την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” και θα παράσχει, κατά συνέπεια, ισχυρά κίνητρα για την πρόληψη και την αποφυγή της επανάληψης παρόμοιων καταστάσεων στο μέλλον. Πράγματι, ο απώτερος στόχος είναι η πρόληψη και όχι η αποζημίωση για τη ζημία.

Για τον σκοπό αυτόν, στο πλαίσιο της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών, εργασθήκαμε για τη διαγραφή ορισμένων επικίνδυνων εξαιρέσεων που παρέχουν ευρείες και γενικευμένες δυνατότητες προστασίας και οι οποίες εξισώνουν στην πραγματικότητα τις περιβαλλοντικές άδειες με ένα είδος άδειας ρύπανσης, με σοβαρό κίνδυνο ακύρωσης της αποτελεσματικότητας του προτεινόμενου κανονιστικού συστήματος. Εργασθήκαμε ώστε το κόστος αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημίας να το αναλαμβάνει ο υπεύθυνος φορέας εκμετάλλευσης και όχι ο φορολογούμενος.

Είναι επίσης αναγκαίο το καθεστώς ευθύνης να λάβει υπόψη και να προβλέψει όλες τις οικονομικές δραστηριότητες από τις οποίες μπορεί να προκληθεί ζημία για το περιβάλλον. Το καθεστώς αυτό θα πρέπει να προβλέπει ως γενικό κανόνα την αντικειμενική ευθύνη για περιβαλλοντικές ζημίες, ανεξαρτήτως του αν προκαλούνται από δραστηριότητες που θεωρούνται ή όχι επικίνδυνες.

Η οδηγία αυτή είναι εξαιρετικής σημασίας· την περιμέναμε προ πολλού και αποτελεί ένα θεμελιώδες στοιχείο της ευρωπαϊκής νομοθεσίας σε θέματα περιβάλλοντος, αρκεί όμως να γίνουν δεκτές οι ενισχυτικές τροποποιήσεις για τις οποίες εργασθήκαμε με τις 16 συμβιβαστικές τροπολογίες που σας καλώ να ψηφίσετε, και οι οποίες επαναφέρουν ουσιαστικά όσα ψηφίσθηκαν στο πλαίσιο της Επιτροπής Περιβάλλοντος και διεγράφησαν στη συνέχεια από την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς. Σε αντίθετη περίπτωση, όπως είπε και η κ. Gebhardt, ιδίως εάν δεν εγκριθούν οι τροπολογίες αριθ. 99, 103 και 107, η Ομάδα μας δεν θα μπορέσει να υπερψηφίσει την έκθεση Manders.

  Boogerd-Quaak (ELDR). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, ο κ. Davies έκανε λόγο για ένα περιβαλλοντικό Ιερό Δισκοπότηρο. Πρέπει να σας πω ότι χαίρομαι και εγώ που δημιουργούνται τώρα κοινοί κανόνες για όλους όσους ευθύνονται για τις βλάβες στο περιβάλλον. Με τον τρόπο αυτόν, θα μπορέσουν οι επιχειρήσεις να ανταποκριθούν ευκολότερα σε αυτήν την οδηγία. Παρόλα αυτά, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας σε δύο ζητήματα. Το ένα αφορά την πυρηνική ενέργεια και τα ζητήματα που δεν έχουν ρυθμιστεί. Το άλλο αφορά τις θαλάσσιες μεταφορές.

Κατοικώ κοντά σε δύο πυρηνικούς σταθμούς: αφενός, τον μοναδικό εμπορικό πυρηνικό σταθμό της χώρας μου και, αφετέρου, τον σταθμό του Doel στο Βέλγιο. Πώς ρυθμίζεται η κατάσταση σήμερα; Οι ιδιοκτήτες των πυρηνικών σταθμών έχουν πολύ περιορισμένη ευθύνη και την ευθύνη αναλαμβάνει το κράτος. Στο Βέλγιο, για παράδειγμα, η ευθύνη ανέρχεται σε 300 εκατ. ευρώ ανά πυρηνικό σταθμό και στη χώρα μου το ποσό φθάνει τα 2,26 δισ. ευρώ. Το ποσό αυτό φαίνεται υψηλό, όμως είναι πολύ χαμηλό αν λάβετε υπόψη το γεγονός ότι οι σταθμοί αυτοί βρίσκονται σε βιομηχανική περιοχή. Δεν μπορώ να καταλάβω, κύριε Πρόεδρε, πώς καταλογίζονται ευθύνες σε πολίτες και επιχειρήσεις, ενώ επιχειρήσεις που συνδέονται με το κράτος απαλλάσσονται από τέτοιες ευθύνες. Θεωρώ πολύ ελαστική την τροπολογία που ζητά να γίνει αξιολόγηση μετά από πέντε έτη και πιστεύω ότι η Επιτροπή πρέπει να την υιοθετήσει και ότι πρέπει να ψηφίσουμε επ’ αυτής.

Το αυτό ισχύει και για τις θαλάσσιες μεταφορές. Πριν από δύο μήνες, υπέβαλα ερωτήσεις σχετικά με την αστική ευθύνη για την καταστροφή του Tricolor και ακόμα δεν έλαβα την παραμικρή απάντηση στις ερωτήσεις αυτές. Ζητούμε να περιληφθεί στην οδηγία και να αναθεωρηθούν οι διεθνείς συμβάσεις, αλλά και να κλείσουν τα διάφορα “παραθυράκια” της νομοθεσίας.

Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα, τέλος, να επανέλθω στο ζήτημα της πυρηνικής ενέργειας. Η πυρηνική ενέργεια θεωρείται ακόμα φθηνή, εάν όμως συνυπολογισθεί το συνολικό κόστος, δηλαδή και το κόστος των ζημιών στο περιβάλλον, τίθεται το ερώτημα εάν η αιολική ενέργεια και άλλες φιλικές προς το περιβάλλον μορφές ενέργειας είναι εξίσου ανταγωνιστικές. Καλώ, λοιπόν, την Επίτροπο να θεσπίσει ίσους όρους ανταγωνισμού και στον τομέα αυτόν.

  Breyer (Verts/ALE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, πολλοί ομιλητές τόνισαν τη σημασία της παρούσας οδηγίας για τον περιβάλλον. Πρέπει πράγματι να είμαστε αρκετά φιλόδοξοι, ώστε να την κάνουμε επίκεντρο της περιβαλλοντικής μας νομοθεσίας. Είναι σαφώς πολύ θλιβερό το γεγονός ότι η βιομηχανία κατάφερε να εισάγει μια σειρά από εξαιρέσεις σε αυτές τις διατάξεις. Οι ρυπαίνοντες πρέπει πραγματικά να καταστούν υπόλογοι για τις ζημίες που προξένησαν και πρέπει επίσης να υποχρεωθούν να λαμβάνουν προληπτικά μέτρα.

Δεδομένου ότι υπάρχουν τόσες πολλές εξαιρέσεις και ότι η παρούσα οδηγία καλύπτει μόνο έναν πολύ μικρό αριθμό ατυχημάτων, φοβούμαι ότι δεν πρόκειται να επιτύχουμε αυτό το οποίο είχαμε αρχικά ως στόχο. Όπως γνωρίζετε, τα ατυχήματα χαρακτηρίζονται ως τέτοια αν αυτοί που τα προκάλεσαν ενήργησαν εκ προθέσεως ή εξ αμελείας, πράγμα που σημαίνει ότι οι ζημίες στην βιοποικιλότητα που προκλήθηκαν από τη χρήση εγκεκριμένων γενετικά τροποποιημένων σπόρων δεν καλύπτεται καθόλου. Αυτό είναι πολύ θλιβερό. Επιπλέον, το γεγονός ότι η έννοια της αντικειμενικής ευθύνης συνδέεται κατ’ αυτόν τον τρόπο με τον κατάλογο των επικίνδυνων δραστηριοτήτων σημαίνει ότι εξαιρούνται επίσης ολόκληροι τομείς που ενέχουν πιθανό κίνδυνο, όπως είναι η εξόρυξη και η γεώτρηση για πετρέλαιο και αέριο, καθώς και μια μεγάλη μερίδα της βιομηχανίας καταναλωτικών αγαθών.

Το γεγονός ότι δεν υπάρχει υποχρέωση για την καθιέρωση γενικής ασφάλισης για περιβαλλοντική ζημία είναι επίσης λάθος, κατά την άποψή μου, διότι πρέπει να διασφαλίσουμε ότι όταν προκαλείται ζημία στην ιδιοκτησία και την υγεία, η ευθύνη δεν περιορίζεται μόνο στις περιοχές Natura 2000 αλλά εφαρμόζεται και έξω από αυτές. Μολαταύτα, εάν η Επιτροπή λογικευτεί, ελπίζω ότι θα κατορθώσουμε να κάνουμε την οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη το επίκεντρο της νομοθεσίας μας. Ελπίζω επίσης ότι δεν θα παραμείνει γεμάτη τρύπες, σαν ελβετικό τυρί, που σημαίνει ότι θα εφαρμόζεται σε πολύ λίγες περιπτώσεις, διότι αν γίνει αυτό τότε δεν θα μπορέσουμε να επιτύχουμε τους στόχους μας, που είναι να δώσουμε στη βιομηχανία κίνητρα για τη λήψη προληπτικών μέτρων και να επικεντρώσουμε πραγματικά τη δράση μας στην αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”.

(Χειροκροτήματα)

  Andersen (EDD). – (DA) Κύριε Πρόεδρε, το σαββατοκύριακο έγινε γνωστό στη Δανία ότι το προϊόν glyphosate έχει εισχωρήσει μέχρι τα ανώτατα στρώματα του υδροφόρου ορίζοντα. Το γεγονός αυτό έχει μεγάλη σημασία σε μια χώρα όπως η Δανία, όπου πίνουμε το νερό κατευθείαν από τη βρύση. Αυτό το φυτοφάρμακο ψεκασμού ονομάζεται Roundup και παράγεται από την εταιρεία Monsanto. Το Roundup είναι αναγνωρισμένο και χρησιμοποιείται ευρέως στην υπόλοιπη ΕΕ.

Δεν αποτελεί έκπληξη για εμένα το γεγονός ότι με τη συστηματική χρήση του το δηλητήριο αυτό καταλήγει στα πολύτιμα υπόγεια ύδατα. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα πρέπει να είναι δυνατός ο καταλογισμός ευθυνών στη Monsanto για αυτό που συνέβη στα δανικά υπόγεια ύδατα. Η Monsanto βρίσκεται επίσης πίσω από τη γενετική τροποποίηση φυτών σε μεγάλη κλίμακα. Τροποποιεί γενετικά τα φυτά ώστε να καταστούν ανθεκτικά στο Roundup, για παράδειγμα, έτσι ώστε να ψεκάζονται με μεγαλύτερες δόσεις τα ζιζάνια, χωρίς να καταστρέφονται οι καλλιέργειες. Θα πρέπει, επομένως, να είναι δυνατός ο καταλογισμός ευθυνών στη Monsanto για τη μόλυνση και τη μόνιμη βλάβη που θα προκαλέσει η χρήση γενετικά τροποποιημένων καλλιεργειών.

Στη Δανία έχουμε απαγορεύσει μεγάλο μέρος των φυτοφαρμάκων που διατίθενται στην αγορά στην υπόλοιπη ΕΕ. Η ΕΕ υποχρεώνει τώρα τη Δανία να άρει την απαγόρευση που έχει επιβάλει σε ορισμένα φυτοφάρμακα. Η ΕΕ υποχρέωσε τη Δανία να χρησιμοποιεί τα γενετικά τροποποιημένα φυτά, χωρίς να καταλογίζει ευθύνες για τη μόλυνση που προκαλείται στο περιβάλλον. Αυτό είναι απολύτως απαράδεκτο.

  Inglewood (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, από τη στιγμή που το ανθρώπινο είδος εμφανίστηκε στη Γη, ρυπαίνει. Όσο περισσότεροι άνθρωποι υπάρχουν και όσο πιο πολύπλοκη γίνεται η ζωή τους, τόσο επιδεινώνεται δυνητικά η ρύπανση.

Η πρόκληση μιας σχετικής ζημίας είναι αναπόφευκτη, εάν λάβουμε υπόψη την ανθρώπινη φύση και τον ανήθικο κόσμο στον οποίο ζούμε. Είναι αυτονόητο ότι η πρόληψη αποτελεί την πρώτη προτεραιότητα και ότι, εν πάση περιπτώσει, η ρύπανση πρέπει να κρατηθεί στα χαμηλότερα δυνατά επίπεδα. Όπου εμφανίζεται, όμως, οι υπεύθυνοι πρέπει να επανορθώνουν. Ωστόσο, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι πολλά από αυτά που αποτελούν απειλή για το περιβάλλον, εκτός του ότι ενδεχομένως βοηθούν τον άνθρωπο με άλλους τρόπους, στην πραγματικότητα μπορεί να βοηθούν και το ίδιο το περιβάλλον.

Η παρούσα νομοθεσία εντάσσεται στο αστικό, και όχι στο ποινικό, δίκαιο. Δεν στοχεύει στην τιμωρία των παραβατών αλλά στη δίκαιη κατανομή και στον καταλογισμό ευθύνης για την πρόκληση ζημίας στο περιβάλλον. Η τιμωρία μπορεί να επιβληθεί με ποινικές κυρώσεις και όχι από την αστική ευθύνη. Κάποιοι θεωρούν ότι πρόκειται για μια διένεξη η οποία εντάσσεται σε έναν μανιχαϊκό αγώνα μεταξύ του δημόσιου τομέα, που είναι καλός, και του ιδιωτικού τομέα, που είναι κακός. Αυτός ο ταξικός πόλεμος του 20ού αιώνα δεν έχει θέση στην εποχή μας. Οι δύο αυτοί τομείς αλληλοσυμπληρώνονται. Είναι αλληλοεξαρτώμενοι, και για αυτό η ευθύνη για τις συνέπειες της ρύπανσης πρέπει να κατανέμεται και να καταλογίζεται και στους δύο. Ο ιδιωτικός τομέας δεν μπορεί και δεν πρέπει να αποποιείται τις ευθύνες για τις συνέπειες των πράξεών του, και ο δημόσιος τομέας, και μάλιστα η κοινωνία και το ευρύ κοινό, δεν μπορεί να νίπτει τας χείρας του και να ιδιωτικοποιεί τις ευθύνες που επισύρει η ρύθμιση του ιδιωτικού τομέα, ενώ παράλληλα να απολαύει των ωφελειών που απορρέουν από τις πράξεις του τελευταίου.

Επιπλέον, καθώς η ρύπανση είναι χειροπιαστό πρόβλημα, οι δράσεις για την αντιμετώπισή της πρέπει να είναι επίσης χειροπιαστές. Οι φανταστικές λύσεις είναι εξίσου επιζήμιες με την ίδια τη ρύπανση.

Για αυτούς ακριβώς τους λόγους, οι βρετανοί Συντηρητικοί στηρίζουν τις τροπολογίες της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς στο σχέδιο οδηγίας. Δεν είναι τέλειες, και περιμένουμε να δούμε βελτιώσεις κατά τη δεύτερη ανάγνωση, καθώς το Συμβούλιο επεξεργάζεται περαιτέρω την ευρωπαϊκή σκέψη σε αυτό το σημαντικό θέμα. Ωστόσο, οι εν λόγω τροπολογίες αποτελούν ένα ακόμα υπεύθυνο βήμα στην πορεία για την αντιμετώπιση των συνεπειών της ρύπανσης στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο.

  Κουκιάδης (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, οι στόχοι της πρότασης οδηγίας είναι πολύ φιλόδοξοι και αποσκοπούν στην ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών ζημιών τόσο μέσω προληπτικών μέτρων όσο και μέσω του καταλογισμού δαπανών για την αποκατάσταση των ζημιών.

Οι τροπολογίες που υποστηρίζουμε αποτελούν τους αναγκαίους συμβιβασμούς, όχι μόνο για να μη ματαιωθεί η υιοθέτηση της οδηγίας αλλά και για να καταστεί βιώσιμο το όλο σύστημα προστασίας και να αποφευχθούν οι στρεβλώσεις της αγοράς. Δίνω συγχαρητήρια στους συναδέλφους Manders και Παπαγιαννάκη, γιατί μπόρεσαν να κάνουν τους αναγκαίους συμβιβασμούς. Η υλοποίηση της αρχής “ο ρυπαίνων πληρώνει” έχει θεμελιώδη σημασία. Απαιτεί όμως την εισαγωγή νέων εννοιών και καινοτόμων θεσμών που, όσο και αν το επιθυμούμε, είναι δύσκολο να εισαχθούν μονομιάς. Η υποχρεωτική παροχή χρηματοοικονομικών εγγυήσεων για την αποκατάσταση περιβαλλοντικών ζημιών είναι conditio sine qua non για την αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος. Αναμφίβολα μακροπρόθεσμος στόχος μας πρέπει να είναι η θέσπιση ενός καθεστώτος υποχρεωτικής ασφάλισης που θα επιτελεί αποτρεπτική λειτουργία. Ωστόσο η εισαγωγή της υποχρεωτικής ασφάλισης πρέπει να γίνει σταδιακά σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς. Πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες χρειάζονται ορισμένο χρόνο για να προετοιμαστούν. Σε κάθε όμως περίπτωση οι φάσεις επιβολής του υποχρεωτικού συστήματος ασφάλισης είναι αναγκαίο να οριστούν από τώρα στο κείμενο της οδηγίας, με αντίστοιχο προσδιορισμό του τύπου ζημιάς που θα καλύπτεται καθώς και των δραστηριοτήτων που θα αφορά.

Όσον αφορά την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημίας δεν μπορούμε να δεχθούμε ευρείες εξαιρέσεις από την ευθύνη των φορέων εκμετάλλευσης. Σε διαφορετική περίπτωση θα μετατοπιστεί η τελική οικονομική επιβάρυνση στον φορολογούμενο. Η άσκηση δραστηριοτήτων για τις οποίες υπάρχει άδεια και οι οποίες δεν θεωρούνται επιβλαβείς κατά τον χρόνο της άσκησής τους δεν πρέπει να αποκλείουν την ευθύνη του φορέα εκμετάλλευσης, όμως η ύπαρξη άδειας ή η μη έγκαιρη διάγνωση βλαβερών συνεπειών της επίμαχης δραστηριότητας θα μπορούσαν να λειτουργήσουν ως ελαφρυντικές περιστάσεις κατά τον καταλογισμό στον φορέα της εκμετάλλευσης των δαπανών αποκατάστασης της οικολογικής ζημίας, εφόσον ο τελευταίος κατά την άσκηση της δραστηριότητάς του τελούσε σε πλήρη συμμόρφωση με τους όρους που επιβάλλουν οι ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις ή η άδειά του. Σωστά γίνονται δεκτά τα κριτήρια διαφοροποίησης της έκτασης αποζημίωσης, από τα οποία εμμέσως προκύπτει και το μέγεθος της επιχείρησης που επιτρέπει να μην τίθεται σε κίνδυνο η βιωσιμότητα των μικρών επιχειρήσεων.

Τα παραπάνω καταδεικνύουν επίσης ότι, προκειμένου να είναι αποτελεσματική η προστασία του περιβάλλοντος και να προλαμβάνονται οι οικολογικές καταστροφές, οι δραστηριότητες που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της οδηγίας πρέπει να αναθεωρούνται ανά τακτά διαστήματα με συνεκτίμηση των πιο πρόσφατων πορισμάτων της επιστήμης και των εμπειριών που αποκτήθηκαν ενδιάμεσα.

  Isler Béguin (Verts/ALE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, η οδηγία περί περιβαλλοντικής ευθύνης ήταν ο κρίκος που έλειπε από μια αποτελεσματική περιβαλλοντική πολιτική. Με μια ισχυρή και γενναία οδηγία, θα μπορούσαμε να μειώσουμε τη ρύπανση και τις προσβολές του περιβάλλοντος και να υποχρεώσουμε τον ρυπαίνοντα να πληρώσει. Η προτεινόμενη οδηγία θα μπορούσε άραγε να ανταποκριθεί σε αυτήν την πρόκληση;

Έπειτα από είκοσι χρόνια κυοφορίας, η πρόταση είναι απογοητευτική, αλλά οι τροπολογίες των Πρασίνων και της Αριστεράς μπορούν να την βελτιώσουν αρκετά. Διότι, πώς θα μπορούσαμε να προστατεύσουμε το περιβάλλον εξαιρώντας την πυρηνική ενέργεια και τους ΓΤΟ; Το να προσπαθούμε να προστατεύσουμε και να αποκαταστήσουμε τη βιοποικιλότητα με μια οδηγία που δημιουργεί ευθύνη μόνο για το 13% του εδάφους είναι απαράδεκτο. Το χειρότερο, όμως, είναι η υποκρισία ορισμένων κρατών μελών στο ζήτημα της περιβαλλοντικής ευθύνης. Οι γάλλοι Συντηρητικοί που είναι δυσαρεστημένοι από το ύψος των αποζημιώσεων του διεθνούς ταμείου αποζημίωσης των ζημιών πετρελαϊκής ρύπανσης, θα έπρεπε να ζητήσουν από τον κ. Σιράκ, που υπερηφανεύεται για τον περιβαλλοντικό του χάρτη, να αλλάξει τη θέση της κυβέρνησής του, η οποία διεξάγει εκστρατείες υπέρ των εξαιρέσεων λόγω άδειας και ενάντια στην υποχρεωτική ασφάλιση. Αυτό αντιβαίνει πλήρως σε μια πραγματική περιβαλλοντική πολιτική διότι, με τις άδειες και χωρίς υποχρεωτική ασφάλιση, θα πρέπει να αναμένουμε δεκάδες καταστροφές όπως του Prestige και του Erika. Και αυτό το αρνούμαστε. Για τον λόγο αυτόν, απευθύνουμε έκκληση σε όλους να ψηφίσουν υπέρ των τροπολογιών μας.

  Oomen-Ruijten (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, η υιοθέτηση αυστηρότερης νομοθεσίας για την περιβαλλοντική ευθύνη, ζήτημα το οποίο συζητούμε σήμερα, αποτελεί ένα εξαιρετικά σημαντικό θέμα. Είναι αναγκαίο να γίνει κάτι τέτοιο, ώστε να αντιμετωπιστούν και να αποκατασταθούν οι ζημίες στο περιβάλλον, αλλά και επειδή χρειαζόμαστε ένα ισχυρό αποτρεπτικό μέσον ώστε να μην προκληθούν νέες περιβαλλοντικές ζημίες στο μέλλον.

Πιστεύω ότι η παρούσα έκθεση αποτελεί μια πολύ πρακτική συμβιβαστική πρόταση, η οποία θα πρέπει να υποστηριχθεί από την πλειοψηφία. Ο εισηγητής, και του είμαι ευγνώμων για αυτό, έκανε ορισμένες υποχωρήσεις, όπως π.χ. σχετικά με το ταμείο για τα δένδρα που πρότεινε, ενώ και οι σκιώδεις εισηγητές, η κ. Angelika Niebler και ο κ. Markus Ferber, κατέβαλαν από κοινού με τον εισηγητή κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να καταλήξουν σε μια πρακτική συμβιβαστική πρόταση.

Αυτό δεν σημαίνει ότι το παρόν κείμενο με ικανοποιεί απόλυτα. Όμως υποσχέθηκα στην κ. Niebler ότι η Ομάδα μας θα την στηρίξει, διότι θέλω να δώσω μια ευκαιρία στην πρόταση. Γιατί δεν με ικανοποιεί;

Διερωτώμαι εάν η εξαίρεση ορισμένων τομέων –της πετρελαιοβιομηχανίας, της βιομηχανίας πυρηνικής ενέργειας– καλύπτεται επαρκώς από τις ισχύουσες διεθνείς συμφωνίες. Έχω κάποιες αμφιβολίες.

Δεύτερον –και εδώ πρόκειται για αντίφαση– θα δημιουργήσουμε ένα νέο τρόπο για να καλύπτονται οι επιτρεπόμενοι ΓΤΟ και πάλι από τη νομοθεσία. Εγώ έχω αμφιβολίες σχετικά. Κατόπιν, υπάρχει ο ορισμός του βιοτόπου. Τι θα κοστίσει εάν χρειαστεί να απομακρυνθούν δύο κρικετομύες για να δημιουργηθεί βιομηχανικός χώρος; Ποιος θα μπορέσει να αναλάβει το κόστος αυτό; Έχω ακόμα προβλήματα με τον τρόπο με τον οποίο ορίζεται η έννοια του βιοτόπου.

Τρίτον, πιστεύω ότι υπάρχει υπερβολική ελαστικότητα σχετικά με το ζήτημα της ασφάλισης. Θα προτιμούσα να επιβληθεί υποχρεωτική ασφάλιση, κάτι που θα ήταν σημαντικό ιδίως για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Το ζήτημα αυτό θα επανεξεταστεί μετά από πέντε έτη. Δεν ξέρω, όμως, εάν θα αρκέσουν πέντε έτη για να λειτουργήσει το σύστημα.

  Miller (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όπως όλοι οι παρευρισκόμενοι σε αυτήν την Αίθουσα, χαιρετίζω αυτήν την οδηγία. Εδώ και πολύ καιρό τώρα λειτουργούμε βάσει της αρχής “ο ρυπαίνων πληρώνει”, ωστόσο τι έχει πληρώσει ο ρυπαίνων κατά το παρελθόν; Ο ρυπαίνων έχει πληρώσει ένα μικρό πρόστιμο, το οποίο πόρρω απέχει από τα πραγματικά κόστη καθαρισμού μιας τοποθεσίας. Ήρθε η ώρα να επικεντρωθούμε όχι πια στην αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” αλλά στην αρχή “ο ρυπαίνων αποκαθιστά την τοποθεσία”. Σε αυτό στοχεύει αυτή η οδηγία.

Εντούτοις, η οδηγία, όπως τροποποιήθηκε από την Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, είναι αδύναμη επί του παρόντος. Την αφήσαμε ασαφή και αόριστη. Θα ήθελα να επισημάνω ορισμένους τομείς στους οποίους συνέβη αυτό. Ο ορισμός της βιοποικιλότητας είναι μια πολύ αδύναμη και πολύ αόριστη περιγραφή. Δεν ανακουφίζει ούτε τους φορείς εκμετάλλευσης, ούτε τις οικολογικές οργανώσεις ούτε το ευρύ κοινό. Για τον λόγο αυτόν, στηρίζω τη συμβιβαστική τροπολογία που κατέθεσε η Ομάδα μου, η Ομάδα ΕΕΕ-ΑρΠρΒΧ και η Ομάδα των Πρασίνων/ΕΕΣ.

Ένα άλλο ζήτημα το οποίο η οδηγία, όπως τροποποιήθηκε στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, δεν κατόρθωσε να διευθετήσει είναι αυτό της υποχρεωτικής οικονομικής ασφάλειας. Με την παρούσα διατύπωση, η οδηγία θα επιτρέψει στους κακούς φορείς εκμετάλλευσης να συνεχίσουν να είναι κακοί. Εάν παραβούν τον νόμο, θα χρεοκοπήσουν. Ποιος όμως θα αναλάβει το κόστος για αυτό; Το κοινό. Το κοινό θα πληρώσει για την αποκατάσταση της τοποθεσίας, και οι φορείς εκμετάλλευσης θα φύγουν για μία ακόμα φορά κερδισμένοι. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να συμβεί αυτό. Καλώ και πάλι όλους σας να εξετάσετε τον συμβιβασμό που προτείνουν οι τρεις Ομάδες που προανέφερα.

Αλλά και όσον αφορά το ζήτημα της διασφάλισης περί συμμόρφωσης προς την άδεια, η πλήρης διασφάλιση θα μπορούσε να θεωρηθεί ως άδεια ρύπανσης. Δεν πρέπει να το επιτρέψουμε αυτό. Πρέπει να εξετάσουμε την προοπτική να παράσχουμε στα κράτη μέλη και στα δικαστήρια την εξουσία να επεμβαίνουν, εάν πιστεύουν ότι κάποιος με διασφάλιση περί συμμόρφωσης με την άδεια προκάλεσε ρύπανση.

Η Ομάδα μου και το Εργατικό Κόμμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου έχουν ενδοιασμούς σχετικά το ζήτημα των ΓΤΟ, όχι επειδή είμαστε εναντίον των ΓΤΟ, αλλά επειδή πιστεύουμε ότι αυτή η νομοθεσία ενδεχομένως να αποδυναμώσει την υπάρχουσα νομοθεσία για τους ΓΤΟ. Συνεπώς, θα ζητήσουμε ψηφοφορία κατά τμήματα επί μίας εκ των τροπολογιών.

  de Roo (Verts/ALE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, η περιβαλλοντική ευθύνη πρέπει να αποτελέσει ένα από τα διαμάντια του στέμματος της ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής νομοθεσίας, όμως μέχρι τώρα είναι σκέτη τραγωδία. Χρειάστηκε είκοσι ολόκληρα χρόνια η Επιτροπή για να μεταφράσει σε συγκεκριμένη νομοθεσία την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Όμως, η Επιτροπή δεν αναγκάζει τη βιομηχανία να πληρώσει, αλλά επιβάλλει τέτοιες υποχρεώσεις στις εθνικές αρχές. Η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” έχει βεβηλωθεί από την Επιτροπή. Δυστυχώς, ο συνάδελφος Manders περιέπλεξε ακόμα περισσότερο την κατάσταση και αποδυνάμωσε ακόμα περισσότερο την ήδη αδύναμη πρόταση. Δεν είναι, λοιπόν, να απορεί κανείς που ολόκληρη η βιομηχανία υποστηρίζει ανεπιφύλακτα τον κ. Manders. Εάν η βιομηχανία διαθέτει περιβαλλοντική άδεια, δεν θα είναι ποτέ υπεύθυνη. Ένας οδηγός χρειάζεται άδεια για να μπορεί να οδηγήσει, όμως εάν προκαλέσει ατύχημα φέρει πλήρως την ευθύνη. Τότε ακριβώς χρειάζεται η υποχρεωτική ασφάλιση αυτοκινήτου.

Τις ίδιες ακριβώς ευθύνες πρέπει να επιβάλουμε στη βιομηχανία. Αυτή είναι η ουσία της αρχής “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Σε περιπτώσεις ατυχημάτων, όπως αυτά με το Prestige ή το Erika, αλλά και άλλων με πυρηνική ενέργεια και μόλυνση από γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, θα πρέπει να μπορούν να αποδίδονται ευθύνες σε αυτούς που τα προκάλεσαν. Ελπίζω να επιτευχθεί αύριο πλειοψηφία από τους αριστερούς φιλελεύθερους, τους σοσιαλιστές, τους πράσινους, τους εκπροσώπους των περιφερειών, τους κομμουνιστές και ανεξάρτητους της Δεξιάς.

  Oreja Arburúa (PPE-DE). – (ES) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θα ήθελα να συγχαρώ τον εισηγητή, κ. Manders, και επίσης τη σκιώδη εισηγήτρια από την Ομάδα μου, την κ. Niebler, για την προσπάθεια που κατέβαλαν ώστε να συνεργαστούν και να αντιμετωπίσουν τις πιέσεις της βιομηχανίας και των κυβερνητικών οργανώσεων.

Πιστεύω ότι, αυτές τις στιγμές, σε μια περίοδο που έχουν σημειωθεί πολλές καταστροφές στην Ευρώπη, μεταξύ αυτών και του Prestige, πρέπει να επιμείνουμε στην αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Θα επικεντρωθώ σε δύο συγκεκριμένα σημεία αυτής της σημαντικής οδηγίας.

Όσον αφορά το άρθρο 9, που αφορά τις εξαιρέσεις, δεν πρέπει να θεωρηθεί ότι κάθε εξαίρεση ή κάθε εξουσιοδότηση οδηγεί στη μόλυνση. Η καθιέρωση εξαιρέσεων, όπως οι δραστηριότητες που καλύπτονται από άδειες, όπως και οι δραστηριότητες που καλύπτονται από την τελευταία λέξη της τεχνικής, αντιστοιχούν στην αρχή της νομικής ασφάλειας και της θεμιτής εμπιστοσύνης, οι οποίες υποστηρίζονται από πολυάριθμες νομικές αποφάσεις του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Επίσης, αυτή η εξαίρεση απαλλάσσει αποκλειστικά τις ζημίες που προκαλούνται από εκπομπές και δράσεις που εμπίπτουν στις εξουσιοδοτημένες παραμέτρους, και πρέπει να θυμόμαστε την αρχή της οδηγίας IPPC σχετικά με τον ολοκληρωμένο έλεγχο και την πρόληψη της μόλυνσης. Επομένως πιστεύω ότι η τροπολογία αριθ. 37 καλύπτει τέλεια τις δραστηριότητες που επιτρέπονται συγκεκριμένα και ρητά από τους νόμους.

Όσον αφορά τις χρηματοοικονομικές εγγυήσεις, πιστεύω ότι αυτό είναι ένα από βασικά σημεία αυτής της έκθεσης και ότι πρέπει να προσπαθήσουμε να καθιερώσουμε κάποιο είδος υποχρεωτικού συστήματος χρηματοοικονομικών εγγυήσεων, εκ μέρους των φορέων εκμετάλλευσης, προκειμένου να καλύψουμε τις ευθύνες που απορρέουν από αυτήν την οδηγία. Λαμβάνοντας υπόψη τον φόβο ορισμένων χωρών ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν θα μπορέσουν να αναλάβουν αυτήν την ευθύνη, η προσέγγιση βήμα προς βήμα θα επέτρεπε αναμφίβολα τη διασφάλιση της χρηματοοικονομικής εγγύησης και τη δυνατότητα ασφάλισης των περιβαλλοντικών ζημιών. Ο φόβος ότι οι μικροί επιχειρηματίες θα μπορούσαν να ζημιωθούν από αυτό το μέτρο θα λυνόταν μέσω της θέσπισης ενός ελάχιστου κατωφλίου ή μιας ελάχιστης ασφάλισης. Αυτή είναι μια σημαντική πτυχή αυτής της οδηγίας και πιστεύω ότι περιέχεται πολύ καλά στην τροπολογία αριθ. 92, που παρουσίασε η Ομάδα μας.

  Lund (PSE). – (DA) Θεωρώ πολύ σημαντικό, κύριε Πρόεδρε, να υιοθετήσουμε τώρα κοινή νομοθεσία για την περιβαλλοντική ευθύνη. Περιμέναμε χρόνια τέτοια νομοθεσία. Δεν πιστεύω ότι η πρόταση οδηγίας της Επιτροπής είναι ιδιαίτερα επαρκής, όμως η υιοθέτηση της έκθεσης του κ. Manders χωρίς τροποποιήσεις θα υπονόμευε πλήρως την προστασία του περιβάλλοντος στην ΕΕ. Κάτι τέτοιο θα υπονόμευε πραγματικά την ίδια την πρόταση της Επιτροπής.

Χρειάζονται σημαντικές τροποποιήσεις. Πρώτα από όλα, πρέπει να εξασφαλιστεί η εφαρμογή της αρχής “ο ρυπαίνων πληρώνει” χωρίς εξαιρέσεις, και συγχρόνως πρέπει, όπως ανέφεραν πολλοί προλαλήσαντες, να μεριμνήσουμε ώστε να υπάρχουν οι χρηματοοικονομικές εγγυήσεις προκειμένου ο ρυπαίνων να είναι σε θέση να πληρώνει, μέσω της υποχρεωτικής ασφάλισης ή με άλλους τρόπους. Χρειαζόμαστε έναν αυστηρό ή αντικειμενικό τρόπο καθορισμού των ευθυνών για τις περιβαλλοντικές καταστροφές οι οποίες προκαλούνται από εμπορικές δραστηριότητες.

Όσον αφορά το ζήτημα της μείωσης της βιοποικιλότητας, θεωρώ σημαντικό να καταλήξουμε σε έναν όσο το δυνατόν ευρύτερο ορισμό, έτσι ώστε να καλύπτονται πραγματικά όλοι οι βιότοποι και τα είδη που προστατεύονται από την κοινοτική και την αντίστοιχη εθνική νομοθεσία.

Θεωρώ, τέλος, ότι η οδηγία θα πρέπει να περιλαμβάνει και τη μόλυνση της φύσης από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς. Αδυνατώ απολύτως να καταλάβω γιατί δεν υπάρχει η βούληση να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό στην παρούσα οδηγία.

Εν κατακλείδι, μια παρατήρηση σχετικά με τη δυνατότητα προσφυγής στη δικαιοσύνη. Πιστεύω ότι και στην περίπτωση αυτή πρέπει να καλύψουμε ένα όσο το δυνατόν ευρύτερο πεδίο, έτσι ώστε να δοθεί πραγματικά η ευκαιρία στους πολίτες να υποβάλλουν καταγγελίες για τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Το ίδιο θα πρέπει φυσικά να ισχύει και για τις μη κυβερνητικές οργανώσεις (ΜΚΟ).

Και κάποιες παρατηρήσεις, καταλήγοντας, για την ίδια τη νομική βάση. Καταλαβαίνω ότι ορισμένοι επιθυμούν να μεταφερθεί, σε λίγα χρόνια, η νομική βάση από την προστασία του περιβάλλοντος στην εσωτερική αγορά. Θα ήταν μεγάλο λάθος, πιστεύω, κάτι τέτοιο και στην πραγματικότητα θα υπονόμευε τους κανόνες για την περιβαλλοντική ευθύνη, οι οποίοι ισχύουν ήδη σε πολλά κράτη μέλη. Για τον λόγο αυτόν, αντιτίθεμαι κατηγορηματικά και δηλώνω ότι μόνον εφόσον υπάρξουν τροποποιήσεις στα σημεία που ανέφερα, θα μπορέσω να υπερψηφίσω την έκθεση του κ. Manders.

  Schörling (Verts/ALE). (SV) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, έχουμε τώρα την ευκαιρία να υπερψηφίσουμε μια πρόταση που δεν επιτρέπει σε όποιον ρυπαίνει να αποσείει τις ευθύνες του. Πιστεύω ότι τόσο οι πολιτικοί όσο και οι απλοί πολίτες διερωτώνται πραγματικά πώς μπόρεσε να καθυστερήσει τόσο το ζήτημα αυτό και ζητούν να τεθεί τέλος σε αυτήν την κατάσταση. Πρέπει, βέβαια, συγχρόνως να είμαστε συνεπείς και δεν μπορούμε να παρέχουμε υπερβολικές παρεκκλίσεις, όπως για τους ΓΤΟ, την πυρηνική ενέργεια και τις θαλάσσιες μεταφορές. Εάν θέλουμε να είμαστε συνεπείς, θα πρέπει να υπερψηφίσουμε και τις τροπολογίες αριθ. 93 και εξής της Ομάδας του Κόμματος των Ευρωπαίων Σοσιαλιστών, των Πρασίνων, της Συνομοσπονδιακής Ομάδας της Ευρωπαϊκής Ενωτικής Αριστεράς–Αριστεράς των Πρασίνων των Βορείων Χωρών, και των προοδευτικών συναδέλφων από άλλες Ομάδες.

Όπως ανέφεραν πολλοί προλαλήσαντες, η τροπολογία αριθ. 107 είναι πολύ σημαντική. Προκειμένου να εφαρμοστεί όντως στην πράξη η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”, πρέπει να υπάρχει οικονομική ασφάλεια, ακόμα και όταν πτωχεύει μια επιχείρηση. Χρειάζεται, επομένως, να αναπτυχθεί ένα ασφαλιστικό σύστημα.

Είναι επίσης πολύ σημαντικό το άρθρο 175 να αποτελέσει τη νομική βάση, έτσι ώστε να μην υπονομευθεί το σύστημα που εφαρμόζεται σήμερα, όπως τόνισαν και οι προλαλήσαντες.

  Zappalà (PPE-DE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, το νομοθετικό πλαίσιο για την περιβαλλοντική ευθύνη καθίσταται αναγκαίο γιατί είναι σωστό όποιος ρυπαίνει να πληρώνει. Η νομοθεσία αυτή, όμως, πρέπει να είναι ισορροπημένη και να λαμβάνει υπόψη τις απαιτήσεις που εκφράζονται από την ευρωπαϊκή βιομηχανία.

Η θέση που έλαβε η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς και συνόψισε στην έκθεσή του ο κ. Manders –τον οποίο ευχαριστώ για αυτό το σημαντικό έγγραφο– αντιπροσωπεύει έναν αποδεκτό συμβιβασμό, έστω και αν απαιτεί κάποιες θυσίες. Ορισμένες τροπολογίες που κατατέθηκαν τώρα είναι ιδιαίτερα επικίνδυνες, καθώς θα καθιστούσαν αδύνατο τον υπολογισμό της ασφαλιστικής κάλυψης εκ μέρους των φορέων. Ο ορισμός της περιβαλλοντικής ζημίας κατέχει κεντρικό ρόλο στη δομή της οδηγίας, όπως και οι ορισμοί της βιοποικιλότητας και της ζημίας στη βιοποικιλότητα.

Κατά την άποψή μου, δεν είναι αποδεκτές οι τροπολογίες αριθ. 23, 84 και 98: εάν το συμβάν δεν έχει αρνητικά αποτελέσματα, δεν μπορεί να θεωρηθεί ζημία αλλά κίνδυνος. Δεν είναι επίσης αποδεκτή ούτε η τροπολογία αριθ. 95, καθώς παραβιάζει την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Πράγματι, η έννοια της ευθύνης είναι ανεξάρτητη από τη σχέση του εμπράγματου δικαιώματος στην τοποθεσία. Ο ορισμός της ρύπανσης του εδάφους από ΓΤΟ είναι ανεπαρκής, καθώς εντάσσεται σε έναν γενικό ορισμό που δεν απαριθμεί όλες τις πηγές ρύπανσης. Θα πρέπει να αναφέρεται στην αναλογική και όχι στην από κοινού και εις ολόκληρον ευθύνη που θα δημιουργούσε ένα καθεστώς βασισμένο στην καχυποψία. Η πρόληψη πρέπει να εξακολουθήσει να αντιπροσωπεύει τον πρωταρχικό στόχο των δραστηριοτήτων που μπορούν να έχουν περιβαλλοντικές επιπτώσεις.

Τέλος, η χρηματοοικονομική ασφάλεια: για να επιτραπεί η εδραίωση της αγοράς των ασφαλιστικών καλύψεων, θα πρέπει να παρέχεται η μέγιστη ευελιξία και μετά την πρώτη πενταετία εφαρμογής της νέας νομοθεσίας.

Εν κατακλείδι, καλώ τους βουλευτές να στηρίξουν τον συμβιβασμό της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων που αντιπροσωπεύει ένα σαφές και ισχυρό μήνυμα υπέρ της προστασίας του περιβάλλοντος χωρίς παράλληλα να ζημιώνει την ευρωπαϊκή βιομηχανία.

  De Rossa (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, είναι πολύ σημαντικό να τηρηθεί αυστηρά η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Σε όλα τα κράτη μέλη, υπάρχουν παραδείγματα βιομηχανιών οι οποίες ρυπαίνουν μια ολόκληρη περιοχή και στη συνέχεια μετακομίζουν ή προχωρούν σε εκκαθάριση. Στην Co. Tipperary, στην Ιρλανδία, εδώ και είκοσι χρόνια φυσά τοξική σκόνη σε ολόκληρη την ύπαιθρο από ένα εγκαταλελειμμένο υπαίθριο ορυχείο που καταλαμβάνει επιφάνεια 147 ακρ. Δεν είναι σωστό η εταιρεία αυτή, η οποία αποκόμισε τεράστια χρηματικά ποσά –τα περισσότερα εκ των οποίων αφορολόγητα– να φύγει κερδισμένη, αφήνοντας τους φορολογούμενους να επωμιστούν το κόστος του καθαρισμού της τοποθεσίας.

Θα ήθελα επίσης να υποστηρίξω σθεναρά την αρχή της συμπερίληψης στην οδηγία της ρύπανσης από ακτινοβολία. Ο λαός της Ιρλανδίας θα θεωρήσει την οδηγία κακόγουστο αστείο, εάν δεν συμπεριληφθεί η ακτινοβολία, καθώς το Sellafield αποτελεί μία από τις σημαντικότερες απειλές για το περιβάλλον της Ιρλανδίας. Εάν η οδηγία δεν καλύψει και αυτό το ζήτημα, τότε για πολλούς Ιρλανδούς θα είναι κενή νοήματος.

  Moreira da Silva (PPE-DE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, θα ήθελα κατ’ αρχάς να συγχαρώ τον εισηγητή, τον κ. Manders, για το έργο που πραγματοποίησε, καθώς και τον κ. Παπαγιαννάκη. Είναι ανυπολόγιστη η αξία της έγκρισης μιας οδηγίας για την περιβαλλοντική ευθύνη. Προσδίδει αξιοπιστία στον νομοθέτη για περιβαλλοντικά ζητήματα, αυξάνει την προστασία των πολιτών και απευθύνει ένα σαφές μήνυμα στους οικονομικούς φορείς ότι δεν τους συμφέρει να μολύνουν το περιβάλλον.

Για αυτόν τον λόγο, λοιπόν, μου ενέπνευσε μεγάλες ελπίδες η πρόταση οδηγίας, αν και θεωρώ ότι μολονότι αποτελεί ένα θετικό βήμα, δεν αρκεί. Εξάλλου, η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς, στην προσπάθειά της να διευκρινίσει ορισμένες νομικές ασάφειες, εξασθένησε τελικά περαιτέρω τους περιβαλλοντικούς στόχους. Έτσι, για παράδειγμα, όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας, παραδέχομαι κατ’ αρχάς ότι οι ζημίες στην βιοποικιλότητα πρέπει να διευκρινιστούν, όμως δεν πιστεύω ότι μπορεί να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αποκλείοντάς το από την οδηγία. Η απώλεια της βιοποικιλότητας στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι πραγματική και πρέπει να υλοποιηθούν οι δεσμεύσεις του Γιοχάνεσμπουργκ και του Γκέτεμποργκ.

Δεύτερον, θεωρώ ότι, εκτός από τις ζημίες στην οικολογική και χημική κατάσταση των υδάτων, η οδηγία πρέπει να καλύπτει και τις ζημίες στην ποσοτική του κατάσταση, όπως προβλέπει η οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα.

Τρίτον, θεωρώ απαράδεκτο να αποκλείονται από το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας η μόλυνση με υδρογονάνθρακες στις θαλάσσιες μεταφορές και η ραδιενέργεια που προκαλούν οι πυρηνικοί σταθμοί. Οι δραστηριότητες αυτές είναι από τις πλέον επιβλαβείς για το περιβάλλον και τα μέτρα που λαμβάνονται διεθνώς δεν ανταποκρίνονται ικανοποιητικά στην ανάγκη πρόληψης και αποκατάστασης των ζημιών που προκαλούν οι δραστηριότητες αυτές.

Τέλος, κύριε Πρόεδρε, υποστηρίζω ότι η οδηγία πρέπει να περιλαμβάνει σαφέστερες διατάξεις σχετικά με τις υποχρεωτικές ασφαλίσεις, κυρίως για τις επιχειρήσεις που ασχολούνται με επικίνδυνες δραστηριότητες, ώστε να εξασφαλίζεται ότι σε περίπτωση αφερεγγυότητας των επιχειρήσεων δεν θα πληρώνουν οι φορολογούμενοι την αποκατάσταση των ζημιών.

  Thyssen (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να συγχαρώ τον κ. Manders, διότι θεωρώ ότι επιτέλεσε ένα καλό έργο. Δεν πραγματοποίησε μόνον ένα τεράστιο έργο και πάρα πολλές διαβουλεύσεις. Κατόρθωσε επίσης να επιτευχθεί στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς ένας ισόρροπος συμβιβασμός, και μάλιστα παρά τις εκατοντάδες τροπολογίες και τις διιστάμενες απόψεις. Κύριε Πρόεδρε, η συζήτηση αυτή καθιστά σαφές ότι εξακολουθούν να υπάρχουν διιστάμενες απόψεις, όμως η έκθεση του κ. Manders είναι ισόρροπη, εφαρμόσιμη και μετριοπαθής και προβλέπει συμπληρώσεις εντός πέντε ετών.

Η αποκατάσταση του περιβαλλοντικού πλούτου είναι σημαντική, περισσότερο από σημαντική, και ακόμα σημαντικότερη είναι η πρόβλεψη των βλαβών. Ο καθορισμός αυστηρών ευθυνών για το περιβάλλον μπορεί βέβαια να συμβάλει σημαντικά στον στόχο αυτόν. Με την έκθεση αυτή, παρόλο που η νομοθεσία δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί με αυτή, πραγματοποιούμε ένα σημαντικό βήμα για να εξασφαλιστεί η καλύτερη προστασία. Διότι ας μην λησμονούμε ότι, εκτός από την υποχρέωση αποκατάστασης, θεσπίζουμε εδώ αντικειμενική ευθύνη. Αντικειμενική ευθύνη σημαίνει ότι δεν λαμβάνονται υπόψη ούτε τα λάθη ούτε η αμέλεια. Έχουμε βέβαια συνηθίσει να εφαρμόζεται η αρχή αυτή σε άλλους τομείς εδώ και καιρό, όμως η αρχή αυτή είναι και παραμένει πολύ ευρεία. Πιστεύω ότι πρέπει να δεχθούμε αυτήν την ευρεία ρύθμιση της περιβαλλοντικής ευθύνης, αλλά πιστεύω συγχρόνως ότι η ρύθμιση αυτή πρέπει να παραμείνει νομικά ασφαλής, εφαρμόσιμη, αποτελεσματική και μετριοπαθής και για τον λόγο αυτόν μπορώ να συμφωνήσω με την έκθεση, όπως διαμορφώθηκε με την ψηφοφορία στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. GERHARD SCHMID
Αντιπροέδρου

  Karas (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, πιστεύω ότι η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς κατέληξε σε μια εφαρμόσιμη πρόταση. Ας ελπίσουμε ότι το Συμβούλιο θα ακολουθήσει το παράδειγμα του Κοινοβουλίου, θα λάβει μια απόφαση και δεν θα καθυστερήσει τη θέσπιση της οδηγίας. Το Κοινοβούλιο πρέπει να δεχτεί την πρόταση αυτή ως τη βάση μιας απόφασης και να επεκτείνει την οδηγία στις περιβαλλοντικές ζημίες που προκαλούνται από πυρηνικές δραστηριότητες. Η οδηγία είναι σημαντική, κατά την άποψή μου, διότι θα καταστήσει την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” μια ευρωπαϊκή αρχή που μπορεί να επιβληθεί στην πράξη και διότι θα ενισχύσει το ευρωπαϊκό μοντέλο για μια περιβαλλοντική και κοινωνική οικονομία της αγοράς.

Η κ. Flemming και ο υποφαινόμενος καταθέσαμε 35 τροπολογίες εκ μέρους της αυστριακής αντιπροσωπείας. Εξ αυτών, οι έντεκα έγιναν αποδεκτές επί λέξει και οι επτά ενσωματώθηκαν στις συμβιβαστικές τροπολογίες. Κατά την άποψή μου, τα ακόλουθα πέντε σημεία είναι ιδιαίτερα θετικά και αξίζει να αναφερθούν: καταρχάς, η οδηγία θα εφαρμόζεται σε όλες εκείνες τις δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα Ι και οι οποίες, χάρη στην τροπολογία μας, περιγράφονται τώρα με μεγαλύτερη σαφήνεια. Δεύτερον, δεν τίθεται θέμα ευθύνης για κανονικές δραστηριότητες που έχουν εγκριθεί από τις αρχές και δεν θεωρούνται επιβλαβείς με βάση τις τρέχουσες επιστημονικές γνώσεις. Αυτό παρέχει νομική ασφάλεια. Τρίτον, έχει γίνει αποδεκτή η αρχή της από κοινού ευθύνης αντί για την ευθύνη βάσει της αλληλεγγύης, γεγονός που σημαίνει ότι, σε περιπτώσεις στις οποίες αυτοί που ρυπαίνουν είναι πολλοί, οι δαπάνες θα καταμεριστούν. Τέταρτον, η οδηγία επιδιώκει την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ζημίας και για αυτόν τον λόγο οι διατάξεις σχετικά με την αντιστάθμιση για τις προσωρινές απώλειες διαγράφονται. Πέμπτον, η επιτροπή υποστηρίζει τα προαιρετικά μέτρα χρηματοοικονομικής ασφάλειας και του περιορισμού της ευθύνης και είναι κατά της υποχρεωτικής ασφάλισης. Αυτό αντικατοπτρίζει επίσης μια ισορροπία μεταξύ διαφορετικών συμφερόντων.

  Kauppi (PPE-DE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, τα πολυάριθμα περιβαλλοντικά ατυχήματα που έχουν συμβεί –όπως το πρόσφατο ατύχημα με το πετρελαιοφόρο Prestige που ναυάγησε στις ισπανικές ακτές– προώθησαν περαιτέρω την κοινοτική νομοθεσία για την περιβαλλοντική ευθύνη. επίσης, στη χώρα μου, τη Φινλανδία, οι πολίτες ανησυχούν καθώς βλέπουν την τρομακτική κατάσταση ορισμένων πετρελαιοφόρων που διαπλέουν τις ακτές μας. Η υγεία του κάθε ανθρώπου είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το περιβάλλον γύρω του. Είναι, συνεπώς, φυσικό τα ζητήματα της περιβαλλοντικής ευθύνης να ενδιαφέρουν άμεσα τους πολίτες μας και, ως εκ τούτου, να αποτελούν πρωταρχικούς τομείς εστίασης των πολιτικών μας. Το ένα τρίτο των αναφορών που δέχθηκε το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατά το παρελθόν έτος –δηλαδή 1 700 αναφορές– αφορούσαν το περιβάλλον.

Η πρόταση οδηγίας της Επιτροπής επιδιώκει να διασφαλίσει ότι ο ρυπαίνων θα πληρώνει τα έξοδα για την αποκατάσταση των μελλοντικών περιβαλλοντικών ζημιών. Στόχος της είναι να αναπτυχθούν εναρμονισμένα πλαίσια σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, προκειμένου να αποφύγουμε μια κατάσταση όπου οι εταιρείες θα αποφασίζουν να εγκαθιστούν την έδρα τους εκεί που ισχύει η ευνοϊκότερη νομοθεσία. Προκειμένου να αποφευχθεί η στρέβλωση του ανταγωνισμού στην εσωτερική αγορά, η οδηγία πρέπει να εφαρμοστεί στα κράτη μέλη της ΕΕ όσο το δυνατόν πιο ενιαία. Σημαντικό είναι επίσης να διατηρηθεί η νομική βάση για την εσωτερική αγορά, ήτοι το άρθρο 95, και μετά την πενταετή μεταβατική περίοδο.

Αφού εξετάσαμε την πρόταση της Επιτροπής στην Επιτροπή Νομικών Θεμάτων, υποβάλλουμε πλέον ορισμένες απαραίτητες τροπολογίες. Οι τροπολογίες μας στοχεύουν γενικότερα να διασαφηνίσουν τη νομική ερμηνεία της οδηγίας και να δημιουργήσουν την απαιτούμενη ισορροπία μεταξύ των φορέων της βιομηχανίας και του περιβαλλοντικού τομέα. Επιδιώκοντας να αποφύγουμε τη νομική αβεβαιότητα, προτείναμε να παραμείνει εκτός οδηγίας ο τομέας της πυρηνικής ασφάλειας – ο οποίος ήδη ρυθμίζεται με διεθνείς συμφωνίες. Οι διεθνείς συμβάσεις σχετικά με την πυρηνική ασφάλεια ανανεώνονται ήδη και θα περιλαμβάνουν αντίστοιχες ρυθμίσεις σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη. Δεν θα ήταν σώφρον για την ΕΕ να αποδυναμώσει τη σημασία των διεθνών συμφωνιών, και μάλιστα τη στιγμή που ανανεώνονται και διευρύνονται ώστε να εφαρμόζονται και στα νέα κράτη μέλη.

  Bartolozzi (PPE-DE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, η πρόταση οδηγίας σχετικά με τις ευθύνες για τις περιβαλλοντικές ζημίες αποτελεί μια ισόρροπη προσέγγιση που θα ασκήσει πίεση στους φορείς εκμετάλλευσης για την αποφυγή της ρύπανσης και την αποκατάσταση των ζημιών, προσθέτοντας μόνο μικρές κανονιστικές λεπτομέρειες για την επίτευξη του στόχου αυτού. Κάθε θεμελιώδης τροποποίηση της εν λόγω προτεινόμενης οδηγίας θα οδηγήσει σε ανεφάρμοστη και ανέφικτη λύση ενός ήδη περίπλοκου ζητήματος, ενώ θεωρώ ότι το έργο που επιτέλεσε ο κ. Manders και άλλοι στο πλαίσιο της επιτροπής αποτελεί τη μέγιστη δυνατή σύγκλιση έναντι αυτής της ανάγκης.

Πράγματι, η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς δεν άλλαξε στην ουσία την προσέγγιση της Επιτροπής, αλλά διευκρίνισε καλύτερα ορισμένες θεμελιώδεις αρχές. Η οδηγία δεν έχει αναδρομικό χαρακτήρα. Οι εξαιρέσεις όσον αφορά τις άδειες και τις διαθέσιμες επιστημονικές και τεχνικές γνώσεις πρέπει να διατηρηθούν. Εάν η ευθύνη είναι υποχρεωτική, δεν θα πρέπει να είναι και η ασφάλιση – η κατευθυντήρια αρχή της οδηγίας είναι ότι ο ρυπαίνων πρέπει να αναλαμβάνει το κόστος της αποκατάστασης των περιβαλλοντικών ζημιών που προκλήθηκαν από τις πράξεις του. Η επίγνωση των χρηματοοικονομικών επιπτώσεων τέτοιων ζημιών θα οδηγήσει επίσης σε μεγαλύτερες προσπάθειες για την πρόληψή τους. Κατά συνέπεια, στόχος της αρχής “ο ρυπαίνων πληρώνει” είναι να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της αποκατάστασης και να δοθούν κίνητρα για την πρόληψη. Ένα υποχρεωτικό καθεστώς οικονομικής κάλυψης θα μπορούσε να αποσταθεροποιήσει αυτήν τη σχέση, καθώς οι φορείς εκμετάλλευσης θα είχαν λιγότερα κίνητρα για την πρόληψη των ζημιών εάν γνώριζαν ότι οι χρηματοοικονομικές τους ευθύνες καλύπτονται από ασφαλιστήριο, εισφορά ή ασφαλιστικό ταμείο. Ένα υποχρεωτικό σύστημα οικονομικής κάλυψης θα μπορούσε ασφαλώς να περιγραφεί ως μια αρχή βάσει της οποίας αυτός που πληρώνει είναι ο ασφαλιστής, με κίνδυνο μεταβίβασης της ευθύνης από τον φορέα εκμετάλλευσης στον φορέα παροχής οικονομικής κάλυψης.

Όλοι μας πρέπει να είμαστε κοινωνικά υπεύθυνοι για την προστασία του περιβάλλοντος, επειδή αποτελεί εκ φύσεως περιορισμένο πόρο. Οι φορείς εκμετάλλευσης πρέπει να αναγνωρίσουν ότι οι πράξεις τους έχουν συνέπειες και ότι πρέπει να αποζημιώνουν το κόστος κάθε ζημίας που προκαλούν εκ προθέσεως ή εξ αμελείας.

Από αυτήν την άποψη, η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” είναι αποδεκτή. Από την ορθολογική προσέγγιση που επέλεξε η Επιτροπή Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς θα προκύψει μια οδηγία που θα αντικατοπτρίζει τα συμφέροντα τόσο της βιομηχανίας όσο και του περιβάλλοντος.

  Wallström, Επιτροπή. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τους βουλευτές για τις πολύτιμες ομιλίες τους και τις εποικοδομητικές ιδέες που εξέθεσαν γύρω από το πώς μπορούμε να βελτιώσουμε αυτήν την πρόταση.

Επιτρέψτε μου καταρχάς να σχολιάσω δύο θέματα: την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” και το πεδίο εφαρμογής. Αρκετοί βουλευτές αναφέρθηκαν στη μακρά ιστορία αυτής της πρότασης, και στη συζήτηση αυτήν αντικατοπτρίστηκαν οι διαφορετικές απόψεις και η ανάγκη να βρεθεί στο τέλος μια ισορροπημένη προσέγγιση. Αντιλαμβάνομαι επίσης ότι πολλοί βουλευτές είναι ακόμα πιο φιλόδοξοι και θέλουν να φορτώσουν πολύ περισσότερο αυτήν την πρόταση. Το κατανοώ, ωστόσο είναι σημαντικό να θεωρήσουμε την πρόταση ως μια βήμα προς βήμα προσέγγιση, διότι έχουμε μια πρακτική άποψη για αυτήν. Δεν θέλουμε να την υπερφορτώσουμε με πτυχές τις οποίες διαπραγματευόμαστε επί του παρόντος στα διεθνή φόρα. Είναι σίγουρο ότι εάν επιχειρήσουμε να φορτώσουμε την πρόταση με αυτές τις πτυχές, στο τέλος θα έχουμε περισσότερες πιθανότητες να την χάσουμε εν τω συνόλω.

Η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” είναι εκείνη που καθοδηγεί ολόκληρη την πρόταση, και για τον λόγο αυτόν παρατίθεται στο πρώτο άρθρο. Η ιδέα που κρύβεται πίσω από αυτήν την αρχή είναι η ύπαρξη ευθύνης και, μέσω αυτής, η επίτευξη της πρόληψης. Αυτό δίνει ένα σαφές μήνυμα. Επιπλέον, αναφέρθηκε το γεγονός ότι σε πολλές περιπτώσεις δεν είναι δυνατόν να βρούμε τον ρυπαίνοντα ή να τον αναγκάσουμε να πληρώσει. Στην περίπτωση αυτήν, χρειάζεται περισσότερη σκέψη. Θέλουμε να υπάρξει ένα σύστημα ασφάλειας. Από την άλλη μεριά, όμως, πιστεύουμε ότι οι δυνάμεις της αγοράς πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν ένα τέτοιο σύστημα. Δεν θέλουμε να το επιβάλουμε σήμερα, σε μια περίοδο όπου δεν είναι σαφές ότι μπορούμε να πετύχουμε το επιθυμητό αποτέλεσμα.

Σε απάντηση του ζητήματος που έθιξε η κ. Breyer: όλα τα ατυχήματα καλύπτονται. Δεν ξέρω ποιες υποθέσεις εκ μέρους των βουλευτών αφορούν τους στόχους αυτής της νομοθεσίας, πάντως οι δικές μας υποθέσεις βασίζονται εν πολλοίς στο γεγονός ότι υπάρχουν πάρα πολλά ατυχήματα και πάρα πολλές περιπτώσεις αμέλειας, καθώς επίσης και στο γεγονός ότι η κοντόφθαλμη απληστία αποτελεί σε μεγάλο βαθμό αιτία ρύπανσης. Για τον λόγο αυτόν, σχεδιάσαμε την πρόταση κατά αυτόν τον τρόπο. Συνεπώς, καλύπτονται όλα τα ατυχήματα καθώς και κάποιες περιπτώσεις αμέλειας, γεγονός το οποίο θα καθιερώσει την αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” και τελικά θα ανοίξει τον δρόμο για την πρόληψη.

Και το πεδίο εφαρμογής; Είναι πολύ σημαντικό για εμάς να διασφαλίσουμε ότι υπάρχει νομική σαφήνεια, εάν θέλουμε να εισαγάγουμε ένα νέο σύστημα το οποίο να καλύπτει τη βιοποικιλότητα, διότι η παραδοσιακή ζημία –η οικονομική ζημία ή η ζημία στους ανθρώπους– καλύπτεται ήδη πλήρως από τη νομοθεσία σε όλα τα κράτη μέλη. Δεν είμαστε αναγκασμένοι να αναλάβουμε κάτι τέτοιο σε κοινοτικό επίπεδο, ωστόσο θέλουμε να εναρμονίσουμε τους κανόνες για την κάλυψη της ζημίας στη βιοποικιλότητα. Αυτή ήταν η αφετηρία.

