PRAWO HANDLOWE – WYKŁAD

 Na stronie katedry prawa cywilnego, handlowego i ubezpieczeniowego jest zakres

egzaminacyjny
 Przede wszystkim obowiązuje wykład
 Dyżury: wtorek 12:00-13:00 sala 224 w CI środa 16:00-17:00 sala W1 w CIV
 Egzamin pisemny na komputerach (ustny zależy od chętnych), 1 FORMA: 3 pytania (1
szerokie, 2 średnio obszerne, 3 konkretne, punktowe), 2 FORMA: test, 20 pytań, 3
odpowiedzi i 1 prawidłowa (11 pkt na zdanie) – my decydujemy o formie
 Będą listy – dają to, że można zdawać ustnie 

Literatura:
 Koch, Napierała „Prawo spółek handlowych”
 Koch, Napierała „Umowy w obrocie gospodarczym”

04.10.2018

Pojęcie prawa handlowego w wybranych krajach Europy kontynentalnej

3 różne podejścia:

1. Francuskie – prawo handlowe na gruncie francuskim; przepisy w prawie francuskim

dzielą się na przepisy prawa publicznego (wertykalnie) i prywatnego (horyzontalnie). I
to prawo handlowe znajduje się w prawie prywatnym.

Prawo prywatne francuskie dzieli się na prawo cywilne i prawo handlowe -> kodeks
cywilny i kodeks handlowy z 15.09.1807; 18.09.2000 włączono do niego normy, które
powstały poza KH, aktualnie obejmuje 9 ksiąg (handel w ogólności; spółki handlowe i
zgrupowania interesów gospodarczych; szczególne postacie sprzedaży i klauzule o
wyłączności; wolność cen i handlu (prawo antymonopolowe); weksle i warranty;
postępowanie naprawcze i likwidacyjne, bankructwo i zjawiska podobne; organizacja
handlu (izby handlowe i przemysłowe, nadzór organów państwowych oraz osób
wykonujących określone funkcje wobec przedsiębiorców); zawody regulowane
(zarządcy sądowi, prokurenci, biegli-rzeczoznawcy); postanowienia końcowe).

Prawo cywilne to są te wszystkie przepisy, które regulują instytucje znajdujące się w

kodeksie cywilnym. Prawo handlowe – zbiór tych wszystkich przepisów, które to
przepisy dotyczą materii zawartej w kodeksie handlowym.

Rodzaje spółek we Francji: Spółka jawna, spółka komandytowa, spółka z ograniczoną

odpowiedzialnością, spółka akcyjna, spółka akcyjna uproszczona, spółka
komandytowo-akcyjna.
 3 formy dodatkowe: jednoosobowe przedsiębiorstwo z ograniczoną
odpowiedzialnością, jednoosobowa spółka akcyjna uproszczona, spółka akcyjna z
udziałem pracowników.

Ustawa o spółkach handlowych z 24.07.1966

Ustawa z 31.12.1990 o spółkach tworzonych przez przedstawicieli wolnych zawodów

W formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, w formie spółki akcyjnej, spółki

akcyjnej uproszczonej, spółki komandytowej akcyjnej -> w takich formach mogą
działać wolne zawody

SARL – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością i jest wzorowana na spółce

niemieckiej -> nie jest określona minimalna wysokość kapitału zakładowego

2. Niemieckie – prawo publiczne i prywatne, ale całość prawa prywatnego jest prawem
cywilnym. Prawo handlowe jest fragmentem prawa cywilnego. Kryterium jest osoba
kupca (Kaufman) – prawo cywilne kupców.

Prawo handlowe niemieckie to zbiór tych wszystkich przepisów, które regulują

status kupców + zbiór tych wszystkich przepisów, które regulują stosunku
cywilnoprawne z udziałem kupców. (Wystarczy, że kupiec jest po jednej stronie
stosunku)

Niemiecki kodeks handlowy z 10.05.1987. (HGB). Księgi: stan handlowy; spółki

handlowe i spółka cicha (OHG, KG); księgi handlowe, czynności handlowe, handel
morski.

Spółki regulowane przez niemiecki kodeks handlowy: Spółka jawna (OHG) i spółki
komandytowe (KG).

Ustawa o spółkach akcyjnych z 06.09.1965 (AktG)

- spółka akcyjna (AG)
- spółka komandytowo-akcyjna (KGaA)
Ustawa o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością z 20.04.1892 (GmbHG)
- akt, który stworzył spółki z o.o. (ważne!) – Niemcy stworzyli najpopularniejszą na
świecie spółkę
Ustawa o modernizacji prawa spółki z o.o. i o zwalczaniu nadużyć z 23.10.2008
(MoMiG)

UG – przejściowa forma spółki z o.o. - nie ma minimalnej wysokości kapitału

zakładowego

Kapitał zakładowy, udziały i wkłady – spółka z o.o. (wkłady tylko pieniężne)

Wkłady w spółce klasycznej mogą być pieniężne i niepieniężne

 Ustawa o spółkach partnerskich przedstawicieli wolnych zawodów z 25.07.1994
(PartGG) -> powstały spółki partnerskie -> niemieckie spółka partnerska nie jest
spółka handlową.

Kupiec rzeczywisty – ten, kto prowadzi przedsiębiorstwo handlowe.

Przedsiębiorstwo handlowe – każde przedsiębiorstwo zarobkowe, chyba że ze

względu na jego rodzaj albo zasięg nie jest ono prowadzone w sposób kupiecki (czyli
nie są prowadzone księgi handlowe).

Spółki handlowe są kupcami.

3. Szwajcarskie – prawo prywatne na prawo cywilne i prawo zobowiązań. Nie ma

kodeksu handlowego, nie ma prawa handlowe.

Kodeks cywilny z 10.12.1907

Prawo zobowiązań z 30.03.1911; 5 działów: postanowienia ogólne; stosunku

umowne; spółki handlowe i spółdzielnie; rejestr handlowy, firma przedsiębiorstwa i
kupieckie prowadzenie ksiąg; papiery wartościowe.

Spółki: jawna, komandytowa, akcyjna, komandytowo-akcyjna, z o.o.

Wiele krajów rezygnuje w kodeksów handlowych i sfera prywatnoprawna jest

regulowana w prawie cywilnym. Np. we Włoszech zrezygnowano z bardzo
obszernego kodeksu handlowego.

Tak samo Holandia wprowadziła kodeks cywilny, który reguluje całą sferę
prywatnoprawną.

I prawo Federacji Rosyjskiej – jest tylko kodeks cywilny (składa się z 4 części) – nas
interesuje część 1 (ustawa federalna). Oni mają prawo komercyjne, gdzie punktem
odniesienia do regulowania przepisów prawa komercyjnego jest organizacja
komercyjna (jak kupiec w Niemczech).

Organizacja komercyjna
Jest to osoba prawna, której głównym celem jest osiąganie zysku. Ten zysk może być
dzielony pomiędzy uczestników tej organizacji. I w niej:
- spółki handlowe (spółka jawna, komandytowa, z o.o. (OOO), akcyjna (AO))

Ustawa federalna z 08.02.1998 o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością

Ustawa federalna z 26.12.1995 o spółkach akcyjnych

Prawo handlowe w Polsce

U nas punktem odniesienia jest przedsiębiorca (prawo cywilne czy prawo prywatne
przedsiębiorcy). Prawo handlowe stanowi fragment prawa cywilnego.

Prawo handlowe w Polsce – zbiór przepisów, które regulują status przedsiębiorcy. Jak
również jest to zbiór przepisów, które regulują stosunki cywilnoprawne z udziałem
przedsiębiorców. Wystarczy, że przedsiębiorca jest tylko po jednej stronie stosunku.

Przedsiębiorca – w prawie polskim nie ma jednolitej definicji:

Definicja publicznoprawna (ustawa z 6 marca 2018 roku Prawo Przedsiębiorców - art. 3

i 4) – przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i ułomna osoba prawna, która
wykonuje działalność gospodarczą.

Działalność gospodarcza (art. 3) – taka działalność, która posiada 4 cechy:

 działalność zarobkowa,
 wykonywana we własnym imieniu,
 w sposób zorganizowany,
 w sposób ciągły.

Definicja prywatnoprawna (art. 43 1 KC) – osoba fizyczna, osoba prawna i ułomna osoba
prawna, która we własnym imieniu prowadzi działalność gospodarczą lub zawodową.
 Każdy podmiot osoby fizycznej, prawnej i ułomnej osoby prawnej
 We własnym imieniu
 Musi prowadzić działalność gospodarczą lub zawodową

Rodzaje przedsiębiorców
 Osoby fizyczne, które we własnym imieniu prowadzą działalność gospodarcza lub
zawodową. Ich status reguluje ustawa z 6 marca 2018 roku Prawo Przedsiębiorców.
 Spółki handlowe – ustawa z 15 września 2000 roku Kodeks Spółek Handlowych
 Europejskie zgrupowania interesów gospodarczych i spółki europejskie – ustawa z 4
marca 2005 roku o europejskim zgrupowaniu interesów gospodarczych i spółce
europejskiej
 Spółdzielnie – ustawa z 16 września 1982 Prawo spółdzielcze
 Spółdzielnie europejskie – ustawa z 22 lipca 2006 o spółdzielni europejskiej
 Przedsiębiorstwa państwowe – ustawa z 25 września 1981 roku o przedsiębiorstwach
państwowy
 Instytuty badawcze - ustawa z 30 kwietnia 2010 o instytutach badawczych
 Towarzystwo Ubezpieczeń Wzajemnych, Towarzystwa Reasekuracji Wzajemnej,
Główne Oddziały Zagranicznych Zakładów Ubezpieczeń, Główne Oddziałów
Zagranicznych Zakładów Reasekuracji – ustawa z 11 września 2015 roku o działalności
ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej
 Instytucje gospodarki budżetowej – ustawa z 27 sierpnia 2009 o finansach
publicznych
 Inne osoby prawne, jeżeli wykonują działalność gospodarczą
Stosunek cywilnoprawny – (kryteria typologiczne) – stosunek prawny, który posiada 5 cech:
równość podmiotów uwikłanych w stosunek cywilnoprawnych; regulowany normami prawa
cywilnego; podstawowym źródłem stosunku jest umowa; głównym narzędziem ochrony
interesu jest roszczenie odszkodowania; spory są rozpatrywane przez sądy powszechne w
trybie KPC

11.10.18

Kodeks Handlowy i Kodeks Spółek Handlowych – źródła prawa handlowego

Pierwszy z nich już nie obowiązuje. Drugi jest przedmiotem naszego zainteresowania.

Kodeks handlowy – akt prawny, który już nie obowiązuje, z 1934 roku – rozporządzenie
prezydenta RP z 1934 roku, krótkie vacatio legis – 3dniowe, 697 artykułów, bardzo obszerny
kodeks.

Dwa akty wchodzące w skład kodeksu handlowego:

 Prawo o spółkach akcyjnych z 1928 roku
 Prawo o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością z 1933 roku

Kodeks handlowy wzorowany na niemieckim kodeksie handlowym HGB. Był to klasyczny

kodeks, 2 księgi: kupiec i czynności handlowe. W nim regulowane były 4 spółki wtedy:
spółka jawna, spółka komandytowa, spółka z o.o. i spółka akcyjna (dwie pierwsze to spółki
osobowe). Dodatkowo przepisy o rejestrze handlowym (art. 13-25), o firmie (art. 26-38) i o
prokurze (art. 60-65; najszersze pełnomocnictwo).

Obowiązywał przez 5 lat do wybuchu wojny. A potem po wyzwoleniu przez 20 lat.

Ustawa z 23 kwietnia 1964 przepisy wprowadzające kodeks cywilny – tam był zawarty
art. 6 § 1 – uchyla się kodeks handlowy za wyjątkiem przepisów o spółce jawnej, z o.o. i
akcyjnej. Utrzymano też przepisy o rejestrze handlowym, firmie i prokurze.

Ustawa z 31 sierpnia 1991 roku o zmianie kodeksu handlowego – ustawa reanimowała

spółkę komandytową – przywrócił dokładnie poprzednie przepisy, które wcześniej zostały
uchylone.

Kodeks handlowy został uchylony przed kodeks spółek handlowych i przestał obowiązywać 1
stycznia 2001, czyli wtedy wszedł w życie KSH. Nie uchylono całego kodeksu handlowego,
zostawiono dwie instytucje: przepisy o firmie i o prokurze. Przepisy o rejestrze handlowym
zostały uchylone i zastąpione przez ustawię z 20 sierpnia 1997 o krajowym rejestrze
sądowym (KRS). Obowiązywało to do 24 września 2003 roku, kiedy przeniesiono resztki
kodeksu handlowego to kodeksu cywilnego. Więc weszła w życie 25ego. Ustawa z 14
lutego 2003 roku o zmianie ustawy Kodeks Cywilny oraz o zmianie innych ustaw – NOWELA
LUTOWA/NOWELA WALENTYNKOWA/NOWELA PIOTROWA 6LATKA <3. Uchylała przepisy i
przenosiła z pewnymi poprawkami do KC.
Komisja kodyfikacyjna prawa cywilnego – prof. Zbigniew Radwański – w lutym 1997 roku
przewodniczący powołał zespół do przygotowania prawa o spółek handlowych – prof.
Stanisław Sołtysiński (przewodniczący), prof. Andrzej Szajkowski, prof. Janusz Szwaja. Szwaja
się wycofał i w jego miejsce wszedł prof. Szymański. Przyjęto, że to będzie kodeks spółek
handlowych, a nie mała reforma prawa handlowego (jak też proponowano).

15 września 2000 roku uchwalono ustawę Kodeks Spółek Handlowych – weszła w życie 1
stycznia 2001 roku.

Ten kodeks jest mniejszy niż KH - 633 artykuły. Ma 6 tytułów. Tytuły dzielą się na działy.
Działy dzielą się na rozdziały. A rozdziały dzielą się na oddziały.

Tytuły:
1. Przepisy ogólne
3 działy:
 Przepisy wspólne
 Spółki osobowe
 Spółki kapitałowe
2. Spółki osobowe
4 działy:
 Spółka jawna
 Spółka partnerska
 Spółka komandytowa
 Spółka komandytowo-akcyjna
3. Spółki kapitałowe
2 działy:
 Spółka z o.o.
 Spółka akcyjna
4. Łączenie, podział i przekształcanie spółek
3 działy:
 Łączenie spółek
 Podział spółek
 Przekształcanie spółek
5. Przepisy karne
6. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i przepisy końcowe

KSH
Art. 1 § 1 – zakres kodeksu – reguluje status spółek handlowych (tworzenie, organizację itd.)
Art. 1 § 2 – co to są spółki handlowe (uregulowanych jest 6 rodzajów spółek)
Art. 2 – przejaw jedności prawa cywilnego – w sprawach nieuregulowanych w KSH do spółek
handlowych stosujemy przepisy KC (albo wprost, albo odpowiednio, co do zasady wprost, a
odpowiednio, jeżeli wymaga tego właściwość, natura stosunku prawnego spółki handlowej)

Podmiotowość prawna spółek handlowych

 osoby fizyczne
 osoby prawne
  ułomne osoby prawne
Spółki kapitałowe to są osoby prawne.
Spółki osobowe to ułomne osoby prawne.
Spółki kapitałowe w organizacji, czyli spółki w okresie przed rejestracyjnym (przed
rejestracją w KRS) również są ułomnymi osobami prawnymi.

Spółki kapitałowe są osobami prawnymi (art. 33 KC) – jednostki organizacyjne, którym

przepisy szczególnie przyznają osobowość prawną.

„przyznają” -> dwa stanowiska:

- Teoria normatywna osób prawnych (jak są nazywani osobami prawnymi w przepisach to
nimi są, jak nie to nie)
- Na gruncie drugiego stanowiska twierdzono, że chodzi o przyznanie pewnych cech, żeby
uznać ją za osobę prawną; jakie cechy musi mieć jednostka organizacyjna, żeby uznać ją za
osobę prawną. Cechy:
 zdolność prawna
 zdolność do czynności prawnych
 inne zdolności prawne (zdolność sądowa i zdolność procesowa)
 sformalizowany sposób powstania i ustania jednostki organizacyjnej
 nazwa
 wyodrębniony majątek
 organy

26 stycznia 1996 roku – orzeczenie SN - SN przyjął teorię normatywną osób prawnych

Art. 12 KSH!

Spółki osobowe
Podmiotowość spółek osobowych

Spór miał 3 okresy:

1 – od wprowadzenia KC do wprowadzenia w życie KSH
2 – od 2001 roku (wprowadzenia KSH) do noweli walentynkowej (25 września 2003)
3 – od 25 września 2003 do dziś

W okresie pierwszym były dwa stanowiska:

- uważano, że spółki osobowe nie mają podmiotowości prawnej, mają tylko wspólnicy
- spółki osobowe są trzecim rodzajem podmiotów prawa materialnego, czyli są ułomnymi
osobami prawnymi

Pod koniec lat 90tych zaczęło zwyciężać pierwsze stanowisko.

Drugi okres:
Art. 8 § 1 KSH. (!!!) Spółka osobowa może we własnym imieniu nabywać prawa i zaciągać
zobowiązania – nie jesteś osobą prawną, ale jest ułomną osobą prawną
Trzeci okres:
Art. 33 1 § 1 KC !!! – są ułomnymi osobami prawnymi i o tym świadczą dwa poprzednie
przepisy.

Spółki kapitałowe w organizacji – od zawiązania spółki do daty rejestru w KRS to są spółki

kapitałowe w organizacji – są one ułomnymi osobami prawnymi (art. 11 § 1 KSH i
art. 33 1 § 1 KC)

Nazwa „ułomne osoby prawne” jest kontestowana, że to nie jest dobra nazwa,
nieadekwatna.

Handlowe spółki osobowe a handlowe spółki kapitałowe

Spółki handlowe tradycyjnie dzieli się na osobowe i kapitałowe. To w doktrynie

przyjmowano, które spółki są osobowe, a które kapitałowe (nie w kodeksie). Sytuacja się
zmieniła z chwilą wejścia KSH, bo ten podział nabrał charakteru normatywnego.

Art. 4 § 1 pkt 1 KSH – osobowe

Art. 4 § 1 pkt 2 KSH – kapitałowe

Jest to podział typologiczny.

Istnieje model spółki osobowej i model spółki kapitałowej (idealna spółka os/kap).
Jednakże wszystkie spółki są mieszaniną modeli, żadna spółek nie jest idealna, zależy jaki
model przeważa w spółce. Prawie modelową spółka osobową jest spółka jawna, a prawie
modelową kapitałową jest spółka akcyjna.

MODELOWA SPÓŁKA OSOBOWA – 11 cech

 substrat osobowy, osoby wspólników, trwałość składu osobowego, jeżeli następuje
zmiana składu osobowego to jest to przyczyna rozwiązania spółki; w KSH ta zasada
została przełamana w art. 10 (!!!) pamiętać, że jest tu zakaz zbywania udziałów! Dwa
warunki: bezwzględny – dopuszczalność zbycia udziału musi być przewidziana w
umowie spółki; względnie obowiązujący – wszyscy pozostali wspólnicy muszą się na
to zgodzić na piśmie. Art. 10 § 3 KSH – odpowiedzialność wewnętrzna (odpowiadam
za to do czego zobowiązałem się w umowie spółki) i zewnętrzna (odpowiadam za
zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli), jeżeli następuje zbycie to obie
odpowiedzialności ponoszą solidarnie zbywca i nabywca. Zbycie udziałów może
nastąpić z udziałem wzorca umowy dostępnego w systemie teleinformatycznym, jeśli
umowa spółki też została tak zawarta, potwierdzona podpisem elektronicznym
traktuje się tak samo jak na piśmie (oświadczenia)(?)
 spółki są z zasady nieliczne
 zarządzanie spółką osobową
o reprezentacja
 o prowadzenie spraw spółki (to należy do wspólników, nie ma organów)
 każdy wspólnik odpowiada za wszystkie zobowiązania spółki, odpowiada za nie
swoim całym majątkiem osobistym bez ograniczenia – wierzyciel spółki sam może
zdecydować, czy skieruje się do majątku spółki czy do majątku osobistego wspólnika,
ale wprowadzono art. 31 § 1 KSH zasadę subsydiarności – subsydiarna
odpowiedzialność wspólników – więc najpierw majątek spółki, dopiero potem
majątek osobisty wspólników
 firma osobowa – kwestia firmy, siła w firmie osobowej, nazwisko chociaż jednego
wspólnika lub nazwa
 nie ma stałego kapitału zakładowego - wyjątek (spółka komandytowa, min 50 tys.
zł)
 spółki osobowe są ułomnymi osobami prawnymi (art. 331 KC, 8 § 1 KSH)
 zmiana umowy spółki osobowej wymaga zgody wszystkich wspólników (art. 9 KSH)
 przedmiotem wkładu do modelowej spółki osobowej może być świadczenie pracy
lub świadczenie usług
 spółki osobowe są przejrzyste osobowo (nie podlegają przepisom ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych, wspólnie płacą tylko podatek od dywidendy –
inaczej jest w spółce komandytowo-akcyjnej)
 spółka osobowa nie może być spółką jednoosobową (art. 98 § 2 KSH)

18.10.18

MODELOWA SPÓŁKA KAPITAŁOWA

 nie obowiązuje zasada trwałości składu osobowego (udziały są zbywalne, a w
umowie spółki można uzależnić zbycie udziałów od zgody spółki, lub jakoś inaczej, ale
nie można wyłączyć)
 są tak skonstruowane, że może występować duża liczba wspólników
 zarządzanie (reprezentowanie i prowadzenie spraw) należy do wyspecjalizowanych
organów:
o triada organu,
o organ rekrutacyjny wspólników (zgromadzenie wspólników/walne
zgromadzenie),
o organ nadzoru (w sp. zoo rada nadzorcza lub komisja rewizyjna, w akcyjnej
organ nadzorczy)
 wspólnicy nie odpowiadają za zobowiązania spółki (w pewnych sytuacjach
odpowiadają: osłona korporacyjna) – odpowiedzialność przebijająca
 firmy mają charakter dowolny (nie musi być nazwa, nazwisko, ani nazwisko
wspólnika itd. art. 160 KSH i 305 KSH)
 występuje instytucja kapitału zakładowego (sp. zoo min. 5 tys. zł, akcyjna 100 tys.
zł)
 spółki kapitałowe są osobami prawnymi (art. 12 KSH)
 zmiana umowy spółki kapitałowej nie wymaga zgody wszystkich wspólników
 przedmiotem wkładu nie może być świadczenie pracy ani świadczenie usług (art. 14
§ 1 KSH)
 spółki kapitałowe podlegają przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób
prawnych (podwójne opodatkowanie – sama spółka jako osoba prawna i wspólnicy
od dywidendy)
  spółki kapitałowe mogą funkcjonować jako spółki jednoosobowe (mogą być
tworzone jako takie, albo się przekształcić w jednoosobowe – art. 4 §1 pkt 3 KSH)
Jakie cechy osobowe ma spółka z o.o.? - EGZAMIN
 Każdemu wspólnikowi przysługuje prawo indywidualnej kontroli
 Uchwały wspólników mogą zapadać w trybie obiegowym, czyli poza
zgromadzeniem wspólników
 Na udziały w spółce zoo i na prawa do zysku nie mogą być wydawane
dokumenty imienne, na zlecenie ani na okaziciela
 Każdy wspólnik może domagać się rozwiązania spółki przez sąd
 Wspólnik może zostać wyłączony ze spółki orzeczeniem sądowym (powództwo
musi być wytoczone przez wszystkich pozostałych wspólników, którzy muszą
reprezentować ponad 50% kapitału zakładowego)

Jednak w sp. zoo przeważają cechy kapitałowe.

SPÓŁKA JAWNA

1. Pojęcie
 Geneza

Ojczyzną jest północna Italia i Toskania (Piacense, Sienne, Florencja), XII-XII wiek; kupiec
prowadził jakiś biznes, umierał i jego majątek był dzielony między spadkobierców, ale
zmieniło się to na to, że synowie jego nie dzielili jego majątku i biznesu, tylko prowadzili je
dalej, razem – societas fratum. Z czasem wchodziły osoby trzecie (compagnia – odróżnić od
prototypów spółek akcyjnych)

Najbardziej znane spółki z Niemiec, powstała w Ausgburgu przez dwóch braci Welser – 1473.

Druga niemiecka spółka jawna w Augsburgu również przez trzech braci Fugger – 1494. Dzięki
nim i ich spółdzielni wybrała Króla Franciszka I.

Francja – ordonans handlowy – 1673 – ordonans Kolwerta – z ordynansu do kodeksu

handlowego z 1807 roku. Potem spółka jawna była w ustawie z 1966 o spółkach handlowych.
Aktualnie jest to w kodeksie handlowym (od 2000 roku, to co było w 66. trafiło do kodeksu w
2000r.)

 Regulacja

1861 rok – Niemcy – akt prawny ADHGB

Regulacja angielska (w UK) spółka jest pod nazwą partnership – ustawa z 1890 roku –
Partnership Act

Polska - KH 1934 rok – do 2000 roku – zasada autonomiczności, że przepisów nie stosuje się
w kodeksie cywilnym. Teraz spółka jest w KSH (artykuły działu 1 tytułu 2, art. 22-85, 8-10 1, w
zakresie łączenia się spółek osobowych art. 491-497, 517-527, przekształcenia art. 551-576,
581-584, 586, art. 2

 Definicja legalna

Art. 22 – definicja legalna spółki!!!

Prawie modelowa spółka osobowa, jednakże, NIEMIAL MODELOWA, ma 3 cechy kapitałowe:

 Art. 10 KSH – możliwość zbycia udziałów
 Art. 9 KSH – „chyba, że umowa spółki stanowi inaczej” i wtedy nie wymaga zgody
wszystkich wspólników
 Art. 31 § 1 KSH – odpowiedzialność wspólników ma charakter SUBSYDIARNY, a nie
pierwotny (egzekucja z majątku wspólników dopiero kiedy egzekucja z majątku
współki okaże się bezskuteczna)
Spółka jawna prowadzi przedsiębiorstwo – charakter przedmiotowy: art. 55 1 KC – ale my
przyjmujemy funkcjonalnie jako działalność gospodarcza (przedsiębiorstwo jako działalność
gospodarcza). Rozumiemy to jako działalność zarobkowa, wykonywana we własnym imieniu,
w sposób zorganizowany i ciągły.

Spółka prowadzi przedsiębiorstwo pod własną firmą. W firmie w rdzeniu tej firmy musi się
znaleźć nazwisko albo firma, albo nazwa przynajmniej jednego wspólnika. I konieczny jest
dodatek obligatoryjny który brzmi „spółka jawna” w skrócie „sp. j.”. Oprócz tego (art. 2 KSH)
stosuje się przepisy o firmie w KC.

Odpowiedzialność wspólników – odpowiadają swoimi majątkami – każdy wspólnik

odpowiada za wszystkie zobowiązania w sposób nieograniczony. Ta spółka ma największe
ryzyko.

Spółka jest ułomną osobą prawną (ma zdolność prawną) (art. 8 KSH).

Jest przejrzysta podatkowo

Spółka jawna jest przedsiębiorcą (przepisy o przedsiębiorcach się stosuje) z prywatno-

prawnego i publiczno-prawnego punktu widzenia (odpowiednio: art. 43 1 KC + art. 4 ustawy
prawo przedsiębiorców).

Najprostsza ze wszystkich spółek handlowych.

Umrę 

2. Tworzenie spółek jawnych (2 tryby)

 Od podstaw (przez założenie)
o Tradycyjnie:

Dwa warunki: (warunek to ja będę mieć z tego) Musi być zawarta umowa spółki oraz musi
być dokonany wpis spółki do rejestru przedsiębiorców.

Kto może być wspólnikiem/założyć spółkę? Osoba fizyczna, osoba prawna i ułomna osoba
prawna.

Jest to umowa nazwana, zobowiązująca, konsensualna, wielostronna, o skutkach inter vivos

(bigos xD) i z zasady wzajemna i losowa. Musi być na piśmie, pod rygorem nieważności (ad
solemnitatem).

