Αγάπη 1- Λογοτεχνία α λυκείου

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
Αργύρης Εφταλιώτης "Αγάπης λόγια"
Το ποίημα που ακολουθεί είναι το ένατο στη σειρά της ποιητικής συλλογής «Αγάπης λόγια», που
δημοσιεύτηκε το 1891. Τα ποιήματα της συλλογής, γεμάτα από αγάπη και πόνο, γράφτηκαν από
τον Αργύρη Εφταλιώτη για τη γυναίκα του, όταν αναγκάστηκε να μείνει μόνος του, μακριά της, στη
Βομβάη της Ινδίας, όπου εργάστηκε για κάποιο χρονικό διάστημα.
Μέρες που θα ’τανε μ’ εσέ μαργαριτάρια,

χωρίς εσέ μες στου καιρού τα βάθη πάνε,
ψυχρές και ανωφέλητες, σαν τα λιθάρια
που μες στη θάλασσα μικρά παιδιά πετάνε!
Σαν προσπαθώ με υπομονή να τες μετρήσω,

απ’ τη στιγμή που μ’ έσφαξε το έχε γεια σου,
με πιάνει τρέλα και θαρρώ πως πλιο να ζήσω
του κάκου ελπίζω σαν προτού στην αγκαλιά σου.
Και γονατίζω και ρωτώ στην προσευχή μου

αν είναι δίκιο στες ρημιές να τυραννιούμαι,
αν μια ζωή, που δεν μπορώ να πω δική μου,
πρέπει μέσα στην άβυσσο να τη σκορπούμε.
Αλίμονο και να ’χ’ αυτή την πίκρα μόνος,

να ξέρω πως το ταίρι μου δεν καίγει ο πόνος.
Λ. Πολίτη, Ποιητική Ανθολογία, τόμ. 6, Δωδώνη
Λεξιλόγιο *ανωφέλητες: άχρηστες, μονότονες, πληκτικές *πλιο: πια, πλέον *του κάκου: μάταια
*σαν προτού: όπως πρώτα *ρημιές: ερημιές, ξενιτιά *και να 'χ': και να είχα, αν είχα
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Α. Πως βιώνει ο ποιητής την απομάκρυνση από την αγαπημένη γυναίκα.

Μονάδες 20
Β1. Να εντάξετε το ποίημα στην παραδοσιακή ή μοντέρνα ποίηση με βάση τρία τουλάχιστον
χαρακτηριστικά.
Μονάδες 10
Β2. Το ποίημα ανήκει στη μορφή του σονέτου. Να παρουσιάσετε με βάση αυτό το ποίημα τα
χαρακτηριστικά του είδους και να εντοπίσετε τις διαφοροποιήσεις του από την τυπική μορφή.
Μονάδες 20
Β3. Να εντοπίσετε δύο σχήματα λόγου και να εξετάσετε τη λειτουργικότητα τους στο ποίημα.
Μονάδες 10
Γ. Ο αποχωρισμός και το βίωμα της ξενιτιάς είναι πάντοτε μια δυσάρεστη κατάσταση. Σε 100-150
λέξεις να παρουσιάσετε τα συναισθήματα που θα νιώθατε εάν βρισκόσαστε στην ανάγκη να
φύγετε από τη χώρα για λόγους οικονομικούς.
Μονάδες 40
Σονέτο
(ή δεκατετράστιχο)
Είναι ποίημα σταθερής μορφής και συνήθως λυρικού περιεχομένου. Η

ονομασία «σονέτο» προέρχεται από την ιταλική γλώσσα: sonetto = σύντομος, μικρός ήχος· μικρό,
σύντομο τραγούδι, τραγουδάκι (στα λατινικά sonus = ήχος). Η ελληνική
ονομασία «δεκατετράστιχο» είναι περισσότερο εύστοχη: στηρίζεται σ' ένα εξωτερικό γνώρισμα,
που είναι ο σταθερός αριθμός των στίχων. Ο Κωστής Παλαμάς λ.χ. θέλοντας να αποφύγει την
ξενική ονομασία, τιτλοφόρησε τη συλλογή του με σονέτα «Τα δεκατετράστιχα».
Το σονέτο, στην κλασική καταρχήν μορφή του, παρουσιάζει τα ακόλουθα εξωτερικά

χαρακτηριστικά:
 α) είναι ποίημα ολιγόστιχο· αποτελείται από δεκατέσσερις στίχους, που κατανέμονται σε

τέσσερις στροφές
 β) οι δυο πρώτες στροφές είναι τετράστιχες, ενώ οι δυο τελευταίες τρίστιχες· έχουμε
δηλαδή το σχήμα: 4 - 4 - 3 - 3
 γ) το μέτρο είναι κανονικά ιαμβικό και οι στίχοι ενδεκασύλλαβοι
 δ) στις δυο πρώτες τετράστιχες στροφές, η πιο συνηθισμένη μορφή ομοιοκαταληξίας είναι
η σταυρωτή (α β β α)
 ε) στις δυο τελευταίες τρίστιχες στροφές, η ομοιοκαταληξία μπορεί να παρουσιάζει
ποικίλους συνδυασμούς και τύπους. Πάντως, ένας τουλάχιστον στίχος της μιας στροφής πρέπει
να ομοιοκαταληκτεί με έναν της άλλης.
Το σονέτο, ως λυρικό ποίημα, θέτει στον ποιητή πολλούς και ποικίλους περιορισμούς:
θεματικούς, έκτασης, μετρικούς, αριθμού συλλαβών κατά στίχο, ομοιοκαταληξίας. Εξαιτίας αυτών
των περιορισμών, που επιβάλλουν στον ποιητή μιαν αυστηρή και υποχρεωτική πειθαρχία σε
εξωτερικούς κανόνες, το σονέτο θεωρείται δύσκολο ποιητικό είδος. Ο καλύτερος σονετογράφος
μας θεωρείται ο Λ. Μαβίλης, που έγραψε τα αρτιότερα και τα πιο καλοδουλεμένα λυρικά σονέτα.
Άλλοι ποιητές που έγραψαν επίσης σονέτα είναι ο Ιάκωβος Πολυλάς, ο Ανδρέας Μαρτζώκης, ο
Γεράσιμος Μαρκοράς, ο Ιωάννης Γρυπάρης, ο Κωστής Παλαμάς κ. ά.

Αγάπη 1- Λογοτεχνία α λυκείου

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Αγάπη 1- Λογοτεχνία α λυκείου

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΟ ΚΕΙΜΕΝΟ

Αργύρης Εφταλιώτης "Αγάπης λόγια"

Μέρες που θα ’τανε μ’ εσέ μαργαριτάρια,

Σαν προσπαθώ με υπομονή να τες μετρήσω,

Και γονατίζω και ρωτώ στην προσευχή μου

Αλίμονο και να ’χ’ αυτή την πίκρα μόνος,

Λ. Πολίτη, Ποιητική Ανθολογία, τόμ. 6, Δωδώνη

Α. Πως βιώνει ο ποιητής την απομάκρυνση από την αγαπημένη γυναίκα.

Είναι ποίημα σταθερής μορφής και συνήθως λυρικού περιεχομένου. Η

Το σονέτο, στην κλασική καταρχήν μορφή του, παρουσιάζει τα ακόλουθα εξωτερικά

 α) είναι ποίημα ολιγόστιχο· αποτελείται από δεκατέσσερις στίχους, που κατανέμονται σε

You might also like