Εάν θέλουμε να το πράξουμε αυτό και να αποκτήσουμε ένα αξιόπιστο σύστημα, χρειαζόμαστε νομική σαφήνεια και ένα σύστημα το οποίο να είναι εύχρηστο και εφαρμόσιμο. Εάν ο ορισμός είναι υπερβολικά ευρύς –έτσι όπως προτείνεται, θα μπορούσε σε ορισμένες περιπτώσεις να καλύπτει ολόκληρη τη βιόσφαιρα– τότε θα ήταν δύσχρηστος. Για παράδειγμα, θα ήμασταν υποχρεωμένοι να καλύπτουμε τη ζημία που προκαλείται στα ζιζάνια! Θα άρεσε όμως στους ασφαλιστές να είναι αναγκασμένοι να καλύπτουν κάτι τέτοιο; Θα ήταν άραγε εύχρηστο ένα τέτοιο σύστημα; Η εκσκαφή για τη θεμελίωση ενός σπιτιού προκαλεί ζημία στους σκώληκες. Θέλουμε να καλυφθεί αυτού του είδους η ζημία; Είναι λογικό αυτό; Πρέπει να σιγουρευτείτε ποιο θα είναι το πεδίο εφαρμογής και να δημιουργήσετε έναν ορισμό ο οποίος να παρέχει νομική σαφήνεια. Πρέπει να το αντιμετωπίσουμε ως μια βήμα προς βήμα προσέγγιση. Είμαι βεβαία ότι, εφόσον εφαρμόσουμε αυτήν τη νομοθεσία, θα υπάρξει περισσότερη νομική σαφήνεια. Ωστόσο, εάν είμαστε υπερβολικά φιλόδοξοι εξαρχής και πιστέψουμε ότι μπορούμε να καλύψουμε ολόκληρη τη βιόσφαιρα, τότε δεν θα υπηρετήσουμε τα περιβαλλοντικά συμφέροντα.

Όσον αφορά τη ρύπανση που προέρχεται από ΓΤΟ, τη ρύπανση λόγω πυρηνικής ενέργειας και τη θαλάσσια ρύπανση, διαπιστώνουμε ότι υπάρχει επιθυμία για μεγαλύτερες φιλοδοξίες και σε αυτόν τον τομέα. Ωστόσο, έχουμε έναν πολύ πρακτικό λόγο για τον οποίο δεν καλύπτουμε τον εν λόγω τομέα σε αυτήν τη συγκεκριμένη οδηγία. Διαπραγματευόμαστε τη βελτίωση των κανόνων σε αυτούς τους τομείς. Διαθέτουμε διεθνή φόρα και συμβάσεις που καλύπτουν αυτά τα θέματα. Δεν θέλουμε να κάνουμε διπλή δουλειά: θέλουμε να είμαστε πρακτικοί. Δεν θέλουμε να υπερφορτώσουμε το σύστημα λαμβάνοντας στην παρούσα φάση μέτρα σχετικά με αυτούς τους τομείς. Χρειαζόμαστε μερικά χρόνια δουλειάς ακόμη για την ενσωμάτωση αυτών των πτυχών. Για να υπάρξουν διεθνείς δραστηριότητες, πρέπει να υπάρξουν διεθνείς κανόνες. Όπως είπα προηγουμένως, η παραδοσιακή ζημία καλύπτεται ήδη από τη νομοθεσία των κρατών μελών.

Τι θα γίνει με την πετρελαϊκή και τη θαλάσσια ρύπανση; Θα πληρώνει ο ρυπαίνων! Αυτός είναι ο μόνος κανόνας που μπορεί να εφαρμοστεί. Το γεγονός ότι αφήσαμε τα πράγματα να φτάσουν τόσο μακριά είναι σκανδαλώδες. Είδαμε τα ατυχήματα να διαδέχονται το ένα το άλλο. Και πάλι, όμως, πρόκειται για μια πραγματικά διεθνή δραστηριότητα. Επομένως, πρέπει να εργαστούμε για τη δημιουργία διεθνών κανόνων βάσει των οποίων θα εφαρμόζεται η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει”. Πληροφορούμαι ότι ο διευθυντής του διεθνούς ταμείου αποζημίωσης των ζημιών πετρελαϊκής ρύπανσης ανακοίνωσε ότι οι διεκδικήσεις αποζημίωσης πρέπει καλύπτουν έως και το 15% του εν λόγω ποσού. Αυτό είναι απαράδεκτο. Η Επιτροπή γνωρίζει καλά την κατάσταση, και για τον λόγο αυτόν στηρίζαμε ανέκαθεν την προσπάθεια δημιουργίας ταμείων τα οποία να μπορούν να διαθέσουν έως και 1 δισ. ευρώ. Πληροφορούμαι ότι τούτη την εβδομάδα, πραγματοποιείται στο Λονδίνο διπλωματική διάσκεψη για την υπογραφή ενός πρωτοκόλλου το οποίο προβλέπει την αύξηση του ανωτάτου ορίου των κονδυλίων που διατίθενται για αποζημίωση. Ευελπιστώ η διάσκεψη αυτή να έχει επιτυχία· είμαστε όλοι αποφασισμένοι να εργαστούμε με όλες μας τις δυνάμεις για την αντιμετώπιση της θαλάσσιας ρύπανσης.

Θέλουμε να αποφύγουμε τα παραθυράκια, καθώς και την παράλογη κατάσταση κατά την οποία δεν θα εφαρμόζεται ούτε η οδηγία ούτε οι διεθνείς συμβάσεις. Για τον λόγο αυτόν, η Επιτροπή συμφωνεί ότι η οδηγία πρέπει να εφαρμόζεται σε όλες τις περιπτώσεις κατά τις οποίες οι σχετικές διεθνείς συμβάσεις δεν βρίσκονται ακόμη εν ισχύι. Για τον ίδιον λόγο, στις περιπτώσεις όπου οι σχετικές συμβάσεις δεν ισχύουν, η Επιτροπή δεν στηρίζει την ιδέα να περιμένουμε πέντε χρόνια ώσπου να εφαρμοστεί η οδηγία.

Κάποιοι επίσης πρότειναν η Επιτροπή, μετά την παρέλευση μεταβατικής περιόδου πέντε ετών, να καταρτίσει προτάσεις οι οποίες να καθιστούν την εφαρμογή της παρούσας οδηγίας συμπληρωματική προς τις διεθνείς συμβάσεις, σε περιπτώσεις κατά τις οποίες η ευθύνη ή οι αποζημιώσεις ρυθμίζονται ανεπαρκώς στο πλαίσιο αυτών των συμβάσεων. Η Επιτροπή δεν θεωρεί εποικοδομητικό ούτε εφικτό να χρησιμοποιήσουμε αυτήν την οδηγία για την κάλυψη κενών που εμφανίζουν ενδεχομένως οι υπάρχουσες συμβάσεις. Οι συμβάσεις περιλαμβάνουν ρήτρες αποκλειστικότητας, οι οποίες δεσμεύουν τα συμβαλλόμενα κράτη με τη σύμβαση και τα εμποδίζουν να επιβάλουν οποιαδήποτε συμπληρωματικά νομικά μέσα, γεγονός που θα έχει ως αποτέλεσμα τα κράτη μέλη να αναγκαστούν να καταγγείλουν διάφορες συμβάσεις που είχαν κυρώσει για να μπορέσουν να ακολουθήσουν τους κοινοτικούς κανόνες. Προτού αφήσουμε να συμβεί κάτι τέτοιο, θα ήταν σίγουρα προτιμότερο να προσπαθήσουμε να βελτιώσουμε αυτές τις συμβάσεις μέσω νέων διαπραγματεύσεων στο κατάλληλο διεθνές πλαίσιο.

Όσον αφορά τη συμμόρφωση με τους κανόνες καθώς και τους κινδύνους της ανάπτυξης και της άσκησης μεθόδων αιχμής, κατατέθηκαν κάποιες τροπολογίες οι οποίες επιδιώκουν τη διατήρηση των επονομαζόμενων διασφαλίσεων περί συμμόρφωσης προς την άδεια και περί μεθόδων αιχμής ή κινδύνων της ανάπτυξης, θεωρώντας τις κατάλληλες διασφαλίσεις, ενώ, ειδικότερα όσον αφορά τις διασφαλίσεις περί συμμόρφωσης προς την άδεια, ζητείται μια διατύπωση η οποία θα διευκρινίζει καλύτερα το πεδίο εφαρμογής της. Αντίθετα, κάποιες άλλες τροπολογίες στόχο έχουν η συμμόρφωση με τους κανόνες και οι μέθοδοι αιχμής να θεωρούνται ελαφρυντικές περιστάσεις.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι οι κατάλληλες διασφαλίσεις, με την προτεινόμενη βελτιωμένη διατύπωση, είναι προτιμότερη λύση ως προς την ασφαλισιμότητα και τη νομική ασφάλεια. Ωστόσο, η Επιτροπή θεωρεί χρήσιμο να καθοριστεί καλύτερα το πλαίσιο της αποκαλούμενης διασφάλισης περί συμμόρφωσης προς την άδεια, προκειμένου να αποφευχθεί οιαδήποτε υπόνοια ότι αυτό πιθανόν να ισοδυναμεί με άδεια ρύπανσης, διότι κάτι τέτοιο δεν αληθεύει.

Η Επιτροπή δεν θεωρεί σωστό να επιβάλει ευθύνη στην αρμόδια αρχή όταν η ζημία προκαλείται από επιτρεπόμενη δραστηριότητα, ούτε θεωρεί σωστό η διασφάλιση περί μεθόδων αιχμής να συνδέεται με οποιοδήποτε σύστημα λογιστικού περιβαλλοντικού ελέγχου και διαχείρισης. Είμαι βεβαία ότι τα ζητήματα αυτά θα επανέλθουν κατά την περαιτέρω διαδικασία λήψης αποφάσεων σχετικά με το θέμα αυτό.

Έχουν κατατεθεί τροπολογίες για την επιβολή είτε αναλογικής είτε από κοινού και εις ολόκληρον ευθύνης. Εντούτοις, η Επιτροπή θεωρεί ότι τα κράτη μέλη πρέπει να διατηρήσουν το δικαίωμα να επιλέγουν είτε την από κοινού και εις ολόκληρον ευθύνη, είτε την αναλογική ευθύνη, είτε ένα σύμπλεγμα των δύο, σύμφωνα με τις εθνικές νομικές παραδόσεις τους. Ως προς αυτό, θα ήθελα να υπενθυμίσω ότι η πρόταση προσφέρει κάποια μέτρα προστασίας στους φορείς εκμετάλλευσης, καθώς προβλέπει ότι οι φορείς εκμετάλλευσης οι οποίοι είναι σε θέση να αποδείξουν την έκταση της ζημίας που οφείλεται στις δραστηριότητές τους, υποχρεούνται να επωμιστούν μόνο τις δαπάνες που σχετίζονται με αυτό το μέρος της ζημίας.

Κάποιοι πρότειναν ότι η Επιτροπή πρέπει να παρουσιάσει πρόταση η οποία να συμπληρώνει το κανονιστικό πλαίσιο σχετικά με την ευθύνη για τη ζημία που προκαλείται από τους ΓΤΟ. Εκτός του ότι μια τέτοια απαίτηση θα καταπατούσε το δικαίωμα πρωτοβουλίας της Επιτροπής, πράγμα ανάρμοστο, η Επιτροπή εξετάζει επί του παρόντος το ζήτημα της οικονομικής ζημίας που υφίστανται οι γεωργοί από τη μόλυνση των προϊόντων της συμβατικής ή οργανικής καλλιέργειας στο πλαίσιο της αποκαλούμενης “συζήτησης για τη συνύπαρξη”. Δεν πρέπει να προδικάσουμε σήμερα το αποτέλεσμα αυτής της συζήτησης. Για άλλη μία φορά, αυτό θα καλύψει την παραδοσιακή ζημία.

Όσον αφορά τη χρηματοπιστωτική κάλυψη, κατατέθηκαν ορισμένες τροπολογίες οι οποίες είτε προτείνουν η χρηματοπιστωτική κάλυψη να καταστεί υποχρεωτική μετά τη θέση σε ισχύ της οδηγίας, είτε αντιτίθενται στην επιδίωξη της υποχρεωτικής χρηματοπιστωτικής κάλυψης. Μπορούμε, νομίζω, να συμφωνήσουμε ότι η χρηματοπιστωτική κάλυψη θα αποτελέσει σημαντικό παράγοντα για τη σωστή εφαρμογή αυτής της οδηγίας. Τα κράτη μέλη και οι φορείς εκμετάλλευσης της αγοράς, αλλά και η Επιτροπή, θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην ενθάρρυνση της έγκαιρης δημιουργίας συστημάτων χρηματοπιστωτικής κάλυψης, προϊόντων και αγορών υπό αυτήν την έννοια.

Τούτου λεχθέντος, είναι πλέον σαφές σε εμένα ότι τα κράτη μέλη πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εξεύρουν λύσεις χρηματοπιστωτικής κάλυψης με τον δικό τους ρυθμό· λύσεις οι οποίες θα είναι προσαρμοσμένες στις δικές τους ανάγκες και στους δικούς τους θεσμικούς όρους. Επιπροσθέτως, πρέπει να δοθεί χρόνος και περιθώρια ελιγμών στις χρηματαγορές, προκειμένου να εξεύρουν λύσεις της αγοράς σύμφωνα με τη ζήτηση για ασφάλιση, η οποία πιθανόν να απογειωθεί μόλις θεσπιστεί το νέο καθεστώς ευθύνης. Υπό αυτό το πρίσμα, είναι μάλλον πρόωρο να επιβάλουμε κανονική χρηματοπιστωτική κάλυψη για όλους τους φορείς εκμετάλλευσης του Παραρτήματος Ι μέσα σε λίγα χρόνια.

Κατόπιν τούτου, θα ήταν ασφαλώς γόνιμο να επανεξετάσουμε την κατάσταση αφότου η Επιτροπή θα έχει διεξαγάγει τη γενική επισκόπηση της εφαρμογής της οδηγίας.

Υπάρχει ευρεία συμφωνία ότι η αρχή “ο ρυπαίνων πληρώνει” πρέπει να σημαίνει ότι ο φορέας εκμετάλλευσης που είναι υπεύθυνος για τη ρύπανση οφείλει να επωμίζεται το κόστος όλης της ζημίας που προκάλεσε στο περιβάλλον. Επιπροσθέτως, υπάρχει σαφής ανάγκη για μια κοινή συμφωνία εντός της Κοινότητας ότι το κόστος της περιβαλλοντικής ζημίας πρέπει να βαρύνει τον ρυπαίνοντα. Επιπλέον, οι κανόνες που περιλαμβάνονται στην πρόταση καθορίζουν ολόκληρο το φάσμα των μέτρων αποκατάστασης που πρέπει να λάβει ο υπεύθυνος φορέας εκμετάλλευσης.

Κατατέθηκαν τώρα κάποιες τροπολογίες που επιδιώκουν τον περιορισμό του πεδίου αποκατάστασης της ζημίας μέσω της κατάργησης της αποκατάστασης των ενδιάμεσων απωλειών, καθώς και της κατάργησης της ιδέας των υπηρεσιών που προσφέρουν οι φυσικοί πόροι. Η διαγραφή στοιχείων από αυτό το φάσμα δράσεων συνεπάγεται αναπόφευκτα ότι ο ρυπαίνων δεν θα υποχρεούται να επωμιστεί ολόκληρο το κόστος της ζημίας που προκαλεί.

Τέλος, στο πλαίσιο αυτής της δύσκολης συζήτησης σχετικά με την περιβαλλοντική ευθύνη, η Επιτροπή προσπάθησε να πετύχει μια γενική ισορροπία η οποία βασίζεται ήδη σε συμβιβαστικές λύσεις. Στο παρόν στάδιο, η Επιτροπή εξακολουθεί να πιστεύει ότι η πρόταση είναι δίκαιη και εφικτή από πολλές απόψεις και ότι πρέπει να λάβει τη στήριξή σας. Ωστόσο, γνωρίζω επίσης ότι βρισκόμαστε ακόμη στην αρχή της νομοθετικής διαδικασίας, συνεπώς έχω πλήρη επίγνωση της αναγκαιότητας να καταλήξουν εγκαίρως σε συμφωνία όλα τα θεσμικά όργανα που εμπλέκονται σε αυτήν τη διαδικασία. Μια τέτοια συμφωνία απαιτεί απαραίτητα την προθυμία όλων των μερών για εξεύρεση κατάλληλων και ικανοποιητικών συμβιβασμών. Στη συζήτηση αντικατοπτρίστηκε αυτή η ανάγκη να διασφαλίσουμε τη γεφύρωση των διαφορετικών απόψεων και να εξεύρουμε τελικώς μια εφικτή λύση.

Θα παραδώσω τη θέση της Επιτροπής επί όλων των τροπολογιών στις υπηρεσίες του Κοινοβουλίου για δημοσίευση⁽¹⁾. Ωστόσο, θα ήθελα να πω λίγα λόγια για τις τροπολογίες που έγιναν δεκτές. Εκτός από τις τεχνικές τροπολογίες, τις οποίες μπορεί να στηρίξει η Επιτροπή, θα ήθελα να αναφερθώ ειδικά στις τροπολογίες επί των άρθρων 4 και 5. Η Επιτροπή μπορεί να κάνει δεκτές αυτές τις τροπολογίες – τουλάχιστον καταρχήν. Τα δύο αυτά άρθρα βρίσκονται στο επίκεντρο της πρότασης, διότι διευκρινίζουν μέσω ποίων και με ποιον τρόπο πρέπει να ληφθούν τα μέτρα πρόληψης και αποκατάστασης.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο, στις 11.30.

ΓΡΑΠΤΗ ΔΗΛΩΣΗ (ΑΡΘΡΟ 120)

  Ainardi (GUE/NGL) , γραπτώς. – (FR) Η πρόταση οδηγίας για την περιβαλλοντική ευθύνη είναι πολύ σημαντική για τη διασφάλιση μιας βελτιωμένης προστασίας του περιβάλλοντος και την καταπολέμηση όλων των τύπων ρύπανσης.

Είτε πρόκειται για το εργοστάσιο της AZF στην Τουλούζη το 2002 είτε για τα πετρελαιοφόρα Erika και Prestige, οι καταστροφές αυτές στοιχίζουν ανθρώπινες ζωές και συνεπάγονται σοβαρές και μόνιμες περιβαλλοντικές ζημίες.

Η έκθεση της Επιτροπής Νομικών Θεμάτων και Εσωτερικής Αγοράς προτείνει μια πιο διαλλακτική θέση όσον αφορά τα συμφέροντα των επιχειρήσεων, αποδυναμώνοντας την αρχική πρόταση της οδηγίας. Αντιθέτως, οι διατάξεις που κατατέθηκαν πρέπει να ενισχυθούν με μέτρα προστασίας, επιβαρύνοντας τους ρυπαίνοντες με το κόστος των περιβαλλοντικών καταστροφών, δίνοντας τη δυνατότητα στις ΜΚΟ και στους πολίτες να προσφύγουν στη δικαιοσύνη και περιλαμβάνοντας στην οδηγία τις ζημίες που προκαλούνται από τους ΓΤΟ.

Τη στιγμή που το διεθνές ταμείο αποζημίωσης τω ζημιών πετρελαϊκής ρύπανσης ανακοινώνει ένα γελοίο ύψος αποζημίωσης της τάξης του 15% για τις ζημίες που προκάλεσε το Prestige, προκαλώντας δικαίως την κατάπληξη και την οργή των πληθυσμών και των οργανώσεων, η Ευρώπη σήμερα έχει καθήκον να στείλει ένα εντελώς διαφορετικό μήνυμα. Πρέπει να στείλει ένα σαφές μήνυμα δικαιοσύνης και αποφασιστικότητας.

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A5-0123/2003) του κ. Sacconi, εξ ονόματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών, σχετικά με τις περιβαλλοντικές συμφωνίες σε κοινοτικό επίπεδο στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για την “Απλούστευση και βελτίωση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος».

  Sacconi (PSE), εισηγητής – (IT) Κύριε Πρόεδρε, η ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τις περιβαλλοντικές συμφωνίες εντάσσεται στη διαδικασία απλούστευσης και βελτίωσης του κανονιστικού πλαισίου που όλοι στηρίζουμε. Πράγματι, είναι αναγκαίο να προσαρμοσθεί καλύτερα η ευρωπαϊκή νομοθεσία στα υφιστάμενα προβλήματα, στις προκλήσεις που θέτει η διεύρυνση, στις τοπικές συνθήκες και στη διαρκή εξέλιξη της τεχνολογίας. Ο απώτερος στόχος είναι η διατήρηση της νομικής ασφάλειας στην επικράτεια της Ένωσης, παρέχοντας κίνητρα για μεγαλύτερο δυναμισμό των οικονομικών και κοινωνικών φορέων εκμετάλλευσης.

Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται το πνεύμα των περιβαλλοντικών συμφωνιών. Συμφωνώ με την προσέγγιση της Επιτροπής που προβλέπει τη διάκριση μεταξύ δύο προτύπων περιβαλλοντικών συμφωνιών, και με τις τροπολογίες που προτείνω στη συνέχεια αναγνωρίζω απόλυτα τη χρησιμότητα αυτών των μέσων ως συμπλήρωμα των κανονιστικών μέτρων που θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνον όταν προβλέπεται ότι θα προκαλέσουν βελτιώσεις σε περιβαλλοντικά θέματα ίσης ή ανώτερης σημασίας από εκείνη που θα επιτυγχάνονταν μέσω των παραδοσιακών νομοθετικών διαδικασιών.

Η Συνθήκη δεν περιέχει καμία ειδική διάταξη σχετικά με τις περιβαλλοντικές συμφωνίες. Συνεπώς, η χρησιμοποίηση των μέσων αυτών πρέπει να γίνει με πλήρη σεβασμό και σε συμφωνία με το σύνολο των διατάξεων της Συνθήκης και των διεθνών υποχρεώσεων της Κοινότητας. Βασική αναφορά της κοινοτικής πολιτικής στον τομέα του περιβάλλοντος είναι και παραμένει η νομοθετική διάταξη, η οποία δεν μπορεί να συμπληρώνεται από εθελοντικές συμφωνίες παρά μόνο σε ορισμένες ειδικές περιπτώσεις.

Στη σύνταξη της γνωμοδότησης που πρόκειται να ψηφίσουμε, λαμβάνοντας υπόψη τη συζήτηση που διεξήχθη επί του θέματος και τις θέσεις του Κοινοβουλίου, θεώρησα σκόπιμο να εισαγάγω ορισμένα στοιχεία διευκρίνισης και διασφάλισης, ώστε να καταστούν αποδεκτά και πραγματικά εφαρμόσιμα τα μέσα που αναφέρονται στην ανακοίνωση. Αναφέρομαι ειδικότερα στις δεσμευτικές προϋποθέσεις οι οποίες θα πρέπει να εξασφαλίζονται εκ προοιμίου και τις οποίες συνοψίζω εν συντομία: κατά πρώτο λόγο, προσπάθησα να καταστεί ρητή η έννοια της εθελοντικής συμφωνίας ως συμπληρωματικό μέσο της κοινοτικής νομοθεσίας· κατά δεύτερο λόγο, ζήτησα εκ των προτέρων τον καθορισμό των τομέων που θα μπορούσαν να αποτελέσουν αντικείμενο εθελοντικών συμφωνιών τόσο με μέσα κοινής ρύθμισης όσο και αυτορρύθμισης. Πράγματι, η χρήση των νέων αυτών μέσων θα έπρεπε να πραγματοποιείται στη βάση ενός κοινού πλαισίου αναφοράς το οποίο θα εξεδήλωνε, ήδη από την αρχή, την πρόθεση να χρησιμοποιηθούν εθελοντικές συμφωνίες σε αυτόν τον συγκεκριμένο τομέα. Η πρόθεση αυτή θα έπρεπε να αναφέρεται στο ετήσιο πρόγραμμα εργασίας της Επιτροπής ή σε κάποιο έγγραφο μεγάλης εμβέλειας, όπως μια Λευκή Βίβλο, ή σε μία θεματική στρατηγική. Κατά τρίτο λόγο, πρότεινα την εις βάθος έρευνα των αναγκαίων κριτηρίων αξιολόγησης για την ορθή χρήση των περιβαλλοντικών συμφωνιών.

Θωρώ ότι, για την εξασφάλιση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας των εθελοντικών μέσων, είναι απαραίτητο να καθοριστούν οι προϋποθέσεις εφαρμογής και να ελεγχθούν οι διαδικασίες εφαρμογής. Όπως τόνισα προηγουμένως, οι στόχοι της συμφωνίας που ορίζονται σε ένα νομοθετικό πλαίσιο αναφοράς ή τίθενται σε μια σύσταση της Επιτροπής, πρέπει, σε κάθε περίπτωση, να καθίστανται υποχρεωτικοί για τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η μη τήρηση ή μη υλοποίηση των καθορισθέντων στόχων ενεργοποιεί νομοθετικούς μηχανισμούς για τη συμπλήρωση ή την αντικατάσταση της συμφωνίας.

Σε τελική ανάλυση, θετική εντύπωση προκαλεί η διάκριση μεταξύ κοινής ρύθμισης και αυτορρύθμισης. Στην πρώτη περίπτωση, τα μέσα αυτά εντάσσονται σε ένα δεσμευτικό νομοθετικό πλαίσιο που θεμελιώνει το δικαίωμα του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να συμμετάσχουν και να εγκρίνουν στόχους, εξασφαλίζει την πρόσβαση και τη συμμετοχή του κοινού και προβλέπει αποτελεσματικούς μηχανισμούς επίβλεψης και κυρώσεων. Στη δεύτερη περίπτωση, ο ρόλος της Επιτροπής μπορεί να συνίσταται σε παρότρυνση ή ενθάρρυνση μέσω σύστασης, ή αναγνώρισης, μέσω ανταλλαγής επιστολών με τους εκπροσώπους των ενδιαφερόμενων μερών. Ανεξαρτήτως της επιλογής του μέσου, διαφυλάσσεται η εξουσία ελέγχου του Κοινοβουλίου όσον αφορά τα επιτευχθέντα αποτελέσματα, καθώς και η προσφυγή σε τυπικά νομοθετικά μέσα ανά πάσα στιγμή.

Επί αυτών των βάσεων που βελτίωσε και ενέκρινε η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών, εμείς ανάβουμε το πράσινο φως στην Επιτροπή για να ξεκινήσει η δοκιμαστική χρήση αυτού του συνδυασμού νομοθεσίας και εθελοντικών δεσμεύσεων στους τομείς που υπέδειξε, και κατά κύριο λόγο στον τομέα του PVC. Πλουτίσαμε και αναδιοργανώσαμε τα διαθέσιμα μέσα· ας αρχίσουμε τώρα να τα χρησιμοποιούμε όλα πλήρως!

  Wallström, Επιτροπή. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ιδιαίτερα τον εισηγητή, κ. Sacconi, για το έργο που επιτέλεσε σε αυτήν την έκθεση και στην πρόταση ψηφίσματος.

Χαιρετίζω τον καθ’ όλα θετικό τόνο της έκθεσης και της πρότασης ψηφίσματος. Η έκθεση στηρίζει σε μεγάλο βαθμό την προσέγγιση που προτείνει η Επιτροπή στην ανακοίνωσή της. Είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένη που το Κοινοβούλιο αναγνωρίζει ρητώς τις περιβαλλοντικές συμφωνίες ως χρήσιμο συμπλήρωμα των νομοθετικών μέτρων. Επιβεβαιώνω για άλλη μία φορά τη δέσμευση της Επιτροπής να χρησιμοποιήσει εθελοντικές συμφωνίες σε κοινοτικό επίπεδο μόνο επιλεκτικά και κατά περίπτωση, ελέγχοντάς τις ως προς τα κριτήρια που θέτει η ανακοίνωση και τηρώντας τις διαδικαστικές απαιτήσεις που διασφαλίζουν την κατάλληλη συμμετοχή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Το μόνο που με λυπεί είναι το γεγονός ότι οι δικαιολογημένες ανησυχίες του Κοινοβουλίου για την άσκηση δημοκρατικού ελέγχου εκ μέρους του οδήγησαν ενίοτε σε έκκληση για συμπερίληψη απαιτήσεων ελέγχου, οι οποίες δεν βρίσκονται σε ισορροπία με τον εθελοντικό χαρακτήρα του μέσου. Είναι σημαντικό, αφενός, να ικανοποιήσουμε την ανάγκη για διαφάνεια και έλεγχο, αλλά, αφετέρου, να μην αποθαρρύνουμε τους οικονομικούς παράγοντες να χρησιμοποιήσουν το μέσο των περιβαλλοντικών συμφωνιών επιβάλλοντας υπερβολικές απαιτήσεις. Η Επιτροπή θα επιλέξει ανάμεσα στην αυτορρύθμιση και την από κοινού ρύθμιση βάση μιας ad hoc αξιολόγησης της μεμονωμένης συμφωνίας, του νομικού πλαισίου και του διακυβευόμενου ζητήματος πολιτικής. Δεν θα είχε κανένα απολύτως νόημα να καθορίσουμε γενικά και αόριστα κριτήρια αναφορικά με αυτό το θέμα.

Όπως ανέφερα ήδη, η επιβολή φιλόδοξων απαιτήσεων ελέγχου συμφωνιών, οι οποίες συνήφθησαν αυθορμήτως και τις οποίες δεν γνωρίζει επισήμως η Επιτροπή, φαίνεται υπερβολικά επαχθής και αποτελεί πραγματικό αντικίνητρο προκειμένου η βιομηχανία να προβεί σε τέτοιες συμφωνίες. Η Επιτροπή πρότεινε γενικούς κανόνες για την αξιολόγηση των επιπτώσεων στην ανακοίνωσή της τής 5ης Ιουνίου 2002. Δεν θα είχε κανένα απολύτως νόημα να υπερβούμε, στην περίπτωση των περιβαλλοντικών συμφωνιών, τις απαιτήσεις που επιβάλλονται με τις νομοθετικές πράξεις.

Χαίρομαι που η ενδεικτική κατάσταση της Επιτροπής, η οποία περιλαμβάνει τους τομείς στους οποίους μπορεί να χρησιμοποιηθεί το μέσο, σας βρίσκει σύμφωνους. Εκτιμώ επίσης την πρόταση ότι οι περιβαλλοντικές συμφωνίες θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε τομείς που καθορίζονται στο σχέδιο εφαρμογής το οποίο ενεκρίθη στην παγκόσμια Διάσκεψη Κορυφής του Γιοχάνεσμπουργκ.

Εν κατακλείδι, θα ήθελα να τονίσω ότι θεωρώ το ψήφισμα του Κοινοβουλίου ως ένα καθ’ όλα θετικό μήνυμα, το οποίο θα συμβάλει στη διευκόλυνση της χρησιμοποίησης των περιβαλλοντικών συμφωνιών υπό διαφανείς και αποδεκτούς όρους.

  Oomen-Ruijten (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, με ικανοποιούν πολύ οι παρατηρήσεις της Επιτρόπου Wallström. Με ικανοποιεί επίσης αρκετά και η έκθεση του κ. Sacconi. Οι μόνες μου κριτικές παρατηρήσεις για την έκθεσή σας και για ορισμένες τροπολογίες που υπέβαλε ο κ. De Roo αφορούν τις παρατηρήσεις που έκανε και η κ. Wallström.

Θα ήθελα να πω το εξής: υπάρχει τώρα ένα νέο νομικό μέσο, το οποίο προβλέπει δύο νέα είδη εθελοντικών συμφωνιών. Το ένα είδος στηρίζεται στη νομοθεσία ως από κοινού ρύθμιση· στη βάση αυτή μπορεί κανείς να οικοδομήσει, έτσι ώστε μπορεί κανείς να προχωρά πιο γρήγορα, δεν χρειάζεται να ρυθμίζουμε τα πάντα ευθύς εξαρχής. Η άλλη πρόταση, η οποία περιλαμβάνεται τώρα στο νέο υπόμνημα, είναι η απολύτως εθελοντική αυτορρύθμιση, στο πλαίσιο της οποίας οι εταίροι στην αγορά συμφωνούν μεταξύ τους κάτι το οποίο θα μπορούσε να προηγηθεί της τελικής συμφωνίας. Βάση της πρότασης αυτής είναι ο εθελοντικός χαρακτήρας.

Έχω την εντύπωση –όπως ανέφερε μόλις και η κ. Wallström– ότι εδώ στο Κοινοβούλιο η ανησυχία αποτελεί συχνά τον χειρότερο σύμβουλο, ότι κάνουμε εδώ τόσο λεπτομερείς ρυθμίσεις ώστε κάποτε αντί να κάνουμε καλό κάνουμε κακό, παρόλο που θα έπρεπε να είμαστε ευτυχείς με τον μεγάλο αριθμό συμφωνιών που ισχύουν σήμερα.

Θα ήθελα να πω στους Χριστιανοδημοκράτες, οι οποίοι αποτελούν την ενσάρκωση των υπερασπιστών του μεσαίου χώρου στη χώρα μου, ότι πάρα πολλά δεν θα είχαν πραγματοποιηθεί χωρίς τον εθελοντικό χαρακτήρα. Αναφέρομαι για παράδειγμα στη συμφωνία για τις συσκευασίες. Είναι μια εθελοντική συμφωνία που υπερβαίνει κατά πολύ αυτά που θα επιθυμούσαν να επιτύχουν ακόμα και οι πλέον ακραίοι σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είναι μια συμφωνία εθελοντική. Ας προωθήσουμε, λοιπόν, τις εθελοντικές συμφωνίες. Εν ανάγκη, ας αντικαταστήσουν και την οδηγία. Αυτός είναι ο λόγος, κύριε Sacconi, για τον οποίο καλώ όλους να στηρίξουν την τροπολογία που υπέβαλα εξ ονόματος της Ομάδας μου.

Το ίδιο ισχύει για τη στρατηγική σχετικά με το PVC. Θα μπορούσαμε να είχαμε επιτύχει πολύ περισσότερα εάν το Κοινοβούλιο –περιλαμβανομένων μάλιστα και των Φιλελευθέρων– είχε δηλώσει: θα καλέσουμε την Επιτροπή να αναπτύξει μαζί με τη βιομηχανία μια νέα πολιτική, με την οποία θα μπορούσε να ακολουθήσει αποφασιστική στάση εξασφαλίζοντας –και ήσασταν μάλιστα εσείς ο εισηγητής, κύριε Sacconi– την κατάργηση του PVC. Το ίδιο ισχύει και για την ασφάλεια των πεζών. Μπορούμε να αποφύγουμε 2 000 θανάτους κάθε χρόνο εάν αναλάβουμε γρήγορα δράση. Θα παρακαλούσα να δώσουμε περισσότερα περιθώρια και να δείξουμε εμπιστοσύνη στην άλλη πολιτική ομάδα. Είμαι υπέρ μιας καλής περιβαλλοντικής πολιτικής. Όλοι είμαστε υπέρ αυτής ας ελπίσουμε, λοιπόν, ότι θα καταλήξουμε σε μια καλή περιβαλλοντική πολιτική.

  Myller (PSE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, υποστηρίζω εκατό τοις εκατό τις βασικές θέσεις που διατυπώνει ο εισηγητής, ο κ. Sacconi, στην παρούσα έκθεση για τις εθελοντικές συμφωνίες. Ιδιαίτερα υποστηρίζω τη βασική αντίληψη ότι τέτοιες εθελοντικές συμφωνίες θα πρέπει να λειτουργούν ως συμπλήρωμα του υφισταμένου ρυθμιστικού πλαισίου. Θα λέγαμε ότι η αποστολή τους εστιάζεται στην εξεύρεση του διαύλου για τη βελτίωση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος. Ενδεχομένως, λοιπόν, η ανάλυση των αποτελεσμάτων των εθελοντικών αυτών συμφωνιών να οδηγήσει στη θέσπιση νέων νόμων που θα προωθούν περαιτέρω την κατάσταση των περιβαλλοντικών θεμάτων συγκριτικά με ό,τι ισχύει αυτήν τη στιγμή.

Οι φορείς που είναι έτοιμοι να συμμετάσχουν στις εθελοντικές αυτές συμφωνίες θα μπορούσαν, κατά κάποιον τρόπο, να θεωρηθούν σκαπανείς. Το γεγονός αυτό θα σημαίνει σε επίπεδο επιχειρήσεων ότι, άπαξ και υπάρχει η επιθυμία εξεύρεσης των βέλτιστων εφαρμογών, οι επιχειρήσεις θα μπορούν να προσαρμόσουν αυτό το παρεχόμενο πλεονέκτημα και στις δικές τους εμπορικές στρατηγικές, γεγονός που ευελπιστούμε ότι θα οδηγήσει τους καταναλωτές να αξιώσουν μια ευρύτερη εφαρμογή των βέλτιστων πρακτικών.

Έχοντας συνεκτιμήσει όλα τούτα, ωστόσο, θα πρέπει να διασφαλίσουμε ότι οι εθελοντικές αυτές συμφωνίες θα τελεσφορήσουν και ότι δεν θα παραμείνουν απλώς ευσεβείς πόθοι. Προς τούτο, θα πρέπει πραγματικά να διασφαλίσουμε ότι τα αποτελέσματα θα μπορούν να μετρηθούν με ακρίβεια και ότι θα οριστούν συγκεκριμένα χρονικά περιθώρια για την ανάδειξη των αποτελεσμάτων.

Παράλληλα με τις επιχειρήσεις, πολλοί ήταν οι τοπικοί και περιφερειακοί φορείς που ενδιαφέρθηκαν να συνάψουν εθελοντικές συμφωνίες. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να μεριμνήσουμε ώστε, στην περίπτωση που το περιφερειακό επίπεδο αποτελεί συμβαλλόμενο μέρος, να λαμβάνει επίσης γνώση η κεντρική διοίκηση σχετικά με τα τεκταινόμενα, προκειμένου να αποφεύγονται οι επικαλύψεις, ούτως ώστε να μπορούμε να διασφαλίσουμε, στο μέτρο του δυνατού, ότι θα υπάρξουν ωφέλειες αλλά και να απαντήσουμε στις ερωτήσεις περί χρηματοδότησης.

Εν τελική αναλύσει, φρονώ ότι οι εν λόγω εθελοντικές συμφωνίες παρέχουν προστιθέμενη αξία, με την επιφύλαξη ωστόσο ότι συνδέονται επίσης με την πρόταση της Επιτροπής – ότι δηλαδή οφείλουμε να βελτιώσουμε το ρυθμιστικό περιβάλλον, όχι να το αντικαταστήσουμε.

  Moreira da Silva (PPE-DE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, θα ήθελα κατ’ αρχάς να συγχαρώ τον κ. Sacconi για την εξαιρετική έκθεσή του, με την οποία συμφωνώ απολύτως. Παρόλο που σε θεωρητικό επίπεδο οι εθελοντικές συμφωνίες για το περιβάλλον είναι αξιέπαινες, η πραγματικότητα έχει δείξει ότι πολλές από τις συμφωνίες αυτές, ακριβώς επειδή έχουν εθελοντικό χαρακτήρα, δεν εφαρμόζονται τελικά, ενώ έχουν αποτελέσει συχνά πρόσχημα ώστε να μην τεθούν σε ισχύ περισσότερο φιλόδοξες νομικά δεσμευτικές νομοθετικές πρωτοβουλίες.

Θυμόμαστε όλοι τι συνέβη με την οδηγία για το εμπόριο εκπομπών: πολλοί επιδίωξαν να εμποδίσουν την έγκρισή της, ζητώντας να συναφθούν εθελοντικές συμφωνίες με τη βιομηχανία σε ορισμένα κράτη μέλη. Θεωρώ, επομένως, πολύ θετικό το γεγονός ότι η Επιτροπή έλαβε την πρωτοβουλία να καθορίσει σαφείς κανόνες για την αναγνώριση των εθελοντικών συμφωνιών σε κοινοτικό επίπεδο.

Πιστεύω ότι υπάρχουν ορισμένοι κανόνες που πρέπει να τηρούνται: καταρχάς, οι εθελοντικές συμφωνίες δικαιολογούνται μόνο ως συμπλήρωμα, και όχι ως βάση της περιβαλλοντικής πολιτικής· δεύτερον, πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνον εφόσον αποδειχθεί ότι εξασφαλίζουν πλεονεκτήματα σε σχέση με τα παραδοσιακά μέσα· τρίτον, πρέπει να προωθούνται μόνον στις περιπτώσεις κατά τις οποίες ορισμένοι επιδιώκουν να προχωρήσουν περισσότερο από ό,τι προβλέπεται στη συμβατική νομοθεσία· τέταρτον, πρέπει να προσανατολίζονται στην τεχνολογική έρευνα και να στηρίζονται σε συγκεκριμένα κριτήρια αναφοράς: δεν έχει νόημα να υπάρχουν εθελοντικές συμφωνίες, εφόσον αυτές δεν προωθούν τις καλύτερες τεχνολογίες. Τέλος, θεωρώ αποφασιστικής σημασίας να υπάρχουν προθεσμίες, χρονοδιαγράμματα, σαφώς καθορισμένοι στόχοι, καθώς και μηχανισμοί για την παρακολούθηση και την εφαρμογή αυτών των αποτελεσμάτων.

  Lund (PSE). – (DA) Kύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω και εγώ τον κ. Sacconi για την πραγματικά καλή έκθεσή του, η οποία πιστεύω ότι αναφέρει επακριβώς τις προϋποθέσεις και τους όρους που πρέπει να πληρούνται ώστε να καταστεί μια περιβαλλοντική συμφωνία ένα πρακτικό νομικό όργανο. Στην κ. Oomen-Ruijten θα ήθελα να πω ότι θεωρώ σημαντικό να υπάρχουν εθελοντικές συμφωνίες, αλλά είναι επίσης σημαντικό να γνωρίζει κανείς ποιοι όροι πρέπει να πληρούνται προκειμένου να αποτελέσουν κέρδος οι συμφωνίες – περιλαμβανομένων των περιβαλλοντικών. Συμφωνώ απολύτως στο σημείο αυτό με όσα ανέφερε ο κ. de Silva, ότι δηλαδή οι περιβαλλοντικές συμφωνίες μπορούν να αποτελέσουν απλώς ένα συμπλήρωμα σε τομείς στους οποίους μπορούν να επιφέρουν βελτιώσεις στο περιβάλλον, δηλαδή να έχουν προστιθέμενη αξία για το περιβάλλον, και να μην χρησιμοποιούνται μόνον για να αποφεύγεται η ρύθμιση των περιβαλλοντικών ζητημάτων σε έναν τομέα.

Είναι, επιπλέον, σημαντικό να διευκρινίζονται επακριβώς οι στόχοι και οι προθεσμίες στο πλαίσιο των συμφωνιών, καθώς επίσης και να υπάρχει η βεβαιότητα ότι καλύπτουν ένα αντιπροσωπευτικό μέρος των επιχειρήσεων και της παραγωγής σε έναν συγκεκριμένο τομέα, έτσι ώστε να μην δημιουργούνται προσκόμματα στην ελεύθερη δράση μιας ομάδας επιχειρήσεων.

Θεωρώ εξίσου σημαντικό να επικρατεί απόλυτη διαφάνεια σε σχέση με τους πολίτες, σε σχέση με το Κοινοβούλιο, σε σχέση με την κοινωνία των πολιτών. Πρέπει να επικρατεί διαφάνεια σε σχέση με τα σχέδια για τη σύναψη περιβαλλοντικών συμφωνιών, αλλά πρέπει οπωσδήποτε να υπάρχουν δυνατότητες άσκησης προσφυγών σε σχέση με την εφαρμογή περιβαλλοντικών συμφωνιών σε έναν συγκεκριμένο τομέα.

Είναι, τέλος, σημαντικό να θεσπιστεί –στο πλαίσιο των συμφωνιών– ένα σύστημα παρακολούθησης και κυρώσεων, έτσι ώστε να μπορεί κανείς στην πράξη να γνωρίζει κατά την περίοδο ισχύος των συμφωνιών εάν τηρούνται οι συμφωνίες και εάν επιτυγχάνονται οι στόχοι που έχουν τεθεί στο πλαίσιό τους. Και εμείς δοκιμάσαμε στη χώρα μου, τη Δανία, τις περιβαλλοντικές συμφωνίες σε πολλούς τομείς, όπως π.χ. στον τομέα του PVC, όπου δεν υπήρχαν επαρκείς διατάξεις σχετικά με την εποπτεία και τις κυρώσεις, και αποδείχθηκε, κατά την εκπνοή της περιόδου, ότι δεν είχε συμβεί απολύτως τίποτα για τη βελτίωση της χρήσης των υλικών που περιέχουν PVC. Είναι, επομένως, πολύ σημαντικό να διευκρινιστούν τα ζητήματα αυτά στο πλαίσιο της σύναψης περιβαλλοντικών συμφωνιών.

  Korhola (PPE-DE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, η υπό εξέταση έκθεση αποτελεί ουσιαστική συμβολή στον στόχο της απλούστευσης και της βελτίωσης του ρυθμιστικού περιβάλλοντος της Κοινότητας στον τομέα του περιβάλλοντος. Προς τούτο, ευχαριστώ ιδιαίτερα τον συνάδελφο κ. Sacconi.

Η εμπειρία που αποκομίσαμε μέχρι στιγμής από τις περιβαλλοντικές συμφωνίες κατέδειξε ότι σημαντικός αριθμός των παραγόντων του περιβαλλοντικού τομέα και της κοινωνίας των πολιτών αντιμετώπισαν με καχυποψία τη σύναψη εθελοντικής συμφωνίας – ακόμη και στην περίπτωση που η σύναψη της συμφωνίας ήταν εθελοντική (αλλά το περιεχόμενό της δεσμευτικό). Από την άλλη πλευρά, η βιομηχανία επιθυμεί την αύξηση των εθελοντικών συμφωνιών, προκειμένου να υπάρξει ελαστικότητα αλλά και –ευελπιστούμε– θετικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις. Φρονώ ότι πλέον το χάσμα αρχίζει να γεφυρώνεται δεόντως.

Η έκθεση βασίζεται στην άποψη ότι οι εθελοντικές συμφωνίες μπορούν να εφαρμόζονται όταν οι επιπτώσεις μπορούν να αξιολογηθούν μέσω μιας εναρμονισμένης μεθόδου και η κοινωνική προστιθέμενη αξία μπορεί να μετρηθεί με τη χρήση των δεικτών βιώσιμης ανάπτυξης. Δεύτερον, πρέπει να μπορούμε να καθορίσουμε τους στόχους και τις σαφείς προθεσμίες τους. Επιπλέον, πρέπει να αξιώσουμε την αντιπροσωπευτικότητα της συμφωνίας. Η αξίωση αυτή σημαίνει στην πράξη ότι οι τομείς δραστηριότητας που δεν είναι σωστά ρυθμισμένοι, ή οι τομείς που αφήνουν περιθώρια για την εμφάνιση του φαινομένου των ελεύθερων σκοπευτών, δεν μπορούν να συμμετάσχουν σε καμία εθελοντική συμφωνία.

Όπως ακριβώς και οι νομοθετικές πράξεις έτσι και οι εθελοντικές συμφωνίες πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τη συμμετοχή του κοινού και να εγγυώνται τη διαφάνεια της συμφωνίας. Επιπλέον, πρέπει να εγγυηθούμε τον υποχρεωτικό χαρακτήρα κάθε συμφωνίας, την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων και τις πιθανές κυρώσεις.

Οι προαναφερθείσες αξιώσεις διασφαλίζουν ότι η εφαρμογή των εθελοντικών συμφωνιών δεν πρόκειται να τεθεί σε κίνδυνο. Οι εκπεφρασμένοι όροι εγγυώνται ότι, συγκριτικά με τα νομοθετικά μέσα, η συμφωνία θα αποφέρει ένα καλύτερο τελικό αποτέλεσμα στο περιβάλλον και την κοινωνία. Συνεπώς, οφείλω επίσης να ομολογήσω ότι η τροπολογία που κατέθεσε η κ. Oomen-Ruijtenin αξίζει την υποστήριξή μας.

Γενικότερα, η διαδικασία σύναψης συμφωνίας γεννά στα συμβαλλόμενα μέρη μια ουσιαστική δέσμευση αναφορικά με τον στόχο. Η δέσμευση αυτή συχνά προχωρεί βαθύτερα από το γράμμα της συμφωνίας ή του νόμου. Συνεπώς, οι επιχειρηματίες δεν θα χρησιμοποιούν τους πόρους τους για να ανακαλύψουν “παραθυράκια”, αλλά για να αναζητήσουν τρόπους για την αποτελεσματική υλοποίηση του στόχου.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί σήμερα, στις 12.00.

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A5-0128/2003) του κ. Corbett, εξ ονόματος της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων, σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τροποποίηση της απόφασης 1999/468/ΕΚ για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή (COM(2002) 719 – C5-0002/2003 – 2002/0298(CNS)).

  Wallström, Επιτροπή. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω τον εισηγητή, κ. Corbett, για το έξοχο έργο που επιτέλεσε για την προετοιμασία αυτής της έκθεσης σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής που αφορά την τροποποίηση του καθορισμού των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων.

Θα ήθελα να αναφερθώ εν συντομία στο ιστορικό και στους σκοπούς της μεταρρύθμισης που συζητούμε σήμερα. Με την πρόταση αυτή, η Επιτροπή τηρεί τις δεσμεύσεις της, οι οποίες περιλαμβάνονται στη Λευκή Βίβλο για την ευρωπαϊκή διακυβέρνηση και στο σχέδιο δράσης της για την καλύτερη ρύθμιση, ήτοι, μεταξύ άλλων, τη δέσμευση να παράσχει στο Συμβούλιο και στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ίσα δικαιώματα ελέγχου και εποπτείας επί της άσκησης της εκτελεστικής λειτουργίας. Οι δύο βραχίονες της νομοθετικής αρχής πρέπει να είναι ισότιμοι όσον αφορά την εποπτεία επί της άσκησης εκτελεστικών αρμοδιοτήτων εκ μέρους της Επιτροπής σε ζητήματα που υπόκεινται σε συναπόφαση.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ως συννομοθέτης, δεν πρέπει να έχει το δικαίωμα αντίρρησης μόνο ως προς τα όρια των αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή βάσει συναπόφασης –το δικαίωμα διεξοδικού ελέγχου που παρέχει επί του παρόντος η απόφαση 1999/468/EΚ του Συμβουλίου– αλλά επίσης στην ουσία ενός μέτρου που εφαρμόζει μια πράξη της διαδικασίας συναπόφασης.

Η Επιτροπή ευελπιστεί ότι μια τέτοια μεταρρύθμιση θα ανοίξει εν τέλει τον δρόμο σε μια ευρύτερη αναθεώρηση βασισμένη στη μεταβολή των Συνθηκών. Για τον σκοπό αυτόν, η Επιτροπή έκανε συγκεκριμένες προτάσεις για την τροποποίηση του άρθρου 202 της Συνθήκης, στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Συνέλευσης, ιδίως με την εισαγωγή στη Συνθήκη της ιδέας της ανάθεσης νομοθετικών εξουσιών.

Τονίζω ότι μια προσωρινή μεταρρύθμιση του συστήματος είναι απαραίτητη, κυρίως επειδή η αβεβαιότητα που περιβάλλει την κύρωση της νέας συνταγματικής συνθήκης από 25 κράτη μέλη δεν είναι διόλου ευκαταφρόνητη. Συνεπώς, η Επιτροπή επικροτεί τη στήριξη που παρέχει στην πρόταση η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων και ευελπιστεί ότι το Σώμα θα επιβεβαιώσει αυτήν την ευνοϊκή στάση που τηρεί.

  Corbett (PSE), εισηγητής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, χαιρετίζω θερμά την πρόταση της Επιτροπής, η οποία, εάν εγκριθεί και εάν υποστεί μια μικρή προσαρμογή, θα επιφέρει σημαντική βελτίωση στο σημερινό σύστημα, και μάλιστα θα μπορούσε να αποτελέσει τη βάση ώστε να επιλυθεί άπαξ διά παντός το όλο πρόβλημα του αποκαλούμενου συστήματος επιτροπολογίας, το οποίο αποτελεί εμπόδιο εδώ και πολλά χρόνια.

Όλα τα συστήματα, είτε πρόκειται για αυτά των εθνικών κοινοβουλίων είτε του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, διαθέτουν μεθόδους ανάθεσης αρμοδιοτήτων στην εκτελεστική αρχή: εκτελεστικές αρμοδιότητες, παράγωγο δίκαιο – πείτε τα όπως θέλετε. Δεν θα υπεισέλθω σε θεολογικές συζητήσεις αναφορικά με τον ορισμό αυτών των αρμοδιοτήτων. Αυτό είναι, ωστόσο, φυσιολογικό. Το αφύσικο είναι ο τρόπος με τον οποίον το πράττουμε στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπου πλάι στην Επιτροπή συστήνουμε επιτροπές δημοσίων υπαλλήλων των κρατών μελών, οι οποίες, σε ορισμένες περιπτώσεις, έχουν το δικαίωμα να παρεμποδίζουν την Επιτροπή. Πράγματι, έχουν συσταθεί τόσες πολλές επιτροπές ώστε επινοήθηκε ο όρος “επιτροπολογία”, ο οποίος χρησιμοποιείται για να περιγράψει ένα δυσνόητο και δύσχρηστο σύστημα.

Το σύστημα βελτιώθηκε σημαντικά το 1999, όταν το Συμβούλιο υιοθέτησε το αναθεωρημένο σύστημα: περισσότερη διαφάνεια, περισσότερες εγγυήσεις ότι το Κοινοβούλιο έχει πρόσβαση σε όλες τις προτάσεις και σε όλα τα έγγραφα. Αυτό είναι πολύ καλό, ωστόσο παραλείπονται δύο θεμελιώδη προβλήματα. Πρώτον, οι εξουσίες της Επιτροπής ελέγχονται διεξοδικά μόνο από επιτροπές δημοσίων υπαλλήλων των κρατών μελών, οι οποίες έχουν το δικαίωμα να παρεμποδίσουν την Επιτροπή και να εκφράσουν στη νομοθετική αρχή την εναντίωσή τους στην απόφαση. Δεύτερον, εάν υπάρξει εναντίωση σε μια απόφαση, τότε η απόφαση αυτή παραπέμπεται μόνο στον έναν βραχίονα της νομοθετική αρχής, ήτοι στο Συμβούλιο, ακόμη και όταν πρόκειται για κάποια νομοθεσία κατόπιν συναπόφασης, την οποία είχαν εγκρίνει αρχικά από κοινού το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Αυτό είναι κάτι που θεωρούμε απαράδεκτο.

Θέλουμε ισότιμα δικαιώματα εναντίωσης για το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο – το Κοινοβούλιο με απόλυτη πλειοψηφία και το Συμβούλιο με ειδική πλειοψηφία, όπως συμβαίνει στην ουσία και τώρα, όταν ένα ζήτημα επανέρχεται στο Συμβούλιο. Πρέπει να έχουμε το δικαίωμα να εναντιωθούμε σε ένα εκτελεστικό μέτρο. Εάν υπάρξει εναντίωση στο εν λόγω μέτρο, τότε πρέπει το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο να έχουν ισότιμα δικαιώματα άσκησης διεξοδικού ελέγχου.

Η πρόταση της Επιτροπής σχεδόν το πετυχαίνει αυτό, ή τουλάχιστον πλησιάζει να το πετύχει. Το πρόβλημα είναι η λέξη “ενδεχομένως” στο σχέδιο της Επιτροπής. Με άλλα λόγια, εάν εμείς διατυπώσουμε αντιρρήσεις κατά του σχεδίου, η Επιτροπή ενδεχομένως να το τροποποιήσει, για να λάβει υπόψη τις διατυπωθείσες αντιρρήσεις ή για να το παραπέμψει στη νομοθετική διαδικασία. Κατά τη γνώμη μου, την οποία συμμερίζεται και η επιτροπή, η λέξη “ενδεχομένως” πρέπει να διαγραφεί, διότι μόνον έτσι θα έχουμε πράγματι μια βάση ώστε να εξεύρουμε οριστική λύση για αυτό το πρόβλημα.

Γιατί η Επιτροπή επιμένει να διατηρηθεί η λέξη “ενδεχομένως”; Κατά τα λεγόμενά της, η παρούσα νομική βάση των Συνθηκών δεν της επιτρέπει να προχωρήσει περαιτέρω. Σας παρακαλώ να διαφωνήσετε. Εάν λάβετε υπόψη σας το γεγονός ότι η νομοθεσία εγκρίνεται ούτως ή άλλως, αρχικά με συναπόφαση από το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο, είναι στο χέρι του Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου να δημιουργήσουν οποιοδήποτε σύστημα αμοιβαίων ελέγχων και διατήρησης των ισορροπιών μεταξύ των οργάνων επιθυμούν. Εάν υποστηρίζει κανείς ότι τέτοιου είδους αμοιβαίοι έλεγχοι και ισορροπίες πρέπει να συνάδουν με το άρθρο 202, τότε ας ρίξουμε μια ματιά σε αυτό το άρθρο, το οποίο λέει ότι: “Το Συμβούλιο μπορεί να υπαγάγει την άσκηση αυτών των αρμοδιοτήτων σε ορισμένους όρους”. Ολόκληρο το σύστημα επιτροπολογίας βασίζεται στη φράση “σε ορισμένους όρους”. Εάν ένα τόσο πολύπλοκο σύστημα μπορεί να οργανωθεί βάσει αυτού του άρθρου της Συνθήκης, τότε τίποτα απολύτως δεν μπορεί να εμποδίσει το Συμβούλιο να δημιουργήσει ένα διαφορετικό σύστημα –ήτοι το σύστημα που υποστηρίζουμε– το οποίο να παρέχει στο Συμβούλιο και στο Κοινοβούλιο ισότιμα δικαιώματα εναντίωσης και ισότιμα δικαιώματα άσκησης διεξοδικού ελέγχου. Με άλλα λόγια, το άρθρο 202 είναι πολύ πιο ευέλικτο από ό,τι φαίνεται να πιστεύει η νομική υπηρεσία της Επιτροπής.

Συνεπώς, καλώ την Επιτροπή να κάνει δεκτή την τροπολογία μας αναφορικά με τη λέξη “ενδεχομένως”. Σημειωτέον ότι εάν η Επιτροπή δεν κάνει δεκτή αυτήν την τροπολογία, τότε, πριν από την τελική ψηφοφορία, εγώ προσωπικά ως εισηγητής θα ζητήσω το ζήτημα να αναπεμφθεί στην επιτροπή, ώστε να διεξαγάγουμε περαιτέρω διαπραγματεύσεις επ’ αυτού με την Επιτροπή.

Επιδιώξαμε επίσης να τροποποιήσουμε την πρόταση της Επιτροπής, προκειμένου να καταστεί πιο ευέλικτη. Αυτό είναι κάτι το οποίο ελπίζω να επικροτήσει η Επιτροπή. Προτείνουμε να ανατεθεί στην Επιτροπή η αρμοδιότητα να αποσύρει απλώς ένα εκτελεστικό μέτρο, σε περίπτωση που το Κοινοβούλιο ή ακόμα και το Συμβούλιο εκφράσουν αντιρρήσεις επ’ αυτού. Είναι θέμα κοινής λογικής. Ορισμένα εκτελεστικά μέτρα λαμβάνονται κατά διακριτική ευχέρεια και δεν είναι υποχρεωτικά. Εάν νομίζουμε ότι η Επιτροπή δεν χρειάζεται να υιοθετήσει ένα εκτελεστικό μέτρο σε μια δεδομένη χρονική στιγμή ή εάν δεν συμφωνούμε με το είδος του μέτρου που επιθυμεί να υιοθετήσει, τότε η Επιτροπή πρέπει να έχει τη δυνατότητα να το αποσύρει. Αυτό εξάλλου προβλέπει και ο Κανονισμός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Πληροφορούμαι ότι η Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ αντιτίθεται σε αυτήν την τροπολογία. Είμαι περίεργος να ακούσω τα επιχειρήματά τους για αυτό, ωστόσο η τροπολογία συνάδει με αυτά που ενέκρινε το Κοινοβούλιο στην έκθεση Bourlanges πριν από λίγους μόλις μήνες. Κατά τον ίδιο τρόπο, προτείνουμε να παρασχεθεί στην Επιτροπή το δικαίωμα να διατηρήσει κάποιο εκτελεστικό μέτρο, προσωρινά, σε περίπτωση που το Κοινοβούλιο έχει διατυπώσει αντιρρήσεις επ’ αυτού, εν αναμονή μιας ολόκληρης διαδικασίας αναθεώρησης, τροποποίησης ή ανάκλησης του εν λόγω μέτρου· υπάρχει και εδώ ένα στοιχείο ευελιξίας, το οποίο θεωρώ ότι θα επικροτήσει η Επιτροπή.

Τέλος, προτείνουμε τη διατήρηση των ειδικών διαδικασιών που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της διαδικασίας Lamfalussy. Θεωρώ ότι αυτό δεν αποτελεί θέμα διαμάχης.

Χαίρομαι που και άλλες επιτροπές, όπως η Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών, η οποία διαθέτει μεγάλη εμπειρία σε θέματα επιτροπολογίας, καθώς και η Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, η οποία έχει αρχίσει να εφαρμόζει τις διαδικασίες Lamfalussy, στηρίζουν πλήρως την προσέγγιση της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων σχετικά με το θέμα αυτό. Εάν κατορθώσουμε τώρα να εξεύρουμε κάποια λύση σε αυτό το ζήτημα, θα έχουμε απαλείψει ένα πρόβλημα, το οποίο έχει προκαλέσει αναστάτωση και καθυστερήσεις σε πολυάριθμες νομοθετικές διαδικασίες, και θα έχουμε άρει ένα από τα εμπόδια που αντιμετωπίζει το Κοινοβούλιο όσον αφορά την ανάθεση στην Επιτροπή πολύ περισσότερων εκτελεστικών αρμοδιοτήτων από ό,τι υπό τις παρούσες διαδικασίες. Εάν έχουμε το δικαίωμα να εναντιωνόμαστε με τον τρόπο που προτείνεται στην έκθεση, θα μας δοθεί η δυνατότητα να αναθέτουμε πολύ περισσότερα από όσα αναθέτουμε σήμερα, γνωρίζοντας ότι μπορούμε εκ του ασφαλούς να ασκούμε διεξοδικό έλεγχο και να εναντιωνόμαστε όταν είναι απαραίτητο. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να επικροτήσουμε.

  Radwan (PPE-DE), συντάκτης γνωμοδότησης της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα μιλήσω σήμερα εξ ονόματος της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής και θα παρουσιάσω την άποψή μου όσον αφορά το ζήτημα της επιτροπολογίας. Κάνοντάς το –και αυτό αναφέρθηκε φυσικά στο τέλος της προηγούμενης παρέμβασης– θα επικεντρωθώ ιδιαίτερα στην προσέγγιση και στις διαδικασίες Lamfalussy για τη νομοθεσία που υλοποιεί την εσωτερική αγορά στον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών.

Ο δικός μας στόχος, όπως και της ομάδας Lamfalussy, είναι να παράγουμε νομοθεσία σε αυτόν τον τομέα που να είναι εφαρμόσιμη και να ανταποκρίνεται στις ανάγκες της αγοράς· αυτό επιθυμούμε και επιδιώκουμε όλοι μας. Ωστόσο, πρέπει να εξετάσουμε καλύτερα τι μορφή ενδέχεται να λάβουν οι διαδικασίες στο μέλλον. Ως Κοινοβούλιο, στον ρόλο μας αυτόν, πρέπει να αναρωτηθούμε αν οι μελλοντικές διαδικασίες θα έχουν επίσης επαρκή δημοκρατική νομιμότητα, διότι φυσικά αποκτούμε ολοένα και μεγαλύτερους αριθμούς από τους λεγόμενους ήπιους νόμους, δηλαδή νομοθεσία σε διεθνές επίπεδο. Αναφέρω απλά τη συμφωνία Βασιλεία ΙΙ ή τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα, τα οποία σύντομα θα γίνουν νομοθεσία στην Ευρώπη, όταν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβεί στις απαραίτητες ενέργειες και μετά την έγκριση στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο. Αν στο μέλλον όλα αυτά συνέβαιναν σε μια διαδικασία επιτροπολογίας, με μια οδηγία πλαίσιο που θα δίνει μόνο γενικές οδηγίες, θα είχαμε βασικό πρόβλημα νομιμότητας, και το Κοινοβούλιο επιφυλάσσει το δικαίωμα να εκφράζει γνώμη επί αυτών των πολύ σημαντικών ζητημάτων στο μέλλον. Για τον λόγο αυτόν, δεν μπορώ παρά να υποστηρίξω τον εισηγητή, κ. Corbett.