Art. 3 KSH – każdy wspólnik zobowiązuje się do wniesienia wkładu (na własność lub do
używania), np. nieruchomość -> wtedy w formie aktu notarialnego (stanowisko tradycyjne),
ale w 2015 roku przyjęto stanowisko (nawet jeżeli nieruchomość po prostu w formie
pisemnej, ale trzeba przenieść nieruchomość na spółkę i tu już akt notarialny: IICSK85/14 i
IICSK723/14)). Dopuszczalne jest zawarcie umowy spółki jawnej w formie przewidzianej w
art. 23 KSH (pisemnej zwykłej), także wtedy, gdy przedmiotem wkładu jest nieruchomość. W
takim jednak przypadku konieczne jest zawarcie umowy w formie aktu notarialnego
przenoszącej własność nieruchomości na spółkę – po jej zarejestrowaniu.

Umowa spółki – postanowienia obligatoryjne umowy (jak czegoś nie ma to odmowa

założenia):
- art. 3 KSH – wspólnicy muszą się zobowiązać do tego, że będą prowadzić działalność
gospodarczą pod firmą (dążyć do celu)
- art. 3 KSH – każdy wspólnik musi się zobowiązać do wniesienie wkładu
- firma musi być określona
- siedziba spółki (wskazanie miejscowości)
- przedmiot działalności
- w umowie trzeba określić wkłady wnoszone przez wspólników i wartość tego wkładu (w
razie wątpliwości przyjmuje się, że wkłady są równe)
- postanowienie obligatoryjne WARUNKOWE – czas musi być określony w umowie spółki,
jeżeli jest tymczasowy/określony

Fakultatywne – 353 1 KC – z nim muszą być zgodne

Zgłoszenie spółki do rejestru

- każdy wspólnik ma prawo/obowiązek do wpisu spółki
- w terminie 7 dni zawarcia umowy
- treść zgłoszenia w KSH (firma spółki, siedziba, adres, przedmiot działalności, muszą być
zindywidualizowani wspólni (nazwiska i imiona jak fizyczne, lub firmy nazwy jak prawne i
ułomne prawne plus adresy lub adresy do doręczeń
- nazwiska i imiona osób reprezentujących plus sposób reprezentacji (pojedyncza czy łączna,
jak łączna, to w jakiej konfiguracji)
- do zgłoszenia dołącza się umowę spółki

Coś tam z małżonkami xd

Spółka powstaje z chwilą jej wpisu do rejestru (nie zawarcia umowy). Wpis ma CHARAKTER
KONSTYTUTYWNY, nie deklaratoryjny.

Czym jest spółka jawna przed wpisem a po zawarciu umowy? 3 stanowiska:

 W okresie przed rejestracyjnym jest po prostu spółką prawa cywilnego (PRZYJMUJEMY
TEN POGLĄD)
 Mamy do czynienia z 1 fazą spółki jawnej (2 – podstawowa faza po zarejestrowaniu, 3
faza po uchyleniu, przed rozwiązaniem, coś takiego) – do tej fazy początkowej stosujemy
przepisy 2 fazy (co za głupoty ja pierdole serio ludzie się nudzą i wymyślają)
 Mamy do czynienia ze spółką jawną w organizacji (moim zdaniem tylko to ma sens) od
art. 11-13 KSH (tym poglądem powinien iść sąd)

o Z korzystaniem wzorca umowy z systemu teleinformatycznego (przez Internet)

 Tryb następczy (pochodny) – spółka jawna powstaje w wyniku przekształcenia innego
rodzaju spółki (wszystkie spółki można przekształcić na sp. j.)
Sp. j. powstaje w chwili wpisania jej do rejestru. Ta sama data jest przy wykreśleniu
poprzedniej spółki.

Przekształcenie spółki cywilnej na jawną (!!!) – SUKCESJA GENERALNA (uniwersalna)

(bo trudno powiedzieć ze mamy do czynienia z tym samym podmiotem; wyrok SN z
09.01.2008 IIICSK196/07 („wprowadzenie art. Coś tam jest sukcesorem generalnym spółki
cywilnej w zakresie jej praw, czego oczywistość należy przyjmować także pod rządami art. 26
cos tam KSH przed nowelizacją z 2003 roku. W przeciwnym razie istniałaby nie do przyjęcia
pustka w regulacji przekształcenia sp. c. w sp. j. co do skutków przynależności do spółki
jawnej dotychczasowego majątku przedsiębiorstwa wspólników spółki cywilnej”)
 przed tym przekształceniem umowa spółki cywilnej musi być dostosowana do umowy
spółki jawnej;
 nie możemy korzystać ze wzorca umowy dostępnego w systemie
teleinformatycznym;
 wszyscy wspólnicy spółki cywilnej muszą wystąpić ze zgłoszeniem spółki jawnej do
rejestru z wnioskiem, wszyscy;
 spółka jawna powstaje w data wpisania do rejestru przedsiębiorców;
 w spółce jawnej przysługują wszystkie prawa i obowiązki stanowiące majątek
wspólny wspólników spółki cywilnej

25.10.18

Tworzenie spółki jawnej wykorzystując wzorcowy model (od 2015) (przez Internet)
1 etap: Podpisanie umowy spółki
2 etap: Zgłoszenie spółki do rejestru

 Ustawa z 28.11.2014 roku o zmianie ustawy KSH oraz niektórych innych ustaw

Podpisanie: kwalifikowanymi lub zaufanymi podpisami elektronicznymi

 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 14.01.2015 w sprawie określenia wzorców

dotyczących spółki jawnej udostępnionych w systemie teleinformatycznym (załącznik nr
1 to wzorzec umowy sp. j.)

Postanowienia w formularzu:
 Wszyscy wspólnicy oświadczają, że zawiązują spółkę jawną
 Muszą określić:
o firmę spółki,
 o siedzibę spółki,
o przedmiot działalności,
o wkłady pieniężne wnoszone przez każdego ze wspólników (przez Internet są tylko
pieniężne),
o czas trwania spółki,
o zasady reprezentacji spółki (obowiązuje wariant reprezentacji łącznej – 2
wspólnicy lub 1 wspólnik z prokurentem),
o wskazanie wspólników do prowadzenie spraw spółki,
o udział każdego wspólnika w zyskach spółki oraz udział w stratach spółki (3
warianty),
o postanowienie o dopuszczalności przeniesienia na inną osobę ogółu praw i
obowiązków wspólnika,
o sposób zmian dokonywania umowy spółki (2 warianty do wyboru),
o rok obrotowy (rok kalendarzowy i kiedy się kończy 1 rok obrotowy)

Po wypełnieniu formularza podpisuje się elektronicznie.

Następnie zgłasza się spółkę do rejestru, również przez Internet.

 Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 12.01.2015 roku w sprawie sposoby składania

wniosku o wpisanie do KRS dot. spółek, których umowy zawarto z wykorzystaniem
wzorca umowy spółki

Sąd rejestrowy rozpoznaje wniosek w terminie 1 dnia od daty jego wpływu.

Kwestia stosunków zewnętrznych -> Relacja między spółką a osobami trzecimi –> normy
bezwzględnie obowiązujące

 Kwestia reprezentacji spółki jawnej

Każdy wspólnik może, jak i pełnomocnicy, w razie ich ustanowienia (czyli prokurent oraz
pełnomocnicy cywilnoprawni) – art. 29 § 1, 30 KSH

Spór o 2 poglądy:
o Wspólnik reprezentujący jest przedstawicielem ustawowym – art. 96 KC
o Wspólnik reprezentujący jest jej organem – wg SN - przepisy o organach
reprezentujących, art. 33 KC – jako organ osób prawnych

Jednoosobowa reprezentacja – przy wszystkich spółkach osobowych – każdy pojedynczy

wspólnik może reprezentować, jednakże w umowie spółki można zawrzeć możliwość
reprezentacji dwóch wspólników lub 1 wspólnik działający wspólnie z prokurentem - art.
30 § 1 KSH (końcowy fragment) -> można na podstawie tego artykułu dać reprezentację
np. 3, 4, 5 wspólników lub 1 wspólnik a 2 prokurentów itd.
 Mieszane zastępstwo łączne/reprezentacja łączna -> występuje, gdy w umowie
przewidujemy działanie wspólnika łącznie z prokurentem. Prawo wspólnika jest o wiele
szersze niż prokurenta. I prokurent działa w zakresie prawa wspólnika do reprezentacji.
Nie ma wymogu jednoczesności, może działać najpierw jeden, a drugi potem (np. po
tygodniu).

1) W umowie spółki wprowadzono zasadę reprezentacji łącznej. Działa jeden i podpisuje

coś z kontrahentem, ale mówi mu, co jest w umowie – czynność prawna kulejąca –
art. 103 KC – potrzebne jest dodanie oświadczenia woli drugiego wspólnika, że się
zgadza na czynność. Jeżeli nie doda, to nie dojdzie do zawarcia umowy spółki.

2) Ma działać dwóch, działa jeden i zachowuje się nielojalnie – osobie trzeciej mówi, że
może działać sam – znowu art. 103 KC – czynność prawna kulejąca – żeby ta czynność
doszła do skutku potrzebne jest potwierdzenie przez spółkę zgodnie z reprezentacją
spółki (nie daje oświadczenia woli tylko jeden jak wyżej)

Zakres prawa – art. 29 § 2 – w jakich czynnościach wspólnik może reprezentować

(czynności proceduralne i materialno-prawne, czyli wszystkie czynności) -> niezwykle
szerokie

Potencjalny kontrahent, który zawiera umowę ze wspólnikiem ma pewność, że będzie

wiązało to spółkę -> ochrona osób trzecich

Są czynności, których wspólnik nie może dokonywać ze skutkiem dla spółki:

o Czynności wymuszających zmiany w umowie spółki
o Nie może przenieść swojego szerokiego prawa do reprezentacji na inną osobę
(ponieważ to prawo wspólnika jest immanentnie związane z prawem wspólnika oraz
nasze prawo nie zna aż takiego szerokiego pełnomocnictwa, jakim jest to szerokie
prawo reprezentacji (nawet prokura ma mniejszy zakres))
o Nie może dokonywać czynności prawnych samym sobą – art. 108 KC, chyba że na
treść czynności wyłączona jest możliwość naruszenia interesu spółki
Prawa do reprezentacji nie można ograniczyć wobec osób trzecich – ta czynność jest
zawsze ważna – nawet jak jest w umowie spółki możliwość reprezentacji przez 2 osoby.

Wspólnika można pozbawić prawa do reprezentacji spółki

o W umowie spółki
o Zmieniając umowę i podmieniając wspólnika (art. 9 KSH) – 2 stanowiska:
 Można pozbawić wspólnika prawa do reprezentacji bez jego zgody
 Nie można, bo sprzeczne z naturą (art. 353 1 KC) – PRZYJMUJEMY TO!
o Z ważnych powodów prawomocnym orzeczeniem sądowym (można go pozbawić
przed sądem, np. bo działa na niekorzyść, choroba, wiek, brak należytego
rozeznania, działa z rażącym niedbalstwem)

 Odpowiedzialność za zobowiązania
Spółka jest ułomną osobą prawną – za jej zobowiązania odpowiada ona sama, jeśli zaciągnie
zobowiązanie to jest dłużnikiem i jest osobą odpowiadającą/odpowiedzialną za swój dług.

Czemu wspólnicy odpowiadają za zobowiązania? Bo tak chciał pracodawca –

odpowiedzialność ustawodawcza – ale! Dłużnikiem jest spółka, wspólnicy tylko odpowiadają,
więc wspólnicy odpowiadają za „cudzy” dług. Odpowiadają swoim majątkiem

Odpowiedzialność wspólników:

o Nieograniczona – art. 22 § 2 KSH

Nie ma minimalnego wkładu do spółki.

Nie ma zasady nienaruszalności majątku spółki.

o Subsydiarna – art. 31 § 1 KSH – egzekucja z majątku wspólnika dopiero jeśli egzekucja

z majątku spółki okaże się bezskuteczna

Wspólnicy odpowiadają w sposób pierwotny, jeśli zobowiązanie zostało zaciągnięte

przez zgłoszeniem do KRS (art. 31 § 2).

Coś było, że można nadać wspólnikowi tytuł egzekucyjny

Art. 778 1 KPC – jeżeli został wydany tytuł egzekucyjny przeciwko spółce, to temu
tytułowi egzekucyjnemu można nadać klauzulę wyłączności danemu wspólnikowi,
albo gdy jest oczywiste, że egzekucja z majątku spółki będzie bezskuteczna.

o Solidarna

Art. 22 § 2 – solidarność po stronie biernej, po stronie odpowiedzialności. Solidarnie z

pozostałymi wspólnikami i ze spółką.

Subsydiarność wyprzedza solidarność (wyrok SN ICSK453/09 – tylko teza 1 –

„Subsydiarność wyznacza kolejność zaspokojenia roszczeń, natomiast solidarność występuje
wówczas, gdy nie ma różnej kolejności zaspokojenia. Ze względu na samodzielną
podmiotowość spółki jawnej to ona w pierwszej kolejności odpowiada za swoje długi.
Wspólnicy zaś odpowiadają dopiero wtedy, gdy powstaje bezskuteczność egzekucji z majątku
spółki. Subsydiarność ma zatem pierwszeństwo przed solidarnością. Inaczej mówiąc,
zastosowanie zasady subsydiarności wyznacza chwilę, od której odpowiedzialność jest
solidarna.”)

o Nieograniczalna – art. 34 KSH + art. 22 § 2 KSH – wspólnicy jakąś umowa między sobą
nie mogą modyfikować/ograniczać odpowiedzialności swojej wobec osób trzecich
(jak nawet zawrą taką umowę to nie ma ona skutków na zewnątrz)
 Wątpliwość: jak odpowiada wspólnik, który przystępuje do spółki (art. 10 KSH – tego
nie dotyczy). Logicznym jest, że powinien odpowiadać dopiero od momentu, od
którego przystępuje. Sąd jednak orzekł, że taki wspólnik odpowiada również za
zobowiązania, które wciąż istniały z chwilą jego przystąpienia (art. 32 KSH) + za
zobowiązania wystąpią po jego przystąpieniu -> data zmiany umowy spółki to data
przystąpienia wspólnika do spółki.

Funkcjonuje sobie przedsiębiorca 1-osobowy, prowadzi przedsiębiorstwo w znaczeniu

przedmiotowym (art. 55 1 KC). Jest ono obciążone długami, zobowiązaniami. Osoba
znajduje partnera i powstaje spółka jawna. Wciąga w tę spółkę to przedsiębiorstwo
(jako wkład) z długami, więc nowy wspólnik za nie również odpowiada.

Treść odpowiedzialności wspólnika

W Niemczech są 3 teorie:
1) Teoria wykonania (najpopularniejsza) – zgodnie z nią wspólnik musi świadczyć to
samo co spółka
2) Teoria odpowiedzialności – wspólnik odpowiada tylko odszkodowawczo, tylko
pieniężnie
3) Teoria pośrednia (dwie wersje)
a. Starsza: wspólnik ma świadczyć to samo co spółka, jeśli zobowiązał się do tego
świadczenia w umowie spółki
b. Nowoczesna: wspólnik powinien świadczyć to samo co spółka, jeżeli
spełnienie tego, świadczenie i natura nie obciąża jego prywatnej sfery
pozaspółkowej istotnie bardziej niż zapłata odszkodowania pieniężnego

Co do zasady! Przyjmujemy teorię wykonania! 3 argumenty za tą teorią:

o Ratio legis przepisów o odpowiedzialności wspólników (art. 22 § 2 KSH) – ochrona
wierzycieli
o Wspólnik odpowiada za zobowiązania spółki – literalne brzmienie art. 22 § 2 KSH
o Argument procesowy – art. 778 1 KPC – ? - charakter deklaratoryjny klauzuli
wykonalności (nie można w nim zmienić tytułu egzekucyjnego)

 Wierzycielem zewnętrznym spółki jest jeden ze wspólników

Kwestia stosunków wewnętrznych -> Relacja między wspólnikami –> normy względnie
obowiązujące

08.11.18

Teoria wykonania ciąg dalszy…

Odszkodowanie pieniężne:
 Zawarte w umowie
 Wspólnik, jeśli nie ma kompetencji to spółka nie może od niego wymagać świadczenia
 Jeśli byłoby związane z nadmiernymi trudnościami

Sytuacja, w której wspólnik jest wierzycielem:

1. Wewnętrznym – jeżeli jego wierzytelność opiera się na umowie spółki np. ma
roszczenie o wypłatę zysków.
2. Zewnętrznym – poza stosunkiem spółki, poza umową spółki.

Jak wyglądała kwestia odpowiedzialności spółki w sytuacji, gdy po stronie zewnętrznej jest
wspólnik?
Trzy koncepcje jako odpowiedzi na pytanie:
1. Jeżeli wierzycielem zewnętrznym spółki jest wspólnik do odpowiada w taki sposób
jakby była to osoba trzecia, np. 3 wspólników A, B, C – A roszczenie i coś, że wyznacza
się B jako osobę trzecią, B płacił A 12 tysięcy i występował do A roszczenie regresowe,
żeby A mu zwrócił (część odpowiedzialności, która jest na A, bo 12 / 3 = 4)

2. Haftung minus rata – np. 3 wspólników A, B, C – A występuje z roszczeniem 12 tysięcy

do spółki, spółka go zaspakaja i teraz A wybiera sobie majątek osobisty któregoś ze
wspólników, ale tą część pozostałą (odejmuje się kwotę stanowiąca udział w jego
odpowiedzialności i bierze np. od B 8 tysięcy i B ma 4 tysiące od C – solidarność
wierzycieli – ciężko uzasadnić jurysdykcyjnie – przyjmujemy tę koncepcję.

3. Pro rata Haftung – od 12 odejmuje się 4, udział A, ma roszczenie 8 tysięcy do B i C,

czyli tak samo, ale przyjmuje się, że nie ma solidarności będzie B i C więc do każdego
ma roszczenie po 4 tysiące – odrzucamy tę koncepcję, bo ona odrzuca solidarność
wierzycieli.

Stosunki wewnętrze w spółce jawnej, 4 pytania, o:

1. Prowadzenie spraw spółki (prawo reprezentacji a prawo prowadzenie spraw to dwie różne
rzeczy)
 Każdy wspólnik ma prawo i obowiązek do prowadzenia spraw spółki
o Każdy pojedynczy wspólnik może załatwiać sprawy mieszczące się w zakresie
zwykłych czynności spółki (zwykłego zarządu), chyba że któryś z pozostałych
wspólników się temu sprzeciwi. Jeśli się któryś sprzeciwi to potrzebna jest uchwała
wspólników, a tu potrzebna jest zgoda wszystkich wspólników mających prawo do
prowadzenie spółki.
o Jeśli dana sprawa wykracza poza zakres zwykłych czynności to potrzebna jest
uchwała wspólników spółki (zasada jednomyślności) i tu nawet jednomyślność
wspólników pozbawionych prawa do prowadzenia spraw spółki.
 o Wspólnik, który ma prawo do prowadzenia spraw spółki może sam dokonać
czynności nagłej wykraczającej poza zwykły zakres, jeżeli zaniechanie takiej czynności
spowodowałoby szkodę spółce.
o Przepis o zlecenie art. 734-751 KC, prowadzenie cudzych spraw bez celnie art. 752-
757 KC.
o Wspólnik za prowadzenie cudzych spraw nie dostaje wynagrodzenia
 Wspólnika można pozbawić prawa do prowadzenia spraw spółki
o W umowie spółki (albo w pierwotnym tekście albo zmieniając umowę) – art. 9 KSH
o W uchwale spółki
o Z ważnych powodów prawomocnym orzeczeniem sądu

2. Majątek spółki
 Art. 28 KSH – majątek spółki stanowi mienie, które składa się z 2 części
o To co wspólnicy wnoszą do spółki tytułem wkładu
o To co spółka zdobędzie podczas swojej działalności
 Czym jest majątek spółki – to nie jest majątek wspólników, oni mają swoje osobiste
majątki
 Pojmowanie majątku – w szerokim (aktywa i pasywa) albo wąskim (tylko aktywa) tego
słowa znaczeniu. Jeśli jest, że stanowi mienie, to jest to ścisłe znaczenie (wąskie?)
 Obowiązuje zasada względnej nienaruszalności majątku spółki – jest budowana przez 4
reguły KSH (art. 36 – 3 reguły i 62 § 1 – 4 reguła)
 Spółka, wspólnik, osoba trzecia – Spółka ma wierzytelność do osoby trzeciej,
jednocześnie ta osoba trzecia jest wierzycielem osobistym wspólnika. Wspólnik nie może
potrącić zobowiązań.
o Reguła 2 – osoba trzecia jest dłużnikiem spółki, jednocześnie ta osoba trzecia jest
wierzycielem osobistym wspólnika, wspólnik nie może potrącić obu tych
wierzytelności
o Reguła 3 – osoba trzecia nie może potrącić obu tych wierzytelności, kto ewentualnie
dokonywałby tego potrącenia
o Reguła 4 – dotyczy sytuacji w czasie trwania spółki, wierzyciel osobisty wspólnika
może zająć tylko te prawa przysługujące wspólnikowi spółki
 Majątek = kapitał własny + kapitał nabyty
 Art. 3 KSH – każdy wspólnik musi się zobowiązać do wniesienia wkładu; w razie
wątpliwości przyjmuje się, że wkłady są równe; wspólnicy nie muszą wnosić wkładu
przed data zarejestrowania spółki (kiedy określa umowa spółki)
 Art. 49 – wkład może być pieniężny; wkład może być niepieniężny (aport, przeniesienie
własności rzeczy); świadczenie pracy albo świadczenie usług; ustanowienie na rzecz
spółki prawo do używania lub pobierania pożytków z rzeczy lub praw; wspólnik przenosi
na rzecz spółki albo ustanawia na jej rzecz prawo do korzystania z praw na dobrach
materialnych. Wkład uważa się za wniesiony, gdy wygasa obowiązek wniesienia składu i
jest to połączone z zaspokojeniem spółki. Wspólnik zawsze musi wnieść wkład, nie
można go od tego wyłączyć.
 Jak wkłady są wnoszone? 3 sposoby
o Art. 356 KC – spełnienie obowiązku wniesienia, wspólnik wnosi wkład, nie zawsze
osobiście
 o Datio in solutum – art. 453 KC – w miejsce pierwotnego świadczenie spełnia inne
o Przez potrącenie – spółka w stosunku do wspólnika wierzytelności i następuje
potracenie tej wierzytelności
 Prawodawca mówi, że wspólnik może wnieść wkład do spółki albo na własność, albo do
używania. Stosuje się przepisy o umowie sprzedaży i coś umowy najmu xD

3. Pojęcie udziału – prawa i obowiązki wspólnika

 Co to udział spółkowy (czyli udział w spółce)?

To ogół praw i obowiązków przysługujących wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce, art.
10 KSH. Te prawa i obowiązki dzielimy na majątkowe i niemajątkowe.

Prawa niemajątkowe z tego co wyżej:

 prawo do reprezentacji,
 prawo do prowadzenia spraw spółki,
 dwa prawa informacyjno-kontrolne (wyżej),
 prawo do żądania rozwiązania spółki przez sąd,
 prawo do wypowiedzenia umowy spółki,
 prawo do żądania wykluczenia ze spółki przez sąd,
 prawo do żądania pozbawienia wspólnika prawa do reprezentacji,
 prawo do żądania pozbawienia wspólnika prawa do prowadzenia spraw.

Obowiązki niemajątkowe: obowiązek prowadzenia spraw spółki, obowiązek lojalności.

Prawa majątkowe:
 prawo do żądania wypłaty i podziału zysku,
 prawo do odsetek od udziału kapitałowego,
 prawo do wynagrodzenia za prowadzenie spraw spółki (tylko gdy umowa tak stanowi),
 prawo do udziału w majątku spółki w razie wystąpienia wspólnika ze spółki,
 prawo do udziału w kwocie likwidacyjnej.

Obowiązki majątkowe: obowiązek wniesienia wkładu, obowiązek uczestniczenia w sprawach

spółki

 Drugie znaczenie - Udział spółkowy to prawo podmiotowe – które ma wspólnik –

składają się na nie prawa przysługujące wspólnikowi z tytułu uczestnictwa w spółce.
Prawo podmiotowe (charakter) to prawo względne, prawo majątkowe, prawo wolne
(podczas gdy te prawa, które składają się na to prawo podmiotowe mają charakter
związany), prawo co do zasady niezbywalne, prawo niedziedziczne.

Udział wspólnika w zyskach i stratach

Udział w zyskach – z końcem roku obrotowego każdy wspólnik może żądać podziału i
wypłaty zysku; jaki udział wspólnik ma w zysku (to w umowie); jak w umowie nie ma o
udziale w zysku to przyjmujemy wspólnicy uczestniczą w częściach równych bez znaczenia od
rodzaju i wartości wniesionych przez nich wkładów; nie można wspólnika pozbawić udziałów
w zysku.

Udział w stratach
 powinna określać to umowa,
 jak umowa nie określa, ale określa jego udział w zysku to wtedy udział jest taki sam
jak udział w zysku,
 jeśli umowa nie określa ani w stratach, ani w zyskach to w częściach równych bez
znaczenia jaki był wkład,
 wspólnika może wyłączyć od udziału w stratach, chociaż nie można wyłączyć
wszystkim wspólników.

Udział kapitałowy

1) Udział kapitałowy jest równy wartości rzeczywiście wniesionego przez wspólnika

wkładu
2) Wspólnikowi przysługują odsetki od udziału (5% w skali roku), nawet jeśli spółka
poniosła stratę (w umowie można to zastrzec)
3) Jeśli spółka ponosi straty na skutek, który udział kapitałowy zostaje uszczuplony, a
potem osiąga zysk, to ten zysk najpierw przeznaczamy na odbudowanie udziału
kapitałowego.
4) Udział kapitałowy nie może być obniżony bez zgody pozostałych wspólników.

4. Kwestia obowiązku lojalności

Wspólnik powinien powstrzymać się od wszelkich działań, czynności godzących w interes

spółki. Ten obowiązek nie określa prawa wspólnika do reprezentacji spółki.

Zakaz konkurencyjny – wspólnik nie może się zajmować interesami konkurencyjnymi, w

szczególności nie może uczestniczyć w konkurencyjnej spółce.

Prawodawca określa w jakim charakterze nie może w niej występować – nie może być w tej
spółce wspólnikiem. W konkurencyjnej jawnej nie może wspólnikiem, w partnerskiej nie
może być partnerem, w komandytowej ani w komandytowo-akcyjnej nie może być
komplementariuszem, ale tymi innymi może być, a w kapitałowej nie może być członkiem jej
organu.

Co, jeśli wspólnik złamie obowiązek lojalności? 3 sankcje:

1. Każdy wspólnik może się od niego domagać, żeby on zwrócił spółce korzyści, które
osiągnął
2. Każdy wspólnik może zażądać od niego, aby naprawił szkodę
3. Może być wyłączony ze spółki przez sąd art. 63 § 2 KSH

Art. 56 i 57 KSH

Uwagi ogólne:
 Sprawy wewnętrzne są regulowane normami względnie obowiązującymi.
  Wspólnicy nie mogą powierzyć spraw prowadzenia spraw spółki osobom trzecim z
wyłączeniem wszystkich wspólników.
 W umowie spółki nie można wspólników ograniczyć ani pozbawić tzw. praw
informacyjno-kontrolnych (Prawo do osobistego zasięgania informacji o stanie
majątki i stanie spółki, Prawo do osobistego przeglądania ksiąg i dokumentów spółki).

15.11.18

Przyczyny rozwiązania spółki jawnej: (jak będzie na egzaminie to raczej jedna przyczyna do
omówienia)

Uwagi ogólne:

Wystąpienie przyczyny rozwiązania nie oznacza, że spółka od razu jest rozwiązana. Istnieje
między tym przestrzeń czasowa, najpierw jest najczęściej postepowania likwidacyjne, a
potem wykreślenie z KRS. Rozwiązanie występuje dopiero gdy wykreśla się ją z rejestru KRS.

Przyczyny rozwiązania spółki są określone w ustawie.

Wystąpienie przyczyny nie zawsze prowadzi do rozwiązania. Po drodze mogą wystąpić

okoliczności prawne lub faktyczne, że spółka nie ulegnie rozwiązaniu.

