Onderwijs in Vlaanderen niet erg bezorgd over ChatGPT: “Je moet deze technologie niet verbieden, maar juist omarmen”

De populariteit van ChatGPT is de jongste weken recht evenredig gegroeid met de achterdocht voor de nieuwe technologie. Critici vrezen dat de toepassing sommige schoolopdrachten – zoals boekbesprekingen of verhandelingen – overbodig maakt en dat jongeren niet meer leren hoe ze zelf lange teksten moeten maken.

LEES OOK. Franse professor ontdekt dat helft van zijn leerlingen sjoemelde met omstreden chatprogramma

Wie met ChatGPT experimenteert, heeft in een vingerknip een songtekst, speech, liefdesbrief of een artikel. De teksten bestaan uit zinnen die samenhangend zijn en logisch lijken, maar de inhoud is vaak leeg of generalistisch. Maar dat neemt niet weg dat scholieren en studenten de nieuwe technologie al hebben omarmd.

“Het staat vast dat onze studenten ChatGPT kennen en gebruiken. Ik heb het zelf ook gedaan voor mijn nieuwjaarsspeech”, zegt directeur Marc Vandewalle van hogeschool UCLL. “Enerzijds om de technologie te leren kennen, en anderzijds ook om het erover te kunnen hebben in mijn toespraak. Via ChatGPT heb ik een quote over onderwijs voor een nieuwjaarsspeech gevraagd. Een paar seconden later had ik die al.”

In het buitenland is er meer weerstand tegen de opmars van ChatGPT. In de openbare scholen in New York is het sinds kort verboden om de AI-software op de computers te installeren. “Dat gaan we niet doen, omdat een verbod het gebruik niet kan uitsluiten. Jongeren vinden altijd wel een achterpoortje. Uiteraard zullen we dit fenomeen opvolgen. Misschien gaan we er ooit een beleid rond bepalen, maar nu niet.”

LEES OOK. Kenianen trainden ChatGPT voor hongerloon

Omarmen

Het plotse succes van de AI-software doet Vandewalle denken aan de begindagen van het internet en later van Google. “Toen hoorde je dezelfde reacties. Het zou te gemakkelijk worden om een eindwerk te maken, want je moest maar iets intypen en je kreeg alle info. ChatGPT gaat nog een stapje verder: het maakt zelfs volledige teksten. De technologie staat niet stil en je moet die durven omarmen. Het zou toch te gek zijn dat we tegen onze studenten zeggen dat ze het niet mogen gebruiken en dat ze het nadien op stages of in het werkveld overal tegenkomen.”

Op dit moment gebruiken de Limburgse hogescholen UCLL en PXL speciale software om plagiaat op te sporen in eindwerken. “Het zou me niet verbazen als die later ook kan aantonen of een eindwerk volledig of gedeeltelijk met artificiële intelligentie is gemaakt”, zegt directeur Ben Lambrechts van PXL. “Maar de eindwerken die onze studenten maken, zijn toegepast op praktijkcasussen. Dat kan je niet doen met een AI-robot. Allez, nog niet, want je weet maar nooit. Maar is het per definitie slecht om via ChatGPT een tekst te maken die een basis vormt? Ik zie het zo: de AI kan een mooie voorzet geven, maar het is nog altijd de student die moet scoren. De vindingrijkheid om iets goeds te maken met bronmateriaal – dat je ook zelf kunt sprokkelen op internet of in bibliotheken – daar draait het om.”

Hoe zit het aan de universiteit? “Op de volgende onderwijsraad zal het gebruik van ChatGPT een van de gespreksonderwerpen zijn. Voorlopig kunnen we er nog niets over zeggen”, aldus woordvoerder Thomas Vandenreyt van UHasselt.

“Onze proffen kunnen al veel detecteren met het oog”, verklaarde Tine Baelmans, vicerector onderwijsbeleid aan de KU Leuven eerder al in Het Nieuwsblad. “Een verandering van schrijfstijl, dingen die niet kloppen... Dan is het zaak om de student bij jou te roepen en te bevragen. Dan vallen die studenten wel door de mand.” Wie er zich aan de UAntwerpen aan waagt, zal op dezelfde manier bestraft worden als ware het plagiaat.

Kritisch omspringen

In het secundair onderwijs is de handige software ook al bij scholieren gekend. “We weten dat het gebruikt wordt. Onze pedagogische begeleidingsdienst onderzoekt nu hoe ze scholen kunnen informeren om ChatGPT te integreren in de lessen”, zegt woordvoerder Nathalie Jennes van GO! onderwijs van de Vlaamse Gemeenschap. “Het heeft geen zin om het te verbieden. Het is beter om jongeren te leren hoe ze met zulke technologische ontwikkelingen moeten omspringen.”

Bij het Katholiek Onderwijs Vlaanderen heerst dezelfde gedachte. “We bekijken deze technologische evolutie momenteel en bereiden een aanbod voor om taalleerkrachten te ondersteunen in deze materie. Er zijn meerdere dimensies aan het fenomeen: leerlingen leren werken met digitale vernieuwingen en hoe ze daar kritisch mee moeten omspringen. Anderzijds willen we ze ook cruciale vaardigheden blijven aanleren, zoals het schrijven van langere teksten”, zegt woordvoerder Marijke Van Bogaert.