Είναι σημαντικό για εμάς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να διατηρήσουμε την επιρροή μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Αυτό δεν σημαίνει ότι επιθυμούμε επίσης να συζητήσουμε τις τεχνικές λεπτομέρειες στην Ολομέλεια ή στην επιτροπή. Δεν είναι αυτό το θέμα. Αλλά αν πιστεύουμε ότι οι διατάξεις βαίνουν προς λάθος κατεύθυνση, είναι πολύ σημαντικό το να μπορούμε να το πούμε, και για να συμβεί αυτό είναι απαραίτητο το σύνταγμα που σχεδιάζεται από τη Συνέλευση να μας δίνει το δικαίωμα της εναντίωσης στο μέλλον, που σημαίνει ότι αν δεν μας ικανοποιεί κάτι να μπορούμε να το ανακαλούμε, να αλλάζουμε τον προσανατολισμό του και να το διορθώνουμε. Για τον λόγο αυτόν, είναι σημαντικό η Επιτροπή και η Συνέλευση να μας υποστηρίξουν εδώ, έτσι ώστε να μπορέσουμε να προσθέσουμε τις σχετικές διατάξεις.

  Bourlanges (PPE-DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, η έκθεση του κ. Corbett έχει ως στόχο την ενίσχυση των ελεγκτικών εξουσιών του Κοινοβουλίου επί των κειμένων των νομοθετικών πράξεων που συντάσσει η Επιτροπή, στο πλαίσιο αυτού που μυστηριωδώς ονομάζεται επιτροπολογία.

Η Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ εγκρίνει τον προσανατολισμό της έκθεσης και υποστηρίζει ιδίως την άποψη ότι σε περίπτωση διαφωνίας μεταξύ του Κοινοβουλίου και της Επιτροπής για ένα σχέδιο κειμένου εφαρμογής, η Επιτροπή δεν θα μπορεί να παραβλέψει αυτήν την αντίρρηση. Εάν η Επιτροπή δεν συμφωνήσει με το Κοινοβούλιο στο σημείο αυτό, η Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ θα στηρίξει ευχαρίστως το αίτημα αναπομπής στην επιτροπή που ίσως εξέφραζε ο εισηγητής.

Ωστόσο, διαφωνούμε σε δύο σημεία με την έκθεση του κ. Corbett. Καταρχάς, η έκθεση προβλέπει ότι σε περίπτωση που το Κοινοβούλιο διαφωνεί με την πρόταση της Επιτροπής, αυτή μπορεί απλώς να αποσύρει το κείμενό της χωρίς να καταρτίσει νέο και χωρίς να αναλάβει νομοθετική πρωτοβουλία. Η εξουσία αυτή πιστεύουμε ότι είναι εντελώς καταχρηστική. Ισοδυναμεί με νομιμοποίηση της αποχής όσον αφορά τη σύνταξη κειμένων εφαρμογής και δεν μπορούμε να την στηρίξουμε. Τα αιτήματά μας για ξεχωριστή ψηφοφορία αποσκοπούν στο να αποκλειστεί αυτή η πιθανότητα.

Δεύτερον, η έκθεση του κ. Corbett προτείνει ότι, στην περίπτωση που η Επιτροπή αναλάβει νέα νομοθετική πρωτοβουλία, διότι θεωρεί αδύνατο να υπερβεί τη διαφωνία της με το Κοινοβούλιο με απλή τροποποίηση του κειμένου της, το κείμενο που έχει καταρτίσει η Επιτροπή θα βρίσκεται προσωρινά σε ισχύ μέχρι την υιοθέτηση του νέου νομοθετικού κειμένου.

Πιστεύουμε ότι αυτό δεν μπορεί να είναι αποδεκτό. Στην πραγματικότητα, πιστεύουμε ότι είναι καταχρηστικό να επιτρέπουμε στην Επιτροπή να παραβλέπει, για μεγάλο χρονικό διάστημα, τη θέση του Κοινοβουλίου, μάλιστα δε όταν η διαφωνία μεταξύ των δύο οργάνων είναι τόσο σοβαρή και βαθιά ριζωμένη που δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί με απλή τροποποίηση του σχεδίου μέτρων, αλλά απαιτείται η προσφυγή σε νομοθετική διαδικασία.

Δίνοντας στην Επιτροπή την εξουσία να επιβάλλει το επίμαχο κείμενο, για μερικούς μήνες ή ακόμη και χρόνια, σημαίνει ότι αναγνωρίζεται επισήμως στην Επιτροπή η δυνατότητα να αγνοεί ή να παραβιάζει τον νόμο.

Αυτές ήταν οι δύο επιφυλάξεις που διατηρούμε. Δεν καταθέσαμε τροπολογίες αλλά απλώς αιτήσεις ξεχωριστής ψηφοφορίας, που στοχεύουν να διορθώσουν το σημείο αυτό στην έκθεση. Κατά τα άλλα, εγκρίνουμε την έκθεση και συγχαίρουμε τον εισηγητή για την αξιόλογη ποιότητα της εργασίας του.

  Martin, Hans-Peter (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα και εγώ με τη σειρά μου να ευχαριστήσω τον κ. Corbett. Δεν πρόκειται ακριβώς για ένα απλό θέμα. Ίσως ο ευκολότερος τρόπος για να το εξηγήσουμε –καθώς πάντα έχουμε τέτοια ώρα λίγους επισκέπτες που μας παρακολουθούν– είναι να πούμε ότι μιλάμε για την κατασκευή μιας γέφυρας. Η έκθεση Corbett είναι μια προσπάθεια να κτίσουμε μια γέφυρα από αυτό το ευρωπαϊκό συνονθύλευμα των μη αρμοδιοτήτων ή των μυστηριωδών αρμοδιοτήτων κάποιων ομάδων, γεγονός που σημαίνει, όπως είπε ο κ. Radwan, ότι ξαφνικά κανόνες που επηρεάζουν άμεσα τις ζωές εκατομμυρίων ανθρώπων εγκρίνονται σε κατώτερο επίπεδο, τη στιγμή που δεν υπάρχει άμεση δημοκρατική νομιμότητα για αυτό.

Αυτό οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αδυναμία της να επιτύχει έναν σαφή διαχωρισμό των εξουσιών. Αυτή η κατάσταση σημαίνει ότι πολλά πράγματα εμπίπτουν σε μια συγκεχυμένη φαιά περιοχή και μεταβιβάζονται. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι νόμοι θεσπίζονται ακόμη από τους δημοσίους υπαλλήλους και σε κάποιους τομείς αυτό αποτελεί μια όλο και συχνότερη πρακτική.

Το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δίνει επάξια τον αγώνα είναι, νομίζω, ένα ιστορικό επίτευγμα και επίσης νομιμοποιεί την ύπαρξή του. Αλλά αυτό που έχει τώρα καθοριστική σημασία είναι αναμφίβολα το ότι η Συνέλευση, που φυσικά απασχολεί μεγάλος μέρος της προσοχής μας επί του παρόντος, πρέπει να αποσαφηνίσει πολύ περισσότερο τι συμβαίνει πού, και είναι φυσικά σημαντικό αυτό να περιλάβει το δικαίωμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου –που αποτελεί το σώμα εκπροσώπησης του λαού– να μπορεί να ανακαλεί τέτοιες μεταβιβασθείσες εκτελεστικές αρμοδιότητες. Η επιτυχία του σχεδίου αυτού θα εξαρτηθεί από αυτό, καθώς επίσης και από το κατά πόσον θα μπορέσουμε να βρούμε τα λόγια και τις εκφράσεις –από τη στιγμή που ο κ. Corbett έκτισε τη γέφυρα– να το εξηγήσουμε αυτό στο κοινό και στους ψηφοφόρους με τρόπο κατανοητό, ώστε να επιφέρουμε σαφήνεια και διαφάνεια στο ζήτημα και να μην υπάρχει τίποτα πίσω από το οποίο να μπορεί κανείς να κρύψει διάφορα τεχνάσματα. Με όλα αυτά κατά νου, θα επαναλάβω το ceterum censeo μου, ότι δεν μπορεί να υπάρξει δημοκρατία χωρίς διαφάνεια.

  Titford (EDD). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η αναστάτωση που μου δημιουργεί αυτή η πρόταση είναι εμφανής, ωστόσο δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια εύκολη απάντηση. Αφενός, ο κ. Corbett θέλει να καταστήσει το Κοινοβούλιο ισότιμο με το Συμβούλιο, υπονοώντας ότι κατά κάποιον τρόπο αυτό θα ενίσχυε τη λογοδοσία του συστήματος και ως εκ τούτου τη δημοκρατική νομιμότητά του. Αφετέρου, το Συμβούλιο συμβολίζει, θεωρητικά τουλάχιστον, την πρωτοκαθεδρία των εθνικών κρατών, συνεπώς πρέπει να έχει τον τελευταίο λόγο σχετικά με το κατά πόσον ένα νομοθετικό μέσο θα πρέπει να αποκτήσει νομική ισχύ.

Και πάλι όμως, από τη μία μεριά, το πρόβλημα είναι ότι το μυστικοπαθές και πολύπλοκο σύστημα που υιοθέτησε το Συμβούλιο δεν διευκολύνει τον εξωτερικό διεξοδικό έλεγχο, γεγονός το οποίο αναιρεί, ως εκ τούτου, οποιαδήποτε έννοια λογοδοσίας και, συνεπώς, δημοκρατίας. Από την άλλη μεριά, το Κοινοβούλιο, παρά τις αξιώσεις του, δεν διαθέτει λαϊκό έρεισμα, επομένως δεν μπορεί να ισχυρίζεται ότι είναι δημοκρατικός θεσμός. Βάσει όλων αυτών, η σημερινή κατάσταση δεν είναι ικανοποιητική, αλλά ούτε και αυτό που προτείνεται είναι ικανοποιητικό.

  Schleicher (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, οι εκτελεστικές αρμοδιότητες της Επιτροπής: παρόλο που ακούγεται τόσο αθώο, κρύβει πολλά προβλήματα τα οποία καλούνται να αντιμετωπίσουν όλες οι επιτροπές που ασχολούνται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, και αυτό ακριβώς κάνουν εδώ και είκοσι χρόνια. Η απόφαση του Συμβουλίου του 1999 μείωσε τη βαβυλώνια σύγχυση των είκοσι και πλέον διαφορετικών τέτοιων επιτροπών στους κόλπους της Επιτροπής σε τρεις διαδικασίες, ήτοι τη διαχειριστική, την κανονιστική και τη συμβουλευτική διαδικασία. Η απόφαση καθόρισε επίσης κριτήρια με τα οποία αποφασίζεται ποια διαδικασία επιτροπής είναι κατάλληλη. Το σύνολο της σχετικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που αποτελείται από αρκετές εκατοντάδες οδηγίες και κανονισμούς, έπρεπε να ευθυγραμμιστεί με αυτήν την απόφαση. Η έκθεση της κ. Frassoni τον Μάρτιο του 2003 –μόλις πριν από λίγες εβδομάδες– ολοκλήρωσε αυτήν την εργασία.

Το επακόλουθο των σημερινών μας διαβουλεύσεων θα είναι ότι για μία ακόμη φορά το σύνολο της νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πρόκειται και πάλι για αρκετές εκατοντάδες νομικά όργανα, πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τα νέα κείμενα. Αν η Συνέλευση –και μιλώ για το άρθρο 202– προτείνει εναλλακτικές λύσεις σε αυτές που συζητάμε σήμερα, τότε όλη αυτή η διαδικασία της προσαρμογής του συνόλου της ευρωπαϊκής νομοθεσίας θα χρειαστεί να επαναληφθεί. Ακόμη μία φορά, όπως και με τη διαδικασία Lamfalussy, συζητάμε μόνο μια προσωρινή λύση. Αυτό εκφράζεται πολύ καθαρά στην τροπολογία αριθ. 1 της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων.

Πιστεύω ότι η πρόταση της Επιτροπής δεν μας δίνει τη δυνατότητα να επιτύχουμε τους στόχους της διαφάνειας και της βελτίωσης του νομοθετικού ελέγχου της Επιτροπής όταν θεσπίζει εκτελεστικές διατάξεις. Αντιθέτως, οι προτεινόμενες αλλαγές προορίζονται για την αναμόρφωση του υφιστάμενου δικαιώματος ελέγχου ως μια απλή και καθαρή διαδικασία ακρόασης. Η πρόταση της Επιτροπής ισοδυναμεί εκ των πραγμάτων με την κατάργηση της διαχειριστικής διαδικασίας, κάτι το οποίο περιορίζει επίσης σημαντικά την επιρροή και τις εξουσίες εποπτείας των κρατών μελών και του Συμβουλίου. Αυτό μπορεί να μην είχε τόση σημασία για εμάς, στο Κοινοβούλιο, αν ενισχύονταν αντίστοιχα η επιρροή μας και οι εξουσίες εποπτείας. Όμως η Επιτροπή, όπως ήδη είπε ο κ. Corbett, αρνείται να διαγράψει μια σημαντική λέξη, δηλαδή το “ενδεχομένως”. Αυτό σημαίνει ότι στο μέλλον μπορεί ενδεχομένως μόνο να λάβει υπόψη της τα ουσιαστικά αιτήματα του Κοινοβουλίου όσον αφορά την εκτελεστική νομοθεσία. Δεν μπορούμε να το υποστηρίξουμε αυτό ως Κοινοβούλιο και συμφωνούμε απολύτως με τον εισηγητή στο σημείο αυτό.

  Rack (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, στη Συνέλευση –και αυτό αναφέρθηκε ήδη αρκετές φορές σήμερα– διεξάγουμε έντονες συζητήσεις σχετικά με την κατάργηση του παλαιού συστήματος της επιτροπολογίας. Πιστεύω ότι το τελικό αποτέλεσμα θα κινηθεί όντως προς αυτήν την κατεύθυνση. Γατί το κάνουμε άραγε αυτό; Και αυτό αναφέρθηκε. Το κάνουμε διότι το παλιό σύστημα της επιτροπολογίας κατέληξε ουσιαστικά σε ανεπίσημη νομοθεσία, που παρήχθη με μη δημοκρατικές μεθόδους και, πρωτίστως, με έλλειψη διαφάνειας. Κανείς στον έξω κόσμο δεν γνωρίζει τι γίνεται, πώς γίνεται και γιατί γίνεται. Προπαντός, κανείς στον έξω κόσμο δεν γνωρίζει τι θέσεις προωθούνται εδώ, από ποιον και γιατί. Πρέπει να το αλλάξουμε αυτό. Για τον λόγο αυτόν, πρόκειται να καταργήσουμε, στη Συνέλευση, το παλιό σύστημα της επιτροπολογίας, αλλά –και αυτό έχει ήδη αναφερθεί– αυτό θα είναι δυνατόν μόνο αν έχουμε κάτι για να το αντικαταστήσουμε. Χρειαζόμαστε τη μεταβίβαση της νομοθετικής δραστηριότητας, χρειαζόμαστε όμως τη μεταβίβαση της νομοθετικής παραγωγής με σαφείς ευθύνες, με σαφείς κανόνες μεταβίβασης, με εντολές που θα είναι σαφώς κατανοητές, και προπαντός με τη δυνατότητα ανάκλησης, και ένα ίσο δικαίωμα ανάκλησης για το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο.

Στο πλαίσιο αυτό, αναφέρθηκα ήδη αρκετές φορές στις συζητήσεις μας στη Συνέλευση. Η ανησυχία μας είναι να διασφαλίσουμε ότι ο ευρωπαϊκός λαός θα έχει μια σαφή εικόνα για το ποιος ασκεί νομοθετικές εξουσίες, γιατί και για ποιο λόγο, και τα αποτελέσματα που θα προκύψουν σε σχέση με αυτό θα είναι σύντομα διαθέσιμα ως συνταγματική πρόταση. Ωστόσο, αυτό δεν καθιστά περιττή την εργασία για την έκθεση Corbett· εντελώς το αντίθετο. Έως ότου συμπεριλάβουμε στο σύνταγμα και εφαρμόσουμε αυτό το αποτέλεσμα, χρειαζόμαστε τα συμπεράσματα της έκθεσης Corbett, τα οποία συμφωνούν σε μεγάλο βαθμό με όσα έχουν ειπωθεί στη Συνέλευση. Έχοντας αυτά κατά νου, συγχαίρουμε τον εισηγητή και ελπίζουμε ότι οι συνακόλουθες προτάσεις θα γίνουν αποδεκτές με όσο το δυνατόν μεγαλύτερη ομοφωνία, και ότι η κατάλληλη μεταρρύθμιση του τρόπου με τον οποίο αντιμετωπίζεται αυτό το σημαντικό ζήτημα θα τους επιτρέψει να αντικαταστήσουν το παλιό, μη δημοκρατικό σύστημα της επιτροπολογίας κατά τα αμέσως επόμενα χρόνια.

  Corbett (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου να απαντήσω σε ορισμένα από τα θέματα που αναφέρθηκαν. Καταρχάς, το ζήτημα του κατά πόσον πρόκειται για προσωρινή λύση. Κατά την άποψή μου, η πρόταση της Επιτροπής μαζί με τις τροπολογίες μας μπορεί να αποτελέσει τη βάση για την εξεύρεση κάποιας λύσης στο πρόβλημα της επιτροπολογίας, η οποία να συμβαδίζει τόσο με τη σημερινή Συνθήκη όσο και με τη συνθήκη που πιθανόν να προκύψει από την Ευρωπαϊκή Συνέλευση.

Βέβαια, η Συνέλευση πρέπει να επιτελέσει το έργο που έχει αναλάβει και να απαλλαγεί από τις προφανείς αντιφάσεις μεταξύ των άρθρων 202 και 251 της Συνθήκης, και επιπλέον να εντάξει ίσως στη Συνθήκη, αλλά και στο ίδιο το σύνταγμα, ορισμένες από τις αρχές που διέπουν την ανάθεση εκτελεστικών αρμοδιοτήτων. Κατά τη γνώμη μου, όμως, αυτό που κάνουμε εδώ θα μπορούσε να συγκλίνει πλήρως με το έργο που βρίσκεται εν εξελίξει στη Συνέλευση.

Δεύτερον, παρά τη μεγάλη σύγκλιση που έχουμε επιτύχει εν γένει, θα ήθελα να σχολιάσω το ζήτημα των δύο σημείων τα οποία, σύμφωνα με τον κ. Bourlanges, σκοπεύει να καταψηφίσει η Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ.

Οφείλω να πω ότι διαφωνώ με την Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ ως προς αυτό, και θέλω να επισημάνω ότι η θέση που υποστηρίζω βασίζεται σε όσα ενέκρινε το Κοινοβούλιο στην έκθεση του ίδιου του κ. Bourlanges. Έτσι, είμαι συνεπής με την έως τώρα θέση του Κοινοβουλίου, και μάλιστα με τον ίδιο τον Κανονισμό μας, όπου καλούμε τον Πρόεδρο του Κοινοβουλίου να ζητά από την Επιτροπή είτε να αποσύρει οποιοδήποτε εκτελεστικό μέτρο επί του οποίου διατυπώνει αντιρρήσεις το Κοινοβούλιο, είτε να το τροποποιεί είτε να υποβάλλει νομοθετική πρόταση. Συνεπώς, πατώ στο στέρεο έδαφος όσων υποστηρίζει με συνέπεια εδώ και καιρό το Κοινοβούλιο αναφορικά με αυτό το θέμα, και ελπίζω ότι η Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ θα ξανασκεφτεί τη θέση της στη μισή ώρα που μας χωρίζει από την ψηφοφορία.

Επίσης, όσον αφορά το ζήτημα της προσωρινής έγκρισης ενός κειμένου εν αναμονή της νομοθετικής διαδικασίας, αυτό είναι σημαντικό σε ορισμένες περιπτώσεις, προκειμένου να αποφευχθεί τυχόν νομικό κενό. Το μέτρο ισχύει προσωρινά, ενόσω το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο το υποβάλλουν σε νομοθετική διαδικασία προς αναθεώρηση, τροποποίηση ή ανάκληση, αναλόγως του τι αποφασίζουμε να κάνουμε. Μπορεί όμως να είναι εξίσου σημαντικό, εν αναμονή αυτής της νομοθετικής διαδικασίας, να διαθέτουμε μια προσωρινή λύση ανάγκης η οποία να μην παρουσιάζει νομικό κενό.

Με άλλα λόγια, ζητώ μια ποικιλία επιλογών. Εάν το Κοινοβούλιο ή το Συμβούλιο διατυπώσουν αντιρρήσεις σε κάποιο εκτελεστικό μέτρο που έχει προτείνει η Επιτροπή, τότε η Επιτροπή μπορεί είτε να το αποσύρει –νομίζω πως, ούτως ή άλλως, η Συνθήκη τής παρέχει άρρητα αυτό το δικαίωμα, αλλά τώρα θα της παρέχεται ρητώς– είτε να το τροποποιήσει ώστε να ληφθούν υπόψη οι αντιρρήσεις μας είτε να υποβάλει νομοθετική πρόταση. Εάν προτιμήσει το τελευταίο, τότε θα μπορεί να εφαρμόσει προσωρινά το μέτρο, εάν αυτό είναι απαραίτητο για την αποφυγή νομικού κενού, ή να μην το εφαρμόσει εάν δεν κριθεί απαραίτητο. Νομίζω ότι αυτό το φάσμα των ευκαιριών είναι σωστό. Πρέπει να διατηρήσουμε αυτήν την ποικιλία ευκαιριών, και ευελπιστώ ότι η Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ θα σκεφτεί εκ νέου τη θέση της και θα ψηφίσει αναλόγως.

  Wallström, Επιτροπή. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς επιτρέψετε μου να τονίσω ότι οι προτεινόμενες τροπολογίες και οι ομιλίες των βουλευτών κατέδειξαν ότι χρειάστηκε πολλή σκέψη και πολλή προσπάθεια για την εξέταση αυτής της πρότασης, η οποία στοχεύει στην ενίσχυση του ρόλου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο θεσμικό τρίγωνο.

Η Επιτροπή θα λάβει υπόψη της, όσο είναι δυνατόν, τις λεπτομερείς τροπολογίες που προτείνει η Επιτροπή Συνταγματικών Υποθέσεων. Η Επιτροπή μπορεί να κάνει δεκτές, πλήρως ή εν μέρει, τις τροπολογίες αριθ. 1, 2 (εν μέρει), 4, 7, 8, 11 (εν μέρει), 13, 14, 18 και 19. Εντούτοις, η Επιτροπή δεν μπορεί να κάνει δεκτές τις τροπολογίες αριθ. 3, 10 ή 11 (εν μέρει), διότι δύνανται να περιπλέξουν τις διαπραγματεύσεις της Επιτροπής με το Συμβούλιο.

Η πρόταση της Επιτροπής στόχο έχει να παράσχει στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο ισότιμα δικαιώματα ως συννομοθετών στον τομέα της άσκησης ελέγχου στην Επιτροπή. Ωστόσο, η πρόταση δεν μπορεί να προχωρήσει περαιτέρω ή να υπερβεί τα όρια της παρούσας Συνθήκης, η οποία δεν προβλέπει ρητώς την ανάθεση νομοθετικών αρμοδιοτήτων στην Επιτροπή. Η Επιτροπή, ως μοναδική εκτελεστική αρχή, πρέπει να έχει τη δυνατότητα να διατηρεί πλήρη αρμοδιότητα όσον αφορά την υιοθέτηση εκτελεστικών μέσων. Αυτή η πολιτική αρμοδιότητα συνδέεται με την ελευθερία της Επιτροπής να εγκρίνει μια απόφαση, είτε λαμβάνοντας είτε μη λαμβάνοντας υπόψη τις αντιρρήσεις που διατυπώνει η νομοθετική αρχή. Η διαγραφή της λέξης “ενδεχομένως” θα έδενε τα χέρια της Επιτροπής και θα την εμπόδιζε να ασκήσει την αρμοδιότητά της ως εκτελεστικής αρχής.

Η επιλογή της απόσυρσης, όπως διατυπώνεται στις τροπολογίες αριθ. 3, 10 και 11 του κ. Corbett, στην πραγματικότητα θα είχε ως αποτέλεσμα να αντικατασταθεί η ελευθερία της Επιτροπής να υιοθετεί μέτρα από μια ρητή απόσυρση ή αδράνεια εκ μέρους της Επιτροπής. Εάν οι απόψεις της Επιτροπής δεν συμπλέουν με εκείνες του νομοθέτη, τότε η Επιτροπή υποχρεούται να παραιτηθεί της υιοθέτησης ενός εκτελεστικού μέτρου. Επιπλέον, η υποκατάσταση, διά μέσου της επιλογής της αδράνειας, της αρμοδιότητας και της ελευθερίας της Επιτροπής στον τομέα της υιοθέτησης εκτελεστικών μέτρων θα έστελνε λάθος μήνυμα στους ενδιαφερόμενους κύκλους συμφερόντων.

Αντιθέτως, η πρόταση βασίζεται στην υπόθεση ότι η δράση είναι απαραίτητη και ότι η Επιτροπή θα έχει αρμοδιότητα στον τομέα αυτόν. Συνεπώς, δεδομένων των ορίων που παρέχει η σημερινή Συνθήκη, οι εν λόγω τροπολογίες δεν γίνονται δεκτές από την Επιτροπή. Στην πραγματικότητα, η πρόταση συμβάλλει τα μέγιστα ώστε να χορηγηθούν στο Κοινοβούλιο τα δικαιώματα ελέγχου, τα οποία πρέπει να κατέχει ως συννομοθέτης.

Όπως ανέφερα προηγουμένως, η μεταρρύθμιση αυτή δεν μπορεί να προχωρήσει τόσο ώστε να καταστεί μια πληρέστερη μεταρρύθμιση στο πλαίσιο της διαδικασίας τροποποίησης της Συνθήκης. Στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Συνέλευσης, η Επιτροπή πρότεινε ρητώς ότι το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, εφόσον τους έχουν ανατεθεί νομοθετικές αρμοδιότητες, πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να εναντιώνονται σε ένα κείμενο που προτείνει η Επιτροπή. Σε αυτήν την περίπτωση, η τελευταία πρέπει πράγματι είτε να παραιτηθεί του κειμένου, είτε να το τροποποιήσει είτε να υποβάλει νομοθετική πρόταση.

Εν κατακλείδι, μπορώ να σας διαβεβαιώσω ότι η Επιτροπή θα καταβάλει προσπάθειες, ώστε να σημειώσει πρόοδο αναφορικά με το θέμα αυτό στο Συμβούλιο. Θα ήθελα να ολοκληρώσω λέγοντας ότι η Επιτροπή χρειάζεται τη στήριξη του Κοινοβουλίου στις διαπραγματεύσεις της με το Συμβούλιο σχετικά με την ενίσχυση των προνομίων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Είμαι πεπεισμένη ότι η Επιτροπή μπορεί να βασιστεί στη συνεχιζόμενη στήριξη του Κοινοβουλίου στο πλαίσιο της διαδικασίας αποσαφήνισης των ρόλων και των αρμοδιοτήτων της εκτελεστικής και της νομοθετικής αρχής.

  Bourlanges (PPE-DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, με αφορμή τις παρατηρήσεις που μόλις έκανε η κ. Επίτροπος, θα ήθελα να μάθω ποια είναι η θέση του εισηγητή, διότι είναι πολύ σημαντικό. Θεωρώ ότι η κ. Επίτροπος κάνει λάθος. Από τη στιγμή που το Σώμα διαφωνεί, οι αντιρρήσεις του πρέπει να εισακουσθούν. Διαφορετικά, δεν έχουμε το δικαίωμα έκφρασης αντίρρησης, κάτι που μπορώ να κατανοήσω πλήρως. Η άποψη, όμως, ότι μπορούμε να έχουμε αντιρρήσεις αλλά οι αντιρρήσεις μας να αγνοούνται, μου φαίνεται σοβαρή. Θέλω να μάθω ποια είναι η θέση του εισηγητή και εάν προτίθεται ή όχι να ζητήσει την αναπομπή στην επιτροπή.

  Πρόεδρος. – Κύριε Bourlanges, δεν επρόκειτο για ζήτημα επί της διαδικασίας.

  Corbett (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η Επιτροπή δεν έχει δίκιο να επιμένει στη διατήρηση της λέξης “ενδεχομένως”, ιδίως τη στιγμή που της προσφέρουμε μια ολόκληρη ποικιλία επιλογών. Θα πρέπει να διαλέγει υποχρεωτικά κάποια από αυτές τις επιλογές και είτε να τροποποιεί την πρότασή της, ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι αντιρρήσεις μας, είτε να την αποσύρει –τονίζω ότι δεν την υποχρεώνουμε να αποσύρει τις προτάσεις της, απλώς της προτείνουμε και αυτήν την επιλογή– είτε να υποβάλλει πρόταση μέσω της νομοθετικής διαδικασίας. Εφόσον η Επιτροπή έχει στη διάθεσή της τις τρεις αυτές επιλογές, πιστεύω πράγματι ότι η λέξη “ενδεχομένως” πρέπει να διαγραφεί. Εάν δεν συμβεί αυτό, τότε η Επιτροπή θα έχει το δικαίωμα να μην ακολουθεί καμία από τις τρεις αυτές επιλογές και να αγνοεί παντελώς τις αντιρρήσεις του Κοινοβουλίου, πράγμα το οποίο είναι τελείως αντιδημοκρατικό.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί σήμερα, στις 12.00.

(Η συνεδρίαση διακόπτεται στις 11.51 και συνεχίζεται στις 12.00)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. ONESTA
Αντιπροέδρου

Πρόεδρος – Κυρίες και κύριοι, παρακαλώ να επιστρέψετε στις θέσεις σας. Ελπίζω σήμερα να βρίσκεστε σε φόρμα, καθώς όλοι γνωρίζετε ότι αυτή είναι η πρώτη ψηφοφορία που διεξάγεται με την παρουσία συναδέλφων παρατηρητών. Θα τους δείξουμε ότι η κοινοβουλευτική μας διαδικασία είναι συντονισμένη στην εντέλεια.

Απλοποιημένη διαδικασία (άρθρο 158 του Κανονισμού)

– Έκθεση (A5-0121/2003) του κ. Westendorp y Cabeza, εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά την παραγωγή ετήσιων κοινοτικών στατιστικών χάλυβα για τα έτη αναφοράς 2003-2009 (COM(2002) 584 – C5-0509/2002 – 2002/0251(COD))

(Το Σώμα εγκρίνει το νομοθετικό ψήφισμα)

– Έκθεση (A5-0155/2003) του κ. Westendorp y Cabeza, εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας, σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου όσον αφορά τη σύναψη συμφωνίας σχετικά με την ανανέωση της συμφωνίας συνεργασίας στο πεδίο της επιστήμης και τεχνολογίας ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα και την κυβέρνηση της Ρωσικής Ομοσπονδίας (COM(2003) 95 – C5-0106/2003 – 2003/0041(CNS))

(Το Σώμα εγκρίνει το νομοθετικό ψήφισμα)

⁂

Απλοποιημένη διαδικασία (άρθρο 110α του Κανονισμού)

– Έκθεση (A5-0118/2003) του κ. Collins, εξ ονόματος της αντιπροσωπείας του Κοινοβουλίου στην επιτροπή συνδιαλλαγής, σχετικά με το εγκριθέν από την επιτροπή συνδιαλλαγής κοινό σχέδιο οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την αναφορά περιστατικών στην πολιτική αεροπορία (PE-CONS 3619/2003 – C5-0129/2003 – 2000/0343(COD))

(Το Σώμα εγκρίνει το κοινό σχέδιο)

⁂

Σύσταση για τη δεύτερη ανάγνωση, υπό μορφή επιστολής, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, σχετικά με την κοινή θέση η οποία καθορίστηκε από το Συμβούλιο για τη θέσπιση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τις κοινοτικές στατιστικές για το εισόδημα και τις συνθήκες διαβίωσης (EΕ-SILC) (15090/1/2002 – C5-0077/2003 – 2001/0293(COD))

(Το Σώμα εγκρίνει την κοινή θέση)

⁂

Απλοποιημένη διαδικασία (άρθρο 110α του Κανονισμού)

– Σύσταση για τη δεύτερη ανάγνωση (A5-0120/2003), εξ ονόματος της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου ενόψει της έγκρισης κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που τροποποιεί τον κανονισμό (ΕΚ) του Συμβουλίου αριθ. 2223/96 όσον αφορά τις προθεσμίες διαβίβασης των κύριων μακροοικονομικών μεγεθών των εθνικών λογαριασμών, τις παρεκκλίσεις σχετικά με τη διαβίβαση των κύριων μακροοικονομικών μεγεθών των εθνικών λογαριασμών και τη διαβίβαση των δεδομένων περί απασχόλησης σε μονάδες “ωρών εργασίας που πραγματοποιήθηκαν” (15091/1/2002 – C5-0078/2003 – 2002/0109(COD)) (εισηγήτρια: η κ. Α. Lulling)

– Πριν από την ψηφοφορία (άρθρο 110α, παράγραφος 4, του Κανονισμού)

  Lulling (PPE-DE), εισηγήτρια. – (DE) (Χειροκροτήματα) Κύριε Πρόεδρε –σας ευχαριστώ πολύ για τον ενθουσιασμό σας!– μπορώ επίσης να σας πω ότι στην κοινή θέση του το Συμβούλιο επείσθη για τη σύνεση πολλών από τις πανούργες προτάσεις μας από την πρώτη ανάγνωση. Όπως γνωρίζετε, αυτό το σχέδιο κανονισμού επιδιώκει να βελτιώσει την ποιότητα των στατιστικών στοιχείων, καταρχάς μειώνοντας τις προθεσμίες διαβίβασης των κύριων μακροοικονομικών μεγεθών των τριμηνιαίων εθνικών λογαριασμών από τέσσερις μήνες σε 70 ημέρες, δεύτερον καταργώντας τις παρεκκλίσεις για τα κράτη μέλη –δυστυχώς κάποιες άλλες διατηρούνται– και τρίτον, υλοποιώντας τη διαβίβαση των δεδομένων απασχόλησης σε μια κοινή μονάδα, ήτοι τις ώρες εργασίας που πραγματοποιήθηκαν.

Οι αλλαγές αυτές είναι απαραίτητες για να έχουμε γρήγορα διαθέσιμα όσο το δυνατόν ακριβέστερα στατιστικά στοιχεία για το ΑΕγχΠ. Οι οικονομολόγοι των τραπεζών μάς προειδοποιούν εδώ και χρόνια ότι τα οικονομικά στατιστικά στοιχεία μας είναι ανεπαρκή. Αυτό οδηγεί σε σφάλματα στη νομισματική πολιτική, τις συνέπειες των οποίων αισθανόμαστε όλοι στην τσέπη μας. Πέρυσι, ο κ. Solans, μέλος της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σε ένα άρθρο του στην εφημερίδα Frankfurter Allgemeine Zeitung, τόνιζε την ανάγκη για μεγαλύτερες ποσότητες σχετικών στατιστικών στοιχείων για την ευρωζώνη. Όπως γνωρίζετε, αυτό είναι προς το συμφέρον όλων. Ωστόσο, είναι πολλά αυτά που μένει ακόμη να γίνουν. Επί του παρόντος, για παράδειγμα, είναι αναγκασμένη να παράγει τις αρχικές της προβλέψεις για το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν στην ευρωζώνη βάσει ελλιπών δεδομένων, γεγονός που υπονομεύει την αξιοπιστία αυτών των δεικτών και μπορεί να έχει δυσμενή αντίκτυπο στις χρηματοπιστωτικές αγορές, και πρωτίστως στα μέτρα που λαμβάνουν οι κεντρικές τράπεζες. Οι προβλέψεις της Επιτροπής για το ύψος του ΑΕγχΠ στην ευρωζώνη παράγονται επί του παρόντος 70 ημέρες μετά τη λήξη της περιόδου αναφοράς. Σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, όπου αυτά τα δεδομένα είναι διαθέσιμα μετά από 45 ημέρες, το διάστημα αυτό είναι πολύ μεγαλύτερο και δυσχεραίνει την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στην εκπλήρωση του καθήκοντός της να παρέχει καθοδήγηση. Παραπονιέστε συχνά για το γεγονός ότι οι αντιδράσεις της νομισματικής πολιτικής του κ. Duisenberg δεν είναι τόσο γρήγορες όσο του κ. Greenspan. Αν εγκρίνετε αυτά τα μέτρα σήμερα, αυτό θα συμβαίνει σε μικρότερο βαθμό. Ελπίζω επομένως ότι θα ψηφίσετε υπέρ της κοινής θέσης και θα ήθελα να σας ευχαριστήσω που δείχνετε τόσο ενθουσιώδες ενδιαφέρον για αυτήν την έκθεση.

(Γέλια και χειροκροτήματα)

  Πρόεδρος. – Οι επευφημίες αυτές, κυρία Lulling, σας αποδεικνύουν πόσο καλύτερα κατανοούμε πλέον τη διαβίβαση των κύριων μακροοικονομικών μεγεθών των εθνικών λογαριασμών.

(Το Σώμα εγκρίνει την κοινή θέση)

– Έκθεση (A5-0139/2003) του κ. Rapkay, εξ ονόματος της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής, σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου που τροποποιεί την οδηγία 77/388/EΟΚ όσον αφορά τους κανόνες σχετικά με τον τόπο παροχής ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου (COM(2002) 688 – C5-0617/2002 – 2002/0286(CNS))

(Το Σώμα εγκρίνει το νομοθετικό ψήφισμα)

– Έκθεση (A5-0130/2003) του κ. Valdivielso de Cué, εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας, σχετικά με την έκτη έκθεση της Επιτροπής προς το Συμβούλιο για την κατάσταση της παγκόσμιας ναυπηγικής βιομηχανίας (COM(2002) 622 – C5-0152/2003 – 2003/2062(INI))

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα)

– Έκθεση (A5-0133/2003) του κ. Bushill-Matthews, εξ ονόματος της Επιτροπής Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων, σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής για την εταιρική κοινωνική ευθύνη: μία συμβολή των επιχειρήσεων στη βιώσιμη ανάπτυξη (CΟΜ(2002) 347 – C5-0574/2002 – 2002/2261(INI))

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα)

⁂

Σύσταση για τη δεύτερη ανάγνωση (A5-0131/2003), εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας, σχετικά με την κοινή θέση του Συμβουλίου ενόψει της έκδοσης απόφασης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη θέσπιση πολυετούς προγράμματος δράσης στο πεδίο της ενέργειας: “Ευφυής ενέργεια - Ευρώπη” (2003-2006) (15547/3/2003 – C5-0037/2003 – 2002/0082(COD)) (εισηγήτρια: η κ. MacNally)

(Ο Πρόεδρος αναγγέλλει την έγκριση της κοινής θέσης, όπως τροποποιήθηκε)

⁂

Έκθεση (A5-0138/2003) του κ. Glante, εξ ονόματος της Επιτροπής Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας, σχετικά με την πρόταση οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για την προαγωγή της συνδυασμένης παραγωγής ενέργειας βάσει της ζήτησης για χρήσιμη θερμότητα στην εσωτερική αγορά ενέργειας (COM(2002) 415 – C5-0366/2002 – 2002/0185(COD))

(Το Σώμα εγκρίνει το νομοθετικό ψήφισμα)

⁂

Έκθεση (A5-0129/2003) του κ. Nicholson, εξ ονόματος της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής, Μεταφορών και Τουρισμού, σχετικά με την πρόταση κανονισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου που αφορά τις απαιτήσεις ασφάλισης των αερομεταφορέων και των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης αεροσκαφών (COM(2002) 521 – C5-0455/2002 – 2002/0234(COD))

(Το Σώμα εγκρίνει το νομοθετικό ψήφισμα)

⁂

Έκθεση (A5-0128/2003) του κ. Corbett, εξ ονόματος της Επιτροπής Συνταγματικών Υποθέσεων, σχετικά με την πρόταση απόφασης του Συμβουλίου που αφορά τροποποίηση της απόφασης 1999/468/ΕΚ για τον καθορισμό των όρων άσκησης των εκτελεστικών αρμοδιοτήτων που ανατίθενται στην Επιτροπή (COM(2002) 719 – C5-0002/2003 – 2002/0298(CNS))

– Πριν από την ψηφοφορία

  Bourlanges (PPE-DE). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, η Ομάδα μου κατέθεσε τέσσερις αιτήσεις για ξεχωριστή ψηφοφορία. Τρεις από αυτές έχουν τον ίδιο στόχο, δηλαδή τη διαγραφή από τρία διαφορετικά σημεία της φράσης “είτε να αποσύρει το σχέδιο μέτρων της”. Πρόκειται για αιτήσεις ξεχωριστής ψηφοφορίας επί της τροπολογίας αριθ. 3, της τροπολογίας αριθ. 10 και μια δεύτερη αίτηση για ξεχωριστή ψηφοφορία επί της τροπολογίας αριθ. 11. Όποια απόφαση και αν λάβετε, κυρίες και κύριοι, θα τη θεωρήσω λογική, παρότι δεν γνωρίζω εάν είναι σύμφωνο προς τον Κανονισμό, μία μόνο ψηφοφορία να επηρεάζει και τις άλλες δύο, προκειμένου να διασφαλιστεί η συνοχή του κειμένου.

  Πρόεδρος. – Καλά νέα: ό,τι είναι λογικό συμβαδίζει και με τον Κανονισμό. Συνεπώς, θα διεξαχθεί μία μόνο ψηφοφορία. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να είμαστε βέβαιοι ότι όλα γίνονται σωστά.

  Corbett (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ο κ. Bourlanges έχει απόλυτο δίκιο όσον αφορά τη διαδικασία: θα ήταν σκόπιμο να διεξαγάγουμε μία ψηφοφορία επ’ αυτού αντί για τρεις. Εντούτοις, θα ήθελα να επισημάνω ότι, εάν δεχτούμε την ουσία των όσων λέει ο κ. Bourlanges, τότε θα υπάρξει αντίφαση εκ μέρους του Κοινοβουλίου μεταξύ αυτών που ψηφίσαμε στις εκθέσεις του κ. Bourlanges και αυτών που πρόκειται να ψηφίσουμε στη δική μου έκθεση, αναφορικά με την αναθεώρηση του Κανονισμού. Καλώ τους συναδέλφους να μην δεχθούν την ουσία των όσων λέει ο κ. Bourlanges, παρόλο που έχει δίκιο όσον αφορά τη διαδικασία.

  Πρόεδρος. – Πιστεύω ότι κατέστη σε όλους σαφές. Θα διεξαχθεί μία μόνο ψηφοφορία, λαμβάνοντας υπόψη τα σχόλια επί της ουσίας που μόλις έκανε ο εισηγητής.

– Πριν από την ψηφοφορία επί του σχεδίου νομοθετικού ψηφίσματος.

  Corbett (PSE), εισηγητής. – (EN) Θα ήθελα η Επιτροπή να μας πει αν μπορεί να κάνει δεκτές τις τροπολογίες που πρότεινε το Κοινοβούλιο.

  Wallström, Επιτροπή. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, η Επιτροπή μπορεί να κάνει δεκτή την τροπολογία αριθ. 1 και εν μέρει δεκτή την τροπολογία αριθ. 2, διότι δεν θέλουμε τις λέξεις “πλήρη ενημέρωση”·

(Γέλια και χειροκροτήματα)

... δεν είναι και τόσο άσχημο όσο ακούγεται! Οι τροπολογίες αριθ. 4, 7 και 8 μπορούν να γίνουν δεκτές, η τροπολογία αριθ.11 γίνεται εν μέρει δεκτή εξαιτίας της λέξης “ενδεχομένως”, και οι τροπολογίες αριθ.13, 14, 18 και 19 γίνονται επίσης δεκτές. Δεν μπορούμε να κάνουμε δεκτές τις τροπολογίες αριθ.3, 10 και 11 (εν μέρει).

  Πρόεδρος. – Στη βάση αυτή, κύριε Corbett, επικαλείστε το άρθρο 69, παράγραφος 2, του Κανονισμού;

  Corbett (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, καλώ το Κοινοβούλιο να επωφεληθεί από το άρθρο 69, παράγραφος 2 του Κανονισμού και να αναπέμψει την πρόταση στην επιτροπή, ώστε να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις με την Επιτροπή. Αυτά που μόλις είπε η Επίτροπος σημαίνουν ότι εμμένει στη διατήρηση στο κείμενο της λέξης “ενδεχομένως”. Με άλλα λόγια, η Επιτροπή θα λαμβάνει “ενδεχομένως” υπόψη τις αντιρρήσεις του Κοινοβουλίου και θα τροποποιεί “ενδεχομένως” το κείμενό της ώστε να ληφθούν υπόψη οι απόψεις μας. Αυτό είναι απαράδεκτο για το Κοινοβούλιο, συνεπώς ζητώ η έκθεση να αναπεμφθεί στην επιτροπή.

(Χειροκροτήματα)

  Πρόεδρος. – Σύμφωνα με τον Κανονισμό, θέτω σε ψηφοφορία την πρόταση του εισηγητή να αναβληθεί η τελική ψηφοφορία επί του σχεδίου νομοθετικού ψηφίσματος.

(Το Σώμα αποφασίζει να αναβάλει την τελική ψηφοφορία)

⁂

Έκθεση (A5-0123/2003) του κ. Sacconi, εξ ονόματος της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Πολιτικής των Καταναλωτών, σχετικά με τις περιβαλλοντικές συμφωνίες σε κοινοτικό επίπεδο στο πλαίσιο του σχεδίου δράσης για την “Απλούστευση και βελτίωση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος” (COM(2002) 412 – C5-0622/2002 – 2002/2278(INI))

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα)

⁂

Έκθεση (A5-0124/2003) του κ. Miranda, εξ ονόματος της Επιτροπής Ανάπτυξης και Συνεργασίας, σχετικά με το έργο της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ το 2002 (2002/2018(INI))

(Το Σώμα εγκρίνει το ψήφισμα)

ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΕΙΣ ΨΗΦΟΥ

- Έκθεση Collins (A5-0118/2003)

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Συγχαίρω τον εισηγητή για τις καλές προτάσεις που περιέχει η έκθεσή του, η χρησιμότητα της οποίας επιβεβαιώθηκε ήδη με την υποστήριξη που εξέφρασε σε αυτήν η αντιπροσωπία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στη διαδικασία συνδιαλλαγής. Προφανής είναι επίσης και η αξία της οδηγίας την οποία αφορούν αυτές οι προτάσεις. Αποσκοπεί στην καθιέρωση και τη ρύθμιση ενός επίσημου συστήματος για την κοινοποίηση επεισοδίων που συνέβησαν στην πολιτική αεροπορία, ώστε όλοι οι σχετικοί παράγοντες να έχουν πρόσβαση σε αυτά και να ενημερώνονται σχετικά. Στόχος είναι, πραγματικά, να μπορούν όλοι οι φορείς που εμπλέκονται σε αυτήν τη δραστηριότητα να διδάσκονται από τα λάθη καθενός από αυτούς, βελτιστοποιώντας την παιδαγωγική (και θετική) πτυχή των πλέον πρακτικών δραστηριοτήτων. Με τον τρόπο αυτόν, η οδηγία συμβάλλει στην καθιέρωση ενός ασφαλέστερου συστήματος για όλους τους χρήστες.

Η οδηγία αυτή συμπληρώνει την οδηγία του 1994, η οποία περιέχει ένα σύνολο μέτρων σχετικά με τις έρευνες των ατυχημάτων στην πολιτική αεροπορία, μέτρα τα οποία δεν αναμένεται να καταλήξουν σε πολλά αποτελέσματα εξαιτίας του περιορισμένου, ευτυχώς, αριθμού των ατυχημάτων. Με τη σειρά του, το σύστημα κοινοποίησης στο οποίο βασίζεται αυτή η νέα πρόταση έχει μεγαλύτερες δυνατότητες ως προς την ποσότητα των δεδομένων που μπορεί να παράσχει.

Εξίσου θετική είναι η διάταξη της πρότασης οδηγίας με την οποία επιβάλλεται στα κράτη μέλη να ενεργοποιήσουν ένα σύστημα διαγραφής των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, σε περίπτωση που αποφασίσουν να δημιουργήσουν ένα σύστημα μη υποχρεωτικής κοινοποίησης δεδομένων χρήσιμων για την αεροπορική ασφάλεια·

(Η αιτιολόγηση ψήφου συντομεύτηκε κατ’ εφαρμογή του άρθρου 137, παράγραφος 1, του Κανονισμού)

- Κοινοτικές στατιστικές για το εισόδημα και τις συνθήκες διαβίωσης

  Bastos (PPE-DE), γραπτώς. – (PT) Στο πλαίσιο της υλοποίησης των στόχων της στρατηγικής της Λισαβόνας –που αποσκοπούν στην ενίσχυση της απασχόλησης, στη μεταρρύθμιση της οικονομίας και στην κοινωνική συνοχή στην οικονομία της γνώσης– και της ανοικτής μεθόδου συντονισμού στον τομέα της κοινωνικής ένταξης, είναι απαραίτητο να δημιουργηθεί ένα κοινό πλαίσιο για τη συστηματική παραγωγή στατιστικών στοιχείων. Στόχος είναι να μπορούν να συγκρίνονται, επιστημονικά και εγκαίρως, οι καταστάσεις που επικρατούν στα κράτη μέλη όσον αφορά την κατανομή του εισοδήματος, το επίπεδο της φτώχειας και τον κοινωνικό αποκλεισμό.

Πρόκειται για ένα εξαιρετικά σημαντικό νομικό όργανο, το οποίο έλειπε. Για αυτόν τον λόγο, ψήφισα υπέρ αυτής της σύστασης, που δέχεται την κοινή θέση που υιοθέτησε το Συμβούλιο σχετικά με την έγκριση της οδηγίας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου. Το πλαίσιο αυτό προβλέπει τη χρήση κοινών δεικτών, ευελιξία όσον αφορά την πηγή των δεδομένων, καθώς και την ενσωμάτωση νέων πηγών στα εθνικά συστήματα στατιστικών, κάτι που θα επιτρέψει την αντικειμενική παρακολούθηση της κατάστασης και των αλλαγών στα κράτη μέλη.

Από το 2004, τα κράτη μέλη θα μεταδίδουν ετησίως τα δεδομένα στην Eurostat, η οποία θα οργανώσει μεθοδολογικές μελέτες για να αξιολογήσει τον αντίκτυπο στη συγκρισιμότητα των πηγών των δεδομένων και να εντοπίσει τις βέλτιστες πρακτικές που πρέπει να εφαρμοστούν.

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Συμφωνώ με τον εισηγητή, ο οποίος προτιμά να μην εκπονηθεί έκθεση για τη δεύτερη ανάγνωση και δέχθηκε χωρίς τροποποιήσεις την κοινή έκθεση του Συμβουλίου σχετικά με τα στατιστικά στοιχεία για το εισόδημα και τις συνθήκες διαβίωσης στην ΕΕ. Η ομοφωνία που επιτεύχθηκε στην Επιτροπή Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων επιβεβαιώνει επίσης την ορθότητα της κοινής θέσης του Συμβουλίου. Στην πραγματικότητα, προκειμένου να εκπονηθεί έκθεση σύνθεσης η οποία θα περιλαμβάνει τα στατιστικά στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είναι αναγκαίο για τη συλλογή των στοιχείων που αφορούν τα κράτη μέλη να χρησιμοποιούνται εναρμονισμένοι ορισμοί και μέθοδοι. Σε αντίθετη περίπτωση, θα αντιμετωπίζαμε τον κίνδυνο να είχαμε μια μελέτη που χρησιμοποιεί ετερογενείς μεταβλητές, διαφορετικές από κράτος σε κράτος, με στοιχεία που δεν θα μπορούσαν να συγκριθούν μεταξύ τους. Η χρηματοοικονομική συμβολή της ΕΕ σε κάθε κράτος μέλος για τέσσερα έτη, για το κόστος που το κράτος αυτό αναλαμβάνει με τις διάφορες εργασίες, εξασφαλίζει την πρώτη έκδοση το 2007 μιας καθυστερημένης πρωτοβουλίας, όπως φαίνεται ακόμα σαφέστερα με τη διαρκή αντιμετώπιση από την ΕΕ ασήμαντων θεμάτων.

- Σύσταση (A5-0120/2003) – κ. Lulling

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Στηρίζω την παρούσα έκθεση, η οποία αφορά την αξιολόγηση ενός σχεδίου κανονισμού που αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του “σχεδίου δράσης σχετικά με τις στατιστικές απαιτήσεις της ΟΝΕ”. Πραγματικά, για τη συνεπή προώθηση των στόχων της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση, αποδεικνύεται αποφασιστικής σημασίας η εναρμόνιση των εθνικών στατιστικών για την απασχόληση και η διαβίβαση των δεδομένων σε μονάδες “ωρών εργασίας που πραγματοποιήθηκαν”, ως μέσον για να αποσαφηνιστούν οι εργασιακές σχέσεις, να καταστούν συνεπή τα μέτρα και εφικτοί οι στόχοι. Στην ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής: το μέλλον της ευρωπαϊκής στρατηγικής για την απασχόληση “Μια στρατηγική για την πλήρη απασχόληση και καλύτερες θέσεις εργασίας για όλους” (COM(2003) 6 τελικό), καθορίστηκαν γενικά τρεις συνολικοί στόχοι: η πλήρης απασχόληση, η ποιότητα και η παραγωγικότητα της εργασίας και μια αγορά εργασίας χωρίς αποκλεισμούς. Οι στόχοι της Λισαβόνας και της Στοκχόλμης για το συνολικό ποσοστό απασχόλησης (67% το 2005 και 70% το 2010 ως μέσο όρο για την ΕΕ) για το ποσοστό απασχόλησης γυναικών (57% και 60% αντιστοίχως) και για την απασχόληση ηλικιωμένων εργαζομένων (50% το 2010) μπορούν, επομένως, να επιτευχθούν μόνον στον βαθμό που τόσο η συγκεκριμένη φύση των εργασιακών σχέσεων όσο και οι ποιοτικοί δείκτες, και συγκεκριμένα οι “μονάδες ωρών εργασίας που πραγματοποιήθηκαν”, θα καθορίζονται με ενιαίες μεθόδους.

- Έκθεση Rapkay (A5-0139/2003)

  Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Η έκθεση αυτή εγγράφεται στη διαδικασία της δημιουργίας μιας εσωτερικής αγοράς ενέργειας στην ΕΕ, όπως ζήτησε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Λισαβόνας της 23ης και 24ης Μαρτίου 2000 και επιβεβαιώθηκε στα εαρινά Συμβούλια της Βαρκελώνης και των Βρυξελλών, για την επιτάχυνση της διαδικασίας απελευθέρωσης των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, η οποία έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της απορύθμισης της αγοράς και την ένταση του διασυνοριακού εμπορίου μεταξύ των κρατών μελών. Παράλληλα, αποσκοπεί στην επιτάχυνση της ιδιωτικοποίησης των δημοσίων επιχειρήσεων, λαμβάνοντας υπόψη την ιστορικά δεσπόζουσα θέση τους στον τομέα αυτόν και την επιτάχυνση της διαδικασίας συγκεντρώσεων και συγχωνεύσεων σε κοινοτικό επίπεδο.

Πάντοτε λάμβανα θέση κατά της διαδικασίας αυτής, όχι μόνον για κοινωνικοοικονομικούς λόγους και για λόγους που αφορούν την ποιότητα και την εξασφάλιση της παροχής υπηρεσιών κοινής ωφελείας, αλλά διότι πρόκειται για έναν τομέα στρατηγικό για την ανάπτυξη, ο οποίος έχει συνέπειες για την ανεξαρτησία, την κυριαρχία και την ασφάλεια της ενέργειας.

Η πρόταση της Επιτροπής αποσκοπεί, λοιπόν, στην προσαρμογή των κανόνων για τον ΦΠΑ στον τομέα του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας, με τρόπο ώστε να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες των απελευθερωμένων αγορών. Οι προτεινόμενες τροποποιήσεις θα έχουν ως αποτέλεσμα, στην ουσία, να επιστρέφουν οι φόροι που εισπράττονται υπέρ των κρατών μελών όπου πραγματοποιείται η τελική κατανάλωση, διευκολύνοντας το διασυνοριακό εμπόριο ενέργειας. Τελικός στόχος εξακολουθεί, επομένως, να είναι η ικανοποίηση των αναγκών της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς στον τομέα της ενέργειας.

- Έκθεση Valdivielso de Cué (A5-0130/2003)

  Arvidsson, Cederschiöld, Grönfeldt Bergman, Stenmarck και Wachtmeister (PPE-DE), γραπτώς. (SV) Εμείς, οι βουλευτές των Μετριοπαθών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, καταψηφίσαμε την παρούσα έκθεση. Είναι λυπηρό το γεγονός ότι η ναυπηγική βιομηχανία της Νοτίου Κορέας δέχεται σημαντικές κρατικές επιδοτήσεις, όμως αυτό δεν αποτελεί λόγο για να επιδοτείται και η ευρωπαϊκή ναυπηγική βιομηχανία.

Η ΕΕ πρέπει να προωθήσει αποφασιστικά το ζήτημα αυτό στον ΠΟΕ. Η δημιουργία ενός ευρωπαϊκού ομίλου με σκοπό να κατευθύνει και να επηρεάζει σε κάποιο βαθμό την κατάσταση της αγοράς, όχι μόνον δεν επιλύει τα προβλήματα της ευρωπαϊκής ναυπηγικής βιομηχανίας, αλλά και ενέχει τον κίνδυνο να επιδεινώσει μακροπρόθεσμα την κατάσταση.

  Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Η κατάσταση της ναυπηγικής βιομηχανίας είναι όλο και πιο ανησυχητική με σημαντική μείωση των παραγγελιών πολλών ναυπηγείων το 2002 σε διεθνές επίπεδο. Οι νέες παραγγελίες είναι λιγότερες από το 60% αυτών του 2000, όμως η μείωση αυτή για την Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν της τάξης του 77%, στην οποία έρχεται να προστεθεί η μείωση των τιμών.

Η μονόπλευρη εφαρμογή από την ΕΕ τον αρχών που καθορίστηκαν στη συμφωνία του ΟΟΣΑ το 1994, με σκοπό να σταματήσουν οι ενισχύσεις στη ναυπηγική βιομηχανία, αποτέλεσε μία από τις κύριες αιτίες, καθώς είναι ανεπαρκής ο ισχύων προσωρινός μηχανισμός άμυνας απέναντι στον αθέμιτο ανταγωνισμό και το ντάμπινγκ που κάνουν τα ναυπηγεία της Νότιας Κορέας, με αρνητικά περιθώρια κέρδους που κυμαίνονται από 20% έως 40%, με τη στήριξη των κρατικών ενισχύσεων. Η συμμετοχή της ΕΕ στην αγορά της ναυπηγικής βιομηχανίας μειώθηκε από 19% το 2000 στο 10% κατά το πρώτο τρίμηνο του 2002, με συνέπεια το κλείσιμο αρκετών ευρωπαϊκών ναυπηγείων, την ανεργία και διαρκείς απειλές, όπως είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω κατά την επίσκεψη που πραγματοποίησα στα Κρατικά Ναυπηγεία στη Βιάνα ντο Καστέλο.

Για αυτούς τους λόγους, είναι αποφασιστικής σημασίας να προτείνει η ΕΕ νέους μηχανισμούς για τη διατήρηση και την ανάπτυξη του στρατηγικού τομέα της ναυπηγικής βιομηχανίας, με ένα πραγματικά κοινοτικό πρόγραμμα, το οποίο θα προωθεί την έρευνα και την επαγγελματική κατάρτιση και θα λαμβάνει υπόψη τις προτεραιότητες του εκσυγχρονισμού των κοινοτικών στόλων, των ναυπηγοεπισκευών, των θαλάσσιων μεταφορών και της αλιείας.

  Andersson, Färm, Hedkvist Petersen, Karlsson, Sandberg-Fries, Theorin (PSE), γραπτώς. (SV) Εμείς, οι σουηδοί Σοσιαλδημοκράτες, δεν θεωρούμε ότι η Κοινότητα θα πρέπει να παρατείνει τις ενισχύσεις της στη ναυπηγική βιομηχανία ή να θεσπίσει νέες μορφές τέτοιων ενισχύσεων για να προστατεύσει τη ναυπηγική της βιομηχανία από τη Νότια Κορέα.

Η κατάσταση της ναυπηγικής βιομηχανίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι σοβαρή, καθώς η κατασκευή ορισμένων σκαφών έχει δεχτεί σοβαρό πλήγμα, εξαιτίας του αθέμιτου ανταγωνισμού από τη Νότια Κορέα. Τα νοτιοκορεάτικα ναυπηγεία πραγματοποιούν ντάμπινγκ στην κατασκευή βυτιοφόρων πλοίων για τη μεταφορά φυσικού αερίου, χρεώνοντας διαφορετικές τιμές στις εσωτερικές και στις εξωτερικές αγορές τους. Οι τιμές που χρεώνουν στις εξωτερικές αγορές είναι 25% έως 30% χαμηλότερες. Από την άλλη πλευρά, η ΕΕ έχει περικόψει τις ενισχύσεις στη ναυπηγική της βιομηχανία, με συνέπεια τον περιορισμό του παραγωγικού της δυναμικού και κοινωνικά προβλήματα.

Η Σουηδία, εδώ και μερικά χρόνια, έχει καταργήσει αυτές τις μορφές ενισχύσεων. Έχουμε, λοιπόν, αμφιβολίες σχετικά με την εκ νέου εισαγωγή τους. Είμαστε γενικά κατά αυτού του είδους κρατικών ενισχύσεων, όμως κατανοούμε τις ανησυχίες που προκαλεί ο αθέμιτος ανταγωνισμός από τη Νότια Κορέα. Πιστεύουμε ότι τέτοια ζητήματα πρέπει να αντιμετωπίζονται στο πλαίσιο της διαδικασίας επίλυσης διαφορών του ΠΟΕ. Η αποκατάσταση ή η παράταση της διάθεσης κρατικών ενισχύσεων σε ορισμένα σκάφη δεν θα βοηθούσε. Αντίθετα μάλιστα, θα προκαλούσε απλώς τον κίνδυνο περαιτέρω στρέβλωσης των μηχανισμών της αγοράς.

Για τους λόγους αυτούς, εμείς οι σουηδοί Σοσιαλδημοκράτες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, καταψηφίζουμε κάθε μορφή κρατικής ενίσχυσης στη ναυπηγική βιομηχανία. Δεν θεωρούμε ότι πρέπει να προωθηθούν οι ενισχύσεις αυτές και καταψηφίζουμε, ως εκ τούτου, την έκθεση στο σύνολό της.

  Κόρακας (GUE/NGL), γραπτώς. – Η πολιτική αναδιαρθρώσεων της ναυπηγικής βιομηχανίας, και η επακόλουθη συρρίκνωσή της έχει οδηγήσει δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενους στην ανεργία. Η απώλεια του μισού του μεριδίου της ΕΕ στην παγκόσμια αγορά, μέσα σε 2 μόνο χρόνια, οφείλεται στην στάση της ΕΕ και των κρατών μελών, που αντί να ενισχύουν και να αναβαθμίζουν το στρατηγικό αυτό κλάδο, ενισχύουν και πολλαπλασιάζουν τα κέρδη των μονοπωλιακών επιχειρήσεων, κυρίως της Γερμανίας και της Δανίας.

Ιδιαίτερο χτύπημα δέχτηκε ο άλλοτε ανεπτυγμένος αυτός κλάδος στην Ελλάδα, μία ιστορικά ναυτική χώρα, που διαθέτει έναν από τους μεγαλύτερους στόλους του κόσμου. Η ναυπηγοεπισκευαστική βιομηχανία θα μπορούσε με άλλη πολιτική να αποτελεί σημαντικό κλάδο της οικονομίας και όχι να κοντεύει να εξαφανιστεί.

Οι μικρές επιχειρήσεις βρίσκονται σήμερα υπό διωγμό, ενώ τα μεγαλύτερα ναυπηγεία ξεπουλήθηκαν αντί πινακίου φακής στο ιδιωτικό κεφάλαιο, συρρικνώνοντας τη δραστηριότητά τους. Χιλιάδες εργαζόμενοι στον κλάδο ζουν σε πραγματική κατάσταση πείνας και ολόκληρες περιοχές καταδικάζονται σε παρακμή, αφού η ανεργία ξεπερνάει το 80%. Μόλις πρόσφατα έκλεισε άλλη μία ξυλοναυπηγική εταιρεία, η Ιππόκαμπος, στέλνοντας άλλους 300 εργαζόμενους στο δρόμο.

Οι εργαζόμενοι του κλάδου κατανοούν όλο και περισσότερο ότι δεν μπορούν να περιμένουν λύσεις από την ΕΕ, τις πολιτικές της και τις διεθνείς ιμπεριαλιστικές συμφωνίες που προτείνονται. Γι αυτό συσπειρώνονται και παλεύουν για μια άλλη αντιμονοπωλιακή αντιιμπεριαλιστική πολιτική.