Przyczyny:

1. Określone w umowie spółki

 Gdy zajdą określone okoliczności dojdzie do rozwiązania
 Określone przycz yny w umowie spółki skutkują rozwiązaniem spółki jednomyślna zgodą
wszystkich wspólników i jest zawarta na czas nieokreślony

2. Jednomyślna uchwała wszystkich wspólników

 Istnieje wątpliwość czy tu będzie norma względnie czy bezwzględnie obowiązująca,
przyjmujemy, że jest względnie obowiązująca (art. 9 KSH)
 Wymagana forma pisemna
 Możliwe jest podjęcie takiej uchwały z wykorzystaniem wzorca dostępnego w systemie
teleinformatycznym, ale wtedy tylko, gdy spółka została utworzona z wykorzystaniem
wzorca umowy
Załącznik nr 6 – o rozwiązaniu spółki jawnej – system teleinformatyczny (?)

3. Ogłoszenie upadłości spółki

 Spółka posiada zdolność upadłościową, bo jest przedsiębiorstwem (Ustawa z 2003 roku -
Prawo Upadłościowe)
 Gdy jest nieopłacalna, gdy straciła zdolność do wykonywania wymagalnych zobowiązań
pieniężnych
 Gdy jej zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jej majątku, a stan ten utrzymuje
się przez okres przekraczający 24 miesiące
 Musi zostać zgłoszony wniosek o zgłoszeniu upadłości do sądu – każdy ze wspólników
może to zrobić (mogą to też zrobić wierzyciele, ale oni nie mają takiego obowiązku, jak
wspólnicy) – data ogłoszenia to data upadłości spółki

Sytuacje, gdy ogłoszona jest upadłość, ale spółka nie zostaje rozwiązana:

 Gdy wszyscy wierzyciele spółki zostają zaspokojeni podczas postępowania

upadłościowego
 Gdy w trakcie postępowania upadłościowego wystąpi zatwierdzenie układu
 Jeśli dojdzie do umorzenia postępowania upadłościowego
 Jeśli dojdzie do uchylenia postępowania upadłościowego

4. Śmierć wspólnika

Umowa spółki nic nie mówi na ten temat

 Następuje rozwiązania spółki, zostaje wykreślona z KRS
 Pozostali wspólnicy uzgadniają poza umową między sobą, że spółka będzie trwać
pomiędzy nimi. Muszą oni wypłacić udział majątku wspólnika spadkobiercom (art. 65
KSH)

W umowie spółki są zapisy, postanowienia dotyczące śmierci wspólnika

 Może się znaleźć powtórzenie przepisów z KSH (czyli uzgadniają między sobą, to co
wyżej)
 Umowa mówi, że w razie śmierci wspólnika spółka będzie trwać nadal pomiędzy
pozostałymi wspólnikami. Trwa nadal i spłaca się spadkobiercę bądź spadkobierców na
zasadach art. 65 KSH.
 W umowie zastrzeżono, że w razie śmieci wspólnika wchodzi do spółki jego
spadkobierca/spadkobiercy. Spadkobierca/y może różnie zareagować:
o Spadkobierca/y wchodzą do spółki w miejsce wspólnika (w prawa i obowiązki) (to nie
jest dziedziczenie!). Dylemat, gdy jest wielu spadkobierców. Spadkobiercy wchodzą
jako wspólnik zborowy, łącznie wchodzą w prawa i obowiązki wspólnika. Wybiera się
jednego wspólnego przedstawiciela. Do czasu wybrania przedstawiciela są oni
związani postanowieniami pozostałych wspólników. Jest jeszcze opcja, że wchodzi
tyle wspólników, ile było spadkobierców, ale przyjmujemy pierwszą wersję.
o Spadkobierca/y mówi, że dobrze wejdzie do spółki, ale nie zna się na prowadzeniu
biznesu, i nie chce odpowiadać za zobowiązania majątkiem osobistym, chce status
komandytariusza, że zgodzi się wejść tylko w takich charakterze. Wtedy pozostali
wspólnicy:
 Zgadzają się. Spółka wtedy musi zostać przekształcona w spółkę komandytową.
 Mogą mu przyznać status akcjonariusza, czyli wspólnika, który nie ma żadnych
uprawnień w majątku i decyzjach. Wtedy spółka przekształca się w spółkę
komandytowo-akcyjną.
 Nie zgadzają się. Wtedy muszą podjąć uchwałę o rozwiązaniu spółki.
5. Ogłoszenie upadłości wspólnika
 Każdy wspólnik w spółce jawnej ma zdolność do upadłości. Rozwiązanie spółki. Ale nie
zawsze. Pozostali wspólnicy mogą przyjąć, że spółka będzie trwać między nimi, bez tego
wspólnika, do którego ogłoszono upadłość. Powinno to się stać natychmiastowo. Wtedy
syndyk może domagać się wszczęcia postępowania likwidacyjnego.

6. Wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika

 Wypowiedzenie umowy spółki przez wspólnika (czyli wystąpić z tej spółki), nawet
zawartą na czas określony(?). Musi wypowiedzieć umowę na 6 miesięcy przed końcem
roku obrotowego. Ten termin może być wydłużony lub skrócony. Nie można pozbawić
wspólnika prawa od okresu wypowiedzenia. Można zawrzeć postanowienie, że przez
jakiś okres wspólnicy nie mogą złożyć wypowiedzenie umowy spółki.
 Wspólnik powinien złożyć oświadczenie woli, że wypowiada umowę spółki, pisemne,
skierowane do wszystkich pozostałych wspólników, albo wspólnika uprawnionego do
reprezentacji. Wypowiedzenie umowy skutkuje rozwiązaniem spółki. Ale może wcale tak
nie być:
o Trwa nadal, jeżeli umowa to przewiduje (jest to określone w umowie)
o Trwa nadal, jeżeli wspólnicy uzgodnią to między sobą (art. 65 KSH)

7. Wypowiedzenie umowy spółki przez wierzyciela osobistego wspólnika

 Art. 62 § 1 KSH
 Wierzyciel osobisty wspólnika może wypowiedzieć umowę spółki zwartą na czas
nieoznaczony jak i na czas oznaczony.
 Obowiązuje 6-miesięczny termin wypowiedzenia (określony normą semiimperatywne,
czyli można go tylko skrócić, ale nie wydłużyć).
 Wierzyciel osobisty wspólnika może wypowiedzieć umowę spółki, jeśli przeprowadzona
w ciągu ostatnich 6 miesięcy egzekucja z ruchomości tego wspólnika (z jego majątku
osobistego) okazała się bezskuteczna. Wystarcza z ruchomości. Egzekucja nie musi być
prowadzona osobiście przez wierzyciela, ważny termin 6 miesięcy. Wierzyciel osobisty
wspólnika musi dysponować tytułem egzekucyjnym, na podstawie, którego przysługują
mu roszczenia przysługujące wspólnikowi, w razie jego wystąpienia ze spółki lub
rozwiązania spółki. (To co dostałby wspólnik wychodząc ze spółki ma dostać wierzyciel, a
nie wspólnik).

Spółka trwa nadal, gdy:

 Umowa spółki to przewiduje, że pomiędzy pozostałymi wspólnikami
 W umowie nic nie ma, ale po wypowiedzeniu umowy spółki przez wierzyciela
osobistego wspólnika, pozostali wspólnicy uzgodnili między sobą, że spółka będzie
nadal trwała między nimi. To uzgodnienie powinno nastąpić przed terminem
wypowiedzenia. Jeśli tak nie nastąpi to wierzyciel osobisty tego wspólnika może
domagać się postępowania likwidacyjnego. Jeżeli trwa nadal to pozostali muszą
spłacić tego wspólnika (czyli to trafia do wierzyciela na podstawie tytułu
egzekucyjnego).
8. Prawomocne orzeczenie sądy (art. 63 § 1 KSH i art. 25 Ustawy o KRS)
 Każdy wspólnik może domagać się rozwiązania spółki przez sąd z ważnych powodów.
Jeżeli powód występuje tylko po stronie jednego wspólnika, to wtedy na żądanie
wszystkich pozostałych wspólników sąd może wykluczyć go ze spółki. Jeśli sąd rozstrzyga
to zawsze następuje rozwiązanie spółki. Art. 25 ustawy o KRS.

Likwidacja

Jeśli występuje przyczyna rozwiązania spółki to wszczyna się postępowanie likwidacyjne,

które kończy się wykreśleniem spółki z KRS.

Nie mamy do czynienia z postępowaniem likwidacyjnym, gdy:

 Przyczyną rozwiązania jest ogłoszenie jej upadłości (bo to w drodze postępowania
upadłościowego)
 Gdy wspólnicy uzgodnili między sobą inny sposób zakończenia działalności spółki -> to
nie może pogorszyć sytuacji wspólników (np. że jeden przejmie przedsiębiorstwo i spłaci
pozostałych)

Postępowanie likwidacyjne

Spółka wchodzi w stan likwidacji. Ale nadal spółka ma podmiotowość, wciąż jest spółką
jawną. Stosuje się te same przepisy cały czas, ale z dwoma zastrzeżeniami:
 Coś innego wynika z przepisów likwidacyjnych;
 Co innego wynika z całego postepowania likwidacyjnego, z istoty likwidacji.
Postepowanie używa likwidatora lub likwidatorów. Obowiązuje ich zakaz konkurencyjny.
Każdy likwidatorów ma obowiązek zgłoszenia likwidacji do KRS. W tym zgłoszeniu zgłasza się
otwarcie likwidacji, indywidualizuje się likwidatorów i określa się reprezentacje (likwidatorzy
reprezentują spółkę). Spółka w likwidacji – dodatek obligatoryjny do nazwy firmy.

Kto jest likwidatorem?

1. Jednomyślna uchwała wspólników (wspólnicy, albo niektórzy ze wspólników)
2. Osoby trzecie wyłącznie lub i wspólnicy, i osoby trzecie
3. Likwidatorów może wyznaczyć również sąd rejestrowy (z ważnych powodów, na
wniosek wspólnika albo osoby, która ma w tym interes prawny)

Likwidatorów można odwołać:

 W każdym czasie, wspólnicy, jednomyślną uchwałą.
 Sąd rejestrowy, z ważnych powodów na wniosek wspólnika lub innej osoby mającej w
tym interes prawny
  Jeśli likwidatorzy zostali powołani przez sąd rejestrowi to może ich odwołać tylko sąd
rejestrowy.

Likwidatorzy dokonują czynności likwidacyjnych:

 Kończą bieżące interesy spółki
 Ściągają wierzytelności spółki
 Spłacają dłużników spółki
 Upłynniają majątek spółki
 Mogą nawiązywać nowe interesy, nowe umowy, o tyle o ile służy do zakończeniu
interesów dawnych

Likwidatorzy mają prawo do reprezentacji i prowadzenia spraw spółki – zakres taki jaki jest
zakres czynności likwidacyjnych. Czynność likwidatora jest zawsze czynnością likwidacyjną w
stosunku do osób trzecich działających w dobrej wierze.

Likwidatorzy reprezentują spółkę w zakresie czynności likwidacyjnych. Obowiązuje zasada

reprezentacji łącznej, muszą działać wszyscy razem in corpore. Można ją zmienić, jeśli
wspólnicy w uchwale powołują likwidatorów albo sąd rejestrowy wyznaczający likwidatorów
może przyjąć inna zasadę w stosunku do osób trzecich.

 Są związani uchwałami wspólników

 Upłynniają majątek spółki; gdy jest upłynniony – podział majątku
 Spłaca się wierzycieli, czyli dług spółki
 Zabezpiecza się odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań spornych? Albo jeszcze
niewymagalnych
-

Jeśli po spłaceniu pozostaje jakaś nadwyżka to dzieli się to między wspólników, stosownie
tak jak partycypują w zyskach spółki. Jeśli wspólnik wniósł do spółki jakąś rzecz tylko do
używania to zwraca się ją w naturze. Stan niedoboru – gdy spółka nie może wszystkiego
pokryć i niedobór obciąża wspólników. Sposób w jaki ich obciąża stanowi umowa spółki. Jeśli
umowa spółki nic na ten temat nie mówi to ten niedobór dzieli się stosownie do tego jak
uczestniczą wspólnicy w stratach spółki.

Z chwilą otwarcia likwidacji prokura wygasa. Reguły pełnomocnictw:

 Jeżeli przed otwarciem likwidacji spółka udzieliła komuś pełnomocnictwa a zakres
umocowania tego pełnomocnictwa mieści się w zakresie czynności likwidacyjnych, to
mimo otwarcia likwidacji to pełnomocnictwo dalej funkcjonuje
 Jeśli spółka przed otwarciem likwidacji udzieliła komuś pełnomocnictwo, a zakres
pełnomocnictwa pozostaje poza zakresem czynności likwidacyjnych, to takie
pełnomocnictwo wygasa z chwila otwarcia likwidacji
 Jeżeli spółka w trakcie swojego normalnego funkcjonowania udzieliła komuś czyjegoś
pełnomocnictwa, a zakres pełnomocnictwa częściowo mieści się w zakresie czynności
likwidacyjnych a częściowo pozostaje, poza tym zakresem, to mimo otwarcia likwidacji to
 pełnomocnictwo trwa nadal, ale tylko w takim zakresie, w jakim mieści się jego
pełnomocnictwo w czynnościach likwidacyjnych

Data wykreślenia spółki z rejestru to data rozwiązania spółki.

Prawodawca wprowadza obowiązek przechowywania ksiąg i dokumentów przez okres 5 lat

od daty rozwiązania. Jeśli nie ma chętnych (ani wspólnik, ani osoba trzecia), to sąd
rejestrowy wyznacza osobę, która będzie przechowywać dokumenty i księgi. Wspólnicy
mogą przeglądać księgi i dokumenty.

SPÓŁKA PARTNERSKA

Pytanie o pojęcie: geneza, regulacje, definicja legalna

Jest to najmłodsza spółka prawa handlowego. Stworzona w prawie amerykańskim.

Wzorowana na ustawodawstwie amerykańskim i niemieckim. Kancelarie adwokackie błędnie
doradzały funduszom powierniczym. Za błąd odpowiadali Ci co błędnie doradzali tym
funduszom, a nawet osoby, które nie wiedziały, że ich kancelarie doradzały tym funduszom.
Powstał dylemat, dlaczego niewinni mają odpowiadać za winy innych? Dlatego powstała
spółka partnerska.

Uregulowana status spółkę partnerską w prawie amerykańskim w Teksasie w 1991 roku.

Głosi ona, że za zobowiązania odpowiadają tylko ci wspólnicy, którzy działają i świadczą

usługi. Limited liabiality partnership. Partnerzy odpowiadają tylko za własne działania.

1994 – określenie spółki partnerskiej w prawie niemieckim dla wolnych zawodów.

1997 – pierwsza regulacja na poziomie federalnym – Uniform Partnership Act

1 stycznia 2001 roku – uregulowania spółki partnerskiej w Polsce, pierwszy raz w KSH

22.11.18

Już umieram XD

Spółka partnerska ciąg dalszy…

Dział 2 tytułu drugiego (art. 86 – 101 KSH) – polska regulacja spółki partnerskiej.

Art. 89 KSH odsyła do przepisów spółki jawnej, jeżeli brakuje czegoś co spółkę partnerską
reguluje.
Art. 86 KSH - definicja
Kodeks cywilny:
Art. 8 – 10 1
Art. 586 – przepis karny
Art. 2 – wprost albo odpowiednio

Spółka partnerska jest spółka osobową, ale posiada kilka cech spółki kapitałowej. Jest trochę
dalej oddalona niż spółka jawna od modelu idealnej spółki.

Cechy kapitałowe:
 Art. 9 KSH – zmiana postanowień spółki wymaga zgody wszystkich przepisów, chyba że
umowa stanowi inaczej (czyli można zapisać, że nie będzie wymagać zgody wszystkich
wspólników – a to jest bardzo kapitałowe)
 Art. 10 KSH – możliwe jest zbycie udziału w spółce (ogół prawi i obowiązków wspólnika
ze względu na bycie w spółce)
 Art. 31 §1 KSH w związku z art. 89 KSH – partner odpowiada za zobowiązania spółki, ale
w sposób subsydiarny (w modelowej pierwotna)
 Partnerzy za zobowiązania spółki odpowiadają w sposób ograniczony (za pewne
odpowiadają, za pewne nie – art. 95 §1 KSH)
 Można powołać zarząd – art. 97 KSH (do zarządu stosuje się odpowiednio przepisy spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością)
 Przez okres 1 roku może funkcjonować jako spółka jednoosobowa (art. 96 §2 KSH)
 Tworzona jest przez wspólników nazywanych partnerami, a tymi wspólnikami mogą być
tylko osoby fizyczne uprawnione do wykonywania wolnego zawodu (!)
 Celem tej spółki jest wykonywanie wolnego zawodu (w jednej spółce można wykonywać
więcej niż jeden zawód, ale np. radcy prawni, adwokaci i notariusze nie mogą –
niektórych zawodów nie można łączyć, wtedy, gdy jest przepis to określający) (!)

Wolny zawód – brak definicji w KSH – dwie cechy:

 Przedstawiciele wolnego zawodu demonstrują szczególną wiedzę, szczególne
umiejętności, zdobywane są w trakcie wieloletniej edukacji
 Przedstawiciele wolnego zawodu przy świadczeniu usług, przy wykonywaniu
czynności zawodowych, nie są związani poleceniami swoich przełożonych

Do tych dwóch cech dodaje się dodatkowe 4 cechy:

 Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej
 Etos zawodowy
 Szczególne zasady odpowiedzialności za złamanie tajemnicy zawodowej i jeżeli
naruszą zasady etosu zawodowego
 Samorządność korporacyjna

Art. 88 KSH – lista wolnych zawodów, które mogą tworzyć spółkę partnerską + art.
77 KSH (możliwość regulowania tego w odrębnej ustawie). Jest jedna taka ustawa z
dnia 8 czerwca 2001 roku o zawodzie psychologa i samorządzie zawodowym
 psychologa – art. 18 ust. 2 prywatna praktyka psychologiczna może być wykonywana
w formie spółki partnerskiej).

Dalsze cechy spółki partnerskiej:

 Spółka prowadzi działalność gospodarczą – przedsiębiorstwo

 Działa pod własna firmą (w rdzeń wchodzi nazwisko chociaż jednego partnera + dwa
dodatki obligatoryjne („i partner”, albo „i partnerzy”, albo „spółka partnerska” +
określenie wolnego zawodu)
 Art. 2 KSH – artykuł odsyła do przepisów o firmie w KC art. 43 2 – 43 10
 Z normatywnego punktu widzenia jest odrębną rodzajem spółki, a z konstrukcyjnego
punktu widzenia jest mutacją spółki jawnej
 Spółki partnerskie nie mają osobowości prawnej – są to ułomne osoby prawne (art. 33 1
KC i art. 8 §1 KSH), ale mają zdolność prawną
 Są przejrzyste podatkowo (nie podlegają przepisom ustawy o podatku dochodowym od
osób prawnych) – płacą wspólnicy/partnerzy, nie spółka
 Spółki partnerskie są przedsiębiorcami w prywatnoprawnym i publicznoprawnym tego
słowa znaczeniu, wykonują działalność gospodarczą – art. 43 1 KC + art. 4 ustawy z 2018
roku Prawo Przedsiębiorców

Tworzenie spółki partnerskiej:

1) Od podstaw (przez założenie)

Dwie przesłanki:
 Zawarcie umowy spółki partnerskiej
 Zgłoszenie i wpis do rejestru przedsiębiorców

Umowa:
 Mogą zawrzeć tylko osoby fizycznego z wolnym zawodem (jak wyżej)
 Pismo pod rygorem nieważności

Obligatoryjna treść (postanowienia) umowy:

 Art. 3 KSH – wspólnicy muszą się zobowiązać, że będą dążyć do osiągniecia danego
celu (czyli wykonywanie wolnego zawodu)
 Art. 3 KSH – zobowiązują się do wniesienia wkładu
 Określenie wolnego zawodu/wolnych zawodów
 Określenie przedmiotu działalności spółki
 Określenie firmy i siedziby spółki
 Określenie wkładu partnerów, jak również ich wartość
 Czas na jaki jest zawarta (jeżeli jest zawarta na czas określony)
 Możliwe jest rozszerzenie odpowiedzialności niektórych partnerów (art. 95 §2 KSH),
jeżeli nastąpiło to trzeba wskazać tych partnerów (podać imiona i nazwiska)
 Jeżeli tylko niektórzy partnerzy reprezentują spółkę to trzeba ich wskazać (podać
imiona i nazwiska)
Następnie zgłoszenie i wpis do rejestru:
 Każdy partner ma prawo zgłosić do rejestru
 Termin zgłoszenia – w ciągu 7 dni od daty zawarcia umowy spółki
 Treść zgłoszenia – art. 93 §1 KSH
 Do zgłoszenia obligatoryjnie trzeba dołączyć umowę spółki oraz dokumenty
potwierdzające fakt, że tworzący spółkę mają uprawnienia do wykonywania wolnego
zawodu
 Jeśli w spółce został ustanowiony i powołany zarząd to wtedy zgłoszeniem zajmuje
się zarząd. Wtedy do zgłoszenia trzeba załączyć również dowód, że Ci członkowie
zostali powołani jako członkowie zarządu.
 Wszystko trafia do sądy rejestrowego i on bada, czy wszystko jest zgodne z
przepisami
 Spółka powstaje z chwilą jej wpisu do rejestru (wpis jest obligatoryjny i
konstytutywny)

W okresie przed rejestracyjnym stosuje się przepisy spółki prawa cywilnego (od daty
zawarcia umowy do daty wpisu do rejestru).

2) W sposób następczy – powstaje w wyniku przekształcenia innej spółki (spółki prawa

cywilnego (przy jawnej mamy do czynienia z sukcesją uniwersalną) oraz każdej innej
spółki prawa handlowego) w spółkę partnerską. Powstaje z chwilą jej wpisu do rejestru
przedsiębiorców.

Odpowiedzialność partnerów za zobowiązania spółki (egzamin!)

 art. 95 §1 KSH - tylko te zobowiązania, które są związane z wykonywaniem wolnego
zawodu, inaczej wygląda odpowiedzialność za zobowiązania niezwiązane z
wykonywaniem wolnego zawodu (ustawodawca nie definiuje tych dwóch rodzajów
odpowiedzialności)

Odpowiedzialność za zobowiązania niezwiązane z wykonywaniem wolnego zawodu:

 Zobowiązania, które umożliwiają normalne, codzienne funkcjonowanie spółki (np.
umowa najmu lokalu)
 Żaden przepis nie dotyczy takiej odpowiedzialności, więc korzystamy z art. 89 KSH i przez
ten przepis odnosimy się do spółki jawnej (art. 22 §2, art. 31 i art. 34 KSH w związku z art.
89 KSH)
 Za takie zobowiązania odpowiada spółka
 Za takie zobowiązania, czyli dług spółki odpowiadają także partnerzy majątkami
osobistymi
 Jest to odpowiedzialność nieograniczona (art. 22 §2 KSH)
 Charakter subsydiarny (najpierw spółka, a jak egzekucja okaże się bezskuteczna to z
majątku partnerów)
 Odpowiedzialność nieograniczalna
 Odpowiedzialność solidarna (solidarnie z pozostałymi wspólnikami oraz ze spółką)
Odpowiedzialność za zobowiązania związane z wykonywaniem wolnego zawodu:
 Art. 95 KSH – od strony negatywnej (czyli kiedy nie odpowiada): zobowiązanie jest
następstwem działań innego partnera + zobowiązanie spółki jest następstwem działań
albo zaniechań osoby, która podlegała kierownictwu innego partnera)
 Partner odpowiada, jeśli zobowiązanie jest następstwem działań tego partnera (za swoje)
 Partner odpowiada wówczas, gdy konsekwencja działania albo zaniechania jest osoby
trzeciej, która podlega jego kierownictwu (za własne błędy w sztuce, gdy zleci coś, kto
błędnie coś wykona). Partner odpowiada za osobę trzecią wówczas, gdy:
o Ta osoba trzecia musi być osobą zatrudnioną przez spółkę (nie partnera), przez
umową o pracę lub inną formę
o Ta osoba trzecia musi znajdować się pod kierownictwem tego partnera, nawet
gdy sprawuje nadzór czasu pracy, miejsca pracy, technicznego sposobu pracy, czy
konkretnego działania, wystarczy ogólny nadzór
o Ta osoba trzecia musi świadczyć usługę w zakresie przedmiotu działalności spółki
(przy świadczeniu usług związanych z wykonywaniem wolnego zawodu – to
zdanie powinno być zawarte w przepisie, żeby było bardziej zrozumiałe o co
chodzi)
 Art. 22 §2, 31, 34 w związku z art. 89 KSH
 Odpowiedzialność partnera majątkiem osobistym
o nieograniczona
o subsydiarna
o nieograniczalna (nie mogą modyfikować postanowień)
o solidarna (tyko ze spółką, a nie z innymi partnerami, bo tylko on jeden
odpowiada, albo działała osoba trzecia podległa jego kierownictwu)
 Partnerzy mogą określić sfery swojego działania i rozgraniczają swoje zadania między
siebie, by łatwiej było określić czyjeś zobowiązanie (jeśli daną czynność wykonuje A, albo
wykonał B, to B odpowiada – zawsze odpowiada ten, kto faktycznie działał)
 Jeśli A działał, ale B udzielał mu informacji do tego działania, to kto odpowiada? 2 tezy:
o Jeżeli działa jeden, a drugi mu doradza, to odpowiada ten co działa (bo pierwszy
może przyjąć rady lub nie, nie musi go słuchać, bo własną wiedzę)
o Jeżeli działa kilku i każdy rzeczywiście wpływa na sposób realizacji usługi, a nie da
się ustalić, kto dopuścił się błędu w sztuce, to wtedy odpowiadają wszyscy
o Jeżeli w ogóle nie da się ustalić który partner działał, kto dopuścił się błędu to:
 Jeżeli powstaje zobowiązanie spółki, ale nie wiadomo, który partner
świadczył usługę, to za to odpowiada sama spółka
 Jeżeli nie wiemy, który z partnerów działał to wtedy odpowiadają wszyscy
(przyjmujemy to rozwiązanie! Bo większa motywacja, żeby ustalić, kto
faktycznie tam działał)
 W umowie spółki można zapisać, że dany partner odpowiada za zobowiązania jak
wspólnik w spółce jawnej, ale ten partner musi się na to zgodzić (art. 95 §2 KSH).

Od strony językowej tej przepis budzi wątpliwości, czy wszyscy mogą się na to zgodzić?
Przyjmujemy, że nie może być tak, żeby wszyscy wspólnicy wzięli na siebie rozszerzoną
odpowiedzialność, nie mogą wszyscy.
 Pojawia się też opinia, że ten artykuł to też podstawa do szantażu. „My ciebie
przyjmiemy, jeżeli zgodzisz się na rozszerzona odpowiedzialność”. Artykuł miał być
podniesieniem renomy spółki, bo wspólnicy z dużym majątkiem, znani, biorą na siebie tą
odpowiedzialność, więc ta renoma nie zgadza się z opinią szantażu.

Dwa modele zarządzania spółką partnerską:

1) Model typowy dla spółki osobowej (w szczególności dla jawnej)

Art. 29, 30, 38-47 KSH w związku z art. 89 KSH + art. 96 KSH

Partnerzy będą reprezentować spółkę i prowadzić jej sprawy.

Art. 96 § 1 - Każdy partner może samodzielnie reprezentować spółkę, chyba że umowa spółki
stanowi inaczej. Spółkę reprezentują partnerzy, i partner jest jej przedstawicielem
ustawowym i to rozciąga się na wszystkie czynności sądowe i pozasądowe. Nie można tego
prawa partnera do reprezentacji ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich. Można
natomiast reprezentacje jednoosobowa zastąpić reprezentacją łączną (dwóch partnerów, lub
partner z prokurentem), nawet ze skutkiem wobec osób trzecich. Partnera można pozbawić
prawa do reprezentacji (w umowie spółki lub uchwała partnerów lub prawomocnym
orzeczeniem sądu).