- Έκθεση Bushill-Matthews (A5-0133/2003)

  Bastos (PPE-DE), γραπτώς. – (PT) Η Ευρωπαϊκή Στρατηγική για την αειφόρο ανάπτυξη που υιοθετήθηκε στη Διάσκεψη Κορυφής του Γκέτεμποργκ θα πρέπει να συνδέεται με την εταιρική κοινωνική ευθύνη. Οι επιχειρήσεις φέρουν ευθύνες που υπερβαίνουν τον θεμιτό στόχο της μεγιστοποίησης των κερδών. Σήμερα, οι ΜΜΕ και οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες οφείλουν να συνειδητοποιήσουν ότι η επιτυχία τους εξαρτάται από την υπευθυνότητά τους απέναντι στο περιβάλλον, τον σεβασμό τους στα θεμελιώδη δικαιώματα και την προώθηση της κοινωνικής συνοχής.

Είναι γνωστό σε όλους ότι η κοινωνική και η περιβαλλοντική ευθύνη αυξάνουν την ανταγωνιστικότητα. Κατά συνέπεια, η εταιρική κοινωνική ευθύνη πρέπει να υποστηρίζεται και να ενθαρρύνεται και οι ορθές πρακτικές πρέπει να διαδίδονται, περιλαμβανομένων και των επιχειρήσεων, των κοινωνικών εταίρων και των ιδρυμάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Θεωρώ ιδιαίτερα σημαντικό:

– να περιληφθούν τα θέματα που αφορούν τα δύο φύλα στις αρχές της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, και ιδίως η προώθηση του επιχειρηματικού πνεύματος των γυναικών και του συνδυασμού της επαγγελματικής και της προσωπικής ζωής·

– τον ρόλο του πολυμερούς φόρουμ για την εταιρική κοινωνική ευθύνη, το οποίο θα μας επιτρέψει να αφουγκραστούμε τις απόψεις όλων των κοινωνικών εταίρων και θα μας βοηθήσει να ορίσουμε τα όρια και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι επιχειρήσεις και να διαδώσουμε τις ορθές πρακτικές·

– την ευρωπαϊκή οικολογική επισήμανση ως ποιοτική εγγύηση για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις διότι οι καταναλωτές λαμβάνουν όλο και περισσότερο υπόψη την εταιρική κοινωνική ευθύνη όταν λαμβάνουν αποφάσεις για τις αγορές τους.

Το ΕΚ πρέπει να συμμετάσχει σε αυτήν τη διαδικασία, ιδίως στην τελική συνεδρίαση του φόρουμ και στην αλληλοενημέρωση των θεσμικών οργάνων.

  Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Η έκθεση αυτή αποτελεί απλώς μια τεράστια καλλωπιστική επιχείρηση μάρκετινγκ υπέρ των εργοδοτών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ως αποτέλεσμα τόσο των σκόπιμων προθέσεων ολόκληρης της διαδικασίας όσο και των οικονομικών και κοινωνικών κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ, οι οποίες αποσκοπούν στην προώθηση της απελευθέρωσης της οικονομίας, ιδίως της αγοράς εργασίας, μέσω της ευελιξίας των μισθών και της ανασφάλειας των θέσεων εργασίας.

Στην Πορτογαλία, για παράδειγμα, θα έπρεπε να κάνουμε λόγο για εταιρική κοινωνική ανευθυνότητα, τη στιγμή που οι πολυεθνικές επιχειρήσεις κλείνουν και μετεγκαθίστανται σε χώρες με χαμηλότερους μισθούς και περισσότερο ελαστική κοινωνική και περιβαλλοντική νομοθεσία όταν πρόκειται για το κέρδος, απολύοντας χιλιάδες εργαζομένους, θέτοντας υπό αμφισβήτηση την ανάπτυξη των πλέον μειονεκτουσών περιφερειών, αθετώντας συμβάσεις με τις τοπικές αρχές και τα κράτη που τους επιδαψίλευσαν κρατικές ενισχύσεις και φοροαπαλλαγές.

Η πραγματικότητα δείχνει ότι πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις που επιθυμούν να προβληθούν διεθνώς δεν έχουν αίσθηση της κοινωνικής ευθύνης. Απλώς εκμεταλλεύονται την ανασφάλεια των θέσεων εργασίας, τις συμβάσεις ορισμένου χρόνου, την καθυστέρηση στην καταβολή των δεδουλευμένων και τις επισφαλείς συνθήκες εργασίας, με συνέπεια την έντονη αύξηση των θανάσιμων εργατικών ατυχημάτων. Απολύουν παράνομα και άδικα εργαζομένους, επιβάλλουν διά της βίας την ελαστικοποίηση του ωραρίου, ενθαρρύνουν την παιδική εργασία και επιδεικνύουν ανευθυνότητα για τη μόλυνση του περιβάλλοντος. Επικρατεί ένα κλίμα ατιμωρησίας και μη συμμόρφωσης με την ισχύουσα νομοθεσία, στο οποίο πρέπει να δοθεί τέλος.

- Σύσταση (A5-0131/2003) –κ. McNally

  Figueiredo (GUE/NGL), γραπτώς. – (PT) Το ψήφισμα για το πρόγραμμα “ Ευφυής Ενέργεια για την Ευρώπη” (2003-2006) αξίζει, γενικά, την υποστήριξή μας, διότι:

– επιδιώκει να εξασφαλίσει τη συνέχεια μέσω ενός προγράμματος στον τομέα της ενέργειας, το οποίο αποτελεί συνέχεια του διεξαγόμενου προγράμματος πλαισίου (1998-2002) στον τομέα αυτόν, με σεβασμό στην αειφόρο ανάπτυξη, στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού, στην αποτελεσματική χρήση της ενέργειας και με παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μεταξύ άλλων πτυχών·

– συνιστά την αύξηση των κονδυλίων του προϋπολογισμού υπέρ αυτού του προγράμματος, αν και σε επίπεδο που είναι ακόμα απολύτως ανεπαρκές (από 190 εκατ. σε 200 εκατ. ευρώ), δεδομένης της στρατηγικής σημασίας των τομέων που καλύπτονται: αποτελεσματική και ορθολογική χρήση της ενέργειας· νέες και ανανεώσιμες μορφές ενέργειας· ενεργειακές πτυχές των μεταφορών και της διεθνούς συνεργασίας, ιδίως με τις αναπτυσσόμενες χώρες·

– καλεί να επιτευχθεί η κατάλληλη ισορροπία μεταξύ της παρακολούθησης της υλοποίησης του προγράμματος, αφενός, και της ανάγκης να εξασφαλισθεί η πλήρης απορρόφηση των πόρων, αφετέρου, και προτείνει τη διευκόλυνση της πρόσβασης στους υποψηφίους.

Όσον αφορά το ζήτημα της δημιουργίας της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Ευφυούς Ενέργειας, πιστεύουμε ότι το ζήτημα είναι κυρίως πολιτικό και αφορά την ύπαρξη ή την απουσία αποτελεσματικών πολιτικών για την έρευνα και την προώθηση μορφών ενέργειας που είναι φιλικές προς το περιβάλλον και οικονομικά συμφέρουσες.

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Συμφωνώ γενικά με την έκθεση, αν και πιστεύω ότι δεν έχει ακόμα αποδειχτεί η ανάγκη να δημιουργηθεί μια Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Ευφυούς Ενέργειας – μία από τις λύσεις που πρότεινε η εισηγήτρια για την αύξηση της αποτελεσματικής χρήσης της ενέργειας και της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η δημιουργία ενός ακόμα γραφειοκρατικού φορέα δεν εγγυάται τη βέλτιστη χρήση των πόρων, ενώ, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, θα πρέπει πρώτα να εξετάσουμε τη δυνατότητα της προώθησης της αλληλοενημέρωσης των κρατών μελών και της υιοθέτησης των ορθών πρακτικών, χωρίς να αποδυναμώσουμε τις εθνικές νομοθεσίες ή να δημιουργήσουμε τεχνητά σχήματα που θα έρθουν σε σύγκρουση με αυτές.

Παρά αυτήν τη διαφορά απόψεων ως προς τη μέθοδο, συμμερίζομαι τις ανησυχίες της εισηγήτριας σχετικά με το περιβάλλον και την αποτελεσματική χρήση της ενέργειας, καθώς και την πεποίθησή της ότι, χωρίς τη συμμετοχή των τοπικών και εθνικών φορέων, δεν θα εφαρμοστούν σωστά τα προτεινόμενα μέτρα.

Ομοίως, εξαιρετικά εναργές είναι το ενδιαφέρον και η ιδιαίτερη φροντίδα που δείχνει η εισηγήτρια προς τις υποψήφιες χώρες και τις αλλαγές που θα πρέπει να πραγματοποιήσουν όταν προσχωρήσουν στην Ένωση.

- Έκθεση Glante (A5-0138/2003)

  Adam (PSE), γραπτώς. – (EN) Συνολικά, οι τροπολογίες που ενέκρινε η Επιτροπή Βιομηχανίας, Εξωτερικού Εμπορίου, Έρευνας και Ενέργειας στις 23 Απριλίου δεν επιφέρουν βελτιώσεις στο κείμενο της Επιτροπής. Οι τροπολογίες οδήγησαν σε μια υπερβολικά πολύπλοκη πρόταση, η οποία θα ήταν πολύ περισσότερο επιβλαβής από ό,τι η αρχική πρόταση της Επιτροπής για τις εν γένει μεγάλες βιομηχανικές μονάδες συνδυασμένης παραγωγής θερμότητας και ηλεκτρισμού (CHP), οι οποίες αποτελούν το κύριο συμφέρον του ΗΒ.

Οι τροπολογίες αυτές εν τω συνόλω βασίζονται στην υπόθεση ότι “σε σύγκριση με τη μη συνδυασμένη παραγωγή ρεύματος και θερμότητας, κάθε διαδικασία συμπαραγωγής με βαθμό απόδοσης τουλάχιστον 80% οδηγεί σε σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας, και συνεπώς μπορεί να θεωρηθεί αποδοτική”. Δεν αληθεύει ότι είναι αμφισβητήσιμη η υπόθεση ότι ένας βαθμός απόδοσης της τάξεως του 80% θα εξασφαλίσει σημαντική εξοικονόμηση ενέργειας. Διάφορα προγράμματα με την ίδια συνολική απόδοση δεν οδηγούν απαραίτητα στη μέγιστη εξοικονόμηση καυσίμων ούτε αντικαθιστούν στο μέγιστο τις εκπομπές CO2. Είναι σημαντικό να δώσουμε μεγαλύτερη αξία στην ηλεκτρική απόδοση παρά στη θερμική απόδοση, πράγμα που δεν κάνει η έκθεση όπως κατατέθηκε.

Συνολικά, η προσέγγιση είναι υπερβολικά ακαδημαϊκή και δεν λαμβάνει πολύ υπόψη τις πρακτικές δυσκολίες της εφαρμογής της προσέγγισης σε βιομηχανικές τοποθεσίες – ορισμένες από τις οποίες είναι ιδιαίτερα πολύπλοκες. Η έγκριση της πρότασης θα έβλαπτε σημαντικά τις προοπτικές της συνδυασμένης παραγωγής ενέργειας στο ΗΒ.

(Η αιτιολόγηση ψήφου συντομεύτηκε κατ’ εφαρμογή του άρθρου 137, παράγραφος 1, του Κανονισμού)

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Συμμερίζομαι τις ανησυχίες του εισηγητή όσον αφορά την ανάγκη προαγωγής της λελογισμένης χρήσης ενέργειας και τη στρατηγική προτίμηση για μορφές ενέργειας που δεν ρυπαίνουν. Πράγματι, εκτός από τη μείωση των εκπομπών CO2 στην οποία θα οδηγήσει, η αποκεντρωμένη φύση της συνδυασμένης παραγωγής ενέργειας παρεμποδίζει γενικά την κατασκευή μεγάλων μονάδων παραγωγής ενέργειας, και επομένως μειώνει τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των υποδομών τους και των γραμμών μεταφοράς τους.

Έχει γίνει σαφές από τη συζήτηση για το θέμα αυτό ότι δεν πρόκειται βασικά για πολιτικό ζήτημα αλλά μάλλον για τεχνικό. Για τον λόγο αυτόν, εκτός από τον αναμενόμενο διχασμό μεταξύ δεξιάς και αριστεράς, είδαμε τις διάφορες προσεγγίσεις που η Βόρεια και η Νότια Ευρώπη υιοθετούν στο πρόβλημα αυτό, εξαιτίας των διαφορών στις κλιματολογικές συνθήκες. Αυτές οι διαφορές πρέπει να ληφθούν υπόψη, καθώς θα πρέπει να εξετάσουμε κατά πόσον είναι εφικτή η απαίτηση να παρουσιάσουν τα κράτη μέλη λεπτομερείς εκθέσεις για το εθνικό δυναμικό τους.

Παρά την αντίληψη ότι ορισμένες διαδικασίες και τεχνικοί ορισμοί όσον αφορά τη χρήση της συνδυασμένης παραγωγής ενέργειας παραμένουν αντιφατικοί, πιστεύω ότι οι αρχές που διέπουν την κατάρτιση αυτής της έκθεσης είναι γενικά ορθές, και συμφωνώ με τη συμβιβαστική προσέγγιση που προέκυψε από το έργο που συντελέστηκε στην Επιτροπή.

Ψήφισα, συνεπώς, υπέρ της έκθεσης.

- Έκθεση Nicholson (A5-0129/2003)

  Foster (PPE-DE), γραπτώς. – (EN) Παρόλο που δεν υπάρχουν στοιχεία που να αποδεικνύουν ότι οι αεροπορικές εταιρείες λειτουργούν χωρίς την κατάλληλη ασφάλιση, συμφωνούμε ότι το να καταστήσουμε πιο διαφανείς τις απαιτήσεις αποτελεί θετικό βήμα.

Ωστόσο, το αν θα εξακολουθήσουμε να στηρίζουμε το σχέδιο κανονισμού θα εξαρτηθεί από το αν η Επιτροπή θα ασχοληθεί με τους μείζονες προβληματισμούς που έθιξε ο εισηγητής κατά την ομιλία του εχθές το βράδυ.

Ειδικότερα, η Επιτροπή πρέπει να αποσαφηνίσει τον τρόπο με τον οποίον οι κανόνες που σχετίζονται με την εκτέλεση πτήσεων θα εφαρμοστούν στην πράξη. Οι απαντήσεις που δόθηκαν στην επιτροπή σχετικά με αυτό το θέμα δείχνουν ότι το πρόβλημα αυτό δεν έχει εξεταστεί εις βάθος όπως θα έπρεπε. Δεν μπορούμε να στηρίξουμε ένα σχέδιο κανονισμού το οποίο δεν μπορεί να εφαρμοστεί σωστά και με συνέπεια, και για τον λόγο αυτόν, εάν η Επιτροπή δεν μπορεί να δώσει ικανοποιητικές απαντήσεις σχετικά με το πώς θα ισχύσει η νομοθεσία στα αεροσκάφη που εκτρέπονται στον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο κάτω από απρόβλεπτες συνθήκες ή σχετικά με το πώς θα αποκτήσει ο κλάδος κάλυψη σε περίπτωση πολέμου ή τρομοκρατίας, δεν θα μπορέσουμε να συνεχίσουμε να στηρίζουμε τις προτάσεις.

Τέλος, πρέπει να επιμείνουμε ώστε η Επιτροπή να μας παράσχει πλήρη αξιολόγηση των επιπτώσεων στις επιχειρήσεις, προτού η έκθεση επανέλθει για τη δεύτερη ανάγνωση. Το Κοινοβούλιο δεν μπορεί να νομοθετήσει, εάν δεν γνωρίζει τις επιπτώσεις που θα έχουν τα μέτρα που πρόκειται να λάβει στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και στον ευαίσθητο κλάδο της αεροπορίας.

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Συμφωνώ με τον εισηγητή σχετικά με την ανάγκη έγκρισης ενός κανονισμού για τις απαιτήσεις ασφάλισης των αερομεταφορέων και των επιχειρήσεων εκμετάλλευσης αεροσκαφών, παρέχοντας έτσι μεγαλύτερη προστασία στους χρήστες αυτού του τρόπου μεταφοράς και επεκτείνοντας αυτήν την προστασία σε όλους τους χρήστες. Συμμερίζομαι επίσης την ανησυχία του εισηγητή σχετικά με την εφαρμογή της αρχής της ισότητας, και επιδοκιμάζω τη λύση που προτείνει –η οποία προβλέπει διαφορετική μεταχείριση για τους μικρούς και τους μεγάλους αερομεταφορείς– χωρίς την οποία τα μέτρα αυτά θα μπορούσαν να επιτρέψουν στην πράξη να μετατραπεί κρυφά αυτή η ειδική αγορά σε ολιγοπώλιο, εξαιτίας του υπερβολικού βάρους των απαιτήσεων ασφάλισης.

Παρά το ότι συμφωνώ ως προς την ουσία, γεγονός που με οδήγησε να ψηφίσω υπέρ της έκθεσης, δεν μπορώ να κρύψω της αμφιβολίες μου για το κατά πόσον είναι εφικτά ορισμένα από τα μέτρα που υποστηρίζονται, για παράδειγμα, η παρακολούθηση της εγκυρότητας των αδειών εκμετάλλευσης ή των πιστοποιητικών αερομεταφορέα, πράγμα που θα καθιστούσε αναγκαία την παρακολούθηση της συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις που καθορίζονται συνεχώς.

- Έκθεση Corbett (A5-0128/2003)

  Berthu (NI), γραπτώς. – (FR) Η πρόταση απόφασης για τις εκτελεστικές αρμοδιότητες που ανατίθενται στην Επιτροπή από το Συμβούλιο –την οποία κατήρτισε η ίδια η Επιτροπή– συμβαδίζει με τις επιθυμίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που μόλις προ ολίγου ενέκρινε θερμώς την πρόταση. Πράγματι, το Κοινοβούλιο επιθυμεί εδώ και πολύ καιρό να αποκτήσει, επί ίσοις όροις με το Συμβούλιο, το δικαίωμα ελέγχου των εκτελεστικών μέτρων, τουλάχιστον όσον αφορά τα κείμενα που εγκρίνονται με συναπόφαση.

Η φιλοδοξία αυτή μπορεί να προκαλέσει έκπληξη, διότι σε πολλές κοινοβουλευτικές δημοκρατίες, συμπεριλαμβανομένης της Γαλλίας, η αιρετή συνέλευση δεν ελέγχει λεπτομερώς τα εκτελεστικά μέτρα των νόμων, αλλά απλώς, εφόσον συντρέχει λόγος, αμφισβητεί την αρμοδιότητα της κυβέρνησης. Ίσως όμως η στάση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, που υπαγορεύεται κυρίως από την επιθυμία συναγωνισμού με το Συμβούλιο, να αποκαλύπτει, εν αγνοία του, κάτι εντελώς διαφορετικό: ότι η Επιτροπή δεν είναι πραγματική κυβέρνηση και ότι το ίδιο το Κοινοβούλιο δεν είναι πραγματικό κοινοβούλιο.

Σήμερα, μετά από κάποιες προόδους που προηγήθηκαν, ιδιαίτερα το 1999, η Επιτροπή επιθυμεί να ωθήσει τη διαδικασία στη φυσική της κατάληξη και να πιέσει το Συμβούλιο να δώσει στο Κοινοβούλιο πλήρως ίσο έλεγχο. Της διαφεύγει μόνο κάτι: η ισότητα αυτή δεν προβλέπεται από το άρθρο 202 της Συνθήκης, που παρέχει την εξουσία κυρίως στο Συμβούλιο. Για τον λόγο αυτόν, ψηφίσαμε κατά της πρότασης.

- Έκθεση Sacconi (A5-0123/2003)

  Bernié (EDD), γραπτώς. – (FR) Ψηφίσαμε με κάποιες επιφυλάξεις υπέρ της έκθεσης Sacconi σχετικά με τις περιβαλλοντικές συμφωνίες σε κοινοτικό επίπεδο, η οποία προβλέπει ένα νέο μέσο για την απλούστευση και την επίσπευση της νομοθετικής εργασίας σε ευρωπαϊκό επίπεδο: τις εθελοντικές συμφωνίες.

Οι συμφωνίες αυτές, ως μέρος του έκτου κοινοτικού προγράμματος δράσης για το περιβάλλον, μπορούν να λάβουν δύο μορφές: την αυτορρύθμιση και την από κοινού ρύθμιση. Σε αντίθεση με τον εισηγητή, δεν κρίνουμε πρόσφορο να ευνοηθεί η από κοινού ρύθμιση. Δεν διαθέτει μεγαλύτερη αξία από την αυτορρύθμιση. Η θέση της Επιτροπής δεν είναι να εμφανίζεται ως κριτής και να κρίνεται σε σχέση με τις προϋποθέσεις για την σύναψη αυτών των συμφωνιών.

Επιπλέον, οι εθελοντικές συμφωνίες δεν πρέπει να θεωρούνται όργανα που συμπληρώνουν το υφιστάμενο κοινοτικό νομοθετικό οπλοστάσιο. Οι εθελοντικές συμφωνίες είναι ευέλικτες συμφωνίες που κατέχουν ιδιάζουσα θέση στο φάσμα των νομοθετικών πράξεων. Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι η πρωτοβουλία της Επιτροπής έχει λάβει τη μορφή μη δεσμευτικής ανακοίνωσης. Ελπίζουμε η Επιτροπή να συνεχίσει σε αυτήν την οδό.

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Ψήφισα υπέρ αυτής της έκθεσης, η οποία πιστεύω ότι είναι ισορροπημένη και προάγει την αύξηση της περιβαλλοντικής προστασίας. Χαιρετίζω ειδικότερα την ανησυχία που εκφράζει σχετικά με την εφαρμοσιμότητα των μηχανισμών που προβλέπονται. Πράγματι, από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, η Ένωση έχει δεσμευθεί να συμπεριλάβει την περιβαλλοντική προστασία σε όλες τις πολιτικές της.

Προκειμένου να προστατεύσουμε το περιβάλλον και να διαφυλάξουμε τη βιοποικιλότητα, πρέπει να έχουμε τη συνεργασία όλων των οικονομικών φορέων διότι, όπως συμπεραίνει επίσης η έκθεση, σήμερα “οι πηγές περιβαλλοντικής ρύπανσης δεν εστιάζονται πλέον σε βιομηχανικές εγκαταστάσεις αλλά εξαρτώνται από πολυάριθμες οικονομικές δραστηριότητες και τη συμπεριφορά των καταναλωτών”, πράγμα που σημαίνει ότι απαιτείται μια νέα, δημιουργικότερη προσέγγιση προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι για ένα υψηλό επίπεδο περιβαλλοντικής προστασίας, στόχοι που είναι τόσο φιλόδοξοι όσο και σημαντικοί. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κινήθηκε, με την πρότασή της, σε αυτήν την κατεύθυνση όπως και ο εισηγητής με τις προτάσεις του. Οι μηχανισμοί για την αυτορρύθμιση των φορέων εκμετάλλευσης και την από κοινού ρύθμιση, σε κάποιου είδους συντονισμό μεταξύ των δημοσίων αρχών είναι, φυσικά, πεδία που αξίζει να διερευνηθούν.

Επιπλέον, ο καθορισμός αντικειμενικών σκοπών και πρακτικών στόχων και η εξέταση στην πράξη ενός περισσότερο απλοποιημένου και λειτουργικού νομοθετικού πλαισίου το οποίο θα είναι άμεσα κατανοητό σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, θα οδηγήσει σαφώς σε μεγαλύτερη ευαισθητοποίηση και σε αποτελεσματικότερη προστασία του περιβάλλοντος.

- Έκθεση Miranda (A5-0124/2003)

  Ribeiro e Castro (UEN), γραπτώς. – (PT) Η έκθεση αυτή έρχεται σε μια κρίσιμη, για να μην πούμε εξαιρετικά δύσκολη στιγμή στην ιστορία της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ: το αποτέλεσμα της συνεδρίασης που είχε προγραμματιστεί για τον Νοέμβριο του 2002 στις Βρυξέλλες ακυρώνεται εξαιτίας των διαφωνιών μεταξύ των εκπροσώπων των χωρών ΑΚΕ και των βουλευτών του ΕΚ όσον αφορά το τι θα γίνει με τους απεσταλμένους αντιπροσώπους της κυβέρνησης της Ζιμπάμπουε, παρά την απαγόρευση εισόδου που επιβλήθηκε σε αυτούς. Το κείμενο που εγκρίθηκε τελικά στην επιτροπή προτιμά να τονίζει ότι εν μέρει η κρίση δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητα του APP (και αφορά ειδικά τη συνέπεια και την ιεραρχία των αποφάσεων που λαμβάνουν το Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο), και χαιρετίζει την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ των δύο μερών, όπως δείχνει το γεγονός ότι η συνεδρίαση του Μαρτίου πραγματοποιήθηκε στην Μπραζαβίλ υπό ευνοϊκές συνθήκες καθώς και το θετικό αποτέλεσμα που επιτεύχθηκε. Συμφωνώ με την ερμηνεία αυτή και είχα αρχικά σκοπό να ψηφίσω υπέρ της έκθεσης. Ωστόσο, το γεγονός ότι η Ολομέλεια απέρριψε τις προτάσεις τροπολογιών που κατέθεσε η Ομάδα ΕΕΕ, η οποία προσπάθησε να διορθώσει μια σοβαρή αδικία και διάκριση στη σύνθεση και τη λειτουργία των μόνιμων οργάνων του APP, με οδήγησε να απόσχω από την τελική ψηφοφορία.

  Πρόεδρος. – Οι αιτιολογήσεις ψήφου έληξαν.

(Η συνεδρίαση διακόπτεται στις 12.35 και συνεχίζεται στις 15.00).

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. FRIEDRICH
Αντιπροέδρου⁽¹⁾

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη δήλωση του Συμβουλίου σχετικά με το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS).

  Στεφανής, Συμβούλιο. – Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, με μεγάλη ικανοποίηση βρίσκομαι σήμερα μαζί σας για να σας παρουσιάσω τα έως τώρα αποτελέσματα των εργασιών του Συμβουλίου αναφορικά με το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο.

Όπως γνωρίζετε, η Προεδρία συγκάλεσε εκτάκτως το Συμβούλιο στις 6 Μαΐου προκειμένου να εξετάσει το σοβαρό αυτό θέμα που, εκτός από τις αυτονόητες και σημαντικές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και την οικονομία, δημιουργεί εύλογες ανησυχίες στους πολίτες, που εντείνονται πολλές φορές και από τον τρόπο που παρουσιάζεται το θέμα στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

Πριν σας ενημερώσω για τα αποτελέσματα του Συμβουλίου, επιτρέψτε μου να προβώ σε ένα προκαταρκτικό σχόλιο. Η περίπτωση του σοβαρού οξέως αναπνευστικού συνδρόμου δείχνει ακόμα μια φορά ότι οι μεταδοτικές ασθένειες, όπως και πολλά άλλα προβλήματα που άπτονται του τομέα της δημόσιας υγείας, αναφέρω σαν άλλο παράδειγμα τη βιοτρομοκρατία, ξεπερνούν κατά πολύ το επίπεδο των κρατών μελών και συνιστούν την ανάγκη θεσμικών τροποποιήσεων που θα αναδείξουν την προστασία της υγείας ως βασική προτεραιότητα της ενιαίας Ευρώπης. Αυτή η προοπτική θα διευκολύνει ακόμα περισσότερο το συντονισμό αναφορικά με την πρόληψη, τον έλεγχο και την έγκαιρη παρέμβαση για την αντιμετώπιση των ασθενειών, τόσο στην Κοινότητα όσο και διεθνώς.

Επιτρέψτε μου να υπενθυμίσω ότι η υγεία δεν κατέχει ακόμη τη θέση που της αρμόζει στο κοινοτικό επίπεδο. Είμαι πεπεισμένος, κύριε Πρόεδρε, ότι η Ευρώπη είναι ο καλύτερος τρόπος για να προωθήσουμε σε κάθε μια από τις χώρες μας φιλόδοξες πολιτικές στον τομέα της δημόσιας υγείας, και ιδιαίτερα αναφορικά με την πρόληψη και τον έλεγχο των ασθενειών. Στη σημερινή Ευρώπη, αλλά ιδιαίτερα σ’ αυτή που προκύπτει με τη διεύρυνση, η υγεία πρέπει να κερδίσει μια σταθερή και δυνατή νομική βάση, που θα επιτρέπει άμεσες, συντονισμένες, επιστημονικά αξιόπιστες και αποτελεσματικές παρεμβάσεις.

Θα ήθελα τώρα να σας ενημερώσω αναφορικά με τα αποτελέσματα των εργασιών του έκτακτου Συμβουλίου. Υπενθυμίζω ότι στο Συμβούλιο της 6ης Μαΐου συμμετείχαν για πρώτη φορά οι Υπουργοί Υγείας των υπό προσχώρηση χωρών, καθώς επίσης και η κυρία Brundtland, Γενική Διευθύντρια του ΠΟΥ, προκειμένου να μας ενημερώσει για τις τρέχουσες εξελίξεις ως προς την άτυπη πνευμονία παγκοσμίως.

Ως προς την επιστημονική επιδημιολογική πλευρά του προβλήματος, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες των διεθνών οργανισμών, συνοπτικά γνωρίζουμε ότι η αιτία του συνδρόμου είναι ένας μη αναγνωρισμένος μέχρι την πρόσφατη εμφάνισή του ιός που ανήκει στην κατηγορία των κορονοϊών. Η μοριακή ταυτοποίησή του πραγματοποιήθηκε σε βραχύτατο χρονικό διάστημα, αν λάβει κανείς υπόψη του το πόσο χρόνος χρειάσθηκε για να ταυτοποιηθεί ο ιός HIV του AIDS. Παρά την ταυτοποίησή του, δεν γνωρίζουμε ακόμα ακριβώς τη φυσική του ιστορία, όπως εξακολουθούμε να μην έχουμε στη διάθεσή μας ειδικά αντιϊκά φάρμακα για τη θεραπεία, ούτε βρισκόμαστε κοντά στην παρασκευή εμβολίου για την πρόληψή του.

Ως προς τον τρόπο μετάδοσης, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις ότι μεταδίδεται με τη στενή επαφή, κατά πάσα πιθανότητα μέσω σταγονιδίων. Δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα εμπορεύματα που φθάνουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τις μολυσμένες από τον ιό περιοχές αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια υγεία.

Αναφορικά με την επιδημιολογία, τα επιβεβαιωμένα ή εικαζόμενα κρούσματα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι περιορισμένα και οι ασθενείς έχουν απομονωθεί και νοσηλευθεί αποτελεσματικά. Έτσι, έχει αποφευχθεί έως σήμερα η περαιτέρω εξάπλωση της μόλυνσης και, το κυριότερο, δεν έχουμε κανένα θανατηφόρο κρούσμα. Το Συμβούλιο διεξήγαγε πλήρη και εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων με την κυρία Brundtland και σημείωσε ότι η Γενική Συνέλευση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που συνέρχεται την ερχόμενη εβδομάδα θα αποτελέσει εξαιρετική ευκαιρία για να επανεκτιμηθεί η επικρατούσα κατάσταση παγκοσμίως και να αξιολογηθούν οι προσπάθειες για την αντιμετώπισή της.

Σχετικά με τα μέτρα της Κοινότητας για την αντιμετώπιση του προβλήματος, υπενθυμίζω κατ’ αρχάς ότι η εφαρμογή μέτρων προστασίας της υγείας υπάγεται στις αρμοδιότητες των αρχών των κρατών μελών. Στο κοινοτικό επίπεδο λειτουργεί ήδη ένα δίκτυο για την επιδημιολογική παρακολούθηση και τον έλεγχο των μεταδοτικών ασθενειών, το οποίο και είναι αρμόδιο για το συντονισμό των μέτρων. Το δίκτυο αποδείχθηκε αποτελεσματικό μέσο για την ανταλλαγή πληροφοριών, στην οποία συμμετείχαν πλήρως και οι υπό προσχώρηση χώρες. Το Συμβούλιο επικύρωσε τις κατευθυντήριες γραμμές που συμφωνήθηκαν στις 10 Απριλίου 2003 από την επιτροπή του δικτύου επιτήρησης, τις οποίες και συνοψίζω:

- ταχεία ανίχνευση όλων των εικαζομένων κρουσμάτων μέσω καλής παρακολούθησης,

- προστασία όσων ατόμων εκτίθενται σε κίνδυνο μόλυνσης μέσω αποτελεσματικής απομόνωσής τους σε νοσοκομεία, με ιδιαίτερη έμφαση στη λήψη μέτρων προστασίας του νοσηλευτικού προσωπικού,

- ιδιαίτερη εστίαση των μέτρων στα αεροπορικά ταξίδια, τα οποία έχουν απ’ ό,τι φαίνεται σημαντική συμβολή στην εξάπλωση του συνδρόμου, κυρίως μέσω τυποποιημένης εξέτασης των επιβατών που αναχωρούν από τις πληγείσες περιοχές, μέσω συμβουλών που παρέχονται στους επιβάτες μέσα στα αεροσκάφη και, τέλος, μέσω ενημέρωσής τους στους αερολιμένες αφίξεων. Αυτά τα μέτρα πρέπει να εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη μέλη.

Ως προς τις μελλοντικές δράσεις: το Συμβούλιο αποφάσισε ότι η δράση της Κοινότητας και οι προσπάθειες που καταβάλλονται μέσω του δικτύου παρακολούθησης των μεταδοτικών νόσων και του νέου προγράμματος στον τομέα της δημόσιας υγείας πρέπει να συνεχιστούν. Πρέπει να συνεχιστεί επίσης η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, της Επιτροπής και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την περιστολή και τελικά την ανάσχεση της άτυπης αυτής πνευμονίας.

Η συνεργασία αυτή πρέπει να αποβλέπει κυρίως στην παροχή αρωγής στις πληγείσες περιοχές και την ανάπτυξη δοκιμών διάγνωσης για την προώθηση της έρευνας για την παρασκευή εμβολίων και τη διάθεσή τους σε επαρκείς ποσότητες.

Το Συμβούλιο προέτρεψε επίσης τα κράτη μέλη και τις υπό προσχώρηση χώρες να εφαρμόσουν πλήρως όλες τις κατευθυντήριες γραμμές του δικτύου παρακολούθησης, να συμβάλουν ενεργώς στη σύσταση μιας ειδικής ομάδας εμπειρογνωμόνων για το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο, υπό την επιτροπή του δικτύου παρακολούθησης, και να παράσχουν στην Επιτροπή όλες τις πληροφορίες ως τις 15 Μαΐου αναφορικά με τα μέτρα που ελήφθησαν για την αντιμετώπιση του συνδρόμου. Σημειώνω, τέλος, ότι καλέσαμε την Επιτροπή να συνεχίσει το συντονισμό των δράσεων των κρατών μελών και να αναθεωρεί τακτικά τις κατευθυντήριες γραμμές του δικτύου επιτήρησης.

Το Συμβούλιο θα επανεξετάσει την κατάσταση και τις εξελίξεις κατά τη σύνοδό του στις 2 Ιουνίου, κατά την οποία η Επιτροπή θα υποβάλει έκθεση σχετικά με τα μέτρα που έχουν λάβει τα κράτη μέλη. Με βάση αυτήν την έκθεση, αν κριθεί απαραίτητο, το Συμβούλιο θα προβεί σε περαιτέρω δράσεις. Επίσης, υποστηρίζει την πρόθεση της Επιτροπής να παρουσιάσει το πρώτο σχέδιο πρότασης για την ίδρυση ενός ευρωπαϊκού κέντρου για την πρόληψη και τον έλεγχο των ασθενειών.

Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι βουλευτές, περιορίστηκα στη συνοπτική αυτή παρουσίαση των εργασιών του Συμβουλίου και είμαι στη διάθεσή σας για να απαντήσω στις ερωτήσεις σας.

  Τρακατέλλης (PPE-DE). – Κύριε Πρόεδρε, η σημερινή δεύτερη συζήτηση για το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο είναι εξαιρετικά επίκαιρη, θα έλεγα, για μία ακόμη φορά, διότι βλέπουμε ότι έχουμε καθημερινώς νέα κρούσματα και άτομα τα οποία πεθαίνουν από αυτό το σύνδρομο. Αυτό που ενδιαφέρει, το ανέφερε και ο κ. Υπουργός, είναι τα άμεσα μέτρα που πρέπει να πάρουμε για την προστασία του πληθυσμού. Μας ανέφερε ορισμένα από αυτά τα άμεσα μέτρα, αλλά το κυριότερο είναι ποια θα είναι τα επόμενα βήματα για την αντιμετώπιση αυτών των νοσημάτων, τα οποία έχουν σημαντικές κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, και τούτο διότι με την κινητικότητα που παρατηρείται σήμερα εκατομμύρια άνθρωποι ταξιδεύουν σε όλα τα μέρη του πλανήτη και έχει δοθεί μια τεράστια δυναμική στα λοιμώδη νοσήματα. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί το σύνδρομο SARS του οποίου κρούσματα έχουμε από την Κίνα, όπου είναι η αρχική του εστία, έως απόμακρα σημεία σε σχέση με την αρχική εστία.

Το δεύτερο σημαντικό θέμα είναι ότι έχουμε ξαφνικές επιδημίες νέων νοσημάτων. Τα τελευταία 20 χρόνια έχουν αναφερθεί 30 νέα λοιμώδη νοσήματα ή παραλλαγές παλαιών λόγω μεταλλάξεως ιών. Έχουμε ακόμη παλιές ασθένειες οι οποίες αναζωπυρώνονται, όπως είναι η φυματίωση. Γίνεται και λόγος για μια πανδημία που περιμένουμε, μία έξαρση της ινφλουέντσας. Επομένως χρειάζεται συνεχής εγρήγορση και παρακολούθηση αλλά και εξεύρεση συντονισμένου τρόπου απάντησης στις απειλές κατά της υγείας.

Πολύ σωστά τόνισε ο Υπουργός ότι υπάρχει αυτό το δίκτυο, το οποίο είχαμε θεσπίσει με την απόφαση 2119 του 1998, για την παρακολούθηση των λοιμωδών νόσων αλλά δυστυχώς, κύριε Υπουργέ, αυτό το δίκτυο δεν επαρκεί για την οργανωμένη και συντονισμένη αντιμετώπιση αυτών των απειλών κατά της υγείας. Θα συμφωνήσω μαζί σας ότι θα πρέπει να πιέσετε, ώστε να ιδρυθεί σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής ένα κέντρο παρακολούθησης, όπως υπάρχει και στις Ηνωμένες Πολιτείες, το οποίο θα πρέπει να υπάρχει σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και να συντονίζει τα διάφορα εθνικά κέντρα, διότι βέβαια είναι ευθύνη των κρατών μελών, αλλά επίσης θα συντονίζει και εργαστήρια αναφοράς, ώστε να μπορούμε να έχουμε μια ταχύτατη, συντονισμένη απάντηση στα θέματα των λοιμωδών νοσημάτων αλλά ακόμα και της βιοτρομοκρατίας όπως είναι οι απειλές με ιούς ή με σπόρους βακτηριδίων.

Επίσης πολύ σωστά είπατε ότι η δημόσια υγεία θα πρέπει να λάβει τη δέουσα θέση της στις νέες Συνθήκες της Ευρώπης. Λυπούμαι που θα πω ότι μέχρι στιγμής η Συντακτική Συνέλευση δεν μας έχει δώσει αυτό το μήνυμα και αυτήν τη θέση. Πολύ σωστά το είπατε. Πρέπει, όπως το περιβάλλον έχει μία περίοπτη θέση στις Συνθήκες, να έχει και η δημόσια υγεία. Άλλο είναι οι υπηρεσίες υγείας, που είναι θέμα επικουρικότητας, και άλλο είναι η προστασία της δημόσιας υγείας, διότι όπως ξέρετε, οι ιοί και τα διάφορα νοσήματα και η βιοτρομοκρατία δεν γνωρίζουν σύνορα και μπορεί να περνάνε από κράτος σε κράτος, από κράτος μέλος σε κράτος μέλος και θα πρέπει να είμαστε σε θέση να απαντήσουμε συντονισμένα. Για να το κάνουμε αυτό, θα πρέπει να έχουμε τη δημόσια υγεία σε περίοπτη θέση στη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα συμφωνήσω λοιπόν μαζί σας και θα σας παρακαλέσω να πιέσετε τους άλλους υπουργούς, ώστε να γίνει δεκτή η ίδρυση αυτού του κέντρου μεταδόσεως λοιμωδών νοσημάτων και ελέγχου σε ευρωπαϊκό επίπεδο και να πιέσουμε και τη Συντακτική Συνέλευση και το Συμβούλιο, ώστε η δημόσια υγεία να λάβει περίοπτη θέση στο νέο Σύνταγμα της Ευρώπης.

  Roth-Behrendt (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για την ενημέρωση εκ μέρους του Συμβουλίου και γνωρίζω καλά ότι οι αγγελιοφόροι, ή αυτοί που φέρνουν κακές ειδήσεις, δεν πρέπει να πυροβολούνται, και γι’ αυτό δεν έχω κάτι τέτοιοι κατά νου. Παρόλα αυτά, ομολογώ ότι θεωρώ τα αποτελέσματα αυτής της έκτακτης συνεδρίασης του Συμβουλίου πολύ απογοητευτικά, αν σκεφτούμε ότι το μόνο που έχουμε όσον αφορά το SARS είναι ερωτήματα. Πρόκειται για έναν άγνωστο ιό. Δεν γνωρίζουμε πραγματικά ποιες είναι οι οδοί της μετάδοσης. Δεν γνωρίζουμε κανένα μέσο θεραπείας και δεν γνωρίζουμε πραγματικά τίποτα για το ποσοστό θνησιμότητας. Υπάρχουν τόσο πολλά ζητήματα που η συζήτηση για ένα κέντρο μας αποσπά απλώς από την ουσία. Μπορεί να το συζητήσω μετά χαράς σε έξι μήνες, αλλά αυτήν τη στιγμή αποτελεί μια ενέργεια που συγκαλύπτει το πραγματικό πρόβλημα και το τι χρειάζεται πραγματικά να γίνει.

Αισθάνομαι ακριβώς το ίδιο όταν ακούω ότι τα κράτη μέλη είχαν μια εποικοδομητική ανταλλαγή απόψεων και είναι υπεύθυνα για τη λήψη προληπτικών μέτρων. Είναι κάτι που πρέπει να αλλάξουμε. Είναι επιτέλους καιρός να υπάρξει μια κοινοτική αρμοδιότητα για την πολιτική για την υγεία, και εννοώ στη Συνθήκη. Αν δεν αναγνωρίσουμε αυτήν την ανάγκη τώρα, δεν ξέρω πότε θα το κάνουμε. Έπρεπε να το είχαμε συνειδητοποιήσει ήδη από την εποχή της ΣΕΒ. Πολλά από αυτά που ακούω σήμερα και άκουσα στο παρελθόν μου φαίνονται οικεία: ο οικονομικός αντίκτυπος – το ίδιο είπαμε και στην κρίση της ΣΕΒ. Στα πρακτικά αναφέρεται να μην μιλάμε δυνατά για τους κινδύνους της ΣΕΒ, διότι ένας Θεός ξέρει τι οικονομικές συνέπειες θα έχει. Τι συνέπειες είχε τελικά; Αυτό που θα ήθελα εγώ από το Συμβούλιο είναι να κάνει για μία φορά επιτέλους κάτι χρήσιμο. Παρεμπιπτόντως, θα ήθελα να δω και την Επιτροπή να κάνει το ίδιο.

Κυρία Schreyer, λυπάμαι που πρέπει να το πω σε εσάς· ξέρω ότι δεν είστε υπεύθυνη για αυτό. Θα το επαναλάβω στον κ. Byrne, και όντως του έχω πει ήδη πολλά σε αυτό το Σώμα. Δεν είναι αποδεκτό να λέει ο κ. Byrne, ναι, η χρηματοδότηση για την έρευνα είναι δύσκολη, τα κονδύλια δεσμεύονται για μια τόσο μακρά χρονική περίοδο. Θα έπρεπε να έχει πάει κατευθείαν στην Επιτροπή και να πει: ελάτε τώρα, κάντε γρήγορα, αποδεσμεύστε πόρους από το πρόγραμμα πλαίσιο για την έρευνα, και κάντε το τώρα! Χρειαζόμαστε άμεσα χρήματα για την έρευνα, έτσι ώστε να μπορέσουν να προχωρήσουν τα πράγματα και να κινητοποιήσουμε όλους τους ερευνητές μας προκειμένου να διαπιστώσουμε για τι είδους ιό πρόκειται, αν είναι δυνατόν να τον θεραπεύσουμε και τι εμβόλια υπάρχουν διαθέσιμα. Τα κράτη μέλη θα έπρεπε να κάνουν ακριβώς το ίδιο. Όταν διασκορπίζονταν την προηγούμενη εβδομάδα μετά την έκτακτη συνεδρίαση του Συμβουλίου, περίμενα να πουν: καθένας από εμάς δεσμεύεται ότι θα βάλει άμεσα στο τραπέζι ένα ποσοστό x επί τοις εκατό ή τόσες εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ για την έρευνα.

Θα ήθελα να κάνω ακόμη μία μη αρεστή δήλωση: γιατί δεν μιλάμε για περιορισμό των ταξιδιών; Άλλες χώρες το κάνουν. Υπάρχουν χώρες που καθιέρωσαν περιορισμούς εισόδου. Γιατί δεν κάνουμε και εμείς το ίδιο; Γιατί τα αεροπλάνα της δικής μου γερμανικής αεροπορικής εταιρείας και άλλων εταιρειών ταξιδεύουν ακόμη παντού; Δεν γνωρίζουμε τίποτα για τους τρόπους μετάδοσης. Δεν έχουμε ιδέα για το ποια είναι η περίοδος επώασης. Είναι όπως νομίζουμε; Γιατί δεν κάνουμε μια ειλικρινή συζήτηση για την καραντίνα; Νομίζω ότι θα ήταν υπεύθυνο να κάνουμε κάτι τέτοιο, και νομίζω ότι αυτό που έκαναν τα κράτη μέλη καθώς και αυτό που έκανε η Επιτροπή είναι τόσο ανεπαρκές όσο και ανεύθυνο. Το καταγγέλλω εδώ και θα ήθελα εσείς –εννοώ εσείς που είστε υπεύθυνοι για το θέμα αυτό– να το αιτιολογήσετε στον λαό της Ευρώπης.

(Χειροκροτήματα)

  Maaten (ELDR). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Υπουργό για την εξήγησή του. Η συνεδρίαση του Συμβουλίου πραγματοποιήθηκε φυσικά σε μια στιγμή που οι διαδόσεις και οι υποθέσεις για το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο (SARS) έχουν λάβει τεράστιες διαστάσεις. Ο κίνδυνος της σύγχυσης και των παρανοήσεων σχετικά με την υψηλά μολυσματική νόσο αυξάνει με ανησυχητικό ρυθμό. Αυτήν τη στιγμή, ωστόσο, εξακολουθούμε να βλέπουμε διάφορα κράτη μέλη να δίνουν αντιφατικές ταξιδιωτικές οδηγίες για τις λεγόμενες πληγείσες περιοχές. Είναι καθήκον της Ευρωπαϊκής Ένωσης να προσπαθήσει να αποφύγει αυτού τους είδους τη σύγχυση και τις παρανοήσεις. Η χώρα μου, για παράδειγμα, εκδίδει μόνο αρνητικές ταξιδιωτικές οδηγίες για το Πεκίνο, το Χονγκ Κονγκ και την επαρχία Γκουανγκντόνγκ. Άλλα κράτη μέλη κάνουν το ίδιο για όλες τις πληγείσες περιοχές. Γιατί δεν υπάρχει σαφής ευρωπαϊκή γραμμή στο θέμα αυτό; Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όχι μόνο τα κράτη μέλη, πρέπει να αναλάβει δράση όσον αφορά αυτό το ζήτημα. Αυτό δεν αρκεί, ωστόσο, διότι το SARS είναι κατεξοχήν ένα πρόβλημα που δεν σέβεται εθνικά σύνορα και μας υπενθυμίζει ότι προβλήματα όπως αυτά μπορεί να προκύψουν και με άλλες μολυσματικές ασθένειες. Αν δούμε πόσο γρήγορα εξαπλώθηκε το SARS –ίσως όχι στην Ευρώπη ακόμα αλλά σίγουρα αλλού– πρέπει να αντλήσουμε κάποια διδάγματα από αυτό, και όχι μόνον όσον αφορά το SARS.

Το Συμβούλιο της 6ης Μαΐου ζήτησε από την Επιτροπή να συνεχίσει να συντονίζει τη δράση της ΕΕ όσον αφορά το SARS και να εξετάσει την ανάπτυξη ενός σχεδίου που θα αφορά τη γενική ετοιμότητα για τις μεταδοτικές ασθένειες και τις απειλές για τη δημόσια υγεία. Το Ευρωπαϊκό Κέντρο αναφέρθηκε ακόμη μία φορά. Ίσως αυτό να είναι αρκετό σε αυτό το σημείο. Ίσως το SARS να είναι όντως κάτι που δεν έχει μέχρι στιγμής εξαπλωθεί και να χρειάζονται αυστηρότερα μέτρα.

Τι θα κάναμε, ωστόσο, αν κάτι τέτοιο είχε ξεφύγει από τον έλεγχο; Υπάρχει το ενδεχόμενο να συμβεί. Μπορεί μάλιστα να έχει ήδη συμβεί. Δείτε την κατάσταση στο Τορόντο, το οποίο δεν είναι φυσικά μια αναπτυσσόμενη χώρα, αλλά μια πόλη με εξαιρετικά ποιοτικές ιατρικές υπηρεσίες στην οποία εμφανίστηκε ξαφνικά το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο. Αυτό θα μπορούσε να συμβεί και σε εμάς. Τι θα κάναμε τότε; Θα ζητούσαμε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προβεί σε διαβούλευση και συντονισμό; Θα συγκαλούσαμε μια συνάντηση για να δούμε τι θα μπορούσαμε να κάνουμε; Όχι, αυτό που λείπει είναι η δυνατότητα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να εφαρμόζει μέτρα διαχείρισης κρίσεων σε μια τέτοια στιγμή. Νομίζω ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να αναπτύξει ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης για αυτού του είδους την κατάσταση, ένα σχέδιο που να μας δίνει τη δυνατότητα ανάληψης συγκεκριμένης δράσης σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και στη συνέχεια λήψης μέτρων όπως αυτά των αμερικανών και καναδών συναδέλφων μας: να θέτουμε σε καραντίνα ύποπτα κρούσματα της νόσου, να παρέχουμε πρόσθετους πόρους για την πρόληψη της εξάπλωσης του ιού και να υποστηρίζουμε άτομα που βρίσκονται σε εκούσια ή επιβεβλημένη καραντίνα.

Τα προβλήματα, ωστόσο, είναι ευρύτερα. Δεν πρόκειται μόνο για το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο. Ο Επίτροπος Byrne ενημέρωσε το Κοινοβούλιο στις 7 Απριλίου για την πιθανότητα να μεταδίδεται ο ιός του SARS από τα ζώα στους ανθρώπους. Ας δούμε την επιδημία της γρίπης στο Χονγκ Κονγκ τον προηγούμενο αιώνα, την επιδημία γρίπης στην Ισπανία τον προηγούμενο αιώνα, τους ιούς που μεταλλάσσονται, την πανώλη των ορνίθων στις Κάτω Χώρες αυτήν τη στιγμή, καταστάσεις για τις οποίες η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας εξέφρασε την ανησυχία της. Τι πρέπει να κάνουμε για όλα αυτά;

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να είναι σε θέση να εφαρμόζει γρήγορα μέτρα διαχείρισης κρίσεων, συγκεκριμένα για τέτοιου είδους καταστάσεις. Χαιρετίζω επίσης όσα είπε ο Υπουργός για το θέμα αυτό. Πρέπει να οριστεί σαφώς και να ενισχυθεί τώρα ο ρόλος της δημόσιας υγείας στη Συνθήκη.

  Meijer (GUE/NGL). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, οι άνθρωποι δεν μπορούν να εμβολιάζονται εκ των προτέρων για νέες ασθένειες. Δεν μπορούν επίσης να θεραπεύονται στη συνέχεια με φάρμακα. Υπάρχουν τρεις μόνο τρόποι για τον περιορισμό των συνεπειών. Ο πρώτος είναι να περιοριστούν οι πιθανότητες μόλυνσης. Ο δεύτερος είναι να ενισχυθεί και να επιταχυνθεί η επιστημονική έρευνα για την πρόληψη και την καταπολέμηση αυτών των ασθενειών. Ο τρίτος είναι να προσφερθεί βοήθεια σε εκείνους που πάσχουν από την ασθένεια, έτσι ώστε να αυξηθούν οι πιθανότητες επιβίωσής τους. Στον αγώνα κατά της εξάπλωσης του SARS, δίνεται απόλυτη προσοχή μόνο σε αυτήν την τρίτη δυνατότητα. Τα ξενοδοχεία προετοιμάζονται με ειδικούς θαλάμους απομόνωσης των ασθενών και τον απαραίτητο αναπνευστικό εξοπλισμό. Είναι θετικό το γεγονός ότι λαμβάνουμε σοβαρά υπόψη την πιθανότητα η ασθένεια αυτή να γνωρίσει έξαρση και στην Ευρώπη, αλλά φαίνεται ότι μέχρι εκεί είμαστε διατεθειμένοι να φτάσουμε.

Δεν δίνεται αρκετή προσοχή στη δεύτερη μέθοδο. Στο παρελθόν, διάφορα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης περιόρισαν την επιστημονική έρευνα σε νέες ασθένειες. Οι σημερινοί ειδικοί είναι ενδιαφερόμενοι εθελοντές που μετακινήθηκαν από άλλους τομείς της ιατρικής και βιολογικής έρευνας. Αυτό πρέπει να αλλάξει, αν θέλουμε να είμαστε ικανοί να καταπολεμήσουμε αποτελεσματικά και να εξαλείψουμε νέες ασθένειες στο εγγύς μέλλον.

Οι μεγαλύτερες αδυναμίες μας σχετίζονται με την πρώτη μέθοδο, δηλαδή τον περιορισμό της εξάπλωσης σε παγκόσμια κλίμακα. Άτομα που προέρχονται από τη Νοτιοανατολική Ασία μπορούν να εξάγουν γρήγορα το SARS σε μεγάλες αποστάσεις, λόγω των διεθνών αεροπορικών ταξιδιών. Οι έλεγχοι στις αφίξεις των επιβατών στο Αεροδρόμιο Schiphol των Κάτω Χωρών, το πέμπτο μεγαλύτερο αεροδρόμιο της Ευρώπης, φαίνονται να είναι ελάχιστοι. Οι επιβάτες που φθάνουν από τη Νοτιοανατολική Ασία περνούν κανονικά, χωρίς να τους γίνεται κανένας έλεγχος. Πραγματικά είναι θαύμα το ότι δεν έχουμε περισσότερα κρούσματα στην Ευρώπη.

Κατόπιν δήλωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ζήτησα στις 7 Απριλίου να ληφθούν μέτρα κατά των κινδύνων που ενέχουν οι εισερχόμενοι στην Ευρώπη επιβάτες των αεροπορικών ταξιδίων, μεταξύ των οποίων και μια προηγούμενα αναγγελθείσα υποχρεωτική περίοδο καραντίνας για άτομα επικίνδυνα να έχουν μολυνθεί. Μου προκάλεσε έκπληξη το γεγονός ότι στις 6 Μαΐου, μετά από διαβούλευση με την Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας, το Συμβούλιο αποφάσισε να μην το κάνει και να αρκεστεί στους ελέγχους που γίνονται στη χώρα αναχώρησης και σε γραπτές δηλώσεις των ενδιαφερόμενων μερών. Πρέπει να αποφύγουμε μια κατάσταση στην οποία θα ανακαλύψουμε στο τέλος ότι αποτύχαμε εντελώς στις προσπάθειές μας να κρατήσουμε αυτήν την ασθένεια μακριά από τις χώρες μας, και ας είμαστε ευχαριστημένοι για τον ελεύθερο Τύπο μας που, σε αντίθετη με την Κίνα, μας ενημέρωσε εγκαίρως.

  Mussa (UEN). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, αξιότιμα μέλη της Επιτροπής, κυρίες και κύριοι, στις 7 Απριλίου αντιμετωπίσαμε το πρόβλημα της επιδημίας SARS σε μια προσπάθεια περιορισμού του κινδύνου της εξάπλωσής της που ανησυχούσε, σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, όλα τα κράτη μέλη και όχι μόνον αυτά.

Θα ήθελα να επισημάνω ότι οι προτάσεις που παρουσίασε τότε η Ομάδα ΕΕΕ στην Επιτροπή εφαρμόσθηκαν σχεδόν αυτούσιες από ορισμένα κράτη μέλη, μεταξύ των οποίων και η Ιταλία. Στην εν λόγω παρέμβαση, προειδοποίησα ότι ο ιός μπορεί να μεταδοθεί μέσω των εμπορευμάτων και των ζώων που προέρχονται από τις μολυσμένες χώρες, τα οποία την περίοδο εκείνη δεν είχαν ακόμη θεωρηθεί εστίες μετάδοσης. Μετά τη δύσκολη και αμφιλεγόμενη εκείνη περίοδο αντιπαράθεσης μεταξύ αισιόδοξων και απαισιόδοξων απόψεων όσον αφορά τη δυνατότητα και την αναγκαιότητα αναχαίτισης της εξάπλωσης του ιού, οι ευρωπαϊκές χώρες δείχνουν μεγαλύτερη προσοχή και λαμβάνουν μέτρα πρόληψης, αλλά ήλθε η ώρα να ανησυχήσουμε για ένα άλλο θέμα: το πρόβλημα που διαγράφεται σιγά-σιγά σε πολλά κράτη είναι κοινωνικής υγιεινής και αφορά τη διαθεσιμότητα προσωπικού, μέσων και υποδομών για την περίθαλψη των ασθενών που έχουν μολυνθεί από SARS. Είναι ώρα να αναρωτηθούμε κατά πόσο κάθε κράτος μέλος διαθέτει αυτούς τους πόρους και κατάλληλα κέντρα για την αντιμετώπιση ιογενών μολυσματικών ασθενειών όπως το SARS· πράγματι, σε αντίθετη περίπτωση, όλες οι επεμβάσεις που εφαρμόζονται για να αναχαιτισθεί η άφιξη του στην Ευρώπη θα αποβούν μάταιες.

Σήμερα –προσθέτω– τα προβλήματα στην αντιμετώπιση των οποίων πρέπει να δώσουμε προτεραιότητα είναι τα εξής: η έλλειψη, για να μην πω η ανυπαρξία, στα μεγαλύτερα νοσοκομεία των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θαλάμων απομόνωσης με αρνητική πίεση που είναι αναγκαίοι για την αποφυγή της ενδονοσοκομειακής μόλυνσης· η αδυναμία να τεθεί σε καραντίνα ένας ύποπτος ασθενής που αρνείται την απομόνωση, καθώς δεν υπάρχουν νόμοι που να επιβάλλουν την υποχρεωτική νοσηλεία, παρά μόνο για ψυχικές ασθένειες· θα ήταν σκόπιμο να αρχίσουμε να σκεπτόμαστε τη δημιουργία και τη σύσταση εξειδικευμένων εθνικών υγειονομικών μονάδων για την αντιμετώπιση ασθενειών, όπως το SARS, που δεν μπορούν να αντιμετωπισθούν με ειδικές θεραπείες αλλά μόνο με θεραπείες υποστήριξης, και απαιτούν την επέμβαση πολλών ειδικών –πνευμονολόγων, ιολόγων, αναισθησιολόγων, εντατικολόγων, παθολόγων, διαιτολόγων– και κατάλληλου νοσηλευτικού προσωπικού για την αγωγή και την περίθαλψη των ασθενών που έχουν μολυνθεί από το SARS.

Σας καλώ να θεωρήσετε αυτήν την ίωση ως το πεδίο δοκιμασίας για την Ευρώπη όσον αφορά τη δυνατότητα εξάπλωσης ασθενειών που σήμερα μας είναι άγνωστες ή έχουν καταπολεμηθεί στο παρελθόν, αλλά τις οποίες θα μπορούσε να επαναφέρει στην Ευρώπη η παγκοσμιοποίηση, όπως είχα ήδη αναφέρει στην παρέμβασή μου της 14ης Νοεμβρίου 2001. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και, στη συγκεκριμένη περίπτωση, η Επιτροπή –στην οποία και απευθύνομαι– πρέπει να διδαχθούν από αυτήν την εμπειρία για να αναγνωρίσουν τον πρωταρχικό ρόλο που διαδραματίζουν οι υπηρεσίες δημόσιας υγείας.

  Pannella (NI). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, στις 7 Μαΐου, ένας Επίτροπος που σήμερα δεν παρευρίσκεται στην Αίθουσα –και λυπούμαι, διότι για μία φορά θα είχα συγχαρεί και εγώ έναν Επίτροπο– είχε δηλώσει ότι, όσον αφορά την πρόληψη των επιζωοτιών, δημιουργήσαμε ένα πρωτοποριακό σύστημα με τη σύσταση μιας Κτηνιατρικής Επιτροπής Ειδικών η οποία επιβάλλει τη νομοθεσία σε όλα τα κράτη μέλη, ενώ όσον αφορά την ανθρώπινη υγεία, δεν έχουμε καμία επιρροή. Επαναλαμβάνω, δεν έχουμε καμία επιρροή, αλλά, ειρήσθω εν παρόδω, η Επιτροπή δεν είχε έως τώρα καμία επιρροή ούτε σε αυτό το Σώμα.

Το παράδοξο αυτό αντιστοιχεί, ωστόσο, σε μια πραγματικότητα που βιώνουμε σήμερα. Εγώ συμφωνώ με ορισμένες κατευθύνσεις που υπέδειξε προ ολίγου ο κ. Mussa, αλλά θα πρέπει να λάβουμε υπόψη ότι εσύ, Antonio –όπως και πολλοί από εμάς, εξάλλου– παροτρύνεις για διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, μεταρρυθμίσεις των νοσοκομειακών, νοσηλευτικών και επιστημονικών ιδρυμάτων. Τις μεταρρυθμίσεις πρέπει καταρχάς να τις ψηφίσουμε, να τις θελήσουμε και έπειτα να τις εφαρμόσουμε· και ύστερα υπάρχει ο χρηματισμός και όλα τα άλλα. Θα πρέπει πάντως να έχουμε κάποιες κατευθυντήριες γραμμές.

Σήμερα, ωστόσο, υπάρχει ένα θέμα το οποίο, όσον αφορά την περιοχή μας, συνδέεται με εμπορικά προνόμια, τα οποία εδώ έχουν πολλές φορές τον ρόλο που είχαν τα πολιτικά και καθεστωτικά συμφέροντα στις κομμουνιστικές και ολοκληρωτικές χώρες – ας πούμε στις κομμουνιστικές (υπάρχει η μικρή παρένθεση του φασισμού και του ναζισμού, αλλά είναι μόνον παρενθέσεις). Στην πραγματικότητα, έχουμε μια ανεξέλεγκτη, απειλητική κατάσταση ζωονόσων: τις ασθένειες δηλαδή που μεταδίδονται από τα ζώα στον άνθρωπο. Η δημόσια υγεία στην Ευρώπη –εδώ στις χώρες μας– διατρέχει πολύ σοβαρούς και διαρκώς μεγαλύτερους κινδύνους, από τη στιγμή που η παγκοσμιοποίηση εξαπλώνεται ολοένα και περισσότερο και αυξάνουν οι ζώνες υψηλής δημογραφικής πυκνότητας. Τώρα –αναφέρω επί λέξει– επί αρκετούς μήνες η Ευρώπη προσβάλλεται από στελέχη ορθομυξοϊού που προκαλούν –επαναλαμβάνω, προκαλούν σήμερα, υπάρχουν δηλαδή σήμερα, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου– πολύ επικίνδυνες εστίες πανώλης των πτηνών. Εδώ, στην Ευρώπη, έχουμε σήμερα μια σειρά από πολύ μεγάλες εστίες πανώλης των πτηνών, η επικινδυνότητα των οποίων συχνά υποτιμάται. Ο λόγος; Για να μην τεθούν εμπόδια στα μεγάλα ρεύματα εξαγωγής τροφίμων. Φυσικά, εάν εφαρμόζαμε την προφύλαξη με εμβολιασμό, θα υπήρχαν επιπτώσεις στις εξαγωγές αυτών των τροφίμων. Προτιμήσαμε λοιπόν να εφαρμόσουμε την εξολόθρευση, με τη θανάτωση ολόκληρων κοπαδιών: 25 εκατομμύρια ζώα σφαγιάσθηκαν μόνο στις Κάτω Χώρες και το Βέλγιο! Είναι αλήθεια ότι τα ζώα αυτά μας κοστίζουν ένα δολάριο την ημέρα –χρήματα που πολλές φορές δεν δίνουμε ούτε στον υπόλοιπο κόσμο ούτε στους ανέργους μας– αλλά είναι επίσης αλήθεια ότι επιχορηγούνται και οι θανατώσεις.