Art. 96 § 1 nie stanowi lex specialis do art. 30 § 1 w związku z art. 89 KSH – takie
przyjmujemy stanowisko (mimo, że stanowi…)

Partnera można pozbawić prawa do reprezentacji:

1) W umowie spółki (wszyscy się muszą zgodzić), albo zmianą umowy spółki (i on musi się
na to zgodzić)
2) W uchwale partnerów (4 przesłanki):
 Muszą istnieć ku temu ważne powody
 Przy podejmowanie tej uchwały musi brać udział co najmniej 2/3 ogólnej liczby
partnerów
 3/4 głosów musi się opowiedzieć za uchwałą
 Musi być wpisany do rejestru przedsiębiorców (w momencie wpisu partner jest
dopiero pozbawiony prawa do reprezentacji)
3) Art. 30 § 2 w związku z art. 89 – z ważnych powodów prawomocnym orzeczeniem sądu
(każdy partner może wystąpić z takim powództwem)

Prowadzenie spraw spółki przez partnerów

 Nie ma nic w przepisach, ale zwracamy uwagę na art. od 38 do 47 (spółka jawna) w
związku z art. 89
 Każdy partner ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki
 Każdy partner samodzielnie pojedynczo może załatwiać sprawy mieszczące się w
zwykłych czynnościach, chyba że któryś z pozostałych partnerów (przed załatwieniem tej
 sprawy) się temu sprzeciwi (wtedy potrzebna jest uchwała partnerów = jednomyślność
wszystkich partnerów by przeprowadzić sprawę)
 Sprawy, które wykraczają poza zakres zwykłych czynności spółki – jednomyślna uchwała
 Partner, który prowadzi sprawy spółki może dotyczyć czynności nagłej, jeśli zaniechanie
jej może narazić spółkę na straty, nawet jeśli jest poza zakresem zwykłych czynności

Partnera można pozbawić prowadzenia spraw:

 W umowie spółki (w pierwotnym tekście lub w zmianie – partner musi się zgodzić)
 Jednomyślną uchwałą partnerów
 Z ważnych powodów prawomocnym orzeczeniem sądu

2) Model polegający na powołaniu zarządu

Zarząd – art. 97 KSH

 Może być od razu w umowie spółki
 Spółka może funkcjonować bez spółki przez jakiś czas, a potem partnerzy mogą
stwierdzić, że chcą ustanowić zarząd

Stosujemy odpowiednio przepisy o zarządzie w spółce z o.o. - art. 201-211, 293-300.

Zarząd przejmuje prawo do prowadzenie spraw i prawo do reprezentacji. Partnerzy decydują

jak zarządzana jest spółka.

Czym jest zarząd?

Członkowie zarządu są przedstawicielami ustawowymi spółki, ale to raczej ustanie,
przyjmujemy pogląd, że zarząd w spółce partnerskiej to organ spółki partnerskiej (3
argumenty):
 Bo nazwa do tego nawiązuje
 Brzmienie art. 97 KSH
 Art. 33 1 KC – do ułomnych osób prawnych stosujemy przepisy o organach(?)

Art. 201 – 211, 293 – 300 KSH

 Zarząd w spółce partnerskiej może być jednoosobowy lub wieloosobowy
 Członkami zarządu mogą być partnerzy, jak i osoby trzecie
 Art. 18 KSH (§5) – członkiem zarządu musi być osoba fizyczna mająca pełną zdolność do
czynności prawnych i nie może być to osoba prawomocnie skazana za przestępstwa
określona w art. 18 § 2 KSH
 Zarząd powołują partnerzy jednomyślną uchwałą, chyba że umowa spółki stanowi inaczej
(np. że jednomyślność jest zbędna, lub że powołać mogą osoby trzecie itd.)
 Można odwołać członka zarządu jednomyślną uchwałą

Zarząd reprezentuje spółkę i prowadzi jej sprawy, jeśli jest ten zarząd. Wtedy partnerzy nie
mają tych praw.

Reprezentacja zarządu
 Wszystkie czynności sądowe i pozasądowe spółki (wyjątek wynika z art. 210 § 1 w
związku z art. 97§ 2 – nie może reprezentować przy czynnościach z samym sobą, np.
zawiera umowę z członkiem zarządu, albo spółka jest w sporze ze swoim członkiem).
Reprezentuje pełnomocnik powołany uchwałą. Tego prawa nie można ograniczyć ze
skutkiem wobec osób trzecich, ale można je ograniczyć ze skutkiem wewnętrznym,
źródłem tych wewnętrznych ograniczeń może być:
o Ustawa
o Umowa spółki
o Uchwała partnerów (ale tylko wtedy, gdy umowa nie stanowi inaczej)
 Art. 207 w związku z art. 97 § 2.
 Art. 228 – 230 KSH – zgoda walnego zgromadzenia. Przyjmujemy, że nie stosujemy tych
przepisów. Lol.
 Obowiązuje zasada reprezentacji łącznej, ale przez dwie osoby (dwóch członków zarządu
łącznie albo członek zarządu i prokurent łącznie). Wyjątki:
o Jeśli zarząd jest jednoosobowy to on reprezentuję spółkę jednoosobowo
o Umowa spółki może wprowadzić inną zasadą reprezentacji
o Przy reprezentacji biernej (przy przyjmowaniu oświadczeń itd., tylko jedna osoba,
członek albo prokurent)
o Działać muszą wszyscy członkowie, ale tylko wtedy, gdy ustawa tak stanowi

Prowadzenie spraw spółki przez zarząd

 Normy względnie obowiązujące, ale jeżeli w umowie spółki nic na ten temat nie
powiedziano to:
o Każdy członek zarządu ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw spółki
o Każdy członek zarządu sam pojedynczo może załatwić sprawy mieszczące się w
zwykłych czynnościach spółki, chyba że przed załatwieniem sprawy któryś z członków
się temu sprzeciwi i wtedy potrzebna jest uchwała zarządu. Uchwała zarządu jest
potrzebna wówczas by załatwić sprawę, która wykracza poza zakres zwykłych
czynności spółki.
 Prawidłowe zawiadomienie (poinformowanie) wszystkich i bezwzględna
większość głosów – uchwała
 Art. 299 w związku z art. 97 § 2 KSH - Za zobowiązania spółki partnerskiej w 1 kolejności
odpowiada spółka, potem subsydiarnie odpowiadają partnerzy swoimi majątkami
osobistymi, a potem subsydiarnie członkowie zarządu
Nie można mieszać modeli: albo jeden, albo drugi.

29.11.18

Przyczyny rozwiązania i likwidacja spółki partnerskiej

W przepisach nic nie ma, więc stosujemy artykuły dotyczące spółki jawnej.

Jakie są przyczyny?
 Przyczyny określone w umowie spółki
 Jednomyślna uchwała partnerów
 Ogłoszenie upadłości spółki
 Śmierć partnera. Spadkobierca wchodzi w jego miejsce, gdy:
o Stanowi tak umowa spółki
o Spadkobierca zmarłego partnera musi mieć uprawnieninia do wykonywania
wolnego zawodu, który ten zawód jest wykonywany w tej spółce partnerskiej
o Art. 43 8 KC – nazwisko w nazwie firmy
 Ogłoszenie upadłości partnera
 Utrata przez wszystkich partnerów uprawnień do wykonywania wolnego zawodu
 Wypowiedzenie umowy spółki przez partnera
 Wypowiedzenie umowy spółki przez wierzyciela osobistego partnera
 Prawomocne orzeczenie sądu (art. 25 ustawy o KRS)

Spółka ulega rozwiązania z chwila jej wykreślenia z KRS.

Art. 98 § 2 KSH – spółka partnerska może funkcjonować jako spółka jednoosobowa, wtedy,
gdy w spółce pozostaje tylko jeden partner albo tylko jeden partner uprawniony do
wykonywania wolnego zawodu, ale nie dłużej niż rok – jeśli nikt nie przystąpi to trzeba
wszcząć postępowanie likwidacyjne.

Partner funkcjonuje w spółce, ale traci uprawnienia do wykonywania wolnego zawodu.

Wtedy taki partner powinien wystąpić ze spółki składając pisemne oświadczenie o
wystąpieniu albo partnerowi prowadzącemu sprawy spółki, albo zarządowi. Powinien to
zrobić do końca roku obrotowego. Jeśli nie złoży to uważa się, że wystąpił z ostatnim dniem
tego terminu.
SPÓŁKA KOMANDYTOWA

1. Pojęcie
 Geneza
 Regulacja
 Definicja legalna

Geneza

Północna Italia, XII wiek. Handel na morzu śródziemnym. Był tractator (kupiec, który
posiadał statek handlowy, załogę, znał się na prowadzeniu biznesu, handlu, nie miał tylko
pieniędzy na zrealizowanie przedsięwzięcia handlowego) i commendator (finansista, osoba,
która miała gotówkę i zastanawiała się, gdzie ulokować pieniądze). Oni zawierali umowę
między sobą (commenda) i commendator dostarczał pieniądze lub towary a tractator tym
rozporządzał i potem dzielili się otrzymanym zyskiem. I od commendy pochodzi nazwa
spółka komandytowa.

Commenda rozwijała się w dwóch kierunkach:

1. Commendator nie był za nic odpowiedzialny – jak w spółce cichej co doszło do
pierwowzoru spółki cichej (odmiany spółki komandytowej) – compagnia secreta
inaczej paricipatio.
2. Compagnia palese inaczej accommendita

Francja - Rok 1673 – ordonans handlowy– nowoczesna spółka komandytowa. 1707 rok –
spółka uregulowana w kodeksie handlowym. 1966 roku w ustawie o spółkach handlowych.
2000 rok znów w kodeksie handlowym.

Niemcy – polska spółka komandytowa ma wzór na niemieckiej wersji – powstawały z

przekształcenia spółek jawnych, gdy jeden ze wspólników umierał i spadkobierca mówił, że
wjedzie do spółki, ale on się nie zna i nie chce odpowiadać w całości, ale ze względów
emocjonalnych chce być w spółce, więc odpowiada w sposób ograniczony. Pojawił się
podział na komplementariuszy (tractator) i komandytariuszy (commendator). 1508 Welser
przekształciła spółkę jawną na spółkę komandytową. ADHGB 1861. W HGB do dziś
uregulowana spółka komandytowa.

Anglia – 1907 rok – limited partnership

Szwajcaria – 1911

Rosja – spółka oparta na zaufaniu – w rosyjskim KC

Polska

Była uregulowana w kodeksie handlowym w 1934 roku na wzorze niemieckim. Do 1965 roku
to obowiązywało. Od 1 stycznia 1965 nie było spółki komandytowej. Ona wróciła w 1991
roku (art. 143-157). 2001 rok – spółka komandytowa w KSH.
Spółka komandytowa jest w dziale trzecim tytułu drugiego – art. 102 do 124 KSH. Ważny art.
103 KSH (w zakresie nieuregulowanym stosuje się odpowiednio przepisy o spółce jawnej,
chyba że ustawa stanowi inaczej). Art. 103 § 2 (spółka komandytowa utworzona z
wykorzystaniem wzorca umowy dostępnego w systemie teleinformatycznym to stosuje się
odpowiednio przepisy o spółce jawnej utworzonej z wykorzystaniem wzorca umowy).

Spółka komandytowa jest spółką osobową więc stosujemy przepisy od art. 8 – 10 1 KSH, o
łączeniu spółek osobowych o przekształceniach spółek osobowych, art. 586 KSH (przepis
karny), a także 2 KSH (odesłanie do KC – wprost i odpowiednio).

Definicja legalna – art. 102 KSH (jak zapyta o definicję to trzeba zacząć od zacytowania
artykułu)

Spółka komandytowa jest to spółka handlowa, która jest spółką osobową, ale posiadającą już
pewne wyraźne cechy kapitałowe:
 Art. 9 KSH – w umowie spółki można wprowadzić to, że zmiana umowa nie będzie
wymagać zgody wszystkich wspólników
 Art. 10 KSH – możliwość zbycia udziału
 Art. 31 § 1 w związku z art. 103 § 1 KSH – wspólnicy odpowiadają za zobowiązania w
sposób -subsydiarny
 Osoba komandytariusza – wspólnik bez prawa zarządzania i odpowiadania (podział na
dwie grupy, komplementariusze i komandytariusze – aktywny i bierny)

Pozostałe cechy:
 Prowadzi przedsiębiorstwo – działalność gospodarcza
 Prowadzi przedsiębiorstwo pod własną w firmą (w rdzeniu, w korpusie jest nazwisko albo
firma, albo nazwa przynajmniej jednego komplementariusza, albo kilku, albo wszystkich
+ „spółka komandytowa”; w obrocie może być skrót „sp.k.”). Jak komplementariusz jest
 osobą prawną to trzeba wpisać pełną firmę. Art. 104 § 3 KSH - jak jest ich kilka to
wystarczy jedna nazwa osoby prawnej. + Art. 104 § 4 KSH
 Minimum dwóch wspólników: komplementariusz (wspólnik aktywny; ustawowe prawo
do zarządzania spółką, ale w konsekwencji odpowiada za zobowiązania w sposób
nieograniczony) i komandytariusz (wspólnik pasywny; bez ustawowego prawa do
reprezentacji i bez ustawowego prawa do prowadzenia spraw spółki, odpowiedzialność
do zobowiązań ograniczona, do sumy komandytowej)
 Konstrukcyjnie spółka komandytowa to mutacja spółki jawnej, normatywnie to odrębny
typ spółki
 Spółka komandytowa jest ułomną osobą prawną (art. 33 1 KC i art. 8 § 1 KSH)
 Jest przejrzysta podatkowo (czyli podatek płacą wspólnicy od dywidendy, spółka nie płaci
podatku)
 Spółka jest przedsiębiorcą w publicznoprawnym (art. 4 Prawo przedsiębiorców)
prywatnoprawnym znaczeniu (art. 33 1 KC)

06.12.18

Atypowe spółki komandytowe

Art. 102-124 KSH – jest tu wiele przepisów względnie obowiązujących odnoście spółki
komandytowej. Gdy spółka jest modyfikowana wedle możliwości, które dają przepisy i
spółka odbiega od typowej spółki komandytowej, to mamy do czynienia z atypowymi
spółkami komandytowymi. Jest ich z 10, ale interesują nas tylko 3:

1) Komplementariuszem jest spółka kapitałowa, a komandytariuszami są wspólnicy tej

spółki kapitałowej, która jest komplementariuszem.
a. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa (sp. z o.o. sp. k.)
 komplementariuszem jest sp. z o.o.

 bardzo popularna (powody poniżej)

 przejrzysta podatkowo, bo podatek płaci się od osób fizycznych (więc podatek
niski)
 żadna osoba fizyczna, która jest uwikłana w działanie tej spółki, nie ponosi
odpowiedzialności za zobowiązania swoim majątkiem osobistym
 jest zarządzana przez menadżerów (osoby, które znają się na prowadzeniu
„byznesu”)
 spółką komandytową kieruje zarząd spóło z o.o.
 jest to spółka trwała (trwalsza od sp. k., gdzie komplementariuszem jest osoba
fizyczna, bo spółka nie może umrzeć czy zachorować)
 łatwość przyjmowania komplementariuszy

 skomplikowana konstrukcja
 koszt prowadzenia takiej spółki
 b. Spółka akcyjna spółka komandytowa (S.A. sp. k.)
 komplementariuszem jest spółka akcyjna
 rzadko tworzy się taką spółkę

2) Publiczna spółka komandytowa

 Forma wyraźnie dopuszczona przez ustawodawcę (Art. 107 § 3 KSH)
 Niewielka liczba komplementariuszy, a duża liczba komandytariuszy
 Komplementariusze znają komandytariuszy, a dalszych komandytariuszy
rekrutuje się przez ogłoszenia publiczne (jak w S.A.)
2 typy:
 Dużo komandytariuszy, ale bez prawa ro prowadzenia spraw i reprezentacji,
pojawia się powiernik, na którego to powiernika komandytariusza cedują na
niego swoje prawa i obowiązki (swoje udziały) (art. 10 KSH), w ten sposób
powiernik staje się komandytariuszem bezpośrednim, a pozostali stają się
komandytariuszami pośrednimi
 W umowie spółki konstruuje się dwa organy (umowne organy): rada nadzorcza i
walne zgromadzenie (i przyznaje im się prawa)

3) „Figurancka” spółka komandytowa

 Taką spółkę tworzy komandytariusz i szuka komplementariusza (z małym
majątkiem osobistym lub jego brakiem) i z nim (figurantem) zawiera umowę
spółkę. W umowie spółki dokonuje się kilku zabiegów:
 Pozbawia się figuranta praw do prowadzenia spółki a przelewa się to na
komandytariusza
 Komandytariusz ma informacje kontrolne, wie wszystko co się dzieje w spolce
 Figurant udziela komandytariuszowi prokury (szerokie prawo do reprezentacji
spółki)
 Specyficzne zasady podziału zysku (lwią część dostaje komandytariusz, a niewielka
część dla komplementariusza, jako opłata, że zgodził się nim być)
 Komandytariusz odpowiada w sposób ograniczony, ma niski podatek, a to on
faktycznie zarządza spółką i dostaje większą część zysku (spółka do obejścia
odpowiedzialności)
 Zależy od treści przepisów w umowie spółki, by stwierdzić, czy taka może być w
Polsce

Powstanie spółki komandytowej

1) Przez przekształcenie (w sposób wtórny)

 W spółkę komandytową można przekształcić spółkę cywilną i wszystkie inne spółki
handlowe
 Data powstania to moment wpisania do rejestru (jednocześnie wykreślona spółka,
która ulegała przekształceniu)

2) Od podstaw (przez założenie)

 Dwa tryby:

a) Tryb tradycyjny: Umowa

Postanowienia obligatoryjne:
 Zawierana przez komplementariuszy i komandytariuszy
 Umowa nazwana, konsensualna, zobowiązująca, wielostronna, o skutkach inter vivos,
z zasady wzajemna i losowa
 Forma aktu notarialnego pod rygorem nieważności (ponieważ mamy zróżnicowanie
zasad odpowiedzialności + jest to skomplikowana spółka + jest antydatowana(?))
 Art. 3 KSH – cel: prowadzenie przedsiębiorstwa pod własną firmą
 Każdy wspólnik musi się zobowiązać do wniesienia wkładu
 Musi być określona w umowie firma, siedziba, przedmiot działalności, określone
wkłady i ich wartości, czas na jaki została zawarta umowa (o ile została zwarta na czas
określony) oraz sumę komandytową (górną granicę odpowiedzialności
komandytariusza za zobowiązania; mogą być różne dla wielu komandytariuszy, nie
ma domniemania równych sum; jeśli nie jest określona suma komandytowa dla
każdego to sąd powinien odmówić założenia spółki)
 Zgłoszenie spółki do rejestru (każdy komplementariusz i komandytariusz w ciągu 7
dni od zawarcia umowy spółki ma prawo i obowiązek zgłosić spółkę do rejestru + art.
110 § 1 KSH (treść zgłoszenia z załącznikami, w tych załącznikach musi być umowa))
 Spółka powstaje z chwilą wpisu do KRS (charakter obligatoryjny i konstytutywny)
 Spółka w okresie przedrejestracyjnym to wysoce dyskusyjny problem, ale
przyjmujemy przepisy spółki cywilnej

Postanowienia fakultatywne:
 Art. 353 1 KC/KSH

Problematyka wkładu
 Kiedy wkłady są wnoszone
 Wkłady komplementariuszy są takie same jak wspólnicy do spółki jawnej (te same
zasady)
 Wkłady komandytariuszy mają oddzielne przepisy
o Jeżeli wkład komandytariusza chociaż ma częściowo charakter niepieniężny
to wtedy w umowie spółki trzeba określić osobę tego komandytariusza,
przedmiot wkładu oraz jego wartość
o Świadczenie pracy usług i prowizja grynderska mogą być wkładem, o ile
pozostałe wkłady sięgają sumy komandytowej (a te świadczenia i prowizja są
powyżej sumy komandytowej). Prowizja grynderska (wynagrodzenie za
usługi, które świadczy komandytariusz przy tworzeniu spółki).
o Jeżeli mamy do czynienia…. Przedmiotem wkładu nie mogą być udziały albo
akcje w spółkę kapitałowej będącej komplementariuszem
o Komandytariusz nie może być zwolniony z wniesienia wkładu (art. 48 i 49 w
związku z art. 3(?) KSH)
 Suma komandytowa – górna granica odpowiedzialności komandytariusza
Wkład – to zasilenie komandytariusza
Wkład umówiony – wkład zapisany w umowie spółki
Wkład rzeczywiście wniesiony

Na koniec: Zgłoszenie i wpis sp. k. do rejestru przedsiębiorców KRS – powstanie spółki i jej
data powstania.

b) Tryb z wykorzystaniem wzorca dostępnego w systemie teleinformatycznym

Ustawa z 28 listopada 2014 roku o zmianie ustawy kodeks spółek handlowych oraz
niektórych innych ustaw (dziennik ustaw z 2015 roku pozycja 4)
 Musi być zawarta umowa spółki
 Musi być dokonany stosowny wpis do rejestru
 W Internecie znajduje się wzorzec umowy (formularz), którzy wspólnicy przyszli
muszą wypełnić i podpisać elektronicznie (załącznik nr 1 do rozporządzenia ministra
sprawiedliwości z 2015 roku w sprawie określenia wzorców dotyczących spółki
komandytowej udostępnionych w systemie teleinformatycznym)
 Wspólnicy wypełniają ten formularz, tu powstaje typowa spółka komandytowa, bo
prawodawca narzuca to we wzorcu
 Ci przyszli wspólnicy powinni oświadczyć ze zawiązują spółkę komandytową, a
następnie do formularza musza wprowadzić:
o Firmę spółki
o Siedzibę
o Przedmiot działalności
o Określa się komplementariuszy i komandytariuszy
o Określa się sumy komandytowe w odniesieniu do każdego komandytariusza,
wraz ze stwierdzeniem, że wkłady objęte suma komandytowa zostały
wniesione w całości
o Trzeba określić wkłady pieniężne wniesione przez każdego wspólnika
o Czas trwania spółki (swoboda wyboru)
o Określa się komplementariuszy uprawnionych do reprezentacji spółki z
zaznaczeniem ze każdy z nich może działać samodzielnie w jej imieniu
o Trzeba wskazać na wspólników uprawnionych do prowadzenia spraw spółki
(dwie opcje do wyboru)
o Udział każdego wspólnika w zyskach spółki (2 opcje do wyboru)
o Udział każdego wspólnika w stratach. (3 opcje do wyboru)
o Trzeba zaznaczyć kwestię dopuszczalności (art. 10) przeniesienia ogółu praw i
obowiązków wspólnika (3 opcje)
o Trzeba określić sposób dokonywania zmian umowy spółki (2 opcje)
o Rok obrotowy (którym jest rok kalendarzowy; zaznaczenie, kiedy się kończy
pierwszy rok obrotowy)
 Umowa jest zawarta, jeśli formularz jest wypełniony i opatrzony podpisami
elektronicznymi
 Potem dokonuje się wpisu do rejestru, również przez Internet. Wypełnia się
formularz i opatruje się go podpisem elektronicznym (kwalifikowany podpis
 elektroniczny albo podpis zaufany). Rozpatrzone to powinno być w ciągu 1 dnia od
daty wpływu.
 Szczegółowe reguły: rozporządzenie ministra sprawiedliwości z dnia 3 stycznia 2015
roku w sprawie sposobu i trybu składania wniosków i wpis do KRS dotyczący spółek,
których umowę zawarto przy wykorzystaniu wzorca umowy spółki udostępnionego w
systemie teleinformatycznym

Status prawny komplementariuszy

1) Kto może być komplementariuszem w sp. k.?

Osoba fizyczna (z pełną albo ograniczona zdolnością do czynności prawnych), osoba
prawna i ułomna osoba prawna (czyli każdy podmiot)

2) Odpowiedzialność za zobowiązania
Odpowiedzialność wspólnika jak w spółce jawnej (art. 103 § 1 KSH)
Najpierw odpowiada spółka całym swoim majątkiem (odpowiedzialność pierwotna).
Ponadto osobistymi majątkami odpowiadają komplementariusze i komandytariusze.
Komplementariusze - odpowiedzialność:
 nieograniczona,
 subsydiarna,
 solidarna,
 nieograniczalna (teoria wykonania)

3) Uprawnienia reprezentacyjne
Art. 117 KSH (komplementariusze, chyba że itd.) i 29 i 30 w związku z art. 103 § 1
Bla bla bla nie mam tutaj hihi
Komplementariusza można pozbawić prawa do reprezentacji: w umowie spółki (w
pierwotnym tekście albo poprzez zmianę umowy + on musi się na to zgodzić), art. 30
§ 2 wbrew jego woli z ważnych powodów prawomocnym orzeczeniem sądu

4) Uprawnienia do prowadzenia spraw spółki

Art. 38-47 KSH – każdy ma prawo i obowiązek prowadzenia spraw (podejmowanie
decyzji wewnętrznych), każdy może sam podejmować decyzje, jeśli mieszczą się w
zwykłych czynnościach, chyba że będzie sprzeciw to uchwala wspólników,
jednomyślną uchwałą dla innych spraw, które wymagają uchwały + czynności nagłe
(standardowo).
Można pozbawić komplementariusza prawa do prowadzenia spółki: w umowie spółki,
jednomyślną uchwałą, z ważnych powodów prawomocnym orzeczeniem sądu.

Status prawny komandytariusza

Kto może być komandytariuszem?

Każdy podmiot w znaczeniu prawa materialnego (osoba fizyczna ograniczona lub pełna
zdolność do czynności prawnych, osoba prawna i ułomna osoba prawna)
Kwestia odpowiedzialności (przypadki nieograniczonej odpowiedzialności)

Odpowiedzialność ograniczona (art. 111, 112 § 1 i § 2 KSH) – komandytariusz odpowiada do

wysokości sumy komandytowej. Komandytariusz jest wolny w granicach wartości wkładu
wniesionego do spółki.

Odpowiedzialność osobista = Suma komandytowa – rzeczywiście wniesiony wkład + wkład

zwrócony przez spółkę

Odpowiedzialność
 Subsydiarna
 Solidarna
 nieograniczalna

Suma komandytowa – art. 111, 105 pkt 5, 22 § 2 w związku z art. 103 § 1 – te przepisy
pozwalają nam na stworzenie definicji:

Suma komandytowa - Oznaczona kwotowano górna granica odpowiedzialności

komandytariusza majątkiem osobistym za zobowiązania spółki wobec jej wierzycieli.

 Suma komandytowa powinna być określona cyframi lub literami.

 Przyjmujemy, że suma komandytowa powinna być oznaczona w walucie polskiej.
 Suma komandytowa powinna być ściśle określona, czyli oznaczona kwotowo,
konkretnie (nie że jakaś wielokrotność czegoś, albo równowartość czegoś, tylko
precyzyjnie np. 10 tysięcy złotych).
 Ma charakter abstrakcyjny, to tyko zapis rachunkowy.
 Udział komandytariusza ma charakter realny, gwarancyjny, to nie może mieć
symbolicznego charakteru (np. 10 groszy) ani pozornego.
 Suma komandytowa stanowi górną granice wobec WSZYSTKICH wierzycieli, a nie
wobec każdego z osobna.
 Suma ma charakter jawny (określona w umowie, w zgłoszeniu do KRS, we wpisie
KRS).
 Suma komandytowa może być zmieniona, zmieniając umowę spółki (komandytariusz
musi się zgodzić, jeżeli właśnie jego to dotyczy).
 Można też zmienić sumę komandytową poprzez wprowadzenie do umowy spółki, że
w ściśle ograniczonym czasie suma zmieni się od któregoś tam.

Skuteczność zmiany sumy komandytowej wobec wierzycieli spółki.

1) Kwestia skuteczności podwyższenia sumy

Prawodawca nic na ten temat nie mówi.

Poprzez zmianę umowy spółki. Wierzyciel spółki może się powoływać na podwyższenie
sumy komandytowej już od daty zmiany umowy spółki.
 Komandytariusz odpowiada podwyższoną sumą nie tylko za te zobowiązania, które
wystąpiły po dacie zmiany umowy spółki, ale także za te, które istniały już w dacie
podwyższenia.

2) Kwestia skuteczności obniżenia sumy

Art. 113 1 art. 16 ustawy o KRS art. 15 ust. 1 ustawa o KRS

Wpis obniżenia do rejestru przedsiębiorców

Po upływie 16 dni od daty tego
ogłoszenia

Ogłoszenie tego wpisu

Okres przed wpisem – art. 113 KSH

Komandytariusz odpowiada (?)