Βρισκόμαστε, συνεπώς, σε μια κατάσταση για την οποία δεν γνωρίζουμε και πολλά πράγματα – εγώ, μετά από αρκετά, ίσως πολλά, χρόνια δεν είμαι καθόλου βέβαιος ούτε για τη σχέση του HIV με το AIDS. Γνωρίζουμε μόνο ότι, πέραν της εποχικής πορείας, οι επιδημιολόγοι φοβούνται μια έκρηξη το φθινόπωρο. Θυμηθείτε μόνο ότι στην Ιταλία είχαμε 600 000 νεκρούς –όπως σε έναν μεγάλο Παγκόσμιο Πόλεμο– μόνο από την ισπανική γρίπη. Πάρτε μέτρα! Αυτή δεν είναι η Ευρώπη, αλλά η απουσία της Ευρώπης!

  Podestà (PPE-DE). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, δεν πέρασαν δύο μήνες από την είδηση της εξάπλωσης αυτής της ασθένειας και έχουμε ήδη πάνω από 7 000 δηλωμένα περιστατικά, πάνω από 500 νεκρούς και περισσότερα από 20 άτομα που έχουν μολυνθεί στα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Κύριε Υπουργέ, το Έκτακτο Συμβούλιο που ζήτησε ο ιταλός υπουργός Υγείας, ο καθηγητής Sirchia, δεν είχε μεν ελάχιστα αλλά μικρά και ανεπαρκή αποτελέσματα. Το αποτέλεσμα ήταν να εγκατασταθούν εντός δύο μηνών ιατρικές συσκευές στα αεροδρόμια για τον έλεγχο των επιβατών που αναχωρούν προς αυτές τις χώρες, όσων δηλαδή επιστρέφουν στην Κίνα, στο Χονγκ Κονγκ και στις άλλες περιοχές όπου υπάρχει ήδη δηλωμένη κατάσταση επιδημίας. Επίσης, το Έκτακτο Συμβούλιο αποφάσισε τη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Κέντρου Συντονισμού για την αντιμετώπιση των κρίσεων στον τομέα της υγείας, κέντρο που πρόκειται να αρχίσει να λειτουργεί μόλις το 2005.

Εγώ πιστεύω λοιπόν ότι, παρά τα αιτήματα που υπεβλήθησαν κυρίως από την Ιταλία και την Ισπανία, υποχωρήσαμε σε μια λογική καθαρά οικονομικού τύπου. Εσείς ο ίδιος, κύριε Υπουργέ, είπατε ότι θα δημιουργούσε βαρύ κλίμα για την οικονομία και την κοινωνία. Εμείς πιστεύουμε ότι η υγεία των πολιτών υπερβαίνει κατά πολύ την καθαρά οικονομική βραχυπρόθεσμη αξία, η οποία βεβαίως είναι ένα ζήτημα που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη, αλλά που δεν μπορεί να έχει προτεραιότητα σε σχέση με την υγεία των πολιτών.

Η κ. Roth-Behrendt ορθώς είπε ότι δεν γνωρίζουμε τίποτα για αυτήν την ασθένεια, και αυτή είναι η αλήθεια, αλλά δεν χρησιμοποιήσαμε ένα φίλτρο σε ευρωπαϊκή κλίμακα που να μπορεί να εφαρμοσθεί με όρους ομοιομορφίας και αποτελεσματικότητας. Ο κ. Pannella επισήμανε έπειτα το παράδοξο ότι διαθέτουμε ένα πρωτοποριακό σύστημα για την πρόληψη των επιζωοτιών, αλλά για τον άνθρωπο τίποτα. Τα πάντα είναι ακόμη στα χέρια των κρατών, που δίνουν προτεραιότητα σε ζητήματα οικονομικού χαρακτήρα και όχι στην υγεία των πολιτών.

Αναφέρθηκε ότι η ισπανική γρίπη προκάλεσε εκατοντάδες χιλιάδες θύματα· λάθος, κυρίες και κύριοι: τα θύματα ήταν πάνω από 20 εκατομμύρια! Πιο πρόσφατα μάλιστα, το 1957, η ασιατική γρίπη θέρισε ένα εκατομμύριο ανθρώπινες ζωές, ενώ το 1968, η γρίπη του Χονγκ Κονγκ προκάλεσε 700 000 θανάτους. Αναρωτιέμαι τι κάνουμε για να ελέγξουμε τον κίνδυνο μιας επιδημιολογικής κατάστασης σε χώρες όπως αυτές της Αφρικής ή στην Ινδία, τα συστήματα υγείας των οποίων δεν έχουν καμία δυνατότητα να την ελέγξουν, εάν λάβουμε υπόψη ότι προκάλεσε κρίση ακόμη και στο Τορόντο.

Πιστεύω λοιπόν, κύριε Υπουργέ, ότι Συμβούλιο και Επιτροπή πρέπει να αλλάξουν τη στάση τους, να επισπεύσουν τη λήψη αποφάσεων, καθώς και τις πολιτικές που αφορούν την υγεία των πολιτών.

  Μαλλιώρη (PSE). – Κύριε Πρόεδρε, κύριε προεδρεύοντα του Συμβουλίου Υγείας, το σοβαρό οξύ αναπνευστικό σύνδρομο είναι μία ακόμη αφορμή που μας υπενθυμίζει την ανάγκη για συντονισμένη δράση στον τομέα της δημόσιας υγείας.

Δεν μπορούμε να μιλάμε για πρόληψη, έλεγχο και έγκαιρη παρέμβαση στις μολυσματικές ή άλλες ασθένειες, αν δεν εξασφαλίσουμε τις προϋποθέσεις για κοινοτική συνεργασία, πολύ περισσότερο σήμερα με τη διεύρυνση και την εύκολη και γρήγορη μετακίνηση των πολιτών.

Χαίρομαι που όλοι οι συνάδελφοι που μίλησαν αναφέρθηκαν κατά τις παρεμβάσεις τους στην ανάγκη αυτή ομόφωνα, κάτι που δεν συνέβαινε στο παρελθόν. Όπως τα περιβαλλοντικά προβλήματα έτσι και τα μεταδιδόμενα νοσήματα δεν γνωρίζουν σύνορα. Επιδημίες όπως αυτήν της άτυπης πνευμονίας απαιτούν διαφάνεια και άμεση ενημέρωση, αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος επιτήρησης, συστήματα υγείας που ξεπερνούν τις γραφειοκρατικές δυσλειτουργίες και προσφέρουν τις καλύτερες δυνατές υπηρεσίες για το δημόσιο συμφέρον.

Ο ρόλος της Παγκόσμιας Οργάνωσης Υγείας είναι ουσιαστικός, γι’ αυτό και η συνεργασία ανάμεσα στην ΠΟΥ, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη υπήρξε αποτελεσματική. Είναι σημαντικό να τονισθεί ότι τα μέτρα που ελήφθησαν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης περιόρισαν την εξάπλωση της νόσου και το σημαντικότερο: μέχρι σήμερα δεν έχουμε θανατηφόρο εξέλιξη σε κανένα κράτος μέλος.

Σχετικά με το έκτακτο Συμβούλιο που διεξήχθη την προηγούμενη εβδομάδα, θεωρώ σημαντική την προτροπή του Συμβουλίου ως προς τη σύσταση της ειδικής ομάδας εμπειρογνωμόνων για το σύνδρομο, με σκοπό την εκπόνηση κοινών προγραμμάτων και συμβουλών για υγειονομικά μέτρα σε όλη την Ευρώπη καθώς και την παροχή πληροφοριών για τα μέχρι σήμερα λαμβανόμενα μέτρα και τα αποτελέσματά τους. Απαραίτητη είναι επίσης η παροχή κάθε είδους βοήθειας στις πληγείσες περιοχές. Τα σημεία εξόδου πρέπει να ελέγχονται εξίσου, αν όχι και περισσότερο, με τα σημεία εισόδου, με όλα τα διοικητικά και επιστημονικά μέσα.

Επιτρέψτε μου, κύριε Πρόεδρε, να εκφράσω την ανησυχία μου ως προς την επάρκεια εφαρμογής των μέχρι σήμερα αποφασισμένων μέτρων. Γι’ αυτό θα ήταν σκόπιμο η Επιτροπή να ασκήσει όσο μπορεί την επιρροή της προς αυτήν τη κατεύθυνση. Τέλος, επιτρέψτε μου να συγχαρώ την ελληνική Προεδρία για την ευαισθησία και την ετοιμότητα που επέδειξε συγκαλώντας το έκτακτο Συμβούλιο.

  Liese (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, κυρίες και κύριοι, οι άνθρωποι ανησυχούν για το SARS. Όπως ήδη ειπώθηκε πολλές φορές, υπάρχει έντονη αβεβαιότητα και αυτό φυσικά κάνει την όλη κατάσταση πολύ δύσκολη. Έχω προσωπική εμπειρία, καθώς κάποια μέλη της οικογένειάς μου ετοιμάζονται να ταξιδέψουν στην Κίνα για δουλειές. Είναι μια κατάσταση την οποία αντιμετωπίζουν πολλές οικογένειες στην Ευρώπη, και πράγματι δεν είμαστε σε θέση να προσφέρουμε μια οριστική συμβουλή, κάτι που είναι πολύ δύσκολο.

Θα ήθελα να συνεχίσω από αυτήν τη λέξη-κλειδί, την Κίνα. Πρέπει να καταγγείλουμε την πλήρη ανεπάρκεια των μέτρων που ελήφθησαν από την κινεζική κυβέρνηση. Στην αρχή προσπάθησε να μειώσει τη σοβαρότητα του ζητήματος και το απέκρυψε, ενώ στη συνέχεια –τουλάχιστον σε ορισμένες περιπτώσεις– αντέδρασε υπερβολικά, λαμβάνοντας ακόμη και μέτρα κατάλληλα για αστυνομικό κράτος. Κατά την άποψή μου, αυτό παρέχει ακόμη περισσότερες αποδείξεις για το γεγονός ότι σε μια δικτατορία οι προκλήσεις μιας σύγχρονης κοινωνίας δεν αντιμετωπίζονται σωστά. Αυτός είναι ένας από τους πολλούς λόγους για τους οποίους πρέπει να συνεχίσουμε να εκφραζόμαστε υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δημοκρατίας παντού, συμπεριλαμβανομένης και της Κίνας.

Τι κάνουμε τώρα στην Ευρώπη; Είμαι ιδιαίτερα ευγνώμων στον Καθηγητή Στεφανή, τον Προεδρεύοντα του Συμβουλίου, αλλά και στους καθηγητές Sirchia και Mattei, που υποστήριξαν πολύ ένθερμα την πρωτοβουλία, και ιδιαίτερα ευγνώμων για το γεγονός ότι το θέμα αυτό περιελήφθη στην ημερήσια διάταξη του Συμβουλίου. Τα αποτελέσματα δεν είναι προφανώς αυτά που θα θέλαμε, αλλά είναι σημαντικό να κάνουμε μια αρχή και μπορεί να έχουμε περισσότερη επιτυχία στην επόμενη συνεδρίαση του Συμβουλίου.

Στην Ευρώπη έχουμε μια εσωτερική αγορά. Νομίζω ότι έχουμε ακόμη μία φορά την ευκαιρία να επισημάνουμε ότι μπορούμε να έχουμε μόνο μια εσωτερική αγορά και ότι τα πλεονεκτήματά της μπορούν να γίνουν πραγματικά αισθητά μόνο αν λάβουμε υπόψη μας και άλλες πτυχές πέρα από τη στενή οικονομική κατάσταση. Υπάρχουν πολλά παραδείγματα εδώ και η υγεία είναι ένα από αυτά. Υπάρχουν κάποιοι στη χώρα μου που λένε ότι η Ευρώπη δεν πρέπει να έχει καμία αρμοδιότητα για την προστασία της υγείας. Δεν ανήκω σε αυτούς. Πιστεύω ότι, τουλάχιστον στο θέμα της παροχής προστασίας από τις μεταδοτικές ασθένειες και στο θέμα της βιολογικής τρομοκρατίας, χρειαζόμαστε πρόσθετες αρμοδιότητες για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συζήτησα ήδη αυτό το πρόβλημα με τον Επίτροπο Byrne, καθώς και με τους βουλευτές μας στη Συνέλευση. Ο κ. Brok, ο πρόεδρος της Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Χριστιανοδημοκρατών) και των Ευρωπαίων Δημοκρατών στη Συνέλευση, παρακολούθησε φυσικά αυτήν τη συζήτηση και συμφωνεί μαζί μου ότι χρειαζόμαστε πρόσθετες αρμοδιότητες στο θέμα αυτό.

Αυτό δεν θα αποτελέσει, ωστόσο, καθολική πανάκεια. Δεν μπορούμε να μετατρέψουμε την τρέχουσα κρίση σε μια συζήτηση στη Συνέλευση, πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά ποια μέτρα μπορεί να είναι ενδεδειγμένο να ληφθούν ακόμη και τώρα. Για τον λόγο αυτόν, είναι σωστό, για παράδειγμα, όπως είπε η κ. Roth-Behrendt, να κινητοποιήσουμε γρήγορα κονδύλια για την έρευνα. Είναι σωστό, όπως επεσήμανε ο κ. Maaten, να εκδώσουμε ενιαίες συστάσεις για τα ταξίδια εντός και εκτός της ΕΕ. Πιστεύω ότι πρέπει να προβούμε σε αυτές τις ενέργειες γρήγορα, αλλά παράλληλα πρέπει να στείλουμε στη Συνέλευση τα σωστά σήματα.

  Stihler (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο αποτελεί μια τεράστια πρόκληση για την ΕΕ και για τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες και επιπλέον, όπως είπε ο υπουργός, δεν γνωρίζουμε τις αιτίες που προκάλεσαν αυτόν τον ιό. Καθώς ο συνολικός αριθμός θανάτων αυξάνεται και η μόλυνση μεταδίδεται ολοένα και περισσότερο στην Κίνα, εμφανίστηκαν κρούσματα και στην ΕΕ, μολονότι όλα δείχνουν ότι εδώ η ασθένεια βρίσκεται υπό έλεγχο. Ωστόσο, το 6% των ατόμων που προσβάλλονται από το SARS θα πεθάνουν. Ας πάρουμε το παράδειγμα ενός επιζήσαντα, του Δρ Henry Likyuen Chan, ο οποίος ήταν μόλις 34 ετών, αλλά παρουσίασε υψηλό πυρετό, συνεχή βήχα, και όταν έπαιρνε το μπάνιο του αισθανόταν σαν να είχε τρέξει μαραθώνιο.

Η ιδέα για την ίδρυση ενός ευρωπαϊκού κέντρου για την πρόληψη και τον έλεγχο των ασθενειών σύμφωνα με το αμερικανικό πρότυπο της Ατλάντα, η οποία δεν είναι νέα ιδέα και προωθείται μέσω του προγράμματος για τη δημόσια υγεία, αποτελεί κάποια πρόοδο προς τον συντονισμό. Ωστόσο, μια τέτοια υπηρεσία δεν μπορεί να στηθεί και να λειτουργήσει πριν από το 2005. Μήπως πρόκειται για πολύ λίγα πράγματα σε πάρα πολύ χρόνο; Ενδεχομένως αυτό να είναι το κατάλληλο βήμα για το μέλλον, ωστόσο είναι πολύ σημαντικό το Συμβούλιο να είναι ανοικτό όσον αφορά την απαραίτητη διάθεση επιπλέον πόρων για αυτό το κέντρο, ώστε εκτός από το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο να ασχολείται και με θέματα που αφορούν τη φυματίωση, την ευλογιά και τη βιοτρομοκρατία.

Η προστιθέμενη αξία της από κοινού εργασίας αποτελεί κύρια μέριμνα της ΕΕ αναφορικά με την πολιτική δημόσιας υγείας, ωστόσο αυτό έχει κάποιο κόστος, και γι’ αυτό πρέπει να είμαστε πολύ ανοικτοί σε αυτά τα θέματα. Η κ. Roth-Behrendt και ο κ. Liese αναφέρθηκαν στην πτυχή της έρευνας, και γνωρίζω επίσης πολύ καλά ότι τα χρήματα για αυτήν διατίθενται μέσω της ΓΔ Έρευνας. Είναι σημαντικό να αποσαφηνιστεί αυτό, και ίσως ο υπουργός να μπορεί να μας πει περισσότερα. Όπως ξέρουμε, και όπως δήλωσε και ο ίδιος, δεν γνωρίζουμε ακόμα τη φυσική ιστορία αυτού του φοβερού μεταλλαγμένου ιού ούτε τις αιτίες που τον προκάλεσαν.

Δυστυχώς, το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο ήρθε και θα μείνει. Μπορούμε να κάνουμε ό,τι είναι δυνατό μέσω της έρευνας, των συστημάτων έγκαιρης προειδοποίησης, των κέντρων για τον έλεγχο των ασθενειών, της εκπαίδευσης και της ενημέρωσης, αλλά αυτό είναι κάτι που πρέπει να αφυπνίσει όλους όσοι ασχολούνται με τη δημόσια υγεία. Πρέπει να εργαστούμε από κοινού σε ολόκληρη την ΕΕ και σε ολόκληρο τον πλανήτη προκειμένου να προστατεύσουμε τη δημόσια υγεία στο μέλλον, και πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά πώς θα το πετύχουμε αυτό.

  Oomen-Ruijten (PPE-DE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, το SARS μπορεί να μην είναι αιτία εξαπάτησης στην πολιτική, σίγουρα όμως είναι για τους πολίτες μας. Η απάντηση του Συμβουλίου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την προηγούμενη εβδομάδα ήταν, νομίζω, ανεπαρκής. Ωστόσο, όσοι από εμάς γνωρίζουμε τι θα μπορούσε να είχε συμβεί δικαίως απογοητευτήκαμε. Είναι αλήθεια ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο θάνατοι που να αποδίδονται στο SARS. Όμως, θα ήθελα να συνταχθώ με τους συναδέλφους μου, την κ. Roth-Behrendt και τους κκ. Maaten και Liese, και να πω ότι αυτό δεν σημαίνει –και μάλλον φάνηκε κάπως έτσι– ότι συνεπώς όλα είναι εντάξει αυτήν τη στιγμή. Πράγματι γνωρίζουμε πάρα πολύ λίγα πράγματα για την προέλευση και τους τρόπους μετάδοσης αυτής της νόσου. Δεν γνωρίζουμε κανένα εμβόλιο. Όλα αυτά αναβλήθηκαν σε αυτήν τη συνεδρίαση του Συμβουλίου. Λυπάμαι για αυτό.

Το δεύτερο πράγμα για το οποίο λυπάμαι είναι ότι δεν συμφωνήθηκε να ληφθούν πρόσθετα μέτρα για τον έλεγχο όσων αποβιβάζονται από ένα αεροσκάφος, διότι αυτό θα ήταν ψεύτικη ασφάλεια. Τι βλέπω; Ότι κάποιες ημέρες αργότερα, η ιταλική κυβέρνηση ασχολείται πυρετωδώς με τη θέσπιση αυτών ακριβώς των μέτρων. Τι ασφάλεια μπορώ να προσφέρω τώρα στους πολίτες; Πιστεύω ότι αυτό είναι το υπόβαθρο στο οποίο στηρίζεται μεγάλο μέρος των επικρίσεων των συναδέλφων μου.

Ως δεύτερο στοιχείο θα ήθελα να αναφέρω το έκτο πρόγραμμα δράσης για τη δημόσια υγεία. Το πρόγραμμα αυτό βασίστηκε σε δύο πράγματα: την έγκαιρη προειδοποίηση και την πρόληψη. Τι πρέπει, λοιπόν, να συμπεράνω τώρα; Ότι η Επιτροπή επισημαίνει σε εμάς το γεγονός ότι για πρώτη φορά έκανε κάτι στον τομέα της υγείας, ακόμη και αν αυτό δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητά της. Εν προκειμένω, σημειώνω ότι η Επιτροπή είχε ήδη αυτήν την αρμοδιότητα μέσω του έκτου προγράμματος δράσης.

Έρχομαι στη συνέχεια στις παρατηρήσεις των συναδέλφων μου, του κ. Maaten, της κ. Roth-Behrendt και του κ. Τρακατέλλη που ζητούν γιατί δεν αποδεσμεύονται άμεσα πόροι για την ανίχνευση της προέλευσης, για την παρασκευή εμβολίων, για να κάνουμε κάτι. Κύριε Πρόεδρε, κατά την άποψή μου, αυτό σημαίνει ότι αποτύχαμε και ότι πρέπει τώρα αμέσως να προσπαθήσουμε περισσότερο να υποστηρίξουμε και να ανιχνεύσουμε τα προβλήματα και την άγνοια, όχι μόνο σε σχέση με το SARS αλλά με καθετί που ανακύπτει, να ανταποκριθούμε με μεγαλύτερη ετοιμότητα, όπως δηλώνουμε στο έκτο πρόγραμμα δράσης. Ωστόσο, κύριε Πρόεδρε, σκεφτείτε επίσης τις αρμοδιότητες στον τομέα της δημόσιας υγείας. Είναι αναγκαίες περισσότερο από ποτέ.

  Corbey (PSE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Στεφανή, δύο ολλανδοί εργαζόμενοι σε νοσοκομείο, οι οποίοι είχαν εργαστεί εθελοντικά στην Κίνα, μπήκαν σε καραντίνα μόλις επέστρεψαν στις Κάτω Χώρες. Η συναίσθηση της ευθύνης αυτών των ανθρώπων πρέπει να αποτελέσει παράδειγμα για τις αρχές, όχι μόνο των Κάτω Χωρών αλλά και των άλλων ευρωπαϊκών κρατών. Τα μέτρα κατά του SARS είναι ανεπαρκή. Δυστυχώς, δεν είναι δυνατόν να βγάλουμε κανένα άλλο συμπέρασμα αυτήν τη στιγμή. Πρόκειται για μια ασθένεια της οποίας οι κίνδυνοι είναι ακόμη ως επί το πλείστον άγνωστοι. Το ποσοστό θνησιμότητας είχε αρχικά εκτιμηθεί στο 4%, τώρα οι προβλέψεις φτάνουν το 19%. Φαίνεται τώρα ότι ο ιός μπορεί να εισέλθει στο ανθρώπινο σώμα με διάφορους άλλους τρόπους. Πρέπει να δείξουμε τη μέγιστη προσοχή όσον αφορά την αντιμετώπιση του SARS.

Καταρχάς, και έχει ήδη ειπωθεί πολλές φορές ως τώρα, πρέπει να υπάρξει από κοινού δράση. Η εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση είναι σημαντική. Δεν μπορεί η μία χώρα να υποστηρίζει ότι δεν συμβαίνει τίποτα και κάποια άλλη να καθιστά υποχρεωτική την καραντίνα· κάτι τέτοιο δεν δημιουργεί εμπιστοσύνη. Πρέπει επίσης να έχουμε κοινές ταξιδιωτικές οδηγίες, διότι σίγουρα κάτι συμβαίνει.

Δεύτερον, τα μέτρα πρέπει φυσικά να είναι πειστικά. Η ασθένεια αποδείχθηκε σοβαρότερη και πιο μολυσματική από ό,τι πιστεύαμε. Είναι καλό να ελέγχουμε ανθρώπους που μπορεί να είναι φορείς, αλλά το πρώτο μας μέλημα είναι, φυσικά, να εμποδίσουμε την εξάπλωση της μόλυνσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η Ιταλία πολύ σωστά κατέστησε υποχρεωτική την καραντίνα για άτομα που προέρχονται από επικίνδυνες περιοχές. Όσοι λένε ότι τα δρακόντεια μέτρα δεν προσφέρουν οριστική προστασία έχουν επίσης δίκιο, αλλά αυτό δεν δημιουργεί ψεύτικη ασφάλεια, όπως λέγεται. Αυτά τα μέτρα βοηθούν πραγματικά να μειωθεί ο αριθμός των φορέων. Εμποδίζετε τον πανικό λαμβάνοντας επαρκή μέτρα και όχι ενεργώντας σαν να μην υπάρχει κανένα πρόβλημα.

Κύριε Πρόεδρε, η Ευρωπαϊκή Ένωση και τα κράτη μέλη πρέπει να αναλάβουν τώρα τις ευθύνες τους. Κρούσματα SARS παρουσιάστηκαν επίσης στην Ελλάδα και τη Φινλανδία. Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε να γίνει η καραντίνα μεμονωμένη απόφαση των υπεύθυνων λαών. Ας αφήσουμε την αίσθηση της ευθύνης κάποιων νοσοκομειακών υπαλλήλων να λειτουργήσει ως παράδειγμα.

Τέλος, κύριε Στεφανή, ακούσατε σε αυτήν τη συζήτηση ότι υπάρχει πολύ μεγάλη συναίνεση για μια αυστηρότερη και σαφέστερη προσέγγιση. Τι πρόκειται να κάνετε ως αποτέλεσμα αυτής της συζήτησης;

  Korhola (PPE-DE). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, όλες οι ενδείξεις συγκλίνουν στο ότι το οξύ αναπνευστικό σύνδρομο δεν συνιστά παροδικό φαινόμενο. Μέχρι στιγμής, η κατάσταση στις αναπτυγμένες χώρες της Δύσης φαίνεται ότι παραμένει υπό έλεγχο, ωστόσο οι φτωχές αναπτυσσόμενες χώρες ενδέχεται να βρίσκονται αντιμέτωπες μια νέα πληγή ευρείας κλίμακας. Μια πληγή, η οποία τόσο άμεσα όσο και μέσα από τις οικονομικές της συνέπειες θα αυξήσει τη φτώχεια, τη δυστυχία και το ποσοστό των θανάτων. Η επιδημία επαπειλεί την ήδη ισχνή οικονομική ανάπτυξη των ασιατικών χωρών, γεγονός που επηρεάζει και την παγκόσμια οικονομία μέσα από μια σειρά αντανακλαστικών δράσεων. Επίσης, οφείλουμε να προετοιμαστούμε για την περίπτωση που θα υπάρξει τεράστια ζήτηση παροχής ανθρωπιστικής βοήθειας.

Η επιδημία άντεξε μόλις οκτώ εβδομάδες, όμως ένα είναι βέβαιο: οι υπεύθυνοι για τη λήψη αποφάσεων διαδραματίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο. Πρέπει να δοθούν εγγυήσεις για τη διεθνή σταθερότητα και τάξη, καθώς οι εγγυήσεις αυτές είναι πρωταρχικής σημασίας για τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και πρόληψης.

Στη Φινλανδία, έχει διαπιστωθεί μόνον ένα κρούσμα της μόλυνσης. Πρόκειται για ένα άτομο το οποίο νόσησε μετά την επιστροφή του από ταξίδι στο Τορόντο. Ωστόσο, υψηλός αξιωματούχος του καναδικού φορέα υγείας έσπευσε να αμφισβητήσει την πιθανότητα μόλυνσης. Ρεπορτάζ της εφημερίδας Toronto Star αναφέρει, για παράδειγμα, ότι εκτός και εάν κάποιος κατόρθωσε να παρεισφρήσει σε θάλαμο νοσοκομείου για να δει κάποιον ασθενή με SARS σε καραντίνα, ο ισχυρισμός ότι κάποιος μπορεί να μολύνθηκε στον Καναδά είναι πραγματικά παράλογος. Τέτοιες απόψεις μάς θυμίζουν έντονα τη στάση των αρχηγών των κρατών του πρώην ανατολικού μπλοκ, ότι στις χώρες τους δεν μεταδίδονται οι ασθένειες. Είναι απίστευτο, οι καναδικές υγειονομικές αρχές να υποκύπτουν σε παιδιάστικες διαφωνίες γοήτρου σχετικά με την προέλευση της μολυσματικής ασθένειας.

Μια τέτοια στάση δεν ωφελεί κανέναν. Εάν διαπιστώθηκαν κρούσματα της ασθένειας, τότε οι υγειονομικές αρχές έχουν, λογικά, καλύτερα πράγματα να κάνουν από το να προστατεύσουν την επαγγελματική δραστηριότητα και τον τουρισμό της χώρας τους. Τούτο καταδεικνύει, γενικότερα, πόσο ελλιπής είναι η ψυχολογική προετοιμασία των αρχών των κρατών της Δύσης απέναντι στην εξάπλωση των νέων μεταδιδόμενων ασθενειών. Το έκτακτο Συμβούλιο των Υπουργών Υγείας με τις συστάσεις δράσεων στις οποίες κατέληξε συνιστά ένα σημαντικό πρώτο βήμα· εντούτοις, περιμένουμε περισσότερα. Η ΕΕ χρειάζεται περισσότερες εξουσίες όσον αφορά τις μεταδοτικές ασθένειες.

Ακόμη μία λεπτομέρεια χρήζει σχολιασμού σχετικά με την κατάσταση του SARS: η Ιταλία δεν ικανοποιήθηκε από τη λήψη αποφάσεων στο πλαίσιο του Συμβουλίου Υπουργών σχετικά με την ανάληψη δράσεων για την πρόληψη της ασθένειας SARS και αποφάσισε να αποχωρήσει προσωρινά από τη Συμφωνία Σένγκεν, προκειμένου να μπορέσει η ίδια να ελέγξει την κατάσταση υγείας των εισερχομένων στη χώρα. Υπερβολή ή ανάγκη, η απόφαση της Ιταλίας αποδεικνύει τελικά πόσο ευέλικτες μπορούν να είναι οι βασικές συμφωνίες της ΕΕ, όταν συντρέχουν εξαιρετικές περιπτώσεις, από τη στιγμή που ένα κράτος μέλος μπορεί αιτιολογημένα να προτείνει τη μη τήρησή τους. Από την άποψη αυτή, η ΕΕ κατόρθωσε να περάσει την πρακτική δοκιμασία και μάλιστα με καλό βαθμό.

  De Rossa (PSE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, υπάρχουν δύο πράγματα που προκαλούν τον φόβο αυτήν τη στιγμή: η απουσία εμβολίου για τον ιό που βρέθηκε και ο φόβος ότι οι αρχές, τόσο οι εθνικές όσο και οι Ευρωπαϊκές, δεν είναι κατάλληλα προετοιμασμένες για να αντιμετωπίσουν έναν ιό ο οποίος δεν γνωρίζει σύνορα. Κανένας ιός δεν έχει την ικανότητα να κατανοεί τις έννοιες της επικουρικότητας, της αναλογικότητας και της εδαφικότητας. Όλοι οι ιοί μπορούν να πάνε όπου θέλουν. Συνεπώς, τα κράτη μέλη πρέπει να πάψουν να πιστεύουν ότι προστατεύουν κατά κάποιον τρόπο τους λαούς τους με το να υπερασπίζονται την ιδέα της κυριαρχίας ή ότι προστατεύουν μάλιστα τις οικονομίες τους με το να επικαλούνται την επικουρικότητα και την αναλογικότητα.

Είναι σημαντικό να στηρίξουμε την πρόταση του Επιτρόπου για την ίδρυση ενός κέντρου μεταδοτικών ασθενειών, αλλά θα πρέπει να επιμείνουμε ώστε όλα τα κράτη μέλη να δώσουν χρήματα για αυτό το κέντρο. Είναι ανόητο να προσπαθούμε να διασφαλίσουμε ότι διαθέτουμε ένα όργανο το οποίο μακροπρόθεσμα θα μπορεί να ασχολείται με την αντιμετώπιση των μεταδοτικών ασθενειών, αλλά το οποίο δεν διαθέτει τους πόρους για να λειτουργήσει αποτελεσματικά.

Αυτό για το οποίο δεν άκουσα να γίνεται λόγος σήμερα –ίσως, βέβαια, να φταίει το γεγονός ότι έφτασα με μικρή καθυστέρηση στην εναρκτήρια ομιλία του Προεδρεύοντος του Συμβουλίου– είναι η πρόοδος που έχει σημειωθεί σχετικά με την ανακάλυψη εμβολίου. Γνωρίζω ότι έχει σημειωθεί κάποια πρόοδος αναφορικά με την ταυτοποίηση του ιού, αλλά πόση πρόοδος έχει σημειωθεί αναφορικά με την ταυτοποίηση ενός εμβολίου για εμάς;

Γνωρίζω ότι στην Ελλάδα υπάρχουν ανησυχίες σχετικά με τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004 και ότι διεξάγονται πολλές συζητήσεις γύρω από αυτό το θέμα. Στη χώρα μου, την Ιρλανδία, θα πραγματοποιηθούν φέτος τον Ιούνιο οι Ειδικοί Ολυμπιακοί Αγώνες: περίπου 7 000 αθλητές από 166 χώρες του κόσμου πρόκειται να ταξιδέψουν στην Ιρλανδία. Πεντακόσιοι από αυτούς τους 7 000 αθλητές προέρχονται από χώρες που έχουν προσβληθεί από το SARS. Είναι σαφές ότι υπάρχουν ανησυχίες στην Ιρλανδία, ιδίως στις πόλεις που πρόκειται να φιλοξενήσουν αυτούς τους συγκεκριμένους αθλητές. Εγώ προσωπικά δεν ζητώ απαγόρευση των Ειδικών Ολυμπιακών Αγώνων. Θέλω να πραγματοποιηθούν, αλλά θέλω επίσης να καθησυχάσουμε τον κόσμο ότι λαμβάνονται τα κατάλληλα μέτρα, τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο, ώστε να διασφαλιστεί ότι ο ιός SARS δεν πρόκειται να εξαπλωθεί.

  Στεφανής, Συμβούλιο. – Ευχαριστώ πάρα πολύ τις κυρίες και τους κυρίους βουλευτές που έκαναν πάρα πολύ ενδιαφέρουσες ερωτήσεις στις οποίες θα προσπαθήσω να απαντήσω. Δεν μπορώ να απαντήσω λεπτομερειακά σε όλες γιατί ο χρόνος, απ’ ό,τι καταλαβαίνω, είναι περιορισμένος, αλλά θα προσπαθήσω να κάνω ότι μπορώ.

Πρώτα, σχετικά με το πού βρίσκεται το όλο θέμα της άτυπης πνευμονίας, του SARS. Όπως ειπώθηκε και όπως διαπιστώθηκε και από την Επιτροπή και δια στόματος κυρίας Brutland, που είχε μια παγκόσμια οπτική πάνω στο θέμα, σήμερα ναι μεν ταυτοποιήθηκε, και αυτό είναι γεγονός, σε χρόνο ρεκόρ σε σχέση με το τι είχε γίνει στο παρελθόν, και υπάρχει μοριακή ταυτοποίηση του ιού από τη μια μεριά, από την άλλη όμως δεν έχει επιτευχθεί ουσιαστική πρόοδος στον τομέα της φυσικής ιστορίας, της μετάδοσης δηλαδή του ιού, ενώ δεν υπάρχει αυτήν τη στιγμή κάποια ορατή προοπτική να έχουμε ένα αποτελεσματικό εμβόλιο για την πρόληψη, ούτε έχουν παρασκευασθεί αντιϊκά φάρμακα τα οποία να μπορούν να την αντιμετωπίσουν. Συνεπώς, η θεραπεία είναι μόνο υποστηρικτική και εκείνο το οποίο χρειάζεται οπωσδήποτε, για τα νοσούντα άτομα τουλάχιστον, είναι να απομονώνονται κατά τρόπο τέτοιο που να μην επεκτείνεται ο ιός και έχουμε νοσοκομειακές λοιμώξεις, πράγμα που καθιστά απαραίτητο για όλες τις χώρες, και υπάρχει σχετική σύσταση για όσες χώρες δεν έχουν, να αποκτήσουν θαλάμους αρνητικής πίεσης. Είναι ένα πάρα πολύ βασικό μέτρο για τον περιορισμό της μετάδοσης του ιού και την αποφυγή των νοσοκομειακών λοιμώξεων.

Μια διευκρίνιση για τα κρούσματα στην Ολλανδία και στην Ελλάδα. Στην Ελλάδα υπάρχει από χτες ένα ύποπτο περιστατικό, δεν είναι ακόμα κρούσμα, το οποίο διερευνάται. Αλλά εν πάση περιπτώσει, το γεγονός είναι ότι και στην Ευρώπη έχουμε κρούσματα. Ευτυχώς όμως, κανένα κρούσμα, όπως ειπώθηκε, δεν έχει κατάληξη μέχρι τώρα. Εγώ χαίρομαι ιδιαίτερα που υπάρχει ένα ευρύτατο consensus σχετικά με την αναγκαιότητα η δημόσια υγεία να αποκτήσει πρωταρχική προτεραιότητα και στον χάρτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και γενικά σε όλες τις δραστηριότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Άκουσα τον κύριο Panella να λέει το παράδοξο, και πράγματι αποτελεί παράδοξο, να έχουμε προστασία από τις ζωονόσους και να μην έχουμε προστασία της ανθρώπινης υγείας. Είναι κάτι που θα πρέπει να γίνει οπωσδήποτε και κατά τη διάρκεια της Συνέλευσης, αλλά ίσως ενδεχομένως θα μπορούσαν από τώρα να υπάρχουν κοινές δραστηριότητες προς αυτήν την κατεύθυνση. Μια τέτοια προοπτική ανοίγεται, και εμείς ως Προεδρία συμφωνούμε, και όχι μόνο συμφωνούμε, αλλά ενισχύουμε την προσπάθεια της Επιτροπής να προωθήσει την ίδρυση ενός κέντρου πρόληψης και ελέγχου των ασθενειών γενικά και όχι μόνο των μεταδοτικών ασθενειών. Υπάρχουν και ασθένειες που είναι εξίσου σημαντικές και επιζήμιες όσο και οι μεταδοτικές ασθένειες. Κάτι αντίστοιχο με αυτό που υπάρχει με το Centre of Desease Control στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Θα ήθελα να πω σχετικά με το τι θα περίμενε κανένας από το έκτακτο αυτό Συμβούλιο και τι τελικά προέκυψε. Κατ’ αρχήν, νομίζω ότι ήταν πάρα πολύ θετικό το ότι έγινε αυτό το Συμβούλιο και η δημόσια υγεία αποτέλεσε εξ αφορμής του συνδρόμου SARS το επίκεντρο της προσοχής όχι μόνον των Υπουργών, αλλά γενικά και της κοινής γνώμης στην Ευρώπη.

Δεύτερον, εφόσον έπρεπε κατά κάποιο τρόπο να συνταχθεί ένα κείμενο συμπερασμάτων κοινής αποδοχής, ήταν πάρα πολύ φυσικό να μην περιλάβει αυτό το κείμενο και τοποθετήσεις οι οποίες ήταν αντίθετες. Το κείμενο γενικά ήταν ένα προϊόν συμβιβασμού. Παρά ταύτα, υπήρχαν συστάσεις για σημαντικά μέτρα, όπως π.χ. το θέμα των αεροπορικών ταξιδιών. Δόθηκε έμφαση, όπως δίνει και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας στον έλεγχο στην αναχώρηση, στα σημεία εξόδου. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν θα πρέπει να υπάρχει έλεγχος. Η Επιτροπή και το Συμβούλιο συνέστησαν να υπάρχει και κάποιος σχετικός έλεγχος, τουλάχιστον διοικητικός, όχι υγειονομικός ή ιατρικός, όπως επέμεινε ο ιταλός Υπουργός κ. Sirchia.

Όσους ελέγχους όμως και αν κάνουμε στα σημεία εισόδου, όταν έχουμε να κάνουμε με έναν ιό ο οποίος έχει χρόνο επώασης δέκα ημερών, είναι πάρα πολύ φυσικό να έχουμε μόνο περιορισμένη αποτελεσματικότητα, διότι οι άνθρωποι που μπαίνουν μέσα στη χώρα μπαίνουν υγιείς. Σχεδόν όλα τα κρούσματα τα οποία είχαμε σε άλλες χώρες εκτός των βασικών, δηλαδή Κίνας, Χονγκ Κονγκ, Σιγκαπούρης, είναι άτομα τα οποία μπήκαν στις άλλες χώρες ως υγιή άτομα και εξεδήλωσαν αργότερα τη νόσο. Συνεπώς, οποιοσδήποτε έλεγχος κατά την είσοδο θα περιορίσει σημαντικά, αλλά δεν θα εξαλείψει τον κίνδυνο της εισαγωγής του ιού. Εθίγησαν πολλά θέματα. Όλα όμως συνέκλιναν στην αναγκαιότητα μιας κοινής ευρωπαϊκής πολιτικής στο θέμα αυτό και γενικότερα στα θέματα της υγείας.

Η Προεδρία πιστεύει ότι κάθε κράτος μέλος, με βάση τις ιδιαίτερες συνθήκες που επικρατούν στη χώρα και το πώς αντιλαμβάνεται και αξιολογεί τους κινδύνους που προέρχονται απ’ έξω είναι δυνατόν να πάρει τα αντίστοιχα μέτρα. Υπάρχουν όμως μερικά τα οποία θα πρέπει να είναι κοινά για όλα τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και προπαντός και κυρίως, υπάρχει ανάγκη συντονισμού, συντονισμού τουλάχιστον σε ένα επίπεδο πληροφόρησης. Ένα κοινό κέντρο υποχρεωτικής πληροφόρησης, όπως έχει γίνει τώρα με το δίκτυο υποχρεωτικής καταγραφής όλων των ενδεχομένων και των πιθανών περιπτώσεων νομίζω ότι είναι ένα σημαντικό βήμα διότι αυτό επιτρέπει να έχουμε εκείνη την επιδημιολογική εικόνα από την οποία είναι δυνατόν να παρθούν ορισμένα μέτρα για την αντιμετώπιση της κατάστασης.

Σχετικά με την έρευνα, συμφωνεί η Προεδρία για την όσο το δυνατόν περισσότερη ενίσχυση των ερευνητικών δραστηριοτήτων σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Θα πρέπει να υπάρχει, πέρα από αυτό το οποίο ήδη υπάρχει από τη Διεύθυνση ΧΙΙ, ένα κοινό ταμείο, ενδεχομένως ειδικό για την αντιμετώπιση τέτοιων εκτάκτων καταστάσεων. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι η έρευνα γίνεται κυρίως στα πανεπιστήμια, στις μεγάλες διεθνείς φαρμακευτικές εταιρείες. Από την άλλη μεριά, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι θα πρέπει να υπάρχει και μια ευρωπαϊκοκεντρική ερευνητική δραστηριότητα.

Τίθεται και ένα άλλο θέμα, το θέμα της ενίσχυσης εκείνων των περιοχών που έχουν πληγεί από τον ιό για να μπορούν να πάρουν τα αντίστοιχα μέτρα. Ειπώθηκε από τον κύριο Liese ότι δεν θα πρέπει να παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι εάν υπήρχε έγκυρη αναφορά των περιπτώσεων από την Κίνα, ενδεχομένως δεν θα είχαμε φθάσει σε αυτό το σημείο. Είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να αποτελέσει από εδώ και περά δίδαγμα για όλους μας ότι δεν υπάρχουν σύνορα και ότι οτιδήποτε συμβαίνει οπουδήποτε στον κόσμο πρέπει να αναφέρεται, πρέπει να υπάρχει ένα κέντρο αναφοράς και σαν τέτοιο οπωσδήποτε είναι ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας, αλλά και σε περιφερειακό επίπεδο πρέπει επίσης να υπάρχουν αντίστοιχα κέντρα, όπως υπάρχει το δίκτυο επιτήρησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο οποίο θα πρέπει να αναφερόμαστε.

Γενικά, θα κατέληγα, λέγοντας ότι ό,τι έγινε κατά το έκτακτο Συμβούλιο στις 6 Μαΐου ήταν μια πολύ καλή αρχή. Στις 2 Ιουνίου έχουμε το τακτικό Συμβούλιο των Υπουργών. Ως τότε θα έχουν συσσωρευτεί περισσότερα δεδομένα, θα ληφθούν υπόψη και όλες οι παρατηρήσεις οι οποίες έγιναν από τα αξιότιμα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και, νομίζω, τα κράτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα είναι σε θέση να είναι πιο συντονισμένα και πιο συγκεκριμένα στα μέτρα τα οποία θα πρέπει να παρθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

  Πρόεδρος. – Σας ευχαριστώ, κύριε Προεδρεύων του Συμβουλίου.

Η συζήτηση έληξε.

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει τη συζήτηση της έκθεσης (A5-0140/2003) της κ. Gill, εξ ονόματος της Επιτροπής Προϋπολογισμών, σχετικά με την κατάσταση προβλεπομένων εσόδων και δαπανών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το οικονομικό έτος 2004 (2003/2016(BUD)).

  Gill (PSE), εισηγήτρια. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να εκμεταλλευτώ την ευκαιρία που μου παρουσιάζεται και να καλωσορίσω τους παρατηρητές. Με πολύ μεγάλη χαρά τους βλέπω εδώ στο Στρασβούργο. Η άφιξή τους είχε αποτελέσει αντικείμενο συζήτησης σε πολλές συνεδριάσεις της Επιτροπής Προϋπολογισμών. Είναι πολύ καλό που τους έχουμε σήμερα εδώ και τους δίνουμε έτσι τη δυνατότητα να παρακολουθήσουν αυτήν τη σημαντική συζήτηση. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα αναφορικά με τον προϋπολογισμό, το οποίο τους επηρεάζει άμεσα. Θα ήθελα επίσης να ευχαριστήσω όλους του συναδέλφους μου στη γραμματεία προϋπολογισμού για το έργο τους και για τη συμβολή τους στη διαμόρφωση αυτών των εκτιμήσεων.

Το 2004 θα είναι το έτος της διεύρυνσης, θα είναι έτος ευρωπαϊκών εκλογών και, αν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε ως γνώμονα τα αποτελέσματα των εκλογών του 1999, θα είναι το έτος της λήξης της θητείας του 56% των βουλευτών. Όλοι αυτοί οι παράγοντες θα επιφέρουν σημαντικές πολιτικές συνέπειες, διαρθρωτικές συνέπειες και συνέπειες στον προϋπολογισμό. Έτσι, αυτές οι εκτιμήσεις για το 2004 περιλαμβάνουν ορισμένες βαθιές αλλαγές, οι οποίες καθιστούν πολύ πιο ενδιαφέροντα τον σχεδιασμό του προϋπολογισμού.

Το 2004, πέραν των προκλήσεων τις οποίες συνεπάγεται η διεύρυνση και οι ευρωπαϊκές εκλογές, το Κοινοβούλιο θα έλθει αντιμέτωπο με σημαντικές αλλαγές, όπως είναι το ενδεχόμενο έγκρισης ενός καθεστώτος των βουλευτών, η αύξηση του συνολικού αριθμού βουλευτών, η αναθεώρηση του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης των Υπαλλήλων και η αναμόρφωση της διοικητικής δομής του προς βελτίωση των υπηρεσιών που παρέχονται προς τους βουλευτές. Οι συνέπειες αυτών των αλλαγών στον προϋπολογισμό δεν έχουν προσδιορισθεί ακόμη με ακρίβεια και, συνεπώς, δεν μπορούν να ενσωματωθούν πλήρως σε αυτές τις προβλέψεις, αλλά θα πρέπει να εξετασθούν κατά την πρώτη ανάγνωση του προϋπολογισμού του 2004, το φθινόπωρο.

Ωστόσο, θα ήθελα να επεκταθώ σε ορισμένα από τα θέματα που μόλις έθιξα. Καταρχάς, όσον αφορά το καθεστώς των βουλευτών, ελπίζω ολόψυχα ότι του χρόνου θα βρίσκεται εν ισχύι ένα καθεστώς βουλευτών. Η έλλειψη διαφάνειας αναφορικά με το ταξιδιωτικό καθεστώς και με το καθεστώς γενικής ατέλειας υπονομεύει την αξιοπιστία αυτού του Κοινοβουλίου περισσότερο από οποιονδήποτε άλλον παράγοντα. Συνεπώς, καλώ αυτό το Κοινοβούλιο να κάνει ό,τι καλύτερο μπορεί, προκειμένου να διασφαλίσει ότι οι πιστώσεις που εγγράφονται σε αυτό το αποθεματικό χρησιμοποιούνται πράγματι για αυτόν τον σκοπό.

Παρόλο που διάκειμαι υπέρ των έκτακτων απολαβών και των προνομίων, θα ήθελα να αναφερθώ στην τροπολογία που κατέθεσε η Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ σχετικά με την επέκταση του ασφαλιστικού συστήματος ασθενείας ώστε να περιλαμβάνει πρώην βουλευτές. Μου προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι την τροπολογία αυτήν την κατέθεσαν οι βουλευτές του δεξιού κόμματος των βρετανών Συντηρητικών. Οι εν λόγω βουλευτές θεωρούσαν ανέκαθεν εαυτούς πρωταθλητές στον αγώνα κατά του εύκολου κέρδους, και τώρα αντιφάσκουν, ζητώντας την επέκταση του ασφαλιστικού συστήματος, η οποία είναι εντελώς αδικαιολόγητη, η οποία θα ευνοήσει μόνο λίγους βουλευτές και θα επιβαρύνει υπερβολικά τους φορολογουμένους και η οποία θα είναι πολύ δύσκολο να εφαρμοστεί. Ακόμα πιο απογοητευτικό, όμως, είναι το γεγονός ότι οι Κοσμήτορες έστειλαν μήνυμα μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου σε όλους τους βουλευτές, ζητώντας τους να υπερψηφίσουν αυτήν την επέκταση. Αυτό είναι αίσχος. Αναρωτιέμαι πώς ο κ. Balfe και ορισμένοι άλλοι θα καταφέρουν να δικαιολογήσουν στους εκλογείς τους αυτήν τη συγκεκριμένη δαπάνη. Το Προεδρείο εξέφρασε σημαντικές επιφυλάξεις ως προς αυτό, απέφυγε να εγγράψει οποιοδήποτε κονδύλιο για μια τέτοια δαπάνη, και, για νομικούς λόγους, ανέπεμψε το θέμα.

Επιπλέον, στο θέμα αυτό ενέχονται σημαντικά δημοσιονομικά ζητήματα. Δεν μπορούμε να κοιτούμε μόνο την άμεση επίπτωση ενός τέτοιου μέτρου, αλλά πρέπει να εξετάσουμε και το μακροπρόθεσμο κόστος του, το οποίο θα είναι ιδιαίτερα υψηλό. Το να συμφωνήσουμε σε μια ειδική αντιμετώπιση των αποχωρούντων βουλευτών αυτού του Κοινοβουλίου, η οποία θα μπορούσε να είναι ανοικτή σε κάθε είδους νομική πρόκληση από οποιονδήποτε πρώην βουλευτή, δεν συνιστά απλώς απερισκεψία, αλλά αποτελεί επίσης σφάλμα και από την άποψη της δεοντολογίας. Για τον λόγο αυτόν, συμβουλεύω αυτό το Σώμα είτε να καταψηφίσει την παράγραφο 3 της έκθεσής μου είτε να στηρίξει την τροπολογία που κατέθεσε η Ομάδα των Πρασίνων/ΕΕΣ. Ας μην τρέφουμε αυταπάτες. Τα δύο αυτά ζητήματα δεν συνιστούν μόνο τεχνικά εσωτερικά ζητήματα: σε πολλές χώρες, ο Τύπος θα ασχοληθεί επανειλημμένως με αυτά, όχι μόνο κατά το ερχόμενο έτος, που είναι έτος εκλογών, αλλά για πολλά ακόμη χρόνια.

Οι εκλογές που πρόκειται να διεξαχθούν του χρόνου –εκτός από την τεράστια αλλαγή προσώπων σε αυτό το Σώμα, σε συνδυασμό με την αύξηση του αριθμού των βουλευτών κατά το ένα πέμπτο– θα αποτελέσουν μια από τις μεγαλύτερες μεταβολές στην ιστορία αυτού του Κοινοβουλίου. Μολονότι έχουμε κάνει κάποιες προετοιμασίες όσον αφορά το φυσικό περιβάλλον και το γλωσσικό καθεστώς μας, τόσο στις αίθουσες συνεδριάσεων όσο και αλλού, υπάρχουν πολλά σημαντικά ζητήματα τα οποία αφορούν την ενημέρωση, την επικοινωνία και τις στρατηγικές της τεχνολογίας της πληροφορίας και τα οποία δεν έχουμε διευθετήσει κατάλληλα. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι λαμβάνουμε μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος του δημοκρατικού ελλείμματος όσον αφορά τη νομοθεσία μας. Συνεπώς, το εκλογικό αποτέλεσμα έχει τεράστια σημασία για εμάς.

Πρέπει να κάνουμε περισσότερα, ώστε οι πολίτες να γνωρίσουν το έργο του Κοινοβουλίου, να αυξηθεί το ενδιαφέρον τους για το έργο μας και να διασφαλιστεί η μεγαλύτερη συμμετοχή. Κατά τη γνώμη μου, η πολιτική ενημέρωσης είναι ζήτημα ζωτικής σημασίας. Γνωρίζω ότι το Προεδρείο έχει εγκρίνει μια έκθεση δραστηριοτήτων ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών. Ωστόσο, αυτό δεν είναι ούτε φιλόδοξο ούτε καινοτόμο. Πρέπει να υπάρξουν τώρα σαφείς στρατηγικές και σχέδια, ώστε να έχουν κάποια επίπτωση στο μέλλον. Αυτό δεν είναι ρόλος μόνο του Κοινοβουλίου.

Πρέπει να πω ειλικρινά στην Επιτροπή ότι απογοητεύτηκα από την έλλειψη προόδου εκ μέρους της Διοργανικής Ομάδας Εργασίας, η οποία δεν κατάφερε να μεταδώσει τις βασικές προτεραιότητές μας και τα μηνύματά μας στους πολίτες. Η Επιτροπή και τα κράτη μέλη μάς απογοήτευσαν. Τους καλώ να σημειώσουν μεγαλύτερη πρόοδο στον τομέα αυτόν.

Παρόλο που ένας από τους κυριότερους στόχους μας τα τελευταία χρόνια ήταν να πλησιάσουμε τον πολίτη, η τεχνολογία μας βρίσκεται κάπου στον 20ό αιώνα. Φαίνεται πως εξελισσόμαστε αργά, με ρυθμούς χελώνας, όσον αφορά την πολιτική ενημέρωσης και επικοινωνίας, ενώ οι δαπάνες μας σε αυτούς τους τομείς εκτινάσσονται στα ύψη. Δεδομένου ότι οι δαπάνες του Κοινοβουλίου στον τομέα της τεχνολογίας της πληροφορίας είναι από τις υψηλότερες εν συγκρίσει με άλλα θεσμικά όργανα, θα ήθελα να μου εξηγήσει κάποιος γιατί η ιστοθέση Europarl δεν χρησιμοποιεί τεχνολογία αιχμής και δεν είναι ιδιαίτερα φιλική στον χρήστη, και γιατί διαθέτουμε περιορισμένη πρόσβαση στην τεχνολογία και στη χρήση τεχνολογίας βίντεο. Πού πήγαν αυτά τα χρήματα;

Kατόπιν τούτου, χαίρομαι που διαπιστώνω ότι σημειώσαμε εν τέλει κάποια πρόοδο στη μετάδοση μέσω του Διαδικτύου. Πιστεύω ότι οι διαδικασίες μας σήμερα σε αυτήν την Αίθουσα μεταδίδονται απευθείας. Στο κτήριο του Κοινοβουλίου υπάρχουν προσωρινοί πολύγλωσσοι πίνακες ενημέρωσης. Αυτό είναι ένα σημαντικό βήμα προόδου την παραμονή της διεύρυνσης η οποία θα ολοκληρωθεί τον Μάιο του επόμενου έτους. Εντούτοις, όσον αφορά άλλα ζητήματα, όπως τα κυλικεία, το περιβάλλον των Βρυξελλών, η δυνατότητα πρόσβασης στα κτήρια και η υπηρεσία επισήμων οχημάτων πρέπει να γίνουν πολύ πιο φιλόδοξα.

Σε αυτό το πλαίσιο, χαιρετίζω τις προσπάθειες που κατέβαλε η διοίκηση και το Προεδρείο για τον εκσυγχρονισμό, όχι μόνον της πολιτικής προσωπικού του Κοινοβουλίου αλλά και του τρόπου αντιμετώπισης των προβλημάτων που σχετίζονται με το προσωπικό. Πρέπει να εγκαταλείψουμε την αμιγώς διοικητική θεώρηση των θεμάτων που αφορούν το προσωπικό, και να προχωρήσουμε σε μια σύγχρονη, στρατηγική και προοδευτική διαχείριση του προσωπικού, ενώ παράλληλα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι η τεχνολογία της πληροφορίας έχει προκαλέσει μεταβολή στον τρόπο με τον οποίον εργαζόμαστε και εξετάζουμε τη διοίκησή μας.

Παρόλο που αυτό δεν θα έχει σημαντική επίπτωση στον προϋπολογισμό του 2004, θα ήθελα να καλέσω τον Γενικό Γραμματέα να συνεχίσει να καταβάλλει προσπάθειες σε αυτόν τον τομέα. Γνωρίζω ότι υπάρχουν κάποιες πολύ δύσκολες αποφάσεις, οι οποίες θα έχουν αντίκτυπο στα σχέδια κατάρτισης του προϋπολογισμού, είναι εντούτοις σημαντικό να συνεχίσουμε να εξελισσόμαστε και να αναζητούμε τον βέλτιστο τρόπο αξιοποίησης των ανθρωπίνων πόρων μας.

Κατόπιν τούτου, θα ήθελα να αναφερθώ στη λιτότητα του προϋπολογισμού. Προκειμένου η λιτότητα αυτή να έχει κάποιο νόημα, πρέπει να αποκτήσουμε περισσότερο εξορθολογισμό και ελαφρότερες δομές διαχείρισης και να αντιμετωπίσουμε το αγκάθι της πολυγλωσσίας ώστε να ενισχύσουμε την αποτελεσματικότητα σε πολλούς τομείς. Το Κοινοβούλιο πρέπει να συνεχίσει να εφαρμόζει αυτήν την πολιτική και να παρέχει την καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των χρημάτων των ευρωπαίων φορολογουμένων στον τρέχοντα προϋπολογισμό. Δεν μπορούμε να πείσουμε τον έξω κόσμο ότι εφαρμόζουμε δημοσιονομική λιτότητα, εάν δεν την εφαρμόσουμε και στο εσωτερικό των θεσμικών οργάνων. Αυτό μπορούμε να το επιτύχουμε μέσω της βελτίωσης της παρουσίασης και της διαφάνειας του προϋπολογισμού. Εντούτοις, όλα δείχνουν ότι πολλά από τα αιτήματά μας δεν λαμβάνονται σοβαρά υπόψη. Η κατάσταση που επικρατεί εδώ είναι γνωστή: οι ιδέες δεν συνθλίβονται μέσω της καταστολής, αλλά μέσω της αδιαφορίας.

Θα ήθελα να αναφερθώ εν συντομία σε δύο βασικούς τομείς: πρέπει να βελτιώσουμε την παρουσίαση και την εγκυρότητα του προϋπολογισμού σε όλους τους τομείς, πράγμα που ισχύει και για τις πολιτικές ομάδες.

Τέλος, προτού ξεκινήσει η ψηφοφορία, θα ήθελα να αναφερθώ σε μια τεχνική προσαρμογή, δηλαδή στο γεγονός ότι έχουμε καταλήξει σε συμφωνία με το Συμβούλιο σχετικά με την προσαρμογή της δημοσιονομικής προοπτικής. Δεν χρειάζεται η φράση αυτή να συνεχίσει να υπάρχει στο κείμενο.

  Dover (PPE-DE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, συμφωνώ απόλυτα ότι ο παρών προϋπολογισμός είναι πολύ σημαντικός τόσο για το Κοινοβούλιο όσο και για τα άλλα θεσμικά όργανα. Ενόψει της διεύρυνσης, πρέπει να είμαστε πολύ προσεκτικοί ώστε, σε όλους τους τομείς, να γίνεται βέλτιστη αξιοποίηση των χρημάτων.

Συχνά γίνεται κατάχρηση της υπηρεσίας επισήμων οχημάτων, και πρέπει να διασφαλίσουμε την άσκηση πραγματικά αυστηρού ελέγχου σε αυτήν την υπηρεσία. Όσον αφορά τις γλώσσες, την τεχνολογία και το Διαδίκτυο, πρέπει να επεκτείνουμε τις υπηρεσίες ώστε να διασφαλίσουμε ότι είμαστε πολύ πιο αποτελεσματικοί και ότι σε κάθε περίπτωση αξιοποιούμε τα χρήματά μας με τον καλύτερο τρόπο. Σχετικά με το προσωπικό, έχουμε ήδη συμβάλει –και εννοώ την Ομάδα ΕΛΚ-ΕΔ– ώστε να περιοριστούν κάποιες προσδοκίες. Οι περιορισμοί αυτοί αφορούν τους βοηθούς των αντιπροέδρων, για χάρη των οποίων κινδυνεύσαμε να δημιουργήσουμε σημαντικό επιπλέον κόστος, το οποίο θα ανερχόταν σε πολλές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ. Βεβαιώνουμε ότι, παρόλο που θα υπάρξουν κάποιες αναβαθμίσεις σύμφωνα με τις διατάξεις περί προαγωγών για τις οποίες έχουν δεσμευτεί οι υπηρεσίες, δεν θα επιτρέψουμε την επίσπευση αυτών των αναβαθμίσεων, η οποία θα οδηγούσε σε αυτό το τεράστιο επιπλέον κόστος κατά τα επόμενα ένα ή δύο έτη.

Θα διασφαλίσουμε επίσης ότι δεν θα υπάρξουν βοηθοί στην υπηρεσία των προέδρων των επιτροπών· θεωρούμε ότι δεν είναι απαραίτητοι. Επιπλέον, θα ασκήσουμε αυστηρό έλεγχο όσον αφορά τον αριθμό των βοηθών των Κοσμητόρων.

Θα ήθελα να διασφαλίσω την έγκριση της τροπολογίας αριθ. 7, γεγονός που θα αποκαταστήσει εν μέρει τη ζημία που προκλήθηκε στις προηγούμενες εκδοχές της έκθεσης της Neena Gill. Το όλο θέμα αφορά τον Σύνδεσμο Πρώην Βουλευτών, οι οποίοι εκπόνησαν όλες τις απαραίτητες εκθέσεις, ωστόσο πρέπει να πραγματοποιήσουν συνεδριάσεις και τον Ιούνιο, γεγονός το οποίο δεν συμβαδίζει με το ημερολόγιο του προϋπολογισμού. Δεν είμαστε σε θέση να τους ασκήσουμε κριτική, συνεπώς, ελπίζω ότι μπορούμε να εγκρίνουμε την τροπολογία αριθ. 7, η οποία επικροτεί την απόφαση του Προεδρείου αναφορικά με το κόστος των συνεδριάσεων του εν λόγω Συνδέσμου, ο οποίος επιτελεί σημαντικό έργο σε σχέση με την ενημέρωση των πρώην βουλευτών.

Θα ήθελα τώρα να θίξω το επίμαχο ζήτημα που ανέκυψε και να αναφερθώ στην τροπολογία της Ομάδας των Πρασίνων σχετικά με το ασφαλιστικό σύστημα ασθένειας. Εάν εμείς, ως κοινοβουλευτικοί, δεν προστατεύουμε τους βουλευτές μας από τις ασθένειες, δεν πιστεύω ότι κάνουμε το καθήκον μας. Πρέπει να διασφαλίσουμε ότι τα επαχθή καθήκοντά μας, όπως αυτά των πολλών ταξιδίων, των μακρών συζητήσεων και των φορτωμένων προγραμμάτων στις περιφέρειές μας και στις χώρες μας σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση αντανακλώνται σε ένα κατάλληλο ασφαλιστικό σύστημα ασθενείας, το οποίο λειτουργεί σωστά και είναι οικονομικά αποδοτικό. Θα ήθελα να διαβάσω ολόκληρη την παράγραφο 3, για να σας δείξω ότι δεν πρόκειται για τελική απόφαση, αλλά απλώς για ανοικτό πνεύμα προκειμένου να υποβάλουμε το θέμα σε επανεξέταση.

Παραθέτω: “είναι διατεθειμένο να εξετάσει το ενδεχόμενο εγγραφής πιστώσεων για την επέκταση του εν ισχύι ασφαλιστικού συστήματος ασθενείας ώστε να περιλαμβάνει πρώην βουλευτές και προσβλέπει στην υποβολή διεξοδικών προτάσεων εν ευθέτω χρόνω”.

Θα ήθελα επίσης να τονίσω ότι, εάν θεσπιστεί το Καθεστώς των Βουλευτών, όπως αναφέρθηκε πρωτύτερα, σίγουρα θα περιλαμβάνει και αυτό. Την τελική απόφαση θα τη λάβει το Προεδρείο αυτού του Κοινοβουλίου. Εκείνο που θέλω να πω εδώ είναι ότι εμείς, ως Επιτροπή Προϋπολογισμών, πρέπει να κάνουμε τα απαραίτητα βήματα ώστε να διασφαλίσουμε ότι θα απολαύουμε μιας σχετικής επιείκειας και ότι θα εξετάσουμε τους αριθμούς κατά τους επόμενους μήνες.

(Χειροκροτήματα)

  Virrankoski (ELDR). – (FI) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θα ήθελα να εκφράσω τις θερμότερες ευχαριστίες μου στην κ. Neena Gill για την εξαιρετική της κατάσταση προβλέψεων όσον αφορά τα έσοδα και τις δαπάνες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για το 2004.

Η παρουσίαση της κατάστασης προβλέψεων είναι δύσκολη, επειδή σε έναν χρόνο θα πραγματοποιηθούν η διεξαγωγή των εκλογών για το νέο Κοινοβούλιο και η διεύρυνση της ΕΕ. Σε γενικές γραμμές, από τις εκλογές για την ανάδειξη του νέου Κοινοβουλίου το ήμισυ σχεδόν των βουλευτών αλλάζει· την επόμενη φορά μάλιστα ίσως και περισσότεροι, δεδομένου ότι τα παλαιά κράτη μέλη θα διαθέτουν 56 έδρες λιγότερες. Παράλληλα θα έχουμε 162 νέους βουλευτές από τα νέα κράτη μέλη. Αμφότεροι οι παράγοντες αυτοί θα αυξήσουν τις δαπάνες του Κοινοβουλίου, προκαλώντας παράλληλα αβεβαιότητα στις εκτιμήσεις.

Καταβάλλεται προσπάθεια ώστε οι διοικητικές δαπάνες του Κοινοβουλίου να διατηρηθούν σε ποσοστό χαμηλότερο του 20%. Ο στόχος είναι φιλόδοξος, καθώς επιδιώκεται να εγγραφούν 46 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον στον προϋπολογισμό για το καθεστώς των βουλευτών. Πρόκειται για νέα δαπάνη. Για τον λόγο αυτόν, η υπέρβαση του ανώτατου ορίου κατά το ποσό αυτό μπορεί να είναι δικαιολογημένη, καθώς στην ουσία δεν τροποποιεί την παλαιά κατάτμηση των δαπανών μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών, δεδομένου ότι τα κράτη μέλη ανέλαβαν μέχρι στιγμής την ευθύνη της αμοιβής.

Η εισηγήτρια επιδιώκει να προωθήσει τις παρεχόμενες υπηρεσίες στους βουλευτές για βασικές δραστηριότητες, δηλαδή για τα καθήκοντα που αφορούν τη νομοθεσία και τον προϋπολογισμό. Η προτεραιότητα είναι σωστή. Αντίστοιχα, η εισηγήτρια αξιώνει καλύτερο σχεδιασμό των χρόνων διενεργείας συνεδριάσεων, ούτως ώστε να αποφεύγονται οι επικαλύψεις. Με τον τρόπο αυτόν, θα περιοριστούν οι δαπάνες, δεδομένου ότι παράλληλα θα μειωθεί, για παράδειγμα, ο αριθμός των απαραίτητων διερμηνέων – γεγονός που θα διευκολύνει τα νέα κράτη μέλη ιδιαίτερα να ρυθμίσουν το θέμα της διερμηνείας. Παράλληλα, η ρύθμιση αυτή θα επιτρέψει στους βουλευτές να συμμετάσχουν στις εργασίες όλων των επιτροπών τους. Προς τούτο, η σκοπιμότητα των εβδομάδων εκλογικής περιφέρειας θα πρέπει να αξιολογείται ακριβέστερα στο μέλλον.

Επί του προκειμένου, ωστόσο, οφείλουμε να είμαστε επιφυλακτικοί στην παροχή νέων προνομίων προς τους βουλευτές. Για παράδειγμα, δεν υπάρχει δυνατότητα επέκτασης της υπηρεσίας μεταφορών, ειδικά πριν αποκομίσουμε τις τελικές εμπειρίες από τις λοιπές νέες δαπάνες.

Φρονούμε ότι η επέκταση του ασφαλιστικού συστήματος ασθενείας, ώστε να περιλαμβάνει και πρώην βουλευτές, δεν είναι δικαιολογημένη· προς τούτο, η Ομάδα μου δεν την υποστηρίζει. Καθένα από τα κράτη μέλη μεριμνά για την κοινωνική ασφάλιση των πρώην βουλευτών του στο πλαίσιο της αμοιβής τους. Η εφαρμογή από το Κοινοβούλιο ενός ασφαλιστικού συστήματος ασθενείας για τους σημερινούς βουλευτές του είναι δικαιολογημένη, δεδομένου ότι εκείνοι εργάζονται εκτός της χώρας τους· άρα το σύστημα αυτό λειτουργεί ως εργασιακή ιατροφαρμακευτική μέριμνα. Ωστόσο, το επιχείρημα αυτό δεν καλύπτει τους πρώην βουλευτές, καθώς θα επρόκειτο απλά για ακόμη ένα ελαφρώς κεκαλυμμένο προνόμιο.

Η πολυγλωσσία θα αυξηθεί στο Κοινοβούλιο, από τη στιγμή που ο αριθμός των επισήμων γλωσσών θα αυξηθεί από 11 σε 20. Τούτο σημαίνει ότι θα αυξηθεί η πρακτική της χρησιμοποίησης δύο διερμηνέων για τη μετάφραση των λεγομένων κάποιου. Θα πρέπει να ερευνήσουμε εάν θα μπορούσαμε να επιβάλουμε ιδιαίτερες υποχρεώσεις μετάφρασης πολλών γλωσσών απευθείας προς τις “μεγάλες” γλώσσες, όπως η αγγλική, η γαλλική και η γερμανική, οπότε οι περισσότεροι βουλευτές του Κοινοβουλίου θα μπορούν να παρακολουθούν τη μετάφραση μιας ομιλίας από έναν μόνο διερμηνέα.

  Buitenweg (Verts/ALE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα και εγώ με τη σειρά μου να ευχαριστήσω θερμά την κ. Gill για την προσπάθεια που κατέβαλε στη συγκεκριμένη έκθεση. Πρωταρχική θέση στην εργασία της κ. Gill αποτέλεσε η προσπάθειά της να αποδοθεί στον φορολογούμενο η καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των χρημάτων του, στοιχείο για το οποίο θα ήθελα πραγματικά να την υποστηρίξω.

Όπως αποδεικνύεται στο πλαίσιο της παρούσας συζήτησης, ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα σημεία συνιστoύν οι δαπάνες για την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Ελπίζω πραγματικά ότι ο κ. Dover θα πεισθεί τελικά να μην επεκτείνει το ασφαλιστικό σύστημα ασθενείας ώστε να περιλαμβάνει πρώην βουλευτές. Πού είναι το πρόβλημα; Μπορεί προς το παρόν οι δαπάνες αυτές να είναι περιορισμένες –σημείο το οποίο ανέλυσε ενδελεχώς η κ. Gill– όμως με την πάροδο των ετών θα αυξηθούν πράγματι τρομακτικά. Αυτή, βεβαίως, είναι η οικονομική πλευρά του θέματος.

Εντούτοις, θα πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ένα θέμα αρχής, ένα θέμα το οποίο ο κ. Virrankoski έχει ήδη θίξει. Μέχρι να αποκτήσουμε ένα καθεστώς βουλευτών, οι βουλευτές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα συνεχίζουν να εισπράττουν τον ίδιο μισθό με τους βουλευτές του κοινοβουλίου του κράτους προέλευσής τους. Το Δικαστήριο έκρινε ότι οι συντάξεις και η ασφάλεια ασθενείας θα εντάσσονται στην κατηγορία του μισθού. Προσωπικά δεν συμφωνώ καν με το ισχύον σύστημα, να λαμβάνουν οι εν ενεργεία βουλευτές του Κοινοβουλίου την ασφάλεια ασθενείας, επειδή πιστεύω ότι πρόκειται για μια συμπληρωματική απολαβή επιπλέον του μισθού. Όμως, είναι πραγματικά απαράδεκτο να επεκταθεί η συμπληρωματική αυτή απολαβή. Πρόκειται απλώς για έναν παρωχημένο τρόπο αναζήτησης χρημάτων στο ευρωπαϊκό ταμείο και αυτό είναι κάτι που δεν πρέπει να κάνουμε. Μόλις αποκτήσουμε ευρωπαϊκό καταστατικό, το θέμα θα είναι διαφορετικό και τότε θα μπορέσουμε να το ξανασυζητήσουμε. Μέχρι τότε, απλούστατα δεν θα μπορέσουμε να συμφωνήσουμε.

Κύριε Πρόεδρε, καθώς ομιλούμε για σπατάλη, η πόλη του Στρασβούργου μού έρχεται ξαφνικά στον νου. Το οποίο με οδηγεί στο γεγονός ότι, στη διάρκεια της ψηφοφορίας για το χρονοδιάγραμμα των συνεδριάσεων, λάβαμε τη δημοκρατική απόφαση ότι το προσεχές έτος θα διεξαχθούν μόνο δέκα περίοδοι συνόδου στο Στρασβούργο. Γνωρίζω πλέον πολύ καλά ότι θα ανοίξει ένα ολόκληρο κουτί με μαγικά κόλπα, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι περίοδοι συνόδου θα είναι και πάλι 11 ή 12· ωστόσο, η δημοκρατική αυτή απόφαση ότι μόνον 10 περίοδοι συνόδου έχουν προγραμματιστεί εξακολουθεί μέχρι τότε να υπάρχει. Συνεπώς, προτείνω πραγματικά να διορθωθεί αύριο η αιτιολογική σκέψη Ζ από τον Πρόεδρο ή την εισηγήτρια. Θα πρέπει να αναφέρουμε ότι, στο πλαίσιο της αιτιολογικής σκέψης Ζ, η Ολομέλεια έχει προγραμματίσει για το προσεχές έτος τη διεξαγωγή 10 περιόδων συνόδου στο Στρασβούργο αντί για 11.

  Turchi (UEN). – (IT) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, θα ήθελα καταρχάς να χαιρετίσω τους συναδέλφους μας από τα κράτη που δεν είναι πλέον υποψήφια, αλλά ούτε ακόμη πλήρη μέλη. Είμαστε ευτυχείς για την παρουσία τους, η οποία σηματοδοτεί την ολοκλήρωση μιας πορείας που υπήρξε μακρά και πολλές φορές δύσκολη, αλλά που ευτυχώς οδήγησε στο επιθυμητό αποτέλεσμα.

Λόγω των περιστάσεων, το προσχέδιο προϋπολογισμού που παρουσίασε σήμερα η Επιτροπή είναι ένα άτυπο σχέδιο, καθώς πρέπει να εξετασθεί σε δύο χωριστά μέρη: το πρώτο, που θα τεθεί εν ισχύι για τα δεκαπέντε σημερινά κράτη μέλη από 1ης Ιανουαρίου 2004· και το δεύτερο, αντιθέτως, το οποίο θα ισχύσει για την Ένωση των είκοσι πέντε, και θα τεθεί εν ισχύι από 1ης Μαΐου 2004. Κατά συνέπεια, η αξιολόγησή του δεν είναι απλή, και υπάρχουν ορισμένες πολιτικές πτυχές που, κατά την άποψή μου, δεν πρέπει να υποτιμήσουμε: κατά πρώτο λόγο, το χρόνιο ζήτημα των πιστώσεων πληρωμών. Με 100,6 δισ. ευρώ, το μέγεθος των δαπανών παρουσιάζει αύξηση μόλις 3,3% σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2003, προϋπολογισμό που αφορούσε εξάλλου μόνο την Ευρώπη των Δεκαπέντε. Η πολύ μικρή αυτή αύξηση εξηγείται με τη μείωση του μεγέθους των προβλεπόμενων δαπανών περίπου στο 2% για την Ευρωπαϊκή Ένωση των Δεκαπέντε.

Όλα αυτά φαίνονται παράλογα. Πράγματι, η Επιτροπή όχι μόνο δεν σκοπεύει, άπαξ διά παντός, να επικεντρωθεί στην επίλυση του προβλήματος των RAL, πράγμα που για χρόνια υπήρξε μία από τις προτεραιότητες του Κοινοβουλίου μας, αλλά επιπλέον παρουσιάζει ένα σχέδιο που θέτει τις βάσεις για τη δημιουργία της ίδιας, πανομοιότυπης κατάστασης όσον αφορά τις χώρες που θα ενταχθούν στην Ένωση το 2004.

Υπάρχει έπειτα το ζήτημα της κατηγορίας 3. Η αύξηση του ανωτάτου ορίου, που επετεύχθη από το Κοινοβούλιο, είναι ένα σημαντικό αποτέλεσμα, το οποίο θα μας επιτρέψει την απρόσκοπτη χρηματοδότηση ορισμένων ιδιαίτερα ευαίσθητων πολιτικών, αλλά, κατά την άποψή μου, δεν επαρκεί ακόμη. Εάν επιθυμούμε πράγματι μια πολιτική Ένωση, μια κατεύθυνση για όλες τις πολιτικές δυνάμεις που είναι παρούσες σε αυτήν την Αίθουσα –προς την οποία τείνουμε όλοι μας– θα πρέπει να τους παράσχουμε τα μέσα για να εργασθούν, δηλαδή τα μέσα που είναι απαραίτητα για την επίτευξη των στόχων μας.

  Van Dam (EDD). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, σε γενικές γραμμές μπορούμε να στηρίξουμε την ενδελεχή έκθεση της κ. Gill. Υποστηρίζουμε θερμά την έκκληση για αυστηρή δημοσιονομική πειθαρχία εκ μέρους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Ενόψει της επικείμενης διεύρυνσης, το Κοινοβούλιο θα πρέπει να επικεντρωθεί, τώρα περισσότερο από ποτέ, στον πυρήνα των δραστηριοτήτων του. Η πρωταρχική αποστολή του Σώματος, δηλαδή η εποπτεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πρέπει να τεθεί σε προτεραιότητα, όπως ακριβώς και η νομοθετική ευθύνη, όπου το Κοινοβούλιο διατηρεί εξουσία συναπόφασης. Οι εκθέσεις και τα ψηφίσματα που δεν αφορούν το συγκεκριμένο πεδίο θα πρέπει να καταλαμβάνουν λιγότερο χρόνο στην ημερήσια διάταξη και λιγότερη προσπάθεια από το προσωπικό.

Σημαντικό θέμα της παρούσας έκθεσης συνιστά η πολυγλωσσία του Κοινοβουλίου. Η ποικιλότητα, η οποία αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό των ευρωπαϊκών πολιτισμών, εκφράζεται με την ύπαρξη πολλών γλωσσών. Η δυνατότητα προσέγγισης και κατανόησης του ευρωπαϊκού πολιτικού διαλόγου από τους πολίτες όλων των κρατών μελών έχει θεμελιώδη σημασία για την ποιότητα της δημοκρατίας. Τούτο δεν σημαίνει, βεβαίως, ότι δεν αντιμετωπίζουμε με κριτικό βλέμμα τις δαπάνες της πολυγλωσσίας. Το Προεδρείο του Κοινοβουλίου θα πρέπει να εξακριβώσει εάν η υπηρεσία μετάφρασης και διερμηνείας κάθε γλώσσας είναι όντως διαμορφωμένη στο μέγεθος των πραγματικών αναγκών. Πρέπει να υπάρχει αναλογικότητα στην κατανομή του φόρτου εργασίας για κάθε γλώσσα. Αισθάνομαι ότι ο φόρτος εργασίας ποικίλει από τη μία γλώσσα στην άλλη και ότι, βεβαίως, δεν είναι ανάλογος με τον αριθμό των βουλευτών που ομιλούν μια γλώσσα. Φρονώ, για παράδειγμα, ότι εδώ στο Κοινοβούλιο η δανική γλώσσα χρησιμοποιείται στο ίδιο εύρος με την ιταλική. Οποιουδήποτε είδους υπεροχή μιας γλώσσας έναντι άλλων θα πρέπει είτε να εξαλειφθεί είτε να πραγματοποιηθεί ανακατανομή.

Κύριε Πρόεδρε, ένα επιπλέον θέμα συνιστά ο πολύ υψηλός μισθολογικός μέσος όρος των μονίμων υπαλλήλων του Κοινοβουλίου. Το σύστημα πληρωμών καλύπτει στοιχεία τα οποία εκπηγάζουν από την πρώτη εποχή της Ένωσης κατά μείζονα βαθμό και τα οποία έχουν πάψει πλέον να ισχύουν. Οι μισθοί του επίσημου προσωπικού θα πρέπει να τελούν σε λογική συνάρτηση με τις αμοιβές των βουλευτών του Κοινοβουλίου· μάλιστα στο σημείο αυτό οφείλω να επισημάνω ότι εξακολουθούμε να μην διαθέτουμε καθεστώς των βουλευτών, γεγονός επαίσχυντο τόσο για το Συμβούλιο όσο και για το Κοινοβούλιο.

Το εν λόγω θέμα είναι άρρηκτα συνδεδεμένο και με τα έξοδα ταξιδίου, ένα ζήτημα το οποίο ενδιαφέρει πολύ τους ψηφοφόρους. Είναι προφανής η σημασία της θέσπισης αυστηρότερων και, κατά το δυνατόν, αντικειμενικότερων κριτηρίων για τη χορήγηση αποζημιώσεων. Εκτιμώντας τις εμπειρίες της τρέχουσας συνόδου, το Κοινοβούλιο οφείλει να προβεί σε κριτική επανεξέταση των εβδομάδων συνεδρίασης στο Στρασβούργο, συνεκτιμώντας –μεταξύ άλλων– τα σχετικά συμπληρωματικά έξοδα, τα οποία εντούτοις δεν αποφέρουν συμπληρωματικά αποτελέσματα.

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. PROVAN
Αντιπροέδρου

  Dell'Alba (NI). – (FR) Κύριε Πρόεδρε, θέλω κι εγώ να συγχαρώ την κ. Gill, για την εξαιρετική έκθεσή της. Συμφωνώ πλήρως με τις περισσότερες απόψεις και προτάσεις της σχετικά με το ενδιάμεσο στάδιο του προϋπολογισμού του Κοινοβουλίου. Την συγχαίρω ιδιαιτέρως, διότι θέλησε να τονίσει σθεναρά την επιθυμία της για ενδυνάμωση της χρήσης νέων τεχνολογιών στο θεσμικό μας όργανο, όπως και στα θεσμικά όργανα γενικότερα, κυρίως ενόψει της διεύρυνσης.

Από αυτήν την άποψη, κυρίες και κύριοι, κυρία Gill και αγαπητοί φίλοι που βρίσκεστε σήμερα εδώ, προτείνω ανεπιφύλακτα να εγκρίνουμε αύριο την τροπολογία που αφορά ακριβώς αυτές τις νέες τεχνολογίες που εμείς στην Ομάδα των Πρασίνων/Ευρωπαϊκής Ελεύθερης Συμμαχίας καταθέσαμε από κοινού με την κ. Buitenweg και που εγκρίθηκε με οριακή πλειοψηφία στην επιτροπή.

Περί τίνος πρόκειται; Το θεσμικό μας όργανο σέβεται την αρχή της δημοσιότητας των συζητήσεων. Επιπλέον, σήμερα η Αίθουσα είναι σχεδόν γεμάτη. Χαιρόμαστε για αυτό, καθώς αισθανόμαστε λιγότερη μοναξιά, αλλά εδώ παρευρίσκονται 150 ίσως 200 άτομα, ενώ η διευρυμένη Ευρώπη περιλαμβάνει 300 με 350 εκατομμύρια κατοίκους. Έχουμε στη διάθεσή μας το Διαδίκτυο, που είναι θαυμάσιο εργαλείο. Όχι μόνον εργαλείο πληροφόρησης με τη στενή έννοια, όχι μόνο εργαλείο δημοσιότητας, αλλά και εργαλείο δουλειάς για όσους επιθυμούν.

Σήμερα μάλιστα –και αυτό δεν το γνωρίζαμε, κυρία Gill– το Κοινοβούλιο μεταδίδει μέσω Διαδικτύου τη συνεδρίαση της Ολομέλειας. Τι ζητάμε; Ζητάμε, όπως και εσείς, την ενθάρρυνση της χρήσης νέων τεχνολογιών και του Διαδικτύου, ώστε να μπορεί ο κάθε πολίτης να παρακολουθεί τις συνεδριάσεις της Ολομέλειας από το σπίτι του, εάν το επιθυμεί.

Αλλά γιατί να μην εφαρμόσουν το ίδιο και οι κοινοβουλευτικές μας επιτροπές; Ορισμένους τους ενδιαφέρουν οι συζητήσεις μας για το περιβάλλον. Έτσι, θα μπορούν να τις παρακολουθήσουν. Δεν είναι πολύ δαπανηρό. Έχετε ήδη εκφράσει την επιθυμία σας να οριστεί ένα ποσό στον προϋπολογισμό του 2004. Με την τροπολογία αυτή, ζητάμε να μπορεί, από εφέτος και στο εξής, το Κοινοβούλιο να διεξάγει δοκιμές για να καθορίσει το κόστος –το οποίο, κατά τη γνώμη μας, είναι πολύ χαμηλό (άλλα κοινοβούλια το εφαρμόζουν ήδη)– της μετάδοσης των συνεδριάσεων των επιτροπών, τονίζω όχι όσων αφορούν επίκαιρα θέματα ύψιστης σημασίας, αλλά, επαναλαμβάνω, ακριβώς την καθημερινή εργασία μας. Στα πανεπιστήμια και αλλού, υπάρχουν πάντα κάποιοι που τους ενδιαφέρουν όλες οι συζητήσεις μας, όποιο και αν είναι το θέμα. Αυτή είναι η σύσταση που σας κάνω για αύριο και συγχαίρω για άλλη μία φορά την κ. Gill για την έκθεσή της.

  Stenmarck (PPE-DE). (SV) Κύριε Πρόεδρε, επιτρέψτε μου καταρχάς να ευχαριστήσω την κ. Gill για την εργασία της σχετικά με τον προϋπολογισμό του 2004. Η εργασία της ήταν χρονοβόρος και μείζονος σημασίας, ακριβώς επειδή ενώπιόν μας έχουμε κάποιες απαιτητικές και σημαντικές αποστολές, τις οποίες οφείλουμε να φέρουμε εις πέρας. Στο πλαίσιο της θητείας μου ως εισηγητού για τον προϋπολογισμό κατά το παρελθόν έτος, παρατήρησα ότι ασχολούμεθα κατά κύριο λόγο με τρεις προτεραιότητες. Η πρώτη από αυτές αφορούσε τις προετοιμασίες για την επικείμενη διεύρυνση, η οποία ήταν λιγότερο βέβαιη από ό,τι είναι σήμερα. Η δεύτερη εστιαζόταν στις αναγκαίες θεσμικές μεταρρυθμίσεις, οι οποίες εξακολουθούν και σήμερα να είναι εξίσου σημαντικές με τότε. Η τρίτη προτεραιότητα αφορούσε την ανάγκη αντιμετώπισης όλων αυτών των θεμάτων εντός του δημοσιονομικού πλαισίου.

Πριν από έναν χρόνο, χορηγήσαμε στο Κοινοβούλιο και σε άλλα θεσμικά όργανα τη δυνατότητα να συμμετάσχουν στη μακροπρόθεσμη δημοσιονομική διαχείριση των θεμάτων αυτών, κυρίως μέσω του συστήματος της αρχικής ιδιαίτερης επιβάρυνσης που εφαρμόστηκε το φθινόπωρο του παρελθόντος έτους. Τότε, οι προτεραιότητες έπρεπε να μετατραπούν σε αριθμούς και οι υπολογισμοί σε ευρώ και λεπτά. Έναν χρόνο αργότερα, η κατάσταση παραμένει ακριβώς η ίδια.

Όταν, τον προηγούμενο Δεκέμβριο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της Κοπεγχάγης αποφάσισε να υιοθετήσει την προσέγγιση της ραγδαίας επέκτασης, πολλοί από εμάς θεωρήσαμε ότι ζούσαμε αναμφίβολα μία από τις καλύτερες στιγμές στην ιστορία της ΕΕ, καθώς δέκα νέες χώρες ανέμεναν την έγκαιρη προσχώρησή τους πριν από τις επόμενες εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου το 2004. Εν συνεχεία, την απόφαση αυτήν ακολούθησαν οι αποφάσεις που έλαβε εδώ το Κοινοβούλιο στις 9 Απριλίου, η υπογραφή των συνθηκών προσχώρησης στην Αθήνα μία εβδομάδα αργότερα, καθώς και πολλά επιτυχημένα δημοψηφίσματα –με πιο πρόσφατο εκείνο που διενεργήθηκε στη Λιθουανία– γεγονός που εγείρει εξαιρετικά μεγάλες αξιώσεις, ειδικά από τα εκλεγμένα κοινοβούλια της Ευρώπης. Δεν αντιμετωπίσαμε μεγαλύτερη πρόκληση από αυτήν. Είχαμε τη μεγάλη χαρά να καλωσορίσουμε 162 παρατηρητές από όλες τις υποψήφιες χώρες που ολοκλήρωσαν τις διαπραγματεύσεις τους επιτυχώς. Όλα αυτά πραγματοποιούνται σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα που συζητήσαμε πέρυσι.

Η ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο οφείλουν, σαφώς, να υλοποιήσουν όλα τούτα – γεγονός που είναι αυτονόητο σε όλους εμάς που θεωρούμε την επανένωση της Ευρώπης ως το σημαντικότερο καθήκον. Αυτό, βεβαίως, ισχύει για τη σημερινή γενιά των πολιτικών. Συνεπώς, δεν υπήρξε μεγάλη δυσκολία στη στήριξη της πλειονότητας των προτάσεων που κατέθεσε η κ. Gill. Ένα μόνο έχω να καταθέσω εν είδει προειδοποίησης: μέλημά μας πρέπει να είναι οι προτεραιότητές μας. Ενίοτε βλέπουμε μια τάση από πλευράς των εισηγητών, αλλά και από άλλους βουλευτές του ΕΚ, να θέλουν εμμέσως να εισαγάγουν και άλλες πτυχές. Η τακτική αυτή ελλοχεύει τον κίνδυνο να καταστεί δυσχερής η διαχείριση του προϋπολογισμού εντός του καθορισμένου πλαισίου. Αμφότερες, λοιπόν, οι αρμόδιες επί του προϋπολογισμού αρχές οφείλουν να επιδείξουν σταθερότητα και αποφασιστικότητα απέναντι στη συγκεκριμένη κατάσταση. Προσωπικά, τουλάχιστον, ελπίζω ότι εφέτος το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα καταλήξουν γρήγορα σε κοινή συμφωνία – όπως συνέβη και πέρυσι.

  Titford (EDD). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, όπως πολύ σωστά παρατηρεί αυτή η έκθεση, το 2004 είναι έτος ευρωπαϊκών εκλογών, και οι εκλογείς μας θα κληθούν για άλλη μία φορά να ψηφίσουν τους βουλευτές τους. Όσοι από τους βουλευτές θέλουν να επανεκλεγούν, αναμφίβολα θα επιχειρήσουν να δικαιολογήσουν αυτήν την επιθυμία τους βάσει των πεπραγμένων τους, ενώ οι νέοι υποψήφιοι θα υποστηρίξουν, όπως είναι φυσικό, ότι συνιστούν καλύτερη εναλλακτική λύση. Διαβάζοντας αυτήν την έκθεση, η φράση που εντυπωσιάζει είναι η εξής: “καλύτερη δυνατή αξιοποίηση των χρημάτων”. Πόσοι επίδοξοι βουλευτές θα ανταποκριθούν σε αυτό; Με έναν πρόχειρο υπολογισμό, διαπιστώσαμε ότι ο κάθε βρετανός βουλευτής κοστίζει στους φορολογουμένους του ΗΒ περίπου 1,2 εκατ. ετησίως –εννοείται ότι μιλούμε για λίρες στερλίνες– δηλαδή, όλοι μαζί κοστίζουν περίπου 100 εκατ. λίρες στερλίνες ετησίως.

Ωστόσο, όταν εξετάζουμε το θέμα της αξιοποίησης των χρημάτων, δεν πρέπει να βασιζόμαστε μόνο σε σχετικούς όρους, π.χ. κατά πόσον ο ένας βουλευτής έχει μεγαλύτερη αξία από κάποιον άλλον, αλλά και σε συγκριτικούς, να κάνουμε δηλαδή τη σύγκριση με άλλα αγαθά που θα μπορούσαμε να αγοράσουμε με τα ίδια χρήματα. Δεδομένου του μεγάλου προβληματισμού που υπάρχει στο ΗΒ αναφορικά με τις υπηρεσίες στον τομέα της υγείας, θα μπορούσαμε να κάνουμε τη σύγκριση με το κόστος των παροχών στον τομέα της υγείας. Με τα χρήματα που μας κοστίζουν οι βουλευτές του εθνικού κοινοβουλίου μας, θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε, να εξοπλίσουμε και να συντηρήσουμε μια μεγάλη πανεπιστημιακή κλινική – και θα παίρναμε και ρέστα. Μια άλλη ενδιαφέρουσα σύγκριση είναι ότι τα χρήματα των βρετανών φορολογουμένων που δαπανώνται για τους βουλευτές τους θα μπορούσαν να καλύψουν το συνολικό κόστος λειτουργίας της αστυνομικής δύναμης μιας μεσαίου μεγέθους βρετανικής κομητείας, ή ακόμα το κόστος λειτουργίας δέκα πλήρων ταγμάτων πεζικού. Διερωτώμαι ποιο από όλα αυτά θα ενίσχυε την επιρροή της Μεγάλης Βρετανίας στον κόσμο. Θα μπορούσαμε ακόμη να καλύψουμε το κόστος τριών μαχητικών αεροσκαφών Eurofighter τον χρόνο, εάν έφταναν ποτέ στη μοίρα αεροπορίας.

Από την άλλη μεριά, εφόσον αυτό το Κοινοβούλιο εμπόδισε κάποιους από τους πιο παράλογους κανονισμούς της Επιτροπής να εγγραφούν στον νομικό κώδικα, καθυστερώντας με αυτόν τον τρόπο την αύξηση των βαρών στις επιχειρήσεις, ενδεχομένως να υπάρξει και κάποιο οικονομικό επιχείρημα για τους βουλευτές. Κατά τη γνώμη μου, αυτό το Κοινοβούλιο ενεργεί κυρίως ως γόμα σβησίματος, αλλά ακόμα και σε αυτήν την περίπτωση, θα μπορούσα να αγοράσω μια από ένα χαρτοπωλείο, πληρώνοντας 3 λίρες στερλίνες, ή 5 ευρώ, πράγμα που σημαίνει ότι και πάλι θα ερχόταν κάπως φθηνότερα.

Συνεπώς, δεν μπορώ επ’ ουδενί να υποστηρίξω ότι αυτό το Κοινοβούλιο ή οι βρετανοί βουλευτές ανταποκρίνονται στο αίτημα για βέλτιστη αξιοποίηση των χρημάτων των φορολογουμένων, και αυτό ακριβώς το μήνυμα θα μεταφέρω στους εκλογείς μου.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

Η ψηφοφορία θα διεξαχθεί αύριο, στις 11.30.

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την παρουσίαση από την Επιτροπή του προσχεδίου γενικού προϋπολογισμού για το οικονομικό έτος 2004.

  Schreyer, Επιτροπή. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, κύριοι εισηγητές, κύριοι παρατηρητές από τα νέα κράτη μέλη, είναι μεγάλη χαρά να βρίσκομαι σήμερα εδώ για να παρουσιάσω το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2004 σε αυτό το νέο πλαίσιο. Ο προϋπολογισμός του 2004 είναι πράγματι ιστορικός, διότι για πρώτη φορά καλύπτει 25 κράτη μέλη. Από την 1η Μαΐου 2004 τα νέα κράτη μέλη θα συμμετάσχουν σε όλα τα προγράμματα υποστήριξης στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό. Είναι επίσης η πρώτη φορά που μια διεύρυνση δεν πραγματοποιείται την 1η Ιανουαρίου ενός συγκεκριμένου έτους, αλλά έναν χρόνο αργότερα. Αυτό παρουσιάζει μια ειδική πρόκληση για τον προϋπολογισμό. Από την 1η Ιανουαρίου ως το τέλος Απριλίου θα έχουμε έναν προϋπολογισμό για την ΕΕ των 15· στη συνέχεια, θα αυξηθεί για την ΕΕ των 25. Συνεπώς, τα σχέδια του προϋπολογισμού περιέχουν τόσο τα μεγέθη για την ΕΕ των 15 όσο και αυτά για τη διευρυμένη Ένωση, ωστόσο όλες μας οι συζητήσεις θα αναφέρονται εξαρχής στην Ευρωπαϊκή Ένωση των 25 κρατών μελών.

Το τρίτο ασύνηθες χαρακτηριστικό αυτού του προϋπολογισμού είναι ότι η δημοσιονομική μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι τώρα σε πλήρη εφαρμογή και για πρώτη φορά ο επίσημος προϋπολογισμός θα αναλυθεί κατά τομέα πολιτικής, δηλαδή σύμφωνα με την αρχή της κατάρτισης του προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων. Ο προϋπολογισμός διατίθεται ακόμη, ωστόσο, στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή στην παραδοσιακή μορφή του για πληροφόρηση. Επιπλέον, έχετε επίσης ένα νέο έγγραφο εργασίας, το οποίο εκθέτει τους στόχους που πρέπει να επιτευχθούν τον επόμενο χρόνο για κάθε τομέα πολιτικής. Επομένως, αυτή η διαδικασία του προϋπολογισμού του 2004 θα είναι σίγουρα καινοτομική.

Το προσχέδιο του προϋπολογισμού της Επιτροπής καταρτίστηκε με βάση το πλαίσιο που θεσπίστηκε πρόσφατα για τις δημοσιονομικές προοπτικές ενόψει της διεύρυνσης, όπως εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στις 9 Απριλίου, το οποίο φυσικά ενσωματώνει τα αποτελέσματα της Κοπεγχάγης, δηλαδή τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Συμβουλίου και των υποψηφίων χωρών, καθώς και τα αποτελέσματα των διαπραγματεύσεων μεταξύ του Συμβουλίου και του Κοινοβουλίου.

Σε αυτό το στάδιο, θα ήθελα ακόμη μία φορά να ευχαριστήσω όλους εκείνους που συμμετείχαν στις διαπραγματεύσεις. Ήταν πολύ καλό το γεγονός ότι σχεδόν όλα τα ζητήματα που αφορούν το χρηματοοικονομικό πλαίσιο σε σχέση με τη διεύρυνση είχαν αποφασιστεί πριν υπογραφούν οι συνθήκες προσχώρησης και πριν από την έναρξη της διαδικασίας για τον προϋπολογισμό του 2004, με αποτέλεσμα να έχουν ληφθεί όλες οι αποφάσεις σχετικά με το πλαίσιο.

Ποιοι είναι τα βασικότερα μεγέθη για το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2004; Το 2004, οι πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων θα αυξηθούν σε 112 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων 11,8 δισεκατομμύρια προορίζονται για αναλήψεις υποχρεώσεων στα νέα κράτη μέλη. Σύμφωνα με την πρότασή μας, η Ευρωπαϊκή Ένωση των 15 κρατών μελών θα λάβει μόνο μια αύξηση 0,7%, η οποία λαμβάνει υπόψη τις πολιτικές προτεραιότητες της σταθερότητας και της βιώσιμης ανάπτυξης.

Σύμφωνα με την πρόταση της Επιτροπής, οι δαπάνες, δηλαδή οι πληρωμές, θα ανέλθουν σε 100,6 δισεκατομμύρια ευρώ το 2004. Πρόκειται για μια μέτρια αύξηση της τάξεως του 3,3% σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2003. Αυτή η σχετικά μέτρια αύξηση είναι δυνατή εξαιτίας μιας μείωσης κατά 2% στις προβλεπόμενες δαπάνες του προϋπολογισμού για την ΕΕ των 15. Ο λόγος για αυτό είναι ότι τον επόμενο χρόνο θα χρειαστούν λιγότερες πιστώσεις πληρωμών στα διαρθρωτικά ταμεία σε σχέση με φέτος, γιατί οι τελικές πληρωμές για τα παλιά προγράμματα εγγράφονται στον φετινό προϋπολογισμό.

Από τον συνολικό προϋπολογισμό των 100 δισεκατομμυρίων ευρώ που προτείνουμε, πληρωμές ύψους 5 δισεκατομμυρίων ευρώ προορίζονται για τα νέα κράτη μέλη. Επιπλέον, οι πληρωμές για τα προενταξιακά προγράμματα θα συνεχίσουν επίσης να εισρέουν στις χώρες της διεύρυνσης τον επόμενο χρόνο, έτσι ώστε να διασφαλίσουμε γενικά ότι όλα τα νέα κράτη μέλη θα είναι καθαροί δικαιούχοι, σύμφωνα με τον στόχο που είχαμε στην έναρξη των διαπραγματεύσεων.

Οι γεωργικές δαπάνες –στρέφομαι τώρα στις μεμονωμένες κατηγορίες– εκτιμώνται στα 48 δισεκατομμύρια ευρώ. Παρεμπιπτόντως, το 2004 η μεταρρύθμιση της γεωργικής πολιτικής θα είναι ορατή μόνο σε λίγους συγκεκριμένους τομείς, για παράδειγμα στον τομέα του γάλακτος, ενώ όλες οι υπόλοιπες συνέπειες θα γίνουν αισθητές αργότερα. Από το σύνολο των 48 δισεκατομμυρίων ευρώ, 6,5 δισεκατομμύρια ευρώ προορίζονται για την ενίσχυση της ανάπτυξης της υπαίθρου, εκ των οποίων 1,7 δισεκατομμύρια ευρώ για τα νέα κράτη μέλη. Γενικά, ο γεωργικός προϋπολογισμός της επόμενης χρονιάς έχει δύο ασυνήθιστα χαρακτηριστικά όσον αφορά τα νέα κράτη μέλη: καταρχάς, το γεγονός ότι οι άμεσες πληρωμές στους αγρότες στα νέα κράτη μέλη θα περιληφθούν στον προϋπολογισμό το 2005, διότι φυσικά υπάρχει μια χρονική υστέρηση στους κανόνες στο θέμα αυτό. Το δεύτερο ασυνήθιστο χαρακτηριστικό είναι ότι η ενίσχυση για την ανάπτυξη των αγροτικών περιοχών στα νέα κράτη μέλη είναι σημαντικά υψηλότερη –και μάλιστα δυσανάλογα– από ό,τι στην ΕΕ των 15. Μία ακόμη ιδιαιτερότητα είναι ότι τα προγράμματα που παρέχουν ενίσχυση για την ανάπτυξη της υπαίθρου στα νέα κράτη μέλη είναι οι λεγόμενες διαχωριζόμενες δαπάνες. Η απόφαση αυτή λαμβάνει υπόψη το γεγονός ότι πρέπει πρώτα να δημιουργηθεί η διοικητική ικανότητα για τη διαχείριση των προγραμμάτων.

Όσον αφορά τον γεωργικό προϋπολογισμό, μπορώ να πω ότι, όπως κάνει κάθε χρόνο, η Επιτροπή θα καταθέσει μια διορθωτική επιστολή στον προϋπολογισμό του 2004 τον Οκτώβριο. Σε αυτήν θα λάβει υπόψη τις τελευταίες εκτιμήσεις για τις εξελίξεις στην αγορά και, φυσικά, το γεγονός ότι επί του παρόντος υπάρχει μια μεγάλη κινητικότητα στη συναλλαγματική ισοτιμία ευρώ-δολαρίου, η οποία επίσης επηρεάζει τις συνολικές γεωργικές δαπάνες.

Στη διευρυμένη Ένωση, τα διαρθρωτικά ταμεία στο σύνολό τους θα διαδραματίσουν έναν πολύ σημαντικό ρόλο. Είναι τα βασικά όργανα μέσω των οποίων παρέχουμε οικονομική ενίσχυση προκειμένου να επιταχύνουμε και να υποστηρίξουμε τη διαδικασία οικονομικής σύγκλισης. Γι’ αυτό προβλέπουμε μια συνολική αύξηση 20,8% στις πιστώσεις ανάληψης υποχρεώσεων για τα διαρθρωτικά ταμεία. Ένα μεγάλο τμήμα αυτής της αύξησης προορίζεται για το Ταμείο Συνοχής, το οποίο φυσικά προβλέπει πόρους ειδικά για τη συγχρηματοδότηση των υποδομών για τις μεταφορές και την περιβαλλοντική προστασία.

Η μεγαλύτερη αύξηση είναι στις εσωτερικές πολιτικές, δηλαδή για την κατηγορία 3. Γενικά, προβλέπεται μια αύξηση 27% των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων. Αυτό οφείλεται εν μέρει στο γεγονός ότι το Κοινοβούλιο ζήτησε μεγαλύτερα περιθώρια χειρισμών σε αυτόν τον συγκεκριμένο τομέα. Η κατηγορία 3 του προϋπολογισμού χαρακτηρίζεται φυσικά από όλες τις πολιτικές μας προτεραιότητες: διεύρυνση, σταθερότητα και βιώσιμη ανάπτυξη.

Όσον αφορά τα νέα κράτη μέλη, οι πόροι διατίθενται καταρχήν για να τους επιτρέψουν να συμμετάσχουν στα υφιστάμενα κοινοτικά προγράμματα, πράγμα το οποίο ήδη κάνουν σε ορισμένες περιπτώσεις. Σύμφωνα με τις αποφάσεις που ελήφθησαν στην Κοπεγχάγη, θα διατεθούν επίσης πόροι για εντελώς νέα προγράμματα στις χώρες της διεύρυνσης: 317 εκατομμύρια ευρώ για την εφαρμογή της Συμφωνίας του Σένγκεν, δηλαδή για τη δημιουργία των απαραίτητων υποδομών για την προστασία των εξωτερικών συνόρων· 221 εκατομμύρια ευρώ για την αύξηση της διοικητικής ικανότητας στις χώρες της διεύρυνσης και 138 εκατομμύρια ευρώ για τον παροπλισμό των σταθμών πυρηνικής ενέργειας.

Γενικά, το προσχέδιο του προϋπολογισμού προβλέπει πολύ μεγάλες αυξήσεις για την προώθηση ενός χώρου ασφάλειας, ελευθερίας και δικαιοσύνης. Οι δαπάνες για την έρευνα προβλέπεται να αυξηθούν τον επόμενο χρόνο στα 4,8 δισεκατομμύρια ευρώ. Αυτό δείχνει ότι, και στη διευρυμένη Ένωση, η υποστήριξη των στόχων της Λισαβόνας για την ανάπτυξη μιας κοινωνίας που θα βασίζεται στη γνώση αποτελεί πολύ υψηλή προτεραιότητα στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό.

Πολλά προγράμματα υποστήριξης όπως είναι η έρευνα, η περιβαλλοντική προστασία και οι ανταλλαγές νέων, για να αναφέρουμε μόνο κάποια από αυτά, είναι πολυετή προγράμματα που εγκρίνονται με τη διαδικασία της συναπόφασης. Γι’ αυτό θα πρέπει να γίνουν νέες προβλέψεις για τα ερχόμενα χρόνια, δηλαδή για το χρονικό διάστημα που υπολείπεται μέχρι τη λήξη των προγραμμάτων αυτών, προκειμένου να ληφθεί υπόψη η διεύρυνση. Η Επιτροπή κατέθεσε προτάσεις για την εκ νέου χρηματοδότηση αυτών των προγραμμάτων και πρέπει να προσπαθήσουμε να λάβουμε τις αποφάσεις για την προσαρμογή των προγραμμάτων αυτών στη διεύρυνση το συντομότερο δυνατό, έτσι ώστε να μπορέσουμε να την σχεδιάσουμε. Αυτό είναι φυσικά ιδιαίτερα σημαντικό για τις χώρες της διεύρυνσης.

Στην πρότασή της, η Επιτροπή έλαβε υπόψη της τις προτεραιότητες του Κοινοβουλίου, όπως καθορίζονται στις γνωμοδοτήσεις των επιμέρους επιτροπών και περιέχονται στην έκθεση των κκ. Colom i Naval και Böge.

Όσον αφορά τα μέτρα της εξωτερικής πολιτικής, η Επιτροπή προτείνει να εγγραφούν πιστώσεις αξίας σχεδόν 5 δισεκατομμυρίων ευρώ, ποσό αντίστοιχο με τα επίπεδα του 2003. Για τα Βαλκάνια, για να αναφέρω μόνο ορισμένα σημεία, το επίπεδο της βοήθειας αναμένεται να σταθεροποιηθεί μετά την περίοδο της ανοικοδόμησης. Οι πόροι για αυτόν τον σκοπό είναι διαθέσιμοι. Αυτό αποτελεί επίσης μια σαφή ένδειξη των δεσμεύσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε αυτήν την περιοχή. Με σκοπό να έχει μια πιο δραστήρια πολιτική γειτνίασης, η Επιτροπή προτείνει επίσης την αύξηση των κονδυλίων για το πρόγραμμα MEDA, δηλαδή κατά 14%, ενώ για το Αφγανιστάν τα κονδύλια πρέπει να προσαρμοστούν σύμφωνα με τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνονται σε διεθνές επίπεδο. Δύο χώρες, η Βουλγαρία και η Ρουμανία, είναι ακόμη στην προενταξιακή κατηγορία της ομάδας των χωρών με τις οποίες δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί οι διαπραγματεύσεις. Όλα τα θεσμικά όργανα έχουν δεσμευθεί για τη χορήγηση μεγαλύτερη βοήθειας σε αυτά τα κράτη, έτσι ώστε να μπορέσουν να επιτύχουν τον στόχο της ένταξής τους στην Ένωση το 2007. Τον επόμενο χρόνο, προβλέπεται μια αύξηση 20% στη βοήθεια προς τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Όσον αφορά την Τουρκία, τα κονδύλια της προενταξιακής στρατηγικής αυξάνονται επίσης σημαντικά, και ελπίζω ότι τα κονδύλια για τη στήριξη των μεταρρυθμίσεων θα μπορέσουν να χρησιμοποιηθούν. Τέλος, θα ήθελα να αναφέρω ότι τον επόμενο χρόνο θα χορηγηθούν στα νέα κράτη μέλη οι λεγόμενες αυτόνομες εφάπαξ πληρωμές, ή ταμειακές διευκολύνσεις, ύψους 1,4 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Οι διοικητικές δαπάνες θα πρέπει να προσαρμοστούν στις νέες απαιτήσεις. Οι προτάσεις της Επιτροπής προβλέπουν 780 νέες θέσεις για την Επιτροπή, σύμφωνα με το σχέδιο που σας παρουσιάσαμε πέρσι, και ο σκοπός είναι να διασφαλίσουμε ότι, πρώτον, μπορούμε να διαχειριστούμε τις δαπάνες για τη διεύρυνση, δεύτερον, ότι συνάδελφοι από τα νέα κράτη μέλη μπορούν σταδιακά να ενσωματωθούν στη διοίκηση και, τρίτον, ότι μπορούμε να αντεπεξέλθουμε επίσης στις απαιτήσεις που δημιουργούνται με τις επιπλέον γλώσσες.

Αν και το προσχέδιο προϋπολογισμού περιέχει, συνολικά, κάποια πολύ φιλόδοξα προγράμματα δαπανών, πρέπει επίσης να τηρηθεί η αρχή της δημοσιονομικής πειθαρχίας, και η πρόταση της Επιτροπής το κάνει. Σε γενικές γραμμές, το προτεινόμενο προσχέδιο προϋπολογισμού της Επιτροπής είναι 3,4 δισεκατομμύρια ευρώ κάτω από το όριο των πιστώσεων ανάληψης υποχρεώσεων και πολύ χαμηλότερα από το όριο των πιστώσεων πληρωμών. Με την εξαίρεση των διαρθρωτικών ταμείων, το προσχέδιο προϋπολογισμού αφήνει περιθώρια, δηλαδή περιθώρια χειρισμών, σε όλους τους τομείς. Ο προϋπολογισμός, ως ποσοστό του οικονομικού προϊόντος της ΕΕ, δηλαδή ως μερίδιο του Ευρωπαϊκού Κράτους, θα μειωθεί και φέτος σε σχέση με πέρσι, κάτω από το 1%. Αυτό δείχνει ότι τα φιλόδοξα προγράμματα δαπανών και η διεύρυνση, αφενός, και η δημοσιονομική πειθαρχία, αφετέρου, μπορούν να συνδυαστούν.

Κυρίες και κύριοι, θα υπάρξουν πάρα πολλές νέες πτυχές στη διαδικασία του προϋπολογισμού που έχουμε ενώπιόν μας. Αυτό θα απαιτήσει από όλους μας μεγάλη προσπάθεια, αλλά οι αποφάσεις που έχουν ήδη ληφθεί στο παρελθόν αποδεικνύουν ότι έχουμε μια καλή βάση πάνω στην οποία μπορούμε να εργαστούμε, και νομίζω πως το θαυμάσιο γεγονός ότι αυτός θα είναι ο πρώτος προϋπολογισμός της διευρυμένης Ένωσης είναι αρκετό για να μας παρακινήσει όλους, ώστε να μπορέσουμε να επιτύχουμε ένα καλό αποτέλεσμα τον Δεκέμβριο. Σας ευχαριστώ πολύ!

  Mulder (ELDR), εισηγητής. – (NL) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επίτροπο για την αιτιολόγησή της και να προσθέσω ότι είμαι ιδιαίτερα ικανοποιημένος που μπορούμε να διεξαγάγουμε την πρώτη συζήτηση για έναν προϋπολογισμό που επηρεάζει και τις νέες χώρες, παρουσία παρατηρητών από τις χώρες αυτές.

Η διαδικασία του προϋπολογισμού, όπως ήδη ανέφερε η Επίτροπος, θα εφαρμοστεί σε 25 χώρες. Όπως εξηγήσαμε στις κατευθυντήριες γραμμές, στόχος του Κοινοβουλίου είναι να ψηφίσει τον Δεκέμβριο για τον προϋπολογισμό 25 χωρών, γνωρίζοντας ότι ο προϋπολογισμός για τα νέα κράτη δεν πρόκειται να αρχίσει να εκτελείται πριν από την 1η Μαΐου του προσεχούς έτους. Η υλοποίηση του εγχειρήματος συνιστά, από νομικής άποψης, ένα ζήτημα το οποίο θα πρέπει να επιλύσουμε στη διάρκεια του έτους.

Το σύστημα κατάρτισης του προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων –όπως το περιέγραψε η Επίτροπος– διατηρεί πολλά πλεονεκτήματα. Οι επιτροπές θα μπορούν να διακρίνουν τα κονδύλια του προϋπολογισμού που παρουσιάζουν ίδιον ενδιαφέρον για αυτές, καθώς και τους τρόπους για να τα διορθώσουν. Φρονώ ότι το Κοινοβούλιο οφείλει επίσης να γνωρίζει –και θα αναφερθώ επίσης σε αυτό– τη σχέση του νέου αυτού συστήματος αναφορικά με τις προοπτικές, δεδομένου ότι θα πρέπει πάντοτε να ανταποκρινόμαστε, στο μέτρο του δυνατού, σε όλες τις κατηγορίες της Κοπεγχάγης.

Ένα άλλο γενικό στοιχείο: ως Κοινοβούλιο φρονούμε ότι οι αρμόδιες επί του προϋπολογισμού αρχές και η διαδικασία του προϋπολογισμού οφείλουν να συμβαδίζουν με τη νομοθετική διαδικασία, όπως αναπτύσσεται από την Επιτροπή στη διάρκεια του έτους.

Παρατηρώντας τις κατευθυντήριες γραμμές που ενέκρινε το Κοινοβούλιο τον Μάρτιο κατά την ψηφοφορία σχετικά με τη στάση που θα υιοθετούσε, τότε εκ πρώτης όψεως καταλήγω ότι η Επιτροπή ενήργησε υπέροχα ως προς τις συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές. Το Κοινοβούλιο επεδίωξε έναν προϋπολογισμό λιτότητας. Όπως ανέφερε ήδη η Επίτροπος, οι πιστώσεις πληρωμών αντιστοιχούν αυτήν τη στιγμή στο 0,99% του ΑΕΠ των 25 χωρών, εν αντιθέσει με πέρυσι που αντιστοιχούσαν επίσης στο 0,99%, αλλά των 15 κρατών μελών. Έτσι, από την άποψη αυτή, παρέμειναν οι ίδιες. Βέβαια, το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση είναι κάτι που θα μάθουμε συν τω χρόνω, στη διάρκεια του έτους.

Το Κοινοβούλιο έχει την ίδια προτεραιότητα με την Επιτροπή: να καταστήσει τη διεύρυνση επιτυχή. Επί του προκειμένου, το Κοινοβούλιο επισημαίνει πολυάριθμα ζητήματα, όπως κατά κύριο λόγο το θέμα της διεύρυνσης της διοικητικής ικανότητας των κρατών μελών. Προκειμένου να δεσμεύσουν τα χρήματα, τα κράτη μέλη πρέπει να είναι σε θέση να καταρτίζουν σχέδια, να μπορούν να τα εκτελούν και να ασκούν αποτελεσματικό χρηματοοικονομικό έλεγχο. Βεβαίως, θα δούμε εάν επαρκούν τα 221 εκατομμύρια που όρισε η Επιτροπή για τον σκοπό αυτόν.

Όπως δήλωσε ήδη η Επίτροπος, πολλά μέρη της κατηγορίας ΙΙΙ πρέπει να καθοριστούν με βάση τη διαδικασία της συναπόφασης. Αναμένεται να δούμε εάν τελικά επαρκούν τα 2,5 δισεκατομμύρια που πρότεινε η Επιτροπή.

Ένα τρίτο σημείο, το οποίο επίσης έθιξε το Κοινοβούλιο, αφορά τη βελτίωση της στρατηγικής της Λισαβόνας. Η Επιτροπή αφιερώνει μια ολόκληρη σελίδα στις ενέργειες που δύναται να πραγματοποιήσει, τις οποίες επίσης θα εξετάσουμε θέση προς θέση.

Συνέχεια έχουν πλέον τα μεμονωμένα κεφάλαια των δημοσιονομικών προοπτικών.

Γεωργία: προς το παρόν, οι προτάσεις της Επιτροπής περιλαμβάνουν λίγα στοιχεία σε σχέση με όσα πρότεινε το Κοινοβούλιο στις κατευθυντήριες γραμμές του. Ενδεχομένως να συμπεριληφθούν αργότερα. Επίσης, δεν υπάρχουν στοιχεία σχετικά με την εξέλιξη των εμβολίων ανίχνευσης, των ασφαλιστικών συστημάτων ή συναφών θεμάτων. Επισημάναμε ακόμη ότι το περιθώριο του προϋπολογισμού ανέρχεται σε 1,4 δισεκατομμύρια. Ελπίζουμε ότι το ποσό αυτό θα επαρκέσει ακόμη και στην περίπτωση που η αξία του ευρώ θα αυξηθεί περαιτέρω έναντι του δολαρίου.

Διαρθρωτική πολιτική: το σύνθημα είναι ότι πρέπει να υλοποιήσουμε όσα υποσχεθήκαμε. Το μεγάλο ερώτημα έγκειται στο κατά πόσο είναι εφικτό κάτι τέτοιο στο πλαίσιο του ισχύοντος επιπέδου των πιστώσεων πληρωμών, δεδομένου ότι δεν αυξάνονται πολύ. Επίσης, ένα τεράστιο ποσό εξακολουθεί να παραμένει απλήρωτο. Ποια είναι η σχέση του; Αυτό είναι ένα ακόμη ανοικτό ζήτημα για το Κοινοβούλιο.

Όπως διατύπωσε ήδη η Επίτροπος, οι μεγαλύτερες αυξήσεις εμφανίζονται στο κεφάλαιο ΙΙΙ, στην εσωτερική πολιτική: ενίσχυση των συνοριακών ελέγχων, η θέση του Καλίνινγκραντ, σημασία στην ατομική ασφάλεια, και τα συναφή. Ένα θέμα στο οποίο δεν έχουμε ακόμη αναφερθεί, μετά τις κατευθυντήριες γραμμές του Κοινοβουλίου και από τη στιγμή που εκτυπώθηκε ο προϋπολογισμός, είναι η ανησυχητική εξάπλωση του SARS σε ολόκληρο τον κόσμο. Ενδεχομένως, η Ευρώπη να πρέπει να αναλάβει κάποια δράση επί του προκειμένου.

Η Επίτροπος έχει αναλύσει λεπτομερώς το Κεφάλαιο IV σχετικά με την εξωτερική πολιτική. Όσον αφορά το Αφγανιστάν, κατά πάσα πιθανότητα θα αναγκαστούμε να εμμείνουμε στις διεθνείς συμφωνίες. Μέχρι στιγμής, δεν έχει υπάρξει καμία αναφορά σχετικά με το Ιράκ. Τι πιστεύει η Επίτροπος –ή τι πιστεύουμε εμείς– ότι θα συμβεί εκεί; Τούτο είναι ένα θέμα το οποίο επίσης θα πρέπει να συζητήσουμε.

Το τελευταίο μου σημείο, κύριε Πρόεδρε, αφορά τις διοικητικές δαπάνες: την κατακόρυφη αύξηση των επιπέδων προσωπικού, με 780 νέες θέσεις απασχόλησης, και την επίσης κατακόρυφη αύξηση των κτηριακών δαπανών. Σε όλες τις κατηγορίες, σε όλες τους τομείς πολιτικής, παρατηρούμε μια τεράστια αύξηση δαπανών για κτήρια, η οποία βέβαια δεν μπορεί να προέρχεται μόνο από το Berlaymont. Η προέλευσή της θα πρέπει επίσης να αποσαφηνιστεί στη διάρκεια του έτους.

Και τέλος, η κατηγορία 7, της οποία ο τίτλος έχει αλλάξει. Προς το παρόν, δεν γνωρίζουμε ποιες ακριβώς συνέπειες θα επιφέρει κάτι τέτοιο, και τι είδους ανοίγματα ενδέχεται να υπάρξουν. Δεν ξέρω εάν αυτό συμβεί ήδη κατά το προσεχές έτος, αλλά θα μπορούσε. Επισημάναμε τις αυξήσεις για την Τουρκία, τη Ρουμανία και τη Βουλγαρία –χώρες πολύ διαφορετικές μεταξύ τους– θέμα το οποίο θα εξετάσουμε με κριτικό πνεύμα. Κύριε Πρόεδρε, δεν μπορώ παρά να ελπίζω, όπως και η Επίτροπος, ότι τον Δεκέμβριο θα υπάρχει πλέον ένα καλό επίπεδο συνεργασίας ανάμεσα στην Επιτροπή, το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο, ούτως ώστε να καταρτιστεί ένας καλός προϋπολογισμός για 25 χώρες.

  Wynn (PSE), εισηγητής. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα απλώς να θίξω δύο ζητήματα: το πρώτο αφορά τα επιπλέον χρήματα στην κατηγορία 3 που διαπραγματευτήκαμε με το Συμβούλιο στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Συνδιαλλαγής με θέμα τη συμφωνία στην Κοπεγχάγη, η οποία ασχολήθηκε κυρίως με τις διαδικασίες συναπόφασης. Θα ήθελα να υπενθυμίσω στις άλλες επιτροπές ότι αυτό που εμείς επιδιώκουμε, ή μάλλον αυτό που εμείς και η Επιτροπή επιδιώκουμε, είναι να διασφαλίσουμε ότι φέτος, ελπίζουμε μεταξύ Ιουλίου και Σεπτεμβρίου, θα υποβληθεί στο Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο μια νομοθετική πρόταση, ώστε να μπορέσουμε πραγματικά να συμπεριλάβουμε σε ένα νομοθετικό κείμενο τα ποσά που είναι απαραίτητα από σήμερα έως το 2006. Αυτό, βέβαια, σημαίνει ότι οι επιτροπές που συμμετέχουν στη συναπόφαση αντιδρούν με ταχύτητα, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι θα έχουμε αυτές τις πληροφορίες ώστε να εξασφαλίσουμε την πληρότητα αυτού του προϋπολογισμού. Αυτό συμβαίνει επειδή θέλουμε έναν τριμερή διάλογος και μια συνεδρίαση συνδιαλλαγής με το Συμβούλιο τον Ιούλιο, ώστε αυτό να επισημοποιηθεί, όχι μόνο για τον προϋπολογισμό του 2004 αλλά και για τους δύο επόμενους προϋπολογισμούς.

Το δεύτερο θέμα που θέλω να θίξω αφορά τη μορφή με την οποία παρουσιάζεται ο προϋπολογισμός. Πρόκειται για μια νέα μορφή ΑΒΒ, την οποία ζητούσε επίμονα το Κοινοβούλιο και την οποία παρουσιάζει τώρα η Επιτροπή. Το πρόβλημα είναι ότι δεν ξέρουμε να την χρησιμοποιήσουμε. Πέρυσι, είχαμε μια παρουσίαση προς ενημέρωση όλων, την οποία φυσικά όλοι μας ξεχάσαμε, και φέτος είχαμε μια άλλη παρουσίαση, αλλά τώρα αντιμετωπίζουμε την πραγματική κατάσταση. Στην πραγματικότητα, είδαμε τα έγγραφα στην αληθινή τους μορφή, πράγμα που σημαίνει ότι δεν ξέρουμε πώς να κάνουμε τροποποιήσεις σε αυτά. Το γεγονός ότι εργαζόμαστε επί των δημοσιονομικών προοπτικών σε διαφορετικές κατηγορίες ή με διαφορετικές κατηγορίες σημαίνει ότι, εάν χρησιμοποιήσουμε το σύστημα ΑΒΒ, δεν θα ξέρουμε ποια είναι τα ανώτατα όρια στις διάφορες κατηγορίες. Έτσι, μέσα στα επόμενα 20 λεπτά, κατά τα οποία θα συνεδριάσουμε ως Επιτροπή Προϋπολογισμών, οι βουλευτές –διότι τελικά είμαστε απλοί άνθρωποι– θα έχουν τον νέο προϋπολογισμό σε δύο μορφές: μία με το σύστημα ΑΒΒ, για την οποία επιμείναμε, και μία με το παλιό σύστημα, το οποίο είναι κατανοητό από όλους. Όταν λοιπόν θα ασχοληθούμε με το θέμα των ψηφοφοριών αργότερα αυτήν τη χρονιά, θα πρέπει να αποφασίσουμε πώς θα ψηφίσουμε. Αυτό είναι σημαντικό ζήτημα, και θέλω να ευχαριστήσω την Επιτροπή που παρουσίασε τον προϋπολογισμό με τη νέα μορφή, όποια προβλήματα και αν μας δημιουργεί αυτό. Είμαι βέβαιος ότι η μορφή αυτή θα ενισχύσει τη διαφάνεια, πολύ δε περισσότερο την κατανόηση σε μακροπρόθεσμη βάση. Όταν θα έχουμε μια νέα δημοσιονομική προοπτική –ποιος ξέρει– ενδεχομένως και αυτή να συμφωνεί με τη μορφή ΑΒΒ του προϋπολογισμού. Ποιος ξέρει;

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με τη συνεργασία Euromed στον τομέα της ενέργειας.

  De Palacio, Επιτροπή. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, κυρίες και κύριοι, σήμερα η Επιτροπή εν σώματι υιοθέτησε μια πρωτοβουλία που ανταποκρίνεται σε μια τριπλή πρόκληση που έχει σχέση με την ενέργεια, η οποία προϋποθέτει ούτε λίγο ούτε πολύ την καθιέρωση ορισμένων διευρωμεσογειακών δικτύων ενέργειας.

Η τριπλή πρόκληση σχετίζεται καταρχάς με την χρησιμοποίηση της ενέργειας ως παράγοντα σταθερότητας, με στρατηγική σημασία για τις σχέσεις μας με τις γειτονικές χώρες, με τους εταίρους μας –μιλάμε για το κύκλο των φίλων στον οποίο αναφέρθηκε ο Πρόεδρος Πρόντι– συμπεριλαμβανομένων των χωρών της νότιας λεκάνης της Μεσογείου.

Δεύτερον, θέλουμε να προβάλλουμε το κεκτημένο μας και τις αρχές που διέπουν την εσωτερική μας αγορά ως ένα πρότυπο για τους περιφερειακούς γείτονές μας, ξεκινώντας από τη βάση ότι το κεκτημένο μας και το σύστημα λειτουργίας μας έχει αποδειχτεί ότι ενθαρρύνουν την οικονομική ανάπτυξη, την αύξηση και την ευημερία των λαών.