Uprawnieninia reprezentacyjne

1) Status komandytariusza w stosunkach wewnętrznych spółki

2) .
3) .
4) .

…

Teoria umowy – za wniesienie wkładu uważamy tylko takie świadczenie komandytariusze

dokonywane „na wkład”, świadczone jako jego realizacja.

Teoria zarachowania – komandytariusz za wniesienie wkładu zwalniające z

odpowiedzialności uważa się każde przesunięcie majątkowe z majątku komandytariusza do
majątku spółki, niezależnie z jakiego tytułu.

Przyjmujemy teorię umowy.

O kurna xddd on nawet jak coś mówi normlanie to mówi to w taki sam sposób jak prowadzi
wykład i dyktuje, straszne xd
Przeszacowanie wkładu – jeżeli wartość wkładu określona w umowie jest wyższa niż
rzeczywista. Wnosi rzecz X, ale w umowie zapisano ze wkład to 10 tys. zł – nastąpiło
przeszacowanie. Suma komandytowa – suma rzeczywista.

Niedoszacowanie wkładu ma miejsce wówczas, jeżeli wartość rzeczywista wkładu jest wyższa
niż ta określoną w umowie.

Odpowiedzialność komandytariusza przystępującego do spółki

Sytuacja, w której do spółki przystępuje nowy komandytariusz (nie chodzi o art. 10, gdzie
jeden zbywa swój udział, a drugi wchodzi w jego miejsce!). Generowany jest nowy udział,
zwiększa się liczba wspólników, komandytariuszy. Wymaga to zmiany umowy spółki i wpisu
do rejestru.

Art. 114 – ten komandytariusz odpowiada za zobowiązania, które powstały po dacie

przystąpienia do spółki oraz za zobowiązania, które już istniały w dacie jego przestąpienia do
spółki (dolegliwe do niego) – i za to wszystko odpowiada do sumy komandytowej.

Ale jak on odpowiada za zobowiązania, które już istniały w dacie jego przystąpienia do
spółki?
Odpowiada także w sposób ograniczony, tylko do wysokości sumy komandytowej.

Art. 116 – komandytariusz tworzy spółkę komandytową z przedsiębiorcą jednoosobowym,

który prowadził wcześniej przedsiębiorstwo, które to przedsiębiorstwo zostało obciążone
określonymi długami. Tytułem wkładu wnosi to obciążone przedsiębiorstwo. Komandytariusz
odpowiada za te zobowiązania, które ma to przedsiębiorstwo, oczywiście do sumy
komandytowej.

Nieograniczona odpowiedzialność komandytariusza za zobowiązania spółki

W pewnych przypadkach komandytariusz odpowiada tak jak komplementariusz:

1) Art. 104 § 4 KSH – nazwisko albo firma, albo nazwa komandytariusza nie może pojawić
się w firmie spółki komandytowej, a jeśli się pojawia, to wtedy taki komandytariusz
odpowiada za zobowiązania spółki w sposób nieograniczony (tak jak komplementariusz),
za zobowiązania, które powstały w czasie, w którym nazwisko, firma, albo nazwa
komandytariusza figurowały w firmie spółki komandytowej.

Wydaje się, że jest tu pewna sprzeczność. Nazwisko i firma i nazwa niby nie może się znaleźć,
a jednak może się pojawić i co się dzieje, jak się tam znalazło Więc jak się pojawia?
 Umowa jest sporządzona w formie aktu notarialnego, więc notariusz powinien
czuwać, żeby akt notarialny był sporządzony zgodnie z prawem. Notariusz popełnia
błąd, nie dostrzega tego i nazwisko komandytariusza pojawia się w nazwie firmy
spółki.
  Sąd rejestrowy bada wniosek, zgłoszenie i dołączone dokumenty, czy one są pod
względem formy i treści zgodne z przepisami prawa. Tak samo, sąd rejestracyjny
popełnia błąd i nazwisko pojawia się przez niedopatrzenie.

Przyjmujemy też stanowisko, że w firmie spółki komandytowej może znaleźć się nazwisko,
gdy wspólnicy i również komandytariusz wyrażą taką wolę. Wszelako z ta sankcja, że
odpowiada za zobowiązania w sposób nieograniczony. Jeśli są zdecydowani i się uprą, to
notariusz i sąd rejestrowy nie mogą tego odmówić, tyle że informują o sankcji opisanej
wyżej.

2) Art. 118 § 2 KSH w związku z Art. 118 § 1 KSH – komandytariusz nie ma ustawowego
prawa do reprezentacji, jedynie, gdy jest pełnomocnikiem (gdy spółka udzieli mu
pełnomocnictwo).

Art. 118 § 2 KSH in principio – jeżeli komandytariusz dokona czynności prawnej w imieniu
spółki i nie ujawni swojego pełnomocnictwa to odpowiada w sposób nieograniczony. „Jak się
zachowujesz, jak komplementariusz to odpowiadaj jak komplementariusz”.

3) Art. 118 § 2 in fine – jeżeli komandytariusz dokonuje czynności prawnej w imieniu spółki i
nie ma umocowania (pełnomocnictwa) albo działa poza zakresem pełnomocnika, wtedy
odpowiada za skutki w sposób nieograniczony.
– art. 103 i 104 KC w związku z art. 2 KSH – art. 103 – rzekomy pełnomocnik + art. 103 § 3
KC+ 118 § 2

Gdy działa w imieniu spółki bez pełnomocnictwa lub poza jego zakresem to jest rzekomym
pełnomocnikiem – art. 103 KC – czynność prawna kulejąca.

Dla ważności tej umowy (czynności prawnej kulejącej, jako rzekomy pełnomocnik) potrzebne
jest potwierdzenie tej umowy przez spółkę – wtedy zobowiązanie jest ważne. Jeśli spółka nie
potwierdzi to umowa nie dojdzie do skutku. W obu przypadkach komandytariusz odpowiada
w sposób nieograniczony. Tak samo jest, jak komandytariusz dokona jednostronną czynność
prawną, ale uwzględniamy tu jeszcze art. 104 KC.

4) W art. 109 § 2 KSH prawodawca mówi, że osoby działające w imieniu spółki po zawarciu
umowy spółki a przed jej zarejestrowaniem odpowiadają solidarnie, a także w sposób
nieograniczony. Jeżeli komandytariusz należy do tych osób to właśnie odpowiada w
sposób nieograniczony.

5) TU PEWNA WĄTPLIWOŚĆ – PRZYPADEK ZE ZNAKIEM ZAPYTANIA – dlaczego

komandytariusz odpowiada w sposób ograniczony? Ponieważ istnieje równowaga między
władztwem i odpowiedzialnością. Nie ma on prawa do zarządzania, więc odpowiada w
sposób ograniczony, jest równowaga. Ale co jak komandytariuszowi przyznamy w
umowie szerokie prawo do prowadzenia spraw spółki? To czy wtedy konsekwencją
 będzie nieograniczona odpowiedzialność za zobowiązania? W niektórych systemach
prawnych tak właśnie jest.

Negatywnie: to, że przyznajemy mu prawo do zarządzania, to i tak odpowiada do wysokości

sumy komandytowej (w sposób ograniczony), ponieważ przepisy regulujące
odpowiedzialność komandytariusza mają charakter bezwzględnie obowiązujący (w sposób
nieograniczony tyko w przypadkach określonych w przepisach, a nie ma przepisu, który
wprowadzałby takie ustępstwo, dlatego tylko te 4 przypadki).

Uprawnienia reprezentacyjne komandytariusza

Komandytariusz nie ma ustawowego prawa do reprezentacji spółki.

Art. 118 § 1 KSH – może reprezentować tylko gdy udzieli się mu pełnomocnictwa (tylko
pełnomocnictwo prywatnoprawne: prokura i pełnomocnictwa zwykłe: ogólne, rodzajowe i
do poszczególnej czynności).

Kto go udziela? Ten kto jest uprawniony do reprezentacji, czyli co do zasady każdy
pojedynczy komplementariusz, chyba że w spółce, na podstawie umowy, wprowadzono
reprezentację łączną, wtedy pełnomocnictwo udzielane stosownie do reprezentacji łącznej.

Forma udzielania pełnomocnictwa komandytariuszowi

Reguły ogólne, w szczególności:

 Art. 99 § 2 KC (pełnomocnictwo ogólne – pismo pod rygorem nieważności)
 Art. 109 2 § 1 (prokura – pismo pod rygorem nieważności)
 Art 99 § 1 KC (szczególna forma, jeżeli do dokonania określonej czynności jest
wymagana szczególna forma)

Jeżeli komandytariusz dużo ryzykuje (suma komandytowa jest ustalona na wysokim

poziomie, albo wnosi bardzo poważny wkład) to w takiej sytuacji komandytariusz może
chcieć mieć prawo do reprezentacji spółki, czyli prokurę (najszersze pełnomocnictwo). Żeby
zagwarantować sobie prokurę to może domagać się, żeby w umowie było wpisane, żeby on
był prokurentem. Ale samo to prokury nie daje. Komplementariusz musi mu udzielić tej
prokury.

Trzeba zwrócić uwagę na sytuację, w której na rzecz komandytariusza w umowie spółki

zastrzeżono prokurę, udzielono mu prokury, a następnie odebrano mu tę prokurę (odwołano
ją). Czy takie odwołanie jest skuteczne, gdy zostało to zrobione wbrew postanowieniom
umowy? Przyjmujemy, że jest to skuteczne, prokurę można odwołać w każdym czasie.
Wszelako, jest zastrzeżenie, że komandytariusz ma być prokurentem. To czy ma roszczenia
czy nie o to, zależy od tego, czy istniała uzasadniona przyczyna dla odwołania tej jego
prokury. Jeżeli istniała uzasadniona przyczyna, miał prokurę i np. działał niedbale, albo na
szkodę, albo wbrew udzielanym instrukcjom – wtedy jest uzasadniona przyczyna. Jeżeli nie
było uzasadnionej przyczyny to przysługuje mu roszczenie o ponowne udzielenie prokury.
Jeżeli poniósł jakąś szkodę to nawet roszczenie odszkodowawcze.

Pozycja komandytariusza w stosunkach wewnętrznych spółki

1) Prawo do podejmowania decyzji wewnętrznych.

Komandytariusz nie ma ustawowego prawa do prowadzenia spraw spółki. Jego wpływ (na
podstawie przepisów, które są normami względnie obowiązującymi) sprowadza się do tego,
że on musi udzielać zgody, zawsze wtedy, gdy ma być przeprowadzania sprawa wykraczająca
poza zakres zwykłych czynności spółki: w sprawach ważnych, strategicznych, ponad zwykłymi
czynnościami to komandytariusz musi się na to zgodzić.

Ale całą rzecz można uregulować inaczej (bo przepisy są względnie obowiązujące):
1) Pozbawiamy komandytariusza prawa do prowadzenia spraw, czyli tego prawa
udzielania zgody, czyli nie ma żadnego wpływu.
2) Pozbawienie komplementariuszy w umowie prawa do prowadzenia spraw i
przyznanie go w całości komandytariuszowi (czy tam komandytariuszom).

Można przyznać też komandytariuszom tyle praw, ile mają komplementariusze (wariant
pośredni).

Ważne:

 Jeżeli w umowie spółki przyznajemy komandytariuszowi prawo do prowadzenia spraw

spółki, to to prawo ma charakter ściśle osobisty. Jeżeli ten komandytariusz zbędzie swój
udział w spółce, na zasadzie art. 10 KSH, to jego następca prawny, ten kto nabędzie ten
udział i kto będzie komandytariuszem w jego miejsce, nie będzie miał tego prawa do
prowadzenia spraw -> to prawo nie przechodzi na następcę prawnego.

 Na komandytariuszu, ze względu na to, że nie ma on prawa do zarządzania spółką, nie

ciąży obowiązek lojalności, z dwoma wyjątkami:
o Chyba, że umowa tak stanowi (umowa stanowi, że ciąży na nim obowiązek lojalności)
o Jeżeli przyznano mu prawo do reprezentacji lub prawo do prowadzenia spraw spółki

2) Uprawnienie informacyjno-kontrolne

Komplementariusz ma takie uprawnienie informacyjno-kontrolne jak wspólnik w spółce

jawnej: prawo do osobistego przeglądania ksiąg i innych dokumentów spółki oraz ma prawo
do osobistego zasięgania informacji o stanie majątku i interesów spółki.
Komandytariusz ma uprawnienia znacząco węższe, ale mają one charakter
semiimperatywne, czyli ma przyznane minimum, które w umowie można rozszerzyć, ale już
nie zmniejszyć.

Komandytariusz może żądać odpisu sprawozdania finansowego za rok obrotowy oraz ma

prawo przeglądać księgi i dokumenty w celu sprawdzenia jego rzetelności. Na wniosek
komandytariusza sąd rejestrowy, z ważnych powodów, może zarządzić w każdym czasie
udostepnienie mu sprawozdania finansowego lub złożenie innych wyjaśnień, jak też dopuścić
go do przejrzenia ksiąg i dokumentów (na jego wniosek i z ważnych powodów).

3) Udział komandytariusza w zyskach i stratach spółki

Udział w zyskach
1) Określa to umowa spółki
2) Jeżeli umowa spółki tego nie określa, to komandytariusz uczestniczy w zysku
proporcjonalnie do jego wkładu rzeczywiście wniesionego do spółki – art. 123 § 1 KSH,
interpretacja na dwa różne sposoby:
a) Ustalając tę proporcję trzeba relatywizować do wartości wszystkich wkładów
wniesionych do spółki przez wszystkich wspólników, czyli on uczestniczy w zysku
proporcjonalnie do wartości wkładu rzeczywiście przez siebie wniesionego, tę
proporcję ustalamy biorąc pod uwagę wartość wniesionego przez siebie wkładu do
wartości wszystkich wkładów wniesionych do spółki przez wszystkich wspólników.

Przykład: mamy spółkę komandytową, trzej wspólnicy, A i B – komplementariusze i

C- komandytariusz. A wniósł do spółki wkład 30 tys. zł. B wniósł 20 tys. zł. C wniósł
10 tys. zł. Jednocześnie w danym roku obrotowym spółka wypracowała zysk w
wysokości 100 tys. zł. W umowie nic nie ma o udziale w zyskach. Jaki zysk ma
komandytariusz? Suma wkładów 30 + 20 + 10 = 60 tys. C powinien otrzymać 1/6
tych 100 tysięcy. 100/6 = niecałe 17 tys.

b) Drugi sposób: relatywizuje się tak: w liczniku jest wartość wkładu rzeczywiście
przez niego wniesiona do spółki, a w mianowniku umówiona wartość wkładu, czyli
tyle ile miał wnieść. I komandytariusz uczestniczy proporcjonalnie do wartości
rzeczywiście wniesionego wkładu. Gdyby wniósł cały wkład umówiony to
partycypowałby w zysku na tych samych zasadach co komplementariusze (czyli
wszyscy w częściach równych), ale jak nie wniósł całości to dostaje mniej,
proporcjonalnie mniej.

Przykład: spółka komandytowa, komplementariusze A i B, komandytariusz C. A 30

tys., B 20 tys., C wniósł 10 tys., ale miał wnieść 20 tys. Gdyby wniósł 20 tys. to
dostałby tyle samo co A i B. C wniósł ½ i otrzyma połowę tego, co otrzyma każdy z
komplementariuszy. Zysk w roku obrotowym 100 tys. A dostanie 2 razy więcej niż
C i B też dostanie dwa razy więcej niż C. C dostanie 20 tys., A i B odpowiednio 40 i
40 tys.
Udział w stratach
1) Najpierw co jest zapisane w umowie spółki
2) Jak w umowie nic nie ma to partycypują w częściach równych (i komplementariusze, i
komandytariusze), ale komandytariusz nigdy nie może uczestniczyć w stracie powyżej
wartości umówionego wkładu.

Przyczyny rozwiązania spółki

Przyczyn rozwiązania spółki nie są uregulowane w przepisach o spółce komandytowej,

podobnie jak proces likwidacyjny. Art. 103 § 1 - odnosimy się więc do przepisów o spółce
jawnej.

Art. 124 - śmierć komandytariusza nie stanowi przyczyny rozwiązania spółki. Na jego miejsce
wchodzi jego spadkobierca lub spadkobiercy, wtedy jako komandytariusz zbiorowy. Jak jest
kilku to wyznaczają jednego spośród siebie do wykonywania praw tego zmarłego. Do czasu
wyznaczenia są oni związani z decyzjami innych wspólników.

SPÓŁKA KOMANDYTOWO-AKCYJNA

Pojęcie:
1. Geneza
2. Sposób regulacji w Polsce
3. Definicja legalna

Geneza:

Spółka komandytowo-akcyjna to taka spółka komandytowa, która może emitować akcje.

Komplementariusze + akcjonariusze.

Jest spór, kiedy powstały pierwsze S.K.A.

Bank Świętego Jerzego (Genua, rok 1407) lub Bank Świętego Ambrożego (Mediolan, rok
1553). Te dwa banki to raczej prototypy spółek akcyjnych.

1716 rok – pierwsza bezdyskusyjna spółka, we Francji, Bank Law and Co (po dwóch latach
spektakularna klapa).
1807 rok – pierwsza regulacja w kodeksie handlowym we Francji.

1966 rok – francuska ustawa o spółkach handlowych (gdzie przepisy o tej spółce z kodeksu
handlowego przeniesiono właśnie do tej ustawy).

Aktualnie jest znowu w kodeksie handlowym (z 1807 lub 2000 – zależnie od interpretacji,
było wyżej).

Niemcy – niemiecka S.K.A. jest odskocznią do naszej regulacji. Pierwsze takie spółki
bezdyskusyjne to mniej więcej połowa XIX wieku. Dwie spółki:
 Disconto Gesellschaft – 1851 rok
 Berliner Handels-Gesellschaft – 1853 rok

Pierwsza regulacja sp. k-a. to akt prawny ADHGB (1861 rok), regulacja aktualnie w ustawie o
spółkach akcyjnych (z 1965 roku).

Szwajcaria – szwajcarskie prawo zobowiązań (1911)

Włochy – w kodeksie cywilnym (z 1942 roku)

W przeciwieństwie do polskich, gdzie u nas ta spółka jest spółką osobową, w każdym z

innych systemów spółka jest spółką kapitałową.

2 modele w Europie:
1. Francusko-niemiecki (bardziej osobowy)
2. Szwajcarsko-włoski (bardziej kapitałowy)

W obu modelach spółka ma osobowość prawna. W obu modelach (ale jednak bardziej w
modelu szwajcarsko-włoskim) występuje charakterystyczna dla spółek kapitałowych triada
organu: organ zarządzający, rada nadzorcza i walne zgromadzenie.

Model francusko-niemiecki jest bardziej osobowy, ponieważ spółka w tym modelu jest
regulowana przez niewielką grupę przepisów i są dwa rodzaje odesłań:
 W sprawach nieuregulowanych odsyła się do albo przepisów o spółce akcyjnej albo o
spółce komandytowej (czyli do kapitałowej i osobowej).

W modelu szwajcarsko-włoskim w sprawach nieuregulowanych odsyła się tylko do

przepisów o spółce akcyjnej (odesłanie tylko do kapitałowej).

Polska

Stary kodeks handlowy z 1934 roku nie wprowadził tej spółki, bo była zbyt skomplikowana w
konstrukcji i niebezpieczna dla uczestników obrotu. Ale spółka komandytowo-akcyjna
funkcjonowała na podstawie innych porządków prawnych (które funkcjonowały wcześniej
przed kodeksem handlowym, zwłaszcza w okresie zaborów) i ich byt został uznany, ale nie
uznano jej w kodeksie handlowym. Prawodawca natomiast wprowadził tę spółkę do kodeksu
spółek handlowych, więc aktualnie ją mamy.

Uregulowana jest w tytule 2 w dziale 4 - art. 125-150 KSH.

Odesłania:

 Art. 126 § 1 – w sprawach nieuregulowanych, jeśli chodzi o status komplementariuszy,

tam, gdzie chodzi o stosunki wobec komplementariuszy, wobec siebie, wobec
akcjonariuszy, wobec osób trzecich, tam, gdzie chodzi o wkłady komplementariuszy (ale
nie na kapitał zakładowy) odsyłamy do przepisów o spółce jawnej. Wcześniej były
odsyłania do spółki komandytowej, gdzie było odesłanie do spółce jawnej, zmieniono by
było odesłanie bezpośrednie.

 Art. 126 § 1 pkt. 2 - w pozostałym zakresie stosujemy przepisy odpowiednio dotyczące

spółki akcyjnej (w szczególności przepisy dotyczące kapitału zakładowego, wkładów na
akcje, akcji, rady nadzorczej, walnego zgromadzenia).

 Art. 149 § 1 zdanie drugie – komplementariusz może wystąpić ze spółki, jeżeli status mu
na to zezwala - odpowiednio przepisy o spółce jawnej.

 Art. 150 § 1 – w sprawach nieuregulowanych do rozwiązania i likwidacji S.K.A. stosujemy

przepisy o likwidacji spółki akcyjnej (art. 461 – 478).

 Art. 8-10 1 KSH + przepisy o łączeniu się spółek (jeżeli w łączeniu występuje spółka
osobowa), o przekształceniach spółek (jeżeli w przekształceniach występuje spółka
osobowa), art. 586 - przepis karny i art. 2 KSH – odesłania do przepisów KC (albo wprost,
albo odpowiednio)
13.12.18

Definicja legalna – art. 125.

Definicja legalna – jest to spółka handlowa, która posiada następujące cechy:

 Spółka osobowa z wyraźnymi cechami kapitałowymi:
o Istnieje kapitał zakładowy (minimum 50 tys. zł)
o Może emitować akcje i obligacje
o Organy: rada nadzorcza i walne zgromadzenie
o Akcjonariusz to klasyczny wspólnik kapitałowy
 Element osobowy: komplementariusz (jego status przypomina status wspólnika w
spółce osobowej), ale ma też cechy kapitałowe:
o Możliwość zbycia udziałów (ogółu praw i obowiązków)
o Art. 31 § 1 w związku z art. 126 § 1 1 komplementariusz odpowiada
subsydiarnie całym swoim majątkiem za zobowiązania
o Śmierć, ogłoszenie upadłości, wystąpienie ze spółki – to nie są przyczyny
rozwiązania spółki (przyczynami to będzie, jak był jedynym
komplementariuszem, chyba że statut stanowi inaczej)
  Prowadzi przedsiębiorstwo (czyli działalność gospodarczą)
 Działa pod własną firmą (nazwisko, albo firm, albo nazwa przynajmniej jednego
komplementariusza + dodatek obligatoryjny S.K.A.);
o Musi być pełna firma
o W nazwie nie może znaleźć się nazwisko, firma albo nazwa akcjonariusza
o Jeżeli się przypadkiem znajdzie to odpowiada za zobowiązania jak
komplementariusz
 Występują dwa rodzaje wspólników (komplementariusz (wspólnik aktywny, zarządza
spółką i odpowiada za jej zobowiązania) i akcjonariusz (inwestor bierny, bez prawa do
zarządzania spółką, ale też nie odpowiada za jej zobowiązania))
o Zawsze musi być przynajmniej jeden komplementariusz i jeden akcjonariusz
o Jest możliwa sytuacja „komplementariusz, który nabył akcje” –
komplementariusz, który jest też akcjonariuszem – ale przyjmujemy, że tak się
nie da, że muszą być dwie osoby
 Z punktu widzenia konstrukcyjnego spółka jest określona jako spółka-hybryda, bo
stanowi połączenie spółki komandytowej i akcyjne (taka spółka komandytowa, która
emituje akcje)
 Z normatywnego punktu widzenia spółką jest odrębną spółką handlowa
 Jest ułomną osobą prawną – art. 33 1 KC w związku z art. 8 § 1 KSH
 Kwestia opodatkowania
o Spółka została nazwana osobową przez jej rodzaj opodatkowania
o Podlega przepisom ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
o Ustawa z dnia 8 listopada 2013 roku o zmianie ustawy o podatku
dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych oraz ustawy o podatku tonażowym
 Jest przedsiębiorcą (tak jak wszystkie spółki osobowe) w prywatnoprawnym (art. 43
KC, bo jest ułomną osobą prawną, która we własnym imieniu prowadzi działalność
gospodarcza) i w publicznoprawnym tego słowa znaczeniu (art. 4 ustawy z 6 marca
2017 roku prawo przedsiębiorców)

Powstanie spółki komandytowo-akcyjnej w sposób:

1. Pierwotny – od podstaw
 Sporządzenie i podpisanie statutu – w formie aktu notarialnego (podpisujący to
założyciele spółki; status muszą podpisać wszyscy komplementariusze, ale nie
wszyscy wspólnicy muszą podpisywać)
 Objęcie akcji przez akcjonariusza
 Wniesienie wkładów przez akcjonariuszy
 Powołanie rady nadzorczej (tylko wtedy, gdy przewiduje to ustawa albo statut)
 Ogłoszenie i wpis do KRS

2. Następczy, wtórny – w wyniku przekształcenia innego rodzaju spółki w S.K.A.

 Spółka cywilna i każda inna spółka prawa handlowego mogą być przekształcone w
S.K.A. i powstaje ona w dacie jej wpisu do rejestru przedsiębiorców, w tej samej
dacie powinna być wykreślona spółka, która była przekształcana
Zawiązanie spółki następuje z chwilą podpisania statutu.

Treść statutu – obligatoryjne postanowienia:

 Art. 3 KSH – dążenie do osiągniecia wspólnego celu, działanie pod firmą
 Wspólnicy musza się zobowiązać do wniesienia wkładu

W statusie trzeba określić:

 Firma
 Siedziba
 Przedmiot działalności
 Indywidualizacja komplementariuszy (ich imiona i nazwiska, firmy, albo nazwy,
ich siedziby albo adresy do doręczeń)
 Wkłady przez komplementariusze wraz z podanymi wartościami
 Wysokość kapitału zakładowego i sposób jego zebrania przed rejestracją
 Wartość nominalna akcji i ich liczba, ze wskazaniem czy akcje są imienne czy na
okaziciela
o Jeżeli poza akcjami zwykłymi są też akcje uprzywilejowane to trzeba to
wskazać w statucie
 Organizacja walnego zgromadzenia i rady nadzorczej

Do statutu można dołączyć innego postanowienia fakultatywne, ale muszą być zgodne z
prawem itd.

Objęcie akcji przez akcjonariusza

Dokonuje się z reguły w odrębnym akcie notarialnym lub w oddzielnych aktach notarialnych
(albo można tez w akcie notarialnym jakim jest status)
 Indywidualizacja akcjonariuszy
 Wartość i liczba nominalna objętych przez niego akcje
 Rodzaje akcji jakie on obejmuje
 Cena emisyjna akcji
 Terminy wpłat na akcje
 Trzy zgody: na zawiązanie spółki, na brzmienie statutu, godzi się na objęcie akcji (art.
313 i 314 KSH)

Wniesienie wkładów przez akcjonariuszy

 Wkłady nie muszą być w całości wniesione przed zarejestrowaniem
 Co do komplementariuszy stosujemy przepisy jak do wspólników spółki jawnej
 Art. 309 § 3 i § 4 w związku z art. 126 §1 2

Powołanie rady nadzorczej

 Jest fakultatywna, chyba że liczba akcjonariuszy przekracza 25

Zgłoszenie spółki do rejestru

  Każdy komplementariusz ma prawo i obowiązek zgłoszenia
 W ciągu 6 miesięcy od daty podpisania statutu
 Treść zgłoszenia w art. 133 § 1 KSH
 Do zgłoszenia powinny być dołączone załączniki z art. 320 KSH w związku z art. 126 §2
pkt 1
 W okresie przedrejestracyjnym S.K.A. mamy do czynienia ze spółką komandytowo-
akcyjną w organizacji (na wzór spółek kapitałowych w organizacji) – ale nie jest to
podgląd powszechnie akceptowany

Status komplementariusza

Kto może nim być?

 Osoba fizyczna, osoba prawna, ułomna osoba prawna
 Jeśli osoba fizyczna to musi być to osoba, która ma co najmniej ograniczoną zdolność
do czynności prawnych

(Kto może być, Odpowiedzialność, reprezentacja, prowadzenie spraw - EGZAMIN!)