Τρίτον, πρέπει να καθιερώσουμε μια σειρά σχεδίων για κοινά ενεργειακά δίκτυα που θα μας επιτρέπουν να προσδιορίσουμε συγκεκριμένα τις προτεραιότητές μας και, επομένως, θα διευκολύνουν τις επενδύσεις, τόσο τις δημόσιες όσο –και ιδιαίτερα– τις ιδιωτικές, στον τομέα της ενέργειας στο μέλλον και εκ μέρους των διαφόρων παραγόντων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διαφορετικών κυβερνήσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αυτή η ανακοίνωση αποτελεί το πρώτο συγκεκριμένο βήμα που κάνουμε από την θετική υποδοχή της ανακοίνωσής μας, την οποία εμπνεύστηκε ο Πρόεδρος, σχετικά με την πολιτική συνεργασίας με τον κύκλο των φίλων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε τα συμπεράσματα της Πράσινης Βίβλου για την ενέργεια, που αποδεικνύουν σαφώς ότι η Ευρώπη εξαρτάται από τους γείτονές της για να διασφαλίσει τον ενεργειακό της εφοδιασμό.

Μέσω αυτής της ανακοίνωσης, η Επιτροπή επιδιώκει να απαντήσει σε αυτές τις τρεις προκλήσεις και προτείνει τέσσερις συγκεκριμένους στόχους: καταρχάς, την ενίσχυση της ασφάλειας του εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά επίσης και των γειτόνων μας· δεύτερον, την επέκταση των οφελών της εσωτερικής αγοράς ενέργειας της διευρυμένης Ένωσης σε μια Ευρώπη πέρα από τα σύνορά μας· τρίτον, την υποστήριξη του εκσυγχρονισμού των ενεργειακών συστημάτων στις χώρες που μας περιβάλλουν· και τέλος, την προώθηση της εφαρμογής των σχεδίων ενεργειακών υποδομών που ανταποκρίνονται στα στρατηγικά συμφέροντα της Ένωσης.

Θα ήθελα να σχολιάσω εν συντομία μια σειρά σημαντικών ζητημάτων αυτής της ανακοίνωσης, τα οποία σίγουρα θα απασχολήσουν τη δημόσια συζήτηση που πρόκειται να ακολουθήσει, ιδιαίτερα όταν το Κοινοβούλιο αποφανθεί σχετικά.

Καταρχάς, ο γεωγραφικός χώρος σημαίνει ότι δεν πρέπει να περιοριζόμαστε στους πιο κοντινούς μας γείτονες –τη Νότια Μεσόγειο, τη Ρωσία, την Ουκρανία, ή οποιαδήποτε άλλη χώρα του κύκλου των φίλων– και ότι, σε ορισμένες περιπτώσεις, πρέπει να ασχοληθούμε επίσης με εταίρους που είναι λίγο πιο μακρινοί, αλλά συνορεύουν με τους γείτονές μας. Μιλάω για το Ιράν και την περιοχή της Κασπίας, που έχουν αναμφισβήτητη στρατηγική σημασία από ενεργειακή άποψη για τον εφοδιασμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Δεύτερον, το κεφάλαιο που αφιερώνεται στις σχέσεις μας με τη Ρωσία είναι πλήρες και δεν περιορίζεται σε πτυχές που σχετίζονται με τον διάλογο που βρίσκεται σε εξέλιξη. Σε αυτό το πλαίσιο, θα ήθελα να σας υπενθυμίσω τη σημασία των προτάσεων που αναπτύσσονται στο πλαίσιο της Ευρατόμ και οι οποίες πρέπει να οδηγήσουν το Συμβούλιο στο να εκδώσει μια εντολή στην Επιτροπή που θα μας επιτρέψει να διαπραγματευτούμε όλες τις πτυχές των ενεργειακών ανταλλαγών στο πλαίσιο της παγκόσμιας αμοιβαιότητας και ισορροπίας, πράγμα που είναι απολύτως σημαντικό, δεδομένου ότι βρισκόμαστε στις παραμονές μιας διεύρυνσης κατά δέκα χώρες, οι επτά από τις οποίες έχουν πυρηνικές εγκαταστάσεις, οι οποίες πρακτικά στο σύνολό τους –εκτός από μία ή δύο εξαιρέσεις– είναι ρωσικής τεχνολογίας –σοβιετικής αρχικά– και επομένως εφοδιάζονται με καύσιμα ρωσικής προέλευσης.

Τέλος, όσον αφορά τις υποδομές και τα σχέδια των ενεργειακών δικτύων που θεσπίζονται από κοινού με αυτές τις χώρες –θα ήθελα να επιμείνω σε αυτό το σημείο– θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι εξακολουθούν να είναι ζωτικής σημασίας, καθώς μας επιτρέπουν να εργαστούμε με σαφείς στόχους που έχουμε αποφασίσει από κοινού με τις εν λόγω χώρες. Η συνεργασία μας πρέπει να αποτρέψει ένα είδος λίστας απαιτήσεων –αυτό που αποκαλούμε “shopping list” στα αγγλικά– στην οποία δεν υπάρχει προγραμματισμός ούτε οικονομικές προτεραιότητες.

Ωστόσο, όλα αυτά τα σχέδια έχουν ενδεικτικό χαρακτήρα, δεν δεσμεύουν την Επιτροπή σε αυτήν τη φάση και η ωριμότητά τους θα αποφασιστεί μέσω μελετών και από το ενδιαφέρον του ιδιωτικού τομέα και επομένως, από την οικονομική τους βιωσιμότητα.

Η ανακοίνωση που σας παρουσιάζω σήμερα θα παρουσιαστεί επισήμως την επόμενη εβδομάδα κατά τη διάρκεια της συνάντησης των υπουργών Ενέργειας, Euromed-Ενέργεια, που θα διεξαχθεί στην Αθήνα.

Σκοπεύω να εκμεταλλευτώ αυτήν τη σημαντική πρωτοβουλία για να υποστηρίξω την ανακοίνωση της οποίας το περιεχόμενο εξήγησα εν συντομία και ελπίζω ότι οι αξιότιμοι βουλευτές θα μπορέσετε να την αναλύσετε και να την μελετήσετε προσεχτικά πολύ σύντομα, δεδομένης της σημασίας της για την ασφάλεια του εφοδιασμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και επίσης για να στηρίξουμε και να προωθήσουμε ένα σχέδιο σταθερότητας και μεγαλύτερη συνεργασία στην Ένωση. Και, μέσω αυτής της μεγαλύτερης συνεργασίας, η οικονομική ανάπτυξη και οι έννοιες και τα μοντέλα που υποστηρίζουμε, μεταξύ των οποίων η ενεργειακή αποδοτικότητα, ο σεβασμός του περιβάλλοντος και άλλες πτυχές αυτής της φύσεως, είναι κεφαλαιώδους σημασίας.

  Linkohr (PSE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Επίτροπε, νομίζω ότι πρόκειται για μια εξαιρετική ιδέα, αλλά θα πρέπει καταρχάς να διαβάσουμε το έγγραφό σας και να δούμε λεπτομερώς τι προτείνεται. Θεωρώ θετικό το να συνάψουμε συνθήκες με τα κράτη που περιβάλλουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, οπότε όλα τα τεχνικά αναπόσπαστα τμήματα της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση ή του μελλοντικού μας συντάγματος θα εφαρμόζονται και σε αυτά τα κράτη, έτσι ώστε –στον τομέα της ενέργειας, για παράδειγμα– αυτά τα κράτη να έχουν ένα μερίδιο στην ελευθέρωση της αγοράς ενέργειας, στα σχέδια για τα διευρωπαϊκά δίκτυα, και ούτω καθεξής. Αν αυτή είναι η ουσία των προτάσεων σας, τότε πρόκειται για μια πολύ καλή ιδέα.

Θεωρώ, ωστόσο, ότι αυτό εγείρει ορισμένα ζητήματα, σε κάποια από τα οποία αναφερθήκατε. Καταρχάς, αν υπάρξει συνεργασία με τη Μεσόγειο –καθώς ονομάζεται Euromed– τότε γιατί όχι και με τη Ρωσία ή με άλλες χώρες; Γιατί, στην πραγματικότητα, αυτή η συνεργασία να υπάρξει μόνο στον τομέα της ενέργειας; Δεν υπάρχουν άλλα αναπόσπαστα τμήματα της Συνθήκης που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ακριβώς κατά τον ίδιο τρόπο; Είναι άσχημο το ότι θα πρέπει στη συνέχεια, σύμφωνα με τη δική μας Συνθήκη Ευρατόμ, να χωρίζουμε πάντα τις δραστηριότητές μας σε πυρηνικές και μη πυρηνικές, με αποτέλεσμα να φαίνεται ότι χρειαζόμαστε δύο διαφορετικές συνθήκες. Δεν πρέπει να παραβλέψουμε και το αρκετά σοβαρό ζήτημα του κατά πόσον αυτή η συνεργασία στον ανταγωνισμό –διότι για ανταγωνισμό μιλούμε εδώ– πρέπει να υποστηριχθεί με κοινές επιχειρήσεις στον τομέα της έρευνας, και κατά πόσον υπάρχει επίσης οικονομική στήριξη για το τάδε ή δείνα σχέδιο. Προσμένω, λοιπόν, διακαώς να ακούσω τι θα έχετε να πείτε σχετικά με αυτό. Θα μπορούσατε ίσως να απαντήσετε σε κάποια από αυτές τις ερωτήσεις τώρα; Όπως είπα, νομίζω ότι πρόκειται για μια εξαιρετική ιδέα, αλλά χρειάζεται να προστεθούν σε αυτήν κάποια συγκεκριμένα στοιχεία. Είμαι σίγουρος ότι θα κάνουμε κάποιες συζητήσεις για το θέμα αυτό και στο Κοινοβούλιο.

  Πρόεδρος. – Κύριε Linkohr, παρόλο που αυτό δεν ήταν ερώτηση, ήταν μια πολύ χρήσιμη δήλωση!

  De Palacio, Επιτροπή. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να επισημάνω ότι, πίσω από όλα αυτά τα στοιχεία, υπάρχει μια στρατηγική: η επέκταση του πεδίου δράσης σε μια μεγαλύτερη αγορά από την ευρωπαϊκή αγορά, στον τομέα της ενέργειας, έναν τομέα στον οποίο πιστεύουμε ότι μπορούμε να σημειώσουμε πρόοδο, ιδιαίτερα δεδομένου ότι έχουμε συμφωνίες σύνδεσης με τις περισσότερες από αυτές τις χώρες, όπως για παράδειγμα με τις δώδεκα χώρες της μεσογειακής λεκάνης και ασφαλώς διασφαλίζοντας τις ισορροπίες και τους κανόνες του θεμιτού ανταγωνισμού μεταξύ όλων.

Δεν είναι μόνο η ενέργεια. Αυτό είναι το πρώτο βήμα. Το δεύτερο βήμα είναι αυτό που θα σας παρουσιάσω, πριν από το φθινόπωρο και πολύ πιθανόν πριν από το καλοκαίρι: Διευρωμεσογειακά δίκτυα μεταφορών, που θα συμπεριλαμβάνουν τις θαλάσσιες οδούς, οι οποίες συνδέονται με τη Μεσόγειο και επίσης με τις όμορες χώρες της διευρυμένης Ευρώπης.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, πρόκειται για τη διευκόλυνση της συγχρηματοδότησης ορισμένων προγραμμάτων που υπάρχουν και, σε άλλες περιπτώσεις, απλώς για την προώθηση, μέσω της συγχρηματοδότησης, των μελετών σχετικά με σχέδια τα οποία θα εκτελεστούν αν μπορεί να διασφαλιστεί η οικονομική τους βιωσιμότητα.

  Linkohr (PSE). – (DE) Δεν θέλω να γίνω πληκτικός, αλλά επειδή είπατε ότι δεν διατύπωσα ερώτηση, επιτρέψτε μου να ρωτήσω τι απάντηση είχαμε από αυτές τις χώρες. Ενδιαφέρονται για μια τέτοια λύση; Είμαι σίγουρος ότι είχατε συνομιλίες με κάποιες από αυτές. Ίσως θα μπορούσατε να μας δώσετε περισσότερες πληροφορίες επ’ αυτού.

  De Palacio, Επιτροπή. – (ES) Ναι, πράγματι έχουν μεγάλο ενδιαφέρον. Όπως ανέφερα, την επόμενη Τετάρτη θα παρουσιάσουμε αυτήν την ανακοίνωση σε όλες τις χώρες της μεσογειακής λεκάνης.

Όπως είναι γνωστό, με τη Ρωσία έχουμε ένα διαρθρωμένο διάλογο σχετικά με τον τομέα της ενέργειας. Και με άλλες χώρες επίσης, όπως η Νορβηγία. Στην περίπτωση των Βαλκανίων, τίθεται όλο το ζήτημα της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας· όσον αφορά τη βαλκανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, ελπίζουμε να είμαστε σε θέση να διασφαλίσουμε ότι θα συνεχιστεί με μια ανάλογη ολοκλήρωση, μέσω του φυσικού αερίου. Θα μπορούσα να αναφέρω επίσης τον διάλογο που διατηρούμε με όλες τις άλλες χώρες, οι οποίες ακριβώς ενδιαφέρονται για όλη αυτήν την καθολική προσέγγιση, η οποία δίνει μια εικόνα για το ποιος είναι ο στόχος και θα διευκολύνει τον εξορθολογισμό των επενδύσεων στο μέλλον.

Υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον, όχι μόνο από τις μεσογειακές χώρες –επιμένω– αλλά επίσης από όλες τις υπόλοιπες χώρες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με τις οποίες υπάρχει ήδη ένας διαρθρωμένος διάλογος.

  Πρόεδρος. – Η συζήτηση έληξε.

(Η συνεδρίαση διακόπτεται στις 17.22 και συνεχίζεται στις 17.30)

ΠΡΟΕΔΡΙΑ ΤΟΥ κ. PUERTA
Αντιπροέδρου

  Πρόεδρος. – Η ημερήσια διάταξη προβλέπει την Ώρα των Ερωτήσεων προς την Επιτροπή (B5-0089/2003).

Η Επιτροπή προτείνει η ερώτηση αριθ. 25 του κ. Collins να εξεταστεί μετά τις ερωτήσεις αριθ 26 και 27. Υποθέτω ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με αυτό. Θα κάνει τη σειρά πιο λογική.

Πρώτο Μέρος

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 26 του κ. Paulo Casaca (H-0254/03):

Θέμα: Καταιγίδες στις Αζόρες στις 11 και 12 Aπριλίου

Άγριες καταιγίδες σάρωσαν την Aυτόνομη Περιφέρεια των Αζορών στις 11 και 12 Απριλίου, προξενώντας αναρίθμητες ζημίες σε κατοικίες και σε δημόσιες υποδομές σε όλα τα νησιά του αρχιπελάγους· τις σοβαρότερες όμως ζημίες υπέστη η γεωργία.

Όπως είχα την ευκαιρία να διαπιστώσω ιδίοις όμμασιν, σημειώθηκαν σοβαρές και γενικευμένες καταστροφές σε όλες τις παραγωγές θερμοκηπίου, ακόμα όμως περισσότερες στα θερμοκήπια ανανά στο νησί του Αγίου Μιχαήλ. Οι παραγωγές οπωρολαχανικών – συγκεκριμένα δε μπανάνας, πορτοκαλιών και μαρακούγια – υπέστησαν σοβαρές ζημίες, ενώ στην οινοπαραγωγή η καταστροφή είναι σχεδόν ολοσχερής.

Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Αυτόνομη Περιφέρεια των Αζορών πλήττεται συχνά από τέτοια φαινόμενα, το περιφερειακό πρόγραμμα των διαρθρωτικών ταμείων, το PRODESA, προβλέπει ήδη ειδικές δράσεις σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών· υπάρχουν, ωστόσο, δύο ζητήματα που παραμένουν ανοικτά και για τα οποία θα επιθυμούσα να λάβω απάντηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το πρώτον είναι εάν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο πλαίσιο των αποφάσεων που πρόκειται να λάβει σχετικά με τη διάθεση στην περιοχή των αποθεματικών προγραμματισμού και αποτελεσματικότητας, που υπάρχουν στο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, προτίθεται να λάβει δεόντως υπόψη τα αποτελέσματα αυτών των καταιγίδων.

Το δεύτερον είναι εάν, αντίστοιχα με ό,τι έπραξε για τους γεωργούς της Κεντρικής Ευρώπης που επλήγησαν από θεομηνίες το περασμένο καλοκαίρι, σχεδιάζει η Επιτροπή να εφαρμόσει για τους γεωργούς αυτούς ειδικά μέτρα που θα ελαχιστοποιήσουν τον αρνητικό αντίκτυπο που οπωσδήποτε πρόκειται να υποστούν στα εισοδήματά τους.

  De Palacio, Επιτροπή. – (ES) Κύριε Πρόεδρε, καταρχάς θα ήθελα να πω ότι λυπάμαι για την καταιγίδα που έπληξε τις Αζόρες. Δυστυχώς, τον τελευταίο καιρό έχουν σημειωθεί αρκετές κλιματολογικές καταστροφές σε διάφορα μέρη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά θα ήθελα να επισημάνω ότι ορισμένα από τα μέτρα στο λειτουργικό περιφερειακό πρόγραμμα των διαρθρωτικών ταμείων προβλέπουν ενισχύσεις που μπορούν να επανορθώσουν τις ζημίες που προκλήθηκαν από τις άσχημες καιρικές συνθήκες που ανέφερε ο αξιότιμος βουλευτής.

Θα ήθελα να επισημάνω ότι τα προβλήματα που προκλήθηκαν στις 11 και 12 Απριλίου στις Αζόρες –τα οποία ανέφερε ο αξιότιμος βουλευτής– καταρχήν δεν προβλέπουν τη διάθεση συμπληρωματικών ποσών από το αποθεματικό αποτελεσματικότητας. Όπως γνωρίζει ο αξιότιμος βουλευτής, αυτό είναι ένα μέσο που αποσκοπεί στην προώθηση της αποτελεσματικότητας των λειτουργικών προγραμμάτων. Η διάθεσή του βασίζεται σε δείκτες που καθορίζονται από το κράτος μέλος, σε συμφωνία με την Επιτροπή, οι οποίοι αντανακλούν την αποτελεσματικότητα, διαχείριση και οικονομική εκτέλεση των προγραμμάτων και επιτρέπουν την αξιολόγηση των αποτελεσμάτων, σε σχέση με τους στόχους που καθορίζονται από το πρόγραμμα. Δηλαδή, προορίζονται να ενθαρρύνουν τις διαφορετικές ευρωπαϊκές περιοχές διαφόρων χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, να διαχειρίζονται τα διαρθρωτικά ταμεία που τους διατίθονται με τον καλύτερο και τον πιο αποτελεσματικό δυνατό τρόπο.

Ωστόσο, αν διατεθεί το αποθεματικό προγραμματισμού που προτείνεται από το κράτος μέλος κατά τον προγραμματισμό του κοινοτικού πλαισίου στήριξης, μπορούν να ληφθούν υπόψη οι ιδιαίτερες ανάγκες του γεωργικού τομέα των Αζορών. Αυτό θα παρείχε ένα περιθώριο για την αναδιάθεση των κεφαλαίων. Η Πορτογαλία, επομένως, μπορεί να προτείνει να ληφθούν υπόψη οι άσχημες καιρικές συνθήκες τις οποίες ανέφερε ο αξιότιμος βουλευτής, αλλά, επιμένω, μέσω του αποθεματικού προγραμματισμού.

Όσον αφορά τις πιθανότητες ενίσχυσης των αγροτών, μπορεί να υιοθετηθούν ορισμένα μέτρα, κατόπιν αίτησης του ενδιαφερόμενου κράτους μέλους, στο πλαίσιο της κοινής γεωργικής πολιτικής, μολονότι, όπως γνωρίζει ο αξιότιμος βουλευτής, η Επιτροπή δεν έχει λάβει μέχρι στιγμής κανένα μήνυμα ή αίτημα παρέμβασης από το κράτος μέλος ή από τις περιφερειακές αρχές σε σχέση με τα συμβάντα στις Αζόρες.

Αν ζητηθεί η άποψη της Επιτροπής σχετικά με το θέμα, ασφαλώς θα εξετάσει τα μέτρα που μπορούν να υιοθετηθούν προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες αυτών των κλιματικών καταστροφών στο πλαίσιο της ισχύουσας νομοθεσίας.

  Casaca (PSE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα καταρχάς να ευχαριστήσω την κ. Επίτροπο για όσα ανέφερε, διατυπώνοντας βεβαίως τη θέση της Επιτροπής στο θέμα των καταστρεπτικών επιπτώσεων από τις καταιγίδες που σάρωσαν τις Αζόρες στις 11 και 12 Απριλίου.

Καταρχάς, θα ήθελα να πω ότι είναι εξαιρετικά δύσκολο να εκφράσω με λέξεις όσα διαπίστωσα ιδίοις όμμασιν τις ημέρες εκείνες, επειδή η καταιγίδα δημιουργήθηκε από απίστευτα δυνατούς κυκλώνες, οι οποίοι προκάλεσαν σαρωτικές ζημίες τόσο σε κτήρια όσο και σε οπωροφόρα δένδρα και δάση, γενικότερα. Κυρίως όμως, επειδή η καταιγίδα οδήγησε σε μια εισβολή άλατος, καλύπτοντας όλο το χαμηλότερο τμήμα του συνόλου των νήσων των Αζορών.

Για παράδειγμα, το αλάτι αυτό κάλυψε εντελώς την Graciosa προκαλώντας ουσιαστικά χημική καταστροφή σε οτιδήποτε διαβιούσε εκεί. Η γεωργία μετρά συνολικά τεράστιες απώλειες, καθώς οι σοδειές των αμπελιών και των οπωροκηπευτικών καταστράφηκαν ολοσχερώς. Γνωρίζω ότι, όπως δήλωσε και η Επίτροπος, οι περιφερειακές αρχές δεν έχουν ακόμη αποστείλει στην Επιτροπή έκθεση σχετικά με την εν λόγω καταστροφή. Επίσης, γνωρίζω ότι η έκθεση αυτή θα φτάσει στην Επιτροπή λίαν συντόμως. Εντούτοις, προτίμησα να επισημάνω τώρα όσα ειπώθηκαν σχετικά με το αποθεματικό προγραμματισμού και να τονίσω την προθυμία που επέδειξε η Επιτροπή όσον αφορά την υιοθέτηση μέτρων για τον τομέα της γεωργίας.

  De Palacio, Επιτροπή. – (ES) Θέλω μόνο να πω ότι περιμένουμε αυτήν την ενημέρωση και ότι, ασφαλώς, θα της δώσουμε τη μέγιστη προσοχή.

Λόγω της επαγγελματικής μου εμπειρίας, γνωρίζω πολύ καλά τι μπορεί να συμβεί με τις καταστροφές στον γεωργικό τομέα και γνωρίζω ότι αυτός ο τομέας είναι ιδιαίτερα εύθραυστος. Από αυτήν την άποψη –όπως έλεγα προηγουμένως– θα ήθελα να εκφράσω την αλληλεγγύη μου και είμαι σίγουρη ότι, την κατάλληλη στιγμή, η Επιτροπή θα καταβάλει κάθε δυνατή προσπάθεια στο πλαίσιο της σχετικής νομοθεσίας.

  Πρόεδρος. – Υπενθυμίζω στους αξιότιμους βουλευτές ότι είναι ώρα για συγκεκριμένες ερωτήσεις που πρέπει να απαντηθούν σε ένα λεπτό. Δεν είναι ώρα ούτε για δηλώσεις ούτε για συζητήσεις, αν και κατανοώ ότι αυτή η σοβαρή καταιγίδα απαιτούσε μια επιπρόσθετη εξήγηση.

  Πρόεδρος. –

Ερώτηση αριθ. 27 της κ. Cristina Gutiérrez-Cortines (H-0289/03):

Θέμα: Απόρριψη υδρογονανθράκων στο Γιβραλτάρ

Εδώ και χρόνια κατά τον εφοδιασμό των πλοίων σε καύσιμα, κατά τη φόρτωση και εκφόρτωσή τους, απορρίπτονται υδρογονάνθρακες στη θάλασσα κοντά στο Γιβραλτάρ. Ο περιβαλλοντικός και οικονομικός αντίκτυπος είναι τεράστιος για τη γύρω ισπανική περιοχή της οποίας η οικονομική δραστηριότητα βασίζεται κατά κύριο λόγο στην αλιεία και τον τουρισμό.

Αυτό είναι μια μόνο περίπτωση, μεταξύ πολλών, απόρριψης ιδιαίτερα ρυπαντικών ουσιών. Πρόκειται για ρύπανση οπτικού αντίκτυπου για τον πολίτη με τεράστιες οικονομικές συνέπειες και ανυπολόγιστες ζημιές για το περιβάλλον για το λόγο ότι αυτές καθιστούν αδύνατη για πολύ καιρό οποιαδήποτε κανονική δραστηριότητα στην πληγείσα περιοχή. Μπροστά σε τέτοιες καταστροφές και έχοντας υπόψη την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο “σχετικά με την ενίσχυση της θαλάσσιας ασφάλειας μετά το ναυάγιο του πετρελαιοφόρου Prestige” (COM/2002/0681 τελικό):

Πότε θα υποβάλει η Επιτροπή αξιολόγηση σχετικά με το αν είναι σκόπιμο να τροποποιηθούν η ισχύουσα νομοθεσία και οι σημερινοί μηχανισμοί για την προστασία του περιβάλλοντος προκειμένου να ελαχιστοποιηθεί η πιθανότητα ατυχημάτων και των συνεπαγομένων ζημιών;

Δεύτερο Μέρος

  De Palacio, Επιτροπή. – (ES) Όπως γνωρίζουν οι αξιότιμοι βουλευτές – και η κ. Gutiérrez-Cortines – στις 13 Δεκεμβρίου η Επιτροπή υιοθέτησε μια ανακοίνωση σχετικά με την ενίσχυση της θαλάσσιας ασφάλειας, μετά το ατύχημα του πετρελαιοφόρου Prestige, ένα κείμενο που υπενθυμίζει στα κράτη της Ένωσης την αναγκαιότητα να εφαρμοστούν εκ των προτέρων και να επισπευσθεί η εφαρμογή των νομοθετικών δεσμών Έρικα I και Έρικα II, πέρα από την πρόταση νέων μέτρων.

Αυτά τα νέα μέτρα πέτυχαν μια προώθηση στο τελευταίο Συμβούλιο Υπουργών τον Μάρτιο διότι, χωρίς να περιμένει περισσότερο, η Επιτροπή εφάρμοσε ορισμένες διατάξεις που προτείνονται στην ανακοίνωσή της. Επομένως, έχουν υιοθετηθεί όλα τα απαραίτητα μέτρα για τη σύσταση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα: στις 29 Ιανουαρίου ορίστηκε ο Εκτελεστικός Διευθυντής της και οι δραστηριότητές του έχουν αρχίσει ήδη στις Βρυξέλλες, με μια προσωρινή έδρα μέχρι να αποφασιστεί η οριστική της έδρα.

Η Επιτροπή έχει αρχίσει επίσης να θεσπίζει ένα κοινοτικό σύστημα για την παρακολούθηση της κυκλοφορίας των πλοίων, το SafeSeaNet, και έχει ζητήσει επίσης από τα κράτη μέλη να προσδιορίσουν εκ των προτέρων εθνικά σχέδια υποδοχής πλοίων που αντιμετωπίζουν προβλήματα σε λιμένες ή ζώνες καταφυγής. Οι διάφορες χώρες της Ένωσης πρέπει να ορίσουν αυτές τις περιοχές καταφυγής πριν από αυτό το καλοκαίρι.

Έχουν οργανωθεί ήδη δύο συναντήσεις συντονισμού από αυτήν την άποψη και θα ήθελα να υπενθυμίσω επίσης ότι η Επιτροπή, εκτός από το να απευθύνεται σε όλες τις γειτονικές χώρες της μεσογειακής λεκάνης, αλλά επίσης και στη Ρωσία και στη Νορβηγία, διεξάγει ήδη συζητήσεις (δεν έχει απευθυνθεί σε όλες αυτές τις χώρες μόνο γραπτώς) για να τονίσει τη σημασία της θαλάσσιας ασφάλειας και του ελέγχου των πετρελαιοφόρων από τις λιμενικές αρχές, αλλά, επιπλέον, συγκεκριμένα με τη Ρωσία, τη Νορβηγία, την Αλγερία και το Μαρόκο, έχουμε εξετάσει αυτά τα θέματα σε διμερείς συναντήσεις με τους αρμόδιους υπουργούς και, στη συγκεκριμένη περίπτωση της Ρωσίας και της Νορβηγίας, βλέπουμε την πιθανότητα να θεσπιστεί ένα σύστημα ελέγχου της θαλάσσιας κυκλοφορίας στη Βαλτική και στη Βόρεια Θάλασσα, που θα μας επιτρέψει την αύξηση της ασφάλειας και την αποτροπή οποιουδήποτε είδους προβλημάτων.

Πρέπει να προσθέσω ότι, στις 20 Δεκεμβρίου, η Επιτροπή εν σώματι υιοθέτησε έναν κανονισμό με τον οποίο απαγορεύεται η μεταφορά βαρέων καυσίμων από πετρελαιοφόρα μονού κύτους από ή προς λιμένες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και σύμφωνα με τον οποίο επιταχύνεται η αντικατάσταση των πλοίων μονού κύτους με πλοία διπλού κύτους, πρόταση η οποία εξάλλου εγκρίθηκε στο Συμβούλιο και εξετάστηκε στην πρώτη ανάγνωση από την Επιτροπή Περιφερειακής Πολιτικής, Μεταφορών και Τουρισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και η οποία, επομένως, θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ τον επόμενο Ιούνιο, αν διατηρηθούν οι συμφωνίες στο Συμβούλιο.

Τέλος, θα ήθελα να επισημάνω ότι, στις 5 Μαρτίου, η Επιτροπή διαβίβασε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στο Συμβούλιο μια πρόταση οδηγίας σχετικά με τη μόλυνση που προέρχεται από πλοία και την εισαγωγή κυρώσεων, ακόμη και ποινικού χαρακτήρα, για παραβάσεις μόλυνσης. Αυτή η πρόταση αναφέρεται στις παράνομες, τυχαίες ή ακούσιες απορρίψεις καυσίμων – διότι υπάρχουν επίσης και εκούσιες απορρίψεις: ο καθαρισμός του πυθμένα και της σεντίνας, στον οποίο αναφέρθηκε η αξιότιμη βουλευτής, καθορίζοντας ευθύνες σε όλη την αλυσίδα από τους πλοιοκτήτες, τους ναυλωτές, τους νηογνώμονες κλπ., γεγονός που θα μας επιτρέψει να καλύψουμε τα κενά του κοινοτικού δικαίου σχετικά με την εκούσια ή ακούσια μόλυνση από πλοία και θα υποχρεώσει τα κράτη της Ένωσης να υιοθετήσουν τη σχετική νομοθεσία.

Τέλος, το διεθνές ταμείο αποζημίωσης των ζημιών πετρελαϊκής ρύπανσης, που είδαμε στην περίπτωση του Erika, αλλά επίσης και στην περίπτωση του Prestige, το οποίο είναι ολοφάνερα ανεπαρκές με το σημερινό του ποσό, πρέπει να αυξηθεί σε ένα μέγιστο όριο ευθύνης των χιλίων εκατομμυρίων ευρώ, σύμφωνα με τις προτάσεις της Επιτροπής και σύμφωνα με μια συμφωνία στο Συμβούλιο Υπουργών, το οποίο συμφώνησε ότι, αν αυτό το ταμείο δεν αυξηθεί στο πλαίσιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, τουλάχιστον στον ευρωπαϊκό χώρο, θα υιοθετηθεί μια απόφαση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης για τη θέσπιση ενός συμπληρωματικού ταμείου που θα επιτρέψει την επίτευξη αυτών των επιπέδων αποζημιώσεων. Στις 16 του τρέχοντος μηνός πρόκειται να διεξαχθεί μια διπλωματική διάσκεψη, στο πλαίσιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού, και ελπίζω ότι αυτή η πρότασή μας θα γίνει δεκτή, δηλαδή, απλώς ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να λαμβάνει ισότιμη προστασία με μια χώρα όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, για παράδειγμα.

  Gutiérrez-Cortines (PPE-DE). – (ES) Κυρία Επίτροπε, είμαι σε θέση να εκφράσω την ικανοποίησή μου για όλα αυτά τα συμπληρωματικά μέτρα, διότι στην πραγματικότητα η διατήρηση του περιβάλλοντος και η αποφυγή των κινδύνων στον τομέα του εμπορίου υδρογονανθράκων είναι μια διαδικασία που αποτελείται από πολλά συμπληρωματικά μέτρα που λαμβάνονται σταδιακά. Ωστόσο, οι ερωτήσεις που θα ήθελα να θέσω είναι οι εξής: μέχρι ποιο βαθμό προσδιορίζονται οι ευθύνες στο Γιβραλτάρ, και επίσης, σε ποιο βαθμό η Γενική Διεύθυνση της Επιτροπής για το Περιβάλλον –και δεν ξέρω αν μπορώ να λάβω μια απάντηση αυτήν τη στιγμή– θα δεχτεί αυτήν τη σειρά μέτρων, ώστε να είναι πραγματικά μια εγκάρσια λειτουργία εγγυήσεων, η οποία θα συμπεριλαμβάνει την περιβαλλοντική ευθύνη για αυτά τα προβλήματα;

  De Palacio, Επιτροπή. – (ES) Συμφωνώ με την αξιότιμη βουλευτή ότι αυτή είναι μια διαδικασία. Όταν πρόκειται για τον καθαρισμό της σεντίνας για παράδειγμα, μπορούμε να απαιτήσουμε να μην υπάρχουν εκροές στη θάλασσα, διότι εγκρίναμε –και αυτό το Κοινοβούλιο υποστήριξε αυτήν την πρόταση– μια οδηγία που υποχρεώνει όλα τα κράτη μέλη να καθιερώσουν, σε όλους τους λιμένες ενός συγκεκριμένου επιπέδου της Ένωσης, τις απαραίτητες εγκαταστάσεις για τον καθαρισμό των πυθμένων και της σεντίνας στον λιμένα, ώστε να μην είναι απαραίτητο να καθαρίζονται στην ανοιχτή θάλασσα, που έχει γίνει συνήθης πρακτική κατά τη διάρκεια όλων αυτών των ετών και είναι η αιτία περισσότερου από το 90% της μόλυνσης από πετρέλαιο που προκαλείται κάθε χρόνο. Η μόλυνση του πυθμένα δεν προκαλείται από μεγάλες καταστροφές όπως του Erika, του Prestige, του Amoko Cádiz ή του Mar Egeo. Αυτές έχουν μια τρομερή επίπτωση τοπικά, όπως είδαμε, αλλά επιπλέον, κάθε χρόνο, απορρίπτονται στην ανοιχτή θάλασσα εσκεμμένα τόνοι και τόνοι πετρελαίου, προκαλώντας εννέα ή δέκα φορές μεγαλύτερη μόλυνση από αυτές τις τεράστιες καταστροφές.

Όσον αφορά το Γιβραλτάρ, θα ήθελα να πω στην αξιότιμη βουλευτή ότι, στην οδηγία και στον κανονισμό που έχουν υιοθετηθεί όσον αφορά τις απαιτήσεις σχετικά με τα πλοία διπλού κύτους, τη μεταφορά του αργού πετρελαίου, τον εκσυγχρονισμό του στόλου και άλλα ζητήματα, ορίζεται πολύ ξεκάθαρα: πρέπει να εφαρμόζεται σε όλους τους λιμένες, αποβάθρες ή αγκυροβόλια της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το Γιβραλτάρ είναι στην Ευρωπαϊκή Ένωση και επομένως επηρεάζεται επίσης, όπως οποιοδήποτε άλλο μέρος –όπως το Αλγεθίρας– για να αναφέρω το απέναντι λιμάνι.

Φυσικά, η Επίτροπος που είναι αρμόδια για το Περιβάλλον συμφωνεί απόλυτα με τα μέτρα που έχουμε προτείνει, αν και θεσπίζουμε έναν συγκεκριμένο ορισμό σε σχέση με το πετρέλαιο και τη μόλυνση από υδρογονάνθρακες. Ένας συγκεκριμένος ορισμός που έχει σχέση με το γεγονός ότι το διεθνές ταμείο αποζημίωσης των ζημιών πετρελαϊκής ρύπανσης παρέχει συγκεκριμένη και διαφοροποιημένη κάλυψη και ασφάλιση για τη μόλυνση από υδρογονάνθρακες –την οποία στερούνται άλλα πιθανά είδη δυνητικών ρυπογόνων ουσιών– και επιπλέον, στον τομέα των ποινικών κυρώσεων, πιστεύουμε επίσης ότι η μόλυνση από υδρογονάνθρακες ή από τον καθαρισμό της σεντίνας έχει ένα στοιχείο που απαιτεί ένα συγκεκριμένο είδος κυρώσεων ή ότι, τουλάχιστον, μπορεί να απαιτήσει άλλα είδη οικολογικών αδικημάτων να μην αντιμετωπίζονται όπως αυτό το αδίκημα, με ποινικές κυρώσεις σε ορισμένες χώρες. Αλλά σε αυτήν την περίπτωση, στην οποία υπάρχει σαφώς εσκεμμένη πρόθεση και σοβαρότατες επιπτώσεις στους γύρω πληθυσμούς και στο θαλάσσιο περιβάλλον, είναι σαφές ότι απαιτείται ο ποινικός ορισμός αυτού του είδους των δράσεων, που είναι απολύτως απαράδεκτες.

  Lage (PSE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, ζήτησα τον λόγο, αφενός, για να συγχαρώ την Επίτροπο σχετικά με το ευρύ και ευφυές φάσμα των μέτρων που υιοθετούνται για τις πετρελαιοκηλίδες και, αφετέρου, για να θέσω ένα συμπληρωματικό ερώτημα σχετικά με τα πλοία που καθαρίζουν τα κύτη τους, φαινόμενο που μετατρέπεται σε πραγματική μάστιγα για τις πορτογαλικές ακτές.

Όλες οι χώρες που, όπως η Πορτογαλία, έχουν την τύχη να διαθέτουν εκτενείς ακτογραμμές αντιμετωπίζουν περιστασιακά την εμφάνιση πετρελαιοκηλίδων στις ακτές τους, χωρίς να διαθέτουν την παραμικρή ένδειξη σχετικά με την προέλευσή τους ή το ποιος ευθύνεται για αυτές. Γνωρίζω τα μέτρα που καταρτίζονται και τα οποία πρόκειται να εφαρμοστούν για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Ωστόσο, εγείρεται ένα θεμελιώδες ζήτημα: η επαγρύπνηση και η εποπτεία. Η δυσκολία έγκειται στον εντοπισμό των υπεύθυνων για την απόρριψη τέτοιων ουσιών.

Θα ήθελα να ρωτήσω την Επίτροπο εάν εξετάζονται μέτρα επαγρύπνησης και της εποπτείας.

  De Palacio, Επιτροπή. – (ES) Αυτό για το οποίο μιλάμε είναι η πρόταση τα κράτη μέλη της Ένωσης –και αυτό είναι που έθεσα προς συζήτηση στο Συμβούλιο και στο Κοινοβούλιο– να τυποποιήσουν, ακόμη και ποινικά, με ποινές κράτησης, τη θαλάσσια ρύπανση λόγω απορρίψεων, συμπεριλαμβανομένου του καθαρισμού των πυθμένων όταν εκτελείται –όπως είπε η αξιότιμη βουλευτής– εσκεμμένα στη θάλασσα.

Συζητάμε ότι αυτό πρέπει να είναι αδίκημα στα 200 μίλια, στο πλαίσιο της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης. Όπως είπα προηγουμένως, αυτό συμπληρώνεται από αυξανόμενους ελέγχους της θαλάσσιας κυκλοφορίας. Πιστεύω –και πρόκειται να ξεκινήσουμε ορισμένες μελέτες από αυτήν την άποψη– ότι αυτήν τη στιγμή διενεργούμε τον έλεγχο της θαλάσσιας κυκλοφορίας σε σχέση με ορισμένα είδη πλοίων, συγκεκριμένα τα πετρελαιοφόρα, και επίσης σε συγκεκριμένες περιοχές.

Πιστεύω ότι πρόκειται για ένα βήμα προόδου, για τον έλεγχο όλων των τύπων πλοίων που κυκλοφορούν, εκτός από την κυκλοφορία κοντά στην ακτή, στα τρία, τέσσερα ή πέντε μίλια. Δηλαδή, σε μια συγκεκριμένη απόσταση από την ακτή, όλη η κυκλοφορία πρέπει να ελέγχεται. Αυτό θα σήμαινε μεγαλύτερη ασφάλεια σε μια θάλασσα που χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο για θαλάσσιες μεταφορές και δραστηριότητες αναψυχής, αλλά επίσης σε μια θάλασσα που μολύνεται ολοένα και περισσότερο και πρέπει να προστατεύεται πιο επιμελώς.

Αυτό που γίνεται στον ουρανό σε σχέση με τα αεροσκάφη θα μπορούσε να γίνει επίσης, με τις κατάλληλες διαφοροποιήσεις και τροποποιήσεις, στον τομέα της θάλασσας, και προς αυτόν τον σκοπό εργαζόμαστε, ξεκινώντας –επιμένω– από τον έλεγχο της κυκλοφορίας όλων των πετρελαιοφόρων που εισέρχονται στα ύδατα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και όλης της κυκλοφορίας σε ορισμένες περιοχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ερωτήσεις προς τονΕπίτροπο. Kinnock

Πρόεδρος. – Δεδομένου ότι ο συντάκτης της απουσιάζει, η ερώτηση 25 καθίσταται άκυρη.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 28 του κ. Carlos Lage (H-0222/03):

Θέμα: Διορισμός πορτογάλου υπαλλήλου στη θέση Γενικού Διευθυντή Πληροφόρησης και Επικοινωνίας

Ο πρωθυπουργός της Πορτογαλίας, στο πλαίσιο κοινοβουλευτικής συζήτησης, στις 26 Μαρτίου 2003, σχετικά με πρόταση μομφής, ερμήνευσε τον διορισμό ενός Πορτογάλου στη θέση Γενικού Διευθυντή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ως διπλωματική νίκη της κυβερνήσεώς του, ενώ ταυτόχρονα επέκρινε την δήθεν ανικανότητα της προηγούμενης σοσιαλιστικής κυβέρνησης στον εν λόγω τομέα.

Κατόπιν, η αντιπροσωπεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Πορτογαλία διευκρίνισε δημοσία ότι οι διορισμοί σε θέσεις ανωτέρων στελεχών της Ευρωπαϊκής Επιτροπής γίνονται με γνώμονα αξιολογικά κριτήρια καθώς και την αρχή της ισότητας ευκαιριών και της γεωγραφικής ισορροπίας.

Βεβαίως και η επιλογή ενός Πορτογάλου για ένα τέτοιο αξίωμα οφείλεται στην εκτίμηση των προσόντων του. Ωστόσο, επειδή είναι δυνατόν λόγω των δηλώσεων του πρωθυπουργού να δημιουργηθούν αμφιβολίες, ερωτώ ευθέως την Ευρωπαϊκή Επιτροπή: ο διορισμός ενός Πορτογάλου στη θέση του Γενικού Διευθυντή Πληροφόρησης και Επικοινωνίας ήταν αποτέλεσμα της εκτίμησης των προσόντων του βάσει των προαναφερθέντων κριτηρίων ή διπλωματικής πίεσης που άσκησε η πορτογαλική κυβέρνηση;

  Kinnock, Επιτροπή. – (EN) Η Επιτροπή μπορεί να επιβεβαιώσει ότι ο διορισμός ενός Πορτογάλου στη θέση του Γενικού Διευθυντή Πληροφόρησης και Επικοινωνίας βασίστηκε απόλυτα στις αρχές που έθεσε η Επιτροπή Πρόντι όταν ανέλαβε τα καθήκοντά της το 1999, ιδιαίτερα δε εκείνες σύμφωνα με τις οποίες οι αποφάσεις διορισμών πρέπει να λαμβάνονται με κύριο γνώμονα αξιολογικά κριτήρια, και οποιαδήποτε προσπάθεια πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις των κανονισμών υπηρεσιακής κατάστασης και να σέβονται την ανάγκη ύπαρξης ισορροπίας εθνικοτήτων στις θέσεις ανωτέρων διευθυντικών στελεχών.

Ύστερα από τη μεταφορά ενός υπαλλήλου της κατηγορίας Α1 από τη θέση του Γενικού Διευθυντή στη θέση του προϊσταμένου ιδιαίτερου γραφείου τον Σεπτέμβριο του 1999, η Πορτογαλία είχε δύο υπαλλήλους της κατηγορίας Α1 στην Επιτροπή, εκ των οποίων κανείς δεν είχε βαθμό Γενικού Διευθυντή. Έκτοτε, οι κυβερνήσεις της Πορτογαλίας θεώρησαν ότι υπήρχε μια γεωγραφική ανισορροπία η οποία έπρεπε να αποκατασταθεί, και γι’ αυτό οι αρχές της Πορτογαλίας σε διάφορες περιστάσεις έθιγαν αυτό το θέμα παρουσία μας. Το Κοινοβούλιο θα γνωρίζει ότι δεν είναι ασυνήθιστο ούτε ανάρμοστο τα κράτη μέλη να εγείρουν ενίοτε τέτοιου είδους θέματα. Η Επιτροπή ακούει τις απόψεις τους δίνοντάς τους την κατάλληλη προσοχή, με πνεύμα ευγενείας. Εντούτοις, η Επιτροπή λαμβάνει αποφάσεις διορισμών ανεξάρτητα και μόνο προς το συμφέρον του θεσμικού οργάνου. Θα ήταν εντελώς λάθος να πιστέψει κανείς ότι το να εκφράζουν κάποιοι τις απόψεις τους αποτελεί άσκηση πιέσεων στην Επιτροπή. Η Επιτροπή μπορεί να διαβεβαιώσει ότι η υποψηφιότητα και ο διορισμός του νέου Γενικού Διευθυντή Πληροφόρησης και Επικοινωνίας ανταποκρίνονται πλήρως στις απαιτήσεις των κανονισμών υπηρεσιακής κατάστασης και στις εσωτερικές διαδικασίες της Επιτροπής για την αξιοκρατική επιλογή και τον διορισμό ανωτέρων στελεχών.

  Lage (PSE). – (PT) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον Επίτροπο Κinnock για την απάντησή του, η οποία ήταν σαφής, ακριβής και ξεκάθαρη και με έπεισε ήδη ότι ο διορισμός του συγκεκριμένου ανώτερου στελέχους οφείλεται αποκλειστικά σε αξιολογικά κριτήρια και στην αρχή της γεωγραφικής ισορροπίας. Με το ερώτημά μου δεν είχα, βεβαίως, καμία πρόθεση να αμφισβητήσω τον συγκεκριμένο διορισμό, που με χαροποίησε ιδιαίτερα, καθώς αφορά έναν εξαιρετικά προικισμένο πορτογάλο πολίτη, ο οποίος στο εξής θα διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στη διάρθρωση της Επιτροπής. Η δήλωση όμως στην οποία προέβη μόλις τώρα ο Επίτροπος, καθιστά επίσης σαφές ότι καμία κυβέρνηση και κανένας πρωθυπουργός δεν μπορούν να διεκδικήσουν συγχαρητήρια για τον διορισμό αυτό, ούτε μπορούν να ισχυριστούν ότι πρόκειται για θέμα εθνικού αυτοεπαίνου – σαν να επρόκειτο για ηρωικό κατόρθωμα.

Γνωρίζω πολύ καλά ότι οι κυβερνήσεις και οι πρωθυπουργοί, παρασυρόμενοι ενίοτε από τα ρητορικά τους άλματα, αρέσκονται να παρασημοφορούν τους εαυτούς τους με ευρωπαϊκά μετάλλια. Αυτό δεν ζημιώνει κανέναν και φρονώ ότι η απάντηση του Επιτρόπου είναι εξαιρετικά διαφωτιστική, τόσο ως προς τη μορφή όσο και ως προς το περιεχόμενο και την κομψή της διατύπωση.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 29 του κ. Christopher Heaton-Harris (H-0267/03):

Θέμα: Πειθαρχικές διαδικασίες εκ μέρους της Επιτροπής

Θα μπορούσε να αναφέρει η Επιτροπή πότε η Marta Andreasen τέθηκε σε διαθεσιμότητα από την Επιτροπή; Πότε κινήθηκαν οι πειθαρχικές διαδικασίες; Σε ποιο στάδιο βρίσκονται αυτές οι πειθαρχικές διαδικασίες; Πόσοι άλλοι υπάλληλοι της Επιτροπής έχουν τεθεί σε διαθεσιμότητα με πλήρη αμοιβή για περισσότερο από 6 μήνες κατά τα τελευταία 4 έτη;

Ερωτήσεις προς τον Επίτροπο. Nielson

  Kinnock, Επιτροπή. – (EN) Οι πειθαρχικές διαδικασίες εναντίον της κ. Marta Andreasen κινήθηκαν στις 2 Ιουλίου 2002. Η κ. Andreasen ετέθη σε διαθεσιμότητα με απόφαση που εξέδωσε η Επιτροπή στις 28 Αυγούστου 2002. Προσφάτως, η Επιτροπή έλαβε έκθεση του συμβούλου ακροάσεων ο οποίος διορίστηκε, με τις κατάλληλες διαδικασίες, για να εξετάσει όλες τις σχετικές πληροφορίες στην υπόθεση της κ. Andreasen. Τώρα που έχει λάβει αυτήν την έκθεση, η Επιτροπή, ως αρμόδια για τους διορισμούς αρχή, θα ακολουθήσει τα κατάλληλα βήματα που πρέπει να γίνουν σε αυτήν τη διαδικασία. Ειδικότερα, η αρμόδια για τους διορισμούς αρχή πρέπει να αποφασίσει εάν είναι απαραίτητο να παραπέμψει την υπόθεση σε κάποιο πειθαρχικό σώμα. Κατά τα τελευταία τέσσερα έτη, υπήρξε άλλη μία περίπτωση υπαλλήλου ο οποίος ετέθη σε διαθεσιμότητα με πλήρη αμοιβή για περισσότερο από έξι μήνες.

  Heaton-Harris (PPE-DE). – (EN) Ύστερα από τα γεγονότα του περασμένου έτους, μήπως παραδέχεται πια ο Επίτροπος ότι η Επιτροπή έχει να μάθει πολλά ακόμα σχετικά με τον χειρισμό των εσωτερικών διενέξεων μεταξύ υψηλότερων στελεχών του προσωπικού;

Έχοντας δεχτεί ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη μεταρρύθμισης του λογιστικού συστήματος της Επιτροπής σύμφωνα με αυτά που πρότεινε η πρώην προϊσταμένη λογιστηρίου, Marta Andreasen –η οποία εργάστηκε επί τέσσερις μήνες σε αυτήν τη θέση αντιμετωπίζοντας ένα μάλλον εχθρικό περιβάλλον– και εφόσον, ως αρμόδιος για τη μεταρρύθμιση Επίτροπος, κατανοείτε ότι η σύλληψη, η παρουσίαση, ο σχεδιασμός και η εφαρμογή στην πράξη των μεταρρυθμίσεων συνήθως διαρκεί περισσότερο από τον αναμενόμενο χρόνο, μπορείτε ασφαλώς να δεχθείτε πλέον ότι είναι καιρός να πάψουμε να μεταχειριζόμαστε την Marta Andreasen ως εξιλαστήριο θύμα και να δώσουμε τέρμα σε αυτές τις γελοίες πειθαρχικές διαδικασίες εναντίον της. Ίσως η κοινή λογική να μπορέσει και πάλι να κυριαρχήσει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

  Kinnock, Επιτροπή. – (EN) Ευχαριστώ τον αξιότιμο βουλευτή. Καταρχάς, μολονότι η Επιτροπή διαθέτει εκ φύσεως τη σεμνότητα που πρέπει να χαρακτηρίζει οποιαδήποτε υπεύθυνη αρχή, δεν θα μπορέσω να ανεχτώ τον αξιότιμο βουλευτή να λέει ότι η Επιτροπή έχει πολλά να μάθει ακόμα ως προς τις εσωτερικές διενέξεις. Ο αξιότιμος βουλευτής γνωρίζει πολύ καλά το ιστορικό αυτής της υπόθεσης και είχε την καλοσύνη να δεχτεί την ακριβή περιγραφή που του παρασχέθηκε σχετικά με αυτήν σε αυτό το Κοινοβούλιο. Τα γεγονότα των τελευταίων εβδομάδων του Μαΐου του 2002, προκάλεσαν έναν έκδηλο και σοβαρό κλυδωνισμό στις εργασιακές σχέσεις και, ως εκ τούτου, χρειάστηκε να ληφθούν μέτρα χωρίς καμία απολύτως καθυστέρηση, διότι οποιαδήποτε καθυστέρηση απλώς θα είχε παρατείνει τις δυσκολίες και δεν θα είχε επιφέρει καμία προοπτική συμφιλίωσης. Υπό εκείνες τις συνθήκες, εκφράζοντας τη θλίψη της, αλλά και αναλαμβάνοντας τις ευθύνες της, η Επιτροπή –και μάλιστα εγώ ο ίδιος, αφού είμαι αρμόδιος για θέματα προσωπικού– όφειλε να αναλάβει δράση.

Όσο συνέβαιναν όλα αυτά, σας διαβεβαιώνω ότι κανείς δεν μεταχειρίστηκε την κ. Andreasen ως εξιλαστήριο θύμα. Θα αναφέρω ένα μόνο στοιχείο που αποδεικνύει το γεγονός αυτό: εγώ προσωπικά επέμεινα –και οι συνάδελφοί μου στην Επιτροπή δέχτηκαν πρόθυμα– η κ. Andreasen να τεθεί σε διαθεσιμότητα με πλήρη αμοιβή, εν μέρει προκειμένου να γίνει απόλυτα και πλήρως σαφές ότι η Επιτροπή δεν προδικάζει επ’ ουδενί την περίπτωσή της – μια περίπτωση η οποία τελεί ακόμα υπό εξέταση, διότι εκ πρώτης όψεως τα στοιχεία δείχνουν ότι πιθανόν να έχει διαπράξει σοβαρές παραβάσεις των κανονισμών υπηρεσιακής κατάστασης. Διενεργήσαμε τις πειθαρχικές διαδικασίες τηρώντας σχολαστικά τους κανόνες και σεβόμενοι στο έπακρον τα δικαιώματα της κ. Andreasen που εμπίπτουν στο φυσικό δίκαιο. Ασφαλώς, λοιπόν, πρόκειται για ένα γεγονός το οποίο είναι λυπηρό –όπως εξάλλου και όλες οι πειθαρχικές διαδικασίες– αλλά δεν είναι καθόλου γελοίο.

  Πρόεδρος. – Δεδομένου ότι ο συντάκτης της απουσιάζει, η ερώτηση αριθ. 30 καθίσταται άκυρη.

  Πρόεδρος. – Αν μου το επιτρέπει ο Επίτροπος, θα διαθέσουμε λίγο περισσότερο από είκοσι λεπτά, προκειμένου να εκμεταλλευτούμε τον χρόνο που εξοικονομήθηκε από τους άλλους Επιτρόπους, αν συμφωνείτε. Λίγο περισσότερο από είκοσι λεπτά.

Ερώτηση αριθ. 31 του κ. Michl Ebner (H-0219/03):

Θέμα: Πόσιμο ύδωρ στις αναπτυσσόμενες και βιομηχανικές χώρες

Υπάρχουν πολλές χώρες, ειδικά αναπτυσσόμενες, όπου ο ανεφοδιασμός σε πόσιμο ύδωρ δεν είναι εξασφαλισμένος. Αυτό, συχνά αποτελεί την αιτία για διάφορες ασθένειες καθώς και για τα υψηλά ποσοστά θνησιμότητας των παιδιών σε χώρες του τρίτου κόσμου.

Τί πράττει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στον τομέα της αναπτυξιακής βοήθειας ώστε να διευκολύνει σε χώρες του τρίτου κόσμου την πρόσβαση σε καθαρό πόσιμο ύδωρ;

Σήμερα το πρόβλημα του πόσιμου ύδατος αφορά και τις βιομηχανικές χώρες. Σε αυτές οι κάτοικοι θα πρέπει να αντιληφθούν την ανάγκη να χρησιμοποιούν ορθολογικά το πολύτιμο πόσιμο ύδωρ. Τί προτίθεται να πράξει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε αυτόν τον τομέα; Τί έχει ήδη πράξει;

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Καταρχάς, όσον αφορά το πόσιμο ύδωρ στις αναπτυσσόμενες χώρες, η Επιτροπή, στην ανακοίνωσή της σχετικά με τη διαχείριση των υδάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες, πρότεινε να δοθεί απαραίτητα προτεραιότητα στην εξασφάλιση επαρκούς ανεφοδιασμού όλων των ανθρώπων –ιδιαίτερα δε των φτωχότερων– σε πόσιμο ύδωρ καλής ποιότητας και σε κατάλληλα μέσα διαχείρισης των αποβλήτων, με ευρύτερο στόχο τη μείωση της φτώχιας και τη βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής. Αυτή η επικέντρωση στην πρόσβαση σε πόσιμο ύδωρ και σε αποχέτευση ενισχύθηκε περαιτέρω στο πλαίσιο της Παγκόσμιας Διάσκεψης Κορυφής για την Αειφόρο Ανάπτυξη, κατά την οποία ξεκίνησε η πρωτοβουλία της ΕΕ για τα ύδατα και υπεγράφη η στρατηγική εταιρική σχέση ΕΕ-Αφρικής σχετικά με θέματα που αφορούν τους υδάτινους πόρους και την αποχέτευση.

Μετά τη Διάσκεψη του Γιοχάνεσμπουργκ, αρχίσαμε να επικεντρωνόμαστε σε μια μακροπρόθεσμη προσπάθεια υλοποίησης αυτών των πολιτικών δεσμεύσεων τόσο επί του εδάφους όσο και, στην περίπτωση της αποχέτευσης, κάτω από το έδαφος. Εκκινήσαμε διάλογο, ώστε οι διαδικασίες αυτές να πραγματοποιηθούν σε επίπεδο χωρών. Ο βασικός στόχος αυτής της δράσης είναι να ενεργήσει ως καταλύτης και να στηρίξει τη συστράτευση όλων των εταίρων σε τοπικό, εθνικό και περιφερειακό επίπεδο, από τις κεντρικές κυβερνήσεις και τις αυτοδιοικήσεις έως τους χρήστες της κοινωνίας των πολιτών και τους επαγγελματίες του ιδιωτικού τομέα, γεγονός που αντικατοπτρίζει την προσέγγιση την οποία προβλέπει η πρωτοβουλία για τα ύδατα και σύμφωνα με την οποία η εταιρική σχέση πρέπει να περιλαμβάνει πολλούς ενδιαφερόμενους φορείς. Ένας βασικός στόχος είναι να εστιάσουμε στους αναπτυξιακούς στόχους της χιλιετίας και στους στόχους για πρόσβαση των φτωχότερων στο ύδωρ και στην αποχέτευση. Διαπραγματευτήκαμε το θέμα αυτό στο Γιοχάνεσμπουργκ και τώρα προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε το πρόβλημα.

Επιπλέον, η Επιτροπή διερευνά τις ευκαιρίες αύξησης της χρηματοδοτικής στήριξης αυτών των στόχων, συμπεριλαμβανομένης της ενδεχόμενης δημιουργίας ενός ειδικού ταμείου υδάτων, με τη χρησιμοποίηση της αναπτυξιακής βοήθειας ως καταλύτη για την προσέλκυση και άλλων χρηματοδοτικών πόρων, κατόπιν της προτεραιότητας για το ύδωρ που έχουν θέσει οι χώρες στις στρατηγικές τους για τη μείωση της φτώχειας και για την αειφόρο ανάπτυξη. Η πρόταση αυτή της Επιτροπής παρουσιάζεται στην πρόσφατη ανακοίνωση για τη δημιουργία ενός ταμείου υδάτων της ΕΕ.

Κατά δεύτερο λόγο, αναφορικά με το πόσιμο ύδωρ στις βιομηχανοποιημένες χώρες, η Ευρωπαϊκή Ένωση ξεκίνησε πριν από 20 και πλέον χρόνια να πραγματοποιεί βήματα για τη διασφάλιση της ποιότητας του πόσιμου ύδατος. Η οδηγία για το πόσιμο ύδωρ του 1980 θέσπισε πρότυπα ποιότητας του πόσιμου ύδατος, καθώς και υποχρεώσεις τακτικού ελέγχου, διασφαλίζοντας έτσι υψηλό επίπεδο προστασίας σε ολόκληρη την Ένωση. Το 1988, η οδηγία για το πόσιμο ύδωρ τροποποιήθηκε, ούτως ώστε να ελεγχθούν οι παράμετροι και οι σχετικές τιμές και, όπου ήταν απαραίτητο, να γίνουν πιο αυστηρές, ώστε να διασφαλιστεί μεγαλύτερη διαφάνεια και περισσότερη ενημέρωση των πολιτών.

Προκειμένου να προστατευθούν οι υδάτινοι πόροι κατά τρόπο συνολικό, η Ευρωπαϊκή Ένωση προέβη πρόσφατα σε πλήρη αναδιάρθρωση της πολιτικής της για την προστασία των υδάτων, υιοθετώντας την οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα, η οποία προβλέπει τα εξής: προστασία όλων των υδάτων, των ποταμών, των λιμνών, των υπογείων υδάτων και των θαλάσσιων ακτών, πρώτον με τη θέσπιση μιας δεσμευτικής υποχρέωσης ως προς την επίτευξη ή τη διατήρηση της καλής ποιότητας όλων αυτών των υδάτων, το αργότερο έως το 2015, δεύτερον με τη διασφάλιση της ευρείας συμμετοχής των πολιτών, των κύκλων συμφερόντων και των ΜΚΟ κατά την εφαρμογή των απαραίτητων μέτρων προστασίας και, τρίτον, με τη στήριξη του περιβαλλοντικού στόχου με οικονομικά μέσα, όπως είναι η οικονομική ανάλυση και η τιμολόγηση του ύδατος κατά τρόπον ώστε να αντικατοπτρίζεται σε αυτήν η κάλυψη του κόστους, πράγμα που θα οδηγήσει στη συνετή χρησιμοποίηση του ύδατος και στην προστασία των υδάτινων πόρων.

Η περιβαλλοντική πολιτική στον τομέα των υδάτων είναι σύνθετη και υποστηρίζεται από στοχοθετημένες προσπάθειες στην πολιτική για την έρευνα, στην οποία το 6ο πρόγραμμα πλαίσιο καταβάλλει σημαντική προσπάθεια και αφιερώνει σημαντικό προϋπολογισμό, αλλά και στην περιφερειακή πολιτική, τόσο για τα υφιστάμενα κράτη μέλη με τη χρήση μέσων όπως τα διαρθρωτικά ταμεία και τα ταμεία συνοχής όσο και για τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες με τη χρήση μέσων όπως το Μέσο Προενταξιακών Διαρθρωτικών Πολιτικών (ISPA) και το Phare.

  Ebner (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να ευχαριστήσω θερμά τον Επίτροπο Nielson για τη δήλωσή του, η οποία ήταν εκτενής και κατατοπιστική. Η ιδέα της δημιουργίας ενός ταμείου υδάτων μου φαίνεται πολύ θετική, και πιστεύω ότι θα μας δώσει τη δυνατότητα να βοηθήσουμε τις αναπτυσσόμενες χώρες με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο, καθώς πρόκειται για άμεση, επί τόπου βοήθεια για συγκεκριμένα σχέδια, ορισμένα από τα οποία δίνουν σε αχανείς εκτάσεις γης την προοπτική του μέλλοντος.

Όσον αφορά την κατάσταση στις βιομηχανοποιημένες χώρες, εδώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πιστεύω ότι θα είναι απόλυτα αναγκαίο, μαζί με αυτήν τη νέα οδηγία πλαίσιο για το ύδωρ, να δώσουμε προτεραιότητα στην εντατικοποίηση της παρακολούθησης, έτσι ώστε όταν συμμετέχουν όλοι οι φορείς λήψης αποφάσεων και –όπως είπατε– όταν συντονίζονται οι πολιτικές για το περιβάλλον, την έρευνα και τις περιφέρειες, να συγκεντρώνονται όλοι οι ενδιαφερόμενοι και τα οφέλη να ελέγχονται δεόντως.