Odpowiedzialność – art. 125 KSH – komplementariusz odpowiada bez ograniczenia za

zobowiązania spółki (+ przepisy o wspólnikach spółki jawnej)
 Odpowiedzialność za cudzy dług (za dług spółki; odpowiedzialność ustawowa)
 Majątkami osobistymi: nieograniczona, subsydiarna wobec pierwotnej
odpowiedzialności spółki, solidarna z pozostałymi komplementariuszami i spółką,
nieograniczalna
 Teoria wykonania

 Trzy postanowienia dodatkowe:

o Jak odpowiada ktoś kto jest jednocześnie komplementariuszem i akcjonariuszem?

Tak jak komplementariusz.

o Komplementariusz przystępuje do spółki (nowy; osoba trzecia albo dotychczasowy

akcjonariusz; nie, że jeden zbywa komuś udziały, tylko zupełnie nowy, zwiększa się
liczba komplementariuszy) – statut musi to dopuszczać i muszą się na to zgodzić
wszyscy pozostali komplementariusze
 1), jeśli przystępuje nowy to trzeba zmienić statut
 2), oświadczenie woli ????? odpowiada tez za zobowiązania, które istniały w
chwili jego przystąpienia
 3), art. 137 KSH komplementariusz jest zwolniony z odpowiedzialności za
zobowiązania spółki wtedy, gdy pozbawiono go prawa do reprezentacji,
mimo tego, że się na to nie zgodzi, sąd go pozbawia prawa ro reprezentacji i
jest to wpisane do rejestru i od tej daty komplementariusz nie odpowiada
za zaciągnięte zobowiązania

Reprezentacja – art. 137 i art. 29 i 30 w związku z art. 126 §2 pkt 1

 Reprezentują komplementariusze, chyba że zostali pozbawieni w statucie albo
orzeczeniem sądu
 Każdy pojedynczy komplementariusz może reprezentować spółkę
 Każdy z nich jest jej ustawowym przedstawicielem, a nie organem
 Obejmuje to wszystkie czynności sadowe i pozasądowe
 Nie można tego prawa ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich
 Można wpisać do statutu zasadę reprezentacji łącznej ze skutkiem wobec osób trzecich
 Możliwość pozbawienia prawa do reprezentacji:
o W trybie statutowym
 Komplementariusz musi się na to zgodzić
 Lub zmiana statutu:
 Walne zgromadzenie podejmuje uchwale o zmianie statutu
 Muszą się na to zgodzić pozostali komplementariusze (art.? §2 pkt 8)
 Pozbawiany prawa do reprezentacji komplementariusz nie może zgłosić
sprzeciwu (wystarczy liczenie?) (może zgłosić do protokołu, albo na
piśmie z podpisem notarialnie poświadczonym w terminie miesiąca od
daty podjętej uchwały)
 Musi nastąpić stosowny wpis do rejestru
o W trybie statutowo-sądowym
o W trybie czysto sadowym
 Prowadzenie spraw spółki

Status akcjonariuszy

Odpowiedzialność za zobowiązania
 Art. 135 KSH – akcjonariusz nie odpowiada za zobowiązania spółki
 Art. 128 KSH – jest zobowiązany do takich tylko świadczeń, które wynikają ze statutu
 Akcjonariusz odpowiada tak jak komplementariusz, gdy:
o Art. 127 § 4 KSH – jeżeli nazwisko albo firma, albo nazwa akcjonariuszy figuruje w
firmie spółki komandytowo-akcyjnej
o Art. 138 § 1 KSH i § 2 – akcjonariusz dokonuje czynności prawnej w imieniu spółki nie
ujawniając swojego pełnomocnictwa, wtedy za skutki tej czynności odpowiada w
sposób nieograniczony
o 138 § 2 in fine – jeżeli akcjonariusz dokonuje czynności prawnej w imieniu spółki bez
umocowania (pełnomocnictwa) albo poza zakresem umocowania wtedy za skutki tej
czynności odpowiada w sposób nieograniczony
o Za zobowiązania zaciągnięte przez S.K.A. w okresie przedrejestracyjnym osoby, które
działały w imieniu spółki odpowiadają solidarnie i w sposób nieograniczony – (jeżeli
akcjonariusz działał imieniu spółki przed rejestracją to odpowiada) – art. 144 KSH

Reprezentacja
Art. 138 § 1 – nie ma ustawowego prawa do reprezentacji, może to robić tylko jako
pełnomocnik. Akcjonariuszowi można udzielić wszystkich rodzajów pełnomocnictw. Każdy
komplementariusz może udzielić mu pełnomocnictwa, chyba że reprezentacja łączna została
określona w statucie.

Prowadzenie spraw spółki

Nie ma ustawowego prawa do prowadzenia spraw spółki, a jego możliwości w tym zakresie
sprowadzają się do tego, że
 Jest uczestnikiem walnego zgromadzenia (głosowanie odbywa się z udziałem
akcjonariuszy, więc wyraża się jego prawo do prowadzenia spraw spółki w tym
wszystkich akcjonariuszy)
 Oraz może się to ujawniać w radzie nadzorczej, a jej członkiem może być akcjonariusz,
pewne uprawnieninia do wpływania do zarządzania i działania spółki

Organy spółki

Istnieje wątpliwość jaki jest status rady nadzorczej i walnego zgromadzenia – przyjmujemy,
że to organy spółki, mimo że spółka nie jest osobą prawną. – art. 38 KC

10.01.2019

Rada nadzorcza i walne zgromadzenie, przyjmujemy, że są to organy spółki komandytowo-

akcyjnej.

Rada nadzorcza – art. 126 § 1 pkt 2 - organ fakultatywny, chyba że liczba akcjonariuszy
przekracza liczbę 25. Jest to organ kolegialny, niepubliczny w spółkach (minimum 3 członków
rady nadzorczej, jest organem akcjonariuszy, członkiem nie może być komplementariusz, bo
rada nadzoruje komplementariuszy; chyba że komplementariusz jest pozbawiony praw i
obowiązków).

Kto powołuje i odwołuje członków rady nadzorczej?

Walne zgromadzenie.

Kompetencje rady nadzorczej

Rada nadzorcza sprawuje nadzór nad spółką dotyczącą wszystkich dziedzin jej
funkcjonowania.

Rada nadzorcza:
  Ocenia przygotowywane przez komplementariuszy sprawozdania z działalności spółki
za ubiegły rok obrotowy
 Ocenia sprawozdanie finansowe spółki za ubiegły rok obrotowy
 Dokonuje oceny wniosków komplementariuszy w kwestii podziału zysku, ewentualnie
sposobu pokrycia strat
 Sporządza roczne pisemne sprawozdanie, które przedkłada walnemu zgromadzeniu z
wyniku tych ocen

Rada nadzorcza nie może zawieszać komplementariuszy w wykonywaniu ich czynności. Jeżeli
żaden z komplementariuszy nie może wykonywać swoich czynności to rada nadzorcza może
delegować swoich członków do czasowego wykonywania tych czynności.

Rada nadzorcza może wytoczyć powództwo w imieniu spółki przeciwko

komplementariuszom o odszkodowanie. Może także reprezentować spółkę w trakcie
toczącego się procesu. Komplementariusze co do zasady nie otrzymują wynagrodzenia, ale w
statucie można zawrzeć, że mogą otrzymywać wynagrodzenie, i wysokość tego
wynagrodzenia ustala rada nadzorcza. W statucie można nadać dodatkowe uprawnienia rady
nadzorczej, ale tylko w sferze prowadzenia spraw spółki.

Istnieją pewne wątpliwości, jak daleko można się posunąć w tym statucie, jak wiele można
tych uprawnień nadać w statucie. Ograniczenia:
 Nie można radzie nadzorczej przyznać tylu uprawnień w sferze prowadzenia spraw
spółki, żeby straciła ona charakter nadzoru, żeby przestała być organem nadzoru, żeby
stała się organem zarządzającym.
 Te uprawnienia nie mogą uniemożliwiać komplementariuszom sprawnego prowadzenia
spraw spółki (rada nadzorcza nie może mieć tyle uprawnień, że komplementariusze nie
będą mogli sprawnie zarządzać przedsiębiorstwem spółki).

Nie można w statucie rozszerzyć radzie nadzorczej uprawnień w sferze reprezentacji spółki.

Nie można zabrać odbierać komplementariuszom prawa do prowadzenia spraw i przyznania

ich radzie nadzorczej, to musi dotyczyć specjalnych, poszczególnych, wyjątkowych sytuacji.

W statucie można przyznać radzie nadzorczej prawo do wyrażania zgody na czynności

prawne dokonywane przez komplementariuszy, tylko co do poszczególnych czynności.

Art. 126 § 1 pkt 2 + art. 375 1 KSH – rada nadzorcza nie może wydawać komplementariuszom
wiążących poleceń w zakresie prowadzenia spraw spółki.

Walne zgromadzenie – najwyższy organ spółki

Walne zgromadzenie może być zwyczajne albo nadzwyczajne. Jest kilka postanowień
dotyczących walnego zgromadzenia. W zakresie nieuregulowanym stosujemy odpowiednie
przepisy dotyczące walnego zgromadzenia.
Walne zgromadzenie nadzwyczajne – takie, które nie jest zwyczajne (definicja negatywna).

Walne zgromadzenie zwyczajne – powinno być zwoływane zawsze w ciągu 6 miesięcy od

końca roku obrotowego. Obligatoryjnie muszą być podejmowane uchwały w pewnych
sprawach. Walne zgromadzenie:
 rozpatruje i zatwierdza sprawozdania przygotowanego przez komplementariuszy z
działalności spółki za poprzedni rok obrotowy,
 rozpatruje i zatwierdza sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
 podejmuje decyzje w kwestii podziału zysku, ewentualnie pokrycia strat (jeśli nie
miała zysku),
 udziela absolutorium komplementariuszom prowadzącym sprawy spółki, udziela
absolutorium również członkom rady nadzorczej, ale nie musi, jeżeli rada nadzorcza
funkcjonuje w tej spółce.

Co się stanie, jeżeli walne zgromadzenie zostaje zwołane po upływie tych 6 miesięcy? Np. po
7 miesiącach od końca roku obrotowego.
Nie ma skutku nieważności, te uchwały są ważne, mimo że zostały podjęte później. One
mogą być zakwestionowane, ale tylko wtedy, gdy to opóźnienie mogło w sposób istotny
wpłynąć na ich treść.

Nadzwyczajne walne zgromadzenie – w pozostałych sytuacjach.

W walnym gromadzeniu uczestniczą: akcjonariusze oraz komplementariusze, nawet ci co

nie posiadają akcji.

Uprawnienia głosowe (przy głosowaniu nad uchwałami):

Jeśli komplementariusz nie ma akcji nie ma prawa głosu, może tylko być.
Akcjonariusze i komplementariusze, którzy mają akcje – prosta reguła dotyczy tych
komplementariuszy, którzy mają akcje -> na jedną akcję uprzywilejowaną przypada jeden
głos. Jeśli nabył akcję niemą to też przypada jeden głos. Jedna akcja = jeden głos.

Przy czystych akcjonariuszach -> jedna akcja = jeden głos, chyba że statut stanowi inaczej.

Jak inaczej może stanowić statut?

1) Akcje uprzywilejowane co do głosu – można uprzywilejować akcje i wtedy na jedną
akcję mogą przypadać dwa głosy (ale to wynika ze statutu) – stosujemy art. 352 –
czyli max 2 głosy.
2) Nie można akcjonariusza całkowicie pozbawić prawa głosu. – art. 411 § 3 KSH –
ograniczenia głosowe.

Kompetencje walnego zgromadzenia (podział w art. 146 KSH):

1. Kompetencje samodzielne - w danych sprawach decyduje samo walne zgromadzenie

(art. 146 § 1 pkt. 1-4)
 Rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania z działalności spółki za ubiegły rok
obrotowy
 Rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy
  Udzielenie absolutorium komplementariuszom prowadzącym sprawy spółki
 Udzielenie absolutorium komplementariuszom prowadzącym sprawy spółki
członkom rady nadzorczej, jeżeli jest ustanowiona
 Powołanie biegłego rewidenta, chyba że w statucie to uprawnienie przyznano radzie
nadzorczej

2. Druga grupa uprawnień/kompetencji dotyczy podejmowanych uchwał dla ważności

których potrzebna jest zgoda wszystkich komplementariuszy (sprawy kluczowe,
strategiczne, które walne zgromadzenie może przeprowadzić, ale musi mieć zgodę
wszystkich komplementariuszy – 146 § 2 KSH). Jak nie ma zgody to uchwała jest
nieważna.

Sprawy kluczowe: (nie musimy wszystkich znać xD)

 Podwyższenie kapitału zakładowego
 Zmiana statutu
 Rozwiązanie spółki
 Leczenie
 Przekształcenie spółki
 Zbycie przedsiębiorstwa albo jego zorganizowanej części albo wydzierżawienie
przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części
 Zbycie nieruchomości

Zgoda wszystkich komplementariuszy budzi wątpliwości. A my przyjmujemy art. 63 § 1 KC –

dotyczący gody osoby trzeciej. Wynika z niego, że ta zgoda wszystkich komplementariuszy
może być udzielana ex ante albo ex post, czyli już po podjęciu uchwały przez walne
zgromadzenie. Jeżeli zgoda udzielna jest ex post to wtedy ma ona skutek retroaktywny, czyli
uważa się, że uchwała została podjęta wtedy, kiedy została podjęta, a nie wtedy kiedy
została wyrażona zgoda przez wszystkich komplementariuszy.
Natomiast należy przyjąć konwencje zgodnie z która nie stosujemy art. 63 § 2 KC. Z tego
wynika, że ta zgoda komplementariuszy na uchwalę walnego zgromadzenia, ona nie musi
być ujęta w formie aktu notarialnego. „Jaka forma czynności, taka forma zgody”. Wystarczy i
zaleca się, żeby ta zgoda wszystkich komplementariuszy zapadła w formie pisemnej.

3. Trzeci rodzaj kompetencji – art. 146 § 3 – takie decyzje walnego zgromadzenia, które dla
swej ważności wymagają zgody większości komplementariuszy. Przyjmujemy większość
bezwzględną.

Do walnego zgromadzenia stosujemy przez przepis odsyłający art. 126 artykuły o spółce
akcyjnej od 422 do 427 – istnieje możliwość zaskarżenia uchwały walnego zgromadzenia,
w 2 trybach:
 Wytoczenie powództwa o uchylenia uchwały walnego zgromadzenia w szczególności,
gdy uchwała jest sprzeczna ze statutem
 Stwierdzenie nieważności uchwały walnego zgromadzenia, wtedy, kiedy uchwała jest
sprzeczna z prawem
Rozwiązanie i likwidacja

Likwidacja – przepisy dotyczące likwidacji spółki akcyjnej, czyli art. 461 do 478 KSH.

Przyczyny rozwiązania spółki komandytowo-akcyjnej:

 Przyczyny określone w statucie spółki (np. spółka jest zawarta na czas określony)
 Uchwala walnego zgromadzenia o rozwiązaniu spółki
 Ogłoszenie upadłości spółki
 przyczyna rozwiania nie jest śmierć komplementariusza ani ogłoszenie jego upadłości ani
jego wystąpienie, ale przyczyna jest śmierć, ogłoszenie upadłości i wystąpienie
JEDYNEGO komplementariusza, chyba że statut stanowi inaczej
 wierzyciel osobisty komplementariusza nie może wypowiedzieć umowy spółki
 przyczynami nie są śmierć akcjonariusza, ogłoszenie jego upadłości, akcjonariusz nie ma
tez prawa wypowiedzenia umowy spółki, nie może wypowiedzieć umowy spółki, może
tylko zbyć akcje na rzecz innej osoby i wtedy przestaje być akcjonariuszem
 spółka ulega rozwiązaniu w sytuacjach przewidzianych przepisami prawa, czyli sąd
rozwiązuje:
o art. 25 ustawy o KRS (spółka nie dostarcza właściwych dokumentów o
uruchomieniu grzywien odpowiednich przymuszających, jeżeli ona nadal nie
wywiązuje się ze swoich obowiązków to wtedy sad rejestrowy w oparciu o ten
artykuł rozwiązać spółkę)
o art. 63 KSH – każdy komplementariusz może wystąpić do sądu o rozwiązanie
spółki z ważnych powodów
o art. 21 KSH – sad rejestrowy może rozwiązań spółkę, wtedy, gdy spółka została
zarejestrowana, a po zarejestrowaniu zauważono ze doszło do poważnych
uchybień

Firma

1. Pojęcie firmy i rodzaje firm

Regulacja firmy w prawie polskim oparta na dwóch wzorcach: niemieckim i szwajcarskim.

Firma była regulowana w kodeksie handlowym i obowiązywała nawet aż do 2003 roku,
dłużej niż kodeks handlowy. W 2003 roku na podstawie noweli lutowej przeniesiono
przepisy o firmie z kodeksu handlowego do kodeksu cywilnego (art. 43 2 – 43 10 KC).

Nie ma definicji legalnej firmy. Jest tylko przepis ze przedsiębiorca działa pod firmą.

Firma stanowi oznaczenie przedsiębiorcy indywidualizujące tego przedsiębiorcę w obrocie

gospodarczym. Art. 26 KH – on wprowadzał definicję firmy (firma stanowi nazwę, pod którą
kupiec rejestrowy prowadzi przedsiębiorstwo). Współcześnie:
 Każdy przedsiębiorca działa pod firmą, KAŻDY przedsiębiorca ma firmę, a w KH byli tylko
kupcy rejestrowymi – wyrok SA w Katowicach 14.03.2006 roku IACA2057/05 + wyrok SN
z 05.03.2010 roku IVCSH371/09:
o Firma jest prawem podmiotowym bezwzględnym skutecznym erga omnes i
przysługującym każdemu przedsiębiorcy, także tym osobom fizycznym, które
 prowadzą działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej. W pewnych wyjątkowych
sytuacjach firma przysługuje jednostkom, którzy nie są przedsiębiorcami – jest to
przedsiębiorca w znaczeniu art. 43 1 KC. Spółka z o.o. i S.A. mogą być powołane do
prowadzenia innej działalności niż działalność gospodarcza, i jeżeli te spółki nie
prowadzą działalności gospodarczej to nie są przedsiębiorcami, ale obie te spółki
działają pod firmą, przysługuje im firma (art. 160 KSH – sp. z o.o. + 305 KSH – S.A.).
 Firma w art. 26 KH miała dwa znaczenia (stanowiła oznaczenie kupca rejestrowego i
stanowiła oznaczenia przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym, które prowadzone
było przed tego kupca, czyli przedsiębiorcę). Taką samą tendencję wyrażał art. 55 1 KC –
zawiera definicję przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym i przez wiele lat ten
przepis stanowił, że przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym obejmuje także firmę
przedsiębiorstwa. Ale w noweli lutowej w 2003 roku ten artykuł został zmieniony i
zaznaczono, że przedsiębiorstwo w znaczeniu przedsiębiorstwo nie jest oznaczane firmą,
tylko przedsiębiorstwo ma nazwę. W połączeniu ten art. 55 1 KC z art. 43 2 § 1 KC, który
mówi, że przedsiębiorca działa pod firmą prowadzi do wniosku, że aktualnie firma
stanowi tylko oznaczenie przedsiębiorcy, czyli podmiotu, a nie stanowi oznaczenia
przedsiębiorstwa, jako przedmiot, więc tylko jedno oznaczenie, a nie dwa.
 Firma ma charakter znaków słownych, nie znaki plastyczne np. Firma jest wyrażana przy
pomocy liter, również przy pomocy cyfr i inne znaki (tych znaków pisarskich którymi da
się je wprowadzić do rejestru) – załącznik numer 1 tablica znaków pisarskich z 17.11.2014
w sprawie szczegółowego sposobu prowadzenia rejestrów wchodzących w skład KRS
oraz szczegółowej treści wpisów w tych rejestrach
 Czy firma polskiego przedsiębiorcy musi być w języku polskim? Ustawa z 7.10.1999 o
języku polskim – art. 5-10 sytuacje w których musi być używany język polski – nie ma
wymogu stosowania języka polskiego do nazw własnych. Firma jest nazwą własną, więc
nie musi być po polsku, ale! Forma prawna musi być wyrażona w jeżyku polskim (spółka
akcyjna, spółka jakaś tam, a nie limited coś tam English xD). Jeżeli nazwa jest w języku
obcym to trzeba dołączyć tłumaczenie.
 Przedsiębiorca ma obowiązek występowania pod firmą w obrocie gospodarczym, przed
sądami, przed urzędami itd.

Firma składa się z dwóch części. Pierwsza to rdzeń albo korpus, druga część to tzw. dodatki.
Dodatki dzielą się na obligatoryjne i fakultatywne.

Rodzaje firm

1. Firma prosta i złożona

Firma prosta – zawiera tylko elementy koniecznie. Zawsze rdzeń + dodatki

obligatoryjne

Firma złożona – zawiera również dodatki fakultatywne

2. Firma pierwotna i pochodna

 Firma pierwotna – ta pierwsza firmy przedsiębiorcy, ta którą ustalili założyciele lub
założyciel

Firma pochodna – firma, która powstała z przekształcenia firmy pierwotnej albo innej
firmy pochodnej.

3. Firma osobowa, rzeczowa, fantazyjna, mieszana (najbardziej popularny re)

Firma Osobowa – taka, w której głównym elementem jest czyjeś nazwisko

Firma Rzeczowa – głównym elementem jest wskazanie na przedmiot działalności

przedsiębiorstwa (przedmiot działania)

Firma Fantazyjna – 3 rodzaje

 Głównym elementem firmy jest słowo kojarzące się pozytywnie
 Głównym elementem są nazwy geograficzne, ale nie mają nic wspólnego z
terenem, na którym występuje
 Głównym elementem jest zbitka słowna (wymyślone słowo)

Firma mieszana – najczęściej mamy rzeczowo-fantazyjne

2. Budowa, konstrukcja firmy

Firma przedsiębiorcy będącego osoba fizyczną – art. 43 4 KC – rdzeniem jest imię i nazwisko i
nie ma żadnego dodatku obligatoryjnego, ale mogą być dodane dodatki fakultatywne (np.
pseudonim, teren działania, przedmiot działalności).

Firma osoby prawnej – art. 43 5 KC – w korpusie nazwa osoby prawnej + dodatek

obligatoryjny (forma prawna, spółka, spółdzielnia itd.) + określenie dowolnie dobrane
(dodatki fakultatywne: przedmiot działalności, siedziba osoby prawnej itd.).
Może występować nazwisko lub czyjś pseudonim w nazwie firmy osoby prawnej (dwa
warunki):
1) Gdy ta osoba zgodzi się na piśmie (jeżeli zmarła to zgoda przez jej małżonka i dzieci
2) Jeżeli służy to ukazaniu związku między tą osobą, a powstaniem działalnością
gospodarczą tamtego przedsiębiorcy.

43 1 KC – do firmy ułomnej osoby prawnej stosujemy przepisy do firmy osoby prawnej (art.
43 5 KC)

Firma spółki określona jest w:

Spółka jawna – art. 44 KSH
Spółka partnerska – art. 90 KSH
Spółka komandytowa – art. 104 KSH
Spółka komandytowo-akcyjna – art. 127 KSH
Spółka z ograniczona odpowiedzialnością – art. 160 KSH
Spółka akcyjna – art. 305 KSH
17.01.2018

3. Zasady prawa firmowego

Zasada jawności
Ma związek z ujawnieniem firmy we właściwym rejestrze.
Art. 43 2 § 2 – firma ujawnia się we właściwym rejestrze, chyba że przepisy stanowią inaczej.
Art. 43 5 §4 – przedsiębiorca może posługiwać się skrótem firmy i tez musi być ujawniony.
Art. 43 7 KC – zmiana firmy wymaga ujawnienia w rejestrze.
Art. 8 ustawy o KRS:
 Ustęp 1: rejestr jest jawny
 Ustęp 2: każdy ma prawo dostępu do danych zawartych w rejestrze za
pośrednictwem centralnej informacji pełnego rejestru sądowego
 Ustęp 3: każdy ma prawo utrzymać również drogą elektroniczną poświadczone
odpisy, wyciągi, zaświadczenia i informacje z rejestru

5 momentów związanych z szerokim pojmowaniem zasady:

1) Firma jest ujawniana w aktach erekcyjnych. (naprawdę w erekcyjnych xd)
2) Firma jest ujawniana we właściwym rejestrze.
3) Firma jest ogłaszana w monitorze sądowym i gospodarczym – art. 13 ust. 1 ustawy KRS.
4) Firma jest ujawniana w pismach oraz w oświadczeniach pisemnych przedsiębiorcy – art.
34 ust. 1 ustawy o KRS + Art. 127 § 5 KSH – S.K.A., art. 206 KSH– sp. z o.o., art. 374 KSH –
S.A.
5) Istnieje obowiązek odpowiedniego oznaczania towarów wprowadzanych do obrotu na
terytorium Polski. Art. 21 nowej ustawy z 6 marca 2018 roku Prawo Przedsiębiorców –
odpowiednie oznaczenie towarów jest wówczas, jeżeli tamten towar jest oznaczony
również, gdy jest oznaczona firma; obowiązek oznaczenia towarów, tam musi być też
uwzględniona firma.

Zasada prawdziwości
Po pierwsze, firma jest nośnikiem pewnych informacji o przedsiębiorcy.
Po drugie, art. 43 3 §2 KC – firma nie może wprowadzać w błąd. Firma nie może zawierać
informacji nieprawdziwych, firma nie może również zawierać informacji prawdziwych, jeżeli
mogłoby to wprowadzić w błąd. (Niby dane prawdziwe, ale np. miejscowość Włochy
wprowadza w błąd, jeśli chodzi o produkcje makaronu, bo myli z prawdziwym państwem).
Firma nie może wprowadzać w błąd uczestników obrotu, przede wszystkim klientów. Tworzy
się przeciętnego konsumenta (przeciętnego uczestnika obrotu). Więc, firma nie może
wprowadzać w błąd przeciętnego uczestnika obrotu, którzy działa z przeciętna ostrożnością i
rozeznaniem, w zwykłych warunkach obrotu gospodarczego, który działa w zwykłych
warunkach.

Wyrok NSA – Warszawa – 11 stycznia 2007 roku – IIGSK268/06 – teza 3 - dodatki, które
mogą zostać dołączone do imienia i nazwiska, mają służyć lepszej identyfikacji przedsiębiorcy
posługującego się firmą. Wbrew literalnemu brzmieniu art. 44 4 KC (określa, jak powinna
wyglądać firma przedsiębiorcy jednoosobowego) nie mogą być to dodatki dobrane
całkowicie swobodnie. Nie jest dopuszczalne posługiwanie się dodatkami, które mogą
wprowadzić w błąd.

Orzeczenie SN z 12 marca 1936 roku – IIC2564/36 – dodatki do firmy sp. z o.o. oznaczające
pokrewieństwo wspólników powinny odpowiadać prawdzie; niedopuszczalny jest zatem
dodatek w firmie wyrazu „bracia”, jeżeli wspólnicy nie są braćmi.

Art. 5 ustawy z 16 kwietnia 1993 roku (zmienionej po drodze) o zwalczaniu nieuczciwej

konkurencji – stąd też można wywieść zasadę prawdziwości.

Zasada wyłączności firmy

Art. 43 3 § 1 – firma przedsiębiorcy powinna odróżniać się dostatecznie od firm innych
przedsiębiorców prowadzących działalność na tym samym rynku.

Firma przedsiębiorcy powinna odróżniać się dostatecznie. Czyli co to znaczy? Kryterium takie
samo co wyżej – ważna jest umiejętności postrzegania przez przeciętnego uczestnika obrotu.
Firma powinna być odróżnialna od firmy przedsiębiorcy działającego na tym samym rynku
dla przeciętnego uczestnika obrotu. Nad tym czuwają sądy. Sąd rejestrowy powinien
odrzucić wpis, jeśli nie ma dostateczne odróżnienia.