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Εν συντομία, το ταμείο δεν σημαίνει ότι ζητούμε νέους πόρους, δηλαδή επιπλέον χρήματα, από τα κράτη μέλη. Συνιστά κυρίως μια μέθοδο μέσω της οποίας ευελπιστούμε ότι θα επιταχύνουμε τη σημερινή χρησιμοποίηση των κονδυλίων, τα οποία έχουν ήδη παρασχεθεί για το 9ο Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης. Ωστόσο, συμφωνώ και είμαι ευτυχής για τη στήριξη που δόθηκε σε αυτήν την ιδέα.

Όσον αφορά τον έλεγχο, νομίζω πως είναι απόλυτα σαφές ότι το πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφορά πράγματι τη συμβολή των κρατών μελών στο σημαντικό ζήτημα του ελέγχου των αποφάσεων που έχουν ληφθεί προσεκτικά και με υψηλό βαθμό επαγγελματισμού.

  Posselt (PPE-DE). – (DE) Κύριε Επίτροπε, θα ήθελα να θέσω μια ερώτηση συμπληρωματική στην ερώτηση του κ. Ebner, η οποία αφορά την αναπτυξιακή βοήθεια, που είναι η βασική αρμοδιότητά σας. Σε ποιο βαθμό η πολιτική για το ύδωρ, που σχετίζεται όχι μόνο με το πόσιμο ύδωρ αλλά και με το ύδωρ για τη γεωργία, διαδραματίζει κρίσιμο ρόλο σε δύο ιδιαίτερα σημαντικές εμπόλεμες ζώνες με τις οποίες πρέπει να ασχοληθούμε επί του παρόντος, ήτοι την περιοχή γύρω από τον Ευφράτη και τον Τίγρη –που περιλαμβάνει επίσης την Τουρκία– και γενικότερα στο παλαιστινιακό πρόβλημα; Θα ήθελα να σας ρωτήσω αν διεξάγετε ξεχωριστές διαπραγματεύσεις σε αυτές τις περιοχές, όπου το ύδωρ μπορεί να διαδραματίσει έναν σημαντικό ρόλο στην ειρηνευτική διαδικασία, μπορεί όμως και να προκαλέσει ένοπλες συγκρούσεις.

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Ο κ. Posselt έχει απόλυτο δίκιο. Αναφορικά με την Αφρική, έχουμε ήδη ξεκινήσει να πραγματοποιούμε ευρύτατες αναλύσεις σε δέκα λεκάνες απορροής ποταμών, ακριβώς με στόχο την προληπτική, ίσως μάλιστα και την ειρηνευτική, δράση.

Όσον αφορά την Παλαιστίνη, σε ολόκληρη την περιοχή καταβάλλονται επί σειρά γενεών προσπάθειες για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Είναι αλήθεια ότι αυτό είναι μέρος του προβλήματος αλλά και μέρος της λύσης του. Η ειρήνη ανάμεσα στο Ισραήλ και στους γείτονές του θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από μια καλύτερη και ορθότερη χρήση του ύδατος. Όσο για το Ιράκ, το ζήτημα αυτό δεν είναι τόσο φλέγον στον κατάλογο των προβλημάτων που αντιμετωπίζει· ωστόσο, το ζήτημα της καλύτερης χρήσης του ύδατος και του γεωργικού δυναμικού της χώρας δεν είναι αμελητέο. Το πετρέλαιο δεν είναι ο μοναδικός πόρος του Ιράκ.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 32 του κ. Bernd Posselt (H-0224/03):

Θέμα: Αναπαραγωγική υγεία

Τι πράττει η Επιτροπή για να αποτρέψει δραστικά τη χρηματοδότηση αμβλώσεων από πόρους διεθνών προγραμμάτων για τον πληθυσμό και προγραμμάτων δημόσιας υγείας ή μέσω σχετικών μέτρων τα οποία εντάσσονται στον τομέα της λεγόμενης αναπαραγωγικής υγείας; Μπορεί να αποκλείσει με βεβαιότητα ότι συμβαίνει κάτι τέτοιο;

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Η πολιτική που ακολουθεί η Επιτροπή για τις αμβλώσεις είναι σαφής. Συμμετέχουμε στο πρόγραμμα δράσης το οποίο υιοθετήθηκε στη Διεθνή Διάσκεψη για τον Πληθυσμό και την Ανάπτυξη που πραγματοποιήθηκε στο Κάιρο το 1994. Στο κεφάλαιο 8.25 του εν λόγω προγράμματος δράσης αναφέρεται ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να προωθείται η άμβλωση ως μέθοδος οικογενειακού προγραμματισμού και ότι όλες οι κυβερνήσεις και οι σχετικές κυβερνητικές και μη κυβερνητικές οργανώσεις καλούνται να ενισχύσουν τη δέσμευσή τους αναφορικά με την υγεία των γυναικών, ώστε να αντιμετωπίσουν ως μείζονα μέριμνα για την υγεία τις επιπτώσεις σε αυτήν που οφείλονται σε μη ασφαλή άμβλωση και να ελαττώσουν την προσφυγή στην άμβλωση, μέσω εκτεταμένων και ενισχυμένων υπηρεσιών οικογενειακού προγραμματισμού.

Φέτος τον Ιανουάριο, απηύθυνα επιστολή προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σε απάντηση επιστολής που είχαν συντάξει 47 βουλευτές του ΕΚ σχετικά με το ζήτημα της άμβλωσης. Στην επιστολή μου αυτή, η οποία είναι διαθέσιμη στην ιστοθέση μου στο Διαδίκτυο, τόνισα ότι στόχος μας είναι να εμποδίσουμε την ανάγκη για άμβλωση, παρέχοντας στήριξη στα προγράμματα αναπαραγωγικής υγείας. Ωστόσο, αναγνωρίζουμε ότι η μη ασφαλής άμβλωση συνιστά μια πραγματικότητα που προκαλεί ετησίως πολλούς θανάτους γυναικών, οι οποίοι θα μπορούσαν να αποφευχθούν. Η Επιτροπή θεωρεί ότι η εθνική νομοθεσία είναι καίριας σημασίας όσον αφορά την παροχή υπηρεσιών άμβλωσης στο πλαίσιο των επίσημων παροχών υγείας. Επιπλέον, σε χώρες όπου η άμβλωση είναι νόμιμη για συγκεκριμένους λόγους, πρέπει να είναι ασφαλής.

Τα κοινοτικά προγράμματα και οι κοινοτικές δράσεις στον τομέα της αναπαραγωγικής και σεξουαλικής υγείας και στον τομέα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στις αναπτυσσόμενες χώρες στοχεύουν στη μείωση της θνησιμότητας των επιτόκων και συμβάλλουν στην επίτευξη του αντίστοιχου αναπτυξιακού στόχου της χιλιετίας. Σε χώρες όπως το Μαλάουι και το Αφγανιστάν, οι κίνδυνοι είναι αυξημένοι και το ποσοστό θνησιμότητας των επιτόκων έχει παραμείνει απαράλλακτο, ίσως μάλιστα και να έχει αυξηθεί. Θα προτιμούσα η κοινοτική βοήθεια στους τομείς της αναπαραγωγικής και της σεξουαλικής υγείας να κρίνεται από το κατά πόσον συμβάλλει στις αναπτυσσόμενες χώρες στη μείωση των θανάτων γυναικών οι οποίοι θα μπορούσαν να αποφευχθούν. Θεωρώ ότι αυτό είναι το πιο σημαντικό.

  Posselt (PPE-DE). – (DE) Δύο συντομότερες συμπληρωματικές ερωτήσεις: πρώτον, η Επιτροπή ελέγχει αν οι οργανώσεις που λαμβάνουν στήριξη και ενίσχυση δεν χρηματοδοτούν όντως τις αμβλώσεις; Δεύτερον, η αναπτυξιακή βοήθεια συμμορφώνεται σε κάθε περίπτωση με τη νομοθεσία των αναπτυσσόμενων χωρών για την έκτρωση, ή επιχειρείται εδώ η προσπάθεια να επηρεαστεί η νομοθεσία σε αυτές τις χώρες;

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Κύριε Πρόεδρε, ελέγχουμε αυτές τις οργανώσεις και, λαμβάνοντας υπόψη τον διάλογο που έχει ξεκινήσει σε παγκόσμιο επίπεδο σχετικά με το θέμα αυτό, είναι σαφές ότι οργανώσεις όπως η UNFPA και η IPPF, στις οποίες έχει ασκηθεί κριτική, πρέπει να προσέχουν πολύ τον τρόπο με τον οποίον εργάζονται. Κατά τη γνώμη μας, πρέπει να φανούν αντάξιες των ευθυνών τους.

Όσον αφορά το δεύτερο ερώτημά σας, δεν επηρεάζουμε τη νομοθεσία καμίας απολύτως χώρας· δεν είναι αυτή η δουλειά μας.

  Evans, Robert J.E. (PSE). – (EN) Επικροτώ καθ’ όλα τις παρατηρήσεις του Επιτρόπου και το γεγονός ότι ανέφερε πως η Επιτροπή κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να μειώσει τον αριθμό των μη ασφαλών αμβλώσεων που πραγματοποιούνται σε ολόκληρο τον κόσμο, και μάλιστα για να μειώσει την ανάγκη για άμβλωση, παρέχοντας ή ενθαρρύνοντας την πρόσβαση σε θέματα οικογενειακού προγραμματισμού και αναπαραγωγικής υγείας. Συμφωνώ ότι πολλές ΜΚΟ επιτελούν εξαίρετο έργο. Θα συμφωνούσε, όμως, και ο Επίτροπος μαζί μου ότι οι γυναίκες έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν τον τρόπο με τον οποίο οργανώνουν τη ζωή τους; Η άμβλωση πρέπει φυσικά να αποτελεί την τελευταία διέξοδο, ωστόσο είμαι της άποψης ότι ορισμένες φορές η διδασκαλία και το δόγμα της Καθολικής Εκκλησίας καθώς και η άρνησή της να στηρίξει τον οικογενειακό προγραμματισμό έχουν προκαλέσει ανείπωτη βλάβη στη ζωή εκατομμυρίων γυναικών σε μερικές από τις φτωχότερες χώρες του κόσμου. Ευελπιστώ ότι στο θέμα αυτό και στα σχετικά θέματα μπορούμε να σημειώσουμε κάποια πρόοδο, ύστερα από την απάντηση της Επιτροπής, ώστε να συμβάλουμε στη μείωση των αμβλώσεων, παρέχοντας στις γυναίκες πρόσβαση στις υπηρεσίες που επιθυμούν, όταν τις επιθυμούν.

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Δεν νομίζω ότι είναι απαραίτητο η Επιτροπή, ή εγώ εν προκειμένω, να υποδείξει οποιαδήποτε άλλη βάση πολιτικής εκτός από το σχέδιο δράσης του Καΐρου. Αυτό υποστηρίζουμε, αυτό υπερασπιζόμαστε, αυτό εφαρμόζουμε και, στην πραγματικότητα, εξαρτάται από τη νομοθεσία της κάθε χώρας να καθορίσει τι είναι νόμιμο και τι παράνομο. Η συζήτηση πρέπει να διεξαχθεί σε εθνικό επίπεδο αλλά και στην ψυχή όλων μας, ιδίως των γυναικών.

Έχουμε το γενικό περίγραμμα της δομής αυτής της συζήτησης. Δεν θεωρώ απαραίτητο να αναφερθώ λεπτομερώς στον ρόλο που θα έπρεπε να διαδραματίσει ο ένας ή ο άλλος παράγων, ωστόσο διακρίνω μια υπερβολική μισαλλοδοξία, την οποία νομίζω ότι πρέπει να λάβουμε δεόντως υπόψη.

  Πρόεδρος. – Δεδομένου ότι ο συντάκτης της απουσιάζει, η ερώτηση αριθ. 33 καθίσταται άκυρη.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 34 του κ. José Ribeiro e Castro (H-0244/03):

Θέμα: Αγκόλα. Σημερινή κατάσταση και δημοκρατικές προοπτικές.

Μπροστά στην νέα κατάσταση στην Αγκόλα και την ιδιαίτερη σημασία της χώρας σε περιφερειακό και διεθνές επίπεδο, έχει προτεραιότητα η ανάπτυξη διαφοροποιημένων πολιτικών για την εδραίωση της ειρήνης, την ανάπτυξη της δημοκρατίας και την ανασυγκρότηση της χώρας.

Ποια είναι η εκτίμηση της Επιτροπής ως προς την κατάσταση στην Αγκόλα και το άμεσο μέλλον της; Πώς αντιμετωπίζονται τα σοβαρότατα ανθρωπιστικά προβλήματα και η επανένταξη των αποστράτων; Έχει συνεχίσει και εμβαθύνει η Επιτροπή το διάλογο που άρχισε με όλα τα εκπροσωπούμενα στην Εθνική Συνέλευση πολιτικά κόμματα, αλλά και τις εκκλησίες και την κοινωνία των πολιτών; Σε ποια φάση βρίσκεται η Διάσκεψη των Χορηγών; Ποια πρόοδος έχει σημειωθεί όσον αφορά τη διαφάνεια στα δημόσια οικονομικά και τα έσοδα από την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της χώρας; Έχει παρακολουθήσει η Επιτροπή την περίπτωση της Καμπίντα και ποιες προοπτικές υπάρχουν για την αποκατάσταση και στο θέμα αυτό ενός δημοκρατικού διαλόγου; Τί συγκεκριμένες πληροφορίες έχει στη διάθεσή της όσον αφορά τη διαδικασία προετοιμασίας και διοργάνωσης δημοκρατικών, ελεύθερων και δίκαιων εκλογών; Ποιες είναι οι σημαντικότερες δράσεις συνεργασίας που αναπτύσσει ή που προετοιμάζει η Επιτροπή με την Αγκόλα στα εξής τέσσερα θέματα: ανθρωπιστική βοήθεια, κοινωνική ανάπτυξη, ανασυγκρότηση, δημοκρατική επιμόρφωση; Και με ποιόν τρόπο αντιμετωπίζει τη μελλοντική εξέλιξη των προγραμμάτων αυτών;

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Η Επιτροπή θεωρεί ότι η Αγκόλα σημείωσε σημαντική πρόοδο ως προς τη διαδικασία εδραίωσης της ειρήνης, μετά την υπογραφή της ειρηνευτικής συμφωνίας τον Απρίλιο του 2002, και ότι στο παρόν στάδιο δεν υπάρχει ενδεχόμενο η εν λόγω χώρα να επιστρέψει στον πόλεμο.

Εντούτοις, εξακολουθούν να υπάρχουν αρκετές προκλήσεις, οι οποίες ενδεχομένως να αποτελέσουν απειλή για τη σταθερότητα της χώρας. Σε αυτές περιλαμβάνονται η σοβαρή ανθρωπιστική κατάσταση, η επανένταξη των πρώην στρατιωτών, η επανεγκατάσταση των ατόμων που είχαν εκτοπιστεί στο εσωτερικό της χώρας και των παλιννοστούντων προσφύγων, ο εκδημοκρατισμός και η ανασυγκρότηση της χώρας – ιδίως δε του οδικού δικτύου, το οποίο αποτελεί μείζον πρόβλημα.

Επιπλέον, η παρουσία ναρκών ξηράς εξακολουθεί να αποτελεί σημαντική απειλή. Πράγματι, όταν μετά την υπογραφή της ειρηνευτικής συμφωνίας ο κόσμος άρχισε να μετακινείται, διαπιστώσαμε μια δυσάρεστη αύξηση του αριθμού των ατυχημάτων λόγω των ναρκών ξηράς, γεγονός που αποτελεί τραγική συνέπεια του πολέμου. Η Επιτροπή εξακολουθεί να βοηθά την κυβέρνηση και την κοινωνία της Αγκόλας γενικά να αντιμετωπίσουν αυτές τις προκλήσεις.

Όσον αφορά την κατάσταση στην Καμπίντα, επιτρέψτε μου να αναφερθώ στην απάντηση που δόθηκε στη γραπτή ερώτηση E-640/03 του βουλευτή σχετικά με το θέμα αυτό. Η Επιτροπή παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις στην επαρχία, και υπάρχουν ενδείξεις για κάποιες πρόσφατες θετικές εξελίξεις σε αυτήν τη διαμάχη.

Η συνολική ανθρωπιστική κατάσταση, αν και παραμένει σοβαρή, συνεχίζει να σταθεροποιείται. Σε ολόκληρη τη χώρα υπάρχουν θύλακες και περιοχές που βρίσκονται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ιδιαίτερα εκεί όπου η πρόσβαση εμποδίζεται εξαιτίας των ναρκών και της κατεστραμμένης υποδομής.

Η Επιτροπή θεωρεί ότι η επιτυχής αποστράτευση και επανένταξη των πρώην στρατιωτών της UNITA έχει αποφασιστική σημασία για την εθνική συμφιλίωση. Υπήρξαν κάποια προβλήματα, αλλά δεδομένων των δυσχερών συνθηκών, η διαδικασία αποστράτευσης μπορεί να χαρακτηριστεί επιτυχής, παρόλο που η επανένταξη δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη πλήρως. Φέτος τον Μάρτιο επισκέφθηκα την Αγκόλα, καθώς και ένα από τα μεγαλύτερα στρατόπεδα των πρώην στρατιωτών της Unita, και προέβην σε λεπτομερή ανταλλαγή απόψεων μαζί τους αναφορικά με το πώς βλέπουν οι ίδιοι αυτήν την κατάσταση. Όλα φαίνονταν να είναι σχετικά καλά οργανωμένα.

Η Επιτροπή βρίσκεται σε επαφή με τα πολιτικά κόμματα, μολονότι στην πραγματικότητα δεν έχει ξεκινήσει ακόμα τακτικός διάλογος. Η Επιτροπή στοχεύει στην ενίσχυση της προσπάθειας έναρξης ενός τέτοιου διαλόγου. Όσον αφορά τους ναούς και την κοινωνία των πολιτών, έχει ήδη ξεκινήσει διάλογος και συνεργασία αναφορικά με διάφορα συγκεκριμένα σχέδια.

Όσον αφορά τη Διάσκεψη των Χορηγών, η οποία θα πραγματοποιηθεί στις Βρυξέλλες, προς το παρόν δεν υπάρχει καμία επιβεβαίωση της ημερομηνίας, των διαδικασιών και της ημερήσιας διάταξης. Η επιτυχία της διάσκεψης συνδέεται στενά αφενός με τη δημιουργία ενός αξιόπιστου κυβερνητικού σχεδίου αποκατάστασης και ανασυγκρότησης της χώρας, το οποίο θα περιλαμβάνει και μια στρατηγική μείωσης της φτώχιας και, αφετέρου, με την ενίσχυση των σχέσεων μεταξύ της κυβέρνησης της Αγκόλας και του ΔΝΤ. Η Επιτροπή έχει προσφερθεί επανειλημμένως να βοηθήσει στην προετοιμασία και στη διοργάνωση της διάσκεψης.

Η διαφάνεια στα δημόσια οικονομικά και στα έσοδα από την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων της χώρας, δηλαδή του πετρελαίου και των διαμαντιών, θα μπορούσε σίγουρα να ενισχυθεί χάρη στη νέα οικονομική ομάδα, η οποία ξεκίνησε να εργάζεται μετά τον ανασχηματισμό της κυβέρνησης τον Δεκέμβριο, αν και προς το παρόν δεν υπάρχουν ορατά και χειροπιαστά αποτελέσματα. Η διάγνωση στον τομέα του πετρελαίου, την οποία διενεργεί επί του παρόντος η κυβέρνηση με την KPMG, πρέπει να αποτελέσει σημαντικό στοιχείο, και η Επιτροπή αναμένει με μεγάλο ενδιαφέρον τη δημοσίευσή της. Έθιξα τα θέματα αυτά απευθείας στην κυβέρνηση, κατά την επίσκεψή μου για την οποία σας μίλησα προηγουμένως. Η Επιτροπή και άλλοι χορηγοί καταβάλλουν από κοινού προσπάθειες, ώστε να ενθαρρύνουν την κυβέρνηση να αυξήσει τη διαφάνεια.

Οι ερχόμενες προεδρικές και βουλευτικές εκλογές συνιστούν κρίσιμη δοκιμασία ως προς τη δέσμευση της κυβέρνησης για εφαρμογή δημοκρατικών πρακτικών. Η Επιτροπή θα παρακολουθήσει εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις και έχει ήδη προσφερθεί να βοηθήσει στη δημιουργία των κατάλληλων συνθηκών για τη διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών.

Οι προτεραιότητες της συνεργασίας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας με την Αγκόλα αναφέρονται λεπτομερώς στο έγγραφο εθνικής στρατηγικής το οποίο υπεγράφη πρόσφατα. Βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, δίδεται προτεραιότητα στη χρηματοδότηση των απαραίτητων μέτρων για τη στήριξη της ειρηνευτικής διαδικασίας και της εθνικής συμφιλίωσης, στα οποία περιλαμβάνεται και η δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για τη διεξαγωγή ελεύθερων και δίκαιων εκλογών. Μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, η Επιτροπή θα αυξήσει προοδευτικά την επικέντρωση της στήριξής της, παρέχοντας ενισχύσεις στον τομέα της υγείας, της εκπαίδευσης και της επισιτιστικής ασφάλειας, καθώς οι τρεις αυτοί τομείς συνιστούν τα κύρια πεδία επικέντρωσης.

Η Αγκόλα περιελήφθη επίσης μεταξύ των χωρών εστίασης της ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας για τη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

  Ribeiro e Castro (UEN). – (PT) Κύριε Επίτροπε, σας ευχαριστώ για τη μακροσκελή απάντηση στην ερώτησή μου. Θα ήθελα να ενθαρρύνω την Επιτροπή να επιδιώξει έναν ευρύτερο και πιο ανοικτό διάλογο με όλες τις πολιτικές δυνάμεις που εκπροσωπούνται στο Κοινοβούλιο της Αγκόλας, καθώς και με όλες τις δυνάμεις της κοινωνίας των πολιτών και τις εκκλησίες.

Ο ανοικτός αυτός διάλογος είναι για εμάς η καλύτερη ευκαιρία να συμβάλουμε στην παγίωση του πλουραλισμού στην Αγκόλα και, μακροπρόθεσμα, στην παγίωση της δημοκρατίας και της ελευθερίας στη χώρα αυτή. Τούτο κατεδείχθη προσφάτως σε σχέδιο με τη Διαθρησκευτική Επιτροπή για την Ειρήνη στην Αγκόλα (COIEPA). Προσωπικά, μάλιστα, ενθαρρύνω την ανάπτυξη και άλλων σχεδίων χρηματοδοτούμενων από την Επιτροπή.

Από την άλλη πλευρά, η κατάσταση των απόστρατων της UNITA είναι εξαιρετικά ανησυχητική. Προσωπικά συμμετείχα σε αντιπροσωπεία του ΕΚ που επισκέφθηκε ένα από τα στρατόπεδα και καταλήξαμε ότι, όσο τα στρατόπεδα λειτουργούν, η κατάσταση είναι σχεδόν εντάξει. Δύσκολη μεν αλλά εντάξει. Ανησυχία επικρατεί για το τι θα συμβεί όταν κλείσουν τα στρατόπεδα, καθώς οι συνθήκες είναι εξαιρετικά εύθραυστες και η διαδικασία εφαρμογής των μέτρων επανένταξης ιδιαίτερα βραδεία. Το ερώτημά μου είναι το εξής: προτίθεται η Επιτροπή να διοχετεύσει πόρους ειδικά σε προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και κοινωνικής επανένταξης των απόστρατων της UNITA με παράλληλη εποπτεία τους και από τις δύο πλευρές; Αυτό θα μπορούσε ενδεχομένως να αποτελέσει έναν πρακτικό τρόπο για να δώσουμε συνέχεια στη συμφωνία του προηγούμενου Απριλίου και να παγιώσουμε την εμπιστοσύνη και τη σταθερότητα στην Αγκόλα.

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Καταρχάς, συμφωνώ με την άποψη ότι αυτός ο ευρύς, δημόσιος διάλογος, ο οποίος μπορεί να εδραιώσει την πολυφωνία, είναι σημαντικός στο παρόν στάδιο.

Ευτυχώς, χάρη στη δομή της ειρηνευτικής συμφωνίας και στον τρόπο με τον οποίον τα δύο αντιμαχόμενα μέρη μπορούν γενικώς να συνομιλούν και να πράττουν, βρισκόμαστε αυτήν τη στιγμή σε ένα σημείο όπου η ειρήνη είναι μη αναστρέψιμη.

Εντούτοις, δεν πρέπει να αναπαυθούμε στις δάφνες μας. Η αποστράτευση και η επανένταξη των πρώην στρατιωτών είναι μείζον πρόβλημα. Οι προσφορές που μπορούμε να κάνουμε εμείς και άλλοι πρέπει να γίνουν επί του προσωπικού, και αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο. Πολλοί από αυτούς τους ανθρώπους πρέπει να επιστρέψουν σε γεωργικές δραστηριότητες, και αυτός είναι ο βασικός παράγων ώστε να κάνουμε ό,τι είναι απαραίτητο όσον αφορά τους περισσότερους από αυτούς. Θεωρώ ότι η επικέντρωση του προγράμματός μας για την Αγκόλα στην εκπαίδευση, στην υγεία και στην επισιτιστική ασφάλεια θα αποβεί χρήσιμη για αυτήν ακριβώς την προσπάθεια.

  Lage (PSE). – (PT) Κύριε Επίτροπε, δεν θα πρέπει να σας εκπλήσσει το γεγονός ότι σας διατυπώνω και τα δικά μου συγχαρητήρια για την απάντηση που μας δώσατε. Οι πορτογάλοι βουλευτές παρακολουθούν εκ του σύνεγγυς τα τεκταινόμενα στην Αγκόλα, και η Ευρωπαϊκή Ένωση οφείλει να επιδείξει ιδιαίτερη προσοχή στη χώρα αυτή, δεδομένου ότι άλλες χώρες, όπως οι Ηνωμένες Πολιτείες, ενδιαφέρονται σε απόλυτο βαθμό για τον φυσικό της πλούτο. Επιπλέον, θα ήταν μάλλον αμελές εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης να μην αντιμετωπίσει τη χώρα αυτή με πνεύμα αλληλεγγύης, στοιχείο πρωταρχικής σημασίας, αλλά λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τα συμφέροντα της ίδιας της ΕΕ.

Κύριε Επίτροπε, πιστεύω πραγματικά ότι οι προεδρικές και βουλευτικές εκλογές θα αποτελέσουν τον μέγιστο δοκιμαστικό έλεγχο σχετικά με την κατάσταση στην Αγκόλα. Οι εκλογές αυτές θα μας παράσχουν ακριβή στοιχεία για την κατάσταση της δημοκρατίας και των πολιτών στην Αγκόλα και θα είναι αποφασιστικής σημασίας. Συνεπώς, οφείλουμε να δώσουμε απόλυτη προσοχή στο θέμα των εκλογών.

Τέλος, κύριε Επίτροπε, θα ήθελα να θέσω ένα ερώτημα σχετικά με την επέμβαση της Αγκόλας στις όμορες χώρες – καθώς η κυβέρνηση της Αγκόλας και οι ένοπλες δυνάμεις της συμμετείχαν σε διάφορες συγκρούσεις στις όμορες χώρες. Υπάρχει εξέλιξη στο θέμα; Υποχώρησε η Αγκόλα στα σύνορά της και σταμάτησε να επεμβαίνει ενεργά στις υποθέσεις των γειτόνων της;

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Είναι αλήθεια ότι η αύξηση των γνωστών αποθεμάτων πετρελαίου στην Αγκόλα στοχεύει στη δημιουργία ενός λαμπρού μέλλοντος για τη χώρα κατά τα επόμενα έτη, και θεωρούμε ότι πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά το ζήτημα της αδειοδότησης, καθώς και το ζήτημα του ποιος και σε ποιον βαθμό θα επωφεληθεί από το μεγάλο δυναμικό παραγωγής πετρελαίου στην Αγκόλα. Η Επιτροπή στηρίζει την πρωτοβουλία του ΗΒ. Και άλλοι συμμετέχουν σε αυτό, ωστόσο το ΗΒ διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο, από την άποψη της δήλωσης του τι πληρώνει ο καθένας και της δημιουργίας μεγαλύτερης διαφάνειας σχετικά με τα έσοδα σε τομείς όπως το πετρέλαιο. Είναι απόλυτα απαραίτητο να συζητήσουμε το θέμα αυτό με την Αγκόλα. Το έθεσα ο ίδιος με μεγάλη σαφήνεια.

Συμφωνώ ότι οι εκλογές είναι μια μεγάλη δοκιμασία. Πρέπει να επενδύσουμε και σε αυτόν τομέα μέσω της δημιουργίας υποδομής και της ενίσχυσης του συστήματος.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 35 της κ. Glenys Kinnock (H-0250/03):

Θέμα: Συνέλευση για το Μέλλον της Ευρώπης

Θα μπορούσε η Επιτροπή να παρουσιάσει τις γενικές της απόψεις στο κατά πόσον η Συνέλευση για το Μέλλον της Ευρώπης υπογραμμίζει επαρκώς τις προτεραιότητες της ΕΕ στη συνεργασία για την ανάπτυξη;

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Η Επιτροπή πιστεύει ότι το σχέδιο κειμένου που παρουσίασε στις 23 Απριλίου περιλαμβάνει πολλά χρήσιμα στοιχεία. Στην προσπάθεια αναδιάρθρωσης, απλοποίησης και αποδοτικής οργάνωσης των κειμένων, έγιναν κάποιες σοβαρές βελτιώσεις. Όσον αφορά τις προτεραιότητες στη συνεργασία, το προσχέδιο του άρθρου 1 παρέχει μια καλή βάση, αλλά ταυτόχρονα βλέπουμε ευνοϊκά τα προσχέδια τροπολογιών που πρότεινε η Επιτροπή Ανάπτυξης και Συνεργασίας του Κοινοβουλίου, ιδίως τις τροπολογίες που προτείνουν τη συμπερίληψη αναφορών στη χρηστή διακυβέρνηση, στις περιβαλλοντικές πτυχές και στην πρόληψη του HIV/AIDS.

Η Επιτροπή πιστεύει ότι το κείμενο χρειάζεται περαιτέρω βελτιώσεις. Στις 5 Μαΐου, η Επιτροπή πρότεινε στη Συνέλευση να προβεί σε αυτές τις βελτιώσεις, συμπεριλαμβανομένων των εξής σημαντικών θεμάτων.

Πρώτον, συνοχή στις πολιτικές (άρθρο 1, παράγραφος 3), όπου θέλουμε στο κείμενο να αναφέρεται ότι η ΕΕ θα σεβαστεί –αυτή είναι η λέξη– τις αρχές και τους στόχους του άρθρου 1 όσον αφορά την ανάπτυξη και την εφαρμογή εξωτερικών πτυχών άλλων πολιτικών της Ένωσης.

Δεύτερον, εστίαση στη φτώχια (άρθρο 25), όπου η Επιτροπή πρότεινε να αναφέρεται ρητώς ότι ο πρωταρχικός στόχος των πολιτικών της ΕΕ στον τομέα της συνεργασίας για την ανάπτυξη θα είναι η εκρίζωση της φτώχιας.

Τρίτον, εγγραφή του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό (άρθρο 26, παράγραφος 4), όπου η Επιτροπή θέλει να δώσει τέλος στην ξεχωριστή θέση των χωρών ΑΚΕ με τη διαγραφή αυτής της παραγράφου και, ως εκ τούτου, να συμπεριλάβει το ΕΤΑ στον προϋπολογισμό της Ένωσης.

Σημειώσαμε επίσης την ιδέα της δημιουργίας ευρωπαϊκού εθελοντικού σώματος ανθρωπιστικής βοήθειας. Στο παρόν στάδιο, δεν είναι ακόμα σαφής ο τρόπος λειτουργίας ενός τέτοιου σώματος. Δεν πρέπει να λησμονούμε ότι η μεταφορά της ανθρωπιστικής βοήθειας της ΕΕ είναι σοβαρή υπόθεση, η οποία απαιτεί τεχνική εμπειρογνωμοσύνη, εμπειρία και μεγάλο βαθμό επαγγελματισμού. Εργαζόμαστε σε επικίνδυνες περιοχές του κόσμου, στις οποίες ακόμα και οι επαγγελματίες με την καλύτερη εκπαίδευση βρίσκονται εκτεθειμένοι σε κινδύνους. Συνεπώς, δεν θα είναι εύκολη η δημιουργία αυτού του ειρηνευτικού σώματος. Δεσμευτήκαμε να παράσχουμε αποτελεσματική στήριξη σε ανθρώπους οι οποίοι βρίσκονται σε απόγνωση, και εργαζόμαστε για αυτό μέσω των οργανώσεων που χρηματοδοτούμε. Είμαστε ικανοί να το πράξουμε καλύτερα από τους άλλους χορηγούς. Δεν είμαι ακόμα σε θέση να προτείνω αυτήν την ιδέα περί ευρωπαϊκού εθελοντικού σώματος ανθρωπιστικής βοήθειας, διότι πρέπει ακόμα να γίνουν πολλά. Προς το παρόν διατηρώ κάποιες επιφυλάξεις.

  Kinnock (PSE). – (EN) Ασφαλώς επικροτώ όσα αναφέρατε σχετικά με το άρθρο 35. Κατέθεσα επίσης μια τροπολογία με την οποία εκφράζω τον προβληματισμό μου για αυτήν την ιδέα δημιουργίας σώματος έμπειρων ευρωπαίων εθελοντών που θα ασχολούνται με τις συχνά πολύπλοκες ανθρωπιστικές καταστάσεις, στις οποίες –όπως υπονοήσατε και εσείς– χρειάζεται κάποιος βαθμός ευαισθησίας· μια ευαισθησία την οποία δεν θα έχουν και η οποία μπορεί να αποβεί επικίνδυνη τόσο για τους ίδιους όσο και για άλλα άτομα που συμμετέχουν σε τέτοιες δραστηριότητες.

Αλλά και το ζήτημα της εγγραφής στον προϋπολογισμό είναι κάτι με το οποίο γνωρίζετε ότι συμφωνεί εδώ και αρκετό καιρό η Επιτροπή Ανάπτυξης και Συνεργασίας αυτού του Κοινοβουλίου. Θα στηρίζατε την άποψή μου σύμφωνα με την οποία, προκειμένου να προστατεύσουμε το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης, πρέπει να θέσουμε περιορισμούς ως προς τη διάθεση των χρημάτων του ΕΤΑ, όταν αυτά εγγραφούν στον προϋπολογισμό κατά τον τρόπο που προτείναμε, ώστε να διασφαλιστεί ότι τα εν λόγω χρήματα θα χορηγηθούν αποκλειστικά στις χώρες ΑΚΕ και δεν θα διαφύγουν σε άλλες περιοχές του κόσμου;

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Η παρατήρηση της κ. Kinnock είναι σημαντική. Πρόκειται για ένα από τα στοιχεία αυτής της συζήτησης με το οποίο πρέπει να ασχοληθούμε άμεσα. Το θέμα αυτό δεν επιλύεται απλώς και μόνο με την εγγραφή του στον προϋπολογισμό. Η δυνατότητα ακριβούς πρόβλεψης και σταθερότητας του συστήματος αποτελεί εν μέρει τον λόγο για τον οποίο το εν λόγω σύστημα έγινε τόσο άκαμπτο. Πρέπει να σταθμίσουμε πολύ προσεκτικά τα υπέρ και τα κατά, προτού αποφασίσουμε πώς θα προχωρήσουμε. Μπορούμε να ασκήσουμε πιέσεις για εγγραφή στον προϋπολογισμό –κυρίως για λόγους κοινοβουλευτικής επιρροής, πράγμα το οποίο σχετίζεται με τον εκδημοκρατισμό και με τον τρόπο με τον οποίο εργαζόμαστε– αλλά πρέπει να διατηρήσουμε σαφώς στην ημερήσια διάταξη και τις λοιπές πτυχές που σχετίζονται με την πραγματικότητα της αυτοδιάθεσης στον Νότο.

  Moraes (PSE). – (EN) Θα ήθελα να συμφωνήσω με τις παρατηρήσεις της κ. Kinnock και ειδικότερα να στηρίξω όσα είπε σχετικά με τη χρηστή διακυβέρνηση στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Θα ήθελα να ρωτήσω για άλλη μία προτεραιότητα που πρέπει να θέσει η Συνέλευση αναφορικά με την ανάπτυξη, και κάτι το οποίο έθεσε σε προτεραιότητα, ήτοι τα ζητήματα της μετανάστευσης από τις αναπτυσσόμενες χώρες, καθώς και το γεγονός ότι εξακολουθούμε να δίνουμε έμφαση στη δραστηριότητα της Επιτροπής στον τομέα αυτόν, ότι κατανοούμε τις αιτίες του που είναι η υπερβολική φτώχια και η αστάθεια της μετανάστευσης από τις αναπτυσσόμενες χώρες, και εντάσσουμε διαρκώς το ζήτημα αυτό στη συζήτηση σχετικά με τις αιτίες της μετανάστευσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, συμπεριλαμβανομένων των αιτήσεων χορήγησης ασύλου. Συνειδητοποιούμε ότι εδώ υπάρχουν πραγματικά κριτήρια ανάπτυξης τα οποία πρέπει να εξετάσουμε και ότι πρέπει να εξακολουθήσουμε να δίνουμε έμφαση στο θέμα αυτό.

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Η πρώτη μου αντίδραση ως προς αυτό είναι να προειδοποιήσω ότι δεν πρέπει να συζητούμε γενικά για τη μετανάστευση και, στη συνέχεια, να αναφερόμαστε στην πτυχή της εφαρμογής του συστήματος. Είναι πολύ σημαντικό να διατηρήσουμε ένα υψηλό επίπεδο γλωσσικής σαφήνειας.

Το καλύτερο πράγμα που κάναμε τα τελευταία χρόνια, όσον αφορά την αντιμετώπιση των ζητημάτων μετανάστευσης, ήταν η απόφαση που λάβαμε, και την οποία ανακοινώσαμε πέρυσι στο Μοντερέι, σχετικά με την αύξηση της επίσημης αναπτυξιακής βοήθειας εκ μέρους των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτό είναι πραγματικότητα.

Το θέμα της διακυβέρνησης και της δημοκρατίας είναι επίσης σωστό. Οι άνθρωποι δεν θέλουν απλώς να εγκαταλείψουν κάποιες φτωχές χώρες, αλλά θέλουν επίσης να ζήσουν, έστω και ως αιτούντες άσυλο, σε κάποιο άλλο μέρος, μακριά από χώρες που δεν έχουν καν διακυβέρνηση. Αυτό είναι άλλη μία πτυχή επί της οποίας πρέπει να εργαστούμε. Είναι ζήτημα χρημάτων αλλά και ζήτημα αξιοπρέπειας και ασφάλειας.

  Πρόεδρος. – Η ερώτηση αριθ. 36 του κ. Μιχαήλ Παπαγιαννάκη (H-0253/03) δεν θα εξεταστεί επειδή έχει συμπεριληφθεί στη ημερήσια διάταξη της παρούσας περιόδου συνόδου – στη συζήτηση αυτής της εβδομάδας σχετικά με το Ιράκ.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 37 του κ. Margrietus J. van den Berg (H-0260/03):

Θέμα: Εκ νέου δέσμευση πιστώσεων και υποστήριξη των πρωτοβουλιών ταχείας χρηματοδότησης

Θα μπορούσε η Επιτροπή να μας ενημερώσει για την πρόοδο που σημείωσε μέχρι σήμερα σε ό,τι αφορά τον προσδιορισμό και την εκ νέου δέσμευση πόρων από το ΕΤΑ για τις χώρες ΑΚΕ στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών ταχείας χρηματοδότησης (Fast Track Initiative);

Έχει η Επιτροπή κατατάξει κατά προτεραιότητα τις χώρες των οποίων τα σχέδια Fast Track Initiative έχουν ήδη εγκριθεί;

Σήμερα που όλες οι χώρες ΑΚΕ μετέχουν στην Αναλυτική Ταχεία Χρηματοδότηση, προτίθεται η Επιτροπή να εφαρμόσει το πρόγραμμα αυτό σε όλες τις χώρες ΑΚΕ;

Ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα που έχει θέσει η Επιτροπή για την ολοκλήρωση του προγράμματος; Μόλις προσδιορίσει η Επιτροπή όλους τους αδρανείς πόρους, ποια διαδικασία θα ακολουθήσει για την ένταξή τους στην πρωτοβουλία ταχείας χρηματοδότησης και πόσο χρονικό διάστημα θα χρειαστεί;

Ερωτήσεις προς την Επίτροπο Schreyer

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Δεν μπορούμε να ξεκινήσουμε τίποτα τη σήμερον ημέρα, χωρίς να δημιουργήσουμε ένα νέο ακρωνύμιο. Η ερώτηση αφορά την FTI –η οποία, παρεμπιπτόντως, υποστηρίζεται επίσης από τους IFI– αλλά εγώ, όπως και πολλοί άλλοι, είμαι μέλος των Ανώνυμων Ακρωνυμιστών. Σκέφτομαι να μιλήσω για την “εκπαίδευση για όλους” και για την “πρωτοβουλία ταχείας χρηματοδότησης”.

Οι στόχοι που ετέθησαν στο Ντακάρ και οι αναπτυξιακοί στόχοι της χιλιετίας στον τομέα της εκπαίδευσης αποτελούν τη βάση της πολιτικής μας για τις αναπτυσσόμενες χώρες. Συνολικά, η Κοινότητα πρόκειται να χορηγήσει περίπου 1,3 δισ. ευρώ στον τομέα της εκπαίδευσης στις αναπτυσσόμενες χώρες κατά τα επόμενα 5 έτη. Αυτός είναι ο συνολικός αριθμός. Επίσης, παρέχει σημαντική χρηματοδότηση στις χώρες ΑΚΕ, η οποία προέρχεται από το 9ο ΕΤΑ και έχει τη μορφή γενικής δημοσιονομικής στήριξης –1,66 δισ. ευρώ– μέρος της οποίας θα ωφελήσει τον τομέα της εκπαίδευσης. Είναι δύσκολο να πούμε με ακρίβεια πόσο θα είναι αυτό το όφελος και με τι είδους άμεση επικέντρωση θα επιτευχθεί, πάντως είναι σαφές ότι ένα μέρος των χρημάτων προορίζεται για αυτόν τον τομέα.

Στο πλαίσιο αυτό, δίνουμε όλη μας την προσοχή ώστε η πρωτοβουλία ταχείας χρηματοδότησης να καταστεί μέσο επιτάχυνσης της προόδου στον τομέα της εκπαίδευσης για όλους. Μέχρι σήμερα, μόνο 10 χώρες έχουν λάβει έγκριση στην πρότασή τους για την πρωτοβουλία ταχείας χρηματοδότησης, 7 εκ των οποίων είναι χώρες ΑΚΕ. Δυστυχώς, αυτές οι 7 χώρες δεν επέλεξαν την εκπαίδευση ως τομέα προτεραιότητας στη συνεργασία τους με την Κοινότητα. Ως εκ τούτου, η Επιτροπή εξετάζει το ενδεχόμενο χρησιμοποίησης παλαιών, αδρανών πόρων για την υποστήριξη της πρωτοβουλίας ταχείας χρηματοδότησης σε αυτές τις 7 χώρες. Η πρωτοβουλία βρίσκεται σε προτεραιότητα ανάμεσα στους κυριότερους μηχανισμούς της επονομαζόμενης “ταχείας πληρωμής” για τη χρησιμοποίηση αδρανών πόρων που προέρχονται από τα χρήματα του παλαιού Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης. Η διαδικασία αυτή συζητείται επί του παρόντος με τις χώρες ΑΚΕ με τις οποίες διατηρούμε εταιρική σχέση.

Εκτός από τις 10 χώρες των οποίων οι προτάσεις για την πρωτοβουλία ταχείας χρηματοδότησης έχουν εγκριθεί, όλες οι υπόλοιπες αναπτυσσόμενες χώρες που πληρούν τα κριτήρια καταλληλότητας για συμμετοχή σε αυτήν την πρωτοβουλία, π.χ. οι χώρες που διαθέτουν πλήρες έγγραφο στρατηγικής για τη μείωση της φτώχιας και αξιόπιστο τομεακό σχέδιο, μπορούν να προσδοκούν περαιτέρω στήριξη για την εφαρμογή των σχεδίων τους. Όπου είναι εφικτό, η Επιτροπή θα συμβάλει ακόμα και μέσω υφιστάμενων μηχανισμών ή με την ένταξη των αδρανών πόρων. Επί του παρόντος, συνεχίζονται οι προσπάθειες προς αυτήν την κατεύθυνση.

Όσον αφορά την αναλυτική ταχεία χρηματοδότηση, ο ρόλος της δεν έχει ακόμα καθοριστεί επακριβώς. Για την περαιτέρω ανάπτυξη αυτής της ιδέας, έχει συστηθεί ειδική ομάδα εργασίας.

Το χρονοδιάγραμμα συνιστά και αυτό μέρος του προβλήματος. Αναγνωρίζουμε ότι εφέτος και του χρόνου πρέπει να καταβληθούν περαιτέρω προσπάθειες, προκειμένου να διασφαλιστεί ότι η διαχείριση της εκτέλεσης των πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης γίνεται με τον αποτελεσματικότερο τρόπο. Για τον σκοπό αυτόν, τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 2003, διοργανώθηκαν σεμινάρια, στα οποία συμμετείχαν οι διάφοροι παράγοντες οι οποίοι εμπλέκονται στον κύκλο της διαδικασίας που αφορά τη διαχείριση του έργου: αντιπροσωπείες, ΓΔ Ανάπτυξης και AIDCO. Κατά τη διάρκεια αυτών των σεμιναρίων, καταβλήθηκαν σημαντικές προσπάθειες ως προς τον εντοπισμό αδρανών πιστώσεων στα προηγούμενα ΕΤΑ, με στόχο την ελευθέρωση αδρανών πόρων. Συμφωνήθηκαν στόχοι με όλες τις αντιπροσωπείες, οι οποίοι αφορούν την πραγματοποίηση αποδεσμεύσεων έως το τέλος του τρέχοντος έτους.

Οι αποδεσμεύσεις συνεπάγονται μια διοικητική διαδικασία, στην οποία εμπλέκεται επίσης η κεντρική διοίκηση. Το ίδιο ισχύει για την ένταξη των χρημάτων, η οποία θα γίνει στις ετήσιες αναθεωρήσεις. Βέβαια, τον τελευταίο λόγο σχετικά με τις αποφάσεις που αφορούν τη χρησιμοποίηση αυτών των αδρανών πόρων στην πρωτοβουλία ταχείας χρηματοδότησης τον έχουν οι χώρες με τις οποίες διατηρούμε εταιρικές σχέσεις. Οι πόροι αυτοί δεν είναι οι μοναδικοί που προσπαθούμε να ελευθερώσουμε και να επιταχύνουμε τη χρησιμοποίησή τους, ωστόσο είναι σαφές ότι η πρωτοβουλία ταχείας χρηματοδότησης θεωρείται μία από τις προτεραιότητες.

  Van den Berg (PSE). – (NL) Κύριε Πρόεδρε, κύριε Επίτροπε, σας ευχαριστώ για την εντατική προσπάθεια να διασφαλιστεί η διαθεσιμότητα των αδρανών πόρων που συνδέονται με την πρωτοβουλία. Πιστεύω ότι, ακόμη και στην τεχνική της μορφή –στη θεσμική της μορφή– η πρωτοβουλία ταχείας χρηματοδότησης μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά αποτελεσματική, σε συνεργασία με την Παγκόσμια Τράπεζα και πολυάριθμες χώρες της Ευρώπης, καθώς και σε συνάρτηση με τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η Ευρώπη ως συντονίστρια ή πρώτη διδάξασα. Ο Επίτροπος θα μπορούσε ενδεχομένως, χωρίς να αναφερθεί συγκεκριμένα σε κάθε μία από τις χώρες αυτές, να μιλήσει εκτενέστερα για τον ρόλο που βλέπει για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Γνωρίζω ότι δηλώνει επίσης πως είμαστε έτοιμοι να διαδραματίσουμε έναν συντονιστικό ρόλο, προκειμένου να προσδώσουμε προστιθέμενη αξία στις σχέσεις με τις χώρες ΑΚΕ, για παράδειγμα. Είμαι αρκετά περίεργος σχετικά με τον συγκεκριμένο ρόλο προστιθέμενης αξίας, όχι μόνο από οικονομικής άποψης αλλά και από την άποψη πολιτικής ηγεσίας και θεσμικής υποστήριξης.

  Nielson, Επιτροπή. – (EN) Θα ήθελα να υποστηρίξω ότι η δημοσιονομική στήριξη, την οποία συζήτησαν λεπτομερώς πριν από δύο χρόνια η Επιτροπή και το Κοινοβούλιο, αποτελεί ένα πολύ σημαντικό μέσο όταν μια χώρα με την οποία έχουμε συνάψει εταιρική σχέση έχει φθάσει σε ένα λογικό επίπεδο ποιότητας όσον αφορά την τομεακή της πολιτική για την εκπαίδευση. Διαθέτουμε μια αρκετά καλή βάση, ώστε να εγχύσουμε χρήματα μέσω της δημοσιονομικής στήριξης, η οποία σχετίζεται με τη λεπτομερέστερη εργασία που έφεραν εις πέρας τα κράτη μέλη ή άλλοι χορηγοί που εργάστηκαν άμεσα σε τεχνικό επίπεδο στην χώρα αυτή. Κάνουμε σημαντικά πράγματα όσον αφορά το εν λόγω ζήτημα των χρημάτων.

Επιπροσθέτως, έχοντας οργανώσει αυτήν την πρωτοβουλία ούτως ώστε να γίνει τόσο ευρεία και δυναμική, εμπνέουμε –για να μην πούμε εξωθούμε– τις αφρικανικές και άλλες χώρες να κατατάξουν την εκπαίδευση ανάμεσα στις πρώτες προτεραιότητές τους. Η πρωτοβουλία μας για τα ύδατα έχει το ίδιο αποτέλεσμα, και προσφέρουμε πραγματική βοήθεια σε όσες κυβερνήσεις αναγνωρίζουν το γεγονός αυτό.

Είναι πολύ χρήσιμο αλλά, και πάλι, αυτό που δύναται να επιταχύνει η εν λόγω πρωτοβουλία είναι ο επιτυχής συντονισμός και η προσέγγιση των προβλημάτων μέσω τομεακών προγραμμάτων.

  Πρόεδρος. – Κύριε Nielson, σας συγχαίρω και σας ευχαριστώ για τη συνεργασία σας, διότι διαθέσατε όχι μόνο είκοσι λεπτά αλλά σαράντα οχτώ λεπτά απαντώντας στους αξιότιμους βουλευτές. Σας ευχαριστώ πολύ.

  Πρόεδρος. – Σύμφωνα με τον Κανονισμό, οι ερωτήσεις αριθ. 38 και 39 θα απαντηθούν γραπτώς.

  Πρόεδρος. – Ερώτηση αριθ. 40 της κ. Dana Rosemary Scallon (H-0286/03):

Θέμα: Κανονισμός της ΕΕ σχετικά με την αναπαραγωγή και τη σεξουαλική ζωή και τα συναφή δικαιώματα στις αναπτυσσόμενες χώρες

Θα μπορούσε η Επιτροπή να διασαφηνίσει τη θέση της όσον αφορά την πρόταση της Επιτροπής σχετικά με “την αναπαραγωγή και τη σεξουαλική ζωή και τα συναφή δικαιώματα στις αναπτυσσόμενες χώρες” για την οποία, όπως δήλωσε το Συμβούλιο Υπουργών, το κονδύλιο του προϋπολογισμού Β7-6312 αυξήθηκε από 55,8 σε 73,98 εκατομμύρια ευρώ; Θα μπορούσε η Επιτροπή να με ενημερώσει εάν η προαναφερθείσα απόφαση είναι ακριβής ή όχι; Πώς θα χρηματοδοτηθεί αυτή η αύξηση λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι ο γενικός προϋπολογισμός της ΕΕ για το 2003 έχει ήδη αναληφθεί και έχοντας υπόψη τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Προϋπολογισμών;

Η πρόσφατη απόφαση της Επιτροπής σχετικά με την ετήσια στρατηγική χάραξης πολιτικής (APS) (COM/2003/0083/τελικό) αναφέρει ότι “το χρηματοδοτικό πλαίσιο που εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τον εν λόγω κανονισμό μπορεί να ενταχθεί στον τίτλο 4 των χρηματοδοτικών προοπτικών και, ιδίως, εντός του αυξημένου φακέλου που προβλέπεται για την ΠΒΔ (μέθοδο κατάρτισης του προϋπολογισμού βάσει δραστηριοτήτων) ως προς την ανάπτυξη του τομέα των πολιτικών” και ότι “η Επιτροπή μπορεί συνεπώς να κάνει εξ ολοκλήρου δεκτή τη θέση του Κοινοβουλίου σε πρώτη ανάγνωση.” Είναι νόμιμο να εγκριθεί μια τέτοια χρηματοδότηση από κονδύλιο του προϋπολογισμού του επόμενου έτους χωρίς να περάσει πρώτα από τη συνήθη διαδικασία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου;

  Schreyer, Επιτροπή. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η πρόταση της Επιτροπής για μια νομική βάση για την αναπαραγωγή και τη σεξουαλική ζωή και τα συναφή δικαιώματα στις αναπτυσσόμενες χώρες παρουσιάστηκε στη νομοθετική αρχή –εν προκειμένω στο Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο σε μια διαδικασία συναπόφασης– στις 7 Μαρτίου 2002. Σύμφωνα με το σημείο 33 της Διοργανικής Συμφωνίας της 6ης Μαΐου 1999, η νομοθετική αρχή είναι εκείνη που καθορίζει το χρηματοοικονομικό πλαίσιο για όλη τη διάρκεια του προγράμματος. Το ποσό για το οποίο κάνει λόγο η κ. Scallon αναφέρεται σε κονδύλιο του προϋπολογισμού για την τετραετή περίοδο από το 2003 ως το 2006.

Το ποσό που πρότεινε το Κοινοβούλιο υπερέβαινε εκείνο που είχε αρχικά προτείνει η Επιτροπή, και έτσι ζητήθηκε από την Επιτροπή να ελέγξει αν αυτό το μεγαλύτερο ποσό θα μπορούσε να ενταχθεί στο πλαίσιο του αναθεωρημένου προγραμματισμού για τον τίτλο 4 του προϋπολογισμού, χωρίς να υπερβαίνει το ανώτατο όριο που επιβάλλουν οι χρηματοδοτικές προοπτικές για αυτόν τον τίτλο. Η Επιτροπή μπόρεσε να δώσει στην αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή τη δεσμευτική διαβεβαίωση ότι, σύμφωνα με τις προτεραιότητες των πολιτικών για τις μελλοντικές δαπάνες, όπως επανεξετάστηκαν με το ψήφισμα της 5ης Μαρτίου 2003 κατά τη διάρκεια του ετήσιου στρατηγικού σχεδιασμού, η χρηματοδότηση αυτή είναι σαφέστατα δυνατή.

  Scallon (PPE-DE). – (EN) Καταρχάς, θα ήθελα να ευχαριστήσω την Επίτροπο για την απάντησή της. Θα ήθελα να αναφερθώ ειδικά στον λαό της Ιρλανδίας. Έχοντας κατά νου ότι οποιαδήποτε χρηματοδότηση της άμβλωσης είναι αντισυνταγματική και παράνομη στην Ιρλανδία και ότι η επονομαζόμενη ασφαλής άμβλωση περιλαμβάνεται στο παρόν πρόγραμμα αναπτυξιακής βοήθειας, και έχοντας επίσης κατά νου ότι η Ιρλανδία έχει το χαμηλότερο επίπεδο θνησιμότητας επιτόκων –2 σε κάθε 100 000 τοκετούς – τι θα απαντούσε η Επιτροπή στην πλειονότητα των ιρλανδών πολιτών οι οποίοι προβληματίζονται ιδιαίτερα βλέποντας τα χρήματα των ιρλανδών φορολογουμένων να χρησιμοποιούνται με αυτόν τον αντισυνταγματικό τρόπο;

  Schreyer, Επιτροπή. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, κυρία Scallon, όλοι οι πόροι του ευρωπαϊκού προϋπολογισμού δαπανώνται σύμφωνα με τις αρχές της Συνθήκης. Το εν λόγω πρόγραμμα αφορά την προστασία της υγείας, τόσο της αναπαραγωγικής υγείας όσο και της σεξουαλικής ζωής, και πιστεύω ότι ο συνάδελφος Επίτροπος Nielson, προβλέποντας περαιτέρω παρεμβάσεις σας, έχει δηλώσει και αυτός εγγράφως, στις επιστολές του προς εσάς, ότι τα σχετικά προγράμματα είναι σύμφωνα με τον ευρύτερο διεθνή προγραμματισμό σε αυτόν τον τομέα.

  Πρόεδρος. – Ευχαριστούμε πολύ, κυρία Επίτροπε.

Φτάσαμε στο τέλος των ερωτήσεων προς την κ. Schreyer. Σας ευχαριστούμε για τη συνεργασία σας.

Σύμφωνα με τον Κανονισμό και την καθιερωμένη συνήθη πρακτική αυτού του Σώματος, οι υπόλοιπες ερωτήσεις θα απαντηθούν γραπτώς.

Εν πάση περιπτώσει, ο κ. Αλαβάνος έχει τον λόγο.

  Αλαβάνος (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, είναι προφορικές ερωτήσεις. Έχουμε χρόνο, ακόμη 10 λεπτά. Η πρώτη ερώτηση είναι η δική μου. Δεν είναι ερωτήσεις δεύτερης κλάσης αυτές, ούτε υπάρχει καμία τέτοια πρακτική. Απλώς συνήθως δεν προλαβαίνουμε, και μ’ αυτήν την έννοια θα ήθελα να θέσω την ερώτησή μου, να πάρω την απάντηση της Επιτροπής και να προβώ στη δευτερολογία κατά τη δυνατότητα που μου δίνει ο Κανονισμός.

  Πρόεδρος. – Κοιτάξτε, θα σας το εξηγήσω: πιστεύω ότι είπα “σύμφωνα με τον Κανονισμό και τη συνήθη πρακτική”, διότι ποτέ πριν δεν έχει απαντηθεί καμία ερώτηση του τρίτου μέρους σε αυτό το Κοινοβούλιο. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι η κ. Επίτροπος είχε μόνο μία ερώτηση να απαντήσει. Πιστεύω ότι η Επιτροπή δεν είναι σε θέση να απαντήσει σε αυτήν την ερώτηση. Αν η Επιτροπή είναι διατεθειμένη να το κάνει, θα δώσω αμέσως τον λόγο στην κ. Schreyer, διότι πρόκειται να θέσουμε ένα προηγούμενο.

Κυρία Schreyer, έχει η Επιτροπή μια απάντηση στην ερώτηση του κ. Αλαβάνου, την ερώτηση αριθ. 41, η οποία είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση που αφορά την ενίσχυση της τουριστικής βιομηχανίας από τον προϋπολογισμό;

Επαναλαμβάνω ότι αυτή είναι η πρώτη φορά όλα αυτά τα χρόνια που τίθεται αυτό το πρόβλημα.

  Schreyer, Επιτροπή. – (DE) Κύριε Πρόεδρε, η ερώτηση αυτή δεν είχε προγραμματιστεί να περιληφθεί στην Ώρα των Ερωτήσεων, επομένως θα απαντήσουμε γραπτώς.

  Πρόεδρος. – Θα δώσω τον λόγο για άλλη μία φορά στον κ. Αλαβάνο, ώστε να μπορέσει να εκφράσει την άποψή του και σε όλους τους βουλευτές που έχουν θέσει ένα θέμα επί της διαδικασίας.

  Αλαβάνος (GUE/NGL). – Κύριε Πρόεδρε, εγώ δεν θα επιμείνω, παρ’ ό,τι νομίζω ότι για λόγους αρχής συμμετέχει και αυτό το τμήμα των ερωτήσεων εφόσον υπάρχει χρόνος, και δεν θα επιμείνω διότι ξέρω ότι πάντα δείχνετε μια ευλυγισία στα ζητήματα που αφορούν στις ερωτήσεις και στους βουλευτές. Παρ’ όλα αυτά όμως έχω μια απορία: και στον ίδιο τον τίτλο της ερώτησης αναφέρεται ένα θέμα που έχει σχέση με τον προϋπολογισμό. Γιατί δεν εντάχθηκε στις ερωτήσεις στην κ. Επίτροπο Schreyer και μπήκε στο τρίτο τμήμα; Παρ’ όλα αυτά λέω ότι γενικώς δεν επιμένω.

  Πρόεδρος. – Σαν παλιός και έμπειρος βουλευτής αυτού του Σώματος –ακόμη πιο παλιός από εμένα μάλιστα, και αυτό λέει κάτι– θα γνωρίζετε ότι δεν είναι οι Πρόεδροι της Ώρας των Ερωτήσεων αυτοί που δίνουν τους τίτλους των ερωτήσεων, αλλά έρχονται ήδη με τον τίτλο τους, ήδη βαφτισμένες και, επομένως, μπορώ μόνο να σημειώσω το θέμα και να εξηγήσω ότι πάντα μας λείπει χρόνος, αλλά σήμερα μας έμειναν πέντε λεπτά, και δεν πιστεύω –και ελπίζω να με συγχωρήσετε αν σας μιλώ σαν έναν οποιοδήποτε βουλευτή– ότι θα πρέπει να εξετάζουμε κάθε συζήτηση με βάση την εμπειρία πέντε μόνο λεπτών. Αλλά έχω λάβει σοβαρά υπόψη αυτό που συνέβη σήμερα και αποτελεί ένα προηγούμενο, ώστε να υπάρξει λύση σε μελλοντικές περιπτώσεις.

Τον λόγο θα λάβουν τρεις βουλευτές. Πρώτος, ο κ. Rübig, σύμφωνα με τη σειρά με την οποία ζήτησαν τον λόγο.

  Rübig (PPE-DE). – (DE) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να θέσω ένα ερώτημα. Καθώς διάφορες ερωτήσεις υποβάλλονται για την Ώρα των Ερωτήσεων, ποια μέθοδος χρησιμοποιείται για να καθοριστεί η σειρά με την οποία συζητούνται οι ερωτήσεις; Θα με ενδιέφερε να μάθω ποια διαδικασία ακολουθείται.

  Πρόεδρος. – Αφού η ίδια η Επιτροπή σχεδιάζει τη σειρά με την οποία θα απαντηθούν οι ερωτήσεις, ορίζει τους Επιτρόπους που πρόκειται να απαντήσουν συγκεκριμένα με τη σειρά τους, όπως μπορείτε να δείτε. Ορίζονται τρεις Επίτροποι για είκοσι λεπτά ο καθένας, και καταρχάς η Επιτροπή έχει ταξινομήσει ορισμένες ερωτήσεις που θεωρούνται επείγουσες και οι οποίες απαντώνται επίσης εξ ονόματος της Επιτροπής από τους παρόντες Επιτρόπους. Αυτός είναι ο τρόπος που αποφασίζεται η σειρά. Εν πάση περιπτώσει, μπορούμε να σας στείλουμε γραπτώς μια εξήγηση για την καλύτερη πληροφόρησή σας.

Τον λόγο έχει η κ. Ahern.

  Ahern (Verts/ALE). – (EN) Κύριε Πρόεδρε, θα ήθελα να αναφερθώ σε ένα διαδικαστικό θέμα: στηρίζω τον κ. Αλαβάνο σε αυτά που λέει. Εάν δεν του επιτρέψετε να λάβει τον λόγο, θα ήθελα να υποβάλω μια συμπληρωματική ερώτηση στην Επίτροπο Schreyer αναφορικά με την ερώτηση της κ. Scallon. Λοιπόν, είτε θα δώσετε τον λόγο στον κ. Αλαβάνο είτε θα μου επιτρέψετε να υποβάλω μια συμπληρωματική ερώτηση στην κ. Επίτροπο.

  Πρόεδρος. – Με συγχωρείτε. Κυρία Ahern, η ερώτηση της κ. Scallon τελείωσε αρκετά λεπτά πριν. Είχατε ασφαλώς το δικαίωμα να κάνετε μια συμπληρωματική ερώτηση. Τώρα, αν θέλετε να κάνετε μια συμπληρωματική ερώτηση στην κ. Schreyer και εκείνη επιθυμεί να απαντήσει, εγώ φυσικά δεν έχω κανένα πρόβλημα.