Co to jest ten sam rynek? Firma ma odróżniać się od firm tylko na tym samym rynku. W KC
nie ma definicji. Ale mamy pojęcie rynku właściwego (art. 4 pkt. 9 ustawy z 16 lutego 2007
roku o ochronie konkurencji i konsumentów). Ten sam rynek można definiować zwracając
uwagę na powyższe przepisy i trzy momenty:
1) Jeżeli prowadzą działalność na tym samym terytorium
2) Działają w tym samym asortymencie
3) Prowadzą działalność w tym samym czasie

Wyrok NSA w Warszawie - 17 września 2008 roku – II GSK406/08 – wyłączność prawa do

firmy nie jest zupełna, a jej granice wyznacza zasięg terytorialny, przedmiotowy
(asortymentowy) faktycznej działalności nazywającego nazwy. Trzeba brać także pod uwagę
zasięg czasowy rynku (rynki sezonowe).

Nie ma bezwzględnej zasady wyłączności firmy – tylko na tym samym rynku.

Komu przysługuje pierwszeństwo? Na gruncie kodeksu handlowego kluczowy był moment
rejestracji firmy. Ale interpretowano to tak, że stanowił moment zgłoszenia firmy. Teraz,
kluczowe znaczenie ma to, kto jako pierwszy zaczął używać danej firmy w obrocie, temu
przysługuje pierwszeństwo.

Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach – 14 marca 2006 roku – IACA2057/05 – prawo do

firmy powstaje z chwilą wpisania przedsiębiorcy do ewidencji działalności gospodarczej, a w
każdym razie z chwilą użycia firmy po raz pierwszy w obrocie gospodarczym.
Zasada jedności
Przedsiębiorca może mieć jedną tylko firmą. Ale przedsiębiorca może prowadzić kilka
przedsiębiorstw w znaczeniu przedmiotowym (art. 55 1 KC) i każde z tych przedsiębiorstw
prowadzonych przez tego jednego przedsiębiorcę może mieć różne nazwy. Co nie zmienia
faktu, że ten jeden przedsiębiorca ma jedną tylko firmę.

Art. 43 6 KC – jak wygląda firma oddziału przedsiębiorcy. Firma oddziału to firma

przedsiębiorcy + dwa dodatki obligatoryjne: słowo „oddział” i wskazanie na miejscowość, w
której znajduje się siedziba tego oddziału. Pojawia się pewna wątpliwość o styk tej zasady z
zasadą wyłączności firmy: mamy przedsiębiorcę, który działa na danym rynku, jego firma
odróżnia się dostatecznie od firm innych przedsiębiorców prowadzących działalność na tym
samym rynku, ale ten przedsiębiorca tworzy nowy oddział na nowym rynku, na którym
jeszcze nie działał, np. na terytorium, i okazuje się, że ta firma tego oddziału nie odróżnia się
dostatecznie od firm innych przedsiębiorców działających na tym nowym rynku. W KH
prawodawca rozstrzygał tą wątpliwość, mówił, że w takiej sytuacji potrzebny jest jeszcze
jeden dodatek obligatoryjny (dodatek dostatecznie odróżniający firmę tego oddziału od
innych firm przedsiębiorców działających na tym samym rynku) - art. 36 § 2 KH. Teraz nie ma
tego sformułowania, więc istnieje wątpliwość. Ale przyjmujemy na podstawie art. 43 6 KC
interpretację taką samą, jaka była w KH – trzeba dodać jeszcze jeden dodatek obligatoryjny
dostatecznie odróżniający.

Zasada kontynuacji (ciągłości firmy)

Firma jest ucieleśnieniem renomy przedsiębiorcy. Firma często działa wiele lat, pracuje na
siebie. Czasami jest tak, że występują zdarzenia prawne albo faktyczne, które zmuszają
przedsiębiorcę do zmiany firmy. A on nie chce zmienić firmy, bo ta która funkcjonuje
przyciąga konsumentów. W pewnych sytuacjach ustawodawca pozwala na utrzymanie
dawnej firmy, mimo tych zmuszających do zmian zdarzeniom prawnym i faktycznym.

1) Art. 43 7 – chodzi tu o sytuacje, w której następuje przekształcenie. Jeżeli następuje

przekształcenie przedsiębiorcy (odnosimy to również do spółek), to ten przedsiębiorca
przekształcony może posługiwać się firmą przedsiębiorcy przekształcanego, ale z jedną
zmianą, w firmie przedsiębiorcy przekształconego musi nastąpić zmiana formy prawnej,
formy organizacyjnej, czyli utrzymuje się firma, poza tym elementem formy prawnej.

2) Art. 43 8 § 1 – reguła dotycząca spółek handlowych, w firmie spółki handlowej znajduje

się czyjeś nazwisko. Osoba, której nazwisko figuruje w firmie spółki, jest wspólnikiem i
przestaje być wspólnikiem tej spółki, traci członkostwo w spółce. Wspólnika nie ma
(może zbyć udziały, sad może go wykluczyć, może umrzeć itd.), a nazwisko jest w firmie
spółki. Mimo, że nie jest wspólnikiem w tej spółce, firma może zostać utrzymana, pod
pewnymi warunkami: albo ten były wspólnik zgadza się na piśmie na utrzymanie jego
nazwiska w firmie; albo jeśli on zmarł to na to na piśmie muszą się na to zgodzić jego
małżonek i dzieci.

a. Czy ten przepis dotyczy tylko spółek osobowych, czy również kapitałowych? Przepis
dotyczy wszystkich spółek handlowych i osobowych i kapitałowych.
 b. Powstaje wątpliwość, jeżeli stosujemy ten przepis do spółek osobowych. Dla
uczestników obrotu, jeżeli czyjeś nazwisko figuruje w firmie spółki osobowej, to
znaczy (dla uczestników obrotu), że posiadacz tego nazwiska jest wspólnikiem w tej
spółce i to odpowiadającym w sposób nieograniczony. Ten wspólnik działa w firmie,
a duży majątek, spółka jest w pełni wypłacalna (pełna odpowiedzialność za
zobowiązania). Fałszywy przekaz (mylący przekaz) dla uczestników obrotu ->
nazwisko figuruje w nazwie, mimo że wspólnika nie ma, bo uczestnicy obrotu mogą
dalej sądzić, że wspólnik jest w spółce i jego majątek gwarantuje wypłacalność
spółki. Dlatego ten przepis też nie jest optymalny. Czytamy to tak samo, jak kiedyś
KH, można utrzymać firmę z tym nazwiskiem, ale do tej dawnej firmy trzeba dodać
nową firmę (dodatek obligatoryjny, która zawiera nową firmę) odpowiadającą
zasadzie prawdziwości. Ta dawna firma spółki może być zachowana, jeżeli ten były
wspólnik na piśmie wyraził zgodę (lub jak umarł to małżonka i dzieci). Czy zgoda
ustna wystarczy? Nie wystarczy, tylko i wyłącznie na piśmie.

3) Art. 43 8 § 2 – chodzi tu o sytuacje, w której mamy do czynienia z przedsiębiorca

jednoosobowym, który prowadzi działalność także od firmą. W miejsce tego
przedsiębiorcy wchodzi jego następca prawny. Ten następca prawny może dalej
prowadzić działalność gospodarczą pod dawną firmą, ale musi dodać dodatek
obligatoryjny wskazujący na imię i nazwisko wskazującego na tego następcy prawnego.
Ale poprzednik musi się na to zgodzić na piśmie lub jeśli zmarł, zgodzili się na piśmie jego
małżonek i dzieci. Ten następca prawny może dalej prowadzić przedsiębiorca pod tą
samą firmą, ale musi zostać dodany dodatek obligatoryjny wskazujący na imię i nazwisko
następcy -> firma nie może wprowadzać w błąd.

4) Tej reguły nie ma w KC, było w KH, przyjmujemy wciąż tę regulację. Art. 32 § 1 KH. W
razie zmiany nazwiska, które stanowi część składową firmy można przedsiębiorstwo
prowadzić nadal pod dotychczasową firmą, należy jednak w dodatku do firmy wskazać
nowe nazwisko. Jest dawna firma, ale dodatek obligatoryjny jest potrzebny wskazujący
na zmianę nazwiska.

Zasada niezbywalności firmy

Art. 43 9 – firma nie może być zbyta, może być tylko licencjonowana.

Zasada ograniczonej swobody wyboru firmy (wyboru brzmienia firmy)

Przedsiębiorca sam dokonuje wyboru swojej firmy, ale nie ma on jednak pełnej swobody. Ta
swoboda przedsiębiorcy jest różna. Przedsiębiorca wybierając firmę jest ograniczony tylko
zasadami ogólnymi z KC w sprawie konstruowania firmy.

Oprócz przepisów KC są konkretne przepisy, np. jak ma wyglądać firma spółki osobowej.

Są czasami sytuacje, że ustawodawca określa brzmienie firmy, np. PKP.

Więc ta swoboda jest mniejsza albo większa.

4. Ochrony prawa do firmy

Charakter prawa do firmy – osobisto-majątkowy – prawo o charakterze bezwzględnym,

skuteczne erga omnes.

Ochrona prawa do firmy – art. 43 10 KC – przepis w sposób autonomiczny wskazuje na

roszczenia, które przysługujące osobie, której prawo do firmy zostało zagrożone czyimś
działaniem, albo prawo do firmy zostało naruszone czyimś działaniem. Można domagać się
zaniechaniem tego działania, chyba że to działanie nie jest bezprawne. Jeżeli prawo zostało
także naruszone czyimś działaniem to przysługuje 5 roszczeń:
 Można domagać się zaniechania tego działania, chyba że nie jest one bezprawne
 Można domagać się usunięcia skutków tego działania
 Można domagać się od tej osoby złożenia oświadczenia, albo oświadczeń o
określonej treści i określonej formie (żeby przyznała, że firma należy do mnie, nie do
niego)
 Można domagać się naprawienia szkody na zasadach ogólnych
 Można domagać się zwrotu korzyści, które osiągnął
Dwa ostatnie punkty: prawodawca używa spójnika „lub” (więc można domagać się albo tego
albo tego albo obu).

Czy art. 43 10 KC stanowi autonomiczną podstawę ochrony prawa do firmy? Czy, jeżeli ktoś
zagrozi mojemu prawu do firmy albo je naruszy, mogę korzystać z roszczeń z art. 24 KC? W
24 KC są roszczenia po naruszeniu dóbr osobistych.

Nie mogę korzystać. Tylko art. 43 10 KC.

Czy jeśli ktoś zagrozi mojego prawu do firmy to mogę korzystać z roszczeń zwartych w art. 18
ustawy o zwalczeniu nieuczciwej konkurencji? Teoretycznie jest taka możliwość, jakbym się
uparł, ale to się nie opłaca, ze względu na rozkład ciężaru dowodu.

Podstawą jest art. 43 10 KC.

Prokura

1. Istota

Prokura to instytucja prawa niemieckiego, była uregulowana w naszym kodeksie

handlowym. Jest to prawie kalka niemiecko kodeksu cywilnego (HGB). Przepisy o prokurze
obowiązywały do 2003 roku, mimo że już nie obwiązywał kodeks handlowy. Dopiero po
noweli walentynkowej 2003 roku przeniesiono prokurę z KH do KC – prokura w KC od 25
września 2003 roku– oczywiście wprowadzono pewne modyfikacje. Art. 109 1 – 109 8 KC.
Art. 109 1 § 1 – definicja legalna prokury – prokura jest pełnomocnictwem udzielonym przez
przedsiębiorcę, która podlega obowiązkowi wpisu do centralnej ewidencji informacji o
działalności gospodarczej albo do KRS obejmujące umocowanie do czynności sądowych i
pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Prokura to pełnomocnictwo. Klasyczny przykład zastępstwa bezpośredniego.

Mocodawca (przedsiębiorstwa) i prokurent – dwa odrębne podmioty. Prokurent działa w
imieniu i na rachunek mocodawcy. Czynności prawne zdziałane przez prokurenta skutkują
bezpośrednio w sferze prawnej przedsiębiorcy. Prokura jest pełnomocnictwem, które
wszelako wyróżnia się od innych pełnomocnictw, przede wszystkim 4 cechami:
1) Prokury może udzielić tylko przedsiębiorca.
2) Wyjątkowo szerokie pełnomocnictwo, najszersze pełnomocnictwo znane w polskim
prawie (bo odnosi się też do czynności sądowych i pozasądowych).
3) Zakres prokury jest wyznaczony ustawą.
4) Prokura jest pełnomocnictwem rejestrowym (zgłaszana i ujawniana we właściwym
rejestrze, albo w centralnej ewidencji albo w KRS).

Prokurent jako pełnomocnik może dokonywać tylko czynności prawnych zewnętrznych.

Prokurent nie ma uprawnień wewnętrznych, tylko zewnętrzne.

Prokura jest pełnomocnictwem prywatno-prawnym. Ale obejmuje też umocowanie do

dokonywanie czynności sądowych, czyli proceduralnych. Prokurent może być np.
pełnomocnikiem procesowym, które to pełnomocnictwo procesowe to pełnomocnictwo
publiczno-prawne. Po to, żeby stal się pełnomocnikiem procesowym musi się zgłosić i
ujawnić jako pełnomocnik procesowy, sam z siebie nim nie jest.

Regulacja w KC to nie jest regulacja wystarczająca. Art. 109 1 – 109 8 KC to tylko ogólna
specyfikacja. W zakresie nieregulowanym stosujemy przepisy o pełnomocnictwie zwykłym.
24.01.2019

Zalety prokury

 Niezwykle szerokie pełnomocnictwo, prokurent może prawie wszystko

 Sprzyja bezpieczeństwu, pewności i szybkości obrotu
Prokura jest bardzo wygodna, to poręczny instrument dla przedsiębiorcy, jeżeli
przedsiębiorca darzy kogoś zaufaniem to może go uczynić prokurentem. Prokurent powinien
być osobą, do której przedsiębiorca ma duże zaufanie.

Wady prokury

 Prokurent może dokonywać czynność także tych najważniejszych, więc prokurent może
dokonać czynności niezwykle ważnej niekorzystnej dla przedsiębiorcy, przez co stanowi
to duże zagrożenie dla mocodawcy, dlatego o prokurze decyduje tylko przedsiębiorca

2. Udzielenie
 1) Kto może udzielić prokury? Przedsiębiorca (więc tylko ten, kto jest przedsiębiorcą),
który podlega wpisowi do ewidencji lub KRS – czyli podlega wpisowi do właściwego
rejestru. Art. 43 1 KC – przedsiębiorca w znaczeniu tego artykułu (czyli osoba fizyczna,
prawna lub ułomna prawna…). No i podlega obowiązkowi wpisu do właściwego
rejestru.

Art. 36 ustawy o KRS – wpisowo do rejestru podlegają w szczególności spółki prawa

handlowego i mogą udzielać prokury.

Wszystkie spółki handlowego mogą udzielić prokury oprócz sp. z o.o. i S.A., które nie
prowadzą działalności gospodarczej, bo nie będą przedsiębiorcą. Również
spółdzielnie, zakłady ubezpieczeń itd.

2) Komu można udzielić prokury? KH nie rozstrzygało, KC rozstrzyga. Tylko osobie

fizycznej, mająca tylko pełną zdolność do czynności prawnych (czyli tu trochę inaczej
niż w innych pełnomocnictwach). Nie może nią być osoba prawna ani ułomna osoba
prawna. Prokurentem nie może być osoba z ograniczoną zdolnością do czynności
prawnych.

3) W jakiej formie udziela się prokury? KH nie rozstrzygało, KC rozstrzyga. W formie

pisemnej, zwykłej, zastrzeżonej pod rygorem nieważności (ad solemnitatem).

Art. 109 2 § 1 – artykułu 99 § 1 KC nie stosuje się. Czyli wystarczy udzielenie w zwykłej
formie pod rygorem nieważności i nie potrzebuje dodatkowych upoważnień (np. aktu
notarialnego, jak przy nieruchomościach).

4) Kwestia wpisu do rejestru. Przed udzieleniem prokury przedsiębiorca zgłasza do

ewidencji lub do KRS. W zgłoszeniu powinien być zawarty rodzaj tej prokury, a jeżeli
to prokura łączna lub łączna-mieszana także zgłasza sposób jej wykonywania.
Charakter obligatoryjny i deklaratoryjny (nie konstytutywny), czyli prokura istnieje z
chwilą jej zgłoszenia, a nie dopiero z chwilą wpisania do właściwego rejestru. Wpis
jest dowodem i domniemanie dobrej wiary, to że prokura powstaje w chwili
zgłoszenia, nie oznacza, że wpis jest bez sensu, czy nieważny.

3. Zakres (wdzięczne pytanie na egzamin)

Prawodawca posłużył się klauzulą generalną, posłużył się nią w art. 109 1 §1 in fine. Prokura
obejmuje czynności sądowe jak i pozasądowe jakie są związane z prowadzeniem
przedsiębiorstwa.

1) Czynności sądowe to czynności proceduralne (może reprezentować przedsiębiorcę

przed wszystkimi sądami, przed wszelkimi urzędami, przed rożnymi organami.
Czynności pozasądowe to materialne (może zawierać wszelkie umowy)
 2) Przedsiębiorstwo w znaczeniu funkcjonalnym (termin przedsiębiorstwo pojmujemy
jako działalność gospodarczą) – przepis czytamy tak: prokura obejmuje czynności
sądowe i pozasądowe, które są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

3) Jest pewna wątpliwość co do tego, czy prokurent umocowany przez konkretnego

przedsiębiorcę, może dokonywać wszelkich czynności, ze skutkiem dla tego
przedsiębiorcy, czyli także czynności które nie są związane z przedmiotem jego
działalności - przepis czytamy tak: Prokura obejmuje czynności, jakie są związane z
prowadzeniem jakiegokolwiek przedsiębiorstwa, jakiejkolwiek działalności
gospodarczej.

4) Najszersze pełnomocnictwo prywatno-prawne w naszym prawie (znacząco szersze niż

pełnomocnictwo ogólne).

Wydawać by się mogło, że prokurent może wszystko. Ale przepis jest klauzulą generalną. Są
czynności, których prokurent jednak nie może dokonywać ze skutkiem dla przedsiębiorcy ze
względu na swoje umocowanie:
 Grupa czynności ze skutkiem takich, które nie są związane z prowadzeniem działalności
gospodarczej (przedsiębiorstwa).
 Art.109 3 KC – prokurent nie może zbyć przedsiębiorstwa (w znaczeniu przedmiotowym)
ani nie może dokonać takiej czynności, poprzez którą następuje oddanie
przedsiębiorstwa do czasowego korzystania. Nie może pozbawić przedsiębiorcy jego
przedsiębiorstwa. Nie może również zbyć ani obciążyć nieruchomości (ustanowić na nich
ograniczonych praw rzeczowych). Musiałby mieć dodatkowe pełnomocnictwo
szczególne, specjalne do tych czynności.
 Art. 109 6 KC – prokurent nie może przenieść prokury. Nie jest dopuszczalna substytucja
(pełnomocnik ustanawia dla mocodawcy dalszego pełnomocnika, czyli nie można ustalić
drugiego, dalszego prokurenta). Niedopuszczalna jest cesja prokury (przeniesienia na
inną osobę, ze skutkiem, że 1 osoba je traci, a 2 zyskuje).
 Art. 109 6 KC – prokurent może udzielić pełnomocnictwa rodzajowego oraz pełnomocnika
do poszczególnych czynności. Nie może powołać dla swojego mocodawcy pełnomocnika
ogólnego, co do zasady. Jednakże, mocodawca może przyznać mu tego rodzaju
uprawnienia.
 Stosujemy przepisy o pełnomocnictwie zwykłym, między innymi art. 108 KC – prokurent
nie może dokonywać czynności prawnych z samym sobą, z dwoma wyjątkami:
o Jeżeli to wynika z treści udzielonej mu prokury (mocodawca się na to zgadza,
to wtedy jest podmiotowe rozszerzenie prokury).
o Jeżeli ze względu na treść tej czynności jest wyłączona możliwość naruszenia
interesu mocodawcy.

Art. 109 1 § 2 – co do zasady, prokury nie można ograniczyć ze skutkiem wobec osób trzecich,
chyba że co innego wynika z ustawy. Można ograniczyć prokurę ze skutkiem wewnętrznym.

Kiedy można ograniczyć prokurę ze skutkiem wobec osób trzecich:

 Gdy udzielona jest prokura łączna, mocodawca może udzielić prokury kilku osobom i
wtedy muszą działać wspólnie, łącznie. Na przykład: jest A i B i oba ich oświadczenia
 woli dają skutek. Jest A i B i C i musi być zgoda A i B lub A i C, ale wspólne działanie B i
C nie daje skutków – tak tez można zrobić. Jest też możliwa prokura grupowa: jest 8
prokurentów podzielonych na dwie grupy: A, B, C, D oraz E, F, G, H – macie działać po
dwóch, ale tylko w ramach poszczególnych grup. A może działać z B, C, D, ale nie
może działać z prokurentami z drugiej grupy. Pamiętać trzeba, że nawet wtedy, gdy
mamy prokurę łączną to przy reprezentacji biernej (czyli przy przyjmowaniu
oświadczeń woli albo pism) wystarczy działanie jednego tylko prokurenta.
 Prokura łączna-mieszana – wprowadza się obowiązek współdziałania prokurenta w
kontekście spółek (z członkiem zarządu spółki kapitałowej albo ma współdziałać ze
wspólnikiem spółki osobowej). Może przybrać dwojaką postać:
o Prokurent z członkiem zarządu spółki kapitałowej albo ze wspólnikiem spółki
osobowej
o Prokura łączna + członek zarządu spółki kapitałowej albo wspólnik spółki
osobowej (czyli 3 osoby, dwóch prokurentów + trzeci)
 Prokura oddziałowa – art. 109 5 KC – przepis nie jest optymalnie sformułowany.
Polega na tym, że jest przedsiębiorca, ten przedsiębiorca ma swoje oddziały. Jeżeli
oddział przedsiębiorcy wpisany jest do rejestru (wpisuje się, nie wszystkie, ale
wpisuje się) to przedsiębiorca może udzielić prokury oddziałowej. Prokurent
oddziałowy i zakres jego umocowania odpowiada przedmiotowi działania tego
oddziału (zakresowi zadań tego oddziału wpisanego do odpowiedniego rejestru). On
nie jest prokurentem oddziału, oddział nie ma prokurenta, on jest prokurentem
przedsiębiorcy.

4. Wygaśnięcie (idealne pytanie na egzamin)

Przyczyny wygaśnięcia prokury (Art. 109 7 KC + inne sytuacje):

1) Odwołanie prokury (może odwołać w każdym czasie)
2) Wykreślenie przedsiębiorcy z właściwego rejestru (nie ma mocodawcy, prokura
ustaje)
3) Ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy (celem postepowania upadłościowego jest
zakończenie działalności, a prokura nie jest do „zwijania” przedsiębiorstwa, tylko do
prowadzenia)
4) Otwarcie likwidacji przedsiębiorcy (tak samo jak w 3))
5) Przekształcenie przedsiębiorcy (jeżeli zmienia się forma przedsiębiorstwa to zmienia
się sposób zarzadzania przedsiębiorstwem, więc skutkuje to wygaśnięciem prokury)
6) Śmierć prokurenta
7) Utrata przez prokurenta pełna zdolność do czynności prawnych
8) Art. 42 § 1 KC – jest ustanowiony kurator dla przedsiębiorcy, ustanowienie tego
kuratora skutkuje wygaśnięciem prokury

Utrata przez przedsiębiorcę będącego osoba fizyczna zdolności do czynności prawnych to nie
jest przyczyna wygaśnięcia prokury.

Przedsiębiorca musi zgłosić wygaśniecie prokury do właściwego rejestru (charakter

deklaratoryjny).
Problematyka spółek kapitałowych

1. Spółka kapitałowa w organizacji

Pojawiła się dopiero w KSH.

To spółka w okresie przedrejestracyjnym. Istnieje od daty zawiązania spółki do, zasadniczo,

jej daty wpisu do rejestru. Data zawiązania w przypadku sp. z o.o. to data zawarcia umowy
spółki, w przypadku S.A. to data objęcia wszystkich akcji przez akcjonariuszy.

 Są ułomnymi osobami prawnymi (mają podmiotowość prawną, zdolność prawną, ale nie
osobowość prawną, art. 11 § 1 KSH)
 Stosujemy odpowiednio przepisy o spółkach kapitałowych docelowych.
 Działa pod firmą (normalną) z dodatkiem „w organizacji” (dla innych uczestników obrotu
musi być to jasne)
 Art. 12 KSH – z chwilą zarejestrowania spółka w organizacji staje się spółką docelową, z
chwila zarejestrowania, spółka kapitałowa, uzyskuje osobowość prawną, staje się ułomną
osobą prawną, po rejestracji jest osobą prawną. Spółka kapitałowa docelowa staje się
podmiotem praw i obowiązków spółki w organizacji – mamy do czynienia z zasadą
kontynuacji.
 Kwestia odpowiedzialności za zobowiązania, odpowiadają 3 grupy podmiotów:
o Całym swoim majątkiem spółka kapitałowa w organizacji
o Osoby działające w imieniu wspólników spółki w organizacji i tej spółki
(odpowiedzialność solidarna)
o Sami wspólnicy (też odpowiedzialność solidarna) -> tylko do wartości
niewniesionego wkładu na opłacanie nabywanych udziałów albo akcji
+ charakter pierwotny, a nie subsydiarny
 Niedopuszczalne jest rozporządzanie udziałami w sp. z o.o. (?) i akcjami w S.A. przed
zarejestrowaniem spółki.

Sp. z o.o. w organizacji

1 marca 2019 – jeżeli chodzi o zmianę umowy spółki w okresie przedrejestracyjnym to

zmiana umowy spółki wymaga wszystkich wspólników. Czyli ta zmiana umowy nie następuje
tak jak w spółce z o.o. docelowej.

Kto reprezentuje sp. z o.o. w organizacji?

Zarząd, a jeśli jeszcze nie ma zarządu, bo nie został jeszcze powołany, to pełnomocnik
powołany jednomyślną uchwałą wspólników.

Odpowiedzialność osób działających w imieniu spółki w okresie przedrejestracyjnym –

odpowiadają za zobowiązania spółki w organizacji wobec osób trzecich. Jeżeli zgromadzenie
wspólników spółki docelowej (po rejestracji) zatwierdzi czynności tych osób, które działały w
okresie przedrejestracyjnym, to to powoduje, że ustanie odpowiedzialność tych osób wobec
spółki (przestają odpowiadać za zobowiązania spółki, ale nadal odpowiadają za wierzycieli).
Terminy w jakim trzeba zgłosić spółkę do rejestru: 6 miesięcy od daty zawiązania spółki.
Natomiast 7 dni, jeżeli spółka była tworzona z wykorzystaniem wzorca umowy s systemie
teleinformatycznym. Co, jeśli spółka uchybi termin? Co, jeśli sąd odmówi wpis do rejestru?
Wtedy następuje rozwiązanie umowy spółki, jak i rozwiązanie sp. z o.o. w organizacji. W
trybie albo bez przeprowadzenia postępowania likwidacyjnego (jeśli spółka jest w stanie
niezwłocznie zwrócić wkłady wspólnikom i spłacić swoich wierzycieli), albo w postępowaniu
likwidacyjnym. To postępowanie likwidacyjne prowadzi zarząd, a jeżeli nie ma zarządu, to
wtedy zgromadzenie wspólników albo sąd rejestrowy wyznacza likwidatora albo
likwidatorów. Do sp. z o.o. w organizacji stosujemy przepisy o postepowaniu likwidacyjnym
docelowej spółki z o.o. Likwidatorzy ogłaszają o otwarciu likwidacji i wzywają wierzycieli
spółki w organizacji do zgłoszenia swoich wierzytelności w terminie jednego miesiąca, tylko
raz ogłaszają. Sp. z o.o. w organizacji ulega rozwiązaniu z chwilą zatwierdzenia sprawozdania
likwidacyjnego przez zgromadzenie spółki.

Art. 323 – 326 KSH -> S.A. w organizacji, ale jest to powtórzenie tego, co wyżej.

Jak wynika z art. 17 ustęp 3 ustawy o centralnej ewidencji informacji o działalności

gospodarczej – spółka kapitałowa w organizacji może prowadzić działalność gospodarczą.

Spółka kapitałowa w organizacji, mimo że jest ułomną osobą prawna, podlega przepisom
ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Można utworzyć spółkę z o.o. z wykorzystaniem wzorca umowy, celem miało być
wyeliminowanie spółki w organizacji, ale to się nie udało, bo mamy tu też do czynienia ze
spółką w organizacji, ale w krótkim okresie, bo jest 7 dni jako termin zgłoszenia i 24 godziny
na rozpatrzenie wniosku przez sąd rejestrowy.

2. Zgoda organu spółki kapitałowej jako przesłanka skuteczności czynności prawnej.

Spółkę akcyjną reprezentują zarząd. Prawo zarządu do reprezentacji obejmuje wszystkie

czynności proceduralne i materialno-prawne (sądowe i pozasądowe). Ale w pewnych
przypadkach ustawa wymaga, by na dokonanie określonej czynności zarząd musi uzyskać
zgodę innego organu spółki. Wymóg takiej zgody to art. 15 KSH (sp. z o.o. - 228 i 229 KSH,
S.A. - 393 i 394 KSH).

Co, jeśli dokona bez zgody? Art. 17 KSH. Jeżeli ustawa przewiduje wymóg zgody innego
organu spółki, a zarząd dokonuje tej czynności bez tej zgody, to wtedy ta czynność taka jest
nieważna. Art. 17 § 2 – ta zgoda innego organu może zapaść ex ante albo ex post, ale nie
później niż w ciągu 2 miesięcy od daty dokonania czynności przez spółkę, złożenia
oświadczenia przez spółkę.
Zgoda ex post wywiera skutek retroaktywny (czyli wtedy, kiedy działał zarząd, a nie wtedy,
kiedy została udzielona zgoda).

Art. 17 § 1 i § 2 budzą wątpliwości. Konwalidacja i uzdrowienie czynności prawnej. Czy mamy

do czynienia z uzdrowieniem, konwalidacją nieważnej czynności prawnej, czy z
bezskutecznością zawieszoną? Wydaje się, że to konwalidacja, uzdrowienie nieważnej
czynności prawnej. Jeżeli czynność będzie dokonana bez zgody innego organu to taka
czynność jest nieważna. Ale zgoda może zapaść także ex post (w ciągu 2 miesięcy). Zarząd
dokonuje czynności i nie dysponuje wymaganą przez ustawę zgodą. Wtedy mamy do
czynienia z bezskutecznością zawieszoną, w ciągu 2 miesięcy inny organ może potwierdzić tą
czynność, i wtedy jest ważna, jeśli nie potwierdzi to ta czynność jest nieważna. Przyjmujemy,
że to bezskuteczność zawieszona.

Art. 17 § 3 – wymóg zgody innego organu (zgromadzenia wspólników, walnego

zgromadzenia, rady nadzorczej, komisji rewizyjnej) na dokonanie czynności przez zarząd,
wynika z aktów wewnętrznych spółki (a nie z ustawy, tylko umowa lub status). Czynność jest
ważna, nawet jak zarząd działał bez zgody. Zarząd odpowiada tylko wewnętrznie, jeżeli
działał bez zgody innego organu. Wymóg zgody wynika z ustawy – czynności jest nieważna.
Wymóg zgody wynika z aktu wewnętrznego – czynność ważna, a wchodzi w grę tylko
odpowiedzialność wewnętrzna zarządu.

3. Przesłanki i tryb rozwiązania spółki kapitałowej przez sąd.

Rejestracja spółki kapitałowej przez sad rejestrowy w KRS - sąd powinien ocenić, czy
wszystko jest lege artis, czyli czy zgłoszenie i do zgłoszenia dołączone dokumenty
odpowiadają pod względem formy i treści pod względem prawnym. Wtedy dopiero spółka
jest wpisywana do rejestru. Ale sądowi może coś umknąć w trakcie oceny i może wpisać
spółkę mimo uchybień.

Jakie okoliczności muszą zajść, żeby sąd rejestrowy po wpisaniu już spółki do rejestru mógł ją
następnie rozwiązać?

1) W ogóle nie doszło do zawarcia umowy spółki (np. sąd rejestrowy nie zaważył, ze
wśród dołączonych dokumentów jest tylko projekt umowy spółki przez nikogo nie
podpisany)
2) Określony w umowie (sp. z o.o.) / statucie (S.A.) przedmiot działalności spółki jest
sprzeczny z prawem.
3) Jeśli w umowie/statucie nie ma postanowień odnoszących się do firmy, przedmiotu
jej działalności, kapitału zakładowego lub wkładu wspólników.
4) Jeśli w dacie podpisywania umowy/statutu spółki wszystkie osoby, które składały w
tej dacie podpisy nie maja zdolności do czynności prawnych.

Sąd powinien wezwać spółkę do usunięcia tych braków wyznaczając odpowiedni termin. Jeśli
spółka nie usunie braków to sąd wzywa zarząd do złożenia odpowiedniego oświadczenia
(dlaczego nie usunął braków). Po wysłuchaniu zarządu to sąd może rozwiązać spółkę. Jeśli
braki są nieusuwalne, to musi rozwiązać spółkę. Spółkę może rozwiązać w ciągu 5 lat od daty
jej zarejestrowania. Albo z urzędu, albo na wniosek osoby, która ma interes prawny po
przeprowadzeniu rozprawy.

Art. 21 KSH

Spółka została zarejestrowana i dokonała czynności prawnych i jest nagle rozwiązywana z

powyższych powodów, np. po 4 latach - Czynności do tej pory dokonanie przez spółkę są
wciąż ważne.

Art. 58 § 1 KC – czynność prawna sprzeczna z prawem jest nieważna ergo spółka jest
nieważna - droga postepowania przez sad rejestracyjny – nie ma takiej drogi, nie można tego
stosować. Tylko i wyłącznie droga z art. 21 KSH, czyli to co powyżej.

Art. 21 KSH dotyczy spółek z o.o. i akcyjnej, ale przez system odesłań także do
komandytowo-akcyjnej.

4. Spóła jednoosobowa

Art. 4 § 1 pkt. 3 – spółkami jednoosobowymi mogą być tylko spółki kapitałowe (partnerska
może być tylko przez rok, ale co do zasady mogą być tylko kapitałowe).

 W ścisłym tego słowa znaczeniu: spółka jednoosobowa jest taka spółka, której wszystkie
udziały w sp. z o.o. albo akcje w S.A. znajdują się w rękach jednej tylko osoby - jest tylko
jeden udziałowiec, tylko jeden akcjonariusz.

 W szerokim tego słowa znaczeniu: spółka jednoosobowa – pozorna:

1) Spółka jednoosobowa pozorna zwykła – ogromna większość akcji jest w rękach tylko
jednej osoby, są też inni udziałowcy, ale mają tylko tyle akcji, ż nie mają nic do
powiedzenia, formalnie jest kilku, ale jeden ma ogrom udziałów.
2) Figurancka – jest większa liczba wspólników, ale żaden z nich nie ma tylu akcji, żeby
mogli o czymś decydować, ale formalnie decydują, jeden faktycznie decyduje.

 Pierwotna – taka która jest zakładana jako jednoosobowa.

 Wtórna – taka, która jest założona jako wieloosobowa, ale na skutek różnych zdarzeń
prawnych taje się jednoosobowa.

31.01.2019

Po co tworzy się jednoosobowe spółki kapitałowe?

 XIX w., gdy zaczęły powstawać to głównym elementem było dążenie do ograniczenia
odpowiedzialności (tworzę spółkę sam, przenoszę część mojego majątku jako wkłady
jako spółki i prowadzę działalność gospodarczą, czyli ryzykuje tyko tą częścią mojego
majątku)
 Konieczność rozbicia wielkich spółek kapitałowych (XX wiek, zwłaszcza w USA). Z firmy
matki powstawało wiele firm córek. Czynniki które były za tym, by rozbić te wielkie
spółki:
o Trudno było zarządzać
o Monopol
o Względy podatkowe
 Polska: komercjalizacja i prywatyzacja (zamiast spółek były przedsiębiorstwa
państwowe). Potem przekształcano je w jednoosobowe spółki kapitałowe, a wszystkie
udziały i akcje były w rękach Państwa – Państwo jako jedyny udziałowiec/akcjonariusz
(komercjalizacja). Następnym korkiem była prywatyzacja - kontrolne pakiety udziałów
albo akcji przekazywano jakiemuś inwestorowi, w Polsce nie było wielkich kapitałów,
więc przekazywano je inwestorom zagranicznym. Oni często płacili za to wnosząc tytułem
wkładów know-how. Te polskie spółki szybko stały się przedsiębiorstwami zagranicznymi.
 Dyrektywa XII Rady wspólnoty europejskiej z 21 grudnia 1989 roku – regulacja polskich
spółek jednoosobowych – dyrektywa, która zalecała krajom członkowskim i krajom
stowarzyszonym tworzenie jednoosobowych spółek z o.o. § 6 dopuszczał stosowanie tej
dyrektywy też wobec S.A. W 2009 roku została zastąpiona inną dyrektywą, ale powiela
ona te zasady.

Sposób regulacji spółek jednoosobowych.

Art. 4 § 1 pkt. 3 – wskazanie, że w Polsce spółkami jednoosobowymi są spółki kapitałowe.

Spółka jednoosobowa jest pojmowana w ściśle tego słowa znaczeniu, udziały i akcje należą
tylko do jednej osoby.

W miejscu umowy pojawia się akt założycielski. Przepisy, które stosujemy do umowy stosuje
się do aktu założycielskiego.

Jednoosobowa spółka kapitałowa to norma spółka z o.o. albo S.A. (nie żaden podrodzaj), ale
ze względu na to, że jest jeden wspólnik to dopuszcza się kilka modyfikacji, przede wszystkim
ze względu na innych uczestników obrotu (żeby wiedzieli o tym, że to jednoosobowa).

Spółka jednoosobowa z ograniczoną odpowiedzialnością.

Art. 151 – Spółka z o.o. taka spółka tworzona przez jedna albo więcej osób. Jedynym
założycielem jednoosobowej spółki z o.o. nie może być inna jednoosobowa spółka z o.o., ale
dopuszczalna jest taka spółka jednoosobowa z o.o., gdzie jedynym wspólnikiem będzie inna
jednoosobowa spółka z o.o. Dlaczego jest dopuszczalne? Bo jak tworzymy spółkę z o.o. jako
spółkę wieloosobową a jednym z nich wspólnikiem jest jednoosobowa sp. z o.o. i potem, ze
względu na różne sytuacje, w tej spółce zostanie jeden wspólnik, który jest tą jednoosobową
sp. z o.o., to taka konstrukcja jest dopuszczalna.

Reprezentacja jednoosobowa sp. z o.o. w organizacji. Ten jedyny wspólnik nie może być
reprezentantem z wyjątkiem postępowania rejestrowego.

Właścicielskim organem jest zgromadzenie wspólników. Jest regulowane z założeniem, że

tych wspólników jest więcej. Prawodawca mówi tak: uprawnienia zgromadzenia wspólników
wykonuje ten jedyny wspólnik (z dyrektywy XII). Przepisy o zgromadzeniu wspólników
stosuje się odpowiednio.

W dyrektywie XII zwraca się uwagę na to, że we wpisie do właściwego rejestru, fakt, że to
spółka jednoosobowa, musi być wyraźnie zaznaczone. Jeżeli zgłaszamy taką spółkę
jednoosobową z o.o. do rejestru, to w tym zgłoszeniu trzeba wyraźnie zindywidualizować
tego jedynego wspólnika (podać imię, nazwisko, firmę albo nazwę, siedzibę i adres) i
umieścić wzmiankę, że to jedyny wspólnik. Jeżeli natomiast spółka wieloosobowa staje się
spółką jednoosobową, to także powinno nastąpić stosowane zgłoszenie z wymienionymi
tymi elementami.

Umowy powinny być transparentne – dostrzegalne dla innych uczestników obrotu. Forma:
Zwykła forma pisemna zastrzeżona pod rygorem nieważności ad solemnitatem.

Zwykłą spółkę z o.o. (wieloosobową) reprezentuje zarząd. Tak samo jest w jednoosobowej.
Ale w spółce z o.o. prawo zarządu jest bardzo szerokie, ale zarząd nie może być po obu
stronach sporu lub umowy. Art. 210 § 1 KSH – nie można dokonywać czynności z samym
sobą. Ma charakter bezwzględny, nie znajduje zastosowania w sytuacji, w której chodzi o
umowy, gdzie po jednej stronie mamy jednoosobową spółkę z o.o. reprezentowaną przez
jednoosobowy zarząd, w skład którego wchodzi jedyny wspólnik, a po drugiej stronie jest ten
jedyny wspólnik. Tego rodzaju umowy są dopuszczalne, ale czynność może być wykonana
tylko w formie aktu notarialnego. O takiej czynność notariusz zawiadamia sąd rejestrowy
przesyłając wypis do sadu rejestracyjnego.

Art. 301, 303, 319, 379 KSH – praktycznie powtórzenie jednoosobowej spółki z o.o.

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

1. Geneza

Twój prawa niemieckiego. Powstała przez poszukiwanie optymalnej formy działalności.

Wtedy były spółki osobowe i spółka akcyjna. Spółki osobowe miały jedną wadę
(odpowiadanie własnym majątkiem). Spółka akcyjna posiadała zaletę (nieodpowiadanie za
zobowiązania), ale trudno było ją utworzyć i jej konstrukcja była ciężka. Przepisy wtedy
utrudniały tworzenie spółek akcyjnych. Poszukiwano czegoś pośredniego (lekka konstrukcja i
brak odpowiedzialności). I wymyślono sp. z o.o. Inne spółki gdzieś na rynku pojawiała się
dana konstrukcja, działała przez wiele lat i dopiero później je uregulowano przepisami. Ale ta
spółka została po prostu wymyślona od razu.
Niemiecka ustawa z 20 kwietnia 1892 roku o spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością.
Ważne momenty jej modyfikacje:
1980 rok – wprowadzono pierwotną jednoosobową spółkę z o.o.
2008 rok – wprowadzono sp. z o.o. bez określenia minimalnego kapitału zakładowego.

„Mała spółka akcyjna”. „Mała siostra spółki akcyjnej”. Trafiono w dziesiątkę, bo często była
tworzona.

Druga regulacja to regulacja austriacka. 1906. Austriacka ustawa o spółkach z o.o.

1907. Wielka Brytania. Ustawa o kompaniach.

Francja. 1925.

Szwajcaria. 1938.

1992 rok – znane studium Markusa Lutra na temat rozwoju sp. z o.o. w Europie i na świecie,
gdzie postawiono tezę, że ta spółka to największy wyczyn niemieckiej myśli prawniczej.

Polska - Dekret naczelnika państwa o sp. z o.o. - 1919. Wzorowana na niemieckiej regulacji,
ale miała kilka oryginalnych momentów.

1933 – rozporządzenie prezydenta RP – prawo o sp. z o.o.

1934 – Kodeks Handlowy – do końca 2000 roku.

2. Przepisy, które regulują

Aktualnie sp. z o.o. jest w KSH w art. od 150 do 200. Do sp. z o.o. stosujemy inne przepisy
kodeksu, które mówią o spółkach kapitałowych.

3. Charakter prawny

Brak definicji legalnej.

Z normatywnego punktu widzenia to spółka kapitałowa.

Konstrukcyjnie to spółka kapitałowo-osobowa.

W Polsce nazwa spółki jest trochę myląca, to dosłowne tłumaczenie nazwy niemieckiej.
Myląca, bo znaczy, że ktoś odpowiada w sposób ograniczony w tej spółce. Ona odpowiada
całym swoim majątkiem, natomiast wspólnicy w ogóle nie odpowiadają. Chodzi w gruncie
rzeczy o ryzyko jakie ponosi wspólnik – wnosi wkład na pokrycie kapitału zakładowego, za
ten wkład obejmuje udziały spółki, jeśli spółka poniesie straty to wspólnik może stracić to co
wniósł tytułem wkładu. To powoduje o tej ograniczonej odpowiedniości, ale to raczej
ograniczone ryzyko.

Cechy kapitałowe sp. z o.o. (które dominują, najbardziej szczególne):

 Nie obowiązuje zasada trwałości składu osobowego, w szczególności obowiązuje zasada
zbywalności udziału (można zbyć udziały na inną osobę, i jest ona zasadna). W umowie
spółki to zbycie można uzależnić od zgody spółki albo w inny sposób ograniczyć, ale nie
można wyłączyć zbywalności udziału.
 Kwestia zarządzania sp. z o.o. Spółką nie zarządzają wspólnicy, tylko organy:
o Organ właścicielski rekrutujący wszystkich wspólników: zgromadzenie
wspólników (w S.A. to walne zgromadzenie)
o Organ zajmujący się zarządem operatywnym: zarząd
o Organ nadzoru: rada nadzorcza albo komisja rewizyjna albo obie (w S.A. są obie) –
nie mają charakteru obligatoryjnego, nie muszą funkcjonować, muszą, jeżeli jest
to większa spółka, czyli spełnia łącznie dwa warunki: 1) kapitał zakładowy musi
przekraczać 500 tys. zł i 2) liczba wspólników musi przekraczać 25.
 Odpowiedzialność wspólników za zobowiązania spółki – art. 151 § 4 (wspólnicy nie
odpowiadają za zobowiązania spółki, oni są zobligowani tylko do świadczenia tego, co
jest w umowie spółki). Odpowiedzialność przebijająca zasłonę korporacyjną (spółka
posiada osobowość prawna i jest podmiotem prawa, a podmiot prawa odpowiada swoim
majątkiem) – toczy się dyskusja, czy w pewnych sytuacjach jednak odpowiada. Art. 5 KC
instytucja nadużycia prawa – z tego względu można pociągnąć wspólników do
odpowiedzialności. Przyjmujemy, że wspólnicy nigdy nie odpowiadają za zobowiązania,
więc jesteśmy krytycznie nastawieni. Art. 299 KSH – odpowiedzialność subsydiarna
członków zarządu, są tam przesłanki, kiedy zarząd nie odpowiada za zobowiązania.
Ogólnie zarząd odpowiada subsydiarnie.
 Sp. z o.o. jest osobą prawną. W tej spółce istnieje stały kapitał zakładowy. Minimalna
wysokość tego kapitału zakładowego to 5 tys. zł (do 2009 roku było 50 tys. zł). To ma
stanowić o gwarancji wypłacalności, funkcja gwarancyjna (gwarancja wypłacalności do
sumy kapitału zakładowego), tyle że przy 5 tys. zł to żadna gwarancja. Jest projekt z 2010
roku o sp. z o.o. bez kapitału zakładowego, tylko kapitał udziałowy, ale też taki z
kapitałem mieszanym (i zakładowy, i udziałowy).
 Art. 160 KSH – firma spółki. Firma dobrana dowolni, ale z dodatkiem obligatoryjnym
wskazującym formę prawną („sp. z o.o.”).

Cechy osobowe:
 Wspólnicy mają prawo indywidualnej kontroli
 Uchwały mogą być podejmowane przez wspólników poza zgromadzeniem wspólników
 Na udział w spółce oraz prawo do zysku nie mogą być wydawane dokumenty imienne, na
zlecenie i na okaziciela
 Istnieje możliwość wykluczenia wspólnika ze spółki na drodze sądowej, i nie jest to
wspólnik większościowy
 Każdy wspólnik może wystąpić do sądu z powództwem o rozwiązanie spółki z ważnych
powodów
 Jeśli umiera wspólnik, to na jego miejsce wchodzi spadkobierca. Ale w umowie można
wyłączyć spadkobiercę czy spadkobierców, że nie wchodzą do spółki. Ale trzeba
precyzyjnie określić zasady ich spłaty. Jeżeli nie określimy to wyłączenie jest
bezskuteczne.
 Zgromadzenie wspólników może wydawać zarządowi wiążące polecenia w zakresie
prowadzenia spraw spółki – art. 219 § 2 (kompetencje rady nadzorczej, nie mogą
wydawać wiążących poleceń w zakresie prowadzenia spraw spółki) + art. 375 1 KSH
 (spółki akcyjne, walne zgromadzenie i rada nadzorcza nie mogą wydawać wiążących
poleceń w zakresie prowadzenia spraw spółki) – stąd interpretacja

BOŻE.

Spóła z o.o. może być utworzona w każdym celu, do realizacji każdego celu, dopuszczanego
przez prawo, chyba że ustawa stanowi inaczej. Ergo, spółka może być utworzona dla
działalności innej niż działalność gospodarcza, ale wtedy nie jest przedsiębiorcą, musi wtedy
szukać innych źródeł finansowania (np. musi szukać sponsora, albo prowadzi działalność
gospodarczą i niegospodarczą i finansuje ją z gospodarczej, albo może być uczestnikiem innej
spółki i finansuje z dywidendy).

Spółki z o.o. nie mogą funkcjonować np. w sferze bankowości albo jeśli chodzi o zakłady
ubezpieczeń lub reasekuracji. Zależnie jak stanowi ustawa. Tak samo w sferze wolnych
zawodów.

Powstanie sp. z o.o.

 Następczy (wtórny)
W wyniku przekształcenia innego rodzaju spółki, a także rezultat podziału lub łączenia
spółek.

 Pierwotny (przez założenie), 2 tryby:

o Tradycyjny
 Musi być zawarta umowa spółki (jednoosobowa to akt założycielski)
 Musi być pokryty kapitał zakładowy, czyli wszyscy wspólnicy muszą w całości
wnieść swoje wkłady na pokrycie kapitału zakładowego. Jeśli wysokość wkładów
przekracza wartość nominalną udziałów, bo udziały mogą być wydawane powyżej
swej wartości nominalnej – instytucja agio – nadwyżka. Jeżeli udział jest
wydawany wspólnikowi powyżej jego wartości nominalnej, to ta różnica między
wkładem a wartością nominalną udziałów to jest to agio, które jest przelewane
na kapitał zapasowy.
 Musi być powołany zarząd
 Muszą być powołani członkowie organu nadzoru (jeżeli są przewidziani)
 Wpis spółki do KRS
o Z wykorzystaniem wzorca umowy dostępnego w systemie teleinformatycznym

Umowa sp. z o.o. – forma aktu notarialnego pod rygorem nieważności. Jeżeli zmiana umowy
wymaga uchwały zgromadzenia wspólników (więcej nic 2/3 głosów, a istotna zmiana
przedmiotu działalności spółki to ¾ większości głosów oddanych), to uchwała musi się
znaleźć w protokole notarialnym i konieczny jest konstytutywny wpis do rejestru
przedsiębiorców.

Postanowienia umowy spółki

1. Postanowienia obligatoryjne bezwarunkowe – muszą się znaleźć w umowie, bo inaczej
sąd rejestrowy powinien odmówić wpis.
 Art. 3 KSH
 Firma
 Siedziba
 kapitał zakładowy
 czy wspólnik ma jeden udział, czy kilka udziałów
 liczba i wartość nominalna udziałów obejmowanych przez każdego ze wspólników

2. Postanowienia obligatoryjne warunkowe – musza się znaleźć w umowie, bo inaczej są

nieskuteczne
 Czas zawarcia, a jak nie to przyjmujemy ze na czas nieokreślony
 Wkład chociażby częściowo niepieniężny (aport) – trzeba określić wspólnika, który
wnosi ten wkład, opisać ten wkład, i podać liczba i wartość nominalna udziałów za ten
wkład
 Jeżeli wspólnikowi mają być przyznane poszczególne korzyści, poza obowiązkiem
wniesienia wkładu, trzeba to precyzyjnie określić w umowie

3. Postanowienia fakultatywne
 Powtórzenie przepisów z KSH
 Zawierają rozwiązania inne niż przepisy względnie obowiązujące KSH
 Postanowienia, które dotyczą materii, kwestii, które nie są regulowane w KSH (np.
tworzenie funduszy socjalnego czy mieszkaniowego)
 Warunkują zastosowanie niektórych przepisów KSH (np. art. 177-179 - dopłaty, ale
dopłaty muszą być przewidziane w umowie, jak nie ma, to nie znajdą zastosowania)
 Takie, które można wprowadzić, wtedy tylko gdy wcześniej zostały wprowadzone do
umowy inne postanowienia fakultatywne

Piotr Łotr
Marta Pirania
Julia MONIKA?!

Kapitał zakładowy – oznaczona cyfrowo kwota pieniężna stanowiąca sumę wartości

nominalnej udziałów. Niektórzy ustalając kapitał zakładowy relatywizują dokładnie wnoszony
przez wspólników wkład, twierdzą, że to kwota Pieniężna która odpowiada wartości tych
wkładów wnoszonych przez wspólników przy tworzeniu spółki. Kapitał zakładowy ma
charakter abstrakcyjny. To tylko pewna kwota, zapis w bilansie, pojawiający się po stronie
pasywów. Po stronie aktywów na tej samej wysokości mamy wpisane przedmioty
majątkowe, majątek, który pokrywa ten kapitał zakładowy.

Funkcje kapitału zakładowego:

1) Funkcja prawna
a. Kapitał zakładowy – dzieli się na uchwały
b. Uchwały
c. Wkład
2) Funkcja gwarancyjna – pewna gwarancja wypłacalności spółki
3) Funkcja gospodarcza – stanowią pierwotny majątek spółki
Zasady dotyczące kapitału zakładowego
1) Zasada oznaczenia kapitału zakładowego (oznaczony i wyrażony w pieniądzu polskim)
2) Pełnego pokrycia kapitału zakładowego
3) Zasada jednolitości (jedności) – może być tylko jeden kapitał zakładowy
4) Nienaruszalności – art. 158 § 2, 175, 189, 190 KSH

Udziały – dwa znaczenia:

1) Część oznaczona kwotowa część kapitału zakładowego (udział w kapitale
zakładowym)
2) Ogół praw i obowiązków wspólnika, przysługujących mu z tytułu jakiegoś
(niesłyszalne, mikrofon jednak nie działa XD)

Trzeba określić, czy wspólnik ma jeden udział czy może mieć więcej udziałów. Jak ma więcej
to udziały są równe i niepodzielne. Jak może mieć tylko 1 taki udział, to mogą być nierówne i
mogą być podzielne.

Rodzaje udziałów:
1. Udziały zwykłe
2. Udziały uprzywilejowane – wspólnikowi przysługują dodatkowe uprawnienia, których
nie ma przy udziałach zwykłych. Są 3 rodzaje przywilejów (chociaż w umowie można
zawrzeć więcej). Udziały uprzywilejowane:
 co do głosu;
 co do dywidendy;
 co do udziału w majątku spółki na wypadek jej likwidacji.

Podział udziałów:
 Odpłatne – wnoszące cały aport albo gotówkę (udziały aportowe i gotówkowe)
 Gratisowe – występują, gdy następuje podwyższenie kapitału zakładowego, ale ze
środków własnych spółki.

Koniec czasu, bum.

Kwestia zbywalności udziałów.

Kwestia umorzenia udziałów. -> NA DOBICIE!!! (ale przeprosił za sformułowanie XD)
EGZAMIN
Organy spółki.
Na egzaminie nie będzie pytań o spółkę akcyjną.

Zakres wykładów i ćwiczeń!

Przykładowe pytania:

1. O pierwszeństwie do prawa do firmy decyduje:

a. data wpisania przedsiębiorcy (jego firmy) do właściwego rejestru
b. data zgłoszenia przedsiębiorcy (jego firmy) do właściwego rejestru
 c. data użycia firmy po raz pierwszy w obrocie gospodarczym

2. Przy zastosowaniu techniki teleinformatycznej można utworzyć:

a. Spółkę jawną, partnerską i z o.o.
b. Spółkę jawną, komandytową i z o.o.
c. Spółkę partnerską, komandytową i komandytowo-akcyjną

3. Wspólnik albo akcjonariusz spółki kapitałowej w organizacji odpowiada za jej

zobowiązania:
a. Do wartości niewniesionego wkładu na pokrycie objętych udziałów lub akcji
b. Do wartości umówionego wkładu na pokrycie objętych udziałów lub akcji
c. Do wartości wniesionego wkładu na pokrycie objętych udziałów lub akcji

4. W spółce komandytowo-akcyjnej komplementariuszowi, który objął, względnie nabył

akcje, przysługuje na walnym zgromadzeniu:
a. jeden glos
b. jeden glos na każda akcję
c. jeden glos na każda akcję, chyba że status stanowi inaczej